Spiritual Bread - Հոգեւոր Հաց April 8, 2020

ՀՈԳԵՒՈՐ ՀԱՑ - SPIRITUAL BREAD Չորեքշաբթի, 8 Ապրիլ, 2020 – Wednesday, April 8, 2020

920 Progress Ave. Toronto, ON, M1G 3T5 Tel: 416 431 3001 info@TorontoArmenianChurch.com www.TorontoArmenianChurch.com

ՏԷՐՈՒՆԱԿԱՆ ԱՂՕԹՔ Օրհնեալ Տէր մեր Յիսուս Քրիստոս. ամէն: Հայր մեր, որ յերկինս ես, սուրբ եղիցի անուն քո: Եկեսցէ արքայութիւն քո, եղիցին կամք քո որպէս յերկինս եւ յերկրի: Զհաց մեր հանապազորդ տուր մեզ այսօր, եւ թող մեզ զպարտիս մեր, որպէս եւ մեք թողումք մերոց պարտապանաց: Եւ մի տանիր զմեզ ի փորձութիւն, այլ փրկեա զմեզ ի չարէ: Զի քո է արքայութիւն եւ զօրութիւն եւ փառք յաւիտեանս. ամէն։ ԸՆԹԵՐՑՈՒՄ ՄԱՏԵԱՆ ՈՂԲԵՐԳՈՒԹԵՆԷՆ (ՆԱՐԵԿ) ԲԱՆ Ե ՍՐՏԻ ԽՈՐՔԵՐԻՑ ԽՈՍՔ ԱՍՏԾՈՅ ՀԵՏ Ա Եւ արդ, ես որ մարդ եմ երկրածին` Անկայուն կեանքի երեւոյթներով զբաղուած, Եւ պատրող գինու յիմարութեամբ արբած, Որ ստում եմ ամէն ինչով ու ոչ մի բանով ճիշտ չեմ խօսում, Վերոյիշեալ բոլոր ախտանիշերն իմ մէջ կրելով, Ես ի՞նչ երեսով հանդգնեմ կանգնել ատեանիդ առաջ, Ո՜վ արդարադատ, ահաւոր անճառ, անպատում, հզօր Աստուած բոլորի: Մեղանչած հոգուս ապերախտութիւնն համեմատելով երախտիքիդ հետ, Պիտի ցոյց տամ, թէ զօրեղ ես դու միշտ իրաւունքիդ մէջ, Եւ յանիրաւի գործերովըս ես` յաւէտ պարտական: Բ Դու ստեղծեցիր ինձ քո պանծալի պատկերի նման, Քո նմանութեամբ օժանդակելով անուժ-տկարիս: 2

Խօսելու շնորհով զարդարեցիր ինձ եւ փայլեցրիր ներշնչումով, Ճոխացրիր ինձ մտքով եւ իմաստութեամբ աճեցրիր, Հանճարով հզօրացրիր ինձ` միւս շնչաւորներից տարբերելով, Իմանալի հոգով շաղուեցիր ու պճնեցիր անձնիշխանութեամբ, Ծնեցիր հայրաբար, սնեցիր դայակօրէն, խնամեցիր որպէս տէր, Տնկեցիր ամբարիշտիս քո գաւթի մէջ, Ոռոգեցիր կենաց ջրով եւ աւազանի ցողով մաքրեցիր. Ու կենսատու վտակով արմատացրիր, Երկնային հացովդ ջամբեցիր Եւ արբեցրիր արեամբդ աստուածային, Անհպելի եւ անհաս բաների ընտանեցրիր, Երկրային աչքիս համարձակութիւն տուեցիր նայելու քեզ, Եւ փառքիդ լոյսով պարածածկեցիր, Անմաքուր ձեռքիս մատներն հողանիւթ քեզ մօտեցրիր, Մահկանացու մոխիրս անարգ` յարգեցիր իբրեւ լոյսի ճաճանչ, Քո հօրը հզօր ահաւոր, օրհնեալ` Մարդասիրաբար անարժան անձիս հայր անուանակնքեցիր: Գ Նանրութեամբ լցուած բերանն իմ չայրեցիր, Երբ ինձ ժառանգակից անուանեցի քեզ. Չկշտամբեցիր, երբ հանդգնեցի քեզ կցորդուելու: Չստուերացրիր աչքիս տեսողութիւնը, երբ ես հայեացքս առել էի քեզ. Մահապարտների հետ շղթայակապ չտարագրեցիր եւ ինձ, Չխորտակեցիր դաստակը բազկիս, երբ անմաքրապէս բարձրանում էր քեզ. Չկոտրտեցիր մատներիս յօդերը, երբ քո կենաց Բանն էի շոշափում, Մառախուղ չպատեց շուրջս, երբ, ո՜վ ահաւոր, պատարագ էի ձօնում քեզ. Չփշրեցիր շարքն ատամներիս, երբ ըմբոշխնում էի քեզ, անսահմանելի՜. Բարկութեամբ խոտորնակ չգնացիր ինձ, մինչ ես խոտորնակի հետեւեցի քեզ, Ինչպէս վարուեցիր Իսրայէլի տան հետ մոլորագնաց.

3

Չխայտառակեցիր հարսնարանիդ մէջ ինձ` պարերգութեանդ անարժանիս, Ոչ էլ զգեստն իմ գծուծ տեսնելով յանդիմանեցիր անօրէնիս, Կամ կապկապելով ձեռքերս ու ոտքերս` արտաքին խաւարը հալածեցիր: Դ Բարիքներն այս բոլոր եւ ներողամիտ համբերութիւնդ Ընդունել եմ ես քեզանից, ո՜վ բարերար, օրհնեալ եւ միշտ երկայնամիտ, Եւ սակայն յանցապարտս ես փոխարինեցի նրանք Մարմնական եւ հոգեկան երկրաքարշ հուզումներով Եւ մտածումներով` ախտախորհուրդ ու բազմածուփ: Սրանք են ահա, Աստուած իմ եւ Տէր, Որ վճարեցի ես քո այնքա՜ն բարիքների փոխարէն. Ես ինքս հատուցեցի այս չարիքները քեզ, Ինչպէս Մովսէսն իր յանդիմանական առակովն է ասում, Իմաստութիւնը մոռացած` յիմարութիւն սիրողս, Բոլոր այդ բարիքներդ ու երախտիքներդ ես իմ ունայն վարքով չարաչար վատնեցի: Բարձրեալիդ խնամքով գումարուած լուսաւոր շնորհներն այս անճառ Ցնդեցրի ես խելագարութեան մրրկով: Ե Եւ թէպէտ բազում անգամ հոգածու ձեռքերդ ինձ երկարելով Ուզեցիր դու ինձ քաշել դէպի քեզ, բայց ես չցանկացայ, Նմանուելով մարգարէից ամբաստանուած Իսրայէլին: Թէեւ խոստացայ քեզ հաճոյանալ, բայց ուխտն իմ չպահեցի, Այլ նոյն չարիքը նիւթեցի դարձեալ` նախկին կենցաղիս վերադառնալով: Սրտիս անդաստանը հերկեցի փշեր աճեցնելու համար, Որպէսզի որոմն արդիւնաւորուի: Ինձ են վերաբերում աստուածարեալ սուրբ մարգարէների առածները բոլոր. Զի դու ինձանից խաղող սպասեցիր, եւ ես փուշ ընձիւղեցի.

4

Ես օտար այգիս` դառն ու անախորժ պտուղներ տուի. Փաթաթուեցի հողմին անհաստատ, Որով մշտածուփ տատանումներով` այս կողմ ու այն կողմ եմ տարուբերւում. Եւ ինչպէս որ երանելի Յոբն է ասում` գնացի ճամփով անդառնալի, Աւազի վրայ կառուցեցի ես շենք յիմարութեան` Լայն արահետով խաբուեցի հասնել անձկալի կեանքի, Ինքս փակեցի ելքն ուղեւորիս Եւ կորստեանս խորխորատը ես իմ կամքո՛վ բացի: Խցկեցի պատուհանն ականջներիս, որ չլսեմ խօսքդ կենդանի, Փակեցի նայուածքն հոգուս աչքերի, որ չտեսնեմ կեանքի սպեղանին: Չընդոստնեցի մտքիս լքումից ու թմրութիւնից` Ի լուր պատգամիդ ահաւոր փողին. Չզգաստացայ մեծ դատաստանի հրափորձ օրուայ գուժկան գոչիւնից. Չզարթնեցի նիրհից մահացու քնի, որ դէպի կորուստն է առաջնորդում: Հանգիստ չտուի երբէք քո հոգուն ես իմ մարմնեղէն տաղաւարի մէջ. Բանական շնչիս հետ չխառնեցի մասը պարգեւած քո շնորհների. Ես ինքս իմ ձեռքով կանչեցի կորուստն, ըստ առակողի, Մեռցնելու համար կենդանի հոգիս: Զ Բայց ինձ ի՞նչ օգուտ` հիւսել այս խղճուկ խօսքերը մորմոք, չափաբերական Երբ որ անցել է չափն իմ մեղքերի, եւ անհնար է բուժումը նրանց: Լոկ դո՛ւ կարող ես կեանք ընձեռել ինձ` հոգով մեռածիս, Եւ անոխակալ` ձեռք կարկառել ինձ, օգնելու համար դատապարտուածիս, Ո՜վ կենդանի դու Աստծոյ Որդի, քեզ փա՜ռք յաւիտեան. ամէն:

5

ԱՂՕԹՔ Տէր ողորմեա, Տէր ողորմեա, Տէր ողորմեա: Տէ՜ր, ըրէ այնպէս՝ որ սիրտս Քու սիրովդ եւ քաղցրութեամբդ լեցւի, եւ ես ալ Քու բարութեանդ ցոլացումը ըլլամ շրջապատիս մէջ: Խեղճն ու տկարը ոտնակոխ չ’ընեմ, ցաւին ու տագնապին անտարբեր չի մնամ, այլ՝ Քու քաղցր ցօղդ ըլլամ, եւ անժպիտ մարդոց ժպիտ մը բերեմ, անուրախ մարդոց սիրտը ուրախացնեմ, յուսահատ մարդոց յաւիտենական կեանքի յոյսը տամ, անսէր մարդոց սէր բաշխեմ, սառնացեալ սիրտերը սիրովդ ջերմացնեմ՝ Քու սուրբ անունովդ: Ամէն: ԱՒԵՏԱՐԱՆ ԸՍՏ ՄԱՏԹԷՈՍԻ 26.3-16 Այն ատեն քահանայապետները, դպիրները եւ ժողովուրդին երէցները հաւաքուեցան գաւիթը քահանայապետին՝ որ Կայիափա կը կոչուէր, ու խորհրդակցեցան նենգութեամբ բռնել Յիսուսը եւ սպաննել: Բայց կ՚ըսէին. «Ո՛չ տօնին ատենը, որպէսզի աղմուկ չըլլայ ժողովուրդին մէջ»: Երբ Յիսուս Բեթանիա էր, բորոտ Սիմոնի տունը, կին մը՝ որ ունէր թանկարժէք օծանելիքի ալապաստրէ շիշ մը՝ եկաւ անոր ու թափեց զայն անոր գլուխին վրայ, երբ ան սեղան նստած էր: Անոր աշակերտները տեսնելով՝ ընդվզեցան եւ ըսին. «Ինչո՞ւ այս վատնումը. քանի որ այդ օծանելիքը կրնար սուղ գինով ծախուիլ ու աղքատներուն տրուիլ»: Յիսուս հասկնալով՝ ըսաւ անոնց. «Ինչո՞ւ կ՚անհանգըստացնէք կինը. ան լա՛ւ գործ մը ըրաւ ինծի: Որովհետեւ ամէ՛ն ատեն ունիք աղքատները ձեզի հետ, բայց ամէն ատեն չունիք զիս: Ա՛ն որ թափեց այդ օծանելիքը մարմինիս վրայ, ըրաւ իմ թաղումի՛ս համար: Ճշմա՛րտապէս կը յայտարարեմ ձեզի. “Ամբողջ աշխարհի մէջ՝ ո՛ւր որ այս աւետարանը քարոզուի, ասոր ըրածն ալ պիտի պատմուի՝ իր յիշատակին համար”»: Այն ատեն տասներկուքէն մէկը, որ կը կոչուէր Յուդա Իսկարիովտացի, գնաց քահանայապետներուն եւ ըսաւ. «Ի՞նչ կ՚ուզէք տալ ինծի, որպէսզի մատնեմ զայն ձեզի»: Անոնք ալ խոստացան անոր երեսուն կտոր արծաթ: Այդ ատենէն ետք պատեհութիւն կը փնտռէր, որպէսզի մատնէր զայն անոնց: 6

ԲԺՇԿՈՒԹԵԱՆ ԱՂՕԹՔ Տէր ողորմեա, Տէր ողորմեա, Տէր ողորմեա: Փարատէ՛ ցաւերը եւ բժշկէ՛ հիւանդութիւնները քու ժողովուրդէդ, Տէր Աստուած մեր եւ բոլորին կատարեալ առողջութի՛ւն շնորհէ` Քու ամենայաղթ խաչիդ նշանով, որուն միջոցով մարդկութեան տկարութիւնը վերցուցիր եւ դատապարտեցիր մեր կեանքի եւ փրկութեան թշնամին: Դուն ես մեր կեանքն ու փրկութիւնը, բարերար եւ բազումողորմ Աստուած. միայն Դո՛ւն կրնաս ներել մեր մեղքերը եւ մեզմէ հեռացնել ախտերն ու հիւանդութիւնները. Քեզի յայտնի են մեր կարիքները: Բարիքներ պարգեւող, առատ ողորմութիւնդ պարգեւէ՛ քու արարածներուդ՝ իւրաքանչիւրին ըստ իր պէտքին, որովհետեւ արարածներուդ միջոցով միշտ կը գովաբանուի Ամենասուրբ Երրորդութիւնդ. Այժմ եւ միշտ եւ յաւիտեանս յաւիտենից. ամէն: ՊԱՀՊԱՆՈՒԹԵԱՆ ԱՂՕԹՔ Տէր ողորմեա, Տէր ողորմեա, Տէր ողորմեա: Պահպանիչ եւ հաւատացեալներու յոյս, Քրիստոս Աստուած մեր, պահէ պահպանէ եւ օրհնէ Հայոց ազգը եւ Հայաստանեայց Եկեղեցին. Քու Սուրբ եւ պատուական Խաչիդ հովանիին ներքեւ, խաղաղութեան մէջ. փրկէ եւ ազատէ երեւելի եւ աներեւոյթ թշնամիներէն, արժանաւորէ գոհութեամբ փառաւորենք Քեզ ընդ Հօր եւ Սուրբ Հոգւոյն. այժմ եւ ﬕշտ եւ յաւիտեանս յաւիտենից. ամէն: 7

ՏԷՐՈՒՆԱԿԱՆ ԱՂՕԹՔ Օրհնեալ Տէր մեր Յիսուս Քրիստոս. ամէն: Հայր մեր, որ յերկինս ես, սուրբ եղիցի անուն քո: Եկեսցէ արքայութիւն քո, եղիցին կամք քո որպէս յերկինս եւ յերկրի: Զհաց մեր հանապազորդ տուր մեզ այսօր, եւ թող մեզ զպարտիս մեր, որպէս եւ մեք թողումք մերոց պարտապանաց: Եւ մի տանիր զմեզ ի փորձութիւն, այլ փրկեա զմեզ ի չարէ: Զի քո է արքայութիւն եւ զօրութիւն եւ փառք յաւիտեանս. ամէն։ Օրհնեալ ըլլաք Սուրբ Հոգիին շնորհներով, խաղաղութեամբ գացէք եւ Տէրը ձեր բոլորին հետ ըլլայ. ամէն։

8

LORD’S PRAYER Blessed be our Lord Jesus Christ. Amen.

Our Father, who art in heaven, hallowed be thy name; thy kingdom come; thy will be done on earth as it is in heaven.

Give us this day our daily bread; and forgive us our trespasses, as we forgive those who trespass against us; and lead us not into temptation; but deliver us from evil.

For thine is the kingdom and the power and the glory unto the ages of ages.

Amen.

READING: FROM MADYAN VOGHPERKOUTYAN (NAREG) Prayer 5 Speaking with God from the Depths of the Heart A And now, I, earthbound and preoccupied with the cares of everyday existence, numbed by the deceitful wine of foolishness, I, who lie in all things and am truthful in none, marked with these faults, how shall I come before your judgment, Just Judge, terrible beyond words and telling, mighty God of all?

The more I compare my sinful ingratitude with your loving-kindness, the more I prove that your law is always stronger, and my lawlessness, always defeated.

B You made me in your glorious image, favoring a weak being like me with your sublime likeness, 9

adorning me with speech, and burnishing me with your breath, enriching me with thought, cultivating me with wisdom, establishing me with ingenuity, setting me apart from the animals, endowing my character with a thinking soul, embellishing me with a sovereign individuality, giving birth as a father, nurturing as a nurse, caring for me as a guardian, You sowed a wayward being in your courtyard, irrigated me with the water of life, cleansed me with the dew of the baptismal fount, nourished me with heavenly bread, quenched my thirst with your blood, acquainted me with the impalpable and unreachable, emboldened my earthly eyes to seek you, embraced me in your glorious light, permitted my unclean earthly hands to make offerings to you, honored my base, mortal ashes, like a flicker of light, imprinted upon a worthless wretch like me your father’s image, awesome and blessed, out of your love for mankind.

C You did not scald my mouth for daring to call myself your co-heir, did not reprimand me for arrogantly associating with you, did not darken the sight of my eyes for gazing upon you, did not exile me in shackles with those condemned to death, did not break the wrist of my arm for improperly reaching to you, did not crack the digits of my fingers for touching the word of life, did not engulf me with fog for dedicating this to you, fearsome Lord, did not crush the rows of my teeth for 10

chewing your communion, infinite Lord, did not turn in anger as I did with you, as with the stubborn house of Israel, did not dishonor me at your wedding party, I, who am unworthy of singing and dancing, did not scold me for my disheveled clothes, I, who am disorderly, did not cast me into the dark, my hands and feet shackled.

D And I exchanged all these portions of goodness, patience and forgiveness from you, O beneficent, blessed and always-tolerant God, for all manner of waywardness of the flesh and the ego, for the wavering passions of the mind and the diversions of worldliness.

Yes, that is how, my God and Lord, I repaid you for your abundant goodness.

Thus did I offer you evil in the manner of Moses’ ingratitude.

Abandoning wisdom and pursuing foolishness, thus did I foully dissipate the bounty of your favor with the ways of vanity, thus in a storm of mindlessness did I lose the beacon of your ineffable grace glowing with your care, God most high.

E And although on many occasions you attempted to draw me to you by reaching out your helping hand, I rejected it, as the prophet accused Israel.

And although I promised and made a covenant to please you, I did not keep it, but again perverted it into something evil.

Reverting to my old ways, I sowed the field of my heart with thorns ofsin for a harvest of dissension.

The words of the God-fearing holy prophet apply to me, 11

for you expected grapes but instead I sprouted thorns.

I became an unappetizing fruit of bitterness, outcast from the garden.

Swaying violently in unsteady winds, always blowing to and fro, I wavered.

Like the voice of blessed Job, I followed my path of no return.

I built my house upon the sands in foolishness.

Misled by the broad gate, I missed the narrow gate to life.

I closed myself off from the pilgrimage of exodus.

I spitefully uncovered the abyss of destruction.

I blocked my hearing against your teaching of life.

I covered the eyes of my soul against the cure of life.

I did not recoil from the wasting of the mind from torpor, in spite of your trumpet of wrath.

I was not sobered by the reports of the fiery trial, on the day of judgment.

I did not awaken from the slumber of mortal sleep.

I did not give comfort to your Holy Spirit in my bodily tabernacle.

I did not inhale the allotment of grace you granted me.

With my own hand I wreaked havoc, in the words of the proverb teller, killing my living soul.

F And what is the use of composing these meager and paltry verses in my state of remorse which passes all measure and evades all cure?

Now it is up to you to offer life to my dead soul and without vengeance to visit me, a condemned prisoner, O Son of the Living God, to you be all glory. Amen.

PRAYER Lord have mercy. Lord have mercy. Lord have mercy Lord, please fill my heart with your love and sweetness, so I can become the reflection of your goodness to my surroundings. Work in me Lord, so 12

I will not trumlpe the weak and the helpless; so I will not be ignorant to the pain and trouble, but rather will be the reflection of Your love and put a smile on people’s faces; so I will bring happiness to unhappy and joy to the sad; so I can give the light of eternal life to the hopeless and share Your love with the loveless, so I may bring the warmth of Your love to the cold hearts and do it all in Your Holy name. Amen.

GOSPEL ACCORDING TO MATTHEW: 26.3-16 Then the chief priests and the elders of the people assembled in the palace of the high priest, whose name was Caiaphas, and they schemed to arrest Jesus secretly and kill him. “But not during the festival,” they said, “or there may be a riot among the people.”

While Jesus was in Bethany in the home of Simon the Leper, a woman came to him with an alabaster jar of very expensive perfume, which she poured on his head as he was reclining at the table.

When the disciples saw this, they were indignant. “Why this waste?” they asked. “This perfume could have been sold at a high price and the money given to the poor.”

Aware of this, Jesus said to them, “Why are you bothering this woman?

She has done a beautiful thing to me. The poor you will always have with you, a but you will not always have me. When she poured this perfume on my body, she did it to prepare me for burial. Truly I tell you, wherever this gospel is preached throughout the world, what she has done will also be told, in memory of her.”

Then one of the Twelve—the one called Judas Iscariot—went to the chief priests and asked, “What are you willing to give me if I deliver him over to you?” So they counted out for him thirty pieces of silver. From then on Judas watched for an opportunity to hand him over.

PRAYER FOR THE SICK Lord have mercy. Lord have mercy. Lord have mercy Dispel the pain and heal the sickness of thy people, Lord our God and grant to all perfect health by the sign of thine all-conquering cross through which thou removed the weakness of mankind and condemned the enemy of our life and salvation. Thou art our life and salvation, 13

beneficent and all merciful God, who alone can forgive us our sins and remove diseases and sickness from us, to whom are known our needs and necessities.

Bestower of gifts, grant thy bounteous mercy to thy creatures according to their individual needs, through whom thy Holy Trinity is always glorified and praised, now and always and forever and ever. Amen.

PRAYER OF PRESERVATION Lord have mercy. Lord have mercy. Lord have mercy Guardian and hope of the faithful Christ our God, guard, protect and bless Armenian Nation and Armenian Church, under the shadow of Thine holy and precious Cross in peace.

Deliver from enemies visible and invisible.

Make us worthy to give thanks to Thee and to glorify Thee with the Father and the Holy Spirit, now and forever and unto the ages of ages.

Amen.

LORD’S PRAYER Blessed be our Lord Jesus Christ. Amen.

Our Father, who art in heaven, hallowed be thy name; thy kingdom come; thy will be done on earth as it is in heaven.

Give us this day our daily bread; and forgive us our trespasses, as we forgive those who trespass against us; and lead us not into temptation; but deliver us from evil.

For thine is the kingdom and the power and the glory unto the ages of ages.

Amen.

May you all be blessed by the grace of the Holy Spirit.

Depart in peace and the Lord be with you all. Amen.

14