Spiritual Bread - June 12, 2020

ՀՈԳԵՒՈՐ ՀԱՑ / SPIRITUAL BREAD Ուրբաթ/ Friday 12 Յունիս/ June, 2020- No. 63

920 Progress Ave. Toronto, ON, M1G 3T5 Tel: 416 431 3001 www.TorontoArmenianChurch.com / info@TorontoArmenianChurch.com

ՏԷՐՈՒՆԱԿԱՆ ԱՂՕԹՔ Օրհնեալ Տէր մեր Յիսուս Քրիստոս. ամէն: Հայր մեր, որ յերկինս ես, սուրբ եղիցի անուն քո: Եկեսցէ արքայութիւն քո, եղիցին կամք քո որպէս յերկինս եւ յերկրի: Զհաց մեր հանապազորդ տուր մեզ այսօր, եւ թող մեզ զպարտիս մեր, որպէս եւ մեք թողումք մերոց պարտապանաց: Եւ մի տանիր զմեզ ի փորձութիւն, այլ փրկեա զմեզ ի չարէ: Զի քո է արքայութիւն եւ զօրութիւն եւ փառք յաւիտեանս. ամէն։ ԸՆԹԵՐՑՈՒՄ ՄԱՏԵԱՆ ՈՂԲԵՐԳՈՒԹԵՆԷՆ (ՆԱՐԵԿ) ԲԱՆ ԿԳ ՍՐՏԻ ԽՈՐՔԵՐԻՑ ԽՈՍՔ ԱՍՏԾՈՅ ՀԵՏ Ա Բարերար եւ բազմագութ, մարդասէր եւ երկայնամիտ միակ թագաւոր, Հօրդ հետ պատւուած եւ օրհնաբանուած Տէ՛ր ամենայնի, Որդի՛դ կենդանի Աստծոյ, Դու, որ ինձ երբէք կորչելու տեղիք չես տալիս, Եւ ամենեւին չես փորձւում չարից, Ու մեղաւորի մահն իսկ չես ուզում, Եւ կամքդ փրկութիւն է բերում բոլորին, Մեղքի մրրիկը քաւութեան մեղմաշունչ զեփիւռի ես փոխում դու Եւ բարկութեան հուրը փոխարկում անձրեւի: 2

Դու, որ քո բարի հրամանին չանսացող կնոջն հետ դարձրիր իր ընթացքից, Նոյն արձանի մէջ կերպաւորելով զոյգ գոյացութեամբ երկու բնութիւն,Ո՛չ անմեղների եւ ո՛չ էլ իսպառ պատժուածների կարգը իրապէս դասելով նրան: Դու, որ ծովի լոյծ ջրերն հորձանուտ` քարակոյտի պէս իրար վրայ դիզեցիր բարդ-բարդ Եւ անապատի կարծրանիւթ վէմն իբրեւ հոսող վտակ բխեցրիր: Դու, Յորդանանի սրընթաց վայրէջքը կանգնեցրիր հրաշապէս, Դարձնելով այն որպէս լուացումի աւազան հեթանոսների հետնորդների համար: Երիքովի պարիսպը պնդակուռ Սատանայի բռնութեան կործանման որպէս օրինակ Թեթեւ յարդի պէս օդ ցնդեցրիր դու, Եւ այդ քաղաքի ջուրը վնասակար, այլաբանօրէն, Որպէս օրինակ քանանացոց փրկութեանը, դէպի բարին փոխուելուն` Դու խորհրդաւոր աղով համեմելով` անուշացրիր: Մեռայի դառնութիւնը-նշանակ անհաւատութեան` Դու կենաց փայտով պիտանի դարձրիր, քաղցրացրիր քեզ պէս` միացնելով քեզ հետ: Գետից առնուած ջուրն ինչպէս արիւն մակարդեցիր դու ցամաքի վրայ,Իբրեւ նշանակ անհուն հաճութեանդ, որի համաձայն, Անփոփոխ պիտի գունաւորվեր նոր երանգով բոսորային: Անկենդան գաւազանին անթոյն վիշապի նմանութիւն ու տիպ տուեցիր, Ի պատկերացումն քո ըստ մեզ ձեւակերպմանն ու ընտրութեանն օտար ազգերի: Մովսէսի երջանիկ աջը պահպանելով անեղծ ու անփոփոխ` 3

Ցոյց տուիր դու մեզ նախապէս ապագայի հրաշքներդ, բարձրեա՛լ, Որոնք մարդեղութեանդ ընթացքին պիտի կատարէիր, Եւ ապա, քեզանով` ախտաւոր մարմնիս մաքրագործուելը գուշակեցիր: Եւ դու այս բոլորով, ահա, ամէնուրեք, Մեղաւորներին կորստեան ենթակա, բարեխնամօրէն, Սիրոյդ հրաշքով կատարուող անակնկալ գիւտը գուշակեցիր, Օրհնեա՜լդ ամենագութ: Բ Ծլեցնում ես դու երկրից կանաչ խոտ ու կեանքի կոչում անշունչ մեռեալին, Անշարժին կառավարում ես որպէս ընթացող, Անարգ արգանդից դուրս ես կոչում քեզ պատկերակիցներ, Պատանիներին սեղանատամներ տալիս ըմբոշխնող Եւ նրանց մաքուր այտերի վրայ մազ ես աճեցնում, Եւ սեւասաղարթ վարսերը ձեան պէս զարմանագործում, Ցոյց տալով, թէ քո կարողութիւնը անցնում է ամէն սահմանից, հզօ՜ր, Շրթունքների բնազդական թոթովանքները, ինչպէս Յոբն է ասում, Փոխարկում ես դու հարազատ ու պարզ արտաբերութեան, Սասանում ես դու երկրին ու նրա սիւները` հիմքից, Ցոյց տալով թէ, դո՛ւ կմնաս միայն անկորնչելի: Դու թաւալում ես տարերքը, որպէս անցաւոր իրեր Եւ դարձեալ նոյն տեղ հաստատում դրանք որպէս մնայուն. Այսպէս` յայտնելով, թէ կարող ես դու նոյն այդ դիւրութեամբ Կապել մեր բազում մեղքերը եւ կամ արձակել: Անզգա էութիւնն արուսեակի սանձահարում ես կարծես թէ երասանով, Այդպէս` ցոյց տալով, թէ մեր բնութեան հակումները չար 4

Կարող ես դիւրաւ դու հանդարտեցնել, երբ էլ կամենաս: Անբարբառ լուսնի բոլորակը դու մերթ ունայն ես անում եւ մերթ պատարուն, Ապացուցելով, որպէս աւետիս, այդ տեսնողներիս, Թէ բարիքներից նուաղած մեր մեղապարտ մարմինները Դու նախաստեղծ հարստութեամբ կամբողջացնես դարձեալ: Անխօս աստղերի բազմութիւնը դու իբրեւ փոքրաթիւ հօտերի խմբեր, Բաժանում ես իրարից եւ հաւաքում դարձեալ, Ի խորհուրդ կենաց հաստատուն յոյսի, ո՜վ քաղցրահայեաց տեսութիւն, Թէ դու չաղաչող լեզուներին էլ կարող ես լրիւ նոյնպէս ողորմել: Գ Ծովում, դու կեանքի ու մահուան միջեւ ճամփա ես բացում ուղիղ ապահով, Այդպիսով հաստատ հաւաստիացնելով, թէ վտանգաւոր վայրում էլ նոյնպէս Կարող ենք լինել անգայթակղելի` քեզնով պաշտպանուած: Ինչպէս կաթսայում կրակի վրայ եռացող ջուրը, Այդպէս` մեղքերի պղտոր մրրիկն էլ քո կամքի խօսքով կդադարեցնես: Նայում ես երկրին ու շարժում ես այն, Որպէսզի անբան այդ զանգուածով զգաստացնես մեզ` մտաւորներիս: Ալիքների վրայ տատանուող փոքրիկ մակոյկի նման Դղրդում ես դու հողազանգուածի թանձրութիւնն անբաւ, Որով բովանդակ արարածներին ծանուցանում ես, թէ կաս աներկբա, Եւ որ քո զօրեղ խօսքով ես հիմնել տիեզերքն համայն: Սերմանում ես դու մեր անշնչացած մարմիններն հողում, 5

Եւ այնտեղ նրանց անկորուստ պահելով` կենդանացնում կրկին, Ապականելին հողին պահ տալով անեղծն ստանում, Դու մահկանացու նիւթի հետ կենաց նշխարդ ես խառնում: Դու քո ակնարկող մի հրամանով ստեղծուածների ողջ անկերպարան Փոքր-ինչ վայրկեանում ձեւակերպեցիր ամէն մէկն իր պէս: Քոնն են զօրութիւնն ու կարողութիւնը, Զի դու օրերի հոլովումներով շրջանակում ես տարուայ եղանակները, Իւրաքանչիւրն իր ժամանակին, բազմապիսի գեղեցկութեամբ` մեր տեսողութեան համար: Անմռունչներին ձայն ես տալիս դու իբրեւ կենդանու. Ներշնչում միայն, ու քայլում են նրանք. Դո՛ւ ես լոկ հինում հնարագիտութեան անճառ արուեստով մէգն ու առաւօտը: Առաջնաստեղծ գոյացութեան նախակարգ յօրինուածքից յետոյ, Ըստ երանելի մի գրուածքի կանխահիաց զարմացման,Երբ դու մարդացար, կատարեցիր մեծամեծ փառաւոր հրաշագործութիւններ,Որոնց թիւ չկա, ստեղծելով նոր ու նուիրական Մի ուրիշ աշխարհ աւելի անեղծ, քան առաջինը: Դ Դու, որ մեր յանցանքը քոնը համարեցիր եւ արդարութիւնդ շնորհեցիր մեզ, Որ մեր հաշտութեան փրկանակն ինքդ քեզ վրայ առար, Որ դու չես դադարում ողորմելուց,Դարձրո՛ւ ամբարշտիս երկիւղածութիւնը բարեպաշտի, Թմրածիս զգաստացուցիչ արթնութեանը սրտի, Անմաքուրիս` պայծառ ու մաքուր կերպարանքի, Բազմամեղիս` անբծութեանն համեստ սուրբ պատկերի, 6

Կոտրուածիս` առողջութեան անխորտակելի, Լացածիս` զուարթ ուրախութեանն անտխրելի, Յուսահատուածիս` միացնող սիրոյ անլուծելի, Ամօթահարիս` հաստատուն վստահութեան անշարժելի, Խաւարածիս` Երանութեան լոյսին անմեկնելի, Մահուան գերուս` կեանքին անապականելի. Որպէսզի խոստովանուած անունդ, Յիսուս, Փառաւորուի Հօր եւ սուրբ Հոգուդ հետ` Երկնքում եւ երկրի վրայ եւ նրանց բոլոր բնակիչներից, Յաւիտեանս յաւիտենից. ամէն: ԱՂՕԹՔ Տէր ողորմեա, Տէր ողորմեա, Տէր ողորմեա: Կը գոհանանք Քեզմէ, Տէ՛ր Աստուած մեր, որ մեզի խաղաղութեամբ հանգիստ քուն շնորհեցիր եւ արթնեցնելով հասցուցիր մեզի երկրպագելու Ահաւոր և Փառաւորեալ Քու Սուրբ անունդ: Տո՛ւր մեզի, Տէ՛ր, կ՚աղաչենք Քեզի, գիշերուայ մնացած մասը խաղաղութեամբ անցնել եւ մեր պանդուխտ կեանքի ամբողջ ժամանակը Քու երկիւղովդ ամրացո՛ւր եւ պահպանէ՛, որպէսզի, զգուշութեամբ եւ անարատ վարքով կրօնաւորելով այս աշխարհի մէջ, ժամանենք անխռով եւ խաղաղ նաւահանգիստը՝ յաւիտենական կեանքը, շնորհքներով եւ մարդասիրութեամբ մեր Տիրոջ եւ Փրկիչին՝ Յիսուս Քրիստոսի, Որուն հետ Քեզի՝ Հօր եւ Սուրբ Հոգւոյդ վայել է փառք, իշխանութիւն եւ պատիւ, այժմ եւ միշտ եւ յաւիտեանս յաւիտենից. ամէն։ ԱՒԵՏԱՐԱՆ ԸՍՏ ՄԱՏԹԷՈՍԻ 9: 27-34 Երբ Յիսուս յառաջ անցաւ անկէ, երկու կոյրեր հետեւեցան անոր՝ աղաղակելով. «Ողորմէ՜ մեզի, Դաւիթի՛ Որդի». Երբ տուն հասաւ, կոյրերը եկան իրեն: Յիսուս ըսաւ անոնց. «Կը 7

հաւատա՞ք թէ կրնամ ընել այս բանը»: Ըսին անոր. «Այո՛, Տէ՛ր»: Այն ատեն դպաւ անոնց աչքերուն եւ ըսաւ. «Թող ըլլայ ձեզի՝ ձեր հաւատքին համեմատ»: Անոնց աչքերը բացուեցան, ու Յիսուս ազդարարեց անոնց՝ ըսելով. «Զգուշացէ՛ք որ ո՛չ մէկը գիտնայ»: Բայց անոնք մեկնելով տարածեցին անոր համբաւը այդ ամբողջ երկրին մէջ: Երբ անոնք դուրս ելան, ահա՛ համր դիւահար մարդ մը բերին իրեն: Երբ դեւը ելաւ, համրը խօսեցաւ: Ուստի բազմութիւնները զարմացան, ու կ՚ըսէին թէ բնա՛ւ այսպիսի բան երեւցած չէր Իսրայէլի մէջ: Բայց Փարիսեցիները կ՚ըսէին. «Ան դեւերուն իշխանո՛վ դուրս կը հանէ դեւերը»: ԲԺՇԿՈՒԹԵԱՆ ԱՂՕԹՔ Տէր ողորմեա, Տէր ողորմեա, Տէր ողորմեա: Փարատէ՛ ցաւերը եւ բժշկէ՛ հիւանդութիւնները քու ժողովուրդէդ, Տէր Աստուած մեր եւ բոլորին կատարեալ առողջութի՛ւն շնորհէ` Քու ամենայաղթ խաչիդ նշանով, որուն միջոցով մարդկութեան տկարութիւնը վերցուցիր եւ դատապարտեցիր մեր կեանքի եւ փրկութեան թշնամին: Դուն ես մեր կեանքն ու փրկութիւնը, բարերար եւ բազումողորմ Աստուած. միայն Դո՛ւ կրնաս ներել մեր մեղքերը եւ մեզմէ հեռացնել ախտերն ու հիւանդութիւնները. Քեզի յայտնի են մեր կարիքները: Բարիքներ պարգեւող, առատ ողորմութիւնդ պարգեւէ՛ քու արարածներուդ՝ իւրաքանչիւրին ըստ իր պէտքին, որովհետեւ արարածներուդ միջոցով միշտ կը գովաբանուի Ամենասուրբ Երրորդութիւնդ. Այժմ եւ միշտ եւ յաւիտեանս յաւիտենից. ամէն: 8

ՔԱՐՈԶ Սուրբ Խաչով Տիրոջը աղաչենք, որպէսզի սրանով փրկէ մեզ մեղքերէն եւ Իր ողորմութեան շնորհով պահէ մեզ: Ամենակալ Տէր Աստուած մեր, ապրեցու՛ր եւ ողորմէ՛: ՊԱՀՊԱՆՈՒԹԵԱՆ ԱՂՕԹՔ Տէր ողորմեա, Տէր ողորմեա, Տէր ողորմեա: Պահպանիչ եւ հաւատացեալներու յոյս, Քրիստոս Աստուած մեր, պահէ պահպանէ եւ օրհնէ Հայոց ազգը եւ Հայաստանեայց Եկեղեցին. Քու Սուրբ եւ պատուական Խաչիդ հովանիին ներքեւ, խաղաղութեան մէջ. փրկէ եւ ազատէ երեւելի եւ աներեւոյթ թշնամիներէն, արժանաւորէ գոհութեամբ փառաւորենք Քեզ ընդ Հօր եւ Սուրբ Հոգւոյն. այժմ եւ ﬕշտ եւ յաւիտեանս յաւիտենից. ամէն:

ՏԷՐՈՒՆԱԿԱՆ ԱՂՕԹՔ Օրհնեալ Տէր մեր Յիսուս Քրիստոս. ամէն: Հայր մեր, որ յերկինս ես, սուրբ եղիցի անուն քո: Եկեսցէ արքայութիւն քո, եղիցին կամք քո որպէս յերկինս եւ յերկրի: Զհաց մեր հանապազորդ տուր մեզ այսօր, եւ թող մեզ զպարտիս մեր, որպէս եւ մեք թողումք մերոց պարտապանաց: Եւ մի տանիր զմեզ ի փորձութիւն, այլ փրկեա զմեզ ի չարէ: Զի քո է արքայութիւն եւ զօրութիւն եւ փառք յաւիտեանս. ամէն։ 9

Օրհնեալ ըլլաք Սուրբ Հոգիին շնորհներով, խաղաղութեամբ գացէք եւ Տէրը ձեր բոլորին հետ ըլլայ. ամէն։

֍

10

LORD’S PRAYER Blessed be our Lord Jesus Christ. Amen.

Our Father, who art in heaven, hallowed be thy name; thy kingdom come; thy will be done on earth as it is in heaven.

Give us this day our daily bread; and forgive us our trespasses, as we forgive those who trespass against us; and lead us not into temptation; but deliver us from evil.

For thine is the kingdom and the power and the glory unto the ages of ages.

Amen.

READING: FROM MADYAN VOGHPERKOUTYAN (NAREG) Prayer 63 Speaking with God from the Depths of the Heart A One and only king, compassionate, long-suffering, doer of good who loves mankind, honored with your Father and praised as the Lord of all, Son of the living God, never the cause of my destruction, who is not tempted by evil, who does not seek the death of a sinner, who offers salvation by your will, who turns the storm of sin into the breeze of pardon, and transforms the fire of anger into rain, who turned the woman that looked back from your goodness, into a single statue with two natures, placing her neither with the just nor unjust, 11

who transformed the liquidity of the sea, into a wall of stone, who caused a stream to spring and flow like a waterfall from the hard rocks of the desert, who stopped the rushing waters of the Jordan into a pool for cleansing the pagans and fortified the walls of Jericho symbolizing the destruction of Satan’s tyranny, demolished by you as if it were straw, who sweetened the poisonous waters with miraculous salts, as a metaphor for the conversion of evil to good, that is, the salvation of the Canaanites, who turned the bitter waters of Marah, the symbol of disbelief, into drinkable water with the staff of life that you shouldered, who took colorless water from the river and made it red as blood, who transformed the rod into a serpent to prefigure your taking of our nature and to show how Gentiles might join the elect, who with the blessed right hand of Moses foretold both your incarnation, O Lord on high, and through your grace, the cleansing of my corrupt body through an immutable transformation, by these great signs, you have foretold the rescue of long lost sinners by the caring art of your love, blessed and compassionate Lord.

12

B Almighty Lord, you who make the lifeless seed sprout green from the earth, who make the roots of the immobile tree move, who call those born of the unexalted womb, in your image, who give children teeth to chew, who make the beard grow, who turn the black foliage of hair into snow, showing that you reign over all.

You who transform the natural movements of the lips, in the words of Job, into meaningful expressions, who shake the earth and its pillars from their foundations, showing that through all creation, only you are indestructible.

You who vary the elements in their passing states and combine them in stable compounds, showing that for the multitude of sins you are likewise able to remember and forgive.

You train the inanimate dawning sun as if in a bridle, showing you can, if you wish, tame the evil impulses of nature.

And you regulate the speechless globe of the moon so that it is empty or full, providing illuminating hope to on-lookers that you are able to restore a sinful body depleted of goodness to its original state of innocent fullness.

You who gather and scatter the speechless constellations, like a flock of sheep, symbolic of the hope of life that you, Lord, with your sweet providence dispense in your abundant mercy even to the slow of tongue who do not petition you.

13

C You who chart the safe path on the sea between death and life, testifying that even in that perilous place we are protected through you.

You who, when the water is boiling in the cauldron like a furious storm of sin, calm it with the word of your will.

You, whose mere glance toward the earth causes tremors, rouse the animals to alert the thinking beings.

You who shake the limitless density of the land like a small sailboat tossing on the waves, by which you put all creatures on notice that you are decisively in control, holding the whole world in your hand.

You who sow dead bodies in the earth, keep them whole and bring them to life again, receiving the perishable create the eternal, who join the spark of life with mortal matter, who with but an utterance created the entire universe in an instant and adorned its barrenness in every way.

Yours is the strength and the power, that varies the seasons of the year, each with its fitting splendor.

You who command the unspeaking things as if they were alive, you who by merely giving the signal set them into motion, you alone weave the daylight and darkness with your creative art that is beyond telling.

You who after the first order of creation still performed miracles to the amazement 14

of blessed Job. You fashioned yet more permanent creations, and during your incarnation performed other celebrated acts without number.

D You who took our transgressions upon yourself, you who graced us with your righteousness, you who offered yourself as the ransom of our reconciliation, you who never abandoned mercy, turn the impious toward good, God-fearing works, the stupefied toward the sobriety of a vigilant heart, the impure toward the holiness of shining character, the sinners toward the purity of the tranquil saintly nature, the broken toward wholeness impervious to accidents, the weeping toward the joy of unclouded bliss, the hopeless toward the love of union, the embarrassed toward firmness, the people who live in darkness toward the light of endless joy, the captives of death toward life incorruptible.

For your name is glorified, Lord Jesus, professed in all ways with the Father and the Holy Spirit, in heaven on high and on earth below among all the inhabitants therein, forever and ever. Amen.

PRAYER Lord have mercy. Lord have mercy. Lord have mercy 15

We thank you, Lord our God, who granted us the rest of sleep in peace. As we awaken we hasten to worship and glorify your holiname. We pray, Lord, that you grant us to pass the rest of the night in peace and protects throughout our earthly pilgrimage and steadfast in our awe of you. Let us with caution and pure conduct be ministers in this world and let us arrive at the eternal harbor of life in you unharmed and in peace. With grace and the love of humankind of our Lord and Savior Jesus Christ, to whom is fitting, glory, dominion and honor along with your Father and Holy Spirit.

Now and always and unto the ages of ages. Amen.

GOSPEL ACCORDING TO MATTHEW: 9: 27-34 As Jesus went on from there, two blind men followed him, calling out, “Have mercy on us, Son of David!”

When he had gone indoors, the blind men came to him, and he asked them, “Do you believe that I am able to do this?”

“Yes, Lord,” they replied.

Then he touched their eyes and said, “According to your faith let it be done to you”; and their sight was restored. Jesus warned them sternly, “See that no one knows about this.” But they went out and spread the news about him all over that region.

While they were going out, a man who was demon-possessed and could not talk was brought to Jesus. And when the demon was driven out, the man who had been mute spoke. The crowd was amazed and said, “Nothing like this has ever been seen in Israel.”

But the Pharisees said, “It is by the prince of demons that he drives out demons.”

PRAYER FOR THE SICK Lord have mercy. Lord have mercy. Lord have mercy 16

Dispel the pain and heal the sickness of thy people, Lord our God and grant to all perfect health by the sign of thine all-conquering cross through which thou removed the weakness of mankind and condemned the enemy of our life and salvation. Thou art our life and salvation, beneficent and all merciful God, who alone can forgive us our sins and remove diseases and sickness from us, to whom are known our needs and necessities. Bestower of gifts, grant thy bounteous mercy to thy creatures according to their individual needs, through whom thy Holy Trinity is always glorified and praised, now and always and forever and ever. Amen.

LITANY By the Holy Cross let us beseech the Lord, that through it he may deliver us from our sins and save us by the grace of his mercy.

Almighty Lord our God, save us and have mercy upon us.

PRAYER OF PRESERVATION Lord have mercy. Lord have mercy. Lord have mercy Guardian and hope of the faithful Christ our God, guard, protect and bless Armenian Nation and Armenian Church, under the shadow of Thine holy and precious Cross in peace.

Deliver from enemies visible and invisible.

Make us worthy to give thanks to Thee and to glorify Thee with the Father and the Holy Spirit, now and forever and unto the ages of ages.

Amen.

LORD’S PRAYER Blessed be our Lord Jesus Christ. Amen.

Our Father, who art in heaven, hallowed be thy name; thy kingdom come; thy will be done on earth as it is in heaven.

17

Give us this day our daily bread; and forgive us our trespasses, as we forgive those who trespass against us; and lead us not into temptation; but deliver us from evil.

For thine is the kingdom and the power and the glory unto the ages of ages.

Amen.

May you all be blessed by the grace of the Holy Spirit.

Depart in peace and the Lord be with you all.

Amen.

18