Wagenaar en van Halem Havenstraat

Hans Portengen: ‘Ik ben trots op hoe het is geworden.’ | Foto: Danielle van der Spek

Bibliotheek Bollenstreek bestaat vijftien jaar

n Portengen: “We zijn zoveel meer dan een uitleenfabriek”

JUBILEUM n Vijftien jaar geleden ontstond de Bibliotheek Bol-

lenstreek uit een fusie tussen zeven bibliotheekstichtingen. Directeur Hans Portengen was er vanaf het begin bij. “Het was niet altijd makkelijk, maar ik ben trots op hoe het is geworden.’’

In september viert de Bibliotheek Bollenstreek haar vijftienjarig bestaan. In 2006 werden de zeven bibliotheken in de Bollenstreek samengevoegd tot één stichting, met Hans Portengen als directeurbestuurder.

“Elke bibliotheek had haar eigen bestuur, beleid, tarieven en cultuur. Daar moest ik, met collega’s uit al die verschillende bibliotheken, langzaamaan één organisatie van maken. Dat ging niet zonder slag of stoot. Zo hebben we er drie jaar over gedaan om alle contributietarieven stapsgewijs te harmoniseren Na de fusie volgde de kredietcrisis van 2008 en bezuinigingen. De ontslagen die daarmee gepaard gingen hebben veel pijn veroorzaakt en behoren voor mij tot de dieptepunten van de afgelopen jaren.”

MAATSCHAPPELIJKE TAKEN

De eerste jaren was Portengen druk bezig om van de Bibliotheek Bollenstreek een geheel te maken. Daarna kon hij met zijn team de schouders zetten onder de broodnodige vernieuwingsslag. “In 2008 was een rapport verschenen van het CPB over de toekomst van de bibliotheek. Daarin werden twee scenario’s geschetst: de ene zwart, de andere grijs. Als we ons zouden blijven beperken tot het uitlenen van boeken, zou de bibliotheek ten dode opgeschreven zijn.” Ook de Bibliotheek Bollenstreek moest met haar tijd mee en meer maatschappelijke taken gaan vervullen. In 2009 startte we met een voorloper van het Taalhuis, dat activiteiten organiseert voor mensen die beter Nederlands willen leren lezen, schrijven of spreken. En in 2013 begon de VoorleesExpress, die extra aandacht geeft aan gezinnen met kinderen van 2 tot en met 8 jaar die moeite hebben met taal. “Beide initiatieven zijn erg succesvol. Ook het aantal Bibliotheken op School neemt nog steeds toe, net als de hoeveelheid activiteiten in de bibliotheek. Dat zijn voor mij belangrijke resultaten.”

MEER DAN EEN UITLEENFABRIEK

Portengen is een echte bibliotheekman, die alle beleidsontwikkelingen op de voet volgt. Maar bovenal is hij gepassioneerd als het gaat om het bevorderen van leesplezier en het tegengaan van laaggeletterdheid. “Lekker lezen in je vrije tijd is de sleutel tot succes. Kinderen die vrijetijdslezen, presteren beter op school en in hun latere leven. Maar: lezen moet je leren en blijven doen, net als autorijden. Anders verlies je de vaardigheid.” Daarom zijn voorlezen en zelf lezen van onschatbare waarde. “Een kwart van de achtstegroepers verlaat de basisschool met een gemiddelde leesachterstand van twee jaar. En die achterstand haal je amper meer in. Zeker omdat jongeren vanaf de middelbare school met andere dingen bezig zijn dan lezen. Dat is overigens niet alleen iets van deze tijd hoor, dat was altijd al zo. Maar het aantal mensen dat laaggeletterd is, neemt wel toe. Dat zijn mensen die de basisvaardigheden op het gebied van taal, rekenen en computers onvoldoende beheersen.”

MULTIFUNCTIONELE PLEK

De bibliotheek speelt ook als het gaat om die maatschappelijke ontwikkelingen een belangrijke rol. Toch heerst bij veel mensen nog steeds de gedachte dat je alleen naar de bibliotheek gaat om boeken te lenen. “Begrijp me niet verkeerd: de uitleenfunctie blijft belangrijk. Maar we doen zoveel meer.”

Om van het imago van ‘uitleenfabriek’ af te komen, moet de bibliotheek ook cosmetisch op de schop. “Nu loop je binnen en zie je een grote ruimte vol boekenkasten en mensen die stilletjes aan een tafel zitten. Terwijl we moeten laten zien dat we een plek zijn waar iedereen welkom is. Daarom zijn we nu plannen aan het maken om de inrichting aan te passen. En we gaan nog meer samenwerken met maatschappelijke organisaties om van de bibliotheek echt een multifunctionele accommodatie te maken.

Elke vestiging van de Bibliotheek Bollenstreek moet voor alle inwoners van die gemeente de plek worden om te lezen, digitale vaardigheden op te doen en zichzelf te ontwikkelen.”

Op zoek naar zeediertjes

NATUUR n De Jeugdnatuur-

club van de Vereniging voor Natuur- en Vogelbescherming Noordwijk houdt op zaterdag 4 september een excursie op het strand ‘Op zoek naar zeediertjes’. Garnalen, visjes, heremietkreeftjes enzovoorts; er leeft meer op de zeebodem dan je denkt.

een garnalennetje meenemen en dus zelf gaan vissen. Ook is er een kornet/sleepnet alle hulp welkom is. Kijk even naar het weer of je je laarzen of je korte broek aandoet. Voor emmers en reservenetjes wordt gezorgd. De excursie is voor kinderen van 6 tot 12 jaar. Deelnemen is gratis, maar alleen mogelijk na aanmelding via jeugdnatuurclub@strandloper.nl

Brabant

Hoewel de Bollenstreek de bakermat is van de bollenteelt en voor de handel het onbetwiste middelpunt, zijn door de jaren heen overal in Nederland bollen geteeld. Deze keer aandacht voor de gladiolen. Daarvan lag de oorsprong in Noordwijk. K en M en Salman waren toen klinkende namen.

Omdat de teelt toen heel arbeidsintensief was, werd gezocht naar goedkope handjes. Dan moest je bij de Brabanders zijn. Grote families werden ’s winters opgetrommeld om de gladiolen te pellen. Niet zelden onder stoffige omstandigheden en alles stinkend naar de naftaline.

We zijn bij twee kwekers op bezoek geweest. Eerst naar Theo Teunissen in Heumen, de ongekroonde koning van de vierdaagse-gladiolen. Dit jaar zijn ze doorverkocht aan supermarkten. Die konden er genoeg hebben. Denk niet dat Theo voor één gat te vangen is: teelt nu 80 hectare lelies, 30 hectare uien, 30 hectare gladiolen voor de bol en 20 hectare voor de bloem. Moest toch 5 hectare uien missen die door het wassende water verzopen zijn. Alles geteeld met het modernste materieel.

Op naar Johan Denissen in Odiliapeel. Dat ligt in een heel ander landschap. Eindeloze maisvelden die er dit jaar op de zanderige grond, dankzij de regen, nooit zo goed hebben bijgestaan. Dan sta je voor een veld met spinazie, dan weer herenbonen afgewisseld door prei. Ook ijsbergsla doet het er goed. Johan gooit, als rasechte Brabander, met alle knuppels. Probeert zelfs geurende gladiolen te kweken. Hoofdzaak is nog steeds gladiolen voor de bol en de snij. Pijnpunt is wel de grote afstand naar de bloemenveilingen, dus duur transport. Rijdend naar Oost-Brabant zie je het landschap aan je voorbij trekken. De koeien bij Utrecht, het fruit en de boomkwekerijen bij Den Bosch. Dan de mais en al de veestallen verderop in Brabant. Geef mij toch maar de vertrouwde Bollenstreek!

Aad van Ruiten

Kees Osseweijer is actief als mentor: ‘Mentor zijn is mooi, dankbaar en zinvol werk.’ | Foto: PR

Mag ik even afrekenen?

MENTORSCHAP n Kees is mentor van Dirk. Als mentor behartig je de zorgbelangen van iemand die dat zelf niet (meer) kan. Hij doet dit als vrijwilliger bij Stichting Mentorschap Haag en Rijn.

Kees: ‘Dirk is 72 jaar oud en hij heeft een verstandelijke beperking. Vroeger was hij getrouwd, maar na het overlijden van zijn vrouw raakte hij in de problemen. Er was geen familie waar hij op terug kon vallen. Daarom heeft hij nu een mentor en dat ben ik. Dat is soms best een uitdaging. Zijn beperking geeft Dirk weinig ruimte voor flexibiliteit en dat botst wel eens. Maar we weten inmiddels wat we aan elkaar hebben en het is nooit saai of voorspelbaar.’ ‘Op verzoek van Dirk gingen we laatst samen in mijn auto bij een regionale bakker speciale koeken kopen. Omdat hij niet goed kan lopen, mocht ik de aankoop doen. Ik kreeg 20 euro mee. Ik moest 21 euro afrekenen, maar liet het verschil maar zitten (dacht ik). Dirk bracht daar tegen in dat in een advertentie in de krant een kwantumkorting vermeld stond van 1,50 euro. Hij stond erop alsnog 0,50 euro te ontvangen. Het muntstukje borg hij vervolgens tevreden in zijn portemonnee op. Dan moet je natuurlijk even niet gaan beginnen over benzinegeld of zo…’ ‘Mentor zijn is mooi, dankbaar en zinvol werk. Als iemand zelf niet (meer) voor zijn zorgbelangen kan opkomen, dan is het belangrijk dat iemand hem hierin ondersteunt. Dit draagt bij aan een betere kwaliteit van leven.’

www.mentorschaphaagenrijn.nl