TravMagazine Top 50 2023 by TRAVel Media

2023 | Het grootste reisvakblad van Nederland | 25th anniversary

when a wave from a local makes you feel all warm inside.

WATCH AND GO DEEPER

It’s the ultimate bonding experience as you connect with new friends and the world around you. Sailing to the Arctic, Antarctica, the South Paciﬁc and all seven continents, our new Expedition ships are designed for rare wildlife encounters while nestling you in luxurious creature comfort. With only 250 guests and nearly one team member for every guest, it’s connection on a whole new level.

Expedition

Seabourn.com saleseur@seabourn.com

Voorwoord

Editorial

De Top 50 jubileert Het interview Arjan Kers

12 98

Frank Oostdam

Martin van Kranenburg

110

DEZE UITGAVE IS ‘POWERED BY’

De beste krant maken we morgen. Het is een uitspraak van de redactiechef van de krant waar ik vroeger werkte. En zo bleven we ons dagelijks verbeteren. Ik citeer hem één keer per jaar, bij het verschijnen van onze Top 50. De hectiek van het productieproces, dat maanden vergt, zorgt voor zoveel inspiratie dat ik meteen weer zou willen beginnen met de volgende editie. Maar voorlopig eerst deze bijzondere uitgave. De Top 50 bestaat 25 jaar (dankuwel) en ik durf in alle bescheidenheid te zeggen dat we zelden zo’n mooi magazine hebben gemaakt, in ieder geval ook nooit zo’n dikke. Deze jubileumuitgave bevat veel nieuws. De lijst met de 50 grootste reisbedrijven in Nederland heeft na jaren een nieuwe top 3. Daarnaast zijn er veel nieuwkomers, niet alleen in de Top 50, maar ook in de sublijsten met grootste touroperators en retailers.

Het toont aan hoe dynamisch de reiswereld is. Niets is in beton gegoten. Soms verdwijnen bedrijven, zoals het failliete Vacancesoleil dat nog één keer in de lijst staat, maar vaker doemen nieuwe bedrijven op. Het geeft vertrouwen voor de toekomst. Veel reisbedrijven verwachten in 2024 verdere omzetgroei, en belangrijker, ook meer passagiers. Ik bedank alle bedrijven die hebben meegewerkt aan deze uitgave en die hun cijfers beschikbaar hebben gesteld. De Top 50 maken we samen. En de beste Top 50 maken we volgend jaar. Theo de Reus

Colofon Abonnementen

bedrijfsabonnement): € 77,70

TRAVel Media.

Opgave van abonnementen via

Verzendkosten België: € 49,80.

Algemene vragen: info@travmedia.nl

info@travmedia.nl

De Top 50 is een uitgave van

www.travmagazine.nl of via

Verzendkosten buitenland luchtpost: € 112,25

Tel. 035-6728830 Fax: 035-6728833

Telefoon: 035-6728830.

Collectieve (school)abonnementen

Redactie

Abonnementen lopen automatisch

Prijzen exclusief 6% BTW.

Mail persberichten naar:

door, tenzij uiterlijk 30 dagen voor de

redactie@travmedia.nl

vervaldatum bij ons wordt opgezegd.

Adres redactie:

info@travmedia.nl

Arendstraat 33A, 1223 RE Hilversum Informatie over aanleveren advertentie materiaal: traffic@ travmedia.nl DTP: Iris Beenen Druk: PreVision Eindhoven Oplage: 6.211

(laaggeprijsd) op aanvraag

Dit kan uitsluitend per mail: Abonnementsprijzen: Bedrijfsjaarabonnement (blad en nieuwssite): € 169,50 Webabonnement: € 129,50 Thuisabonnement (alleen in combinatie met een

© TravMagazine Niets uit deze opgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt worden in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch in foto kopie of anderszins zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.

Directie: Tom van Apeldoorn & T.J. van Apeldoorn

Redactie: Theo de Reus, Arjen Lutgendorff, Sharon Evers, Rahanna van Stapele, Dylan Cinjee, Tijn Kramer, Judith Wetselaar, Marloes Kleijer & ChatGPT

Verkoop: Dennis Ebbers, Dennis de Groot & Tina Bakker

Marketing: Daniëlle van Ewijk & Iris Bax

Vormgeving: Iris Beenen & Seb van Apeldoorn

Ervaren team van specialisten

Persoonlijke service

Beste prijs-kwaliteitverhouding

Korte reactietijd, binnen 24 uur

24/7 bereikbaar

luxury holidays,city escapes & incentives

Op zoek naar persoonlijke assistentie en specialisme voor het boeken van ’s werelds mooiste en meest exclusieve resorts, een luxe city escape of een bijzondere incentive? Bij Collections bundelen we jarenlange ervaring en liefde voor het vak met de juiste contacten en creativiteit. Het team van Collections zit voor jullie klaar!

www.collections.travel + 31 (0)20 440 1400

Ontdek

DE OCEAN STATE OF MIND Het nieuwe Europese luxe lifestyle merk op zee, in de vaart sinds augustus 2023

Registreer via Explorajourneys.com/traveladvisors of neem contact op via 00800 08250851

Untamed Travelling

Interview

Back to the future

‘Er is nog veel te winnen in de reissector’ Welke uitdagingen en kansen staan de reiswereld de komende vijf jaar te wachten? Dat was de rode draad in het traditionele Top 50-interview met opinion leaders uit de branche. Vanwege het 25-jarig jubileum van de Top 50 werd vooral vooruit gekeken. ‘Mensen zullen blijven reizen.’ Door: Tom van Apeldoorn, Arjen Lutgendorff en Theo de Reus Foto’s: Bastiaan Musscher

De gespreksdeelnemers van dit jaar zijn, in willekeurige volgorde: Joyce Fonteijn (Kupers Reisinfo), Hilda van der Wel-Gonzalez (Avila Reizen), Helen van Berkel (ATPI), Maaike van der Windt (ten tijde van dit interview net drie weken directeur bij de Jong Intra Vakanties), Nico Bleichrodt (Holland America Line), Hans Knottnerus (Sunny Cars), Frank Oostdam (ANVR), Don Kaspers (The Travel Club), Charles Verstegen (Transavia) en Arjan Kastelein

(Personal Touch Travel). Gespreksleider is uitgever Tom van Apeldoorn (TRAVel Media). Van Apeldoorn: ‘Wat zou het betekenen als er 30 procent minder passagiers bij KLM zou zijn? Minder vluchten, dat probleem komt er wel aan.’ Van der Wel-Gonzalez: ‘Beperkingen op deze reizen zouden een grote economische impact hebben op heel

veel landen, met groeiende armoede en meer migratie als gevolg. Toerisme heeft veel positieve aspecten die we moeten benadrukken en consumenten bewust moeten maken van de redenen om verre reizen te blijven ondersteunen.’ Van Apeldoorn: ‘In de media is het bijna kansloos om te vertellen dat het toch wel een goed idee is om op vakantie te gaan.’

Oostdam: ‘De bevreemding is enorm. Ik maak mij wel zorgen als het gaat om het imago van reizen en toerisme in het algemeen. We zitten al in de hoek van de tabaksindustrie. Kijk naar de politiek en ngo’s. Het is alleen maar bashing op toerisme.’ Van der Windt: ‘Het begint ook wel bij onszelf. We moeten erkennen dat het anders moet en onze verantwoordelijkheid pakken om reizen duurzamer te maken.’

gezegd dat er geen vraag naar een product was, dan was mijn reactie: als je het niet neerlegt, dan is er ook geen vraag naar. Leg meer duurzamere producten in de ‘etalage’.’ Van der Windt: ‘We moeten het als reisbranche collectief oppakken.’

Van Apeldoorn: ‘Maar hoe dan?’

Kaspers: ‘Op de zakelijke markt zie je wel enorme verschuivingen, vooral vanuit de bedrijven die eisen van medewerkers om voor de duurzame reisoptie(s) te kiezen.’

Van der Windt: ‘Er is niet één silver bullet. We weten allemaal dat de trein nog niet goed genoeg is en dat elektrisch vliegen nog ver weg is, maar we moeten langzaam maar zeker met elkaar iets aanslingeren.’

Van Berkel: ‘Jazeker. Met name bij beursgenoteerde organisaties, waar compliance en governance heel essentieel zijn. Je hebt het dan al snel over 40 procent van de corporate organisaties.’

Knottnerus: ‘Slechts één procent van de mensen die bij ons een auto boekt, wil een elektrische auto…’

Kastelein: ‘Maar die moéten. Individuele consumenten hebben die ‘noodzaak’ veel minder.’

Bleichrodt: ‘Onze maatschappij streeft naar klimaatdoelen tussen 2030-2050, maar het is net alsof de reissector morgen klaar moet zijn. Het gaat in de media steeds meer over vliegschaamte. Een journalist vroeg mij onlangs of de consument ook al last heeft van cruiseschaamte. Allemaal lelijke woorden en stemmingmakerij. En elke dag sta ik in de file. Kijk eerst naar jezelf. Heb je wel twee auto’s nodig bijvoorbeeld? De reissector is blijkbaar een quick win voor media en politiek.’

Knottnerus: ‘Het is ook een mindset. Ik ging voor corona twee keer per maand naar München, maar daar ben ik al drie jaar niet geweest. Die gesprekken voeren we online. Dat is ook een principebeslissing vanuit mezelf.’

Van Apeldoorn: ‘Vraagt de consument naar duurzamere opties?’ Fonteijn: ‘Er zijn geen klanten die er bij ons actief naar vragen, maar dat wil niet zeggen dat we er niks aan moeten doen.’ Oostdam: ‘We hebben de verplichting om zelf in actie te komen. De ANVR is bezig met een nieuwe duurzaamheidsambitie. Dat gaat af en toe best schuren. Ik heb in de sales gezeten en als er dan werd

Kastelein: ‘Wie aan deze tafel heeft zijn laatste vlucht gecompenseerd?’ Van der Wel-Gonzalez: ‘Bij ons is het verplicht. Bij ons worden alle reizen die onze medewerkers maken voor Avila, zoals famtrips of beurzen, altijd gecompenseerd.’ Van Berkel: ‘We bieden onze klanten de mogelijkheid CO2 te compenseren. Ook intern moeten wij reizen van onze eigen staff compenseren en is er een verplichte rapportage van het water- en elektriciteitsverbruik. Compensatie doen we middels investering in ESGprojecten.’ Van Apeldoorn: ‘Zijn jullie er als ZSO proactief mee?’

Hilda van der Wel-Gonzalez, Avila Reizen

Frank Oostdam, ANVR

Kaspers: ‘Ja, we hebben een werkgroep, maar consumenten haken veelal af als ze horen wat compenseren kost. Ik vind het aandeel duurzame reizen in het productaanbod van touroperators nog schraal. Je zou zeggen: ‘Pak het met elkaar aan, stop allemaal het compensatiebedrag in de (pakket) prijs.’ Dan is er geen discussie meer.’ Van Apeldoorn: ‘Maar ‘wij’, de reisbranche, hadden toch ook CO2 gekocht?’ Oostdam: ‘Dat klopt, maar we gaan stoppen met compensatie, omdat we vinden dat we een stap verder moeten en gezamenlijk tot reduceren moeten overgaan. We gaan

FareFinder, de vluchtboekingstool voor Touroperators en Reisagenten Speciale touroperator tarieven op meer dan 25 airlines Wijzigen & annuleren in My FareFinder Volledige NDC content Koppelingen met Site spirit, Travelnote & BAS Eenvoudig optieboekingen maken Specialistische reserverings en groepenafdeling 24 / 7 noodnummer Extranet met unieke airline database en groepentool

Uniting travel and technology

accountsupport@airtrade.nl

gezamenlijk SAF inkopen (Sustainable Airline Fuel, red.), de duurzame vliegtuigbrandstof.’ Van der Wel-Gonzalez: ‘Voor een internationale vlucht betalen onze klanten 80 euro en binnen Europa 30 euro. We laten ze zien welke wereldwijde projecten we ondersteunen en dat vinden ze fantastisch. Ze vinden het niet erg om te betalen. Voor hen is het een feel good-moment.’ Van Apeldoorn: ‘Het punt is dat jouw klanten vaak wel een boek hebben gelezen, maar de gemiddelde consument kijkt waar hij een reis het goedkoopst kan boeken.’ Oostdam: ‘Volgens het Trends in Tourism-onderzoek is prijs het eerste waar men naar kijkt, gevolgd door de bestemming. Sociale aspecten en duurzaamheid staan helemaal onderaan.’ Van Apeldoorn: ‘Maar wat gebeurt er dan nu? De politiek schreeuwt moord en brand, maar de consument doesn’t care.’ Fonteijn: ‘Ik denk dat het de reiziger wel uitmaakt, maar wat heeft die ervoor over?’ Lutgendorff: ‘En maakt het de gemiddelde reisprofessional iets uit?’ Van Apeldoorn: ‘Ook niet.’ Oostdam: ‘Het is de Nederlandse samenleving. Dat zijn wij ook natuurlijk.’ Fonteijn: ‘Ik denk dat het iedereen wel bezighoudt.’ Van Berkel: ‘Als de 2030-doelstellingen er niet waren geweest, was er niets gebeurd.’ Van der Windt: ‘Uiteindelijk hebben we zelf een morele plicht en moeten we met elkaar zeggen: ‘we vinden dit belangrijk, want het gaat om onze kinderen en de kinderen van onze

Joyce Fonteijn, Kupers Reisinfo

kinderen, we willen de wereld goed achterlaten’. De consument gaat voor prijs, daarom moet je als sector afspraken maken. Fossiele brandstoffen zijn op een gegeven moment ook een keer op. We moeten innovatie en technologie daarom gaan aanjagen.’ Van Apeldoorn: ‘Ze zeggen toch dat de wal het schip vanzelf keert? Als kerosine niet meer te betalen is, dan kunnen we niet meer en dan houdt het vanzelf op.’ Van der Windt: ‘Maar dat punt wil je toch voor zijn? Je ziet dat op je afkomen en je ziet de klimaatverandering.’ Van Apeldoorn: ‘Ik ben het helemaal met je eens, maar ik geef even tegengas hè. Reizigers/ vakantiegangers zijn als een groep lemmingen die op de afgrond afrent en die rent gewoon door.’ Lutgendorff: ‘Is er geen standaard klimaatbijdrage te bedenken, net als de SGR-bijdrage?’ Van der Wel-Gonzalez: ‘Ja, precies. Dat zou fantastisch zijn.’ Van Apeldoorn: ‘Nou, die hebben we. De vliegtaks, maar die wordt niet gebruikt voor het klimaat.’

Nico Bleichrodt, Holland America Line

Lutgendorff: ‘Ik bedoel een klimaatbijdrage die in gezamenlijke projecten van de reisbranche wordt gestoken. Nu is iedereen met eigen projecten bezig.’ Van der Windt: ‘Ik vind dat een heel mooi idee. Iets dat je met elkaar als sector organiseert.’ Van der Wel-Gonzalez: ‘Een klein bedrag per persoon wordt een groot bedrag als het om miljoenen reizen gaat.’ Oostdam: ‘Het zou een van de suggesties kunnen zijn. We wilden ooit een duurzaamheidsfonds lanceren. Nu hebben we een afspraak over het gezamenlijk aanschaffen van SAF. Als intermediar moet je ook volledige transparantie bieden op het gebied van prijs, bestemmings- en hotelbeschrijving én de hoeveelheid CO2 die je uitstoot door een reis. Vervolgens is het aan de reiziger om die keuzes te maken.’ Lutgendorff: ‘Wat krijgt een gemiddelde reisprofessional aan opleiding als het gaat om duurzaamheid?’ Oostdam: ‘In theorie is er één iemand per organisatie die zich daarmee bezighoudt.’

Interview

Lutgendorff: ‘Omdat dat moet voor het Travelifeduurzaamheidscertificaat/-logo.’

informatieverstrekking ontzettend belangrijk is, maar we kunnen de wereld niet in één dag veranderen.’

Van Berkel: ‘Dat vind ik ook een risico. Het moet niet zo zijn dat de verantwoordelijke binnen de organisatie, ‘mevrouw Sustainability’, komt binnenlopen en dat de verantwoordelijkheid daarmee uitsluitend bij die persoon komt te liggen. Sustainable zaken doen is een verantwoordelijkheid van iedereen binnen de organisatie en dit moet geïncorporeerd worden in de manier waarop wij onze services leveren.’

Lutgendorff: ‘Ik begrijp altijd dat cruisen de meest vervuilende manier van reizen is. Wat vind je daar dan zelf van?’

Bleichrodt: ‘Voelen jullie dat consumenten terughoudend zijn op dit moment om te reizen? Ik heb dat gevoel namelijk helemaal niet en branchecollega’s zijn ook heel positief.’ Kastelein: ‘Branchecollega’s zijn vaak positief over de omzet, maar als je kijkt naar het volume, dan is dat vaak wel anders. Doordat de prijzen zijn gestegen, is de omzet goed en dat is natuurlijk hartstikke leuk en aardig, maar minder mensen reizen.’ Van Berkel: ‘Volgens mij is het een beperkte groep die niet gaat reizen vanwege de duurzaamheidsdiscussie.’ Bleichrodt: ‘Ik vind ook zeker dat er iets gedaan moet worden en dat

Bleichrodt: ‘Er wordt natuurlijk heel veel gekeken naar uitstoot, maar er wordt ontzettend veel gedaan. Het antwoord voor de luchtvaart en cruisevaart zit hem in welke milieuvriendelijke brandstof voor auto’s, vliegtuigen en cruiseschepen er komt. Op dit moment testen we op biofuel, maar dat is een tussenoplossing. Al onze schepen hebben een stekker, zodat we in de havens op walstroom functioneren. Daardoor hoeven we hier geen motoren te laten draaien. Rotterdam heeft er miljoenen in geïnvesteerd, net als Noorwegen. We doen ook veel aan boord: food-waste management, geen plastic aan boord, ledverlichting, noem maar op. Er varen wereldwijd 150 tot 300 schepen, je kunt niet alle schepen in één keer omzetten qua brandstof.’ Oostdam: ‘We hoeven niet te stoppen met reizen, we hoeven niet te stoppen met vliegen, maar het moet bewuster. Vertel de waarheid, zeg gewoon dat cruisen vervuilend is én dat je bezig bent met verduurzamen. We hoeven

Hans Knottnerus, Sunny Cars

het ook niet van vandaag op morgen op te lossen. Dat moet het verhaal zijn.’ Van Apeldoorn: ‘Maken we dan de fout door te zeggen: ‘Ja, maar de boeren doen dit en in China gaan al die airports open en dan mogen wij niet op vakantie? Waar hebben we het over? Dat mogen wij als branche dus nooit doen?’ Oostdam: ‘Nee, want dat zijn jijbakken. Het is allemaal zo wat je zegt, maar dat ontslaat ons niet van de verplichting om zelf iets te gaan doen.’

Nederlanders en milieuorganisaties het krom vinden.’ Van Apeldoorn: ‘Je moet zoveel CO2vrijstellingen opkopen. Nou, ik koop vijf boerderijen uit, ik heb mijn CO2, dus ik kan mijn natuurvergunning krijgen. Dat is de regel.’ Van der Windt: ‘Het is een vorm van compenseren en volgens mij hebben we daar net van geconcludeerd dat dat niet helemaal het pad is.’

Don Kaspers, The Travel Club

Knottnerus: ‘De consument bepaalt. Ik heb op een gegeven moment tegen marketing gezegd: meer elektrische auto’s aanbieden. Het heeft geen zin gehad, want het wordt gewoon niet geboekt.’

Van Apeldoorn: ‘Ik denk dat we het duurzaamheidsvraagstuk tijdens dit gesprek even moeten laten voor wat het is.’ Knottnerus: ‘Ik vond het net gezellig worden.’ Van Apeldoorn: ‘Is er wat veranderd in de verhouding tussen touroperators en retail na het faillissement van D-reizen?’

Van Apeldoorn: ‘Dus we concluderen dat we het allemaal ongeveer wel weten, maar hoe kunnen we dan proactief worden? Hoe gaan we dat doen?’

Kaspers: ‘Er zijn wel dingen veranderd en zeker in de beginfase is er heel veel angst geweest. Ik denk onterecht. Het is jammer dat zo’n mooi bedrijf uiteindelijk omvalt.’

Verstegen: ‘Een statement waarover je kunt gaan nadenken en langzaam kunt gaan innemen, is dat compenseren achter ons ligt en dat we alleen nog maar inzetten op reduceren. Dus niet compenseren, maar reduceren.’

Knottnerus: ‘Het bedrijf is niet omgevallen.’

Lutgendorff: ‘Wat vinden jullie ervan dat Schiphol van boerderijen de stikstofrechten afkoopt of volledige boerderijen koopt om aan de CO2reductie te voldoen en zo de natuurvergunning binnen te slepen? Milieuorganisaties en gemeenten zijn er minder blij mee, lees ik.’ Oostdam: ‘Ik snap de ophef niet zo.’ Van Apeldoorn: ‘Het zijn toch de regels?’ Lutgendorff: ‘Ik begrijp dat het de regels zijn, maar ik snap ook dat

Kaspers: ‘Ik merk gewoon in alle processen dat er nog steeds een vertrouwensprobleem is tussen touroperators en retail. De discussie dat het geld bij de touroperator hoort te staan? Daarnaast denk ik dat vooral touroperators niet willen begrijpen hoe retail echt werkt, wat je er aan voordeel kunt halen en wat je vervolgens door samenwerking kunt optimaliseren. Het gaat vaak over ‘zij en wij’ of ‘wij en zij’ en minder over gezamenlijk optrekken. Wij zijn intern enorm gedreven op proces-efficiency, omdat we denken dat we daarmee de verkoop meer in staat stellen om te verkopen en de rest van het werk (administratie, techniek, enzovoorts) weg te halen bij onze franchisers. Daar zie je dat zelfs touroperators heel ver achterliggen.

Leveranciers komen gewoon niet mee in de moderne techniek. In de coronaperiode is er heel weinig innovatie geweest in de sector. Bij The Travel Club hebben we het geluk dat we een investeerder hebben die wil dat we veel investeren in moderne techniek. Feitelijk is onze sector nooit volwassen geworden. We hebben nooit gezamenlijk willen investeren in verbetering van onze gezamenlijke toekomst, op een enkele partij na. Ik vraag heel vaak om proces-efficiency bij touroperators, maar ik krijg te vaak een negatieve reactie. Eén ding kunnen we ons niet permitteren en dat is ‘nee’ verkopen. Dus we gaan het (steeds meer) zelf doen en dat is min of meer gedwongen. Liever niet, hè. want waarom zou je?’ Van der Wel-Gonzalez: ‘Voor Avila is de retail heel belangrijk. We proberen de retail altijd prioriteit te geven en goed samen te werken, zodat we het werk voor de klant echt ‘samen doen’. We nemen altijd de verantwoordelijkheid voor de boeking. We geven echt om de sector, we denken graag mee hoe we het voor de retail makkelijker kunnen maken.’ Van Apeldoorn: ‘Nu komt de ACM met aanbevelingen waarmee reisbedrijven nog weleens problemen kunnen krijgen. Want de getoonde prijs moet kloppen met de prijs waarvoor mensen het ook moeten kunnen boeken en we weten allemaal dat dat technisch nog niet kan.’

DEZE UITGAVE IS ‘POWERED BY’

Vol energie de wereld in Bij KLM gaan we altijd net een stapje verder om de reis van onze passagiers zo aangenaam mogelijk te maken, zodat je klant fris en vol energie aankomt op de bestemming. Wat het doel van de reis ook is. KLM biedt rechtstreekse vluchten naar talloze bestemmingen zodat je klant niet langer vliegt dan nodig. Met onze World Business Class, Premium Comfort Class en Economy Class, kies je gemakkelijk het comfort dat past bij je klant. Ontdek al onze bestemmingen en services op klm.nl

Kaspers: ‘Wij verkopen het liefst persoonlijk, een-op-een. En het online spel gaat grotendeels aan ons voorbij? Wij zetten als gevolg van de nieuwe claim van de ACM de machines weer uit, want met de reacties kom je inhoudelijk niet verder.’ Van Apeldoorn: ‘En staat daar dan in dat jullie nog niet voldoen aan de eisen?’ Kaspers: ‘Nee, ze concluderen dat het bij ons nog niet klopt. Voor ons is het geen boete waard, dus hebben we besloten de boekingsmachine uit te zetten. Maar het is eigenlijk heel bizar, want er zijn wel OTA’s die nu echt een probleem hebben. In principe iedereen die online probeert te performen. Je kunt dit in de huidige technische setting nauwelijks krijgen zoals de ACM het wil.’ Van Apeldoorn: ‘Nico, heb jij dat wel? Als ik bij jou op de website 699 euro zie en ik klik, dan is het ook 699 euro. Ik weet niet of 699 euro bij jou bestaat, misschien eerder 1.699, maar het is in ieder geval niet zo dat als je een datum aanklikt het bedrag verandert in 1.999 euro.’ Fonteijn: ‘Het kan wel zijn dat een type hut dan heel toevallig net vol is.’ Bleichrodt: ‘Het kan wel zijn dat de hut van die prijs dan vol is, maar we

hebben altijd de mogelijkheid om te matchen.’ Van Apeldoorn: ‘Maar daar gaat wel de discussie over; 1.699 euro voor een 2-persoons hut met balkon, ‘oh, die hebben we niet meer’. Je hebt hem echter wel aangeboden. De ACM kan daar al weer iets van vinden. Ze willen niet begrijpen wat we aan het doen zijn.’ Oostdam: ‘Ja, het is echt een groot probleem.’ Van Apeldoorn: ‘Frank, hebben jullie een proefproces tegen de ACM overwogen?’ Oostdam: ‘Ja, maar we hebben het niet gedaan omdat na overleg met de bedrijven die een brief van de ACM hebben gekregen, bleek dat we geen gemeenschappelijk draagvlak hadden. Ons advies was, gelet op de discussie die we met de ACM hebben: accepteer die prijsgarantie. We hebben afspraken gemaakt met de ACM en zijn daarbij tot het gaatje gegaan. Dat zijn criteria waar we aan moeten voldoen. Nu komt de ACM met extra eisen, dan veranderen ze de spelregels gedurende de wedstrijd. Daar kunnen wij niet mee akkoord gaan. Dus een aantal criteria, zoals die prijssprongen, is niet te doen, dat gaat gewoon technisch niet. Daar kunnen we niet aan voldoen.’

Kaspers: ‘We hebben vanzelfsprekend ook een gesprek gevoerd met de ACM en de eisen die ze stellen zijn praktisch, vanuit de techniek gezien en op basis van mijn 30-jarige ervaring - nooit volledig haalbaar. Het alternatief is dan dat je voor variabele en veelal nog onbekende posten, zoals de lokale taxen, een fictief bedrag in de prijs moet gaan opnemen. Om het zekere voor het onzekere te nemen, zou je die ruim kunnen inschatten en algemeen kunnen toepassen. Maar ook dat is niet gewenst, want het moet een reële inschatting zijn en die is per reis en party weer anders.’ Oostdam: ‘We hebben nu afgesproken dat we het proces achterwege laten, omdat het geen kans van slagen heeft, maar we gaan wel vragen of we het nog een keer technisch mogen uitleggen. We vermoeden nog steeds dat de ACM geen goed idee heeft hoe onze markt in elkaar zit.’ Kaspers: ‘Let wel, een poster op het raam, een A4’tje in de winkel of een billboard langs de A1 is voor de ACM hetzelfde, namelijk een uitnodiging tot koop en moet dus een aanbod zijn waarin alle voorzienbare kosten zijn opgenomen.’ Van Apeldoorn: ‘Ook met vanafprijzen?’

Charles Verstegen, Transavia

ZORGELOZE UITSTAPJES BEGINNEN MET ZORGELOOS INSTAPPEN.

Ontdek de zonnige kant van autohuur. Bij Sunny Cars houden we ervan om autohuur makkelijk en helder te maken. Daarom is all-in bij ons ook echt all-in. Simpel en betrouwbaar! We bieden een duidelijk en transparant proces én ondersteunen met kant-en-klare communicatie. Alles is gemakkelijk zelf te regelen via de B2B-tool en ons salesteam staat altijd voor je klaar. Dát is de zonnige kant van autohuur.

Kaspers: ‘Altijd, want je moet een prijs leveren waarvoor de consument de reis kan kopen. Daar begint de hele discussie. Op websites moet dus de eerste prijs die je toont boekbaar zijn, inclusief alle voorzienbare kosten en op alle data. Je mag namelijk geen bijzinnen meer vermelden. De boete kan oplopen tot tonnen en dat is het ons niet waard.’ Van Apeldoorn: ‘Helen, wat zijn de problemen die jullie bij ATPI tegenkomen?’ Van Berkel: ‘We hebben het nu over duurzaamheid gehad. Het is natuurlijk een heel aansprekend en actueel onderwerp, maar het speelveld is veel complexer dan dat alleen. Waar wij tegenaan lopen, is de vraag op grond waarvan een zakelijke reiziger of een travel manager besluit om het beleid aan te passen. De kosten zijn gigantisch, capaciteit is nog steeds een uitdaging en dan hebben we nog health & safety. Die hele mix moet afgewogen worden door de klant: ‘is dit nu een reis waar ik een nieuwe prospect mee binnenhaal, waar ik mijn operatie efficiënter mee kan inrichten? En wat is de waarde?’ Dus klanten kijken echt naar de toegevoegde waarde van een zakelijke reis. Het zit veel complexer in elkaar dan alleen een stukje duurzaamheid, capaciteit of prijs.’ Van Apeldoorn: ‘Waar sta je als bedrijf over vijf jaar? Don als eerste?’ Kaspers: ‘Ik denk dat wij een dominante speler aan de retailkant van de sector zullen zijn, met een groeiende omzet als reisorganisator, dit laatste ook vooral om te kunnen leveren wat onze klanten of onze franchisenemers (de ZRA’s, red.) vragen. Grof gezegd; voor ons is op dit moment nog echt sprake van ‘the sky is the limit’. We willen gecontroleerd groeien. Met de huidige resultaten en ontwikkelingen ben ik vol vertrouwen dat we die groei de komende vijf jaar zullen doormaken. Wat we zullen zien, is dat de klant, die van onze franchisers, geen grote aanpassingen

doorvoert in zijn reispatroon en zal blijven reizen. Die zal nog steeds een keuze maken om meer te beleven afhankelijk van de fase van zijn leven waarin hij zit. Dat is niet de klant die op zoek is naar de laagste prijs voor een weekje zon. Die klanten willen gewoon waar voor hun geld hebben en zijn bereid daar een normale prijs voor te betalen. Ze verwachten er wel service en extra dienstverlening voor terug. Daar hebben wij een optimaal proces voor nodig, in de hele kolom, want alleen kunnen we het niet. Ik denk wel dat wij daarin kunnen excelleren ten opzichte van andere partijen.’ Van Apeldoorn: ‘Maaike, waar staat de Jong Intra over vijf jaar?’ Van der Windt: ‘Een grote vraag als je net drie weken bij de Jong Intra Vakanties werkt… Ik wil vooral vasthouden wat er goed gaat en ons motto ‘Gewoon perfect geregeld’ waarmaken naar de eindklant, maar ook richting onze reisbranchepartners. Dus vooral vasthouden wat we goed doen, wat we al vijftig jaar goed doen en wat we over vijf jaar nog steeds goed doen: mooie reizen samenstellen voor onze klanten. Daarnaast zie ik ook een slag in verdere stappen rond duurzaamheid, dus hopelijk is de footprint die we nu hebben over vijf jaar kleiner. En natuurlijk verdere stappen zetten in de hele digitalisering. Daarmee gaan we de klant op individueel niveau steeds beter bedienen. Dus dat is grofweg wat ik zie, na die drie eerste weken…’

Tom van Apeldoorn, TRAVel Media

Fonteijn: ‘Ik vind het een lastige vraag. Ik ben normaal niet iemand die de toekomst inkijkt, maar meer iemand die inspeelt op wat zich nu voordoet. Ik hoop dat ik over vijf jaar nog altijd een familiebedrijf kan runnen, dat ik dicht bij mezelf blijf en goed contact houd met de klanten. Ik wil uiteraard groeien, maar niet te veel groeien, waardoor je de persoonlijke feeling met de klant blijft houden. Ik denk dat ook wij steeds meer maatwerk gaan leveren en zelf reizen gaan samenstellen. Ik koester echter ook heel erg de relaties die we hebben met de touroperators, omdat ik denk dat we die nog altijd nodig hebben, ook in de toekomst. We zullen elkaar echt heel hard nodig hebben. Wij moeten hun stoelen vullen, om zo te zeggen. Dus ik hoop dat we vooral blijven doen wat we nu aan het doen zijn. Ik wil de komende

5 jaar werk maken van het sneller en efficiënter offreren van reizen. Dit om tijdswinst te creëren, wat ervoor zorgt dat de omzet per reisagent omhooggaat, zonder dat dit meer werkdruk oplevert.’ Bleichrodt: ‘Ja, wij moeten bedden vullen… Een voordeel van schepen is dat je ze kunt verplaatsen, dus we hebben besloten om schepen vanuit Nederland te laten varen. Dat heeft ons absoluut geen windeieren gelegd. Het afgelopen jaar, 2022, was een goed jaar. 2023 is ook een goed jaar. Ja, uiteindelijk brengen we het product dichter bij de consument. Je kunt in Nederland opstappen en naar mooie bestemmingen varen. Ik ben het met Don eens dat de consument zeker op zoek is naar kwaliteit. Wij zien dat onze pakketreizen, want die verkopen we ook, worden omarmd door de branche, door de reisverkopers. We zien dat we met een all-inclusive product heel goed scoren; 60 procent van de klanten boekt onze allinclusive, 40 procent cruise only. En waar we over vijf jaar staan? Ik hoop dat we gezond zijn; persoonlijk, maar ook als bedrijf. Vergeet niet dat veel bedrijven te maken hebben met de naweeën van de recente coronaperiode die pas een jaar geleden ten einde liep.’ Verstegen: ‘We willen vliegen met een goed gevoel op de markt houden. De toegankelijkheid staat momenteel best wel onder druk. Houd je hart vast komend jaar wat de tarieven gaan doen. Daarna wat Schiphol gaat doen, wat die gaat doen in krimp van capaciteit, maar ook wat andere luchthavens als Rotterdam en Eindhoven gaan doen. Het wordt er niet goedkoper op in Nederland. De toegankelijkheid staat echt onder druk, daar strijd ik voor. Maar we willen het goede gevoel behouden, voor onze medewerkers dat ze goed en veilig kunnen vliegen, maar ook voor onze klanten en partners.’ Over vijf jaar is circa driekwart van onze vloot vernieuwd, van Boeing

naar Airbus. Dat betekent aanzienlijk minder uitstoot, aanzienlijk meer stilte, aanzienlijk minder geluid. Het betekent nog steeds wel meer passagiers die je per beweging kunt vervoeren. Dat moet opgeteld leiden tot een gezonder bedrijfsmodel als het 2028 is.’ Van Apeldoorn: ‘Is Lelystad dan open?’ Verstegen: ‘Ik denk het niet. Vanuit de hele groep wordt ervoor gepleit om Lelystad te openen op het moment dat op Schiphol flink wordt ingegrepen. Alleen zal er in de verkiezingstijd niemand op de barricaden gaan staan en zeggen: ‘gooi Lelystad maar open.’ Dat vind ik niet echt een fijn perspectief.’

Arjan Kastelein, Personal Touch Travel

Van Apeldoorn: ‘Hilda, waar staat Avila Reizen over vijf jaar?’ Van der Wel-Gonzalez: ‘Er zijn veel dingen die we zelf kunnen bepalen, er zijn kansen die we kunnen grijpen, maar uiteindelijk wisten we drie jaar geleden ook niet dat corona ging komen. We hadden nooit geloofd dat we vanaf 2019 tot 2023 meer dan 115 procent zouden groeien. Ik hoop dat er over vijf jaar meer balans is met de drukte, dat wij en onze medewerkers meer balans voor zichzelf, bedrijf en familie krijgen, zodat je veel meer plezier uit je werk kan krijgen. En ik wil onze producten blijven verbeteren. Daarmee bedoel ik ook de wereld ietsjes mooier maken dan die nu is, zoals nieuwe natuur en sociale projecten optuigen met onze stichting.’ Knottnerus: ‘Over vijf jaar? Dat is 2028, hè? Dan loop ik hier buiten langs en dan zwaai ik naar jullie… Maar serieus, wij investeren ontzettend veel in techniek, daar is in veel bedrijven best wat winst te halen, ook voor ons. We zijn heel erg met AI bezig, we investeren daarin veel om de processen te verbeteren en efficiënter te maken, ook al klinkt dat oubollig. We willen niet meer dat

Helen van Berkel, ATPI

onze klanten bij aankomst aan de balie staan om het huurcontract in te vullen. Dat is dan allemaal geregeld en geïntegreerd in de systemen van onze businesspartners. Daar zijn we mee bezig. Dat doe ik zelf tot 31 december 2025 en dan neem ik met een diepe buiging afscheid.’ Van Apeldoorn: ‘Gaan jullie bij Sunny Cars straks ook autorondreizen verkopen?’ Knottnerus: ‘Ik zeg altijd: ‘schoenmaker, blijf bij je leest’. Dat heeft onze oprichter Kai Sannwald de afgelopen 30 jaar gedaan en dat blijft hij hoop ik nog een paar jaar doen.

Investeer in de toekomst Partnerprogramma Duurzaamheid Samen onderweg naar een duurzamere luchtvaart

reisbedrijf, de personal touch, dat moet in ieder geval blijven.’ Van Apeldoorn: ‘Is het voordeel van een ZSO/ZRA dat je heel wendbaar bent?’

Maaike van der Windt, de Jong Intra Vakanties

Wij zijn heel groot geworden door heel vaak nee te zeggen.’ Van Apeldoorn: ‘Waar staat Personal Touch Travel over vijf jaar?’ Kastelein: ‘Sowieso zitten wij met onze zelfstandige reisadviseurs aan de goede kant van de branche. Wij zijn natuurlijk lean & mean en zullen dat altijd blijven. In onze missie/visie staat heel duidelijk dat wij het leukste reisbedrijf van Nederland willen zijn. Daar doen we elke dag ons best voor. We moeten natuurlijk ook de personal touch niet vergeten. Zo heten we en dat willen we ook uitdragen. Het is een uitdaging om te kijken of en hoeveel we willen groeien. Tot 400 man zie ik bij ons niet gebeuren, maar wel een gestage groei. Het leukste

Kastelein: ‘Je bent ontzettend wendbaar. We noemen onszelf hybride. Een ZRA kan op het moment van een boeking kiezen of die dat doet als doorverkoper of als organisator. Ik zie dat steeds vaker voor organisator wordt gekozen. Het is ook niet eng om organisator te zijn, al zullen niet alle touroperators dat willen horen, maar we kunnen het snel doen en we kunnen er meer mee verdienen. Wij geven die keuze aan de ZRA. Iets anders is dat wij met veel touroperators nettoprijzen hanteren als een soort middenweg. Maar dat is een ander onderwerp.’ Van Apeldoorn: ‘Helen, waar staat ATPI over vijf jaar?’ Van Berkel: ‘Dat is ook voor mij een grote vraag, al kijk ik niet terug op drie weken, maar op drie jaar die wel als drie weken voelen. Een van de opdrachten die ik heb meegekregen toen ik naast events ook verantwoordelijkheid voor corporate travel kreeg voor de Benelux, was om daar één organisatie van te maken en dat waren echt wel twee aparte werelden. Ik denk dat we daarin heel goed op weg zijn en ik hoop dat we over vijf jaar een goeie afspiegeling

qua bemensing zijn van de verschillende generaties. Nu zie je bijna twee groepen: generatie Z en de echt ervaren seniors. Ik hoop oprecht hierin een gezondere balans te realiseren. De nieuwe generatie is wel super inspirerend en dat hadden we ook echt nodig. Ik hoop dat we die weten vast te houden de komende jaren. Wat ik vooral ook hoop, is dat we groter worden in het aanbieden van travel- en event-services aan klanten, en ook aan dezelfde klanten beide services.’ Van Apeldoorn: ‘Frank, hoe zie jij de toekomst vanuit de ANVR?’ Oostdam: ‘Voor de ANVR hoop ik dat we over vijf jaar een logo hebben met een groen tintje. Ik hoop ook dat we als ANVR nog breder georganiseerd zijn, een nog bredere achterban hebben, waarbij we ook veel meer online platforms aan ons weten te binden. We zijn nu in discussie met het zakelijke segment. We hebben de afgelopen jaren vanwege corona iets meer communicatie op het gebied van leisure gedaan. Ik verwacht dat we over vijf jaar ook veel meer vanuit het zakelijke segment communiceren. In de markt hoor ik dat mensen blijven reizen. Ik denk wel dat we over vijf jaar de eerste trend zien dat mensen dichterbij op vakantie gaan. Naar de wat andere steden, naar Noord-Spanje bijvoorbeeld. In het kader van de klimaatopwarming gaan we dat zeker merken. Daarnaast zal de uitdaging voor bedrijven zijn om groot te zijn aan de achterkant, maar klein aan de voorkant, namelijk zoveel mogelijk op de klant. Dus meer personalisatie, maar ook persoonlijker, ook richting de retail. Hoe digitaler de samenleving is, hoe meer behoefte er is aan persoonlijk contact. Daarbij verwacht ik dat we over vijf jaar minder gaan vliegen en dat we daar ons aanbod op afstemmen. Hopelijk groener vliegen, maar ook minder. Mensen zullen blijven reizen, die blijven op vakantie gaan.’

Be there!

REISGALA

& DE NEDERLANDSE VAKANTIE AWARDS 27 JAN 2024 Hart van Holland, Nijkerk

Bekijk hier de aftermovie van het Reisgala 2023 ACTS VAN: Mystery Act

MAIN ACT: OG3NE

The Grand Affair

PARTNER:

Aanwezig zijn? Mail ons: sales@travmedia.nl Meer informatie: www.reisgala.nl

in beeld

TUI NEDERLAND Omzet 2022: 2,1 miljard

Voor het eerst sinds het uitbreken van de coronacrisis levert TUI Nederland weer gegevens voor de Top 50 aan. Met toestemming van TUI Group produceert TUI Nederland al jarenlang speciaal voor de Top 50 een overzicht van omzet, aantal passagiers en fte. Tijdens corona werd dat tijdelijk on hold gezet. Aangezien TUI Group beursgenoteerd is, worden alleen cijfers gemeld van het afgesloten boekjaar. In dit geval het (gebroken) boekjaar 2022. Daarmee loopt TUI zogezegd ‘achter’ bij andere partijen uit de lijst, aangezien voor de Top 50 de ‘prognose-omzet’ voor 2023 wordt gehanteerd, terwijl dat in veel gevallen geen echte prognose meer is. Op die manier is de lijst optimaal actueel. TUI Nederland noteert over boekjaar 2022 een totale omzet van 2,1 miljard euro. Dat is bijna gelijk aan de pre-coronaomzet. De omzet touroperating bedraagt 1,3 miljard. TUI Nederland meldt een retailomzet over boekjaar 2022 van 331 miljoen euro. Deze heeft uitsluitend betrekking op de fysieke winkels van TUI zelf, dus exclusief de omzet van de eigen ZRA’s, exclusief de online omzet en ook zonder de omzet via derden retail die TUI verkopen. Dat heeft te maken met een interne rekenmethode. Dat betekent dat de opgegeven retailomzet van TUI in de praktijk fors hoger ligt, waardoor een vertekend beeld ontstaat ten opzichte van andere retailers. Daarnaast is er nog een deel omzet van de eigen airline, die niet wordt vermeld. TUI Group sloot het (gebroken) boekjaar 2021/22 af met een omzet van 16,55 miljard euro en een bedrijfsresultaat (EBIT) van iets meer dan 400 miljoen euro.

CORENDON

Omzet 2023: 800 miljoen

Steven van der Heijden

PRIJSVRIJ VAKANTIES & D-REIZEN

Omzet 2023: 690 miljoen

Een opmerkelijk resultaat van Prijsvrij Vakanties & D-reizen. Topman Marc van Deursen verwacht voor boekjaar 2023 uit te komen op een totale omzet van 690 miljoen euro. Daarmee betreedt het bedrijf uit Den Bosch de top 3. ‘Ook dit jaar zijn onze ambities gaandeweg het jaar enigszins getemperd door externe ontwikkelingen. In 2022 waren het de problemen op Schiphol en deze keer was het ‘all hands on deck’ vanwege de problemen bij Transavia’, zegt Van Deursen. ‘Ondanks dat zal 2023 de boeken ingaan als ons beste jaar to date. We hebben dit jaar veel aandacht besteed aan het stroomlijnen van de organisatiestructuur om het bedrijf klaar te maken voor de toekomst. Het managementteam is kleiner en wendbaarder geworden en we hebben sterke, ambitieuze directors mogen verwelkomen, zoals Hubert van Velden, Jutta van Peer en Mathijs Bos die het directors-team kwamen versterken.’ Met de eigen touroperator-activiteiten van Sunmix en D-holidays realiseert het bedrijf een omzet van circa 300 miljoen euro. De overige 390 miljoen is retailomzet. Naast het sterke online label Prijsvrij.nl zijn er inmiddels 78 winkels van D-reizen (inclusief website) met nog twee in Marc van Deursen ontwikkeling.

2 SUNWEB GROUP Omzet 2023: 517 miljoen

Na het topjaar 2022 groeit Corendon in boekjaar 2023 gestaag door. Hoewel topman Steven van der Heijden eerder zei te verwachten dat de consument de hand op de knip zou houden, is de omzet met een kleine 100 miljoen gegroeid.

Na de grote groei in 2022 (naar 486 miljoen omzet) laat Sunweb Group in boekjaar 2023 een bescheiden plus zien naar 517 miljoen omzet. Het jaar stond vooral in het teken van het plotselinge vertrek van topman Mattijs ten Brink, die ruim 3,5 jaar CEO was bij Sunweb. Bestuursvoorzitter Lars Löfgren neemt de taken van Ten Brink voorlopig waar. Hij werkt hierbij nauw samen met Managing Director Jeroen de Swart, CFO van Sunweb Group.

Bijzondere reizen op maat naar Latijns-Amerika, Noord-Amerika, Afrika, Azië, Oceanië, Europa & de Poolgebieden Officieel agent van National Geographic Expeditions www.avilareizen.nl | info@avilareizen.nl | +31 (0)23 221 0800 Zijlweg 2, 2013DH, Haarlem | Sumatrakade 689, 1019PV, Amsterdam

Top 50 in beeld

TRAVELC GROUP BV

Omzet 2023: 318,5 miljoen

Een bekend merk in de reiswereld gaat per november 2023 door het leven onder een nieuwe naam: The Travel Club is nu TravelC Group BV. Onder deze koepelnaam vallen de retailmerken The Travel Club, YourTravel, United Travel, HolidayPlanners en The Travel Company ZRB (zelfstandig reisbureaus). Daarnaast zijn er de touroperatorlabels The Travel Company Holidays, Pacific Island Travel, Cheap Campers, Impala Tours, TravelTime en Casita Travel. De bundeling onder de nieuwe naam verklaart ook de grote omzetsprong. TravelC Group verwacht voor 2023 een omzet van 318,5 miljoen euro. In boekjaar 2022 werd uitsluitend de omzet geteld van The Travel Club, YourTravel, United Travel en HolidayPlanners. Ook de omzet van ITAC, dat in december 2022 een samenwerking met The Travel Club aanging, is in de nieuwe cijfers opgenomen. De nieuwe samenwerking met Travel XL valt dit jaar nog buiten de cijfers. Martine de Knoop en Don Kaspers vormen de directie van TravelC Group. Er zijn 400 ZRA’s en 33 reisbureaus. www.travelcgroup.nl

DÉ VAKANTIEDISCOUNTER

Omzet 2023: 305 miljoen

Geheel in lijn der verwachting heeft dé VakantieDiscounter in 2023 een bescheiden groei doorgemaakt. Dé VakantieDiscounter staat sinds zomer 2022 weer op eigen benen, onder de vleugels van de Britse investeerder 3i. Hans van Hoffen, CEO van de Elmar Travel Group, waar dé VakantieDiscounter onderdeel van is, barst van de ambitie. Het doel is om binnen enkele jaren op een omzet van 1,2 tot 1,5 miljard euro te zitten, mede door internationale uitbreiding, zo verklaarde hij vorig jaar.

BCD GROUP

Omzet 2023: 295 miljoen

BCD Group heeft in 2022 weer winst gemaakt. Het bedrijf verwacht dat de resultaten van 2023 in de buurt komen van pre-coronaniveau. ‘Tijdens de pandemie hadden we voldoende liquide middelen en we hebben weer een positieve cashflow. Onze sterke financiële positie stelt ons in staat om gerichte investeringen te doen op het gebied van service en technologie’, zegt het bedrijf in een toelichting. BCD Groep realiseerde in 2022 een omzet van 226 miljoen en rekent voor 2023 op meer dan 295 miljoen euro. De omzet in 2022 was voor het eerst zonder die van Travix en Airtrade Holland.

VCK TRAVEL Omzet 2023: 260 miljoen

VCK Travel, een vaste waarde in de Nederlandse zakenreiswereld, maakte in boekjaar 2023 een flinke stap van 210 naar 260 miljoen omzet. Het bedrijf telt 170 fte.

AIRTRADE HOLLAND

Omzet 2023: 215 miljoen

Jeroen Martron

Airtrade rekent voor boekjaar 2023 op een omzet van 215 miljoen euro. De gerealiseerde omzet in 2022 bedroeg ruim 177 miljoen. Het aantal fte komt op 39. ‘IT is de backbone van vrijwel elke reisonderneming en een competentie en verkoopactiviteit van Airtrade’, zegt CEO Jeroen Martron. ‘We merken een sterk aantrekkende vraag, zowel bij reisagenten als touroperators. Niet alleen consolidating profiteert van deze groei maar dus ook ons IT-portfolio. Reizigers hebben overduidelijk corona achter zich gelaten en vliegen weer volop, zowel op leisure-gebied als zakelijk. Het is fijn om te constateren dat onze partners weer goede zaken doen. Natuurlijk is het als B2Bonderneming ook zo dat als het goed gaat met onze partners, het ook goed gaat met ons.’

DEZE UITGAVE IS ‘POWERED BY’

Lees verder op pagina 45 29

AIRCRAFT NEED FUEL, BUT FUEL DOESN’T NEED TO BE FOSSIL.

The Lufthansa Group is investing millions of euros into Sustainable Aviation Fuel, a true alternative to fossil fuel. Already today, you can use it to make your flight carbon-neutral. At the same time, we are driving the development of new technologies so that these fuels become available in larger quantities and at lower prices as quickly as possible. Learn more at makechangefly.com

#MakeChangeFly

makechangefly.com

Achtergrond

De toekomst van de luchtvaart

Innovatie om duurzaam te groeien Laat er ondanks krimpwensen en vliegschaamte geen misverstand over bestaan, de toekomst van de luchtvaart is goudomrand. De vraag zal fors blijven stijgen, de uitstoot zal afnemen, de wereld zal verbonden blijven. Echter, enige turbulentie ligt in de lijn der verwachting als innovatie niet snel genoeg gaat. Door: Tijn Kramer

Innovatie is het sleutelwoord als het gaat om de toekomst van de luchtvaart. Dat moet ook wel; er worden 9 miljard passagiers in de lucht verwacht tegen 2050, een verdubbeling van het huidige niveau. De prognoses geven eens te meer aan welk economisch belang de sector wereldwijd vertegenwoordigt. Uit cijfers van de International Civil Aviation Organisation blijkt bovendien dat de luchtvaart 3,5 procent van het bruto binnenlands product wereldwijd vertegenwoordigt en wereldwijd 65 miljoen banen heeft gecreëerd. Hoe je het ook wendt of keert, er is in veel gevallen simpelweg geen alternatief om internationale handel en toerisme te faciliteren. En ironisch genoeg, aldus ICAO: ‘De luchtvaart is de ‘enabler van de wereldwijde economie geworden en wordt nu ook door de internationale gemeenschap erkend als een essentiële ‘enabler’ om de duurzame ontwikkelingsdoelen van de VN te bereiken.’

opgetrommeld, is de realiteit dat er nog drastische verbeteringen en efficiëntieslagen nodig zullen zijn om alle ambities waar te maken. Innovatie Eerlijk is eerlijk, de luchtvaartindustrie is daar absoluut mee bezig. De veelgehoorde ambitie is om in 2050 klimaatneutraal te vliegen en dan wordt vaak luidkeels SAF (Sustainable Aviation Fuel) genoemd als belangrijkste facilitator. Iedereen in de luchtvaart weet alleen wel dat er bij lange na niet voldoende SAF voorhanden is en dat deze ook zes keer duurder is dan fossiele brandstof. Tijd om actie te ondernemen, want het Europees Parlement en de lidstaten

hebben een akkoord bereikt over het percentage SAF dat vanaf 2030 (6%) tot 2050 (70%) moet worden gebruikt. Verdere innovatie is volop gaande. Vliegtuigen worden lichter, stiller en efficiënter. Elektrische vliegtuigen, onbemande ‘taxivluchten’ en artificiële intelligentie zullen de toekomst sterk gaan beïnvloeden. De onzekere factor is: hoe snel gaat de innovatie? Er wordt nu ingezet op innovatie die nog bedacht moet worden en dat biedt anno 2023 nog geen zekerheden. Werk aan de winkel dus. De toekomst van de luchtvaart ligt in de handen van de luchtvaart zelf. (bronnen: IATA, IACO, ARTS, Forbes, Hague Consultancy)

Partner Het is opmerkelijk om te zien dat de ‘vervuilende’ luchtvaart als essentiële partner wordt gezien voor wereldwijde verduurzamingen. Dat betekent echter niet dat de luchtvaartsector niet de hand in eigen boezem hoeft te steken. Niet alleen door druk van publieke opinie, maar ook door harde afspraken die er zijn gemaakt. En hoewel er voor elke duurzame ontwikkeling bij een airline nog net geen fanfare wordt

STRUIN DOOR EEN WERELD VOL KLEUR Natuurlijk bezoeken jouw klanten Curaçao om heerlijk tot rust te komen en te genieten van de tropische temperaturen, de stranden en de gastvrijheid. Maar er is zoveel meer te beleven. Struin in Willemstad langs galeries, restaurants en door kleurrijke wijken. Hier ontdek je het echte Curaçao. De beste kennismaking met een cultuur gaat door de maag en met een bevolking die bestaat uit meer dan vijftig culturele achtergronden, is de diversiteit op culinair gebied enorm. Over het hele eiland zijn prachtige én lekkere plekjes te vinden om de smaken te proeven en te genieten van de kleurrijke cultuur in het hart van het Caribisch gebied. Genoeg redenen om Curaçao aan te bevelen bij jouw klanten!

BELEEF HET ZELF ONTDEK MEER OP CURACAO.COM

Boek nu voor

2024

De wereld ontdek je met ANWB Van comfortabele (single)groepsreizen onder begeleiding van de beste reisleiders tot goed uitgedachte privé- en familiereizen. En van autovakanties door de mooiste natuur en steden tot winterse beleving, op zoek naar het noorderlicht. Je vindt ons gehele reisassortiment op reisagent.anwbreizen.nl

Infotorial

Prijsvrij Vakanties/D-reizen

‘Verreweg ons beste jaar ooit’ Marc van Deursen (CEO Prijsvrij Vakanties/D-reizen) was eind 2022 al positief gestemd over 2023 en het werd een goed jaar. ‘Verreweg ons beste jaar ooit’, zo laat Van Deursen weten aan TravMagazine. Van Deursen richtte Prijsvrij Vakanties op in 2010 en nam in het voorjaar van 2021 het failliete D-reizen over. Nog iedere maand worden er op zeer feestelijke wijze reisbureaus (her)opent. In het voorjaar van dit jaar organiseerde men de leveranciersdag met het thema ‘Connecting Worlds’ in het Aviodrome. Bovendien werd Prijsvrij Vakanties de nieuwe shirtsponsor van zowel Feyenoord als Feyenoord Vrouwen 1. Samen met zanger Douwe Bob lanceerde het bedrijf een nieuwe tv-reclame voor D-reizen. Het personeelsfeest ‘Summer of Love’ bracht veel feestvreugde, en onlangs organiseerde D-Holidays, de eigen touroperator van D-reizen, hun allereerste studiereis.

‘Inclusiviteit hebben wij hoog in het vaandel staan’ Hoe kijk je terug op het afgelopen jaar? Hoe hebben jullie het gedaan? ‘Het jaar 2023 is ondanks de diverse uitdagingen, zoals onder andere de supply chain-problemen bij Transavia, verreweg ons beste jaar ooit. Zowel on- als offline hebben we door de inzet van alle collega’s een fantastisch mooi resultaat gerealiseerd. Een resultaat dat we ook weer investeren in de verdere ontwikkeling en versterking van de onderneming.’

Sunmix en D-holidays). Het is niet zo dat we helemaal blind zijn voor wat de markt doet, maar we focussen ons vooral op de consument en wat wij in die relatie goed doen, minder goed doen en wat we kunnen/moeten verbeteren.’ Welke topics zullen in de toekomst belangrijker worden? ‘De klimaatverandering is branche-breed verreweg het belangrijkste onderwerp op de agenda. Daar de juiste weg in vinden en je businessmodel daarop aanpassen zal ons allemaal de aankomende jaren bezighouden.’ Jullie investeren veel om jonge medewerk(st)ers aan te trekken. Lukt dat een beetje? ‘We investeren vooral veel om getalenteerde en gemotiveerde medewerk(st)ers aan te trekken. Leeftijd speelt daarin geen rol voor ons. Inclusiviteit hebben wij hoog in het vaandel staan. Momenteel werven we onder andere veel in de doelgroep van herintreders, zoals moeders waarvan de kinderen inmiddels volledige dagen naar school gaan en daardoor weer tijd vrij hebben om de arbeidsmarkt op te gaan.’

Kan je iets vertellen over de plannen voor het komend jaar? ‘Voor komend jaar ligt onze focus op verdere optimalisatie van de diverse bedrijfsprocessen, uitbreiding van ons verkoop netwerk (zowel online als offline) en verschillende unieke innovaties.’ Waarin onderscheiden jullie je van de concurrentie? ‘Om die vraag te kunnen beantwoorden zouden we onze branche-collega’s moeten analyseren en dat doen we niet. Daarbij hebben we meerdere proposities die ook weer verschillen van elkaar (Prijsvrij Vakanties, D-reizen,

Marc van Deursen Foto: Bianca van den Boogaard

Onderneming kopen of verkopen? Juridisch gedoe? Wij staan voor u klaar!

De Schulp 9

T : +31(0)20-66.44.121

1181 NA Amstelveen

M. info@thelawyers.nl

The Netherlands

Interview

Arjan Kers (TUI) kijkt terug, en ook vooruit

‘Misschien wordt het ooit wat met jou in het toerisme’ Arjan Kers, sinds 1997 werkzaam bij TUI in diverse leidinggevende functies (vooral in het buitenland), ging in september 2014 aan de slag als directeur van Kras in Ammerzoden. In zijn eerste interview in zijn nieuwe functie in Travelpro vertelde hij destijds over zijn persoonlijke en zakelijke beslommeringen. Negen jaar later blikt Kers, inmiddels general manager van TUI Nederland, terug op zijn uitspraken van toen.

Door: Arjen Lutgendorff en Theo de Reus

Aan enthousiasme ontbreekt het Kers nog steeds niet. Tijdens een lunch op het hoofdkantoor in Rijswijk, met een broodje kroket en een pakje karnemelk, vertelt hij uitgebreid over zijn jeugd en wat hem in de reiswereld bracht. Op zijn 19e wilde hij professioneel voetballer worden, of op zijn minst sportleraar. Hij voetbalde niet onverdienstelijk bij O.N.A.

Arjan Kers

(Ontspanning Na Arbeid) in Gouda. Een aantal blessures haalde een streep door zijn sportieve ambities. Dat is het moment waarop hij met een toeristische opleiding aan de World Travel School begon. In het tweede jaar zag Kers in 1990 een advertentie van een reisorganisator die een sportanimator zocht voor hotel Ten Bel op Tenerife. Het was het begin van zijn lange toeristische loopbaan in het buitenland, waarin

hij in 24 jaar diverse functies bekleedde. Kers, net 21, kwam in contact met de toen bekende namen uit de reiswereld, zoals Ruud de Vroom van Evenements Reizen. ‘Dennis Janssen, toenmalig directeur product van D-Tours/ Evenementsreizen en een zakenpartner van Ruud, zei tegen me: ‘Misschien wordt het ooit wat met jou in het toerisme. Ik heb later nog wel eens herinneringen opgehaald

Interview

met Ruud, dat je als avonturier Nederland verlaat om naar het buitenland te gaan.’ Het was een tijd waarin vriendschappen en zakenrelaties voor het leven werden gevormd. In 1999 belandde Kers als manager bij 1-2 FLY GmbH, onderdeel van TUI en de rising star in de reiswereld in Duitsland. ‘Binnen 4 tot 5 jaar hadden we 700.000 passagiers en iets van 50 family- en kinderclubs.’ Het label sneuvelde toen TUI besloot in alle markten met één merk verder te gaan. In Nederland bleef naast TUI aanvankelijk ook het merk Kras bestaan, waar Kers in 2014 aantrad als directeur. Had je ooit voorzien dat je general manager van TUI Nederland zou worden? ‘Nee, het was voor mij al een grote stap om terug te komen in Nederland. Ik had nog niet eerder voor een reisorganisatie in Nederland gewerkt.

op. Zij zien dat niet meer, maar ik wil het goede voorbeeld geven en zo houd je mensen scherp.’

Ik had een leuke positie binnen TUI internationaal en was verantwoordelijk voor de inkoop wereldwijd. Ik was veel onderweg en zat met veel hotelpartners aan de onderhandelingstafel. Dat was mijn passie, dat vond ik fantastisch. Ik ken daardoor nog steeds veel bestemmingen en hotels van binnen en buiten.’ Dan leer je waar je op moet letten als je een hotel binnenstapt? ‘Hotels willen zich van hun beste kant laten zien, maar je moet ook naar de details kijken. Als ik een hotelreceptie binnenloop, dan kijk ik eerst hoe we daar vertegenwoordigd zijn. Ik bekijk de infoboeken voor de klanten, al wordt dat steeds meer digitaal. En ik kijk of de wc naast de receptie schoon is. Ik ben kritisch. Ik vind niet dat je een hotelier moet pleasen omdat hij je in de watten legt. Als ik met zo’n manager door het hotel loop en er ligt ergens een stukje papier of een bekertje op de grond, dan raap ik dat 20

2 oktober 2014

Arjan Kers: van sportanimator tot directeur Kras

Airline Special Najaar 2014

Travelpro_nr20.indd 17

- in deze editie -

- Advertentie -

Argentinië Kuoni/Tenzing in 2023, specialistenrechts in Disneyland Paris LinksTravel: is 2014. gracioso Oad studiereis:

Zelfde rugzak, zelfde overhemd, zelfde jasje.

2 oktober 2014

29-09-14 08:51

Even naar het moment toen je 9 jaar geleden het hoofdkantoor in Rijswijk binnenstapte als de nieuwe baas van TUI Nederland. Wat voor TUI trof jij aan en wat voor TUI is het nu geworden? ‘Dat is een goede vraag. Onder mijn voorgangers Steven van der Heijden, Gerrit Slot en Reinhard Will, toen de Raad van Bestuur in Nederland, waren er veel veranderingen op gang gekomen. Gerrit was directeur van Kras. Van hem heb ik de eerste maanden veel geleerd. Ik mocht twee maanden meelopen voordat hij zou vertrekken. Ik heb alleen maar naast hem gezeten en geluisterd. Ik vond het belangrijk om eerst te luisteren naar iemand met zoveel ervaring. Steven van der Heijden was net weg, maar ik merkte dat er een Raad van Bestuur-sfeer hing. De directie zat op de derde (en bovenste) verdieping. Mijn eerste stap was om op de eerste te gaan zitten, zodat ik meer zichtbaar was. Dat was voor sommige mensen even wennen. Ik besteed nog steeds dagelijks veel tijd aan het contact met mensen. Door ’s ochtends en ’s middags een uurtje rond te lopen, kan ik met ze in gesprek gaan en mijn visie overbrengen. De vorige Raad van Bestuur had een ommekeer gemaakt van negatieve- naar positieve cijfers. Dan kom je in de volgende fase waarin je versneld de groei wilt doorzetten. Veel mensen hebben daaraan meegeholpen.’ Wat is jouw managementstijl? ‘Het is belangrijk dat je het als team samen doet. Misschien is dat iets uit mijn voetbalverleden. Ik was de spits rechtsbuiten, maar zonder een goede keeper of goede laatste man ben je nergens. We hebben als TUI Nederland in de afgelopen negen jaar steeds een stijgende lijn laten zien. We hebben meer snelheid richting de markt gemaakt, keuzes gemaakt rond het distributiebeleid, we hebben fantastische marketingcampagnes

opgezet en van Arke en Holland International één merk TUI gemaakt. Veel collega´s van diverse afdelingen hebben bijgedragen om te bereiken waar we vandaag staan. Dat we nu een geconsolideerde marktleider zijn, dat vind ik een succes.´ Ben je veranderd als manager in die bijna 10 jaar? ‘Zeker, heel erg. Ik denk dat ik in mijn inkoopperiode best wel een agressieve inkoper was. Ik speelde het spel mee, maar ik kon ook op een bepaald moment tijdens onderhandelingen met een hotelpartner het contract doorscheuren en weglopen. Dan moet je echter wel weer kunnen terugkomen, elkaar in de ogen kijken en de onderhandeling opnieuw aangaan. Ik heb de afgelopen jaren geleerd om wat geduldiger te zijn. Tegelijk heb ik met de jaren een olifantenhuid ontwikkeld en kan ik tegen een stootje.’ Wat is er veranderd in je leiderschap? ‘Ik merk dat de jongere generatie een ander soort leiderschap verwacht. Je moet vooral duidelijk blijven en de richting aangeven, zeker in de coronacrisis die we hebben gehad. Zo vond ik het toen heel belangrijk om elke dag hier op het hoofdkantoor te zijn, ook al was ik in m´n eentje in het gebouw en ondanks de verplichting dat iedereen thuis moest werken. Door hier te zijn, wilde ik aantonen dat ik erin geloofde dat we eruit zouden komen. Ik wilde laten zien dat ik als kapitein het schip niet zou verlaten.’ Hoe autonoom ben jij als baas van Nederland? ‘We hebben altijd de groepsstrategie gevolgd, maar wel binnen eigen kaders, zeg maar freedom in a framework. Dat kon omdat we de afgelopen jaren in Nederland een mooi resultaat hebben neergezet. We zijn meer gaan clusteren met België, hebben er veel meer een Beneluxorganisatie van gemaakt. Dat heeft

ons op beide markten enorm versterkt en onze concurrentiepositie verbeterd. Nederland en België bij elkaar brengen was in het begin best lastig. Maar het is een van de succesvolste stappen die we als organisatie hebben gemaakt, ondanks dat we in beide landen een ander businessmodel hebben. In Nederland zijn we erg pakketreis gedreven, in België is sprake van meer flight only. We zijn daar wat meer een airline, terwijl we in Nederland wat meer touroperator zijn.’

‘Ik heb de afgelopen jaren geleerd om wat geduldiger te zijn’ Hoe afhankelijk zijn reisagenten van zo’n pakketreis van TUI? En omgekeerd? ‘De reisagent heeft natuurlijk zelf de vrijheid om keuzes te maken, niemand verplicht hen om met TUI samen te werken. Het is eerder andersom; wij hebben een product en we bieden hen aan dat te verkopen. Daarin is sinds mijn komst niets veranderd. We zouden vandaag de dag de beslissing kunnen nemen om voor 100 procent eigen distributie te gaan. We zitten nu op een niveau dat we ook het laatste gedeelte dat via partner-retail wordt verkocht, zelf zouden kunnen doen. Daar ben ik heel eerlijk in.’ Hoe groot is dat percentage? ‘We zitten nu bijna op 80 procent eigen distributie. Dat is dus online, onze eigen reisbureaus, onze ZRA’s van TUI at Home en het customer services center.’ En 20 procent is de derdenretail? ‘Het deel partner-retail is opgedeeld tussen ZRA’s, reisagenten en online reisagenten, ofwel de OTA’s. De één

zal ons product wat harder nodig hebben dan de ander, sommigen hebben hun eigen producten ontwikkeld, maar de basis van een vliegreis zit in de vlucht. Dát is essentieel en moeten we niet vergeten. Er zijn drie leisuremaatschappijen die grotendeels het aanbod naar alle vakantiebestemmingen afdekken. De grootste is Transavia, waarmee wij ook een brede samenwerking hebben. Dan heb je TUI fly, wij doen bijna alles met onze eigen vluchten. Vervolgens heb je Corendon, die op een aantal bestemmingen ook de eigen toestellen gebruikt. Voor de rest is iedereen afhankelijk van diezelfde maatschappijen om de klant naar de bestemming te brengen.’ Dus vliegcapaciteit is belangrijk? ‘Als er de komende jaren een reductie wordt doorgevoerd, dan geldt dat zowel voor Corendon als voor TUI en Transavia. Er zullen dan minder stoelen beschikbaar zijn, zodat wij uiteindelijk minder capaciteit in de markt kunnen zetten. Dan kan het ook zo zijn dat wij zeggen: ‘dat kunnen we ook zelf verkopen’. Kijk, ik wil gewoon altijd de mogelijkheid openhouden dat we die 20 procent nog steeds aan de partner-retail kunnen laten, maar deze retailers zullen zelf moeten beslissen of ze TUI erbij willen blijven verkopen.’ Waarom doe je dat dan niet? TUI is toch geen charitatieve instelling, dus er zit kennelijk toegevoegde waarde in die derden-retail. ‘We zijn zeker geen goede doeleninstelling, maar er zitten reisagenten bij van wie de ouders al een relatie hadden met Holland International. Dat was het laatste grote merk dat altijd heeft ingestaan voor de reisagent. Ik bezocht laatst een paar reisbureaus in het oosten van het land en zie dan vaak de eigenaar nog zelf achter de balie zitten. Ik ben een enorme retail-believer en vind het fantastisch om te zien hoe gepassioneerd mensen zijn. Er zit daar veel kennis en ervaring. Het

THE ULTIMATE caribbean bliss

From the moment you step onto this breathtaking island, you'll be captivated by its white sandy beaches, crystal-clear waters, and diverse natural wonders. An island where every day is different and where you can immerse yourself in adventure, culture, and relaxation.

BONAIRE IS A HIDDEN GEM AWAITING YOU TO DISCOVER. www.bonaireisland.com

ontzorgen van de klant is na corona nog belangrijker geworden. Ik vind het belangrijk dat een klant de mogelijkheid heeft om het TUIproduct te boeken bij een lokale reisagent met wie hij een goed contact heeft.’ Dat is ook een kwestie van wennen toch? ‘Dan zou ik klanten gaan verplichten om via een TUI-kanaal te boeken. Ik vind dat niet nodig. Ik denk dat er nog steeds veel klanten zijn die zeggen: ‘ik wil naar mijn vaste reisagent, bijvoorbeeld bij Juan Vazquez in Borne bij wie ik laatst was’. Zijn vaste klanten hebben vertrouwen in Juan. Ik heb tijdens corona ooit gezegd: ‘de reisagent gaat hier sterker uitkomen en volgens mij is dat uitgekomen’.’ Hoe doet Curaçao het in vergelijking met negen jaar geleden? Corendon start natuurlijk ook zelf met vliegen. ‘Arkefly begon de operatie naar Curaçao in 2005. KLM vloog natuurlijk al veel langer, maar sinds Arkefly zich met het vakantievervoer begon te bemoeien, is Curaçao wel veranderd als toeristische bestemming. Voordat Arkefly op Curaçao vloog, was de Dominicaanse Republiek de meest populaire ICA-bestemming voor de Nederlander. Ik woonde daar in 2000 en het zat er vol met Nederlanders.’ Wordt die strijd om Curaçao dit seizoen harder dan in 2014? ‘Nee, dat zie ik niet zo.’ Dat idee heeft de branche kennelijk wel. ‘Dat zie ik helemaal niet. Als ik nu naar de verkoop kijk voor komende winter ten opzichte van afgelopen winter, dan zijn we heel goed gestart. Ik zie geen negatieve invloed, ik zie zelfs dat we groeien.’ Volgens sommigen uit de branche wordt Curaçao een slagveld. ‘Wij zitten best wel stevig in het zadel met onze vluchtoperatie. We vliegen bijna twee keer per dag op Curaçao

en kunnen veel combineren met Bonaire en Aruba. Voor een luchtvaartmaatschappij is het een uitdagende operatie, ik wens iedereen die vliegt op Curaçao succes en ik hoop dat er geen kink in de kabel komt. Dat is het belangrijkste, want je wilt de vakantieganger niet teleurstellen.’ Wij vroegen je in 2014: ‘Kras blijft bestaan?’. Waarop jij antwoordde: ‘Zeker. Kijk maar eens wat er is neergezet in de voorbije jaren. Het zou wel heel erg dom zijn om dat allemaal te gaan veranderen.’ ‘Ja, daar moet ik toch op terugkomen. Ik was een paar maanden in dienst, dus ik kende Kras alleen maar vanuit het buitenland als een merk dat op

dat moment zelfstandig opereerde binnen TUI. TUI verkocht op een gegeven moment haar specialisten en ik wilde Kras snel integreren in TUI voordat ze het zouden verkopen. Ik vond het een fantastisch merk, maar op sommige vlakken was er best wel wat overlap, waarop we besloten het samen te voegen. Dat was echt een moeilijke beslissing. Uit onderzoek blijkt dat de toenmalige Kras-klanten hun product nog steeds bij ons weten te vinden. De Kras Busreizen zijn overgedragen aan de familie Kras, Jozef en zijn zoon Ad. Die hadden de ambitie om dat door te zetten en zij hebben veel meer expertise in busreizen. Het is op een mooie manier omarmd en neergezet.’

Interview

We bespraken in 2014 dat het misschien niet zo sexy was om naar Ammerzoden te gaan. Was het daar uiteindelijk wel een beetje sexy? ‘Ik heb een klein jaar in een hotel in Den Bosch gewoond, een stad die ik totaal niet kende. Ik pendelde elke dag naar Ammerzoden. Ik heb er echt een leerzame tijd gehad en heb in dat jaar de Nederlandse markt leren kennen. De coryfeeën, de nieuwe generatie, de vakpers, bijna alles was voor mij totaal onbekend. Dat ik na zo’n korte periode werd gevraagd om TUI Nederland te gaan leiden… Er heeft bij TUI Nederland natuurlijk wel een aantal hele grote namen gezeten, dus ik kan me voorstellen dat sommige mensen dachten: ‘hoe gaat hij dat nu aanpakken?’. Negen jaar later kan ik gelukkig terugkijken op een mooie en succesvolle carrière die ik natuurlijk niet alleen heb gemaakt, maar samen met alle collega’s om mij heen. We kunnen trots zijn op waar we vandaag als bedrijf staan en ik ben ook blij waar ik als persoon sta.’

‘De dag dat ik stop met werken, zal ik waarschijnlijk Nederland verlaten’ Wat was je grootste hobbel in die negen jaar, persoonlijk of zakelijk? ‘De verandering doorvoeren van het type management dat men toen gewend was. Op het moment dat je mensen loslaat en vrijheid geeft om zelf te ondernemen, geeft dat het bedrijf ook snelheid. Dat is vandaag in de markt wel heel belangrijk.’ Negen jaar geleden zei je dat in het toerisme het persoonlijk contact en de gunfactor heel belangrijk zijn. Is dat onveranderd? ‘Dat zal altijd zo blijven in deze business. Digitalisering, AI, dat soort

dingen zullen in de toekomst een grote rol gaan spelen, maar we moeten niet vergeten dat we nog steeds in een people’s business werken. Je zult zeker in de toekomst overboekingen kunnen oplossen met behulp van techniek, maar de gunfactor zal nooit verdwijnen. Die moet je wel in stand houden en daar moet je ook heel veel tijd in investeren. Je moet iedereen ook recht in de ogen kunnen blijven kijken, dat vind ik heel belangrijk.’ Verwacht je dat artificial intelligence (AI) touroperators in de toekomst overbodig maakt? ‘Dat vind ik heel ver gaan. AI kan ontzettend veel taken overnemen die vandaag de dag manueel worden gedaan, zodat medewerkers zich kunnen focussen op de klant. Een reisadviseur of een reisbureau kan bijvoorbeeld ook gebruikmaken van ChatGPT, maar AI en ChatGPT gaan niet alles oplossen. Het gaat ook niet onze stewardessen vervangen.’ In 2014 was je ‘goed aanwezig’ op social media. Je bent inmiddels van X (Twitter) af. ‘Ik heb mijn lesje wel geleerd. Ik was in het begin echt wel fanatiek, want ik vond het gewoon erg leuk; zelf posten en op de hoogte blijven van het nieuws. Nu begin ik elke ochtend met het lezen van alle (inter)nationale kranten en kijk ik naar de verkoopcijfers van de dag ervoor. In social media kun je ook verdwalen. Op een bepaald moment besteedde ik er zoveel tijd aan en kwam er zoveel negativiteit terug, dat het mij ging storen. LinkedIn vind ik af en toe nog leuk, maar ook daar plaatsen mensen berichten die niet relevant zijn op dat platform. Social media is grimmig geworden. Ik kreeg agressieve reacties, omdat ik iemand ben die een commercieel bedrijf aanstuurt. Daar heb ik helemaal geen behoefte aan. Ik heb helemaal geen probleem met kritiek en als er dingen fout gaan, dan moet ik daarop reageren. Dat doen we ook, maar het moet niet zo zijn dat mensen social

media misbruiken om hun gal te spuien omdat het hen niet zint dat wij als reisorganisatie nog steeds vliegen, omdat we mensen blij willen maken met een mooie vakantie.’ Je bedoelt mensen vanuit de duurzaamheidshoek die kritiek hebben op reisbedrijven? ‘Die zie je steeds meer. Als reissector hebben we de afgelopen jaren echt wel stappen gezet. Zeker TUI. Alle medewerkers zijn er dagelijks als onderdeel van hun werk mee bezig. Maar er lopen in ons land mensen rond die als een soort politieagent iedereen wijzen op wat anderen in hun ogen verkeerd doen. Dan vraag ik me weleens af: ‘wat doe jij dan? Wat draag jij bij om de wereld te verduurzamen?’. Wat die mensen zelf doen, dat hoor je nooit. Maar wat anderen zogenaamd verkeerd doen, weten ze lekker makkelijk aan te wijzen. Ik kan mij daar enorm aan ergeren.’ Wordt het najaar de nieuwe zomer? ‘Ik herinner me dat je als kind in november en december echt wel eens sneeuw zag. De laatste jaren begint het pas in februari en maart koud te worden. Ik kan me voorstellen dat kinderen in de toekomst in een andere maand zomervakantie hebben, omdat het in oktober warmer is dan in juni. Dat is niet in één jaar gebeurd, maar als bedrijf spelen we op alles snel en flexibel in als dat moet.’ De prijsstijgingen gaan maar door. Hoe lang blijven vakanties nog betaalbaar? ‘Alles wordt duurder. Het is niet dat wij vakanties uit eigen beweging duurder willen maken. Ik vind ook dat vakanties toegankelijk moeten blijven voor iedereen. TUI biedt meer dan 5.000 vakantiereizen aan via de website, dat is een enorm brede keuze. Er zal altijd wel iets bij zitten voor ieders portemonnee. Overigens vergeleek ik laatst de prijs uit een brochure van 1990 met die van nu. In verhouding is er aan de prijs van een

verblijf in een hotel op Mallorca niks veranderd.’ We hadden het in 2014 over branchegenoten als Steven van der Heijden en Gerrit Slot. Mensen met allround reiskennis noemde je ze. Heb je het idee dat zulke mensen een beetje aan het verdwijnen zijn? ‘De (reis)wereld verandert. Er komen mensen met kennis van AI, digitale toepassingen, CRM; expertises die de oudere generatie niet of in mindere mate heeft. Moet die dat nog gaan leren? Nee, zorg dat je omgeven bent

met mensen met dit soort kennis. Ik heb bijvoorbeeld ooit activiteiten voor onze pensionado’s opnieuw geïntroduceerd. Ik vind het leuk om die mensen te spreken en ze te bedanken voor wat ze ooit voor dit bedrijf hebben betekend. Zij hebben het bedrijf gebracht waar we nu zijn en dat waardeer ik enorm. Ik ben ook kritisch; als je stopt, stop dan ook echt en blijf niet vanaf de zijlijn verkondigen dat het vroeger beter was. Op de dag dat ik zelf weg ben, ben ik ook echt weg.’

Het personeelsprobleem is nu wel een groter probleem dan tien jaar geleden. ‘We hebben een periode gehad dat de jongere generatie onzeker was over de toekomst in de reiswereld of hospitality-sector. De toekomst ziet er nu gelukkig rooskleuriger uit. We werken in de allerleukste sector. Het is dan ook mooi om te zien hoeveel studenten een baan hebben gevonden in de reisbranche na de Travel Challenge van Reiswerk. Dat is investeren in de toekomst, zeker ook in mensen zonder toeristisch DNA. Dat zorgt voor nieuwe expertise om een bedrijf toekomstbestendig te maken.’ Hoe ziet de toekomst eruit? ‘Ik ben altijd heel optimistisch ingesteld. Ik zie de vraag naar vakanties en reizen alleen maar groter worden en hoop dat iedereen daar een goed belegde boterham mee kan verdienen.’ In 2014 had je al een relatie op afstand met je echtgenote Maru. Bevalt dat in 2023 nog steeds? ‘Toentertijd woonden mijn kinderen bij mijn vrouw op Gran Canaria en zaten daar op school. Nu wonen onze kinderen op zichzelf in Dubai, Engeland en Nederland. Mijn vrouw komt nu vaker deze kant op, ongeveer elke twee tot drie weken voor een lang weekend. Ze zal zich echter niet in Nederland vestigen en ik zie mijn toekomst ook niet hier in Nederland. De dag dat ik stop met werken, zal ik waarschijnlijk Nederland verlaten.’

DEZE UITGAVE IS ‘POWERED BY’

Ook wij vieren onze verjaardag!

Corendon Dutch Airlines bestaat 12,5 jaar! We hebben de jongste vloot van Nederland door de komst van onze 3 nieuwe Boeing 737 MAX 9 toestellen. En onze Airbus A350-900 met directe vluchten naar Curaçao maakt ons feestelijke jubileum compleet! Nieuwsgierig hoe de Airbus A350-900 er van binnen uitziet? Scan de QR-code voor een 360° view.

25 jaar

TravMagazine, hartelĳk gefel iciteerd!

naar de zon met corendon.nl

Top 50 in beeld

SCHIPHOL TRAVEL INTERNATIONAL Omzet 2023: 170 miljoen

Schiphol Travel Group heeft een goed boekjaar 2023, waarin de (prognose)omzet groeit van 112 naar 170 miljoen. ‘Schiphol Travel International heeft ingezet op behoud van medewerkers om de service te garanderen’, zegt directeur Daan Lenderink. ‘De organisatie kent een snelle groei, met name in 2023.’

Omzet 2023: 164 miljoen

FTI Benelux heeft zich in hoog tempo ontwikkeld tot speler van belang op de Nederlandse markt. Met een omzet van 164 miljoen en 182.000 passagiers bezet het Duitse reisbedrijf een positie in de top 5 van grootste touroperators in Nederland. En dan te bedenken dat het bedrijf pas sinds de zomer van 2017 ook een compleet programma voor de Nederlandse markt heeft. ‘Naast vertrekken vanuit Nederland en Duitsland wordt de groei vanuit Belgische luchthavens ook verder doorgevoerd’, zegt Anne Raamsteeboers van FTI. ‘Vooruitkijkend naar komende winter lopen we voor op vorig jaar als we kijken naar aantal pax en omzet.’

CWT

Omzet 2023: -

Omzet 2023: 160 miljoen

ATPI Benelux verwacht in 2023 wederom groei te realiseren, van 121 miljoen in 2022 naar 160 miljoen (prognose)omzet over boekjaar 2023. Het zakenreisbedrijf telt 172 fte. ‘Met het leveren van persoonlijke, innovatieve zakelijke reisen Helen van Berkel event-services en een focus op duurzaamheid wordt de doeltreffende strategie verder doorgezet’, aldus ATPI. Het bedrijf wil zich daarmee blijven onderscheiden en wil tevens zijn sterke positie in de zakenreis- en eventsindustrie bestendigen.

Daan Lenderink

FTI

ATPI

Zakenreisbedrijf CWT, de officiële naam van Carlson Wagonlit Travel sinds 2019, bevindt zich sinds 2006 in Amerikaanse handen. Het bedrijf maakt geen cijfers over de afzonderlijke Nederlandse markt bekend. De positie van CWT in de Top 50 is ingeschat op basis van concurrentieanalyses.

TIX.NL

Omzet 2023: -

Na het faillissement van Otravo in december 2022 heeft de Tix Travel Group de Nederlandse en Belgische labels van Otravo overgenomen. Het gaat hierbij onder andere om Vliegtickets.nl, WTC.nl, Schipholtickets.nl en Vliegtickets.be. Naast Tix.nl vallen Gate1, Flighttix, Guide and Go and GuideBase onder de Tix Travel Group. Otravo ontstond in 2014 door een fusie van Vliegtickets.nl en WTC (World Ticket Center). Later kwamen daar meer merken bij. De coronacrisis zou het bedrijf de das om hebben gedaan. Björn de Jager (directeur/eigenaar TIX.nl) liet in februari 2023 aan TravMagazine weten verheugd te zijn de Nederlandse en Belgische labels van Otravo voort te mogen zetten. De Jager werkte voor de start van Tix.nl tien jaar voor CheapTickets.nl. ‘Ik heb de bouw en groei van Vliegtickets.nl en Worldticketcenter.nl van dichtbij meegemaakt. Het zijn natuurlijk iconische labels waar ik me ook persoonlijk mee verbonden voel. We zijn dan ook erg verheugd deze voort te mogen zetten.’ Tix.nl maakt geen omzetgegevens bekend. De positie van het bedrijf in de Top 50 is een inschatting op basis van markanalyses.

DEZE UITGAVE IS ‘POWERED BY’

Lees verder op pagina 47 45

Klimmen in de Top 50? Doe de NextGen Travel Scan en krijg jouw IT Roadmap op maat! Gratis en vrijblijvend

Meer weten? Scan de code

NextGen Travel Scan

Scan de QR code of ga naar www.travelspirit.nl/nextgen-travel-scan

Top 50 in beeld

AMERICAN EXPRESS Omzet 2023: -

15 ANWB

Omzet 2023: 115,4 miljoen

Zakenreisbedrijf American Express verstrekt al jaren geen afzonderlijke omzetgegevens per land meer. De positie in de Top 50 is ingeschat op basis van concurrentieanalyses.

SUNNY CARS

Omzet 2023: 146 miljoen

Met een (prognose)omzet van 115,4 miljoen heeft ANWB de grens van 100 miljoen doorbroken. In 2022 stond de teller op ruim 85 miljoen.

16 VACANCESELECT EUROPE 19 Omzet 2023: 110 miljoen

Sunny Cars ziet de (prognose)omzet in 2023 fors stijgen van 128 naar 146 miljoen. Er zijn 55 fte’s. De omzet is in 2022 fors hoger uitgevallen door de hoge huursommen die ontstonden als gevolg van het tekort aan huurauto’s, zegt de specialist in autoverhuur. ‘Ook in 2023 zijn de prijzen nog hoger dan precorona, al is er een dalende trend ten opzichte van 2022. Het aantal reserveringen steeg dan ook harder dan de omzet.’

Sinds de overname van het Nederlandse familiebedrijf VacanceSelect door de Franse Vacalians Group, in april 2018, worden geen separate omzetcijfers meer verstrekt. De vermelding van VacanceSelect is geschat op basis van analyses van branchepartners.

TRAVELXL

Omzet 2023: 102,5 miljoen

Omzet 2023: 130 miljoen

TravelXL BV is in april 2023 een strategische samenwerking aangegaan met The Travel Club. Daarbij werd benadrukt dat TravelXL als zelfstandige BV en merk richting de klant zal blijven bestaan. De directie wordt gevoerd door Ferry Oostmeijer, Patrick Beuk en Peter van Limburg. Voor 2023 verwacht TravelXL een omzet van 102,5 miljoen, exclusief de Belgische kantoren. In 2022 was de omzet 95,8 miljoen.

Suzanne Al en Hans Knottnerus

UNIGLOBE TRAVEL HOLLAND

Onder leiding van Cees Klinkenberg maakt Uniglobe Travel Holland een gestage groei door. De (prognose)omzet voor 2023 bedraagt 127 miljoen. Uniglobe telt tien kantoren in Nederland, met in totaal 140 medewerkers (fte). Het ondersteunende gebruik van kunstmatige intelligentie (AI) en de verdere ontwikkeling van NDC zijn speerpunten voor de toekomst, verklaarde Klinkenberg afgelopen zomer tijdens het 20-ste jaarcongres van Uniglobe. Hij noemde de mogelijkheden van Cees Klinkenberg en kunstmatige intelligentie een Laura Koreman ‘AI-opener’.

Bij de ondertekening van de strategische samenwerking tussen The Travel Club en TravelXL

Lees verder op pagina 115 47

Jouw reis naar succes begint bij ons als zelfstandig reisadviseur

Waarom Personal Touch Travel:

• • • •

Betrokken en betrouwbaar Solide en financieel sterk Uitgebreide support Geen financiële risico's dankzij ons unieke Risicoplan

Kortom, Personal Touch Travel ontzorgt, minimaliseert je financiële risico’s en zorgt ervoor dat je altijd weet waar je aan toe bent. Mail voor meer informatie naar Saskia of Thea via recruitment@personaltouchtravel.nl en maak een afspraak.

Infotorial

Avila Reizen

‘We hebben nog veel plannen, ook op internationaal gebied’ ‘Het was een mooi jaar’, antwoordt Tim van der Wel (Avila Reizen) op de vraag hoe hij terugkijkt op 2023. ‘Het was uitdagend, maar ook sprankelend met veel evenementen, groei en inspiratie.’ Van der Wel: ‘Het is ongelofelijk dat het jaar bijna om is. We kunnen terugkijken op een mooi jaar door onder meer de Vakantie Award voor verre reizen te winnen, ons 12,5 jarig jubileum te vieren, en we zijn met ons project in Venezuela genomineerd voor een PURE award en we hebben nieuwe reismerk Collections gelanceerd. Het voelt dat we langzaamaan volwassen worden.’ Op de vraag waar hij volgend jaar het meeste naar uitkijkt, antwoordt Van der Wel: ‘Goh de toekomst kunnen we nooit voorspellen. We hopen op heel veel positieve energie, schaterlachen, liefde, inspiratie, mooie reizen, oprechte passie en boven alles wat meer rust en vrede in de wereld. Inmiddels zijn we met Avila Reizen een gerenommeerde touroperator. Lange tijd hadden de meeste mensen (logischerwijs) nog nooit van ons gehoord. We staan denk ik bekend als een liefdevolle en ambitieuze organisatie waar kernwaarden als servicegerichtheid, flexibiliteit en kwaliteit hoog in het vaandel staan met echt maatwerk en de mooiste reisproducten ter wereld in ons portfolio. Ook winnen we langzaamaan terrein op het gebied van ‘Tourism as a Force for Good’ en daar hopen we nog verder in door te ontwikkelen en te groeien. Daarbuiten vinden we het belangrijk dat meer bekend wordt dat wij in inmiddels vijf landen eigen kantoren hebben: Peru, Colombia, Chili, Panama en Mexico. Avila Reizen heeft een merkstrategie en daarin hebben we nog veel plannen, ook op internationaal gebied.’

wij zelfs een eigen stichting met ANBI-status waar we onder andere een huis in Venezuela mee beheren waar we 80-100 kansarme kinderen dagelijks een warme maaltijd aanbieden, cursussen, medische support et cetera. We steunen projecten in Indonesië en Botswana en staan aan de voorlinie op het gebied van het inzetten van High End toerisme voor armoedebestrijding en natuurbescherming. Andere belangrijke topics zijn verbinding en creatieve ontwikkeling.’ Proosten Van der Wel: ‘Wij zijn erg dankbare mensen. Het was een mooi jaar waarin we veel nieuwe samenwerkingen zijn aangegaan, veel mooie mensen hebben ontmoet en prachtige projecten hebben mogen uitvoeren met trouwe partners. Graag nodigen we collega’s uit de branche uit om samen met ons te proosten op 2023 en alvast op 2024 tijdens de MASTERS EXPO in Amsterdam op 11 december aanstaande en om samen te brainstormen hoe we als branche een positieve impact kunnen hebben. Het was een gezegend 2023 en we bidden voor vrede, liefde en succes in het nieuwe jaar en de verder toekomst.’

Nieuws Van der Wel laat weten dat Avila Reizen op het punt staat op reizen naar Oceanië te lanceren. ‘Expeditie-cruises bieden we al een tijdje aan, maar we gaan er nog meer aandacht aan schenken. Verder hebben we voor alle gebieden echt heel goede specialisten in huis. Die willen we meer in het zonnetje gaan zetten. Ook het gebied van bijzondere groepsreizen komt er nog het een en ander aan.’ Duurzaamheid is altijd al een van de belangrijkste pilaren geweest voor Avila Reizen. ‘Sinds 2019 hebben

Tim en Hilda van der Wel

Secure the future of your corporate payments.

Power your business by trusting an industry leading expert.

Achtergrond

De toekomst van de touroperators

Uitdagingen en kansen Hoe ziet de toekomst van touroperators eruit? Daarbij komen tal van dingen kijken: de verhouding tussen reisagenten en touroperators, technologie, duurzaamheid, inflatie, personeel, conflicten, wetgeving, enzovoorts. Door: Arjen Lutgendorff

Relaties De relatie tussen touroperators en reisagent wordt al sinds mensenheugenis besproken. Er zijn touroperators die de samenwerking met reisagenten stoppen of juist nieuw leven inblazen. Maar hoe ziet de toekomst eruit als het gaat om het aantal reisagenten dat er voor kiest om zelf te pakketteren? De Covid-pandemie heeft geleid tot het vertrek van duizenden professionals uit de reissector. Touroperators reageren verschillend. Zo worden er flexibele werkmethoden aangeboden als thuiswerken, workations en parttime dienstverband, maar er zijn er ook die aangeven dat parttime werken niet mogelijk is. Hoge prijzen We horen de afgelopen tijd met regelmaat van touroperators dat klanten bereid zijn om meer te betalen voor reizen, maar zijn er ook genoeg reisprofessionals die zich afvragen hoelang consumenten nog bereid en/of in staat zijn om de steeds hogere prijzen neer te leggen. Interviews In de Top 50 staan diverse interviews waarin het gaat over de toekomst van touroperators (en de samenwerking met partners). Lees bijvoorbeeld het interview op pagina 12 en het interview met Arjan Kers (TUI) over de laatste ontwikkelingen op pagina 37.

Gebruik nieuwe techniek Nieuwe technologieën bieden tal van mogelijkheden, maar het zorgt bij touroperators ook voor uitdagingen, waaronder gegevensbeveiliging en de snelheid waarmee alles gaat. De mondiale softwaremarkt voor touroperators profiteert daar overigens van. Die was in 2020 naar schatting 500 miljoen dollar waard en zal in 2026 naar verwachting 1,2 miljard dollar waard zijn. Wetgeving De ACM die de regels aanscherpt, de Consumentenbond die kritisch is en de Europese Unie die plannen heeft om de wetgeving aan te passen. De reissector voelt zich vaak ook niet begrepen. Zijn touroperators het kind van de rekening? Conflicten en natuurrampen Oorlogen wereldwijd zijn van invloed op het werk van touroperators. Hoe verstandig is het nog om je als touroperators te specialiseren in één land of regio? Naast conflicten zijn natuurrampen een jaarlijks terugkerend probleem. Het Rode Kruis gaf halverwege augustus aan dat het verwacht dat de wereld door El Niño een rampjaar staat te wachten.

Menselijk? Hoe ziet het boeken van een reis bij een touroperator er in 2035 uit? Werken er dan meer techneuten dan reisspecialisten bij een touroperator? Word je tijdens het boeken geholpen door een reisspecialist van de touroperator of door AI? Heeft de touroperator op locatie nog gidsen? Worden touroperators minder menselijk? Duurzaamheid Het ziet er naar uit dat touroperators zich in de toekomst meer en meer moeten bezighouden met verantwoord reizen. Ook de ANVR is bezig met een nieuwe duurzaamheidsambitie. Conclusie De toekomst van touroperators zal worden gevormd door een reeks veranderingen en uitdagingen. Touroperators zullen moeten blijven innoveren en inspelen op de veranderende behoeften en verwachtingen van klanten en partners om te gedijen in deze evoluerende industrie.

DEZE UITGAVE IS ‘POWERED BY’

ATPI Group Travel brengt je overal naar toe! Ontdek waarom ATPI Group Travel je vertrouwde reispartner is Global netwerk

Gespecialiseerd team

Onafhankelijk advies

Scherpe tarieven & transparante fees

Bewaken van budget en deadlines

Altijd de beste reisoplossing

Een vast contactpersoon

GDPR proof registratietool

“Reizen met groepen vereist simpelweg een andere aanpak, met specifieke tools en expertise in vergelijking tot 'normale' boekingen. Wij staan voor je klaar om je verder te helpen!”

Neem contact met ons op

Infotorial

Travel Challenge

Ontdek het nieuwe toptalent voor jouw reisbedrijf In 2023 was de Travel Challenge, na drie uitdagende jaren van de pandemie, eindelijk terug! De Travel Challenge, een vijfdaags evenement in het buitenland, brengt laatstejaars topstudenten, reisbedrijven en het onderwijs samen om een uitdagende business case aan te gaan. Reiswerk, de reisbedrijven en de hogescholen stonden te trappelen om dit event weer te organiseren. Op 31 mei zetten 64 laatstejaars studenten van hbo en wo met diverse studieachtergronden koers naar het prachtige Fuerteventura. In kleine groepjes werkten ze met begeleiders, zowel van vooraanstaande reisbedrijven als ervaren onderwijsprofessionals nauw samen. In deze dynamische, interdisciplinaire teams stond hun missie centraal: het creëren van een duurzaam concept voor een bestaand stuk land op het eiland. Educatie met een avontuurlijke twist Dit was geen gewoon congres; integendeel, het was een avontuurlijke ontdekkingsreis! Terwijl de studenten hun intellectuele grenzen verlegden, verkenden ze het hele eiland. Van een Lagerhuis-debat op het schilderachtige dorpsplein tot een spannende citygame in een kustplaats en een location-based spel in de lagune. Natuurlijk was er ook ruimte voor boeiende presentaties van experts van de deelnemende reisbedrijven. De lokale ondernemers speelden een belangrijke rol in het programma en ook het verkeersbureau droeg bij aan het succes. De strijd om het winnende concept Alles draaide om dat ene winnende concept! Het moest duurzaam zijn, maar ook boeiend genoeg om meer toeristen te trekken. Op een bijzondere locatie op het eiland presenteerden de teams hun innovatieve ideeën. De experts uit de reisbranche veilde hun oordeel en kozen het winnende team. Een record verbroken Het winnende team ontwikkelde een schitterend, slim en realistisch concept. Maar eigenlijk bliezen alle teams de jury weg met uitmuntende concepten! Dat iedereen een winnaar was, werd duidelijk uit het aantal studenten dat meteen baanaanbiedingen kreeg aangereikt. Vandaag de dag zijn 14 afgestudeerde Travel Challengers al begonnen aan hun carrière bij een van de deelnemende reisbedrijven, terwijl er nog tal van gesprekken lopen. Het was echt een gigantisch succes!

Dragons’ Den

Op naar de Travel Challenge 2024 De voorbereidingen voor de Travel Challenge 2024 zijn al in volle gang, en onze eerste partners hebben zich opnieuw aangesloten. Lijkt het jou de perfecte gelegenheid om in contact te komen met 64 absolute toptalenten? Wil je bijdragen aan een bloeiende reisbranche? En wil je met jouw reisbedrijf wekenlang in het zonnetje gezet worden? Neem dan meteen contact op met Esther of Melissa, want er zijn slechts een beperkt aantal partnerships beschikbaar!

Droom van vakantie Dat kunt u uw klanten gerust toewensen. Als uw klanten kunnen reizen, staan 40.000 hulpverleners in 200 landen voor hen klaar. Met de ervaring van AXA Partners ontwikkelt u op maat gemaakte programmaʼs om uw klanten overal veiligheid te garanderen: reisverzekeringen, feilloos georganiseerde persoonlijke hulpverlening en (digitale) diensten die waarde toevoegen voor uw klanten. Uw klanten kunnen bijvoorbeeld 24/7 online – via een videoverbinding – een arts raadplegen. Zo houden uw klanten zelfs in geval van ziekte, een ongeval of andere ongemakken toch een goed gevoel over aan hun vakantie.

Co-create with us. www.axapartners.nl

De reisen annuleringsverzekeringen van AXA worden in Nederland aangeboden door AXA Partners, AFM-register nummer 12045210. V.U. Guy Serdobbel

Interview

Ko Koens (lector Hogeschool Inholland)

‘Een specifieke overstaptaks is effectiever’ Vliegen moet duurder worden zodat we minder in het vliegtuig stappen, schrijven veel politieke partijen in hun verkiezingsprogramma’s. Hoe je dat voor elkaar moet krijgen, daar zijn verschillende ideeën over. Hoe duur worden tickets en wie kan er straks nog vliegen? Ko Koens (lector New Urban Tourism bij Hogeschool Inholland) geeft zijn visie hierop.

Door: Sharon Evers

‘De impact van een dergelijke algemene prijsverhoging van 25 procent op ons reisgedrag zal minimaal zijn. Een specifieke overstaptaks is effectiever’, concludeert de lector New Urban Tourism. Op dit moment bedraagt de belasting op vliegtickets, ook wel bekend als ‘vliegtaks’, voor ieder ticket € 26,33. Deze heffing is uniform voor alle bestemmingen, wat betekent dat goedkope (en kortere) vluchten in verhouding zwaarder worden belast dan duurdere (en langere) vluchten. Passagiers die overstappen op Schiphol en vrachtvliegtuigen zijn momenteel vrijgesteld van deze belasting. Wat vindt de politiek? Veel politieke partijen pleiten voor een verhoging van de belasting op vliegen, met uitzondering van JA21, PVV, FvD, BBB en BVNL. De standpunten van Denk en NSC zijn nog niet duidelijk, terwijl 50Plus hier geen specifieke uitspraken over

Ko Koens

doet. De VVD streeft bijvoorbeeld naar de invoering van een Europese kerosinebelasting, een voorstel waar bijna alle voorstanders van vliegtaks achter staan, behalve de SP. Op dit moment worden er geen btw of accijnzen geheven op brandstof in de luchtvaartsector. De SGP pleit daarentegen voor een belasting op korte vluchten, een standpunt dat ook wordt gedeeld door D66 en de ChristenUnie. Deze laatste partij gaat echter, samen met de SP en GroenLinks/PvdA, nog een stap verder door te pleiten voor een progressieve vliegbelasting, waarbij frequent vliegen leidt tot een hogere belastingdruk. Een ander vaak genoemd voorstel is een afstandsafhankelijke belasting, waarbij de belasting stijgt naarmate de afstand van de vlucht groter is. Dit voorstel wordt gesteund door Volt, D66 en opnieuw de ChristenUnie.

met Erasmus Universiteit onder ruim 4.000 Europese inwoners vanuit vijf verschillende steden laten zien dat een dergelijke algemene prijsverhoging er hoogstwaarschijnlijk niet voor zal zorgen dat mensen massaal het vliegtuig laten staan. Tenminste niet voor vluchten binnen Europa.’ Trein Koens vervolgt: ‘Sterker nog, zelfs áls vliegen significant (33 procent) duurder wordt dan met de trein reizen, zo blijkt uit het onderzoek, dan nog blijft de overgrote meerderheid (90 procent van de ondervraagden) vliegen. Zelfs de groepen die bekendstaan om een grotere affiniteit met duurzaamheid, zoals jongeren en hoogopgeleiden. Dit omdat de trein momenteel vaak juist nog veel duurder is.’

Wel biedt de prijsverhoging volgens hem een kans om meer Prijsstijging investeringsvermogen te creëren Koens zegt: ‘Veel politieke partijen voor het verduurzamen van de willen de kosten van vliegen verhogen, luchtvaart en betere internationale dat schrijft de NOS op woensdag treinverbindingen. ‘In het licht van de 11 oktober. Het opheffen van de bevindingen van het onderzoek is een vrijstelling van accijns en de btw zou vliegtaks specifiek voor overstappers leiden tot een prijsstijging van een wel een goed idee. Door dit alles 25 procent. Een tegenargument dat zal het aantal vluchten met 9 tot 13 gegeven wordt, is dat deze prijsstijging procent afnemen, schrijft NOS in juli. ervoor zal zorgen dat mensen niet Dit is nuttig, omdat het ervoor kan meer kunnen vliegen. Dat, terwijl zorgen dat de krimpdoelstelling van resultaten van recent onderzoek van Schiphol kan worden gehaald, zónder het Expertise Netwerk Sustainable dat dit de Nederlandse vakantiegangers Urban Tourism (ENSUT) van benadeelt. Zij zullen niet gaan vliegen Hogeschool Inholland in samenwerking door de hogere kosten.’

HI TALENT! Wil jij ook het beste uit jezelf halen binnen de leukste branche? Jij bent welkom binnen een van onze teams. In een van onze winkels of op het hoofdkantoor. Van marketeer, ﬂight specialist tot customer care. We moedigen je aan om volledig in je talent te staan en denken hierin graag met jou mee!

Jouw nieuwe uitdaging begint hier! Hoofdkantoor

Retail

Infotorial

A tot Z Accountants & Adviseurs

‘We helpen onze klanten een sprong vooruit te maken’ A tot Z Accountants & Adviseurs gaat zich (nog) nadrukkelijker profileren richting reisbranche. Marcel Nijssen, die dit jaar zijn 30-jarig jubileum in de accountancy viert, geeft tekst en uitleg. kostenbesparing. Naast deze toenemende dienstverlening verzorgen wij het opstellen van jaarverslagen en de diverse fiscale aangiften.’ Wie is de klant? ‘Onze doelgroep is best groot, waarbij de ondergrens een omzet van circa 1 miljoen euro kent. Klanten die de financieel-administratieve processen aan ons uitbesteden, zitten tussen de €3 en €25 miljoen omzet.’

Marcel Nijssen

Welke diensten biedt A tot Z? ‘Als A tot Z zien we dat de behoefte en de vraag van de klant de laatste jaren is verschoven. De krapte op de arbeidsmarkt en de toegenomen functionaliteit van financieel- administratieve systemen heeft geleid tot een grotere vraag aan ondersteuning op dit gebied. Wij worden vaker ingezet op processen die vroeger binnen de reisorganisatie plaatsvonden maar nu worden uitbesteed. Wij hebben uitgebreide kennis van de diverse pakketten waardoor we in staat zijn de verschillende systemen efficiënt in te richten met geautomatiseerde koppelingen. Voor wat betreft de outsourcing van de financiële administratie hebben we een standaardwerkaanpak ontwikkeld, rekening houdend met de wensen van de klant..’ Zoals? ‘Zo vindt het vastleggen van de boekingen en de inkopen ‘binnen het reisbedrijf’ plaats, evenals het debiteurenbeheer. Wij zetten de data over uit het boekingssysteem, maar verwerken ook de overige kosten, doen de de BTW-aangifte, maken een betaaladvieslijst en betaalbestand aan en verzorgen de managementrapportage. We kunnen bij klanten niet alleen een efficiencyslag realiseren, maar ook een

Marcel Nijssen vierde 1 september dit jaar zijn 30-jarig jubileum in de accountancy. Hij startte in 1993 gestart bij het toenmalige Moret Ernt & Young, met Oad als een van de eerste klanten waar hij als jonge assistent naartoe ging. In 2008 vertrok hij bij PwC met een aantal medewerkers en startte een eigen kantoor. Solmar, Travel Counsellors en Reisrevue werden al snel klant. Zijn kantoor ontwikkelde zich snel als specialist in de reisbranche. Op de vraag wat de reiswereld zo bijzonder maakt om voor te werken, zegt hij: ‘De reisbranche is een enorm dynamische omgeving, met veel gepassioneerde mensen die enorm flexibel en creatief zijn om een veranderende omgeving te absorberen. We dragen graag ons steentje bij. Vandaar onze slogan: Met A tot Z Accountants & Adviseurs als partner maakt u een sprong vooruit.’

Klantquote: Martijn ter Welle, directeur/eigenaar van Estivant Vakanties. ‘Wij zijn zeer tevreden over het uitbesteden van onze financiële administratie aan A tot Z accountants & adviseurs. Dit heeft niet alleen geleid tot een efficiencyslag, maar ook tot een kostenbesparing. De overgang is heel soepel verlopen. Het serviceniveau en het kennisniveau van de medewerkers van A tot Z hebben ons geholpen om nog verder te digitaliseren, waardoor wij ons weer kunnen concentreren op datgene waar wij goed in zijn.’

BEDANKT VOOR EEN TOPJAAR! WIJ KIJKEN UIT NAAR ONZE SAMENWERKING IN DE TOEKOMST. Gewoon perfect geregeld met elkaar!

Advertorial

Olympische en Paralympische Spelen in Parijs 2024

Vernieuwend, duurzaam en inclusief Met de organisatie van de Olympische en Paralympische Spelen van 26 juli t/m 8 september wordt 2024 een bijzonder jaar voor Frankrijk. Bovendien is het dan precies 100 jaar geleden dat Parijs het decor vormde voor dit internationale sportevenement. De editie van volgend jaar belooft vernieuwend, duurzaam en inclusief te worden, want het moet vooral een feest voor iedereen worden. toekomstige eco-woonwijken en wordt het olympisch watersportcomplex duurzaam gebouwd met het oog op de toekomst. Het duurzaam vervoer wordt ook verder ontwikkeld (o.a. meer fietsmogelijkheden, groene boottochtjes, elektrische bussen, fietstaxi’s) en de toegankelijkheid wordt verbeterd, zodat alle olympische locaties bereikbaar zijn voor mensen met een handicap. Op culinair gebied wordt er ook ingezet op duurzaamheid: maar liefst 60% van de geserveerde maaltijden op de olympische locaties zal vegetarisch zijn en zeker 80% van de gebruikte producten van Franse oorsprong.

Fotocredits : Eiffeltoren stadion beachvolley ©Paris 2024

De spectaculaire openingsceremonies vinden voor de verandering in de stad zelf plaats en niet in een stadion. De Olympische atleten worden verwelkomd op de rivier de Seine, over een traject van 6 km, en de Paralympiërs op de centraal gelegen Place de la Concorde. Zo hebben de Spelen een open karakter en krijgt een maximaal aantal bezoekers de kans om het spektakel te aanschouwen. In het kader van duurzaamheid wordt er voor de sportwedstrijden zoveel mogelijk gebruikgemaakt van bestaande (sport)infrastructuur en het culturele en natuurlijke erfgoed van Frankrijk. Volleybal en blindenvoetbal vinden bijvoorbeeld plaats bij de Eiffeltoren, paardensport in de tuinen van het kasteel van Versailles en alle ‘urban’ sporten op de Place de la Concorde. Sommige sportwedstrijden zullen buiten de hoofdstad plaatsvinden op locaties waar al een uitstekende infrastructuur te vinden is, denk aan Tahiti voor het surfen en Marseille voor de zeilsporten. Daarnaast krijgt alles wat speciaal gebouwd wordt voor de Spelen een duidelijke functie na afloop of kan gerecycled worden. Zo zijn het sporters- en mediadorp

Tijdens ‘Paris 2024’ kun je voortaan ook genieten van nieuwe sportdisciplines, zoals skateboarden en breakdancen. Dit kan een mooie stimulans zijn om jonge mensen aan het bewegen te krijgen. De internationale bezoekers worden aangespoord om maximaal te profiteren van hun verblijf door de tijd te nemen om Frankrijk te (her)ontdekken, want als je er dan toch bent… aan ruimte en goede vakantie-ideeën geen gebrek. Ter inspiratie heeft Atout France in samenwerking met de VVV-kantoren van de Franse regio’s, Parijs en Tahiti een mooi persdossier samengesteld met talloze leuke tips voor activiteiten, uitstapjes, evenementen, weekendjes weg en korte verblijven in heel Frankrijk. Voor een onvergetelijke reiservaring zoals alleen Frankrijk die kan bieden. Bekijk gauw het persdossier op ons blog voor reisprofessionals voor meer informatie: frankrijkvoorreisprofessionals.com. Zie ook: france.fr/nl

Let’s Get Cruising

Daarom boek je bij Captain Cruise Zee- en riviercruises Meer dan 35.000 cruises wereldwijd Ervaren Cruise-Experts Eerlijk en passend advies Grootste aanbod (47 rederijen) in NL Exclusieve beurs Retail partners Klantwaardering van een 9,6! Heldere commissie Bezoek onze website

www.captaincruise.nl

088 - 501 8 521

Infotorial

AirPlus

AirPlus zal blijven investeren in een betere zakelijke betaalervaring ‘We willen ons onderscheiden door totale transparantie, data van wereldklasse en naadloze integratie aan te bieden, zodat onze klanten zich kunnen concentreren op wat voor hen belangrijk is’, aldus Melvin van Wingerden (Country Manager AirPlus Benelux & Nordics). Hoe was het afgelopen jaar? ‘2023 werd voor AirPlus gekenmerkt door een aantal belangrijke mijlpalen. Het jaar begon met een sterke toewijding aan onze kernwaarden en strategische doelstellingen, en we hebben aanzienlijke vooruitgang geboekt in verschillende aspecten van de zakelijke betalingssector. We bleven investeren in de relatie met onze klanten, duurzaamheid, onze nieuwe ITinfrastructuur en ons data-aanbod om het betaalgemak te garanderen.’

‘We hebben sterk geïnvesteerd in de relatie met ons partnernetwerk’

gloednieuwe tool waarmee onze klanten hun uitgaven kunnen analyseren en beheren en datagestuurde beslissingen kunnen nemen.’ ‘En in navolging van de trend van consumentisering en de manier waarop deze het zakenreizen in het algemeen transformeert, zijn we enorm blij dat onze Corporate Cardgebruikers nu hun uitgaven voor zakenreizen gemakkelijk en veilig kunnen betalen met hun Apple- en Android™apparaten, of ze nu in hotels zijn, restaurants of taxi’s met Apple Pay en Google Pay.’ Wat is jullie visie op de toekomst? ‘Om zakelijke betalingen slim en eenvoudig te maken en de vertrouwde, toonaangevende expert te blijven waar onze klanten op kunnen rekenen.’

Wat staat er op de planning voor 2024? ‘Er staan ons spannende tijden te wachten, aangezien we de migratie naar onze nieuwe, ultramoderne IT-infrastructuur in 2024 zullen voltooien en ons productaanbod in bepaalde belangrijke markten, zoals de Scandinavische landen, zullen uitbreiden. Ook zal de verkoop van AirPlus van Lufthansa Group aan SEB Kort Bank AB naar verwachting in de eerste helft van 2024 worden afgerond, onder voorbehoud van de relevante externe goedkeuringen, voornamelijk van verschillende financiële toezichthouders.’ Wat is er nieuw? ‘Ons uitgebreide en groeiende partnernetwerk helpt ons de zakelijke betaalervaring te optimaliseren. In 2023 hebben we sterk geïnvesteerd in de relatie met ons partnernetwerk, zowel op het gebied van zakenreizen als procure-to-pay.’ ‘Bovendien is de AirPlus Intelligence Hub nu als extra gratis service beschikbaar voor alle klanten van AirPlus Corporate Cards en AirPlus Virtual Cards wereldwijd. Een

Melvin van Wingerden

It’s how travel works better. Our technology powers the global travel industry. It inspires more openness. More connection. More innovation. More of a positive impact on the world around us. That’s how we power progress across the entire travel ecosystem. That’s how Amadeus makes travel work better for everyone, everywhere.

amadeus.com

Advertorial

Amadeus

Hoe kunnen we samenwerken om reizen voor iedereen te verbeteren? Met meer dan 35 jaar steun aan de reisindustrie, is het verhaal van Amadeus er een van voortdurende evolutie en innovatie. De vernieuwde missie van Amadeus draait helemaal om het tegemoetkomen aan de behoeften van reizigers, samen met klanten en partners. Je leest meer over de vernieuwde branding van het bedrijf in deze editie van de Top 50. Amadeus richt zich volledig op het verbeteren van de reiservaring voor iedereen en overal door innovatie, partnerships en verantwoordelijkheid voor mensen en bestemmingen. Bij het kiezen van een technologiepartner is het belangrijk te kiezen voor een bedrijf met een bewezen staat van dienst. Vorig jaar heeft Amadeus bijna 400 miljoen vluchtboekingen verwerkt en luchtvaartmaatschappijen in staat gesteld meer dan 1,5 miljard reizigers te vervoeren. Het open platform verbindt het wereldwijde reisen horeca-ecosysteem en helpt allerlei soorten organisaties, van startups tot grote spelers in de industrie en zelfs overheden. Kunstmatige intelligentie en machine learning maken een verschil in het dagelijks leven. Daarom blijft Amadeus voortdurend nieuwe technologieën omarmen en meer open manieren van werken en meer verbonden manieren van denken inspireren.

in Chooose en Caphenia laten zien hoe ernstig het bedrijf het meent met het helpen van reizigers bij het maken van geïnformeerde keuzes en het verkennen van nieuwe manieren om de industrie een sterke toekomst te bieden, bijvoorbeeld door duurzame vliegtuigbrandstoffen te gebruiken. Amadeus erkent dat we als industrie een collectieve verantwoordelijkheid hebben om zowel de mensen als de plaatsen die we bezoeken te beschermen en te verbeteren, zodat reizen op een positieve wijze blijft bijdragen aan onze wereld. ‘Als bedrijf zijn we gepassioneerd over reizen en technologie, en we zijn toegewijd aan het stimuleren van vooruitgang in de hele industrie,’ aldus Kurt Van der biesen, Head of Account Management - Benelux. Hij voegt eraan toe: ‘Onze industrie werkt beter als we samenwerken. Daarom ben ik altijd enthousiast om evenementen, zoals het ANVR-congres, bij te wonen om met klanten en partners te spreken en discussies te voeren over het herontwerpen van de reizen van morgen. Ik zal graag de visie van Amadeus voor 2027 presenteren tijdens het ANVR-congres.’

Om bij te blijven met de snelle ontwikkelingen in de technologie, heeft Amadeus vorig jaar bijna 1 miljard euro geïnvesteerd in onderzoek en ontwikkeling. Deze voortdurende jaarlijkse investering stelt Amadeus in staat te onderzoeken hoe generatieve AI en andere technologieën het best kunnen worden geïntegreerd om de activiteiten van reisverkopers, luchtvaartmaatschappijen, luchthavens en andere partijen te optimaliseren. Daarnaast stimuleert Amadeus partnerships met wereldwijde leiders, zoals Microsoft, om te innoveren, aan nieuwe behoeften te voldoen, echte uitdagingen op te lossen en kansen te identificeren die bijdragen aan een betere reiservaring. Een belangrijk onderwerp bovenaan de agenda is de uitdaging om een duurzamere reisindustrie voor de toekomst te creëren. Dit sluit aan bij de inspanningen van Amadeus om van reizen een kracht te maken voor sociale en ecologische doeleinden. Recentelijke investeringen

DatDat is quality time in een winterwoning vanvan Interhome. is quality time in een winterwoning Interhome. specialist Service ter plaatse op meer Service ter plaatse en een ü Vakantiehuizen ü Vakantiehuizen specialist ü ü Service ter plaatse op meerü ü Service ter plaatse en een sinds 1965 sinds 1965

dan 200 bestemmingen dan 200 bestemmingen

24/7 hulplijn 24/7 hulplijn

Deze winter in een Tel. 070-4141000 Deze winter in een Tel. 070-4141000 vakantiewoning van Interhome info@interhome.nl | www.interhome.nl info@interhome.nl | www.interhome.nl

vakantiewoning van Interhome Al Zwitserse meer dan kwaliteit 55 jaar proud to be in travel & zekerheid ü

ü Zwitserse kwaliteit & zekerheid

Samen met het hele gezin skiën en sleeën terwijl de kinderen een reusachtige sneeuwpop maken. Weer binnen lekker opwarmen met warme chocomelk Samen met het hele gezin skiën en sleeën terwijl de kinderen een reusachtige voor de kinderen en voor jezelf en heerlijk glaasje glühwein. Spelletjes erbij… sneeuwpop maken. Weer binnen lekker opwarmen met warme chocomelk Dat is quality time in een winterwoning van Interhome. voor de kinderen en voor jezelf en heerlijk glaasje glühwein. Spelletjes erbij… Dat is quality time in een winterwoning van Interhome. Service ter plaatse en een Vakantiehuizen specialist Service ter plaatse op meer

sinds 1965 ü Vakantiehuizen specialist sinds 1965

dan 200 bestemmingen ü Service ter plaatse op meer dan 200 bestemmingen

Tel. 070-4141000 info@interhome.nl | www.interhome.nl Tel. 070-4141000 info@interhome.nl | www.interhome.nl

24/7 hulplijn ü Service ter plaatse en een 24/7 hulplijn

Infotorial

Airtrade

‘Het belang van NDC wordt bijna per dag groter’ Hoewel NDC (New Distribution Capability) nog niet het niveau heeft bereikt van de aloude GDS’s als Amadeus of Travelport heeft deze methode wel de toekomst. Dat zegt Jeroen Martron, CEO van Airtrade. NDC is een initiatief van IATA, de internationale luchtvaartassociatie, en geldt als een nieuwe distributiestandaard voor vliegtickets. Deze nieuwe distributienorm stelt luchtvaartmaatschappijen in staat om rijke content te publiceren en gepersonaliseerde aanbiedingen te doen. Ook de verkoop van ondersteunende producten wordt erdoor vergemakkelijkt. Hoe belangrijk is NDC? Martron: ‘Het belang van NDC wordt bijna per dag groter en groter, vooral omdat er steeds meer tarieven uit de GDS verdwijnen. Zoals de laagste boekingsklassen van Emirates en Singapore Airlines sinds kort niet meer boekbaar zijn via de GDS. NDC is nog altijd niet op het efficiencyniveau van een GDS en biedt nog niet hetzelfde gemak, maar de ontwikkelingen gaan snel. Voor vrijwel alle luchtvaartmaatschappijen is het uiteindelijk de ‘end game’. Als vliegticketspecialist omarmt Airtrade NDC. Wij hebben het ons speerpunt gemaakt. Inmiddels hebben wij een flink aantal jaren ervaring met directe NDC-koppelingen met KLM (sinds 2019) en Lufthansa (sinds 2018) en zijn wij door Amadeus NDC-X gecertificeerd.’ Hoe boek je dan NDC-vliegtarieven? ‘NDC is volledig geïntegreerd in FareFinder. Er verdwijnen steeds meer vliegtarieven uit de GDS en/of er zijn grote prijsverschillen met de GDS. Het is onze taak om alle tarieven beschikbaar te maken via FareFinder, zonder dat de gebruiker van FareFinder zich druk hoeft te maken over wat het voordeligste tarief is. Bovendien kan hij altijd op dezelfde efficiënte wijze boeken en zijn boeking beheren in ‘My FareFinder’.’ Wat is FareFinder precies? ‘FareFinder is een zeer gebruiksvriendelijk reserveringsysteem voor reisagenten en touroperators om vliegtickets te kunnen reserveren en beheren. We hebben het volledig in eigen huis ontwikkeld. FareFinder is verbonden met de Airtrade Hub die ervoor zorgt dat wij alle mogelijke vliegtarieven beschikbaar kunnen maken via FareFinder.

Jeroen Martron

Het maakt dus niet uit wat de bron is: NDC, een GDS. lowcost airlines, directe koppelingen of consolidatortarieven vanuit andere markten. Alles is beschikbaar op één scherm en met een aantal simpele stappen te reserveren. Wij helpen agenten aan het meest optimale vluchtaanbod.’ Wat zijn de verdere plannen? ‘Airtrade zal blijvend investeren in FareFinder en deze applicatie met een vast team permanent verder ontwikkelen. Wij kijken hierbij ook specifiek naar de behoefte van touroperators. Er is een programma opgesteld waarbij wij in korte sprints continu nieuwe functionaliteiten ontwikkelen en toevoegen.’ Een kleine greep van hetgeen beschikbaar is in FareFinder: • Speciale touroperatortarieven van meer dan 25 luchtvaartmaatschappijen. • NDC-integratie, lowcost airlines, nett fares, consolidatortarieven. • Link naar Airtrade extranet met een unieke airline database en groepentool. • MyFareFinder om onder andere zelf te kunnen wijzigen en annuleren. • Eenvoudig optie-boekingen maken en beheren. • Koppelingen met BAS, SiteSpirit en TravelNote. • Alles ondersteund door een specialistische reserveringen groepsreizenteam. • Een 24/7 noodnummer.

Infotorial

Vuelandia

‘Samenwerken en blijven vernieuwen is dé sleutel naar transitie’ Alleen ga je sneller, samen kom je verder. Vuelandia heeft het afgelopen jaar onder dat motto proactief de samenwerking opgezocht met al zijn partners. De laatste ontwikkeling is de organisatorische samenvoeging van Vuelandia, Dutch Travel Services, Flexible Autos en andere labels onder de naam Net Travel Group BV. TravMagazine spreekt met Mikel van Nimwegen (medeoprichter/eigenaar van Vuelandia en Net Travel Group) over de ontwikkelingen. Hoe gaat het met Vuelandia? ‘Daar kunnen we heel kort over zijn, Vuelandia heeft een prachtig jaar achter de rug. Niet alleen een groei in klanten en omzet dat fors is toegenomen, zeker ook op gebied van personeel. In het afgelopen jaar hebben we een paar heuse toppers in huis gehaald om op alle fronten onze service, sales en contracting naar een nog hoger niveau te brengen. Ruim tien jaar geleden, bij de oprichting van onze onderneming, lag onze corebusiness voornamelijk bij het afgeven van vliegtickets voor non-IATA reisagenten. Dit deden we met drie man sterk. Nu in 2023, en dus tien jaar verder, zijn we uitgeroeid tot een organisatie met meer dan 25 vaste personeelsleden en kunnen we een compleet aanbod aanbieden van travel booking software en reisproducten, waar zowel reisagenten (IATA of nonIATA en touroperators) en reisgerelateerde organisaties dagelijks gebruik van maken. Daar ben ik best wel trots op.’ Hoe zit dat nu met Vuelandia en Net Travel Group? ‘Afgelopen jaar zijn er verschillende labels op organisatieniveau samengevoegd onder de naam Net Travel Group (NTG), waaronder Net Travel Associates, Vuelandia, Dutch Travel Services en Flexible Autos. Niet alleen organisatorisch maar ook qua huisvesting is er het één en ander veranderd. We zijn nu allemaal gesetteld op één locatie in Hoofddorp, met uitzondering van My Site Works - IT Solutions, dat gevestigd is en blijft in Spanje. Door alle labels samen te voegen kunnen we niet alleen nog meer betekenen voor reisagenten en -organisaties, maar ook ons personeel efficiënter inzetten. Hiervoor vragen we wel enige flexibiliteit van de werknemer (het schakelen tussen de labels). De klant merkt hier niets van, het wordt voor hen alleen maar beter en duidelijker: één customer support, één sales-afdeling, één finance- en administratie-afdeling, één IATA-afdeling. Met NTG kunnen we op alle vlakken nog makkelijker de diensten

en reisproducten voor de B2B koppelen en aanbieden, ook op het gebied van IT. Met alles wat we doen staat één doel voorop: het bieden van een totaalaanbod van reisproducten en diensten voor de B2B, waardoor het verkopen van reizen eenvoudiger wordt. Dat ieder label onder zijn eigen identiteit blijft doorgaan en niet gezamenlijk onder één naam is voor nu een bewuste keuze. Elk merk behoudt zo zijn eigen kracht en kunnen we producten waar specifieke aandacht voor nodig is beter monitoren.’

‘Het verkopen van reizen kan alleen maar nog eenvoudiger’ In 2015 binnengekomen in de Top 40 grootste retailbedrijven met € 13 miljoen omzet, vorig jaar € 31 miljoen. Hoe zit dat nu? ‘Net als voorgaande jaren hebben we met Vuelandia qua omzet nog steeds een opgaande lijn, want dit jaar komen we rond de € 42 miljoen uit. We hebben goede investeringen gedaan, zeker op gebied van personeel en IT waarmee we ons nog meer zijn gaan professionaliseren. Daarnaast hebben we geïnvesteerd in nieuwe producten en systemen voor onze klanten in de B2B, waarin de behoefte van de klant continu centraal staat.’ Waar ben je het meeste trots op binnen Vuelandia? ‘Op de mensen die bij ons werken en het meebewegen op onze strategie in de B2B, waarin we continu om ons heen blijven kijken hoe we de markt zo innovatief en efficiënt mogelijk kunnen faciliteren. Wij zijn anders omdat we vernieuwen en niet kopiëren. Van dat laatste zijn er helaas genoeg die dat wel doen. Innovativiteit heeft ons gebracht waar we nu staan.’

Mikel van Nimwegen en Danny Ruitenberg

Waar wil je met Vuelandia naartoe? ‘Binnen nu en vijf jaar de grootste onafhankelijke B2Bfacilitator in Nederland zijn voor de hele reiswereld.’ Jullie waren vertegenwoordigd op de Travel Challenge 2023, wat is je het meest bijgebleven van die dagen? ‘Dit was niet alleen erg leuk om te doen, maar ook voor ons superleerzaam en een inspirerende ervaring. Met NTG als een van de hoofdponsoren van de Travel Challenge 2023, waren we met 60 deelnemende studenten van verschillende opleidingen meegereisd naar Fuerteventura. Tijdens deze dagen namen de studenten in groepsverband op een hele leuke wijze kennis met de vele facetten en mogelijkheden die de reisbranche biedt. Daarnaast was het voor ons ook een mogelijkheid om alle aanwezigen kennis te laten maken met Net Travel Group en haar labels. Het was absoluut geweldig om te ervaren en te zien hoe gedreven en enthousiast alle studenten waren en daarbij hun frisse kijk op de toekomst. Wij hebben dan ook drie studenten weten te strikken, want goed spiegelen kunnen zij als geen ander. Wat we van hun hebben geleerd is dat we nog meer ‘out of the box’ moeten gaan denken en ons niet moeten blijven vasthouden aan datgene wat we gewend zijn. Juist meer investeren in vernieuwen. Nu zijn we dat bij Vuelandia al gewend om in te spelen op ontwikkelingen en altijd open te staan voor nieuwe ideeën. Nu dagen we al onze partners uit daarin mee te gaan. Daarvoor is samenwerking nodig en dat biedt naast perspectief alleen maar voordelen.’

Wat is nieuw bij Vuelandia sinds de Top 50 van vorig jaar? ‘Onze nieuwste ontwikkeling is onze eigen gebouwde flighttool met alle connecties waaronder NDC, Amadeus, Sabre, Travelport, Travelfusion. Dit enorme project waar bijna drie jaar aan is gewerkt bevindt zich nu in de laatste fase van afronding en wordt de komende weken uitgerold.’ Wat kunnen we komend jaar verwachten? ‘Komend jaar gaan we het dynamische VTO-product (pakketreizen) verder ontwikkelen, ook internationaal, en zal de flighttool na de lancering ge-update worden met de laatste marktveranderingen. Op het gebied van sales gaan we op zoek naar nieuwe samenwerkingsverbanden met (reis)organisaties waar we nu nog geen aansluiting hebben. Met ons brede aanbod kunnen we voor iedereen een interessante B2B-partner zijn.’ Waarom is Vuelandia een leuk bedrijf om voor te werken? ‘Ook daar kan ik kort over zijn: Wij zijn de beste, leukste en innovatiefste B2B-facilitator en bij ons is het nooit saai!’

‘Binnen vijf jaar zijn wij de grootste onafhankelijke B2Breisbranche facilitator in Nederland ’ 67

2024 Dé cruise voor musical-liefhebbers! ⬖ 8-daagse cruise met vertrek op 27 april 2024 vanuit Rotterdam ⬗ Bezoek de mooiste havens in Noorwegen & Schotland aan boord van de Rotterdam ⬖ De reis is inclusief spectaculaire optredens, Sing-Along, Meet & Greet, Musical Cruise quiz fooien & nog veel meer!

M K I M - L ET IA N

R J O LI J

Boek op reisburo.zeetours.nl

U TO

Y BU R NLE D ER LESO A N ME N ST VA I N

gse 8-daa e Cr uis l a c i Mus 4 il 202 r p a 27

Infotorial

Lufthansa Group

Inclusiever en duurzamer De Lufthansa Group behoeft eigenlijk geen verdere introductie. Er is volop nieuws te melden over de toekomstplannen van deze Airline Group. We spreken met Victoria Bubmann, General Manager Sales Nederland. Hoe toekomstbestendig is de Lufthansa Group? ‘Laten we beginnen met het beantwoorden van deze vraag door naar Lufthansa Group als werkgever te kijken. Bij de Lufthansa Group werken ruim 109.000 mensen uit 177 landen. Diversiteit of “Vielfalt” van ons personeel is erg belangrijk en komt overeen met de diversiteit van onze klanten. Mensen van verschillende geslachten, met en zonder beperking, uit verschillende culturen, religies en leeftijdsgroepen. Het stimmuleren van diversiteit is een hoofddoel van de personeelsstrategie van de Lufthansa Group. Lufthansa Group bevordert dit actief en staat voor gelijkheid en inclusiviteit om een werkplekcultuur te cultiveren waarin elke werknemer, ongeacht identiteit, kan excelleren. De ‘Action Speak Louder’-campagne is meer dan slechts een slogan; het vertegenwoordigt onze toewijding aan het creëren van een toekomst waarin we de waardigheid van onze werknemers, klanten en zakenpartners waarderen en hooghouden. Er wordt tevens bijzondere aandacht besteed aan het vergroten van het aandeel van vrouwen in managementposities. De Lufthansa Group streeft naar een resultaat van 25 procent vrouwen in managementposities in 2025.’ Duurzamer ‘Een ander belangrijk aspect is duurzamer vliegen. Lufthansa investeert voortdurend in de meest efficiënte vliegtuigen en in een moderne vloot. Voor de toekomst van CO2-neutraal vliegen. We werken elke dag aan effectieve nieuwe maatregelen, omdat we er vast van overtuigd zijn dat technologie en frisse ideeën de belangrijkste en meest effectieve manieren zijn om ons ambitieuze doel te bereiken. (Doel: het bereiken van een neutrale Co2-balans in 2050).’ Welke ontwikkeling heeft momenteel de grootste impact op uw bedrijfsvoering? ‘We noemen het Lufthansa Allegris, onze belofte om ons nog meer op onze klanten te concentreren. Daarom tillen we reizen in alle klassen naar een nieuw niveau. We gaan de stoelen, cabines en service radicaal herzien. Deze nieuwe reiservaring zal onze vloot vanaf volgend jaar verbeteren. Onze nieuwe langeafstandservaring zal het vliegen persoonlijker maken dan ooit tevoren met

Victoria Bubmann

steeds meer vliegtuigen van de nieuwste generatie. Vanaf 2025 tillen we de korte- en middellangeafstandsdiensten ook naar een nieuw niveau van comfort. In de korteafstandsvliegtuigen zullen geleidelijk nieuwe cabines worden geïnstalleerd, waardoor onze passagiers een scala aan extra voorzieningen krijgen.’ Welke andere ontwikkeling zal de komende jaren een grote rol spelen in het toerisme? ‘Toerisme blijft een belangrijk onderdeel voor ons bedrijf. De vraag naar reizen bestaat en vervult voor veel mensen een basisbehoefte. Nederlandse vrijetijdsreizigers behoorden altijd tot diegenen die veel reizen en die nooit de zin verloren hebben om de wereld te ontdekken.’ Waar zal Lufthansa Group over tien jaar staan? ‘Ik denk dat deze toekomst op de lange termijn moeilijk te voorspellen is. We zijn gewend om snel te reageren op nieuwe reistrends of reisembargo’s over de hele wereld. Onze missie om mensen, culturen en economieën op een zo duurzaam mogelijke manier met elkaar te verbinden, blijft de komende jaren geldig. De Lufthansa Group en haar bedrijven doen er alles aan om de milieu-impact van het vliegen zo snel mogelijk te verminderen en de benodigde middelen altijd zo efficiënt mogelijk te gebruiken.’

Het vakantiegevoel… zodra u de deur uitstapt

Schiphol Travel Taxi ■ Geen gesleep met koﬀers; ■ Vanaf uw deur tot aan de vertrekhal en retour; ■ 24 uur per dag, 7 dagen per week; ■ Door heel Nederland; ■ Gegarandeerde beschikbaarheid;

Schiphol Business Taxi ■ Snel met een luxe taxi van en naar de luchthaven voor een zakelijke trip; ■ Op tijd en vóór de vertrekhal uitstappen zodat u direct kunt inchecken; ■ Last minute reserveren mogelijk, géén wachttijden; ■ Additionele services, zoals begeleiding van en naar de gate mogelijk.

Met Schiphol Travel Taxi begint uw vliegreis op de drempel van uw eigen deur. Waar u ook woont, wanneer u wilt. Geen gesjouw met koﬀers of afhankelijk zijn van wegbrengers en afhalers. Op de avond voor vertrek wordt uw ophaaltijd bevestigd. Reserveren: Via uw ANVR reisbureau, Schiphol.nl of bel met 0900-8876 (€ 0,10 p/min.)

schiphol.nl/traveltaxi

Welcome to Amsterdam Airport

Infotorial

RIU Hotels & Resorts

‘Nederlanders omarmen onze nieuwe hotels en bestemmingen’ Christine Oey (Business Development Director RIU Hotels & Resorts) kan eindelijk terugkijken op een volledig ‘normaal’ jaar. ‘Mensen gingen weer op reis, en we zagen nog meer reislust dan voor Covid. Bij RIU zagen we een grote stijging; zowel in boekingen als in klanttevredenheid.’ RIU Palace Mauritius & RIU Turquoise

‘Wat zeker heeft geholpen, is dat RIU niet stil heeft gestaan tijdens de Corona-jaren. Renovaties zijn doorgegaan en nieuwe hotels zijn gebouwd en geopend. Zo waren we klaar om weer vol van start te gaan.’ Bij RIU kijken ze uit naar de opening van de nieuwe hotels op Mauritius. De hotels die er waren zijn afgebroken en op dezelfde prachtige plek komen twee splinternieuwe hotels: het viersterren Riu Turquoise en het viersterren superior Riu Palace Mauritius. Oey: ‘Het Palace hotel wordt een adults only met als extra het nieuwe Elite Club by RIUconcept. Een Elite Club kamer heeft de beste ligging en extra’s zoals aromatherapie en een upgraded assortiment in de minibar. Daarnaast is er een exclusief gedeelte met zwembad en bar met premium dranken. Ik ben benieuwd of dit aanslaat op de Nederlandse markt.’ Nederland ‘Nederland is een zeer belangrijke markt voor RIU. Het is mooi om te zien dat Nederlanders onze nieuwe hotels en bestemmingen omarmen. Neem Zanzibar. Sinds de opening van Riu Jambo heeft Nederland deze bestemming (her)ontdekt. Maar eigenlijk zien we de Nederlandse markt wereldwijd groeien. We denken dat dit enerzijds te danken is aan het vertrouwen in de constante kwaliteit en anderzijds aan de voortdurende productrenovatie. Reisagenten en klanten weten dit en boeken ons graag.’

uitbreiding kon niet uitblijven. ‘Deze wekelijkse RIU Party´s, waar de gasten uit alle hotels samen komen, zijn inmiddels een bekend fenomeen en we zien dat klanten hier echt voor boeken. Na de Caribbean, Mexico, Kaapverdië en Tenerife kunnen de gasten van onze hotels op Gran Canaria ook genieten van de White en Neon Party´s in het Riu Gran Canaria.’ Nieuw In 2024 openen de hotels op Mauritius en komt er een zevende hotel op Jamaica. Het Riu Palace Aquarelle bij Falmouth wordt gezinsvriendelijk met een Splash Water World en een droomligging aan het strand. Verder wordt het Riu Palace Bavaro grondig vernieuwd en uitgebreid. Daarvoor wordt het inmiddels gesloten Riu Naiboa afgebroken.’ Oey zegt ook: ‘Ik kan het niet laten het Riu Atoll en het Riu Palace Maldivas nog even onder de aandacht te brengen. Onlangs was ik er met een studiereis en de deelnemers waren unaniem: ‘Wat een paradijs!’. Het prachtige witte strand rondom beide eilanden, de gastronomie en de service maken de hotels uitermate geschikt voor iedereen. De hotels bieden 24 uur-all inclusive, een RiuLand kinderclub en overdag en ‘s avonds zijn er allerlei events en party’s. Mijn tip: ga naar de presentatie over ons project ter behoud van het koraalrif. Daarna ga je vanaf het strand snorkelen en kun je met eigen ogen de coral nursery bekijken.’ Christine Oey

Party Enkele jaren geleden introduceerde RIU de RIU Party’s in Punta Cana. De spectaculaire feesten met DJ’s, dansers en allerlei showelementen waren een groot succes en

Infotorial

Captain Cruise

‘We gaan nog meer inzetten op de reisagent’ Voor Captain Cruise was 2022 een bijzonder jaar. Het bedrijf groeide met ruim 1100% ten opzichte van 2019. Robert Pieter Gardenier (Managing Director & Owner Captain Cruise): ‘Dat hadden we nooit durven dromen.’ Hij vertelt. ‘De afgelopen jaren hebben we diverse investeringen gedaan in onder meer IT. Een Robert Pieter voorbeeld Gardenier daarvan is dat we duizenden pagina’s content aan onze website hebben toegevoegd, en er is een nieuwe zoekmachine gelanceerd. Daarnaast zijn we in 2021 gestart met de verkoop via de retail, en hebben we inmiddels met het merendeel een contract. We hebben ook diverse rederijen toegevoegd aan ons aanbod. Inmiddels werken we samen met ruim 47 rederijen, waarvan er zo’n tien rivercruisepartners zijn. Wij kijken altijd waar er vraag naar is en proberen hierop in te spelen.’ Gardenier laat weten ontzettend trots te zijn op het team. ‘Ons doel is om de prestaties die wij leveren te continueren en te verbeteren. Ik kijk ook uit naar alle nieuwe schepen die komend jaar in de vaart worden genomen. Duurzaamheid wordt steeds belangrijker in onze branche en ik kijk uit naar de noviteiten die de toekomstige schepen te bieden hebben, maar ook naar de innovaties die op dit gebied komen gaan.’ Captain Cruise bestaat dit jaar vijftien jaar, dat deze maand grootst wordt gevierd. Vanzelfsprekend kijkt Gardenier uit naar de komende vijftien jaar, waarin Captain Cruise zich nog actiever zal performen. ‘Wij zijn de afgelopen jaren erg hard gegroeid. Ik heb altijd gezegd dat wij niet de grootste van Nederland willen worden, maar wel de beste door onder meer persoonlijke service te bieden door onderscheidend te zijn. Daar sta ik nog steeds achter, ook al groeien we momenteel sterk. We

hebben inmiddels een vestiging in Brussel geopend met zes medewerkers. Ik sluit niet uit dat wij ook gaan uitbreiden naar nog meer landen, zodra Nederland en België helemaal staan zoals ik het wil hebben. Dit jaar maken we opnieuw een sterke groei van ruim 110% en de cijfers laten voor volgend jaar weer een groei zien van bijna 100%.’ Uitbreiding Voor de komende jaren verwacht Gardenier een uitbreiding op het gebied van riviercruises, omdat dit nog relatief onbekend is. ‘We kunnen hier meer mee gaan doen.’ Gardenier zegt dat het bedrijf binnenkort komt met dynamic packaging waarbij de klant of reisagent in één keer de vluchten, hotels en cruise kunnen boeken. ‘Tevens zijn wij continu bezig om de website te optimaliseren en aan te passen. Zo wordt er wekelijks nieuwe content ontwikkeld om te zorgen dat alle benodigde informatie online staat. Onze persoonlijke offertetool, die de reisagent onder meer in een handomdraai voorziet van een mooie offerte, wordt continu aangepast. Deze tool is uniek in Nederland op cruisegebied. In 2024 gaan we dan ook nog meer inzetten op de reisagent. Ook brengen wij diverse whitelabels uit, die wij verder gaan continueren.’ Tips Als verkooptips voor de retail noemt Gardenier het volgende: ‘Weet je niet welke rederij bij je klant past? Ga dan naar cruiseselector.nl. Deze website hebben wij ontwikkeld en binnen tien vragen weet je welke drie rederijen bij je klanten passen. Een cruise is voor jong en oud en ongeacht welk budget is er altijd wel een passende cruise te vinden. Wij hebben ruim 35.000 cruises in het assortiment, dus voor iedere doelgroep is er wel een cruise die aansluit bij de wensen. Gebruik onze offertetool en bekijk onze contentpagina’s met nuttige informatie, zoals wat er inclusief is, welke drankpakketten er zijn, maar ook alle brochures van de rederijen vind je er. En uiteraard informeer bij onze cruise-experts. Wij zijn goed te bereiken via telefoon, chat en mail.’

Get Polarized DISCOVER SILVERSEA POLAR EXPEDITIONS

LIMITED-TIME OFFER • CATEGORY UPGRADES

• US$1,000 SHIPBOARD CREDIT

• 15% REDUCED DEPOSIT

Silversea revolutionizes your clients expedition voyages and allows them to travel deeper to some of the planet’s farthest flung coasts. It’s the adventure of a lifetime in the least visited place on earth. Reserve your clients adventure by 30 November 2023 to enjoy an exclusive category suite upgrade, US$1,000 shipboard credit per suite ($ 500 per person) and 15% reduced deposit for voyages departing January 2024 through 2025. Sailing to both poles, Silver Endeavour introduces a new era in ultra-luxury expedition cruising and brings the remote and remarkable experiences in hallmark Silversea comfort. To take advantage of this limited-time offer, book your suite with our Door-to-Door All-Inclusive fares by 30 November 2023. FOR OFFERS AND INFORMATION, CONTACT FRANKFURT@SILVERSEA.COM

Column

Tijn Kramer

De hordes van Hawking Tijdreizen is van alle, eh, tijden. Het thema van dit mooie nummer is ‘Back to the Future’, uiteraard ook refererend aan de heerlijke filmklassiekers uit de jaren ’80, waarin naar zowel 1955, 2015 als 1885 wordt afgereisd.

Marty McFly en Doc Brown zijn zeker niet de enige tijdreizigers in het gemeenschappelijk geheugen. Verre van, het is een populair thema. Dickens liet Ebenezer Scrooge al in 1843 zowel naar zijn jeugd als zijn toekomst reizen en Phil Conners zat in het geweldige Groundhog Day vast in dezelfde dag. Eigenlijk staat Netflix vol met het genre. Meestal is het vrolijk, maar soms ook niet. De thriller ‘12 Monkeys’ uit 1995 met Bruce Willis en Brad Pitt werd angstig actueel in de Covid-jaren. Persoonlijk vrees ik eerder het vooruitziende script van de Terminator-serie waarin computers en despotische

heengaan? Ik zie de reclames nu al voor me: ‘Weekendtrip naar het Oude Rome! Inclusief gladiatorengevecht tot de dood’, ‘Twee weken historische zijderoute: reis mee in de 13e eeuw met niemand minder dan Marco Polo en leer van Aziatische noodles Italiaanse spaghetti te maken’, ‘Expeditiecruisen* naar het Verre Oosten met Columbus! Stap aan boord van de Nina, Pinta of Santa Maria’ (* De rederij is niet verantwoordelijk voor eventuele koerswijzigingen). ‘Met de kids naar het Krijt! Sta oog in met de Tyrannosaurus of de Triceratops. Verrekijker machines de macht grijpen. Hitler afstoppen, de ouders Als dat al niet is gebeurd van de uitvinder van de Pizza inbegrepen, maar niet achterlaten, want deze wordt overigens. Hawaii voor zijn geboorte pas in 1608 uitgevonden door uit elkaar drijven of het Nederlander Hans Lippershey Tot op heden is het echter zwembad sluiten ergens in uit Middelburg’. slechts populaire fictie. een Duits hotel in de zomer Laten we het postuum van 1974. Nou ja, misschien Maar het kan niet. Aldus aan een autoriteit vragen is dat wel gebeurd, maar Hawking. Als journalist ben of reizen door tijd écht dat zijn weer alternatieve ik echter altijd wantrouwend. mogelijk is. Wetenschapper universums. Zoals iedereen Laten we eerlijk zijn: als u Stephen Hawking schreef weet: we mogen niets aan door de tijd zou kunnen in ‘Black Holes and Baby het verleden veranderen, Universes’ (Bantam, 1994): een constante voorwaarde in reizen, zou u deze kennis delen met de massa? ‘The best evidence we het genre. Natuurlijk niet. Die Hawking have that time travel is was niet gek. Dat weet ik not possible, and never Een beetje windowshoppen omdat ik vorige week nog will be, is that we have not kan natuurlijk wél als naar het eerste live optreden been invaded by hordes of tijdstoeristen. Een heerlijk van Elvis ben geweest, tourists from the future’. gespreksonderwerp voor Aha, wat leuk. Toerisme als aan de eettafel! Wat zouden daarna even heb geborreld in de pub met William bewijs! Wat zouden we als het Ibiza, Bali en New York Shakespeare en morgen ga eerste doen als we terug in van de tijdreiziger anno ik voetballen met Cruijff, Pele de tijd zouden kunnen gaan? 2023 zijn? Waar zouden en Maradona. Op vakantie! Je zou denken de hordes van Hawking

Infotorial

ACSI

‘We hebben zeker ambities voor verdere groei’ In de wereld van de kampeerreizen zijn er volop ontwikkelingen. TravMagazine sprak met Pieter Melieste (Manager Touroperating) over de plannen bij ACSI. Hoe kijk je terug op het afgelopen jaar? ‘We hebben drie producten: ACSI Kampeerreizen (groepsreizen met eigen camper of caravan en bekend van het televisieprogramma ‘We zijn er bijna’) dat het beste jaar ooit heeft gedraaid; Suncamp (platform voor het boeken van kampeerplaatsen en verhuureenheden) waar we betere resultaten hadden kunnen behalen, maar helaas onderbemand waren; en SunLodge (de eigen stacaravans en glamping-tenten) die vrijwel het hele laagen hoogseizoen volgeboekt waren. We hebben helaas ook wat klimaatellende gehad waaronder overstromingen in Slovenië waarbij twee van onze campings betrokken waren.’ Waar kijk je het meeste naar uit? ‘We hadden al wat groeiplannen, maar door het plotseling stoppen van de ANWB als concurrent bij Kampeerreizen en de gebeurtenissen rondom Vacansoleil verwachten we dit seizoen een aantrekkelijke groei te kunnen realiseren. We zijn nu al benieuwd of we te optimistisch of te voorzichtig zijn geweest.’ Waar staat ACSI nu en waar willen jullie naartoe? ‘We hoeven niet de grootste aanbieder van campingvakanties te worden, maar we hebben zeker ambities voor verdere groei. We hebben onze personele teams weer op orde, investeren om de klanttevredenheid hoog te houden en werken aan nieuwe producten.’

Hebben jullie nog nieuwigheden en/of zijn jullie nog ergens mee gestopt? ‘Bij Kampeerreizen bieden we nu ook een rondreis aan naar de Faeröer en IJsland (met eigen caravan of camper dus). Bij SunLodge zijn we vooral bezig oude eenheden te vervangen door gloednieuwe en extra moderne stacaravans. We investeren vooral in kwaliteit en breiden het aanbod beperkt uit met enkele nieuwe campings. Bij Suncamp gaan we nu ook vakantieparken aanbieden, maar die moeten dan passen bij het campingproduct, dus omgeven door groen, laagbouw en familievriendelijk zijn met veel zwemwater.’ Waar staan jullie met duurzaamheid? ‘Bij elk reisaanbod zullen we een vergelijkend overzicht tonen van de CO2-voetafdruk bij een verblijf in een hotelkamer (Kampeerreizen) of vervoer per vliegtuig (Suncamp). Bij Kampeerreizen zijn we gestopt met de Formule 1 reizen, bezoeken we elke reis minimaal één duurzaamheidsproject en hebben de papieren routeboeken vervangen voor een app. Bovendien kan de klant aangeven waar ACSI aan mag doneren. Het zijn twee projecten die de klant ook zelf kan bezoeken. We vinden dat het onderwerp vooral leuk en leerzaam moet zijn.’ Welke topics zullen in de toekomst belangrijker worden voor jullie als kampeerspecialist? ‘Naast dat onderzoeken het bevestigen, merken wij dat steeds meer ‘jongeren’ enthousiast worden over camping- of kampeervakanties. Het wordt gezien als een duurzaam alternatief voor vliegvakanties. Daar willen we steeds beter op inspelen. Met uitzondering van Kampeerreizen hebben we een transparant product, dus investeren we vooral in toegevoegde waarde zoals de WhatsApp-service en sinds een klein jaar de Guru-service waarbij je tijdens het zoeken boekproces direct via een app contact hebt met iemand die de camping persoonlijk heeft bezocht zoals onze inspecteurs, beheerders of zelfs klanten. We voeren gesprekken met een nationale sportbond om hoofdsponsor te worden voor ons product Kampeerreizen, aangezien dit nauw aansluit bij onze doelgroep. Iets met ballen…’

Pieter Melieste 77

D E W E R E L D VA N S I LV E R J E T L U X U R Y T R AV E L

5* FAIRMONT MAYAKOBA , CANCUN & RIVIER A MAYA • ME XICO

SILVERJET SELECTEERT HET BESTE WAT DE WERELD TE BIEDEN HEEFT Voor jou én de klant een aangename zekerheid Keuze uit meer dan 500 zorgvuldig geselecteerde hotels en resorts Altijd inclusief vluchten, hotelovernachtingen, Executive Lounge, 20kg ruimbagage & comfortabele privétransfers Aanvragen van essenties/preferenties uiteraard mogelijk, jouw klant bepaalt Informatieve en stijlvolle brochures Fraai verzorgde reisbescheiden voor de klant Een zeer aantrekkelijke commissiestaffel 24/7 nooddienst door eigen personeel: we care!

 FAIRMONT MAYAKOBA, CANCUN & RIVIERA MAYA Fairmont Mayakoba biedt u een ruime keuze aan luxe kamers en suites in een rustgevende omgeving met veel groen en een prachtig zandstrand. U kunt zich al wandelend, per fiets, buggy of per boot door het complex verplaatsen. Door de combinatie van nonchalante elegantie en de natuurlijke omgeving ervaart u de subtiele mysteries van de Mayas en de Mexicaanse Riviera. Met het ruime aanbod aan faciliteiten is het resort zeer geschikt voor koppels en gezinnen.

SIGNATURE CASITA KING Indicatieprijs december € 3.847,- p.p. o.b.v. logies & ontbijt. Prijs is o.b.v. 9 overnachtingen en een 2-persoonsbezetting.

Voor meer informatie ga je naar www.silverjet.nl/trav of bel met onze Luxury Travel Consultants: 055-357 55 00.

Ready for you

in the world’s best destinations ARUBA · BAHAMA’S · COSTA RICA · DOMINICAANSE REPUBLIEK · DUITSLAND · IERLAND · JAMAICA KAAPVERDIË · MADEIRA · MALEDIVEN · MAROKKO · MAURITIUS · MEXICO · PANAMA · PORTUGAL SENEGAL · SPANJE · SRI LANKA · TANZANIA · VAE · VERENIGD KONINKRIJK · VS

As you like it

Advertorial

YOURS

Een reis in de tijd met YOURS Met hun specifieke kennis lopen ze bij YOURS/Uwreisaccountant al jaren voorop in de reisbranche. Maar hoe zien de financieel specialisten de toekomst? Hoe toekomstbestendig is YOURS? Lindsey: ‘Zeer toekomstbestendig. We zijn een stabiele organisatie met een leuke, vaste klantenkring, die al jaren groeit.’ Wilco: ‘En dankzij onze specifieke kennis van de reisbranche kunnen we écht toegevoegde waarde bieden en ons onderscheiden. Dat zien we terug in de aanwas van nieuwe klanten. We hoeven ons nooit te vervelen, er is voor ons team meer dan genoeg werk. We hebben zelfs plek voor nieuwe medewerkers, maar echte goede krachten zijn helaas net als in de reisbranche lastig te vinden.’ Welke ontwikkeling heeft momenteel het grootste effect op uw bedrijfsvoering? Wilco: ‘De grootste verandering is toch wel de toegenomen complexiteit van weten regelgeving, waardoor we ons de laatste jaren nóg meer in de reisbranche hebben gespecialiseerd. We willen alles weten, volgen alle ontwikkelingen op de voet en vertalen die specifieke kennis in de beste adviezen voor onze klanten.’ Lindsey: ‘In de afgelopen jaren zijn we een nóg betere sparringparter geworden voor onze klanten, die een gids zoeken om ze door de financiële jungle te loodsen. Zeker in de onzekere coronajaren kwam er erg veel op hen af, voor YOURS een mooie kans om onze toegevoegde waarde te laten zien. Sindsdien vragen ook externe partijen ons vaker om mee te denken over bedrijfsvoering en overige zaken.’ Waar staat YOURS over tien jaar? Wilco: ‘Haha, dan ben ik met pensioen en trekt Lindsey de kar. Dus jullie hebben nog even de tijd om aan Lindsey te wennen.’ Lindsey: ‘Wilco kan ons helemaal niet missen, die werkt gewoon door hoor. Maar zonder gekheid: wij kijken eigenlijk nooit tien jaar vooruit. In coronatijd is wel gebleken dat dit erg lastig is, je weet nooit wat er op lange termijn gebeurt. Het is al lastig genoeg om één of twee jaar vooruit te kijken. Op dit moment zit de omzet van veel reisondernemingen gelukkig weer in de lift, we verwachten dat deze trend de komende jaren doorzet.’

Welke ontwikkeling zal de komende jaren een grote rol spelen? Wilco: ‘In ons vakgebied is dat ongetwijfeld het thema ‘duurzaamheid’. Duurzaamheidsverslaggeving zal steeds belangrijker worden. Wij volgen daar nu al cursussen voor. Integriteit is en blijft ook een belangrijk onderwerp. De overheid legt steeds meer bij de accountant neer.’

‘Duurzaamheidsverslaggeving zal steeds belangrijker worden’

Wilco Bouwman en Lindsey van Ginkel

DU_RZAA_HEID Onze inzet is om op alle gebieden volledig duurzaam te worden. Het is niet makkelijk om het te bereiken maar we zijn op de goede weg. We noemen het Vlucht 2030. 45 initiatieven die al van start zijn gegaan en die ons zullen helpen elke dag duurzamer te worden.

Ontdek ze hier:

Interview

LuminAir

Werelds uitzicht bij Top 50 VIP-avond Een bijzonder hotel is het zeker, Double Trip by Hilton Amsterdam Centraal Station is een bekende verschijning aan de Amsterdamse skyline. Of beter… met uitzicht op die skyline. Een interview met Floris Licht (General Manager). Door: Tijn Kramer

‘Net zoals eigenlijk alle andere hotels hebben we natuurlijk twee moeilijke jaren gehad, maar de business kwam in het voorjaar van vorig jaar in een razend tempo terug. In de tussentijd is er natuurlijk wel veel veranderd, we hebben niet stil gezeten.’ Jullie beroemde rooftopbar met uitzicht over Amsterdam is bekend in de reisbranche als eventlocatie. Wat is er anders? ‘Het heet nu LuminAir. Er is eigenlijk bijna niets meer hetzelfde als vroeger. Nou ja, het uitzicht is nog hetzelfde en de vorm van de ruimte hebben we ook niet veranderd. Voor de rest is alles anders. Dus de bar zit op een andere plek, het decor is anders, de muziek is anders. Uiteraard zijn we weer top of the line wat betreft eten en drinken. Dus ja, het is echt een gigantische verbouwing geweest.’

Was de naamswijziging nodig? ‘In eerste instantie vroeg ik me dat ook af. Iedereen kent toch Skylounge Amsterdam, met meer naamsbekendheid dan het hotel zelf. Maar als je na twaalf jaar zoveel geld in zo’n project investeert, toch enkele miljoenen, dan verwachten mensen ook wel iets, en terecht. Dat gevoel willen we ook geven. Dus we hebben eigenlijk een heel nieuw concept neergezet, dat nu dus LuminAir heet. En de private event space die erbij hoort, heet Eclipse.’ Wat is de gedachte achter het nieuwe concept? ‘LuminAir gaat over de altijd veranderende luchten en wolken boven Amsterdam. We noemen het ook wel ‘The bar above Amsterdam’. We willen mensen die LuminAir bezoeken het gevoel geven dat ze de drukte en chaos even ontstijgen, hoewel dat natuurlijk juist ook de charme van Amsterdam is, dat ze zich als het ware even boven of in de wolken wanen. Dat zie je dus onder meer terug in het plafond, waar door middel van projectoren een telkens veranderende wolkenlucht op wordt geprojecteerd, maar bijvoorbeeld ook aan het signature cocktail menu. Zo proberen we dat thema overal terug te laten komen. Als mensen ons bezoeken, worden ze dan ook beneden in de lobby opgevangen bij een host desk. Vervolgens gaan ze een experience lift in, een bijzondere ervaring, die gasten naar de elfde verdieping brengt. En

dan gaan eigenlijk de deuren open. Bij Eclipse gaat het over de lunar eclipse, de maansverduistering.’ Ideaal voor private events? ‘Exact. Het is nu een geheel nieuwe private eventruimte met een heel eigen bar en een eigen dj. De ruimte wordt al heel veel gebruikt voor product launches, corporate events, presentaties van bladen, walking dinners en andere netwerkevenementen.’ Jullie hebben ook nog de meer traditionele meetingruimtes? ‘Jazeker, op de eerste verdieping hebben we nog steeds veertien vergaderzalen, waarvan het gros een heel mooi uitzicht heeft over het water en de skyline van Amsterdam. Het versterkt elkaar allemaal. We hebben nu heel vaak vergaderingen en evenementen op die eerste verdieping, waarbij de bezoekers aan het einde van de dag naar LuminAir gaan. We bieden alles onder één dak.’

Interview

De toekomst van bestemmingen

Friese Rivièra of Costa del Báltico? Sommige vakantieklassiekers lijken voor eeuwig. De Costa Brava, het Gardameer, Rome of Mykonos... Nederlanders krijgen er maar geen genoeg van. Of toch wel, nu extreme weersomstandigheden als verzengende hitte naar verwachting steeds vaker zullen voorkomen?

Door: Rahanna van Stapele

In een recent gepubliceerd onderzoek van VSM (Vakantie Sentiment Monitor), uitgevoerd in zes landen, gaf maar liefst 30 procent van de vakantiegangers aan deze zomer last te hebben gehad van extreem weer. Van die aanzienlijke groep mensen geeft maar liefst 65% aan dat dit hun keus voor een volgende vakantie beïnvloedt. Van de mensen die het extreme weer niet zelf aan den lijve hebben ondervonden, is dit alsnog 42%. Ook onderzoeksresultaten van de ETC (European Travel Commission), uitgebracht in juni, lieten interessante cijfers zien. Zo was het aantal mensen dat naar de mediterrane regio op vakantie ging met 10% gedaald in vergelijking met vorig jaar. Bestemmingen als Tsjechië, Denemarken, Ierland en Bulgarije zagen juist een piek in bezoekersaantallen. Hoofd van de ETC, Miguel Sanz, liet aan Reuters weten dat de ETC erop anticipeert dat onvoorspelbare weersomstandigheden in de toekomst een grotere invloed gaan hebben op bestemmingskeuze binnen Europa. ‘Ons recente onderzoek lijkt te wijzen op meer terughoudendheid rondom reizen in augustus, terwijl tripjes in de herfst vaker overwogen worden.’ Noord-zuidpatroon Bovenaan de Nederlandse favorietenlijst prijken Spanje en Griekenland. Hoe kijken de bijbehorende verkeersbureaus naar dit thema? Ignacio Valle Munoz, directeur Turespana, refereert aan een rapport van de JRC-Sevilla, dat voorspelt dat de Spaanse

toeristenindustrie in verhouding het meest wordt beïnvloed door klimaatverandering. Valle Munoz: ‘Het is iets waar we uiteraard aandacht aan moeten besteden. In ons geval ervaart Spanje al enkele van deze trends, met name deze zomer, die buitengewoon warm is geweest in sommige gebieden. Bovengenoemde studie constateert een duidelijk noord-zuidpatroon, waarbij de vraag naar toerisme toeneemt in centrale en noordelijke delen van Europa en afneemt in zuidelijke gebieden.’ Valle Munoz geeft aan objectief te blijven. ‘Op dit moment is de situatie verre van slecht, met enorme aankomsten deze zomer en zelfs met een betere verdeling wat betreft seizoensgebondenheid en bezochte gebieden. Het noorden van Spanje speelde een belangrijke rol deze zomer, hoewel hier nog steeds relatief weinig toeristen worden ontvangen in vergelijking met de meest populaire gebieden. In Spanje komt meer dan 80 procent van onze internationale toeristen met het vliegtuig, dus onze belangrijkste inspanning is gericht op het vergroten van de verbindingen en frequenties naar de luchthavens van steden in het noorden en het midden van het land.’

‘Onze economie is afhankelijk van het toeristische zomerseizoen en het toerismebureau onderneemt stappen om zich aan te passen aan de klimaatverandering en de effecten hiervan te beperken. Hoewel het moeilijk is om exacte uitkomsten te voorspellen, overwegen we verschillende mogelijkheden, zoals het aanmoedigen van toerisme in minder drukke gebieden. Het biedt ook kansen voor innovatie en diversificatie.’ Hagelbuien Met een slag om de arm lijkt het er dus op dat we in de toekomst enige verschuiving van zowel reisperiodes als vakantiebestemmingen kunnen verwachten. Vieren Spanjaarden over 50 jaar dan zomervakantie in Nederlandse badplaatsen als Egmond de Mar? Dát lijkt nog niet zo’n vaart te lopen. Daan Ton, woordvoerder van het NBTC: ‘Een van de effecten van de klimaatverandering is dat we te maken krijgen met extremere weersomstandigheden. Meer hitte tijdens de zomer, maar ook meer regen- en hagelbuien tijdens dezelfde zomer. Het is dus lastig om generiek over heel Nederland te zeggen dat wij de nieuwe zomerbestemmingen worden.’

Innovatie Griekenland draaide niet alleen een hele sterke zomer, het land zag zelfs de hoogste groei in toerisme in heel Europa, met een opvallend sterke vraag naar herfstreizen in oktober en november. Angela Tzifa, deputy director van het Grieks verkeersbureau: Noord-Spaanse kust

Infotorial

1TIS

Wat betekent de software van 1TIS in de dagelijkse bedrijfsvoering? Aan het woord zijn Mireille Kenter van SRC Reizen, Pieter Melieste van ACSI, Rebecca Braak van Rebecca Adventure Travel en Richard Maaskant van Maaskant Reizen. zelf inzicht heeft in de status van zijn te begeleiden reis’, aldus Pieter.

Mireille Kenter

SRC Reizen ‘Voor SRC Reizen biedt 1TIS de beste softwareoplossing voor onze complete bedrijfsvoering. Als aanbieder van groepsreizen, individuele reizen (FIT) en maatwerk is het in het verleden lastig gebleken om een reserveringssysteem te vinden dat voor de afhandeling van al deze reistypen geschikt is. Nu hebben wij het reserveringssysteem en onze website bij één leverancier ondergebracht en dit werkt heel prettig. Onze facturatie, de offertes, de werklijsten, de reisbescheiden en de persoonlijke reispagina van elke reiziger zijn compleet gedigitaliseerd’, aldus Mireille. Rebecca Adventure Travel ‘Voor Rebecca Adventure Travel bevalt de samenwerking met 1TIS heel goed. Wij hebben nu meer inzicht in onze dagelijkse bedrijfsvoering, hebben meer geautomatiseerd en wij kunnen nu met minder personeel meer werk verrichten. Door het werken met de software heeft het ons meer omzet met hetzelfde aantal medewerkers opgeleverd’, aldus Rebecca.

Pieter Melieste

ACSI ‘Voor ACSI voelt het werken met de backoffice software van 1TIS als maatwerk, terwijl dat niet is. De lijnen zijn kort en er wordt proactief meegedacht. Dit bevalt ons uiteraard. Het grote pluspunt is dat het een totaalpakket is, inclusief CMS, en continu wordt doorontwikkeld. De software faciliteert ook meerdere talen en beperkt zeker niet onze creativiteit. Wij gebruiken circa 60% van de functionaliteiten. Wij zijn bijvoorbeeld erg blij met de reisleider-tool, zodat de reisleider

Rebecca Braak

Maaskant Reizen ‘Wij hebben bij Maaskant Reizen een integrale oplossing gerealiseerd waarbij de backoffice en de website één geheel zijn. Dat wat je aanpast in je backoffice, staat direct online. De managementinformatie geeft ons goed inzicht rondom de boekingen, het boekingsverloop, de bezettingsgraad van de reizen, de beschikbaarheid, de omzetten, de aanvragen. Vanuit de managementinformatie zien wij trends tussen bijvoorbeeld de omzet en de aanvragen en hier proberen we vervolgens vanuit marketingacties weer op in te spelen. Het betalingsproces is geautomatiseerd, de voorbereidende informatie voorafgaand aan de reis, enquêtes, de welcome home e-mail. Dit is allemaal volledig ingericht en hier hoeft geen medewerker meer naar om te kijken. Het systeem verstuurt automatisch alles’, aldus Richard.

Richard Maaskant

Zowel reisagenten als leveranciers proﬁteren van onze technologie Onze travel bookingsoftware is gebruikersvriendelijk en snel Compleet aanbod van reisproducten, zoals vliegtickets, hotels en autohuur Zowel geschikt voor losse verkoop of combinatie Aantrekkelijke prijzen door eigen inkoop Alle producten zijn netto en daarin bepaal je je eigen marge Techniek wordt gedaan in eigen ontwikkeling scha Wij schakelen snel in geval van aanpassingen en vernieuwingen Geen vraagstuk is ons te complex, we hebben alles in huis om dit te realiseren Whitelabel mogelijk: jouw travel navigator in jouw eigen huisstijl Bij ons loop je geen risico door de zekerheid van SGR(z) + ANVR + IATA die Vuelandia jou kan bieden. Meer weten? Ga naar vuelandia.com of neem contact met ons op via 0900 4400 000 of per email via sales@vuelandia.com.

Infotorial

Sawadee Reizen

‘Ook komend jaar zullen we blijven verrassen’ Meer reizigers mee op reis, succesvolle productlanceringen en de hoogste NPSscores ooit. Sawadee Reizen beleefde een recordjaar, waarin het ook nog eens zijn 40-jarig jubileum mocht vieren. We spreken met General Manager Berend Simons over mijlpalen, aandachtspuntjes én de weg naar volgende jubilea. 2023 in het kort? ‘Afgelopen jaar was een absoluut recordjaar voor Sawadee, waarin we al onze doelen behaald en zelfs overtroffen hebben. Een groeiend aantal klanten dat ook nog eens meer uitgaf en mooie nieuwe producten die direct goed aanslaan, zoals onze premium reizen en 22-35’ers-reizen. We breidden het Sawadeeteam weer uit tot volle sterkte, met een mooie mix van ervaring en ambitieuze nieuwkomers. Een prachtige club met veel potentie. Hoe mooi is het om met zulke cijfers en zulke mensen je 40-jarig bestaan te kunnen vieren?’ Waar lag dit jaar extra de focus en wat neem je mee naar volgend jaar? ‘Afgelopen jaar was de grote uitdaging om de verwachtingen van reizigers te managen en onze reizen een extra kwaliteitsimpuls te geven. Er ontstond een gat tussen de enorm gestegen prijzen en de daarmee gepaard gaande verwachtingen van onze reizigers aan de ene kant, en de achterblijvende invulling daarvan op onze bestemmingen, waar de naweeën van Covid nog altijd duidelijk aanwezig waren, aan de andere kant. We organiseren reizen naar zo’n 100 landen wereldwijd. Lang niet alle bestemmingen waren de klappen van Covid al te boven. Dat betekent achterstallig onderhoud, personeelsgebrek, tekort aan transportmiddelen, ga zo maar door. Door flink in kwaliteit te investeren hebben we dat gat grotendeels weten te dichten. En naar tevredenheid van de reizigers ook gelukkig, gezien de hoogste NPS-scores die we ooit behaalden.’ Nog nieuwigheden in de steigers? ‘We blijven continu innoveren met nieuwe bestemmingen, nieuwe reisroutes en nieuwe concepten. Ook komend jaar zullen we blijven verrassen. Een van de speerpunten komend jaar zullen onze accommodaties zijn. Momenteel voldoet 44% van onze accommodaties aan onze duurzame standaard. Het streven is om dat percentage snel te verhogen naar 60%.’

Wat zijn de Sawadee-koplopers? ‘Onze familiereizen hebben het de afgelopen zomer bijzonder goed gedaan. Ook voor de zomer van 2024 verwacht ik daar veel van. Het uitgebreide aanbod, dat alweer volop boekbaar is, verkoopt goed en bestemmingen als Colombia, Kenia, Indonesië en Sri Lanka laten al een mooie groei zien.’ Deze Top 50-editie heeft als thema Back to the Future: hoe zien jullie de toekomst? ‘Bij Sawadee kijken we met veel vertrouwen naar de toekomst. Zowel naar die van onszelf als die van de branche. De waarde van een pakketreis blijft zich bewijzen, ook of juist in de toekomst. Als branche moeten we daarnaast snel stappen zetten op het gebied van duurzaamheid. Daar zijn we met de stuurgroep van de ANVR natuurlijk hard mee bezig. De visie die daar aan het ontstaan is biedt ons allen de juiste handvaten om de uitdagingen die er liggen aan te gaan. Met Sawadee zijn we klaar voor weer een prachtig jaar. We hebben grote ambities en gaan er met ons hele team vol voor om deze te verwezenlijken.’

Berend Simons

Stem nu op de Vakantie Awards 2024! De Vakantie Awards zijn de bekende en gerespecteerde B2B-brancheprijzen voor vakgenoten, gekozen dóór vakgenoten. Met 8 nieuwe categorieën dit jaar worden er welgeteld 36 awards tijdens ‘de Oscars van de reisbranche’ uitgereikt, het Reisgala. Ook op het Reisgala aanwezig zijn? Reserveer snel een tafel (op = op) via sales@travmedia.nl.

Stem nu via vakantieawards.nl of scan de QR code!

Infotorial

Transavia

‘De boekingen laten zien dat mensen willen reizen’ Na de ‘vlootuitdagingen’ van afgelopen jaar wil Transavia komende zomer een stabielere operatie bieden. Tegelijk is het Partnerprogramma Duurzaamheid van start gegaan en komt de eerste Airbus A321 Neo in beeld. CEO Marcel de Nooijer geeft een toelichting. Wat verwacht je van zomerseizoen 2024? ‘Komende zomer willen wij een stabielere operatie kunnen bieden, zeker gelet op de vlootuitdagingen die we eerder dit jaar hadden. Anders dan afgelopen jaar gelden er gelukkig geen beperkingen meer vanuit Schiphol. Wel kunnen we natuurlijk te maken krijgen met de eventuele gevolgen van de mogelijke krimp op Schiphol. Gelukkig kunnen we de capaciteit op Rotterdam The Hague Airport, Eindhoven Airport, maar vooral Brussel Airport iets opvoeren. We zien qua boekingen voor volgend jaar verder heel duidelijk dat mensen willen reizen.’ Transavia gaat komende zomer dubbel zoveel reserve inbouwen, drie toestellen in plaats van anderhalf. Kun je dat toelichten? ‘Afgelopen jaar was een extreem jaar als het gaat om vlootbeschikbaarheid. Los van te laat geleverde leases kampten we ook met uitgelopen onderhoudswerkzaamheden en niet beschikbare onderdelen voor reparties door verstoringen in de

Marcel de Nooijer

‘supply chain’. Daarbovenop hadden we meer dan ooit te maken met onvoorziene schades. We merkten gedurende de zomerperiode dat het noodzakelijk is geweest om de reservestelling te verhogen naar drie toestellen. Vooral ook omdat we partners en passagiers stabiliteit willen bieden.’ Wat is de kracht van het Partnerprogramma Duurzaamheid? ‘De opgave die er ligt om te verduurzamen is er één die de hele sector met alle stakeholders moet oppakken. Wij nemen onze verantwoordelijkheid door miljarden te steken in een stillere en zuiniger vloot. Daarnaast kopen wij duurzamere brandstof SAF om de uitstoot te verlagen, maar ook om de vraag en daarmee de productie aan te jagen. Met het duurzaamheidsprogramma geven we onze partners de gelegenheid om ook een bijdrage te doen, waar ze dan direct het effect van ondervinden.’ Transavia neemt stapsgewijs de Airbus A321 Neo in gebruik. Hoe belangrijk is dat voor Transavia? ‘We kijken reikhalzend uit naar de komst van de Airbussen. De eerste komt, als het goed is, in december. Het nieuwe vliegtuig stelt ons in staat om de geluidshinder maar ook de CO2-uitstoot flink te verminderen. Daarmee zetten we duidelijke stappen naar een duurzamere en stillere operatie. Tegen 2030 moet de volledige vloot zijn vervangen.’ Wat merkt de klant hiervan? ‘De Airbus is niet alleen stiller en zuiniger, ook qua comfort is het nieuwe toestel een verbetering. De stoelen staan iets meer uit elkaar en de armleuning is iets langer. Er is ook meer ruimte om bagage op te bergen en de beleving qua licht wordt eveneens vriendelijker. Verder is het speciale plafond eruit gelaten zodat het vliegtuig wat lichter en daarmee duurzamer is. Daarnaast wordt de service aan boord wellicht ook aangepast. We zijn begonnen met een proef met het aanbieden van entertainment en het bestellen van producten aan boord via je eigen device.’

Infotorial

AXA

Over de toekomst van de reisverzekering Is de reiziger sinds corona, mondiale onrust en bedreigende natuurfenomenen definitief overtuigd dat je maar beter goed verzekerd op reis vertrekt? Of gaan we toch weer terug naar de situatie pre-corona? Dit is hoe AXA Partners Benelux experts de toekomst van reisverzekeringen zien. Joeri Marien, Sales en Marketing directeur Benelux, geeft samen met Guy Serdobbel, CMO Benelux, een verse blik op de situatie rond reisverzekeringen. Wat verwachten reizigers momenteel van hun reisverzekering? ‘Flexibiliteit en gemoedsrust. In die optiek vinden klanten een goede reisverzekering opnieuw belangrijker en sluiten ze vaker een polis af, mét betere waarborgen. De discrepantie is verkleind tussen wat mensen in een reispolis denken nodig te hebben, en wat ze effectief gebruiken. De tijd van consumenten is schaars. De digitalisering van de reissector zet zich dan ook voort: het liefst kopen reizigers alle reisproducten op één plek en in één klik. Van vliegtickets tot hotel en pretpark op dag vijf. En natuurlijk ook hun reisverzekering die vanaf de volgende dag al dekking biedt. Eén ding is zeker: de pandemie heeft de reiziger bewust gemaakt van het belang van een goede annuleringsverzekering; op die manier kan hij of zij de reis in alle vertrouwen boeken, gedekt tegen mogelijke tegenslagen.’ Welke risico’s wegen nu het zwaarst door in een reisverzekering? ‘Voor corona hechtten reizigers vaak het meeste belang aan een dekking tegen bagageverlies of annulering. Nu beseffen ze dat een verloren koffer niet het ergste is dat je kan overkomen. Zelfs een reis die wordt gecanceld, betekent het einde van de wereld niet. Je bent de beleving (en het geld) kwijt - en dat is natuurlijk jammer - maar het kost je ook niets extra. Dat is anders wanneer je de pech hebt in een Amerikaans ziekenhuis te belanden of vanuit Bali gerepatrieerd moet worden. De kans is klein, maar de financiële gevolgen des te zwaarder. Soms komen mensen die torenhoge kosten nooit meer echt te boven. Corona heeft reizigers daaraan herinnerd: ze focussen weer op wat écht belangrijk is en zijn bereid te betalen voor gemoedsrust en comfort. We zien ook dat media steeds meer aandacht geven

aan die onfortuinlijke verhalen waarbij mensen zonder reisverzekering in de problemen komen in het buitenland en in een horrorverhaal terechtkomen.’ Zullen reizigers de reisverzekering even waardevol blijven vinden als het vertrouwen na de pandemie weer groeit? ‘Voorlopig zeker wel. De onzekerheid is immers nog niet voorbij, en economisch en geopolitiek gezien zelf nog versterkt. De recente extreme natuursituaties hebben daarnaast nog eens duidelijk gemaakt dat men ook op erg populaire reisbestemmingen in de problemen kan komen. Of de reiziger nu voor een verre bestemming, pakketreis, dichtbij of kampeervakantie kiest, het is wel duidelijk dat er overal een onvoorzien probleem kan ontstaan.’ Het reizen blijft potentieel problematisch met geannuleerde vluchten, een gebrek aan huurauto’s, bosbranden, hitte, wateroverlast… Welke impact geeft dit? ‘We merken duidelijk dat mensen het zekere voor het onzekere nemen. Ze boeken vaker via een erkende reisorganisatie en nemen een reisverzekering om zeker te zijn dat ze geholpen worden. Maar als alles de volgende zomers, ondanks alles, relatief vlot verloopt, kan het evengoed gebeuren dat reizigers op termijn toch weer minder geneigd zijn een reisverzekering af te sluiten. Dat moeten we nog afwachten.’ Hoe verliep de zomer van 2023? ‘We zagen voornamelijk minder problemen met de auto. Deze waren deze zomer beter in orde, zowel de motor als de banden. Dit ten opzichte van de vorige zomer waar mensen misschien minder voorbereid op reis vertrokken. Wel kregen we meer vragen naar medische bijstand, voornamelijk door meer

ongelukken op reis. Daarnaast was er een stijging van aanvragen (17 procent) om kosten terug te betalen. Dit wegens annuleringen, kosten die de klanten zelf maakten bij een probleemsituatie, et cetera.’ Welke evolutie hebben jullie binnen de reisverzekeringen gezien? ‘Mensen willen meer ingedekt zijn, ongeacht welke reisbeleving ze zoeken. Daarom zetten we ook in op het verzekeren van al die extra activiteiten. Als je bijvoorbeeld in Madeira canyoning wil uitproberen, wil je er als reiziger uiteraard ook op vertrouwen dat je bij problemen geholpen zult worden. Of als je tijdens het skiën buiten de piste ongelukkig valt, dat je verzekeraar de kosten zal dragen en je familie en jou veilig terug thuis brengt. Met uiteraard de mogelijkheid dat mensen snel en eenvoudig alles samen kunnen organiseren. Vandaar het belang om reisverzekeringen steeds zo goed mogelijk in het aankoopproces van onze Business Partners te integreren.’ Wat was de grootste uitdaging voor reisverzekeraars gedurende de laatste jaren? ‘We werden geconfronteerd met een aantal zaken waar zelfs wij niet op bedacht waren. Niet alles staat uitgeschreven in procedures en algemene voorwaarden. Wij moesten dus beslissingen nemen niet op basis van regels, maar op basis van onze partnership-belofte aan onze Business Partners en onze missie om mensen waar nodig te helpen. Daarvoor moesten we vaak heel snel reageren en intern nieuwe procedures onmiddellijk lanceren, activeren en zorgen dat alle nodige medewerkers op de hoogte waren.’ Wat zijn de uitdagingen voor toekomst waar jullie nu mee bezig zijn? ‘Wij co-creëren met onze businesspartners, detecteren samen met hen de uitdagingen en bouwen nieuwe services voor hun eindklanten. Daardoor kunnen we snel inspelen op veranderende situaties. Om enkele

Joeri Marien en Guy Serdobbel

services te belichten die we ter beschikking hebben en waar we nu, en volgend jaar, sterk op inzetten: Organisaties die inspelen op de meerwaarde van een onestop-shop, kunnen het reisgemak van hun klanten nog vergroten door ze een E-WALLET aan te bieden die al hun reisdocumenten verzamelt in één handige app. Zo hebben ze cruciale gegevens altijd bij de hand. Met zogeheten parametrische verzekeringen kunnen we tevens snel en deels geautomatiseerd inspelen op bepaalde situaties die een goede reisbeleving zouden hinderen. Zoals een slecht weer garantie, te veel zon, te weinig sneeuw, een geannuleerd buitenlands concert, et cetera Met deze systemen kunnen we meteen naar de eindklant ageren en de nodige acties of compensaties uitvoeren. We focussen ons ook op reizigers die voor langere tijd in het buitenland wensen te verblijven. Zoals jongeren die een wereldreis maken of een jaar in het buitenland studeren. Ook spelen we in op oudere personen die gedurende meerdere maanden in het zuiden willen overwinteren of volwassenen die langer in het buitenland verblijven om er vakantie en werken op afstand te combineren.’ Welke diensten zitten nu in reisverzekeringen die er vroeger niet in zaten? ‘Een opvallende tendens wat betreft het aantal videobelaanvragen van klanten in het buitenland: midden 2023 werden al meer gesprekken verricht voor reizigers in Griekenland dan in heel 2022 samen. Het comfort en de houvast om met een arts in het thuisland te kunnen overleggen, blijkt belangrijk voor klanten wanneer er problemen zijn, in dit geval de grote branden en extreme hitte in Griekenland. Mede daardoor vormen deze ‘teleconsults’ met reizigers in Griekenland 28 procent van alle buitenlandse oproepen. Spanje staat bijna op gelijke hoogte met 26 procent van alle aanvragen, gevolgd door Nederland met 14 procent. Daarnaast maken Nederlanders die op reis in België met een Nederlandse huisarts willen overleggen 15 procent uit van alle teleconsults.’

26 maart en 8 oktober

travday Noteer in je agenda!

Hét vakevent voor de reissector TravDay is ‘the place to be’ voor de reisbranche. Ontmoet collega’s en leveranciers. Praat elkaar bij over de laatste ontwikkelingen

en doe business in een informele setting. Laat je inhoudelijk informeren op de dynamische beurvloer of tijdens een van de vele

Heeft u interesse om met uw organisatie als standhouder aanwezig zijn en 500+ reisprofessionals ontmoeten? Neem dan contact met ons op. sales@travmedia.nl

interessante presentaties. De dag wordt vanzelfsprekend afgesloten met een waardevolle en gezellige netwerkborrel.

BE THERE! Meld je nu alvast aan voor 26 maart 2024

Infotorial

Tourism Corporation Bonaire

‘We positioneren Bonaire als een duurzame en verantwoorde bestemming’ ‘Bonaire kijkt met optimisme terug op het afgelopen jaar, ondanks de uitdagingen in de reisbranche’, laat Miles Mercera (CEO Tourism Corporation Bonaire) weten aan TravMagazine. Mercera: ‘We hebben ons gericht op duurzaam toerisme en het behouden van de natuurlijke schoonheid van ons eiland. Dit willen we meenemen naar het komende jaar, waarin we onze inspanningen zullen voortzetten om Bonaire als een duurzame en verantwoorde bestemming te positioneren. Als Bonaire kijken we met grote aandacht naar community-based tourism als ons centrale focuspunt. Onze grootste troef is onze gemeenschap en we zullen doorgaan met investeren in en het bevorderen van samenwerking binnen en tussen onze gemeenschappen als het gaat om toerisme. Ons doel is om kansen te bieden aan iedereen, zodat iedereen kan profiteren van de voordelen van toerisme en onze economie.’ Hoe ga je dat doel bereiken? ‘Dit houdt in dat we actief streven naar een aantal punten: Lokale betrokkenheid ‘Het bevorderen van de betrokkenheid van de lokale gemeenschap bij de toerismesector. Dit omvat het creëren van mogelijkheden voor lokale ondernemers, ambachtslieden, gidsen en andere belanghebbenden om deel te nemen aan en te profiteren van het toerisme.’

Samenwerking ‘Het bevorderen van samenwerking tussen verschillende belanghebbenden in de toerismesector, waaronder overheidsinstanties, bedrijven en non-profitorganisaties. Samenwerking is essentieel om een duurzame en inclusieve toeristische sector te ontwikkelen.’ Hoe kijk je naar de toekomst van de reisbranche en welke plannen zijn er voor de komende tijd? ‘Bonaire kijkt vol vertrouwen naar de toekomst van de reisbranche. We blijven ons inzetten voor innovaties en initiatieven die de bezoekerservaring verbeteren en de ecologische voetafdruk minimaliseren. Voor de komende tijd willen we graag de aandacht vestigen op ons nieuwe initiatief, het Bonaire Earthonauts Program, zie bonaireisland.com/earthonauts. Dit programma nodigt bezoekers uit zich vrijwillig in te zetten voor initiatieven rond duurzaamheid, natuurbescherming en educatie. Enkele plannen en innovaties die we in het kader van dit programma zullen lanceren zijn: Bonaire Earthonauts Experiences, educatie en bewustwording, partnerschappen en samenwerking en promotie van duurzaam toerisme.’

Educatie en training Het verstrekken van training en opleiding aan leden van de gemeenschap om hun vaardigheden en kennis op het gebied van toerisme te vergroten. Dit stelt hen in staat om gasten op een professionele en gastvrije manier te verwelkomen.’ Bewustwording van duurzaamheid ‘Het bevorderen van bewustwording van duurzaamheid en het milieu binnen onze gemeenschap. Dit omvat het aanmoedigen van milieuvriendelijke praktijken en het behoud van onze natuurlijke hulpbronnen.’ Cultureel behoud ‘Het behouden en vieren van onze rijke cultuur en erfgoed als onderdeel van de toeristische ervaring. Dit omvat het promoten van traditionele ambachten, kunst, muziek en lokale festivals.’

Miles Mercera

Infotorial

Corendon

Never a dull moment Het was een jaar voor (het team van) Corendon waarin er van alles gebeurde en er staat nog van alles te gebeuren. Een terug- en vooruitblik met Debora de Roos (Directeur Marketing Corendon). Kun je kort terugblikken op de zomer van Corendon? ‘Wij hebben een mooie zomer gehad en kijken tevreden terug op het afgelopen boekjaar. De aardbeving in Turkije heeft veel indruk gemaakt bij ons, zowel op zakelijk als op persoonlijk vlak. Ook de bosbranden op Rhodos waren erg heftig. We hadden destijds veel klanten in het zuiden van Rhodos, maar gelukkig hebben we iedereen op tijd kunnen evacueren. De hoogtepunten waren de aankondiging van onze eigen vliegoperatie naar Curaçao en de aankomst van onze eerste nieuwe Boeing 737 MAX 9.’ Wat verwacht je van de winter 23-24 en zomer 24? ‘Ons winterseizoen is van start gegaan met de eerste eigen vlucht naar Curaçao op 3 november jl. en daar zal dan ook onze focus liggen komende maanden met als tweede hoogtepunt de opening van The Rif at Mangrove Beach, half december. Daarnaast zien we zoals gebruikelijk dat Egypte, Gambia en de Canarische Eilanden het goed doen komende winter. Ook voor volgend jaar zomer is Curaçao voor ons ontzettend belangrijk. Daarnaast zien we al veel boekingen binnenkomen voor Turkije en Griekenland, dus daar verwachten we in 2024 veel van.’

Kun je de USP’s van jullie eigen Curaçao-vlucht toelichten? ‘We vliegen vijf keer per week rechtstreeks naar Curaçao tegen zeer aantrekkelijke tarieven. De Airbus A350 is een prachtig toestel. Aan boord kan de klant genieten van wifi, entertainment en heerlijke Caribische Mondi cuisine maaltijden. We hebben voorin het toestel een Only Adult gedeelte gereserveerd en door het hele toestel heen bieden we in totaal 27 XLstoelen aan met extra beenruimte.’ Op Curaçao zijn jullie eigenaar van Corendon Mangrove Beach Resort en het Livingstone Jan Thiel Resort. In december opent hotel The Rif at Mangrove Beach. Kun je een korte beschrijving geven van dit nieuwste hotel? ‘The Rif at Mangrove Beach is ons nieuwste pareltje, een prachtig vijfsterrenresort gelegen direct naast het Corendon Mangrove Beach Resort. Het hotel beschikt over 385 kamers; deluxe kamers, juniorsuites en swim up-kamers. Gasten verblijven op basis van Ultra All Inclusive en het hotel beschikt over drie à-la-carterestaurants. Daarnaast mogen de gasten gebruikmaken van alle faciliteiten van het Corendon Mangrove Beach Resort, zoals het aquapark.’ Wat zijn de laatste ontwikkelingen bij jullie andere merken? ‘Voor ons jongerenmerk GoFun verwachten we weer een mooie zomer vol met gave feesten en gewilde artiesten. Met Stip Reizen hebben we een topjaar achter de rug met als klap op de vuurpijl het Formule 1-kampioenschap van Max Verstappen in Qatar. 2024 ziet er ook weer veelbelovend uit, met een heel mooi cruiseaanbod en uiteraard onze F1-reizen. Goed om te weten; al onze merken zijn boekbaar voor onze retailpartners.’ Hebben jullie nog nieuwigheden toegevoegd aan het aanbod en/of is er gestopt met bepaalde producten? ‘Afgelopen zomer hebben we ons nieuwste merk By June gelanceerd. Met dit concept bieden we onze klanten kleinschalige accommodaties aan en altijd inclusief huurauto. De focus voor By June ligt op Curaçao, Griekenland en Bonaire. Het merk is nu volop in ontwikkeling en volgend jaar moet het vleugels gaan krijgen.’

The Rif at Mangrove Beach 94

Kun je meer vertellen over jullie toekomstvisie? ‘We hebben dit jaar nieuwe producten in de markt gezet, zoals de Curaçao-vliegoperatie, ons nieuwe hotel op Curaçao en By June en we gaan er nu eerst voor zorgen dat ze goed verankerd raken binnen onze organisatie en dat de klant ze weet te vinden.’ Welke rol blijft de (zelfstandige) reisagent spelen voor Corendon? ‘Wij hebben het afgelopen jaar de samenwerkingen met onze retailpartners versterkt en daar gaan we komend jaar mee door. We zien echt de meerwaarde in de reisagent en we voelen ook het vertrouwen van de reisagent naar ons, daar zijn we uiteraard heel blij mee.’

‘We hebben stappen gezet in het nog verder verbeteren van onze klantenservice’ Op welke manier is Corendon bezig met duurzaamheid? ‘We hebben duurzaamheid uiteraard hoog op de agenda staan, al is dat in onze branche niet eenvoudig. We zijn onze vloot van Corendon Dutch Airlines aan het vernieuwen en vliegen straks met drie gloednieuwe Boeing 737 MAX 9-toestellen, aanzienlijk zuiniger en stiller dan de voorgangers. Ook binnen onze eigen hotels zijn we continu bezig met duurzaamheid; dit doen we onder andere door afvalscheiding, energiebesparing en de middelen die worden gebruikt voor de schoonmaak. Onze klanten kunnen sinds een paar maanden een bijdrage leveren aan het minder vervuilend maken van hun vlucht, door SAF bij te kopen (Sustainable Aviation Fuel). Zelf mengen we dit ook bij. Daarnaast compenseren we al onze zakelijke vluchten en vliegen we niet meer binnen een straal van 700 kilometer. We vergoeden de volledige kosten wanneer collega’s voor werk met het openbaar vervoer reizen en wanneer je fietst, krijg je het bedrag van jouw reiskostenvergoeding twee keer uitbetaald. Met ons Green Label promoten we de hotels in ons aanbod met een erkend certificaat voor duurzaamheid, zodat de klant een bewuste keuze kan maken.’ Welke topics worden in de toekomst belangrijker? ‘We hebben het afgelopen jaar een aantal stappen gezet in het nog verder verbeteren van onze klantenservice en ook in de toekomst blijft dit een heel belangrijk onderwerp. Vanzelfsprekend houden wij ook alle ontwikkelingen op Schiphol nauwgezet in de gaten en spelen hierop in indien nodig.’

Hoe gaat het met het vinden/behouden van personeel en waarom is Corendon zo’n leuk bedrijf om voor te werken? ‘Vorig jaar was het erg lastig om nieuwe collega’s te vinden, de markt was krap en vrijwel alle werkgevers in Nederland hadden hier last van. Dit jaar begint het weer aan te trekken. We hebben minder vacatures openstaan, we kunnen makkelijker goede mensen vinden én we zien dat collega’s die ons hebben verlaten (onder andere tijdens corona) ervoor kiezen om weer bij ons terug te komen. Daar zijn we uiteraard heel blij mee. In ons medewerkerstevredenheidsonderzoek vragen we jaarlijks waarom het leuk is om bij Corendon te werken. De meest gegeven antwoorden zijn: gezellige collega’s, een informele werksfeer, weinig hiërarchie en een dynamische ondernemende werkomgeving. Dit herkennen we volledig en hier zijn we ook trots op.’ Wat kunnen (zaken)partners het komend jaar van Corendon verwachten? ‘Er staan alweer een aantal mooie studiereizen gepland voor de winter en ook in het voorjaar komen we met een mooi programma. Alle overige evenementen gaan we komende tijd uitwerken en zullen via onze vaste kanalen, Facebook en de nieuwsbrief, worden gedeeld. Uiteraard zijn we ook weer aanwezig op de Vakantiebeurs in Utrecht en traditiegetrouw organiseren we daar een borrel op onze stand aan het einde van de vakdag. Wanneer je ook de beurs bent; kom vooral langs!’

Debora de Roos

Interview

De toekomst van luchthavens

‘Goede balans nodig tussen luchthaven en omliggende regio’ De zwijgende meerderheid een stem geven en tegelijk laten zien wat je als luchthaven doet om overlast voor de omgeving tegen te gaan. Dat zijn volgens Meiltje de Groot, sinds januari 2021 CEO van Groningen Airport Eelde, zaken die een luchthaven toekomstbestendig maken.

Door: Theo de Reus

‘De discussie rond Schiphol wijst al ergens naar, namelijk dat er een goede balans moet zijn tussen de luchthaven en de regio waar die is gevestigd. Dus behalve een vergunning gaat het ook om draagvlak vanuit je omgeving voor alles wat je doet’, zegt De Groot, die over brede ervaring in de luchtvaart beschikt. ‘En dat is dan heel ingewikkeld, want in Nederland wordt op het moment vooral geluisterd naar een kleine groep, vaak een minderheid met een grote mond of met veel acties. Maar de zwijgende minderheid hoor je niet, terwijl die in onderzoeken duidelijk aangeeft dat ze wil blijven reizen. De vraag is hoe je die groep meer stem kan geven in het debat rond de luchtvaart. Tegelijk is het belangrijk dat we zorgen dat onze overlast zo klein mogelijk is. Dat gaat over geluid,

Meiltje de Groot

maar ook over uitstoot. Dus als sector moeten we niet alleen dingen roepen, maar ook laten zien wat we doen.’ Groningen geeft het goede voorbeeld. De luchthaven richt zich onder andere op het vermijden van geluidshinder. Zo heeft de KLM vliegschool die vanaf Groningen vliegt recent een stiller type vliegtuig gekocht. Deze zijn ook duurzamer omdat ze minder brandstof gebruiken. Als kleinste luchthaven van Nederland zet Groningen Airport Eelde volop in op innovatie. Zo beschikt de luchthaven over een zonnepark van 22 megawatt. Daarnaast zijn recent de voorbereidingen van start gegaan om in de toekomst groene waterstof te kunnen produceren als emissievrije brandstof voor lichte vliegtuigen, drones en grondmaterieel op de luchthaven.

Recent werd experimentele apparatuur (de electrolyser, red.) in gebruik genomen waarmee het industriële waterstofecosysteem in NoordNederland een forse impuls krijgt. Het gebied wordt door Europa erkend als belangrijk centrum voor de ontwikkeling van waterstoftechnologie. De regio is uitgeroepen tot de eerste Hydrogen Valley. De Groot erkent dat het niet allemaal morgen of overmorgen is geregeld. ‘Er liggen nog veel interessante vraagstukken die we niet allemaal volgende week hoeven op te lossen, maar waar we wel aan moeten werken. Dat is erg belangrijk voor luchthavens van de toekomst.’ Meiltje de Groot ziet een gezonde toekomst voor regionale luchthavens als Groningen, zeker als het gaat om het ontlasten van Schiphol. Zij noemt het ‘onnodig’ dat passagiers om vier uur ’s ochtends in het vliegtuig moeten stappen om naar Ibiza te gaan vanaf Schiphol. ‘Terwijl je het eigenlijk zo moet organiseren dat zoiets gewoon uit de eigen regio kan’, zegt De Groot, die aantekent dat de politiek dan wel moet instemmen dat GAE dagelijks een half uur eerder kan beginnen en een uur langer mag openblijven. Het loont dan voor airlines om in de zomermaanden een toestel op Groningen te stationeren.

Interview

Frank Oostdam over de Europese reissector

‘Reuze-interessant en nóg gecompliceerder dan Nederland’ Frank Oostdam heeft ruim vijftien jaar als directeur bij ANVR gewerkt. In juni 2022 werd hij benoemd tot president van de European Association of Travel Agents’ and Tour Operators’ Associations (ECTAA). We spreken met hem over de veranderende situatie in Europa en de invloed daarvan op de reissector. Door: Arjen Lutgendorff

Hoe was de situatie in Europa toen jij bij ANVR begon? ‘Het onderwerp was destijds, net als nu, de richtlijn voor pakketreizen. In vergelijking met mijn beginjaren bij ANVR hebben zowel Nederland als Europa te maken gehad met tal van maatschappelijke ontwikkelingen

die de reissector aanzienlijk hebben beïnvloed. Als je daar iets aan wilt veranderen, moet dat op Europese en internationale schaal gebeuren. De externe wereld is zich nog meer met de reissector gaan bemoeien. Dat merken we in Nederland, maar zeker ook in Europa.’

Hoe is het om president van de ECTAA te zijn? ‘Het bevalt heel goed en ik vind het ook mooi dat ik het mag doen. Het is reuzeinteressant en nóg gecompliceerder dan in Nederland. In Nederland hebben we dezelfde cultuur en tone of voice. In Europa hebben we het over 80.000 reisondernemingen, een paar honderd miljoen reisprofessionals en zijn er totaal andere belangen. Het is ook noord-zuid, groot-klein. Het is gecompliceerd om daarin de gemeenschappelijke noemer te vinden. Het is wel een uitdaging om die twee werelden bij elkaar te brengen. We hebben een hele goede staf bij de ECTAA die daar dagelijks mee bezig is, maar het is de kunst om te kijken naar de gemeenschappelijke noemers. Die zijn er natuurlijk wel, maar regelmatig verschil je ook van mening.’ Kan je een voorbeeld van die verschillen noemen? ‘Duurzaamheid. Als het gaat om de noodzaak om onze sector te verduurzamen, erkennen ze dat in Zuid-Europa zeker, maar ze laten ook heel duidelijk weten dat de schoorsteen moet roken. Kijk je naar Noord-Europa met Duitsland, Frankrijk, Engeland, Scandinavië en Nederland, dan zie je dat duurzaamheid daar veel meer speelt. Het tempo waarin en de manier waarop, ja die verschilt. Overigens verschilt het tempo ook in Nederland per bedrijf. Samen met Frank (Radstake, red.) en Walter (Schut,

Frank Oostdam

red.) heb ik er de afgelopen jaren veel geluid aangegeven dat duurzaamheid zeker op Europese schaal hartstikke belangrijk is. Het staat bij iedereen op het netvlies.’ Over Nederland wordt weleens gezegd dat we het braafste jongetje van de klas zijn en vooroplopen, maar is dat echt zo als je op Europees niveau kijkt? ‘In Nederland hebben we nu de discussie rondom de positie van Schiphol en die van de Nederlandse luchtvaart. Samen met andere NoordEuropese landen maken wij relatief meer geluid als het gaat om dat soort stappen, maar er gebeurt ook veel in Europa. Het afgelopen jaar is er een fantastisch project geweest, namelijk het SUS-tourproject, waarvan de ANVR een van de initiatiefnemers was. Door dat initiatief zijn meer dan 600 tot 700 Europese bedrijven Travelife-gecertificeerd. Ik word heel blij van het feit dat het bewustzijn in Europa groeit over dit soort zaken. Willen we geloofwaardig blijven als sector en willen we voorkomen dat (internationale) overheden ingrijpen? Dan moeten we zelf in actie komen. Wat ik mis, is dat eens duidelijk wordt opgeschreven wat de betekenis van toerisme is voor Europa; hoe zien wij onze rol in de toekomst en hoe zien wij onze rol in het verduurzamen van reizen? Dat is machtig interessant.’

reissector de plek moet claimen die hem toekomt op basis van de importantie en relevantie die de sector heeft voor de Europese economie. We zijn drie keer zo groot als de Europese landbouw. De Europese Unie erkent dat wel, maar ik vind dat er dan boter bij de vis gedaan moet worden en dat er dan ook gemeenschappelijk veel meer Europese subsidiepotten moeten komen die ervoor zorgen dat we ook in de toekomst de slag kunnen maken op groen en op digitaal gebied. Dat is iets waar we nu aan werken.’

‘De Europese reissector moet de plek claimen die het toekomt’

Je geeft aan dat je met de ECTAA aandacht wil vragen voor de krimp van Schiphol bij de Europese Commissie. Wat voor invloed heeft de ECTAA eigenlijk? ‘De ECTAA is niet de enige club die lobbyt op toeristisch- en reisgebied. De luchtvaart heeft een hele omvangrijke lobby, er is een hele sterke invloed vanuit consumentenorganisaties en wij spelen ons partijtje mee. We zijn dus een van de vele partijen, maar Zouden de EU-landen nog meer samen we zijn wel een van de kleinere moeten optrekken als het gaat om organisaties die op een specifiek toerisme? gebied behoorlijk wat lawaai maken. ‘Zeker, ook omdat namelijk de We willen overkomen als een grote onderwerpen die spelen, betrouwbare partij met eerlijke en zoals duurzaamheid en de realistische standpunten, en deze arbeidsmarktproblematiek, standpunten consequent naar voren internationale onderwerpen zijn die brengen in gesprekken met Europese je op dat niveau met elkaar moet commissarissen en ambtenaren. Maar tackelen.’ de eerlijkheid gebied te zeggen dat we maar een kleine partij zijn. Dat is Is er eigenlijk een Europese minister jammer, want we vertegenwoordigen van toerisme? een grote sector.’ ‘We hebben te maken met een aantal DG’s die daar een rol spelen. Er zit wel Is er iets dat je op dit moment op een behoorlijke club bij de Europese het oog hebt voor de Europese Commissie die zich met toerisme reissector? bezighoudt. Ik vind dat de Europese ‘Gelet op calamiteiten als bosbranden,

overstromingen, enzovoorts, vind ik dat er een (onafhankelijke) tool of organisatie moet komen die razendsnel informatie met de reissector deelt of het nog verantwoord is om klanten naar een bepaalde bestemming te brengen wanneer er sprake is van een calamiteit. Ik zeg niet dat Griekenland/ Rhodos niet goed heeft gehandeld, want de lokale bevolking heeft dat echt fantastisch gedaan. Maar het kan altijd beter en je moet voorkomen dat als het om de veiligheid van onze klanten gaat, nationale en economische belangen prevaleren. Touroperators en reisagenten hebben een enorme behoefte aan snelle, onafhankelijke en betrouwbare informatie op Europees vlak. Aangezien we er de komende jaren rekening mee moeten houden dat calamiteiten steeds meer gaan voorkomen, moet er zoiets gaan komen en dat moet je dus internationaal aanvliegen. Je moet informatie over calamiteiten goed gestructureerd geven. Dat kan Buitenlandse Zaken niet alleen, dat moet je veel meer op Europees niveau doen.’ Hoe staat het ervoor met de Europese richtlijn pakketreizen? ‘Het is even windstil. De publicatie stond op de planning in september, maar dat wordt zeer waarschijnlijk eind november. Voordat het Europese parlement zich er pas over kan gaan buigen, denk ik dat het na de verkiezingen wordt. Dan praten we over 2025, dus dat duurt nog wel even. Maar het is hartstikke spannend. We zijn echt benieuwd of delen van onze wensen toch terecht zijn gekomen in die nieuwe richtlijn.’ Zijn er nog zaken naast de krimp, de calamiteiten en de richtlijn die wij hier misschien niet zo door hebben, maar die wel spelen in Europa? ‘Ja, bijvoorbeeld de MDMS-richtlijn, de multimodal digital service richtlijn. De Europese Commissie heeft jaren geleden besloten dat verschillende transportmodaliteiten makkelijker boekbaar moeten worden. Denk aan treinreizen. Dat zou prachtig zijn in verband met het level playing field van

Tioga Tours/Fly to the West biedt reizen op maat naar Amerika & Canada. De focus ligt op autoen camperreizen, met routevoorbeelden die de reisadviseur of reiziger kan aanpassen met onze unieke routeplanner. De reisadviseurs van Tioga Tours en Fly to the West zijn dol op Amerika & Canada. Ze kennen beide landen op hun duimpje. Daardoor krijgt elke reiziger persoonlijk en eerlijk advies. Ook als onze reisadviseurs niet op reis zijn, verkeren ze in hogere reissferen. Op ons kantoor in Zwolle is het namelijk alsof je er al bent. Bezoekers kunnen de sfeer proeven op onze (vaak) gratis toegankelijke infodagen en evenementen.

een echte Amerikaanse diner een Wild West-gevel met bijpassende tuin, politieauto en wrak op ‘t dak een Amerikaanse campground, inclusief camper, kampvuur en hook-up een heuse saloon met western-attributen een TravelCinema met XXL-schermen

IN 2024 OP REIS? Kijk op tiogatours.nl / flytothewest.nl en profiteer nu van de hoogste vroegboekkortingen. Vergeet ook niet onze nieuwsbrief en socials in de gaten te houden voor updates over infodagen en evenementen.

vliegtuigen met de trein, ook in het kader van duurzaamheid. Als je de trein aantrekkelijk wilt maken, moet je het ook gemakkelijker maken om te boeken. Maar dat lukt gewoon bijna niet. De lobby van met name nationale spoorwegmaatschappijen en nationale luchtvaartmaatschappijen is heel erg sterk en die hebben het nu zo weten te plooien dat de Europese commissaris die daar over gaat, de richtlijn toch niet zo goed/consumentvriendelijk weet te maken als van tevoren gepland. Ze zeggen nu dat ze willen dat het aanbod transparant te vinden is, maar het boeken niet. Daarvoor moet je dan weer naar een individuele luchtvaartmaatschappij of naar een individuele spoorwegmaatschappij, terwijl het standpunt is, dat was ook het oorspronkelijke uitgangspunt, dat je dan ook als consument een samengestelde reis kon boeken. Met andere woorden: dat een tussenpersoon (reisagent/ touroperator/online platform) in staat zou zijn om dan de klant het overzicht, de keuze te laten maken en ook te laten boeken. Daarvan ziet het er nu naar uit dat het boeken helaas niet gaat. Dat maakt

zo’n richtlijn echt belachelijk, want daarmee staat de consument gewoon in de kou. Het klinkt allemaal heel droog en het is nog niet eens een richtlijn, dat gaat pas over een aantal jaren spelen, maar als we er nu niet bij zijn, dan zitten we straks met de gebakken peren. We werken als ECTAA samen met EU Travel Tech (de Expedia’s en de Skyscanners) en met de consumentenvereniging om ervoor te zorgen dat die consument zo groot mogelijke transparantie, optimale keuze én optimale mogelijkheid krijgt om ook daadwerkelijk te boeken en dat dit niet weer in de schoot van een luchtvaartmaatschappij of een individuele spoorwegmaatschappij terechtkomt. Dan zie je toch dat de nationale belangen weer een rol gaan spelen. Dat is dus een interessant spel en daar spelen wij een deuntje mee.’ Hoe staat het ervoor met de garantieregeling voor de airlines? ‘We willen harmonisatie tussen de Air Passenger Rights-richtlijn en de pakketreizenrichtlijn. Als onderdeel daarvan zou er een garantiefonds voor luchtvaartbedrijven moeten komen. Ik hoop dat het er komt, maar ik denk dat het niet gaat lukken. Dat zou hartstikke

jammer zijn, maar het ziet er gewoon minder goed uit. Bij ons wijst minister Harbers ook steeds naar Europa, want hij wil geen nationaal standpunt innemen. De één wacht op de ander, dus ik ben weinig positief.’ Bij de aankondiging dat jij werd voorgesteld als nieuwe voorzitter bij ECTAA stond dat je het belangrijk vond om te kijken naar de databescherming en protectie van privacygegevens. Wat gebeurt daar allemaal mee op dat gebied in Europa? ‘Daar is Europa enorm ambitieus in en daar is laatst nog een richtlijn voor aangenomen. Er ligt nu een behoorlijk strenge richtlijn die met name de hele grote spelers (Google, Apple, enzovoorts) verplicht om aan bepaalde richtlijnen te voldoen. Dat gaat op den duur ook spelen voor reisbedrijven, in ieder geval voor online reisplatformen.’ Wat komt er dan op deze reisbedrijven af? ‘Dat je een goed beveiligde website moet hebben. Daar hebben we als ANVR al de nodige stappen toe gezet. Bijvoorbeeld dat je rapporteert als er een inbreuk is gedaan of als er een datalek is geweest.’

Toeristen vluchten het strand op aan de Côte d’Azur. ‘Calamiteiten moet je internationaal aanvliegen.’ Foto: ER_09/Shutterstock.com.

101

Financieel administratieve ontzorging van A tot Z voor Touroperators Bespaar kosten, verzeker continuïteit. Bewezen trackrecord van outsourcing van uw financiele administratie in geoptimaliseerde automatiseringsomgeving. • Jaarrekeningen • Fiscale aangiften • Outscourcing financiele administratie • Praktische advisering waar u ECHT iets aan heeft Efficiënt ondernemen begint hier

Je schreef laatst ‘prima EU-maatregel’ over het Franse idee van een minimum ticketprijs. ‘Ja, ik vind dat een goede actie. In Nederland is dat ook al eens onderzocht, maar bleek het niet te kunnen. Zoiets moet je op Europees niveau afspreken. Ik denk dat het een van de manieren is om op een geloofwaardige manier luchtvaart te bedrijven en de toerismesector in te richten. Ook om vliegschaamte te voorkomen.’ Ook meteen maar een minimumprijs voor cruises dan? ‘Wat zou moeten gebeuren, op Europese schaal, is dat alle milieueffecten in de prijs van het product moeten zitten. Dan worden dus ook cruises duurder, zoals alle transportmodaliteiten, omdat dan de milieueffecten in de prijs zitten. Dat heeft niet eens hele grote dramatische prijsstijgingen tot gevolg, maar dat maakt wel dat je veel geloofwaardiger bent als het gaat om reizen en toerisme en als het gaat om reizen met een vliegtuig. Het is een misverstand dat je dan praat over honderden euro’s. De universiteit van Delft heeft uitgezocht dat het gaat om ongeveer 4 of 5 cent per kilometer. Voor een reisje naar New York is dat

iets van 100 euro en voor een vlucht binnen Europa is dat iets van 30 of 35 euro. De opbrengst ervan kan je steken in het stimuleren van SAF.’ Je krijgt bij de ECTAA, stel ik mij zo voor, een mooi inkijkje in de reissectoren van de verschillende Europese landen. Wat vind je nou echt een voorbeeldland als reissector? ‘Elk land heeft zijn eigen goede en minder goede dingen. De professionaliteitsgraad verschilt wel per land en als ANVR nemen we een hele mooie plek in. Wat de sector kenmerkt, is het grote enthousiasme waarmee wordt gewerkt. Je ziet dat er niet overal evenveel geld is, dus sommige landen moeten roeien met de riemen die ze hebben.’ Ze zeggen dat er alleen maar meer en meer toeristen naar Europa komen. Hoe zie jij de toekomst van toerisme in Europa voor de komende vijf tot tien jaar? ‘Dan zie ik dat er nog steeds heel veel mensen naar de Middellandse Zee gaan in de zomer, maar je ziet wel dat er steeds meer mensen de keuze maken om dat niet meer in de hete zomermaanden te doen, maar in de schoudermaanden. Je zal ook een toeristische stroomtocht naar de iets

koelere landen in Europa zien, zoals Nederland, Schotland, Scandinavië en Noord-Spanje. Dat gaat zeker gebeuren. Alleen, dat heb je niet van vandaag op morgen geregeld en ook niet binnen een jaar, want de hele toeristische infrastructuur is ingericht met het zwaartepunt op Zuid-Europa. Als iedereen massaal naar Scandinavië wil, dan kan dat niet, want er zijn niet genoeg hotels en de infrastructuur is er niet op ingericht. De algemene verwachting is dat we als sector 3,5% per jaar op Europees niveau groeien in de komende tien jaar. Dat is hartstikke mooi en dat zal met name zijn doordat er meer korte vakanties bij gaan komen en doordat dat de welvaart in het algemeen stijgt. Ik heb dus hele goede verwachtingen voor het toerisme in Europa. We moeten alleen wel beseffen dat die groei ook gepaard moet gaan met het accepteren van een groei van verantwoordelijkheden.’ Heb jij nog iets uit het verleden waarvan je zegt: ‘denk daar nog eens aan en neem dat mee voor de toekomst’? ‘Alles wordt steeds digitaler en onze sector zal ook steeds meer digitaliseren. Wat echter in het verleden al zo was, is dat er altijd een doelgroep blijft die het persoonlijke contact, de persoonlijke ontmoeting, ontzettend waardeert. Hoe meer informatietechnologie, hoe meer behoefte aan menselijk contact. Dat was 30 jaar geleden al zo en dat blijft zo.’

DEZE UITGAVE IS ‘POWERED BY’

103

Infotorial

Travel Trend

‘Samenwerking met reisagent is onze core business’ Travel Trend heeft een mooi (gebroken) boekjaar 2022/2023 achter de rug, waarbij de omzet steeg van 15,1 naar 20,3 miljoen euro. Directeur Natasja Eshuis kijkt vol vertrouwen naar de toekomst. Met de omzet over 2023 zit de verre reizenspecialist nog niet op het niveau van boekjaar 2018/2019, erkent Eshuis. ‘Maar zo gek is dat niet, want nog lang niet al onze bestemmingen waren bij aanvang van het boekingsseizoen volledig heropend na covid.’ Eshuis doelt daarmee vooral op Azië, waar bijvoorbeeld in Thailand de laatste coronamaatregelen pas werden afgeschaft in oktober 2022 en hekkensluiter Sri Lanka pas medio december volledig heropende. ´We zitten nu 9 procent onder het niveau van boekjaar 2018/2019. Maar we gaan weer hard de goede kant op.’ Op de vraag hoe toekomstbestendig Travel Trend is, antwoordt zij: ‘Travel Trend is een mooi en stabiel bedrijf dat een eigen koers vaart en al veel stormen heeft doorstaan. Onze kracht ligt in de kennis en jarenlange ervaring van de medewerkers, die zijn gespecialiseerd in de samenwerking met reisagenten. Indirecte verkoop is namelijk een vak apart en niet iets wat je er bijvoorbeeld als directseller even bij doet. Reisagenten hebben bij Travel Trend het grootste omzetaandeel,

Natasja Eshuis

104

dat is al 45 jaar zo. Dat wordt aangevuld met omzet uit ons directe reismerk, NBBS Reizen, en zo houden wij een gezond rendement. Ik zie de balans niet zo snel uitslaan naar de andere kant.’ Terwijl andere reisorganisaties investeren in innovaties van systemen, investeert Travel Trend vooral in medewerkers. Zo hield Eshuis tijdens de coronajaren zo veel mogelijk medewerkers aan boord. Dat beleid betaalt zich nu uit. Waar andere reisbedrijven mensen moesten laten gaan en nu kampen met een tekort aan ervaren krachten, heeft Travel Trend de medewerkers tijdens deze moeilijke jaren in dienst gehouden en daarmee ook de vakkennis kunnen behouden. ‘Onze core business is de samenwerking met de agent. En als je voor de reisagent kiest, dan kiest die ook voor jou. Dat is onze kracht. En het levert zowel voor ons als voor de agent een goede conversie op.’ Eshuis schetst de huidige tijdgeest, met een gemakzuchtige consument die een reisvraag liever neerlegt bij een reisagent of reisorganisatie dan zelf online een ingewikkelde reis bij elkaar te sprokkelen. ‘Dat is een goede ontwikkeling voor de reisbranche. Ik verwacht dat deze trend nog een tijd aanhoudt, want vooral de jongere generaties zijn gewend aan instant bevrediging van hun behoeften en dat betekent dat zij hun maatwerkreis zullen uitbesteden. Daarnaast hebben de calamiteiten van de afgelopen jaren de consument wel geleerd dat hulp en bijstand een groot goed is, wat het ook relevant maakt om een pakketreis te boeken. Ook een complexe maatwerkreis is een pakket.’ Welke ontwikkeling heeft momenteel het grootste effect op je bedrijfsvoering? Eshuis: ‘Er lopen diverse externe factoren synchroon die allemaal van invloed zijn op onze verre reizen. Maar ik denk dat momenteel in de luchtvaart het meeste gebeurt. Over de prijsstijgingen van vliegtickets maak ik mij niet al te druk, want naar sommige bestemmingen zijn de ticketprijzen jarenlang veel te laag geweest. Een lastige uitdaging is wel de strategie van

Natasja Eshuis bij tempel in Tokyo in 2019

luchtvaartmaatschappijen om de reserveringssystemen buitenspel te zetten en reisorganisaties te verplichten om direct te boeken. Oplossingen zoals NDC (New Distribution Capability, red.) zijn namelijk bij lange na nog niet klaar voor onze complexe vluchtschema’s. Een ‘published fare’ voor een retourtje New York is makkelijk in NDC te boeken, maar onze klanten hebben veelal open jaw-vluchten voor een touroperatingtarief, al dan niet in combinatie met binnenlandse vluchten. Totdat deze boekbaar zijn in NDC kost het zoeken naar de beste vluchtoptie voor onze reizigers veel tijd.’ Welke andere ontwikkeling zal de komende jaren een grote rol spelen in het toerisme? ‘Duurzaamheid is natuurlijk een hot item en dat moet ook zo zijn. We moeten de wereld beter achterlaten voor de volgende generaties en haar niet helemaal uitputten. Ik hoop dat de komende jaren grote slagen kunnen worden gemaakt met het vliegen op biofuel, zodat mensen verre droomreizen kunnen blijven maken zonder schuldgevoel. Dan maken we onze citytrips binnen Europa allemaal lekker met de trein. Een beetje slow travel kan de consument in deze jachtige maatschappij namelijk wel gebruiken.’ Hoe zie je de samenwerking tussen touroperators en reisagenten? ‘Die samenwerking kan efficiënter. Zeker bij maatwerkreizen valt hier nog winst te behalen en dat is in het belang van de hele branche. Jaarlijks worden aan beide kanten stappen gezet, groot en klein. Op het gebied van technologie, maar ook in de onderlinge processen. We zitten nu weer midden in een boekingshausse. Iedere offerte-aanvraag die we sneller tot een complete boeking kunnen maken, maakt dat

we de volgende aanvraag sneller kunnen oppakken. Bij Travel Trend blijven wij aan deze kar trekken.’ Volgens Eshuis is veel efficiency en tijdwinst te behalen bij het aanvragen van een offerte. Speciaal voor agenten die niet vaak een verre reis boeken heeft Travel Trend op de website een handig lijstje, onder de kop ‘In 3 stappen van offerte naar boeking’. Enkele tips: geef de namen van het reisgezelschap conform paspoort door, vraag de klant naar zijn budget en informeer of hij flexibel is met zijn reisdata. Eshuis: ‘Er zijn veel agenten die het fantastisch doen. Topagenten die ervaring hebben met het doorgeven van de juiste informatie hebben een conversie van 80 procent. En dan te bedenken dat we bij Travel Trend gemiddeld op 50 procent conversie zitten en dat de markt als geheel gemiddeld 30 procent doet.’ Hoe ziet volgend jaar eruit? ‘Voor de meivakantie worden onze grote bestemmingen al volop geboekt. De VS en Canada doen het goed, evenals Indonesië en dan vooral Bali. Het lijkt of iedereen naar Bali wil. Vooral de zogeheten drie-generatiereizen zijn populair; opa’s en oma’s die met hun kinderen en kleinkinderen een mooie reis maken, veelal op rekening van de grootouders. Ook voor de zomer hebben we de eerste boekingen al binnen. Thailand, Tanzania, maar ook Costa Rica worden veel geboekt. En voor komende winter verwachten we weer veel boekingen voor Australië en Nieuw-Zeeland.’ Waar staat Travel Trend over 10 jaar? ‘Ik word volgend jaar 60 en ik ga er vanuit dat Travel Trend over 10 jaar met een nieuwe generatie management ‘still going strong’ is. Misschien met een ander evenwicht tussen directe en indirecte verkoop.’

105

Touroperating ACSI is dé campingspecialist van Europa. Je kent ons van de groene campinggidsen, camping-apps, camping-kortings kaarten én onze eigen reisproducten ACSI Kampeerreizen, SunLodge en Suncamp. Bij ACSI werken meer dan 170 mensen met een hart voor kamperen. Daarnaast inspecteren de 300 campinginspecteurs jaarlijks meer dan 10.000 Europese campings en worden de ACSI Kampeerreizen begeleid door onze eigen enthousiaste reisleiders.

Ruim 100 rondreizen met eigen caravan of camper Gezelligheid van een groep én individuele vrijheid Bekend van ‘We zijn er Bijna!’

www.acsireizen.nl

Selectie van 350 topcampings in Europa Samenwerking met Travel with Zoey Camping Guru’s: persoonlijk antwoord op alle campingvragen

www.suncamp.nl

Onze eigen luxe glampingaccommodaties Glampingvakanties voor het hele gezin Op de beste campings van Europa

www.sunlodge.nl

Mail voor meer informatie naar: pmelieste@acsi.eu

www.acsi.eu werkenbijacsi.nl

Achtergrond

De toekomst van cruises

Groter en duurzamer Cruisen is al jaren een punt van discussie als het aankomt op duurzaamheid, maar dat wil niet zeggen dat rederijen terughoudend zijn met het bouwen van nieuwe schepen. Toch wordt er goed gekeken naar duurzame alternatieven, maar zullen we ooit elektrisch gaan varen? Door: Dylan Cinjee

Als je denkt dat je alles al hebt gezien, dan is er altijd nog Royal Caribbean. In januari 2024 wordt namelijk het grootste cruiseschip ter wereld in de vaart genomen. De Icon of the Seas is maar liefst 365 meter lang. Ter vergelijking: de Eiffeltoren in Parijs is 330 meter hoog. Het schip biedt ruimte aan maar liefst 7.600 passagiers en 2.350 bemanningsleden, telt 20 dekken, heeft het grootste waterpark op zee en ga zo maar door. De belangrijkste vernieuwing is misschien wel de aandrijving door LNG (Liquefied Natural Gas). Icon of the Seas is namelijk het eerste schip van Royal Caribbean dat wordt aangedreven door LNG en brandstofceltechnologie. Hiermee zet het een nieuwe standaard voor de rederij. Volgens de cruisemaatschappij zal dit de koolstofuitstoot met ongeveer 30 procent en de zwaveluitstoot met bijna 100 procent verminderen. LNG We zien dit niet alleen bij Royal Caribbean, want op dit moment is LNG de meest gebruikte manier om af te stappen van vervuilende fossiele brandstof. LNG vermindert de uitstoot van zwavel met 99100%, koolstofdioxide met 25% en stikstofoxide met 90%. LNG wordt naar verwachting de meeste gebruikte brandstof van de toekomstige cruiseschepen. Daarnaast hebben de schepen ook stroom nodig als ze zijn aangemeerd in de havens, dat wekken ze op door de motoren draaiende te houden. Door het toegankelijk maken van walstroom in de haven kan er

een behoorlijke hoeveelheid uitstoot (van brandstoffen) worden vermeden. Schepen worden dan namelijk aangesloten op het elektriciteitsnet van de haven. Dit vraagt een investering van zowel de havens als de rederijen. Zo heeft Holland America Line vorige maand haar laatste schip uit de vloot gereedgemaakt voor het gebruik van walstroom. Holland America Line laat weten dat het nu verbinding kan maken met walstroom in meer dan achttien havens wereldwijd. Op dit moment bouwen ruim 25 andere havens actief walstroomvoorzieningen of onderzoeken de mogelijkheid hiertoe. Elektrisch Maar kan het allemaal niet nóg duurzamer? Kunnen we niet elektrisch gaan varen? Als het aan Hurtigruten Norway ligt wel. De Noorse maatschappij wil namelijk in 2030 het eerste emissieloze schip ter water laten. Volgens Hurtigruten

maakt momenteel slechts 0,1% van de schepen wereldwijd gebruik van emissieloze technologie. Dit project is erop gericht om de duurzaamheid van de cruise-industrie en de toekomst van het reizen drastisch te verbeteren. De toekomstige schepen van Hurtigruten Norway zijn elektrisch en worden uitgerust met batterijen die in de haven worden opgeladen. Het schip combineert 60-megawattuur batterijoplossingen met windtechnologie en zal naar verwachting gebruikmaken van nieuwe technieken die vandaag de dag nog niet bestaan op cruiseschepen, waaronder intrekbare zeilen met zonnepanelen, manoeuvreren op basis van kunstmatige intelligentie (AI) en contraroterende schroeven. Het nieuwe emissieloze schip wordt 135 meter lang, met 270 hutten voor 500 gasten en 99 bemanningsleden. Zullen we deze nieuwe technieken ook bij andere rederijen terug gaan zien? De tijd zal het leren.

107

Infotorial

333travel

‘Mijn 333travel-team is mijn tweede familie’ 333travel, de verre reizen maatwerkspecialist, draait een meer dan fantastisch jaar in 2023. Frangken Tuhumena, CEO van 333travel, is ontzettend blij met alle ontwikkelingen en vooral dankbaar voor zijn gehele 333travel-team dat hij zijn tweede familie noemt. Waarom noem je jouw team je tweede familie? ‘Laat ik eerst benoemen dat familie voor mij het allerbelangrijkste is. Ik zal er altijd alles aan doen om ervoor te zorgen dat het goed gaat met mijn gezin en mijn familie. Ik kom uit een gezin met vier kinderen waarvan ik de oudste ben. We hebben een Molukse opvoeding gehad waarbij respect en normen en waarden zeer belangrijk zijn. We hadden het vroeger niet breed maar we zijn met alle liefde opgegroeid. Dit heb ik van onze ouders meegekregen en draag ik binnen onze organisatie ook uit. Mijn team is mijn tweede familie en dat stralen we met zijn allen ook uit. Dat is medebepalend voor het succes van 333travel.’

portfolio en uiteraard zullen we nog meer features gaan ontwikkelen op IT-gebied.’ Travel Platinum ‘Per eind november 2023 lanceren we ons mooie en zeer luxe concept ‘Travel Platinum’. Dit concept is bedoeld voor de high-end reizigers waarbij ‘the sky the limit is’. Dit label staat op zichzelf en volgt een prachtige, nieuwe Travel Platinum-website met een nieuw telefoonnummer, een opgeleid VIP-salesteam et cetera. Hiermee kijken we zeer positief naar 2024 en verwachten we wederom een mooie groei door te maken’, aldus Tuhumena.

‘Dankzij onze visie in covidtijd plukken we nu de vruchten’ Jullie draaien een fantastisch jaar, hoe verklaar je dit succes? ‘Het is al begonnen voor covid. Toen zijn we een bepaalde weg ingeslagen waarbij we flink hebben geïnvesteerd in ons eigen IT-systeem genaamd Boss. We hebben ook een eigen IT-team met developers die ons eigen systeem hebben ontwikkeld. Wij geloven in een juiste balans van een uitstekend (back-) officesysteem en het aantal medewerkers. Wanneer je deze HRM-kosten beheersbaar houdt in combinatie met een goed IT-systeem, dan ben je in staat een mooi rendement te draaien. Daarnaast hebben we in Covid-tijd meer dan 15 nieuwe landen ontwikkeld met als resultaat dat we inmiddels 37 verre landen op maat aanbieden.’ Zijn er nog nieuwe ontwikkelingen? ‘Bij 333travel staan we werkelijk nooit stil. We hebben een prachtige webshop ontwikkeld, die we deze binnenkort actief gaan inzetten naar onze reizigers. Ook zullen we nog een aantal nieuwe landen gaan toevoegen aan ons

Frangken Tuhumena

109

Interview

De impact van AI op de reisbranche

‘In 2026 wordt 90% van alle content via AI gegenereerd’ Martin van Kranenburg, die ooit aan de wieg stond van de website van D-reizen, is inmiddels een van de meest gevraagde conversie-, personalisatie- en neuromarketingspecialisten in Nederland. Als auteur van het boek ‘Schrijven voor het Brein’ weet hij als geen ander hoe je het onbewuste brein kunt beïnvloeden op websites, in nieuwsbrieven en op social media. Door: Dylan Cinjee

Tegenwoordig is zijn eigen brein vooral gefocust op hoe je kunstmatige intelligentie (AI) kan inzetten om ondernemingen vooruit te helpen en werkt hij aan een nieuw boek: ‘ChatGPT als tweede brein’. Waar liggen op dit moment de kansen en uitdagingen voor de reisbranche op het gebied van AI? Hoe gaat AI de sector in de toekomst beïnvloeden? En is het juist een hulpmiddel of een bedreiging voor de reisprofessional? We vragen het aan Van Kranenburg. Hoe zie jij de rol van AI in de toekomst van de reisbranche? Van Kranenburg: ‘Het is een gamechanger. Je hebt meerdere vormen van AI en ik specialiseer mij vooral in ‘generative AI’, oftewel het creëren van content, en ‘conversational AI’, dus hoe de dialoog gaat plaatsvinden op websites. ChatGPT valt onder generative AI en dat gaat een ongekende impact hebben op iedereen die met een toetsenbord werkt. Denk aan het produceren en analyseren van content. Het is een versneller van alles. Mensen moeten zich goed realiseren dat ChatGPT een middel is om tot de gewenste uitkomst te komen en niet een doel op zich. Je moet dus goed van tevoren bepalen wat je er aan het einde wil uithalen. Veel ondernemers hebben een valse start omdat ze wel met ChatGPT willen

110

werken, maar niet kunnen beoordelen wat hun uitkomst moet zijn. De essentie is om een prompt (een uitgebreide opdracht, red.) te schrijven die zo dicht mogelijk bij de gewenste uitkomst ligt, want dan ga je versnellen.’

‘Voor het onderhouden van relaties zijn mensen nodig’ Waar kan dat impact op hebben? ‘Als je gaat kijken naar contentcreatie en je zet het in perspectief met bijvoorbeeld het See, Think, Do, Care-model van Google, dan zien we dat SEO-pagina’s, voor de See-fase, voor 90% worden geschreven door AI, aangestuurd door een mens. Schrijven wordt dus beoordelen. Je kan er vanuit gaan dat alles in de See-fase wordt geautomatiseerd met slimme prompts. Je kan binnen drie dagen 400 SEO-pagina’s laten schrijven, die ook nog eens van goede kwaliteit zijn. Uiteraard moet je wel weten welke variabelen je moet invoeren om tot een goede pagina te komen. Het wordt een bloedbad voor bedrijven die niet meebewegen, maar dat is altijd al geweest. Waar ChatGPT ook goed in

is, is om van die SEO-pagina weer een social media-post te maken voor bijvoorbeeld LinkedIn, of om een script te schrijven voor TikTok. Het goud zit in de instructies.’ Heb je voorbeelden van bedrijven die AI op deze manier goed inzetten? ‘Bookit is een partij die heel goed op weg is. Ze weten wat ze willen, pakken het heel gedegen op en kijken goed naar welke tone of voice ze gebruiken voor welk merk en welk segment. Dat gebruiken ze weer voor de juiste instructies om AI in te zetten. Kijkend naar conversational AI dan loopt Expedia mijlenver voorop. Ze gebruiken een tool, die wordt aangedreven door ChatGPT, voor het plannen van een reis. Dit wordt de nieuwe manier van zoeken. Mensen raken straks gewend dat als ze wat vragen, ze direct een goed antwoord krijgen. Bedrijven die dit omarmen hebben een flink voordeel. Conversational AI kan je zowel aan de voorkant als aan de achterkant van je bedrijf inzetten, bijvoorbeeld bij de helpdesk. Dat gaat een gigantische impact hebben op je efficiëntie.’ Waar moet je beginnen? ‘Het advies is om nu meters te gaan maken. Als je voor het eerst in een auto zit, kan je ook niet direct wegrijden, dat moet je leren. Dat geldt ook voor het gebruik van ChatGPT.

Je moet jezelf een nieuw gedrag aanleren. Hoe leer ik samenwerken met ChatGPT? Ondernemers die daar nu al mee bezig zijn, die winnen uiteindelijk de strijd. Het zijn niet de sterksten die overleven, maar degenen die zich het beste aanpassen aan de omgeving. Dat gold eeuwen geleden al en nu weer. Heb je nog geen AI-denktank of een team die daarmee bezig is, dan wordt het zwaar. Zie je AI als een bedreiging? Dan wordt het ook jouw bedreiging. Ben je wel nieuwsgierig naar hoe je AI kan inzetten, dan wordt jouw werk alleen maar leuker en makkelijker. Met ChatGPT produceer je dezelfde kwaliteit output, of misschien nog wel beter, op een snellere, efficiëntere en slimmere manier. Je houdt dus tijd over om extra waarde toe te voegen aan producten die dat nodig hebben.’

ongeveer 90% van alle content via AI wordt gegenereerd. AI kan zelfs jouw tone of voice klonen en antwoorden in jouw eigen schrijfstijl. Daarom ben ik nu bezig met mijn volgende boek: ‘ChatGPT als tweede brein’. ChatGPT wordt ook ingezet om analyses te maken. Een hotel was bijvoorbeeld uren bezig om alle reviews te analyseren. Met ChatGPT kan je met één prompt alle reviews in een keer analyseren en samenvatten. Je houdt dus veel meer tijd over om ook daadwerkelijk iets met die reviews te doen. Je komt weer aan nieuwe dingen toe.’ We hebben het vooral over ChatGPT, maar zijn er nog andere tools die we niet mogen missen? ‘Midjourney en Firefly. Met deze tools

kan je AI-gegenereerde foto’s maken. Stel, je wil een foto maken van één plek tijdens alle vier de seizoenen. Voorheen was je dan een jaar bezig, met Firefly van Adobe heb je die foto’s nu met één druk op de knop. Ook daar is de tijdwinst gigantisch. Maar ook het generen van video’s of het vertalen van video’s en teksten. Je moet wel goed beseffen hoe natuurlijk je wil overkomen. Klanten voelen nog steeds de emotie of de tekst echt is of niet. Hoe meer je naar een klantrelatie gaat, hoe meer je toch het persoonlijke contact moet aangaan. Er zijn inmiddels ook veel analysetools en ook programmeren gaat 30% sneller. Wel zie ik dat bedrijven steeds meer naar een eigen ChatGPT gaan, omdat ze niet precies weten wat er met hun data gebeurt.’

Hoe doe je dat? ‘Stel dat 20% van je accommodaties verantwoordelijk is voor 80% van je omzet. Dan ga je bij die 20% extra waarde toevoegen door video’s of bijvoorbeeld een podcast met de eigenaar. Je gaat je content verrijken, zodat die 20% extra aandacht krijgt. Daar heb je nu tijd voor, want voor die andere 80% zijn namelijk teksten van ChatGPT voldoende. Heel vaak hoor je dat bedrijven geen tijd hebben voor bepaalde dingen. Nu dus wel. Je creëert weer tijd voor kwalitatieve en persoonlijke content. Omdat we de rompslomp automatiseren, krijgen bedrijven daarnaast ook meer tijd voor persoonlijk contact met klanten die het echt nodig hebben. Alle repeterende vragen of taken kunnen worden afgehandeld door AI.’ Zitten er grenzen aan het gebruik van AI? ‘Op dit moment wel, maar AI leert ook van ons gebruik en van zichzelf. Dus we kunnen AI voor steeds meer zaken gaan inzetten. Je moet als bedrijf goed in kaart brengen wat voor type content je maakt en voor welke doelgroep, hoeveel tijd je daaraan kwijt bent en of dit zou kunnen worden uitbesteed aan AI. Uit onderzoek blijkt dat in 2026

Martin van Kranenburg

111

Deskundig, oplossingsgericht en pragmatisch: onze aanpak combineert branchekennis met data-analyse. Wij bieden persoonlijk contact, zijn gespecialiseerd in audits (controleren en beoordelen van jaarrekeningen) en blijven toegankelijk. Kies voor resultaatgerichtheid en betrouwbaarheid in één.

Generatie Z heeft een sterke affiniteit met technologie. Hoe kunnen bedrijven deze doelgroep het beste aanspreken? ‘Je moet goed weten waar die doelgroep zich bevindt en op die kanalen aanwezig zijn. Denk aan TikTok, reels van Instagram en het gebruik van influencers. Daarnaast moet je boodschap heel snel duidelijk worden, want anders zijn ze weg. De aandachtspanne is nog minder dan die van een goudvis. Er is wel een verschil tussen principes en platformen. De principes blijven hetzelfde. Je moet mensen overtuigen met een goed gesprek, goede foto’s, een goede tekst. Dat zal nooit veranderen. De platformen veranderen wel. Mensen hebben geen zin meer om tien websites af te gaan voor het juiste antwoord. Die stellen namelijk een vraag aan AI en krijgen direct het antwoord. Zoekmachinemarketing wordt dus volledig anders. Er zal altijd vraag naar vakanties blijven, maar de manier van vakanties zoeken en vinden en de hele marketing daaromheen gaat compleet veranderen.’

gaat dus van mailtjes beantwoorden naar boekingen intikken. Je moet ChatGPT zien als je beste assistent. Je hebt in één keer 100 stagiaires erbij, maar die moet je wel trainen en je moet er tijd insteken. Daar heb je je beste mensen voor nodig. Als je dat doet, kan het programma alle taken die geen waarde toevoegen, voor je overnemen.’ Waarmee moet je rekening houden? ‘De afzender wordt belangrijker dan de boodschap. Er wordt namelijk zoveel content geproduceerd, dat Google gaat kijken naar waar het vandaan komt en of je een autoriteit bent? Je moet dus goed weten hoe het nieuwe algoritme werkt. YouTube is bijvoorbeeld een belangrijke vorm om je authenticiteit te laten zien. Maak een persoonlijke video met jouw productmanager bij je belangrijkste accommodaties. Ook daar heb je nu weer tijd voor. Waar wordt er naar je verwezen? Heb je een videokanaal? Heb je een podcast? Dat zijn allemaal factoren

om als autoriteit te worden gezien. Houd altijd in je achterhoofd dat mensen relaties opbouwen met mensen en niet met machines. Dus je toegevoegde waarde zit in het oprechte persoonlijke contact. Bel je klanten eens in de zoveel tijd op met de vraag of ze nog plannen hebben voor een volgende vakantie. Bedrijven die dat doen gaan het winnen. Voor het onderhouden van relaties zijn mensen nodig. Als je denkt dat je dat kan automatiseren, dan moet je geen ondernemer worden.’

DEZE UITGAVE IS ‘POWERED BY’

Gaat AI de manier van reizen plannen en boeken veranderen? ‘Ik denk dat er een enorme kans ligt voor bedrijven die heel sterk zijn in persoonlijk contact. Er komt namelijk een tsunami aan content op ons af, waardoor mensen door de bomen het bos niet meer gaan zien. Daar kan je als reisprofessional op inspringen. Daarnaast is er natuurlijk ook nog een hele doelgroep die niets met dit soort technieken heeft en die wil juist naar het vertrouwde adres. Die wil herkend en erkend worden en als mens worden gezien. Reisprofessionals hoeven dus ook zeker niet bang te zijn dat hun baan op het spel staat. Wel kan je bijvoorbeeld de eerste wensen of vragen van de klant laten afhandelen door AI, waardoor je zelf meer tijd overhoudt om de klant écht te helpen als de vragen complexer worden in het boekingsproces. Je

113

Top 50 in beeld

VIABUS GROUP/BOLDERMAN

Omzet 2023: 90 miljoen

Van 63 miljoen in 2022 naar 90 miljoen (prognose)omzet in 2023. De Viabus Group maakt een goede groei door. Onder het label vallen Bolderman.nl, Effeweg.nl, Diogenes, Van Nood Reizen en Destimundo. ‘Na een uitdagende periode binnen onze branche zijn we trots dat we weer voor zoveel klanten een onvergetelijke reis hebben mogen verzorgen in zowel vorig jaar als het huidige jaar’, zegt het bedrijf in een toelichting.

EXPEDIA TRAVEL

Omzet 2023: 80 miljoen

TRAVEL COUNSELLORS

Omzet 2023: 78 miljoen

Travel Counsellors Nederland heeft het boekjaar 2022 beter afgesloten dan gepland; geen 55 maar 62 miljoen. Boekjaar 2023 is nog beter, met een (prognose)omzet van 78 miljoen. Travel Counsellors telt in Nederland 185 aangesloten ZRA’s.

Expedia, in oktober 1996 opgericht als bedrijfsonderdeel van Microsoft, is inmiddels in ruim 70 landen actief met de verkoop van reizen. Het bedrijf, gevestigd in de VS, verstrekt geen omzetcijfers voor individuele markten. De positie van Expedia in de Top 50 is een schatting.

VACANCESOLEIL

Omzet 2022: 79 miljoen

Vacansoleil werd eind september 2023 failliet verklaard. De campingreisspecialist leidde al langer een kwakkelend bestaan. De laatste jaarrekening dateert van 2021 en toen noteerde het bedrijf 58 miljoen euro omzet en een verlies van 5,8 miljoen. In 2022 steeg de omzet naar 71 miljoen, met een verlies van 3 miljoen. (Bron: RTL Nieuws). Het Franse Maeva Campings, het online reisbureau van Pierre & Vacances-Center Parcs, heeft de naam en website van de Nederlandse campingaanbieder overgenomen. Maeva neemt in eerste instantie acht tot tien medewerkers van Vacansoleil mee, dat circa 300 medewerkers in dienst had. Maeva heeft niet de organisatie en accommodaties van Vacansoleil overgenomen.

Fred van Eijk en Milka van Dam

MUNCKHOF BUSINESS TRAVEL Omzet 2023: 78 miljoen

Met een (prognose)omzet van 78 miljoen voor 2023 zit Munckhof Business Travel boven zijn omzet van het precoronajaar 2019, die toen 77 miljoen bedroeg. Het bedrijf is expert op het gebied van personenvervoer en reizen. Daarnaast zijn er acht reisbureaus.

DEZE UITGAVE IS ‘POWERED BY’

Fotocredits: robert coolen / Shutterstock.com

Lees verder op pagina 125 115

Nu registreren

EW4BUSINESS UW NIEUWE ZAKENPARTNER

Welkom bij EW4Business. Ons nieuwe programma voor zakelijke klanten biedt met onmiddellijke ingang aantrekkelijke voordelen voor zakenreizigers en bedrijven zonder deelnamevergoeding en vanaf een jaaromzet van 2.000 euro.

Voordelen voor zakelijke klanten Korting op alle Eurowings-tarieven (BASIC, SMART, BIZclass) op non-stop- en overstapvluchten op het gehele routenetwerk

Prioritaire hotline in het Service Centre en Self Services in geval van afwijkingen in het vluchtschema

Beschikbaarheid via eurowings.com en Online Booking Engine (OBE)

Meer voordelen op www.eurowings.com/zakelijke-klanten

Infotorial

BRIL Accountants

‘Wij hebben veel kennis van de reisbranche’ BRIL Accountants is in de reiswereld uitgegroeid tot een bekende naam. Registeraccountant Arend van de Geest legt uit wat het kantoor specifiek voor de reisbranche doet. ‘BRIL Accountants is een audit-only accountantskantoor. Dat wil zeggen dat we ons richten op controles en beoordelingen van jaarrekeningen’, zegt Van de Geest. ‘Voor de reisbranche is een dergelijke audit vooral relevant vanwege SGR. Afhankelijk van de hoogte van de risicodragende omzet is een beoordelings- of een controleverklaring nodig, waar specifieke kennis, opleiding en een vergunning voor nodig is. BRIL Accountants heeft de kennis en kunde om ook grote reisorganisaties te controleren.’ Branchekennis is een belangrijk speerpunt van BRIL. Hoe kom je daaraan? Van de Geest: ‘Ervaring. We hebben ons bij de start van BRIL verdiept in de weten regelgeving van de reissector. Branchekennis is nodig om een kwalitatief goede audit te kunnen uitvoeren. Wanneer je niet weet wat er speelt in de branche, heb je onvoldoende kennis van de wereld die achter de cijfertjes schuilgaat. We merken hierin ook onze toegevoegde waarde. Door ons inzicht in de processen bij onze reisklanten kunnen wij ook nuttige aanbevelingen doen.’ Doordat BRIL ook veel touroperators als klant heeft die in hetzelfde segment hun reizen verkopen, kan het accountantskantoor een nuttige benchmark opstellen, zegt Van de Geest. ‘Net als twee jaar geleden presenteren we ook in 2023 een benchmark, waarin duidelijk de ontwikkeling zichtbaar is die de reisbranche heeft doorgemaakt. Sinds de coronacrisis is de productiviteit, Referentie: Fenny Koppen (Riksja Travel) ‘BRIL Accountants is voor ons een belangrijke financiële sparringpartner. Hun specialisme in de reisbranche betekent veel voor ons als het gaat om de aanbevelingen die ze geven vanuit hun kennis en ervaring. Daarnaast waarderen we hun oplossingsgerichtheid, waardoor we als organisatie ook daadwerkelijk verder kunnen groeien.’

Arend van de Geest

meetbaar via de omzet per medewerker, gestegen. Bovendien zijn reisorganisaties kosten-bewuster geworden wat onder andere resulteert in een hoger rendement.’ Met welke problemen kloppen reisondernemers aan bij BRIL? ‘Wij worden vooral ‘aangelijnd’ bij vraagstukken die direct te maken hebben met de financiële gezondheid van de onderneming. Het aangaan van financieringen of investeringen heeft direct invloed op de balans. Deze balans moet wel gezond zijn, bijvoorbeeld voor SGR en de bank. Reisorganisaties hebben op piekmomenten veel geld op de bank staan, vanwege de aanbetalingen die reizigers doen.’ De hoeveelheid geld op de bank vertekent daarom het beeld. Van de Geest: ‘Als ondernemer dien je ook te kijken naar: hoeveel heb ik vooruitbetaald aan airlines/agenten/ hotels en hoeveel ben ik verschuldigd aan klanten die al vooruitbetaald hebben, maar nog niet zijn vertrokken?’ ‘We horen dit jaar positieve geluiden uit de markt over de resultaten 2023. We verwachten dan ook sterk verbeterde balansen eind 2023. Voor de komende jaren is een aandachtspunt welk effect de herziening van de Richtlijn Pakketreizen (zoals maximering aanbetalingen) zal hebben op de balanspositie van de reisorganisaties.’

117

Achtergrond

Stef Driessen (ABN AMRO)

Rijp voor avontuur: hoe 55-plussers de reiswereld herdefiniëren 55-Plussers zijn reislustiger dan ooit, zo blijkt uit een analyse door ABN AMRO. Het belang van deze groep voor de reiswereld neemt vanwege de vergrijzing en hun groeiende rijkdom alleen maar verder toe. Volgens de bank stijgen de jaarlijkse vakantiebestedingen van 55-plussers met bijna de helft, van 7,17 miljard euro in 2022 naar 10,68 miljard euro in 2027. Dat is goed nieuws voor reisaanbieders, hotels en vakantieparken. Die kunnen hun seizoen verlengen door slim in te spelen op de wensen van deze groep. Door: Stef Driessen

ABN AMRO maakt in de modellen onderscheid tussen 55-64 jarigen en 65-plussers. Er is gekeken naar de vakantiebestedingen in zowel binnen- als buitenland. Hierbij is rekening gehouden met de vergrijzing, het prijsniveau van vakanties tot 2022 en de ontwikkeling van lonen en pensioenen. Op basis hiervan verwacht ABN AMRO dat de totale vakantiebestedingen van 65-plussers tot 2027 met 810 miljoen euro stijgen naar 5,07 miljard euro.

Stef Driessen is Sector Banker Leisure bij ABN AMRO bank. Als expert op het gebied van reizen en de gastvrijheidseconomie, in de breedste zin van het woord, schrijft hij regelmatig bijdragen voor TravMagazine.

118

Goed nieuws dus voor reisaanbieders, hotels en vakantieparken. Zij kunnen hun seizoen verlengen door slim in te spelen op de wensen van reislustige 65-plussers. Van de ruim 4,63 miljard euro die 65-plussers in 2022 uitgaven aan vakanties, had 31 procent betrekking op het voorseizoen. Dat is veel meer dan de 23 procent die in het hoogseizoen aan vakanties werd besteed. Ook de herfstperiode (11 procent) en het naseizoen (13 procent) zijn in trek bij deze groep reizigers.

Bovendien nemen 65-plussers de tijd. Van de vakantiebestedingen van deze groep had in 2022 maar liefst 1,62 miljard euro (38 procent) betrekking op een reis van 16 dagen of langer. Korte trips, van 2 tot 4 nachten, vertegenwoordigen slechts 12 procent van de vakantiebestedingen. De babyboomers nemen het er duidelijk van, maar ook de vakantiebestedingen van de groep 55-64-jarigen, die eerder nog ‘de verloren generatie’ werd genoemd, zitten stevig in de lift. ABN AMRO verwacht dat de totale jaarlijkse vakantiebestedingen van 55-64 jarigen met 2,7 miljard euro stijgen tot 5,61 miljard euro in 2027. De 55-64 jarigen zoeken relatief vaak het buitenland op. Begin 2022 was er nog sprake van reisbeperkingen als gevolg van de coronapandemie. Dat verklaart het relatief trage herstel van de reisbestedingen van deze groep. Gemiddeld gaat 80 procent van de vakantiebestedingen van de 55-64 jarigen naar een buitenlandvakantie en 20 procent naar een vakantie in Nederland. Bij de 65-plussers vertegenwoordigt de vakantie in eigen land 29 procent van de vakantiebestedingen en wordt 71 procent besteed aan één of meerdere vakanties in het buitenland.

van de reisbeleving wordt steeds Vijftig tinten grijs gaat steeds vaker belangrijker en door de onrust in de op reis wereld wordt er vaker gekozen voor Het belang van deze vakantiegangers gerenommeerde reisorganisaties. neemt de komende jaren toe We zien dat 55-plussers ook steeds vanwege hun vergrijzing én vaker samen dingen willen beleven verbeterde vermogenspositie. Uit met vrienden, familie of bijvoorbeeld recent gepubliceerde cijfers van De de golf- of beleggingsclub. Daarbij Nederlandse Bank blijkt namelijk gaan ze op zoek naar bijzondere dat de spaarsaldi van Nederlandse huishoudens, ondanks de hoge inflatie, ervaringen, zoals toegang tot de stevig groeien. Uit data van ABN AMRO rydercup of een bezoek aan een museum na sluitingstijd. Gewoon is blijkt bovendien dat 55-plussers een niet meer genoeg.’ bovengemiddelde bijdrage leveren aan deze vermogensaanwas. Zodra de kinderen losgekoppeld zijn van het financiële infuus van hun ouders, worden die laatsten vermogender. Dat leidt voor vele van hen tot mogelijkheden om verder te reizen, luxere accommodaties te kiezen en unieke ervaringen te zoeken die voorheen misschien buiten hun bereik Ook fietsvakanties zitten stevig in de lift. Op basis van een analyse van lagen. Fietsplatform Nederland verwacht Deze financiële welvaart, gecombineerd met een verlangen naar ABN AMRO dat de bestedingen aan fietsvakanties dit jaar voor het eerst nieuwe ervaringen, heeft geleid tot de magische grens van 1 miljard een opkomst van diverse reistrends euro passeren. Meer dan de helft onder de oudere generaties. Van hiervan wordt bij elkaar getrapt door actieve vakanties, zoals wandelen in 55-plussers. Reisaanbieders kunnen de Franse wijnstreken, tot culinaire hierop inspelen door accomodaties reizen in Italië; 55-plussers zijn langs fietsroutes te promoten. avontuurlijker dan ooit tevoren, Uiteraard moeten die beschikken over zo meldde de World Food Travel bewaakte stallingen, bestemd voor Association eerder dit jaar. elektrische fietsen. Van de 65-plussers fietst de helft alleen nog elektrisch. Harco van Uden Volgens Harco van Uden van Tot slot zijn de zogenoemde reisaanbieder ExperienceTravel uit multigeneratie-reizen populair. Bij ‘s-Hertogenbosch is de 55-plusser dit type vakantie nemen opa en oma niet alleen in grotere aantallen hun kinderen en kleinkinderen mee aanwezig, maar realiseert deze op reis. Uit onderzoek van Booking. zich na corona ook dat reizen niet com in 2022 bleek dat 54 procent van iets vanzelfsprekends is. ‘Kwaliteit

‘Gewoon is niet meer genoeg’

de reizigers een dergelijke familietrip wel zag zitten. De populariteit van dit soort reizen wordt bevestigd door de Amerikaanse Family Travel Association. Die organisatie meldde vorig jaar dat 47 procent van de reizigers zou inzetten op een vakantie met drie generaties of meer. Uit meer recent onderzoek onder Britse vakantiegangers blijkt dat inmiddels 89 procent het een goed idee vindt om dergelijke vakantietrips te maken. Mogelijk speelt de stevige inflatie hier een rol; doorgaans pakken opa en oma een deel van het vakantiebonnetje op. De toenemende populariteit van multigeneratie-reizen is vooral goed nieuws voor reisaanbieders. Dit type reis wordt doorgaans lang van tevoren geboekt. Op groepsreizen die lang van tevoren worden geboekt, zijn de risico’s volgens ABN AMRO lager dan van lastminute-reizen. Bovendien zijn de marges bij groepsreizen vaak hoger vergeleken met reizen die aan singles, koppels en gezinnen worden verkocht.

DEZE UITGAVE IS ‘POWERED BY’

119

iconisch boutique hotel | UNESCO werelderfgoed panden

kleurrijk Curaçao!

gastvrij & persoonlijk genieten. direct aan zee!

De statige monumentale panden laten Curaçaose glorie tijden herleven. De combinatie van de zee en de historische binnenstad maken Scuba Lodge de perfecte uivalsbasis om het echte, bruisende Curaçao te ontdekken.

www.scubalodge.com

Infotorial

Personal Touch Travel

‘Wij zijn de leukste franchiseorganisatie van Nederland’ Heel wat jaren geleden had nog niemand van een zelfstandig reisadviseur gehoord, tegenwoordig kan je er niet meer omheen. En terecht. We praten hierover met Arjan Kastelein (Managing Director Personal Touch Travel). Is de rol van zelfstandig reisadviseur de afgelopen jaren veranderd? ‘De rol van de ZRA wordt steeds meer adviserend en steeds persoonlijker. Consumenten zoeken namelijk een beleving die op maat wordt samengesteld. Daarvoor is een ZRA uitstekend uitgerust met alle systemen en vooral alle kennis die zij of hij in huis heeft. Online kan de klant best nog wel een pakket naar een strandbestemming vinden, maar als het gaat om wat echt bij hem past is de hulp van een ZRA onontbeerlijk.’ Hoe gaat de functie van ZRA zich ontwikkelen? ‘De ZRA wordt meer en meer een ‘medereiziger’ van de consument. Er is een duidelijk onderscheid tussen de ‘customer intimacy’ van een ZRA en een online boeking waarbij je hooguit als consument via een app-gesprek contact hebt met je reisagent. Een consument wil een mens van vlees en bloed spreken die precies snapt wat bij de klant past. En altijd met raad en daad terzijde staat.’

rendement. Vaste lasten moeten laag blijven en vooral overzichtelijk en duidelijk. Wij zijn niet van de kleine lettertjes en indexeren nauwelijks. De ZRA weet waar hij of zij aan toe is, en dan werken we gezamenlijk naar een uitstekende verdienste.’ Welke kwaliteiten moet je beschikken om ZRA bij Personal Touch Travel te kunnen worden? ‘Een ZRA moet ondernemer zijn. Zonder die kwaliteiten is de kans op een succesvolle onderneming klein. En je moet een basis hebben in een goed netwerk. Wees creatief, extravert en heb een groot inlevingsvermogen. Kennis van bestemmingen kan je leren, maar de eigenschappen die ik eerder noemde zitten in je.’

Waar staat Personal Touch Travel over pak ‘m beet vijf jaar? ‘Wij geloven in ons businessmodel met de ‘personal touch’; all inclusive met een vast maandbedrag en hulp op welk vlak of over welk onderwerp dan ook, en dat zonder meerkosten. Kwaliteit staat voorop, altijd. We groeien in aantal ZRA’s op een gestage manier.’ Geloof je in specialisatie van ZRA’s? ‘Een specialisatie van een ZRA kan alleen als de bestemming of productsoort groot genoeg is. Ik denk dat het kan lukken, maar eerder op productsoort dan een land. Of neem een regio, een specialisatie op Azië of Noord-Amerika kan prima, maar maak een zeer doordacht plan als je een specialisatie voor ogen hebt. Zonder goed plan gaat het niet lukken.’ Waarom moet iemand voor Personal Touch Travel Kiezen? ‘Dat antwoord is heel simpel: wij zijn de leukste franchiseorganisatie van Nederland! Wij zetten ons elke dag in om samen met de ZRA te zorgen voor een stevig

Arjan Kastelein

121

Infotorial

Curaçao Tourist Board

‘We zien reisagenten als een cruciale partner’ ‘In alle opzichten was 2023 een prachtig jaar voor het toerisme op Curaçao’, laat Muryad de Bruin (Counterpart Director van het Curaçao Tourist Board) weten aan TravMagazine. ‘We sluiten het jaar af met een recordaantal bezoekers en dat is vooral te danken aan de sterke ontwikkelingen van de vraag naar Curaçao in de NoordAmerikaanse, Zuid-Amerikaanse en de Caribische markten. Waar we de laatste jaren vooral groei hebben gezien in de Nederlandse en Europese markten, heeft de groei van het aantal vliegverbindingen geleid tot een grote groei in andere regio’s. Het is cruciaal voor de verdere ontwikkeling en de toekomstbestendigheid van het eiland dat er een goede mix is tussen het aantal bezoekers uit verschillende landen. Dit is belangrijk om ons brede aanbod aan accommodaties door te laten ontwikkelen, zowel in hoeveelheid als in diversiteit van dat aanbod.’ Waar ligt de focus volgend jaar? ‘We blijven focussen op een kwalitatief goed product. We kunnen de groei de komende jaren goed overzien en zijn op het eiland bezig met ontwikkelingen om die groei op de juiste manier te verwerken. Dat gaat van nieuwe accommodaties die ontwikkeld worden tot aandacht voor opleidingen voor lokale jeugd om zo de economische groei niet alleen te stimuleren, maar er ook voor te zorgen dat het lokale draagvlak

122

voor toerisme blijft groeien. Er is veel overleg met alle stakeholders over hoe we het toeristische product verantwoord kunnen laten groeien en dit vooral een positieve impact te laten hebben. Onze partners binnen de Curaçaose overheid, internationale reispartners, airlines, accommodaties en lokale partner snappen dit en werken mee aan deze positieve ontwikkeling.’ Hoe kijkt Curaçao naar de toekomst van de reisbranche? ‘Ik denk dat Curaçao de laatste jaren heeft laten zien vooruit te kijken. Dat heeft sinds 2020, in een zeer moeilijke periode, geleid tot een mindset van proactief en innovatief denken dat we meenemen richting de toekomst. Het is logisch voor ons om in gesprek te gaan met innovatieve partners, hotelketens, airlines, maar ook lokale partners die ons aanbod kunnen versterken. Zo kijken we uit naar de nieuwe vluchten die Corendon vanaf november aan gaat bieden. Met een nieuw, stiller en zuiniger vliegtuig en een onconventionele aanpak van de service. Maar vooruitdenken en plannen wil niet zeggen dat we geen oog hebben voor de partners en reisagenten die

enorme loyaliteit hebben laten zien aan het eiland. We zoeken de reisagenten graag op om ze te informeren en ondersteunen. We zien dat reisagenten ook hun aanbod en aanpak blijven vernieuwen om zo in te spelen op de vraag van de reizigers van vandaag en van de toekomst. Daar ondersteunen we ze graag in.’ Hoe gaat het eiland zich de komende tijd ontwikkelen? ‘Naast de extra vluchten vanuit Nederland blijven we de verbindingen met andere regio’s verbeteren. Er zijn veel accommodaties in ontwikkeling die het toeristisch aanbod de komende jaren zullen vergroten. Voor ons is de economische ontwikkeling en de kansen die die groei geeft voor de lokale bevolking de sleutel naar de toekomst. We investeren in opleiding van lokale jonge professionals in een samenwerking met Nederlandse gastvrijheidsopleidingen. Die samenwerking leidt onder andere tot de opening van een hotel op Curaçao om deze studenten in de praktijk te laten leren. Dit is een goed voorbeeld hoe het aanbieden van opleidingen en trainingen de lokale beroepsbevolking gaat versterken zodat de toeristische ontwikkeling ook op de lange termijn een positief effect zal hebben. Verder werken we samen met partners om een aanbod van activiteiten te ontwikkelen die nog beter inspelen op de wensen van moderne reizigers naar een authentieke kennismaking met hun bestemming. Dit zijn bijvoorbeeld onze natuurparken, zoals het mangrovepark, koraalrestoratieprojecten en andere projecten gericht op duurzame ontwikkeling van het toerisme. Maar ook zaken als een culinaire ervaring, geeft bezoekers een mooi inkijkje in hoe rijk de cultuur van Curaçao is.’ Hoe loopt de samenwerking met de Nederlandse reisbranche? ‘Met alle ontwikkelingen in de reisbranche van de afgelopen jaren, blijven we sterk geloven in een samenwerking met de Nederlandse reisbranche. Ik

ben onder de indruk van de manier waarop reisagenten omgaan met de veranderende omstandigheden. Ook ben ik blij met hun loyaliteit naar Curaçao en de moeite die ze nemen om zich te blijven verdiepen in de nieuwste ontwikkelingen op het eiland. Reizigers zijn steeds meer op zoek naar een individuele, unieke, ervaring en we zien de reisagenten dan ook als een cruciale partner om die wensen te vertalen naar een heerlijke, onbezorgde en zonovergoten vakantie op Curaçao.’

Muryad de Bruin

123

W W W. PA PA G AYO . C O M @ p a p a g ayocu ra c a o

PAPAGAYO BEACH HOTEL

PAPAGAYO BEACH RESORT

PAPAGAYO BEACH CLUB

Top 50 in beeld

RIKSJA TRAVEL

Omzet 2023: 78 miljoen

Riksja Travel is specialist in verre maatwerkreizen en heeft sinds de oprichting oog voor duurzaamheid. ‘2023 gaat bij ons in de boeken als beste jaar ooit. De reiswereld blijft onvoorspelbaar en zeer uitdagend, maar wij zetten 100 procent in op groei’, zegt het bedrijf in een toelichting. Onder de titel Riksja’s Journey schreef oprichter Marius Appelman een boek over het bedrijf dat hij in 2000 begon. De kern van zijn succesverhaal: zet mensen centraal. Appelman droeg in oktober 2020 het stokje over aan drie dragende medewerkers: Fenny Koppen, Misja Visser en Yoram Samson. Het drietal werd CEO en nam een deel van de aandelen over. Appelman behield een adviesrol in de directie, alsmede vooralsnog de meerderheid van de aandelen.

E-HOI (CRUISEWINKEL/ZEETOURS) Omzet 2023: 71,5 miljoen

Zeetours Cruises, Cruise Travel, Cruisewinkel en Wondercruises, ze vallen allemaal onder het van oorsprong Duitse e-hoi. Mirella de Kock-Houmes is sinds maart 2023 Managing Director van e-hoi Benelux. Het bedrijf rekent voor 2023 op een omzet van 71,5 miljoen en heeft 35 medewerkers (fte) in dienst.

DJOSER

Omzet 2023: 68 miljoen

Verre reizenspecialist Djoser is back on track, met een (prognose)omzet in 2023 van 68 miljoen. Een forse groei ten opzichte van 2022, toen de teller bij 36,8 miljoen stopte. Djoser heeft 25.300 passagiers in 2023.

DE JONG INTRA VAKANTIES

Omzet 2023: 61 miljoen

De Jong Intra Vakanties verwacht voor 2023 een (prognose) omzet van 60,9 miljoen. Het aantal passagiers komt op 89.500, met 66 medewerkers (fte). Coby van Dongen, jarenlang het boegbeeld van de touroperator uit Ridderkerk, nam in mei 2023 afscheid. Maaike van der Windt is sinds dit najaar de nieuwe directeur. Zij vormt samen met Bas Oomen (financieel directeur) de directie. De Jong Intra hanteert een gebroken boekjaar: 1 november tot en met 31 oktober.

STENA LINE TRAVEL GROUP NEDERLAND Omzet 2023: 60 miljoen

Stena Line Travel Group Nederland is een nieuwe naam waar onder bekende merken actief zijn. Sinds eind 2022 zijn Voigt Travel, Buro Scanbrit en Scandinavian Wintersports gebundeld in de Stena Line Travel Group. Mirella de KockVoigt Travel en Scandinavian Wintersports bedienen de Houmes consument direct, Buro Scanbrit richt zich ook op de retail, zegt Sander Geleedst, sinds begin 2023 General Manager van Buro Scanbrit. ‘Het assortiment van Buro Scanbrit omvat een groot aandeel reizen met de eigen auto in de zomer. Voigt Travel heeft een groter aandeel winterreizen en Omzet 2023: 69 miljoen zet in op de eigen chartervluchten. Scandinavian Wintersports biedt bijzondere wintersport-vakanties met persoonlijke aandacht voor hun gasten. Alle drie de NoordMet een omzet van 1,8 miljard euro is alltours de vierde touroperator van Duitsland. In boekjaar 2021/2022 telde het Europa specialisten zien de populariteit van hun bestemmingen toenemen.´ reisbedrijf 2 miljoen passagiers, en een winst voor De nieuwe onderneming telt circa 45.000 passagiers en 87 belasting van 61 miljoen euro. Oprichter Willi Verhuven is fte. nog steeds 100 procent eigenaar. In Nederland vaart alltours al jaren een stabiele koers. Het aantal Nederlandse passagiers bedraagt circa 87.000. Alltours noemt geen Nederlandse omzet. De vermelde omzet van 65,3 miljoen is DEZE UITGAVE IS ‘POWERED BY’ daarom ingeschat. Verhuven staat in de Duitse reiswereld bekend als eigenzinnig. Hij gaat hij nog steeds zijn eigen gang, vaak tegen de stroom in. ‘Ik heb altijd de klant centraal gesteld, ook in coronatijd, zei hij vorig jaar in gesprek met TravMagazine.

ALLTOURS

Lees verder op pagina 133 125

BOEK ZORGELOOS

JOUW DROOMVAKANTIE ALLROUND TOUROPERATOR MEER DAN 120 BESTEMMINGEN

3e GROOTSTE TOUROPERATOR VAN EUROPA

EXTRA FLEXIBILITEIT EN ZEKERHEID MET ONS AANVULLENDE PAKKET

BAGAGE ALTIJD INCLUSIEF

Ga voor meer informatie naar www.fti-service.nl ONBEZORGD OP VAKANTIE MET

Advertorial

Qenner

‘In 2024 kun je niet meer om ons heen’ Een spannend jaar, zo kun je 2023 wel noemen. Een aantal verschuivingen in de reisbranche en prijstransparantie waren, en zijn nog steeds, hot topics. Hoewel Qenner nooit onderwerp van gesprek was, moest er meer dan eens snel door ons geschakeld worden, zodat onze klanten op ons konden blijven vertrouwen. Maar zoals een legende ooit sprak heeft elk nadeel zijn voordeel en konden wij hier belangrijke lessen uit trekken. Zo hebben wij samen met onze partners gekeken naar een betere weergave van alle verplichte kosten en kijken we naar oplossingen om prijswijzigingen en schommelingen in de beschikbaarheid te voorkomen.

Reisvoorstel op maat In samenwerking met Deo Volente Research bieden wij de Offertemodule. Een voor de reiswereld revolutionair product dat reisagenten de mogelijkheid biedt reisvoorstellen naar de klant te sturen. Het proces is simpel. Je voert de reiswensen van de klant in, voegt de gewenste accommodaties toe en verstuurt de offerte naar de klant. De klant ontvangt een compleet voorstel met data en prijzen en kan direct zelf inboeken.

Busje komt zo Omdat niet alleen prijstransparantie belangrijk is, maar transparantie in het algemeen, hebben wij gewerkt aan een oplossing voor het tonen van de transfers. Waar eerder met name bij de Duitse Touroperators het nog wel eens onduidelijk was of de transfer inbegrepen was, wordt nu in het boekingsproces de pakketinformatie getoond, mét transferinfo. En omdat het voor de reisagent belangrijk is een goede vergelijking te kunnen maken, zie je straks bij de prijscheck al of de reis in- of exclusief transfer is. Ook zijn we achter de schermen druk bezig met het boekbaar maken van meerdere kamertypes en het verbeteren van de kamerindeling.

Gemak dient de mens Wij merken dat steeds meer reizigers zich graag een stukje luxe en comfort veroorloven wanneer ze op vakantie gaan. Zo boekt men graag van tevoren al valet parking en privé transfers. Het sjouwen van de koffers laat men ook graag aan iemand anders over. Qenner krijgt steeds meer unieke samenwerkingen met partijen die dit soort gemak faciliteren. Zo integreren wij een partij die je bagage vervoert en bezorgt. Ook zijn we in gesprek met een partij voor het bijboeken van eSims (digitale simkaarten), zodat reizigers overal ter wereld goed bereikbaar zijn.

Vernieuwing en groei Ons aanbod wordt eind 2023/begin 2024 flink uitgebreid. De pakketreizen van de Duitse prijsvechters Anex Tour, Bucher Reisen en Öger Tours vormen een mooie toevoeging. Zij zijn met name sterk in Turkije, Spanje, Griekenland en Egypte, maar bieden nog veel meer heerlijke zonbestemmingen aan. De koppeling met Bentour hebben wij vernieuwd. Dankzij deze directe koppeling is hun volledige aanbod boekbaar, met keuze uit pakketten inclusief en exclusief transfer. Aan het nieuwe platform van TUI, TRIPS genaamd, wordt ‘as we speak’ gewerkt. Momenteel worden hier alleen nog Caribische bestemmingen op aangeboden, maar uiteindelijk komt het gehele TUI-aanbod beschikbaar via dit platform. Voor een nog betere ervaring wordt ook het aanbod van FTI vernieuwd. Deze vernieuwing zorgt voor een snellere reactietijd, betere prijzen en beschikbaarheid en dat er meerdere kamers in één keer geboekt kunnen worden.

2023 in cijfers • De meeste boekingen zijn geplaatst in januari, maar ook in juli werd er opvallend veel geboekt. • Spanje, Griekenland en Turkije bleven de favoriete bestemmingen, maar ook Curaçao was in trek. • Het meest is er geboekt bij Corendon, gevolgd door TUI en FTI.

Thea Kroeze, Merel Hoffstedde en Ferdinand Westerman

127

Interview

Thijs van Toorenenburg (Travel Talent 2023)

‘Mijn generatie is helemaal niet zo anders dan andere generaties’ Iedereen die de begin jaren ’90 bewust heeft meegemaakt, kent deze slogan van de Rijksoverheid: ‘Een slimme meid is op haar toekomst voorbereid’. Geldt dat anno 2023 nog steeds? We praten erover met Thijs van Toorenenbrug. Hij won afgelopen jaar de Travel Challenge en mag zichzelf Travel Talent 2023 noemen. Door: Sharon Evers

Hoe kijkt jouw generatie naar de toekomst van de reisbranche? ‘Als er een onderwerp is waar bijna iedereen wel affiniteit mee heeft, dan is het reizen. Iedereen vindt er dus ook wat van. De één vindt het bijna een grondrecht, de ander ziet reizen als boosdoener voor van alles en nog wat. In mijn omgeving zie ik twee

Thijs van Toorenenbrug

128

groepen: de eerste groep is niet zo bezig met de toekomst van reizen en kijkt vooral naar de prijs. Deze mensen hebben het zowat tot sport verheven; ze willen zo goedkoop mogelijk ver weg op reis. De tweede groep is zich meer bewust van haar voetafdruk op deze aardbol, kijkt minder naar bijvoorbeeld korte zonvakanties

(meerdere keren per jaar) en meer naar hóe kan worden gereisd. Een keer met de trein in plaats van het vliegtuig, of eens dichter bij huis. Daarnaast is de ‘vanlife’ ontzettend populair. Je eigen huisje op wielen waarmee je de wereld kan verkennen: ultieme vrijheid. Deze manier van reizen zal denk ik alleen maar groeien in de toekomst. Als we kijken naar de toekomst van de reisbranche in het algemeen, dan denk ik dat niemand in mijn generatie zijn of haar reisdrang zal kunnen opgeven. Wat dat betreft is mijn generatie helemaal niet zo anders dan andere generaties.’ Welke topics gaan in de toekomst een grotere rol spelen? ‘Duurzaamheid is natuurlijk iets wat in iedere sector een steeds grotere rol speelt. Steeds meer mensen zijn bezig met hun ecologische voetafdruk. Vliegschaamte is niet voor niets kanshebber om het woord van het jaar te worden. Alternatieve manieren van reizen groeien, kijk naar de opmars van nachttreinen in Europa. Een paar jaar geleden zwaaiden we de laatste nachttrein uit en nu is de nachttrein weer ‘alive and kicking’. Mijn broer woont in het noorden van Zweden, Kiruna. Hij liever dan ik overigens, met winters van gemakkelijk -25 graden Celsius en zelfs een hele periode waarin de zon niet opkomt, maar dat terzijde. Hiervoor ben ik afgelopen winter naar het hoge noorden gevlogen en miste ik helaas mijn aansluiting op Arlanda. Er gingen geen andere

vluchten meer de dagen erna, dus het alternatief was de nachttrein. Oncomfortabel en langzaam dacht ik eerst, maar het heeft mij positief verrast. De manier van reizen was enorm relaxed en comfortabel, en liet me meer genieten van de reis zelf in plaats van alleen de bestemming. Met de toenemende discussie over de verhouding tussen werk en vrije tijd denk ik dat deze vorm van ‘slow travel’ steeds populairder en haalbaarder zal worden. Daarnaast is het natuurlijk spannend wat de vliegbelasting, nieuwe overheidsregulatie en eventuele krimp van Schiphol teweeg gaan brengen. Spannende tijden dus. Maar ik geloof dat de reisbranche wel wat gewend is qua uitdagingen, dus ook dit moet helemaal goedkomen.’

‘Ik vind het gaaf om in een branche te werken waarin je mensen blij maakt’ Moet de reisbranche veranderen, zo ja welke verbeterpunten zie je? ‘Verandering is denk ik iets dat in het DNA van de reisbranche zit ingebakken en ik ben er van overtuigd dat dit in de toekomst zo zal blijven. Ik ben er ook zeker van dat mensen willen blijven reizen. Voor veel mensen is reizen een soort grondrecht geworden dat ze zich niet meer laten afpakken. Wel zal er, zoals ik eerder al zei, op het gebied van duurzaamheid nog een hoop moeten gebeuren. Daar is iedereen op dit moment natuurlijk ook al hard mee bezig. Zie de instroom van schonere vliegtuigen, duurzamere accommodaties en de toenemende aandacht voor de lokale bevolking. Toerisme zal in toenemende mate een manier zijn om ook de kwaliteit van leven van de lokale bewoners te verbeteren, op allerlei vlakken. Op het gebied van technologie is er volgens

mij ook nog een hoop te verbeteren. Hierdoor kan er straks een stuk efficiënter worden gewerkt en kan het zoeken boekproces voor reizigers ook persoonlijker en makkelijker worden gemaakt.’ Hoe zou de reisbranche jouw generatie moeten aanspreken? Wordt dit ook al gedaan? ‘Het is denk ik geen verrassing dat veel jongeren vooral online inspiratie opdoen voor hun volgende reis en ook online hun vakantie boeken. Inspiratie op Instagram, TikTok, maar ook via YouTube, blogs en series zorgen voor nieuwsgierigheid naar bepaalde bestemmingen. Zo is Albanië als vakantiebestemming viral gegaan op TikTok als ‘het Bali van Europa’. Veel jongeren boeken vervolgens los hun tickets via bijvoorbeeld Skyscanner en Booking.com om zo compleet hun eigen vakantie te kunnen samenstellen. Ik merk ook heel erg dat mensen om me heen die flexibiliteit willen hebben. Ik denk dat er kansen liggen voor reisorganisaties in het sturen van deze online inspiratie door onverwachts uit de hoek te komen en echt een uniek product neer te zetten, maar er zitten ook zeker kansen in het aanbieden van die gewilde keuzevrijheid. Er liggen daarnaast bovendien nog andere genoeg kansen voor de retail. Ik merk dat mijn generatie reisbureaus ouderwets vindt, ten onrechte trouwens. Natuurlijk zijn er leeftijdgenoten die hun reis daar boeken en daar inspiratie opdoen, maar naar de toekomst toe zie ik wel kansen door meer op de beleving in te zetten en de reisbureaus echt een ervaringswinkel laten worden.’

dat reizen je in staat stelt om nieuwe culturen te ontdekken en daarvan te leren, je uit je comfortzone laat stappen, maar ook in staat stelt om gewoon even weg te zijn uit je bekende omgeving. Daarbij is er voor ieder wat wils: rondreizen, strandvakanties, stedentrips, et cetera. Juist die diversiteit vind ik heel leuk. Ik vind het ook gaaf om in een branche te werken waarin je mensen blij maakt. Vakantie is voor veel mensen het hoogtepunt van het jaar en het is enorm dankbaar werk om hieraan te mogen bijdragen. Daarnaast heb ik het idee dat er voor stoffigheid geen plek is in de reisbranche, wat ook heel fijn werkt. Qua toekomst zie ik mezelf absoluut nog doorgroeien in de branche. Ik merk dat ik enorm op mijn plek bij TUI zit. Ik leer iedere dag weer nieuwe en gelijkgestemde mensen kennen, geniet van de afwisseling in mijn huidige functie en verwacht dat dat voorlopig wel zal blijven. Natuurlijk is het lastig om te voorspellen wat er allemaal op Waarom wil jij juist werken in de reisbranche? Hoe zie je jouw toekomst je pad komt. Ik bedoel: een halfjaar geleden had ik nooit kunnen bedenken in de sector? dat ik zou staan waar ik nu sta. Ik heb ‘Mijn ouders zijn altijd al reislustige gemerkt dat er veel verandering kan types geweest. Hierdoor heb ik het plaatsvinden in korte tijd. Dit is iets geluk gehad dat ik van jongs af aan waar ik heel goed op ga en iets wat ook al veel van de wereld heb mogen reisbranche-eigen is. Ik laat me graag zien. De passie voor reizen is dus een meenemen in de stroom en kijk heel beetje met de paplepel ingegoten. Ik erg uit naar wat er allemaal op me af hoef denk ik niet uit te leggen wat er gaat komen in de toekomst.’ zo mooi is aan reizen. Ik ervaar zelf

129

Luxe cruises nu ook op Europa‘s mooiste rivieren

Met Riverside Luxury Cruises bent u altijd een scheepslengte vooruit. Maak van uw riviercruise de reis van uw leven. De 4 schepen van Riverside zijn hét topniveau op de Europese rivieren Donau, Rijn en Rhône. Ervaar ongeëvenaarde luxe op de rivier. Neem gerust contact met ons op via info@riverside-cruises.com

GRAND HOTEL RESIDENCIA Maspalomas, Gran Canaria

PALM BEACH Maspalomas, Gran Canaria

WAAROM MET MINDER GENOEGEN NEMEN? Excellente service, uitstekende keuken, elk Seaside hotel heeft een eigen stijl en allemaal op slechts enkele passen van het strand.

Seaside Hotels S. L., Avenida de Moya 8, E-35100 Playa del Inglés, Gran Canaria, Tel.: +34 928 063200, reservas@seaside-collection.es, www.seaside-collection.com

Infotorial

Seaside Collection Hotels en Riverside Luxury Cruises

‘2024 wordt hét jaar voor Riverside Luxury Cruises’ Met een hotelketen die vrijwel altijd goed loopt en een nieuw gelanceerde luxe riviercruiserederij die meteen erg goed is ontvangen, kijkt Astrid van Wijk (Sales & Marketing Director Seaside Collection Hotels Canarische Eilanden) uit naar weer een nieuw en succesvol jaar. Hoe kijk je terug op het afgelopen jaar? Van Wijk: ‘We kijken terug op een bijzonder jaar. De Seaside Collection Hotels hebben het heel goed gedaan; zowel in de winter als in de zomer van 2023. Riverside Luxury Cruises, onderdeel van Seaside Collection, had haar eerste vaart in april met de Mozart op de Donau, en in augustus voer de rederij met de Ravel op de Rhône. Om Riverside Luxury Cruises onder de aandacht te brengen en de naamsbekendheid te vergroten door te laten zien dat de rederij topkwaliteit biedt, hebben we diverse evenementen gehouden en waren we onder andere aanwezig op TravDay. We krijgen heel positieve reacties, wat laat zien dat Riverside zich nu al in het topsegment van de riviercruises begeeft.’ Waar kijk je het meeste naar uit? ‘Naar 2024, dit wordt hét jaar voor Riverside. We gaan varen met de Mozart op de Donau, met de Ravel op de Rhône en met de Debussy op de Rijn en de Moezel. Op internationaal niveau lopen de boekingen erg goed, dus we verwachten dat het een heel goed jaar gaat worden.’ Welke ontwikkelingen kunnen we verwachten voor Seaside Collection Hotels? ‘Op de Canarische Eilanden vind je ons paradepaardje Seaside Grand Hotel Residencia, het meest luxe hotel op Gran Canaria en het enige lid van “The Leading Hotels of The World”. Dit is een heel bijzonder hotel met een

Seaside Palm Beach

zeer persoonlijke sfeer en subliem eten. Daarnaast is ook Seaside Palm Beach gevestigd op het eiland, een lid van Design Hotels, met een bijzondere retro-seventies decoratie, uitstekende gastronomie en zeer goede service. Naast halfpension kunnen gasten van Seaside Palm Beach nu ook kiezen voor All Inclusive Premium, waarmee alle maaltijden, snacks én dranken inclusief zijn. All Inclusive Premium omvat onder meer een zeer uitgebreide wijnkaart, gins, whisky’s en zelfs echte Franse Champagne. Dit hoge vijfsterrenserviceniveau is uniek op Gran Canaria.’ Kun je kort uitleggen waarom Seaside en Riverside bijzonder zijn? ‘Alle hotels van Seaside liggen dichtbij de zee, bieden gastronomische hoogstandjes en leveren uitstekende service. Vanwege de voortreffelijke service en het hoge niveau van eten en drinken hebben we veel herhaalbezoeken, en dat is echt heel bijzonder. Net als bij Seaside bieden de schepen van Riverside ook gastronomische hoogstandjes en uitstekende service. Op de schepen vind je geen hutten, maar suites die allemaal zijn voorzien van 24/7 butlerservice, daarnaast biedt de rederij voor elke twee gasten één personeelslid. Riverside, Seaside Grand Hotel Residencia en Seaside Finolhu (Malediven) bevinden zich in het topsegment met hun vijfsterren-plusclassificatie en zijn bijzonder geschikt voor veeleisende klanten die volledig willen worden ontzorgd en voor wie alleen het allerbeste goed genoeg is. Seaside Palm Beach is een uitstekend vijfsterrenhotel, ook voor veeleisende klanten die van gastronomie houden. Onze viersterrenhotels bieden de beste service en gastronomie op viersterrenniveau (viersterren-plus) en bieden zowel halfpension als all-inclusive van zeer goede kwaliteit.’ Toekomstplannen? ‘Seaside heeft grondstukken op Gran Canaria (Pasito Blanco) net voorbij Maspalomas, in Pasito Blanco gekocht. Dit plaatsje heeft een mooie jachthaven. Op die grondstukken zijn twee hotels gepland, een vijfsterrenhotel en een vijfsterren Gran Lujo (de allerhoogste categorie).’

131

Top 50 in beeld

E-BUSINESS TRAVEL

Omzet 2023: 50 miljoen

Zakenreisbureau e-Business Travel maakte vorig jaar zijn debuut in de Top 50. Het bedrijf verwacht in 2023 een omzet van 50 miljoen, 25.000 passagiers en heeft 50 medewerkers (fte).

Omzet 2023: 48,4 miljoen

Omzet 2023: 45 miljoen

Voor Sawadee was 2022 een hersteljaar, zegt directeur Berend Simons. ‘De meeste verre bestemmingen openden de grenzen en konden weer toeristen ontvangen. Dat ging hier en daar met de nodige opstartproblemen. Ook Schiphol en verschillende airlines zorgden voor flinke hobbels. Al met al was 2022 een redelijk hersteljaar. 2023 belooft een feestelijk recordjaar te worden.’ Simons verwijst naar het 40-jarig bestaan van Sawadee dat in 2024 wordt gevierd. Hij verwacht dat in 2024 op alle fronten records worden gebroken Sawadee verwacht in 2023 een omzet van 45 miljoen, met 16.000 passagiers en 47 fte. Er is een gebroken boekjaar (1 oktober – 30 september).

Personal Touch Travel maakt een grote stap: van 34 naar 44 miljoen omzet in 2023. Er zijn 132 ZRA’s aangesloten. ‘Met recht is dit boekjaar een record, maar dat geldt voor veel bedrijven’, zegt directeur Arjan Kastelein. ‘Prijzen zijn enorm gestegen en dat betekent natuurlijk al een groot deel van de omzetstijging. Inmiddels zijn we weer gegroeid in aantal ZRA’s binnen de club en die groei zet zich ook flink door in 2024. Voor onze Personal Travel Academy heeft zich al weer een groot aantal mensen aangemeld. De rust is ook weer terug bij de ZRA. Schiphol kent geen grote uitdagingen meer, er wordt flink gereisd maar er is een goede spreiding van drukte. Wij blijven een all-inclusivemodel, dat bewijst zich elk jaar weer.’

Omzet 2023: 42,8 miljoen

Travelcenter De Wit is met vijf reisbureaus de ‘local hero’ in Noord-Brabant. Met een omzet van 48,4 miljoen maakt het reisbedrijf een flinke stap vooruit. Er zijn 26,1 fte. Daarnaast zijn er de ZRA’s van Mijn Reiskennis.

SAWADEE

Omzet 2023: 44 miljoen

ZOOVER/VAKANTIES.NL

Cees Bas, e-Business Travel

TRAVELCENTER DE WIT

PERSONAL TOUCH TRAVEL

Beoordelingswebsite en online travel agent Zoover werd in juli 2020 verkocht aan Vakanties.nl. De gezamenlijke omzet bedraagt 42,8 miljoen in 2023, met 35 fte. Volgens CEO Elwin Kamp is Zoover ‘sinds jaar en dag hét platform voor de Nederlandse vakantieganger’. ‘Met ons brede assortiment aan zonvakanties, campings en vakantieparken maken wij het boeken van vakanties gemakkelijk. Op basis van een klein en gedreven team, inhouse ontwikkeld platform en onze unieke Nederlandstalige content en ervaringen werken wij aan duurzame groei.’

KUPERS REISINFO

Omzet 2023: 42,5 miljoen

Met 16 reisbureaus is Kupers Reisinfo een stabiele factor in de reiswereld in Limburg. De omzet stijgt naar 42,5 miljoen in 2023. Er zijn 40 medewerkers (fte).

DEZE UITGAVE IS ‘POWERED BY’

Lees verder op pagina 141 133

We zijn zeer verheugd om in deze top 50 te staan HIERBIJ WILLEN WIJ ONZE PARTNERS BEDANKEN VOOR EEN SUCCESVOLLE SAMENWERKING

Achtergrond

De toekomst van treinen

Wanneer ‘vliegen’ we vaker met de trein? De trein moet het vliegtuig op de ‘korte’ afstanden grotendeels gaan vervangen. Een mooi streven, maar hoe ziet de toekomst van de internationale trein eruit? Het Kennisinstituut voor Mobiliteitsbeleid (KiM) deed er onlangs een interessant onderzoek naar.

Door: Arjen Lutgendorff

5.600 minder vluchten van en naar Schiphol per jaar in 2030, en 11.000 minder vluchten per jaar in 2040. Ter vergelijking: Schiphol verwerkte in 2022 ruim 422.000 vluchten. De geschatte verschuiving van vliegtuig naar trein in 2030 vormt daarmee ongeveer 1% van dat aantal. In 2040 gaat het om 3%. De capaciteit die hierdoor mogelijk vrijkomt moet wel worden gezien in het licht van de ontwikkelingen in de luchtvaartsector. Capaciteit die vrijvalt kan immers gevuld worden met nieuwe, verdere vluchten. Het kennisinstituut is bij haar onderzoek uitgegaan van verschillende ontwikkelingen in het spooraanbod bij verbindingen tussen Amsterdam en dertien steden in Europa: Londen, Bristol, Birmingham, Parijs, Basel, Brussel, Berlijn, Hannover, Hamburg, Düsseldorf, Frankfurt, München en Kopenhagen. Tussen Schiphol en deze bestemmingen zijn er rechtstreekse vluchten. Ook liggen de steden niet verder dan 800 kilometer van Amsterdam. 2040 In 2030 kunnen naar verwachting per jaar ongeveer 5.600 vluchten van en naar dertien Europese steden vervangen worden door de trein. Bij een gemiddelde vliegtuigbezetting van 150 passagiers betekent dit dat per jaar ongeveer 850.000 reizen met de trein in plaats van met het vliegtuig kunnen worden gemaakt. In

2040 gaat het om 11.000 vluchten, wat neerkomt op 1,6 miljoen vliegreizen per jaar. Deze vliegreizen zijn goed voor 6% tot 10% van alle vliegreizen op de dertien verbindingen die het KiM heeft onderzocht. Daarbij heeft het KiM rekening gehouden met een kortere reistijd en met een toename van het aantal dagelijkse reismogelijkheden voor treinreizigers bij bepaalde relevante verbindingen, zoals een snellere treinverbinding naar Berlijn vanaf eind 2023 of de geplande inzet van meer en snellere intercity’s naar Brussel vanaf 2025. In 2040 zijn de verbindingen met Londen, Frankfurt, Parijs en Berlijn samen goed voor twee derde van de berekende verschuiving van vliegtuig naar trein.

Ongemak Als bovenop reistijdverkortingen en meer dagelijkse reismogelijkheden het ongemak voor transfer-reizigers wordt verminderd en daarnaast de treinreis 20% goedkoper wordt, neemt de verschuiving van vliegtuig naar trein in 2030 toe tot ongeveer 2,4 miljoen vliegreizen en in 2040 tot 3,4 miljoen vliegreizen per jaar. Het gaat dan om respectievelijk 18% en 22% van alle vliegreizen op de dertien verbindingen.

DEZE UITGAVE IS ‘POWERED BY’

Ontwikkelingen De geschatte verschuiving van passagiers naar de trein komt bij een gemiddelde vliegtuigbezetting van 150 passagiers neer op ongeveer

135

drk

Maak je vooral niet

JOUW PRODUCTIE, OOK DEZE HERFST GRENZELOOS EN ZORGELOOS BIJ PREVISION ZIJN WIJ EROP GEBRAND OM ONZE KLANTEN VOLLEDIG TE ONTZORGEN VAN BEGIN TOT EIND.. DAT KLINKT NATUURLIJK PRACHTIG, MAAR IN DIT GEVAL IS DAT OOK ECHT ZO. PreVision maakt drukwerk persoonlijk, ontdek wat wij voor u kunnen betekenen. Maak vrijblijvend kennis met ons ‘no worries concept’ en bel of mail Koen van der Zanden +31 (0)40 292 8008 l info@pre-vision.nl

Infotorial

Sunny Cars

‘We doen wat we beloven’ Je hoeft je geen zorgen te maken om je huurauto. Alles is vooraf goed geregeld. Alle verzekeringen zijn inbegrepen, er zijn dus geen onverwachte kosten. Je kunt je huurauto op maat maken. Met Sunny2go heb je extra services zoals gebruik van de lounge bij vluchtvertraging en een conciergeservice. Er is een team van autohuurexperts voor advies en 24/7 ondersteuning bij problemen ter plaatse. ‘We doen wat we beloven’, zegt marketingdirecteur Suzanne Al. Met deze vaste waarden is Sunny Cars zeer toekomstbestendig. Op de vraag waar Sunny Cars over pakweg vijf jaar staat, antwoordt Al: ‘Sunny Cars staat graag dicht bij de klant. We zijn niet voor niets al ruim 30 jaar dé specialist in autohuur met de hoogste klanttevredenheid. Onze kracht is dat we altijd oplossingsgericht werken. We hebben intern de drive om van iedere klant een tevreden klant te maken. Die kwaliteitsfocus maakt ons product relevant, ook in de toekomst.’ Welke ontwikkeling heeft dit jaar de meeste invloed op de bedrijfsvoering gehad? ‘We noteerden een forse stijging in boekingen waarbij er een sterke trend was naar last minute reserveren. In de zomermaanden had zelfs meer dan 65 procent van de reserveringen een ophaaldatum binnen zes weken. Dat legt natuurlijk een behoorlijke druk op de operatie. We stonden van april tot eind oktober in hoogseizoenmodus. Toch heeft ons team elke aanvraag met zorg behandeld en iedere schade is binnen enkele dagen terugbetaald.’ ‘Wat ook een grote verandering is, is de verdere automatisering van de koppelingen met de systemen van onze partners. Het aandeel huurauto’s met realtime beschikbaarheid wordt steeds groter. Inmiddels is bijna 30 procent een zogenaamde ‘live rate’. Waar we voorheen handmatig tarieven in ons eigen systeem moesten laden, halen we nu beschikbaarheid en tarieven realtime op bij de lokale wagenparkaanbieder. Als reisagent weet je dus direct of de huurauto beschikbaar is tegen de meest voordelige prijs.’ Welke ontwikkeling speelt de komende jaren een grote rol bij Sunny Cars? ‘Soepel annuleren is een blijvende trend sinds corona. Sunny Cars hanteert nog steeds de gratis Flexservice waarbij klanten tot een uur voor huuraanvang kunnen annuleren. In de praktijk maken weinig klanten daar gebruik van. Toch hebben klanten graag het gevoel dat

Suzanne Al

ze flexibel zijn, waardoor de drempel om te boeken wordt verlaagd.’ ‘We blijven ons focussen op het verder optimaliseren van de customer journey. De fastlane bij aankomst op de luchthaven (sla de wachtrij over) en de online check-in (kortere tijd aan de balie) zijn onderscheidende producten die we bij nog meer partners willen uitrollen. Ook het contactloos ophalen bij een sleutelautomaat past perfect bij onze propositie van autohuur zonder gedoe.’ Sunny Cars zet ook vol in op verdere digitalisering, zegt Al. ‘Zo loopt er in Duitsland een pilot met een voicebot. Ook kijken we hoe we kunstmatige intelligentie (AI) kunnen inzetten voor de versnelling van bepaalde processen zoals het nog sneller afhandelen van de terugbetaling van glasbanden-bodem-dakschades en het eigen risico.’

137

Interview

Erik Jan Reuver kijkt vooruit

‘SGR heeft de komende 40 jaar voldoende bestaansrecht’ SGR viert dit jaar het 40-jarig jubileum. Hoe ziet de toekomst eruit? Kan SGR in de huidige vorm blijven voortbestaan in een veranderende reiswereld? Directeur Erik Jan Reuver geeft antwoord.

Door: Theo de Reus

Hoe heeft SGR 40 jaar kunnen standhouden? Wat is het geheim? ‘SGR heeft altijd een degelijk beleid gevoerd. Het vermogen dat tot 1999 door consumenten - via een consumentenbijdrage - is opgebracht, is goed beheerd en SGR heeft een goede balans weten te vinden in het afdekken van risico’s. Via redelijke

Erik Jan Reuver

138

financiële eisen aan deelnemende reisorganisaties versus schades.’

reisondernemingen die, soms door conjunctuur en soms door slecht financieel beleid van die Welke invloeden van buiten hebben reisondernemingen, wordt beïnvloed.’ de meeste invloed op SGR? De EU wil de aanbetaling op reizen ‘Allereerst de wetgever met betrekking gaan beperken tot 20 procent. Dat tot de richtlijn pakketreizen en is nu 30 procent. Er gaan stemmen de garantieplicht. Daarnaast op om de aanbetaling geheel af ook de financiële positie van te schaffen. Is dat het begin van

het einde voor SGR? ‘Het gaat om gemiddelden, er zijn uitzonderingen mogelijk op het aanbetalingsbeleid. Ik zie niet in dat de garantieplicht volledig wordt afgeschaft en ook niet dat aanbetalingen geheel niet meer mogelijk zijn. Aanbetalingen zijn nodig om het werkkapitaal van reisondernemingen op peil te houden en zo de klant het beste te kunnen blijven bedienen. De aanbetaling beperken tot 2 procent kan ook leiden tot minder voordelen voor de consument. De prijs van een reis zal daardoor zeker omhoog gaan. Consumenten willen ook bescherming bij faillissement als de aanbetaling vlak voor uitvoering van de reis wordt gedaan of geholpen worden bij repatriëring. Ik zie dus toegevoegde waarde voor SGR de komende jaren als consumenten-garantiefonds.’ Wordt het tijd voor een publiekscampagne ter promotie van SGR, en dan vooral om het belang te benadrukken van het boeken bij een SGR-deelnemer? ‘Jazeker, daar wordt achter de schermen over nagedacht. Alleen de vraag is: hoe bereik je de consument, wie dat ook moge zijn, op een goede manier en het beste? Hoe kan je beschikbare budgetten het beste inzetten? We willen dit ook samen met de branche doen.’ Hoe zie je de toekomst van SGR? ‘Als aanbetalingen op reizen niet volledig worden verboden, dan blijven wij een rol spelen in het verschaffen van garantie op reizen.’ Moet het werkveld van SGR worden verbreed? Zoals derdengelden en andere vormen van zekerheid voor de consument? ‘ Als het om reizen gaat in combinatie met consumentenbescherming, dan kan dat zeker. Zolang het maar past binnen onze missie en visie.’ Wanneer komt het garantiefonds voor losse vliegtickets van de grond? Het zou perfect bij SGR passen om dat op te pakken, want die

heeft de kennis en infrastructuur. ‘We zouden dat heel graag willen opzetten en uitvoeren, echter op dit moment lijkt het erop dat Europa weinig interesse heeft in dit plan. Op zich wel vreemd, er is nu geen consumentenbescherming bij de aankoop van een los vliegticket, wel bij een pakketreis. Hierdoor is er ook geen sprake van een gelijk speelveld op het gebied van reizen.’ Het is al eerder aan de orde gekomen, maar leg het nog één keer uit: waarom is er geen Europees garantiefonds? ‘Individuele landen in Europa willen de garantieplicht zelf op basis van nationale wetgeving inrichten. Een aantal landen heeft een goed werkend garantiesysteem, dat ze ook niet uit handen wil geven. De landen die nog wat stappen op dit gebied willen maken, willen dat liever ook zelf doen en geven de touwtjes ook niet uit handen. Hetzelfde geldt voor de reisadviezen, die worden ook niet centraal op Europees niveau

geregeld, dat willen landen zelf in de hand houden.’

‘Reizen verbindt mensen en zorgt voor inkomsten in heel veel landen’ Als je de ‘baas’ van de reiswereld was, wat zou je willen veranderen? ‘De beeldvorming dat reizen vervuilend is en dat we ons bijna moeten schamen. Reizen verbindt mensen en zorgt voor inkomsten in heel veel landen. Het is goed voor de welvaart en het welzijn van mensen. Natuurlijk moeten we nadenken hoe we de nadelige gevolgen van reizen kunnen beperken met betrekking tot klimaat en milieu, maar we moeten niet stoppen met reizen. ‘Travel is the only thing you buy that makes you richer!’’

139

Vergelijk en boek gemakkelijk en snel de pakketreis voor jouw klant. Op het platform van DTS vind je het ruime aanbod van onze dynamische touroperator Vuelandia en aanbod van touroperators zoals FTI en Corendon. Maak je gebruik van ons platform dan kan je rekenen op: ✓ Accurate prijzen & realtime beschikbaarheid ✓ Aanbod van pakketreizen ✓ Boeken met SGRz-garantie ✓ Geen (verborgen) boekingskosten ✓ Directe koppeling met administratiesysteem BAS ✓ Hulp van ons Customer Support voor wanneer je er zelf niet uit komt

Meer informatie of een live demo aanvragen? Ga naar www.dutchtravelservices.nl, bel 088 - 9999757 of mail naar info@dutchtravelservces.com

Top 50 in beeld

VUELANDIA

Omzet 2023: 42 miljoen

Vuelandia van oprichters Mikel van Nimwegen en Danny Ruitenberg groeit gestaag door. De aanbieder van vliegtickets, hotels en autohuur rekent voor 2023 op een omzet van 42 miljoen. Er zijn 13 medewerkers (fte).

PELIKAAN REIZEN

Omzet 2023: 40 miljoen

SILVERJET

Silverjet Vakanties rekent voor 2023 op een omzet van 33,7 miljoen, een lichte terugval ten opzichte van 2022, toen de teller op 36,7 miljoen stond. Er zijn 37 fte’s. ‘De omzetterugval heeft wellicht als oorzaak dat wij de inhaaleffecten (post-Covid) in topjaar 2022 mogelijk wat onderschat hebben’, zegt directeur Rob Bremer, die wijst op de ‘negatieve effecten van de vele, soms verbijsterende last-minutevliegannuleringen bij diverse airlines, inclusief advocaat-dreigementen’. Daarnaast noemt hij de vaak niet meer uit te leggen prijsstijgingen, zowel in airlift als hotelprijzen, ‘resulterend in prijsstijgingen van 30 procent of meer op een pakket. Het merk Silverjet Vakanties zal, in tegenstelling tot vele collega-aanbieders, nooit met prijsverlagende kassakortingen komen om de verkoop te stimuleren.’ Silverjet noteerde medio oktober 2023 een stijging voor winterseizoen 23/24 van 35 procent, ondanks alle onrust in de wereld.

TIOGA TOURS

Omzet 2023: 33 miljoen

Omzet 2023: 32 miljoen

Solmar Tours, specialist in reizen naar (vooral) Spanje, heeft zijn prognose voor 2023 bijgesteld. De verwachte omzet was 27 miljoen, maar komt uit op 32 miljoen. Ook het aantal passagiers viel met 50.000 hoger uit dat de 45.000 waarop eerder werd gerekend. Er zijn 20 fte.

39 SCHAUINSLAND-REISEN 43

De Pelikaan Travel Group van John Goverde rekent voor 2023 op een omzet van 40 miljoen euro. Het bedrijf telt vier reisbureaus, waarvan één franchise en diverse labels als Suntip en de ZRA’s onder de naam ReisCreaties. In augustus 2023 ging Justin Goverde, zoon van John Goverde, als de vierde generatie bij het familiebedrijf aan de slag.

Omzet 2023: 33,7 miljoen

SOLMAR TOURS

Omzet 2023: 31,5 miljoen

Met een omzet van 31,5 miljoen euro en 32.000 passagiers in Nederland is Schauinsland-reisen een belangrijke nieuwkomer in de Top 50. Schauinsland is de op vier na grootste touroperator in Duitsland met een totale omzet in boekjaar 22/23 van meer dan 2 miljard euro. Begin 2018 betrad de touroperator actief de Nederlandse markt. Het familiebedrijf uit Duisburg wordt geleid door de derde generatie, Gerald Kassner. ‘We betreden de Nederlandse markt voorzichtig. Rome is ook niet in één dag gebouwd,’ vertelde hij in 2018 aan TravMagazine. Stephanie Müller-Hilgerloh en Dagmar Bauhuis zijn de accountmanagers Nederland.

ITG COMPANIES

Omzet 2023: 30,5 miljoen

De groei bij ITG Companies zet door, met 30,5 miljoen omzet en 59 fte. ‘Na een zwakke start in 2022 (oorlog) heeft ITG de omzet van 2019 kunnen evenaren met een beter resultaat’, zegt directeur Harco van Uden. ‘De groei-ambities voor 2023 zijn ver overtroffen. De strategie tijdens corona (geen mensen laten gaan en doorbouwen) werpt zijn vruchten af. Ook voor 2024 verwachten wij een flinke groei, omdat we extra hebben geïnvesteerd in systemen en mensen. De uitbreiding van de directie en de opening van ons kantoor in Laren zijn de volgende stappen om ITG voor te bereiden om de komende 3 jaar de omzet minimaal te verdubbelen.’

DEZE UITGAVE IS ‘POWERED BY’

Tioga Tours heeft de weg naar boven definitief gevonden, met 33 miljoen omzet in 2023. In 2022 was de eindstand 28,6 miljoen. Tioga Tours telt 12.500 passagiers en heeft 28 medewerkers (fte).

141

You want to be part of it...

De mooiste stedentrips boek je bij Sunair. Zo simpel is dat!

Top 50 in beeld

CONSOLIDAIR

Omzet 2023: 27 miljoen

ConsolidAir, dat vorig jaar zijn debuut in de Top 50 maakte met 24 miljoen euro, noteert in 2023 een omzet van 27 miljoen. ‘We hebben in 2023 een groei van bijna 100 procent gerealiseerd’, zegt directeur Erik van Markus, die daar meteen aan toevoegt: ‘Gezien de omzetontwikkeling lijkt dat vreemd. De reden is dat onze grootste klant eind 2022 de keuze heeft gemaakt alle IATA-activiteiten in te besteden. Dat hebben wij meer dan kunnen compenseren door tevreden bestaande klanten, maar vooral ook nieuwe klanten die vertrouwen hebben in ConsolidAir. Behoefte hebben aan betrokken, bekwame en met name betrouwbare dienstverlening.’ ConsolidAir heeft 11 medewerkers. Het bedrijf wil zijn aanbod diensten in 2024 verder uitbreiden.

NOVA TOURS

Omzet 2023: 27 miljoen

Nova-tours ziet de omzet stijgen naar 27 miljoen, met 11 medewerkers. Nova-tours is al ruim 54 jaar actief als consolidator voor reisagenten en reisorganisaties. Of zoals eigenaar Ab Polak het zegt: ‘Betrouwbaar, vriendelijk en servicegericht.’

SNP NATUURREIZEN

Omzet 2023: 27 miljoen

333TRAVEL Omzet 2023: 26 miljoen

Frangken Tuhumena timmert met 333travel goed aan de weg. De omzet gaat in 2023 naar 26 miljoen. Hij investeerde in een nieuw IT-systeem en ontwikkelde in Covid-tijd meer dan 15 nieuwe landen, met als resultaat dat 333travel inmiddels 37 verre landen op maat aanbiedt.’

SUNAIR VAKANTIES

Omzet 2023: 25,5 miljoen

De focus op product, kwaliteit en service werpen bij Sunair zijn vruchten af, zegt het directie-duo Jan-Bert Wissink en Marc van Amsterdam, dat melding maakt van een goed jaar. Het boekingspatroon van voor corona is weer zo goed als hersteld. Sunair noteerde vooral in de eerste maanden van het jaar veel boekingen, maar ook daarna bleef de vraag bestaan. De consument is bereid aanzienlijk hogere reissommen te betalen. Steden als New York, Rome, Wenen en Lissabon blijven onverminderd floreren. Daarnaast is er een stijgende vraag naar stedentrips per trein, zoals de treinsteden Parijs, Londen en Berlijn. Runners up zijn Athene en Sevilla. Ook de Kanaaleilanden, een nicheproduct van Sunair met twee eigen charters, doen het goed.

ACSI

Omzet 2023: 25 miljoen

ACSI Touroperating bestaat uit meerdere merken waaronder ACSI Kampeerreizen (bekend van de tv-hit ‘We zijn er bijna!’ SNP Natuurreizen is in november 2019 via een management met meer dan 2,5 miljoen kijkers) waarbij jaarlijks meer dan 100 groepsreizen worden uitgevoerd, SunLodge met meer buy-out door de oorspronkelijke oprichters weer dan 500 eigen glamping-accommodaties en het zelfstandig geworden na 14 jaar onderdeel te zijn geweest boekingsplatform Suncamp met een selectie van 300 ACSI van de ANWB-reizen Groep. ‘Vier maanden na het tekenen geïnspecteerde topcampings. SunLodge en Kampeerreizen van de contracten viel de reiswereld stil door de coronakenden een ongekend topseizoen, zegt manager pandemie. In de afgelopen jaren is SNP gelukkig vrijwel touroperating Pieter Melieste. ‘Alleen Suncamp had een iets naar precorona-niveau teruggekeerd dankzij hard werken, NOW-steun en een zeer lagere omzet door wat personele krapte. Dat wordt voor 2024 ruimschoots goedgemaakt.’ loyale klantengroep’, Voor 2024 rekent ACSI op een omzet van 30 miljoen. zegt chef reizen Gert Nieuwboer. ‘Met een innovatieve reisportfolio en een van DEZE UITGAVE IS ‘POWERED BY’ oudsher sterke focus op duurzaamheid is SNP volledig future-proof en vol vertrouwen naar de Gert Nieuwboer (SNP) en toekomst.’ Sander van Opstal (Askja)

143

Infotorial

TravelSpirit

‘Het fundament staat, nu focus op innovatie en gebruikservaring’ 2023 stond voor TravelSpirit in het teken van de migratie naar een supermodern fundament. De komende jaren gaan alle klanten daar zichtbaar de vruchten van plukken. Michiel Stoffels, General Manager van de Baarnse softwarebouwer, licht toe. Michiel, er is veel gebeurd binnen TravelSpirit, hoe kijk je terug op 2023? ‘De kortst mogelijke samenvatting is: intens en enorm trots. We hebben met elkaar een flinke prestatie geleverd. Dit is zeker niet zonder slag of stoot gegaan, maar vanaf nu kunnen we samen met onze klanten weer echt vooruitkijken. Al onze klanten worden nu gehost op hypermoderne techniek. Dit zal iedereen ervaren in het dagelijks gebruik als het gaat om stabiliteit en snelheid. Ook op het gebied van innovatie en in de totale gebruikerservaring zal 2024 veel moois brengen voor onze klanten.’

Deel van het TravelSpirit-team

144

Stabiliteit en snelheid zijn fijn, maar eigenlijk ook gewoon een vereiste. Vertel eens meer over die totale gebruikerservaring, welke plannen liggen er? ‘Klopt, een eerste vereiste is uiteraard een systeem dat het altijd doet en altijd snel is. Ook in het hoogseizoen. Daar begint de gebruikerservaring mee. Verder gaan wij door met het uitbreiden van ons Support Portal. Hierin staan veel tips and tricks ten aanzien van het gebruik van onze software. Ook schiet je eenvoudig meldingen in en blijf je op de hoogte van de voortgang ervan. Het volgende punt, waar we in 2023 al heel veel tijd in geïnvesteerd hebben, is de TravelSpirit Academy. Nieuwe gebruikers kunnen dan

heel zelfstandig snel vertrouwd raken met onze systemen. Natuurlijk in hun eigen tempo.’ Wordt er ook, zoals het zo mooi heet, iets aan de User Experience gedaan? ‘Zeker weten! Waar 2023 in het teken stond van de achterkant, staat 2024 in het teken van de voorkant. De User Experience, ofwel UX. We kijken er enorm naaruit om samen met onze klanten alle schermen onder handen te nemen. We gaan het logischer indelen, het wordt overzichtelijker en ook gewoon prettiger om in te werken. Dit doen we uiteraard helemaal vanuit het perspectief van de gebruiker. Sterker nog, we gaan dit samen met een groep klanten en een bureau dat gespecialiseerd is in UX doen. Denk je dat je hier als gebruiker een bijdrage aan kunt leveren? Mail mij dan even.’

‘De Visual Tour Builder voor ZRA’s wordt een van onze hoogtepunten van 2024’ Veel TravelSpirit-klanten zijn grotere reisbedrijven. Hoe helpen jullie kleinschalige reisondernemers met hun ‘future’? ‘Dit jaar hebben wij in overleg met de VvKR een uitgebreid softwarepakket samengesteld. Dat heet TravelSpirit Start. Voor maximaal drie gebruikers beschik je hiermee over een zeer compleet pakket en maak je een enorme stap in het digitaliseren van jouw onderneming. Middels gezamenlijke bootcamps richt je jouw werkproces in enkele maanden in. Hier gaan we mee door en mede daarom zijn we eerder dit jaar business partner geworden van het VvKR. Op dinsdag 12 december organiseren we overigens een vrijblijvende en gezellige infomiddag over TravelSpirit Start in Baarn. Interesse hierin? Neem dan even contact op met collega Erik Frank of Lennard Huizer.’ En de ZRA’s? Wat heeft TravelSpirit hen te bieden? ‘Iets moois! Begin 2024 introduceren wij een supereenvoudig te gebruiken offertetool, de Visual Tour Builder. Iedere ZRA kan straks zeer indrukwekkende reisvoorstellen maken. Deze tool wordt volledig gemaakt op basis van de ZRA-behoeften en -uitdagingen waar veel van hen tegenaan lopen. Het kost vaak veel tijd om een mooie offerte te maken in bijvoorbeeld Word. Helemaal als de klant dan nog wat wil wijzigen. Hiervoor hebben wij straks de oplossing. Met een kleinere inspanning dan de huidige werkwijze, kan iedere ZRA prachtige (digitale) reisvoorstellen versturen. En natuurlijk heel eenvoudig in gebruik.’

Barry Nijenhuis

Er zijn toch al diverse tools in en buiten Nederland te vinden? ‘Ja dat klopt, tot op zeker hoogte. Wat we zien is dat deze tools meer zijn dan enkel een offertetool, met complexe schermen en daardoor ingewikkeld in gebruik. Ook zijn ze vaak best duur om te gebruiken of met andere beperkende voorwaarden. Juist voor een grote groep ZRA’s, is dat niet de goede oplossing. Veel van hen willen er gewoon in enkele duidelijke stappen doorheen vliegen, zonder afleiding van te veel poespas. Iets toevoegen of aanpassen moet heel makkelijk zijn. Veel klanten van TravelSpirit werken al met de Visual Tour Builder. Speciaal voor ZRA’s maken wij dus een variant die heel laagdrempelig is om te gebruiken, ook in kosten. De Visual Tour Builder voor ZRA’s wordt een van onze hoogtepunten van 2024. Wil je hier nu al meer over weten? Neem dan contact op met mijn collega Daan Lodewijks, hij begeleidt dit.’ Natuurlijk gaat TravelSpirit ook iets doen met AI. Of niet? ‘Haha, ja dat klopt. Het helpt onze developers bijvoorbeeld al dagelijks om hun werk efficiënter te doen. We hebben er een soort van supercollega bijgekregen die heel veel weet en veel taken snel kan uitvoeren. Meer impact zal AI gaan hebben op hoe onze gebruikers hun werk steeds efficiënter kunnen uitvoeren. Uiteraard hulp bij het schrijven van teksten over bijvoorbeeld bestemmingen en begeleidende mails bij een offerte. Maar zeker ook in de hele aansturing van onze software. Straks hoef je niet meer te weten welke functie waar zit en hoe die heet. Je moet weten wat je wil doen en welke vraag je dan het beste kan stellen. Of hoe je vragen moet beantwoorden. Dat wordt revolutionair en zal stap voor stap geïmplementeerd worden. Zowel de techniek als de gebruiker moet hier aan toe zijn. Dan helpt het onze gebruikers echt vooruit in het zo efficiënt mogelijk uitvoeren van hun werk. Dat blijft immers ons hoofddoel.’

145

Top 50 reisondernemingen 2023

Top 50 Positie 2022

Omzet 2020 (€ mln)

Omzet 2021 (€ mln)

Omzet 2022 (€ mln)

Omzet 2023 (€ mln) (prognose)

PAX 2020

PAX 2021

(-)

2.121

(-)

181

280

715

800

200.000

240.000

(-)

468

690

125

145

486

517

270.000

179.000

161

318,5

135

282

305

(-)

226

296

(-)

210

260

(-)

177

215

112

170

157

164

100.000

40.000

(-)

47,7

121

160

(-)

128

146

112

130

41,5

27,4

115,4

78.003

61.929

(-)

110

(-)

)-)

26,5

95,8

102,5

(-)

25,5

7,1

10,1

51,7

3.907

5.284

(-)

71,5

(-)

62,3

(-)

36,8

(-)

23,7

`18,1

55,4

49.050

36.030

(-)

43,3

48,4

(-)

9,5

(-)

24,3

42,8

9,2

35,3

42,5

(-)

7,5

12,6

15,1

41,2

(-)

17,5

36,7

33,7

(-)

TUI Nederland

Corendon

Prijsvrij Group/D-reizen

Sunweb Group

TravelC Group BV

Dé VakantieDiscounter

BCD Group

VCK Travel

Airtrade Holland BV

Schiphol Travel Group

FTI

CWT

ATPI

Tix.nl

American Express

Sunny Cars

Uniglobe

ANWB

VacanceSelect Europe

TravelXL

Viabus Group (Bolderman)

Expedia Travel

Vacansoleil

Travel Counsellors

Munckhof Business Travel

Riksja Travel

E-hoi

Alltours

Djoser

De Jong Intra Vakanties

Stena Line Travel Group NL

(-)

E-Business Travel

Travelcenter De Wit

Sawadee

(-)

Personal Touch Travel

Zoover/Vakanties.nl

(-)

Kupers Reisinfo

Vuelandia

Pelikaan Reizen

Silverjet

Tioga Tours

Solmar Tours

Schauinsland-reisen

(-)

ITG Companies

ConsolidAir

Nova Tours

SNP Natuurreizen

(-)

333travel

Sunair Vakanties

ACSI

1,1

28,6

257

685

3,5

2.180

13.000

11,5

7,6

27,2

31,5

14.100

9.550

4,8

8,5

24,7

30,5

(-)

7,8

11,8

24,8

18.403

15.441

(-)

19,8

(-)

25,5

(-)

PAX 2022

PAX 2023 (prognose)

FTE 2023 (prognose)

1.555.864

(-)

735.000

760.000

250

500

603.000

618.000

315

204

170

(

(-)

183.000

182.000

172

* *

140

88.888

97.000

188

(-) *

105.000

145.000

(-)

24.595

28.511

104

83.000

87.150

16.412

25.400

87.400

89.500

300

(-)

20.000

25.000

26,1

8.000

16.000

(-)

39,5

(-)

12.448

12.500

30.000

50.000

29.500

32.000

5.500

24.879

25.000

(-)

30.000

28.500

50.000

48.000

Top 50 reisondernemingen 2023 TUI Nederland

Corendon

Prijsvrij Group/D-reizen

Sunweb Group

TravelC Group BV

Dé VakantieDiscounter

BCD Group

VCK Travel

Airtrade Holland BV

Schiphol Travel Group

FTI

CWT

ATPI

Tix.nl

American Express

Sunny Cars

Uniglobe

ANWB

VacanceSelect Europe

TravelXL

Viabus Group (Bolderman)

Expedia Travel

Vacansoleil

Travel Counsellors

Munckhof Business Travel

Riksja Travel

E-hoi

Alltours

Djoser

De Jong Intra Vakanties

Stena Line Travel Group NL

E-Business Travel

Travelcenter De Wit

Sawadee

Personal Touch Travel

Zoover/Vakanties.nl

Kupers Reisinfo

Vuelandia

Pelikaan Reizen

Silverjet

Tioga Tours

Solmar Tours

Schauinsland-reisen

ITG Companies

ConsolidAir

Nova Tours

SNP Natuurreizen

333travel

Sunair Vakanties

ACSI

Toelichting De Top 50 van de Nederlandse reisbranche wordt met de grootste zorgvuldigheid samengesteld op basis van cijfers en gegevens die bedrijven zelf op verzoek van TravMagazine aanleveren. Wanneer bedrijven geen informatie kunnen aanleveren, dan wordt een inschatting gemaakt op basis van eigen onderzoek, onder andere bij de Kamer van Koophandel, via algemene brancheinformatie, concurrentieanalyses en andere openbare bronnen en publicaties. Hun positie in de ranglijst is voorzien van een blanco omzetnotering. De Top 50 is gebaseerd op de prognoses voor boekjaar 2023. In de Top 40 Reisretail (pagina 151) komen ook de samenwerkingsverbanden in beeld, waaronder Dutch Travel Alliance (DTA) en Business Travel Partners (BTP). Omdat het hier samenwerkingsverbanden betreft, hebben deze geen vermelding in de Top 50. Sommige leden hebben wel een individuele vermelding.

All-In-One gezins jaarpolis € 215,-

De meest uitgebreide reisen annuleringsverzekering voor de beste prijs Laat de klant niet weglopen naar de bank of eigen verzekeraar Kom naar onze stand op de vakantiebeurs Heel eenvoudig via BAS/Fadiro (vanaf 2024) af te sluiten Provisie vanaf 18% voor het reisbureau Geen poliskosten Vraag snel en eenvoudig een licentienummer aan

Riks de Jong Mobiel: +31 Riks (6) 618de937 813 Jong Telefoonnummer: 495 937 430099 Mobiel: +31 (0) (6) 618 813 Email: jong@lta-reisdekking.nl Telefoonnummer: +31 (0) 495 430099 Email: jong@lta-reisdekking.nl

Riks de Jong | Sales & Marketing voor Nederland en Belgie

Lifecard-Travel-Assistance Gesellschaft für Reiseschutz mbH Bergweg-Zuid 132 / 2661 CW Bergschenhoek / Nederland Telefoonnummer: +31 (0) 10 313 3950 Email: info@lta-reisdekking.nl Internet: www.lta-reisdekking.nl

Meer informatie op:

Top 40 Touroperators 2023

Omzet 2020 (€ mln)

Omzet 2021 (€ mln)

Omzet 2022 (€ mln)

Omzet 2023 (€ mln) (prognose)

TUI Nederland (1)

(-)

1.327

(-)

Corendon (2)

181

280

715

800

Sunweb Group (3)

125

145

486

517

Prijsvrij/Sunmix (-)

(-)

206

300

FTI (-)

157

164

ANWB Reizen (6)

41,5

27,4

85,1

115,4

VacanceSelect Europe (12)

(-)

110

Vacansoleil (4)

(-)

Viabus Group (Bolderman) (7)

(-)

Riksja Travel (10)

7,1

10,1

51,7

E-hoi (11)

(-)

71,5

Djoser (13)

(-)

36,8

Alltours (8)

(-)

62,2

65,3

De Jong Intra Vakanties (9)

23,7

18,1

55,4

60,9

Stena Line Travel Group NL (-)

(-)

Sawadee (24)

(-)

Silverjet (14)

(-)

17,5

36,7

33,7

Tioga Tours (15)

1,1

28,6

Solmar Tours (16)

3,5

Schauinsland-reisen (-)

11,5

7,6

27,2

31,5

ITG Companies (17)

4,8

8,5

24,7

30,5

Travel Counsellors (-)

4,8

SNP Natuurreizen (-)

7,8

11,8

24,8

333Travel (21)

(-)

20,5

Sunair Vakanties (22)

(-)

25,5

ACSI (19)

Adventure Specialists (-)

(-)

15,7

24,5

Captain Cruise (-)

(-)

Doets Reizen (23)

1,8

OAD Touroperating (28)

(-)

TravelC Group BV (-)

(-)

Travel Trend (26)

4,4

314.000*

15,1

20,3

Treinreiswinkel (31)

3,6

3,9

14,9

20,3

Untamed Travelling (25)

(-)

15,2

17,1

Avila Reizen (30)

(-)

11,7

16,5

Van Verre (37)

1,4

220.000*

8,4

SRC (33)

2,5

11,5

Pin High Golftravel (-)

(-)

13,2

14,7

Club Med (32)

3,8

5,1

11,8

12,7

Askja Reizen (34)

(-)

8,8

9,6

Top 40 Reisretail 2023

Omzet 2020 (€ mln)

Omzet 2021 (€ mln)

Omzet 2022 (€ mln)

Omzet 2023 (€ mln) (prognose)

DTA (1)

(-)

596

675

TUI Nederland (3)

(-)

331

(-)

Prijsvrij Group/D-reizen (2)

(-)

262

390

Dé VakantieDiscounter (4)

135

282

305

TravelC Group BV (-)

161

297,5

BCD Group (6)

(-)

226

295

VCK Travel (5)

(-)

210

260

BTP (12)

(-)

200

220

Airtrade Holland (7)

(-)

177,3

215

Schiphol Travel Group (15)

112

170

CWT (9)

(-)

ATPi (13)

(-)

47,7

121

160

Tix.nl (10)

(-)

American Express (11)

(-)

Uniglobe (14)

112

130

TravelXL (16)

26,5

95,8

102,5

Bookerzzz (17)

(-)

100

110

(-)

Egencia (19)

(-)

100

(-)

Expedia Travel (20)

(-)

Munckhof Business Travel (22)

E-Business Travel (24)

(-)

Travelcenter De Wit (23)

(-)

43,3

48,4

Travel Counsellors (25)

10,2

17,5

Personal Touch Travel (26)

9,5

Zoover/Vakanties.nl (34)

(-)

24,3

42,8

Kupers Reisinfo (28)

9,3

35,3

42,5

Vuelandia (29)

(-)

7,5

Pelikaan Reizen (27)

(-)

13,7

37,3

ConsolidAir (30)

Nova Tours (33)

(-)

Reas Travel Group (32)

(-)

Klooster Reizen (36)

(-)

Travel Store (35)

(-)

Maritime Travel Service (37)

(-)

Westbound Travel (38)

(-)

Mimosa Reizen (39)

(-)

7,2

8,5

Anthony Veder Travel (40)

(-)

Thomas Cook (-)

(-)

TravelXL Reisburo Katwijk (-)

(-)

5,6

Reis en Zo (-)

4,5

De specialist in reizen naar Krakau www.krakaureizen.nl

BEZOEK AUSCHWITZ

MET NEDERLANDSE GIDS

Hoofdstraat 45 (B212) 7213 CR Gorssel

0575-229255 info@krakaureizen.nl

Achtergrond

Top 50 van toen

Een tijdreis door de reiswereld Het bestuderen van oude jaargangen van de Top 50 voelt als een tijdreis door de reiswereld. Zo levert de Top 50 uit 2001 namen van bedrijven op die allang zijn verdwenen. Rode draad: ook in 2001 was TUI de marktleider. Door: Theo de Reus

De Top 50 van 2001 verscheen in augustus 2002 in DIT Reismanagement, destijds het managementbroertje van Reisrevue, de voorganger van TravMagazine. Geen aparte uitgave nog, maar tabellen en een paar stevige interviews met de Top 3 als onderdeel van het gehele blad. De Top 3 uit die tijd bestond uit TUI Nederland, Thomas Cook en OAD. Louis Frankenhuis was de baas van TUI Nederland, Steven van der Heijden zwaaide (nog) de scepter over Thomas Cook en OAD stond onder leiding van Joop ter Haar, die op het punt

stond de leiding van zijn bedrijf over te dragen aan Geert Willem Boven, afkomstig van Martinair. De Nederlandse reisbranche was bezig terug te veren na de aanslagen van 11 september 2001 in de VS. De schade voor de reisbranche over 2001 beperkt gebleven, al werd de voorspelde groei van 9 procent niet gehaald. Maar met 5,6 procent was nog steeds sprake van groei. Er zijn ook rake klappen gevallen. Zakenreisbedrijven maakten een moeilijk jaar door, Amerikaspecialist Jan Doets zag zijn omzet fors

dalen en generalist Hotelplan kwam in 2001 zelfs in de rode cijfers terecht en verklaarde ook in 2002 nog verlies te verwachten. De lijst laat namen zien die inmiddels allang zijn verdwenen, vooral in het middensegment. Hotelplan is nog steeds een bekende naam, maar inmiddels van de Nederlandse markt verdwenen. Rabobank Nederland en Broere, beide groot met reisbureaus, kwamen nog prominent in de ranglijst voor. Verdwenen zijn ook bekende namen als MyTravel, Sudtours, ER Travel Group, Peter Langhout, Vertrekpunt, de V&D Reisbureaus (destijds voor 52 procent in handen van TUI), Snoeyink Reizen, Bel Air, Olympia, Q-International, Good Bookers, FOX Vakanties (later opgegaan in ANWB) en Frankrijkspecialist Frantour. Nieuwkomer in de Top 50 over 2001 was Vacancesoleil, dat in september 2023 failliet ging. Een andere nieuwkomer in 2001 was Weekendje.nl, dat als last minute-specialist restcapaciteit bij hotels en bungalowparken aan de man bracht en zijn klanten vooral via internet benaderde. Grote groeier was Montys Travel uit Haarlem, voormalig Reisbureau van het Jaar, dat met goede domeinnamen als Vliegtickets.nl en Vliegtarieven.nl een stormachtige ontwikkeling doormaakte. Over de gevolgen van 11 september maakte de branche zich weinig zorgen. De groeiprognose voor boekjaar 2002 was gemiddeld 9,9 procent. Optimisme en een rotsvast geloof in eigen kunnen bleken toen al de basis voor goede resultaten.

De cover van DIT Reismanagement uit augustus 2002.

153

Interview

Excap

‘De waarde van het bedrijf van nu: wij kennen jou’ Met een team van zo’n dertig medewerkers legt Arjen van Hijum (algemeen directeur) zich met bedrijf Excap volledig toe op het optimaliseren van de Customer Journey. Als businesspartner van de ANVR en met klanten als TUI, Schiphol en Transavia is het bedrijf allesbehalve nieuw binnen de reiswereld. Van Hijum en Manager Consultancy Gerard Datema geven hun visie op de klantreis van de toekomst.

Door: Rahanna van Stapele

Waar het bedrijf in 2004 startte als aanbieder van Mystery Shopping onder de naam Store Support, biedt het inmiddels een veel breder palet aan diensten. Doel: het inzichtelijk maken van de klanten medewerkersbeleving en het verbeteren ervan. Van Hijum: ‘Vaak loopt er al een klanttevredenheidsonderzoek, maar worden er niet de juiste dingen mee gedaan.’

Daarnaast kan dezelfde persoon verschillende ‘hoedanigheden’ aannemen, zoals zakelijk reiziger of leisure-klant. Bedrijven vergeten nog wel eens dat de journey veel langer is dan de vakantie zelf. Je moet nadenken over hoe je klanten blijft binden zodra ze op bestemming geland zijn.’

Wat hebben jullie zien veranderen ? Van Hijum: ‘Los van natuurlijk de digitalisering willen mensen te allen tijde toegang tot de dienstverlening van Arjen van Hijum Gerard Datema een bedrijf, via een app bijvoorbeeld, Datema: ‘Enerzijds zijn we echt een en snelheid. Belangrijk is: wanneer zet ik dat in data nog niet als key factor onderzoeksbureau, en anderzijds je de menselijke factor daarbij in en zetten we ook echt stappen richting binnen besluitvorming gezien.’ wanneer de technologische? Daarin zie ‘Nieuwe technologieën gaan echt activatie en concrete verbeteringen. je verschuivingen. Op dit moment zien we dat bedrijven opduiken, maar niet in het tempo Op het moment dat het high impact een uitdaging hebben in het waarop we van tevoren denken. Zo is en het gaat over de relatie, wil men inzichtelijk maken van de klantreis zijn we nog niet met een VR-bril op graag nog met iemand spreken. Op het vakantie in Costa Rica, maar zijn we en het bepalen waar on- en offline moment dat het meer transactioneel contactmomenten optimaal worden met AR en VR wel dichterbij gekomen. is, opent men liever ’s avonds een afgewisseld. De klantreis begint De wet van Amara: op de korte termijn app tijdens het kijken van Expeditie online, maar er komt een moment overschatten we het en op lange Robinson.’ dat men op het vliegveld staat en termijn onderschatten we het.’ behoefte heeft aan persoonlijk Van Hijum: ‘Mijn idee is dat het contact. Dat is de toegevoegde waarde Wat zijn grote thema’s in de klantreis aantal technische mogelijkheden en van de toekomst? als bedrijf van nu: wij kennen jou, wij toepassingen zo snel toeneemt dat de Van Hijum: ‘Het blijven natuurlijk weten wie je bent en waar je in die bedrijven en overheden de komende altijd maar voorspellingen. Neem het klantreis zit.’ twintig jaar vooral druk zijn met reisgedrag dat na de pandemie totaal reguleren. Anders worden we als klant Wat kenmerkt de reisbranche-klant? anders zou zijn, daar is weinig van onderworpen aan teveel prikkels en Van Hijum: ‘Je hebt te maken met een terecht gekomen. Social media hebben worden we niet meer blij van reizen. een enorme impact: jonge kinderen product dat een paar keer per jaar Een bedrijf moet daar voorzichtig van nu zien het als normaal om wordt afgenomen. Op dat moment mee omgaan: op het goede moment voor je vijftiende in New York te zijn is er heel intensief contact en de juiste prikkels bieden. Je ziet nu al geweest. Ook spelen duurzaamheid en dat mensen op reis echt disconnected sprake van een high impactproduct bewustwording een grote rol, al heb waar mensen veel van verwachten. willen zijn.’

154

Groen blijft het nieuwe goud

Samen grenzen verleggen

Vanaf oktober 2023 treinen Eurostar en Thalys verder als één om samen grenzen te verleggen: méér bestemmingen in Europa en méér reizigers in de trein. Een ambitie die NS International deelt. In een wereld die versneld moet verduurzamen moet het vliegtuig plaatsmaken voor de trein. Groen blijft het nieuwe goud. Zet jij de trein op nummer 1? Welkom aan boord.

Don’t worry, fly happy!

Daarom Airport Weeze: over de Nederlandse grens 1. Vlak Airport Weeze ligt vlak over de Nederlandse grens tussen Venlo en Nijmegen.

arriveren 2. Filevrij Airport Weeze is vanuit zuid-, midden- en oost-Nederland snel bereiken.

parkeren 3. Goedkoop De parkeertarieven zijn laag en de loopafstand tot de terminal is maximaal 5 tot 10 minuten.

wachtrijen 4. Geen Lange wachtrijen kent Airport Weeze niet. afhandeling 5. Snelle Douane en bagagecheck verlopen snel, zowel op heen- als terugvlucht.

vertragingen 6. Geen Airport Weeze behoort in Duitsland al jaren tot de meest punctuele luchthavens.

naar Meer dan 30 bestemmingen 7. Gateway Vanaf Weeze vliegt u in de winter 23/24 naar meer dan 30 populaire vakantiebestemmingen.

Benieuwd naar de winterbestemmingen 23/24 en de zomerbestemmingen 2024 vanaf Weeze? Check hier: