9789401448666

Ph. Body/hemis.fr

Talmont-sur-Gironde

Poitou-Charentes

De regio’s van deze gids: (zie de kaart aan de binnenzijde van het omslag) n De kuststreek van Charente en de eilanden ∑ Saintonge ± Angoulême en de Charente ∏ Poitiers en de Vienne ∫ Het Marais Poitevin en de Deux-Sèvres

blz. 91 blz. 197 blz. 247 blz. 339 blz. 419

INHOUD

H. Lenain/hemis.fr

NIET TE MISSEN Een keuze uit de mooiste plekjes....6

MEER WETEN OVER POITOU-CHARENTES POITOU-CHARENTES VANDAAG

REISPLANNER

Een nieuw tijdperk...............................46 Toerisme voorop..................................46 Economische kernpunten................46 Rijkdom uit de zee............................... 47 Zoutpannen...........................................49 Papierindustrie.....................................50 Rijkdommen van het land................50 Streekproducten.................................. 51

Een keuze uit de mooiste routes....18

FRANSE COGNAC

HOOGTEPUNTEN VAN MICHELIN De mooiste reisherinneringen........10

DE REIS VOORBEREIDEN

Appellation.............................................54 Productieproces...................................55 Andere sterkedrank............................57 Wijngeschiedenis.................................57

NAAR POITOU-CHARENTES

LANDSCHAP EN NATUUR

Met de auto............................................26 Met de trein............................................26 Met het vliegtuig..................................26

De kust.....................................................60 Moerassen..............................................62 Het binnenland.....................................66

VOOR HET VERTREK

GESCHIEDENIS

Klimaat.....................................................27 Nuttige adressen..................................27 Overnachten..........................................28 Uit eten....................................................28

Van de prehistorie tot heden..........67 Belangrijke personen uit de streek....................................... 74 De wegen naar Santiago de Compostella.................................75

POITOU-CHARENTES VAN A TOT Z

Rubrieken in alfabetische volgorde...............29 MET HET GEZIN

Bezienswaardigheden en activiteiten...................................38 MEMO

Evenementen........................................40 Leestips....................................................42

KUNST EN ARCHITECTUUR

Architectuur........................................... 76 ABC van de architectuur.................... 81 Literatuur................................................87

5

STEDEN EN BEZIENSWAARDIGHEDEN n DE KUSTSTREEK VAN CHARENTE EN DE EILANDEN

La Rochelle.............................................92 De geschiedenis van een stad die naar vrijheid smacht.................97 Île de Ré.................................................121 Het ‘witte eiland’..............................125 Fouras.....................................................132 Île d’Aix...................................................135 Rochefort..............................................139 Rochefort, de keuze van Colbert..141 Brouage.................................................154 Marennes..............................................158 Marennes-Oléron, bakermat van de oester................159 Île d’Oléron...........................................162 Zoo de La Palmyre.............................173 Royan......................................................177 Royan, badplaats aan het front...181 De monding van de Gironde.........187 Kaviaar van de Gironde..................189 ∑ SAINTONGE

Saintes....................................................198 Domaine de La Roche-Courbon..216 Crazannes.............................................219 Saint-Jean-d’Angély......................... 223 Église Saint-Pierre d’Aulnay........... 228 Château de Dampierre-sur-Boutonne..........231 Surgères.................................................233 Pons........................................................ 236 Montendre........................................... 244 ± ANGOULÊME EN DE CHARENTE

Angoulême.......................................... 250 Angoulême, kweekvijver van de monarchie...254 Hoofdstad van de strip....................258 Jarnac en de vallei van de Charente............................274

RAADPLEEG VOOR IEDERE PLAATS ONS ADRESBOEKJE y

Cognac en La Grande Champagne.................................... 282 Ruffec en Noord-Charente............ 298 Confolens............................................. 306 Archeologisch park van Cassinomagus................................314 Château de La Rochefoucauld.........................316 Villebois-Lavalette en het Pays d’Horte......................321 La Petite Champagne Charentaise en Les Fins Bois.....327 Aubeterre-sur-Dronne.....................331 ∏ POITIERS EN DE VIENNE

Poitiers...................................................342 De hoofdstad van de Poitou..........347 Sint-Maarten.....................................363 Parc du Futuroscope.........................374 Loudun...................................................379 Châtellerault....................................... 384 Angles-sur-l’Anglin............................392 Abbaye de Saint-Savin.....................395 Saint-Savin in detail.........................396 Chauvigny............................................ 400 Montmorillon..................................... 406 Charroux................................................410 Lusignan................................................415 ∫ HET MARAIS POITEVIN EN DE DEUX-SÈVRES

Niort........................................................422 Het Marais Poitevin.......................... 434 De natuurschatten van het Marais................................ 445 Abbaye de Maillezais........................450 Abbaye de Nieul-sur-l’Autise........ 454 Saint-Maixent-l’École........................457 De tumuli van Bougon.....................461 Melle en het Pays Mellois............... 463 Parthenay............................................. 470 Thouars..................................................479 Château d’Oiron................................ 484 Bressuire............................................... 487 Woordenlijst..................................... 490 Register................................................502 Kaarten en plattegronden.......... 511

NIET TE MISSEN aaa De reis waard

aa Een omweg waard

a Interessant

aa

Rochefort

B. Rieger/hemis.fr

Het lichte Rochefort met zijn ­historische Corderie Royale, zijn begonia­collectie, zijn herinneringen aan de schrijver Pierre Loti en, als het niet is uitgevaren, het beroemde fregat de Hermione.

Zie blz. 139.

aa

Ch. Guy/hemis.fr

Angoulême en de vallei van de Charente De onbetwiste hoofdstad van het stripboek, gedomineerd door de Cathédrale Saint-Pierre, kijkt uit over de Charente. Verderop in de vallei spiegelen witte dorpjes zich in de rivier. Zie blz. 250.

EEN KEUZE UIT DE MOOISTE PLEKJES

7

aa

Poitiers Tot het rijke middeleeuwse erfgoed van deze stad behoren de kerk Notre-Dame-la-Grande en de doopkapel Saint-Jean. Breng zeker ook een bezoek aan het Musée SainteCroix, het grootste museum van Poitou-Charentes. Zie blz. 342.

aaa

SergiyN/iStock

Futuroscope Laat u verrassen door de­ technologie van morgen, stap de vierde dimensie in zonder uit uw stoel te komen en geef uw ogen en andere zintuigen de kost!

Zie blz. 374.

Futuroscope - JL. Audy/Aircopter/Aérophile/D. Laming, Architecte

aaa

Abbaye de SaintSavin-sur-Gartempe

F. Leroy/hemis.fr

Bewonder de fresco’s uit de 11de eeuw, die wonderlijk genoeg de tand des tijds hebben doorstaan en al hun frisheid hebben behouden.

Zie blz. 395.

ÜÜ Doe de rondleiding in 3D in de Abbaye aux Dames in

Saintes. Emotie gegarandeerd bij deze welluidende kennismaking, die uitnodigt tot een nadere verkenning van de schitterende romaanse abdijkerk. Zie blz. 198.

ÜÜ Wandel door de tuinen van de Abbaye Royale in Celles-sur-Belle.

Bewonder de architectuur van de kloostergebouwen en neem ook een kijkje binnen. Woon een concert bij in de abdij. Zie blz. 467.

ÜÜ Slenter langs de aquaria met kwallen en

zeepaardjes in het Aquarium van La Rochelle en laat u in de Galerie des Lumières meenemen naar de diepste diepzeeën. Zie blz. 108.

ÜÜ Voel u even een ridder

Celles-sur-Belle, de abdij met de abdijkerk en de tuinen A. Le Bot/Photononstop

bij de ruïnes van het kasteel en de stadswallen van Angles. Sinds de renovatie hebben bezoekers toegang tot de burcht, die mooi uitzicht biedt op het pittoreske plaatsje en het riviertje de Anglin. Zie blz. 392.

Tippy/Iconotec/Photononstop

HOOGTEPUNTEN VAN MICHELIN

Saintes, Abbaye aux Dames

14

DE MOOISTE REISHERINNERINGEN

TOP 5 TOP 5 Archeologische Xxxxxxx vindplaatsen

1. Xxxxx (p. xx) 1. Cassinomagus (blz. 314) 2. Xxxxx (p. xx) 2. Saintes (blz. 198) 3. Xxxxx (p. xx) 3. Le Fâ à Barzan (blz. 191) 4. Xxxxx (p. xx) 4. Sanxay (blz. 416) 5. Xxxxx (p. xx) 5. Les Bouchauds (blz. 263)

Théâtre Gallo-Romain van Les Bouchauds F. Leroy/hemis.fr

ÜÜ Kijk wat rond in Verteuil-

sur-Charente en breng een bezoek aan het kasteel, dat eigendom is van de familie La Rochefoucauld.

Bewonder in de kerk de 16de-eeuwse Graflegging, die wordt toegeschreven aan het atelier van Germain Pilon, en ga naar een bakkerij om een brioche feuilletée te proberen. Zie blz. 299.

Verteuil-sur-Charente Petegar/iStock

ÜÜ Klim omhoog door de straatjes van het dorp Villebois-­

Lavalette naar het oude kasteel, gerestaureerd door een enthousiasteling, en geniet van het uitzicht over de pannendaken van de oude huizen en het omringende landschap, dat een beetje aan Toscane doet denken.

Zie blz. 321.

15

REISPLANNER Van Niort naar het Île de Ré

lucentius/iStock

7 dagen

Route: een tocht van 135 km door Deux-Sèvres en Charente-Maritime.

åå Dag 1 Niort Het centrum, de donjon en de hallen, daarna het bijzondere Musée Bernard d’Agesci (blz. 422).

åå Dag 2 & 3 Marais Poitevin

Maillezais, de Embarcadère de l’Abbaye H. Lenain/hemis.fr

Rijd naar Coulon (blz. 436), in het Marais Poitevin (blz. 434), via Nieul-sur-l’Autise (blz. 454), Maillezais (blz. 450) en Arçais (blz. 441), waar u overnacht. Maak een boottocht in Arçais en bezoek het vogelpark van St-Hilaire-la-Palud (blz. 441).

åå Dag 4 & 5 La Rochelle Bezoek de haven, de 3 torens en het Aquarium (blz. 94, 96, 108) en overnacht in La Rochelle. Bekijk de musea en de bunker van La Rochelle (blz. 105), en ga nog wat winkelen in de oude stad (blz. 118).

åå Dag 6 & 7 Île de Ré

La Rochelle, Tour de la Grosse Horloge nevskyphoto/iStock

Bezoek La Flotte en St-Martin de Ré (blz. 122). Overnacht in Ars-enRé (blz. 126). Ga de volgende dag zwemmen en bekijk de Phare des Baleines (blz. 127).

EEN KEUZE UIT DE MOOISTE ROUTES

Langs de kust van Charente

D. Schneider/Photononstop

7 dagen

Route: 188 km langs de kust en over de eilanden.

åå Dag 1 & 2 Van Rochefort naar Brouage Bezoek Rochefort en overnacht daar (blz. 139). Volgende dag Fouras (blz. 132), Île Madame (blz. 149) en het vestingdorp Brouage (blz. 150).

åå Dag 3 Marennes Eerst naar het oesterstadje Marennes (blz. 158) en dan naar het Château de La Gataudière (blz. 160) en het Fort Louvois (blz. 161).

åå Dag 4 Oléron

åå Dag 6 Royan Maak een wandeling door Royan, bewonder de naoorlogse villa’s en geniet van de stranden (blz. 177).

åå Dag 7 Monding van de Gironde Ga naar de grotten van Meschers (blz. 190), naar Talmont vanwege de prachtige kerk (blz. 191) en dan naar de haven van Mortagne (blz. 192).

Maak een tocht over het eiland langs St-Pierre d’Oléron (blz. 162), de vuurtoren van Chassiron ( blz. 169) en de haven van La Cotinière (blz. 169). Neem een duik in St-Trojan (blz. 164).

åå Dag 5 Zoo de la Palmyre Beklim de vuurtoren van La Coubre (blz. 182) en breng de rest van de dag door in de Zoo de la Palmyre (blz. 173).

Meschers-sur-Gironde B. Rieger/hemis.fr

19

30

DE REIS VOORBEREIDEN

voeren (producenten, restaurants, bezienswaardigheden en overnachtingsmogelijkheden).

Le cognac, la pierre en l’estuaire is een route langs de monding van de Gironde die een andere kijk biedt op dit wijnbouwgebied (t 05 45 36 47 35 - ­www.­cognacetapes.com).

Op bezoek bij bekende producenten Veel bekende cognac-producenten organiseren rondleidingen en proeverijen, soms compleet met een uitgebreide maaltijd. Uitgebreid of beperkt, zo’n rondleiding is altijd een hele bijzondere gastronomische ervaring. Cognac-producent Rémy Martin heeft speciaal voor dit doel een bekende kok ingeschakeld en ontving in 2013 de Franse prijs voor wijntoerisme. Afhankelijk van het geboden programma kunnen de prijzen overigens aardig oplopen.

Zie bijvoorbeeld: www.visitesremymartin.com – Dit bedrijf biedt de meest luxueuze en stijlvolle rondleidingen. www.courvoisier.com – Visite Gourmet, rondleiding door de wijnkelder van Renard en het kasteel. www.camus.fr – Tijdens de workshop ‘Maître assembleur’ kruipt u in de huid van een keldermeester. Bij het afscheid krijgt u een ‘eigen’ fles cognac mee.

FIETSEN EN MOUNTAINBIKEN

Het terrein is weinig g ­ eaccidenteerd, en dat maakt de streek heel geschikt voor fietstoerisme, ook voor ouders met kinderen. In Charente-Maritime worden steeds meer fietspaden aangelegd, onder meer op Île de Ré, Île d’Oléron en Île d’Aix. Het Marais Poitevin telt meer dan 800 km aan fietsroutes. Langs de hele Atlantische kuststrook loopt een fietspad dat de Vélodyssée wordt genoemd.

Mountainbikers kunnen hun hart ophalen in de naaldbossen van de

Royannais, rond de meren van de Haute-Charente, in de Vallée de l’Échelle richting Lavalette, in de Charente, het zuidelijke deel van de Charente en de Charente Limousine.

Fédération Française de Cyclotourisme – 12 rue LouisBertrand - 94200 Ivry-sur-Seine t 01 56 20 88 88 - www.ffct.org.

Fédération Française de Cyclisme – 5 rue de Rome - 93110 Rosny-sous-Bois - t 01 49 35 69 00 www.ffc.fr. www.lavelodyssee.com – Fietsroutes en fietsverhuur.

HISTORISCHE ROUTES

Fédération Nationale des Routes Historiques – 21 rue Victor-Hugo 18003 Bourges - t 02 48 65 31 55 www.routes-historiques.com. In Poitou-Charentes zijn twee routes: de route van de abdijen en monumenten van de Haut-Poitou, en de route van de schatten van Saintonge en Aunis (zie hieronder).

Route des Abbayes et Monuments du Haut-Poitou – Mairie de Ligugé pl. du R.-P.-Lambert - 86240 Ligugé t 05 49 55 21 24 - www. routehistorique86.com. Deze route met vier circuits loopt door het departement Vienne en voert langs circa dertig historische plaatsen die iets vertellen over legendarische figuren als de fee Mélusine, Karel de Grote, koning Jan II de Goede en ridder Bertrand du Guesclin.

Route des Trésors de Saintonge et d’Aunis – Château de La RocheCourbon - 17250 St-Porchaire t 05 46 95 60 10 - www.­monuments -saintonge.com. Interessante route langs maar liefst 22 prestigieuze historische plaatsen in de hele Charente-Maritime.

KANOËN-KAJAKKEN

De rivieren in de regio zijn i­deaal voor beginnende kajakkers en ­kanoërs. Gevorderden kunnen zich uitleven op de Charente, de Graine,

31 POITOU-CHARENTES VAN A TOT Z

SUR PLACE DE A À Z

DE BELANGRIJKSTE ADRESSEN VOOR COGNAC EN PINEAU WIJNHUIS OF ORGANISATIE Bureau National Interprofessionnel du Cognac (BNIC)

PRAKTISCHE INFORMATIE

OMSCHRIJVING

23 allée Bernard-Guionnet 16100 Cognac Bureau van het bedrijfschap, t 05 45 35 60 00 informatie over cognac in www.bnic.fr heden en verleden. www.cognac.fr

Centre International des Spiritueux

37 rue Gaston-Briand 16130 Segonzac www.centre-spirits.org

Informatiecentrum over gedistilleerde drank, naast de Université des Eaux-de-Vies.

Comité National du Pineau des ­Charentes

112 avenue Victor-Hugo 16100 Cognac t 05 45 32 09 27 www.pineau.fr

Bij dit adres kunt u terecht voor alles wat u over deze heerlijke likeurwijn wilt weten.

Écomusée du Cognac

Logis des Bessons 17770 Migron t 05 45 94 91 16

Kennismaking met cognac in een mooie boerderij in de bouwstijl van de Charente.

Espace Découverte en Pays de Cognac

Place de la Salle-Verte 16100 Cognac t 05 45 36 03 65 www. espace-decouverte.fr

Informatie over de ­geschiedenis van de cognac en toeristische routes door het wijngebied.

La Cognathèque T blz. 297

8 place Jean-Monnet 16100 Cognac t 05 45 82 43 31 www.cognatheque.com

Meer dan 100 producenten en merken en meer dan 500 soorten van alle categorieën.

Les Étapes du Cognac

Maison des Viticulteurs 25 r. de Cagouillet 16100 Cognac www.cognacetapes.com

Thematische excursies in het gebied van de cognac, met bezoeken aan de beste producenten.

Maison de la Grande Champagne

2 rue Gaston-Briand 16130 Segonzac t 05 45 35 39 72 www.­maisongrande champagne.com

Dertig producenten van meer dan tweehonderd soorten cognac en pineau van de beste cru’s.

Maison de la Vigne et des Saveurs

Rond-point des Tonneaux 17520 Archiac t 05 46 49 57 11 www. maisondelavigne etdessaveurs.com

Mooie, moderne ruimte met een interessante presentatie over de producenten van Saintonge.

Musée des Arts du Cognac T blz. 283

Place de la Salle-Verte 16100 Cognac t 05 45 36 21 10 www.musees-cognac.fr

Wie de Espace Découverte bezoekt, moet beslist ook dit museum gaan bekijken.

Syndicat des Producteurs et de Promotion des Vins de Pays Charentais

23 allée Bernard-Guionnet 16100 Cognac Informatie over wijnboeren t 05 17 22 00 00 uit de Charente en organisatie www.­ van wijnexcursies in de streek. vindepayscharentais.fr

31

90

DE KUSTSTREEK VAN CHARENTE

GV_POITOU-CHARENTES_ _MicroRégion1_Le littoral charentais et les îles_95x17 NANTES 37

D1

4

D1

8 DE KUSTSTREEK VAN CHARENTE EN DE EILANDEN D 94

10 km

9

UIS B

V E NDÉ E

A8

3

Sèv

D 105

RETO N

14

8

ée

re Niortaise

D1 37

PERT

Les Baleines

Ven d

y La

D

POITIERS

0

5

Esnandes D 73 5

D

D1 05

Ars-en-Ré

St-Martin-de-Ré 20

N 11

Marsilly

1

ÎLE DE RÉ IS D’A

E Phare de Chassiron

37

NTIO CH

LA ROCHELLE

Pnte de Sablanceaux

D1

PERT U

Buzay Châtelaillon-Plage

Réserve Naturelle du Marais d'Yves Fort Pointe de la Fumée Pôle Nature de la Boyard Cabane de Moins St-Georges-d’Oléron Fouras D 12 6 Île Madame Rochefort St-Pierre-d’Oléron Port-desSoubise Tonnay-Charente Barques La Cotinière D2 Échillais A Fort Louvois 38 83 7 Ch Brouage Moëze Port des Salines a 8 r 3 2 Trizay ente D St-Trojan-les-Bains D Pont-l’Abbé2 La Gataudière Bourcefranc-le-Chapus 6 d’Arnoult 8 Marennes D1 Château de St-Jean-d'Angle Ronce-les-Bains St-Just-Luzac La Gripperie-St-Symphorien Forêt Stde la Coubre La Tremblade Donjon Sornin de Broue Mornac-s-Seudre La Coubre

Île d’Oléron

Île d’Aix

2 10

POITIERS

A

D2 5

73 3 D1

25

15 0

37

COGNAC

D1

D

C H A R EN T E Vaux-sur-Mer Saujon N St-Palais-sur-Mer MA R I T I M E Royan Nauzan Didonne Cordouan D7 30 St-GeorgesMeschers-sur-Gironde de-Didonne

NIORT

D1 50

7

D 11

D

LA PALMYRE

N 141

0

N 15

D2

LA ROCHELLE Royan La Coubre St-Sornin

De reis waard Een omweg waard Interessant

45

St-Dizant-du-Gua D7

30

GIR

Pôle-Nature de Vitrezay

E D 137

ÎLE DE RÉ Zie de detailkaart

van de rondrit

BLAYE

BORDEAUX

G I RO NDE

OND

Van het Marais de Brouage naar het Canal de Pont-l’Abbé Het schiereiland Arvert en de monding van de Seudre

dre

D1

Monding van de Gironde

Andere plaats Plaats van vertrek

S eu

D 137

Mortagnesur-Gironde

A 10

5

Site du Fâ

Talmontsur-Gironde

91

De kuststreek van Charente en de eilandenn Michelinkaart 324 - Charente-Maritime (17)

Ñ LA ROCHELLEaaa 92 Ten westen van La Rochelle:

Ñ ÎLE DE RÉaa EN RONDRIT

121

Ten zuiden van La Rochelle:

Ñ FOURASa 132 Ñ ÎLE D’AIXa 135 Ñ ROCHEFORTaa EN RONDRIT

139

Ñ BROUAGEaa 154 Ñ MARENNES

158

Ten noordwesten van de Marennes:

Ñ ÎLE D’OLÉRONa 162 In het uiterste zuiden van de streek:

Ñ ZOO DE LA PALMYREaaa 173 Ñ ROYANaa EN RONDRIT

177

Ñ DE MONDING VAN DE GIRONDEaa 187

92

DÉCOUVRIR XXXXX

La Rochelle aaa 74.998 inwoners - Charente-Maritime (17) De lokroep van de oceaan is nog steeds sterk aanwezig in deze beroemde haven, waar vele (ontdekkings)reizigers zijn vertrokken. Zo is de laatste jaren de jachthaven sterk gegroeid. Op het land heerst de fiets. La Rochelle loopt voorop als het gaat om autoloze dagen en deelfietsen.

Het is heerlijk, vooral buiten het seizoen, om zomaar wat rond te slenteren en de versterkte oude haven, de straatjes met arcaden, de kerken, de rijke musea, de aristocratische herenhuizen en de parken te verkennen.

y ADRESBOEKJE: BLZ. 114

Overnachten, uit eten, winkelen, sport en ontspanning enz.

i INLICHTINGEN Toeristenbureau van La Rochelle – 2 quai G.-Simenon - 17000 La Rochelle t 05 46 41 14 68 - ­www.­­larochelle -tourisme.com - j - juli-aug.: 9.0019.00 u; april-juni en sept.: 9.00-18.00, zo, feestd. 9.00-17.00 u; schoolvak. (beh. zomer- en kerstvak.): 10.00-13.00, 14.00-18.00, zo, feestd. 10.00-13.00 u; maart-okt. (buiten schoolvak.): dag. beh. zo-ma 10.00-13.00, 14.00-18.00, feestd.: 10.00-13.00 u; nov.-feb. (buiten schoolvak.): dag. beh. zo-ma 10.0013.00, 14.00-17.00 u - gesl. 1 week begin jan., 25 dec.

Rondleidingen – ’s Zomers organiseert het toeristenbureau rondleidingen tegen betaling; reserveren verplicht - informeer naar aanvangs-

tijden. ‘La Rochelle se dévoile’ (2 uur) dag. € 8,50 (4 tot 16 jaar € 5,5). ‘La Rochelle au pas des chevaux’ (1 uur met de koets, 30 min. te voet): dag. half juli-half aug. - € 11 (4 tot 16 jaar € 8). Avondwandeling met activiteiten voor het gezin (1.15 uur): 1/week - € 12 (tot 4 jaar gratis). Puzzelspel (1.15 uur): 1/week - € 20 (7 tot 12 jaar € 16).

Avondwandeling (2 uur): 1/week - € 16 (4 tot 12 jaar € 9). Gastronomische route (2 uur): 1/week - € 9,50 (4 tot 12 jaar € 6,50). ‘La Rochelle Protestante’ (2 uur): 1/week - € 9,50 (4 tot 12 jaar € 6,50). Wandeling met activiteiten (1.15 uur): 1/week - € 11 (4 tot 12 jaar € 8). Fietstocht (2 uur): 1/week - € 10 (4 tot 12 jaar € 8). Rest v.h. jaar: vraag inlichtingen (extra rondleidingen in de schoolvak.).

93

De oude haven van La Rochelle Spila Riccardo/Sime/Photononstop

Ñ LIGGING Regiokaart A1 (blz. 90) – Michelinkaart 324 D3. Vanuit Rochefort rijdt u naar La Rochelle via de D137, en vanuit het noordoosten via de N11. õ PARKEREN Laat de auto achter op een van de parkeerterreinen in de stad en neem de fiets om u in alle vrijheid te verplaatsen. Gratis parkeren: Les Minimes, Bernard Moitessier, Lycée Hôtelier (Les Minimes), Rieupeyrout (naast het Technoforum). Betaald parkeren: Jean Moulin (met gratis pendelbus naar het centrum en terug), Esplanade St-Jean-d’Acre, Encan, Place de Verdun, Notre-Dame, Arsenal, Esplanade des Parcs, StNicolas (bewaakt).

w AANRADERS De oude haven en zijn torens, de oude stad, het Aquarium, het Muséum d’Histoire Naturelle, het Musée du Nouveau Monde en de Bunker. > PLANNING Reken op twee volle dagen voor de stad en alle bezienswaardigheden.

Muziekliefhebbers kunnen hun hart ophalen bij de Francofolies in juli.

Voor cinefielen is er eind juni-begin juli het Internationale Filmfestival. / MET KINDEREN Het Aquarium; het Muséum d’Histoire Naturelle, het Musée des Automates en dat van de Modèles Réduits, het Musée du Nouveau Monde, de stranden en pretparken.

Wandelen Plattegrond (blz. 95) aaa VIEUX PORT AB2

Ñ Wandeling B in groen aangegeven op de plattegrond op blz. 95. Reken op ongeveer 1.30 uur. Vertrek vanaf het toeristenbureau.

Deze oude vissershaven, vereeuwigd door de schilders Joseph Vernet, Corot en Signac, wordt bewaakt door twee middeleeuwse torens. Tegenwoordig is het een jachthaven met pleziervaartuigen. Aan land zijn hier alleen voetgangers en fietsers welkom.

Quartier du Gabut B2 Le Gabut is bijna een eilandje tussen de Vieux Port, het havenbekken en het Bassin des Grands Yachts. Ooit stonden hier vissersloodsen. De houten gevels en felle kleuren geven de wijk een Scandinavische uitstraling. Deze kleine woon- en winkelbuurt wordt overheerst door de Tour St-Nicolas. Die huisvest het toeristenbureau en de sluiswachters, die de brugsluis bedienen die toegang

1

94

DE KUSTSTREEK VAN CHARENTE

geeft tot de jachthaven. Sinds 1927 is Le Gabut verbonden met het zuidelijke deel van de haven door de Pont Levant du Gabut, ook wel Pont Scherzer genoemd, naar de Amerikaanse ingenieur die het systeem bedacht van een brug die om beurten een basculebrug en een hefbrug is (net als de beroemde Pegasus Bridge in Bénouville, Normandië).

Loop langs de Quai du Gabut tot aan de Tour St-Nicolas.

aa Tour Saint-Nicolas B2

R. de l'Archimède - t 05 46 41 74 13 - ­www.­­tours-la-rochelle.fr - april-sept.: 10.0013.00, 14.15-18.30 u; rest v.h. jaar: 10.00-13.00, 14.15-17.30 u - € 6 (tot 26 jaar gratis) rondleidingen (1 uur, gratis) 11.00, 15.00 u - dezelfde openingstijden en bezoekersvoorwaarden voor de Tour de la Chaîne en de Tour de la Lanterne - combinatiekaartje met de 2 andere torens: € 9 (tot 26 jaar gratis).

Deze 42 m hoge, licht hellende toren is een echte vesting die de doorgang moest verdedigen. Hij werd gebouwd in de 14de eeuw volgens een vijfhoekig grondplan. De vijf hoeken zijn versterkt met drie ronde, half in de muur gemetselde torentjes, een rechthoekig torentje en een vierkante toren, die hoger is en dienstdeed als donjon. Een buitentrap leidt naar de schitterende achthoekige Salle des Gouverneurs met zijn sierlijke spitsbooggewelf. Het bovenste platform voor de wachters, omsloten door hoge muren met schietgaten en machicoulis, biedt een fraai uitzichta op de rede, de baai en het Île d’Aix. In mei is hier het wereldkampioenschap klifduiken, waarbij de deelnemers van de toren af duiken.

Loop zuidwaarts over de Rue de l’Amide, steek de brugsluis over en neem dan rechts de laan langs de Avenue Michel-Crépeau.

U passeert de wijk La Ville-en-Bois en de mediatheek Michel-Crépeau (1998).

Die kreeg deze nieuwe naam om de oud-locoburgemeester te eren, die in 1999 stierf toen hij parlementslid was. Het gebouw werd ontworpen door de plaatselijke architect Éric Cordier. Er zijn gratis wisselende tentoonstellingen.

Neem op de Avenue Michel-Crépeau de veerboot ‘Le Passeur’, die u afzet aan de voet van de Tour de la Chaîne.

ZOMERFESTIVALS

In de zomer zijn er twee festivals in de Vieux Port. Eind juni begint het tiendaagse Internationale Filmfestival van La Rochelle in theater La Coursive en in de bioscopen CGR Dragon (8 Cours des Dames) en Olympia(54 Rue Chaudrier). Op dit festival, al sinds 1973 gehouden, worden elk jaar meer dan 200 films vertoond, en het bijzondere is dat er geen prijzen worden uitgereikt. Op het programma staan retrospectieven over de groten van de 7de kunst, onbekende films (bijv. Tibetaanse films in 2012), voorpremières enz.

Rond 14 juli barsten de Francofolies los, waar de laatste jaren 90.000 betalende bezoekers op afkomen. In 1985 koos radioman Jean-Louis Foulquier (1943-2013) zijn geboortestad uit om de vlag van de Francofolies te hijsen op de torens van de Vieux Port. Het idee voor het festival komt uit Québec, waar hij het succes opmerkte van een ‘Francofête’, met uitsluitend Franstalige zangers van Québec. Sindsdien zijn alle muziekgenres te horen in La Rochelle (rock, cabaret, jazz, rap enz.). Zo ging het publiek uit zijn dak voor Aznavour, Bashung, Renaud, Catherine Ringer, IAM en Stromae.

De Esplanade St-Jean-d’Acrethe is voorbehouden aan de grote namen (megapodium met veel decibellen). De Salle Bleue van La Coursive is ideaal voor intieme optredens. T Evenementen blz. 40.

95

R. Claude

R. Alié d'Aquitanor ine

R Jon. des cs M Léo C h. ail nc des ho e Rem p ar t s

t

Ba rb o

rt

pa

R. A m os

Massé

rgents

uatre Se

Metz

R. des Q

Jardin des Plantes

R.

Delayan t

Alcid

L'Oratoire

10

1

e

de R.

de s

Vo

e on

Ch R.

R.

d'O

rbi CITÉ gn y ADMINISTRATIVE R. du Minage DUPERRE Musée des Fontaine du Pilori

Pl. de Verdun

2

4

uv e R. de s Fo Saint-Lou nderies is

R.

R. du Duc R. S aintClau rt de Sain t-Cla u de

Joffre

nt i Co

Anita

3

Hériot

R. de

de s

i le

Ch

u

ea am un ps Co

TASDON è re

Sé n ac R.

R. Emile Picard

R.

e

la Bar r o. . . . . . . . . . . . J Palais de Justice R. ée Ro u M du Nouveau Monde. . . . M

Jars

OVERNACHTEN Best Western Champlain . . . . ª Central Park Hôtel & Spa . . . . ™ Entre Hôtes. . . . . . . . . . . . . . . . . ¥ Hôtel de la Monnaie . . . . . . . . ¤ Hôtel de la Paix . . . . . . . . . . . . . ¦ Hôtel François 1er . . . . . . . . . . ¯ Hôtel St-Nicolas . . . . . . . . . . . . ¨ St-Jean d’Acre . . . . . . . . . . . . . . ° Un Hôtel en Ville. . . . . . . . . . . . § Villa Dolce. . . . . . . . . . . . . . . . . . ¢

B

ffr

s de

to n

A

in Einste Scierie

Albert

New

Av.

la

Fleming

R. Virginie

R la Bo. nde ett Av. Michel Créep

de

e Désiré

R.

R . de la Bri g

la

la

Musée Maritime France I

o dJ

R. e n il di Em an R. rm No

R.

eau

de

PORT DES MINIMES

enote Hugu

Bd

ESPACE ENCAN

R.

de

LA VILLE EN BOIS

Musée des olant Automates R. du Cerf-V

Aquarium

Av. du Dr Da niel Planet

R.

MÉDIATHÈQUE

Musée des Modèles Réduits

de

1

R. R. Em

au

Meilh an

pe l Cré

B Villa Verde. . . . . . . . . . . . . . . . . . ¡ Vue sur Cour . . . . . . . . . . . . . . . © UIT ETEN Le Bar André . . . . . . . . . . . . . . . ¡ La Boussole . . . . . . . . . . . . . . . . ¨ Le Cabanon des Pêcheurs. . . Christopher Coutanceau . . . . « La Cuisine de Jules. . . . . . . . . . £ Les Flots. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . µ

1

Po

a Eugèn s R. e mp T homa Re de du Q. rans se a u M ho ul M e .d Av Av. de Colmar

BASSIN DES CHALUTIERS

iche Av. M

R.

10

n

2

J n BASSIN Moean t ul i DE n RETENUE 4m4

R.

Tour St-Nicolas LE GABUT Tour de la Chaîne

AVANT PORT

u Q. dBlanc t Bou

Villen e

R. du P

21

d x e

Ch.

R. Sur les Murs

Tour de la

e antin

BASSIN À FLOT

PORT

8 21 16

PORTE DES Lanterne DEUX MOULINS

3

R.

alais R. C h

le

l'Esca

de s Remp ar t s

Delmas

R. d e

Garr

R. Pa ul

ice

6

La Coursive

las Nico StValin

VIEUX

Q.

Av . M a ur

R.

des 7 Cours Dames

Av . de la Monnaie 4

11

G desrand-R M er u e cier s

audr

ier

Suède

Café de Beaux-Arts Pl. du 1 la Paix 6 Marché PORTE Ancien Hôtel M ROYALE 15 de l'Intendance R. 3 23 R. de 5 15 Cathédrale St-Louis 12 Bunker Thiers Orbigny-Bernon Maison u Museum Henri II a e r vège Maison J Venette Temple et 5 13 Musée Protestant St-Sauveur Hôtel de la Bourse al Maubec A a lbe C n 2 Porte de la 13 rtA R. du Dr v e rré Grosse-Horloge Parc 8 Mo. Je Schweit Q. Dup 7 z er 9 ul a n Charruyer i

R. No N 237

ors

iliers

Muséum d’Histoire Naturelle

R . du

de

2

de Cog n eh

i erm

ESPLANADE DES PARCS

rc R. du Pa

de

R. du de l'EvBastion angile Jourda n

Bd

CITÉ ADMINISTRATIVE CHASSELOUP-LAUBAT

em

R.

R.

LA TROMPETTE

se ges r un oli . N et C

Av.

LA PALLICE

JÉRICHO

R. d e Jé richo

helieu

l'H

v. du LieutenantA -Colo ne l R R Me. Jea rm n oz

R. V aub an

R Dr Ja. du m ot

R.

R. d u C a na d a Ri c

R. des Brand es

1

er

150 m Colb ert

Berni

R. Dupleix

R.0

B

D 105, ESNANDES

Champ Av .

Mars de du de M a Ch a p rs m R. de la Somme

N 11, NIORT, N 137

LA ROCHELLE

N 237, ÎLE DE RÉ

u R. drais Ma

VéloR. du d rom e

A R. Marceau

Le Garde robe . . . . . . . . . . . . . . ª La Gerbe de Blé. . . . . . . . . . . . . ¥ Le Jardin du marché . . . . . . . . ¯ Label Fabrique . . . . . . . . . . . . . ¤ Les Orchidées . . . . . . . . . . . . . . · Prao. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § Le P’tit Bleu . . . . . . . . . . . . . . . . ¦ Le P’tit Nicolas. . . . . . . . . . . . . . ™ La Suite . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ¢

96

DE KUSTSTREEK VAN CHARENTE

Tour de la Chaîne A2 Place de la Chaîne - openingstijden, rondleidingen, prijzen: zie Tour St-Nicolas (T blz. 94).

Deze toren dankt zijn naam aan de zware ketting die hem ‘s nachts verbond met de Tour St-Nicolas, om op die manier de haven af te sluiten. Deze ketting, die nog te zien is aan de voet van de toren, zou volgens Rabelais zijn gebruikt om Pantagruel vast te binden in zijn wieg. De toren was in gebruik als kruitmagazijn. Hij werd in de 14de eeuw gebouwd, maar ‘onthoofd’ in de 17de eeuw.

Vroeger stond tegen de toren nog een kleiner torentje, maar dat werd afgebroken om de doorgang te verbreden. Sinds de viering van het 400-jarig bestaan van Québec (in 2008) is er in de toren een expositie, getiteld ‘Nouvelle-France’, een uitnodiging om de migranten te volgen die eeuwen geleden de reis ondernamen naar de Nieuwe Wereld.

Loop langs de Cours des Dames de Vieux Port in.

Cours des Dames A2 Aan deze kade, waar ooit de handelsschepen aanlegden, staan oude redershuizen. De esplanade, vroeger ingenomen door sardineverkopers en vissers die hun netten boetten, is nu beplant met jonge linden; het is een van de drukste plekken in de Vieux Port en het vertrekpunt van tal van boottochten, met name naar het Île d’Aix. Sla links de Rue St-Jean-du-Pérot in.

La Coursive A2

Het interieur van de voormalige Chapelle des Carmes werd in 1982 gesloopt en verbouwd tot theater. De gevel werd gespaard en heeft een imposant 17deeeuws portaal, waarboven een sint-jakobsschelp prijkt. De inscriptie ‘marché au poisson’ herinnert eraan dat hier in de 19de eeuw markt werd gehouden.

Ga terug naar de Tour de la Chaîne en neem links de Rue de la Chaîne.

Rue Sur-les-Murs A2 Dit straatje leidt van de Tour de la Chaîne naar de Tour de la Lanterne, het hoogste punt van de middeleeuwse ommuring. De zee kwam toen nog tot de voet van de stadsmuren. Het is het enige stuk dat niet werd afgebroken door Richelieu; hij liet het staan als verdediging tegen de Engelsen. De straat grenst nu aan parkeerterrein St-Jean-d’Acre.

Volg de Rue Sur-les-Murs tot aan de Tour de la Lanterne.

aa Tour de la Lanterne A2 Rue Sur-les-Murs - openingstijden, rondleidingen, prijzen: zie Tour St-Nicolas (T blz. 94).

Deze 15de-eeuwse toren paart esthetiek aan militaire noodzaak. De muren zijn aan de voet maar liefst 6 m dik; ze contrasteren met de achthoekige torenspits met sierlijke lichtkoepel, die vroeger dienstdeed als vuurtoren. Hij is ook bekend als de Tour des Quatre Sergents. In 1821, tijdens de Restauratie, werden vier sergeants in Parijs ervan verdacht dat zij de monarchie omver wilden werpen. Hun regiment werd vervolgens overgeplaatst naar La Rochelle.

Ten slotte werden ze gearresteerd en twee van hen werden in de Tour de la Lanterne opgesloten, die toen als gevangenis diende. De vier werden berecht en schuldig bevonden aan wat het ‘Complot van La Rochelle’ ging heten. Op 21 september 1822 stierven ze onder de guillotine op de Place de Grève in Parijs.

Misschien hebben ook zij een spoor van hun verblijf hier achtergelaten op de binnenzijde van de muren, die bezaaid zijn met graffitia van gevangenen en soldaten (17de-19de eeuw). Beneden, in de wachterszaal, staan panelen die de

98

DE KUSTSTREEK VAN CHARENTE

geschiedenis van de stad schetsen. In de toren liggen vier vertrekken boven elkaar, waarvan één achthoekige kamer met een zwart-wit vloermozaïek. Het balkon halverwege de torenspits biedt een schitterend panoramaaa van de oude stad, de haven en de eilanden. Bij eb ziet u de funderingen van de dijk van Richelieu.

Ga verder in westelijke richting en neem de Rue des Deux-Moulins.

Porte des Deux-Moulins A2

Dit 12de-eeuwse verdedigingswerk markeerde de ingang tot de middeleeuwse ringmuur. De poort, die begin 18de eeuw werd verbouwd, ontleent zijn naam aan de twee getijdenmolens die in de buurt stonden.

Loop door de poort en ga in westelijke richting langs het Plage de la Concurrence tot het begin van de Allée du Mail. Ga dan rechts het Parc Charruyer in.

a Parc Charruyer A1/2

Dit park ligt om de stad heen langs de vroegere vestingmuren (2 km lang en 200 m breed). Het is dooraderd met kronkelige laantjes, kinderen kunnen er spelen en minigolfen, en er stroomt een rivier waar zwanen en reigers met elkaar ravotten. In het westen strekt het park zich uit tot de Allée du Maila, de favoriete flaneerstraat van de inwoners van La Rochelle, die 800 m verderop uitkomt bij het Monument aux Morts (1922), het meesterwerk van beeldhouwer Joachim Costa (1888-1971). Tussen deze majestueuze laan, omzoomd door dennen en andere bomen, en de zee strekken zich de tuinen uit van het casino, het Parc d’Orbigny en helemaal aan het eind het Parc Delmas.

Keer terug naar de Vieux Port door de Tour de la Chaîne via de Esplanade St-Jeand’Acre en de Balade Jean-Louis-Foulquier, die langs de zee loopt. aa DE OUDE STAD B2 C

Ñ Wandeling C in groen aangegeven op de plattegrond op blz. 95. Reken op ongeveer 1.30 uur.

Straten met bogengalerijen en gegraveerde platen van natuursteen, geheime doorgangen (soms overwelfd) en donkere portalen waar voorbijgangers doorheen lopen, roepen de authentieke sfeer op van deze stad zoals die was tot de verdedigingswerken in 1913 werden verwoest. Het stadhuis ligt in het centrum van de winkelbuurt, met als belangrijkste aders de Grande-Rue des Merciers en de Rue du Palais. Veel huizen hebben twee uitgangen: een naar de hoofdstraat en een naar een evenwijdige straat erachter. De oudste huizen (15de eeuw) hebben houten gevelpanelen, die bedekt zijn met leisteen om ze te beschermen tegen regen en stuifwater. De chique wijken liggen ten westen van de Rue du Palais. In de 18de-eeuwse herenhuizen van de Rue de l’Escale, met binnenplaatsen en tuinen, wonen nog enkele oude families van La Rochelle. In de Rue Réaumur hebben de hoge muren grote poorten en hier en daar balusters.

a Porte de la Grosse-Horloge A2

Deze verdedigingstoren vormde de stadspoort aan de kant van de haven. In het belfort in het midden bevinden zich een klok en een uurwerk uit de 15de eeuw.

Het kroonstuk is veelvuldig omgebouwd. In de 18de eeuw kreeg de toren een koepel versierd met pilasters. De Porte de la Grosse-Horloge leidt naar de Place des Petits-Bancs, met in het midden het imposante ruiterstandbeeld (1905) van de oriëntalistische schilder Eugène Fromentin (1820-1876). Op de hoek van de Rue du Temple staat een huis met een rijkversierde renaissancegevel (1654).

Loop vanuit de Vieux Port langs de Porte de la Grosse-Horloge en ga helemaal rechts de Rue du Palais in.

De haven en de Tour de la Grosse-Horloge

Vertaling

S ylvia Birnie, Jan Bos, Peter Hooghiemstra, Michèle Schedler,­Eric Strijbos Eindredactie Frans van der Heijden Opmaak Asterisk*, Amsterdam Omslagfoto Shutterstock/vcgol Oorspronkelijke titel Charentes et Poitou Oorspronkelijke uitgever Michelin, Parijs Uitgevers Philippe Orain (Michelin, Parijs)

Lieven Defour (Lannoo, Tielt) Eindredactie Françoise Rault, Nicolas Jury, Léonie Piraudeau Redactie Renée Grimaud, Hervé Kerros, Margot Boutges, Hervé Milon, Philippe Orain, Valérie Lajoinie-Mériot, Léa Delpont, Florent Gaillard, Laurent Gontier, Françoise Klingen, Sybille d’Oiron, A. de Valroger Grafisch ontwerp Christelle Le Déan, Sandro Borel Omslagontwerp Keppie&Keppie, Varsenare Cartografie Thierry Lemasson, Marc Martinet, Patrick Matyja, Pascale Bisson, Evelyne Girard Stadsplattegronden: © MICHELIN en © 2006-2016 TomTom. All rights reserved.

Met dank aan Ghislaine Desevedavy, van de regio Aquitaine Limousin - Poitou-Charentes, Yasmine Guilbard van het ADT des Deux-Sèvres, Stéphane Morand van Charente-Maritime Tourisme, Laure Thomas van Charente Tourisme, Claire Vicario van het Agence Touristique de la Vienne, Marion Desvignes-Canonne, Hervé Dubois, Maria Gaspar, Pascal Grougon, Estelle Sauvignier en Victorien Dussari

© Michelin © Cartografie: Michelin © Nederlandse tekst: Uitgeverij Lannoo, nv, Tielt, 2018 Het redactieteam heeft de grootste zorg besteed aan de samenstelling en de controle van deze gids. Maar omdat de gegevens voortdurend gewijzigd worden, moet de praktische informatie (prijzen, adressen, bezoekuren, telefoonnummers, bezienswaardigheden, internet­adressen) worden beschouwd als een aanwijzing. Het is dan ook best mogelijk dat bepaalde info bij het verschijnen van deze gids niet helemaal correct of volledig is. Wij kunnen daar niet verantwoordelijk voor worden gesteld.

Deze gids bestaat voor en door u; u bewijst ons dan ook een grote dienst door eventuele tekortkomingen of vergissingen te melden. Aarzel niet om ons uw opmerkingen en suggesties over de inhoud van deze gids mee te delen. Bij een eerstvolgende bijgewerkte editie zullen wij daar rekening mee houden.

Contactadres De Groene Reisgids Uitgeverij Lannoo Kasteelstraat 97 B-8700 Tielt degroenereisgids@lannoo.be

De Groene Reisgids Uitgeverij Terra Lannoo bv Papiermolen 14-24 NL-3994 DK Houten degroenereisgids@terralannoo.nl

www.lannoo.com D/2018/45/434 - NUR 512 ISBN 978 94 014 4866 6 Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke wijze ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.