Historisch Teylingen_week_28_21

Historisch

TEYLINGEN De rijke historie van Sassenheim, Voorhout en Warmond

.a.

zine o a g a m it

In d

e

De Ni

e tram

lauw uwe B

ine at Bru en d r e Jamm verdwen is Paard lingen n Tey a v e ïn n De Ru ren va o p S : elda ad Warm eleeuws p Midd op narie i m e s svol Succe hoonoord Sc

. . . n e d e rl e v t e h it u n le a Verh

Historisch Teylingen is een bijlage van de Teylinger . Juli 2021

Wisseling van de wacht bij Apotheek Sassenheim Eindelijk weer ruimte voor een feestelijke bijeenkomst Het team van Apotheek Sassenheim kon donderdag 1 juli na 1,5 jaar eindelijk weer van een feest genieten.

In de loop der jaren waren er al heel wat jubilea en afscheidsfeestjes georganiseerd voor het hechte team, maar door de Corona was dit het laatste jaar niet mogelijk.

Gelukkig, nu de maatregelen versoepeld zijn, kon het Sassennest in Park Rusthoff worden afgehuurd voor een etentje en een avond vol gezelligheid voor het hele team. Vier collega’s gingen het afgelopen jaar met pensioen en drie collega’s hadden een jubileum, allen zonder een feest. Dat werd nu ruimschoots ingehaald.

Het grootste nieuws deze avond kwam van de huidige eigenaren Danusia Hendriksz en Nico Jansen. Zij dragen namelijk per 1 juli 2021 het stokje over aan mevrouw Elnaz Babaie.

Cliënten Vanaf 1999 zijn Danusia Hendriksz en Nico Jansen eigenaar van de apotheek in de Hoofd-

Danusia Hendriksz en Nico Jansen dragen het stokje over aan Elnaz Babaie

straat. De aandacht en zorg voor de cliënten staan bij hen hoog in het vaandel. Nu zij allebei op pensioengerechtigde leeftijd zijn gekomen zijn ze blij in Elnaz Babaie een bekwame opvolger te hebben gevonden. Symbolisch werd deze avond dan ook een grote sleutel overhandigd. Zo werd het een feest met een lach en ook een traan. Het team zal de goede zorg voor alle cliënten voortzetten.

Het team van Apotheek Sassenheim

APOTHEEK SASS

Hoofdstraat 190, 2171 BM

APOTHEEK SASSENHEIM Hoofdstraat Apotheek 190, Sassenheim heeft kwalitatieve 2171 BM Sassenheim

farmaceutische zorg aan onze cliënten h vaandel staan. Wij zijn een bereidende a en werken nauw samen met andere zorg

W.F. Leenen & Zn is gestart in 1954 en staat nu onder leiding van de derde generatie (Jaco en Dirk Leenen) Wij zijn verantwoordelijk voor de internationale overgang van de teelt gebieden in Nederland en in het buitenland en zijn gespecialiseerd in narcissen en Sonatini. Wij hebben een samenwerking met de farmaceutische industrie om stoffen uit de narcissenbol te onttrekken voor onder andere medicijnen en cosmetica.

Met een eigen veredelingsafdeling en samenwerkingen met gerenomeerde exportbedrijven beheersen wij de gehele keten van producent tot eindklant. In samenwerking met onze contracttelers en ons team van medewerkers wordt dit ieder seizoen weer gerealiseerd.

Ben je flexibel, denk je graag mee, werk zelfstandig, zorgvuldig en staan kwalitei farmaceutische zorg bij jou op nummer is dit mogelijk de aangewezen baan voo

Wij zoeken per direct ee

apothekersassiste

bij voorkeur voor 32-36 uur

Salariëring en arbeidsvoorwaarden zijn c CAO Apotheken. Nascholing wordt gest

Nadere inlichtingen: Mevr. DT Hendriksz Dhr. ANH Jansen, apothekers Tel.nr. 0252210169 Email apotheek@apotheeksassenheim.n

WF Leenen Loosterweg 51f, 2215 TM Voorhout, www.wfleenen.com

Historisch Teylingen Lang niet alles is al verteld Voor u ligt het eerste magazine ‘Historisch Teylingen’. Een speciale uitgave van ons wekelijks nieuwsblad De Teylinger. Het hele dorp Teylingen en het gebied eromheen kan bogen op een rijke historie. Door de eeuwen heen een prachtig gebied met een rijke geschiedenis, waarvan nog lang niet alles is verteld.

In dit magazine laten we u genieten van historische verhalen die niet of minder bekend zijn of zelfs niet eerder uitgeschreven. Dat kan beginnen bij de vroege middeleeuwen, maar ook verhalen die minder bekend zijn of bijdragen aan de historie van de kernen, families, verenigingen en bedrijven.

Historie Teylingen was in de Romeinse tijd al van belang. In de 1ste eeuw na Christus legden de Romeinen ten zuiden van Sassenheim de noordgrens van hun rijk langs de huidige Oude Rijn, toen de belangrijkste tak van de Rijndelta. ...

Waarschijnlijk werkten de Romeinen samen met de in het kustgebied wonende Germaanse stam van de Cananefaten. De vondst van een 2000 jaar oude waterput met een doorsnede van 125 centimeter bij Sassenheim duidt erop, dat hier een relatief grote Germaanse nederzetting was. Dat wil niet zeggen dat de Sassenheimse nederzetting dus ook Cananefaats is.

Het is aan te nemen dat de naam Sassenheim is afgeleid van de (al dan niet Saksische) persoonsnaam Sahso (Saxo). Een vorm die meer

Colofon Met bijdragen van: Stichting Oud Sassenheim Ineke Kovács Historische Kring Voorhout Historisch Genootschap Warmelda Mathieu Fannee André van Noort

voorkwam in West-Nederland. M.F.P. Dijkstra stelt dat dit het geval moet zijn, omdat plaatsnamen eindigend in ‘heem’ (of -om, -um, -heim etc.) die aan een persoonsnaam zijn gekoppeld doorgaans verder van de rivier afliggen (in dit geval de Rijn) dan plaatsnamen die zijn gebaseerd op een zelfstandig naamwoord en aan de riviermonding liggen.

Vanaf 1150 begonnen de edelen van Teylingen een voorname rol te spelen in de streek.

Het Slot Teylingen (Voorhout) werd een regelmatige verblijfplaats voor de Hollandse Graven en Gravinnen. De bekendste is Jacoba van Beieren, die van 1417 tot 1433 Gravin van Holland, Zeeland en Henegouwen was.

Eeuwenlang blijft Voorhout echter met zijn bebouwing een speldenknop op de landkaart; in 1514 staan er maar 40 huizen. Warmond is vermoedelijk al bewoond als de Romeinen in

het jaar 40 naar de streek komen.

Aardewerk uit de Late IJzertijd en uit de Romeinse tijd zijn daarvan de stille getuigen.

Bestaan Op 1 januari 2006 ontstaat de gemeente Teylingen door samenvoeging van de voormalige gemeenten Sassenheim, Voorhout en Warmond.

De naam van de gemeente is afgeleid van Slot Teylingen, de ruïne in buurtschap Teijlingen.

Daarnaast komt de naam ook voor in de voormalige gemeenten Sassenheim, Voorhout en Warmond.

Het totale aantal inwoners van deze nieuwe gemeente telt sinds 1 januari dit jaar 37.798.

Zoals u ziet een lange en rijke historie, waarover nog lang niet alles is verteld.

Wij hopen in twee afleveringen daar een steentje aan bij te dragen.

Historisch Teylingen is een speciale uitgave van De Teylinger en verschijnt in Sassenheim, Voorhout en Warmond.

Foto’s: Stichting Oud Sassenheim Historische Kring Voorhout Historisch Genootschap Warmelda Stichting De Nieuwe Blauwe Tram

Sales Wanda de Mooij Desiree Uyldert Redactie Marieke Kamer- Voorn

Hoofdredactie Teuntje van Delft

Telefoon 0252 543863 www.prinslijsten.nl

BY YO

U

Ook zaterdagmorgen open!

E

t

e

Al bijna een halve eeuw hét adres voor al uw inlijstwerk (ambachtelijke, handgemaakte lijsten) en het vakkundig schoonmaken en restaureren van schilderijen!

Nu kun je op deze plek terecht bij Made by You voor: - Handwerken - Knutselartikelen - Schilder- en tekenmaterialen - Creative workshops

be crea

iv

Adelborst van Leeuwenlaan 5b

MAD

Nieuw In Sassenheim!

Het in 1930 voor het eerst verbouwde winkeltje van mevrouw weduwe J.H. Jansen.

Op 26 oktober 1976 is de winkel verbouwd en in 1980 vergroot.

Herenstraat 110 Voorhout www.madebyyou.art @madebyyou.voorhout

De Blauwe Tram: beeldbepalend in de Bollenstreek ‘Nieuwe’ Blauwe Tram moet in 2024 weer rijden ‘Halte Park.’ Het is 2 januari 1949 en de Blauwe Tram zucht voor de laatste keer door Sassenheim.

Het tramstel schudt een beetje, de slijtage is voelbaar. Vanaf eind 1932 rijdt de tram tussen Haarlem en Leiden, op hetzelfde spoor als dat van zijn voorganger: de sinds 1881 rijdende stoomtram.

De Blauwe Tram was en is nog steeds een begrip.

Behalve de stadstram en de lijn Amsterdam – Haarlem – Zandvoort bestond ook de Bollenlijn.

Dit was de tramlijn Haarlem – Heemstede – Hillegom – Lisse – Sassenheim – Leiden. Voor deze in 1932 geëlektrificeerde en gemoderniseerde Bollenlijn liet de NZH tien ‘tweeling-tramstellen’ bouwen door de firma Beijnes, die was gevestigd op het Haarlemse Stationsplein. De snelle en comfortabele trams zijn een groot succes en dragen sterk bij aan de economische ontwikkeling van de Bollenstreek. Na opheffing van deze lijn in 1949 rijden ze tussen Katwijk/Noordwijk – Leiden – Den Haag, tot ook deze tramlijnen in 1960 en 1961 worden opgeheven. Ondanks hun historische belang zijn de trams vervolgens gesloopt.

tram was beeldbepalend, en heeft bijna overal gereden. De Bollenlijn Haarlem – Leiden was daarin een van de ruggengraten van het complete netwerk.” Bovendien is zo’n tweeling-tramstel een belangrijk technisch monument, want de Nederlandse industrie leverde met dit materieel in 1932 een technisch hoogstandje af. “Je kunt de Blauwe Tram zien als de grootvader van alle moderne trams. Zet ze naast elkaar, en je ziet heel veel overeenkomsten.”

Beeldbepalend

Tot in detail nabouwen

Stichting De Nieuwe Blauwe Tram ijvert sinds 2016 voor het reconstrueren van een van deze trams als rijdend monument, vertelt voorzitter Wim Beukenkamp. Doel is de herinnering levend te houden aan de tweeling-tramstellen. “De

Een enthousiaste groep vrijwilligers gaat de komende jaren in de werkplaats van de Stichting De Nieuwe Blauwe Tram aan het werk om de tram te voltooien. Aan de hand van tekeningen van het originele ontwerp, wordt de tram ge-

Een tweelingtramstel op de laatste exploitatiedag van de Bollenlijn in Sassenheim, 2 januari 1949.| Foto: J.A. Bonthuis / NVBS Railverzamelingen (Stichting de Nieuwe Blauwe Tram)

In mei kwam het tweede gedeelte van de Blauwe Tram aan bij de werkplaats in Haarlem. | Foto: Stichting de Nieuwe Blauwe Tram

bouwd, vertelt Beukenkamp. “We kunnen de tram daardoor tot in detail nabouwen, ook onderdelen die je op foto’s niet goed ziet. Zo weten we nu veel meer over de veersystemen van de onderstellen. En ook het interieur proberen we zo precies mogelijk te reconstrueren.” De bouw van de tram wordt bekostigd vanuit donaties.

In 2024 rijden Het streven is de gereconstrueerde A619/A620 in 2024 te laten rijden. Beukenkamp: “Dat wordt waarschijnlijk in en rond Den Haag, want dan is de enige locatie met tramrails. Belangstellenden kunnen tegen die tijd een kaartje kopen en een ritje maken. Het is alsof je dan terug in de tijd stapt. Het is de moeite waard: zo’n 22 meter aan Blauwe Tram is echt indrukwekkend.”

De haltes van de Blauwe Tram in Sassenheim. | Tekening: D. v.d. Spek

AkzoNobel Sassenheim in de loop der jaren!

De bijzondere groei van Sikkens Sassenheim In 1792 stookte Wiert Willem Sikkens in een poortje van de Groningse stadswallen zijn eerste lak. Daarmee werd de grondslag gelegd voor een groep bedrijven die nu is opgenomen in de multinational AkzoNobel. Het bedrijf van Sikkens groeide en verhuisde enkele malen binnen en rond de stad Groningen.

De naam Sikkens bleef, ook al was Wiert’s zoon Geert Willem de laatste met die achternaam. Hij associeerde zich in 1837 met zijn zwager Willem Penaat, wiens zoons en kleinzoons het bedrijf voortzetten. Ten slotte was het een schoonzoon, drs. August Mari Mees, die tot 1969 de familietraditie voortzette.

Afzetgebied In 1928 ging de firma G.W. Sikkens & Co. zich toeleggen op de productie van celluloselakken, naast de olielakken. N.V. Cellulosefabriek Sikkens werd opgericht. In 1931 werden beide firma’s verenigd in Sikkens Lakfabrieken N.V. Het afzetgebied beperkte zich vele jaren tot de stad Groningen en het omliggende platteland, maar in het begin van de 20e eeuw sloeg men de vleugels wijder uit en werden overal in het land Officiële Verkopers aangesteld, zelfstandige grossiers die in hun eigen rayon de alleen vertegenwoordiging van Sikkens kregen.

Tegen het eind van de jaren dertig was er be-

hoefte aan een nieuw gebouwencomplex. Er werd een geschikt terrein gevonden in Sassenheim, waar goede verbindingen waren en waar het merendeel van de klanten was gevestigd.

In december 1939 werden fabriek en kantoor officieel geopend. Enkele van de gebouwen, onder andere de ‘toren’, staan er nog steeds.

1939 was geen gunstige tijd om een nieuwe start te maken: de tweede wereldoorlog was al uitgebroken en ook Nederland zou daar spoedig in betrokken worden. Van produceren is die eerste vijf jaar dan ook niet veel gekomen.

Groei De groei kwam rond 1950. Eerst van binnenuit, later door fusies en acquisities.

Een jaar later werd op het terrein in Sassenheim een dochteronderneming opgericht voor de productie van kunstharsen die voor de productie nodig waren. Dit bedrijf, ‘Synthese’, verhuisde later naar Bergen op Zoom en is tegenwoordig een onafhankelijke toeleverancier. Hoewel de productie in de naoorlogse

jaren flink was toegenomen, bleef het assortiment toch beperkt en er ontstond een behoefte aan aanvullende productenpakketten. Door fusies met andere bedrijven en acquisities kon hierin worden voorzien.

In Sassenheim nu hoofdlocatie van BU Automotive & Specialty Coatings (ASC) zijn gevestigd: Productie, Internationaal distributiecentrum, laboratoria en applicatiecentra en veel marketing, sales en serviceafdelingen van zowel Automotive & Specialty Coatings als Decorative Coatings.

Coatings groep Sassenheim is momenteel een van de belangrijkste locaties van AkzoNobel, en tevens in omvang in de loop der jaren gegroeid tot de grootste locatie van de Coatings groep.

Belangrijke factoren die nu en in de nabije toekomst een belangrijke rol spelen zijn besparing op grondstoffen en beperking van CO2 uitstoot en hergebruik van materialen. De duurzame bedrijfsvoering van AkzoNobel is erop gericht om de impact op mens en milieu te minimaliseren. In de industrie is AkzoNobel op dit gebied leidend.

Voor meer en zeer uitgebreide informatie, bezoek: www.akzonobel.com.

Het grote en bekende terrein van AkzoNobel in Sassenheim.

Rijksstraatweg 31 2171 AJ Sassenheim www.akzonobel.com

Wij zoeken een topper voor

‘De conducteur schudde hem wakker’ (vervolg) Herinneringen aan de Blauwe Tram Nel Molenaar – Hazenberg (81) uit Sassenheim: “Mijn oudste neef had in de vijftiger jaren een leuke baan bij de Maggi fabriek in Amsterdam. Hij was met mooie cijfers geslaagd voor de vijfjarige HBS. In die tijd was hij woonachtig in een zijstraat van de Leidsevaart die recht tegenover de remise van de Blauwe Tram lag, dus een prima verbinding. Op een avond na een lange werkdag was mijn neef achterin gezeten in de tram zomaar in slaap gevallen. De conducteur schudde hem wakker, en hij kon direct vanuit de remise gelijk de straat oversteken. Via de witte houten brug was hij snel thuis en kon direct aanschuiven voor het avondeten.”

‘Als kleine jongen had ik het gevoel dat ik in een ‘sneltram’ zat’

De tram naar Leiden bij het viaduct Rijksweg in 1938. | Foto: via Stichting Oud Sassenheim

Theo Blokland (78) uit Voorhout: De Blauwe Tram was nogal een log gevaarte.

Tussen de haltes had hij in de meeste gevallen nauwelijks tijd om flink vaart te maken. Maar er was een gedeelte waar het hem lukte! Als je vanaf Voorschoten Zilverfabriek richting Leiden ging kwam hij ‘lekker op stoom’. Dat vond ik altijd een mooie ervaring. Als kleine jongen had je het gevoel dat je in een ‘sneltram’ zat.”

houdschool aan het Rapenburg in Leiden.

Omdat ze waarschijnlijk iets te brutaal was, werd ze door de trambestuurder in Warmond uit de tram gezet. Ze ging liften en kreeg een lift naar het eindpunt in Leiden. Daar kwam ze eerder aan dan de Blauwe Tram, met daarin haar schoolgenootjes. Ze heeft ze uitbundig toe staan zwaaien.”

‘Door de bestuurder de tram uitgezet’

‘Sleutels op een van de spoorstaven leggen’

Lies van der Meer- van der Horst uit Sassenheim: “Mijn tante Joke Couprie-van der Horst (nu 88) ging met de Blauwe Tram naar de huis-

Jan Matze uit Sassenheim: “Na schooltijd kwam mijn kwajongenswerk naar boven en was het altijd leuk om doosjes met klappertjes, steentjes of sleutels op een

Jan Hersman uit Sassenheim stuurde dit bijzondere werk in: “Als geboren en getogen Haarlemmer heb ik gereisd met de Blauwe tram. Wij gingen er mee naar Zandvoort aan zee, Bennebroek, Amsterdam en op zondag nogal eens naar Aerdenhout.”

van de spoorstaven te leggen. Minder leuk was het moment dat een conducteur mij te pakken kreeg.

De volgende dag moest ik voor straf, na schooltijd, de tafels maken van ‘20 tot 100’. Een vervelende klus waar ik wel weer van heb geleerd.”

‘Een stoere tram’ Erno Oele uit Sassenheim: “Mijn opa en oma woonden in Leidschendam, en de Blauwe Tram reed achter hun huis langs. Als je daar binnen zat, dan hoorde je die voorbij komen.

Het was fantastisch om hem te zien rijden, het was echt een ‘stoere’ tram. De belangstelling voor trams is daar ontstaan en altijd gebleven.”

‘Met mijn verbrande rug op een rieten bank’ Bert van Schie (81) uit Voorhout: “Ik woonde als kind op de Hoge Morsweg in Leiden en op een zomerse dag ging ik met mijn moeder met de Blauwe Tram naar het Katwijkse strand. Tegenover het eindpunt van de tram was een bakkerij die scheepsbeschuiten verkocht. Nadat we die hadden ingeslagen, ging we naar het strand. In een gegraven kuil kwam je de dag wel door. Op de terugweg zat de tram vol met zonverbrande passagiers. Als je al een plaatsje kon veroveren, dan zat je met je verbrande billen en rug op de met bamboeriet gevlochten banken. Er heersten die terugreizen dan ook vaak geen feestelijke sfeer in de tram.”

!

Stukadoorsbedrijf - Buitengevelisolatie www.gebrbisschops.nl

Stukadoorsbedrijf Gebr. Bisschops te Sassenheim is een bedrijf dat sinds 1948 werkzaamheden uitvoert op het gebied van utiliteitsbouw, woningbouw, buitengevelsystemen, renovatie en restauratie.

Op alle Boneco Airshowers

Nu 10% Kassakorting!

Industriekade 10 Stukadoorsbedrijf Afbouw Buitengevelisolatie

0252-211705 2172 HV Sassenheim info@gebrbisschops.nl

Geldig van 14 juli t/m 31 juli Herenstraat 37 2215KB Voorhout – 0252 211618

Van der Voet Keukens sinds 1988 Bij Van der Voet Keukens in Sassenheim helpen wij u graag.

Is uw droomkeuken groot of klein, modern of klassiek, high-tech of minimalistisch? U krijgt altijd onze volledige aandacht en advies op maat. Uw keukenproject is bij ons in goede handen, vanaf het eerste bezoek aan onze showroom tot een nette en vakkundige montage in uw woning.

Van der Voet keukens Wasbeekerlaan 65 2171 AE Sassenheim 0252-232806

‘Keihard gewerkt om onze bloemenzaak tot succes te maken’ Jammer dat het Bruine Paard is verdwenen In de rubriek van de Asschpotter wordt telkens een (wat oudere) Sassenheimer aan het woord gelaten. Hij of zij verhaalt over zijn/haar leven en over het verleden, het heden en de toekomst van ons dorp. Deze keer is de beurt aan het echtpaar Preenen dat aan de Hortuslaan 110 woont. Jarenlang runden zij een bloemenwinkel aan de Hoofdstraat.

Door Ineke Kovács* “Een fantastische tijd”, memoreert Joop Preenen tijdens het interview in 2001*. Zijn vrouw Truus is het roerend met hem eens.

Nadat ze een lekker kopje koffie heeft ingeschonken en is neergestreken aan de tafel bij het raam dat een schitterend uitzicht biedt op het ruime plein midden in het centrum, komen de verhalen los.

Dansschool “We zijn geboren en getogen Sassemers”, laat Truus Preenen-Reeuwijk weten. “Joop is geboren aan de Klinkenberg en ik op Hoofdstraat 152. Mijn ouders hadden een aannemersbedrijf. De vader van mijn man was bollenkweker.

We kregen net na de oorlog verkering. We ontmoetten elkaar bij de dansschool. Daar hadden ze een soort club van `laatbloeiers’ waar we allebei lid van waren. In 1947 zijn we getrouwd, kregen twee dochters en een zoon en we hebben nu vier kleinkinderen.”

Geen kloof Op de vraag of ze elkaar ook `van school’ kennen, geeft Joop bijna verontwaardigd antwoord: “Nee, natuurlijk niet! Ik zat op de RK Jongensschool en Truus op de Annaschool. Jongens en meisjes zaten in die tijd niet bij elkaar in de klas.

Dat is maar één van de dingen die verschillen met de tegenwoordige tijd. Of ik nog meer op kan noemen? Ja, vroeger was er een duidelijke kloof tussen mensen van een ander geloof. Dat is gelukkig voorbij.”

Opnieuw de bloemenwinkel van J. Preenen maar nu in de jaren tachtig en verbouwd tot een modernere zaak. De winkel is afgebroken in 1992 om plaats te maken voor twee moderne winkels en bovengelegen appartementen

Bloemen

Oude panden esloopt

Tot z’n 74ste jaar werkte Preenen in zijn bloemenzaak. Joop: “Eigenlijk is dat uit nood geboren. Pa was bollenkweker, maar met die branche ging het in de oorlog erg slecht. De grenzen waren dicht, dus export was uitgesloten en bovendien werden de bollen opgegeten, omdat er voor veel mensen geen ander voedsel was.Toen besloot ik een opleiding in de bloemen en planten te gaan volgen. Nooit spijt van gehad. Een meesterlijk vak. Meestal vreugdevol, soms verdrietig.

Omdat ik regelmatig naar bolbloemententoonstellingen in het buitenland ging, onder andere naar Duitsland, Engeland en Rusland, kreeg ik naamsbekendheid. Dat was een prettige bijkomstigheid. Dat gaf nog geen reden om op je lauweren te gaan rusten. We hebben keihard gewerkt om onze zaak tot een succes te maken. Daarnaast hadden we ook een fijne hobby: als we een vrije middag hadden, gingen we samen in de duinen wandelen en genoten we volop van de natuur.”

Vindt het echtpaar Preenen het niet jammer dat zo’n apart gebouw als het voormalige Bruine Paard verdwenen is? “Ach,” mijmert Joop Preenen, “er is de afgelopen jaren zo vreselijk veel weggehaald in ons dorp. Veel oude panden zijn gesloopt. Ik denk bijvoorbeeld met weemoed terug aan die prachtige woning met die grote tuin die grensde aan de Sint Pancratiuskerk. Die is dus al tientallen jaren weg.”

“Wel zijn er genoeg panden die ik persoonlijk heel apart vind: dat witte huisje met die groene luiken van Van Goeverden, het huis waar nu dokter Moerman woont, villa Casa Reale en zeker de Hervormde Kerk is het vermelden waard.”

‘Het Bruine Paard’ Nadat het tweede kopje koffie op tafel staat, vertelt Truus Preenen verder: “Aan het eind van de jaren zeventig, werd het hele centrum van Sassenheim gemoderniseerd. Wij kregen te horen dat er op de plaats waar hotel-restaurant `Het Bruine Paard’ gevestigd was, een woongemeenschap zou worden gebouwd. We waren direct geinteresseerd. We bekeken de tekeningen en binnen een paar dagen waren we de eerste koper van een flat. En zeg nou eerlijk: is er een mooier plekje in Sassenheim?”

Uniek plekje Het valt op dat Preenen alleen panden noemt die aan de Hoofdstraat staan. “Dat klopt,” lacht Truus hartelijk. “Dat komt omdat ik altijd `iets’ met de Hoofdstraat heb gehad. Ik ben er geboren, onze bloemenzaak was er te vinden en nu kijken we uit op het plein aan de Hoofdstraat. Dit is zo’n uniek plekje. Dit stukje Sassenheim laat precies zien hoe fraai ons dorp is.”

*Dit interview is gepubliceerd in De Aschpotter 8, mei 2001.

Dit verhaal wordt u aangeboden door de Stichting Oud Sassenheim. Meer informatie op www.stichtingoudsassenheim.nl.

Wereldprimeur De baanbrekende Z10 met P.R.G. voor warme en Cold-Brew-koffiespecialiteiten

Met de nieuwe Z10 als meesterwerk van Zwitserse ingenieurskunst wordt het spectrum van koffiespecialiteiten dubbel zo groot. Hij bereidt met één druk op de knop het gehele palet van warme producten van een intense ristretto tot de hippe espresso macchiato. Daarnaast heeft de Z10 als eerste koffiemachine Cold-Brew-specialiteiten voor extra koffiegenot. Dit wordt mogelijk gemaakt door de Product Recognising Grinder (P.R.G.), die de gekozen specialiteit herkent en bliksemsnel de maalfijnheid exact daaraan aanpast en door het door JURA ontwikkelde geavanceerde Cold-Brew Process - in de waarste zin van het woord een verfrissende topinnovatie. De Z10 is beschikbaar in Aluminium Dark Inox en Aluminium White uitvoering.

Hoofdstraat 263 | Sassenheim | 0252 22 45 00 | info@vannieuwkoop.nu | vannieuwkoop.nu

JURA – If you love coffee

Van der Meer Interieur Ruim 130 jaar jong “Ik herinner me dat ik mee mocht met klussen en keek mijn ogen uit in de werkplaats waar historische werktuigen lagen. Prachtig!” Remco van der Meer werkte als klein jochie al mee in de zaak van zijn (over-overgroot)ouders.

Hij vertelt er vol trots over.

Door: Caroline Spaans “De opa van mijn opa begon in 1890 op de Hoofstraat waar nu Di Tano zit en waar vroeger Hotel Het Bruine Paard zat. In het schuurtje hiernaast startte hij een zaak die gespecialiseerd was in leer voor zadels, halsters en koetsen. Op Facebook stond onlangs een oproep, naar wat de oudste, nog altijd gevestigde zaak is in Sassenheim. En dat bleken wij te zijn!” glimlacht hij. “Veel klanten reageerden met foto’s en handgeschreven facturen van decennia geleden. Prachtig!”

Woninginrichting Na de oorlogsjaren verdwenen paarden en koetsen uit het straatbeeld en moest het roer om. “Mijn overgrootvader en opa legden hun focus op het repareren en opknappen van markiezen (zonwering). Ook gingen ze behang ‘tengelen’. Omdat de muren van huizen vaak zo slecht waren, werden er latten op de muren bevestigd (‘tengels’) waartegen linnen behang werd gespannen. Dat was eigenlijk het eerste raakvlak met de woninginrichting.”

Van der Meer Interieur verhuisde in 2015 naar de locatie waar ze nu zitten, aan de Havenpoort 23. Samen met zijn vrouw Renate nemen ze de tijd voor hun klanten, komen desgewenst thuis om de maten op de nemen en stellen zonder verdere verplichtingen een offerte samen. “Wij hebben eigen stoffeerders en een eigen naaister in dienst; niets wordt uitbesteed.”

Keuzeaanbod Je inzetten voor de branche is zeker nu een must.

“Klanten willen een groot keuzeaanbod en zijn kieskeuriger dan ooit door de komst van inter-

V.l.n.r. Guurt, Joop en Jan van der Meer net. Aan ons de taak om up-to-date te blijven en persoonlijke aandacht, een berg aan vakkennis en betaalbare kwaliteit te blijven bieden!”

Van der Meer Interieur Havenpoort 23, 2171 HH Sassenheim 0252-211417 www.vandermeer-interieur.nl info@vandermeer-interieur.nl

‘De ontwikkeling van elektrisch varen gaat heel snel’ Jachtwerf ’t Joppe Warmond Vincent Geljon is mede-eigenaar van Jachtwerf ’t Joppe. De werf is sinds 1991 gevestigd aan de Veerpolder en al bijna 40 jaar een vertrouwd adres in Warmond voor onderhoud, winterstalling, bouw en verbouw van uiteenlopende schepen.

Jachtwerf Naast dit onderhoud is de Jachtwerf ook gespecialiseerd in nieuw- en verbouw, onderhoud en schadeherstel van kruisers, sloepen en kajuitjachten. In de enorme hal op het terrein van de jachtwerf liggen nu twee grote rondvaartboten.

“We hebben een ‘oudere’ en een ‘jongere’ generatie. De jongere is sinds dit jaar actief met ’t Joppe Watersport: aan de waterkant hebben we een groenstrook met zitjes gecreëerd en we

verhuren pontonboten en sup’s. Met de boten kan je zonder vaarbewijs met tien volwassenen op pad. De bedoeling is om ooit zo’n tien tot vijftien verhuurboten te hebben die we zelf bouwen.”

De oudere generatie is meer gefocust op de werf zelf. Vincent: “Naast de winterstallingen, verzorgen we hier motor- in en uitbouw. Elektrisch varen is erg in opkomst. We kunnen ombouwen, maar ook een combinatie maken van diesel- en elektromotor. Die ontwikkeling gaat de laatste tijd in sneltreinvaart!”

Vakmanschap Vincent werkt samen met een vast team van vijf medewerkers dat deels uit de binnenvaart komt en jarenlange vakkennis in huis heeft.

Dat is Jachtwerf ’t Joppe: ouderwets vakmanschap in combinatie met bekendheid met de modernste technieken.

Jachtwerf ´t Joppe Veerpolder 3 2361KV Warmond 06 – 2003 1050 joppewatersport@blueboat.nl

Gymnasium en priesteropleiding Hageveld in Voorhout Een succesvol seminarie op Schoonoord Voorhout - In 1809 besluit de toenmalige koning Lodewijk Napoleon tot de scheiding van kerk en staat. Er is nu geen staatsgodsdienst meer en iedereen is vrij om het geloof naar keuze te belijden. Koning Willem I keurt vervolgens in 1815 de oprichting van een seminarie goed voor de opleiding van priesters voor het Aartspriesterdom Holland. Het landgoed Hageveld in Velsen wordt daarvoor aangekocht waar op 2 mei 1817 de school gevestigd wordt.

De opleiding is succesvol en in 1845 zijn uitbreidingen er niet langer mogelijk. In dat jaar wordt voor ruim ƒ 36.000 de buitenplaats Schoonoord gekocht van de ambachtsheer Christiaan Lodewijk Coster van Voorhout.

Waarschijnlijk heeft Gerrit Corsz. van der Cluft de woning Schoonoord in tweede helft zeventiende eeuw laten bouwen. Het pand staat ten zuidoosten van de brug over de trekvaart in het bos dat dan De Overplaats heet.

Tot de aankoop behoren ook de boerderij, Het Regthuys (Bonte Koe) en ruim 33 hectare land.

108 Gymnasium studenten De Leidse architect Th. Molkenboer krijgt de opdracht om een seminariegebouw te ontwerpen dat aan de andere kant van de weg naar Rijnsburg zal komen. Op 14 april 1846 begint

‘Het Regthuis’ met de boerderij van de heerlijkheid ‘Schoonoord’ te Voorhout.

Het nieuwe ‘Hageveld’ te Voorhout, gebouwd in 1847, op de plaats van ‘Schoonoord’ de bouw en in het studiejaar 1847/ 1848 komen de eerste 108 studenten naar Voorhout.

Het imposante gebouw heeft een U-vorm met de ingang aan de kant van de Leidsevaart. De seminaristen krijgen er een gymnasiumopleiding. Het grote verschil met andere gymnasia is dat de leerlingen intern zijn en gericht op toekomstig priesterschap. Met de komst van Hageveld wordt het evenwicht tussen mannelijke en vrouwelijke inwoners in Voorhout verstoord. Er zullen nu gemiddeld ruim 250 meer mannen dan vrouwen in Voorhout wonen.

Brede steun De grondwet van 1848 geeft de mogelijkheid om het Nederlandse R.K.-missiegebied te hervormen. Paus Pius IX besluit in 1853 om de bisschoppelijke hiërarchie te herstellen. Vanaf dat moment telt Nederland vijf bisdommen. Aartspriesters worden bisschoppen en staties worden parochies. De daaropvolgende April-beweging van conservatieve protestanten is bevreesd om door het katholicisme overvleugeld te worden. Het gegroeide zelfbewustzijn van katholieken leidt ook tot brede steun na de

oproep van de paus om hulp voor de verdediging van de Pauselijke Staat tegen Garibaldi. Ook uit Voorhout zijn er meerdere jongemannen die zich als pauselijke zoeaven melden.

Grenzen aan succes Intussen is het seminarie Hageveld in Voorhout een succes en moet er een paar keer worden uitgebreid. In 1923 zijn de grenzen van de mogelijkheden bereikt. Er wordt uitgezien naar een alternatieve locatie. Die wordt gevonden in Heemstede waar een nieuw seminarie gebouwd wordt. In 1923 verlaat seminarie Hageveld Voorhout. In de 76 jaar dat de priesteropleiding hier gevestigd was, hebben er ruim 3100 studenten gewoond en gestudeerd. Voor een zesjarige opleiding betekent dit dat er gemiddeld jaarlijks ruim 250 studenten hier gehuisvest zijn en gewerkt hebben.

De gebouwen in Voorhout worden verkocht aan de congregatie van de broeders van Onze Lieve Vrouw van Zeven Smarten die er hun Bisschoppelijke Nijverheidsschool zullen vestigen.

Dit verhaal wordt u aangeboden door de Historische Kring Voorhout.

Meer informatie op www.hkv-voorhout.nl

De machtige eerste bewoners van slot Teylingen Viri potentis et nobiles Voorhout - Dinsdag 19 december van het jaar 1266 is geen doorsnee dag in de geschiedenis van slot Teylingen. Die dag komt een indrukwekkend gezelschap bijeen in de grote zaal van de waterburcht om de stadsrechten van Leiden te bezegelen. We herkennen onder andere de hoge edelen Gijsbrecht van Amstel en Simon van Haarlem, leden van de grafelijke Raad van Holland. De op een na machtigste aanwezige is echter gastheer Dirk van Teylingen.

Dirk is de derde heer van het stamslot in het ambacht Voorhout en geldt op dat moment als invloedrijkste raadgever van graaf Floris V, die nog maar net volwassen is. Dat wil zeggen, Floris is 12 jaar en mag voor middeleeuwse begrippen volwassen zijn, hij staat nog sterk onder invloed van de welgeboren Heer Dirk. Dat Dirk direct na Floris – de aanzienlijkste van het stel - de stadsrechtoorkonde mag zegelen zegt veel over zijn politieke en maatschappelijke positie van dat moment.

Jacoba van Beieren Het is niet overdreven hem de belangrijkste bewoner in de historie van slot Teylingen te noemen. Jacoba van Beieren is weliswaar de bekendste, maar niet de belangrijkste. Dat is Dirk,

De Ruïne van Teylingen van bovenaf gezien. op de voet gevolgd door zijn vader Willem II en grootvader Willem I van Teylingen die eveneens een stevige vinger in de grafelijke pap hadden.

De eerste Willem gaf rond 1200 opdracht tot de bouw van de waterburcht, een ronde verdedigingsmuur die halverwege de dertiende eeuw was uitgerust met een woontoren, de donjon.

Dat Dirk zijn zaakjes goed voor elkaar had blijkt uit het feit dat hij naast zijn stamslot in Voorhout, nog een tweede burcht liet bouwen vrijwel op een steenworp afstand, Dirks Steenhuis in Warmond.

Geen lang leven beschoren Een belangrijk en aanzienlijk geslacht dus, dat van de Heren Van Teylingen. Een geslacht dat overigens geen lang leven beschoren was, want met de dood van Dirk in november 1282 en kort daarna van zijn kinderloze zoon Willem, eindig-

Het wapen van de familie van Teylingen. de deze jongere tak van het Hollandse Gravenhuis in het prille begin van 1283. Het ambacht en de bezittingen vervielen aan de graven van Holland.

De verwantschap met dat huis blijkt onder meer uit het wapen van de Teylingens: in goud een rode leeuw, vergezeld door een blauwe barensteel, die de familierelatie met de graven van Holland benadrukt. De Graven gebruikten vervolgens het slot voor de huisvesting van een houtvester met de opdracht om vanuit de omgeving de grafelijke keuken van proviand te voorzien.

Van Brederode De bloedlijn stopt niet volledig met het einde van het geslacht Van Teylingen. Via een oom van Dirk wordt die doorgegeven aan het imposante geslacht Van Brederode. Deze oudere Dirk van Teylingen is de geschiedenis ingegaan als Dirk Drossaard. Hij vestigde zich op slot Brederode en zijn nazaten voerden niet langer de naam Van Teylingen, maar Van Brederode. Een telg uit dat geslacht zal van zich doen spreken in 1417, wanneer hij pal naast Jacoba – daar is zij toch weer – voor de muren van Gorinchem staat, maar dat is een ander verhaal.

Dit verhaal wordt u aangeboden door de Historische Kring Voorhout. Meer informatie op www.hkv-voorhout.nl

Wattstraat 16 • 2171 TR Sassenheim • 0252 - 34 36 40

versluisgroep.nl • info@versluisgroep.nl

E C A W S RID WAGON B Y H LL FU LE E B TA R FO UIME EN COM

R

SWACE VANAF

€ 31.800 ,-

.* ,LEASE VANAF €424 P.M

*Maandprijs

l Lease. Genoemde op basis van Operationa

De nieuwe Suzuki Swace; een sportieve, zuinige en comfortabele stationwagon met Full Hybrid-systeem. Deze ruime wagon beschikt over een atletisch design met de focus op ultiem rijcomfort. De Swace is compleet uitgerust in premium kwaliteit en is zeer ruim.

Profiteer nu met de dealerdeal van voordeel oplopend tot wel € 3.000,-!

BEL VOOR EEN AFSPRAAK

AUTO BAKKER Industriekade 16a · 2172 HV Sassenheim · Tel 0252-224224 · www.autobakker.nl Gemiddeld brandstofverbruik volgens de WLTP testmethodiek Euro-6-norm EC 2018/1832AP 4,4 - 5,1 l/100 km; 22,8 - 19,7 km/l; CO2-uitstoot: 99 - 115 g/km.

Suzuki Financial Services leasetarief per maand o.b.v. Suzuki Private Lease, 60 mnd, 10.000 km/jaar, wegenbelasting in provincie Gelderland, en BTW, en excl. brandstof • Tarieven kunnen afwijken bij gekozen uitvoering, wijziging van opties, looptijd, kilometrage, schadevrije jaren en gewicht.

• Meerkilometerprijs varieert tussen € 0,03 en € 0,14 per km, exacte prijs staat vermeld op de offerte • Toetsing en registratie BKR • Onder voorbehoud van acceptatie • Wijzigingen en typefouten voorbehouden • directsales@suzukifs.nl

e

uki.nl/operational-leas

ijk de voorwaarden op suz

prijs is exclusief BTW. Bek

Een bijzonder gezelschap in de 18e eeuw De Verlichting in Warmond Warmond - De 18de eeuw is de geschiedenis ingegaan als de Verlichting of de Eeuw van de Rede.

Het was een intellectuele beweging, waarbij wetenschappelijk denken vanuit rationalisme en empirisme centraal stond. Men baseerde zich op het intellect en de zintuigelijke ervaring of waarneming. De Verlichting stond voor bevordering van de wetenschap en intellectuele uitwisseling. Een aantal aanhangers van deze stroming was in Warmond te vinden. Zij woonden op de buitenplaatsen, die her en der in het dorp te vinden waren.

Zij hielden zich bezig met wetenschap, deden zelf onderzoek en legden daarvoor bijzondere collecties aan. door André van Noort De eerste die genoemd moet worden is Abraham Edens, koopman te Rotterdam. Hij kocht de buitenplaats Oostergeest in 1746. Edens had een grote belangstelling voor wis- en natuurkunde.

Hij was bevriend met Antoni van Leeuwenhoek en bezocht Isaac Newton in Londen. Edens bezat een grote verzameling boeken, prenten, kaarten, tekeningen en allerlei wis- en natuurkundige gereedschappen zoals telescopen, microscopen en barometers. Na zijn dood in 1765 werd zijn verzameling in Leiden geveild.

Gezicht op de Warmonder Leede omstreeks 1920. Het witte gebouw is de buitenplaats Zijlzicht.

Afbeelding: Erfgoed Leiden en Omstreken PBK 4325. aan om met Feijt een grote spiegeltelescoop van de Friese kijkerbouwer Jan van der Bildt sr. te testen. Hij wilde daarvoor in Warmond een huis huren. Feijt stierf in 1790 in Warmond en werd in Amsterdam begraven.

Zesdelig hoofdwerk In dit verband moet ook Johannes le Francq van Berkhey worden genoemd. Hij woonde van 1765 tot en met 1771 in de buitenplaats Zorgvliet aan de Dorpsstraat (nu 43) in Warmond. Daar begon hij aan zijn zesdelige hoofdwerk Natuurlyke

Spiegeltelescoop Een andere verzamelaar was Hendrik Feijt uit Amsterdam. Hij kocht in 1756 met zijn zwager de buitenplaats Ruimzicht in Warmond. Deze stond op de hoek van de huidige Meerrustlaan en Jan Steenlaan. Feijt bepaalde in zijn testament dat zijn neef Cornelis van Bevoort de geheele liefhebberij van naturalia, lucht- en waterweegkunde, gezicht en starrekundige werktuygen met alles wat daartoe is behorende als meede alle de boeken, prenten, teekeningen en kaarten zou erven. Feijt was een groot kenner van de optica en een goede vriend van de bekende filosoof en estheticus Frans Hemsterhuis. In een brief van maart 1770 kondigde Hemsterhuis

Historie van Holland, waarvan het eerste deel in 1769 verscheen. Le Francq van Berkhey was natuur- en geneeskundige, lector aan de Leidse Hogeschool en verzamelaar van een natuurhistorisch kabinet. Hij was een bekende van Feijt en schreef over hem een lijkrede.

Gedenkpenningen Tot slot moet Hendrik Albert Dibbetz worden genoemd. Hij werd in 1752 hoofdcommies van ’s lands posterijen te Leiden. In 1784 legde hij deze functie neer, vertrok naar Warmond en vond meer dan ooit zijn groot vermaak in de beoefeninge van verscheiden wetenschappen, vooral in een gezet onderzoek der Vaderlandsche Historie, en in ’t vermeerderen van zulke kundigheden, welke daar mede in een naauw verband staan. Dibbetz bezat een verzameling boeken en was een groot kenner en verzamelaar van allerlei munten en penningen. Zijn verzameling Nederlandse gedenkpenningen was zo bijzonder dat de Keizerin van Rusland tevergeefs een bod deed om deze te bemachtigen. Dibbetz woonde in de buitenplaats Zijlzicht, die hij in 1774 gekocht had. Hij stierf in 1805 in Warmond en werd in Leiden begraven.

Het mag duidelijk zijn dat Warmond in de 18de eeuw een bijzonder gezelschap binnen haar grenzen had. Mogelijk hielden meer Warmonders zich onder invloed van de Verlichting bezig met wetenschap. Daarvoor zal meer onderzoek gedaan moeten worden.

Portret van Johannes le Francq van Berkhey.

Afbeelding: Erfgoed Leiden en Omstreken

Dit verhaal wordt u aangeboden door het Historisch Genootschap Warmelda. Meer informatie op https://warmelda.nl

Al meer dan 85 jaar een schildersbedrijf uit Voorhout

Wasbeekerlaan 53 Industrieterrein “Jagtlust” 2171 AE Sassenheim Tel.: 0252 - 21 07 Fax: 56 0252 - 23 06 18 E-mail: info@tenhoope-banden.nl

vankesterenschilders.nl

Thuiswerkplek De investering van nu

Het nieuwe kantoor is thuis. Steeds vaker zijn werk en leven niet meer in balans, maar zijn die met elkaar verweven.

Daarom is het des te belangrijker om ook in de privéomgeving de voorwaarden voor gezond en productief werken te creëren, met behoud van jouw persoonlijke stijl.

Zit-stabureau 120x60 cm

• Elektrisch in hoogte verstelbaar • Belastbaar tot 100 kg!

• Minimale hoogte 57 cm!

Let op! Veel zit-statafels beginnen te hoog.

Wij leggen u graag uit hoe u de juiste hoogte kunt bepalen.

• Maximale hoogte 122 cm.

• Framekleuren wit, zwart en zilverkleur.

• Bladen in diverse kleuren en maten.

van € 584,- voor

Een bureaustoel met een bijzonder scherpe prijs-kwaliteit verhouding ARBO goedgekeurd EN1335.

De vele instelmogelijkheden van deze stoel zorgen voor een optimale werkhouding.

€ 495,- incl. b.t.w.

Gratis levering en montage

Zit-stabureaus en stoelen uit voorraad leverbaar.

Ergotech industriële ergonomie b.v.

Prosedia Se7en Basic, zwart

van € 360,-

voor

€ 299,- incl. b.t.w.

Bezoekadres: Wattstraat 58, Sassenheim T 0252-221022 • info@ergotech.nl • www.ergotech.nl

Sporen van een middeleeuws pad Huys te Warmond In het park van het Huys te Warmont zijn nog sporen te zien van een middeleeuws pad. Dat concludeert Mathieu Fannee in de voorlaatste editie van De Hekkensluiter. Wie ergens halverwege de oprijlaan van het Huys te Warmont de begroeiing in kijkt in de richting van de Beatrixlaan, ziet een hoge strook grond met aan beide kanten een sloot.

Mathieu Fannee, auteur van het boek t lant te Waremunde, maakte onlangs op basis van oude kaarten en akten aannemelijk dat dit een van de resten is van een laatmiddeleeuws pad. Zijn intrigerende zoektocht beschreef hij in De Hekkensluiter (nr. 2, 2020), het tijdschrift voor de leden van het Historisch Genootschap Warmelda.

Kaarten Het Hoge Pad is een weggetje van het dorp naar het Huys te Warmont dat al vermeld werd op een akte uit 1462 maar op geen enkele kaart expliciet is aangegeven. Fannee dacht aanvankelijk dat het ongeveer gelopen moet hebben op de plek van de huidige Burgemeester Ketelaarstraat, het verlengde van de Dorpsstraat. De vondst van een andere vermelding van het Hoge Pad, nu ten noorden van het dorp zaaide echter twijfel. Na

Iets ten zuidwesten van de vijver, kijkend naar het noordoosten is nog altijd een strook grond te zien, met een sloot aan beide zijden. | Foto Mathieu Fannee. bestudering van een kaart uit 1610-1615 werd hem uiteindelijk duidelijk hoe het zat: daarop is een naamloos pad aangegeven dat zich juist van de Dorpsstraat afsplitste om vervolgens in de richting van het Huys te Warmont te lopen en dat inderdaad ook verder noordelijk liep: dat moest het Hoge Pad zijn.

Op een kaart uit 1667 is het pad grotendeels verdwenen. Het was waarschijnlijk toen al voor een groot deel in onbruik geraakt. Er is alleen nog een klein stukje van aangegeven, dat aan beide kanten werd begrensd door een sloot. Het pad liep langs de westzijde van boerderij Weltevreden aan de Beatrixlaan.

Sporen In zijn artikel beschrijft Fannee hoe hij op die

plek begon met zoeken naar sporen. ‘In het bos begint onze zoektocht naar de resten van het pad dus even ten noordoosten van deze boerderij. Aan het lange voetpad in het bos dat achter de boerderij ligt, vindt men, kijkend naar het noordoosten, inderdaad een hoge, nauwe strook grond begrensd door sloten aan beide zijden.’

Vlak bij de vijver en langs de oprijlaan zijn ook nog stukjes van een opgehoogd pad te zien op de plekken die op de kaart uit 1667 nog net worden aangegeven. ‘Dat de sporen na zo lange tijd nog niet zijn uitgewist, zou wel verbazing moeten wekken’, schrijft Fannee. Hij denkt dat dit mogelijk is doordat het park van het Huys te Warmont lange tijd niet toegankelijk was voor het publiek.

‘Op een paar landschappelijke ingrepen na is er in het gedeelte rond het ‘Hoge Pad’ maar weinig gebeurd. Totdat het park in 1960 openbaar toegankelijk werd, waren mensen daar praktisch nooit te vinden.’

Nieuwe naam Waarom werd het eigenlijk ‘het hoge pad’ genoemd? ‘Misschien kwam de nieuwe naam wel tot stand bij het graven van de sloten aan weerszijden van het pad´, schrijft Fannee. De bij het graven vrijgekomen grond zal men immers mogelijk tussen de sloten in hebben gegooid, met de bedoeling om het pad op te hogen, waarbij de sloten juist voor ontwatering moesten zorgen, zodat het pad droog bleef. ´Alle onderhoud ten spijt raakte het pad in de loop van de 17e eeuw definitief in onbruik. Het pad verdween uit het landschap, en daarmee ook uit het kaartenbeeld en uit het collectieve geheugen.’

Detail van de kaart van J. Dou uit 1669. Linksboven: de loop van het Hoge Pad door het huidige bos van het Huys te Warmont. | Afbeelding: Erfgoed Leiden en Omstreken, “Chaerte van de vrye Heerlickheydt Warmondt”, signatuur DIG20180016.

Dit verhaal wordt u aangeboden door het Historisch Genootschap Warmelda. Meer informatie op https://warmelda.nl

E-bikes uit voorraad leverbaar Gazelle, Victoria en Dutch ID

Grenoble C8 HMB

2999,-

Direct rijden!

Hoofdstraat 144 | 2171 BK Sassenheim | 0252 211 127 | www.leendertkuijper.nl PdF_LeendertKuijper_voorraad_A4.indd 1

02-07-2021 11:04

Verborgen verhalen van Landgoed Keukenhof Het verdwenen beeld Op het landgoed staan diverse historische beelden die prachtig opgaan in het ontwerp van de kasteeltuin. Het beeld van Cupido, dat te zien is aan de achterkant van het kasteel, stond niet altijd op die plek. Op dezelfde sokkel stond tot 1994 het 18e-eeuwse beeld ‘Jonker met hond aan zijn voeten’, een beeld uit de collectie van J.H. van Heemskerk.

Het 125 centimeter hoge beeld werd in de nacht van 9 op 10 november 1994 van de sokkel gehaald en gestolen. “Uit onderzoek blijkt dat het aannemelijk is dat ‘De jonker met de hond aan zijn voeten’ het laatste bewaarde beeld was uit de collectie van Heemskerk op Landgoed Keukenhof”, aldus Ebers. De sokkel is bewaard gebleven en staat nog op de originele plek. Het beeld van Cupido, dat nu op de sokkel staat, is na 1995 aangekocht.

Grenspaal in Keukenhofbosch In het Keukenhofbosch, onderdeel van het Zuid-Hollands Landschap, komt de oplettende wandelaar een opvallende grenspaal tegen langs de weg aan de achterkant van de begraafplaats. Hij staat aan de kant van het hek naar de begraafplaats aan de wandelweg.

In 1975 stond deze paal nog vlak tegen het hek, maar hij werd rond 2012 verplaatst. Een

tweede, identieke paal staat in Museum de Zwarte Tulp in Lisse.

De grenspaal heeft twee inscripties: F.G.E. (Frans Gerhard Eysingk/Eijssink) en op de weerskant I.V. (Jan Verdegaal). Frans Gerhard Eysingk was vanaf 1782 tot aan zijn dood in 1790 eigenaar van Keukenhof, Jan Verdegaal was, in opvolging van zijn vader Symen (Simon) Verdegaal, eigenaar van de boerderij Welgelegen, onderdeel van buitenplaats Dubbelhoven in Lisse. De bezittingen van Dubbelhoven grensden in de 18e eeuw aan Landgoed Keukenhof. De grenzen werden gemarkeerd door blauwe hardstenen grenspalen. In die tijd waren ze van essentieel belang om de grens tussen de twee buitenplaatsen aan te duiden.

Verborgen schatten

De grenspaal.

Ebers vindt het iedere keer weer bijzonder als ze bij haar onderzoek op ‘verborgen schatten’ stuit: “Er is zoveel historie op het landgoed en we ontdekken iedere keer weer iets nieuws.

Door onderzoek te doen kunnen het landgoed en de monumenten in oorspronkelijke staat bewaard blijven voor de toekomst. Zodat nog vele generaties kunnen genieten van deze prachtige omgeving.”

In de kasteeltuin worden momenteel weer dahlia’s geplant. De tuin staat in de zomer prachtig in bloei en is zeker een bezoek waard.

Het kasteel opent een aantal keer per jaar de deuren voor rondleidingen: tijdens de Dag van het Kasteel, Open Monumentendag en tijdens de kerstdagen.

Het verdwenen beeld en het nieuwe.

Houd www.kasteelkeukenhof in de gaten voor meer nieuws. Of volg @kasteelkeukenhof op social media.

Wij veranderen van naam! Spareribs Service verandert in Spareribs Bollenstreek! Daarnaast zullen wij binnenkort niet meer te vinden zijn op thuisbezorgd.

Spareribs Bollenstreek staat voor kwaliteit, topservice en ons doel is om jullie te laten genieten!

Hele maand augustus en september 25% korting op onze website!

WWW.SPARERIBSBOLLENSTREEK.NL

25% OFF