Hoe mijn naasten werden betrokken

Hoe mijn naasten werden betrokken. Hilda en Amber getuigen

Interview: Nadia Mahjoub – Foto Hilda: privé

Hilda (57 jaar) heeft geen goede ervaringen wat het betrekken van naasten tij-

dens haar opnames. Amber (30 jaar) heeft voornamelijk positieve ervaringen.

Vertrouwen geschonden

Hilda: “Toen ik vijftien was, ging het helemaal niet goed met mij en ben ik opgenomen op de PAAZ-afdeling* in Lommel. Ik heb toen aan de psychiater verteld over het seksueel misbruik dat ik als kind heb ondergaan door mijn broer en zijn vrienden. De psychiater heeft toen mijn vertrouwen geschonden door hierover met mijn ouders te praten. Mijn moeder deed mijn verhaal af als pure fantasie. Ik werd niet geloofd. Dat was een grote klap voor mij. Ik heb toen mijn ervaringen compleet onderdrukt en er met niemand meer over gesproken gedurende vele jaren.

Ik heb een complexe posttraumatische stressstoornis, door onder meer de trauma’s in mijn kindertijd, een huwelijk met veel geweld (zowel, psychisch, fysiek als seksueel) en een vechtscheiding die zes jaar heeft geduurd. Mijn vier kinderen hebben allen ADHD en drie van hen kregen ook de diagnose autisme.

Toen ik nog getrouwd was, is aan het licht gekomen dat een van mijn zonen seksueel misbruikt werd door zijn vader. Dat was voor mij een zware trigger. Alles wat ik gedurende twintig jaar had onderdrukt rond mijn eigen misbruik, kwam in alle hevigheid naar boven. Ik heb toen een zware crisis gehad met opname in het psychiatrisch ziekenhuis van Munsterbilzen op de depressie-afdeling. Mijn zoon ging samen met mij in opname, weliswaar op de jongerenafdeling. Er is toen gewerkt aan het herstel van de band tussen mij en mijn zoon. We kregen samen tweemaal speltherapie, hetgeen onze band enigszins weer heeft opgebouwd. Dat was wel positief.”

Hilda: “De psychiater heeft mijn vertrouwen geschonden toen ik vijftien was.”

Kinderen niet welkom

Hilda: “Er zijn nog opnames gevolgd. Tijdens die opnames heb ik er geregeld op aangedrongen om mijn kinderen bij mijn therapie te betrekken. Dat is, op één uitzondering na, nooit gebeurd. Ik wou mijn kinderen graag, met behulp van een therapeut, uitleggen waarom hun leven zo gelopen was. Wat mijn aandeel was in de gebeurtenissen, maar ook dat er heel veel dingen gebeurd zijn buiten mijn wil om en dat ik dat liever anders had gehad. Ik wou inzicht verschaffen in de situatie, zonder daarom met modder te gooien naar anderen. De psychiater weigerde telkens in te gaan op mijn vraag. De gevolgen hiervan op de relatie met mijn kinderen zijn groot. Ze begrijpen sommige beslissingen niet. Waarom ze uit huis zijn geplaatst bijvoorbeeld. Ik wou ook graag contactherstel met twee van mijn zonen maar dat is niet gelukt. Eén keer is mijn dochter, die toen achttien was, op mijn vraag op gesprek mogen komen maar dat gesprek heeft maar twintig minuten geduurd. Veel te kort uiteraard om een grondig of helend gesprek te kunnen voeren. Gelukkig heb ik met haar ondertussen wel weer een goeie band.”

Uitgebreid aanbod om naasten te betrekken

Amber: “Ik heb in 2018 een korte crisisopname gehad op een PAAZ-afdeling* maar die opname viel nogal tegen. Mijn naasten werden helemaal niet betrokken. Mijn ouders kregen zeer weinig informatie. De hulpverleners konden me er ook niet echt helpen met mijn eetstoornis, die levensbedreigende proporties aannam. Er was te

weinig omkadering en ik had het gevoel dat ik achteruitging eerder dan dat ik geholpen werd. Daarom ben ik er al na een week, tegen advies in, vertrokken.

In 2019 ben ik een halfjaar in opname geweest, in Tienen, voor mijn eetstoornis. Daar werd ook de diagnose ‘bipolaire stoornis’ gesteld. Tijdens mijn opname waren er verschillende contactmomenten met mijn netwerk. Die waren zeer positief. Het begon al tijdens de intake waarbij mijn partner aanwezig mocht zijn. Op het moment van de opname kreeg ik, samen met mijn partner, een rondleiding op de afdeling en het domein. We kregen uitleg over de werking van de afdeling. Er was ook een uitgebreid aanbod aan sessies die je kon volgen met familie of andere naasten. Zo was er het vriendschapscafé, mogelijke therapiesessies met ouders, broers, zussen en de partner.”

Vriendschapscafé

Amber: “Het vriendschapscafé was een sessie waarbij elke patiënt twee vrienden mocht meebrengen. Iedereen stelde zich kort voor en vervolgens ging je aan een tafel zitten met jouw vrienden en met een andere patiënt en zijn of haar vrienden. Nadien kreeg je een aantal stellingen die je kon bespreken. Tijdens dat gesprek kreeg iedereen een beter zicht op de aandoening en hoe de anderen ernaar keken. Tijdens de pauze leerde je ook de andere aanwezigen wat beter kennen. Het vriendschapscafé was een nieuw initiatief dat tijdens mijn opname voor het eerst plaatsvond. Ik vond het bijzonder aangenaam om dit samen met mijn vrienden te kunnen doen.

Ik volgde ook verschillende groepssessies met mijn ouders, samen met andere patienten en hun ouders. Zo was er een sessie waarbij de psychiater uitlegde wat een eetstoornis is, wat een depressie inhoudt en hoe je daarmee als ouder kan omgaan. Er was ook een sessie waarin men uitleg gaf over de afdeling en het ziekenhuisdomein en je kon ook steeds aan de psychiater een individueel gesprek vragen samen met je ouders. Verder was er een dramatherapeut waar je met je partner terecht kon.

Ik ben heel tevreden over mijn opname. Het betrekken van mijn netwerk heeft een positieve invloed gehad op mijn herstel. Ik kon vroeger heel moeilijk praten thuis maar in Tienen heb ik geleerd om me meer open te stellen, vooral naar mijn ouders. Ze hebben door de groepssessies een beter zicht gekregen op mijn aandoening. Ik voelde me meer begrepen door hen. Als het nu even wat minder gaat met mij bestoken ze me niet meer met vragen, zoals ze vroeger weleens deden. Ze laten me nu de ruimte om te zijn wie ik ben en om te praten wanneer ik daar behoefte aan heb.

Amber: “Het betrekken van mijn netwerk heeft een positieve invloed gehad op mijn herstel.”

Vandaag bezoek ik geregeld een psychotherapeut. Als ik naar haar toe ga kan ik steeds mijn partner meenemen, zonder dit op voorhand te moeten laten weten en zonder meerprijs. Ook dat vind ik zeer fijn.

* PAAZ: Psychiatrische Afdeling in een Algemeen Ziekenhuis