9789463560764

H O E D O E J E D AT I N L I G H T R O O M C L A S S I C ?

Inhoud Hoofdstuk 1 Hoe je je foto’s in Lightroom krijgt

1

Het importeerproces

Ervoor zorgen dat Lightroom automatisch opent wanneer je een geheugenkaart plaatst .......................................................................................................... 2 Zo snel mogelijk je miniaturen weergeven ................................................................................................... 3 Copyrightgevevens toevoegen tijdens het importeren ................................................................................ 4 Dingen versnellen met voorinstelling ............................................................................................................ 5 Slimme voorvertoningen toevoegen (en waarom je dat doet) .................................................................... 6 Een back-up maken ......................................................................................................................................... 7 Foto’s tijdens het importeren omzetten naar zwart-wit ................................................................................ 8 Ervoor zorgen dat je foto’s later gemakkelijk terugvindt .............................................................................. 9 Een grotere voorvertoning van de miniaturen bekijken ............................................................................. 10 Weten waar je foto’s naartoe worden gekopieerd .......................................................................................11 Slechts enkele foto’s kiezen om te importeren ............................................................................................ 12 Foto’s importeren die al op je computer staan............................................................................................ 13

Hoofdstuk 2 Hoe organiseer je je foto’s

15

Werken in de module Bibliotheek Je beste foto’s markeren ............................................................................................................................... 16 Een foto uit een verzameling verwijderen ................................................................................................... 17 Inzoomen om je foto’s van dichterbij te kunnen zien.................................................................................. 18 Bekijken met welk diafragma je de foto hebt gemaakt ...............................................................................19 Een album met je beste foto’s maken .......................................................................................................... 20 Een grote fotoshoot organiseren, bijvoorbeeld een bruiloft...................................................................... 21 Terugkeren naar het raster met miniaturen................................................................................................. 22 Foto’s zoeken op naam of datum.................................................................................................................. 23 Een foto die niet wordt gevonden opnieuw koppelen ............................................................................... 24 Meerdere foto’s tegelijk selecteren .............................................................................................................. 25 Al je foto’s weergeven ................................................................................................................................... 26 Alleen de foto’s weergeven die je als laatste hebt geïmporteerd .............................................................. 27 De naam van foto’s wijzigen ......................................................................................................................... 28 Een foto roteren ............................................................................................................................................. 29 Trefwoorden aan een foto toevoegen .......................................................................................................... 30 Twee foto’s naast elkaar vergelijken ............................................................................................................ 31 Van vergelijkbare foto’s de beste vinden ..................................................................................................... 32 Meer foto’s aan een verzameling toevoegen .............................................................................................. 33 Alleen foto’s van mensen vinden ................................................................................................................. 34 Een foto uit Lightroom verwijderen ............................................................................................................. 35 Vergelijkbare verzamelingen ordenen ......................................................................................................... 36 Vergelijkbare foto’s groeperen (stapelen) .................................................................................................... 37

vi ii

00-HoeDoeJeDatLightroom2018-boek.indb 8

01-11-18 15:17

H O E D O E J E D AT I N L I G H T R O O M C L A S S I C ?

Inhoud Lightroom automatisch je foto’s laten sorteren met automatisch stapelen ............................................................................................................................. 38 Foto’s van Lightroom op je laptop in Lightroom op je computer krijgen .................................................................................................................................. 39 Een slimme verzameling maken .................................................................................................................. 40 Je kleurlabels een naam geven .................................................................................................................... 41 Van je verzameling een doelverzameling maken........................................................................................ 42 Alleen je geweigerde foto’s verwijderen ..................................................................................................... 43 Je foto groot bekijken met zwart eromheen (de modus Verlichting uit) ................................................... 44 Snelle verzamelingen gebruiken (en waar ze voor zijn) ............................................................................. 45 Zoeken op trefwoorden ................................................................................................................................. 46 Al je ongebruikte trefwoorden verwijderen ................................................................................................ 47 Copyright en een bijschrift toevoegen ......................................................................................................... 48 Bekijken waar je foto gemaakt is .................................................................................................................. 49 Je foto’s op een wereldkaart zetten .............................................................................................................. 50 Een nieuwe Lightroom-catalogus maken .................................................................................................... 51 Voorkomen dat Lightroom traag werkt ........................................................................................................ 52 Je deelvensters groter maken ...................................................................................................................... 53 Een verzameling of verzamelingsset maken van een map ........................................................................ 54 Kleurlabels aan je mappen toekennen......................................................................................................... 55 Je Lightroom-foto’s verplaatsen naar een andere harde schijf ................................................................................................................................. 56 Weten of je de recentste versie van Lightroom gebruikt ........................................................................................................................................ 57 Een foto (of foto’s) van de ene verzameling naar een andere kopiëren ............................................................................................................................. 58 Een back-up maken van je Lightroom-catalogus ........................................................................................ 59

Hoofdstuk 3 Lightroom aan je wensen aanpassen

61

Lightroom op jouw manier laten werken

Het Lightroom-logo vervangen door je eigen logo .................................................................................... 62 Bepalen welke informatie er rondom je miniaturen verschijnt ................................................................. 63 De informatie aanpassen die je over je foto in de loepweergave ziet....................................................... 64 Aanpassen wat je in de filmstrip ziet ........................................................................................................... 65 Stoppen met het scrollen door deelvensters .............................................................................................. 66 Modules verbergen die je niet gebruikt ....................................................................................................... 67 Tijdelijk alle deelvensters verbergen ........................................................................................................... 68 Je foto op het volledige scherm bekijken .................................................................................................... 69 Werken met twee beeldschermen ................................................................................................................ 70 De kleur achter je foto’s wijzigen .................................................................................................................. 71 Ervoor zorgen dat de deelvensters niet telkens tevoorschijn komen........................................................ 72 Het lettertype groter maken .......................................................................................................................... 73

ix

00-HoeDoeJeDatLightroom2018-boek.indb 9

01-11-18 15:17

H O E D O E J E D AT I N L I G H T R O O M C L A S S I C ?

Inhoud Hoofdstuk 4 Hoe bewerk je je foto’s

75

De module Ontwikkelen

De foto in zijn geheel lichter of donkerder maken (belichting) .................................................................. 76 Omgaan met uitgebleekte hooglichten........................................................................................................ 77 Vlakke foto’s opfrissen................................................................................................................................... 78 Automatisch je toonbereik uitbreiden.......................................................................................................... 79 Meer detail in je foto brengen ...................................................................................................................... 80 De kleur (witbalans) goed krijgen................................................................................................................. 81 De witbalans handmatig instellen ................................................................................................................ 82 Creatief met de witbalans ............................................................................................................................. 83 Je foto’s kleurrijker maken ............................................................................................................................ 84 Afzonderlijke kleuren aanpassen.................................................................................................................. 85 Tegenlichtfoto’s verbeteren ........................................................................................................................... 86 Uitsnijden tot een specifiek formaat ............................................................................................................ 87 Een uitsnede in een vrije (niet-proportionele) vorm maken ...................................................................... 88 Een scheve foto rechttrekken ........................................................................................................................ 89 Met virtuele kopieën experimenteren met verschillende uitstralingen ............................................................................................................................ 90 Basisverscherping ......................................................................................................................................... 91 Ruis in je foto verminderen .......................................................................................................................... 92 Bolling in je foto verwijderen ....................................................................................................................... 93 Ervoor zorgen dat gebouwen niet voor- of achteroverhellen..................................................................... 94 Donkere gebieden in de hoeken van je foto (vignettering) verwijderen ............................................................................................................................ 95 Een aantal foto’s er hetzelfde uit laten zien ................................................................................................. 96 Een aantal foto’s tegelijk bewerken .............................................................................................................. 97 Wijzigingen ongedaan maken ...................................................................................................................... 98 Weten waar je moet beginnen met het bewerken van een foto ................................................................................................................................................... 99 Snel je schuifregelaars opnieuw instellen ................................................................................................. 100 De paarse en groene rand langs randen kwijtraken (chromatische aberratie) ............................................................................................................101 Lightroom je foto laten verbeteren ............................................................................................................ 102 Een foto Voor en een foto Na naast elkaar weergeven............................................................................. 103 Een foto als referentie gebruiken om de uitstraling ervan proberen te benaderen................................................................................................................................ 104 Van een bepaald profiel een favoriet maken ............................................................................................. 105 Profielen verbergen die je niet gebruikt .................................................................................................... 106 Mist of nevel verwijderen ........................................................................................................................... 107 Dezelfde bewerkingen van een foto met één klik toepassen op een andere ............................................................................................................................ 108 Automatisch de belichting van verschillende foto’s aan elkaar aanpassen ........................................................................................................................ 109

x

00-HoeDoeJeDatLightroom2018-boek.indb 10

01-11-18 15:17

H O E D O E J E D AT I N L I G H T R O O M C L A S S I C ?

Inhoud Hoofdstuk 5 De penselen gebruiken

111

Het Aanpassingspenseel, het penseel Vlekken verwijderen en meer Bepaalde gebieden lichter en donkerder maken (tegenhouden en doordrukken) ...................................................................................................................112 Je bewerkingspunten verbergen.................................................................................................................113 Alle schuifregelaars op nul zetten of de standaardinstellingen herstellen .................................................................................................................114 Vlekken en spikkels verwijderen .................................................................................................................115 Uitgewassen luchten verbeteren .................................................................................................................116 Rode ogen (of dierenogen) corrigeren........................................................................................................117 Je penseelinstellingen opslaan als voorinstelling .....................................................................................118 De huid zachter maken ................................................................................................................................. 119 Iets wissen als je een fout maakt................................................................................................................ 120 Het penseel repareren als het niet werkt ................................................................................................... 121 Weten wanneer je moet klonen in plaats van retoucheren ...................................................................... 122 Met een penseel een rechte lijn trekken .................................................................................................... 123 Niet buiten de lijntjes schilderen ................................................................................................................ 124 De maskeroverlay tonen tijdens het schilderen ........................................................................................ 125 In één keer de hoeveelheid van al je penseelaanpassingen verminderen ................................................................................................................................................. 126 Een bewerkingspunt dupliceren ................................................................................................................. 127 Lagen opbouwen als je schildert met het Aanpassingspenseel (zoals een airbrush) ........................................................................................... 128 Het masker verwijderen van delen die je niet wilt beïnvloeden .......................................................................................................................................... 129 Een tilt-shifteffect (‘miniatuurstad’-effect) creëren ................................................................................... 130 Penseelbewerkingen verplaatsen (en waarom je dat doet) ..................................................................... 131 Ogen helderder maken ............................................................................................................................... 132 Een moirépatroon verwijderen................................................................................................................... 133 Met de witbalans schilderen ....................................................................................................................... 134 Een mooie laatste afwerking aan je portretten toevoegen ...................................................................... 135

Hoofdstuk 6 Speciale effecten creëren

137

Op een gemakkelijke manier snel mooie effecten bereiken Je foto zwart-wit maken .............................................................................................................................. 138 Een duotoonfoto maken.............................................................................................................................. 139 Een spotlichteffect creëren.......................................................................................................................... 140 De randen rondom je foto donker maken (Vignetten na uitsnijden) ............................................................................................................................. 141 Een HDR-foto maken ................................................................................................................................... 142 Een panoramafoto samenvoegen .............................................................................................................. 143

xi

00-HoeDoeJeDatLightroom2018-boek.indb 11

01-11-18 15:17

H O E D O E J E D AT I N L I G H T R O O M C L A S S I C ?

Inhoud Portretfoto’s met hoog contrast maken ..................................................................................................... 144 Voorinstellingen gebruiken ......................................................................................................................... 145 Je eigen voorinstellingen maken ............................................................................................................... 146 Van internet gedownloade voorinstellingen in Lightroom krijgen .......................................................... 147 Voorvertoning van voorinstellingen uitschakelen omdat het vertragend werkt ..................................................148 Groepen voorinstellingen die je niet gebruikt verbergen ........................................................................ 149 ‘Uitstralingen’ creëren met creatieve profielen......................................................................................... 150 Natte straten maken .................................................................................................................................... 151

Hoofdstuk 7 Je foto’s opslaan

153

De exportfunctie van Lightroom gebruiken Je foto opslaan als een JPEG of TIFF ......................................................................................................... 154 Opnieuw opslaan met dezelfde instellingen ............................................................................................. 155 Opslaan minder vervelend maken ............................................................................................................. 156 Het formaat van je foto tijdens het exporteren aanpassen ..................................................................... 157 Je foto verscherpen tijdens het exporteren............................................................................................... 158 De hoeveelheid informatie die je in een fotobestand opslaat beperken ................................................ 159 Een watermerk aan je foto’s toevoegen ..................................................................................................... 160 Foto’s automatisch openen in een andere toepassing ............................................................................. 161 Een foto e-mailen vanuit Lightroom .......................................................................................................... 162 Rechtstreeks naar Flickr of Adobe Stock uploaden ................................................................................... 163 Ervoor zorgen dat je foto’s er op internet goed uitzien ............................................................................ 164 Een Raw-foto delen, maar met behoud van je bewerkingen ................................................................... 165

Hoofdstuk 8 Fotoboeken maken

167

De ingebouwde module Boek gebruiken Je foto’s voorbereiden voor het maken van een boek.............................................................................. 168 Het formaat van je boek kiezen .................................................................................................................. 169 Lightroom de opmaak van je boek laten bepalen..................................................................................... 170 De plaatsing van de foto’s wijzigen ............................................................................................................ 171 Automatische lay-out aanpassen ............................................................................................................... 172 Een aangepaste pagina maken................................................................................................................... 173 Je nieuwe aangepaste paginalay-out opslaan ...........................................................................................174 Ervoor zorgen dat je foto de hele cel vult .................................................................................................. 175 Paginanummers toevoegen ........................................................................................................................ 176 De ingebouwde paginasjablonen gebruiken............................................................................................. 177 Een foto als achtergrond gebruiken ........................................................................................................... 178 Een afbeelding als achtergrond gebruiken ................................................................................................ 179 De achtergrondkleur wijzigen ..................................................................................................................... 180

xi i

00-HoeDoeJeDatLightroom2018-boek.indb 12

01-11-18 15:17

H O E D O E J E D AT I N L I G H T R O O M C L A S S I C ?

Inhoud Een bijschrift toevoegen onder je foto ....................................................................................................... 181 De paginavolgorde van je boek wijzigen ................................................................................................... 182 Een overzicht van je hele boek bekijken .................................................................................................... 183 Een pagina of spread verwijderen ............................................................................................................. 184 Een foto bewerken die al in je boek staat .................................................................................................. 185 Een foto over twee pagina’s plaatsen ........................................................................................................ 186 Je omslag aanpassen .................................................................................................................................. 187 Deze boeklay-out opslaan om opnieuw te gebruiken .............................................................................. 188 Je boek ergens anders laten afdrukken ..................................................................................................... 189 20% korting krijgen op je boek ....................................................................................................................190 Je boek versturen om af te laten drukken ..................................................................................................191

Hoofdstuk 9 Een te gekke presentatie maken

193

Maar zonder nadruk op ‘te gekke’

Je presentatie voorbereiden ........................................................................................................................194 Je eigen aangepaste sjabloon maken.........................................................................................................195 Muziek aan je presentatie toevoegen .........................................................................................................196 Je presentatie synchroniseren met de muziek ...........................................................................................197 Beweging aan je presentatie toevoegen ....................................................................................................198 Bepalen hoe lang het vervagingseffect tussen twee dia’s duurt ..............................................................199 Je presentatie opslaan als een pdf of een video....................................................................................... 200 Je presentatie even lang maken als de lengte van je achtergrondmuziek ............................................. 201 Start- en einddia’s toevoegen ..................................................................................................................... 202 De achtergrondkleur veranderen................................................................................................................ 203 Een foto als achtergrond gebruiken ........................................................................................................... 204 Het formaat en de positie van de foto op de dia aanpassen ................................................................... 205 Tekst aan een dia toevoegen ...................................................................................................................... 206 Een logo aan je presentatie toevoegen ..................................................................................................... 207 Een schaduw aan je dia’s toevoegen ......................................................................................................... 208 Je presentatie afspelen, terugspoelen of herhalen .................................................................................. 209 Je presentatie opslaan voor later ............................................................................................................... 210 Ervoor zorgen dat je presentatie sneller en soepeler verloopt .................................................................211

Hoofdstuk 10 Afdrukken

213

Werken in de module Afdrukken Je papierformaat kiezen .............................................................................................................................. 214 Een aangepast papierformaat maken ........................................................................................................ 215 De afdrukrichting wijzigen van staand naar liggend ................................................................................ 216 Bepalen hoeveel foto’s er op een pagina staan ........................................................................................ 217

xi ii

00-HoeDoeJeDatLightroom2018-boek.indb 13

01-11-18 15:17

H O E D O E J E D AT I N L I G H T R O O M C L A S S I C ?

Inhoud Dezelfde foto verschillende keren herhalen .............................................................................................. 218 Dezelfde foto in verschillende formaten herhalen .....................................................................................219 Je eigen lay-out maken ............................................................................................................................... 220 Je nieuwe aangepaste lay-out opslaan...................................................................................................... 221 Foto’s elkaar laten overlappen .................................................................................................................... 222 De achtergrondkleur wijzigen ..................................................................................................................... 223 Je logo aan een afdruk toevoegen ............................................................................................................. 224 Uitsnijdtekens toevoegen ........................................................................................................................... 225 Bijschriften aan je foto’s toevoegen ........................................................................................................... 226 Je lay-out als JPEG opslaan ........................................................................................................................ 227 Instellen om af te laten drukken bij een afdrukcentrale ........................................................................... 228 Je afdruk verscherpen ................................................................................................................................. 229 Je lay-out opslaan zodat je deze nog eens kunt afdrukken ...................................................................... 230 Je afdrukken net zo licht maken als op het scherm .................................................................................. 231 Voor het afdrukken een proef bekijken ...................................................................................................... 232 Je afdrukresolutie wijzigen ......................................................................................................................... 233 De kleurruimte van Lightroom wijzigen .................................................................................................... 234 Een contour rondom je foto toevoegen..................................................................................................... 235 Je foto aanpassen voordat je gaat afdrukken ........................................................................................... 236 Een foto op een pagina roteren .................................................................................................................. 237

Hoofdstuk 11 Lightroom gebruiken op je mobiele apparaat

239

Het is Lightroom onderweg

Foto’s vanaf je computer in Lightroom voor mobiele apparaten krijgen................................................ 240 Foto’s importeren die al op je telefoon of tablet staan ............................................................................. 241 Je foto’s bekijken ......................................................................................................................................... 242 Het formaat van de miniaturen in een album aanpassen ........................................................................ 243 Een nieuw album aanmaken ...................................................................................................................... 244 Een verzamelingsset maken ....................................................................................................................... 245 Alles verbergen om je foto op een zwarte achtergrond te bekijken ........................................................ 246 Een foto van het ene albumnaar het andere verplaatsen ........................................................................ 247 Je foto’s bekijken in de volgorde waarin je ze hebt gemaakt................................................................... 248 De Filmstrip aan de onderkant weergeven................................................................................................ 249 Foto’s in een album een andere volgorde geven ...................................................................................... 250 Mensen je foto’s op je apparaat laten zien zonder dat ze ermee kunnen knoeien ................................. 251 De omslagfoto voor je album instellen...................................................................................................... 252 Badges en waarderingen op je miniaturen weergeven ........................................................................... 253 Een foto een ster- of vlagbeoordeling geven ............................................................................................ 254 Alleen je Keuzen of foto’s met vijf sterren weergeven ............................................................................. 255

xi v

00-HoeDoeJeDatLightroom2018-boek.indb 14

01-11-18 15:17

H O E D O E J E D AT I N L I G H T R O O M C L A S S I C ?

Inhoud Op internet een album met mensen delen ................................................................................................ 256 Sorteren op naam, datum of waardering .................................................................................................. 257 Een foto bekijken voor en na bewerking ................................................................................................... 258 De witbalans van je foto’s instellen ............................................................................................................ 259 Bepalen hoe je foto’s eruit zien (dingen uit de module Ontwikkelen) ..................................................... 260 Foto’s uitsnijden en roteren ........................................................................................................................ 261 Vlekjes of andere afleidende dingen verwijderen..................................................................................... 262 Je bewerkingen opnieuw instellen ............................................................................................................ 263 Een histogram (en overige informatie) van een foto bekijken................................................................. 264 Voorinstellingen met één tik toepassen..................................................................................................... 265 Je aangepaste voorinstellingen (of profielen) synchroniseren met Lightroom Mobile ........................ 266 Instellingen van de ene naar de andere foto kopiëren en plakken .......................................................... 267 Copyrightgegevens of trefwoorden toevoegen ........................................................................................ 268 De ingebouwde camera gebruiken ............................................................................................................ 269 De cameramodus Pro inschakelen ............................................................................................................. 270 Toegang krijgen tot geavanceerdere camerafuncties ............................................................................... 271

Hoofdstuk 12 Andere dingen die je graag wilt weten

273

Al die andere dingen vind je in dit hoofdstuk

Dingen herstellen als Lightroom gek gaat doen ....................................................................................... 274 Tethered fotograferen in Lightroom........................................................................................................... 275 Problemen met tethering oplossen ............................................................................................................ 276 Je plug-ins van derden beheren................................................................................................................. 277 Een foto overbrengen van Lightroom naar Photoshop (en terug) .......................................................... 278 Werken met een gelaagd Photoshop-bestand .......................................................................................... 279 De bestandsindeling kiezen om over te schakelen naar Photoshop ....................................................... 280 Een verzameling delen op internet ............................................................................................................ 281 Al je virtuele kopieën terugvinden ............................................................................................................. 282 Al je foto’s vinden die geen copyrightgegevens bevatten ....................................................................... 283 Mijn kleur consistent maken wanneer ik naar Photoshop overschakel .................................................. 284 Een grijskaart gebruiken om je witbalans in te stellen ............................................................................. 285 Snel een voorvertoning krijgen van mijn foto in zwart-wit ...................................................................... 286 Wisselen tussen een liggende en een staande uitsnede.......................................................................... 287 Een foto omzetten naar de DNG-indeling .................................................................................................. 288 Video bewerken in Lightroom .................................................................................................................... 289

Index

290

xv

00-HoeDoeJeDatLightroom2018-boek.indb 15

01-11-18 15:17

H O E D O E J E D AT I N L I G H T R O O M C L A S S I C ?

Als je deze bladzijde overslaat, heb je daar de rest van je leven …

HOOFDSTUK 9

■

HOOFDSTUK 9

E E N T E G E K K E P R E S E N TAT I E M A K E N

Hoe doe je dat? Je presentatie voorbereiden

■

E E N T E G E K K E P R E S E N TAT I E M A K E N

Hoe doe je dat? Je eigen aangepaste sjabloon maken

H O O F D S T U K 10

■

AFDRUKKEN

Hoe doe je dat? Je logo aan een afdruk toevoegen

Er zijn twee dingen die je moet doen: (1) plaats alle gewenste foto’s voor je presentatie in een verzameling en ga vervolgens (2) in de module Presentatie naar het deelvenster Sjabloonbrowser (bij de deelvensters links in Lightroom). Klik als uitgangspunt op een van de vooraf ontworpen sjablonen (als je je muisaanwijzer op een sjabloon plaatst, wordt een voorvertoning van die lay-out van de presentatie weergegeven in het voorvertoningsvenster bovenaan in het deelvenstergebied links). Ik zeg ‘uitgangspunt’ omdat geen sjabloon er bijzonder goed uitziet (hier heb ik het sjabloon Aanpassen aan venstergrootte gekozen.

Niet geweldig, maar zoals ik al zei, is het een uitgangspunt). Kies er daarom eentje die het dichtst in de buurt komt van iets wat je misschien wel zou willen gebruiken.

194

In de Sjabloonbrowser (in het deelvenstergebied links in de module Presentatie) klik je op een sjabloon die je als uitgangspunt gaat gebruiken (ik begon hier met de sjabloon die ik op de vorige bladzijde heb gebruikt, Aanpassen aan venstergrootte). Gebruik vervolgens de deelvensters aan de rechterkant om dingen aan te passen, te verplaats en aan- of uit te zetten waarvan je wilt (of niet wilt) dat ze in je dia verschijnen. Het eerste wat ik hier wilde doen, was bijvoorbeeld de indeling van mijn dia aanpassen en ruimte rondom de foto toevoegen. In het deelvenster Lay-out sleepte ik de schuifregelaars naar rechts om een rand van 68 pixels rondom de zijkanten, de boven- en de onderkant toe te voegen (vink het selectievakje Alle koppelen uit om de hulplijnen afzonderlijk van elkaar te kunnen verplaatsen). Ik wilde eigenlijk witte ruimte rond mijn foto (geen zwarte achtergrond). Daarvoor ging ik naar het deelvenster Achtergrond, schakelde ik het selectievakje Achtergrondkleur in (dat standaard een lichtgrijze kleur aan je achtergrond toevoegt) en vervolgens klikte ik op het kleurstaal rechts om de achtergrondkleurkiezer te openen.

Daarin klikte ik op wit. Tenslotte ging ik naar het deelvenster Opties (zie inzet rechts), schakelde ik het selectievakje Contour in en gaf ik het een dikke zwarte rand. Ik heb ook het selectievakje Projectieschaduw ingeschakeld en de instelling van Straal verhoogd om de schaduw mooi zacht te maken, maar de waarde voor Dekking laten staan, zodat deze echt subtiel is. Zodra de weergave naar wens is, ga je naar de Sjabloonbrowser en klik je op de Dit klinkt als iets wat supereenvoudig zou moeten zijn, maar in feite moet je een aantal knop + (plusteken) aan de rechterkant van de kop van het deelvenster om deze als je eigen stappen doorlopen (en door een paar hoepels springen). Maar het werkt. Het komt erop aangepaste sjabloon op te slaan (het dialoogvenster Nieuwe sjabloon is hierboven in de neer dat je je naamplaatje importeert en dat op de pagina zichtbaar maakt. Als eerste ga je inzet weergegeven). Je sjabloon verschijnt nu onder Gebruikerssjablonen in de Sjabloonnaar het deelvenster Pagina in het deelvenstergebied rechts en schakel je het selectievakje browser. Je kunt deze dus voortaan met één klik toepassen.

Naamplaatje in. Klik vervolgens op het naar beneden gerichte driehoekje rechtsonder in het voorvertoningsgebied van het naamplaatje en kies Bewerken in de vervolgkeuzelijst om de Naamplaatjeseditor te openen (zie afbeelding). Klik op het keuzerondje Grafisch 195 naamplaatje gebruiken, klik vervolgens op de knop Bestand zoeken, zoek je logo op je computer en klik vervolgens op OK om het te importeren. (Dat is wat ik hierboven heb gedaan. De vorm van mijn logo staat het echter niet toe om deze volledig weer te geven in het lange, smalle, horizontale voorvertoningsgebied, dat in deze vorm nutteloos is, maar laat ik daar over ophouden.) Hoe dan ook, zodra je op OK klikt, verschijnt je logo. Als je erop klikt, kun je het naar de gewenste plek slepen. Je kunt het formaat wijzigen door op een van de hoeken te klikken en te slepen of door in het gedeelte Naamplaatje van het deelvenster Pagina de schuifregelaar Schaal te gebruiken. Daar vind je ook de schuifregelaar Dekking als je de dekking van je logo wilt verlagen (misschien om het minder opvallend te maken). Een leuke functie is dat als je dit logo eenmaal hebt geïmporteerd, je het kunt opslaan door in de Naamplaatjeseditor in de vervolgkeuzelijst ‘Aangepast’ in de linkerbenedenhoek de optie Opslaan als te kiezen en het een naam te geven (ik heb de mijne Scotts logo genoemd). Als ik nu mijn logo aan een afdruk wil toevoegen, hoef ik het niet opnieuw te importeren. Ik kan het kiezen in de vervolgkeuzelijst in de rechterbenedenhoek van het voorvertoningsgebied van Naamplaatje.

224

HOOFDSTUK 10

■

AFDRUKKEN

Hoe doe je dat? Uitsnijdtekens toevoegen

Als je een sjabloon hebt gekozen (of zelf een nieuwe lay-out hebt gemaakt) met meerdere foto’s en je wilt zien waar de foto’s moeten worden uitgesneden zodat ze de juiste afmetingen hebben, kun je als volgt uitsnijdtekens toevoegen om dat werk een stuk eenvoudiger te maken: ga naar het deelvenster Pagina (in het deelvenstergebied rechts) en schakel het selectievakje Snijdhulplijnen in. Rechts daarvan vind je een vervolgkeuzelijst, dat standaard is ingesteld op Lijnen. Klik daarop en kies Uitsnijdtekens, zoals in de afbeelding rechtsboven getoond wordt. Daarmee voeg je net buiten je foto’s uitsnijdtekens toe, zodat je weet waar je moet snijden. Opmerking: Als je een lay-out met maar één foto kiest, wordt het selectievakje Snijdhulplijnen niet weergegeven. In plaats daarvan schakel je in het deelvenster Pagina het selectievakje voor het gedeelte Paginaopties in. Daar vind je dan een selectievakje voor Uitsnijdtekens. Als je dit aanvinkt (zie afbeelding rechtsonder) worden er uitsnijdtekens rondom je foto geplaatst.

225

(1) Oké, het kan zijn dat ik een beetje heb overdreven met die titel ... als een list om je deze korte inleiding te laten lezen, maar alleen omdat het voor je eigen bestwil is. Nou, technisch gezien is het voor ons beiden goed, want als je dit overslaat, zou je misschien niet helemaal begrijpen hoe dit boek is opgezet, want het is om een aantal redenen anders dan de meeste andere boeken. Ten eerste proberen de meeste andere boeken je niet te misleiden om je de inleiding te laten lezen. Maar in dit geval moest ik het wel doen (en ik voel me er eigenlijk wel een beetje schuldig over), omdat (a) ik wil dat je het meeste uit dit boek haalt en (b) jij wilt dat je er het meeste uit haalt (je hebt ervoor betaald of het op zijn minst gestolen), dus het is voor ons beiden goed (gelukkig eist mijn redacteur niet dat ik alleen echte woorden gebruik). Kortom, hoe dan ook, zo gebruik je dit boek: Je hoeft het boek niet van voor naar achter te lezen. Zo’n soort boek is het niet. Dit is meer een ‘ik zit vast, ik kom niet verder en heb nu hulp nodig’-boek. Dus als je in Lightroom werkt en precies wilt weten hoe je een bepaald ding moet doen, pak je het boek, ga je naar het hoofdstuk waar je dat zou kunnen vinden (Afdrukken, Presentatie, Organiseren, Importeren enzovoort), zoek je datgene wat je moet doen en dan vertel ik je kort en bondig precies hoe het moet. Voor je het weet kun je weer verder in Lightroom. Als ik mijn werk goed heb gedaan, zou je dit boek maar een minuutje per keer nodig hebben, net lang genoeg om dat ene belangrijke ding onder de knie te krijgen, zodat je weer snel verder kunt luieren aan dek van je jacht (tenminste, dat is hoe ik me voorstel dat jouw leven zal verlopen na de aankoop van dit boek).

xv i

00-HoeDoeJeDatLightroom2018-boek.indb 16

01-11-18 15:17

H O E D O E J E D AT I N L I G H T R O O M C L A S S I C ?

Hier meer van hetzelfde. Spijt (of nog erger). Ieks!

Hoofdstuk 2

Hoe organiseer je je foto’s Werken in de module Bibliotheek

Als je erover nadenkt, hadden onze ouders eigenlijk een ideaal systeem voor het ordenen van hun foto’s: ze bewaarden al hun foto’s in een schoenendoos. En dat is briljant, omdat: (1) niemand hun schoenendoos kon ‘hacken’. Er zat niemand in een klein, donker internetcafé in Noord-Korea manieren te bedenken om hun wachtwoord te kraken, al hun foto’s uit de schoenendoos te stelen en ze op internet te verspreiden. En (2) als ze de schoenendoos van je ouders wilden hebben, zouden ze moeten inbreken in hun huis. Maar eenmaal binnen zouden ze andere dingen zien, zoals een tv, een stereo en misschien wat sieraden. Ze zouden dat dan meenemen in plaats van de foto’s, want als ze een willekeurige schoenendoos zouden pakken en weg zouden rennen, was er een meer dan redelijke kans dat deze gevuld zou zijn met een paar Hush Puppies (want die droegen onze ouders destijds blijkbaar altijd. De moeders droegen Penny Loafers, die vernoemd waren naar een personage uit de populaire tv-serie Lost in Space, Betty Loafers). En de derde reden: Google had geen geheime toegang tot hun foto’s, zoals ze vandaag de dag hebben, waar ze zelfs

Hoofdstuk 8

Fotoboeken maken De ingebouwde module Boek gebruiken

onbeperkte toegang hebben tot al je foto’s (inclusief je naaktselfies), ook als je ze nooit hebt geüpload naar Google Foto’s. In feite hebben ze toegang tot al je naaktselfies, zelfs als je er nog nooit een hebt genomen, om je een idee van hun macht te geven. Weet je, in jaren veertig en vijftig van de vorige eeuw was Google niet zo machtig als nu (nu hebben ze zoveel macht als Skynet en als dat bekend klinkt, dat komt uit de populaire tv-show Gunsmoke), maar tegenwoordig gebruiken

Ik wilde dit hoofdstuk ‘Mooie fotoboeken maken’ noemen, maar toen bedacht ik dat sommige mensen een fotoboek zouden kunnen maken met foto’s van insecten of macro-opnamen

we het op een na beste ding, Lightroom. Maar maak je geen zorgen, het wordt geleverd met een

van insecten of nog erger, echte close-up macro-opnamen van griezelige insecten. Dus heb ik

plug-in die Google met één klik omzeilt en al je familiefoto’s rechtstreeks naar het Noord-Koreaanse

‘mooie’ weggelaten. Want weet je, als ik een boek met insectenfoto’s zie, ben ik weg. Ik kijk

internetcafé van je keuze verstuurt.

nog liever naar een fotoboek genaamd ‘Extreme ongelukken met mobiele toiletcabines’ dan dat ik ook maar één bladzijde met close-ups van insecten bekijk. Hoewel een geëxplodeerde mobiele toiletcabine er zeker niet aantrekkelijk uitziet, heeft het pas echt impact wanneer je persoonlijk bij een dergelijke aromatische ervaring aanwezig bent. Op dat moment is het een 4D-ervaring die ervoor kan zorgen dat je binnen enkele seconden flauwvalt (ik heb meer dan eens al wegrennend geschreeuwd: ‘Ik zal iedereen betalen die mijn complete neus er nu afhakt!’). Maar nogmaals, dat is persoonlijk. Ik zou best naar zo’n foto kunnen kijken en denken: man, wat is dat smerig! Ik ben zo blij dat ik daar niet ben! Maar als ik een insectenfoto zie en

15

dan vooral een macro-opname, raak ik in paniek. Het voelt dan alsof ik op een middag op een hete julidag met een relatieve luchtvochtigheid van 97%, ergens buiten Newark in een mobiele toiletcabine zit, net op het moment dat een volledig geladen vrachtwagen per ongeluk achteruitrijdt en ik me realiseer dat de hele mobiele toiletcabine op het punt staat om op zijn zijkant of zelfs ondersteboven te vallen, waardoor de deur van dit geurige zweethok wordt geblokkeerd door de kracht van de botsing. Dat is hoe verschrikkelijk ik het vind om enge insecten van dichtbij (of op een afstandje) in wat voor fotoboek dan ook te zien. In feite raad ik je aan, als je een fotograaf bent die dat soort kruipende, enge dingen fotografeert, om dit hoofdstuk over te slaan. En misschien ook het hoofdstuk over diavoorstellingen.

167

(2) Hier is iets wat je, afhankelijk van je karakter, kwaad kan maken. Of gek. Dit is mijn vierde boek dat ik met die geweldige mensen bij Rocky Nook maak, dus misschien bereik ik een nieuw publiek (misschien is dit het eerste boek dat je heb gekocht, maar ik hoop dat dit niet het geval is omdat mijn zoon het huis uitgaat om te studeren en dat is verschrikkelijk duur, dus het zou mij echt helpen om zijn collegegeld te kunnen betalen als je, wat zal ik zeggen, tenminste 6 of 22 van mijn vorige boeken hebt gekocht). Hoe dan ook, ik doe iets wat lezers óf lyrisch maakt óf spontaan in woede doet uitbarsten. Het is echter een traditie, dus nu is het een ‘ding’ waar ik niet uit kan komen: mijn hoofdstukinleidingen. In een normaal boek zouden ze je enig inzicht geven in wat er in het hoofdstuk besproken wordt. Maar in die van mij ... eh ... nou, gaat het er wat anders aan toe. Eerlijk gezegd hebben ze weinig of niets te maken met wat er in het hoofdstuk staat, omdat ik ze heb opgezet als een soort ‘mentaal rustpunt’ tussen hoofdstukken. En deze eigenzinnige, verwarrende inleidingen zijn nu dus een handelsmerk van mij geworden. Gelukkig heb ik de ‘gekke dingen’ beperkt tot alleen die inleidingen, de rest van het boek is vrij normaal, waar ik je vertel hoe je dingen moet doen, net zoals ik dat tegen een vriend die naast me zit zou vertellen. Maar ik moest je hier voor waarschuwen, voor het geval je een mopperkont en heel serieus bent. Als je je daarin herkent, dan vraag ik je: sla alsjeblieft de hoofdstukinleidingen over, ze werken je waarschijnlijk op je zenuwen. En dan ga je me schrijven om me te vertellen hoe ‘onleesbaar’ het boek was vanwege die paar bladzijden en dan haal je mijn moeder en mijn opvoeding erbij enzovoort. Lezen van die bladzijden is dus op eigen risico. Oké, dat is het zo ongeveer. Je bent nu volledig gecertificeerd om dit boek te gebruiken en ik hoop echt dat je het nuttig vindt tijdens je werk met Lightroom.

xv ii

00-HoeDoeJeDatLightroom2018-boek.indb 17

01-11-18 15:17

Hoofdstuk 1

Hoe je je foto’s in Lightroom krijgt Het importeerproces

Dit is inmiddels het vierde door mij geschreven boek dat door de lieve mensen van Rocky Nook is uitgegeven. Daarom vind ik het niet meer dan redelijk dat ik je nogmaals waarschuw voor iets wat een lange traditie van mij is: hoofdstukinleidingen schrijven die nauwelijks of niets te maken hebben met wat er in het hoofdstuk staat. Ik wil dat je ze beschouwt als een ‘mentaal rustmoment’ tussen de hoofdstukken en niet als iets wat daadwerkelijk waarde aan het boek, je leven of aan wat dan ook toevoegt. Om de balans te bewaren, probeer ik op de tegenoverliggende bladzijde een interessante foto te laten zien om deze enige legitimiteit te geven. Maar (a) de foto is niet altijd interessant en (b) tot nu toe heeft het nooit voor enige legitimiteit gezorgd. Waarom dit belangrijk is (dat is het trouwens niet) is dat ik echt wil dat je veel uit dit boek haalt en het lezen van de hoofdstukinleidingen is echt een stap in de verkeerde richting. Kijk, ik wil gewoon eerlijk tegen je zijn: deze hoofdstukinleidingen zijn een valstrik. Je wordt beetgenomen. Voordat je het weet, ga je bij andere hoofdstukken kijken, omdat je niet kunt geloven dat de andere inleidingen even wijsneuzig en oppervlakkig zijn als deze. Dus in plaats van meer te leren over Lightroom, blijf je de ene na de andere lezen, omdat je je afvraagt hoe mijn uitgever me hiermee weg heeft laten komen. En hoe je het ook wendt of keert, op een of andere manier heb je voor deze bladzijden betaald. Je kunt dan ofwel denken: oké, ik snap ’t, of je denkt: Scott moet dood! Als je dat laatste denkt, schrijf me dan geen boze brief die begint met ‘Meneer Kelby‘ (buiten een enkele rechter of rechtbankmedewerker noemt niemand mij meneer Kelby, maar gebruiken ze meestal alleen mijn gevangenisidentificatienummer) omdat ik verplicht ben (dankzij een gezworen eed van reinheid en de pest tussen auteurs) om de brief door te sturen aan mijn uitgever. En ik weet zeker dat hij er een afdruk op posterformaat van zal maken, hem aan de muur zal hangen en er lugubere bezweringen spuiend omheen zal blijven dansen tot mijn contract met hen is verlopen. Ja, zo gaat het eraan toe bij Rocky Nook.

1

00-HoeDoeJeDatLightroom2018-boek.indb 1

01-11-18 15:17

HOOFDSTUK 1

■

HOE JE JE FOTO’S IN LIGHTROOM KRIJGT

Hoe doe Ervoor zorgen dat Lightroom je dat? automatisch opent wanneer je een geheugenkaart plaatst

Ga naar de Voorkeuren van Lightroom (in het menu Lightroom [pc: Bewerken]) en klik op het tabblad Algemeen. Daar vind je in het gedeelte Importopties de optie Dialoogvenster voor importeren weergeven als een geheugenkaart wordt aangetroffen. Vink dat selectievakje aan en klaar is Kees.

2

00-HoeDoeJeDatLightroom2018-boek.indb 2

01-11-18 15:17

HOOFDSTUK 1

â–

HOE JE JE FOTO’S IN LIGHTROOM KRIJGT

Hoe doe Zo snel mogelijk je miniaturen je dat? weergeven

Je kunt bovenaan in het deelvenster Bestandsafhandeling (in de rechterbovenhoek van het venster Importeren) in de vervolgkeuzelijst Voorvertoningen maken kiezen uit vier mogelijkheden. Minimaal zorgt ervoor dat je miniaturen het snelst verschijnen. Het programma gebruikt dan gewoon de kleine voorvertoning die je camera al heeft gemaakt, dus hoeft er niet veel gerenderd te worden (ik kies zelf altijd voor Minimaal, omdat geduld nu eenmaal niet mijn sterke eigenschap is).

3

00-HoeDoeJeDatLightroom2018-boek.indb 3

01-11-18 15:17

HOOFDSTUK 1

■

HOE JE JE FOTO’S IN LIGHTROOM KRIJGT

Hoe doe Copyrightgevevens toevoegen tijdens je dat? het importeren

Je maakt eerst een metadatasjabloon met je copyrightgegevens (je doet dit zelfs voordat je het deelvenster Importeren opent en gelukkig hoef je dit slechts één keer te doen).

Ga in de module Bibliotheek naar het menu Metagegevens (bovenaan in het scherm) en kies in de vervolgkeuzelijst Voorkeurinstelling de optie Voorinstellingen bewerken om het dialoogvenster Metagegevensvoorinstellingen bewerken te openen (zie linksboven). Voer hier al je copyrightgegevens in en kies vervolgens in de vervolgkeuzelijst Voorinstelling de optie Huidige instellingen opslaan als nieuwe voorinstelling en geef je voorinstelling een naam (ik heb de mijne ‘Scott’s Copyright’ genoemd. Jij moet waarschijnlijk een andere naam kiezen, ik zeg het maar). Klik op de knop Maken en vervolgens op de knop Gereed en deel één is klaar (nogmaals, je hoeft dit slechts eenmaal te doen. Vooruit, technisch gezien één keer per jaar, om het jaartal bij te werken, maar je begrijpt wat ik bedoel). Het tweede deel is eenvoudig: als je in het venster Importeren bent, ga je aan de rechterkant van het venster naar het deelvenster Toepassen tijdens importeren en kies je in de vervolgkeuzelijst Metagegevens de voorinstelling die je in het eerste gedeelte hebt opgeslagen (zoals hierboven rechts is weergegeven). Oké, dat is alles. Wanneer de huidige batch met foto’s wordt geïmporteerd, worden je copyrightgegevens in elke foto ingesloten. Elke keer dat je foto’s importeert, kun je kiezen of je je copyrightgegevens wilt opnemen.

4

00-HoeDoeJeDatLightroom2018-boek.indb 4

01-11-18 15:17

HOOFDSTUK 1

■

HOE JE JE FOTO’S IN LIGHTROOM KRIJGT

Hoe doe je dat? Dingen versnellen met voorinstelling

Als je steeds dezelfde importeerinstellingen gebruikt, heeft het geen zin om ze elke keer opnieuw in te voeren. Maak daarom een voorinstelling. Open het venster Importeren (Command-Shift-I [pc: Ctrl-Shift-I]) en voer al je favoriete instellingen in. Kies vervolgens onderaan in het venster in de vervolgkeuzelijst Voorinstelling voor importeren de optie Huidige instellingen opslaan als nieuwe voorinstelling (zoals hierboven is weergegeven).

Wanneer je nu het deelvenster Importeren opent, kun je elke voorinstelling kiezen die je hebt gemaakt (hier heb ik er een gemaakt die de foto’s tijdens het importeren naar zwartwit omzet, een voor het automatisch maken van een back-up van de foto’s op een tweede externe harde schijf, een die slimme voorvertoningen bevat en een met mijn normale alledaagse instellingen).

5

00-HoeDoeJeDatLightroom2018-boek.indb 5

01-11-18 15:17

HOOFDSTUK 1

■

HOE JE JE FOTO’S IN LIGHTROOM KRIJGT

Hoe doe Slimme voorvertoningen toevoegen je dat? (en waarom je dat doet)

Waarom zou je eigenlijk een slimme voorvertoning willen? Het is vaak handig voor twee groepen gebruikers: (1) je werkt op een laptop en hebt niet veel ruimte op de harde schijf, dus gebruik je een externe harde schijf om je hogeresolutiefoto’s op te slaan. Maar wanneer je op reis bent en je laptop niet met de harde schijf verbonden is, kun je je foto’s niet bewerken in de module Ontwikkelen. Je hebt alleen de kleine miniatuurvoorvertoningen en je kunt in Lightroom geen foto’s met een lage resolutie bewerken. Een slimme voorvertoning is een grotere voorvertoning, maar speciaal gecomprimeerd, zodat deze niet veel ruimte inneemt op je harde schijf (slechts ongeveer 1 MB per stuk). Deze slimme voorvertoningen kun je wel bewerken in de module Ontwikkelen (uitsnijden en alles), alsof het de hogeresolutieversie is (ze kunnen zelfs tot een bepaalde grootte worden afgedrukt).

Wanneer je je vaste schijf opnieuw verbindt, worden de foto’s met hoge resolutie bijgewerkt met alle wijzigingen die je in de slimme voorvertoningen hebt aangebracht (vrij slim, nietwaar?). (2) Het is voor gebruikers die op hun mobiele apparaten met Lightroom werken (het programma gebruikt deze slimme voorvertoningen om mee te werken). Gelukkig is het maken van slimme voorvertoningen tijdens importeren heel eenvoudig: in het deelvenster Importeren vink je in het deelvenster Bestandsafhandeling (in de rechterbovenhoek) het selectievakje Slimme voorvertoningen maken aan. De slimme voorvertoningen worden dan tijdens het importeren aangemaakt (het vertraagt het importeerproces niet omdat het op de achtergrond gebeurt zodra ze zijn geïmporteerd. Je kunt de voortgang bekijken in het Activiteitencentrum, door direct op het Lightroomlogo in de linkerbovenhoek van de Bibliotheekmodule te klikken).

6

00-HoeDoeJeDatLightroom2018-boek.indb 6

01-11-18 15:17

HOOFDSTUK 1

■

HOE JE JE FOTO’S IN LIGHTROOM KRIJGT

Hoe doe je dat? Een back-up maken

Als je een tweede kopie wilt hebben van de foto’s die je importeert, zorg er dan eerst voor dat je een tweede plek hebt om ze naartoe te sturen, zoals een externe harde schijf. Eén set foto’s wordt dus op je computer of de externe schijf geplaatst waarop je je foto’s opslaat en de back-up gaat naar de tweede externe harde schijf. Zodra je een tweede opslagapparaat hebt geïnstalleerd, vink je in het venster Importeren in het deelvenster Bestandsafhandeling (rechtsboven) het selectievakje Een tweede kopie maken naar aan en kies je vervolgens die externe harde schijf (of de plek waar je je tweede exemplaar op wilt gaan slaan). Nu wordt van de foto’s die je importeert een back-up gemaakt op dat tweede station. Ik wil wel even zeggen dat veel mensen zich in het volgende vergissen: in de back-up staan foto’s in de staat waarin ze zich nu bevinden: onbewerkt, recht uit de camera (denk daarbij aan ‘negatieven‘ uit de tijd van de filmrolletjes). Als je op een dag gebruik van die back-up moet maken, zal niets van wat je in Lightroom op de geïmporteerde foto’s hebt toegepast zichtbaar zijn op de foto’s in die tweede back-up. Het is gewoon een back-up van de foto’s rechstreeks uit de camera. Je zult het wel goed vinden, maar ik wilde het je toch even zeggen.

7

00-HoeDoeJeDatLightroom2018-boek.indb 7

01-11-18 15:17

HOOFDSTUK 1

■

HOE JE JE FOTO’S IN LIGHTROOM KRIJGT

Hoe doe Foto’s tijdens het importeren omzetten je dat? naar zwart-wit

Als je een aantal foto’s hebt gemaakt waarvan je al weet dat je deze wilt omzetten naar zwart-wit, kun je eenvoudig een zwart-witvoorinstelling op deze foto’s toepassen terwijl ze worden geïmporteerd. Dit doe je door in het venster Importeren in het deelvenster Toepassen tijdens importeren (rechts) te klikken op de vervolgkeuzelijst Ontwikkelinstellingen. Je ziet nu een lijst verschijnen met voorinstellingen die Lightroom meelevert (en die je zelf hebt gemaakt, bij Gebruikersinstellingen. Zie hoofdstuk 6 voor meer informatie over voorinstellingen). Je kunt hier elke gewenste voorinstelling kiezen, niet alleen de voorinstellingen Zwart-wit (hoewel het populaire opties zijn om tijdens het importeren toe te passen). Dat is alles. Maak je geen zorgen: hoewel je deze voorinstelling tijdens het importeren hebt toegepast, kun je de voorinstelling altijd verwijderen door in het deelvenster Snel ontwikkelen van de module Bibliotheek op de knop Alles herstellen te klikken of op de knop Opnieuw instellen onderaan in het deelvenstergebied aan de rechterkant van de module Ontwikkelen.

8

00-HoeDoeJeDatLightroom2018-boek.indb 8

01-11-18 15:17