2022 Week 5 woensdag 2 februari
67 e jaargang INFO ROUTE MILL HILL COLLEGE 13 FEBRUARI
GEEN OPENBARE CARNAVALS ACTIVITEITEN
HOERA! DE HORECA MAG WEER OPEN!
MOOIE DINGEN OP DE HOVEL GAAT SLUITEN
3
5
11
15
INTERNATIONAAL VERMAARD KUNSTENAAR JAN DOMS VERHUISD NAAR GOIRLE
Hij greep de kans om in een Bedauxhuis te gaan wonen Jan Doms en ik troffen elkaar in Moskou, hoe klinkt dat? In mei 1994 ging ik mee als amateurtolk met een groepsreis van muziekschooldirecteuren naar Moskou, georganiseerd door Klaas Touwen. Jan Doms, toen directeur van de Tilburgse Kunststichting (voorheen Stichting Musische Vorming) was erbij. Veel later trof ik hem in de Hilvaria Studio’s waar hij een grote glazen villa Entartung gebouwd had in de enorme expositieruimte die als Leuvenzaal bekend staat. Was dat een knipoog naar de oorsprong van de Studio (1964) waar erotische films werden opgenomen? Hans Höhner wist Jan 10 jaar te verbinden aan Hilvaria voor zijn kunst en advies. Intussen zag ik in het Brabants Dagblad van tijd tot tijd berichten over initiatieven van Jan Doms, exposities, zijn schoppen tegen traagheid en stroperigheid. Tilburgse kunstenaars worden in hun vaderstad niet geëerd, liet hij eens optekenen. Kwam hij daarom naar Goirle? DOOR BEN LOONEN Tilburgseweg 108 Jan Doms en ik treffen elkaar nu aan de voordeur Tilburgseweg 108, pal naast Broeder LipLap. Sinds 2020 is hij de trotse bezitter van een Bedaux-huis. Hij is kleiner gaan wonen. Weg uit een grote villa aan de Korvelseweg, weg uit een groot bedrijfspand waar hij zijn monumentale kunst maakte (kreeg de bestemming wonen). Toen hij eens voorbij fietste en nummer 108 te koop zag staan, greep hij zijn kans om te gaan wonen in een huis van de architect die hij al lang bewondert: Jos. Bedaux. In 1989 had hij zich verdiept in het werk van Bedaux en er een boek over samengesteld. Als we aan tafel zitten en zo eens rondkijken dan lijkt de verhuizing nog niet voltooid. Jan blijkt een druk bezet man, verhuizen en inrichten gaat er tussen door. Maar voor iemand die beweging en dynamiek tot zijn credo heeft gemaakt is dat geen bezwaar. Werk in uitvoering, hij is niet anders gewend. Het interieur is hersteld naar de bedoelingen van Jos. Bedaux: het schildje met monument aan de gevel geldt nu ook voor het binnenhuis. Nederlanders kopen vaak een huis, zegt hij, en zijn de rest van hun leven bezig het af te breken, dat heeft hij in andere landen nooit gezien. Hij blijkt geen bewonderaar van Jan des Bouvrie (1942 - 2020) en de witkwast. Het schilderwerk heeft Jan uitbesteed aan een beste vakman, als zoon van een meubelmaker heeft hij eerbied voor goed werk en het ambacht. Zelf is hij bezig de ter-
Armenië Wie Jan Doms googelt vindt de sites met info over zijn leven en
e 2paar
5.-
€
Tilburgseweg 40 5051 AH Goirle [ T ] 013 - 5345647 [ W ] www.dejongmodeschoenen.nl
Wie Jan Doms googelt vindt de sites met info over zijn leven en omvangrijke werk.
omvangrijke werk (zie Cubra bijvoorbeeld). De snoer aan verhalen aan de tafel van zijn woonkamer is echter al stof voor een hele krant, ik moet me beperken. Hij vertelt over het Mirò Museum in Majorca, ontmoetingen daar en een uitnodiging voor Armenië. Hij raakte betrokken bij de stadsontwikkeling van Gjoemri, de oude hoofdstad van Armenië, die in 1988 door een aardbeving van de kaart werd geveegd. Hij vertelt over een treinreis van de hoofdstad Jerevan naar Gjoemri (350 km) met een installatie onderweg en veel improvisatie. Dit is wat hij in de Oostbloklanden heeft geleerd over Nederland: wij worden zo gauw nerveus van improvisatie, hier moet alles dichtgetimmerd, afgevinkt en verzekerd. In die landen houden ze juist van improviseren en worden ze zenuwachtig van afspraken. Volgt een hilarisch verhaal over een installatie in het provinciehuis in Den Bosch voor een volle zaal wethouders en burgemeesters met kunst in hun portefeuil-
le. Stel je voor: een glazen wand met baskets, een basketbalspeler die middag nog van de straat geplukt, Paul van Kemenade improviserend op stuiterende ballen en als slot de wand die explodeert en in gruzelementen neerstort.
tisch voorgesorteerd voor de ambachtsschool. Hij zat op een fraterschool in Fatima - veel gebouwen in Fatima waren van Bedaux (kleuterschool, kerk, officierswoningen, woonhuis van de arts, bejaardenhuis); hij had al vroeg oog voor de schoonheid daarvan in contrast met de omgeving. Maar het werd gelukkig het Juvenaat van de fraters in Goirle, hij bewaart de beste herinneringen aan de uitstekende vakleraren voor biologie, natuurkunde, wiskunde. Er was de bibliotheek en die kast met verboden boeken die je toch mocht lezen. Voetballen achter Villa Blanca. Het ruime handwerklokaal. Toneel, poëzie, films uit missielanden met blote tieten, het houtsnijwerk dat de missionarissen lieten zien. Jan speelde handbal bij Volt en later bij GHV, met Jantje Bertens toen
Een burgemeester werd gevraagd wat ie er van kon maken. Hij had geantwoord: hier heb je kunst als ie nodig is. Ik zou voor veel openbare kunst in mijn gemeente wensen dat het ging als met die glazen wand. Kunstbroeders van Jan waren woest, maar hij moet er nog steeds om lachen. Kunst als ie nodig is, dat is toch een prachtige functie! Ik ga niet over de eeuwigheid. In Armenië heeft Jan (op de berg Ararat zou de Ark van Noach geland zijn) een glazen ark gemaakt die door een ruimte heen en weer beweegt, tot groot genoegen van de Armeniërs. Op de tafel voor me ligt een lijvig werk over Armenië (Dirk Roodzant, De Armeense gruwelen, 1889 - 1923). Jan Doms en Goirle Als zoon van een meubelmaker werd Jan (1949) volautoma-
als trainer. Nu spelen twee kleinkinderen van Jan bij GHV. Goirle is hem welbekend van Gorp en Roovert waar hij altijd graag gefietst heeft, getekend en geschilderd. Het huisje aan de Goirlesedijk bij de Hilvaria Studio’s had een grote volière met alle vogels die je niet mocht hebben; als het late licht over die vogels streek zat hij ze te tekenen. Wat wil hij voor Goirle doen? Dan vertelt ie over een initiatief om de vele uitstekende kunstenaars van de regio, niet alleen van Tilburg maar ook de dorpen er om heen, beter onder wereldwijde aandacht te brengen, een kunstkanaal, sorry: Art Channel. Hij is in gesprek met de Tilburgse gemeenteraad en de wethouder cultuur. Een aanzet tot het project, waarin hij samenwerkt met Tom Pijnenburg (video) is te zien op een streamer, zie www.tilburg-internationals.nl. Tot slot krijg ik een rondleiding door heel het monumentale huis waar vroeger de welbekende familie Snels woonde. Ik realiseer me dat Jan zelf een soort monument is geworden, en op zijn minst een aanwinst voor Goirle. It was good to see him again. Laten wij hem eren.
plus
Actief
Jan Doms, zelf bezig om de terrazzovloer in de gang “terug te halen”.
Jan in zijn werkkamer, altijd bezig.
met een ontbijt of high-tea
SALE
razzovloer in de gang “terug te halen”. En die barst die er doorheen loopt? Nou, wat geeft dat? Kunst aan de wand Maar we zijn nog niet uitgekeken. De twee grote, abstracte, schilderstukken aan de wanden zijn zeker van hem? Nee, niet van hem. Toen hij op de kunstacademie studeerde zag hij hoe dat ging: kunstenaars die hun huis volhangen met eigen werk. Hij wist toen al: ik ga in mijn huis niet tegen mezelf zitten aankijken. Hij heeft een grote collectie kunst verzameld, van anderen. Zijn eigen kunst staat opgeslagen in zijn nieuwe atelier in Loon op Zand (20 x 8 x 7 meter) of is onderweg, het liefst in beweging, in installaties all over the world; hij noemt een reeks landen. Jan werkt met glas, staal en ijzerdraad, de EHBO-kist is altijd binnen handbereik. Toen we afspraken bleek hij in het textiellab van het Textielmuseum in Tilburg bezig te zijn, wat deed hij daar? Toezien op de laatste loodjes. Een ontwerp van Jan, uitgevoerd op een Jacqardgetouw, voorstellende een MIG straaljager (zwart) boven de wolken (wit). De ontwerpmap, met de gebruikte garens, ligt voor me op tafel. Kijk, daar staat het, opgerold tegen de kast, meer dan manshoog. Het is de bedoeling dat het geëxposeerd word in Luycks Galery in de Nieuwlandstraat, opening 12 en 13 februari, te zien tot en met 20 maart.
Verras je Valentijn
DEZE WEEK EXTRA BIJLAGE
Creta Navels Groot, zoet, sappig & boordevol vitamines. 1e kwaliteit fruit voor de allerlekkerste prijs!
€
2,49
per kilo.
(dit is geen aanbieding, wij hanteren altijd (h)eerlijke prijzen) OPENINGSTIJDEN: ma t/m vr 09.00 - 18.00 | za 09.00 - 16:00 Turnhoutsebaan 15, 5051 DZ Goirle Tel. 013-534 21 15, www.debraacken.nl