2020 Week 10 woensdag 4 maart
65 e jaargang 5 MAART 19.00 UUR: LOG PODIUMBREED EN EEN LADIES NIGHT
ZONDAG 8 MAART: INTERNATIONALE VROUWENDAG
11 MAART: WIM DANIËLS OVER HET NAOORLOGSE DORPSLEVEN
VIGO VAN DE OETELAAR DERDE VAN NEDERLAND JUDO -18 JAAR
3
13
16
22
HUIZE DE BOCHT IS UIT GOIRLE VERDWENEN
Hoogste tijd voor een eerbetoon aan de zusters komen, maar voor de zusters was en bleef de wens van de moeder het uitgangspunt. (voor de duidelijkheid: het werk binnen Huize De Bocht is in de loop der jaren natuurlijk geleidelijk veranderd en uitgebreid; zo kwam er naast de traditionele doelgroep van de ongehuwde moeders een nieuwe doelgroep: vrouwen met een ontwikkelingsachterstand: het ‘Sirkelproject’; verder was er nog de uitbreiding met de kraamkliniek De Meiboom)
tje. Het is niet meer te achterhalen wie daartoe heeft besloten. Of is het spontaan gebeurd? In ieder geval geldt die naam al sinds 1970. Zuster Barbara Benz Berty Bongaards en Tiny Thijssen halen herinneringen op. Berty had een koosnaampje voor zuster Barbara: Moselblümchen. Barbara (1930-2013) werd geboren en groeide op in Rapperath, een klein plaatsje, onderdeel van de gemeente Morbach, niet heel
Alle gebouwen zijn gesloopt. Daar, in de bocht van de Tilburgseweg, vlakbij het viaduct, ligt nu een kale vlakte. Huize De Bocht is inmiddels definitief geschiedenis geworden, maar wel een memorabele geschiedenis! Laten we met dankbaarheid het werk van de zusters die er gewerkt hebben in herinnering houden, en voorts de naam Barbara Benz behouden.
Bijzondere inzet De historie van Huis in de Bocht, of Huize De Bocht, is in 1991 door Ben Loonen beschreven in een fraai boekje dat verscheen ter gelegenheid van de heropening van het gebouw na de brand van 1990. Hij gaat daarin vooral in op het concrete, dagelijkse werk dat in deze instelling voor ongehuwde moeders en hun kind is verricht; in zijn boekje komen de hulpverleners aan het woord: zuster Gabriëla Jansen, psycholoog Cees Boon, maatschappelijk werkster Berty Bongaards, groepsleidster Tiny Thijssen, en nog enkele anderen. Met beide laatstgenoemden heb ik nu, bijna drie decennia later, ook gesproken. Voorts heb ik via Blandine Gerritsen contact gehad met de zustercongregatie, de Missie- en Aanbiddingszusters van de Heilige Familie. Die zusters…. ze hebben de roepstem van God gehoord en zich volledig ingezet voor de kwetsbare vrouwen en hun kinderen. Niet van 9 tot 5, maar dag en nacht. Onder vaak moeilijke, ja zelfs primitieve omstandigheden. Tekenend daarvoor: in 1960 worden vier nieuwe kinderpaviljoens gebouwd die een einde moeten maken aan de ‘allerellendigste noodbehuizing’ (zoals de Volkskant van 1 april 1960 het formuleerde); eindelijk kon het ‘vervallen barakkencomplex’ met zijn ‘krotten’ worden vervangen. Eveneens kenmerkend: er was daarvoor slechts een budget van
200.000 gulden beschikbaar en de paviljoens werden daarom gebouwd door Zwitserse vrijwilligers van de Internationale Bouworde. Het licht van de tijd In oktober 1949 zitten vijf missiezusters in de trein naar Tilburg. Ze zijn op weg naar het in Goirle gevestigde ‘doorgangshuis voor de ongehuwde moeder en haar kind’. Het is de eerste taak in Nederland die de in 1937 opgerichte congregatie op zich neemt (er waren in 1948 al wel enkele zusters naar de missie in Indonesië vertrokken). Het is in de tegenwoordige tijd nauwelijks nog voorstelbaar, maar in de veertiger, vijftiger en deels ook zestiger jaren was je als ongehuwde moeder een verschoppeling, een maatschappelijke ‘outcast’. De schande van het ongehuwd moederschap was enorm. De in deze schande geboren kinderen werden (al of niet met enige aandrang) niet zelden ter adoptie aangeboden. Inderdaad, compleet andere tijden! Beoordeel een en ander in het licht van die tijd! Op dit moment zijn sommige van die zogenaamde ‘afstandsmoeders’ in het nieuws. Het doel van de zusters in Huize De Bocht was steeds, dat de moeder en het kind samen konden blijven, en hun inzet was er op gericht, dat de moeder begeleid werd naar werk en huisvesting zodat zij voor haar kind kon zorgen. Later zijn hierover onder invloed van de psychiatrie en psychologie andere opvattingen ge-
zen we: “De naam Barbara Benz Park is een werktitel. Of het project zo blijft heten, staat nog niet vast.” Welnu, die naam verdient het om gehandhaafd te worden. Laat voorts het kunstwerk een welverdiend eerbetoon zijn aan de zusters als collectiviteit. En die ramen van Luc van Hoek… wie weet er een mooie bestemming?
Politiesteunpunt in Goirle verhuisd naar gemeentehuis Goirle – Het politie steunpunt aan de Thomas van Diessenstraat is per 2 maart verhuisd naar het gemeentehuis van Goirle. Politieagenten die actief zijn in de gemeente kunnen voortaan werken vanuit dit steunpunt, burgers kunnen hier op afspraak aangifte doen.
Zr. Barbara Benz.
DOOR NORBERT DE VRIES
ten niet tot een gunstig resultaat leiden, zij het, dat de ramen gespaard bleven en te gelegener tijd een nieuwe plek en functie zullen krijgen. Voorts is er die naam. Op de plek van het vroegere Huize De Bocht komen een aantal woningen en in het schetsontwerp is hiervoor de naam Barbara Benz Park gekozen. Op de gemeentelijke website le-
Voor de zusters was en bleef de wens van de moeder het uitgangspunt.
Zuster (collectief) De zusters hebben in Goirle groots werk verricht. Van 1949 tot eind 1989 hebben zij Huize De Bocht gerund. Het werk in ‘De Bocht’ werd gezien als een goede voorbereiding op de missie. In de loop van die veertig jaren hebben er waarschijnlijk – ik beschik niet oever een complete lijst - wel meer dan twintig verschillende zusters gewerkt. Zuster Gabriëla Jansen is in Goirle nog steeds een begrip, evenals zuster Barbara Benz. Maar ik kan nog meer namen noemen van even verdienstelijke zusters: Gerarda van Lith (een van de 5 zusters uit 1949), Maria van de Jagt, Paschalia van den Oever, Dorien de Bruyn, en Rosaline Oude Rengerink. Een kloosterorde of een congregatie, daarin staat niet het individu voorop, maar het collectief. Het gaat om het gezamenlijke doel en om een gezamenlijke inzet. Maar ja, soms ontstaat er een bepaalde identificatie of verbinding met een bepaalde zuster. Zo geschiedde ook in Goirle. In de tweede helft van de jaren zestig verrijst er een nieuwbouw en worden er ook tien huisjes of studiootjes gerealiseerd voor moeders en hun kinderen als tussenstap naar een zelfstandig leven. Het ontstane weggetje langs deze huisjes heet al meteen: het Barbara Benz-laan-
Huize De Bocht is inmiddels definitief geschiedenis geworden, maar wel een memorabele geschiedenis!
ver van de Moezel. “Barbara wist heel veel van bloemen en kruiden.” Tiny: “Ze was aanvankelijk werkzaam als de kok van Huize De Bocht. Na een opleiding in Paderborn, aan de Wirtschafterinnenschule, werd ze, van 1966 tot aan haar pensioen in 1990, hoofd van de huishouding in Goirle. Ze heeft tegelijk met mij de opleidingen Kinderbescherming A en B gevolgd. Vanaf 1973 was ze tevens plaatsvervangster en assistente van zuster Gabriëla.” Uit de verhalen van Berty en Tiny komt zuster Barbara naar voren als een kordate vrouw die van aanpakken wist. “Ze was voor geen kleintje vervaard, en je kon altijd op haar rekenen”, zegt Berty. Tiny: “Ze nam het heft in handen. Als er iets was, dan was ze meteen paraat en zocht naar een oplossing.” Zo veel is zeker: zuster Barbara heeft in haar lange werkzame leven in Goirle, samen met zuster Gabriëla, een stevig stempel het reilen en zeilen binnen Huize De Bocht gedrukt. Zeer vele vrouwen uit dit ‘doorgangshuis’ zullen zich haar met grote dankbaarheid herinneren. Eerbetoon In 2015 diende Liselotte Franssen-du Main, raadslid voor Lijst Riel-Goirle, een motie in waarin, onder verwijzing naar het feit, dat de ‘locatie De Bocht’ een rijke historie heeft en voor velen een plek is vol herinneringen, dat er duizenden kinderen op deze plek geboren zijn en voor vele moeder uit heel ons land een veilig toevluchtsoord is geweest, aan het college gevraagd werd om de mogelijkheid te onderzoeken om op deze plek een monument of kunstwerk te plaatsen dat past bij deze historie. Deze motie werd met algemene stemmen aanvaard. Nadien, toen de sloop van het gehele complex in beeld kwam, heeft de Stichting Steengoed Goirle zich beijverd om de kapel, met daarin de glas-in-loodramen van de hand van Luc van Hoek, te handhaven. Die pogingen moch-
De politie in Goirle is onderdeel van team Leijdal. Dit basisteam heeft een bureau in Tilburg aan de Karel Boddenweg 9. Om de inwoners van de gemeente Goirle ook de mogelijkheid te bieden om makkelijk en dichtbij aangifte te doen is er een steunpunt ingericht, die vanaf 2 maart centraal in het gemeentehuis is gevestigd. Het bureau in Tilburg blijft de uitvalsbasis voor het operationele politiewerk in de gemeente Goirle. De agenten die dat werk verrichten, kunnen ook vanuit het steunpunt hun werk doen als ze niet op straat actief zijn. De politie heeft niet 24 uur per dag toegang tot deze locatie. Voor inwoners is het steunpunt uitsluitend op dinsdag op afspraak toegankelijk, binnen de openingstijden van het gemeentehuis. Het politiesteunpunt Het gemeentehuis is een bekende plek voor de inwoners van Goirle, dicht in de buurt en toegankelijk. Voor de politie betekent dit dat zij lokaal aanwezig zijn en samenwerken met de gemeente nog makkelijker wordt.
Voor elke situatie een passende oplossing
De politie heeft in het gemeentehuis een eigen ruimte met flexibele werkplekken. Bezoekers dienen zich te melden bij de balie van het gemeentehuis. De werkplekken hebben beperkte faciliteiten om te werken en aangiftes op te nemen. Er zijn geen wapenkluizen of ophoudkamers voor verdachten. Aangehouden verdachten worden dus niet meegenomen naar het gemeentehuis. Dienstverlening blijft hetzelfde De vertrouwde politie blijft gewoon in de gemeente actief, u zult agenten echter wat vaker op het gemeentehuis tegenkomen. Ook blijven evenveel agenten in de dorpen aan het werk. Wilt u aangifte doen? Ook daarin verandert niets in de werkwijze, enkel de locatie is veranderd. Contact Om een afspraak te maken voor een aangifte belt u 09008844. Ook voor contact met uw wijkagent kunt u bij dit nummer terecht. Het steunpunt is niet altijd geopend, u kunt dus niet zomaar binnenlopen. Voor spoedeisende hulp moet u altijd 112 bellen.
De Jong Modeschoenen viert zijn 40 jarig bestaan Zie pagina 5
Tilburgseweg 40 5051 AH Goirle [ T ] 013 - 5345647 [ W ] www.dejongmodeschoenen.nl
De meest verse groenten en het sappigste fruit,
die vindt u bij de Braacken! U bent voordelig uit! OPENINGSTIJDEN: ma t/m vr 09.00 - 18.00 | za 09.00 - 16:00 Turnhoutsebaan 15, 5051 DZ Goirle Tel. 013-534 21 15, www.debraacken.nl