9789059408890

Inhoud I Deel I

Word 2016

1 Kennismaken met Word 2016 Oefeningen en bediening Nieuw in Word 2016 Nieuwe thema’s Hoofdletters in het lint “Geef aan wat u wilt doen” Automatisch bijwerken Aanraakmodus en geschiktheid voor tablets Gebleven in Word 2016 Leesweergave Verder lezen Delen samenvouwen en uitvouwen Uitgebreide sjablonen Word 2016 starten Systeemeisen Starten Beginscherm en het lint Word afsluiten De basis – het venster van Word 2016 De titelbalk Het lint, groepen en tabbladen Opdrachten activeren Paneel activeren Driehoekje met uitrolmenu De werkbalk Snelle toegang De liniaal De statusbalk De documentweergave aanpassen Knoppen in de statusbalk Werken met dialoogvensters De functie van de rechtermuisknop

5 5 5 5 7 7 7 8 9 9 10 10 10 10 10 11 12 14 14 14 16 18 19 19 20 21 21 22 22 24 26

vii

Inhoud

Tekst selecteren Selecteren met de muis Selecteren met het toetsenbord Grotere tekstdelen selecteren

27 28 28 29

2 Uw eerste document

31

Tekst invoeren Leeg document maken Tekst opslaan Locatie kiezen Opslaan en Opslaan als De knop Opslaan Opslaan als Opslaan met ander bestandstype Het document sluiten Een geldige bestandsnaam kiezen Regels voor bestandsnamen Tekst weer opvragen Ander document openen Document vanaf een ander schijfstation openen Een document afdrukken Afdrukvoorbeeld, bladeren en zoomen Het tabblad Afdrukken Instellingen Snel afdrukken

3 Werken met sjablonen Sjablonen verkennen Waarom sjablonen?

Sjabloon als startpunt Workflow Uitnodiging maken op basis van een sjabloon Voorbeeldinhoud in de sjabloon Document opslaan Online sjablonen zoeken en gebruiken Zoeken op trefwoord Sjablonen met actieve inhoud Extra functionaliteit

viii

31 31 33 33 35 35 36 37 37 38 38 41 41 42 43 44 45 46 47

49 49 49 50 50 51 52 54 55 57 58 60

Het Complete Boek Microsoft Office 2016

4 Beginnen met tekstopmaak Veelgebruikte functies voor opmaak Vet Cursief Onderstrepen Superscript en subscript Kopteksten en stijlen Opmaak snel verwijderen Sneller werken: de cursorbesturingstoetsen Voorkom RSI, leer de sneltoetsen Einde van het document Spellingcontrole tijdens typen Toevoegen aan woordenlijst Speciale tekens, symbolen en accenten invoegen De knop Symbool Het dialoogvenster Symbool Lettertype en deelverzameling AutoCorrectie en Sneltoets De toetsencombinaties van Word 2016 Dode toetsen Tekst wissen en herstellen Enkele tekens wissen Woord(en) wissen Gewiste tekst herstellen Knop Opnieuw AutoCorrectie Woorden toevoegen Woorden in de lijst wijzigen Afkortingen gebruiken Andere opties voor AutoCorrectie AutoCorrectie ongedaan maken Infolabels

61 61 61 62 63 63 66 67 69 70 70 72 72 73 74 75 75 76 76 76 78 78 78 79 79 80 80 81 81 82 83 83

ix

Inhoud

5 Teksten handig bewerken Het klembord Eenvoudig kopiĂŤren en verplaatsen Opmaak kopiĂŤren en Plakken speciaal Niet-opgemaakte tekst plakken Infolabels Verschillende manieren, hetzelfde resultaat Tekst slepen en neerzetten Ctrl+slepen Werken met het Office Klembord Onderdelen verzamelen Tekst uitwisselen tussen documenten Gegevens uitwisselen met Excel Bouwstenen Bouwstenen gebruiken

6 Documenten opmaken met inspringen, lijsten en uitlijnen Werken met de liniaal Teksten leesbaar maken door ze in te delen Functies van de liniaal Driehoekjes verslepen Het gebruik van tabs Posities van tabstops Wanneer tab gebruiken?

De oefeningen in dit hoofdstuk Drie tabstops Tabstops herstellen Soorten tabs Opvulteken voor tabstops Tabstops gelden per alinea Verschillende typen tabstops op dezelfde regel Inspringen Alinea inspringen Verder inspringen Inspringing verkleinen Andere manier van inspringen Verkeerd-om inspringen [hier verder]

x

85 85 86 88 89 89 90 90 91 91 92 93 96 97 100

103 103 103 104 104 104 104 105 105 106 106 107 108 109 110 112 112 113 113 113 114

Het Complete Boek Microsoft Office 2016

Alinea nauwkeurig instellen Dubbel inspringen Inspringing weer aanpassen Alinea- en regeleinden De functie Alles weergeven Structuur van het document zichtbaar maken Alineamarkeringen Shift+Enter: regels bijeenhouden in een alinea Genummerde en ongenummerde lijsten Een lijst maken Een lijst beÍindigen Het opsommingsteken aanpassen Eigen opsommingsteken kiezen Nummering aanpassen Een genummerde lijst met meer niveaus Automatische opsommingstekens Verschillende typen uitlijning Alinea’s uitlijnen Eindoefening

7 Teksten verder opmaken Een ander lettertype kiezen Lettertypen toepassen Tekengrootten in het document Lettertype instellen De tekengrootte aanpassen Het standaardlettertype aanpassen Verschillende typen lettertypen Proportionele en niet-proportionele letters Gekleurde tekst Kleurovergangen De functie Tekstmarkeringskleur Markeerstift Markering verwijderen Teksteffecten en typografie Teksteffecten versus grafische afbeeldingen

115 117 118 118 118 118 119 119 120 120 122 123 124 125 126 128 129 130 132

133 133 133 133 134 135 136 138 138 139 140 141 141 142 143 144

xi

Inhoud

Stijlen gebruiken Wat is een stijl?

Kenmerken van stijlen Stijlen in taakvenster Alineastijlen en Tekenstijlen Stijlen gebruiken voor documentstructuur Het navigatievenster Handig bij langere documenten Conclusie Randen en arceringen Rand maken Rand hoort bij alinea Het dialoogvenster Randen en arcering Rand verwijderen Een paginarand aanbrengen

8 Vormgeving en lay-out Het tabblad Indeling Document vormgeven Het papierformaat instellen De afdrukstand wijzigen Tabellen uit Excel Werken met brede documenten Afdrukstand aanpassen via het dialoogvenster Enkele pagina’s liggend afdrukken Marges en kantlijnen instellen De marges aanpassen met de liniaal Marges werken per alinea Enkele standaardinstellingen voor marges Pagina-einde instellen Hard pagina-einde met Ctrl+Enter Werken met secties Minimaal één alinea Een sectie-einde invoegen Thema’s Wat zit er in een thema?

Een thema toepassen Een thema aanpassen

xii

146 146 147 147 149 150 151 152 152 153 153 153 154 156 156

159 159 160 160 162 162 162 163 163 164 164 165 166 167 168 170 170 170 173 173 173 175

Het Complete Boek Microsoft Office 2016

Meer opmaakmogelijkheden Watermerk Paginakleur Paginaranden

9 Afbeeldingen, vormen en illustraties invoegen Foto’s, vormen en andere afbeeldingen in Word Een afbeelding invoegen Zelf oefenen Ingevoegde foto’s aanpassen Vergroten en verkleinen Opties voor tekstterugloop Positie instellen Een object draaien Een afbeelding bijsnijden Afbeeldingsstijlen gebruiken Afbeeldingsstijl Zelf een stijl samenstellen Deelvenster Afbeelding opmaken Kleurcorrecties voor afbeeldingen Opties in de groep Aanpassen Online afbeeldingen invoegen Online zoeken naar afbeeldingen Enkele tips bij online afbeeldingen Vorm en invoegen Hulpmiddelen voor tekenen Een schermopname invoegen

10 Samenwerken in Word Inleiding Een Microsoft-account gebruiken Office 365 Uw Microsoft-account en Word 2016 Het tabblad Controleren Opmerkingen invoegen Een opmerking plaatsen Opmerkingen weergeven of verbergen Navigeren naar opmerkingen Opmerkingen verwijderen Reageren op opmerkingen

176 176 176 176

179 179 180 182 182 183 183 186 186 186 187 188 189 190 191 192 193 193 194 195 196 198

201 201 201 201 202 204 204 204 205 206 206 207

xiii

Inhoud

Opmerkingen schrijven in inkt Wijzigingen in een document bijhouden Wijzigingen bijhouden Wijzigingen accepteren of negeren Extra opties bij Accepteren en Weigeren Conclusie Documenten delen Uw privacy – waarschuwing vooraf Metagegevens verwijderen Bestanden online delen Wat is OneDrive?

Opslaan op OneDrive Opslaan via Bestand, Delen Machtigingen wijzigen Conclusie Delen via e-mail

208 209 209 211 213 213 214 214 215 216 216 217 219 221 222 222

11 Case: werken met lange documenten

225

Grotere documenten indelen Werkwijze Een document in secties verdelen Secties aanbrengen en voorblad Informatie tonen in de statusbalk Paginanummering Geen paginanummers voor webpagina’s Kopteksten en voetteksten Kop- en voetteksten invoegen Het tabblad Ontwerpen Dynamische velden invoegen Kop- en voetteksten bewerken Even en oneven pagina’s verschillende kopteksten geven Verschillende kopteksten voor verschillende secties Kopteksten invoegen Voorblad aanpassen Een inhoudsopgave samenstellen Een inhoudsopgave op basis van stijlen De inhoudsopgave samenstellen Werkvolgorde bij invoegen van inhoudsopgave Een inhoudsopgave bijwerken De inhoudsopgave anders opmaken

225 226 226 226 228 229 230 231 232 232 233 235 236 237 238 241 241 242 242 242 243 245

xiv

Het Complete Boek Microsoft Office 2016

Een index maken Indexgegevens markeren Het dialoogvenster Indexvermelding markeren Let op leestekens De index samenstellen Het verslag beoordelen Navigeren door grote documenten

12 Case: werken met tabellen Tabellen Rijen, kolommen en cellen Mogelijkheid 1 – tabel invoegen via het lint Rijen toevoegen Mogelijkheid 2 – tabel invoegen via dialoogvenster Mogelijkheid 3 – tabellen tekenen Een factuur maken met behulp van een tabel Kolommen breder en smaller maken De factuur opmaken Stijlen voor tabellen Tabblad ontwerpen De factuur zelf opmaken Tabblad Indeling Cellen samenvoegen De lijnstijl rond cellen veranderen Eenvoudig rekenen in een tabel Formules Suggesties voor het gebruik van tabellen Telefoonnotities bijhouden Rijen gelijk verdelen Tekst roteren Sjablonen online

13 Case: een mailing opzetten De onderdelen van een mailing Stap 1 – hoofddocument en adressenbestand Stap 2 – database Stap 3 – samenvoegen De wizard Afdruk samenvoegen Tabblad Verzendlijsten Het begindocument Een gegevensbestand maken of gebruiken Structuur van het gegevensbestand aanpassen

246 246 247 248 250 252 253

255 255 255 255 257 257 258 259 260 261 261 262 263 263 264 265 268 268 270 270 271 273 274

275 275 275 275 276 276 276 277 278 279

xv

Inhoud

Het hoofddocument (de standaardbrief) maken Samenvoegvelden plaatsen Een voorbeeldbrief bekijken Het samenvoegresultaat afdrukken of opslaan Werken met de standaardbrief Het gegevensbestand bewerken

I

Index

I Deel II

293

Excel 2016

14 Kennismaken met Excel 2016 Excel starten Een nieuwe werkmap openen Het werkblad verkennen Denken in kolommen en rijen Met toetsen door het werkblad gaan Beweging uitschakelen Met de muis door het werkblad bewegen Kennismaken met het lint Bladeren door de tabbladen Een tabblad oproepen met toetsen Het lint inklappen De achtergrondkleur veranderen De formulebalk bekijken De statusbalk lezen Zoomen Hulp oproepen Praktische hulp inschakelen Theorie opdoen De werkmap opslaan Online opslaan Online samenwerken Uw standaard opslagplaats kiezen Altijd op de vaste schijf opslaan Regelmatig opslaan Niet-opgeslagen versie behouden Werkmap uitwisselen met oudere versies Opslaan als pdf De werkmap sluiten

xvi

283 284 286 288 289 290

303 303 303 305 306 306 308 309 309 311 312 312 313 313 314 315 315 315 316 317 319 319 320 320 321 321 322 323 323

Het Complete Boek Microsoft Office 2016

Een bestaande werkmap openen Werkmap openen in Excel Online Aan meer werkmappen tegelijk werken Help! Alles is weg Help! Venster verkleind Tijd besparen met sjablonen Sjablonen downloaden Eigen model hergebruiken De werkbalk Snelle toegang aanpassen Lintknoppen in de werkbalk Snelle toegang plaatsen Knoppen uit de werkbalk Snelle toegang verwijderen

324 325 327 328 328 328 329 330 331 331 332

15 Werken met een lijst met gegevens

333

Tekst en getallen invoeren Een adreslijst opzetten Kopjes boven de kolommen typen Kolombreedte automatisch aanpassen Accent aanbrengen Muzieklijst bijhouden Ledenadministratie opzetten De lijst vullen met gegevens Verplaatsen na het invoeren Meer cellen tegelijk vullen Speciale tekens typen Telefoonnummers opmaken Geboortedata opmaken E-mailadressen in de lijst opnemen Snel een groepsmail sturen Fouten verbeteren Handelingen ongedaan maken Automatisch invoeren Snel kopiĂŤren Automatisch aanvullen Andere reeksen doorvoeren Automatisch aanvullen in grotere stappen De lijst uitbreiden Een kolom toevoegen Een record verwijderen

333 334 335 335 335 336 336 337 337 338 338 340 340 341 341 342 343 343 344 345 347 347 348 348 348

xvii

Inhoud

Opschriften in beeld houden Kolommen links vastzetten Titelblokkering opheffen Kolommen en rijen vastzetten Het vastgezette deel veranderen Namen zoeken Een beperkt gebied doorzoeken Help! ‘Geen zoekresultaten’ Een opmerking plaatsen Een opmerking kopiëren Een opmerking veranderen Lettertype van een opmerking veranderen In opmerkingen zoeken Alle opmerkingen langsgaan Opmerkingen in beeld houden Opmerkingen verwijderen De lijst sorteren Enkelvoudig sorteren Sorteren met het dialoogvenster Het sorteren verfijnen Op meer subgroepen sorteren Achternaam apart zetten met Flash Fill De lijst filteren Adressen filteren voor ansichtkaarten Filteren binnen het filter Sorteren via filter Gefilterde gegevens apart opslaan Het filter uitschakelen

16 Werken met het werkblad Delen van het werkblad selecteren Selecteren met de muis Meer cellen selecteren Kolom of rij selecteren Selecteren door middel van toetsen Kolom of rij selecteren met toetsen Aansluitend selecteren met Shift-toets en muis Verspreid selecteren met Ctrl-toets en muis Cellen verplaatsen Cellen verplaatsen via knoppen in het lint Kolom of rij verplaatsen Help! ‘Ongeldige selectie’

xviii

349 349 349 349 350 350 351 352 353 353 354 355 355 355 356 356 357 357 360 361 361 362 363 364 365 366 366 366

367 367 367 367 368 368 369 370 370 371 371 372 372

Het Complete Boek Microsoft Office 2016

Cellen verplaatsen met de muis Eén of meer cellen verplaatsen Kolom of rij verplaatsen met de muis Cellen verplaatsen met toetsen Kolom of rij verplaatsen met toetsen Help! ‘De gegevens kunnen niet worden geplakt’ Cellen invoegen Cellen invoegen via het lint Opmaak overnemen Kolom of rij invoegen Help! ‘Excel kan niet-lege cellen niet van het werkblad schuiven’ Cellen invoegen met het snelmenu Kolom of rij invoegen met het snelmenu Cellen invoegen met toetsen Kolom of rij invoegen met toetsen Kolommen, rijen en cellen verwisselen Cellen kopiëren Cellen kopiëren via het lint Plakopties kiezen Kolom of rij kopiëren Cellen kopiëren met de rechtermuisknop Kolom of rij kopiëren met het snelmenu Help! ‘De informatie kan niet worden geplakt’ Cellen kopiëren met de muis Invoegen en kopiëren tegelijk Cellen kopiëren met de vulgreep Cellen kopiëren met toetsen Eén of meer cellen kopiëren Een gebied voorzien van dezelfde kopie De kopie her en der plakken Help! De stippellijn blijft in beeld Kopiëren naar aangrenzende cellen Alleen inhoud omlaag kopiëren Kolom of rij kopiëren met toetsen Cellen verwijderen Cellen verwijderen via het lint Kolom of rij verwijderen Cellen verwijderen met het snelmenu Kolom of rij verwijderen met het snelmenu Cellen verwijderen met toetsen Kolom of rij verwijderen met toetsen

373 373 373 374 374 375 375 375 376 376 377 377 378 379 380 381 383 383 384 384 385 385 386 386 386 387 388 388 389 389 390 390 391 391 392 392 392 393 394 395 396

xix

Inhoud

Werken met hele werkbladen Een werkblad toevoegen De naam van een werkblad veranderen De kleur van de bladtab veranderen Een werkblad verplaatsen Stap voor stap verplaatsen Een werkblad kopiĂŤren Werkblad naar andere werkmap verplaatsen Werkblad naar andere werkmap kopiĂŤren Werkblad opslaan als apart bestand Een werkblad verbergen Een werkblad verwijderen Een verwijderd werkblad redden

17 Het werkblad opmaken Opmaken met het tabblad Start Lettertype veranderen Letters vergroten of verkleinen Standaardlettertype kiezen Getallen laten opvallen Cijfers en letters kleuren Tekst uitlijnen Opschrift over meer cellen laten lopen Tekst rechtop zetten Getallen opmaken met knoppen Euroteken Procentnotatie Duizendtalnotatie Cijfers achter de komma Afronden: hoe het niet moet Opmaken met de keuzelijst Getalnotatie Opmaken met het venster Celeigenschappen Standaard Getal Valuta Financieel Datum Tijd Percentage Breuk Wetenschappelijk Tekst

xx

397 397 398 399 399 400 400 401 402 402 403 404 404

405 405 406 406 407 407 408 409 409 410 411 411 411 412 412 413 413 413 414 415 415 415 415 415 416 416 416 416

Het Complete Boek Microsoft Office 2016

Speciaal Aangepast Opmaken met sneltoetsen De letters ‘km’ bij een getal plaatsen Cellen kleuren Meer kleuren kiezen Help! Rasterlijnen zijn verdwenen Lijnen trekken Help! Lijnen raken in de war Opmaken met de miniwerkbalk Opmaken met stijlen Opmaak kopiëren Kolombreedte aanpassen Breedte automatisch aanpassen Help! Ik zie ##### Breedte instellen met een getal Breedte in centimeters instellen Rijhoogte bijstellen Kolommen en rijen verbergen Kolommen en rijen zichtbaar maken Help! Kolom A is verdwenen Alle kolommen zichtbaar maken Rijen en kolommen opvouwbaar maken Groepering opheffen

18 Berekeningen maken Een formule opstellen Eenvoudige berekeningen maken Optellen Aftrekken Vermenigvuldigen Delen Berekeningen maken met celverwijzingen Btw berekenen Btw terugrekenen Nullen onderdrukken Rekenvolgorde sturen Haakjes plaatsen Omrekenen van Celsius naar Fahrenheit Haakjes gebruiken voor Celsius Gekoppelde haakjes terugvinden

416 417 417 417 418 419 419 419 421 421 421 423 425 426 426 426 427 428 429 429 430 430 431 432

433 433 434 434 435 435 435 435 437 438 439 440 440 441 441 442

xxi

Inhoud

Werken met kwadraten en hogere machten Rente berekenen met macht Experimenteren met exponentiële groei Afschrijven op uw auto Lineair afschrijven Formules kopiëren Formule kopiëren zonder opmaak Een kortingstabel opzetten Celverwijzing vastzetten Verwijzing absoluut maken Dollarteken invoegen met de F4-toets Automatisch kopiëren Help! Ik zie groene driehoekjes Verwijzen naar ander werkblad Werkbladen koppelen Loskoppelen met Waarden plakken

19 Rekenen met functies Kennismaken met functies Uitgaven optellen met SOM Invoeren met AutoSom Inkomsten optellen en eindsaldo berekenen Functie SOM snel invoeren Snel meer reeksen optellen Rij invoegen boven een formule met SOM Help! Een kringverwijzing Hele kolom optellen Hele rij optellen Rechthoek optellen Dubbele punt of puntkomma gebruiken?

Help! Ik zie #LEEG! Help! Ik zie #VERW! Betrokken cellen opsporen Optelling bekijken in de statusbalk Procenten berekenen met SOM Aantallen omrekenen naar procenten Formule opstellen met Functie invoegen SOM invoeren met Functie invoegen Cellen selecteren bij Functie invoegen Formule invoeren via de Functiebibliotheek Venster verplaatsen

xxii

443 443 444 445 445 446 446 447 448 449 449 450 451 451 451 453

455 455 455 456 457 458 458 459 459 460 460 461 462 463 463 463 464 465 466 467 467 468 469 470

Het Complete Boek Microsoft Office 2016

Middelen met GEMIDDELDE Gemiddelde berekenen Help! Ik zie #DEEL/0!

Groter gebied nemen Gemiddelde van kolommen berekenen Snel het gemiddelde zien in de statusbalk Hele getallen maken met AFRONDEN Afronden naar een heel getal Afronden op twee decimalen Afronden op tiental Help! ‘Te weinig argumenten ingevoerd’ Formule opstellen met hulp Optellen en meteen afronden Optellen, btw berekenen en afronden Afkappen met GEHEEL Worteltrekken met WORTEL Rekenen met PI Rekenmodel maken voor ronde vormen Werken met financiële functies Kapitaal voorspellen met TW Beginnen met een startkapitaal en bijstorten Rekenmodel voor kapitaal opzetten Naar een kapitaal toewerken met BET Bijstorten vanaf een startbedrag Sparen per maand Hypotheek berekenen Aflossingsschema opstellen Netto hypotheeklast berekenen

20 Zoeken, tellen en optellen met functies Grootste opzoeken met MAX Formule met MAX opstellen MAX toepassen op een hele kolom MAX inzetten voor aparte cellen MAX gebruiken voor groepen cellen Kleinste vinden met MIN Formule met MIN opstellen Pieken opzoeken met GROOTSTE Persoonlijke topdrie opstellen Aandelen analyseren Slechts één gebied opgeven Help! Ik zie #GETAL

470 471 472 472 473 473 473 474 474 474 475 475 476 477 478 479 479 479 481 482 483 483 484 486 486 487 488 489

491 491 491 492 493 493 494 494 495 495 497 497 497

xxiii

Inhoud

Dalen opsporen met KLEINSTE Slechtste scores opdiepen Getallen tellen met AANTAL Alle getallen tellen Gevulde cellen tellen Gegevens tellen met AANTAL.ALS Tellen hoe vaak iemand voorkomt Zoeken in de hele kolom Verwijzen naar een cel Stukjes tekst tellen Bepaalde getallen tellen Aantal verkopen per dag tellen Vergelijking combineren met celverwijzing Aantal in een periode tellen Selectief optellen met SOM.ALS Dezelfde getallen optellen Alles optellen groter dan‌ Help! Ik zie #NAAM? Groepen optellen met SOM.ALS Dezelfde uitgaven optellen SOM.ALS invoeren met Functie invoegen SOM.ALS typen met hulp Zoeken in de hele kolom Uw huishoudboekje in groepen verdelen Persoonlijke uren optellen Bedragen met dezelfde datum optellen Bedragen in een periode optellen (1) Datums in een cel typen Bedragen van de laatste datum optellen SOM.ALS horizontaal gebruiken Optellen met meer criteria: SOMMEN.ALS Formule met SOMMEN.ALS invoeren Meer criteria opgeven Bedragen in een periode optellen (2) Werken met een staffel Juiste korting berekenen Waarden zoeken met VERT.ZOEKEN Formule met VERT.ZOEKEN invoeren Zoeken met benaderen Zoeken zonder benaderen Help! Ik zie #N/B Andere kolom weergeven Help! Ik zie #VERW! xxiv

498 498 498 499 499 500 500 501 501 502 503 504 504 505 505 506 506 507 507 507 507 508 509 510 511 512 512 513 513 514 514 515 516 517 517 517 518 518 520 521 522 522 523

Het Complete Boek Microsoft Office 2016

De juiste kolom vinden met HORIZ.ZOEKEN Formule met HORIZ.ZOEKEN invoeren Zoeken met of zonder benaderen Help! Ik zie #N/B of #VERW! Keuzelijst maken met valideren Tijdstippen in keuzelijst aanbieden Keuzelijst maken voor btw-tarieven Groepen toekennen met keuzelijst Keuzelijsten kopiĂŤren Help! Invoer is ongeldig Eigen foutmelding instellen

21 Reageren op voorwaarden Kiezen met de functie ALS Tafels leren Formule met ALS invoeren Vergelijken De uitkomst in woorden weergeven Help! Ik zie ONWAAR Twee opties weergeven ALS invoeren met Functie invoegen Bedragen scheiden met ALS Nullen onderdrukken Kilometerregistratie opzetten Zakelijk en privĂŠ scheiden Wachten met saldo berekenen Nul of aanhalingstekens gebruiken MIN gebruiken in plaats van ALS Functie ALS nesten Tafelblad bijwerken Wachten met punten geven ALS vaker nesten Verkleuren met voorwaardelijke opmaak Cellen laten verkleuren Gewenste kleur veranderen Tegoed groen, tekort rood laten worden Verkleuren met formules Weekenden grijs weergeven Schakeringen maken met Kleurenschalen Pictogrammen plaatsen Eigen grenzen instellen

523 523 525 525 526 527 527 528 530 530 530

533 533 534 534 535 535 536 536 536 537 538 538 540 541 542 542 543 543 544 545 546 546 548 548 550 551 553 555 555

xxv

Inhoud

Voorwaardelijke opmaak uitbreiden Cellen met voorwaardelijke opmaak terugvinden Voorwaardelijke opmaak verwijderen

22 Rekenen met datum en tijd Datum invoeren Datum opmaken Eigen datumopmaak instellen Dag van een datum berekenen Help! Ik zie getallen in plaats van datums Maandrooster opstellen Dagen aftellen Huidige datum weergeven met VANDAAG De functie VANDAAG in een formule opnemen Wanbetalers opsporen Overbodige meldingen weglaten Datum ontleden met JAAR, MAAND en DAG Berekenen hoe oud iedereen dit jaar wordt Jaartal apart nemen met Flash Fill Periode berekenen met DATUMVERSCHIL De leeftijd exact berekenen Contributie bepalen naar leeftijd Datum samenstellen met DATUM Verjaardagen op een rij zetten Jubileum berekenen Feestdagen berekenen Datum van Pasen voorspellen Feestdagen voor alle jaren opvragen Ramadan voorspellen Zomer- en wintertijd berekenen Dag van de week zoeken met WEEKDAG Prinsjesdag plannen Koningsdag berekenen Kwartaal bepalen Jaar en kwartaal weergeven Weeknummer berekenen Weeknummer berekenen volgens Europees systeem Europees weeknummer berekenen met formule Datum van weeknummer vinden Tijdstip invoeren Tijdstip opmaken Eigen tijdopmaak instellen

xxvi

557 557 558

559 559 560 561 562 563 563 564 564 565 565 566 567 567 568 569 569 570 571 572 573 574 574 574 575 576 576 577 577 578 578 579 580 580 581 582 582 583

Het Complete Boek Microsoft Office 2016

Datum en tijd combineren Getalswaarde van een tijdstip zien Help! Ik zie #WAARDE! Urenlijst maken Gewerkte uren bijhouden Help! Excel telt niet verder dan 24 uur Tijdstip omrekenen naar decimaal getal Decimaal getal omrekenen naar tijd Tijd in geld omzetten Gemiddelde snelheid berekenen Berekenen hoe lang de reis duurt In deeltijd werken Bij de tijd blijven met NU Digitale klok maken Tijd in wereldsteden berekenen

23 Het werkblad afdrukken Werkblad afdrukken Paginaverdeling bekijken Door de pagina’s bladeren Afdruk aanpassen Afdrukbereik instellen Selectie van het werkblad afdrukken Kolommen tijdelijk verbergen Liggend afdrukken Kleiner afdrukken Marges versmallen Paginagrenzen veranderen De opschriften boven elke pagina afdrukken Op ieder vel de linkerkolom afdrukken Kop- en voettekst toevoegen Uw eigen voettekst samenstellen Help! Ik zie de voettekst niet meer Kiezen in het venster Afdrukken Adressen afdrukken op etiketten IngrediÍnten klaarzetten Etiketten samenstellen Stap 1: Etiketten kiezen Stap 2: Begindocument en maten kiezen Het formaat van uw etiketten instellen Help! De eerste regel wordt niet goed afgedrukt Stap 3: Adressen selecteren

584 584 584 584 585 586 587 587 588 588 589 590 591 591 592

595 595 596 597 598 598 600 601 601 601 602 603 605 606 606 607 608 609 610 610 611 611 611 613 613 614

xxvii

Inhoud

Stap 4: Labels schikken Stap 5: Etiketten controleren Stap 6: Etiketten afdrukken Drukproef maken Uw etiketten bewaren Voortaan snel etiketten afdrukken

24 Grafieken maken Inleiding Sparklines maken Het type sparkline veranderen Gegevenspunten benadrukken Cel met sparkline kopiĂŤren Balkjes in cellen weergeven Middellijn verschuiven Gegevens presenteren in een grafiek Een lijngrafiek maken Een kolomgrafiek maken Een taartdiagram maken Een ander grafiektype kiezen Grafiek bewerken De grafiek verplaatsen De grafiek vergroten en verkleinen Tekengebied vergroten Grafiek verfraaien Andere grafiekstijl kiezen Onderdelen weghalen of toevoegen Legenda plaatsen Onderdelen van de grafiek opmaken Achtergrond van de grafiek kleuren Koerslijn rood maken Taart draaien Ruimte tussen kolommen versmallen Horizontale as bijstellen Verticale as aanpassen Andere reeks weergeven Grafiek verwijderen Help! De grafiek is onzichtbaar

I

xxviii

Index

615 617 618 619 620 620

621 621 621 622 622 623 624 625 626 627 628 628 629 631 632 632 632 633 633 634 634 635 635 636 637 638 639 640 641 642 642

643

Het Complete Boek Microsoft Office 2016

I Deel III Access 2016

25 Access 2016, wat kunt u ermee?

De elektronische kaartenbak Formulieren Rapporten Tabellen, records en velden

26 Sjablonen Een sjabloon gebruiken Activa Faculteit Marketingprojecten Leerlingen Taken Verkooppijplijn Web-apps

655 655 657 658 659

661 661 666 667 667 668 669 669 670

27 De werkomgeving van Access

671

Een database openen Recordnavigatiebalk Statusbalk Navigatiedeelvenster Tabellen Velden Records Query’s Formulieren Rapporten Macro’s Modules Overige onderdelen Titelbalk Bestand Werkbalk Snelle toegang Lint Groepen De knop Startpictogram voor dialoogvensters Help Sneltoetsen Sluiten

671 674 675 676 681 682 682 682 684 685 686 687 688 688 688 690 691 692 693 694 694 696

xxix

Inhoud

28 Een database maken Een nieuwe database maken Tabellen maken Velden en gegevenstypen in tabellen Veldtypen Ontwerpweergave De tabel Vrijwilligers Veld invoegen met het lint Geslacht: kiezen uit m of v Postcode: vier cijfers, spatie en twee hoofdletters Veldlengte kleiner maken De tabel Activiteiten Gegevens ophalen uit Excel Tabellen met alleen getallen De tabel Begeleiding De tabel Inschrijvingen Relaties tussen tabellen Verkeerde invoer voorkomen

697 697 699 699 701 702 704 705 705 706 707 708 709 712 713 714 716 716

29 Werken met formulieren

719

De tabel weergeven Lege records Een formulier maken Tekst op een formulier wijzigen Formulierweergaven Velden aanpassen De grootte aanpassen Een logo invoegen De koptekst aanpassen De koptekst automatisch aanpassen De datum weergeven Thema kiezen Beginnen met een leeg formulier Tabvolgorde Elementen uitlijnen Formulier Begeleiding Formulier Inschrijvingen

719 720 720 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 736 736 738 740

xxx

Het Complete Boek Microsoft Office 2016

30 Gegevens invoeren

741

Gegevensinvoer Het formulier Kinderen Tabvolgorde aanpassen Fouten herstellen Afbeeldingen toevoegen Het formulier Activiteiten De tabvolgorde aanpassen Het formulier Vrijwilligers Het formulier Begeleiding Het formulier Inschrijvingen

741 741 743 745 745 746 747 749 751 752

31 Zoeken, sorteren en selecteren Zoeken naar een naam In een tabel zoeken Zoeken met een deel van de naam In een formulier zoeken Sorteren Sorteren op één kolom Kolomblokkering Blokkering opheffen en kolommen terugplaatsen Sorteren op meer kolommen Selecties maken Selecteren op één kenmerk Selecteren op meer kenmerken Werken met datumfilters Filteren op prijs De voorwaarden OF en EN

32 Rapporten afdrukken Snel een rapport maken De wizard Rapport Het rapport aanpassen Koppen aanpassen Velden aanpassen De ontwerpweergave Adresetiketten maken Een berekend veld gebruiken Rapport uit meer tabellen

753 753 753 755 756 757 757 758 760 761 762 762 762 764 765 766

767 767 768 770 770 770 773 776 779 783

xxxi

Inhoud

33 Query’s Een eenvoudige query maken De wizard Query Het ontwerp van een query Sorteren met een query Sorteren op één veld Sorteren op twee velden Een query met een berekend veld Een expressie kopiëren Een query met datums Een berekening uitvoeren Gegevens uit meer tabellen Een selectiecriterium toevoegen Een interactieve query Rekenen met query’s Gegevens aanpassen met een bijwerkquery

34 Een menu maken Een navigatiemenu maken De structuur Welke vorm van navigatie?

Tabbladen maken Formulierkoptekst verwijderen Knop voor nieuwe record Menu voor afdrukken Knop voor afsluiten Het navigatieformulier meteen starten

35 Subformulieren en speciale rapporten Subformulieren Formulier met subformulier maken Deelnemerspasjes maken Een expressie gebruiken De pasfoto toevoegen Logo invoegen Achtergrondkleur instellen Tabvolgorde en velden overslaan AutoTab

xxxii

785 785 786 788 789 790 791 792 793 795 797 798 799 800 801 802

803 803 803 804 805 807 809 811 812 813

815 815 817 820 821 822 823 824 826 827

Het Complete Boek Microsoft Office 2016

36 Macro’s en modules Macro’s Een macro maken voor afdrukken Een macro uitvoeren Een opdrachtknop voor de macro toevoegen Macro met een expressie Modules Een macro converteren naar VBA Afdrukken onder voorwaarden Een veld automatisch bijwerken Een module uitvoeren Standaardwaarden instellen

37 Draaitabellen en draaigrafieken Gegevens en informatie Draaitabellen Excel gebruiken Samenvattingsvelden en detailvelden Een draaitabel aanpassen Een draaitabel met filter maken Velden in een draaitabel plaatsen Een draaigrafiek maken Verdeling verticale as

38 Importeren en exporteren Exporteren naar Word Gegevens uitvoeren naar Excel Samenvoegen met Word Selectiequery exporteren naar Excel Documenten uitwisselen Exporteren naar PDF De bestandsindeling XPS Tekstbestand XML Gegevens importeren Een toevoegquery gebruiken Verwijderquery

829 829 829 832 832 835 837 837 839 840 842 843

845 845 846 847 849 851 851 854 855 857

859 859 861 863 867 868 868 869 870 873 874 876 877

xxxiii

Inhoud

39 Uitwisselen via Office365 of SharePoint Office 365 SharePoint Een tabel delen via SharePoint Tabellen koppelen Werken met een selectie van gegevens

40 Geavanceerde tabelfuncties AutoFilter Sorteren op een of meer kolommen Tekstfilters Getalfilters Datumfilters Ja/Nee Filter opslaan als een query Opmaak van de tabelweergave Weergave van de records Subgegevensblad Velden verbergen en tonen Een veld toevoegen Veldnaam wijzigen Kolom verwijderen Een model gebruiken Zelf een model maken Gegevens invoegen met kopiëren en plakken Plakken in een andere tabel Zoeken en vervangen

41 Meer over query’s Typen query’s Gegevens selecteren Gegevens bewerken Interactief selecteren SQL Selectiequery’s Tekstvelden Numerieke velden Datumvelden Parameters gebruiken

xxxiv

879 879 879 880 884 885

887 887 888 890 892 893 894 895 896 899 899 900 901 901 902 902 905 906 907 909

911 911 912 912 912 912 913 914 915 916 917

Het Complete Boek Microsoft Office 2016

Berekende velden Totalen Andere berekeningen Kruistabelquery maken Actiequery’s Toevoegen Verwijderen Bijwerken Tabel maken SQL-query’s

42 Rapport aanpassen en opmaken Kopteksten en voetteksten Rapportkoptekst en -voettekst Paginakoptekst en -voettekst Detailkoptekst en -voettekst Kop- en voetteksten ontwerpen Expressies gebruiken Een voorblad maken Geen paginanummer op de eerste pagina Totale aantal pagina’s Groeperen Een nieuw rapport met groepering maken Voorwaardelijke opmaak

43 SQL leren met Microsoft Access Versies van SQL Deelgebieden van SQL Data Definition Language Data Manipulation Language Data Control Language SQL-dialecten SQL in Access Een eenvoudige query Query met meer tabellen Query met een expressie Zelf SQL-opdrachten invoeren Een query met een datumveld Interactieve query

918 926 927 928 929 929 931 932 932 933

935 935 936 936 936 937 939 940 942 944 945 947 948

951 951 952 952 952 953 953 953 953 955 957 958 959 960

xxxv

Inhoud

44 Databases delen Gebruikersvriendelijke interface Hyperlinks Analyseren en documenteren Een database splitsen

45 Beveiliging Inhoud inschakelen Vertrouwde locaties Een wachtwoord toepassen Exclusieve modus Het wachtwoord instellen Bestand met wachtwoord openen Wachtwoord verwijderen Omzetten naar ACCDE

46 Invoercontrole Validatie Opzoeken Vereist Lengte nul toestaan Validatieregels invoeren

I

Index

961 961 962 964 966

969 969 970 971 972 972 973 973 973

975 975 975 976 976 977

979

I Deel IV Outlook 2016

47 Kennismaken met Outlook 2016 Kennismaken met Outlook Exchange server Kenmerken en (nieuwe) mogelijkheden van Outlook 2016 Outlook starten Outlook vastmaken aan de taakbalk Schermafbeeldingen Het venster van Outlook 2016 verkennen De Titelbalk Werkbalk Snelle toegang Het lint en de tabbladen Opbouw van het lint Het mappenvenster Driehoekjes en pijltjes

xxxvi

989 989 990 990 994 994 995 995 995 996 997 998 998 999

Het Complete Boek Microsoft Office 2016

Het leesvenster De takenbalk De navigatiebalk De statusbalk Tot slot

48 Accounts toevoegen Welke typen accounts kunt u toevoegen in Outlook?

Typen accounts Nieuwe installatie en Automatische accountconfiguratie Accounts later toevoegen Opnieuw opstarten Accounts handmatig toevoegen Meer instellingen Wat zijn POP- en IMAP-accounts?

Waarvoor dient SMTP? Conclusie Accounts verwijderen Tot slot

49 E-mail lezen en organiseren Mail lezen De weergave E-mail Mappenlijst Berichtenlijst Pictogrammen in de berichtenlijst Berichten als taak markeren Berichten sorteren Sorteren via het lint Berichten weergeven als gesprek Het leesvenster Voorbeeld van e-mail - geen afbeeldingen Afbeeldingen downloaden voor berichten Het Vertrouwenscentrum Inzoomen Het deelvenster Personen Mail beantwoorden en doorsturen vanuit het leesvenster Weergave van postvakken aanpassen Knop Weergave wijzigen Knop Voorbeeld van bericht Het Outlook-venster verder indelen

1000 1001 1001 1002 1003

1005 1005 1005 1005 1006 1008 1009 1011 1012 1014 1014 1014 1014

1015 1015 1015 1016 1017 1018 1020 1021 1021 1022 1024 1025 1026 1027 1027 1028 1029 1029 1029 1031 1032

xxxvii

Inhoud

Mail organiseren Mail verwijderen Mail organiseren in mappen Mappen bewerken Mail verplaatsen Mappen als favoriet markeren Conclusie Mail organiseren met categorieën Categorie toekennen aan een bericht Eigen categorieën instellen Organisatietechnieken combineren Tot slot

50 E-mail opstellen en verzenden Een nieuw bericht maken Stap 1 – Afzender instellen Stap 2 – Ontvangers instellen Stap 3 – Onderwerp instellen Stap 4 – Bericht typen Stap 5 – Bijlage toevoegen Stap 6 – Spelling controleren Stap 7 – Bericht verzenden Verzonden berichten bekijken Berichten opslaan als concept Verder werken aan een conceptbericht Berichten beantwoorden en doorsturen Bericht beantwoorden Beantwoorden in eigen venster Allen beantwoorden Bericht doorsturen Voorvoegsels bij beantwoorden en doorsturen Prioriteit en gevoeligheid instellen Urgentie Gevoeligheid Spelling- en grammaticacontrole Automatische correctie Spelling- en grammaticacontrole uitvoeren Handtekeningen invoegen Handtekening testen Handtekening later invoegen

xxxviii

1032 1032 1033 1035 1036 1037 1038 1038 1038 1039 1040 1041

1043 1043 1045 1045 1046 1047 1047 1048 1049 1050 1051 1052 1053 1053 1054 1055 1055 1056 1057 1057 1058 1059 1060 1060 1062 1063 1064

Het Complete Boek Microsoft Office 2016

Werken met het adresboek Contactpersoon toevoegen aan adresboek Contactpersoon kiezen uit adresboek Mail verzenden vanuit het adresboek Automatisch antwoord bij afwezigheid Tot slot

51 Workshop – E-mailberichten uitgebreid opmaken Doelen van deze workshop Overzicht Stap 1 – Een nieuw bericht beginnen HTML-e-mail versus tekst-e-mail Stap 2 – Tekst typen en opmaken Stijlen Meer opties voor tekst opmaken Stap 3 – Paginakleur instellen Meer mogelijkheden met achtergrondafbeeldingen Stap 4 – Afbeelding invoegen Instellingsmogelijkheden voor afbeeldingen Meer aanpassingen voor afbeeldingen Meer onderdelen om in te voegen in een e-mailbericht Stap 5 – Het bericht verzenden Tot slot

52 Werken met contactpersonen Introductie Contactpersonen starten Weergave van Contactpersonen aanpassen Contacten toevoegen en bewerken Een foto toevoegen Details van een contactpersoon opgeven Contactpersoon opslaan Contactpersoon bewerken Contactpersoon favoriet maken Contact opnemen met favorieten Favorieten permanent weergeven Contacten koppelen Koppeling verbreken Werken met contactgroepen Nieuwe groep maken Groep bewerken

1065 1065 1066 1067 1068 1070

1071 1071 1071 1072 1072 1073 1073 1075 1075 1077 1078 1080 1080 1082 1084 1084

1085 1085 1085 1086 1087 1089 1091 1091 1093 1093 1094 1095 1095 1096 1097 1097 1100

xxxix

Inhoud

E-mail verzenden aan groep Antwoorden aan groep Groep doorsturen, ontvangen en opslaan Doorsturen vanuit andere weergave Contacten zoeken Alfabetische lijst Zoeken op trefwoord Zoekactie sluiten Sorteren in plaats van zoeken Contactgegevens afdrukken Tot slot

53 Werken met de Agenda De Agenda-werkomgeving verkennen Lint Datumnavigator Actieve agenda’s Het afsprakengebied Vooruit en achteruit bladeren De weerbalk Afspraken weergeven Persoonlijke afspraken Meerdere agenda’s tonen Actieve agenda Agenda in een pop-upmenu en de takenbalk Afspraken maken en wijzigen Eenvoudig toevoegen Afspraak toevoegen via Nieuwe gebeurtenis Opties instellen voor afspraken Afspraken wijzigen en verplaatsen Bijlage bijvoegen Tijdschaal wijzigen Terugkerende afspraken maken Terugkeerpatroon Terugkerende afspraken bekijken, wijzigen of verwijderen Gebeurtenis plannen Een vergadering plannen Werkwijze bij vergaderingen Stap 1 - Een vergaderverzoek verzenden Stap 2 - Reacties verzamelen Stap 3 – Details bekijken Stap 4 – Vergadering verzetten of aanpassen

xl

1101 1101 1103 1104 1104 1104 1105 1106 1106 1107 1108

1109 1109 1110 1111 1112 1113 1113 1113 1114 1115 1115 1116 1117 1118 1118 1119 1120 1122 1122 1123 1123 1124 1125 1127 1128 1128 1129 1130 1130 1131

Het Complete Boek Microsoft Office 2016

Reageren op verzoek voor vergadering Geweigerde vergadering Nieuw tijdstip voorstellen Vergadering annuleren Conclusie Afspraak plannen op basis van een mailbericht Snelle stappen Snelle stap uitvoeren Meer voorbeelden van Snelle stappen Agenda afdrukken en e-mailen Het datumbereik voor afdrukken instellen Agenda delen via e-mail Meer opties voor delen van afspraken Tot slot

54 Taken en Notities Het onderdeel Taken verkennen Het venster Takenlijst Takenlijst in de weergave E-mail Een nieuwe taak maken Taak weergeven in de agenda Nieuwe taak maken vanuit de agenda Taken rangschikken in de agenda Weergave van taken wijzigen Oefenen met weergaven Status van taak wijzigen Taak markeren als voltooid Status wijzigen via het taakvenster Percentage voltooid aanpassen Taakdetails opgeven en statusrapporten verzenden Onderdeel Details Statusrapport verzenden Terugkerende taak maken Taken toewijzen aan contactpersoon Eigenaar van de taak Toegewezen taak ontvangen en accepteren Conclusie Werken met Notities Sneltoets voor notities Tot slot

1132 1133 1133 1134 1135 1135 1135 1137 1138 1138 1139 1140 1143 1144

1145 1145 1145 1147 1148 1149 1150 1151 1152 1152 1153 1153 1154 1154 1155 1155 1156 1157 1158 1158 1160 1161 1161 1161 1163

xli

Inhoud

55 Meer Outlook-mogelijkheden

1165

Outlook-opties instellen Het venster Opties voor Outlook Opties voor E-mail Leesbevestiging van e-mail Opties voor Agenda Opties voor Personen Opties voor Taken Overige opties Taalinstellingen aanpassen Spellingcontrole en (automatisch) vertalen Bewerkingstaal toevoegen Taalbestanden downloaden De nieuwe taal gebruiken Een bericht vertalen Conclusie Uitgebreider werken met bijlagen Voorbeeld van bijlage bekijken Bijlage opslaan Een serie bijlagen opslaan Bijlage verwijderen maar bericht behouden Snel alle berichten met bijlagen vinden Conclusie Regels instellen Nieuwe regel maken Regels beheren Een complexe regel maken Uitzonderingen aangeven Regel voltooien Conclusie Tot slot

1165 1165 1166 1168 1169 1170 1170 1171 1172 1172 1172 1173 1175 1176 1178 1178 1178 1180 1181 1182 1183 1184 1184 1185 1187 1188 1191 1191 1192 1192

I

xlii

Index

1195

Het Complete Boek Microsoft Office 2016

I Deel V PowerPoint 2016

56 Kennismaken met PowerPoint PowerPoint 2016 Hoe het niet moet Het nieuwe PowerPoint Een nieuwe presentatie De sjabloon Quizshow Dia’s verwijderen Dia toevoegen Diavoorstelling opslaan

57 Thema’s gebruiken

1203 1203 1203 1204 1205 1206 1207 1208 1211

1213

Diavoorstelling baseren op een thema Een dia invoegen Tekst invoegen Een opsomming maken Tekstvak verplaatsen Tekst aanpassen Kleur aanpassen Het opsommingsteken aanpassen SmartArt-afbeeldingen gebruiken Animatie gebruiken Samenvatting

1213 1215 1215 1216 1217 1217 1218 1219 1221 1223 1223

58 Afbeeldingen toevoegen

1225

Voorbeeldbestand openen Schermafbeeldingen maken Schermafbeelding invoegen Tekstvak invoegen 3D-effect toevoegen Foto invoegen Bijsnijden Achtergrond verwijderen 3D-effecten

1225 1225 1228 1231 1232 1233 1235 1235 1237

xliii

Inhoud

59 Tekeningen toevoegen Presentatie voorbereiden Pijl invoegen Pijl verfraaien Object animeren Automatisch animeren Animatiepad tekenen Overgangen tussen dia’s

60 Presenteren met geluid Geluid in presentaties Een microfoon aansluiten Opnemen met een microfoon Geavanceerde opnamen maken Laserpointer Automatische voorstelling aanpassen Achtergrondmuziek

61 Videobeelden vertonen PowerPoint en video Beeldvullende video Video invoegen Optimaliseren

62 Een presentatie meenemen Inpakken voor cd (of USB-stick) Beveiligen Digitale handtekening toevoegen Document versleutelen Wachtwoord voor wijzigen Opslaan als PDF-document Presentatie op video-dvd Werkwijze Conclusie

63 Taal, controle en revisies Inleiding PowerPoint als woordenboek Opmerkingen Schetsen bij opmerkingen

xliv

1239 1239 1240 1241 1244 1244 1247 1249

1251 1251 1251 1252 1254 1255 1256 1257

1259 1259 1259 1259 1263

1265 1265 1267 1268 1269 1270 1272 1273 1273 1276

1277 1277 1278 1280 1282

Het Complete Boek Microsoft Office 2016

64 Delen en uitwisselen Van nieuw naar oud PowerPoint 97-2003 OpenDocument-presentatie Elke dia een afbeelding Afdrukken Hand-outs

65 Objecten schikken en importeren Grafiek importeren vanuit Excel Met themakleuren Afzonderlijk geanimeerde onderdelen Tabel importeren uit Word Leesbaarheid tabellen Importeren vanuit andere software Schikken van objecten

66 De puntjes op de i SmartArt Invullen maar Combineren van effecten WordArt Grafiek

67 Werken met clipart Zoeken naar clipart Illustratie opmaken Meer illustraties online Zoeken bij Google Verzamelingen, al dan niet gratis

1283 1283 1283 1284 1286 1287 1288

1291 1291 1292 1293 1294 1295 1296 1296

1297 1297 1298 1300 1301 1301

1303 1303 1305 1307 1307 1309

68 Geluidsinstellingen in Windows

1311

I

1315

Index

xlv

Deel I Word 2016

Hoofdstuk 1

Kennismaken met Word 2016 Voordat u aan de slag gaat met de meer ingewikkelde functies van Word 2016, is het belangrijk dat u weet hoe het programma wordt gestart en afgesloten. Daarnaast maakt u in dit hoofdstuk kennis met het programmavenster van Word 2016 (de interface). Ook is het leuk om te zien welke nieuwe functies Word 2016 heeft gekregen. In de rest van dit deel zullen we de termen Word 2016 en Word door elkaar gebruiken. We verwijzen dan echter steeds naar hetzelfde programma, Word 2016 dus. Alleen als we een specifiek punt onder de aandacht brengen van een eerdere versie van Word, zullen we expliciet aangeven dat het dan bijvoorbeeld gaat om Word 2007 of Word 2010.

Oefeningen en bediening De oefeningen in dit hoofdstuk maken u vertrouwd met de basisbediening van Word 2016.

Als u al (veel) ervaring hebt met Windows-programma’s, dan kunt u veel paragrafen overslaan. Word wordt bediend via het Lint. De meeste mensen kennen het Lint ondertussen.

Het is de opvolger van de uitrolmenu’s in eerdere versies van Office. In het Lint staan de meest gebruikte opdrachten, bijvoorbeeld om tekst op te maken, afbeeldingen toe te voegen en meer.

Lezen of bladeren?

Dit hoofdstuk is bedoeld als inleiding voor de beginnende gebruiker. Hebt u al ervaring met Word, Windows of andere Office-programma’s, dan kunt u er vluchtig doorheen bladeren en het later nog eens openslaan. Als u verderop in dit deel merkt dat het u bijvoorbeeld niet duidelijk is hoe u met de tabbladen in het Lint van Word 2016 kunt werken, dan kunt u dat hier nog eens nalezen. U hoeft niet alles uit dit hoofdstuk direct te onthouden. De functie van dit hoofdstuk is het samenvatten van enkele beginselen van de bediening van Word 2016.

Nieuw in Word 2016 Bij elke nieuwe versie van Office put de marketingafdeling van Microsoft zich uit in superlatieven over welke nuttige uitbreidingen nu weer zijn toegevoegd. Een groot deel kunt u met een korreltje zout nemen. Maar de volgende kenmerken zijn toch nuttige toevoegingen.

Ze kunnen helpen uw productiviteit te verhogen.

Nieuwe thema’s Een van de kritiekpunten op Word 2013 (de vorige versie van Word) was dat alles er zo grijs uitzag. Het was een dodelijk saai scherm waarin bovendien het onderscheid tussen de inhoud van het document en de bediening via Word zelf niet altijd duidelijk was.

Hoofdstuk 1 Kennismaken met Word 2016

In Word 2016 is kleur voor een groot deel teruggebracht, overigens net als in andere toepassingen in de Office-reeks. Word heeft een herkenbare blauwe balk aan de bovenkant, Excel is groen en PowerPoint is rood. Zo ziet u in één oogopslag in welk programma u werkt.

I Afbeelding 1.1 Office 2016 (voorgrond) bevat meer kleur dan zijn voorganger en is daarom makkelijker te bedienen.

I Afbeelding 1.2 Word in een nieuw jasje gestoken. Hier het thema Donkergrijs. Mogelijk komen op termijn meer thema’s beschikbaar.

6

Het Complete Boek Microsoft Office 2016 - Word

Als u liever werkt met een donkere achtergrond, waarbij de tekst op de witte pagina er nog beter uitspring, kunt u nu ook kiezen voor het thema Donkergrijs. Kies het menu Bestand, Opties, Algemeen en dan bij de lijst het item . Deze weergave is bij veel gebruikers populair en kent u misschien ook uit andere pakketten zoals Photoshop.

Hoofdletters in het lint In Word 2013 waren alle tabbladen in het lint met hoofdletters aangegeven. Dit is lastiger om te lezen. In Word 2016 is dit gelukkig verdwenen en zijn de tabbladnamen als Bestand, Start, Invoegen enzovoort weer in gewoon schrift te lezen.

I Afbeelding 1.3 In Word 2013 (boven) werden overal hoofdletters gebruikt. Beginhoofdletters zoals in Word 2016 zijn beter leesbaar.

“Geef aan wat u wilt doen” Naast de tabbladen van het lint staat in elke Office 2016-toepassing een vak met de tekst Geef aan wat u wilt doen. Hierin kunt u rechtstreeks de naam opgeven van de functie die u op dat moment zoekt, zonder dat u hoeft te weten in welk tabblad deze functie staat. De officiële naam van deze functie is Uitleg (of in het Engels: Show me).

Stel bijvoorbeeld dat u de Spellingcontrole wilt uitvoeren. Dan kunt u beginnen met typen van het woord spell… en na een aantal letters laat Word alvast suggesties zien die het meest bij uw zoekopdracht passen. Dit versnelt het werken met Word flink, zeker als u de inhoud van elk tabblad niet uit uw hoofd kent.

I Afbeelding 1.4 Via het vak Uitleg kunt u snel zoeken naar functies van Word.

Automatisch bijwerken In elk programma worden regelmatig kleine (of grotere) foutjes gevonden, of worden nieuwe functies toegevoegd. De updates voor Office-toepassingen kunt u nu rechtstreeks vanuit Word (en vanuit elke andere Office-app) beheren. Ga hiervoor naar het menu Bestand, Account en kies de knop Bijwerkopties. Hierin kunt u aangeven dat u Word of Office wilt bijwerken, en of dit automatisch moet gebeuren of niet. Ook is een geschiedenis van voorgaande updates in te zien.

7

Hoofdstuk 1 Kennismaken met Word 2016

I Afbeelding 1.5 Updates worden binnen Word zelf geregeld via Bestand, Account.

Aanraakmodus en geschiktheid voor tablets Behalve de kleur van Word zelf zal ook opvallen dat het programma een strakkere indeling heeft en dat er minder items tegelijk op het scherm zichtbaar zijn. De bediening is geschikt gemaakt voor tablets. Behalve voor gewone laptops en bureaucomputers is Word ook beschikbaar voor Android en iOS. Veel dialoogvensters zijn herzien zodat ze makkelijker met aanraakbediening werken.

In de titelbalk van het programma (boven het lint) is de knop Aanraakmodus geplaatst.

Hiermee kunt u snel wisselen tussen optimale bediening met de muis of via aanraken. De standaardinstelling is Muis.

I Afbeelding 1.6 Kies tussen de bedieningsopties Muis of Aanraken. Zo is Word ook geoptimaliseerd voor het werken op tablets.

Muisbediening In dit deel gaan we voornamelijk uit van bediening met de muis, waarbij u Word gebruikt op een bureaucomputer of laptop. Hierop zijn de schermafbeeldingen ook gebaseerd. Als het specifiek gaat over aanraakbediening met uw vingers of met een stylus, geven we dat apart aan.

8

Het Complete Boek Microsoft Office 2016 - Word

I Afbeelding 1.7 In de aanraakmodus (onder) zijn de knoppen groter weergegeven en staan ze verder van elkaar af. Dan zijn ze makkelijker te bedienen met een vinger of stylus.

Gebleven in Word 2016 In Word 2016 zijn een aantal knoppen en opdrachten uit het lint verdwenen. Dit geeft de interface een wat rustiger aanblik. De volgende onderdelen waren ook al aanwezig in Word 2013, de vorige versie van Word. Maar misschien hebt ú ze nog nooit gebruikt. Dan is het goed om te weten dat de goede onderdelen van Word in ieder geval zijn behouden.

Leesweergave Als u een nieuwsbrief of rapport moet lezen als Word-bestand, wilt u wellicht niet worden afgeleid door spelfouten en opmerkingen in het document. Hiervoor is de leesfunctie in Word ontworpen. Een bestand kan als een magazine worden gelezen (u kunt er dan geen wijzigingen in aanbrengen) en u bladert snel vooruit en achteruit door de pagina’s. Met één klik op de knop kunt u wisselen tussen de leesweergave en de weergave voor bewerken.

I Afbeelding 1.8 In de leesweergave worden documenten in een prettige opmaak getoond. De werkbalk (bovenin) bevat dan maar een beperkt aantal mogelijkheden.

9

Hoofdstuk 1 Kennismaken met Word 2016

Verder lezen Bij het opnieuw openen van een document heeft Word onthouden waar u bent gebleven. U kunt dan snel verder werken, zonder dat u handmatig hoeft te zoeken in het document, of dat nu aan het begin, in het midden of aan het eind was.

I Afbeelding 1.9 Word onthoudt waar u bent gebleven, zodat u snel verder kunt werken.

Delen samenvouwen en uitvouwen Voor elk tekstdeel dat wordt gemarkeerd met een koptekst wordt een driehoekje in de marge getoond. Hiermee kunt u het betreffende tekstdeel snel samenvouwen (meer overzicht) of openvouwen (meer detail). Zo kunt u een document bijvoorbeeld samenvouwen zodat alleen de kopteksten worden getoond.

I Afbeelding 1.10 Tekstdelen onder kopteksten kunt u samenvouwen voor een beter overzicht in de structuur van het document.

Samengevouwen tekstdelen worden (helaas) niet bewaard als u een document opslaat en later weer opent. Bij het openen wordt een document standaard geheel opengevouwen getoond.

Uitgebreide sjablonen Het maken van een mooi opgemaakt rapport of een spetterende nieuwsbrief is in Word 2016 eenvoudiger dan ooit.

Zodra Word wordt gestart, ziet u een overzicht van alle sjablonen (kapstokdocumenten) die met Word worden meegeleverd. Bovendien kunt u online op trefwoord zoeken naar meer sjablonen. Deze functie wordt in het volgende hoofdstuk in detail behandeld.

Word 2016 starten Systeemeisen Word 2016 werkt op computers waarop Windows 7 of hoger is geĂŻnstalleerd. Office 2016 (en dus ook Word 2016) is niet beschikbaar voor oudere versies van Windows. Het programma is beschikbaar in een 32-bits- en 64-bitsversie, in allerlei abonnementsvormen (Office 365) en voor verschillende apparaten (Android, iPad). Voor de mogelijkheden en het werken met Word maakt dit allemaal niet uit.

10

Het Complete Boek Microsoft Office 2016 - Word

I Afbeelding 1.11 Een document heeft snel de gewenste opmaak door het te baseren op een van de tientallen sjablonen.

We nemen aan dat u enige ervaring met Windows hebt. Bovendien gaan we ervan uit dat u met een muis kunt werken, of de aanraakbediening inschakelt als u op een tablet werkt. De afbeeldingen in dit deel zijn gemaakt op een computer met Windows 10 en Word 2016.

Een ander uitgangspunt in dit deel is dat Word al is geĂŻnstalleerd, eventueel als onderdeel van de complete Office 2016-installatie. Hebt u Word 2016 nog niet op uw computer staan, installeer het dan of schakel een deskundige in.

Starten Als u de computer inschakelt, start Windows. Zodra de opstartprocedure is voltooid, kunt u Word starten. Er zijn verschillende manieren om Word te starten: I Gebruik het menu Start, Alle apps, Word 2016.

I Gebruik de knop in de taakbalk. Na de installatie van Office is voor elke app een knop

in de taakbalk geplaatst.

I Afbeelding 1.12 Word 2016 is te vinden in de groep Alle apps van het menu Start, of staat als knop in de taakbalk.

11

Hoofdstuk 1 Kennismaken met Word 2016

Beginscherm en het lint Als Word via het startscherm of het menu Start wordt geopend, verschijnt altijd het venster met sjablonen. Kies Leeg document om een nieuw, leeg document te starten. Als u een nieuw document wilt baseren op een van de meegeleverde sjablonen, kiest u het gewenste voorbeeld. We gaan er nu vanuit dat u de eerste optie, Leeg document kiest.

I Afbeelding 1.13 Kies Leeg document om met een nieuw, blanco document te beginnen.

U ziet na enige tijd het – nu nog lege – beginscherm van Word. Een blanco vel papier wacht op de eerste letters die getypt gaan worden. Aan de bovenkant zijn tabbladen zichtbaar. Dit hele blok van tabbladen met daarop opdrachtgroepen en knoppen wordt door Microsoft het lint genoemd. De tabbladen plaatsen verschillende voor de hand liggende opties direct onder muisbereik, geordend in logische groepen. In de rest van dit deel zullen we deze tabbladen met de verschillende groepen en knoppen nog vaak tegenkomen.

Oefening 1.1 – Word 2016 starten 1 Zet de computer aan als deze nog is uitgeschakeld. Zorg er anders voor dat het Windows-bureaublad zichtbaar is.

I Windows 10

Klik op de knop Start en typ de eerste letters van Word. Druk op Enter zodra Microsoft Word 2016 de eerste optie in de lijst is.

I Tablets

Kies het pictogram of de tegel Word 2016 in het startscherm.

2 Als de lijst met sjablonen verschijnt, kies dan Leeg document.

3 Word opent een leeg document. Bekijk of het scherm er (ongeveer) zo uitziet als in de afbeelding.

Navigatievenster In de afbeelding onder op de volgende pagina is het deelvenster Navigatie aan de linkerkant zichtbaar. Als u dit niet gebruikt, kunt u het sluiten met de knop met het kruisje. Wordt dit deelvenster bij u niet getoond, dan is het eventueel in- of uit te schakelen via het tabblad Beeld, Navigatievenster. Het deelvenster Navigatie wordt later in dit deel verder besproken.

12

Het Complete Boek Microsoft Office 2016 - Word

I Afbeelding 1.15 Uw eerste kennismaking met Word 2016.

I Afbeelding 1.14 Het deelvenster Navigatie is ook te sluiten. Het wordt gebruikt voor een structuurweergave van het document.

13

Hoofdstuk 1 Kennismaken met Word 2016

Word afsluiten Word kan op verschillende manieren worden afgesloten. We noemen de methoden: I Klik op de knop Sluiten (de knop met het kruisje), geheel rechts in de titelbalk van het

programma.

I Klik in het tabblad Bestand, helemaal links in het lint en klik onderin op Sluiten.

I Gebruik de toetsencombinatie Alt+F4. Ook hiermee wordt Word beëindigd.

I Afbeelding 1.16 De knop met de X rechtsboven is nog steeds de knop Sluiten.

In dit deel gaan we ervan uit dat u zo veel mogelijk de muis gebruikt en met zo min mogelijk handelingen een maximaal resultaat wilt bereiken. Klik dus op de knop Sluiten om Word af te sluiten.

Oefening 1.2 – Word afsluiten 1 Na de vorige oefening is Word nog geopend. Klik in de titelbalk op de knop Sluiten om Word te beëindigen.

2 Start Word opnieuw, zoals in de vorige oefening is beschreven.

3 Klik in het tabblad Bestand en kies onderin de optie Sluiten. Dan wordt alleen het huidige bestand gesloten. Word zelf blijft geopend.

4 Start Word alvast opnieuw voor de volgende oefening.

De basis – het venster van Word 2016 Tijdens het laden toont Word kort een venster met copyrightinformatie en uw licentienummer. Na het maken van een nieuw document ziet u een nagenoeg leeg venster. Als u al vertrouwd bent met Word of met andere Office-programma’s, zal dit venster u bekend voorkomen. U hoeft nog niks te typen, we staan hier even stil bij de onderdelen van het venster.

De titelbalk De bovenste balk noemen we de titelbalk van Word. In het midden staan de naam van het document en het programma (bijvoorbeeld Document1 – Word). Zodra u het document een wat begrijpelijker naam hebt gegeven door het bestand op te slaan, is deze naam in de titelbalk te zien. Er staat dan zoiets als Notulen jaarvergadering 2014 – Word. U kunt dan uit de titelbalk gemakkelijk afleiden in welk document u op dat moment aan het werk bent.

14

Het Complete Boek Microsoft Office 2016 - Word

Dubbelklikken Dubbelklik op de titelbalk om het venster van Word beeldvullend te maken. Dubbelklik nogmaals om terug te keren naar de vorige afmetingen. Op een tablet hebt u geen keuze. Het venster van Word neemt altijd het hele scherm in beslag.

Rechts in de titelbalk staan enkele knoppen om het venster te bedienen. De knop Sluiten kent u inmiddels. We bekijken de overige knoppen van rechts naar links (dus vanaf de knop Sluiten): I Naast de knop Sluiten ziet u de knop Maximaliseren/Verkleinen. Wanneer het

Word-venster het gehele scherm in beslag neemt en u op deze knop klikt, zet u Word in een Windows-venster. Dat wil zeggen dat de werkruimte van Word niet meer het hele beeldscherm in beslag neemt, maar slechts een gedeelte ervan. Wanneer Word reeds in een venster staat, geldt het omgekeerde.

I Links van de knop Maximaliseren/Verkleinen staat de knop Minimaliseren. Klikt u op

deze knop, dan wordt Word geminimaliseerd tot een knop met het pictogram van Word op de taakbalk. U kunt nu bijvoorbeeld met andere programma’s werken. Zodra u op de knop met het pictogram van Word op de taakbalk klikt, verschijnt Word weer op het scherm.

I De vierde knop (nogmaals: gerekend vanaf de rechterrand van het venster) is Weergave-

opties voor lint. Met deze knop kunt u het lint geheel verbergen, alleen de tabbladen weergeven, of de tabbladen en de opdrachten weergegeven. De laatste is de standaardinstelling. In dit deel gaan we er ook vanuit dat zowel de tabbladen als de opdrachten (knoppen en menu’s) op de tabbladen zichtbaar zijn. Maar u weet nu tenminste hoe u deze instelling eventueel zelf kunt aanpassen.

I Afbeelding 1.17 Van rechts naar links de knoppen Sluiten, Maximaliseren/Verkleinen, Minimaliseren, en Weergaveopties voor lint.

Oefening 1.3 – Het Word-venster vergroten en verkleinen 1 Word is na de vorige oefening nog geopend. Is dat niet het geval, start het programma dan nu opnieuw.

2 Klik op de knop Minimaliseren. Word verdwijnt als knop naar de taakbalk. U zou nu bijvoorbeeld een ander programma kunnen starten.

15

Hoofdstuk 1 Kennismaken met Word 2016

I Afbeelding 1.18 Word is verkleind tot een knop met de letter W in de taakbalk. Beweeg de muis over de knop om miniatuurweergaven van geopende documenten te zien. U kunt ĂŠĂŠn of meerdere documenten tegelijk geopend hebben.

3 Klik op de knop met de letter W op de taakbalk om de afmeting van het Word-venster te herstellen. U kunt nu verder werken in Word.

4 Klik op de knop Maximaliseren/Verkleinen. Word wordt nu in een eigen venster getoond. (Indien Word bij u niet het hele scherm in beslag nam, wordt het programma nu juist op schermgrootte getoond.)

5 Dubbelklik op de blauwe titelbalk. De afmetingen van het Word-venster worden weer gewijzigd.

6 Dubbelklik nogmaals op de titelbalk om de oorspronkelijke afmetingen te herstellen.

Het lint, groepen en tabbladen De balk onder de titelbalk wordt het lint genoemd. Dit lint is verdeeld in negen tabbladen.

Via een tabbladen in het lint geeft u opdrachten aan Word. Door te klikken in een tabblad activeert u een groep met knoppen. Al werkend met de groepen en knoppen kunt u bijvoorbeeld bestanden opslaan, sluiten en weer openen, teksten opmaken, tabellen invoegen enzovoort.

Een groot deel van het werken met Word bestaat uit het vertrouwd raken met de tabbladen.

Als u een tabblad kiest, verschijnen de verschillende groepen die op dat het tabblad horen.

I Afbeelding 1.19 De tabbladen van Word. In deze afbeelding is het tabblad Start geactiveerd. U ziet de vijf groepen (Klembord, Lettertype, Alinea, Stijlen en Bewerken) en de knoppen. Elk tabblad bevat andere groepen en knoppen.

Oefening 1.4 – Het lint tonen en verbergen 1 Klik op de knop Weergaveopties voor lint en kies de eerste optie, Lint automatisch verbergen.

I Word wordt schermvullend weergegeven en het lint is ingevouwen. Op de plek van

het lint is een knop met drie puntjes zichtbaar.

16

Het Complete Boek Microsoft Office 2016 - Word

I Deze stand is vooral handig als u zich maximaal op de tekst wilt concentreren en

niet afgeleid wilt worden door andere schermonderdelen of opdrachten.

2 Klik bovenin op de grijze balk. Deze wordt blauw zodra de muis erboven zweeft. Het lint verschijnt tijdelijk en u zou een opdracht kunnen kiezen.

3 Klik ergens in het lege documentvenster. Het lint verdwijnt weer.

I Afbeelding 1.20 Het lint is verborgen. U kunt zich maximaal op de tekst concentreren. Klik op de drie puntjes (of ergens in de bovenste balk) om het lint tijdelijk te tonen.

4 Klik nogmaals op de knop Weergaveopties voor lint en kies nu de tweede opdracht, Tabbladen weergeven.

I De namen van de tabbladen zijn zichtbaar (Bestand, Start enzovoort), maar de

opdrachtgroepen niet.

5 Klik in een tabblad, bijvoorbeeld Beeld. De inhoud van dit tabblad wordt zichtbaar.

6 Kies een ander tabblad (bijvoorbeeld Ontwerpen). Nu kunt u een opdracht in dit tabblad kiezen.

I Afbeelding 1.21 De knop Weergaveopties voor lint is gebruikt om alleen de tabbladen te tonen. De inhoud wordt zichtbaar zodra u een tab kiest.

7 Klik ergens in het lege document. Het lint wordt weer verborgen en alleen de namen van de tabbladen zijn zichtbaar.

8 Schakel tot slot terug naar de uitgangspositie, Tabbladen en opdrachten weergeven.

I Dit is zoals gezegd de instelling die we in dit deel gebruiken, maar het staat u vrij

een andere weergaveoptie te kiezen.

Tabbladen met het toetsenbord activeren Misschien vindt u het onhandig om telkens naar de muis te grijpen om een opdracht in een tabblad te kiezen of een ander tabblad te activeren. Word 2016 is uitstekend te bedienen met alleen het toetsenbord. Druk bijvoorbeeld op de linker Alt-toets om letters te zien in de interface. Alt+F opent bijvoorbeeld het tabblad Ontwerpen.

Alt+R opent het tabblad Start. Als u een tabblad hebt gekozen, worden bij de opdrachten letters getoond die de betreffende opdracht activeren. U hoeft de Alt-toets niet ingedrukt te houden, maar kunt rustig achter elkaar de letters typen.

Druk op Esc om deze opdracht ongedaan te maken en telkens een stapje terug te doen.

17