Historisch_Lisse_week_40_21

Historisch

LISSE

Verhalen uit de rijke historie van Lisse In

zine a g a m t di

o.a.

s Clusiu d n o r the De my ntkracht o rische Histo erij op erd Hofbo Keukenhof oed Landg in de ulder e M e D Fred. bollen ie akant v l o o h sc Grote n 1963 i

. . . n e d e l r e v t e h Verhalen uit Historisch Lisse is een bijlage van het Lisser Nieuws. Oktober 2021

De Hypotheekshop schrijft al 30 jaar geschiedenis Vertrouwde gezichten met dijk aan ervaring

Al sinds 1991 kan iedereen bij De Hypotheekshop terecht voor een duidelijk verhaal over hypotheken, pensioenen en verzekeringen. Ze zijn volledig onafhankelijk en vergelijken hypotheken, rentetarieven en voorwaarden van vrijwel alle geldverstrekkers, verzekeraars en pensioenfondsen.

Tekst: Eugenie van der Linden Rémon Grimbergen, Maxim Visscher en John van Overloop met meer dan 20 jaar ervaring in het vak geven je ongekleurd advies en een duidelijk antwoord op elke financiële vraag.

Advies ‘Het hele traject is snel en vakkundig doorlopen met een duidelijk advies. Zo goed en deskundig geholpen. Neemt de tijd voor je en alle vragen kunnen gesteld worden.’ De reviews van de

klanten van Hypotheekshop Lisse-Voorhout, Leiden Oost (en binnenkort ook het filiaal in Sassenheim) zijn op advieskeuze overduidelijk: Deze hypotheekadviseurs slagen er samen met hun team in om mensen bij de aankoop van hun huis te begeleiden door het hele traject op zich te nemen en de klant te ontzorgen.

Waarom De Hypotheekshop?

Ze nemen jouw persoonlijke situatie en toekomstplannen hiervoor als uitgangspunt. Zo vinden ze de beste hypotheek die bij je inkomen en je nieuwe huis past.

Zij zorgen voor betaalbare, verantwoorde maandlasten en voorwaarden die passen bij jouw persoonlijke situatie. Nu, maar ook later.

Of dit nu gaat om een aankoop, een verbouwing financieren, opnemen overwaarde of om het oversluiten. Zij regelen het allemaal.

Voordelen De Hypotheekshop?

• • • • • • •

Onafhankelijk financieel advies Jouw persoonlijke situatie als startpunt Ruimste keuze in geldverstrekkers Een verantwoorde en betaalbare hypotheek Duidelijk over kosten Korte lijnen met de adviseur Alles snel geregeld en altijd een duidelijk verhaal!’’

Beste Hypotheekadvieskantoor 2020 Beste Hypotheekadviseur 2020 en wel de nummer 1 en 2 van Nederland.

De koffie staat klaar.

Van links naar rechts: Rémon Grimbergen, Maxim Visscher en Paulien Mersel. fotografie: Marta Klement

De Hypotheekshop Lisse Adres Adres746007 0252 Adres Lisse661@hypotheekshop.nl Adres Kanaalstraat 51, Lisse

Tulpen waren al langer in Nederland De mythe rond Clusius ontkracht

Carolus Clusius (1526-1609) staat in onze regio vooral bekend als de stichter van de Leidse Hortus botanicus. Daarnaast zou de Nederlandse bollencultuur rechtstreeks terug te voeren zijn op de tulpen die hij in 1593 meebracht naar Leiden. Zo wil althans het (niet kloppende) verhaal. Sylvia van Zanen vertelde erover tijdens de D.W. Lefeber-lezing van Museum de Zwarte Tulp.

Clusius was een bevlogen plantenkenner, met een enorme werklust die onverminderd bleef tot enkele dagen voor zijn dood op 83-jarige leeftijd. Zijn plantenkennis legde hij minutieus vast in vuistdikke, prachtig geïllustreerde boeken, die van groot wetenschappelijk belang waren.

Onbekende plantensoorten Heel zijn leven zocht hij naar nog onbekende plantensoorten, vooral tijdens zijn vele rei-

zen door de Nederlanden, Frankrijk, Spanje, Portugal, Zwitserland, Engeland, Oostenrijk en Hongarije en grote delen van het huidige Duitsland, Kroatië, Slovenië, Tsjechië, Slowakije en Polen. Maar hij bezocht tijdens zijn omzwervingen ook vele tuinen van edellieden en welgestelde burgers met een passie voor planten, en daar trof hij ook exotische soorten aan. Daaronder was de tulp, die in tuinen in Wenen terecht gekomen was vanuit het Ottomaanse rijk via diplomatieke delegaties. Clusius raakte snel bedreven in het vermeerderen van tulpen, via zowel klisters als zaad.

Correspondentie Uit de circa 1600 bewaardgebleven brieven uit zijn correspondentie blijkt dat Clusius een spin was in een web van honderden plantenkenners en -liefhebbers uit alle hoeken van Europa, van wie hij planten, zaden, bollen en knollen ontving, die hij in zijn eigen tuinen opkweekte om ze te kunnen bestuderen. Als dank stuurde hij zijn correspondenten weer andere soorten waarvoor zij belangstelling hadden. Jaarlijks verzond Clusius bijvoorbeeld alleen al honderden tulpenbollen naar liefhebbers, en duizenden zaden van dit zeer gewilde bolgewas. Zo geliefd was de tulp, dat er regelmatig bollen uit Clusius’ tuinen gestolen werden, soms meer dan honderd tegelijkertijd. Ook zaaddozen werden ontvreemd, tot zijn ergernis zelfs door bezoekers die door hem in zijn tuin werden rondgeleid.

Afbeelding Clusius

Rode witte en paarse tulpen. is een hardnekkige mythe. Clusius speelde zonder enige twijfel een niet te onderschatten rol bij de teelt van tulpen, bij het kruisen ervan en bij de verspreiding in Europa, maar de tulp was al lang in Nederlandse tuinen te bewonderen voordat hij naar Leiden kwam.

In Leiden bloeiden ze al in de tuin van hoogleraar Justus Lipsius en ook tuinliefhebbers in Zeeland pronkten al met hun tulpen. In 1586 schreef een van Clusius’ correspondenten zelfs dat in de zuidelijke Nederlanden tulpen in verschillende kleuren simpelweg te koop waren, zodat deze bloemen toen al “heel gewoontjes” geworden waren.

Onderzoek

Belangrijke rol

Boek- en wetenschapshistoricus Sylvia van Zanen promoveerde op onderzoek naar Carolus Clusius en zijn wereld.

Dat hij persoonlijk de allereerste tulpen naar Nederland heeft meegebracht toen hij in 1593 naar Leiden kwam om voor de universiteit een botanische tuin aan te leggen,

Haar proefschrift bewerkte zij tot een boek: Planten op papier. Het pionierswerk van Carolus Clusius (Walburg Pers 2019).

Vierde generatie in vleeswarenfabriek Persoon in het centrum

Veel mensen vragen zich af hoe het toch komt dat Vleeswarenfabriek Persoon in het centrum van Lisse kon belanden. Een feit is het dat Persoon zich niet tussen de huizen vestigde, maar in de loop der jaren er juist meer en meer huizen richting en rond het bedrijf werden gebouwd.

Dat wetende is het nu ook wetenswaardig dat in 1917 Leo Persoon (1894-1956) uit Monster een eigen slagerij begon in Lisse.

De oprichter van de Vleeswarenfabriek kwam als pasgetrouwde zoon van een tuinder in het Westland naar Lisse. Op het adres Heereweg 166 werd een slagerij gevestigd, met boven de slagerij het huis van het jonge slagersgezin.

Groei De omzet groeide snel en werd opgevoerd tot zeven varkens en een koe per week. De heer Persoon begon toen in het klein te grossieren door karbonades tot in Zandvoort en Haarlem per fiets te bezorgen. Later werd de fiets vervangen door een Harley Davidson motorfiets met zijspan. Nog weer later werd de Harley ingeruild voor een Ford. In 1931 werd een vleeswarenfabriek gebouwd aan de Grachtweg op de huidige locatie in wat toen buitengebied van Lisse was.

Luchtfoto Lisse met o.a. Vleeswarenfabriek Persoon

Leo I, II en III

Vierde generatie

Begin jaren vijftig van de vorige eeuw ging het bedrijf over tot meer industriële productie.

Ook legde Persoon zich steeds meer toe op de export naar vooral Engeland. Het assortiment bestond voor een groot deel uit leverpastei, ham en gehaktballen, allemaal in blik. Het bedrijf heette toen L.J. Persoon, Vleeshouwerij en Spekslagerij. In 1956 overleed Leo Persoon, een dag voordat de voormalige directeur Leo werd geboren, en werd opgevolgd door zijn 26-jarige zoon, die ook Leo heette en geboren was in 1930. Rond 1958 werd het bedrijf tussen de Grachtweg en de Gladiolenstraat verder uitgebreid. In 1965 werd de eerste paal geslagen voor een verdere uitbreiding.

In 1982 gaf toenmalig directeur Leo Persoon het roer over aan zijn zoon, alweer een Leo dus, maar tot aan zijn dood op 2 juni 1992 kwam hij nog iedere dag op kantoor. Zoon Leo nam zijn taken over en werd algemeen directeur. Daarmee stond de derde generatie Leo Persoon aan het roer. Hij bouwde het bedrijf uit met zijn broer Harry. Inmiddels is deze Leo met pensioen. Zijn zoon Neil en neef Nevil zijn al enige jaren als 4e generatie in het bedrijf werkzaam. In 2021 werken er 120 mensen bij Persoon en wordt geëxporteerd naar nagenoeg alle EU-landen, Verenigd Koninkrijk en landen in het Verre Oosten. Wekelijks komt er 425 ton vlees binnen en dat gaat ook wekelijks verwerkt de deur uit. Er worden zo’n 40 verschillende soorten bacon en buikspekartikelen geproduceerd en Berliner leverworst.

In een interview vertelde Leo Persoon indertijd dat de milieueisen alsmaar strenger werden en ook de omgeving van het bedrijf, die inmiddels behoorlijk was bebouwd met woningen, een woordje mee ging spreken. Een gigantisch hoge schoorsteen was daarvan het gevolg.

Zie ook: https://oudlisse.nl/historie/persoon-100-jaar-vleeswarenfabriek/

ONBEPERKT TAPAS VOOR 27,50P.P.

EN DE LEUKSTE BIOSCOOP IN DE BOLLENSTREEK BEKIJK HET ACTUELE FILMAANBOD OP WWW.CINEMAFLORALIS.NL Floralisplein 69, 2161 HX Lisse T. 0252 - 83 03 93 WWW.CINEACLISSE.NL

Parketmeester Lisse, al 238 jaar een familiebedrijf De 10e generatie Tibboel

In 1784 vestigde een Tibboel zich aan de Heereweg in Lisse en begon daar een zadelmakerij. Heden ten dage is een paard, zadel en stijgbeugel nog terug te vinden in het logo. Na uitbereiding met stoffeer- en behangwerkzaamheden werd de locatie aan de Heereweg verlaten en verhuisde het bedrijf in 1909 naar de Grachtweg 43 te Lisse. Daar woonde en werkte Aart Tibboel.

Het oude pand aan de Haven.

De Lis Parket Het magazijn en de werkplaats zaten aan de overkant van de gracht, aan de Haven 2.

Tibboel Exclusieve Interieurs Het pand aan de Grachtweg 43 werd uitsluitend winkel, met het maken van zadels werd eind jaren zestig gestopt en het bedrijf ontwikkelde zich onder leiding van Ton Tibboel, tot “Tibboel Exclusieve Interieurs”. Een bedrijf waar zeer mooie meubelen, stoffen, verlichting enz. werd verkocht en dat toonaangevend was in het inrichten van woningen. Een van de onderdelen was toen al het leggen van houtenvloeren. Het was een vooruitziende blik om, in de tijd dat menigeen nog tapijt in het huis had liggen, het assortiment uit te breiden met parket.

Steeds meer mensen kozen voor houtenvloeren en in 1988 richtten de broers Ton en Aart dan ook, “De Lis Parket” op. De winkel was gevestigd aan de Hyacintenstraat in Lisse en was gespecialiseerd in harde vloeren. De huidige eigenaar, Martijn Tibboel, is daar op 17 jarige leeftijd begonnen met de verkoop van laminaat- en parketvloeren.

“De Lis Parket” ontwikkelde zich tot een specialist op het gebied van harde vloeren. Het pand werd al snel te klein en het pand aan de Haven, daar waar de stoffeerderij en zadelmakerij zaten, moest plaatsmaken voor een nieuwe showroom. De tijd staat niet stil en inmiddels heeft “De Lis Parket” zich aangesloten bij de vakorganisatie” De Parketmeesters”, een samenwerkingsverband van 18 zelfstandige vloeren-speciaal-zaken.

Keuzes

Het pand Grachtweg 43

Ondernemen is keuzes maken en eind 2016 is er voor gekozen om te stoppen met totaal inrichtingen en te focussen op de verkoop en renovatie van vloeren. Sinds 2018 is “Parketmeester Lisse” gevestigd in het pand aan de Grachtweg 43, het pand waar over-groot-vader Aart ooit woonde.

Een mooie collectie, goede prijs-kwaliteitsverhouding en vakmanschap staan bij “Parket-

meester Lisse” voorop. Plankenvloeren, speciale patronen, visgraat parket, lamelparket maar ook kurk, laminaat en (visgraat) PVC-vloeren maken onderdeel uit van het assortiment en worden tegenwoordig vaak op vloerverwarming gelegd. Daarbij weten veel mensen “Parketmeester Lisse” te vinden voor schadeherstel en het renoveren van oude vloeren.

10e generatieTibboel Tibboel-aan-de-Grachtweg is voor vele Lissers een vertrouwd beeld in het dorp. Martijn Tibboel staat er niet dagelijks bij stil, maar het is natuurlijk bijzonder dat na 238 jaar, de 10e generatie Tibboel nog steeds werkzaam is op deze mooie plek.

Loop er eens binnen, de koffie staat voor u klaar.

1 T

IB

BO EL LISS

SIN

D S 1784

Parketmeester Lisse De Lis Parket Grachtweg 43 2161 HL Lisse info@parketmeesterlisse.nl

2 E

TIBBOEL LISS

SINDS 1784

MEER DAN 70 JAAR INSTALLATIETECHNIEK lte Piet Schu 4 als Jan 4 9 1 is t e H tie- en et repara ichzelf m z r o o v t begin basis aties. De an install v rk e lw t herste t momen jf is op da ri d e b s n van o doet 1947 jaar gelegd. In k in de zaa n intrede ij z n e d a tr Jaap Les a rdt de firm en zo wo aden e & Lestr J.P. Schult jkt. duo zo bli n gouden e e , n re o geb e en met d rop te lop o o v r o o D n, nieuwe technieke te s rn e d mo n en het n te bore a a n te rk ma tinu uit te akket con dienstenp Lestraden chulte & S it e ro g breiden, rder. kracht ve op eigen

Met ruim 70 jaar ervaring staat Schulte & Lestraden vandaag de dag nog altijd bekend als toonaangevend totaalinstallateur in de regio Lisse en ver daarbuiten.

We hebben alle expertise in huis om een gebouw te voorzien van innovatieve en duurzame installaties. Dit alles kunnen we natuurlijk alleen maar realiseren met vakmensen. Stuk voor stuk vraagteamspelers die complexe vraag stukken niet uit de weg gaan en iedere dag met een glimlach naar hun werk gaan. Technische talenten die we koesteren. Want alleen daarmee zorgen we voor het beste vakwerk. Toen, nu en in de toekomst!

Totaal, op eigen kracht.

Heereweg 23 | 2161 AC LISSE | 0252 466 466 | info@senl.nl

15 jaar Kerst bij Smaakhuis Bij voorbaat al genieten Het is pas eind september, maar Smaakhuis is al volop bezig met de voorbereidingen op de drukke decembermaand.

“De eerste kerstpakketten bestellingen zijn binnen, we hebben weer leuke Smaakvolle producten ingekocht die de komende weken in de winkel komen te liggen.”

“Het is altijd weer een kunst om klanten te verrassen met mooie producten en gezien de bestellingen die al geplaatst zijn, lukt dat aardig’ , zegt eigenaar Ingmar Brom met een lach.

Alweer 14 jaar geleden ruilde hij zijn baan als vestigingsmanager in voor een eigen delicatessenwinkel. Met schoonvader Arnoud Smid en echtgenote Wencke werd de winkel in ‘noten, olijfolie en meer’ geopend om vervolgens in 2013 ‘kaas, wijn en bier’ eraan toe te voegen.

“Het naastgelegen winkelpand kwam voor de 5e keer te huur te staan. Toen hebben we de stap gezet om Smaakhuis uit te breiden en te

Smaakhuis tijdens de opening van de kaaswinkel (links) in 2013.

Smaakhuis in kerstsfeer.

groeien tot de winkel die het nu is; de culinaire cadeauwinkel van de Bollenstreek’. Dat kunnen wij dan ook mooi verpakken in diverse kerstpakketten. Waar jaren geleden bedrijven kozen voor een pakketje van de groothandel, zien wij nu dat er vaker voor een mooier pakket wordt gekozen. Onze klanten gaan nu meer voor kwaliteit dan kwantiteit; je geeft een echt cadeau weg. En wij proberen te variëren in de producten en thema’s. Een leuk voorbeeld is dat wij jaren geleden een klant – 2 dagen voor Kerst!- uit de brand hebben geholpen. Of wij nog iets konden regelen.. paar honderd pakketten; wel een uitdaging, maar inmiddels maken wij voor die klant nu al 9 jaar kerstpakketten. Dat betekent ook dat wij al 9 verschillende pakketten hebben samengesteld. Wij hebben weinig standaardpakketten in onze webshop staan, want wij stellen liever samen de klant

een pakket naar wens op. Of het nu om 5 of 500 pakketten gaat, een klein of groot budget, wij maken er altijd iets Smaakvols van!”

Kanaalstraat 80 2161 JN Lisse 0252-757001 www.smaakhuis.nl www.facebook.com/smaakhuis

Schoolperikelen uit 1867 In Lisse is de schoolstrijd alvast begonnen In de Staatscouranten van 1866 en 1867 duikt de naam Lisse ineens opvallend veel op.

Wat was er aan de hand? De eerste krant die Arie de Koning erover las maakte direct een boel duidelijk. In Lisse was de schoolstrijd alvast begonnen en wel om de Openbare School.

Het gaat hier om de voorloper van het gebouw uit 1885 aan de Heereweg, dat nog steeds overeind staat en in 2017 is gekocht door de kunstenaars Wout Ruigrok en Iet Langeveld.

Hieronder een ingekorte versie van het verhaal dat Arie de Koning, vrijwilliger van de VOL, schreef.

De bewuste Openbare School in Lisse was in de jaren 1829/30 met subsidie en onder toezicht van Gedeputeerde Staten gebouwd aan de Heereweg en sindsdien zoveel als nodig onderhouden. In 1864 oordeelde de Provinciale Schoolopziener Michaël Jan de Goeje na controle dat dit gebouw wegens de slechte inrichting en de haveloze en verwaarloosde toestand waarin het zich bevond, toe was aan een gehele verbouwing en vergroting.

Deskundige Klopt niets van, oordeelde een ‘deskundige’ die de gemeente Lisse in de arm had genomen ter contraexpertise. Toch werd op de gemeentebegroting van 1864 ruimte gemaakt voor vernieuwing en vergroting der schoolramen.

Andere verbeteringen zouden op de begrotingen komen van 1866 en 1867, een vooruitschuiftruc, maar men had buiten de vasthoudendheid van de Schoolopziener gerekend.

Deze man hernieuwde zijn klachten en bezwaren op 8 Mei 1865 per brief. Hij wees op de volgende gebreken: ondoelmatig naar buiten draaiende tuimelramen (veroorzaken ‘onverdragelijke tocht’), slechte verwarming (‘kinderen bij de kagchel hebben het veel te warm, al de anderen veel te koud; er behoorden stellig twee kagchels gestookt te worden’), de plaatsing van de toiletten deugde niet, op de stenen vloer ontbraken loopplanken, en ‘het geheele

gebouw ziet er verveloos en slecht onderhouden uit.’ Toch vormden deze gebreken niet de voornaamste grieven van het schooltoezicht. “Indien ik wel ingeligt ben”, schreef de Schoolopziener, “en ik heb alle reden om het te gelooven, dan is te Lisse een 50-tal kinderen van schoolonderwijs verstoken, omdat men (!) hen niet kosteloos wil laten schoolgaan en de ouders niet bij magte zijn het schoolgeld te betalen.”

Nog even natrappen De Schoolopziener had zich duidelijk door bewoners laten inlichten. Hij trapte nog even na: “Inderdaad is er geene gemeente in het derde schooldistrict dezer provincie, waar in verhouding tot het cijfer der bevolking minder kinderen kosteloos onderwijs genieten dan te Lisse.

Indien men besloot dit verder uit te strekken, zou het schoollokaal te klein worden, men zou dan niet alleen moeten verbeteren, maar ook vergrooten.”

Deze constatering deed in de gemeenteraad een bom exploderen. Er was één lid in de raad dat uitbreiding van de school voorstond. Dit lid

werd uitgenodigd om die vijftig kinderen aan te wijzen, “met opgave van de daarbij in acht te nemen regelen, die niet zouden moeten leiden tot een bijna geheel kosteloos onderwijs”. Het raadslid bracht later het aantal kinderen dat van onderwijs verstoken was terug naar 30, maar de gemeente bleef hardnekkig in gebreke om het schoolgebouw te verbeteren.

Het zorgde ervoor dat Gedeputeerde Staten het gemeentebestuur vorderde een geheel nieuw schoolgebouw te doen bouwen en de kosteloze toelating met ruim een 50-tal kinderen uit te breiden. Het gemeentebestuur ging hiertegen weer in beroep, waarna de Schoolopziener het schoollokaal ongeschikt verklaarde: te klein, te gevaarlijk voor de gezondheid van onderwijzers en kinderen.

Uiteindelijk kwam opnieuw een onderzoek, waarna Gedeputeerde Staten de Schoolopziener in het gelijk stelde: het lokaal deugde niet.

Het gemeentebestuur werd uitgenodigd om een plan en bestek tot wijziging en vergroting van het schoollokaal te doen opmaken.

(Wordt vervolgd)

Schoolperikelen uit 1867 In Lisse is de schoolstrijd alvast begonnen In zijn weerwoord aan Gedeputeerde Staten, ging het gemeentebestuur bij monde van burgemeester Van Rosse in op de onevenredigheid van het aantal schoolgaande kinderen in Lisse.

Di moest verklaard worden “uit den aard en de omstandigheden der mindere klasse aldaar, en uit de vrije en onafhankelijke positie waarop het onderwijzend personeel door de hooge jaarwedde en verder bijkomende ruime inkomsten geplaatst is.” Deze opmerking zou Van Rosse terecht zijn baan kosten!

Iedereen had het gedaan, maar het gemeentebestuur waste zijn handen in onschuld.

(Vervolg) Het plan en bestek werd op 30 juni 1866 door het college aangeboden aan de gemeenteraad, die uiteraard weer bezwaar maakte. Hierna had Gedeputeerde Staten het helemaal gehad met die mafkezen uit Lisse en vaardigde een resolutie uit: de school diende per direct gesloten te worden door gebruik aan ruimte en ventilatie.

Inmenging van de Koning Lisse richtte een verzoek aan de Koning om te proberen Gedeputeerde Staten over te halen zijn verboden in te trekken. Een belangrijk punt hierin was het vooruitzicht van de bouw van “eene bijzondere school van de zijde der Roomsch Katholijken, die tevens twee derden der bevolking uitmaken, waardoor de openbare school meer dan de vereischte ruimte zal hebben.”

Het antwoord van de Majesteit paste naadloos in het straatje van het gemeentebestuur van Lisse, maar zou ook consequenties hebben. Na opening van de bijzondere school, zouden vermoedelijk niet meer dan 125 kinderen de Openbare School bezoeken, “voor welk getal het bestaande lokaal voldoende ruimte aanbiedt”, zo schreef de Koning. Vergroting van de school zou dan niet meer noodzakelijk zijn. Over de staat van de school meldde de Koning: “Het ingestelde onderzoek heeft wel bewezen, dat het lokaal der openbare school te Lisse in verschillende opzigten niet aan de vereischten eener goed ingerigte school beantwoordt, maar dat het niet is gebleken, dat deze gebreken zoodanig schadelijk voor de gezondheid zijn, dat de school daarom onmiddellijk zou behooren te worden gesloten.”

Ventilatie Er was duidelijk een patstelling bereikt door dit antwoord. De Roomsch Katholijke School was geopend en het ruimteprobleem was hiermee opgelost. Er werden loopplanken geplaatst en de ventilatie werd verbeterd. Het punt van kinderen welke geen toegang hadden tot onderwijs werd ter hand genomen en door de inspectie nauwlettend gecontroleerd. De gemeenteraad draaide bij nadat burgemeester J. C. van Rosse door de minister van Binnenlandse Zaken oneervol werd ontslagen. Zijn opvolger werd Cornelis Dorotheus Vreede.

Weerwoord Schoolopziener De Schoolopziener heeft op 23 augustus 1866 alsnog enige opmerkingen gemaakt over de punten, die in het verzoek van de gemeente Lisse aan de Koning zijn besproken. Volgens de opziener zouden de plannen voor een Roomsch Katholijken School pas geopperd zijn ná de finale afkeuring van het schoollokaal van de Oude School.

Opziener Het aantal kinderen dat ten onrechte van onderwijs verstoken bleef, was volgens de Opziener ook niet te hoog geschat en van de opmerking van burgemeester Van Rosse over de onderwijzer liet de schoolinspecteur ook weinig heel: “Eindelijk staat in het adres aan den Koning, dat de onevenredigheid van het getal schoolgaande kinderen in Lisse niet moet verklaard worden uit de wijze van uitvoering van art.33 der wet, maar uit den aard en de omstandigheden der mindere klasse aldaar, en uit de vrije en onafhankelijke positie waarop het onderwijzend personeel door de hooge jaarwedde en verder bijkomende ruime inkomsten geplaatst is.

Burgemeester Johannes Cornelis van Rossse.

Klagt Deze woorden behelzen ene insinuatie, tegen welke ik met nadruk moet protesteren. De hoofdonderwijzer te Lisse is niet slechts een kundig, maar ook een ijverig man, en hoewel ik den Burgemeester meer dan eens uitgenoodigd heb zijne zijdelingsche klagt over den onderwijzer te motiveren, heeft hij dat nooit willen doen.

Mij zelven is geen enkel feit bekend, dat een min gunstig oordeel eenigzins kan regtvaardigen.”

Uiteindelijk is de Openbare School is in 1885 gesloopt en op dezelfde plek werd een nieuwe school gerealiseerd die we nu nog kennen.

Van ‘Thoolse Vischhal’ tot eerste versbelevingswinkel in de regio Bijna 75 jaar Baaij Fresh

Al vier generaties is Baaij Fresh verbonden met verse Noordzee vis. Samen met broer Kees vertegenwoordigt Ad Baaij de derde generatie van dit sympathieke familiebedrijf dat sinds 1947 in Dorpscentrum Lisse gevestigd is. De vierde generatie werkt inmiddels ook actief mee. De locatie is vanaf de verhuizing in 1948 van Kanaalstraat 101 naar Kanaalstraat 57 hetzelfde gebleven. Dat geldt niet voor het assortiment, dat historisch is veranderd.

“Sinds onze opa Toon Baaij vanuit het Zeeuwse Tholen in 1947 naar Lisse kwam en in het pand van Eigenbrood met de ‘Thoolse Vischhal’ begon met de verkoop van vis is het assortiment is er veel veranderd” zegt Ad Baaij. “Het visassortiment bestond toen nog uit slechts enkele soorten vis zoals paling, haring, spekbokking, gerookte makreel, schelvis en garnalen. En natuurlijk een lekker gebakken visje van schol, wijting of kabeljauw.”

Haring Vooral de haring was vroeger een belangrijke vissoort. Halvering van het visquotum in de jaren negentig zorgde ervoor dat de haringverkoop achterbleef bij veel visverkopers. Ook Baaij Fresh had hier hinder van, vooral omdat

Opa Toon, die ooit met de “Thoolse Vischhal” is gestart in het bijzijn van oom Siem en oom Piet.

Toon, de vader van Ad en Kees in de bakschuur achter de winkel. mensen na de winter juist uitkeken naar de nieuwe haring. “Jaarlijks wordt de haring in mei en juni gevangen. Het landelijk veilen van het eerste vaatje haring voor het goede doel is altijd op vlaggetjesdag. Tegelijkertijd is dit het moment dat we nieuwe haring mogen verkopen. Als visspecialist maken we hier graag een lokaal feestje van met shantykoren en haringproeverijen om het winkelend publiek de nieuwe haring te laten proeven.”

Pionieren In 1991 kwam Ad in de zaak. Broer Kees volgde twee jaar later. Samen met hun vader Toon, de tweede generatie, hebben zij fijn nog zo’n vijftien jaar samengewerkt. Eigenlijk totdat Toon ziek werd en in 2006 overleed. “Korte tijd later zijn we gaan pionieren. Naast de viswinkel kwam er ook catering bij. Buffetten, diners, barbecues, seizoen-, haring- en themaparty’s werden geïntroduceerd, waardoor we ons hebben ontpopt tot regionale catering- en partyspecialist. Deze nieuwe belangrijke pijler van het bedrijf kreeg een vestiging in de Vennestraat onder de titel ‘de Proefunit’ compleet met proeverij, catering, partyservice en ruimte voor workshops. In 2016 kwam hier ‘De Proeverij’ bij, het voormalige zalencentrum De Voorhof in de Bondstraat nabij het gemeentehuis.”

Versbelevingswinkel De ondernemersdrang bleef en in 2018 openden Ad en Kees na een fikse verbouwing en uitbreiding de allereerste versbelevingswinkel in de regio op het adres Kanaalstraat 57-59.

“Baaij Fresh is een geweldig concept. Hierbij worden zowel ons brede assortiment dagverse vis als een mooi assortiment kwaliteitsvlees onder één dak aangeboden, aangevuld met een uitgebreide traiteur afdeling, compleet met proefeiland en broodjes en versproducten corner. Biologische en vegetarische producten hebben een prominente rol met daarnaast voorverpakte versproducten en een aantrekkelijk seniorenconcept van voordelige versmaaltijden. Dit alles is voortgevloeid uit opa Toon’s ‘Thoolse Vischhal’.”

Kanaalstraat 57 2161 JC Lisse T: 0252 417299 E: info@baaijfresh.nl W: www.baaijfresh.nl

LOWIETJE LISSE | HEEREWEG 10 WWW.LOWIETJE.NL

VL in het centrum van de geschiedenis De volksuniversiteit Lisse (VL) is verankerd in het hart van de lokale samenleving. Verbonden met ontwikkelingen op het gebied van volwasseneneducatie in de afgelopen decennia. In het midden van de jaren 70 van de vorige eeuw ontstond het fenomeen van wat werd genoemd de “moedermavo”.

Het betrof een vorm van volwassenenonderwijs waarbij het mogelijk was om via deelcertificaten het toenmalige mavodiploma te behalen. Vooral voor vrouwen in die tijd, die na de lagere school en soms de huishuidschool verder geen onderwijs hadden gevolgd, was dit een mogelijkheid om alsnog in de door hen ervaren onderwijsleemte te voorzien. Omdat de lessen overdag werden gegeven op voor moeders gunstige tijdstippen, was het mogelijk om zorg en opleiding te combineren. Een belangrijk onderdeel van de te behalen deelcertificaten was het taalonderwijs. Niet alleen het Nederlands maar ook de diverse buitenlandse talen. Ook hier ter plaatse ontstond een instituut waar volwassenen op voor hen gunstige uren modern taalonderwijs konden volgen.

Met de voortgaande ontwikkelingen op het gebied van voortgezet onderwijs verdween deze vorm van inhaalonderwijs op den duur om plaats te maken voor nieuwere vormen. De initiatiefnemers van de volwasseneneducatie in Lisse hadden ondertussen de nodige ervaring en expertise opgedaan om in een blijven-

Gebouw. de belangstelling voor taalonderwijs te voorzien. Het instituut voor volwassenenonderwijs werd omgevormd tot volksuniversiteit. Het taalonderwijs was en is nog altijd een belangrijk bestanddeel van het cursusaanbod, maar gaandeweg onderging het aanbod uitbreiding met tal van cursussen op gebieden als creativiteit, bewegen en algemene ontwikkeling. Inmiddels is de VL in bijna een halve eeuw uitgegroeid tot het gerenommeerde kenniscentrum van vandaag.

Monumentale locatie Alle activiteiten van de VL vinden plaats in het markante pand aan de Vuursteeglaan. Het gebouw, daterend van 1931, werd destijds ontworpen door de architecten K. Barnhoorn en Th. Van der Eerden om plaats te bieden aan de technische werkplaats en administratie van het Elektriciteitsbedrijf Hillegom-Lisse-Sassenheim. De bijzondere stijlkenmerken (Nieuw Historische stijl en Amsterdamse school) die vooral aan de buitenkant in tact zijn gebleven, verlenen aan het gebouw de status van gemeentelijk monument. In 1998 kreeg de volksuniversiteit het gebouw in eigendom. Het inwendige werd geheel getransformeerd tot een functioneel gebouw met lokalen, geschikt voor de diverse vormen van onderwijs die er worden gegeven. Een comfortabele omgeving

waar de vele cursisten dagelijks de cursussen en werkshops volgen, met gebruikmaking van moderne onderwijsvoorzieningen.

Voor iedereen De organisatie draait volledig op een team van enthousiaste vrijwilligers. Alleen de docenten ontvangen vergoeding voor hun activiteiten.

Dit betekent dat de VL een instelling is zonder winstoogmerk. Hierdoor zijn de cursusprijzen relatief laag en is de VL voor Iedereen toegankelijk, ongeacht vooropleiding, leeftijd of achtergrond. Wie meer wil weten over het nieuwe cursusprogramma, tijden en inschrijving kan terecht op www.volksuniversiteit-lisse.nl.

Volksuniversiteit Lisse Vuursteeglaan 9 2161 GD Lisse Telefoon 0252-419518 i nfo@volksuniversiteit-lisse.nl

Een landgoed vol verhalen Historische Hofboerderij op Landgoed Keukenhof Kasteel Keukenhof is een begrip in de regio, maar Restaurant De Hofboerderij is ook vast wel bekend. Velen van u hebben afgelopen jaren waarschijnlijk wel een keer in het restaurant of op het terras gezeten met een heerlijke kop koffie met versgebakken appeltaart. Maar tot nog niet zo lang geleden, om precies te zijn tot 2013 was de hele boerderij nog in functie als agrarisch bedrijf.

Laten we eerst een paar eeuwen teruggaan in de tijd. Adriaen Maertenszoon Block liet tussen 1641-1645 het landhuis Keukenhof bouwen. Ten zuiden van het royale woonhuis kwam er in 1643 ook een boerderij bij: de Hofboerderij. Van 1643 tot 1662 was boer Jan Dirckszoon van Roo de eerste pachter.

Maar de Hofboerderij hoorde niet altijd bij het landgoed. In 1662 werden de boerderij en het bijbehorende land voor de eerste keer voor 9300 gulden verkocht – trouwens te betalen in “vrijen, zuiveren gelde op drie termijnen aan een volgende meidage (mei) bij egale portiën”.

Cor van de Eijk met Gerrit Klein-Tijssink

Even in het zonnetje.

In 1664 werd de boerderij door Hendrik van Hoven sr. gekocht en sinds hij in 1666 ook het landhuis verwierf, hoorde de boerderij onlosmakelijk bij Landgoed Keukenhof.

Opkamer De boerderij bestaat nog steeds uit een voorhuis met kelder en opkamer en een laag dwarshuis met aanbouwen. Het wolfsdak is met oudhollandse pannen gedekt. In de L-vormige opkamer (krukhuis) werd gewoond, erachter

waren de stallen en de schuur. Daar, waar zich nu de ingang tot het restaurant bevindt, liep men vroeger door de stallen naar het woonhuis. Een deel van het vee werd dus “in huis” gehouden, waardoor de boerenwoning in de winter ook extra verwarmd werd.

Boereknegt Begin 18e eeuw was er plots brand op het landgoed. Op 26 juli 1705 brandden de boerderij, de hooiberg en de pas gebouwde schuur helemaal af. Alleen het bakhuis en de karnmolen konden worden gered. Omdat er sprake was van brandstichting werden diverse mensen ondervraagd door de eigenaar van de boerderij: Hendrik van Hoven jr, de zoon van de oude Hendrik. Diverse getuigen verklaarden toen dat ze de “boereknegt” Andries Spruijt pijp rokend zouden hebben gezien op gevaarlijke plaatsen, zoals dichtbij de hooiberg. Bovendien rookte hij vrijwel altijd een ongedekte pijp. Verder bevestigden een aantal getuigen dat Spruijt regelmatig vuur aanlegde bij het karnhuis, niet ver verwijderd van de hooiberg. Na het proces over de brandstichting werd Andries Spruijt schuldig verklaard en werd zijn dienstverband beëindigd. De boerderij, de schuur en de hooiberg (zgn. hooimijt) werden vrij snel weer herbouwd. Hierbij werd ook het oorspronkelijke rieten dak vervangen door een nieuw wolfsdak met oud-hollandse dakpannen, een zadeldak dus met twee afgeschuinde vlakken aan de korte zijden, zoals nu nog te zien is.

(Wordt vervolgd)

Interieur advies toen en nu?

Interieur advies Anno 2021!

Kijk op onze website wat we voor jou kunnen betekenen of neem contact op met de winkel voor een passend advies en mogelijkheden.

Mede mogelijk gemaakt door onze nieuwe interiordesigner Annemarie Vermeersen.

ANNEMARIE VERMEERSEN HOME MADE BY INTERIOR DESIGNER AnneMarie: “Thuis is de plek waar herinneringen gemaakt worden. Je huis straalt uit wie je bent en is de plek waar je gelukkig wilt zijn met Graag schets weghalen. de personen die je liefhebt. Met veel enthousiDe tekst een interieurontwerp naar links plaatsen. Onder de andere tekst. asme vertaal ik je woonwensen en smaak naar een kopje advies Anno 2021! een interieurontwerp datDan precies bij je Interieur past.

Het ontdekken van tinten, en combiEntexturen daaronder de foto van het interieur naties doen we samen. Er zijn geen problemen maar vooral oplossingen. “ Dan dit logo over de breedte onderin.

H E T

Annemarie Vermeersen.

B U I T E N L E V E N

Showroom in Lisse compleet vernieuwd!

Showroom Lisse | Rooversbroekdijk 109 | 2161 LP Lisse | 0252 414412 | lisse@postmus.nl S I E R B E S T R A T I N G

|

V L O E R T E G E L S

|

T U I N H U I Z E N

|

T U I N M E U B E L E N

|

T U I N O N T W E R P

Historische Hofboerderij op Landgoed Keukenhof (Vervolg)

Verder is nu niets meer te zien van wat eventueel nog zou kunnen wijzen op de grote brand van 1705. Het oorspronkelijke houtwerk van het dak werd in de 19e eeuw nog een keer helemaal vervangen.

Van 1662 tot 2013 woonden en werkten er in totaal 20 verschillende pachters op de boerderij. Het vroegste in het archief bewaarde document is de transportakte van de tweede verkoop van de boerderij aan Henry (Hendrik) van Hove(n). Vanaf 1666 hoort de boerderij vast bij het bezit van Keukenhof en werd altijd samen met de pachtcontracten verkocht.

Pachtcontract In het pachtcontract voor de boerderij en het land werd het onderhoud en het “op waarde

en vruchtbaarheid houden van de landerijen” vastgelegd. Jaarlijks moesten 12 wagens gier aan de verhuurder worden geleverd, de mest mocht niet verder worden verkocht of meegenomen na opzegging van de huur. In 1785 bedroeg de huur jaarlijks nog 599,95 gulden, te betalen op kerstdag. In 1840 was de huur al gestegen naar jaarlijks 945 gulden. Rechten en plichten van de pachters waren tot in onze tijd steeds nauwkeuriger vastgelegd: “hooi en mest dienen ter plaatse te worden gebruikt, het aantal melkkoeien moet altijd minstens 25 bedragen, en jaarlijks moet de pachter

De opgeknapte boerderij. vijf schuiten oude paardenmest kopen (30 gulden per schuit) om op de weilanden te strooien.” De pacht moest altijd op kerstdag worden betaald en de pachtcontracten liepen dan ook van kerstdag naar kerstdag.

Witte huisje Tot in de jaren 50 van de 20e eeuw woonden alle pachters nog in de oude boerderij zelf.

Pas in 1953 werd de voormalige varkensschuur ten zuiden van de boerderij op kosten van de nieuwe pachter, Cornelis (Cor) van der Eijk en zijn vrouw Suzanna Vreugdenhil, verbouwd tot woning: het witte huisje staat nog steeds als onderdeel van het boerderij-ensemble. In de oude boerderij nam toen de boerenknecht J.C. Steenvoorden zijn intrek.

Cor en Suzanna kregen 4 kinderen: Ina, Conny, Petra en Pieter Willem. Vader Cor was zeker tot 1984 pachter van de boerderij en zijn zoon Pieter Willem van Eijk volgde hem daarna als pachter op. Een van zijn zussen bleef ongehuwd bij haar broer op het landgoed en ging weer in de oude boerderij wonen.

Hofboerderij

Bollen rapen en ruimen.

De Hofboerderij is sinds 1999 een rijksmonument. In 2011 werden de begane grond van het oude woonhuis van de boerderij en de bijbehorende stallen in het gebouw ingrijpend gerestaureerd en kregen later een nieuwe bestemming als gezellige horecagelegenheid.

Woonbasis Woonbasi alles voorvoor raamraam en vloer alles en

vloer

Kom een Kijkje nemen!

Oktobereen is woonmaand!

Kom Kijkje nem

Heereweg 2161 BD L open huis mag er af

Hierbij de tekst.

(boven de foto)

Woonbasis

Alles voor raam, wand en vloer

October is de Woonmaand!

(onder de foto)

Kom langs voor interieur advies Bij Woonbasis hebben we de expertise om op maat advies te leveren. Kom gezellig langs en laat je inspireren en adviseren over de nieuwste woontrends

anaf Donderdag 1 juli 2021 Bent u van harte welkom in onze nieuwe winkel

Kom langs voor interieur Vanaf Donderdag 1 juli 2021advies

Woonbasis hebben we in de onze expertise Bent uBij van harte welkom nieuwe wi om op maat advies te leveren.

Kom gezellig langs en laat je inspireren en adviseren over de nieuwste woontrends.

Heereweg 199 ∙ 2161 BD Lisse

Fred. de Meulder: bollenman met gevoel voor publiciteit Frederic kiest voor een andere carriere

Onderwijzer worden was de meest voor de hand liggende keuze voor de jonge Frederic de Meulder. Dan trad hij in het voetspoor van zijn vader, zoals zo vaak gebeurde in de 19e eeuw. Maar de op 24 oktober 1871 geboren Frederic kiest als enige van de kinderen voor een hele andere carrière. Hij gaat in de bloembollen. Hij begint met het werken voor het Lissese bedrijf P. van der Veld.

Door Arie Dwarswaard Op 1 april 1898 start hij zijn eigen bedrijf, dat hij gewoon naar zichzelf noemt: Fred. met een puntje achter de letter d. de Meulder.

Rozenheim In 1906 verhuist hij naar Rozenheim aan de Heereweg, waarachter hij in 1908 een nieuwe bollenschuur laat bouwen. In 1908 laat De Meulder een serie foto’s van maken van allerlei werkzaamheden op zijn bedrijf. Als er iemand in die tijd is, die gevoel heeft voor publiciteit, dan is het Fred. de Meulder wel.

Hij gebruikt de foto’s voor verschillende doeleinden. Ze komen terecht in zijn handelsca-

De medewerkers van De Meulder stevig bezig op het land. talogi. Daarnaast leent hij ze ook uit voor bijvoorbeeld het tijdschrift Buiten, dat in 1908 en 1909 artikelen wijdt aan de bloembollenteelt.

Er is wel iets dat opvalt aan de foto’s. De Meulder laat ze soms wat aanpassen, fotoshoppen zouden we nu zeggen. Zo is er een foto van het planten van bloembollen en eenzelfde foto waarop rechts een bord staat met informatie over het bedrijf. Ook van de net gebouwde schuur bestaan twee versies: een gewone foto en eentje met op de zijkant van de schuur de naam van het bedrijf en het beeldmerk. Die elementen zijn echt toegevoegd.

Ansichtkaarten

Fred de Meulder bij geholde bollen.

Juist deze foto’s gebruikt hij om er ansichtkaarten van te laten maken, die hij verstuurt voordat hij op reis gaat naar zijn klanten. Hij meldt wanneer hij ongeveer van plan is om langs te komen.

Wat zijn kijk op onderscheidbaarheid betreft, zijn we er nog niet. Misschien wel het meest bijzondere dat Fred. de Meulder doet, is een logo laten ontwerpen dat niemand heeft. Waar zijn collega’s er in die tijd vooral voor kiezen om iets te doen met de bedrijfsnaam, vaak gecombineerd met een of meer bloeiende bolgewassen, kiest hij voor een totaal afwijkend

beeld: een dromedaris met op zijn rug een houten kist met bloembollen, genummerd 589 met daarachter een opkomende zon. De dromedaris wordt begeleid door een man in Noord-Afrikaanse dracht.

Het beeldmerk zet De Meulder breed in. Niet alleen voor het briefpapier van het bedrijf, maar hij gebruikt het ook voor zijn handelscatalogus. Die ziet er vanaf 1905 zeer opvallend uit ten opzichte van collega-bedrijven. Het ontwerp past geheel in die tijd: art nouveau.

Sierlijk, onderscheidend, uitnodigend. Wie zoiets weet te bedenken, snapt hoe je de aandacht trekt van je koperspubliek.

Publiciteit Als Fred. de Meulder iets had, dan was het een goed gevoel voor publiciteit. Door je te onderscheiden, val je op. En dat deed hij. Hij teelde en verhandelde niet alleen een prima kwaliteit bollen, ze gingen ook nog eens aan de hand van de kameel de wereld in. Dat kon geen collega hem nazeggen.

Arie Dwarswaard vertelde over het leven van Fred. de Meulder tijdens de D.W. Lefeber-lezing van Museum de Zwarte Tulp in september 2021.

BIJ JOHN DE BRUIN MOET JE ZIJN

for smoking, betting, winning and fishing voor: SIGAREN, SIGARETTEN, TABAK EN HENGELSPORT LOTEN, LOTTO, KRASLOTEN STAATS voor: EN WEDDEN OP PAARDEN voor: Homerr, Mondial Relay en GLS PAKKETSHOP

Zo was het vroeger: welke zaak zat er naast?

Antwoord mailen of inleveren in de winkel s.v.p..

Onder de juiste inzenders worden 2 boeken over sigaren verloot.

We zijn helemaal open voor: • Alles wat we in huis hebben • We pakken alles voor u uit • We pakken alles voor u in • Wat mogen we voor u doen?

• 100% open

TABAKS- EN HENGELSPORTSPECIAALZAAK JOHN DE BRUIN Heereweg 240A• 2161 BR Lisse 0252 413833 • info@johndebruin.nl

Al 50 jaar, spetterend plezier

Colofon Historisch Lisse is een speciale uitgave van LisserNieuws en verschijnt in Lisse.

Met bijdragen van: Arie Dwarswaard

Sales

Arie de Koning

Wanda de Mooij

Deen Boogerd

Desiree Uyldert

Cultuur-Historische Vereniging “Oud Lisse”

Keukenhof Foto’s: Archief Oud Lisse www.dewaterkanten.nl www.sportfondsenlisse.nl

SPORTCENTRUM DE WATERKANTEN SPORTFONDSEN

Keukenhof

Redactie Ruth Eppink

Hoofdredactie Teuntje van Delft

Colofon

Grote schoolvakantie in 1963 Schoolvakanties rond 1963, was het toen echt heel anders?

Vakantieherinneringen van een zestiger uit de tijd dat de meeste moeders elk dubbeltje moesten omdraaien alvorens het uit te geven.

Computerspelletjes? Natuurlijk niet! Ganzenborden, dammen, schaken, halma, kaarten en natuurlijk mens-erger-je-niet, maar alleen als het slecht weer was. Met beter weer trok je eropuit naar het Reigersbos om hutten te bouwen, voetballen op het landje van Cardol, stoepranden op straat, busjetrap en belletje lellen bij de buren tot ze er helemaal gek van werden.

Voor hen kon de vakantie niet kort genoeg zijn.

Door Deen Boogerd Als het goed weer was, ging je zwemmen in de Ringvaart bij de draaibrug, wel gevaarlijk door de enorme zuigkracht van de boten. Als je ouders het zich konden veroorloven, werd je toch maar liever naar het Sassemse zwembad gestuurd, daar was immers toezicht. Altijd dringen in de rij tot de ketting losging, links de meisjes, rechts de jongens. Af en toe was het gemengd zwemmen wohh... maar kwam niet te dicht bij de meisjes, want dan werd je teruggefloten en na drie keer fluiten werd het gemengd zwemmen afgeblazen en stuurden ze

de stouteriken naar huis. Voor een stuiver kon je een puntdrop of een spekkie kopen bij het loket in dat tochtgangetje. Stond je daar veel te lang te klappertanden met je handdoek over je magere schoudertjes. ‘Zal ‘t zijn?’ ‘Sppspspekkie mmevrouw…’ ‘Wah zeggie, jochie?’ Ze deed het erom!

Ruigenhoek Naar Langevelderslag ging je als het echt mooi weer was, maar met tegenwind stapten we bij de Ruigenhoek af en was ‘het kleine zeetje’ groot genoeg voor veel plezier. Spelen bij de bunkers en in de rest van het stukje oorlogsverleden. Ook daar moest je uitkijken, in het wat diepere gedeelte lag onder water een muur, daar moest je niet bovenop duiken, dat deed pijn als je geluk had. Het kleine zeetje kon zo nu en dan ook flink meuren; als het te lang warm bleef, kwamen de vissen boven drijven met hun buikje omhoog. Dan fietste je toch wel liever een stukje verder tegen de wind in naar het strand en de frisse zeelucht.

Vakantiegevoel Groenendaal bij Heemstede met de kinderboerderij en de speeltuin was ook zo’n plek met dat speciale vakantiegevoel. Een paar uur daar gaf je al het gevoel van een hele dag genieten. Was je al wat ouder dan ging je werken op het land, wieden langs die eindeloos lange bedden en dan weer terug, alsof er nooit een eind aan kwam. Veel liever liep je mee met de rooimachine, om bakken of manden te verwis-

selen. Als je snel kon bollenpellen kon je daar ook een goed zakcentje/kostgeld mee verdienen. Voor je het wist was die mooie zomer alweer voorbij en zat je weer in de schoolbank luidkeels plaatsnamen op te dreunen van de aardrijkskundeles. De echo galmt nog door in mijn hoofd, van Hillegom, Lisse, Sassenheim, Noordwijk binnen, Noordwijk zee, Katwijk binnen, Katwijk zee, enz. Leuke plekken in de vakantie, maar niet in de schoolbanken!

‘Het Kleine Zeetje’, bij de Ruigenhoek. Een olieverfschilderij van Piet Horsman uit 1965.

Dit kleine zeetje maakte deel uit van het Twistduin wat toebehoorde aan de Gravin Cornelia Johanna van Lynden Pallandt wonende in het kasteel de Keukenhof. Het Twistduin lag zuidelijk van de Delfweg en oostelijk van de Herenweg die nu parallel ligt aan de provinciale weg. De gravin gaf in 1904 de opdracht om het Twistduin af te zanden en liet het Steengrachtkanaal* aanleggen, zo ook de bijbehorende bruggen. Alle sloten werden gegraven ten behoeve van de zandafvoer (zandsloten). ‘Het kleine zeetje’ maakte deel uit van die zandwinning. *Steengracht is de naam van een bewoner van Keukenhof waar het kanaal naar genoemd is, alle bruggen zijn ook naar hun familieleden genoemd.

Na bijna 25 jaar is het tijd voor...

Nieuwe generatie.

Blijvende persoonlijke aandacht.

Delen van 25 jaar ervaring en vakkennis.

KAPELSTRAAT 2, LISSE | T 0252 - 41 25 70 | BRIL-JANT.NL