Spiritual Bread - Հոգեւոր Հաց / Thursday, May 7, 2020

ՀՈԳԵՒՈՐ ՀԱՑ / SPIRITUAL BREAD Հինգշաբթի/ Thursday: 7 Մայիս/ May, 2020- No. 32

920 Progress Ave. Toronto, ON, M1G 3T5 Tel: 416 431 3001 www.TorontoArmenianChurch.com / info@TorontoArmenianChurch.com

ՏԷՐՈՒՆԱԿԱՆ ԱՂՕԹՔ Օրհնեալ Տէր մեր Յիսուս Քրիստոս. ամէն: Հայր մեր, որ յերկինս ես, սուրբ եղիցի անուն քո: Եկեսցէ արքայութիւն քո, եղիցին կամք քո որպէս յերկինս եւ յերկրի: Զհաց մեր հանապազորդ տուր մեզ այսօր, եւ թող մեզ զպարտիս մեր, որպէս եւ մեք թողումք մերոց պարտապանաց: Եւ մի տանիր զմեզ ի փորձութիւն, այլ փրկեա զմեզ ի չարէ: Զի քո է արքայութիւն եւ զօրութիւն եւ փառք յաւիտեանս. ամէն։ ԸՆԹԵՐՑՈՒՄ ՄԱՏԵԱՆ ՈՂԲԵՐԳՈՒԹԵՆԷՆ (ՆԱՐԵԿ) ԲԱՆ ԼԲ ՍՐՏԻ ԽՈՐՔԵՐԻՑ ԽՈՍՔ ԱՍՏԾՈՅ ՀԵՏ Ա Եւ արդ, ես հետինս վերոյիշեալ արժանաւորներից, Պատժապարտների կարգը արդարեւ դասելով ինքս ինձ, Ողորմութիւն եմ խնդրում քեզանից բոլորի աղերսաղօթքների հետ` Նկունների հետ եւ անհամարձակների, Տկարների հետ եւ փոքրիկների, Ընկածների հետ եւ արհամարհուածների, Տարագրուածների հետ եւ դէպի քեզ դարձածների, Երկմիտների հետ եւ աներկմիտների, Կործանուածների հետ եւ վերականգնածների, Ընկճուածների հետ եւ հաստատուածների, Գլորուածների հետ եւ կանգնածների, Մերժուածների հետ եւ ընդունուածների, 2

Ատուածների հետ եւ կոչուածների, Ապշածների հետ եւ զգաստների, Անառակների հետ եւ զսպուածների, Հեռացածների հետ եւ մօտեցածների, Հերքուածների հետ եւ սիրուածների, Ամօթահարների հետ եւ զուարթացածների Եւ ամաչկոտների ու խնդամիտների հետ: Սակայն ես այստեղ կպատմեմ դարձեալ ոչ թէ մեղքերը Երուսաղէմի, Ըստ մարգարէի հրամանառութեան իր նախնի ժողովրդի վերաբերեալ, Կամ Յակոբի տան գործերն անօրէն Այլ պիտի գամ յայտնելու իմ մեղքերը, Քանզի իմ մահուան աղէտի վրայ աւա՜ղ ասելով ըստ մարգարէի, Ես ինքս իմ ձայնով պիտի մեղադրեմ ինձ` սաղմոսողի խօսքի համաձայն, Որպէսզի իմ այս համայնապատում խոստովանութեամբ Պէտք չունենալով այլեւս աւաղ բացականչելու, Մէկ անգամ ընդմիշտ մաքրուեմ Էիդ օրհնեալ հրամանով: Բ Եւ արդ, ահաւասիկ, ծունկի գալով բարերարիդ քաղցրութեան առջեւ, Փռւում եմ հողին ցոյց տալու համար, թէ ինչպէս եմ ես ի մահ գլորւում, Ես, որ սողունի նման սահելով եւ անասնական գետնաքարշութեամբ, Կամաւոր կերպով գամեցի ինքս ինձ այս կորստական անցաւոր կեանքին Եւ սակայն հիմա յենուած քեզ, ո՜վ Տէր, Ինչպէս մարմնով Դաւթի արմատից ընձիւղուած 3

Եւ անճառօրէն անեղ աստուածութեանդ հետ շաղկապուած հաստատուն գաւազանի վրայ, որպէս կեանքի նեցուկի, Երախտիքներիցդ պատկառելով` կիսով չափ պիտի կանգնեմ դարձեալ, Կիսաբաց դէմքս հակած դէպի վար, եւ աչքս դէպի վեր, Խղճալի հայեացք յառելով քեզ, Տէ՜ր, որ մօտիկ ես մեր հեծութիւններին, Եւ ողորմութիւն ես բոլորովին, համակ քաղցրութիւն,Եւ լիճը լոյսիս լցրած արցունքով` Յոյսով լեփ-լեցուն պաղատանքներս մեծութեա՜նդ պիտի ես վերընծայեմ: Գ Լսի՛ր աննուազ եւ ամէնառատ երկայնամտութեամբ` քեզ դառնացնողիս, Դո՛ւ մեր փրկութեան պայմանըդ միակ: Աստուա՛ծ բոլորի, անճառ մեծութիւն, Անբովանդակելի բնութիւն, անքննելի իսկութիւն, Հզօր զօրութիւն, կարող բարերարութիւն, անպակաս լրութիւն, Անճառ ժառանգութիւն, վայելչական վիճակ, Առատ պատրաստութիւն, անստուեր իմաստութիւն, Տէնչալի տուրք, անձկալի շնորհ, բաղձալի բերկրութիւն, Անտխուր հանգիստ, անտարակոյս գիւտ, անկապտելի կեանք, Անծախելի ստացուածք, անփոխարինելի բարձրութիւն, Ամէնարուեստ բժիշկ, անսասան հաստատութիւն, Դարձուցիչ մոլորուածների, գտնող կորուսեալների, Յոյս` ապաւինածների, լոյս` խաւարածների, Քաւիչ մեղանչածների, ծածկարանդ փախչողների, Անդորրիչ խռովեալների, փրկութիւն մահացածների, Արձակիչ կապուածների, ազատիչ մատնուածների, Պատսպարան սահածների, վշտակիցդ սայթաքածների, 4

Երկայնամտութիւն տարակուսեալների. Լուսեղէն տեսք, ցնծութեան ցոյց, օրհնութեան անձրեւ, Հոգի երեսաց, զօրութիւն դէմքի, հովանի գլխի, Շարժիչ շուրթերի, ազդումն խօսքի, կառավար անձի, Բարձրացնող բազկի, երկարող` ձեռքի, սանձակալ սրտի, Ընտանի անուն եւ մերձաւոր ձայն, Կցորդութիւն հարազատ, խնամածութիւն հայրական, Խոստովանուած անուն, պաշտելի պատկեր, անպարագիր տիպ, Երկրպագուած տէրութիւն, բարեբանուած յիշատակ, Խնդութեան մուտք, անվրէպ շաւիղ, փառքի դուռ, Ճշմարտութեան ճանապարհ, երկնաճեմ սանդուղք, Եւ այլ բազմաթիւ խօսքեր գովեստի` անհամար շարքով, անբաւ տողերով, Որոնք ո՛չ երկրածին բերանը կարող է արտաբերել, Ո՛չ կարող է տանել մարմնեղէն գործիքը, Եւ ոչ էլ հոգեղէն իղձերը կարող են կշռել: Դ Ամէն տեսնող աչք քեզ է նայում, Տէ՛ր, Աստուա՜ծ բոլորի, Եւ դո՛ւ էլ նայիր քեզ հառաչաձայն պաղատող բոլոր քո ծառաներին, Աղախիններին, թէ նրանցից էլ աղաչող լինի: Ընդունի՛ր եւ իմ այս ողբ ու լացով ցանկասէր աչքիս ցողն արցունքների, Որով, Տէ՜ր Քրիստոս, թրջում եմ ահա ոտքը անարատ քո մարդեղութեան, Եւ օրինակով այն խորհրդաւոր` յանցաւոր կնոջ մազերի, Ընդունի՛ր նաեւ իմ դաւանութիւնն ու դարձը առ քեզ. Եւ համբոյրներով իմ շրթունքների` կեանքի փրկարար հաղորդութիւնը քո ճաշակելու` Համաշունչ կերպով կապիր ինձ քեզ հետ անլոյծ միութեամբ: 5

Որպէս երաշխիք քո ողորմութեան եւ քո գթութեան նո՛յնպէս բարերար, Փոքր իմ հաւատքի փոխարէն թող որ քո մեծ պարգեւը ընդունեմ քեզնից: Գթառատ սիրով, ծառայիս հանդէպ, որ դաւանում է անունդ անձկալի, Թող որ խստաշունչ հողմերը ձմռան` փոխարկուեն հանդարտ մեղմաշունչ օդի, Սաստիկ մրրիկը` ախորժ զեփիւռի, Կասկածներն երկչոտ` մեծ վստահութեան, Եւ պատիժների պատուհասները` երանութեան, Թախծագին տագնապները` հոգեւոր խրախճանքի, Ալեկոծութիւնները ծփանուտ` խորին խաղաղութեան, Եւ ղեկի թիավարումները` ապահով նաւահանգստի՜ հասնեն թող, Մեղքերի բեռների բերքն իմ փոխարկուի՛ թող շնորհաց թոշակի: Ե Քեզանից եկող այս բիւր եւ բոլոր բարութիւններով Թող որ բարձրանայ ամենահզօրիդ անունը խնկուած ու խոստովանուած. Թող ամաչի չար բանսարկուն` վռնդուած եւ հալածական. Թող ոչնչանան մուրհակները մեղքերիս. Կտրուեն կարթերը, եւ որոգայթները հեռացուեն, Կտրատուեն կապանքներն ու վիհը վանուի, Վնասները վերանան, ցնդեն պատրանքներն ու մեղքերը ջրուեն, Պարտաթղթերը պատռուեն, լուծը խորտակուի եւ քեղիքը քանդուեն: Թող որ փոխարէն չար յանցանքների մռայլ մթութեան Նաեւ դեւերի մեզ շրջապատող բանակների տեղ` 6

Փառքիդ արեւը հասնի մեզ աջից, ձախից, դիմացից, թիկունքից նոյնպէս, Լուսաւորելու եւ ապրեցնելու, փրկելու համար: Իսկ նրանց վրայ, ովքեր լիայոյս սպասում են քո լոյսի երեւալուն` Թող գարնանային ջինջ առաւօտեան ճաճա՜նչը շողա: Զի կարող ես դու ամէն ինչի մէջ եւ բարերար ես բոլորի համար, Կամենում ես դու, որ ամէնքն ապրեն եւ փրկութիւնն ես ուզում բոլորի: Զ Ո՜վ ամենապարգեւ ձեռք Յիսուս Քրիստոսի, Դարձի՛ր դէպի ինձ, քո շնորհատու աջը կարկառելով, Բնակուի՛ր իմ մէջ եւ միացիր ինձ, Չհեռանալով սիրոյ քո սենեակ` անձուկ իմ սրտից: Նկարագիրըդ անեղծանելի, որ նշխարն է քրիստոնէական փրկաւետ կոչման պանծալի լոյսի, Հանդիսանալով միջնորդ քո տեղակ` Թող ինձ հետ յաւէտ մնայ անկորուստ այս մատեանի մէջ Ա՛յն հոգով, որ մեզ յաւիտենական կեանքի կտակ էր խոստացել անճառ յօրինողդ երկնից: Եւ քեզ` պատճառիդ միակ, եւ միւսիդ` միակ պատճառից, Եւ քեզ` որ դարձեալ պատճառն ես մէկի, Երրեակ անձնաւորութեանդ եւ մի աստուածութեանդ Վայելում է փառք վեհ երկնաւորներից եւ սրբերի դասերից, Յաւիտեանս յաւիտենից. ամէն: ԱՂՕԹՔ Տէր ողորմեա, Տէր ողորմեա, Տէր ողորմեա: 7

Խաղաղութի՛ւն մեր եւ Կեանք, որ Հօրմէ առաքուեցար, Միածի՛ն Որդի Աստուծոյ, Տէ՛ր մեր եւ Փրկիչ, Յիսո՛ւս Քրիստոս, տո՛ւր մեզի Քու խաղաղութիւնդ, որ շնորհեցիր Քու սուրբ առաքեալներուդ՝ փչելով անոնց վրայ Քու Կենդանացուցիչ եւ Ամենազոր Սուրբ Հոգիդ, որպէսզի մենք ալ խաղաղելով ամէն տեսակի աշխարհային սայթաքումներէն, Աստուածային շնորհքներուդ տաճար եւ բնակարան ըլլանք եւ գոհանալով փառաւորենք Քեզ Հօր եւ Սուրբ Հոգիիդ հետ, Քրիստո՛ս Աստւած մեր, այժմ եւ միշտ եւ յաւիտեանս յաւիտենից. Ամէն: ԱՒԵՏԱՐԱՆ ԸՍՏ ՂՈՒԿԱՍԻ 13: 10- 17 Շաբաթ օրը՝ ինք կը սորվեցնէր ժողովարաններէն մէկուն մէջ: Եւ ահա՛ կին մը կար հոն, որ տասնութ տարիէ ի վեր ունէր հիւանդութեան ոգի մը. կքած էր, եւ ամե՛նեւին չէր կրնար շիտակ կայնիլ: Յիսուս տեսնելով զայն՝ կանչեց ու ըսաւ անոր. «Կի՛ն, արձակուած ես հիւանդութենէդ», եւ ձեռքը դրաւ անոր վրայ: Ան անմի՛ջապէս շտկուեցաւ, ու փառաբանեց Աստուած: Քանի որ Յիսուս բուժեց Շաբաթ օրը, ժողովարանին պետը ընդվզելով ըսաւ բազմութեան. «Վեց օր կայ՝ որոնց մէջ պէտք է գործէք. ուրեմն ա՛յդ օրերը եկէք ու բուժուեցէք, ո՛չ թէ Շաբաթ օրը»: Ուստի Տէրը պատասխանեց անոր. «Կեղծաւո՛ր, ձեզմէ իւրաքանչիւրը Շաբաթ օրը իր եզը կամ էշը մսուրէն չ՚ա՞րձակեր, որպէսզի տանի՝ ջուր տայ: Հապա ասիկա՝ որ Աբրահամի աղջիկ էր, եւ ահա՛ տասնութ տարի Սատանան կապած էր զայն, պէտք չէ՞ր որ Շաբաթ օրը արձակուէր այդ կապէն»: Երբ այս բաները ըսաւ, իր բոլոր հակառակորդները ամօթահար եղան. իսկ ամբողջ բազմութիւնը ուրախացաւ այն բոլոր փառաւոր գործերուն համար՝ որ ան կը կատարէր:

8

ԲԺՇԿՈՒԹԵԱՆ ԱՂՕԹՔ Տէր ողորմեա, Տէր ողորմեա, Տէր ողորմեա: Փարատէ՛ ցաւերը եւ բժշկէ՛ հիւանդութիւնները քու ժողովուրդէդ, Տէր Աստուած մեր եւ բոլորին կատարեալ առողջութի՛ւն շնորհէ` Քու ամենայաղթ խաչիդ նշանով, որուն միջոցով մարդկութեան տկարութիւնը վերցուցիր եւ դատապարտեցիր մեր կեանքի եւ փրկութեան թշնամին: Դուն ես մեր կեանքն ու փրկութիւնը, բարերար եւ բազումողորմ Աստուած. միայն Դո՛ւ կրնաս ներել մեր մեղքերը եւ մեզմէ հեռացնել ախտերն ու հիւանդութիւնները. Քեզի յայտնի են մեր կարիքները: Բարիքներ պարգեւող, առատ ողորմութիւնդ պարգեւէ՛ քու արարածներուդ՝ իւրաքանչիւրին ըստ իր պէտքին, որովհետեւ արարածներուդ միջոցով միշտ կը գովաբանուի Ամենասուրբ Երրորդութիւնդ. Այժմ եւ միշտ եւ յաւիտեանս յաւիտենից. ամէն: ՔԱՐՈԶ Սուրբ Խաչով Տիրոջը աղաչենք, որպէսզի սրանով փրկէ մեզ մեղքերէն եւ Իր ողորմութեան շնորհով պահէ մեզ: Ամենակալ Տէր Աստուած մեր, ապրեցու՛ր եւ ողորմէ՛: ՊԱՀՊԱՆՈՒԹԵԱՆ ԱՂՕԹՔ Տէր ողորմեա, Տէր ողորմեա, Տէր ողորմեա: Պահպանիչ եւ հաւատացեալներու յոյս, Քրիստոս Աստուած մեր, 9

պահէ պահպանէ եւ օրհնէ Հայոց ազգը եւ Հայաստանեայց Եկեղեցին. Քու Սուրբ եւ պատուական Խաչիդ հովանիին ներքեւ, խաղաղութեան մէջ. փրկէ եւ ազատէ երեւելի եւ աներեւոյթ թշնամիներէն, արժանաւորէ գոհութեամբ փառաւորենք Քեզ ընդ Հօր եւ Սուրբ Հոգւոյն. այժմ եւ ﬕշտ եւ յաւիտեանս յաւիտենից. ամէն:

ՏԷՐՈՒՆԱԿԱՆ ԱՂՕԹՔ Օրհնեալ Տէր մեր Յիսուս Քրիստոս. ամէն: Հայր մեր, որ յերկինս ես, սուրբ եղիցի անուն քո: Եկեսցէ արքայութիւն քո, եղիցին կամք քո որպէս յերկինս եւ յերկրի: Զհաց մեր հանապազորդ տուր մեզ այսօր, եւ թող մեզ զպարտիս մեր, որպէս եւ մեք թողումք մերոց պարտապանաց: Եւ մի տանիր զմեզ ի փորձութիւն, այլ փրկեա զմեզ ի չարէ: Զի քո է արքայութիւն եւ զօրութիւն եւ փառք յաւիտեանս. ամէն։ Օրհնեալ ըլլաք Սուրբ Հոգիին շնորհներով, խաղաղութեամբ գացէք եւ Տէրը ձեր բոլորին հետ ըլլայ. ամէն։

֍ 10

LORD’S PRAYER Blessed be our Lord Jesus Christ. Amen.

Our Father, who art in heaven, hallowed be thy name; thy kingdom come; thy will be done on earth as it is in heaven.

Give us this day our daily bread; and forgive us our trespasses, as we forgive those who trespass against us; and lead us not into temptation; but deliver us from evil.

For thine is the kingdom and the power and the glory unto the ages of ages.

Amen.

READING: FROM MADYAN VOGHPERKOUTYAN (NAREG) Prayer 32 Speaking with God from the Depths of the Heart A And now, being bereft of all the virtues mentioned and seeing myself among those who should be punished, I pray for mercy with the prayers of all others, with the defeated and timid, the weak and small, the fallen and despised, the banished and returned, the doubter and the true believer, the disgraced and the exalted, the repressed and the upright, the stumbling and the standing, the rejected and the accepted, 11

the hated and the called, the stupefied and the sober, the wayward and the restrained, the exiled and the invited, the disowned and the beloved, the dejected and the cheerful, the somber and the joyful.

B But here I will not recount again the sins of Jerusalem, as Micah commanded concerning his forefathers, or as Isaiah told of Jacob’s iniquity, rather I will reveal my own transgressions, for with the peril of death upon me, I utter, “Alas,” like the prophet Micah, and reproach myself like the Psalmist, so that my full confession might find favor, and I will not need to say “alas” again, but might be at once cleansed completely by your blessed command.

Now, again upon my knees, before your sweet beneficence, I open my soul before you, showing how I sink like an image of death, like the crawling beasts lowered to the ground and covered in dust, I, who nailed myself on the path of destruction in this fleeting life.

Let me lean upon you, Lord, staff of life, body springing from the root of David, inexplicably joined to your uncreated divinity.

I stand bowed and humbled before you, good Lord, with my face turned to the ground and my eyes raised to you on high, 12

gazing pathetically upon you who hears our sighing, perfectly compassionate, thoroughly sweet, a lake filled with tears of light, I offer prayers of hope to your majesty.

C O totally generous God, whose patience never ends, hear me though I cause you bitterness.

You alone are the means of our salvation, God of all, great beyond telling, nature beyond comprehension, truth beyond examination, mighty power, able benefactor, unending calm, indescribable inheritance, fitting fortune, abundant preparation, unobscured wisdom, fervent gift, desirable offering, longed-for bliss, peace unspoiled by sadness, discovery beyond doubt, life that cannot be wrenched away, estate that cannot be sold, exaltation that cannot be exchanged, doctor of all arts, unshakable foundation, who turns back the wayward, finds the lost, gives hope to those who seek refuge, light for those in darkness, forgiveness for sinners, a sanctuary for runaways, calm for the troubled, salvation for the dead, who liberates the captive, frees the betrayed, steadies the slipping, grieves with the scandalized, suffers the doubters, O vision of light, sign of rejoicing, rain of blessing, breath of our nostrils, strength of our visage, covering of our head.

O mover of lips, inspirer of speech, helmsman of the soul, lifter of hands, extender of arms, who holds the reins of the heart, 13

O voice of a friend, called like one of the family, genuine antiphon, fatherly minister of care, name given in confession, worshiped image, boundless stamp for communion wafers, lordship before which we bow, eulogized memory, gateway to joy, unfailing path, door to glory, way of truth, ladder to heaven, worthy of a multitude of other praises, of infinite forms and verses without end, which an earthbound mouth cannot pronounce and the body lacks the stamina to say and the soul’s yearnings cannot sustain.

D All eyes turn to you, O God of all.

Incline your ear toward the prayers of the weeping voices of your servants and handmaidens.

Accept the dew of my woeful song, the tears of my sore eyes, upon the immaculate feet of your humanity, Christ, as you did when the sinner Mary washed your feet with her hair and tears.

Let me return to you professing faith with the kiss of my lips upon tasting the communion of life’s salvation, beneficent God, mercifully having received union with the same spirit and the same compassion as the sinful woman.

I hope for the pledge of your great gifts in exchange for my meager faith.

And through the compassion of your love for me, your servant who proclaims your cherished name, may the severe winter winds become tranquil air, the gusty storm become a pleasant breeze, the misgivings of fear become great confidence, 14

the meting out of punishment turn into bliss, the perils of grief become spiritual rejoicing, the tossing waves calm into placid water, the arm-wrenching helm turn toward a safe harbor, the harvest of heavy sin be transformed into a stipend of grace.

E And for the myriad of good things from you, may your mighty name be magnified, proclaimed and honored with incense.

May the instigator of evil be embarrassed, rejected and persecuted.

May the mortgage of sin be annulled, may the snares be cut loose, the traps removed, may the ties be undone, the abyss eliminated, may perils be lifted, deceit torn away, may the mortgage of sin be annuled, may yokes fall off, ploughs unhitched, and instead of the gloomy darkness of evil transgressions, and the siege of the armies of demons, may the sun of your glory shine forth, giving life, salvation and light, from the right and the left, the front and the back.

And may the morning rays of the soul’s springtime shine upon those who await your coming.

For you are charitable and comforting in all things, and all things are possible for you, you who want life and salvation for all.

F O hand of Jesus Christ, giver of all gifts, turn also toward me extending your grace.

15

Dwell in me, become a part of me and do not leave my anguished soul, the chamber of love.

And may your incorruptible image, a token of the brilliant light beckoning us to Christian salvation, stay with me to intercede for my entry in the book of your legacy of eternal life, Holy Spirit of the Gospel and heavenly creator.

And to you who are your own sole cause, and to you, the only begotten of the sole cause, and to you who bear the sole cause, three persons in one Godhead, worthy of glory from the greatest of mortals and the ranks of saints, forever. Amen.

PRAYER Lord have mercy. Lord have mercy. Lord have mercy Our peace and our life, who wast sent from the Father, onlybegotten Son of God, our Lord and Saviour Jesus Christ, give us thy peace, which thou didst grant to thine holy apostles by breathing into them thy life- giving and all- powerful Holy Spirit, so that having found our peace from all worldly commotions we also may become a temple and an habitation of thy divine grace, and may give thee thanks and glorify thee together with the Father and the Holy Spirit, O Christ our God, now and always and unto the ages of ages. Amen: GOSPEL ACCORDING TO LUKE: 13: 10- 17 On a Sabbath Jesus was teaching in one of the synagogues, and a woman was there who had been crippled by a spirit for eighteen 16

years. She was bent over and could not straighten up at all. When Jesus saw her, he called her forward and said to her, “Woman, you are set free from your infirmity.” Then he put his hands on her, and immediately she straightened up and praised God. Indignant because Jesus had healed on the Sabbath, the synagogue leader said to the people, “There are six days for work.

So come and be healed on those days, not on the Sabbath.”

The Lord answered him, “You hypocrites! Doesn’t each of you on the Sabbath untie your ox or donkey from the stall and lead it out to give it water? Then should not this woman, a daughter of Abraham, whom Satan has kept bound for eighteen long years, be set free on the Sabbath day from what bound her?”

When he said this, all his opponents were humiliated, but the people were delighted with all the wonderful things he was doing.

PRAYER FOR THE SICK Lord have mercy. Lord have mercy. Lord have mercy Look, beneficent Lord, with mercy upon us, who worship and glorify your holy name. Lord of hosts, grant peace to our souls from all the provocations of Satan and the distractions of the world. Send your angel of peace to us, that he may keep us safe by day and by night, awake and asleep, so that we may piously and worthily serve you Lord in this life and arrive at your heavenly eternal kingdom, which you have prepared from the beginning of the world for your saints. And may we glorify the Father, Son and Holy Spirit with them, giving thanks, now and always and unto the ages of ages.

Blessed is our Lord Jesus Christ. Amen: LITANY By the Holy Cross let us beseech the Lord, that through it he may deliver us from our sins and save us by the grace of his mercy.

Almighty Lord our God, save us and have mercy upon us.

17

PRAYER OF PRESERVATION Lord have mercy. Lord have mercy. Lord have mercy Guardian and hope of the faithful Christ our God, guard, protect and bless Armenian Nation and Armenian Church, under the shadow of Thine holy and precious Cross in peace.

Deliver from enemies visible and invisible.

Make us worthy to give thanks to Thee and to glorify Thee with the Father and the Holy Spirit, now and forever and unto the ages of ages. Amen.

LORD’S PRAYER Blessed be our Lord Jesus Christ. Amen.

Our Father, who art in heaven, hallowed be thy name; thy kingdom come; thy will be done on earth as it is in heaven.

Give us this day our daily bread; and forgive us our trespasses, as we forgive those who trespass against us; and lead us not into temptation; but deliver us from evil.

For thine is the kingdom and the power and the glory unto the ages of ages. Amen.

May you all be blessed by the grace of the Holy Spirit.

Depart in peace and the Lord be with you all. Amen.

18