İsa Yusuf Alptekin - Unutulan Vatan Doğu Türkistan

Seha Neşriyat: 105 Düşünce ve Siyaset: 13

ISBN 975

-

7370 - 23 - 1

2. Baskı

_Kapak Özkul Eren Baskı

Gündoğdu

Cilt Ahsen

İstanbul

-

1992

VATAN DOGU TÜRKİSTAN

İsa Yusuf ALPfEKİN Doğu Türkistan Devleti Sabık Genel Sekreter i

SEHA

NEŞRİYAT ve TİCARET A.Ş.

Şehit Kubilay Sok. No: 10 Fatih/İSTANBUL Tel: 524 14 80

-

524 16 00 Fax: 631 25 87

İTilAF llür ı:e bağımsız ülkeler temsilcilerine, defa­ larca

duyurulan

mutlaka makcs Doğu Türkistan

insanca bulacağı

yaşama

isteklerimizin,

ümidiyle,

bu kitapçığı;

Dliııcisı'ndıı,

samimi

al<ikalarını

t•.o.;iryc•nıı)/t'll ı·t•şifli iilfcdaılr•ld tlm;flarmıızn

ııc a:?iı

'l'iirlri.ıw'mi;:tlı· fm rlıiı•".''' lw11iııısı·y1·11 'J'iirk qı·u�·li­ !Ji ilı•

'J'iak JJflrlr11111•11tı•ıfrri111• illw/ ı•ıliyrınmı. /. A.

TAKDiM ·Bu muhtıraların sahibi ve Doğu Türkistan DAvilsı'nın günümü�ekl takipçisi, muhterem lsa Alptekin Bey'I tanıdıktan ve ıstırabını biraz deştlkten sonra. bu vatana ve millete sahip olma duygunuz, mutlaka daha da güçlenecektir. Çünkü, onun şahsında, vatanını kaybeden insan· ların. ıstırap yüklü çilesini göreceksiniz. Onun anlattıklarında, Çin ve Rus mezalimlnin dehşetengiz sahnelerini seyredeceksiniz. lsa Alptekln. bugün bir semboldür. Dünyanın en kanlı dlkdatörlerl tarafından esir alınan bir milletin ve çalınan bir vatanın :;embolüdür. Onun gördük· lerini, blldiklerlnl ve anlattıklarını, her vatımseverln ibretle takip ede­ ceği muhakkaktır.

Hem Çin komünistlerinin, ve hem de Rus komünistlerinin Türkls'­ tan'dakl kanlı icraatlarına yakından �ahit elan lsa Alptekln beyefendi.

1908 yılında, Doğu Türkistan'ın Kaşgar vilil)·etine bağlı Yenihisar kaza­ sında doğmuştur. Doğu Türklstan'da öğrenimini tamamladıktan sonra, çeşitli görevlerde bulunmuş ve 1947 yılında Doğu Türkistan Hükumetı Genel Sekreteri olm..;ştur. Bir seneden fazla kaldığı bu görevde; milli­ yetçi, antiemperyallst ve antikomünist bir politika uygulamanın reh­ berlerinden olmuştur.

1949 yılında komünistlerin

Doğu Türkistan'ı işgalinden

sonra.

Hlndistan'a iltica eden ve bilahere Türkiye'ye gelip yerleşen lsa Alpte­ kin. istanbul'da Doğu Türkistan Göçmenler CemiyeU'ni kurmuştur.

Türkistan'daki komünist istilasından kurtulduktan sonra, faaliyet· terini daha ziyade, Türklstan'ın tanınması ve biltnmesi hedefine yönelt­ miş, bu münasebetle. birçok beynelmilel kongreye katılmıştır. Hür dün­ ya ülkeleri ve beynelmilel teşekküllerle münasebetler temin etmeye ve bunlar aracılığı ile, Doğu Türkistan Dilvası'nın, Birleşmiş Milletler'e intikal ettirilmesine çalışmıştır.

Doğu Türkistan'daki faaliyetleri de dahil, 1926 yıllarından

beri

bitmeyen bir sabır. irade ve metanetle devamlı bir mücadele içinde bulunmuştur. Bu mücadelesinde maddi ve manevi hiç bir fedakirlıktan çekinmemiş,

çeşitli

külfet

ve

mahrumiyetlere katlanmıştır.

Çin

va

Ruslar tarafından çıkarılan bütün engel ve zorluklara cesaretle karşı koyan lsa Alptekin, Türkistan'ın dünyaya tanıtılması hususunda, bir çok tehlikeyi de göze almıştır. Kendisine yöneltilen tehdit, tekllf ve taltif gibi. düşman manevralarının ağına düşmemiştir,

5

lsa Alptekin Beyefendi; Doğu Türkistanlıların, kanla boğulan hür­ riyet ve lstiklll mücadelelerini, diplomasi alanında duyurmaya çalışan bir mücc:hittir. Onun, bu mücadelesindeki hedeflerini şöyle tesbit ede­ biliriz: a - lsllım dünyası ve Türkiye dahil, hür dünyanın yardımını te ­ min ederek mazlum. mahküm ve sahipsiz Doğu Türkistan'ın esaretten kurtulmasını sağlamak. b - Bütün dünyaca unutuian. gözlerden uzaklaştırılan Doğu Tür­ kistan'ı dünyaya tanıtmak. c - Başta Batı Türkistan olmak üzere, Sovyet Rusya'nın esare­ ti altında bulunsn esir Türk ülkelerinin kurtuluşu için faydalı olmak. d - Komünizm tehlikesinin vehametinden dünya milletlerini ve bilhassa lslem dünyasını haberdar ve i kaz etmek.

Hürriyet ve istiklalin en ateşli savunucusu olan ve Doğu Türkis­ tan'ın kurtuluşunu kendisine ulvi bir gaye edinen İsa Alptekin, birçok seyııhatlerde bulunmuştur. Orta Doğu ve lsliim ülkeleri başta olmak üzere; Batı Almanya, İsviçre. Avusturya, Fr&nsa, Belçika, İngiltere, Bir­ leşik Amerika. Japonya, Endonezya. Rusya, Tayland, Malezya, Seylan.

Filipinler, Aden, Somali vs. gibi ülkelerde Doğu Türkistan'la ilgili te­ maslarda bulunmuştur. Çeşitli senelerde vukubulan bu seyahatlerinde, her kademeden insanla ve yetkili zevatla tanışrrış, onlara Doğu Tür­ kistan'ın yerini ve önemini anlatmış ve bir efkar·

umumiye meydana

getirmeye çalışmıştır. Görüştüğü şahıslar arasındı.. bilhassa, devlet ve hükümet başkanlarıyla, siyasi ve dini liderler bı!lunmaktadır. lsa Bey'in şahsen görüştüğü zevatın bir kısmı şunlardır: Çin devlet başkanı Çan Kay Şek, Çin Başveki l i Vang Çing Vey, Hin­ distan devletinin kurucularından Gendi, Başvekillerinden Nehru, Pa­ kistan devletinin kurucusu Muhammed Ali CinnDh, Cumhurbaşkanı Eyü!>

Han, Pakistan Başvekillerinden Muhammed Ali Bogra, Suudi Arabistan Krallarından Melik Abdülaziz lbn Suud, Melik Suud ve Melik

Faysal,

M ısır Kıralı Faruk, Mısır Başve klllerinden Nahhas Paşa, Türkiye Cum­

hurbaşkanlarından ismet İnönü ve Cevdet Sunay, Türkiye Başvekillerin­ den Dr. Refik Saydam, Süleyman Demirel, Hariciye Vekilllerinden Şük­ rü Saraçoğlu, Fuat Köprülü, Fatin Rüştü Zorlu, İhsan Sabri Çağlaysngil

ve Feridun Cemal Ergin, Irak Kral Naibi Prens Abdül İlah, Irak Başve­ killerinden A bdülkerim Kasım, Afganistan Kralı Muhammed Zahir Şa h

.

Ürdün Kralı Hüseyin, Somali Devlet Başkanı Abdullah Osman,

6

Lübnan

Başvek i l i Samih Sulh, Fransa Başvekil M ü steşarlarından M. de Gentil, İngiltere büyükelçilerinden Sir Berkeley Gege, A.B.D. Parlamento Baş­ kanı MC. Cormack, A.B.D. m i lletvekil l erincen John M. Murphy, James H. Hestings, W illiam Murphy, Lester Wolf, A.B.D. Hariciye Bakanlığı Çin isleri Dairesi D irektörü Donald Anderson, A.B.D. Hariciye Bakan­ lığı Türkiye Masası Direktörü Fr.ank Cash. eski Türkiye büyükelçisi Par­

ker Hardt, Esir M i l letler Teşkilatı Başkanı Prof Dr. Lev E. Dabriansky.

Birleşmiş � il letler Mülteci Yüksek Komiseri Sa dre tti n Ağahan. Birleşmiş M i l letler insan Hakları Komitesi Başkanı M;;rc Schreyber, Japonya Par­ lamento Başkanı Naka Funada, Japonya Çini Araştırma Enstitüsü Di­ rektörü Voji Hirota, Japonya Müsl ümanları Cemiyeti Başkanı Prof. Ab­

dülkerim Saitoh, Dünya Komünist Aleyhtarlığı Başkanı Osami Kuboki, Endonezya

Kurucu

Meclis

Başkan ı

General

Abdülharis

Nasutyon

Endonezya Parlamento Baskanı ve Asya - Afrika Müslümanları Teşki­ kilatı Baskanı H. Ahmet S.laighu. H ariciye Bakanı Adam Malik, Endo­ nezya eski Başvekil lerinden Dr. Muhammed Natsır. Malezya Başbakanı Tungku AbLurrahmırn, Parlamento Baskanı hnseri Yusuf, Tayland Bas­ vekil i Field Muesal Thanom Kittikachorn ve Şeyhü l i s lam Haj İsmail Birı

Haj Yahya, Tibefin d i ni ve s iyasi lideri D;;lay-Lama, Dünya İslam Kon­ gresi Baskanı ve Filisti;ı Müftisi Hacı Emin El Hüseyni, Dünya İ slam Bir­ l i ğ i Genel Sekreteri M. Surur Sııbban, Kıbrıs Türk Cemaati Başkanı Rauf

Denktaş vs ...

Bu zevatla görüşmelerinde hiç bir şahsi emeli olmayan İsa Alp­ teki n . komünist zul müne dair görgüye mustenit bir çok had iseler nak­ letmiş, Birleşmiş Milletler üyesi olan ü lkelerden, Doğu Türkistan Dıi­ vas ı "nın, mezkur teşki lata intikal ettirilmesi hususunda yardımcı olma­ l arı d i l eğinde bulunmuştur.

1960 y ı l ı nda Delhi "de toplanan Asya-Afrika Konferansı"na. 1962'de Bağdat'ta toplanan Dünya İ slam Kongresi"ne. 1 964'de Somal i 'nin mer­ kezi Magadişo'da ve 1 965"te Mekke'de toplanan Dunya İslam Kongre­ lerine katı lan İsa Alptekin. yaptığı konuşmalar ve takdim ettiği muhtı ­ rillarla. İ s lam Dünyasını komünizme karsı uyanık bulunmaya çağı rmış ve Müslüman bir ülke olan Doğu Türkistar.'ın vahim durumuyla i l g ilen­ melerini istemiştir. G i ttiği ülkelerin bir çoğunda. ayrıca konferansla• vermi ş ve televizyon konuşmaları yapmıştır.

Türkistan'da ve Çin'de ikamet ettiği yıllarda. basınla da yakından alakadar olan İsa Alptekin,

· Türkisten Sesi•, a Tanrı Dağı•, •Altay0

7

isimleriyle aylık dergiler. ve bir de •Erk• adında günlük gazete ç ı kar­ m ı ştır. Bu yayınlarda işlediği •milliyetçilik

..

ve •Türkiye• ile ilgili ko­

nulardan dolayı. Çinliler tarafından •Pantürkish olarak suçlanan İsa Alptekin, Ç i n ve Rus idarecileri tarafından istenmeyen adam olarak iliın edilmiştir. Aynı durum. bugünkü idareciler t<:rafından da devam ettiril­ mekte ve faaliyetlerinin akim kalması için. çeşitli desiselere başvur­ maktadırlar.

Dünya çc;pındaki faal i yetleri yanında. Türkiye"de de bir çok çalış­ malar yapan İsa Alpteki n . yalnız 1 966'dan Mart 1971 yıl ına kadar geçen süre içinde 28 yerde konferans vermiş ve konuşmalar yapmıştır. •Ko­

münizm ve Milliyetçilik•, •Ko m üni z m in Gaye ve Emelleri•, • Dogu Tür­ kisU;n'da Kızıl Çin Mezalimi .. , •Batı Türkistan'da Kızıl Rus Mezalimi•, •Cin ve Rus Emperyalizmi Karşısında Türkistan• gibi konularla. komü­ nizmin mahiyetini ve tatbikatını anlatarak. Türkiye 'nin en buhranlı bir döneminde üzerine düşen vazifeyi ifa etmiştir. Bu konferansların bi• kısmı tarih ve yeri itibariyle şöyledir; 1 - 14.3.1 966 yıl ında M i l l i Türk Talebe Birliği (MTIB) tarafından düzenlenen ve İstanbul'daki bütün m i l l i yetçi teşekküllerin katıldığı bir basın toplantısında yapılan konuşma.

2 - 20.3.1966"da istanbul'da Taksim meydanında yapılan •Komü­

nizmi Telin M iting i• nde yaptığı konuşma.

3 - 27.3.1966'da Erzurum'da yapı lan •Komünizmi Telin M i ting i • n­ de yaptığı konuşma.

4 - 30.3 . 1 966'da Erzurum Atatürk Ü niversitesi 'nde. öğrencilere hitaben yapılan konuşma.

5 - 3 .4 . 1 966'da Kayseri M il liyetçi

Öğretmenler Birl\ği"nin daveti

üzerine Kayseri halkına hitaben yapı lan konuşma.

6 - 16.5.1966'da Komünizmle M ücadele Derneği Konya Şubesi­ nin <laveti üzerine Konya halkına hitcilien yapı lan konuşma.

.

7 - Türkiye Demir - Çelik İşletmeleri Genel Müdürlüğü nün daveti

üzerine Karabük'te 20 - 22 haziran 1 966 tarihleri arasında işçilere hita­ ben yapılan konuşma.

8 - 24 .7.196ii'da Komünizmle Mücadele Derneği Adapazarı Şube­ si"nin daveti üzerine. Adapazarı halkına hitaben yapılan konuşma.

9 - 25.7.1966 ile 5.8.1966 tarihleri arasında. K ı r ı kkale'de işçilere hitaben yapılan konuşmalar.

10 - 4 . 12 . 1966'da Ankara Türk Ocağında yapılan konuşma.

8

11 - 9.12.1966"da Ankara M illiyetçi Gençler B irliği'nin daveti üze­ rine halka hitaben yapılan konuşma.

1 2 - 1 1 .3.1967'de Bursa Mil l iyetçiler Derneği 'nin daveti üzerine hc;lka hitaben yapılan konuşma.

13 - 3 1 .10.1967"de İstanbul Eğitim Enstitüsü öğrencilerine hitaben yapılan konuşma.

14 - 30.1 .1971 tarihinde Samsun'da t:alka hitaben yapılan konuş· r.ıalar.

1 5 - 27.2.1971 'de Ankara ·nın Çubuk ilçesinde halka hitaben yapıl3, konuşma.

Bu ve benzeri konferansların dışında, Türkistan'ın kızıl Çin ta­ rafından işgal edilişi münasebeti i l e . değişik senelerde basın

top·

lantı ları da düzenleyen İsa Alptekin. Türkiye gazetelerini, komünizm tehl ikesine karşı daima uyanık olmaya çağırmıştır. İ m kanları yok denecek kadar s ınırl ı . maddi ve manevi bir çok kayıplara uğramış olan muhterem İsa Alptekin. çile dolu hayatının so:ı senelerini yaşamasına rağmen. ümit azim ve heyecanından bir şey kaybetmemiştir.

Ancak, insanlık adına üzülecek dur u m şurası ki, Doğu Türkistan Türkleri: komşuları, d indaşları ve ı rktaşları dahil, dünya ülkelerinden hiç birisi tarafı ndan himaye edilmek istenmemiştir. Yine, Çin esiri bir ülke olan Tibet'in durumu. on seme içerisinde üç defa Birleşmiş M i l l et­ ler'e getirildiği halde. Doğu Türkistan

Diıviısı"nı Birleşmiş M i lletler'e

intikal ettirecek bir devlet çıkmamıştır. H indistan'da bulunan Tibet mu­ hacirleri Budist dünyasının ve bir çok ü l kenin maddi ve manevi yard ı m ­ larıyla desteklenirken. Türkistanlı muhacir!er, kendi kaderlerine terke­ d i l mişlerd i r. İnsanl ık hı:varisi (!) ve hürriyet dostu ( ! ) kesilen birçok devlet. dünyanın en ıstıraplı çığlığına adeta kulağını tıkamıştır. Doğu Türkistan meselesi üzerinde. en çok. İ slam ülkeleri ve bilhassa Türkı­ ye, söz sahibi olması gerekirken: malesef en ilgisiz kalan ülkeler. bun­ lar olmuştur.

Ayrıca. üzerinde düşünülmesi gereken bir husus ta �:wdur. Dün­ yanın en yoğun asimile harel<etinin icra edi ldiği ve en korkunç me­ zalim ve sürgünlerin yapıldığı Türkistan ülkesi, acaba, hangi beynelmilel anlaşmanın kurbanı ol muştur? .. Rusya'da çok cüz 'i bir azınl ı k teşk:I eden Yahudi cemaatine yapılan. sfü:ümona bask ılar, ayyuka çıkarı l ı r v e bir çok kongrelerde müzakere konusu yapıl ı rken. yüz milyonluk Türk

9

dünyasının

büyük

bir

kesimi

üzerinde uygulanan jenosit hareketine

karş ı , seyirci kalınması, asırlık kin ve

husumetin bir gereği midir

acaba? ... İşte. böylesine sahipsiz ve himayesiz bir ülkenin ve toplumun, yü­ rek parçalayıcı manzarası karşısında: İsa Bey'in ve faaliyetlerinin öne­ m i bir kat daha artmaktadır. O vazifesi n i yapmış bir kisi olarak, bu dünyadan göçtüğü zaman. kendisini cevapsız b ı rakan hürriyet havarileri· nin (!) insanl ığa karşı işledikleri cinayetin vebali biraz daha büyümüş olacaktır.

Türkistan meselesi , insanlık adına halledi lmedikçe. ve renkleri so­ lan ins<;nların ülkesinde. hürriyet güneşi doğmad ıkça: dünya mil let­ ler! alınlarında kara bir lekeyi daima taşıyacaklardır.

Elinizdeki eserde, İ sa Alptekin'in. çeşitli ülke başkanlarına ve bey­ nelmilel kongrelere takdim ettiği muhtıraları, çeşitli sebeplerle neş­ r&ttiği bildirileri okuyacaksınız. Bunlar hür dünya ülkelerinde makes bul­ duğu ve ehemmiyet kesbettiği gün. insar.lık büyük bir vebalden kur­ tulacaktır.

Gönül arzu eder ki . Türkistan meseles inin hal ledilmesi davasında öncülük şerefi. Türkiye'nin hakkı olsun.

Abdullah Yaman

10

ÖNSÖZ Bugün, istiklal ve hürriyetine kavuşmanuş ülke, he­ men hemen kalmamış gibidir. Uzak Doğu ve Güney As­ ya'da, Afrika ve Amerika ülkelerinde, insan hak ve hürri­ yetlerini en adi sömürü hisleriyle ayaklar altına alan 18. ve 19. asır Avrupa emperyalizmi, insan haysiyetinin önünde eğilmeye mahkum olmuştur. Bugün, mezkı1r ülkelerde Av­ rupa emperyalizminin boyunduruğundan kurtuluşun yıl dönümlerini bayramlarla kutlayan milletler, büyük bir yekun nıtmaktadır.

Boyunduruk altında bulunan bir ülkenin kurtuluşun­ da, asgari iki temel şartın yerine getirildiğini görüyoruz.

Bunlardan birincisi, o ülke dahilinde milli bir uyanışın doğması ve sömürgeci ülkeye karşı silahlı bir mücadelenin başlamasıdır. İkincisi ise, hürriyet ve istiklal mücadelesine başlayan bir ülkenin; diğer hürriyet taraflısı ülkeler tarafından des­ teklenip, himaye edilmesi hususudur.

Ancak, Çin ve Rus .emperyalizmi altında, senelerdir, köleliğin en acısını tadan Müslüman-Türklerin durumu, ay­ rı bir özellik arzetmektedir. Çin ve Rus baskılarına karşı defalarca meydana gelen silahlı direniş hareke�eri, dünya­ nın gözü önünde çok kanlı olarak bastırılmıştır. Hatta, bu direnişlerin hemen akabinde kurulan Türk devletleri, hiç bir dünya devletinin destek ve himayesine mazhar olma­ dan, sömürgeciler tarafından dağıtılmıştır.

Hiç bir tarihi geçmişi olmayan ve dünya medeniyetle­ ri içinde en ufak bir katkısı bulunmayan bir çok kavim, yukarıda işaret ettiğimiz gibi, komşuları, dindaşları, ırkdaş­ lan, hatta Rus ve Kızıl Çin'in maddi ve manevi yardımları sayesinde istiklaline kavuşmuştur. İstiklaline kavuşma imkanları bulamayanların kurtuluş davaları ise, Birleşmiş

Milletler'de müzakere mevzuu yapılırken; asırlardan beri tarihle haşir-neşir olan ve büyük medeniyetlerin kurucusu bulunan Türk milletinin ıztırabırun, İslam dünyası dahil, hiç bir düı:ıya ülkesi tarafından, hissedilmemesi, kurtuluş davasının yardım görmemesi, insanlık adına acıklı bir man­ zaradır. Bunun istikbaldeki vebali, her halde taşınamaya­ cak kadar büyük olacaktır. İşte, bu vebalin hafifletilmesi için, yirmi beş seneden beri, birçok ülke lider ve temsilcileriyle temaslarda bulun­ duk. Bir çok beynelmilel kongre ve toplantılara, Doğu Tür­ kistan Davası'nı özetleyen muhtıralar takdim ettik. Fakat, bugün şunu itiraf etmek gerekir ki, hiç bir ülke, insanlığın kanayan bir yarası olan Türkistan davasını, Birleşmiş Mil­ letler'e getirmek lı'.itfunda ve cesaretinde bulunmamıştır. İşte, mezkur temaslarımızın, yazılı bir belge olarak, eflcir-ı umı'.imiyyeye kazandırılması ve yeniden dünya mil­ letlerine bir kurtuluş çağrısı olması bakımından, bu kitapçı­ ğı meydana getirdik. Çeşitli muhtıra ve bildirilerimizi bir araya toplamayı düşündük. Bunun, insanlık alemi için bir ibret vesilesi olacağı inancındayız.

Bu arada şunu belirtelim ki, kızıl cehennemden kur­ tulduktan sonra bize kucak açan aziz Türkiyeli kardeşleri­ mize, en samimi minnet ve teşekkürlerimizi takdim etmek, bizim için milli bir vecibedir.

Aynca, dünya seyahatlerimizde, bize yakın alakalarını esirgemeyen ve bazı isteklerimize cevap vermek nezaketini gösteren yabancı dostlarımıza teşekkürü insani bir borç telakki ediyoruz.

Uzun yıllar birlikte mücadele ettiğim ve Türkis­ tan'dan çıktıktan sonraki faaliyetlerimizde de beraber bu­ lunduğum, ve bazı muhtıralarda imzasını göreceğiniz, de­ ğerli mücadele arkadaşım merhum Mehmed Emin Buğra'yı ve diğer Türkistan şehitlerini ve büyüklerini rahmetle ana­ nın.

Allah milletimizi ve devletimizi payidar kılsın.

İsaAltekin

BiRiNCi BÖLÜM

MUHTIRALAR

«KOLOMBO PAKTI» üYESI BEŞ D EVLETiN BASVEKILLE RINE GöND ERiLEN M UHTIRA ( • )

Endonezya.

H indistan,

Pakistan,

Birmanya

ve

Seylan

Sayın

Başbakanları : Kolombo Paktının üyeleri olan Hindistan. Pakistan, Seylan, Birman· ya ve Endonezya devletleri tarafından • Asya · Afrika Konferansı• ismi altında bir kurultay tertiplemek için tesebbüse girişildiğini haber aldı· ğımız zaman. çok büyük bir ümit güneşinin doğacağı hissi gibi bir ha· let gözüktü. Çünkü, tarihte ilk olarak Asya ve Afri ka 'daki hür milletler tara· tından toplanacak olan bu kurultcıydan. Asya ve Afrika milletlerinin se· lameti ve saadetinin temini yolunda. büyük faydalı görüşmeler ve ka· rarların ümit edilmesi tabii bir duygudur.

Bahusus pek yakın bir maziye kadar esaretin

türlü işkencelerini

çekmiş olan ve mahkümll•ğun çesitli facic;larını başlarından geçirerek, ancak şimdi hürriyet nimetine kavusmuş olan Beş Kolombo devletinin bu konferansın müteşebbis heyeti olarak ortaya atılmaları, biz ve bizim gibi hala esarette yaşamakta olan m i lletler için, bir iyi tarihin başlama· sının müjdecisi olmuştur. Çünkü Kolombo Paktı devletlerinin devlet adamlarının kalblerindeki esaret ve mahkümiyet yaralarının, acılarının unutulması için, kafi zaman geçmemiştir ve hürriyet aşkının alevleri (• ı ransı ta'dan,

Metnini okuyacag-mız muhtıraya, Asya

ıBandung

Konfernnsı ı

8 nisan 1955'te

Genel

cevabi

Lir

Sekreteri tf:lgraf

.

Afrika Konfe­

Nurgroho,

göndcımı!itir.

Jakar­ Mezkür

cevabı, muhtır:?dan sonra aynen veriyoruz.

15

onların yüreklerinde sönmüş d eğildir. Bu c ihetle, bu kurultayın akdine teşebbüs ederlerken. onların, Asya ve Afrika'daki esir ve mahkum kardeşlerini düşünmelerini. vicdani

bir vazifeleri ve aynı zamanda

s i yasi menfaatleri ol-arak kabul edeceklerine inanıyoruz.

Lakin Kurultaya istirak için davet edilmeleri düşünülen devletlerin l istesini görünce hareretli ümıdimizin üzerine soğuk su dökülmüs gibi bir durumla karsılaştık. Çünkü bu l istede şu iki acı hakikat göze çarp­ maktadı r: 1 . Bu kur_ u ltaya istirak etmek için Asya ve Afrikalı 25 devlet ça­ ğ ı rılmıştır. Fakat müstemlekeci devletlerin imha ve istibdat çenberle­ rinden kurtulmak ve hürriyete kavuşmak için mücadele etmekte bu­ lunan Asyalı ve Afrikalı esir m i l l etlerden mümessi l ler çağırılması dü­ şünülmemiştir.

2. Bu kurultayda. hiç bir Emperya l ist devletin yer almaması . ku­ rultayın prensipleri g ibi mühim addedilmiştir: ama

böyle olmasına

rağmen en eski ve en müstebit bir emperyalist olan Çin devleti, bu kurultaya davet edilmiştir.

Bu iki hakikatten birincisinin yanlış bir hareket olduğuna dair hiç bir delil ve izahata ihtiyaç olmadığına kaniiz. İkincisine dair aşağıdaki izahatı arzetmeyi faydalı bulmaktayız: Çin devleti iki asırdanberi komşuları olan Doğu Türkistan. Mogol i stan ve Tibet memleketlerini istila etmiştir

istilaya karşı kendi

varlıklarını müdafaa eden ahaliden milyonlarcı..

Çin ordusunun kat-

liamdan geç i rmiş olduğu. resmi vesikalarla sabittir.

Asya tarihinde çok büyük mevk i i olan bu üç millet, hiç bir zaman Çin istilasına boyun eğmemiş ve kurtuh•$ savaşına devam etmiş v? etmektedirler. Bu kurtuluş savaslarına karş ı , Çin'in ister imparatorluk. ister Cumhuriyet ve ister Komünist reji mleri olsun. katliamdan başka hiç bir çare düşünmemiştir. Mesela 1 760'ta Çin istilasına uğramış olan Doğu Türkistan milleti, bugüne kadar 45 defa Çin zulmünden kurtul­ mak için s i lahlı ayakla:ımada bulunmuş ve Çin ise. bu milleti katliam etmekten başka hiç bir teşebbüste bulunmamıştır.

Asya tarihinde unutulması imkansız elan bu mühim üç m i lleti yo� etmek maksad iyle. Çin hükümetinin icra etmekte olduğu zulümlerden bir kaçını arzetmek isteriz: 1. Çin hükumeti . bu memleketlerin kendi ahal isi ve dünyadaki ilmi dil tarafından kulanılmakta bulunan mllli isimlerini yok ederek Do-

16

ğu Türkistan·a Sinkiang. İç Mogolistan'a Nıngı;::!

•

Suyuan

•

Çahar ve

Tibet'e Şhi Zang gibi uydurma çince isimler: takmak süretiyle. bu mem· lekctleri dünya efkarından silmeğe ve Çin ıına toprağının parçala:ı c;larak göstermeğe çalışmaktadır.

2.

Tı::r ihin bc:slı:.r.Qıcındanberi bu memleketlerin sahipleri olarak ya·

s:.mış olan Türk. Dcgol ve Tibet milletlerini yok etmek ve yerlerine Çin kolo�ilerini yerlestirmek içi.ı Çin hükümet i , en müthiş zulümleri icra eylemektedir.

3. Çin Hükümeti. bu milletlerin hürriyet c!a·dılarını bast•rmak mak·

sadiyle söz hürriyeti. basın hürriyeti . seyahat hürriyeti vs. gibi in· san haklarının hepsinden mahrum bırakm&ktc:dır. Bu milletlerin dil

ve

kültürlerini yok etmek için, her türlü vahşiyane zulüm ve h i leleri açık· ça kullanmaktadır.

Asya·Afrika kurultayının. Asya ve Afrika m i l l etlerine hakikaten fay· dalı cılm:ısı:ıı ıırzu cttiğimi.:den dolayı. <ışağıdaki ricalarımızı yükse� huzurL·mız:ı derin hürmetlerle 5unarı z : 1 . Bu kurnltc.ya iştirak etmek i � i n Asy:ı ve Afrika' d aki hür millet· l�r davet edildiği

gibi . şimdiki halde

hür bulunmayan

(Rus'un ve

Çin'in veyahut baska emperyalistlerin isti laları altındaki) m i l letlerin hür dünyada. muhao::e rette yaşamakta ve aynı zamanda mil letlerini kurtar· rr.ı.k için çalışmakta olan mümeso:;il lerinin de davet edilmesini isteriz. Çünkü Asya ve Afrika'dak: hür m i l l etl<.rin esir kardeşlerine ehem· miyet atfetmeyişleri . emperyalistlere manE'Vİ b i r yardım manasına ge· lebiiir. Esir milletleri temsil etmek için, hakim emperyalistlere müra· caat ederek memleketlerin içerisınden mümessi l çağırmak ise. empeı yal isti erin menfaatine hizmet eden unsurları'l �wrultaya girmelerin

J

•

yol

açar.

2 . Asya ve Afrika'da kuvvet kufü:nmak yoluyla, bir kaç milleti ha· kimiyetleri altında tutmakta bulunan Avrupa menşeli devletlerden hiç birisinin bu kurultaya davet edilmediği gibi, Asya'da en vahşı ve erı zal i m emperyalist olan Çi n'den hiç bir mümessilin bu kurultaya ka· bul edilmemesini isteriz. Çünkü bir milleti silah kuvvetiyle köle yapmak,

insan haklarına

karşı yapılan tecavüzlerin en fenasıdır. Bu mah iyetteki tecavüzler, is· ter Avrupa'dan gelmiş olsun. ister Asya'dan gelmiş olsun. mııtlaka red· dedilmelidir ve mütecaviz kim olıırsa olsun cez:ılandırılmalıdır.

Doğıı Türkistan İnsanlıktan Yard ım istiyor

-

2

Derin yaramıza merhem olacak nazik cevabınızı sabırsızlıkla bek­ liyoruz.

Derin saygılarla. 8 mart 1955 Mehmet Emin Buğra Doğu Türkistan Umumi Vali M uavini

İsa Alptekin Doğu Türkistan Hükümeti Sabık Genel Sekreteri

18

ASYA - AFR İ KA KONFERANS! SEKRETER LİGİ PEDJAMBON 2, DJAKARTA (İNDONESİA) No. 664/I. 8 nisan 1 955 .

Sayın Bay, İsa Yusuf Alptekin, Yeniköşk, Bağdat Caddesi Na. 231 / 1 Kızıltcprak - İSTANBUL Türkiye.

Sayın Beyefendi, 8 mart

1955 tarihli mektubunuzu cevaplandırmak üzere şunu ar­

zetmek isterim ki Bandung'da toplanacak olan Asya Afrika Konteran­ sı'na iştirak edecek olanların listesi Bogor Konferansına iştirak eden müteşebbis devletler tarafından kararlaştırı l mıştı . Bu devletlerin mu­ v&fakatini almadan, listede her iıangi bir tadilin yapılamıyacağını ve böyle bir tad i l i mümkün kılmak için zaman kalmadığını hatırlatmak is· terim.

Sizi ilgilendirmekte olan müstemlekec i l i k meselesi ise Bogor'da ilan edi ldiği g ibi ·Konferansın Gayeleri •nde şu şekilde kaydedilmek­ tedir: .c. Asya ve Afrika halkını özel şekilde ilgilendiren Milli Haki· m i yet. lrkçılık ve Müstemlekecilik meselelerinin müzakeresi.• Derin Saygılarımla Nurgroho Sekreter.

19

BANDUNG KONFERANS! BAŞKANLl�INA TAKDiM EDiLEN MUHTIRA ( •)

BANDUNG KONFERANS! BAŞKANLIÔINA BANDUNG Sayın Başkan, Tarih boyu hür ve müstakil yaşamış olan ülkemiz. şimdi Sovyet ve Çin devletlerinin işgali altında çırpınmaktadır. Bu işga l . beynelm i l el kararlara ve insan haklarına ters düşmesine rağmen. hatta milletimizin arzusu hilafına devam etmektedi r. M i l l etimiz. zorbalık ve d ipçiğe da­ yanan Kızıl Emperyalizmin baskısı altında ezilmektedir.

Bundan ötürüdür ki, Asya-Afrika kordes ülkeleri temsilcilerinin yü­ ce başkanlığı altında toplanmakta olan kor.greye başvurmuş oluyoruz.

Doğunun emniyet ve selameti adına. sizle• den alaka ve yardım bekli­ yoruz.

Sayın Başkan, Asya - Afrika hür hükümet temsilcilerinin katıldığı bu kongreye tarihi bir olay gözü ile bakmaktayız. Gerek şahsınız. gerekse mensubu bulunduğunuz m illetin mazisi tecrübe ile sabittir ki. işgallerden nefret etmiş ve kaçınmıştır. Bunun içindi r k i , bizim içinde bulunduğumuz du­ rumu takdir edip, gereken ciddiyet ve önemi göstereceğinizden şim­ diden emin bulunmaktayız. ( •)

1955 yılı nisan

nezya'nın Band u ng ya

20

-

ayında

şehrinde

,

Kolombo Paktı üyelerinin Endo­

tertiplediği

konferansa

birçok

As ­

Afrika ülkesi katılıyordu. Bu sırada İstanbul'da bulunan Esir

Sıyın Başkan.

Sizin alacağ:nız ölçü ve kararlara müessir olmak istemiyoruz. An­ cak. şunu belirtelim ki demirperde içinde hadiseler zannedildiğinden d:•ha çok elim ve feci bir şel\ilde cereyan etmektedir.

hadise ve

Bu

ge!işmelerin tahribi karşısında varl ığımızı sürdürmemiz imkansız hale gelmiştir. Bizim temsil ettigimiz. Büyük Türkistan. i dil-Ural. Kafkasya, Türk !ileri liderleri, o )',ll:ırda 1stanbul'da ikamet eden Sait m;J'in C'Vinde toplanarak. bu lrnnferıı.ns krde bulunmuşlardır.

Azerbıı.ycan,

Ur::ı.l,

ve

bu

Batı Türkistan

toplantıda,

Doğu

konferaı::ıs ıı.

biı·

Şa­

hakkında bazı müzakere­

Kuzey Kaflrnsya,

Tilr!tistan'ın rnüşahid

Kırım,

liderlerinin

g:-ubu

İdil -

katıldığı

göndenneleri

ka­

rarlaştırıldı.

Müşahid olaralt da, büyük Türk

- İslam

mücahidi

Şeyh

Şa­

mll'iu torunu Sıı.it Şamil beyefendi ile !sa Alptekin beyefendi se-

1;: l:niıJ!crdi. Aynı z:ımanda ikisinin imzuını taşıyan bir muhtıra hazırlanmıı;ıtı.

O

senelerde Türki�·e'de Endonezya'nın sefarethanesi olmadığı

için. toplantıda alınan bir karar muclhinc.e Endonezya sefarethane;sinden; don�zya sefarethanesinden

Sait

Şamil Mısır'd&ki

İsa Alptekin ise Pa.:üstan'da.ki En­

vize

alarak

Be.ndung'ta

buluşacaklar­

gibi,

clı. Salt Şamil Bey Kahire'dcm vizeyi temin etti�!

Mısır hü­

kümetınden Rus ve Çin esiri Müslüman Türklerin kurtuluş dava­ sının

desteklenmesi

hususunda.

ricada

bulunarak

miş ve hazırlan:ın muhtırayı takdim Ancak

1sa

Bey,

Pakistan'd:ı

nesindc:n vize temin edeme�lşti. dN:czya

etmek

bulunan

Dand:ıng'a

inıkanır..ı

Endonezya

sefa.retha­

Gerekçe olaralt Kızıl Ç İn

dosthı�unuıı bozulahllr ::q;"i

ileri siiri:im üştü.

geç­

bulmuştu.

-

Bunun

En­ üze­

rine ı�a B�y. Pakist:m Başvl•kıli merhum Mu!":ar..1mcd Ali Do�a'yı z;yaret

ederek

Bandung

ltonfrr:ınsına

takdim

-:ırada hazırladığı bir m uhtırayı ltendine kandan, Konfer;).nsta esir Müslüman ıjulan olan Doğu nusu

yııpma!arı

Burada

TUrkistan'ın

hususunda

okuyacağınız

Konferansa taltdim tan

Başvekili

etmektedir.

ettiği

vasıtasıyla

Ayrıca,

Türklerin ve

kurtuluş

ricada

davii.larını

bulunmuş

muhtıralardan muhtırı::11:

ve

ricasıyla,

Ayrıca B�ba­

bilhassa kom­ müzakere ko­

vaat

birincisi

de

Sait

almıştı. Şamil'ln

ikincisi ise İsa BEfin

Konferansa

müştereken

edilmesi

vermişti.

yolladığı

hazırlanan

birllkte aynı Konferansa takdim edilen

ve

muhtırayı ilk

Pakis­ ihtiva

muhtıra

ile

bir rapor bu!unma.ktadır.

21

Kırım doğunun ayrılmaz birer parçalar ı dır. Ve ş arkın emniyet ve sellime· ti yönünden bu ülkelerin hürriyet ve istiklallerini garanti altına almak çok önemli ve zaruridir. Bu alanda herhangi bir ihmal veya tecil , Do­ ğunun mukadderatı hakkında gelecekte ac• neticeler doğurabilir.

Bu

it ibarla aşağıdaki tekliflerin yüce meslisinizce incelenip, dikkatle üze­ rinde durulmasını acizane taleb ediyoruz.

1 . Azerbaycan. Kuzey Kafkasya . Kı rım. İ d i l-Ural. ve Büyük Türkis­ tan'da yapılmakta olan işkence, katliam ve büyük çaptaki sürgün hare· ketine son verilmesini

.

2. Bu ülkelerden daha önce sürülmüş olan şahıs ve halkların, ge­ riye kendi .ülkelerine yerleşmelerinin sağlanmasını,

3. Rus ve Çinlilerin bu ülkelere olan göçünün durdurulması ve göç etmişlerin de kendi ülkelerine geriye a l ı n masını.

4. Moskova ve Pekin Hükümetlerinden Asya ve Afrika m i l l etlerine tanınan haklara muvazi olarak Azerbaycan , Kuzey Kafkas, İdil-Ural, Kırını ve Büyük Türkistan halklarına da, Birleşmiş M i lletler İ nsan Haklarına dayalı bir şekilde, bağımsızlığa götürecek kendi mukadderatını tayin h t kla rının i stenmesini,

5 . Asya Afrika Kongresince, bir beynelm i l e l daimi komite kurulup -

Sovyetler ve Çin'deki Müslümanların feci durumlarını yerinde tetkik ederek, bu teklifler üzerindeki

kararların uygulanıp uygulanmadığının

yakinen izlenmesinirı sağlanmasını rica ederiz. Keza. kongre huzurunda izahc.ıtta bulunabilmemiz için bize imkan tanınmasını dileriz.

Azerbaycan, kuzey Kafkasya. İdil Ural -

,

Kırım ve Büyük Türkistan

M i l li Merkezi adına, 18 nisan 1955 SA İ D ŞAM İ L

İsa Alptekin

K uzey Kafkasya Eski Milli

Doğu Türkistan Hükümeti Sabık

Savunma Bakan ı

Genel Sekreteri

EK: 1. Bir adet esir Türk illeri hakkında • M üşterek Rapor• sunulmuştur.

22

MÜ Ş T E R E K

R A P O R (•)

A Z E R B A Y C A N Merkezi Baku elan Azerbayca n : Güney Kafkasya 'nın doğu bölge�! ile. 8ô1 'den sonra bağımsız !::> i r devlet olarak yasıyan eski Sirvan ü l ­

kesini v e güneyinde Aran Devletini i ç i n e almaktadı r. Azerbaycan bir İ slam ve Türk diyarıdır, ve N izami Hakani. Feleki gibi cihanşümul şöhret sı:hibi şairler ve i l i m adamları yetistirmiştir. Bu ülke, 19 uncu yüzy ı l ı n başl<:ngıcında R u s boyunduruğu a l t ı n a girdikten b u yana. devaml ı Sl ' ­ rette siyasi mücadelede bulunmuş ve bu bapta Rus esareti altındaki diğer Türk Müslüman halkla işbirliği yapmıştır. Azerbaycan. diğer Kaf­ kasyal ı komşuları gibi, 1 917'de Çarl ı k rejiminin y ı k ı l masıyla İstiklal ilan etmiş ve demokrat b:r Cumhuriyet tesisine muvaffak olmuştur. 28 ma­ yıs 1 9 1 8'de i lan edilen bu cumhuriyet dünyanın bir çok memleketleri ta­ rt>fır.dc.;n resmen tanınmıs bulunuyordu. İ ki senelik ihtiyari idare dev­ resinde iktiso:di. askeri. siyasi ve kültürel alanlarda hayrete şayan ba­ şrrı lar elde eden 4 m i l yon nüfuslu Azerbaycan Cumhuriyeti. maalesef 27 nis<:n 1 920'de Bolşeviklerin iıni taaruzuna L!ğramış ve mağlup ol­ muştu;-. Sovyet Rusya 'nın •her m i l l etin kendi mukadderatını kendisi ta­ yin etme hakkı • n ı n ta:ıınmasına dair beyannamesi hilafına olarak, Bol­ scviklerin giriştikleri bu saldırganl ığa büyük bir kahrama n l ı kla kars! kcyan Azeriler. bL• milli mücadelelerini haliı devam ettirmektedirler. Bu m i l l i kahramanlık yüzündendir ki. bir çok Azerbaycan vatanseveri ku( •ı len

18

muhtıra

nisan ile

1955

yılında B::ındung Konfcrı:.nsına takdim edi·

birlikte sunulan rapor.

23

zey kutuptaki buz adalarına v:ı Sibi rya Temerküz J<amplarına gruplar halinde tehcir edilmcktecirler. Fakat müc:dele hiç bir suretle inkıtaya uğrnmadı. Azerbaycan"daki durum. toptan tehcir. sürgün. Ruslaştırma usulleri. siyasi. iktisadi baskılar. Sovyet tahakkümü

altında bulunan

diğer Türk - Müslüman ülkelerindeki du�ı;m ve icraattan farksızdır.

K U ZE Y

KAF K A S Y A

Kuzey Kaskasya doğuda Haznr Denizi . batıda Kara Deniz. kuzeyde Mı:.nç H attı ve güneyde Kafkc.s dağ silsileleriyle çevrilidir. Kalbi hürriyet aşkiylc yanan M üslüman halkın yurdu Kuzey Kafkasya'nı n . Rus em­ peryalizmine karşı üç yüzyıl devam eden çetin muharebeleri bir men­ kıbe konusu teşkil eder. Kuzey Kafkasya 'nın doğu kısmı Oset. Kabardi­ na. Balkar-Karaçay; ve batı kısmı da Çerkezistan is:mleriyle maruftur.

Yunan, Romen. Bizans ve Arap müellifleri bu ülkenin çok eski zaman­ lardanberi şimdiki ahalisinin anayurdu bulunduğu �anaatindedirler. Av­ rupalı seyyah ve müelliflerin tetkiklerine göre. Kuzey Kafkasyalılar 18 ve hatta 19 ur.cu yüzyıla kadar kuzey hudutl�rını müessir bir surette müdafaa edebilmişlerdir.

Kafkasya. Çarlık Rusya · nın Volga ağzına saldırdığı 16 ı ncı yüzyıl­ da!1 1 861 senesinin so;ıuna kadar. İ mam Samil zamanında. kendi hür­ riyetini büyük bir kahramanlı!;la müdafaa etmiştir. M üstevli tecavüzüne karşı yürütülen bu milli kahramanlık destanı. bir vatanseverlik abidesi olara?< tarihe geçmiştir. Ne yazık ki, sayıca daha kalabalık olan Rus birliklerine yenilen Kuzey Kafkasyalılar bitkin bir halde s ilahlarını bı­ rakmağa mecbur olmuşlardır. Böylece Rus i şgali altına giren d iğer mil­ letlerin feci akıbetine uğram ışlardır. Rus çarları , Kuzey Kafkasyalı milli l:ahramı:ınları, mutlaka cezalandırmak istedi kleri için. teslimden sonra başlıyan tehcir ve sürgünde. ahalinin bir çoğu toptan hudut dışı edil­ m i şlerd ir. Rus devlet a::lamları ve bilginlerinin rapor ve eserlerinde Türkiye 'ye göçetmek üzere yurtlarını terkL mecbur bırakılan 1 .500.000 Kafkr.syal ıdan c:ncak çoi< cüz"i bir kısmı hedefl erine vasıl olmus olup gzri kalan sürgünler ya açlıktan ölmüş veyahut Karadeniz limanlarında ve de;ıiz ortasında telef olmuşlardı•. Bu mecburi muhacerete tabi tutu­ lanlar o zaman takriben 4 milyon olarak gösterilen nüfusun yarısını teş­ kil ediyordu. Kafkas dağları yle Don ve Volga nehirleri arasındaki boz-

24

kırların başl ıca yerli unsurlarını tesk i l eden Türk kabileleri. bi lahare ımha eC:ilmiş ve onların geride bıraktı kları boş meskenlere Rus muha·

cirleri doldurulmuslardır.

Kuzey Kafkasyalı lar: 1 9 1 7 Rus ihtilalini müteakip Rusya'ya derhcıl baş kaldıran mil letlerden biridir. 1 1 mayıs 1 9 1 8'de toplanan Kuzey Kaf· kasya Mil let Meclisi. istiklal i lan etmiş ve bu suretle aha l i ası rlardan· beri çektiğ i haksızlık ve zulmün artık sona ermis olduğum• ümit et· m istir. Hakikaten Kuzey Kafkasya · n ı n komşu memleketler ve büyük devletler tarafı ndan hakl ı ve mesru addoh.:nan istiklal hükümeti. Sov· yet Rusya idaresi tarafından bile tan ınmıştı. Fakat. kısa bir zaman son· ra bütün ülke. çarlık taraftarı Rus kuwetleriyle. Bolşevikler arasında patlak veren kanlı muharebelere sahne oldu. Çarl ı k kuvvetlerinin mağ· lübiyetiyie. Ku::ey Kı;fkııı:.ya · ya giren Bolsevikler. Kuzey Kafkasya 'nı:ı istik · l a l i n i lağvetmekle kalrr,ayıp mütecanis bir m i lleti kabile fark!arı esı;· s ı n a göre bir çok eyal etlere taksim ederek, memleketin milli bütünlü· ğünü parçı:lı:dı l a�. Kuzey Kı:fkasya · n ı n muhtar idari teşki latı doğrudan doğruya Moskova 'ya bağlandı.

Ayrı diller meydana getirilerek lisan bi rliği ardadan kaldırıldı

ve

�u�laştırma kampanyasına hız vermek maksadı ile. Rusça alfabenirı istimali mecburi kılınd ı . Bütün bunlara i laveten İ slam aleyhtarlığı kam· panyaları tertip edilmis. milli ve husüsi servete el konmuştur. Rus muhacirleri memleketin en mühim bölgelerinde yerleştirilmiş olup sa· navi merkezleri, demir yolları. kara ve deniz münakalat şebekeleri ve i::la<i kon:iOlü onl.ı�n ve!·ildi. Müttefiklerin İ k i nci Cihı:n Harbi'rıdeki gali·

biyetinden sonra. Ruslar. Kuzey Kafklsyalıların toptan imhası için, bir karar a l m ı slard ı r . Resmi bir tebliğ l e Karaçay. Balkar. İ ngüş ve Çeçen· ler 23 şı!bat 1944 ıfo Sibirya ve Orta Asya · ya tehcir edilmislerdir. Kara· ı:ay ve Balkarlar 300.000. Çecen ve İngüşler de 800.000 nüfusta:ı i baretti. aundı::ı başka Taman yarımadası sakinleri , Kızılyar Bölgesinin yerli leri ve Volganın güney sahilleriyle Dağıstan'ın kuzey hudutları arasında vıışay<:'.1 25l1.'JOO Kalmuk da y ı • rtları ııdan büsbütün sürülmüs bul:.mm.:ık· tadı rlar.

25

Ki Ri M .

Kırım eski Hazer Devleti nin musıakil kalan son parçası oh·;ı K;ı­ r<ıdenizin kuzeyindeki zından sonra

Kırım"da

hir yarıınadadan

ibarettir.

Altınordu·nuıı

inkır<?­

1428 yılı müst;ıkil bir Türk Müslüman Devleti

meydana gelmiş ve 1475'de Osmanlı saltanatının himayesi ı;ltına gir­ . mistir. 1774'de akdolunan Osmanlı - Rus Andlaşması. Kırım·ın istiklali­ ni koruyan bir andlaşma olmuştur. Fakat Katerina ll'nin. Kırım istikla­ linin muhafazası ve mesruiyetine ait

verdiği

taahhüde

rağmen.

Kı­

rım 1783'de Ruslar tarafından işgal E;dilmiştir. Bu ise. sadece emper­ yalist bir politika uğruna. Kırım·ın ·milli haklarının çiğnen�esi demt.1:· ti. Gerçi. Katerina il. 3 nisan 17!l3'de. Kırımlıların din. mülk ve canlarının müdafaa ve muhafaza edileceğini taahhüt ederek bir beyanname nes­ retmişti. Fakat. Kırım·ın işgali ve

Rus top:·aklarına ithalinden sonra.

bütün dini ve kültürel merkezler imha edilmiştir. Kırım Türklerinin arazi ve mülkleri, işgal hükümeti tarafından müsadere edilerek yerli ahali tehcire tabi tutulmuslardır. Bu imha ve toptan tehcir neticesinde Kı­ rım Rus işgalinden önce 5 milyonluk bir nüfusa sahip olduğu haldP..

1895 senesi ancak 400.000 Nüfustc.n mütt-sekkil l:fak bir eyalet hali­ ne indirilmiş bulunmaktaydı.

Camiler ve

medreseler göze

derecede imha edilmiş ve hatta bazıları kilise Böylece

1805'de mevcut 1558

700 tanesi kalmıştı.

Camiden.

çarpacak

haline sokulmustur.

�914 senesine kac:!c:r ancak

Bunlar da Bolsevik idaresi devrinde kapattırılmıs

\

bulunmaktadır.

Ecnebi istilasına hiç bir zaman boyl!n eğmeyen. her türlü zulüm. idari vE iktidasi baskılara rağmen. kendi milliyet ve memleketlerine karşı

her

zcman

bağlı

kalan

Kırım

halkı.

1917

ihtilalinden

istifa­

de ederek ken:li istiklallerinin sağlanması için gereken carelere baş vurmakta gecikmediler. Demokrasi esaslarına göre seçilmis delegeler­ den müteşekkil Kırım Milli Kongresi 1917"de Milli Kırım Anayasasını · kabul ve ilan etti. Ne acıklı ki hürriyet ve istiklal d5vri pek uzun sür­ medi. Çarİığıl1' müstemlekecilik siyasetini idame ettirmege niyetli olan Bolşevikler. 1920 senesinin sonuna doğru

Kırım'ı istila ederek yıkıp

yaktılar ve tehcir ameliyesini tekrar ele aldılc:r.

26

1946 haziranında neşredilen bir resmi tebliğle. Kırım'ın

bütün

Müslüman ahalisi toptan tehcire tabi tutulmuştur. Rus kolonileri gelip yerleşmeden önce 1200.000 nüfuslu olan Kırım ülkesinde. ne acıklıdır ki bugün bir tek Müslüman dahi mevcut değildir.

i D i L-U R A L İdil-Ural:

İdil

(Volga) nehriyle

bir sahayı işgal eder.

12.000.000 civarındadır.

Ural dağlarının arasındaki

Bu bölgelere dağılmış olan Miliidi

6 ncı

�sırdanberi

İdil-Ural müstakil

genis ahalisi

bir

Türk

Devleti ve 10 unCL! asırdan sonra da İsliim Hanlığı olarak yaşıyan b:.ı ülke. 13 ühcü asra kadar kendi istiklalini muhafaza etmiştir. Eski İdil Devleti'nin sukutundan sonra tesis edilen müstakil

Kazan

Hanlığı:

devlet idaresi ve kültür bakımından uzun bir msziye sahip zengin ge­ lenekleri tevarüs etmisti. Kazan Devleti'nin merkezi olan Kazan şehri, e:ı:ki Bulgar Devleti'nin dahilinde ve Kuzey Dağı• Avrupa ile İslam ale­ minin arasındaki münal<alat yolları üzerinde kavşak bir noktada bulunu­ yordu. Bu bakımdan. Doğu Avrupa'nın bL? bölgesinde kültür ve

irfan

merkezi olarak önemli bir mevkiye sahip bulunmaktaydı. Bunun için­ dir ki, 16 ncı asrın ortalarında. bu şehrin Ruslar tarafından işgali. bütün Hımlığın çökmesini ve bilahare Nogay (Astrahan) Hanlığının de inkıra­ zını intaç ettirmiştir. Bu sırada Hazar Denizi ve Urallara kadar ilerle­ miş olan Ruslar. kafkasya ve Türkistan'ın istilası için harekete geç­ mişler ve hayal dünyasının güney doğusunc!aki sıcak denizlere uiaşmak için pliin kurmakta idiler. Kazan'ın sukutiyle masum ahali kılıçtan ge­ çirilmiş ve sehir tam bir harebe haline getirilmistir. Mecbur Ruslaş­ tırma tatbikatı ve katliamların yanı sıra, toptan tehcir hareketinin de yerli halkın milli mukavemetini hiç bir suretle kıramadıgı muhakkak­ tır. Buna rağmen İdil-Urallı Türk Müslüman ahali, 17 ve 18 inci asırlar­ da bütün memleket çapında vukua gelen ve hatta

Rus edebiyatında

başlıca bir konu teşkil eden yaygın ayaklanma hareketinin öncülüğü­ nü elden bırakmamıştır. Yeniden ihya edilen Kazan Şehri de, 20 nci asrın başlangıcından bu yana, Kuzey Türkleri için milli uyanış merkez­ lerinden biri olarak vazife görmüştür. İşte bu devirdedir ki Kazan şehri· KE:yun Nasiri, Şahabeddin

Mercani. Riz<oed:lin

Fahreddin.

Reşid

İ bra­

him, Musa Carullah, Yusuf Akçora, Prof. Dr. Sadri Maksüdi vs. gibi bir

27

çok seçkin alim ve filozoflariyle bütün Türk ve İsliım dünyasına hiz­ met etmiştir.

1917"deki

Rus ihtilfü:.,den s onra hü.- seçimlerle

meydana

ge!::r.

Millet Meclisi; İdil-Ural ülkesinin milli bir devlet ve hükümet sahibi oluşunu ilan ede'l bir kar<ırnı:meyi kabul etmiş

ve

1918 nisanınd:ı

Bolşevikler ta�afından işgal edilinceye k:ıdar bu · Milli Hükümet• ida­ reyi elinde tutmuştur.

Memleket

bilahare

Tataristı:n,

E!aşkurd'stan.

Çuvasistan vs. gibi ısimlerle kabile esasına göre .nuhtelil bölgelere . pcırçalanm <ık suretiyle Rus toplu muhacir akını için basl:ca bir sığı­ nak haline getirilmişt:r. Yerlilerin toptan tehciri

Moskofların en çok

önem verdiği bir husus oldı!�u için. bu ameliye, h a l a ayni hızla devam etmektedir.

B Ü Y ÜK

T Ü R K İ S TA N

Batıda Hazar

Denizi ve Ural dağla�ının güney kısmını::. kuzeyd�

Sibirya'ya. güneyde İran. Afganistan. ve Tibet'e. doğı:da Çin ve Moğo­ listan'a hem hudut olmak suretiyle geniş bir sahayı i�Jal eden Büyü:: Türkistan, Doğu ve Batı Türkistan adı altır.da halen iki parçaya bölün­ müş bir vaziyettedir. Bugün

Doğu Türkistan Çin'in ve Batı Türkistan

da Sovyet Rusya'nın esareti altında bulunmaktadır. Yer ölçüsü ve nüfus itibariyle Batı Türkistan. Sovyetler

Bid!ğ:ndeki bütün

l\�üslüman Türk

ülkelerinin basında gelir.

Rusların Bı:tı Türkistc:n"da anccık 1!J uncu asırda tamamlayabildiÇi istila hareketi. Çin'in de Doğu Türkistan'ı büsbütün sCimürgeleştirmek ir:in asırlardan beri düşündükleri hainane Ruslar. ·Batı Tü;kistan'daki

p:anlarına imkan vermişti·

istila hareketlerine 16 ncı asrın sonların­

da i..<ıslı'.:dıkları halde karşılaştıkları çetin mulcr .'emetterı dolayı, isti­ li,ya an:ak. 18 ir.ci asrın b!timinde muvaffak olabilmişlerdir. Her ka­ rış toprağı. tcıkdire şayan bir kahramanlık ve

azimle mCıdataa

eden

yerli ahali. sa�'lca cok yüksek Rus kuvvetleri ve üstün silahı karşısında yenilgiye uğramış, fakat hiç bir zaman yılr.ıı::mıstır. İşte bu azimle Bi­ rınci Cihan

Harbi esnasında tekrar bütün memleket çapında ayaklan·

mal::ır olmus. ne yazık ki talihin kötü bir tecellisi olarak yüz binlerce Türkistanlı kı:ıtliiima maruz kalmış, ev ve çocukları yıkılan milyonlarca masum insan da sel ameti komşu memleketlere ilticada bulmuşlardır.

28

B atı Tür kistan h & l kı b u silahlı a y a kl anmadan bir s en e sonra vukua ge­ len R us İh tilalini kend il eri i çin bir fırs a t tela kki etmiş ve b undan isti­ f ade ederek 1 9 1 7 de Hokant' ta bir millet meclisi topl anm a k s pretiyie kendi milli h üküme\l eri ni tesis etm isl erd ir

N e elimdir ki bu

•

Mill i

Türkistan Hü küm eti • Bolsev i kl erin g addarca tatb i k ettikleri k a tl iam v e terör netic esi nde ço ic geçm ed en in kir az a yüz tutmus�ur. Emelleri uğ­ r unda yılm a k b ilmi yen Tür kistanlıl ar , tekrar s il llh a s a rılmış v e g a yrı müsait sartl a r v e mahdut imkanlar

altında

M ill i

M ıicedelel e r ini.

oı

s ene d ah a d evam E;tti rmiş l erdir.

Sovyet R usya -B a tı Türkis t a n 'da yaşı yan Tür k m illi

birliğini parçal a :n a k m a ksadiyl e . s özümon a

Müslüm :n a halini :ı ·C umh uri yetler • ve

·Milletl e r • m eyd ana getirmiştir. Ir k , m ev ki, e konomi. din ve hatta tarih­ çe m üşter E; k bir m az i ve b enliğ e sah ip olan Ba tı Tür kistan h al kının alf a­ b esi R uslaştırılmış. dil. d in , tarih v e mill i ed e b i yatları sı kı bir tehdit alt ı ­ n a alınmış bul unm a ktadır. An'en ev i m a arif sis temi is e çoktan tarih e ka · rışmıştır. En feci olan ş ey. b a k i r toprakl ar ı zirsata elv erişli h al e g etir­ mek bahanes i yl e Batı Tür kistan ·a akın h al ind e g öç etm ekte o lan R u .> kolonil erinin sayıca gittı kç e k a b arması v e bu suretl e en münbit arazinin işgal edilerek yer ! ' aha!i nin s onsuz bir

fela kete m aruz bı ra kılmasıdı •.

R l 'sl arı n bu m er h amets iz ve vahşet d er ecesindeki icraatına i tirazda b u · ! un a :ıl ar. y a büsb ütün z ar arsız h al e g etirilmiş v eyahut diğer ülkelere sü­ rülmüş lerd ir. Si yasi yönden Tü r kistan 'ın bu günkü d urum u , çarlı k d evr in ­ de olduğu g i b i. Rusla. ın İr an. Af gan istan vı; Ti b et' e ve h atta daha öte­ cle Pakistan. Hind is tan':ı d oğru g enisl em esi i çin bir köprü başı v szifesi görm ekten i b ar ettir.

Ö Z E T Y ukarıda B ahs ettiğ :miz h a ki ka tl erden iyice anlasıldığı gi bi , Sov yet­ l er Bi rliği nin bilh assa Asya

L,ölgesi nd eki

Müslüman h a l k bugün büs­

bütün imha olma k tehli kesiyle

karşı karsıya b ul unma ktadırl a r. Ev ve

oc a kl a rı müsad ere edilmiş, ai l e

anan esi tamam en ortadan kaldırılmış.

h al k ise hürr iyetten ve kendi mü kadd era tını bizz a t tayin etme h a k kında

ı

m ahrum bıra kılmış, yazıları R us laştırılm ış, dil v e ed eb iyatl arı • B ur j uv a v e Kapital is t • damgasiyle tehdit altı n a alınmış v e nihayet bi n s en ed en b e ri m erbut bulundukl a rı dinleri kan un dışı ilan ed iler e k c ami ve m ed r e ·

29

seler kapatı lmıstı r. Servet

iktisabı. is timali ve ti caret s iddetle men

edil mek suretiyle bütün ha lk sıkı b i r ik tisad i baskı altına alınmı ş ve ço � gay r i müsait sa rt lar iç inde mecbu ri ça lışmc.ya tabi tutu larak aç l ık ve s o · nu ge lm iyen bir sefalete sü rük len m i ş bulu nmaktadır lar. Me m leke t in e n faal ve iler i görüşlü. görgülü e le man la rının idam edilmek ve yu rt d ı şına sürü lmek sure tiyle yok ed ildikleri ve

m i lyon luk kafile ler halinde d P.

mem leket lerinden teh c ir ed ilen Türk Müslümanların meskenler ine Rus mühacirler inin ye r le ştir ild ikler i ar tık hiç b ir şeki lde g izlenemez.

Dem irperdenin b ir çok cumhur iyetler ve muh tar bö lge lerden te şek­ kül ettiğ i iddia edi lebilir. Faka t aslında bunlar , Rusların menfaatı uğru­ na g ir i şilen imha hareke tine alet olmaktan başka her hang i bir hususiye­ te asla sah ip değillerd i r ; zira bu sözce cumhuriy etler kendi dahili s iya · se tlerinde söz sahibi deği llerdir.

Bu k ukla cumhur iyetlerinin iktisadi

ve kültüre l sahadak i bü tün mukad deratı tamamiy le Moskova'nın el inde temerküz e tm i ştir.

Bütün dünyanın layıkıyle vakıf bulunduğu bu esaret fecaati kar · sısı r.da , Asya devletlerinin lakayd kalması , ve sükütu

iltizam e tmesi

hakikaten çok üzü cü bir olaydır. { '

TEHCİR FACİASININ BİR HİKAYESİ Müslüman doğu m i l letler ine teh ci r in bar iz b ir m isal i olarak

kar ş ı

ta tb ik

ed i lmekte

o lan

top i u

&şağ ıdak i vakayı nak letmey i fayda lı

buluyoruz.

1943'de Sovyet Yüksek

Surası taraf ından kabul ed ilen. 23 şubat

1944 'd e tatbik sahasına ko mdan ve 25 haz iran 1946'da dünyaya resmen açıklanan b ir tebl iğde 8 00.000 nüfuslu Çeçen - lngüş M uhtar Cumhuri­

yeti, 350.000 nüfus lu Karaçay Balkar M uhtar Cumhuriyeti ve nihaye� 400.000 nüfus lu

Kırım Muhtar Cumhuriyeti'nln, Nazi

yap tığı işbirliğ inden dolayı lağvı kararlaştırılmıştı.

Almanyası ilP;

Adı geçen resmi

tebliğde kadın. erkek. ih tiyar ve ço cuk o l mak üz ere bu cumhuriye tle � ­ d e yaşıyan herkesin kendi an :ıyurtlarından alınarak. Rusya'nın kuzey in· deki ü cra b ölgelere tehcir edileceği bild irilmekteydi. Şimdi bu vakıayı. o zamanlar Çeçen is tanda N K V D (Rus s iyasi polis i ] kuvvetlerine kuman · da eden yarbay Burlu tski 'n in kendi ağzından din leye li m :

30

• Kafk ::ıs dağ larının tepele rin de kain Çe çen - İngüs Muhta r

Sovyet

Sosyal ist Cu mhuriyeti. Ça rlık Rusyası Hük u metinin taarruzla rı na ka rşı , as ı r i e rc::ı mukave met eder. c;z i ml i . dağlı kabilelerle meskündur. Bunla r. ancak 90 s ene ön ce tamamiyle mağ lup ol muştu. İhtilel senesi , bu dağ­ lı a hali tekrar istiklal ilan etti ve kendilerine bi � derece muhtariyet ve ­ r il mesi şa rtiyle So vyetler Bi r l iğ i'ne katıldı. · Al m anya ile harp baslayınca iıülyas ı ile uyandıl a r.

Çe çen ve

İng üsle r tek ra r ist iklal

Alman o rdusu y r.k laşarak

ajanlarını indi rmeğe b ı;şlayınca. Çe çen ve

dı:ğlı a razile re

ön cü

İngüşle r h ; mçe rle ri ni bile­

m eye ve c;e delerinden kalma tüfekleri ni kazıp te m izle meye koyuldl:­ lar. Rus i da resini başla rın dan at maya h ı:zırland ıla r. Fakat o sı ra da Al­ rranlı:rın geri püskürtülmesi ile Çe çen ve İngü şle r ta rl o: ları na d ön me :; mecburiyetinde kal dıla r.

• 1 9 44 se nesinin ocı:ık ayında en yeni Amerikan mamul ü Studeba r­ ker ka myonla rı ile büyük çapta Sovyet b i rlikle ri Çeçen-lngüs ovaların'> indiler. Bu bi rlikle rin, ist i ra h&t ve dağ ha rbi i çin u.li me ge ldikle ri s öy­ len iyo rdu. Bi r veya iki

•y

l:a da r bütü n ü lkeyi karış ka rış gezdile r. harp

manevralım yaptıl ar. hımdek kazdıl a r. köprü ve yol inşaatı nda çalı ştı la r.

K en dile ri n i ye rlile re dost olarak g öste rdiler. · Du sovyet birlikleri arasında bir de ben i m mensup bulun duğum hud ut

muh ı; fız kuvvetleri va rdı k i , N K V D

yenlerindeki. ko rkuya

herkesce

!:>i :inen

sürük len me mes i

i çin,

Ünifo rmasının panta lon ve

ve ko rkulan yesil bu

muha fız

çizgilerin, yerlileri

kuvvetle rine

res mi o rd.ı

ü nifo rması tevzi edi l misti. Bu a meliyenin başında ko rgene ral

İvan A .

Serov bulunuyo rdu ve ka ra rg 3 hı Çe çen - İngüs Cumhu riyeti'n in Baş­ k e nt i olan G R O�N İ'de idi . İnce ve ko rkun ç yüzlü bi r sahıs olan ve so:ı z a manla rda devlet e mniyet ko mites ine ba şkan tayin edilen Serov. b ü­ t ün bu me r.h:r isin bas ında olan en me rhametsiz ve f ı rsatçı melunla r­ dan bi ri idi.

• Be ni m kıt'am dağl arın tepesin deki da r bi r o vaya sıkış mı ş, 3000 nüfuslu küçw:ı b i r kesı:ba olan Novoselskoye 'ye tayin e d il mişti. Buray a g el i şi m izden 6 hafta sonra N O V O S ELS KOVE Ma halli Ko mü nist Ku rulu. ziy aret çi bi rlikle r se re f i n e. K ızıl O rdu gü nü olan 23 şubatta. muten a bi r ka rşıl e ma t ören i te rtip

e dil mesi için ,

G rozni' den

b i r e mi r a ldı.

Sil ahlı b i rlikler bu şenlik için büyü k bi r şevkle hazırlığa g i rişti. Kasa­ banın te mizlik işlerinde ya rdı mda bulundu ve

caddeye boydan

boya

kendilerini k ıı rşıl&yan levha ve bayrc;kla r astı. · Ka rdeşlik · ve · ebe di

31

dostlu k · şiarları yazılı dövizle rle parti lider lerinin portre ler ini haz ırla ­ dılar. ·23 ş ub at g üz el. pa rlak ve a yaz bir gündü. Karla r. evler in dam ­ lar ır.da ve otlakla rda ışıl ışıl parıldı yordu. Saat 9 suların da. bütün e r­ kekler. tribünün b ulunduğu kasaba me ydan ına doğru c: kın e tmeğe baş ­ la dı. Ziyare tçi birliğin al bayı: ı:.dında

yanı r.da bi r kaç

kontr is tihba ra t amiri ve başl ıca

yaveri, bin baş ı

H orin

ye rl i k omünist i le ri gelen­

leri bulun duğu h al de . tribünde ye rini almıştı. Onların önün den en iti ­ na :ı b cıyram el biseleri yle yerli Çeçen - İngüşler

saf

h alin de sark ı

söyl iyerek . dansederek v e ak ordiy onların ı neş'e ve zev k le çalara k geç­ me kte idiler. Tribün ün bi t iş iğ in de ye r alan b i r Kızıl O rdu bandos u. her geçe n kc:fileyi ist ikbal teranes iyle sel aml ıyor du. B en. atımın üzerinde meydanın b ir kenarından geçi di seyrediyordum. ·Benim bi rliğim . kasabanın yukarıs ındaki tepe de talimle meşgu i · dü. Fakat belli etmemek için ben d e b u şenli ğe katılmış bulunuyordum . · Y e rli hü kümet adamla rı. l<ızı l Or du'yu istikb al ve S ovye tle r B ir ­ li ği h al kl arını n kardesli ğin i ilan ederek nutt•k l a r çektile r. Müf reze al­ bayı dcı. Kızıl

Or dunun :

S ov ye tle r Birliği h al kl a rının bilhass a iyi v �

sadık Çeçenler v e İng üşlerin menfaati için he r zaman h :zmete h a zır bulun duğunu vade dere k bir h i tabede bulundu. · Bu arada Tezahürat yapan kala bal ığın neş 'esi s on haddine var ­ dığı bir s ırada. kürsüye baska bir ş nh ı s geldi. Kon t r istihbarat teş ki­ latı memu ru. b in başı H orin susma işare ti ve rince . al kışlar ve ba ğ ı rma ­ l a r yııvaş yavaş d in d i.

•

Horin B oğuk va sert b ir sesle, 'tesb it e di ldiğine g ö re' d i ye b o�­

ladı : 'Sovyet topra kların ın işgal i esnas ında Ceçen v e İngüş C:.ımh uri­ yeti "nin ah alis i düş lilırnl 3 •a rnüzahe rette bulunm ı !ş. onl arl a işbir liği yap­ miş . çete b ir li kleri teskil e tm i s: ve S ov ye t

O rdusun <: karsı h areke te

geçm iş le rdir. Onlar bu s u retle Sovyet i kt i da rını hayal kı rı kl ığına u ğ rat­ mış ve K om ünizm düşmanlcırına ya rdımda bulunmuşla rdır. ' . · B in başı Horin sustu. Kala bal ı k sabırsızlı kla kıvranıyor ve bekli­ y ordu. O devam etti : ' Su sebeple rden dol a yı Komünist Partisi ve Sov­ ye t Hü küme ti, Çeçen ve İngüş Muhtar Cumhmiyetinde yaşıyan bütün h alkın. S ovyetler Birli ği "nin ücra bölgele rine ebe diyyen sü rgün e dilme· sini kararl aştırmış bulunm akta dı r.'

• Meydanı tam bir ölüm sü küneti örtmüştü ve ben bi rli kleri mi bı ­ rakt ığım tepelere en diseli bir nazarla

32

ba kıy orudum.

Binb aş ı

devam

ett i : "Em irle re karsı m l ' kaveme t ve i taatsizli k parti ve hü kümet kararla­ rına ka rş ı isyan o larak tela kki e di lecek ve b irli kler i k inci bir i kaza lü­ zum gö rme den silah ku l lanab i lece klerdir. Mu kavemet Faydasızdır. Zira bütün kasaba. silahlı kuvvet lerle ihata e d i lm is ve sizin sim di bu lundu­ ğunuz

me ydan

da

to p ve

ma k inalı

tüfeklerle

kusatılmıstı r."

• Binbası Herin sözünü bitirir b iti rmez tep eye

isa ret e tt i. Ben im

b i rliklerim tepe de bütün gece sa klandıkları hen deklerden elle rinde tü­ fe kle r ol duğu hal de çık ıyo rdu .

Diğer

birlikler

de

s . : ;ı h

ve

ma kinalı

tüfekleri. <.teşe haz ı r vaziyette me ydanın ka rşı ta ra f ında mevzi almış '. ulunuyo rlar d ı.

• B ir an için me ydan büs bütün donmuştu . Sonra sanki bir sinya l 11erilmiş gib i , kalabal ı k . Mos lcova'ya karşı dostlu k siarları yazı l ı

Bay­

raklı:r'ı, Stalin . Voroşilof. Molotof ve Be ri<"nın po rt relerini b i rden ye­ re fı rlatıp a ttılar. ha linde iç in

Binbasının emri üzerine Çeçen ve

dizilmis aske rl e rin a rasından t e ker teker

İn güşler iki saf

geçi rile re k. şenli k

be llerine ta kmış ol du kla rı müzeyye n meras im hançerleri teslim

alın dı. Dörder dörde r, sı ra halinde

kasa banın dısın da ki rüzgar ve fır­

tınalı bi r otla k o rtasın da toplama no ktasına götürü ldü. Bu ra dan da yep­ yeni

Ameri kan

Stude bake r kamyonla riyle

Grcnzni'de k i

demiryolu is­

t ::s yonuna na kledild i ve nihayet bura dan hayvan va gonlarına do ıdurula­ r :..k Sov yet le r B ir liği 'n in isims iz ücra bölgeler ine doğru yo lcu e d i l d i ler.

A yı ıı sıra da N K V D mensup ları kasab a da k i bütün evleri te ker te­ ker yo klıyara k. kadın lara b ir saata kadar. kamyon larla

götürülece ic­

lerin i b i ldir iyo rlar dı. Her a i le bera berinde 700 k i lo dan fazla eşya götüre ­ mi ye cekti.

Kadınla r. ihtiya rla r. çocu klar v e bebekle r derha l

lara bindi rilerek

t ren güze rgahına götürüldüle r.

B uradan

kam yon · da o muz­

l a rın da bohçala rı ol du ğu halde . karla rın üze rinde sü rünerek

bomboş.

ısıtılmam ı ş. kanepesiz ve saman pa rçası b ile bulunmıyan hayvan va ­ gonlarının içine

dolduruldular.

· Cumhu ri yetin diğer kasa ba ve toplulu klarının he rbirinde a ynı man­ z a ra a ynı an da te krarlanma kta i di.

• Hal kın hare ketinden son ra. kasa baya

korkunç bi r sü künet çök­

müştü, hende kle rin den alınara k mahalli o kul binasın da ki kara rgahlar rnd götü rülme kte olan N KV D b i rli klerinin. ıssız kasaba dan geçerken sade · ce ayak sesle ri işiti liyo rdu.

Bi rli kle r sahit o l dukla rı manza ranın

dü­

sün cesi yle a ğır bi r sükünet içinde yerlerin � çö ktüle r. , Do ğu

Tü rkistan

İns cınlı ktan

Ya rdım

İsti yor

-

3

· Fakat NKVD "n in h a reket birl ikl e ri , r;janl ar. jurn alciler

böyl e bi r

s ı kıntı alame ti göste rmiyo rl a rdı. Bunlar ev le rd en vot ka ve şar ap arı­ yor, sokaklar ın tam ortasınd a koyunl arı boğ azl ay ıp ay ıkl ıyo r ve evlerd� kıyme tl i ne v a rs a y ağm a ediyorlardı. Bi r kaç sr;at sonra bunların t er ­

tip e ttikleri v ahşiy ane isret alem leriyl e s ü k un et t z rum ar olmuştu . Bun­ ların gece y arısına k ad a r devam eden cüm büşü. m ağrur bir k avm için ö l üm d arbesi id i .

• Bu hadise il e ilgil i olar a k bi rkaç kelim e ilave edelim . Çeçen -İn ­ g üş ,

K araçay

- B al kar ve

Kırım h al k ı yu karıda

h ayvı:n v agon larına bi rbi rin in

bahsett iğim

su re tte

üzerine yığın hal inde tıklım t ıklım dol­

du ruldular. 25 - 30 g ün k adar süreıı yolculuk esnasınd a h iç bir y em e� ve s u v e rilm ediğ i gi bi z avallıla rın ekserisi o ksijen yo kluğundan öldü­ l er. Vagonlar iki üç günde bir d ef'a açıl ıyor v e h er defa kapılar açı ­ l ınca yığın h al indek i şehitle r N K VD askerl erinin süngüleriyle dışarıya

atılıyordu. Askerler bu

şeh ltle r'e

•kurtların h iss es i • d e rlerdi.

Nih a­

y et salgın bir h ast alı k baş gösterdi.

• K az akistan 'ın M üslüman ahalisi K az a kistan ·a g elen bazı kaf ilele­ re y ardım etmek isted ile r. Fak a t N K VD bun a da m an i oldu.

• Sovyet anay as asına gö re, h e r millet kendi muk add eratını s eçme h a kkına s ahiptir ve bu m illetlerden

biri Sovyetleri te rketmek isterse

bunda serbes ttir. Fakat bu nazaridi r. Fiil ve gerçekle r bunun tam ak­ s ine

tece ll i etmektedir. VL!karıda

bahsettiğ imiz

h ak ikatler, komünis!

cennetindek i realiten in bir yank ıs ıd ı r. Ş a rk ın bütün m illetleri bu nok­ ta üze rinde d:.:rmalı ve muhakem e y ürütm elid irler. •

34

PAKiSTAN BASBAKAN I M . ALI B O G RA VASITASIYLA BAND U N G KON FERANSINA G Ö N D E RİLEN M U HTIRA

Reis H azre t le ri.

B andung 'da, A sya-Afrika

Kon fera nsı'na k atılan

Pak ist an,

H indis­

tan. Endon ezy a, Seyl an , B ur m a g i bi devle tlerin bir çoğ u: şu and a . Doğu Türk istan 'ın

içinde

bulund uğu e s aret devresin i geç irmiş ol an devle t ­

lerdendir.

B in aenaleyh. bir t a raftan geç miste b iz i m g : b i . esaret hay atı y a­ ş a mış. fakat bugün o çe mber i parç ı.l amış ol an bu devletle re k arş ı , sev­ g i ve iy i te menn ilerimi �unarken ; d iğer te1raft an mahkü m ve mazlum mile tlere k arş ı , yürüttükleri

sömürgec i

pol it ik al ar ını e bedileşt irmek

için , ha :a çaba sarfet mekte olan in safsız mü stemlekec ilere k arşı dünya huzurunda nefretler i mi bildirir im. Bu arad a : y ab ancıl arın boyunduruğun­ d a. e s aret h ay atı geç irmekte olan mahkum m illetler in y a rarın a alın a­ c a k. konfer ans k ar ar larının içinde . bizim s e s i m izin de b ulun masın ı rica eder i m. · Re fah ve sac;dete k avuşturac ağız • ş E:klindek i yalan ş i ar ve mas­ keler ardında g izlenen Kızıl Ç in 'in idare s i altında bulun an Doğu Tür­ kist an h alkının , ne k adar sef il b ir hay at g eç irmekte o lduğu ve onların istiklal

mücadel eler inin. n asıl g ay ri

insani

metodlarla ve

c an avarca

durdurulduğu . belk i malumL• alin izdir. Dünyada hiç b ir müste mleke , ve i st il ay a uğr amış hiç b ir ülke. z al i m Kızıl Çin

id are si altınd aki b izler

k ad ar, korkunç zulü m ve işkenceye maruz kalmamıştır.

Bu b akımdan,

B andung Konfer ansı 'nın açılış ından h alkı mız, büyük me mnuniyet duy­ muş , ·bizim divimız da konferansta görüşülü r . Doğu Türkistan'ın istik­ lal ve hürriyeti de umum tarafından himzye edilir .. düşünce siyle siz -

35

lere ve konferansa katılan diğe r devletlere biıy ük iım ;t bağlamıstır. Bl• maksatla . Konfe rans huz ur un da

bizim me�e leler imizin

de görüsülme­

sini. hatta ezilen bütür. mazlum ve ma hkum milletlerin davalarının d :ı adilane bir sekilde çözüme bağlanmas ını rica ederim.

Ben b ura da. bir taraftan hürriyet aş kıyla yanıp t ut usan mahkünı ve ma hzun milletlerin menfaatini him&ye etme k isteyen Konferansınız ı candan te br i k ederken. diğer ta raftan h ürr iyet maskesi alt ında, meşum planların ın tahakkuku için çalıs a n Kızıl Cin emperyal izm in in. diğer ül ­ keler ü;ı:erine y önelttiğ i kızıl t ehli ke mayı

hatırlatmak ister im .

Bu

karsısında

hay&sız

kızıl

daima

uyanı k bul un­

emperyalist ler , müst em ­

l e ke cili k siyaset inden si kayet e derek. dünyc;y a karsı emperyalizm i kö­ tüleme kteyseler de . kendi esaretler i altında inleyen mazlum milletle re karşı giristikleri z ulüm . is kence ve h a ksız l ı k lar ın ı g ü nden güne a rt ı r ­ ma ktadırla r.

Doğu

Tür kistan ·da k i . sesi

şu ri calar da

bulun uyor um

ki:

duy u lmaycn konferansta

m ilyonlarca

hal kın

•emperyalizm•.

adına

· m iıstem ·

lekecil i k •. •esaret • meselele ri ele a l ınacağı vakit, bun un en basına bi ­ zim meselemiz kon ul sun. Adlarından bahsed i l ecek ve kı nanacak za l i m kuwetler in baş ı na d a K ı z ı l Ç i n i le R us e:nperya l izmi alınsın. B u sure t ­ le , kızıl empe ryalistle r tarafın dan. m (istelT'leke m em l e ketlere ka rşı iz ­ har ed i len hayır hahlık m &s kesi yırtılıp atılsın . Onların . b öyle bir ma s­ ke altına gizlenen. gerce k kara yü zü mey dana çı karılsın.

B ugün. en ço k ezilen insanla r. Sovyet ile Kızıl Çin is gali altınd J i nleyen insanlard ır dense yerid i r. R usla rla Çinlilerin. i da releri a ltında ki Tür k ül kelerini işg&I etti kleri tarihle rde

İngil iz . Fransız ve

Hollanda

müstemle kecileri de Hind içini, Hin distan. En donezya. Malezya. Seyla :ı.

Burma , I ra k. S u riye. Lübnan , Mısır. Tl!n us. Ma ra kes ve

Cezayir gi bi

meml eke tleri işgal etmislerdi. Bazı mecburiyetle r karsısın da m üstev­ li devletler. müstemle kelerinden bazılarına, ha k ve h u kukun u ia de et · m iş old u kları halde. R usya ile Çin i.c;ıgal ett i kler i ü l kelerin hal kını ta­ mamen imha etme k için z ulüm ve is kencele rini gün den güne a rtırma k­ ta dırlar.

R usya ile

Ç inliler

demirpençeler i

altındaki

kitlesini medeniyet . maarif. talim ve ter biyeden o

Müsl üman-Tür k kadar

uza k t ut­

m uşt u r ki, bas ka müstemlekeler gi bi. cih cınşüm ul büyü k insanlar y e ­ tiştirmek im kanı olmamıştır .

Doğu Tür kistan. Moğol istan ve Ti be t g i bi ü l keler , Kızıl Çin dev­ rinden önce de as ker i kuvvetle işgal e dilm iş. bire r Çin müstemle kes ;

36

d ı •ıumunda idı. Ayrıca b ug i.ın Rus h a r it almnda R.S. F.S.R. d iye göste r : ien top �akt an b a ska. k ard e:s B a tı Türki st an. K ırım. Kuzey K c; fk asya İd i l-Ur a l ve Azerb oycan g ib i 50 m i lyon r.üfusa sah ip

Müslüm an -Tür'·

di<e l cri de. komünis t usu l ler le is ti l a ed i len. bi re r Rus müstemlekes i durumun dadı r. Bu k a rdes ü lkele r k end i hü rriyet lerini k azanmak m ak­ s :.:dıy la. b as l attık l a rı m uc a cel e: le rini bug une kadar devam e tt irmis le rd ır.

Ve komünizm es a re tinden kurtulup. hü rr iye tle rine k avusma günlerini d ö rt g özle bek lemek tedi rle r.

Mezku r komünist gü çle r . işg a l le ri a l tında bulunan insan lara karsı t a kip edegelm f.kte o ldukları imha siyaset lerini g i ttikçe a m rmaktadı rlar.

Komün ist politikası demek. kendi istila planl arına muhalif fikirde bu · lunı?nl arın hep sin i. crtadan k aldırmak denıekt ir. Bu b akımdan. komü­ ni stlerin zulüm ve e s aret siyaset ler in i g özler iyle g ören bütün insanl a�. cnlara k arsı r.e fretten b aska b i r sey duym az l ar.

B azı izah l trla ber abe r t akdim e t tiğım m l!htı ramı. Konfer ansa k a ­ t d an c!elege lerc i le tmenizi r ic a ederken. Konfer ans t araf ından asağı­ d ak i husus ların dikkate a lınmas ın ı. m az lum ve m ahkum h a lkım adına istirham ederim.

1 -

Doğu Türkistan h e; lkına y apı lan zu lüm ve cebir lerin durdu ­

rulm ası.

2 - Doğu Türki stan'd a ye rle şt irilen Ç in muh ac irler inin geri çı­ k artılm ası ve bundan b öyle muhac ir getirilmeme si. .

3 - Kızı l Ç in in Doğu Tü rkistan ·ın i stiklalini t anımaya

davet

edilm e s i.

4 - Sh in Chiang (Sinkiang) yerine. Doğu Tü rkistan adının tekrar ku l l an ı lm ası.

5-- Doğu Türkistan'ın durumu i le . d i ğe ; müstem leke le r arasında­ ki f ark ların tetkik ve tesbiti iç in. Konferans taraf ından, Doğu Türki s­ tm'a bi r heyet g önde rilme si.

6 - Su sayıl anlar için imkan bulunmc:dığı t akdirde. Doğu Türk is­ t an·ın mukadde ratı üzerine şu veya bu şekilde bir k ararın alınması.

Nis an 1955 İ S A A LPT E K İ N Do ğu Türkistan Hük umeti Sabık Genel Sekreter i

37

MiLLiYETÇi ÇIN CUMHURBAŞKANI ÇAN KAY ŞEK'E G Ö ND ERiLEN M UHTIRA

EKSELANS GENERALİSMO ÇİANG ÇİN CUMHURREİSİ TAIPEH - TAIWAN Doğ u T ürk ista n' da yaşaya n m ill et imiz. diğer d ünya m il letleri g i b i h ür v e müstak il olarak yaşa mak ideolojis i n i fi iliyata çıkarmak. komş u ­ larıyle sulh v e dost l uk havası içinde yaşamak arzusu ndadır. D ü nya nın.

Çin'in ve

Doğu

Türkistan'ın ş i mdiki siyasi durumları nı

inceled ikten

sonra. Doğ u Türkistan'ın istiklal mese les ini hiç ge c ikt irmede n derhal ha lletmen i n zaruri olduğ u na k ii ni bul u nmak tayız .

Bu m illi a rz uy u Ç i n h ükümet i ne bildirmek. ve memleketimizin is ­ t iklal i ni kalple ve a nlayışla ka bul e derek resme n ila n etmesini talep et ­

mek i çin : a nay u rttak i ve muhaceretteki büt ün vata ndaşlar tarafı nda n memur olan • Doğ u T ürk ista n M illi Merkez i •. son derece samimiyet v � s erahat ile haz ı rladığı bl! m uht ırayı eksalanslar ına s unmakla bahtıyar­ lık duyar.

As ıl maksadımızı arzetmeden ö nce , davamızın ehemmiyeti ve ta­ le bim iz i n ciddiyet i üzerinde genis ve doğru bir fikir verebilmek maksa­ dı ile. tarihi ha disele ri kısa ca hatırlatmayı fay dal ı

bu lmaktayız :

Bita raf ilim adamları n ı n ka m:atle rine gö re : Doğ u T ü rk istan, tar ih­

den ö n ce. beşe r mede niyet inin dogm uş olduğu bir yerdi r. T ürl ü se bep­ lerle bu memleke tte n göç etmiş o la n toplul ukla r. ilk me de niyeti n ışık ­ lar ını d ü nyaya yaymışlard ır. Tarih dev irle rinde ise.

Doğu T ürkistan'ı n

garp ve şark k ült ürlerinin ve ticaret mallarını n mübadele merkezi olduğu

38

malumdur. Bu itibarla Doğu Türkistan, çok eski çağlardan beri, dünya­ nm en mühim bölgelerinden biri olo:rak tanınmaktadır.

Doğu Türkistan bl•ndan 2.000 yıl önce yani 1 . asırdan 8. asrın orta­ larımı kadar geçen asırlar içinde. birkaç kere Çin kuvvetleri tarafından bazan kısmen. bazan da tamamen işgal edilmiştir. Fakat bu memleket hc;lkının hürriyetlerini elde etmek için yaptıkları çetin savaslar. onların hürriyetini sağlamış. ve mezkur istilalardan çabuk kurtulmalarına se­ bep olmuştur. Doğu Türkistanlıların da. bir kaç defa Çin'ln batı bölge­ lerini istila ettikleri vakidir. Bu itibarla o zamanki karşıl ı k l ı istilaları. eski ve orta çağlarda. s ı k sık vuku bulan kuvvet üstünlüğü gösterileri cümlesinden saymak icabettiği kanaatindeyiz. .

762 den 1 759'a kadar geçEn 1 .000 y ı l l ı k bir devre içinde Dogu Türkistan ile Çin arasında hiç bir önemli istila hadisesi vuku bl•lma­ mıstır. Tarih boyun::a. Asya m i l letleri arasında kendi hürriyetini en sistemli bir şekilde müdafaa eden m i llet. Doğu Türkistan m i lletidir. Ve bu müdafaa sayesindedir k i . Doğu Türkistan'ın ecnebi hakimiyeti altına girmediği ve istiklal geçirdiği devirler diğer Asya m i l l etlerine nisbet­ le daha uzun olmuştur.

1 7. asırda ve 1 8. asrın başlarında vuku bulan sürekl i iç savaşlarırı neticesi olarak Doğu Türkistan m il letinin kuvvetleri parça!onmış, ve son derece zayıf düşmüş bulunuyordl!. Bu fı rsı;ttan istifade etmek lstiyen İ mparator Çien-Lung. 1 755 de Doğu Türkistan'a ordu sevketmiştlr. is­ tila hareketlerine mukavemet gösteren halkı yıldırmak için, Mançur or­ dusu bir mi lyondan fazla Doğu Türkistanl ıyı katletmiş ve 1 2 .000'den fazla a ileyi sürgüne göndermiştir. Bu feci tedhiş sayesinde. 1 760 y ı lın­ da. Doğu Türkistan Mançur sülalesi tarafından ist i la edilmiştir.

Mançur sülalesi devrinde. geniş selahiyetlerle Doğu Türkistan ' ı idare eden askeri valilerin ve mesuliyetsiz memurların Doğu Türkis· tan halkına reva görmüş oldukları çeşitli zulümler, fecaat bakımın­ dan katliamdan farksızdı.

Bu mezalime karşı Doğu Türkistan m i l leti de. hayatını koruma!-: ıçın sık sık ayaklanmıstır. Bir buçuk asır kadar süren Mançur meza­ l imine karşı Doğu Türkistan l ı l arın yaptıkları kanlı ayaklanmaların sa­ yısı 40'ı geçmektedi r . 1 862'de patlak vermiş olan büyük ayaklanmanın neticesi olarak Doğu Türkistan'da müstakil bir devlet kurulmuştur. Bu devlet Türkiye. İngiltere ve Rusya devletleri tarafından resmen tanın-

39

mıştır. 1 877"de vukubulan dahili kargaşalıktan faydalanarak hücum e!­ miş olan Mı;nçur ordusu, bu memleketi tekrar istila etmışti r.

Mançur sülalesi devrindeki Çin devlet adamlarının genişleme ihti·

rasını tatmin etm e k maksadı ile yapı l m ı ş olan

bu istila. Çin devletin"?

sayısız can ve mal kaybına mal olduğu g i b i , Doğu Türkistanlı ların da müthiş derecede fakirleşmeler i . nüfuslarının azalması . eski medeniyet ve kültürlerinden bir çoğunu kaybetmeleri . yeni kültürlerden büsbütün mahrum bırakı l maları vs. felaketlere düçar olmalarına sebebiyet ve· ri l m iştir.

Mançur devrindeki kanlı çarpışmaların ve mezalimin neticesi : Do· ğu Türkistan milletinin

kalbinde Çin

m i l l etine karşı derin

bir k i '"!

duygusunun yerleşmesi olmuştur.

ÇİN'İN CUMHURİYET DEVRi Çin'de cumhuriyet dönemi başlad ı ktan sonra, Doğu Türkistan 'da i k · tidarı ele geçiren askeri valiler, kendi iktidarlarını muhafaza etmek maksadı ile Mançur devrindeki siyasi ve idari sistemi devam ettiriyor ve Çin'de vuku bulan değişiklik ve yenil iklerin Doğu Türkistan·a tesir etmesini önlemek için türlü tetbirlere baş vuruyorlardı. O zaman Do· ğu Türkistan 'ın siyasi durumu şöyleydi; a - Yeni kurulmuş olan Çin cumhuciyeti. bir taraftan reıımı yer· !eştirmek için muhalifleri ile savaşmakta, diğer taraftan da. dış düş· manlarının baskılarına karşı mücadele etmekte olup. Doğu Türkistan meselesini ehemmiyetli bir mesele saymakta idi. b - Doğu Türkistan millet i . askeri val ilerin mühim b i r kuvvete sa· hip olmadıklarını ve milli bir ayaklanma ile onların bertaraf edilebile· ceklerlnl bil iyordu. Fakat o zaman da korkulacak karşı kuvvet. ne Çin ve ne de askeri valilerdi. Asıl tehlikeli düşman olarak Doğu Türkista­ n'ın yanı başında Ruslar duruyor ve fı rsat bekliyordu. Doğu Türkistan m i l l et i , Rus istilasına yol açı lmasından korktuğu için ayaklanmıyordu. c - Doğu Türkistan milleti, Çin cumhuriyetinin er veya geç rejimi yerleştireceğini ve Doğu Türkistan milletini memnun edecek yeni bir siyaset takip edeceğini beklemeyi

daha uygun bulmuştu .

Bu s i yasi durumu iyi bilen askeri vali Yang·Zing-Ş i n , Çin curr.· huriyet hükümetini türlü kurnazlı klarla aldatıyor. diğer taraftan da Do-

40

gu Turkistan mi lletine Çin cumhuriyet rejiminin çürük olduğunu anla�­ maya çalışıyordu. İ lave o larak ta Doğu Türkistan ile Çin arasındaki me­ safenin uzaklığı ve Doğu Türkistan m i l l eti için herhangi bir siyasi ha­ reketin imkansızl ı ğ ı bu m i l letin Çin Cumhtıriyeti ile doğrudan doğ­ ruya temasa geçmesine imkan vermiyordu.

1 930 y ı l l arında Doğu Türkistan'da Çin Cumhuriyet i "nin nü!Uzu gö­ rulmeğe basladığı zaman Doğu Türkistan m i l let i . maalesef su hakikatle­ ri anlad ı : 1

-

Çin Cumhuriyeti, Doğu Türkistan'ı eskisi g i b i b i r Çin eyale!i

hal i nde devam ettirmek kararındadır.

2

-

Çin Cumhuriyet i , Doğu Türkistan m i lletini Çin halkı içindi)

bir ekall iyet olarak görmekte ve bu m i l l et i Doğu Türkistan'da hak sa­ hibi olan ayrı bir mi llet telakki etmektedır.

3

-

Çin devleti , Doğu Türkistan m i l letinin milli kalkı nma işlerine

lı ıç b i r surette ehemmiyet vermemekted ir.

4

-

Çin Cumhuriyet i , askeri va linin isyan edebilecek bir kuvveti

olm<:dığını bildiği halde. onu azletmiyor ve Doğu Türkistan m i lletinin si­ yasi ve idari işlere iştirak ett i ri lmemesini tasvibetmiş bulunuyordu.

Doğu Türkistc.n m i l l etinin edindiği bu intiba, onun. Çin Cumhu­ riyeti "nden beklediği ümidi sarsmıs i d i . Durum böyle i ken. val i Ci n-Şu­ Rın'ın çok fena olan icraatı .

Doğu Türkistan m i l l etinin birden bir:?

ayaklanmasına sebebiyet \ ermiştir. 1 931 'de patlak veren bu ayaklan­ maya. bütün Doğu Türkistan halkı işti rak etmiş ve milli istiklal ilan ed i l m i ştir.

Doğu Türkistan 'ı

istila etmek için f ı rsat bekleyen Kızıl

Rusya.

bu milli ayaklanmayı kendi bozuk emeline alet etmek gayesi ile, m i l l i kuvvetleri aldatmak i ç i n faaliyete geçmiş ise de. Rusların ne kadar teh l i ke l i bir düşman oldl'klarını çok iyi bi len m i l li kuvvetler. onların teklifini reddetmişlerd i . Bunun üzerine R uslar,

val i Cin-Şu-Rın ile 1

ekim 1 931 gizli anlaşmasını i mzalamışlard ı . Ç i n , bu anlaşma mucibince.

Ruslar'dan silah ve bir m i ktar askeri yardım almış ise de m i l li kL!vvet­ leri yenmekten aciz kalmış ve Ruslar'a vermiş olduğu gizli imtiyaz­ ları da yerine getirememiştir. Bundan memnun kalmayan Ruslar. Urunı­ ç i "deki Çin ve Rus kuvvetlerini Çine karşı isyana tesvik etmis ve Çin'in kaçmasından sonra. hem Çin devletine ve hem de Doğu Türkistan nıi i ­ l etine karşı h e r türlü ihaneti yapabilecek bir karaktere sahip olan Şıng­ Şı -Say'ı iktidara getirdi ler. Ruslar. kendi leri hazırladıkları bir gizli mua-

41

hedeye, 1 nisan 19JJ'te Sıng'ın imzasını a:tırd ılar. Bu muahede gere· ğince. Rusların hava ve motorize kara kuvvetleri Doğu Türkistan a gı­ rerek bu gibi silah:ardan mahrum olan milli kuvvetleri mağlüp ettiler.

Ve bu suretle Doğu T ü r k i sta n i 934 ve 37 arasında cer e y a n eden m ü t e ­ L?ddit savaşlardan s o n ra f i i l e n R u s h a k i m i yetine g i r m i ş oldu . Vali Ş ı r. g · ı n .

Rus müşav i r l e r i n i n v e aske_ri kuvvet l e r i n i n e m i rlerine uyurak Türkistan m i l letine y ap m ı s

olduğu

Doğu

k a n l ı komünist z u l ü m l e r i . lıerl<esce

malum olduğu gibi . Çin C:evl et i n i n prestij i n e y ap: ı k l ar ı i hanetler de

r:ıeydandadir. İ k i nci

Dünya

Harbi

s ı ra s ı nd a .

Ruslı:r'ın

Almanlara

yenildiği

vi:· de. kencii ııkibetinden korkan Sıng-Sı-Say, Ruslara arka

de­

çevirere'<

merkezi Çin H ü k ü m e ti ' n e itaat a r ze tm işt i r . Dun•mu tehlikede

olan

R uslar. bu vaziyet üzerine Doğu T ü rk i s ! a n'd a k i ordusunu ve siyasi memu r l a r ı n ı

geri

çekmistir.

1 94 3 'de Ç i n H ü kü:net i . S ı n g - Ş ı - Say'ı başka b i r vaz : teyc t<.ı· i n c t ­ r.ıe k sureti i l e on u n y e r i n e merkezi h ü k u m e t i t e ms i l

eclen

i l k va l i y i

Doğu Türkistan·a göndermiş oldu.

O zaman Doğu T ü r k i s t a n m i l l iyet ç i l e r i n i tt;m s i l e d e r e k Ç i n ' d e bu­ l unan

biz ve arkadaşları m ı z . Doğu T ü rkistan meseles i n i . o merı l e ­

k e tteki milletin arzusuna k ı s m e n de o l s a . uygun bir usul i l e h.:ı l l c d i l ­

m e s i n i istiyerek, devlet rical ine defalarca müracaatta bL ' unduk. Fakat maalesef müracaatl a rı mız kabul olunmadı. Çin Hükumeti tarafından Doğu Türkistan'ın idaresine m em u r edilen sivil ve askeri memurların :.,ütün işleri. m aa l e sef Doğu Tü rltistan

m i l l e t i n i n m i l li seref i n i

renc i ­

de eder mah iyette olup. müt h i ş b i r ü m i ts i z l i k v e korkuya sebebiyet ver m i şti r. Münevver s ı n ı f l a r ı . Ç i n ' i n aleyhi nde olan hareketlere sevket­ m iştir

Bu siyasetin tesiri ile 1 944'de İ Lİ a y a k l a n rr: a s ı pntlak

verd i .

Ay akla n m ay ı ken di e m pery a l i s t gayesine a l e t etmek i ç i n . fı rsat bilen S ovy e t Rusya. bu 1yaklanmaya s i l a h ve askeri kuvveti i l e müdı:hale et­

ti . Bunun neticesinde Doğu Türkistc;n·ın şimal vil a yet l e r i fiilen Rus işga l i ve nüfuzu altına girmiş oldu.

O zaman Çin'de bulunan bizler. bu Ru� müdahalesinin Doğu Tür­ ki sta n ' ı n akibeti için ve Çin'in prestiji bakımından çok t e h l i k e l e re se­ bep u ı a c a ğ ı n ı h i ssettik. Ç i n d c J l e t rica l i ne m ü racat ett i k . Bu müracaa­ t ı m ı z ş u maksat ları

i htiva

e d i yordu :

1 . Doğu Türk i stan m i l l e t i n i n hürri yet davas ı n ı k ı smen de olsa te­ m i n etmek i ç i n . Doğu Türkistan'a muhtariyet v e ri lmes i .

42

2.

Ç i n . i n . Doğu Türkistan üzerindeki siyasi egemen l i ğ i n i muhafaZ3

etmek i ç i n harici s i yaset ve m i l l i müdafaa i s l e r i n i n Çin hü kümet i n i n el i nde bulı!nduru l m a s ı .

B i z i m bu rr. ü rac<ıa t ı m ı z k a b u l e d i l m i ş o l saydı Doğu Türki stan"daki

R u s entrikaları tamamiyle f e l ce uğramış o l u r d u . F a k at m a a l esef bu mü­ racatımız kabul e d i l medi ve bund a n . Sovyet propaganda ma k i n a s ı

aza­

m i derecede fayd a l a nd ı . R u s l a r . Doğu Türkistan·daki bir takım gençleri .

• Çi ro " i n bir emperyal i st devlet o l d uguna ve Sovyet Rusya · n ı n b i r kurta r ı ­ c ı olduğun a • inandırmak i ç i n .bu ret hadısesini d e l i l olarak gösterdi v. : k ısmen muvaffak o l d u . -Bu yüzden m i l l i yetçilerin

hürriyet

Doğu T ü rk i stan"da. Ç i n nüfuzu vi!

mücade l e s i .

y a k ı n b i r müddet i s ti krnrs ı z ! ı k

b i r b i r l e riyle

hüküm s ü r d ü ve

carpıs:ırak bilahare

dört

yıl<:

komünistler

bu meml eketi b i r tek kurşun a tma d a n i s t i la etti.

1949 y ı l ı n ı n son aylarından ber i Doğu Türkistan. komünist Çin ile Sovyet Rusyı: · n ı n meza l i m i a l t ı nda ezi l m e kt e d i r .

D::ıgu Türk i stan

mil­

l eti de k ı z ı l l a r ı n k a n l ı ba s k ı l ar ı na karşı çetin mücadele lerine devam et­ mektedir. Komü n i st c e l latlarından canlarını kurtarıp ecnebi m e m l e k e t ­ l e re i ltica e t m i ş o l a n D o ğ u T ü r k i s ta n l ı l a r da h ü r dünyada elde ettik­ leri bütün i m k a n l a rdan faydal;ınarak m e m l e ketleri n i n hürriyete kavuş­ ması yolunda çal ışmaktad ı r l a r .

Doğu Türkistan m i l l e t i . hür Ç i n . i n m ü s tevli komünistl ere k a r ş ı g ö s ­ termekte o l d u ğ u s a r s ı l maz azim ve Vf'

i ra d e s i n i tak d i r i l e

k a rş ı l am a kt:ı

muvaffakiyeti n i temenni etmektedir. Fakat ayni zamanda hür Ç i n . i n .

D o g u Türkistan m i l letin i n hürriyet dava s ı n a k a r ş ı , eski siyaseti n i mu­ hafaza etmekte bulunmasından derin bir üzüntü duymakta d ı r .

D o ğ u Türkistan m i l l e t i n i n yegane gayesi , tam manası i l e hürriyet­ tir. Ve Birleşmiş M i l l etler tara fından i lan e d i l en ve Çin h ü kümetinin de

imzas ı n ı

taşıyan

m u kadderat ı n ı

• İ ns a n

kendisi

Hakları

tayin etmek

Beyannames i • hakkını

mucibince, kendi

arcımaktad ı r .

Binaenaleyh aşağ ı d a k i m a d d e l e r i l e t e s b i t e d i l en muhtırayı Doğu T ü r k i stan m i l leti namına yüksek huzurunuza sunmakla kendimizi bah­ tiyar addeder ve s a m i m iyetimizi

takdir ederek geniş

anlayışla t e t k i k

e t m e n i z i ve y a k ı n b i r z a m a n d a sevi n d i r i c i cevabı n ı z ı n gelmesini b e k l e ­ riz.

43

M A K S A T Madde : Hür Çin devleti n i n . Doğu Türkista n · ı n i s t i k l a l i n i t a n ı m ı s ol duğl'n;,ı ilan etmek sureti i l e Doğu Türkistan m e s e l e s i n i h a l l et m e n i n zama n ı n ı n g e l m i ş olduğuna kaniiz. İ nsanların hürriyetl erini ayak altına a l m ak i ç i n . bütün dünya insan­ l a r ı n a karşı

savaşmakta

olan

k o m ü n i s t l erin tehlikesi

günden

güne

artmı:.ktadır. Bu tehli keyi önlemek gayesi ile mücadele zorunda kalan h ü r dünya devl etlerinin lünün.

Soguk Harp a d ı n ı verd i k l eri mücadele usu­

malesef. komünist!erin mücadele

bulunduğunu hepımiz görmekteyiz. komünist esiri l;;ırın

hürriyet

m i l l etlerin

istiklf.i

mücadelelerini

usül üne nisbetle çok

zayıf

Hür dünya m i l letlerinin devletleri . dava l a r ı n ı

resmen

kabul

etmed i kçe ve

desteklemedi kçe

on­

komünizme

karsı bir işbirl i ğ i n i n . ciddi safhaya intikal etmesi mümkün olamaz.

Bl! iti barla. Doğu Türkista n ' ı n ist i k l a l i n i hiç geciktirmeden ilan etmek Hür Ç i n için ve dolayısı ile

Hür Dünya için. büyük bir fayda sağla­

yacaktır.

Madde : 2 Do{Ju Türkista n · ı n istikla l in i n i l a n e d i l mesi d a l a rı

kanaatimizce şu fay­

sağlayacaktı r :

a - G e ç e n i k i as ı r l ı k tari h i n , D o g u T ü r k i starı m i l l et i n i n k a l b i n d e . Ç i n h a k kında doğurduğu nefret duygu l a r ı zail o l acakt ı r . b - Her i k i tarafça arzu e d i l e n i y i münasebet. s o n derece s a m i ­ m i b i r safhaya girecektir. c - H ü r Çin'e karş ı . hür dünyada mevcut o l an hürmet ve sempati daha da a rtacakt ı r.

MadC:e : 3 H u r Ç i n devleti t .ı ra f ı ndan Dogu Türkista n · ı n ist i k l a l i n i n tanındı � ı i l an edildiği takd i rde, yurdun içinde v e d ı ş ı n d a bulunan Doğu T ü r k i s ­ t a n l ı l a r ı n komünist a l eyhtarı

44

faa l i yetleri .

resmi ve

m i l l i bir teşki lfıt<ı

bağlanır ve çok daha ciddi ve faydalı b i r safhay:ı i ntikal etmis olur Bu takdirde Doğı• Türkistan milletinin hür Çin'le son derecede sa­ mimi bir isbirliği yı:: p ması için büyük faaliyet scıhalarının elde edilmesi kolaylaşmış olacaktır. Doğu Türl<istan'ın istiklali ilan ed ildikten sonra müşterek C:üsmana karsı hür Ç i n ile tam bir cephe birliği tesis etmek için lüzumlu plan ve proğramları beraberce tanzim etmeğe şimdiden hazır c.lduğ:.ımuzu samımiyetle beyc:n ederiz. fit.adde

:

4

Hür Çin devleti taraf:ndı:.n . Doğu Türkistan ·ın istiklal ini tanımıs oldı..ğ ur.un ilanına muvazi olarak. müsterek faaliyete en uygun görü­ len b:r dost devletin toprağında, bir Mülteci Doğu Tü. kistan Devleti­ nin lwrJlmasını l üzt!mlu bulmaktayız.

Madde : 5

Doğu Türkisto.:ı m i!letinin gı:ye si. kayıtsız ve sartsız istiklalden ib::ı­ olup. bu cihetle gcc r n y ı l ı n sonları nda komünist Çin tarafından i lan ccilmiş olan muhtariyet statüsünü reddetmiş olduğumuzu eksalansı­ nızn ayrıca bildiri r ve hür Çin tarafından böyle bir teşebbüse geçilme­ sini ehemmiyetle rica ederiz. rc

Madde :6 Komünist ler. kendı isti laları altında bulunan mil letleri aldatmak için cumhuriyet veya muhtariyet stati.ısü vermek taktiğini kullan­ maktadırlar. Onlar kendı s iyasi teşekküllerini de dünyaya. birlesmis cum­ huriyetler e;larai< tanıtmaktadırlar. Komün:stler bl' taktikleriyle. kendi­ lerinin hürriyet taraftarı olduklarına ve hükmü altındaki m i l letlerin siyasi hukukunu t::: n ı mayan devletlerden. bu bakımdan çok üstün olduk­ larına del i l ol�rak propaganda yapmaktadırlar.

Hür Çin. Doğu Türkistan ·ın istiklalini tanıdığı takdirde. demokrasi dünyasına son derecede parlak bir örnek vermiş olduğu gibi . aynı za­ manda komünist dünyasının adı geçen takti klerinin yalan olduğuna dair çok kati bir cel i l verm is ve komünist propagandas ı na öldürücü bir darbe indirmiş olur. 16 ekim 1 956 cııl�ra

De;ğu Türkistan M i l l i M erkezi Reisi Mehmed Emin Buğra

Doğu Türkistan M i lli M erkezi Reis Muavini İsa Alptekin 45

M iLLiYETÇi ÇIN ANKARA MAS LAHATG üZARINA GÖND ERiLEN M UHTIRA ( • )

Sayın Çin Sefareti Maslahatgüzarı, ANKARA Doğu Türkistan'ın istiklalini tanımasın ı talep ederek Çin Cumhur­ reisine gönderdiğimiz 1 6/10/1956 tarihl i ml!htıramıza. vasıtanızla veri­ len ve 12 nisan 1 957 tarih inde s i fahen bize bildird iğ in iz ceva bı dikkati·: inceledik. Bu münasebetle size tesekkürlerimizi sunar ve aşağıdaki ce­ v�bımızı lütfen Çin Hükumetine aynen bild irmenizi r ica ede riz.

Sizin şifahen bildirdiğinize göre Çin Hükümeti'nin bizim muhtıramı­ za verrr.iş olduğu cevap su 4 nokta üzerinde toplanmaktadır: 1 - Bizim Formoza'ya gitmemiz ve orada yerleserek Çin Hüku­ meti tarafından yürCtülmekte olan antikomünist harekete katılmamız is­ ten mektedir.

2 - Doğu Türkistan·ın istiklal davas ı n ı n . birkaç kisi tarafından yü­ rl":lülmüş bir dava olduğu iddia edilmekte ve bütün Doğu Türkistan hal­ kının bu davaya fiilen istirak etmediğine işaret edilmektedir.

(•)

Çan Kay

Şek'e

gönderilen

1 6 . 10 . 1956 tarihli muhtıraya,

Milliy�tçi Çin Hükümeti, Ankara Büytikelçlliği vasıtasıyle bir ce­

vap

vermiş ve M .

Emin Buğra ile İsa Alptekin beylerin, komü­

nistlere karşı yürütecekleri mücadeleye Formoza'da devam lerini iskmişti.

kQr zatlar. bu muhtırayı de

M.

Çin

46

hazırlamışlar ve

Hükümeti"nin . A nkara

dermişlerdir.

etme­

1 2 nisan 1957 tarihli şifahi cevabı i uceleyen mez­

20

nisan

Bilyilkelçllik

1957 tarihin­

Müsteşarına

gön­

3

-

Doğı • Türkistan'ın statüsünün ancak Çin i<anunu çerçevesi da­

hil inde değistirilebileceği ifade edilmektedir.

4 - Dc.ğu Türkistan·ın statüsünün. ancak Çin'in komünist istilasın ·

dan kurtulmasından sonra düsünülebileceği tasrih edi lmektedir.

Biz .bu 4 noktaya ayrı ayrı cevap vermek zorundayız: 1

-

Bizim 1933 ten beri ister hürriyet ve iste� antikomünist gaye­ ' olduğumuz hareketler, herkesçP.

lerle muhtelif seki llerde yürütmekte

malumdur. Çin-Japon harbi zamanında bir kere Ç i n 'e gittik ve hüsnü n i ­ yeti mizi ispat ett i k . Fakat ma::ılesef bu hüsnüniyetimiz bize. sukutu ha­ yaldan başka hiç bir netice vermedi . $ i md i ise vaziyette hiç bir değişik­ lik müşahede etmiyoruz. Bizim hareketlerimiz. şimdiki halde İslam dün­ yasında ve birçok hür memleketlerde geniş muhite sahip bulunmaktadır.

Eğer Formoza'ya gidecek olursak antikomünist mücadelemiz için

çok

faydalı gördüğümüz bu muhit e l i mizden ç ı k m ı ş olacaktır. Bu sebeplerden dolayı şimdiki halde Formoza'ya g itmeyi mahzurlu bulmaktayız.

2

-

Bir milletin siyasi davasi, her zamanda ve her yerde. o mi l letin

mümessilleri olan mahdut kimseler ve teşe:kküller tarafından yürütülür.

Nitekim 600.000.000 Çin m i l letin i n davası Formoza'ya sığınan az bir grup tarafından yürütülmektedir. Doğu Türkistan 'ın istiklal davası yalnız bu­ gün değil, iki ı:sra yakın bir müddetten beri bütün milletin davası ola­ gelmiştir. Bunun bariz delillerinden biri de, mezkür müddet içinde Doğu Türkistanlıların Çin idaresine kmşı SO'den fazla kanlı savaşlara giri$miş olmalarıdır.

3 - Doğu Türkistan'ın statüsünün Çin kanununa göre deği$tirilmes i .

Doğu Türkistan·ın hürriyetini temin edemez. Çünkü Doğu Türkistan halkı tam rr.iıniısıyla istiklal istemektedir. Ve Çin kanunundan başka kendi ka­ nunu vazetme1< ve ona göre yasamak istemektedir. Çünkü mahküm bir m i l l etin hürriyet i , hiç bir zaman hakim milletin kanunu ile temin edile­ mez. bilakis kendi kanununu kendisi yc;pmak yetkisine sahip olmakla te­ min edilir.

4 - Doğu Türkistan'ın istiklal daviısır.ın hal l i n i , Çin'in komünist is­

tilasından kurtulmasından sonraki

bir zamana b ı rakmak, kanaatimize�

Çin'e hiç bir fayda temin etmez. Bilakis şu mahzurları intaç eder: a - Doğu Türkistan hal k ı n-ı n , kendi istikba l i hakkındaki büyük endi­ şesini daha da çoğaltır. b - Doğu Türkist3n'ın istikla l i n i . M i l l i yetçi Çin ile sulhane yollarla halletmek prensibini kabul etmek l e , göstermekte olduğumuz hüsnüni-

47

yete, Çin tarafından hiç bir ehemmiyet veri l memiş olduğu kanaatini tel­ kin eder.

Bizim ve ayni zamanda Çin'in de arzu etmediğimiz hareket ser­ c bestisine Doğu Türkistanlıları sevkedebilir. Çünkü Milliyetçi Çin. Doğu Türkistan halkının istikbaldeki hürriyetini ş imdiden garantiye bağlamaıı reddetpıekte ısrar ettiği takdirde. halihazırda Doğu Türkistan'ı istilası altında tutmakta olan komünistlerden daha iyi bir niyet taşıdığını ispa� etmemiş olur. -Bu vaziyetin. Çin'e karşı hüsnüniyetle. arzu ettiğimiz sem­ pati ve isbirliği duygusunu baltalaması pek tabiidir.

M i l liyetçi Çin hükümetinin Doğu Türkistan halkının isti klal talebini ciddiyetle ele almasını tekrar talep ederiz.

-

Saygı larımızla ! .

M ehmet Emin Buğra Doğu Türkistan Hükümeti Sabık Genel Vali Muavini

48

İsa Alptekin Doğu Türkistan HükQmeti Sabık Genel Sekreteri

SUUDi ARABiSTAN K RALI M ELiK SUUD'A TAKDiM EDiLEN M UHTI RA

Bismil lahirrahmanirrahim.

Haşmetli Melik Suud Hazretleri.

Ulu Tanrı zatişahanelerlni muammer ve mülkünü payidar eylesin.

Allah 'ın selam ve rahmeti üzerinize olsun.

Efendimiz! Türkistan muhacirleri kardeşlerimizin mazhar oldukla­ rı iltifat-ı şahanenizden ve d i rayetli hükCımetinizden bu Cılkede gör­ dükleri yüksek

misafirperverlikten ve

hüsnükabul den dolay ı . büyük

bir hulusi kalb ve saygıyle zatı valalarına. büyük teşekkürler sunmak­ la şeref duyarım.

Bi.:yük felaketlere maruz kalıp meml eketlerinden ç ı karılan, ellerin­ den mal ları gasp edilen ve Allah'ından başka Tanrı tanımıyan Tür­ kistanl ı kardeslerimiz bu ül kede tesell i bulmuşlardır.

Burada ve hariçte olan Türkistanlılar. bu iyiliği ve baba şefkatini büyük bir anlayış ve şükranla karş ı ladığı g i b i , tarihte bu lhsan-ı şa­ hanenizi ebediyen anacaktır. Cenabı Hak'tan mülkünüzü payidar k ı l ma­ s ı n ı , üzerinde zahiren-batinen n i metini eksik etmemesini, büyük ecir ve sevapla mükafatlandırılmasını n i yaz ederim , efendim.

Hasmetli Efendimiz! Son zamanlarda ülkemiz Türkistan. İslam ale­ minin gözü önünde müstemlekecilerin i ki nci bir Endülüs haline getir· meğe yeltenmeleri ile tehlikeli bir merhale geçirmektedir. Bu sebep­ ten zatışahanelerine Türkistan'ın mazisi ve bugünkü durumu hakkında bazı hakikatleri serdetmeyi ve ist i rhamlarda bulunmayı bir vazife bil­ dim. Siz ki. bütün ehli

İslam'ın

refah ve huzurunu düşünür. hakka

nusret eder, mücahitlerin ve hürriyetin safında durursunuz. Davamızı Duğu Türkistan

İ nsan l ı ktan Yardım İstiyor

-

4

benimseyip biz mağdurların mücadelesine yard ı mınızı esirgemlyeceği

·

nizden, Filistin ve Cezayi r davaları g:bi ehemmiyet l i ve hatta daha kritik olan davamızın Müslümanların u mumi davalarından biri haline ge­ tirilmesi hususunda müz<.harette bulunacağı nızdan eminiz.

Türkistan bir Müslüman ülkesidir. 35 m ilyondan ibaret olan hal­ k ı , d i nina bağlı halis M üslümand ır. İslamiyetten önce ve sonra bir çol: devletlerin hükumet merkezi i d i . Tevhid sancağı n ı yükseklerde dalga­ landıra n bir çok islam kahramanları n ı n ve büyük a l i m lerin yetiştiği bir ülke idi. İ l i m ve i rfr.n müesseseleri dünyanı n her yerinden gelen öğ­ rencilerle dolup taşıyordu. M i l�di 19 uncu asrın SQfll İ arı nada müstem­ lekeci Rus ve Çin kuvvetlerinin hücumuna l!ğradı. Türkistanlıların bü­ yük can ve mal kaybı pahasına uzun ve çetin bir müdafaadan sonra Ruslar Batı kısmını . Çinliler de Doğu k ı s m ı n ı p�ylaştılar. Müstemleke­ ciler halka zulüm ve şiddet gösteriyorlardı :

muasır

medeniyet ve

terakkiye bir set çekmişlerdi ve bu yüzden zaman zaman Müslüman­ lar kanlı direniş hareketlerine geçiyorlardı . Bu

kıyamlar ve meşru

istekler. silahça ve orduca üstün olan müstemlekeciler tarafından şid­ det ve baskıyle karşılanıyordu. ·Bu mağdur ülke, komünizmin yıkıcı idaresinin altına geçtikten sonra. daha önceki müstemlekecilerin ya­ p.ımadıkları zulüm ve �iddeti göstermeye başladı lar. M emleketin bir­ liğini bozmak ve halkın arasına tefrika sokmak, mücadele kuvvetlerini zayıflatmak gayesiyle., Batı Türkistan'da altı şekli cumhuriyet kurdu­ lar. B u yüzden binlerce m<osum münevver ve mütefekkir kanı akt ı . m a l l arı müsadere edild i . Camiler. medreseler kapandı. İ s l a m mahke­ meleri ve İslam mevzuatı lağv edi l d i . Bin seneden beri kullandığımız arapça harfleri kaldırıp yerine zorla R us harflerin i kaydular. Bunda:ı maksctları, Türkistan'ı diğer Müslüman kardeşlerinden ayırmak ve ara­ l arındaki kültür münasebetlerini kaldırmakt ı . Bundan başka İ d i l -Ura l , Kırım. Azerbaycan. Kafkasya'daki m i l yonlarca Müslümanın ikamet et­ tiği ü l kelerin akıbeti de Türkistan'c!an farksızdır.

Hunharlık ve şiddette, müstemlekec i l i k usüllerinde, müttefiki Rus ye;ldaşlarını kat kat geçen komünist Çin, yukarıda zikredilen vahşet­ lerine i lave ·olarak yeni bir zulüm plan ı n ı tatbike başlamışlardır. O da. mümkün olduğu kadar yüksek sayıda Ç i n l iyi Doğu Türkistan'a yer­ leştirmektir. Çin 'in resmen itiraf ettiğine göre. bu üç yıl zarfında iki milyon Çinlinin Doğu Türkistan'a yerleştirilmesi sağlanmıştır. Bu ha­ reket, Doğu Türkistan halkının ekseriyetin i n Çinli olmasını temin et-

50

mek için yapıl ıyor. Bilindiği gibi Doğu Türkistan halkının nüfusu 8 milyondur. Bu hal devam ederse. pli:nları muvaffak olacak ve İslam . alemi bir daha dönmemek üzere ülkelerinden birini kaybedecektir.

Bize gelen haberlere göre ve bizzat Çinlilerin itiraf ettiklerine gö­ re. onlar Doğu Türkistan'ı b i r askeri üs haline geti rmiş-ler ki bu doğru­ dan doğruya İslam alemine karsı bir tehdittir. iürkistan'ın mühim coğ­ rafi mevkii ve zengin tabii kaynakları ve madenlerinin bolluğu ile Af­ ganistan. Pakistan. İ ran ve Hindistan'a hem hudud olması bütün İs­ lam ül kelerince büyük ehemmiyeti haizdir. Türkistanl ı lar istiklallerine kavuşuncaya kadar mücadelelerine devam etmek azm indedirler. Bu­ günlerde, bu mukaddes ve dini mücadelel erinde zat-ı şiihiineleri ol­ duğu halde. Müslüman kardeşlerinin yard ı mlarına ve müzaharetlerin� muntazırdırlar.

Zat-ı şahanelerine gerçeklesti ri lmesi ümidiyle atideki i steklerimizi te;kdim etmekle şeref duyarım.

1 Zat-ı şahanelerinizin ve dirayetl i hükümetinizin. bilhassa İs­ lam hükümetleri nezdindeki mümtaz mevkii dolayısiyle zat-ı mülükane­ lerinin hükümetinin: Türkistan M üslümanlarının çekmekte olduğu zu­ lüm ve baskıyı azaltmak, Türkistan·t yayılan Çin mühacirlerini dur­ durmak. Ara;:ı ve Müslüman kardeşlerimizle kültür münasebetlerimizın devamı için, Arap harflerini �ekrar kullanmak i çin gerekli teşebbüsler­ de bulunması n ı : 2 Zat-ı ınülükanelerinin hükümetinin. beynelmilel toplantılara ve Birleşmiş M i l letler konseyine sunulduğu zaman. davamıza muzaha­ ret etmesini: Suudi Arabistan'ın. M i l iyetçi Çin hükümetiyle diplomatik 3 münc.sebetleri olduğundan. Dogu Türkistan·a ist:klfıl veri lmes; ve sim­ diden bunu açıklaması hususunda. onu ikna etmeye çalışmasını rica -

-

-

ederiz.

Biz bu yolda büyük bir gayret sarfetmiş bulunuyoruz. Onlara bunda menfaatimizin müsterek ve iki taraf için hayırlı olduğunu anlat­ maya çalıştı ksa da isteklerimizi reddettiler. M i l l i yetçi Çin hükümetinin, istiklalimizi vermekten imtina ettiği s ı ralarda. komünist Çin hükümeti , bazı dahili v e harici sebeplerden Doğu Türkistan·a zati v e şekli bir muhtariyet verdiğini açıklamıştır. Fakat m i l l i yetçi Çin hükümeti bu adımı şiddetle reddetmiş ve Doğu Türkista "nın Çin'in bir parçası ol­ duğunu iddia etmişti r. Onların bu durumları Fransızların Cezayir'deki

51

durumlarından farksızdır. M i l l iyetçi Çin hükumeti. bu hususta. kömü­ nist Çin l i l e rd en hiç bir fark arz etmemektedir.

4 Zat-ı şahanelerinin hükumetinden muhacir Türkistanlıları -

mülteci sıfatıyla memleketinizde ikamet etmelerine müsaade buyur­ malarını rica ederiz. çünkü muhacirleri n , pasaport vesair muamelat için.

Milliyetçi Çin

hükumetinin

Cidde

sefaretine müracaat etmek

mecburiyetinde kc.lmalarından dolayı . bi; zarar husule gelmesi muhtemel­ dir. Şöyle ki mezkür sefarete gittiklerinde durumlarından faydalanmak için onlara müşkilat çı karıp ve bu mukaddes mücadeleye katılmamak ve bu dini. milli vazifeyi idare edenlerle temas etmemek şartını koşa­ bilir.

Zatı devletlerine bu menızatımızı sunarken. büyük bir ümitle iti­ mad ve alaka görmesini temenni eder. Cenabı Hak'tan ehli İ slama ve M üslümanlığa bir dayanak olarak uzun y ı l lar muammer olmanızı niyaz ederim.

Bilvesile Efendimize en derin şükran ve minnettarl ı k hislerimi ve tazimlerimi sunar. kabulünü rica ederim.

3.1 . 1 377 ( 1 957)

İsa Alptekin Doğu

T ü rk i st a n Hükumeti

Sabık Genel Sekreteri

52

TÜRKiYE BAŞBAKAN ! ADNAN MENDERES'E TAKDiM EDiLEN MUHTIRA

St:yın Aı:'.;; ?n Menderes Beyefendi!

Türkiye Curr.huriyeti Basvekili.

ANKARA

Bütün Türklerin Anayurdu · Doğu Türkistan • . Asya kıtasının tam ortasında olup tabii manialarla çevrili 1 .828.421 kilometrekarelik bir ülkedir. Bu ülkenin nüfusu tahminen 10 milyon kadar olup nüfusun yüzde 95'i, Türk ve M üs lümandır.

Doğu Türkistan şarKen Çin ve Moğoli stan. simalen Sibirya. gar· ben Batı Türkistan, cenubım Afganistan. Po:kistan. Hindistan ve Ti· bet'le hem hudud olması ve bu mevkii itibariyle de hem Şarka ve hem de Garba karşı köprübaşı teşkil etmes i dolayısıyle stratej i k bakımdan fevkalade ehemmiyeti haizdir. Yer altı ve yer üstü servetleri bakımın· dan çok zengin olan bu memleket. Çin'in akaryakıt ihtiyacının mühim bir kısmını karşı lamaktadır. Sovyet R usya için Ural-Altay bölgesi ne gibi bir sınai ehemmiyeti haiz ise. Çin için de Doğu Türkistan aynı önemi taşımaktadır.

25 ağustos 1 949 tari hinde komünist Çin kuvvetleri Doğu Türkis· tı:n·ın komşusu Kansu Eyaletini işgal ettiği zaman. biz Doğu Türkistaniı münevver ve milliyetperverler komünistleri silahla karşılamaya karar verdik. Fa kat komünist kuvvetlerin kesafeti, si lah ve teçhizatının mü· kemmeliyeti, diğer taraftan beşinci kolun faal iyetleri karşısı nda, mi lli mükavemetimiz akamete mahkum oldu. Nitekim Doğu'dan komünist Çinli lerin fiili tecavüzleri . Batı'dan Sovyet Rusyıı'nın bu tecavüzü des·

53

tekler bir vaziyet takınması dolayısıyle silahlı mukavemetin imkan­ sızlığı anlaşılarak m i l li mücadelemize yurt dısı nda devam etmek ka­ rsrına vardık ve atlı ve yaya binlerce kafile halinde çoluk çocukları­ mızla Karakurum. H imalaya dağların ı . i nsan üstü fedakarlıklarla. 60 günde asarak Keşmire i ltica ettik . Şeyh Abdullah'ın idaresindeki Keşmir Hükümeti bize hüsnükabul gösterdi, hasta ve yaralılarımızı te­ davi ett i rd i . Lakin iklimin sıcaklığı ve hayat şartları n ı n deği$ikliği gerek bizim ve gerEkse bizden evvel gelmiş olan Doğu Türkistanl ı mültecilerin arasında müthiş telefatı mucip oldu. İşte böyle bir vaziyette bulunduğumuz s ı rada Zatı Devletinizin lütl!f ve direktifleriyle. bu zava l l ı ların Hi ndistan ve Pakistan 'dan Türkiye·­ ye celbine sayın Hükümetimizce karar verilmiş ve bu Türklerden 1 .85ll kadarı. 1 953 senesinde Türkiye'ye getirilerek yurdun muhtelif yerleri· ne iskan edilmiştir. Bunlar halen mesut birer müstahsildirler. Fakat bu bahtiyarlığa maalesef nail olamayan binlerce Türkistanlı halen Pa­ kistan. Hindistan vesair memleketlerlde perişan bir durumdad ırlar.

Gerek Sayın Demokrat Türk Hükümeti'nin bu asil kararı ve ge­ rekse. 1 953 senesi H i ndistan'a bir dostlı.;k ziyareti yapan Türk Parla­ mento Heyetinin. bu Türkleri kamplarında ziyaretle mahalli hükümet e�kanının gözünden kaçmayan yakın ve sıcak bir alaka göstermeler i , b i z Türkistanlı ların san ı ldığı kadar sahipsiz. yurtsuz. himayesiz i nsan­ lar olmac ığımız fikrini uyandırmış. ve bizleri fevkalade mütehassis ve müteheyyiç etmiştir. Bütün Türkistanlıların kalplerinde yerleşen ebedi minnet ve şükran borcunun ve bağ l ı l ı klarının bir ifadesi ve his­ siyatının tercümanı olarak. burada Zat·ı Devletinize ve Sayın Demok­ rat Türk Hükümetine teşekkürlerimizi sunmama lütfen müsaadeleriniz' rica ederim. İşbu isabetli ve necip kararın ittihaz ve t<.:ıakkuk ettiri lmesind� amil olan Zat·ı Devletlerinin U mumi Türk Tarihine geçecek mühim bi r adım atmış olduklarına ve aynı zamanda geçmişin mühim hataları!'l· dan birini daha tashih etmek suretiyle Türklük aleminde yeni çığır aç­ mış olduklarına bilveslle işaret etmeme müsaadelerinizi isti rham ede­ rim.

Umumi Türk Tarihi bakımından. eski çağlardaki tarihi göçlerin ufak çapta bir tekerrüründen i baret olan bu hicretimizin sebeplerin: .:şağıya arz edildiği şekilde sıralamak mGmkündür:

54

a - Kısır imkanl ı biz Doğu Türkistanl ı münewerlerin, s i lah ve teknik üstünlüğü haiz Sovyet Al:sya ve Kızıl Çin gibi, iki büyük düş­ man masında kal mamız dolayısıyle hasıl olan mücadele i mkansızl ı ğ ı ; b - Asya'nın ortasınC:a tabii manialarla çevrili bt•lunan Doğu Tür­ kistan 'ı: bütün kıymetleri le medel"!i dünyaya tanıtarak bu ülkede yaşı­ yan halkın ırk. din. dil, m i l l i kültür ve m i l l i ananeleri itibariyle Çin­ lilerden tamamiyle ayrı bir m i l l ete mensup olduğu ve asırlardanber; devam edip gelen tarih boyunca. bu sıfatla Çinli lerden ayrı yaşamı:; ve Çin'in mil li hudutları dışında · kalarak her devirde Çin hakimiyeti· ni reddetmiş bulunduğunu ilim ve medeniyet dünyasına isbat etme� ı:: r zusu; c - Kızıl Çin istilasının ve Sovyetlerin müdahalesinin tevlit et­ tiği tehcir, tedhiş ve imha gibi, umumi felaket halini alan feci netice­ lerini Hür Dünyaya ve Türk alemine cı!yurarak. bu kızıl felaketlerderı kurtulmak üzere giriştiğimiz milli mücadelelerimizde Hür Dünya ve Türkiye'nin maddi ve manevi müzaheretini Si'ğlamak ümid i : d - Bizzat M i l liyetçi Ç i n Hükümeti'nin imzaladığı •İnsan Hakları · Sıınfransisko Konferansı• mu­ karreratı gibi bugünün beynelmilel muteber hukuki vas i kaların bütün insanlara ve bütün mil letlere tanıdığı ana hakları muvacehesinde, M i l ­ l iyetçi Çin'in dc.hi, i l eride tekrar Doğu Türkistan'ı işgal etmesine ma­ ni olmak azmidir.

Beyennzmesi•, • Atlantik Andlaşması.

•

Bugün yurt dışında yaşayan ve Türkiye, Arabistan, Pakistan, Afga­ r:istan. Hindistan, Suriye. Irak ve Mısır gibi memleketlere yerleşen on binlerce Türkistanlı mevcuttur. Hicretimizi muteakip bu memleketleri bir bir dolaşarak, Türkistanl ıların bu memleketlerde kurdukları hayri ve siyasi teşkilatlarını tevhit ve teksif ederek, geniş bir sahada. kızıl müstevli düşmanlarımıza karşı faaliyete geçmiş bulunmaktayız.

Yurdumuzdan ayrı lalı sekiz sene oldu. Bu müddet zarfında Yakın Doğu. Arap İslam memleketlerini dolaşarak milli davamız uğruna pro­ paganda yaptık. G i ttiğimiz bu memleketlerde devlet erkanından ga­ zete idarecilerine kadar çeşitli şahısları ziyaret etti k. Tertip edilen konferans ve basın toplantılarında kızıl felaketi bütün çıplaklığ ıyle açıklayarak acı neticelerinden bahsettik . Neşrettiğimiz muhtıra, bro­ şür, risale. kitc;plarla milli davamız lehine bir hayli sempati ve ala­ ka toplayarak. müsait zemin hazırlamaya kısmen muvaffak olduk.

55

Kızı l Çin ve hatta Milliyetçi Çin bu faaliyetlerimizi adım adım ta­ kip etti. Bugün küçük Formoza adasına sığınmış bulunan Milliyetçi Çin Hükümeti , Çin kıtasına çı kmak amaciyle hazırlanmaktadır. Fakat öte taraftan Kızıl Çin ise. Asya milletlerinin liderliği sevdasına kapı­ larak muazzam gayretler sarfetmektedir. hatta bununla da i ktifa et­ meyen kızıl Çin. Yakın Doğu Arap İslam memleketlerinde İslamiyetin hamiliği peşinde koşarak bu memleketlerde Sovyetlerle gizli rekabet halindedir. Komünist Çin. Asya ve Yakın Doğu Arap İslam memleket­ lerinde gi riştiği bu faaliyetlerinde Hür Dünyanın yanında M i l l iyetçi Çin'i de menfi propagandalarına hedef ittihaz etmektedir. Bütün bu faaliyetlere karşı Milliyetçi Çin'in mukabelesi ise hemen hemen bir hiçten ibarettir.

Biz Doğu Türkistanlılara gelince; yukarıda işaret olunan faaliye­ timizin bu safhasında. c.ntikomünist cephenin bir azası olan M i l l iyetçi Çin Hükümetinin bugünkü nazik ve zayıf durumunu göz önünde tu­ tarak Doğu Türkistan 'daki hükümranl ığı esnasında takip ettiği yanlış siyasetinin kötü semerelerine temastan mümkün mertebe kaçındık . Çünkü Formoza Hükümeti 'nin ergeç Doğı• Türkistanlıların haklı m i l l i taleplerini kabl!f etmek mecburiyetinde kalacağından e m i n olarak. geç­ m i şteki hatalarını tashih edeceği ümidini muhafaza etmekte idik. Bu maksatla M i l l iyetçi Çin Hükumetine tc.kdim ettiğimiz muhtıralarımız­ la Doğu Türkistan'ın nazari ve sembol ik mahiyette olsa bile istiklalini resmen tanımasını. dünyaya ilan etmesini talep ederek bu takdirde: a - Kendisinin müstemlekesi olmadığına iftihar eden ve müs­ temlekecilik aleyhinde kesif bir propagar.daya girişen kızıl Çin'in bu iddialarını kesin surette tekzip etmiş olacağına; b - Doğu Türkistan'ın batı kısmını işgal eden Sovyet Rusya'yı dünya efkar·ı umumiyesi önünde müşkül bir duruma sokacağına: c - Gerek yurt içinde ve gerekse yurt dışında. kızı l l ara karşı yürütülen çetin mücadelede biz Doğu Türkistanl ılarla işbirliği sağlana­ cağı ve bu işbirliğinin ise. Milliyetçi Çin"e muazzam faydalar temin edeceğine: d - Nihayet bu tanıman ı n ve binnetice bir işbirliğinin M i l l iyetçi Çin'de Türk ve İslam dünyas ının sempatisini kazandıracağına bllhas­ sa işaret ettik.

Doğu Türkistan 'ın, komünist işgalinden önceki 18 senelik müca­ dele devresinde. Milliyetçi Çin Hükumeti taassup ve şövenizmin tesi· 56

riyle. Doğu Türkistan·a milli muhtariyet tanımayı reddetmiş ve bunun neticesinde Doğu Türkistan'ın kızılların kucağına düşmesine sebep ol­ muştu. İste vaktiyle bu muazzam hataları isliyen Mill iyetçi Çin Hü­ kümeti bu defa da aynı hata l ı yolda yürüyerek mesnedsiz ve tarihi etnik hakikatlere mutabık ol mayan aşağıdaki iddialarla hakl ı talebimi­ zi reddetmiştir: Milliyetçi Çi n Hükümeti, a - · Yeni Toprak• manasına gelen · Sinkiang • ismini verd iği Do­ ğu Türkist<.n'ın. Çin'in ayrılmaz bir parçası olduğu: b - Doğu Türkistanlı ların · Cung Hoa Min Zu •ya, yani Çin mi lle· tine mensup bir kabileden geldiği; c - Çin Hc:lk Kurul tayı'nın tasvibi olmaksızın Doğu Türkistan sta· tükosunun değiştirilemiyeceği; d - Esasen istiklal fikrinin bütün Doğu Türkistan mil letine şa· mil ol mayıp ulak bir kliğin arzusu oldl!ğu : . e - istiklalin tanınması halinde Kızıl Çin in ittihamına man•z ka· lacağı iddiasındadır.

Milliyetçi Çin Hükümeti 'nin her fır satta tekrarladığı bu iddia ve bahaneleri karşısında bundan böyle M i l l iyetçi Çin'e karşı takip edilecek hattı hareketi tesbit etmeyi düsündüğümüz bugünlerde Zat·ı Devletinizin Uzak $ı:rk seyahatına çıkacakları haberi duyuldu. Bu haber bizi fevkalade memnun ve müteheyyiç eyledi. Zira bugüne kadar ilk defa vuku bulan bu ziyaret dolayısiyle bütün mazlum ve mahkum Türklerin tabii hamisi Türkiye Cumhl!riyeti'nin sayın Başvekili sılatıyle.

Zat·ı Devletinizi n . işbu haklı tal ebimize makes olarak Doğu Türkis· tan'ın nazari ve sembolik mahiyette bile olsa milli istiklalinin tanın· ması ve dünyaya ilan edi lmesi hususunda Mareşal Çan Kay Şek ve Ç i n Hükümeti nezdinde delalet ve tavassut buyuracakları heyecanı i çinde bulunuyorum ve bütün Türkistanl ı l a r adına istirham ederim.

1 4 n i san 1 958 İsa Alptekin Doğu Türkistan Hükümeti Sabık Genel Sekret�ri

57

MEKKE'DE TOPLANAN «DÜNYA iSLAM KO NGRESi»NE TAKDiM EDiLEN MUHTIRA

Sayın Başkan.

Sizleri İslam selamı ve İslam kardeşliği ile selamlarım.

Dcğu Türkistan. B<ıtı Türkistan. İdi l-Ural. Azerbaycan, Kuzey Kaf­ kasya ve Kırım gibi Rus ve Çin esareti altında ezil mekte olan 60 mi lyorı Müslüman; ve Doğu Türkistan'ın d iğer ülke lerdeki mücahitlerinin adın:ı sizleri ve meydana geti rdiğiniz lslam birliğini selamlarım.

Haşmetli Melik Faysal Hazretleri ; haccın yüce h i kmetlerinin ger­ çekleşti. ilmesi, İslam mi lletlerinin meselelerinin görüşülmesi manasını taşıyan ve Müslüman liderlerin bir araya getirilmes i suretiyle yapılan bu büyük kongreye ; vahyin iniş yeri , İslam ışığının kaynağı olan bu kut­ sal şehirde rehberlik yaptığı için ne kadar bahtiyar olsalar yeridir. Bin­ lerce hacının İslam'ın beşinci şartını eda etmek için geldikleri; giyiniş­ lerini. gayelerini ve saflarını birleştirdikleri şu mübarek günlerde, Türkis­ tanlıları kendi himayelerine aldıkları için teşekkür ederim. Bu. nur üze­ rine nurdur. Allah dilediğine doğru yolu gösterir. Allah. büyük kerem sa­ hibidir. Bu kongrenin; İ slam davasının gerçekleştirilmesinde. Müslüman­ ların birleşmesinde. aralarındaki bütün engellerin kalkmasında vesile ol­ masını yüce Allah'tan d i lerim.

Allah'ım! bu kongreyi aldığı kararlarda muvaffak et, M üslüman mil­ letleri muzaffer kıl. Ya Rab! Sen duyansın ve kabul edensin.

Muhterem delegeler, Aranızda temsilcisi buluncuğum Türkistanlıların yurdu Türkistan.

Türklerin beşiği ve anayurdudur. Dünyanın dört bı•cağına yerleşmi� 60 milyondan fazla Müslüman Türk. bu vatandan dc.ğılmıştır. Türkistan; As-

58

ya'nın merkezinde en stratejik mevkide. şerefli bir tarih ve medeniye­ te sahip bir ül.l<edir. Bu ülke halife abdülmelik Mevran zamanında. hicri 86 da İslamın nuruna kavuşmuştur. O zamandan bu yana Türkistan. İslam aleminin ayrılmaz bir parçası olarak kalmıştır. Türkistan; dil. din tarih ve kültür birliği ile 35 mi lyon nüfuslu M üslüman bir millettir. 1200 yılın­ danberi , İslam için çarpışmış olan bu Müslümanların damarlarında, kan yerine iman dolaşır. Bu millet İslama davet uğrunda bütün imkanlarını seferber etmiş , en ücra yerlere İslamı yaymış ve İslam dünyasına İ mamı Buhari, İ mamı Tirmizi , Kaşgari . Farabi. lbni Sina. Zemahşeri ve Semer­ kandi . . . gibi , eserleri ile İ slam kütüphanelerini ebedileştiren bilgi nleri yetiştirmiştir. Bu ülke. İslam sancağını zaferden zafere götüren Sebük Tekin. Gaznevi, Abdulkerim Satuk Buğra Han. Babür Sah . Tuğrul Bey. Alp.:slrn gibi . mücahid ulu hakanların. kahraman kumandan fatihlerin yetiştiği ülkedir.

Muhterem Başkan ve Delege Arkadaşl&rım, Sizlerin müsaade ve müsamahalarınıza sığınarak. kısaca Türkis­ tan'ın bugününden bahsetmek isterim . Zaten toplantımızın da gayesi budur zannederim. Türkistan: kuzeyden Sibirya. batıdan İdil-Ural ve Ha­ zar denizi. doğudan Moğolistan ve Çin. güneyden İ ran. afganistan. Keş­ m i r ve Tibet ile çevrilidir. Yaklaşık olarak yüzölçümü. 6 mi lyon km. kare­ d ir. Kainatın yaratıcısı. topraklarına bereket. altın, gümüş, kömür, petrol ve uranyum gibi çeşitli maden zenginli kleri vermiştir. Bu servetler. ken­ di evlatlarının hükümdarlık devirlerinde İslam ve insanlığın hizmetinde kullanılmıştır. Fakat Rus ve Çin emperyalistlerinin, bu güzel topraklar üzerine hükümran olmasından sonra yağmacı ve zorbacıların hazinele­ rine akıtılmıştır. Şimdi ise. bu servet geri kalmış milletlere yardım adı altında bazı devletlere verilmektedi r. Halbuki bu servetlerin gerçek sa­ hibi olan 35 milyon Türkistanlı M üslüman, benzeri görülmeyen açlık, se­ falet ve mahrumiyet içinde, karnını doyuracak lokmaya, sırtını sıcak ve soğuktan koruyacai elbiseye muhtaçtır. İşte, İslamdan önce ve sonra birçok kahramanlık destanlarına sah­ ne olmuş. tarihe yeni safhalar açmış Samaniler. Karahanlılar, Gaz­ neliler ve Selçuklular g ibi bağımsız devletlere karargah olmuş müca­ hid Türkistan'ın şimdiki durumu . . .

Efendiler.

Bu büyük Türkistan 'ı. Rus ve Çin emperyalistleri i kiye ayırdı.

Ruslar. önce İdil-Ural , Kırım, Kuzey Ktıfkıt!lya ve Azerbaycan gibi İs59

lam ülkelerini işgal ettiler. 1 885 y ı l ı nda ise. takriben yüzölçümi.ı 4 mil­ yon kilometre kare. nüfusu da 25 milyon olc.n Batı Türkistan'ı ele 9e­ ç i rd i ler. Bilindiği gibi. Sovyetler Birliği'nin yüzölçümü 2 1

mi lyon k i ·

lometre kare olarak hesablanmaktadır. Bunun 1 0.500.000 kôlometre ka­ res i , bt•gün ·sözde- bağımsız ve muhtar cumhuriyet ac!ı verilen Müs­ lümanların topraklarıd ı r . t-J itekim. 245 mi lyon diye bil inen Sovyetlerin nüfusunun 1 /5'ini Müsiürnanlar teşkil etmektedi;. işte. bu ülkelerle Rus imparatorluğu meydana gelmiştir. .

Batı Türkistan da Rus sömürgesıne k<ırşı birçok ayaklanmalar ol­ muş. fakat her defasında kuvvet kullanılarak bastırılmıştır. Müslü­ man halk. Rusy<ı'daki komünist ihtilalini fırsat bilerek. 1 9 1 7'de bağım­ sızlığını ilan etti . Fakat. Rus komünistleri bu bağı m s ız ülkeyi tekrar ele geçirerek

Özbekistan.

Kazakistan. Türkmenistan,

K ı rgızistan ve

Tacikistan adı altında beş cumhuri yete ayırdıl<or. Ve böylece •parça­ la, hükmetıı politikasına uyarak memleketi n birliğ ; n i bozdular.

DC>ğu Türkistan ·a gelince : Buran ın yüzölçümü 1 .800.000 kilometre kare olup Doğu Türkistan. Tibet. iç Moğolistan. Mancurya gibi sömür· geler dahil , Çin topraklarının 1 /5'i kadardı r . Nüfüsu on milyon olan Doğu Türkistan ile Çin arasında devam eden sürekli çarpışmalar. Ya­ kup Han'ın ölümünderı sonra

Çinlilerin burayı

işgal

ettikleri

1 876

y ı l ı na kadar devam etti. Çinliler bu tarihten itibaren Doğu Türkistan·ın adını •yeni sömürge• manasına gelen · Sinkiang . ismi ile ve şehirleri­ nin adlarını da çince isimlerle değiştirdiler. Memleketi diktatörlükle idare etmeye başladı l ar. Bu durum karşısında birçok ayaklanmalar oldu.

Bunlar da şiddet ve vahşetle bast ı r ı l d ı . 1 931 y ı l ı nda yapılan büyük çaptaki ayaklanmada. halk Urumçi 'den başka bütün şehirleri Çin esa­ retinden kurtardı. 1 953 y ı l ında merkezi Kaşgar olmak üzere bir İs­ lam Cumhuriyeti kuruldu. Cumhurresi Hoca Niyaz. hükümet Başkanı Sabit Damolla olan bu yeni hükümet. henüz kendi durumunu. düzenle­ mekle meşgulken. Rusya Doğu Türkistan'a - burada bulunan Çin va­ l i s i Şın·Şı-Say'a yardım maksadıyla- modern s i lahlarla donatılmış bir askeri ::ıirlik yollad ı .

Rus

kuwetleriyle

Şın-Şı -Say

Doğu

Türkistan

hükümetini dağıtt ı . Doğu Türkistan'ı idareye başladı . Rus kı•klası olan General Şın Doğu Türkistan Cumhurbaşkanı Hacı Hoca N iyaz ve baş­ veki l i Sabit Damalla bc.şta olmak üzere 360 bin kişiyi tevkif ett i . Bun­ lar üze:inde 1 25 çeşit işkence kulland ı . Ger,e Hacı Hoca N iyaz , Scbit Damalla başta olmak üzere 1 20 bin kişiyi, 28 çeşit ölüm şekli uygu-

60

layarak şehit c.tt i . İkinci Dünya Savaşı ·nda Rus kuvvetleri geri çekildi .

1 943 y ı l ı nda onların yerini M ill iyetçi Çin aldı . Bunlar da, yerli halkı çeşitli itho.m!arl3 suçlayarak birçokları n ı vahşice öldürdüler. Bu me­ z:Jime dı:ıyanamıyan halk. 1 944 y ı l ı nda İli V'Tlayetinde Şeyh Ali Han Töre başkanlığında ist: klallerini iian ederek Türkistan hükümetini kur­ dular. Sonra Ruslar ar�. ya girdi . Doğu Türkistan·a muhtariyet verilme­ si şartı ile mücahidler. barışı kabul ettiler. Dr. Mesud Sabri Genel Vd­ li olup hükümetin genel sekreterl iğini de ben deruhte etmekte idim.

F::ıkc:t Mi l l i yetçi Çin kumandanı 26.9.1 949'da ü l keyi komünist Ç i n l i lere teslim e c!_eceğini b i ldird i . Böylece Mao Tse Tung"un komünst birlikleri 2G eylül'� 1 949 tarih inde temiz Türkistan topraklarına kirli ayaklarını bastı lı:ır. Ve burada kendi hükümranlı klarını kurmak için l skence ve te:hiş yollarımı basvurdular. İşte Doğu Türkistan. hala bu zal im devletin es2reti &ltında ezilmekted i r.

Elendiler, Rus ve Çin komünizminin kfıbusu altında inim ınım inleyen bu bölge Müslümanları : insan akıl ve vicdanına sığmayaca k , ahlaki ve semavi dinler bir )anu. hiç bir prensibin kabul edemeyeceği türl ü "eza ve işkencelere uğramı slardır. Komünistler, bütün bunları bir gaye için yapmaktadırlar: O da Müslümanların mukavemet ve direniş meşalesini söndürmek. dinlerinden çıkarmak, geleneklerini, dil ve kültürlerini yok etmek ve Türkistan·ın i lelebed sahiplerinin değil , ğasıpların elindP. kalmasını sağlamak. Onun için komünistler Türkistan'ın diğer İslam m i l letleriyle olan ilişkisini tamamen kesmiştir. Mesela Rus'lar 45. Çin­ liler 15 yıldır M üslümanların Hac farizasını yerine getirmelerine ma­ ni olmakt;:;dırlar. Müslümanların gözlerini

boyamak maksadıyla. Hac

için gönderdikleri kimselerin sayısı 1 0 kişiyi geçmemektedir.

Komünistler dolaylı yollarla dine ve dini müesseselere hücuma başlc:dılar. Halkı i ktisadi ve içtimai baskı altına aldılar. Bununla da yetir.medilcr. Onları hapishanelere doldurmak için iftira ve tertiplere giriştiler. Komünist pol i s i . zindanlara doldurduklarını vahşi i şkencelere tabi tutmakta, ins<ını i rade ve duygudan yoksun ve robottan farksız hale getiren beyin yı kama amel iyesi ile şuursuzlaştırmaktadır. ameliyeden sonra. insan yapmadığı

Bu

suçu • yapt ı m • d iyerek suçluy­

muşcasına ikrar ve iti rafta bulunmaktadır. Komünistler. bu ülkeleri işgal ettikten sonra. 'camiler ya kapatı ldı yahut da askeri kışla veya eğlence yerleri oldu. B i r kaç cami açık bırakı l d ı . Bu camilere devam

61

eden Müslümanlara ağır vergiler kondı•. Yoksul halk bu ağır vergileri g;;::lük yiyeceklerinden artırarak ödeyebiliyordu. Bu camilerin onarımı­ na bakan imamların ve talebelerin iasesini üzerine almıs olen evkaf'ı.ı maları ve geli r kaynakları

ise. tamamen müsadere edilerek. diğer

gaspedilenlerle birleştirilip komünist devlete verild i . Daha da ileri gi­ derek Kur'an öğrenmek tamamen yasaklanmıştır. Din gericilik sayıla­ rak onu ö�renenler en ağır cezalara çarpt ı rılmışlardır. Nitekim Kur'a­ rı'ı ve din kitaplı:rını · Arapçadı r , Müslümanlar anlamıyor • diyerek yak­ tılar. ç;nliler camilere ve mesçitlere komünist liderlerinin, Mao Tse Tung'un fotoğrafını astılar. Son zamanlarda Çinlilerin dine karŞı olan politikalarını hafifletmeleri onların din aleyhindeki tutumlarında deği­ şiklik yııptıkları anlamına gelmez. Z i ra onların dine karşı koydukları ağır hükümler hala yürürlüktedir.

Pekin ve Moskova radyolarının karşılıklı yayınlarından de anla­ şılacağı gibi Türkistan Müslümanları ağır baskılar altında ezilmekte­ dir. Moskova radyosu yayınlarında ilk defa Sovyet sınırı yakınındaki Çin

Müslümanlarının siddetli

baskılara maruz

kaldığını

Aynı radyo devamla diyork i : • Onbinlerce Müslüman,

bildi rmiştir.

dini baskılara

tahammül edemediği için kaçmak mecburiyetinde kalmıştır.• Çin'de, bilhassa Rus sınırı yakınında bulunan Doğu Türklstan'lı Müslümanlar. hala ağır baskılar altında ezilmektedir.

Sayın delegeler, Bu ::: n lattıklı::rı m Doğı• Türkista n ' l ı kardeşlerimizin uğradığı meza­ l i mden sadece bir kaç tanesidir. Sözün kısası . komünist Çin ve Rusya . bıı Müsl ümanları yok etmek için gaddarca yollara başvurmaktadır. Şa­ yet bu mezalime mani olunmazsa i kinci bir •Endülüs faciası• ile kar­ şılaşılacağı muhakkaktır. Ne yazık ki. bazı Müslüman devletler Komü­ nist devletlerle dostluk anlaşmaları

imzalamaktadırlar. Bu anlaşma­

larla. komünistlerin Müslümanlara yaptıkları baskılar. dolayısıyla des­ teklenmektedir. Esefle kaydede limki, Müslüman m illetler. biz felaket­ zE;de kardeşlerini unutmaya basladılar. Bı.: kongre ile Bağdat ve So­ mali 'de toplanan kongreler müstesna. diğer İslam ü l kelerinde topla nan İslam kongrelerine. demirperde arkasındaki Müslümanların tem­ silcileri çağrı lmamıstır. Bu dıı kongreyi tertipleyen ü l kelerin itibarının.

Esir Müslüman ülkeleri arasında düşmesini temin etmist!r.

Kıymetli arkadaşlar,

62

Uzun mücadelelerimizin sonucu elde ettiğimiz tecrübeler gösteri­ yor ki: komünizm himaye ve yardım adı altında zayıf mil letleri tuzağı düşürmektedir. Komünistler. c!ünyanın her yerinde zayıf ve küçük mil­ letlere yardım ederken d i n i yok edip. kcmünizmi yaymak hedefinden hiç vazgeçmemişlerdir. Bunun için da daima o memleket münevverleri içinden hasta ruhlu adaml&rı aramaktadırlar.

Bir yandan hür dünya kürsülerinden sömürgenin kaldırılmasını is­ ttrlerken. öte yandan her gün yeni sömürge peşinde koşarlar. Bi� yandan · Hürriyet. Hürriyet • diye bağırırlar. diğer taraftan kendi haki­ miyetleri altır.daki m i l l c. tleri bütün insan haklarından mahrum edip. cehennem hayatı yaşatırlar. Onların nazarında insanlar bir eşya veya bi� robottan farksızdır.

Muhterem delegeler, ne

Yapılan baskı ve işkenceler ne kadar ağır olursa olsun. bu gü­ · İşte kadar Müslümanları mücadelelerinden vazgeçirememiştir.

Türkistan mücahitleri! .. Hürriyetlerine kavuşmak için yürüttükleri mü­ cadelede hiç bir zam&n silahlarını ellerinden bırakmamışlardır. Onlar, lütuf değ i l . öz ve temiz topraklarını sömürgecilerden temizlemek. hür­ riyetlerine kavuşmak:

diğer m i lletler gibi

• kendi mukadderatlarını

kendi le�·i tayin etmek· istemektedirler. Türkistanlı Müslüman kardeş­ leriniz. Rus ve Çin emptryalizmine karş ı , devaml ı mücadele halindedir­ ler.

Düşmanların mağlub olması ve memleketlerinin kurtulması için Al­ lch"a yalvarmakta. bütün dünya Müslümanlarının yardımlarını beklemek­ tedirler. Biz istiyoruz ki; bu kongre vasıtasıyla İslim alemi. esir Müs­ l ümar.lara karş ı sorumlul uğunu hissetsin. Kanaatimiz odur ki : Rusların ve Çinli lerin Türkistan'daki Müslümanları çekinmeden yok etmek is­ temelerinin sebebi İslam dünyasının sessiz kalışıdır. Demekki emper­ yalist Çin ve Rus İslim dünyasını hiç hesaba katmamaktadır.

Umı:rız ki bu kongre. kardeş esir m i l l etlerin haklarını savunmanız için bir dönüm noktası vazifesini görsün.

Sayın o;rkadaşlar, Sözlerime son vermeden önce. tarihi karar günümüzde, Türkis­ tan göçmenlerini kabul eden bütün İslim ve şark memleketlerine. bil­ hııssa merhl•m Melik Abdülaziz zamanından beri . bu göçmenleri. bu kutsal ülkede bağrına basarak yerleştiren ve onlara her türlü yardım­ da bı•lunan Suudi Arabistan devletine en derin teşekkürlerimi arzede-

63

rim. Türkistanlı göçmenlerin bu emin ülkede gördükleri yardım ve Mın::;•:jen dolayı duydukları m i nnet ve şükranları ifadeden aciz i m . Al­ lah 'dan. Suudi Arabistan hükümetini ve halkını daima hayırla mükii­ fatlandırmasını diler, bu mutlu duygunun Majeste Melik Faysal Haz­ retlerine i letilmesini rica ederim.

Muhterem üyeler, Kendi davaları ile yakından ilgi lenen. mühim kararlar alan bu teşkilata Türkistanl ı Müslümanların tesekkürlerini bildirmeyi bir va­ · zife telakki ederim. •İslam Rı;bıta•s ı . bu kararları ile güçlüden evvel zayıfı himaye ettiğini ve i mdat isteyene yardım elini uzattığını gös­ termiştir. Allah'tan. •İslam Rabıta.sının. Müslüman l ı g a hizmette ba­ ş:mlı olmasını dilerim.

Sayın Başkan ve kıymetli delegeler, Bu kısa açıklamadan sonra kongreden ricalarımız şunlar olacak­ tır. Bu ricalarımızın görüşülerek karara bağlanmasını rica ederiz.

1

-

nİslam Rab;tası•nın üçüncü devre kurucu meclisi nce al ı nan

ve 7 inci maddesine dere edilen aşağıda beyan edilmiş kararların uygu­ l;;nnıası için gerekli çalı$maların yapılması.

•a. Rc.bıta'nın Ge.ıel Sekreterliği . Rusya ve Çin'den gelen Türkis­ tanlı göçmenlerin yerleştirilmesi ve emniyet içinde istikrarlı bir hayat sürebilmeleri için bulundukları yerin uyruğuna alınmasını temin etme­ lidir. İslim Rabıtası kendi müesseselerinden herhangi b i ri n i , Türkistan meselesinin Birlesmis M i l letler'de görüşülmesini sağlamak için İslam deleg�leri ile görüşme yapmağa vazifelendirmelidir.

•b.

Kongre Sekreterliği tarafından. gerek Rebıta'nın gezici tem­

s i l c i s i vasıtasıyla. gerek Şeyh M uhammed Emin İslami tarafından Bir·

leşmiş M i l l etler Genel Sekreterliği 'ne verilen önergelerin içine. İse Alpte k : n 'in. Doğu Türkistan'ın durumunu açıklayan yazısı konulma l ı .

Arapça ingilizce v e fransızca olarak neşredi lmeli v e bütün üyelere dağıtılmalıdır . • Bugür.e kader Türkistan davasının Bi rleşmiş M i l l etler'de görüşül­ mesini sağlamak maksadıyla yapt ı ğ ımız

teşebbüsler neticesiz kal­

mıştır. Çünkü Türkistan davasının gündeme al ınması için en az üye devletlerden ikisinin bu davayı benimsemiş olması şarttır. 16 yıldan­ beri İslam memleketlerini ziyaret ett i k . Hükümet başkanları ile temas­ larda bulunduk. bu güne kadar bu iki devleti bulamadık. Kongreden bu hususta bize yardımcı olmasını rica ederiz

64

.

B i l indiği gibi , Tibet

meselesi Birleşmiş M i lletler'de görüsüldü. Doğu Türkistan Meselesi, Tibet meselesinden farksızdır. Bu güne kadar. meselemizi Birleşmiş Milletler'e aksettirecek iki devletin bulunamsyısı Müslüman devletler için yüz karası eılduğu kanaatindeyiz.

2

-

Kongreden: yüksek kurul ve hükümetlere, yayımlarında Çin­

liler tarafından Türkistan için kullan ı l ao • Sinkiang • adının yerine · Do­ ğu Türkista n • ismini kullanmalarını tavsiye etmesini rica ederiz. Zi­ ra Çinli sömürgeciler • Sinkiang · adını. bu bölgeyi İslim Dünyası'ndan ayırmak. Doğu Türkistan Müslümanlarını komünist emperyal izmin al­ tında ilelebet tutmak ve bütün dünyaya burasının Çin toprağı oldu­ ğunu i lan etmek için vermişlerdir.

3

-

Kongre: Moskova ve Pekin'i, Türkistan'dski Müslümanlara

yaptıkları zulümden dolayı protesto etmeli : ırk. kültür. d i l . ve dini yo� etmek ve mecburi evlendirme yoluyla Türk ırkını dejenere etmek için, Türkistan'a getirilen Rus ve Çinli lerin yerleştirilmesine mani olmalıdır.

4

-

Kongre: M i lliyetçi Çin i l e . siyasi münasebetleri bulunan İs­

lam hükümetleri aracıl ığ ı i l e . M i l l i yetçi Çin'i Doğu Türkistan'ın istik­ lalini ilan etmeye zorlamalıdır. Bu husustaki bizim

teşebbüslerimöz

akim kalmış ve Türkistan hiilii Kızıl Çin'ln esaretinden kurtulamamış­ tır.

5

-

Kongre; •İslim Sesi• radyosunun programında Türkçe'ye yer

verilmesini sağlamalıdır. Bu gün, Türkistım'da bulunan Müslümanları, . komünist rejim din ögreniminden mahrum bırakmıştır. Bunun için za­ manla İslam dininden uzaklaşmalar olmaktadır. Bu itibarla Türkçe ya­ yınlar Türkistan'ın en ücra köşelerine ulaşacak ve Müslümanlara doğru yol4 göstermede faideli olacaktır.

6

-

Kongre: Müslüman devletlere, kendi üniversitelerinde oku­

yan Türkistanlı öğrencilere burs vermeleri için tavsiyede bulunmalı­ dır.

7

-

İslam Rabıta'sı bir komisyon kurarak Türkistanlı Müslüman­

ların durumunu incelemeli, buradaki Müslümanların uğradığı zulüm ve baskıları bir raporla tesbit etmeli va bu bilgileri bütün dünya Müslü­ manlarına duyurmalıdır.

Kendilerine yaşama hakkı tanımayan, zulüm ve işkencelere ma­ ruz kalan, bu Müslümanlar için gerekli kararların alınacağına inanıyo­ ruz.

Doğu Türkistan İnsanl ıktan Yardım istiyor - :;

Allah, kardeşlerine yardım edenlerin yardımcısıdır. Allah'ın kud­ reti daima cemaatle beraberdir.

1 8.4. 1 958 İsa Alptekin Dotu Türkistan Hüküme�i Sabık Genel Sekreteri

66

BiRLEŞMiŞ M İ LLETLER G ENEL SEKRETERLI C'3 1 N E TAK D i M E D i L E N MUHTIRA ( • )

Sc: yın Dag Hammtrskjoeld Beyefer.ôi, Birlesmis MilletlEr Genel SEkreteri (New York. U.S.A.) İmha tehl ik€siyle karşı karşıya bul unan , acil yı:.rd ı ma muhtac, sa­ hipsiz bir mi lleti n ;

sab ı rs ızlıkla beklem�kte olduğu yardım talebi n i ,

b u g ü n zatı a l iniz g i b i . dünya s u l h ünün temini mesuliyetini uhdesinde taşıyan ve insaniyetrerverl iğin sembolü olarak bil inen büyük bir in­ sanın delaletiyle. Birleşmiş M i lletler'e arzetmek fırsatını

bulduğum

için kendimi bahtiyar addediyorum. Çinlil€.- tarafından ·Sinkiang • ismi verilen Doğu Türkistan'ın 26 eylül 1 949'da Kızıl ç;n tarafından istila edilmesinin bu gün onuncu senesidir. Sekiz m i l yondan fazla Doğu Türkisranlı Müslüman; halen Kı­ zıl Çin'in esareti altındad ı r . Doğu Türkistıın'da tarihte eşine raslanma­ yan cinayetler işlenmekte ve insanlık dışı zulüm devam

etmel<•edir.

Şöyle k i : 1 - Sudan bahaneler v e ithamlarla tevkifler yapı lmakta v e insan­ lar katledilmektedir.

2 - Doğu Türkistanl ı lar · Komün • sistemi denilen gayri insani (•ı

Birlt.:şmiı;

IJu m uhtıray a ; bi r sini

Milkller

Siva.�ı

Vt!

Genel

GüY<'nlik

St>kı <'terllğıne

ı�ıcri

takdim

t:dilen

Dı:.ire!>l tarafından cevabi

yazı gtmdLrilmiştiı . Muhl'ranın sor.unda. bu yazının tercüme­ de

okuyacaksın:z.

67

bir sisteml e ; aç ve çıplak bir halde. en ağır sartlar altında. günde c.n sekiz saat çalıştırılmaktadır.

3

-

Doğu Türkistan · a milyonl::: r ca Çinli get i r i l mekte; yerli halkın

el inden zorla al ınan mtsken ve topr<.klara yc�lcstirilmektedir.

4

-

Doğu Türkistanlı M üslümanlar. Ç i n l i lerle evlenmeye zorlan­

mc.ktadırlar.

5 Doğu Türkistanl ı ların d i n i . d i l i . örf ve adetleri l!nutturulup ye­ -

rine Çin d i l i . Çin örf ve adetleri ye:rleşt i r i lmeye ve Komün usulü ikame edilmeğe çalış ı l maktadır.

6

-

Doğu Türkist<;nlılar Sovyeı Rusya'ya hicrete mecbur edilmek­

te: tarihte hiç bir m i l le:tin maruz kalmadığı zulüm ve işkence i l e yok edil mek istenm

-;,ıstedir.

Doğu Türkıstanlılar. şerefli varlıklarına ve tarihi mevcudiyetlerine yöneltilen bu imha hareketine. kızıl rej i m i n zulüm ve ş iddetine ta­ hammül edemeyere k : 1 949 senes inden bu yı;na 13 defa silahlı isyan hareketinde

bulunmustur.

Gerek kuvvetler arası ndaki muazzam fark­

lar ve imkansızlı klar. gerekse komsuları nın ve hür dünyanın a laka ve yardımınd::ın mahrum bulunmaları sebebiyle -her defasında büyük kur­ banl<;r verilmiş olmasına

rağmen-

maalesef muvaffak olunamamış­

tır.

Kızıl Çi!1 hükümet i . Doğu Türkistan 'ın e; lverisli coğrafi durumun­ dan faydalanmakta : bir taraftan yer aitı ve yer üstü zenginli klerini iş­ letmek icin. muazzam teskilat ve tesisler vücuda getirirken;

d i ğer

t:.rafu.n d a bı• memleketi yayılma stratejisine uygun bir üs yapmak ı steme: kte�ir 1-\omünıst Çin . daha ş i m diden tecavüzlerini ıırtırmış. kom­

s u ları Hindi stan. Pal:ıstan ve Afganistan'ı tehdide baslamıştır.

Bütün imkans ı z l ı k kıra rağmen son on ser.e zarfında Orta Doğu ve Güney Doğu Asya memleketlerini dolasarak. bu memleketlerin devlet ve hüklımet adamlarını komü n i s t tehl ikesine karsı ikaz edip. Doğu Türkistan'ın kurtulus .davasına yardımda bulunmalarını istedi k . Maale­ sef davamıza muzaheret hususunda hiç bir devlet ve müesseseden maddi ve manevi yardım görmedik.

H ı.i r dünya :

İslam memleketleri nden Tunus. Merakeş . F i l istin ve

Cezayir'ın milli davasını benımsiyerek yardım ve müzaherette bulun­ maktadır

Ti bet davası n ı n

B i rlesmiş M i l letler'e götürülmesi için te­

sebbüse ge ç ildiğı bı• günlerd e ; Ti bet ' i n komşusu olen. Tibet'ten iki . sene evvel Kızıl Ç ı n i n ıstilasına uğrayan ve Tibet'te vuku bulup dün-

68

.

ya e fkar ı umum i ycsıne duy u rulan hadisel er den daha e l im ve daha fe ­ ci işken celere maruz

kalan

mazl um

Doğ u

Türkistanlıların

haller inin

�ün ya y<: duyurul rr.amas ı ve hima yeden mahr um bırakı lmas ı b i z Doğu T ü r k i ı:ta n l ı l ;m sons ı · ı k e d e r ve ümitsizliğ e s evketm istir.

Tib et'in

durumu

m üzakere

edilirken

Doğ u

Türkistan

davasının

da Birl e:şm is Millet l er g i.ın d en ı ine alınm asını ve Tib e t Davası' yla bi r­ likte müz<ıkere e:di l erek

karı:.ra b :.ğlanmasını

temin h us us un da

dela ­

let b uyurmönızı. O mil y cn es i r l\1üslümc.n Türk namına rica ve istirham

1 3 e k im 1 959

ederim.

İsa Al ptekin Doğ u

Türkistan

Hük üme ti

Sabık Genel Sekre teri

69

BİRLEŞMİŞ MİLLETLER NEW YORK

Dosya No.

5 kasım 1 959

PO 240 C H I ( P i l

B a y İ s a Alptekin lalel i . Azimkar Sokak No. 34/4 İstanbul Türkiye Sayın Beyefend i , BirlEsmis Mil letler Genel Sekreteri 'ne hitaben 1 3 Ekim 1 959 tari­ hinde Doğu Türkistan'la i l g i l i olarak yazdığınız mektubu aldığımızı b i l ­ dirmeğe memur edilmiş bulunuyorum.

G enel Kurula her hangi bir meselenin intikali hususunda : umu­ miyetle üye devletlerin imtiyaz sahibi bulunduklarını üzülerek bildi­ ririm.

Samimiyetle Seksiyon Şefi Siyasi ve Güvenlik Konseyi

70

İşleri

Dairesi

A . B . D . CUMHURBAŞKANI EISENHOWER'E TAKDiM EDiLEN MUHTIRA

Ekselans D.D. Eisenhower.

Amerika Birlesik Devletleri Cumhurreisi Dünya sulhünün temini maksadıyla yaptığınız çok mühim çalı ş · malar cümlesinden olarak. Asya memleketlerinden bir çoğunu ziya­ ret etmek için bir seyahata çıkmış olduğunuzu memnuniyetle duymuş bulunuyoruz. Bu mutlu ziyaretin Asya kıtasında yaşayan hür millet­ lerin azim ve iradelerine büyük bir kuwet vereceği muhakkaktır. Se­ yahatiniz. Komünist Çin ve Rusya'nın sömürgeleri olma bahtsızlığınl uğrayan esir milletler için de bir ümit kaynağı olmuştur.

Bilhassa biz Doğu Türkistanl ılar. komşularımız olan Pakistan, Af­ ganistan ve Hindistan'ı ziyaret etmenizden dolayı bilhassa memnun · luk duymaktayız. Çünkü Komünist Çin bizim memleketimiz olan Doğu Türkistan'ı silah zoruyla istila etmiştir. Burasını; Hindistan, Pakistarı ve Afganistan'a taarruz için stratejik bir üs haline sokmuştur. Doğu Türklstan'da yaşayan Türk siyasetinden

M üslüman

kurtulmak. ve

her

ahali , Komünist

milletin

tabii

hakkı

Çin'ln olan

imha istiklale

kavuşmak için yurdun hem içinde hem de dışında mücadele etmek­ tedirler. Pakistan, Hindistan ve Afganistan hükumetleri de Komünist Çin'ln tecavüz emellerini anlamıştır. Ve bL! gün bu istila politikasına karşı müdafaaya hazırlanmaktadır.

Bu sebeple, hürriyet ve demokrasi cephesinin en büyük lideri olan ekselansınıza aşağıdaki

ricalarımızı

sunmakla kendimizi

behti­

yar addederiz:

71

1

-

Pakistan, Afganistan ve Hindistan topraklarına karşı komü­

nist Çin tarafından her an bir tecAvüzün olabileceğini göz önünde bu­ lundurarak bu memleketlerin devlet adamlarına, ekselansınızın tarafın­ dan i kazda bulunulmasını; 2

-

Pakistan. Afganistan ve H indistan hükümetleri ve halkları­

nın. Komünist Çin'in tecavüz tehlikesine karşı yapacakları mücadelede. biz Doğu Türkistan istiklal mücadelecilerinin yardımcı olabileceği gibi onların d a bize yardımları olacaktır. Bu itibarla mezkur memleketle­ _ rin devlet adamları ve halklarına bizimle bu mücadelede iş birliği yap­ maları

hususunda

ekselansınız

tarafından tavsiyede

bulunulmasını :

3 Doğı! Türkistan istiklale kavuştuğu takdirde yukarıdaki kom­ şu devletler ve o devletlerin hudutları : kuvvetli bir mütecavizin taar­ -

ruz tehlikesine karşı emniyet altına alınmış olacaktır. Bu cihetle mez­ kür devletlerin liderlerine, Doğu Türkistı;nl ıların

istiklal

hareketleri­

ni desteklemelerinin tavsiye edi lmesini.

4

-

Çin'in istila ve i mha siyaseti yüzünden, tehlikeye maruz

kalmış olan Doğu Türkistan. Tibet ve Moğolistan gibi memleketlerin hürriyet ve istiklal için mücadele eden muhacir grupları. hür dünyanın muhtelif yerlerinde ayrı ayrı faaliyet hal indedirler. Bu gruplar bir­ birleriyle işbirliği yaparlarsa antikomünist mücadelede daha kuvvetli ve mühim bir unsıır olabileceklerdir. Bu birliği temin için yegane ça­ renin Amerika

Birleşik Devletleri 'nin yardımı olduğuna kaniyiz.

Bu

gayeyi gerçekleştirmek üzere •American Committeefor llberation from

Bolshevizm•e benzeyen bir teşkilatın kurulması hususunda delaletkasım 1959

lerinizi rica ederiz.

Doğu Türkistan M illi Merkezi

Başkan Yardımcısı

Başkan Mehmed Emin Buğra

İ sa Alptekin

Doğu Türkistan Hükümeti

Doğu Türkistan Hükumeti

Sabık Genel Vali

72

Muavini

Sabık Genel Sekreteri

PAKiSTAN CUMHURBAŞKANI EYÜP HAN'A TAKD i M EDi LEN MUHTIRA

Ekselans Milre5ıd Muhammed Eyüp Han, Pzkisti?n Curr.h u rreis i Ekselansınızın Türkiye'ye yaptığı kardeşçe ziyiiretinizi fırsat bile· rt:k · Türkiye'ye Hoş Geldin i z • der ve candan sevdiğimiz Pakistan mil· letine olan hürmetlerimizi ve iyi temennilerimizi arzetmekle bahtiyar olduğumuzu bildiririz.

Bu münasebetle aşağıdaki ricalarımızın zatı devletleri tarafında;ı tetkik edil mesini ve kabt!lünü en derin hürmetlerimizle istirham ede· rlz.

Pakistan 'ın komsusu olan Doğu Türkistan 1 949'da Komünist Çirı tarafından istila edilmişti. Memleketimizin istiklali

için çalışmakta

olan bizler için, kendi memleketimizde kalarak çal ışma imkanı kal· madığı gibi hcıyatımız da tehlikeye düşmüştü. Bu cihetle � ce

vatandaşımızla

bEraber

yurdumuzda!'!

çıkarak;

bazımız

·

�.

binler·

Pakistan

yoluyla. bazımız Hindistcın yoluyla Türkiye'ye gelmiş bulunuyoruz. Kur· muş olduğumuz •Doğu Türkistan Milli Merkezi• adlı teşkilatımız; va ­ tanımız Doğu Türkistan 'ın Çin istilasından kurtulması için çalışma yü· rütmektedir.

Memleketimizi istila etmiş olan Komünist Çin. bu memleketi halı· hazırda bir askeri üs hal ine sokmuş bulunmaktadır. Bu husus Pakistan ve diğer komşu memlaketlerin hudut elT'!niyetine karsı ciddi bir teh­ like teşkil etmektedir. Bu tehlikeye karşı Pakistan·ın son derece kuv­ vetli tedbir almış old;ığu muhakkaktır. Pakistan'ın komşusu ve din-

73

dası olan biz Doğu Türkistanlılar; kendi hürriyet ve istikla l i m iz için çalıştığımız gibi ;

Pakistan'a yönelen Komünist Çin tehlikesine kar­

şı yürütülecek mücadelede Pakistan iç:n de çalışmağa amade olduğu­ muzu Ekselansınıza samimiyetle arzederiz. İ lave olarak aşağıdaki rica­ larımızın. Ekselar.sınız t.:rafından tetkik ve kabul buyrulmasını derin saygılarımızla istirham ederiz: 1 Pakistan · ın komsusu ve d i ndaşı olan sekiz milyon Doğu Türkis­ -

tanlı Türk Müslümana karşı Komün ist Çin tarafından icra edilmekte olan imha siyasetinin durdı•rulması ve Doğu Türkistan'ın istiklale ka­ vuşması için, en büyük İ sliım Devleti elan Pakistan hükümetinin YJ doğrudan doğruya veya Birleşmiş M il l etler vasıtasiyle teşebbüse geç­ mesini rica ederiz.

2

-

.

Doğu Türkistan"da yaşıyan Müslümanların Komünist Çin in

s ilahlı i stiliı ve imha hareketine karsı on yıldanberi yapmakta oldukları kanlı hürriyet savaşları bilindiği gibi Tibet halkının savaşlarına nis­ betle çok daha büyük ve mühimdir. Bi rçuk devletler ve mil letler. Ti­ bet m i l l etini himaye Eotmiş ve davalarını savunmuşlardır. Biz Doğ•J Türkistan Müslümanları . bu gibi Fıimaye ve savunmanın büyük kom­ şumuz Pakistan'dan gelmesini sabırsızlıkla beklemekteyiz.

3

-

Doğu Türkistan. hürriyetine kavuştuğu takdirde, Pakistan

ile Çin ve Rusya arasında bir tampon bölge meydana gelmiş olacaktır.

Bı ınc!an dolayı Po:klstan·ın kuzey hududu. bu mütecavizlere karşı emni­ yet altına girmiş olacaktır. Bu itibarla Pakistan tarafından Doğu Tür­ kistan halkının istiklal hareketinin desteklenmesinin, Pakistan

lçirı

bır müdafaa tedbiri olacağına inanmakta olduğumuzu b i l hassa erzey­ leriz.

En derin saygılarımızla. 1 5 . 1 1 . 1 959.

Doğu Türkistan M illi Merkezi.

Başkan

Başkan Yardımcısı

Mehmed Emin Buğra

İsa Alptekin

Doğu Türkistan Hükümeti

Doğu Türkistan Hükümeti

Sabık Genel Vali Muavini

Sabık Genel Sekreteri.

74

TÜ RKİYE HARiCİYE BAKAN LI G I NA TAK D İ M EDiLEN M U HTI RA

Sayın H ı:ır iciyc Vek i l i miz Yüce Katlarına, Anayurciumuz Doğu Türkistan ' ı n hürriyete kavusınası uğrunda yao­ tığımız acizane faal i yetl�rimizi kısaca arzettikten sonra. bu konuda Ha­ riciye Vekaletimizce i l g i l e n i l mesini ümidett i ğ i miz bazı hususları , zatı devletlerine arzetmeyi bir vazife biliriz: Doğu Türkistan ' ı n 1 87B'den beri altında i nlediği Çin istilasından ve ııynı zamanda sık sık VL.. k ua gelen Rus müdahalelerinden kurtulması ve tarihi şeref ve hürrivetine tekrar kavuşması i ç i n : 1 93 1 senesinden beri

hiç durmadan mücadele etmekteyiz. Bu mücadele ilk safhasında s i · lahlı olarak başl2mış v e 1 933 senesinde müsta k i l

..

ooğu Türkistan

Cumhuriyeti• kurulmuştur. Fakat, bize yenilmiş olan Çin. Sovyet Rus­ ya'dan askeri yardım alı nca, iki büyük düşman arasında kalan memle­ ketimiz isti klalini kaybetmiştir. 1 934'te düşman yurdumuzu işgal edin­ ce c<.nını zor kurtarabilen bizler. yurt dışına çıkmağa muvaffak olduk. imkanımız nisbetinde Afganistan ve H i ndistan'da yc.pablldiğimiz neşrı­ yat ve ayrıca İsa Alptekin'in Türkiye ve diğer İslam memleketlerinde yaptığı seyahatlar ile d3vamızı Hür dünyaya yaymağa çalıştık . Daha son­ ra Çin'e giderek orada bir siyasi mücadeleye giriştik. Diğer taraftan da, yurt içinde Çin hakimiyetine karşı kanlı mücadeleler biri birini takibet­ mekte i d i .

N i hayet. 1 945 senesi nde Çin hükume t i , Doğu Türkistan Türkleri n i n kendi kendini idare etmesini prensip olarak kabul etmek zorunda kal­ dı. Biz de bu fırsattan faydalanarak 1 945'te memleketimize döndük. İlk merhıılede ml!htar bir mahal l i hükumetin kurul ması için çalıştık. Muh-

75

tariyet rejimine hazırlık mahiyetinde bir koali'!yon hükumeti kurduk.

Böylece Doğu Türkistan Türkleri .... lle Çin arası nda sulh temin edi lmiş oldu. Biz bir taraftan bu hükümete iştir&k etmek diğer taraftan da tam istiklali hedef tutan m i l l i hareketleri organize etmek suretiyle çalı şma­ mızı tanzim e ttik.

1 949 senesinde yurdumuzun komü n i s t Çin'in istilasına uğraması v� Sovyet Rusya'nın da bizım hürriyet davamıza kars ı komünist Çin"i des­ teklemesi üzerine binlerce vatandaşı m ızla beraber Hindistan ve Pekis­ tan'a hicret etmek zorunda kaldık.

Bu muhaceret devrimizde. Çin'de VL!kubulan değişik l i k dolayısıy

·

la hürriyet davamızı asağıdaki iki cephede yürütmek zorunda kald ı k : 1

-

Doğu Türkista n ' ı n , Ç i n ' i n b i r parçası olduğunu ısrarla iddia

etmekte olan Mill iyetçi Çin'in bu iddiayı terk etmesini ve bu memle­ ketin istiklalini tanımasını sağlamak için. M i lLyetci Çin'le �ulh yoluyh n;ücc:dele cephesi .

2

-

Komünist düsmanlarım ıza karşı düşmanca devam ettird i ğ i ­

m i z mücadele cephesi.

Bu muhaceret devrimizin i l k iki y ı l ı nda. H indistan'da ve ziyaret ettiğimiz bir çok Müsl Liman memleketlerinde bu iki cepheli mücade­ lemizi yürütmeye çalıştık. Fakat. Türklerin <ona yurdum:n k!•rtarıl ması için verilen mill i mücadelenin, yegane hür Türk devleti olan Türkiye'yi vatan edinerek yürütülmesi bizim

için

kaçın ı l maz b i r zarurett i . Bu

zaruretten dolayı Türkiye'ye yerleşmeye karar verdik.

1 95 1 senesi aral ık ayında Türkiye'ye geldik. Geldiğimiz günden itibaren yaptığı mız neşriyat. seyahat. � emas ve çesitli faaliyetlerimiz­ le bu mücadelemize devam etmeye çalıştık. Bu faal iyetlerimizde hü­ kumetten. münevverlerden ve basından azami derecede kolayl ık ve ma­ nevi yardımlar görmüş olduğumuzu her zaman sükranla yadetmekteyiz.

Bizim bu milli davamıza karşı devlet ricalinin büyük bir aliika v<? sempati beslemekte olduklarına samimiyetle inanıyoruz. B:lhassa zatı devletleri tarafından Amerika'da irat buyurulan nutl!klarda Doğu Türkis­ tan'ın hürriyet davasına da temas buyurmuş oldukları n ı radyo ve bası!l vasıtasıyle duymamız bizim için büyük b i r ümit kaynağı olmuştur. Bun­ dan dolayı zatı devletlerine derin şükranlarımızı arz ederiz. B i r siyaset icabı olduğuna i nand ı ğ ımız f i i l i durumun pek yakında değişeceğine ve d ı ş Türk ülkelerinin hürriyet davası n ı n devletimiz tarafından bt! güne kadar manevi bakımdan olduğu gibi yakın bir gelecekte siyasi ve mad-

76

di bakımdıın du her türlü himayeye mıızhar olacağına tam bir inancımız vzrdır. Bu cihetledir ki: M illi mücadelemizin temel merkezi olarak Tür1<'. iyc "yi görmekteyiz.

Hariciye Vekiıletimizce ilgilenilmesini ümidettigimiz hususlar aşa­ ğıdadır: 1 Sı;yın Basvt:kil imiz"in Formcz3'yı ziyaretleri arifesinde ken­ dilc�ine b;r (�i lck-:e s;.ın:�z�: . Milli:ıetçi Çin'in Ocğu Türk :stıın'ın istik­ lalini tanım<.sı içir. yüksek delaletlerini istirham etmistik. ( D i l ekçe­ ı ı i n bir kopy::sı i l isi kte ı.unulmuştL.. r) Sayın B<.sveki l i mizir, yurdıı avdet­ lerinden sor.ra. refakatlarında bulunmuş olan bazı zevattan öğrendiği ­ mize göre. Başvekilimiz. d i lekçeyi uçakta okumL•şlar. memnuniyetlerini bi ldirmişler ve yurda döndükten sonra bu konuyla meşgul olacaklarını iface buyurmuslardır.

-

B:�. bugüne kadar hükümetimizin bu konuda imkan nisbetinde gayret sad etmesini büyük bir ümitle beklemekteyiz.

M i l liyetçi Çin. bizim haklı istiklal davamızı sulhçu bir yol ile hal­ l e :mek teşebbüsümüzü de çok görmekte ve Doru Türkistan'ı müstak­ bel bir Çin ı:.yc.leti ye;:ımak hüiyasınd<:n vaz geçmemektedir. Ve bu :: i hetltdir ki : bizim!c 10 yı ldar. beri devo:m ettiregeldiği münasebeti . geçen yıldan beri tek t:ı ·d! ı olarak kesmiş bulL!nmaktadır. Bunun sebe­ lıi . Türkistan davasının Türkiye başta olmak üzere hür dünya devletleri tarafından destek görmemiş cılmLsıcllT. Birleşmiş M illetlere sunduğu­ muz şikayetler de bu sebeple neticesiz kalmıştır.

Devletimiz ile Milliyetçi Çin arasında son yıllarda inkişaf etmiş olan dostluk münasebetine ÇinlilE:r çok büyük ehemmiyet vermektedir.

Türkiye'nin d:stluğuna da son derece muhtaçtırlar. Su itibarla Doğu Tür­ kistan'ın mukadderatı hakkında devletimiz tarafından M i l liyetçi Çin hü­ küme tine tavsiyede bulunmak için müsait fırscıtın bulunduğunu zan­ nediyoruz. Türkiye hükümeti tıırafından yapı lacak böyle bir tavsiyenin Amerikalılara da cesaret vereceğini ümidetmekteyiz.

Binaenaleyh bu meseler.in devletimizce ele alınmasını zatı devlet­ lerinden en derin saygılurı mızla istirham ederiz.

2 Malüm bir makam kanal ıyle bize tebliğ edildiğine göre : M i l ­ l iyetçi Çin'in Ankara Büyükelçis i . Hariciye Vekaletimize müracaat ede­ rek bizim Doğu Türkistan 'la i l g i l i neşriyatı mızı durdurtmak teşebbüsün­ de bulunmuştur.

-

77

Allah'tan sonra en büyük hamimiz ve tabii istin&tgahımız olan Tür­ kiye hükümetimiz tarafından. m i l l i diıviımız için acizane yaptığımız faa­ liyetlerimizde en ufak bir baskıya maruz kalmıyacağımıza kat'i imanı­ mız v.:rdır. Bu bakımdan ker.dimizi tamamiyle müsterih hissetmekteyiz.

Bizi en çok iızen Çinlilerin

•

Türk"ü Türkün eli i l e eze l i m · mealindeki

iki bin senelik tarihi ve haince siyasetini devam ettirmesi ve mecvut Türk-Çin dostluğl.nu ;stismara yeltenmiş olmasıdır.

Yüksek Hariciye Vekiıletimizin, biz fE:liıketzede ırkdaşlarını yüce himayesi &!tı nda tı!tmskta eskisinden d::!ha şefkatli

olacağı na emin

bulunduğumuzu arzederiz.

Derin saygılarımızla.

Mehmet Emin Buğra

İ sa Alptek i n

Doğu Türkistan Hükümeti

Doğu Türkistan H ükümeti

Sabık

78

7 mart 1 960

Umumi

Vali

Muavini

Sab ı k

Genel

Sekreteri

A . B . D . CUM H U R BAŞKANI JOHN KENEDY'E TAK D i M EDiLEN M UHTI RA

Sayın John Kenedy Amerika Cu'Tihurba�anı Bt:yazsaray Washington D.C. Aınrike Birleşik Devletleri Size ve Amerika Birleşik Devletleri halkına. • Esir M i l letler Haf- · tas ı • münasebetiyle. mahküm m i l l etlerin hürriyet davasına karşı gös­ terilen yakın alakadan dolay ı , en samimi teşekkürlerimi sunmak fı rsatını bulduğum için son derece memnuniyet içindeyim.

Bu arada Senato ve Temsilciler M eclisinin oybirl iği ile kabul et­ tiği · Müşterek Karar Suretinde· müşahede ettiğimiz.

bizce oldukça

önemli bazı eksiklikleri işaret etmek istiyorum: Sen:;; tör Douglas ve 16 ark:;; d aşı tarafından 22 haziran 1 959 tari­ hinde Senatoya sunulan • Müşterek Karar Sureti •nin yeniden kaleme a lındığına dair henüz hiç bir bilgi alamadığımı beyan ederken. eksik noktaları işaret edişimizin, Esir M illetler Davası'na yaptığınız hizmetlere yardımcı olarak. haklı bir meseleyi belirtmekten başka bir amaca matuf olmadığının takdir edileceğini ümit etmekteyim.

• Müşterek Karar Sureti • . genel olarak. Kızıl Sovyet emperyalizmi­ nin yıkıcı faaliyetlerini ön plana al makta; bl!na mukab i l . aynı derecede tehlikeli olduğunun artık anlaşıldığını sandığımız Kızıl Çin emperyaliz­ mine yer vermemektedir. Çin mahkümu m i l letlerin tasrihi cihetine g i ­ d i l memiş v e • Ana Çin Toprakları • g i b i ç o k umumi. aynı zamanda d ;:ı ç o k müphem bir ifade ile i ktifa olunmuştur. Halbuki, • Müşterek Karar

79

Suretinin• • Ana Çin Toprakları • diye isimlendirdiği sahada, başta Do­ ğu Türkistan olmak üzere, İç Moğol istan. Mançurya ve Tibet gibi, tarih coğrafya ve etnik bakımlardan Çin ile hiç bir benzerliği ve ilişiği olma­ yan esir ülkeler ve milletler vardı r. Bu ülke ve milletlerin başında 8 - 1 0 milyonlt•k nüfusuyla · Doğu · Türkista n • y e r c.lmaktadır. Filhakika Doğu Türkistan halkının Çin halkı i l e asla bir münasebeti bulunmadığı ; men­ şe·. d i l . din, kültür ve gelenek itibariyle tamamen ayrı bir millete. Türk miletine mensup olduğu bir hak: kattır. Kaldı ki. tarihleri boyunca bü­ tün imkansızlıklara rağmen hürriyetleri için fiili mücadeleden yılmayan Doğı.; Türkist&nlılar, bu vasıfları ile de. esir milletler davasında layık oldukları önemli mevkii almağa hak kazanmış bulunmaktadırlar.

• Müşterek Karar Suretinde• müstc;kil olarak adı geçen Çin mah­ kumu Tibet'in yanında. zenginliği. coğrsfi, tarihi ve etnik hususiyetleri bakımır.dan Çin ile en ufak bir alakası bile mevcut � lmayan Doğu Tür­ kistan'ın �yrı bir hüviyet içinde düşünül mes ini istirham etmekteyim. İnsanlık şeref ve haysiyetini çiğneyen Kızıl emperyalizme karşı girişilen mücadelede, hürriyet cephesinin önderliğini yapmanız sıfatiyle mazlüm ve mr.sum Doğu Türkistan halkının hassasiyetine sempati du­ · yacağınıza emin olarak. en derin saygılarımı takdim ederim. Tem­ muz 1 961 İsa Alptekin Doğu Türkistan Hükumeti Sab ı k Genel Sekreteri

80

A.B.D. BAŞKAN YARDIMCISI L. JOHNSO N'A ISTANBUL'DA TAKDiM ED iLEN MUHTI RA

Amerikan B i rleşik Devletlerinin Sayın Başkan Yardımcısı, ·Bütün tarihi boyunca hürriyeti müdafaa etmiş, İ nsan Hakları Pren­ sibini mesut bir insanlığın temeli olarak kabul etmiş büyük milletinizi sizin yüksek şahsın �zda selamlıyoruz. 1 86 yıldan beri dünya m i lletle­ rir; i n : boyveren tota l i t&rizmin ve esaretin her tezahüründe • İ nsan hür­ riyeti . cenahında şahlanmı ş Amerikan m il letinin hakşinas varlığ ı , bu­ gün dahi bütün esir m i l letlerin en kuvvetli ümidi olarak telakki edilmek­ tedir.

Komünizm emperya l izmi Doğl! Türkistan'ı kaba kuvvet zoru i l e iş­ g�·l ettiği gündenberi ırkı. dini ve hayrıt seviyesi tamamiyle Kızıl Çin'den ayrı olan Doğu Türkistan Türkleri, bugün • Bi rleşmiş M i l letler Anlaşma­ sı •nın ve • İnsan Hakları Prensibi •nin grıranti ettikleri temel hakların­ dan bile mahrum olarak. tarihinin en kara n l ı k devrini yaşamaktadı�.

Bir tek ferdin esareti için insanlık vicda n ı n ı n feveran ettiği bir devirde 10 m ilyonluk Dqğu Türkistan Türkleri n i , bütün haklarından mahrum ola· rek zulmün pençesinde b ı rakmak doğru mudur?

Siz büyük Amerikan M i l l etinin Sayın Başkan Yardımcısının, milleti­ mizin bu acı akibeti karşı s ı ndıı bigane kalmıyacağınıza inanıyoruz. Onun için ins&nlık. hürriyet ve dünya sulhu namına aşağıdaki taleplerimizi nazarı di kkate almanızı rica ederiz:

1

-

Komünist Çin emperyalizmi altında inliyen Doğu Türkistan

. Türklerinin m i l li kurtuluş davası n ı n Birleşmiş M i l letler'e intikal i ;

2

-

Amerikcı.'da h e r yıl temmuz ayının üçüncü haftasında tertiple­

nen · Es i r M i l letler• listesine Doğu Türkistan ' ı n da itha l i ; Doğu Türkistan İ nsanlıktan Yard ı m İstiyor

-

5

3

-

Merkezi Amerika'da bulunan · Amerikan Kurtarma Komite s i ·

gibi Kızıl Ç i n esiri milletler i ç i n de hususi bir komitenin kun!lup faa­ liyete sokulmas ı ; 4

-

Zaten gayri resmi şekitde Doğu Türkistan'a · Self-Determi­

nation • hakkını tanıyan Milliyetçi Çin Hükümeti'ne bu tanımanın res­ mi şekilde de ilan edilmesinin tavsiye edilmesi : 5

-

Amerikan

Doğu Türkistan'ın kurtuluş davasının dünyaya yayılması için Hükümeti 'nin

yard ımını

esirgememesi.

Hür dünyanın bir kalesi . Amerika Bi rleşik Devletleri'nin sadı k bir dostu, Orta Doğu'nun muvazene unsuru olan ikinci vatanımız -Türkiye'­ de her ne kadar maddi bir refaha ulaşmışsak da. doğduğL•muz toprak­ ların içinde gömülü bulunduğu matem, bizi de bedbaht etmektedir. Tür­ kiye'de hürriyetin değerini gördükten sor;ra Doğu Türkistan'ın

esaret

içinde bulunmasına. muzdarip ruhumuz isyan etmektedir.

Büyük bir dost ve insanlığı seven bir şahsiyet olarak misafir gel­ diğiniz Türkiye'de size · Hos Geldiniz · derken milletimizin hakkı için açtığımız davada Amerikan milletinin bizi yalnız b ı rakmıyacağını ümit eder. Ekselansınıza en derin hürmetlerimizi sunarız. 29. 8. 1 962 Türkiye'deki

Doğu

Türkistan

Mültecileri

·

Adına

İSA ALPTEKİN Doğu Türkistan Hükümeti Sab ı k Genel Sekreteri

82

ISLAM DüNYASI BI RLICI G EN EL SEKRETERi MUHAMMED SORUR SABBAN'A TAKDiM EDiLEN MUHTIRA

Ss yı n Seyh Muh�mmed Sürur Eswban,

İı.lim Blrlltı Teşki"tı Genel St.kreterl, Birliğin kun•cu meclisine diıvimızı arzetme fırsatını bizlere batı- . şettiğinizden dolayı son derece bahtiyarım ... Çin ve Rus işgallerinden evvel; Türkistan'da, bir çok büyük dev­ letler kurulmuştur. ·Bunlar islim sancağını en ücri ülkelere kadar gö­ türerek yükseltmişlerdir. Karahanl ılar. Gaznel:ler. Selçuklular, Harzem­ şahlar. Timurlular, Saidiler. Kur'an'ın ışığı altında devlet kurup lslam'a, tarihe sığmıyacak kadar büyük hizmetlerde bulunrr.uşlardır. Hiç bir ülkenin Müslümanları ; bugün sayısı 600 milyonu bulan İ slam alemin:?,

aBüyük Türkistan• kadar hizmet etmemiştir dersem şaşmamalıdır.

Bu ise; tab'.i olarak Arapların islimı yayıp, onun şerefini yücelt­

mede yapdı � ları kıymetli hizmetlerden sonra geli r. Ayrıca Türkistan. tevtıid sancağını asırlar boyunca ellerinde taşımış olan Mahmut Gazne­ vi, Abdülkerim Satuk Buğra. Selçuk Bey, Ertuğrul Gazi, Alparslan.

Bc.;bürşatı ve Melikşatı gibi fiıtitı ve islim büyüklerini yetiştirmiştir. ilim sstıasında ise:

·

imamı Butıari, İmamı Tirmizi, Belhi. Seratısi, Sicistani, Ebul Hasan, Burhaneddin Elmürginımi. İ mam Gazitıan Özkendii, Ebunnasrll Farabi. İb­ ni Sina, Fergani, Harezmi. Zimatışeri, Pezdevi. Hulvani, Cürcani, Tehaza­ ni ve Sekkaki gibi ditıiler tıep bu ülkenin evlidlarıdır.

Bu bilginler, ilim ve irfan ışığını İslam dünyasının her tarafına yaymışlar. lsliımın Hindistan'a, Çin ve Anödolu'ya yayılmasında büyük

83

rol oynamışlardır. Geçmiş devirlerinde lsliim'a yaptığı hizmetlerden bir kaçını saydığımız, İ slamın bu medeniyet ülkesi Türkistan, kötü bir talih eseri olarak komünist Çin ve Rus sömürgecilerinin pençesi altına düşmüştür.

Bu iğrenç sömürgecilerin yaptığı zulüm

ve

kötülükler

&nlatılacak olsa insanın şaşkınlı ktan aklı durl!r. Komünist Çin ve Sov­ yetler Birliği, bu işkence ve zulümle yetinmedi. Felakete uğrayan bu İslam mllletini · tarih sahifelerinden si lmek için var kuvvetini harcadı. ldil-Ura_I, Kırım: Kuzey Kafkasya. Azerbaycan:

Rus sömürgeciliğinin

zulmüne uğramış İslam devletlerinin sadece bir kaçıdır. islim alemin­ den şlkllyetlerimlz aşağıdadır: 1

-

Doğu Türkistan Çin'in B�tı Türkistan. yı.karıda adı geçen dört

devletle birlikte Rusların işgal: altına girdi de bütün İ slam devletleri eli kolu bağl ı . seyirci olarak kaldılar.

2

-

Komünist Çin ve Sovyetler B i rl iği'ndeki Müslümanlar her tür­

lü zulüm ve işkenceye maruz bırakı l ı r ve islim kültüründen mahrum edi­ l i rken lslam alemi bl!nu sükutla karşılad ı . Durumla ilgilenmed i , Rus ve Çin'in bu alçakca cürümleri işlemeğe dev&m etmelerini, adeti teşvik etti. islim iıleml . Batı sömürgesi Müslüman milletlerin kurtulmalarıne yardım ettiği halde. komünist emperyelizminin ezdiği Müslümanların kur­ tuluş davaları için maddi ve manevi herhangi bir yardımda bulunmamak­ tadır.

Bütün esir milletlerin kurtuluş davalarının Birleşmiş Milletlere götürülmesinde, davalarına yardımcı olunmasında büyük payı olan is­ lim alemi. Rus ve Çin Komünizminin zulmü altında ezilmekte olan din kardeşleri Türklerin davaları n ı , bu devletler ar&sı teşkilata götürmek için yardımdan kaçınmakta, hatta bir Müslüman devlet bile çıkıp yar­ dımcı olmak cesaretin i göstermemektedir.

3

-

Geçen sene Bağdad'ta toplanan • İs lam Konferansı • müs­

tesna, ne -Bandung, ne de !\ahire ve benzeri İslim konferanslarının hiç birisine demir perde gerisindeki m&ğdur Müslümanların

temsilcileri

çağrılmamıştır.

Sözün kısas ı : İslam milletleri n i n . Türkistan'ı sadece Rus ve Çin pen­ çesi altına düştü diye unutması : onların yaralarını deşer, acılarını ar­ tırır. Bu münasebetle, çok vahim şartlar altında ezilmekte olan ve yok olma tehlikesiyle haşhaşa bırakılan Türkistan için

yardımlarınızı

diler, aşağıdc:ki hususları yerine getirmenizi ehemmiyetle istirham ede· riz.

1

-

•Birliğin• Kurucu Meclisi 'ne Batı ve Doğu Türkistan'dan birer

delegenin kabulü, 2

-

Birlik içinde bütün diıvalarımızla ilgilenecek ve bu hususta

gereken incelemeleri yapıp neşredecek bir komisyonun kurulması.

3

-

Gelecek konferanslarda. adı geçen mağdur milletlerden kendi

memleketlerinin durumlarını arz edecek temsilcilerin çağrılması, İ slam memleketlerinde bir çok Türkistan göçmeni bulunmakta­ 4 -

dır. Bunların çoğu Arapça b i l memektedir. Bu göçmenlerin dini kültürden mahrum kalmamaları için Türkistan lehçesi ile neşriyat yapacak bir pr.oğramın tanzimi, 5- Sömürgeciler kendi alçak gayelerine uygun olarak: mesela

Doğu Türkistan'a, Çinçe . yeni sömürge toprağı • manasına gelen · S I N­ KİVANG· adını takmışlardır. Dolayısıyla Türkistan'ın tarihi ve coğrafya­ sı ile alakalı malumatın bütün Müslüman milletlerin okl!l larında okutulan ders kitaplarına konulması, 6 Türkistan davasının Birleşmiş Milletlere götürül mesi husu­ sunda i slim Birliğinin. İslam alemi devletlerine tavsiyelerde bulunmayı -

üzerine alması, 7

-

Komünist Çir. ve Sovyetler Birliği'ndeki mağdur M üslümanla­

rın davasını anlatabilmem için Birli!)in kurucu meclisi tarafından bana fırsat verilmesini rica eder. en derin saygı ve selimlarım ı n kabulünü d i lerim. 15. 5. 1 963 l sa Alptekin Doğu Türkistan H ü kümeti Sabık Genel Sekreteri

85

.

ISLAM DONYASI BI RLICI GENEL SEKRETERi MUHAMMED SORUR SABBAN'A TAKDiM EDiLEN MUHTIRA

Eksek:::s Şeyh M uiıemmed Sürur Si.bban i slim Dünyası Birliği Genel Sekreteri MEKKE Ekselans.

Yönetim kurulunuıı 1 1 1 . dönem toplantısına Doğu Türkistan aha· l isinin hürriyet mücadelesi ve bağımsızlığı konusunda Bay l sa Alpte· kin tarafından bir muhtıra sunulmuş idi. Yine aynı toplantıya aynı konuda. Suudi Arablstan'da oturmakta bulunan Türkistanlı muhacirle•· den Bay Mehmet Emin İslami tarafından bir muhtıra daha sunulmuş· tu. Türkistan'ın, İslam tarihinin başlangıcından beri; i slim Dünyası'nın önemli bir parçası olduğunu bildikleri içindir ki; Meclis üyeleri Tür· kistan Müslümanlarının davalarına son derece önem vermişler ve adı gsçen toplr;ntıda. Türkistanlılara dair bazı meseleleri ivedilikle görü­ şerek kararnamenin 7. maddesinde bunlara yer vermişlerdir. Muhtıra­ daki Türkistan davasına alt temel di leklerin incelenmesi ise. Yönetim kurulunun gelecek toplantısına talik edllmlştir.

Yönetim kl!rulu tarafından gösterllmiş olan llgl. • Milli Merkez•imiz ve dünyanın her yerinde bulunan Türkistanl ı Muhacir toplulukları ta­ rafından büyük bir sevinçle karş ı l anmıştır. Di �i ve mi lli diiviilannın, l slam Dünyası tarafından destek l eneceğine o l an güvenleri artmışbr.

Biz Türkistanlılar hAla güvenimizi Al la h 'a sığınarak muhafaza etmekte• ylz.

86

Ancak son günlerde Mekke'den hayret uyandıran bir haber almış bulunuyoruz. Haber şudur: Yönetim kurulunda : M i l liyetçi Çin Hükü­ meti 'ni temsilen üye olduğl!nU iddia eden Salih Sun Şün Vu adındaki bir Çin'li, Yönetim

Kurulunun

iV.

Dönem Toplantısı'na bir önerge

sunmuştur. Bu önergede 1 1 1 . Dönem Toplantısı'nda Türkistan Müslüman­ larının davası ile ilgili 7. Maddede alınmış olan kararın -b - fıkrasının değiştirilmesini istemiştir. Önerge sahibi Çin'li. Bay İsa Alptekin'in sunduğu muhtıranın d.Jğru olmadığını ve Milliyetçi Çin Hükümeti'nin prestijinin zedelendiğini i leri sürmekte, ve -b- fıkrasının degiştirilmesi tı:lebine. esbab-ı mucibe ol&rak aşağıdaki iddiaları i leri sürmektedir.

1

-

Doğu Türkistan ' ı n bütün tarih boyunca Çin hakimiyeti altında

bulunduğu : 2

-

Cumhuriyet rejimi devresinde Doğu Türkistan'ın bir Çin vi-

layeti olduğu, 3

-

Ve Bay İsa Alpte k i n 'e karşı iftıralar.

Ekselans.

Bu önergenin iç yüzünün aş&gıdaki haki katlerden ibaret olduğuna yüksek i lginizi çekmeyi bir m i l l i vazife sayıyoruz.

Bu önerge şunu ortaya koymuştur ki, Çin temsilcileri Doğu Tür­ kistan'dan 5.000 k m . l!zakta olan Formoza adasına çekilmiş olmalarına rr.ğmen. kendi dimağları n ı . eski çürümüş Çin sömürgec i l i k zihniyetinden kurtaramamıslardır. Yine bu önerge şunu da isbat etmektedir ki, Doğu Türkistan Müslümanlarının hürriyet mücadelelerine mani olmakta. Dogu Türkistan·ın haklarını inkarda ı s rar etmekte, Milliyetçi ve Komünist Çin hükumetleri arasında hiç bir fark yoktur. Bu önerge ile, bir İslam yurdu olan vatanımızı kurtarmak için yapmakta olduğumuz mücadeleyi baltalamak maksadı

ile yapılan menfi propaganda. M i l liyetçi Çin'in

yürüttüğü y ı kıcı propagandanın bir devamı olduğu açıkcıı ortaya çık­ mış bulunmaktadır.

Gerçek Şl!dur ki: milyon

Müslümanı

Bu önerge &dı geçen propagandalar gibi, 1 0

köle

yapmak

hedefine

yönelmiş :

sömürgecilik

propagandasından basl<a bir şey değildir. İnşallah bu propagandalar. kendi sahiplerine yen i l g i ve ziyandan bc:ska bir şey sağlamayacaktır.

H ülas<:: M i l l iyetçi Çin. Doğu Türkistanl ı ların hürriyet mücadelele­ rine bu gibi propagandalarla düşmanlık gösterirken. Komünist Çin de &ynı

düşmanlığı

göstermektedir. Aralarındc:ki

fark :

komünistler

bu

düşmanl ığı silah kuvveti ile, vahşice baskı yapmakla tatbik etmekte-

87

d i r. 13öylece. yakın mazide Cezayir"deki M üslüman bir m i l lete karşı Fransa'nın yEptıklarını . iki Çin berc:berce Doğu TCirkistan'daki Müslü­ man Türk m i lletine yapmaktadı r. tl ı ıe gelen bilgiye göre . yönetim kurulu üyelerinin ezici çoğun­

luğu, bu ı,.ın linin önergesine karşı çok şiddetli tepki göstermiştir. Böy­ lece üyeler · M USLÜMANLAR KARDEŞTİ RLER · prer.sibinin ışığında yürü­ müşlerdir. Bu münasebetle Ekselansınıza şükran ve minnettarlığımızı sur.ar. sayın ' üyelere de bunun dı!yurulmc:sını dileriz.

Bu cihetle adı geçı:n önergenin iç yüzünü ortl'ya koyan ve Türkis­ tanlı lımiı hürriyet mücadelesinin haklı olduğunu açıklayan gerçek ma­ l ümı:ttan bir bölümünü

Genel

Sekreterliğe sunmayı

kendimize

bir

vazife saydık. Bu malümat aşEğıdadır:

1 - Sun $ün Vu'nun önergesinin başlangıç kısmında, İslim Dünyas ı Birl i ğ i r.in prensiple.rir.e ve yüksek he·d eflerine aykırı olan şu üç nokta '

t!ikkatimlzi çekmiştir: A

-

Sun $ün Vu, İslam Birl iği'nin yönetim kurull!nda Çin Cum­

hı.riyetini temsi l ettiğini açıklamıştır. Bundan şu anlaşıl maktadı r ki. o. diğer üyeler gibi. Müslüman bir m i l l eti temsil etmektedir. Halbı•ki , bilinen gerçek şudur k i , b u delegenin temsi l ettiği Ç i n H ü kümeti bir İslam Hükümeti değildir. Olsa olsa dinsiz veya putperest bir hükü­ mettir. Çünkü M i l liyetçi Çin "in bütün idari teşkilatları Müslüman ol­ mayan kimselerin e linde olup. devlet i şlerinde sözü geçen tek Müslü­ man üyesi yoktur.

B - Sun Şün V u ; Bay İsa·nın sundı•ğu muhtıranın, Çin Hükümeti '­

nin prestijine zr.rar getirdiğini iddia etmektedir. Bütün çalışmalarını . bağımsız veya bağımlı

bütün Müslümanların menfaatine vakfetmiş

olan bu yüksek mecliste. sömürgeci bir devletin veya onun prestijinin söz konusu olamıyacr.ğını bı.; zavallı adem bi lememiştir. Özellikle. düş­ manın esaret boyunduruğundan kı.;rtulmak için savaşm;:kta olan 10 mil­ yon Müslümanın davası kr.qıısında. Meclis"in vazifesinin ne olduğu­ na c:kıl erdirememiştir.

C - Sun Sün V ı • : Çin Hükümetinin. Doğu Türkistan·ı gelecekte bir sömürge yapmak hülyası ve rüyasını müdafaadan başka bir gaye gütmemektedir. Halbuki . İslam Birliği'nin prensipleri böyle hülya ve rüyalara karşı savaşmaktan başka bir şey değildir.

88

2 A

-

-

Doğu Türkistzın hakkır.da bazı çoğrdi bilgiler: Yeri ve yüzölçümü: Asya 'nın tam ortasında yer almaktadır.

Doğu d a Kök Nor ve Kansu adır.daki iki Çin eyalı:tine ve Moğolistan'a. kuzeyde Sibirya ve Br.tı Türkistan·c;, batıda Batı Türkistan ve Afganis­ tan'a. güneyde Pc;kistı:n. Keşmir

ve T i bet'e komşudur. Doğu Türkis­

tan. adı geçen iki Çi11 eyaletinden 5.000 km. genişliğinde bir kum çölü ile ayrılm!ş bulunmaktadır. B u itibarla. tabii ve coğrafi durum:.ı bakı mındr. n tamı:mıyle Çin toprağının dışında kalmaktadır. Vüzölçümü

1 .800.000 kml dir.

B

-

Nüfusu: 1 �47'de yerl i m i l l i yetçi liderlerin kontrolü altında

yapı lmış olan bir sayım denemesi ile .bütün nüfusun R400.000 olduğu anlaşılmıştır. Bu nüfusun 8 m i l yona yakını Müsl üman-Türk. dörtyüz bi­ ne yakını ise.. Meığc.I . Mançu ve Çin'li azı nl ıklar olartk hesaplanmıştır.

Bu sayım Doğu Türkistan'da yapılan yegane sayım denemesidir. Çin

hükümetleri tarnfından muhtelif zemanlarda ilan edilen değişik rakam­ ler ise oerçekte. hiç bir sayım işlemine dayanmayan, ve ancak resmi bildirilerde boşluk bıra�mamcık için masa başında hazırlanm ı ş rakam­ lardır. Bu açıklamadan şu da anlaşı l ıyor ki. yerli ahali olan Müslüman Türkler. tüm nüfusun % 95'inden fazlasını teşkil etmektedir. Bu Türk .Jh�l i s i . Orta ve B<ıtı Asya m i lletleri ile ırk. din. d i l . kültür ve d iğer özel­ l i k leri ile birleşmektedir.

C

-

İlk Ç<:ğlardan bu yana . hazar d�nizi ile meşhur Çin sedd i :

Sibirya ile İran. Afganistan. Pc:kistan, Keşmir ve Tibet hudutları ara­ s ında yer alrn bölgelere • Türkista:ı • adı veril miştir. Buna eski i-ran ve Hint kaynaklar ı . İslam tc;rihinin i l k !<aynakları, modern yabancı tarihi ve coğrafi kaynaklar şc;hitlik �tmektedir.

Bu kaynaklr.rın tesbitleri şu gerçeği ortaya koymakta d ı r. Bu böl­ gelerin m i l l i ve tarihi adı ya Iraz ve yalnız • T Ü R K İSTANDIR • . Yakın bir zamandan beri bir takım haritalarda ve gazete sayfalarında görülme­ ğe başlayan aSinkiı:.ng .. , «Özbekistc:nN vb. adlar ise. sömürge olma­ nın sembolü veya • parçal<ı ve hükmet • s i yasetinin bir belgesi olara k . sömürgeciler tarafından uyduru l muş adlard ı r.

TC:rkistrn'ın

Doğu ve Batı

olarak adlc.ndırı lmasına gelince:

Bu

i s i m l e r. i k i sömürgeci devlet Rusya ve Çin'in, Türkistan'ı kendi araların· da paylaşmaları ve her birinin buranın kendi istila bölgesi olduğunu ilan etmelerinden sonra duyulmağa başlanmıştır. Şöyle ki. bu iki böl-

89

genin ahalisi. istilacıları: karşı meydan okuma ve tarihte bir olan va­ tanlarını kurtarma mücadelesinde i ki farklı cephede sı:vaşa devam ederken

.

•

Türkistan . adını kullanmakta ısrar etmişler ve cephelcr;ne

Doğu Türkistan ve Batı Türkistan adlarını vermişlerdir.

DOCU TÜRKİSTAN'IN KISACA TARİHİ Aşağıda Türkistan·ın M i l l i i ktidarlarla

idare

edildiği

devirlerle ;

Çin'i n istilası altında geçirdi ğ i devirleri gösteren bir cetveli sunmakla yetineceğiz. Bundan m.::ı k sadımız Çir. temsilcisi tarafından. bu ülkenin bütün devi rlerde Çin istilası a l t ı nda yaşadığı iddiasının yalan oldu­ ğunu ortaya koymaktır.

A - MİLLİ İ DARE DEVİ RLERİ Birinci devre

•

T2ın ist'klal

•

Tarihin karanlıklarırıdan başlaya­

:

rak. M .Ö . 206'ya kadar geçen devre. İ k i nci devre

· Yerli

idare •

:

Hun

Türk

Hakan l ığına

bağlı

Hun

Türk

He.kanlığı na

bağlı

Hun

Türk

Hak<ınlığına

bı:ğlı

M .Ö. 206 - 1 08 Üçüncü devre

· Y erli

idare • :

M .Ö. 86 - 60 Dördüncü devre

· Yerli

idare • :

M .Ô. 10 - 73 M .S. Beşinci devre

• Tam istiklal

BL; devrede birkaç komşu devlet

:

t<:rafından ülkenin bazı kısımları kısa sürelerle istila edilmiş ise de. diğer kısımlar istiklalini muhafaza etmiştir. Bu devletler Kuşhan. Cucan.

Ak Hun ve Topa devletleri idi.

Altıncı devre

· Yerli idare • :

Gök

Türk

Hakanlığına bağ1ı

M .S. 555 - 639 Yedinci devre

•

Yerli idare •

:

Gök Türk

Hakanlı gına bağlı

Türgiş Türk

Hakanlığına baglı

M.S. 650 - 660 Sekizinci devre

· Yerli idare • : M .S. 699 - 738

Dokuzuncu devre

· Tam istiklal • : M .S. 751

1216

B u devrede Hakan Satuk Buğra'nın kendi iste-

90

ğiyle Müslüman olması ( H . 320, M. 932)ndan sonra bütün Türkistan c;halisi lsliım dinine gir­ m:şfü. Bu devre Türkistan'ın altın devri diye­

bileceğimiz bir devri d ir.

Onuncu devre

· Yerli idare • :

Moğol

İı:nparatorluğuna bağl ı .

i\1.S. 1 2 1 7 - 1 35 1 Onbirinci devre

•

Tam istiklfıl· : Tuğluk Tiınur H a n sülalesi dev-.

M.S. 1 35 1 Onikinci

devre

· Yc.rli

-

idc:re •

1 678 :

Kalmuk devletine bağl ı M.S.

1 679 - 1 752 Onüçüncü devre

·Tı;m istikla l • -Güney kısmı- M .S. 1 756 - 1 759

Birinci devri bir tarafa bırakacak olursak. Türkistan: i kinci devre­ den yani M .O . 'den bu güne kadar 2 1 70 yıl yaşamıstır. Yukardaki çetvel­ de görüldüğü gibi Doğu Türkistan'ın kendi kendini idare ettiği yılların yekl:nı� 1 8 1 6'dır. Bu zc;man içinde Çin istilası vuku bulmamıştır. 2 1 70 yıl içinde Çin"in istila devre lerinin yekCınu <ıncak 354 yıldır. Çiriin Türkistan'ı istila tarihleri s ı rasıyla şöyledir.

B - ÇİN İSTİLA DEV İ R LERİ Birinci devre

Güney kısmında vuku bulmustur. M .Ö.

İ kir.ci

1 08 - 86

Güney kısmında vuku bulmuştur. MÖ.

60 - 1 0

devre

Üçüncü devre

Güney kısmındr, Vt!ku bulmuştur. M .S.

74 - 1 03

Döodüncü devre

Bütün ü l kede vuku bulmuştur. M .S.

640 - 649

Beşinci devre

Bütün ülkede vuku bulmuştur.

Altıncı devre

Bütün ülkede ve Batı Türkistan'ın bir k ı smı

M .S.

738 - 75 1

Yedinci devre

Bütün ü l ke

M .S.

1 753 - 1 756

Sekiz:nci devre

Bütün ülke

!'Jl .S.

1 759 - 1 861

Dokuzuncu devre

Bütün ü!ke

M .S .

1 879 - 1 93 1

Onuncu devre

Bütün ülke

M.S.

M .S .

660 - 699

1 934 -Bugün

Bu iki ı;:etvel , Türkçe. Çinçe. Farsça. Arapç;. ve Batı tarih kaynak­ larında bı �lunı;n kayıtların özetidir. Bu kaynr.kların özetin i , muhtıramızın muhtevı:sını genişletmemesi için koymayacağız.

Doğu Türkistan'ı tahakkümü altında tutmak için ileri sürdükleri tek delilin hakiki mahiyeti işte budur. Çinliler:n iddialr,rının bir an

91

için dc.ğru c.lduğunu farzetsek bile, devletler hukukunda askeri istila­ nın. sömürgeci-yabancı tahakkümü haklı kı lacak bir delil olmayacağı muhakkaktır.

BilhassE milletlerin

hürriyet

hakkı

üzerindeki

yabancı

twhakkümünün tamamen ortadan kalktığı XX . o;sırda Çinlilerin onuncu devir isti las ı . milletlerin hürriyetlerini müdafaa eden herkese. ibret verici bir ders olmalıdır. Bu itibarla bu ibret verici vakayı kısc;ca özet­ leır.eyi uygun buluyoruz.

Doğu Türkistrn ahalisi istiklalini ilin etmişti. Çin kuvvetleri he­ zimete uğramış ve tamc:men mağlup olmuştu. Bu s ı rada Çin Hüku­ meti, Rus Hükümeti ile gizl ice anlaşarak 1 933'de bir Çinli komünist subayın Dc:ığu Türkistan'a vali olmasını kararlaştırdılar. Bu komünist subay. vali olarak resmen to;yin edildi . Bu tayinden sonra Rusya, bir kaç tümenini yardım olarak Çin'e gönderdi. Böylece Türkistan'ın Çin tarafır;dan işgaline yardım ett i . Bu Sl!retle ülke. Rusya'nın askeri ve idı:ri işgali altına g i rmiş oldu. Yalnız vakit kaz<1nmak için, ülkeyi Çin hı:kimiyetinde bir ülke olarak gösteriyor perde arkasından memleketi idare ediyordu. Sözü geçen vali , talimatları. N .. nkin 'den değil. Mos­ kovı;ı'dan alıyordu. Çin Hükümeti ise bu yüz kızartıcı hareketi destek­ l iyordı,;. Çünkü Türkistanlıların

istiklalini ellerinden

almanın yegane

çaresi bu idi. Biz Türkistanlılar, bu Çin siyasetini garip karşılamadık. Çünkü Çin'in sömürgecilik siyasetinin

s ırrını

biliyoruz.

Çin

devlet

adamlerı bu siyaseti •To p r, ğımız ı Dü•m•nı. nrlrlz, köl�mlzi geri ver­

meyiz• sözüyle dile getirmektedirler. Böylece ülke, 1 942'ye kadar Rus nüfuzu altında kalmıştır.

1 943'de Rus Ordusu Doğu Türkistan'ı tahliye ettikten sonra Çin Ordusu girmiş ve Cumhuriyet i lanından beri , Çin Hükümeti tarafından tayin edilen i l k vali geri gelmiştir. Vali ile ordu tarafından tatbik edi­ len siyaset •Müslüman Türkleri zulüm ve t•hklr ile ezmekten• ibaretti.

Bu siyaset eski Çin siyasetinden beşka bir şey değildi.

Bu zulme dayanamayan Türkler 1 944 de ayaklandılar. •Doğu Tür­

kistan Cum hu r iy eti• adı altında b i r devlet kurarak, istiklallerini i lin ettiler. Çin kuvvetlerini arka arkaya bozguna uğrattı lar. Bunun üzerine Çin Hükümeti. Sovyet Rusya H ükümeti'nden kendisi ile Türkler arasın­ da s iyasi aracılık yapması n ı istedi. Kabul ettikleri takdirde Türkistan­ l ı lerla anlaşma y;;pabileceklerini bildird i ler. Anlaşma . sartlarını şöyle­

ce bildirdiler.

92

Ülke, Çin hiikimiyeti altında kalacaktır.

2 - Ü l keyi. ekseriyeti kendi ahalisinden seçilen üyelerden mü­ teşekkil bir yerli hükümet idare edecektir.

Bu sulhü Türkistenlılar muhtariyetin ve istiklalin başlangıcı sa­ yıyorlı:rdı . Çinliler ise bunu, Türkistanlıların miUi ideolojilerine. öldü­ rücü dLrbeyi vuruncLya kadar devam edecek muvakkat bir mütareke Sf.:ymakta idiler. İki taraf arasında siyasi güreşler böylece sürüp git­ mekte. bazı:ın Türkistanlılar bazan da Çinliler galip gelmekte idiler. Bu çatışmalar, 1 949'un sonundaki Komünist Çin istilasına kadar sürdü.

Kızıl Çin esaretine karşı ahali · mukavemette bull!narak hürriyet­ lerlni istemekte ısrar ettiler. Komünist Çin Hükümeti muhtariyet ta­ nıdığını iliin etmek mecburiyetinde kaldı. Bu muhtariyetin, &yaklanma­ ları yatıştıracağını ve tasarladığı sömürgecilik planını adım adım tat­ bik imkanını sağlayacağını zannetmişti. Oysa halk bunun bir aldatma­ cadan ibaret olduğunu biliyordu. Her vesile i l e . Komünist Çin zulmüne karşı savaştı . Bu savaş, bugüne kadar devam ett i . Kızıl Çin, bugün bu ü lkeye şekli bir ml'htariyet de vermiştir.

Görülüyor ki, Doğu Türkistan, Sun $ün Vu'nun iddia ettiği gibi , bir Çin viliiyeti değil d i r. Ayrıca. Doğu Türkistan • Cumhuriyet Rejimi • devrinde de Çin'in bir viliiyeti olmamıştır.

Bu mesnetsiz görüş te asılsız bir iddiadan başka bir şey değildir. İnkarı mümkün olmayan gerçek şudur: Çin Cumhuriyeti ilan edildik­ ten sonra. Doğu Türkistan'daki Çin kuvvetleri ikiye ayrıldı. Bir kısmı Cumhuriyet taraflı s ı . bir kısmı da Cumhuriyete karşı olduklarını i lan ettiler. Kı:rşılıkl ı s i laha sarıldılar. Cumhuriyete karşı olanlar galip gel­ di. 1 9 1 2'den 1 942'ye kadar. Cumhuriyet H ükümeti'ne isyan edenler idareyi ellerinde tuttular. Bu müddet içerisinde zorbalık yoluyla. şu üç genera l . sırasıylı:. iş başına geldi . Yar.g Zın Şın ( 1 9 1 2 - 1 9281 :. Cin Şu Rın ( 1 928 - 1 933); Ve Şıng Şı Say ( 1 933

•

1 943). Bunlardan hiç biri­

s i , Çin Hükümeti tarafından tayin edilmemiştir.

Bunlar elde ettikleri

siliihlı kuvvetlerle idareye el koymuş zorbalardır. Bunlar, Çin Hükü­ metinin emrini d i n lemaz onun gönderdiği memurları. Doğu Türkistan'a sokmaz ve sokulanları da derhal sınır dışı ederlerdi. Komşu devletler ile ticaret anlaşmalarım kendi leri yaparlardı . Bu veliler müstakil hare­ ket etmiş olmalarına rağmen istiklal ilan etmeden •Çinli Val i • ünva­ nını taşıyorlardCÖte yandan Çin Cumhuriyet Hükümeti güçsüz olduğu

93

ıçın ac!ı geçen valilerin Çin'den resmen ayrılmakrından korkuyordu.

Bundan dolayı onlara çok uysal davranıyordu.

Doğı! Türkistan halkına gelince. adı geçen vc.lilerin Çin Hüküme­ ti ile olan münasebetleriyle hiç ilgilenmiyordu. Onlar bütün gayretlerini Türkistan Kurtuluş hareketinin

hazırlıklarına

yöneltmişlerdi.

Nitekim

1931 'de ayaklar.:nayı gerçekleştirdiler. istikl�llerini ilin ettiler. Doğu Türkistan bağımsız bir Müslüman Türk devleti o;du. Yukarda da izah ettiğimiz gibi. eğer Rus müdahalesi olmasayd ı . bugün de. öyle devam edecekti.

•İslim Dünyası Birliği•ne karşı beslediğimiz iyi niyet ve bu teş­ kilata olan sarsılmaz ir.ancımız bizi. bu şerefli teşkilatta putperest . Çin H ü kümeti'ni temsil eden şu adamın durumunu açıklamaya zorla­ rr;ıştır. Çünkü. onu otuz yıldan beri çok ly_I t;;nımaktayız. O. Çin'deki Müslüm<:n camianın bir ferdi olsa bile. değil mi ki. esir Doğu Türkis­ tanlıları emperyalist Çinliye peskeş çekmek istemiştir; M üslümanlarla ve Doğu Türkistanlılıkla alakası olamaz. · Çin Hükümeti 'nin kanunları bütün vatandaşların siyasi ve sosy�I haklarda müsavi olduğunu yazar. Fakat bu kanun Müslümanların lehine işlememektedir. Çin Hükumeti. Müslüman ol�n aydınları memur olarak tayin ederken. şu hususlara oldukça dikkat etmektedir.

Her memur hükumete ve özel olarak devlet başkanına tarahar olmalıdır. Çin Müslümanlarının. gayri müslimler ile müsavi yaşamak tekliflerine kc:tılacak memur katiyyen tayin edilmemelidir. Yukarıdaki vasıfları taşıyan Müslümanlar ancak memur olabilirler.

Adı geçen Slın Sün Vu , bugüne kadar oynadığı mühim rolle ün kazo;nmış bir kişidir. Çin-Japon harbi sırasında Çinli Müslümanlar. gay­ ri müslimlerden ayrı olarak. dini ve kültürel terbiyeyi gaye olarc:k ka· bul eden gayri siyasi bir cemiyet kurmak istemişlerdi. Cemiyeti kur­ manın asıl gayes i : gün geçtikçe düşmanların çalışmalarıyla yok olma tehlikesiyle karşı karşıya bulunan islim kültürünü muhafaza etmek idi.

Fakat Çin Hükümeti buna şiddetle itiraz etmişti. Çünkü bu kültürel ça­ lışmanın. ilerde Müslümankrın bir siyasi birlik kurmalarını

temin

edeceğinden korkuyordu. Müslüman olmayan Çinliler bu korkuyu öte­ den beri taşımışlardır. İşte bu kritik dönE.mde Sun Şün Vu Müslüman l ı k iddiasında bu­ lunan bir kaç kişiyi arkasına takarak ortaya çıkmış, Çin Hükümeti'nin iddiasını destE.klemiş ve dindaşlarının teşebbüsüne muhalif olduğunu

94

t.ildirm:ştir. Bunun sonucu o larak Müslümanların teşebbüsü akamete uğr:mıştır. Tabii olarak Sun Sün Vu'nun hükümet nezdinde itibarı art· mış ve daha yüksek bir memuriyetle taltif edilmiştir. Sl!n Sün Vu'nun bu ihc:neti Türkistan l ı lar tarafından ebediyyen unutulmayacak. d i nini ve dindaşlarını satan bir hain olarak ebediyyen hatırlanacaktır.

Sunu da unutmamalıyız kı. Çin ile i lgisi olan ve . Cin Hükümeti ta· rafından dış ülkelerde Çinli Müslümanl&rı temsilen gönderilen herkes. Çin Hükümetine. bir Çirı'liden daha çok bağl ı bir Çin uştğıdır.

Bütün bu izahlardan sonra. sizden istediğimiz hususlar şunlard ı r : Geçen y ı l rica etmiş olduğumuz mevzuun G e n e l Sekreterlikçe tek· rar ele alınmasını istiyoruz. Hatırlanı:cağı gibi Çin ve Rus Komünist sömürgeciliğinin istilası altında türlü işkencelere m<ıruz kalan Müs· lüma11 milletlerin, lslam Dünyası Birliğl'nin yönetim kuruluna üye kabul edilmesini

istemiştik. Bu m i l l etler.

Doğu Türkistan, Batı Türkistan.

Azerbaycan. Kuzey Ktfkasya, Kırım. İdil-Ural milletleridir. Bunların nü· fusu 50 milyonu geçmektedir. Biz onları birlik toplLıluğunda üye ola· rak kabul etmenin, onların din ve dünyaları için Allah'ın ve Müslüman· ların

düşmanlarına

karşı

verdikleri

istiklal

mücadelesinde.

manevi

bir yardım olacağı inancındayız. Yine şuna da i nanıyoruz ki onları üye kabul etmek. Birliğin gayesi olan İslam mi lletlerinin menfaatlerine hiz· met etmek gayesini yerine getirmek olacaktır. Sunu üzüntüyle belirt­ mek isteriz ki. Milliyetçi Çirı Hükümeti bir ajanını İslam Dünyası Birliği'· nin haremine sokmak imkanını bulmuştur. Çin H ükümeti'nin siyasi sa­ hada yüzüne kapanan kapıları açmakta ve İslam Birliği Teşkilatının içine fitne sokmaktadır. Çin Hükümeti'nin bir ajanının, buralara kadar gelerek Doğu Türkistan l ıların

mücadelesine mani olmu gayretleri, bu·

nun en ı:ıçık delilidir.

Bıı sebeple biz. Genel Sekreterlikten ve yönetim kurulundan . Müs· lümanlara hizmet etmekten başka gayesi bLılunmayan meclisten bu ajanın uzaklaştırılmasını rica ederiz. Muvaffakiyetin sahibi Allahtır. En derin sc:ygılarımızla. 1 5.3. 1 964 Mehmed Emin Buğra Doğu Türkistan Hükümeti Sabık Umum Vali

Muavini

İsa Alptekin Doğu Türkistan Hükümeti Sabık

Genel Sekreteri

95

A.B.D. BAŞKANI L. J O H NSO N 'A TAK D i M ED İLEN MUHTIRA

Ekselar.s Lyndon L. JOHNSON A.B.D. Başkanı WASHİNGTON 22 h;:;ziran 1 959 senesi nde. Senatör Douglas ve 18 senatör arkada· ş ı nının tekl ifi ile. 19 temmuzda başlayan hafüının, Amerika'da

Milletler H a ftası » i lan edildiği malumunuzdur. Devrin

aEsir

Cumhurbaşkanı

Dwitght D . Eisenhover. 1 7 temmuz beyannamesi ile •Esir Milletler

Haftasını• bütün dünyr.ya resmen açıklayarak. bundan böyle, esir mil­

letlerin en yakın hc:misinin ve samimi ümit kaynağının Amerika B i rl eşik Devletleri o l duğ u n u açı k l a m ı şt ı r .

Esir b i r mil letin temsilcisi o l arak. bu kararı ne kadar sevinçle

karşıladığımızı zatı a l ilerinize burada ifade etmekten acizim. Ancak 17 temmuz beyannc:mesince. Çin E m peryal izmi altında tarih sahnesin· den silinmek tehl ikesiyle karşı karşıya bulunan Doğu Türkistan hal ­ • kının a d ı zikredi lmemiştir. Bunun b i r u n l' tm a eseri olduğu kana � tinde-

yiz.

� ından

Vc:

kimsenin şüphesi olmayan b u emperyalist devletin,

dünya barışını; neye mal olduğunu ve istikbalde dünya sulhü için n�

büyük tehlike teşkil ettiğini . benden daha iyi bildiğinize i nan ıyorum .

Doğu Türkistan 'ın barışçı ve hürriyetçi halkı , esaret zincirine vurul­ duğu günden bugüne kadar. sayısız isyanlarla Kızıl Çin Emperyalizmine

.. t:;; y ıri• demiş, gerek coğrafi sebepl erden. gerekse hür dünyanın ihmali yüzünden sesini dünyaya duyuramamıştır. Bütün bunlara rağmen Doğu

96

Türkistan halkı ktlbindeki istiklal askını ve Kızı l Çin emperyalizmine 1<arşı olan büyük nefretini kaybetmemiştir.

Zatı a l ilerinden d ileğimiz. hürriyetçi Doğu Türkistan l ı ların istiklal ıni.ıcadelesi tamamen boğazlanmadan. bu seneki • Temmuz Beyanname­ r;iz 0de Kızıl Çin esaretindeki ülkemizden de bahsetmek suretiyle onla­ rın hürriyet ve istiklal duygusunu hür dünyzya bildirerek te'yid et­ menizdir. Yaptığınız bu hizmetle. hem barışsever Amerikan hal k ı n ı n . h e m de h ü r dünyc;nın s e s i n i Doğu Türk:stanlılc;ra duyurmuş olacak­ s ı nız. Bu da Doğu Türk i stanlıları mes ·l!t ve bahtiyar edecektir.

En derin sükranlarımı sunar. dünya buısı için göstereceğiniz il­ g : ye şimdiden tesekkür ederi m . Temmuz 1 964 İsa Alptekin Doğu Türkistan Hükumeti Sabık Genel Sekreteri

Dcğu Türkistan i nsan l ı ktan Yardım İ stiyor

-

7

S . ARAB iSTAN K RALI MELİK FAYSAL'A iSTANBUL'DA TAKDiM EDiLEN MUHTI RA

Esirgeyen ve bağı slayan A l l a h ' ı n adıyla Hasmetli ve Celaletli Melik Faysal Hazretleri .

Dinleri uğruna canlarını tehl i keye atarak

kaçabılen yüzbinlerce

Türkista n l ı Göçmen a d ı n a . zatı celaletleri n i hi.ırmet ve sagıyla selam­ lar. sonsuz bağl ı lıklarımı teyid ederim.

13ütün Müslüma nlc;rın Kıblesinin bulunduğu yer olan Suudi Ara­

bistan·d�n o ·nun dost ve kardeşi olan Türkiye'mize seref vermenizde n .

Türkiye'li kardeslerimizle birlikte duyduğuml!z büyük sevinç ve bahti­ yarlıkla zatı devletlerıne · hos geldiniz . • derim.

Bizleri huzurunuza kabul lütfunda bulunduğunuz için zatı celalet· ! erine bütün Türkistc.rı "l ıların e n derin sükran ve minnetlerin i arz ede­ rim.

Kızıl Çin ve Kom ü n i s t R us y a ' n ııı zulmünden kaçmış bull'nan Tür­ kista n ' l ı larr . din kardesi olduğumuz i ç i n zatı celaletleri ve d i rayet l i hükumeti t a rafından gösteri len büyük misafirperverl i k hakkında son· suz mınnetlerimi sunmakla şeref duyarım.

Yüce Melik Hazretleri, H a kkrında; · Daha önceden M e d i ne'yi yurt edinmiş ve gönüllerine i man yerleştirmiş olan k imseler. kendilerine hicret edip s ı ğ ı n�nları se­ verler. Onlar veri lenlerden içlerinde cekememezlik duymazlar. Kend;leri s ı k ı ntı içinde olsalar bile onları ( göçmenleri) kendi lerinden önde tu· tarlar • mealindeki ayet inen. Allah'ın medih ve rızasını kazanan En· sar ( Medineli ler) gibi . l ürkistanl ı göçmenleri memleketinizde karşıla­ d ı n ı z . Onlardan hiç bir zaman lütfunuzu esirgemediniz. Bununla yetin-

98

ıneyerek Komünist Rus ve Kızıl Çin zulmünden muhtelif memleketlere sıgınan yüzbinlerce

Müslüman Türkistanlıdan 40.000 din kardeşinizi

sefk3t l i himayelerinize u l ar<. !< mu k a dd e s toprak larınız:ı yerlesti rdiniz.

Bu l: ardesle : inize : •-ınc2k Müslümt.r.lar k:.rdes!ir• diyen i lahi hükme uyarak her türlü refah ve saadet imkanlarını bahşettin i z . Hürriyet, mü­ s�v<.t ve emniyet içinde yaş<:malarını temin buyurdunuz. Peygamberi­ rr.iz ( S .A.)in · her hangi bir A rabın. Arap olmayana. beyazın siyaha üs­ tünlüğü yok . (bı• husustaki üstünlük) ancak takva iledi r • maııasında�d hadisi şerifine ı•yarrk yerli ve göçmen din kardeşleriniz r.rasında fark gözetmeden herbirini okuttunuz. yetişt;rdin:z ve en büyük mevki leri on­ lardan esirgemediniz. Göstermiş olduğunuz bu samimi alaka, onları . zatı

c el a let lerin i ze

o derece büyük sevgi ve saygı ile bağlamıştır ki

her zaman için sizin yanınızda olactk lardı r .

Yüce Melik Hazr.�tleri, Şurasını şükrr.n ve minnetle kaydetmeyi kendime vazife sayarım.

Kc.nunlarınızın yabancılar için hazırlanmış bölümündeki hükümlerinden Doğu Türkistanlı ları muaf tutarak bunlar hakkında hı•susi kra­ l iyet kanunları çı kı:rdınız. Böylece Türkistanlıların her birine memle­ ketinizde yHle5me imkanı vererek Sul!di Arı:bistan vııtandaşı olma hCjkkını

bahşettiniz. Ticı:retle

uğrasmalarını

sağlayan

özel

kanunlar

l utfettiniz. Bunlr-rdan başka hükümetiniz komünist ülkelerle diploma­ tik münasebetler kurmayı düşünmemis. hattc: Suudi Arabistan. vatan­ d::şlı:rının bu gibi ülkelere seyahat etmelerine dahi müsaade etmeye­ rek. çok isabetli bir politika takip etmiştir. İste bu basiretli pol i ti k�nız. Kızıl Çin ve zalim Rus esareti altında ir.leyen 60 milyon masum Müslüman Türk "ün yc:rasın3 m e rhem o l muş­ tur.

Bu itbr.rla bütün Türkista n l ı lar sizleri daima hayırla ana::3ktır.

M E;mleketinizin payidar o lmı:sı için de Allah'a dua edecektir. İ slamın ruhı•na v� hükmüne uygun bu icraatınızı gören Türkis­ tanlılar: Ko münist Çin esaretindeki Doğu Türkistan, Kızıl Rus zulmü al­ tındaki B::tı Türkistan. hzerbaycan . Kuzey Kafkasya. İdi l-Ural, Kırım gibi M üslümr.n Türk illerinin kurtu l u s davalarının öze l ikle Birleşmiş M i l let­ ler'e götürülmesinde, devletlerıırası bütün teşkilatlara aksettirilmesin­ de. hükümetin <.zami gayreti sarfedeceğinden tamamen emindirler.

Ayrıca bizler; Türkiye hükümetinin de diğer barışsever hükümet­ le.-le birlikte. bu moızlum m i l letlerin bir an önce komünizm:n terör ve

99

fesadından kurtulmaları için ç&lı sacağına ve istiklal diiviilarını destek­ leyeceklerine inanıyoruz.

Mellk Hazretleri!

Dileklerimizi şöyle özetleyebil iriz: 1

-

2

-

Davamızın Birleşmis M i l letler"e i letilmesi, Doğu Türkistan'ın isti klalini tanıması için M i l l iyetçi Çin nez­

dinde gerekli çalışmalarda bulunulması, 3

-

Memleketir.izde bı•lunan Türkistanlıların. Suudi Arabistan

teb'r.sına alınması. oturma izini veri lmes i . işlemlerinde mümkün olduğu kadar kolayl ı k gösterilmesi, 4 Suudi Arabistan dışında çeşitli ülkelerde y�rleşen Türkis­ -

tanlı göçmen çocuklardan 20 sine tahsil bursu verilmesi, 5 Davamızla i l g i l i çalışmaların ve gereken prop&gandaların daha -

verimli olması için bizlere imkanlar sağlanması.

Dileklerini bildirdiğimiz bütün Türkist0;nlılar zatı celiiletine şük­ r&n ve bağlılıklarını tekrar eder. her şeye kadir olan Cenab-ı Allah'tan sizleri muzaffer kılmasını niyaz ederiz. 3 eylül 1 966 lsa Alptekin Doğu Türkistan Hükumeti Sabık Genel Sekreteri

1 00

TÜRKiYE CUM H U R BASKANI CEVDET SUNAY'A TAK D i M EDiLEN MUHTI RA

Pek muhtuem Cevdet Sur.ay H azretleri.

Türkiye CumhuriyEti Devlet Başkanı

ANKARA Sovyet Rusya nası l kendisini . dünyaya esir milletlerin kurtarı c ı s ı ; Asya, Afrika halklarının dostu olarak tanıtıyorsa. K ı z ı l Çin'de de ko­ münistler iktidara geçerken aynı şeyleri söylediler. İktidara geçtikten sonra. şiarlarına uygu'l olara k . M i l liyetçi Çin esaretinde bulunan Doğu Türkistan'ın istiklal;ni tanıması gerekirken, bilakis 1 94 9 y ı l ında. yüz­ binlerce kızıl muhafzını Türkistan·� sevketmek suretiyle ırken. dinen. l isan&n . Çin ile hiç bir alakası ol mayan ::Joğu Türkistan'ı istila ettiler.

Kızıl Çin. Doğu Türkistanlılara yaptığı zulüm ve işkencelerle ik­ tifa etmeyerek; Türkleri topyekün imha etmeyi hedef

tutan bir milli

katli .. m ve Çinlileştirme hareketin"! başltımış bulunmaktadır. Kızıl Çin'­ in istila hareketine karş ı , Doğu Türkistanlı l a r yüzlerce defa ayaklan­ mışlarsa da bunları kanl ı bir şekilde bastırmıştır. Bu mezalime ta­ hammül edemeyen Doğu Türkistanlı iki yüz bin Türk, dünyanın d i ri ce­ h(;nnemi, Rus mahkumu Batı Türkistana iltica etmeye mecbur kal­ rr:ışlardır. Simdi de Kızıl çin. Rus mahkumu Batı Türkistan'ı istila et­ mek için büyük hazırlık içindedir. Çin'in

istila ve tehd itlerinden endişelenen Ruslar Doğu Türkistan

ı

Çin 'den kurtararak kendi tesirine almak için gayret etmektedir. Doğu Türkistan'ın Rı•slar. Batı Türkistan'ın Çinliler tarafından işg&l i hem Tür­ kistan hem de hür dünya için büyük bir tehlikedir.

1 01

Rus-Çin esaretindeki Türkistanlıların meselelerini Amerika'yı ziya­ retlerinizde. resmi Amerikan makamlarıyla ciddi olarak müzakere et­ mek lütfunda bulunmanızı , yok olmak tehlikes;yle karşı karşıya bulunan ırktaş ve dindaslc;rınız <.dına istirham ederim.

Derin saygı ve hürmetlerimle. 1 . 4. 1 967 İsa Alptekin Doğu Türkistan Hükümeti Sabık Genel Sekreteri

1 02

TÜRKiYE BAŞBAKA N ! S Ü LEYMAN D EM i REL'E TAK D İ M E D i LEN MUHTIRA

Pek M:.ıhterem Süleym�n Demirel Beyefendi Türk;y� Cumhuriyeti Bc:: s l:akı:.nı ANKARA Çok kıymetli mesainızin kesafeti clolayısıyle meşgul ve mahmüi olmc:nıza rağmen. birçok defa bendenizi huzurunuza kabul buyurmök ve çok kıymetli vaktinizden bir kısmını bendenize tahsis buyurarak Do­ ğL1 Türkistan ' ı n dava ve rnes'elelerini dinlemek lüttunda bulundunuz.

Biz Doğu Türkistanl ı lara karsı gösterd i ğ iniz bu şefkat. alaka ve samimi hüsnü kabulden dolayı bütün Doğu Türkistanlılar adıM zatı devletlerine sonsuz nıınnet ve sükranla rımızı arz ederim.

Doğu Türkistan son 200 seneden ber i , (bir istila devrin i . bir hi.ır· riyet devri takibetmek ı,uretiyleJ 5 defa Çin i stilasına uğramıştır. Doğu Türkistan Türkleri bu müddet zarf ında Çin hakimiyetine kc:rşı yüzlerce defa silaha sarılm ışlardır. Çin esc:ret;nde ka!dığı bu devirde Türkistan; di.ınya müstemlekele· rinden hiç birinin maruz kalmadığı ağır zulüm. iskence ve hakaretlere muhatab olmustur. Fakat esaret devirlerinden hiç birisi bL;günkü Kı· zıl Çin esaretinden d:.ha vah i m ve dııha zalimce olmamıştır.

Doğu Türkıstan Türkleri . bugü n . işte böylesine muazzam bir teh· l i ke ile karşı karsıya bulunmaktadırlar.

Durumun bu kadar fecaat ve vehametine rağmen hür dünya. İslam alemi ve hattc: Türkiye, maalesef bedbaht Doğu Türkistan'ın yürekler a::ısı durumundan haberdar değildir. Söyle ki :

1 03

a - Hürriyet ve istıklalini kaybettiği 1 759 - 1 760 senes ı nden beri Doğu Türkistanlılara reva gorülen çeşitli zulüm ve hak<:retler ve bil­ htssa 1 949'dan beri müstevli Kızıl Çin idarecileri tarafından yapı lan gayri insani mezalim. birbirin; takip eden katlic: mlar . yüzbinlerin akıt ı ­ l a n masum kanı. söndürülen binlerce ocak. kitleler halinde yapılan tevkifler:n doğu�:luğu figan ve nihayet gasbedilen milyonlarca milli sE rvet karşı sında. İslam alemi ve Hür dunyr . maalesef hicbir reaksi­ yon göstermemiş. tamamen lakayt ve alakasız kalmıstır. Oysa insan htysiyetine büyük kıymet veri len a s r ı mızda . dünyanın her hangi bir yerinde mil letlerden bir ine yapılan haksızlık bütün medeni dünyanın muhalefetini ve husum&tini celbetmekte. derin yankılar meydana ge­ tirmekte. reaksiyon uyandrrmtktadır. b - Lakin. takriben 2.000.000 K m 2 l i k b i r vatan sc:thında yasa­ yan. ve 10 mi lyon Doğu Türkistan Türkü "nün tamamen i m h a s ı n ı gaye edinmis . her bir: baslı basına dunya çapında heyecan ve reaks iyon uyandırmaya yeterl i facirlar silsiles i . malesef dunya efkar-ı umumiye­ sinin tamamen meçhulüdür. Bu fac ialar; insanlığın yüzünü kızartacak rr ::hiyette olmasına rağmen. dünyada . hiç b i r m i l letin veya devl etin. resmi veya gayri resmi hiç bir kurulusun ve müessesenin alakasına mc:zhar olmc:mıstrr. Bı• korkunç imha hareketinin su yüzüne cıkması ve dünya kzmu oyuna C:uyrulması için şimdiye kadar mahdut ve yeter­ sız i mkanlarınıızlc; yaptığımız propaganda ve uyarmalar neticesiz kal­ mıştır. Bunun için müstevli Kızıl Çin. bugün Doğu Türkistan'da istedi­ ği gibi hareket etmektedir . c - Arz&tmek istediğimiz yürekler acısı diğer bir husus ta şu­ dur: Vatanları Kızıl Çin tarafından işgal edilen Doğu Türkistanlılar Öl vatanlarından kaçarak Hindistan. Pakistan . Afganistan . ve Suudi Ara­ bistrn gibi memleketlere iltica etmi slerdir. Bu kardeslerimiz f ; l istin.

Keşmir, Tibet ve Macaristan mı·hacirlerine nisbetle çok daha vahim şartlarla karsı karşıya bulunmaktadırlar. Daha çok eziyet çekmiş ol­ mc:lrrına. büyük mı:.hrumiyetlere katlanmış bul unmc:larına rağmen. bu lelaketzec!clerın akibetleriyle hiç bir medeni devlet. hiç bir insani tesekkül layıkı ile alakadar olmamıştır. Doğu Türkistanl ı göçmenler. bugün l.:: k ru zaruret içinde yasamaktadırlar. Bu zavallı ları himaye eden. c:urumla�ı ile ilgilenen ve yol gösteren hiç bir kimse mevcı•t olmam ıstır.

Durumları ile alakadar olunacak ve daha iyi bir hayata kavusacak ürr.ic!i ile gitmek istedikleri yere gidememek. kalmak istedikleri yerde kıılıı1 C4

mamak. dert ve ihtiy;:.çlarını anlatamamak dt!rumundadırlar. N itekim Suudi Arabistan. Pakistcın. H i ndistrn ve Afganistan gibi memleketlere yerleşmiş ..

muhacirlerimizden a l c ı ğ ı mız mektuplarda hemşehrilerimiz:

oalaylurt katiar tııaliyet gösteremiyorsunuz. Doğu Türkistan Mese­

luini simdiyE. kadar bir defa olsun Birlesmis Milletler'e intikal etti­ rerr.E.;;ir:i;:. Türkiye'den, Müslüman memleketlerden, ve hür dünyadan ge reği kadtr sempati. alaka ve himaye sıığlayam;,:dınız" d iyerek bizleri rğır şekilde tenkit ve muaheze etmekted i rler. Doğu Türkistan 'ın ve Do­ ğu Türk!stan muhrcirlerinin bu derece vahim durumda olmalarını n baş­ l ıca sebebi ; aşağı d& da arzedeceğimiz g i b i . Doğu Türkistan'ın unutul­ mus olmas ı . t a r i hi kıymet ve it:barından dünya m i l l etlerinin haberdar olmayısı veya öyle görünmeleri. hamisiz bulunmamız. yeteri kadar faa­ l ı y e : . r;esriyat ve prooaganda yapamay ı ş ı m ı z . bı.na mukabi l . m;.istevii Çin

idarec i l e r i n i n

ötedenberi

i z l e d i k l e ri

sinsi

pol itikalarıdır.

Doğu

T ü rk i s t2 n . fevl< L' İ iı d c önem ine ve muazznm zen g i n l i kl e r i n e rağme n . bugün

tr.mamiylc unutul mustur. !(endi muktdderatiylc baş başa bıra k ı l ııı ış· tır.

H a l buki Doğı• Türkistan'ın yc:k ı n komşusu Tibet. Doğu Türkistan · ­

den bir sene sonra Kızı l Çin'in işgaline ve zul müne mo:ruz kaldı ğ ı zaman. bütün dünya: b i l hc;ssa Budist alemi, feveran ett i . Budist memleketlerde yüzbinlerce insanın iştirakiyle büyük protesto ve tel'in m it i ngleri ya­ pıldı.

Budist

devletlerin

i darec i le r i

hc:rekete

geçirildi.

Bunu

gören

ve s ı rf Budist aiemin sempatisini kc:zanmak isteyen Müslüman ve M üs­ lümC"n c:;lmay:-n devletler de T i b e t ' i n yanında yer alarak Tibet davasını savundul<:r . Alakalar büyük oldu. Tibetli lere maddi ve manevi her tür­ lü

yard ı m ı esirgemediler. Bu devletlerden Malezya. F i l ip : n . Tayland.

İ r l a n d a ve Salvador 1 959 - 1 960 ve 1 965 seneleri nde şimdiye kadar üç

defıı Tibet davasını Birle:şmiş M i l letlere götürdüler. B i rleşmiş M i llet­ lcr ass<:mblesinde Tibet davasını bütün cepheleriyle izah edip mü­ dafaa ettiler. Bütün dilnya efkarı umumiyesinde Kız ı l Çin'in işgal ve zulmünün tel'in ve protesto edi lmesini sağlcıdılar.

Buna ı �ll' k obil Dogu Türkistan davasını sovunan hıç bir devlet çık· mad ı .

Bu münasebetle. çok şayanı d i k k a t o l a n b i r hususu zatı devletleri­ nin nazarı d ikkatlerine celbetmeme müsaade buyurulmas ı n ı rica ede­

r i m : Biz. kıt':: Çin'ine tekrar çıkı l d ı ğ ı nda, Doğu Türkistan Türklerine İstiklal hakkı tanıması için M i l l iyetçi Çin H ü kümeti 'nden

müteaddit

1 05

talep ve müracaatlarda bulunduk Fakat bu taleplerimiz kesı n surette red­ dedildi. Fakat Tibet hadısesi patlak verince M i l liyetçi Çin H ükümet · . s ı rf bl!dist devletlere v e h ü r dünyaya hoş görünmek i ç i n i leride k ıt"cı Ç i n 'e çıkıldığında Tibet'te Self-DE:terminasyon hakk ı tanıysca ğ ı n ı res­ men i lan e tt i . M i l l i yetçi Çin Hükümetini bizim taleplerimizi reddetmeye sevk eden sebep. hiç suphesiz Doğu Türkistan Davası n ı n arkas ı nda hami ve mudafi devletlerın bulunmaması keyf iyetidir.

B i l vesile &rz edeyim ki. son senelerde Arap cevletl:?rin i n yakın alaka ve a d eta birbirl.ır;yle yar ı ş ı rcasını; yaptıkları büyük yardımlar sayesinde Cezayir davası

muvaffakiyetle

sonuçlandı .

Ayni

sekilde

Filistin davası ve Pakistan Devleti n i n madd i . manevi yardım ve müza­ hareti sayes inde Kesmir davası : müsterek d i n , müşterek kültür sai!<ı ile hareket eden hür .tı.vrupa devletleriyle bazı latin Ameri ka Devlet­ lerinin gösterdikleri ilgi ve himaye sayesinde Macaristan davası : ve n i hayet. y<?vru vatan

i l iı n edılen K ı brıs ın a k ı betiyle

yakı ndsn i lgi lenen

ve orrdcı cereyarı eden hadiseleri yakı ndan izli yen Türkiye ·nin himayes i s<:yesınde Kıbrıs dfı'ltıs; bugün bütün dünya n ı n bildiği ve tanıdığı aktüel davalar

haline gelmiştir .

Sovyetlerin durumuna gelınce :

Sovyet Rusya. Batı Türkistan dolayısı i l e Dogu Türkistan ' ı n biti ş ı k komsusudur. Dolayısıyle memleketimizin y a k ı n siyasi tarihinde çok mühim bir faktör olmuştur. Bugün Kız ı l Ç i n . en ezından gözünü Batı Türkistc. n ·a di kmiştir. Scvyet Rusya da buna mukabil gözünü Doğu Türkistan · a d i kmiş bulunnıakt<dır . Bu suretle k;;rşı karşı )·a gelen bu i k ­ dev komünist devlet. r.ralarındaki müştfrek a kideye ragmen göz koy­ dukları ü l kelerin hal k ı n ı basındaki müstevli devlete karşı isyana teş· vik ve tahrik etmekte. ve ist;kbale matuf bir çok cazip teklif ve yalan vard lerde bulunmaktadır. Çün!<ü Sovyetler: l<ızıl Çin"in Dogu Türkis· tan' ı , Çin 'den getirdigi milyonlarca muhac i r Ç i n l i ile doldu rması n ı : bu· rada bir takım askeri. idari ve ekonomi k tedbirler almasını emniyet . selamet ve m i l l i menfaatleri bakımı ndan çok tehl i k e l i bulmakta ve en· dişe etmektedir.

Bunun içir, Sovyet Rusy<' . Kız ı l Ç i n i Türkıstan ·dan cı k&rmak mak· sadıyle Batı Türkistan"dc. bazı mukabil tedbirler almıstır. Bu tedbirler Ç:n esareti ve mezalimi nden her ne pahas ına olursa olsun kurtulmak ve memleketlerin i n Çinlilesmesi n i önlemek için mücadele veren Doğu Türkistanlı ların işine yarayrcak mahiyette i n kişa f etmektedir.

1 06

Kızıl Çin·E ko.�sı bir ölüm kalım mücadelesine girmis bulunan Dogu Türkistanlıl.ır. Türkistan"da cereyan eden hadiseler karsısında hür dün­ yo:nın ilgisiz ve kayıtsız kalmı:sı neticesinde Rusya·ya yaklasmak mec­ buriyetinde k<>lmıslardır. Doğu Tü.· i< istc.nlılar sor. senelerde. Sovyetlerin po l itikasında müsahadP. edilen lehteki değişikliklerin. muvakkat ve tak­ ı.ik deÇıisiklikler olduğunu bildikleri halde. gene de. hamisiz oldukları ic:rı bütün i�midini Sovyctlere bağlc:nı ı ş bulunnıakt?dır. Bu durum ge· lecekte teldisi güç neticeler meydana getırecektir. Doğu Türkistan. Çin hakimiyetinden kurtulsa bile. tıpkı efendi değiştiren köle gibi bu defa da Sovy(; tlerin hakimiyetir.e girecektir. Ve Sovyet Rusya burayı resmen işgal edecektir. Dogu Türkistanlıların endise ettiği tek husus budu;. Bı;nu bilmelerine rağmen • Denize düşen yılana sarılır• darbı rnesı;lindeki gibi, yılan R us ·a s&r ı l mayo: mecbur oldular.

Doğu Tiirkis tar."ı bı• caresizl ikten kurtararak. dünyada kendilerine Sovyet Rusya"dan brs�a da. yard ım ve ın i.m:. h eret edec:k devletleri!l rnevcut olduğunu göste•me k : kardes vötan Türkiye 'nin vazifesidir ka­ rıaatindeyiz. Böylece esir kardeşlerinizin ümitleri takviye görecek ve mücadele azimleri artacaktır.

Doğu Türkistan"ın Çin esaretinden kurtulmrsını ve istikbalde bir �c.mpon devlet ola :Lt!< mey,far.a çıkrr.asını Amerika. İngiltere ve kendi milli menfal'ttleri bakımından Pakistan. H i ndistan ve Afganistan da iste­ yebilir. propaganda ve faal iyetlerimizi destekleyebil irler. Fakc:t Doğu Türkistan·ın. Kızıl Çin"den kurtulduktan sonra. bu defa Sovyet R us­ ya·nın nüfuz bölgesi olması ihtima l i . bu devletleri de tereddüde düşür­ rnektedi�. Doğu Tiirkistan Türkleri asıl ümitlerini yurt dışındaki biz muhacirlerin çalışmalc.rınl't bağlamış bulunmaktadırler.

Bunu müdrikiz. lnso:: n olmak s ıfatıyle. hür dünyanın ve Amerikanın; Müsl üman cl:nsk sıfat:ylı İslam alem i n i r. : nihayet aynı ırktan. aynı kc:nde;n ve aynı dinden olmak s ıfatıyla da Türkiye"nin davamızla yakın­ dan i lgi leneceğini ümid ederek buralara geldik. Hür dünyaya iltica etti­ g i miz 1 949 'dan bu yana. Dogu Türkistan·a komsu devletlerle bazı İs lam devletlerinin merkezlerini bir çok defa ziyaret ettik. Bu ziyaretlerimiz­ de. devlet ve hükümet baske;nlarıyle siyr.si ve dini sahsiyetleriyle de· falarca görüştük. Bunlara· Doğu Türkistan davasını muhtel if yönleriy· le izah ederek. bı; mı!hitlerden davamız lehine maddi ve manevi destek ;rac!ık. Fakat bütün bu görüşmelerimizde yüzümüze açıkça ve kesinlikle 1 07

.

şu söz söylend i : •Türk soyundansınız. Diivinıza her şeyden önce Türkiyc'nin müzeheret etmesi ve yardımlarda bulunması gerekir.•

Diğer taraftan Türkiye'ye ve diğer İslam · me mleketlerine i ltica eden Doğı• Türkistanlılar. muhaceret hayc.tının ağır yükü altında ancak kendilerinir. günlük maisetlerini sağlayabildiklerinden, yeterli maddi yardımda bulunamadıklarından dolayı. Doğu Türkistan davası için maale­ sef gereği kadar faaliyet gösteremedi k . Bu şartlar altında tek daya­ nağımız ·yalnızca kendi küçük imkanlarımız oldu. Yine de bu sınırlı i mkanlerımızla büyük davamız uğrunda çal ışmağa. l!nutulan Doğu Tür­ kistan halkının bugünkü feci halini c:: n latmağa çalıştık . Türk ve İ slam alemini ve başta Amerika olmak üzere hür dünyayı sarı tehlikeye kar­ şı uyanık olmağa ÇL:ğırdık. Fakat çok üzülerek itiraf etmek mecburiye­ tindeyim ki. bugüne kadar yaptıklarımız: yapmayı tasarladığımız halde. imkansızlıklc:: r dan dolayı yapamad ıklarımızın yanında hiç mesabesinde­ dir. Bu hususta bir fikir edinmek için i l i ş i kte sunulan •M ü cade le ve Is Programımız,.a bir göz atmanız yeterli olacak kanaatindeyiz.

Türkiye Cumhuriyeti Hükümetinden ve onun çok kıymetli Baş­ b;:kanı zatı Devletlerinden, bedbaht ve mazlum Doğu Türkist.a n·ın milli davasının halli için aşağıda sıraladığımız dilek ve tekliflerimizin l ütfen kabul buyrul mc:sını saygılarımla arz ve istirham ederim.

1 - Doğu Türkistan Davasının Türkiye Hükümeti tarafından doğ­ rudan doğruya: bu mahzurlu görüldüğü takdirde herhangi bir dost devlet vasıtasıyle Birlesmis M il letler'e götürülerek Kızıl Çin'in sömü­ rücü. gasıp bir devlet olduğunun belirtilmesi. Doğu Türkistan'ın hür ve müstakil yaşamöğa müstahak olduğunun dünya efkarı umı!miyesine resmen ilanının sağlanması.

2- Doğu Türkistan ·ın Kızıl Çin işgalinden kurtulması halinde.

Sovyetler'in işgal ine maruz kalmaması için sayın hükumetimizin Ame­ rika. İngiltere. Pakistan. Hindistan. Afganistan ve İran gibi devletler nezdinde teşebbüslerde bulunması ve Sovyetler'den bir garanti istih­ sali için simdiden gereken tedbirlerin alınması .

Amerika. Pakistan. l ngi ltere. Hindistan. Afganistan v e İran 3 gibi devletlerin Doğu Türkistan·a mütaallik çeşitli faal iyetlerin ve ça­ lışır.alarm simdiden koordine edil mesini sağlamak üzere . sayın hüku­ metimizin gerekli teşebbüslerde bulunması.

4 - Ya doğrudan doğruya bizzat hükumetimizin, yahut Amerika ve diğer ilgi l i devletlerin tavassutu ile M i l liyetçi Çin Hükumeti nezdin-

1 08

de müessir tesebbüslerde bulunarak. M i l liyetçi Çin'in Doğu Türkis­ tan'ın hürriyet ve istiklalini tanımasını ve bunu simdiden resmi bir deklarasyon ile dünya kemu oyunun bilgisine sunmasının temini.

5

-

Doğu Türkistan'ın milli dıivıisır.ı tanıtmak ve Kızıl

Çin'in

bu memleketteki gayri insani icraatını bütün fecaatiyle dünya efkarı ı.:mumiyesine duyurmak gayesiyle. bugün için yapılmasını düsünd�­ ğümüz faaliyetleri ml'htevi. ve ;s programlarımızda derpiş edilen fa­ a liyetlerimizi. sayın hül<ümetimizin fi nanse etmesinin sağlanması .

6

-

Türkiye roıdyolarında her gün 1 8 di lden yapılan neşriyatın

yanında günlük haberlerin Türkistan l ehçesiyle de nesrinin temini hu­ susunda emir buyrulmasını istirham ederiz.

Minnet. şükran ve sayg ı l arımızla.

1 3 . 4. 1 968 lsa Alptekin Doğu Türkistan Hükumeti Sabık Genel Sekreteri

1 09

TAH RAN

iNSAN

BAŞKA N L I Q l 'N A

H A K LA R I

K O N F E RANS!

G ö N D ERiLEN

M U HTIRA

İr.san Hı:klarr Konferı:.nsı Muhterem Baskanlığı'na TAHRAN

İnsan temel hak vt. hürriyetlerinin. kişinin haysiyet ve değerleri­ nin korunmı:sı için. bütün dünya m i lletlerinin istirakiyle kurulan B i r­ leşmiş M i l letler Teşkilatı 'nın bul unduğu bir dünyada. on milyon Doğu Türkistanlı. en iğrenç zulüm ve işkencelere uğramakta ve i:ısanlık dışı metodlc:rla yok edilmek istenmektedir. İşte. bu m l!zdarip insanların seslerini duyı.:rmak rr.<.ksadıyle. muhterem konferıınsınızı rahatsız et­ miş bulunuyorum.

Dünyı:: m ızın bazı bölgelerinde meyderıa gelen gayri ins&ni vahset�. cidd iyetle eği lmeye çalısan B i rlesnıiş M i lletler'in gözünden tarihin en kanlı insanlık faciası gizlenmiştir. Bu. Doğu Türkistan halkının ha­ yati meselesidir. B i r mil letin i mhası hadisesi n i . düny::ı efkar-ı unıu­ ıniyesinden gizlemek ınaksadıyle. Doğu Türkistan adı Çinliler tarafın­ d an uSinkiang olarak değistirilmistir. ..

Su gerçek hiç bir zaman inkar edi lemez. Her türlü aliika. yardım ve ümitten mahrum olan Doğu Türkistanlılar: ş:mdiye kadar Birlesmiş M i l letler Genel Konseyi "nin tı:kbih ettiği . hadiseleri ve davranışları . hürriyet ve kurtl'luş olarak terc ih edecek kadar mahrumiyetlerle kar­ sı karsıya bulunmaktadır.

Muhterem Başkilnlık!

Yaşadığımız asrın en büyük vahşetini işleyen Kızır Çin: tarihin en karanlık dehlizlerinde ürettiği kin ve nefretle her gün. her an Do1 10

ğu Türkistanlılara zulmetmektedir. Belki şu satırları okurken bile, bir Doğu Türkistanlı aile yuvası daha sönmekte. gözleri göklere dikilmiş insanlar. Kızıl Çin vahseti karsısında ezilmekted ir. Vatanları elierin­ den alınmıs; ezilen. yok edi len . yok edilmek istenen Doğu Türkistan Türklerinin katledilmelerine. medeni dünya daha fazla seyirci kalma­ malıdır.

Dile getirmeğe çalı stığımız gerçekler, işlenen vahsetler yanında çok daha küçük kalır. Bu kısa maruzatımızdan sonra. bu insanlık dısı dc:vranışlara bigane kalma n ı n : XX. c.sırda yaşayan insanlara büyük bir ve­ vebal yüklediğini hatırl&tmak isterim.

Pek Muhretem Başkan! İ nsan Hakları Konferansı'nın, dünya sulhü ve insanlığın saadeti uğrunda yaptığı başarılı çal ışmalara teşekkür ederken asağıda arz ede­ ceğimiz taleplerimizin de görüşülmesini ve m i l l etlerarası bir konu olarak dile getirilmesini arz ve rica ederim.

1 Tarihte eşine rastlanmayan hunharlıklarla. Doğu Türkistan h<.:lkını yok etmeğe çalışan emperyal i st Kızıl Çin bütün üye ülkelerce takbih edilmelidiı'.

2 Doğu Türkistan Türklerinin uğradı ğ ı mezallm anlatıl mal ı . milli kurtuluş davası Birleşmiş M i l letler'e getiri lip görüşülme l i , Do­ ğu Türkistan faciası !:-ütün dünyaya duyurulmalıdır.

3 Doğu Türkistan'dan kaçarak dünyanın çesitli hür memleket­ lerine iltica eden Doğu Türkistanlı göçmenlerin iktisadi ve sosyal meseleleri İ nsan Hakları Konferansı • tarafından ciddiyetle görüsü­ lüp dertlerine çareler aranmalıdır.

Saygılarımla.

9 mayıs 1 968 -

-

-

.

•

İsa Alptekin Doğu Türkistan Hükumeti Sabık Genel Sekreteri

111

A . B . D . BAŞKANI Rİ CHARD NIXON'A GÖND ERİLEN MUHTIRA

Sayın Ric!ıard Nixon, Birlesik Amerika Cumhurbukanı WASHİNGTON

Ekselans.

Esir mil letlerin e:ı yakın hamisi B;rıesik Amerikc.'nın muhterem başkanı : size. gönlü hüzün dolu. fakat ümidini asla yitirmemis esir bir milletin temsilcisi olarak hitap edyorum.

22 haziran 1 959 y ı l ı nda Senatör Douglas ve 18 arkadasının tekliti ile. Senatoda kabul edilen ve devrin Cumhurbaskanı müteveffa D. Eis�nhower'in 1 7 temmı·z beyennamesi i l e 1 9 temmuzda baslayan haf­ tanın. Birlesik Amerikada • Es i r M i l letler Haftası • ilan· edilmesi. bizır.ı en kuvvetl i ümit kayr.aklarım ızdan biri olmustur. Bu sebeple B i rlesik Ameriko "ya mütesekkiriz. Bir hürriyet kalesi olarak esir milletleri hı­ maye ettiği için. ümitliyiz. memnuniyet içindeyiz.

Ekselans. .

Senatör Douglas ve 18 3rkadasının Senato ya sunulan · Müsterek K2rar Sureti •nde belirt i l memiş bir nokta bizi fazlasıyla müteessir et­ mektedir. Müşterek Karc:r Sureti "ncie ve beyannamede. esir millet­ ler sırasında. emperyalist Rus esiri milletler ayrı ayrı sayı lmaktc. fakat Kızıl Çin emperyı;lizmi altında. tarih sahnesinden silinmek teh­ l i kesiyle karsı karşıya kalan Doğu Türkistan halkının adı zi kredi lme­ mis bulunmaktadır. • Müşterek Karar Sureti •nin. Ana Çin toprakları olcrak isimlendirdiği sahada. basta Doğu Türkistan olmak üzere, İç 1 12

Moğolistan. Mönçurya, Tibet gibi esir ül kelerin ve milletlerin bulun· duğu : bunların tarih. coğrafya ve etnik bakımdan Çin ile hiç bir iliski· si bulunmadığı elbette malumum!zdur. Doğu Türk;stan halkının Çin ile asla münasebeti bulunmadığı, menş'e, dil, din. kültür boıkımından ta· mamen ayrı bir millete: Türk milletine, mensup olduğu bilinen bir gerçE.ktir.

Müşterek Karar Sureti 'nde müstakil olarak adı geçen ç;n mah· kumu Tibet'in yanında coğrafi, tarihi ve etnik özellikleri bakımından Çin ile en ufak alakası olmayı>n Doğu Türkistanın .:la ayrı bir hüviyet içinde düşünülmesi ve beyannamenizde zikredilmesi, hürriyet mücade· leJTıizde bize hız ve şevk verecektir. ,1azlum ve masum Doğu Türkistan halkının hassasiyetine, ilgi ve sempati duyacağınızdan emin olarak derin seygılarımı sunarım.

1 2 . 7. 1 969

lsa Alptekin Doğu Türkistan Hükümeti Sabık Genel Sekreteri

Doğu Türkistan İnsan l ı ktan Yardım İstiyor

-

B

A.B.D. BA$KANI RICHARD N IXON 'A TAK D i M ED iLEN MUHTIRA ( • )

Ekselans Mr. Nixon A.B.D. Baskanı Sizi son derece acil ve gerçekten hayati : dünya muvazenesını. başta Amerika olmak üzere hür milletler aleyhine bozmağa yönelen bir isti la hareketini açıklamak ve bu meş'um istila hareketinin bera­ berinde getirdiği en kanlı jenosid hareketini duyurmak gayesiyle rahat­ sız etmis bulunuyoruz. İnsan şahsiyetine hürmet ve hürriyet pren­ sipleri. bütün hayatının olduğu gibi siyc.si felsefesinin de temellerini teşkil eden Amerikan halkının temsilcisi zatı devletlerinin, maruza­ tımıza gerel<li ilgiyi göstereceğinden emin bulunmaktayız.

Dünya muvazenesi ni.başta A.B.D. olmak üzere hür dünya aleyhine bozmağa istidatlı hareketin en kuvvetli merkezi halen Kızıl Çin 'dir.

Ve bt• istilanın en zalim assimile usulleriyle bir imha hareketi haline dönüstüğü yer. Türkstan'ın doğı• kesimi. yani Çinlilerce · Sinkiang • adı verilen · Doğu Türkist&n •dır. Doğu Türkistan ; doğusu Çin, batısı Batı Türkistan. kuzeyi Sibi rya, güneyi Hindistan. Pakistan ve kısmen Afganistan ile çevri li bir İslam beldesi ve bütün dünya Türklerinin tnayurdudur. Güneyi Karakurum. Kı;enlun ve Himalaya ; kuzeyi Altay \•ı

Bu

muhtıra,

Ncw York

milietvekili

Ekselans

John

M.

M urphy aracılığıyla takdinı edilmiştir. Mezkür milletvekilin, Nik­ son'a

yazdığı

mektubu,

Temsilciler

hakkında yaptığı konuşmayı ve

Meclisi'nde

dan sonraki sahifelerde okuyacaksınız.

1 14

Doğu

Türkistan

kendisine verilen bir cevabı bun­

d2ğları ile çevrili olup Asyı;nın coğrafi. stratejik ve ekonomik yönden kalbi durumundadır. Halkı Çinlilerden d i l , ırk, kültür, tı;; r lh. örf ve adet ve c!in itibariyle ı;yrı olup Müslüman ve. Türk'tür. Çin. ilk çağlardan beri emperyalist

ve şövenist bir pc.. l itikanın

insafsız bir tatbikçisi olmuştur. Bunun en büyük delili, halen Çin'de Çinli olmayan 1 00'den fazla milletin varlığıdır. Türk. Moğol, Mançu, Tibetli. Yi. Mie. Cl•an. T2y v.s. gibi milletlerin varlığı bunun en açık delilidir. İlk çı;; ğ lardan miliidi asra kadar Çin'in politikas ı ; bütün Asya'ya hakim . olma uğrunda yapılan kanlı mı;harebelere sebep oldu. Çin an­ cak Türk-Arap ittifakı neticesi Vlll. asırda kabuğuna çekilebildi. Bu. XVll l . asra kadsr devam etti. Üstün ırk telakkileri iliklerine kadar iş­ lemiş Çin politikası , iki asır içinde Doğu Türkistan'ı arka arkaya 5 istila hareketiyle yok etmeyi denedi.

Halen Çin. Marksist esasların. şövenist ve emperyal:st bir po­ l itik& için seferber edildiği muazzam bir ülkedir. Nüfus kesafeti, hız­ la kaz<inmağa çalıştığı teknik ve askeri seviye; Asya'yı . Avrupa'yı ve bütün dünayyı tehdit eden ve tedbir alınmazsa hür dünyanın da yok oluşuyla neticelenecek muazzam bir tehlike olduğundan şüphe bırak­ mıyacak delillerdendir. Zira ;

elde

ettiği

son derece

tesirli

teknik

imkinlarır.ı;; , askeri kuwetlerine ve nüfusl!nun rr.uazzam kalabalıklığı­ na ilaveten. Çin; istila ettiği memleketleri katiyyen terketmeyen ve onları imhsya zorlayan. tarihte

bir defa ayak bastığı toprağı vatan

sı;; yan. kendini dünyanın efendisi bilen, Çinli olmayanları hayvan ka­ bul eden: emperyalist. kindar. sinsi. dostluğuna güvenilmez, hilekar. ikiyüzlü bir politikanın hizmetindedir. Bu hususlar dünya için Çin'irı r.e büyük bir tehlike oldl•ğunu gösteren işcretlerdir. Çin emperya l izmi, dünyayı istila stratejisinde, Doğu Türkistan'ı son derece önemli bir hareket üssü olarak kullanmayı tasarlamakta ve bunun hazırl ı klarına girişmiş

bulunmaktadır. Asya'nın kilidi olan

Doğl! Türkistan : Çin 'in Asya ve dünyayı istila strtejisinin başangıç ncktası olacaktır. Zira Doğu Türkistan; bütün tarih boyunca Asya'dan Batı Asya ve Avrupa'ya kadar uzanan istilaların daima hareket üssü olmuştur.Şimdi ise bütün Asya'yı ve dünyayı tehdit eden istilanın; askeri üssü olarak hazırlanmaktadır. Bu bakımdan Doğu Türkistan A­ merika'nın.

Batı

dünyasının

ve

bütün dünyanın

emniyet

kalesidir.

Bu husus, tarihin .şehadeti ile sabittir. Doğu Türkistan, bütün tarih

1 15

boyunca. Çin'in dünyayı istila hareketlerine karşı Asya 'nın ve bütün insanlığın müdafaasının yapıldığı i l k kaledir. Bu kalenin, yani

Doğu

Türkistan'ın Çin tarafından istila edildiği her seferde. Çin sürüleri batı Asya'ya kadar ilerlemişlerdir. M .Ö. iki defa ve milattan sonra .

V l l . asırda ise beş defa Çin sürüleri Hazar Denizi'ne kadar gelmişler­ dir. Eğer Çin emperyalistlerinin. Doğu Türkistan halkını yok etme­ sine göz yumulursa. Çin sürülerini hiçbir güç durduramayacaktır. z:­ ra Asya'nın kapısı Doğu Türkistan'dır. Doğu Türkistan kafi olarak dü­ şerse, Batı dünyası için de Çin emperyalizmi karşısında direnme im­ kanı kalmayacaktır. Doğu Türkistan'ın; Asyc: 'nın kalbi olduğu tarihen sabit olduktan başka. ekonomik ve askeri yönden ehemmiyeti de; hür dünya, Avrupa ve Amerika için ne derecede htyati bir mesele oldu­ ğunu gösterir. Eğer başta A.B.D. olmak üzere Batı devletleri ;

Çin

meselesine ve Çin'in zulmü altındaki esir milletler meselesine gereken a lakayı göstermezl e rse. yakın bir gelecekte, Çinli ve Çinlileştiri lmiş. komünist ideolojinin ateşiyle doldurulmuş milyonlarca

insanın.

Batı

medeniyetini yok ettiğini göreceklerdir.

Bütün dünyayı tehdit eden

bu tehlikenin ;

vakit geçirilmeden,

ön hükümlerden sıyrılarak tetkikinde. herşeyden ewel Batı dünyası­ nın menfaati vardır.

Zalim

Çin

politikasının

assimile

etmeye

çalıştığı,

bir

mil leti

yok etmeye L!ğraştığı çağımızda. hür insanlı k ve başta A.B.D., mazlum Doğu Türkistan halkına ve devam eden kurtuluş mücadelesine gere­ ken alakayı gösterecektir umudundayız. Zira Doğu Türkistan tarihin eşini kaydetmediği, bir cinayet. terör ve vahşetin istilasına uğramış­ tır. Komünist zulüm metodları . asırlı k Ç:n işkence usulleriyle birleştiri­ lerek bir millet Çinlileştirilmeğe çalışılmaktadır.

Takdir buyurursununz ki, bütün dünyayı tehdit eden ve halen 1 00'den fazla milleti sınırları içinde assimile etmeğe çalışan Çin em­ peryalizmini zararsız hele getirmenin b i r tek yolu vardır. O da zulüm, şiddet. baskı ve teröre dayı:nan şövenist ve bünyesi icabı parçalan­ maya, y ı k ı l maya mahküm. Çin

İmparatorluğunun

parçalanmasını

ve

y ı k ı l ışını hızlandırmaktan i barettir. Çin impraotrluğunun yıkılması , ya­ ni dünyanın tehlikeden kurtulması ise. ancak Çin zulmü altında in­ leyen milletlerin ve bu arada Doğu Türkistan halkının kurtuluş mücade­ l esine cidden ilgi göstermek. samimi ve müessir yardımlarda bulun­ mak süretiyle mümkün olacaktır. İnsanlığı vahşi bir emperyalizmin

116

tehdidinden kurtarmanın yolu budur. Bunu, tarihin Amerikan halkına yüklediği tarihi bir vazife saymaktayız.

Yukarıda

belirttiğimiz

cihanşümül

istilanın

kurbanı

olan

maz­

lum halkımız adına, zatı devletlerinden aşağıdaki taleplerimizin yeri­ ne getirilmesini dileriz.

1

-

A.B.D. tarafından. Doğu Türkistan'da zulmün takbihi, önlen­

mesi ve istiklalinin tanınması meselesinin Birleşmiş M i lletler'e ge­ tirilmesi. Çin emperyalizminin bütün dünyayı tehdit eden canavar­ lığına karşı , Çin esaretindeki milletlerin; hususen Doğu Türkistan'ın istiklali davasının desteklenmes i :

batı dünyası için insanlı k vazife­

si, hür milletlerin hürriyetlerini müdafaa görevi ve aklın emri olmuş­ tur. Bütün bunlardan başka. Doğu Türkistan'da Çin

emperyalistler i

tarafındo:n girişilen jenosit hareketi. devletinizin ve B.M. teşkilatının bu vahşeti takbihi için kafi sebeptir.

Doğu

Türkisttn'ın;

asırlard ı r

istiklaline

sahip

olarak

yaşam:s

bir halkın vatanı olduğu, Doğu Türkistan halkının ırk. dil. kültür ve din itibariyle Çin mil leti i l e en ufak bir alakası olmadığı tarihten sa­ bit bir hakikattir. Buna rağmen Çin

sürülerinin

istilası

Doğu Türkistan 20 seneden

altındadır.

Bı.;

hal,

B.M.'in

temel

beri

prensibi

olan •Milletlerin kendi kederlerini tayin hakkı• esasının iğrenç b;• tarzda çiğr.enişidir.

Arzedilen vasının.

sebepler

Birleşmiş

dolayısıyle

M i l l etlere

acilen

Doğu

Türkistan'ın

getirilerek,

Doğu

istiklali

da­

Türkistan'da

zulme son verdirmek için. Çin sürülerini geri göndermek üzere ge­ rekli

tedbirlerin 2

-

Birle�miş

A.B.D.'ince.

M i lletler'ce

alınmasının

Doğu Türkistan'ın

temin

istiklalinin

edilmesi,

tanınması

için

Milliyetçi Çin Hükümeti nezdinde teşebbüse geçilmesi . Fiilen Milli­ yetçi Çin'in kıta Çin'i üzerinde en ufak filli hakimiyeti yok ise de, B.M. nazarında Kıta Çin'ini temsil hakk ı . Milliyetçi Çin'in uhdesinde bulunmaktadır. Milliyetçi Çin şövenist bir politika ile Doğu Türkis­ tan'ın

istiklalini tanımamaktadır.

Böylece

Kızıl

Çin'in

Doğu Türkis­

tan halkını yok etme hareketin i , hür dünyayı tehdit gayesiyle; Doğu Türkistan'ın bir saldırı üssü haline get i ri l mesini şövenistçe tasvip et­ mekte ve imkan hazırlamaktadır. M i l l iyetçi Çin'i bu zararlı politikasın­ dan çevirmek, Doğu Türkistan'ın istiklalini tanıdığını l liin etmek hu­ susunda · M illiyetçi Çin Hükümeti• nezdinde müessir teşebbüslere geçil­ mesi,

1 17

3

-

Türkistan topraklarında cereyan etmesi muhtemel Rus-Çirı

nükleer harbinin önlenmesi,

4

-

Muhtemel bir Rus-Çin harbi neticesi, Kızıl Çin'in mağlu­

biyeti halinde Doğu Türkistan'ın Rus istilasına, Rusların mağlup ol­ ması halinde Batı Türkistan'ın

Kızıl

Çin'in

istilasına maruz kalma­

ması için şimdiden A.B.D. Hükümeti 'nce gerekli tedbirlerin a lınması.

5

-

Rusya'nın şimdiye kadar yaptığı gibi Doğu Türkistan kur­

· tuluş d_avasını baltalamaması ve kayıtsız şertsız yardımda bulunması için A.B.D. Hükumetinin Rusya nezdinde ciddi ikaz ve tavsiyelerde bl!lunması ve garanti istemesi, 6

-

A.B.D. Hükumetinin Türkiye, lran, Pakistan, Hindistan. Ja­

ponya, Almanya, İngiltere gibi devletlerle müzakerelere girişerek mil­ li ve müstakil Türkistan'ın istiklal inin şimdiden hazırlanması.

7

-

Doğu Türkistan. Tibet. Moğolistan. Me;nçurya gibi Çin esiri

ülkelerle Çin'deki s.:yıları yüzü geçen diğer milletleri bütün cephesiy­ le tetkik etmek ve tanımak üzere bir enstitü kurulması ve bu millet­ lere kendi di:lerinde her çeşit faydalı

neşriyat yapmak üzere bir

rıı:dyonun faalıyete geçirilmesi, e

-

Hür dünya ile Kızıl Çin arasında bir harp patl ak vermesi

halinde Doğu Türkistan. Tibet, Çinli Müslümanlar ve aslen Çinli ol­ mayan milletlerin

imkanlarından

istifadenin, bugünden planlanması :

bunun için de şimdilik mL!haceretteki Doğu Türkistanl ı , Tibetli gibi Çinli olmayan milletlerin çocuklarının faydalı

bir şekilde yetiştiri l ­

mesi, 9

-

Çin esareti altında inleyen Türk. Moğol, Tibetli vs . . gibi

milletlerin Çin'e karşı mücadelelerini bir merkezden ve müessir bir �erzda idare edebilmelerini temin için,

Çin emperyalizmi altındaki

milletlere mahsus hareket. propaganda ve tetkik merkezleri kurula­ rak. Çin emperyalizmine karşı yürütülen dağınık faaliyetleri topla­ mak ve birleştirmek üzere bir blok tesisi, Bu

taeliyetin

icabı

olarak

neşriyat,

hı:berleşme.

seyahat

vs.

milletin

ve

mesrafların hükümetinizce karşı lanması, 10

-

Çin

emperya lizmi

tarafından.

müstakil

bir

vatanın varlığını bütün dünyadan gizlemek ve unutturmak için kı.;l:a­ nılcn •Sinkiang • adının resmi bütün neşriyattan kaldırılarak, t&rihen sabit · Doğu Türkistarf'· isminin kullanılmasının temini,

1 18

11 Doğu Türkistan'ın kurtuluş mücadelesinin; A.B.D. Hükü­ metlerince finanse edilmesi.

Taleplerimiz gözdEn geçi ril i rken Doğu Türkistan halkının istik­ lal mücadelesinin, halkı harekete geçiren temel saikin gerçekten müstakil bir Doğu Türkistan ümidi oldl!ğunu unutmamalıdır.

Zira Çin'in kovulmasından sonra bir Rus istilası ihtimalinin varlığı, milli mücadelemizi sendeleten. halkı ümitsizliğe sevkeden bir durumdur A.B.D . Hükümetinden ricamız. Doğu Türkistan'da Çinlilere karşı yü­ rüyen mücadelenin. milli ve müstakil b:r Türkistan hedefine vardığı zaman, muhtemel bir Rus istilasına katiyyen müsaade edilmeyeceği­ nin sarahatle belirtilmEsid ir.

Zatı devletlerine ve şahsın ızda Amerikan halkına, Doğu Türkistan halkı adına hürmet ve sevgi lerimizi arz ederiz. Subat 1 970 -

İsa Alptekin Doğu Ti.ırkistan Hükümeti Sabık Genel Sekreteri

1 19

NEW YORK MİLLETVEKİLİ EKSELANS JOHN M. M URPHY'NİN İSA ALPTEKİN'İN M U HTIRASI İLE BİRLiKTE RİCHARD M. NİXON'A GÖNDERDiCi MEKTUP

6 şubat 1 97Cı Si.yın Richard M . Nixon Amt.rika Birleşik Devletleri Başkanı WASHiNGTON D.C.

Kıymetli Başkan.

Yurtlarından atılan Doğu Türkistan hE.;lkının kötü durumu. Doğu

Türkistan'ı Kurtarma Merkezi Baskanı İ sa Yusuf Alptekin tarafından benim d ikkatime sunuldu.

Halen Birleşik Amerika"yı ziyaret etmekte olan İsa Yusuf Alp­ tekin Bey kendi milleti adına kc:;leme aldığı ricasını size iletmemi benden istediler. Bu itibarla ben de onun şahsi mektubunu bu yazı· ma ilişik olarak size yolluyorum.

Bir aylık ziyareti sırasında İsa Yusuf Alptekin için bir cevap alcbil irsem çok memnun olacağım.

Hürmetkarınız.

John M Murphy Cor.gr-:: s s Ü'.'e�i

1 20

AMERİKA CUMHURBAŞKANI RİCHARD M. NİXON'UN YARDIMCISI W. E. TİMMONS'UN JOHN M. MURPHY'NİN MEKTUBUNA CEVABI B EY AZ. SARAY

WASH iNGTON

17 şubat 1 970 Aziz Mr. Murhpy: Doğu Türkistc:n'ı Kurtarma Merkezi Başkanı Sayın İsa YusL•f Alp· tekin"in Sayın Başkan Nixon·a sunul mak üzere göndermek lutfunda bulunduğunuz mektubunuzu aldık.

Bu hl!susta göstermiş olduğunuz

nazikane ilginizden dolayı size teşekkür ederiz. Bu muhtıranın ilk fır· satta Baskan • Nixon •a arz edileceğinden emin olabi l i rsiniz.

En derin saygılarımla.

Muhlisiniz William E. Timmons Başkan Yardımcısı

121

NEW YORK MiLLETVEKiLi EKSELANS J O N H M. MURPHY'NIN TEMSiLCiLER MECLISl'NDE DOQU TÜRKiSTAN HAK KINDAKI K O NUŞMASI

H Ü RRİYETiN SAVUNUCUSU İSA YUSUF ALPTEKİN .3 Mart 1 970 tarih l i Birleşik Amerika Meclis zabıtlarından E 1 530· Muhterem Başkan, Çok naz i k bir şahsiyet olan İsa Yusuf ALPTE K İ N "i sizler geçen­ lerde gördünüz. Kendisinin bir kahraman, her şeyden evvel hürriye­ tin en beliğ savunl!cusu gibi meziyetleri vard ı r. O şimdi insan hakla­ rını insafsızca ezenlere karşı duracak halklar arıyor. Sayın Başkan: siz bunu bil iyorsunuz. Daha geçenlerde

İsa Yusuf Alptekin'i

oğlu

Arslan ile birlikte Milli Kapital"i ziyaretleri s ı rasında onları hararet­ le kabul buyurmuştu m z . Onlar refakatlerinde Gulamettin Pahta ve yakın dostum J. Clark olduğu halde. ben i m yazıhaneme geldi ler.

Unutulmuş Doğu Türkistan davasının dünyanın, önüne nasıl getirile­ ceği hususunda istişare ve araştırmada bu lu nd u lar .

Sayın

Başkan.

Gerek İsa Yusuf Alptekin. gerek esaret altındaki Türk m i l letleri

acına onun biyografisini ve hür dünyadaki Doğu Türkistan l ı lar adına hazırladığı ricasını i l i ş i kte sunmaktayız. Ü m i t ederim k i , adı ge­ çen bu rica kaydolmaltsızın veya nazarı itibara a l ınmaksızın geçmez.

Dummla ilgili notlar asağıdadır: 1 22

İSA YUSUF ALPTEKiN İsa Yusuf Alptekin Dogu Türkistan'ın Kaşgar'a baglı

Yenihisar

şehrinde 1 908'de dogmuştur. Mahalli. dini mekteplerde tahsilini yap­ tıktan

sonra

26

yaşı nda

iken

Batı

Türkistan'd�ki

Çin

Konso­

loslugunda memur olarak çalışmaya başlamıştır. Onun Batı Türkis­ tan'da kalışı, bolşevik baskı ve zulümlerinin en şiddetli günlerine ve m i l li direniş hareketlerinin kızıştıgı zamanlara rastlıyordu. Bu olay­ lar genç Alptekin üzerinde tesirini göstermekte gecikmedi ve onun mili kurtluuş hareketinde faal bir politikacı olarak yer a l masını sag­ ladı.

Alptekin. Bc:tı Türkistan'da bdunduğu sürece. Dogu Türkistan·­ daki miliyetçilerie temas kurmuş ve onlarla gizli olarak çalışmalarını yürütmüştür. O. bir yandan Doğu Türk:stan·a Sovyet sızması n ı ön­ IEmeye çal ışırken, öbür yandan da Çin müstemlekesi durumundaki ü l kesini tam muhtar bir bölge olarak emniyete almak için ugraşıyordu. Çin idaresine karşı 1 93 1 'de büyük çc;pta ayaklanmaların meyda­ n a gelmesi. Sovyetlerin; Çin savaş lordları ile Dogu Türkistan'dc:ki milli hareketleri bastırma konusunda :şbirligi yapmasına yol açıyor- .

du. Bu faciayı önlemek için Alptekin, o zamanlar Çin'in başkenti olan Narıking'e gitti

ve orada Sovyetlerin

Dogu

Türkistan'dan

atılması

ve aynı zamanda kendi ülkesi olan Doğu Türkistan'ın tam muhtariyet hakkının garanti altına alınması için M erkezi Çin Hükümeti nezdinde teşebbüse geçti. Bu maksatla 1 936-1 945 y ı l ları arasında Çin Parla­ mentosl•nda ülkesini tems;ı etti.

Dogu Türkistan'daki Çin meza l i m i 1 944'de diger bir ayaklanmaya sebep olmuştu. Bu durum. Çinlileri Dogu Türkistan halkına. kendi ü l kElerinin iç işlerini yönetme hakkını vermeye zorlam ı ştı . Bu neden­ le Alptekin uzun bir süre sürgünde ke;ldıktan sonra ülkesine dönme i mkanı bulmus ve 1 947'de eyalet hükümetinin genel sekreteri olmuş­ tu.

1 949'da Dogu Türkistan. Pekin

Rej i m i

( komünistler)

tarafından

Ele geçiril ince. Alptekin yine ülkeyi terk etmek ve Hindistan'a sıgın­ mak zorunda kal d ı . O Türkiye'ye gidiş tarihi olan 1 954 y ı lına kadar

1 23

beş yıl Keşmir'de i kamet etti. Alptekin ş i mdi Türkiye vatandaşı oll!p İstanbul 'da ikamet etmektedir.

Alptekin Çin'de kaldığı zamanlar 1 932- 1 945 yılları arasında Al­ tay, Tiyanşan mecmualarını Türkçe ve Ç i nce olarak çıkarmıştır. O. 1 946- 1 949 yıl ları arasında Altay mecmuasına paralel olarak Urum­ çi'de Erk gazetesi n i yayınlıyarak Doğu Türkistan'ın hürriyeti yolun ­ daki mücadelesini dev;;m ettirdi. Daha sonra ana yurdunun kurtulus davasını temsilen bir çok ülkeyi dolaştı. Bu ülkeler arasında Hon­ kong,

Filipin, Malezya, Seylan. Burma,

H indistan,

Pakistan ,

Suudi

Arabistan, Mısır, Ürdün Lübnan. Suriye, I rak, Afganistan. Aden, So­ mali, Batı Almanya, İ sviçre, Belçika, Fransa, İ ngiltere g ibi memle­ ketleri sayabiliriz.

Alptekin

ziyaret

ettiği

bu

ül kelerde

Mahatma

Gandi.

Pandit

Nehru, Muhammed Ali Cinnah. Pakistan Başbakanı Muhammed A l i .

F i e l d Mareşal Eyüb H a n . Kral Abdülaziz İbn Suud, Faysal , M ısır Kra l ı Fan•k.

Ürdün

Başbakanı

Kralı

Abdulkerim

Hüseyin Kasım,

Afganistan Türkiye

Kralı

Zahirşah.

Cumhurbaşkanı

Cevdet

I rak Su­

nay, Başbakan Süleyman Demirel ve benzeri devlet ve hükumet baş­ kanlarından ayrı olarak, çeşitli siyasi parti başkanları ve bu ü lkelerın i l eri gelen zevatı ve basın mensupları ile de görüşmüştür.

Bundan başka Alptekin, uluslararası kongrelere katılmış. Türkis­ tan davasına dair konuşmalar yaparak ü l kesinin milli davasına hal çareleri aramıştır. Alptekin ŞL! kongrelere iştirak etmiştir:

1 960 da

Yeni Delhi'de Asya-Afrika Ülkeleri Kongresi, 1 962'de İslam Ülkeleri Bağdad Kongresi, 1 96J'de Karaşi'de İslam Dünyası Kongresi, 1 964'de Soma l i 'n i n Megadişo şehrinde Dünya İslam Kongresi, 1 965'de Mek­ ke İslam Kongresi.

Onun. Türkistan davasını gayet beliğ bir şekilde savunması Türk M i l leti tarafından da takdir görmektedir. Dolayısiyle Alptekin Ü niver­ sitelerde.

açık

hava

toplantılarında,

talebe

birliklerinde

konferans

vermek üzere sık sık davet edilmektedir. Yalnız 1 968 yılı içersinde çeşitli münasebetlerle vermiş olduğu konferansların sayısı yirmi altı­ yı bul muştur.

Halen Alptekin

İstıınbul'daki

Doğu Türkistan Göçmenler Cemi­

yeti başkanıdır. Aynı zamanda Doğu Tü rkistan'ı Kurtarma M i lli Mer­ kezi 'nin başkan l ı ğ ı nı deruhte eden Alptekin Türkçe'den başka Ç i n '-

1 24

ce'yi ana lisanı gibi konuşmaktadır. Ayrıca bir dereceye kadar İn­ g i l izce ve Rusça bilmektedir.

DOOU TÜRKİSTAN MİLLETiNiN HÜR DÜNYADAN RİCASI ZULÜM VE VAHŞET Bizler. şu medeni çağda hükmünü süren. cehennemi vahşetten kurtulmak için hür dünyaya sığınabilenlerdeniz. Ü lkemizde vahşi em­ peryalizme karşı hürriyetleri uğruna mücadele eden ve yıllardanberi i nleyen 10 milyonluk esir bir milletin, yurtlarından atılan göçmenle­ riyiz. Ü lkemiz, çok zengin yeraltı ve yerüstü

kaynaklarına sahiptir.

Vüzölçümü iki milyon ki lometre kare olan bu zengin ülkenin gerçek sahibi

olduğumuz

halde,

servetlerinden

tamamen

mahrum

edilmis

bir durumdayız.

Doğu Türkistan adını

verdiğimiz bu

ülke. coğrafi durumu

ile

Dış Moğol istan, Batı Türkistan, Afganistan, Keşmir ve Tibet'le s ınır­ lanmaktadır. Çin bu ülkeye • Veni müstemleke• anlamına gelen ·Sin­ kic:: n g • adını keyfi olarak takmıştır. Tarihen sabittir ki Doğu Türkis­ tan, bir asır öncesine kadar. daima Çin İmparatorluğu hudutları d ı ­ şında kalm ı ştır. İşte talihsiz bir toprağ:n tal i hsizce dışarıya atı lan insanları ola­ rak şimdi hür dünyada ağır sartlar altında da olsa ülkemizin dava­ sını anlatmaya çalışıyoruz. Gayemiz:

hadiseler arasında değerlendi­

rilmesi yanlış yapılc:n sarı tehlike karşısında. hür dünyayı uyarmak, kesin

ameli tedbirlerin

alınması

hususunda

d ikkati

çekmektir.

Bu

sarı tehlike · şayet gerekli tedbir a l ı n m azsa hürriyet ve insanlık içh her an felaket teşki l edebilir. Sovyetler Birliği'nin bu tehlikeye baş­ l ı ca hedef olduğunu söylemek

lüzumsuzdur.

Keza ıına yurdumuzun

bu çerçeve içerisinde taşıdığı önemi a nlatmak ve bu yurt üzerinde hür dünya n ı n dikkatini çekmek amacımızd ı r.

Hiilen Kızıl Çin'in sömürgesi Doğu Türkistan

halkı

için.

olarak ümitsizlik içinde kıvranan

şayet bir teminat veri lirse

elbette

bu

çok faydalı olacaktır.

DİLEKLER Doğu Türkistan halkı n ı n başlıca d i l ekleri

şunlardır:

1 25

1

-

tavassutta

Hür dünya milletlerinin M i l liyetçi Çin Hükümeti nezdinde bulunarak

Doğu

Türkistan 'ın

bağımsızl ığını

ilan

etmek

hususunda onu iknaya çalısmaları, 2

-

Keza hür dünya milletlerinin -özellikle Müslüman devletle­

rin- Doğu Türkistan davasının Birlesmiş M i lletlerde görüşülmesin:n temini hususunda gayret göstermeleri, 3

-

Çir.lilerin Doğu Türkistan·a yerlestirilme akınının protesto

edilmesi ve orada yerli halk üzerinde uygulanan baskı ve iskence ho;reketlerinin kınanm2sı.

4 ması, 5

-

-

Doğu Türkistan 'ı araştırmakla görevli bir enstitünün kurl!l­ Doğu Türkistan halkının hürriyeti için mücadele hareket­

lerinin teminat altına alınması, 6

-

Doğu Türkistan 'dan atılmış göçmen ailelerin çocuklarının

dünyanın çeşitli ülkelerinde tahsil y&pmaların ı n sağlanması. İ sa Alptekin Doğu Türkistan Hükümeti Sabık Genel Sekreteri

1 26

HOR DÜNYA D EVLET BAŞKANLARINA TAKDiM EDiLEN MUHTIRA ( • )

Sayın Başkan, Sizi son derece acil ve gerçekten hayati. dünya muvazanesını hür mil letler aleyhine bozmağa istidatlı b i r istila hareketini açıkla­ mak ve bu meşum istila hareketiyle beraber, en kanlı jenosit hare­ ketini duyurmak maks&diyle rahatsız etmiş bulunuyorum.

Dünya muvazenesini hür dünya aleyhine bozmağa yönelen istila hare.ketinin assimile Doğu

merkezi

usulleri

halen

ile

Türkistan'dır,

bir

ki

Kızıl i rrı h a

Çin'dir.

Ve

har�eti

Türkistan'ın

Doğu

bu

istilanın

haline kısmını

en

zal i m

dönüştüğü teşkil

yer.

eden

bu

ülkeye Ç i n l i ler · Sinkiang • adını takmışlardır. Doğu Türkistan doğusu Çin, batısı Batı Türkistan. kuzeyi Sibirya, güneyi Hindistan. Pakistan ve kısmen Tibet'le çevr i l i bir İslam beldesi ve bütün dünya Türk­ lerinin

anayurdudur.

Güneyi

Karakurum.

Kuenlun

ve

Himalayalar.

kuzeyi Altay Dağları ile çevrili olup Asyanın coğrafi. stratejik ve ekonomik yönden kalbi dl•rumundadır. Halkı ; Çinlilerden ırk, dil, kül­ tür. tarih, din ve örf itibariyle ayrı olup M üslüman ve Türktürler. Çin

ilk çağlardan beri emperyalist ve şovenist bir politii<anın

insafsız tatbikçisi olmuştur. Bumm en büyük del i l i ; halen Ç i n 'de, Ç i n l i (•)

1970 yılının şubat ayında, Doğu Türkistan Davası'nı dün­

yaya tanıtmak için bir seyahata çıkan İ s a Alptekin, Avrupa, Ame­ rika ve Asya'da uğradığı ülkelerin devlet başkanlarına, adı geçen muhtıradan birer adet takdim etmiştir. Ancak, bu seyahati esnasın­ da, Islam ülkeleri devlet başkanlarına t akdim ettiğ i muhtıra met­ ni,

bir sonraki metindır.

1 27

olmayan yüzden fazla miletin varlığıdır. Türk, Moğol. Mançu. Tibet vs. g i bi milletlerin varlığı bunun en büyük delilidir.

Halen Çin, Marksist esasların. Şövenist ve emperyalist bir po­ l it i ka

için

seferber edildiği

muazzam

bir

kıt"adır.

Elde

eniği

son

derece teknik imkanlar ve askeri kuvvetlere ve nüfusunun kalaba l ı k ­ l ı ğ ı n a i laveten; Çin.

istila

ettiği memleketleri kat'iyen terketmeyen

ve onları imhaya uğra!>an. tarihte bir defa ayak bastı ğ ı toprağı va­ tanı sayan . . kendini dünyanın efendisi bilrn. Çinli olmayanları hay­ van kabul eden emperyalist, kindar. s i nsi, dostluğuna güvenilmez. hi­ lekiir, ikiyüzlü bir politikanın hizmetindedir. Bu hususlar hür dünya­ yı

tehdit

eder.

tehlikenin

büyüklüğünü

ve

korkunçluğunu

göster­

meğe yeter. Çin empe·rya l izm i . dünyayı istila !>tratejisinde Doğu Türkista n ' ı , s o n derece m ü h i m bir hareket üssü olarak kullanmayı tasarlamakta ve bunun hazırl ı klarına girmis bulunmaktadır. Zira. Doğu

Türkistan

bütün tarihi boyunca Asya 'dan batıya yönelen istilaların hareket üs­ sü olmuştur. Bu

bakımdan

Doğu Türki stan

Çin sürüleri

karşısında

Batı dünyasının emniyet kalesi demektir. Bu kalenin düştüğü, yani Doğu Türkistan'ın Çin sürüleri tarafından istila edildiği

her sefer­

de, Çin sürüleri batı Asya 'ya kadar i l erlemişlerdir. Doğu Türkistan'ın düşüşü sebebiyle Çin sürüleri, M . Ô. iki defa. mi ladi yedinci asırda ise 6 defa Avrupa'yı istila maksadıyla H azar Denizine kadar gelebil­ mişlerdir.

Eğer Çin emperyalistlerinin Doğu Türkistan hal k ı n ı yok etme­ lerine göz yumulursa. Çin sürülerini

hiçbir güç durduramıyacakt ı r .

Z i ra Asya'nın kapısı Doğu Türkistan'dır. Doğu Türkista n . kati olarak Ç i n l i leşirse batı dünyası i mkanları

kalmıyacaktır.

için. Çin emperyalizmi karşısında d i renme Eğer

Batı

devletleri

Çin

Çin'in zulmü altındaki •esir milletler" meselesine

meselesine gereken

ve

alakayı

göstermezlerse. yakın bir gelecekte Çinli ve Çinlileştirilmiş, komü­ nist i deoloj i n i n ateşi ile doldurulmuş m ilyonlarca insanın, batı me­ deniyetini yok ettiğini göreceklerdir.

Zalim Çin

politikıısının assi m i l e etmeğe

çalıştığı ve

bir mil­

leti yok etmeğe uğrastığı çağımızda , hür insa n l ı k ve zatı devletleri· nin. mazlL•m Doğu Türkistan halkına ve devam eden kurtuluş müca­ delesine

gereken

alakayı

Türkistan. tarihin eşini

1 28

gösterecekleri

kaydetmedi ğ i .

ümidindeyiz.

Zira

Doğu

bir cinayet, terör ve vahşet

istilası na uğr<.mıştır. Komünist zulüm

metod ları . asırlık Çin

isken­

ce usuleriyle birleşerek bir mil let Çinlileştiri lmeye çal ışılmaktadı r.

Yukarıda

belirtt i ğ i m iz

cihanşumü:

istilanın

ilk

kurbanları ndan

ol::r, mc.zlum halkımız adına zatı devletlerinden aşağıdaki talepleri­ mizin yerine getirilmesini dileriz: 1

Çin emperyalizinin bütün dünyayı tehdit

-

eden canavarlığına

kars ı . Çin esaretindeki m illetlerin. hususen Doğu Türkistan'ın istiklali ciiivasırnn desteklenmesi. Batı dünyası için insanlık vazifesi. hür millet­ lerin hürriyetlerini müdafaa görevi ve a k l ı n bir emri olmuştur.

Kc:n l ı bir jenosid harc:ketin i n devam ettiği

Doğu Türkistan 'daki

zulüm ve cinayetlere son ver i l mesi . ve istiklali gaspedilen Doğu Tü:­ kistan halkının istiklali mes eles i n i n B i rleşmiş M iletler'e getirilmesi n i , 2

-

Fiilen M i l l iye:tçi Ç i n ' i n . k ı t ' a Ç i n ' i üzerinde e n ufak f i i l i b i r

haki myeti y o k i s e de. Birleşmiş M i l letler nazarında kıt'a Ç i n ' i n i temsil hakkı . Milliyetçi Ç i n ' i n uhdesinde bulunmaktadır. Miliyetçi Çin, şöve· nist bir politika i l e Doğu Türkistan 'ı yok etme hareket i n i , hür dünyayı tehdit gayesiyle Doğu Türkistan ' ı n bir saldırı üssü hali ne getir i l mesini sövenistçe tasvip etmekte ve i m kan haz ı rlamış olmaktadır.

Hükümetinizce. M i l l iyetçi Çir:ı'i bu zararlı politikasından vazgeçi­ rtrc.k Doğu Türkista n ' ı n isti klal i n i tan ı d ı ğ ı n ı ilan etmesi hust•sunda Mil­ liyetçi Çin Hükümeti r.ezdinde müessir teşebbüslere geçilmesini , 3

-

Hür dünya n ı n gözlerinden uzaklc;ştı rılan. Çinli emperyalistler

t::rdından unutturulan Doğı• Türkistan'daki zulüm ve cinayetleri ve bütün hür insanlığı tehdit eden bu şövenist. emperyal;st ve komünist zulmünün halkınızca takip edil me i mkanlarının ·neşriyat. haberleşme. ::raştırrr.a. tanıtma ve benzeri faal iyetler gibi· teminini 4

-

DoğL• Türkistan'da Kızıl Ç i n 'in yaptığı zulmün resmen tesbi­

ti için. tıpkı Tibet hakkında yapılan araştırmalar gibi bir araştırmanın. merkezi Cenevre'de bulunan •Dünya Hukukcular Teşkilatı• arac ı l ığıyle Doğu Türkistan için de yapı lmas ı n ı n tem i n i n i .

5

-

Doğu Türkistan davasına v e Doğu Türkistan

mt!hacirlerine

yardım etmek gayesiyle bel l i bir merkezde . beynelmilel bir teşkilatın kurulması için gereken yard ı m ı n yap ı l masın ı , 6

-

Ç i n emperyalizmi tarafından kullanılan · Sinkiang • isminin,

resmi bütün neşriyattan kaldırılarak, tarihen sabit ccDoğu Türi<istan• ad ı n ı n kul lanı l masının teminini, Doğu Türkistan İ nsan l ı ktan Yardım İstiyor

-

9

Mazlum Doğu Türkistan halkı namına zatı devletlerinden talep ede­ rim.

$ubat 1 970 İsa Alptekin Doğu Türkistan Hükümeti Sabık Genel Sekreteri

1 30

iSLAM ÜLKELERİ D EVLET BAŞKANLARINA TAKDiM EDi LE N MUHTIRA

Sayın Başkan.

Size ve şahsınızda bütün ( . . . . . . . . . . . . . . . ) Müslümanlarına; gereken e;laka gösteri lmediği te;kdi rd e bütün dünya M üslümanlarını da elem, ız­ d ı rap ve gözyaşı içinde bırakacak. asrımızın en kanl ı , vahşi zulmünü ha­ tırlttmay ı . aynı mübarek d i n i n saliki olmak s ı fatıyla vazife telakki ettik.

Asrımızın En kanlı zulmüne sahne olan yer. Çinlilerin •Sinkiang• adı ile gizlemeğe çalıştığı Doğu Türkistan'dır. Doğu Türkistan, asırlık İslam beldesidir. Doğu Türkiste;n ; doğusu Çin, batısı Batı Türkistan, ku­ zeyi Sibirya . güneyi H i nd ista n , Pakistan ve Afganistan ile çevrili olup Türklerin anayurdu olan bir İslam beldesidir. Doğu Türkistan'da Müs­ lü � ·

�n

kardeslerimiz. son model silahlarla mücehhez Çin sürülerinin ;

mukaddes dinimize, vatanı m ıza. namusumuza karşı g iristikleri iğrenç tı;ctvüzlere karşı t ı rnakla . yumrukla, sopc;yla mücadeleye g i rişmişler­ di:.

Doğu Türk i stt n da hergün din, ahlak ve namusuml!Z çiğneniyo r '

.

Kur'an'lar yakılıyor, hadis kitapları çamurlarda sürükleniyor, camiler ve medreseler yı k ılıyor. dini tedrisat son kal ıntılarına kadar yok ediliyor.

Doğu Türkistan'da. müb&rek d i n imize karşı g i rişilen zulmü anlat­ mak mümkün değ i ldir. Farzı muha l . anlatmak kabil olsa insanlar değ i l , d a ğ v e taş ızdıraptan erird i . Bu zalimane hareketler şöyle özetlenebil i r : K ı z ı l emperyal istler:

1

-

Bin yı ldan beri mensup bulunduğumuz İslam dinini kanun d ı ş ı

i lan ettiler.

1 31

2

-·

Medrese ve camilerimizi kapatarak klüp. sinema. a h ı r . de­

po, kahvehane, kışla ve Çinli mt•hacirler için mesken olarak kullandılar.

Hatta bi rçok camilerimizin mihrabında · Mao Tse Tung • köşesi açtı lar.

Bu köşelere Mao'nun resmini veya büstünü ve din aleyhtarı kitapları koydular. Kahvehane c larak kullanı lan bu cami l ere girenleri Mao'nun resmine veya büstüne tazim etmeğe mecbur tuttular.

3

-

Din kitaplarını toplattırdılar ve bizzat din adamlarımızın eliy­

le yakılmasını mecbur ettiler.

4

-

Müslüman Türk halkının evlerinde aram&lar yapt ı rd ı lar. Bulduk­

ları din kitaplarını ev sahiplerinin veya hocaların sırtlarına yükleterei<. yahut boyunlarına asarak cadde ve sokakları dolaştırd ı lar. ·Bunları mey­ danlara getirip, din kitaplar ı m ızı zorla yakt ı rd ı lar. Ve kend ilerini de ağır şekilde cezaland ı rdılar.

5

-

Dini tedrisat ve her türlü ibadeti kat'i şeki lde yasaklad ılar.

Ve bütün Türk mekteplerinde dinsizlik propagandası yapan dersler ihdas Etti ler.

6

-

DoğL• Türkistan radyosundan geniş ölçüde din aleyhtarı pro­

pagımda yapt ı lar.

7

-

Her türlü yasak ve baskıya rağmen namaz k ı lan, oruç tutan

M üslüman Türkleri ağ ı r şekilde cezaland ı rdılar.

8

-

Müslüman Türkleri Ramazan ayında domuz eti yemeğe zor­

ladı lar, yemeyenleri çesitli iskencelere tabi tuttular ve ağır cezalara çarpt ı rdılar.

9

-

Şehi r, kasaba ve köylerimizin her birinde duvarlara d i n aleyh­

tarı dövizler ve afişler ast ı rdılar. Bu afişlerde yaz ı l ı olanlardan bir kıs­ mı şunlard ı r :

..

oin afyondur ... cıİslimiyet emperyalizmin hizmetindedir...

aİslim dini Anıp zenginlerinin arzu ve teşebbüsleriyle meydana gelmiş­ tir,,. « Emekçilere İslim dininin kötü .olduğunu anlatmak; Çin Halk Hükü­ rr.eti ve Komünist partisi için hayati önem taşır... «Müslümandan mutla­ ka Çinli kanı akmalıdır.>• Bu sloganlar ve yapılan çeşitli baskılar neticesinde Müslüman Türl< kızlarını dinsiz ve pis Çinl ilerle evlenmeğe zorladılar. Bu şerefsiz evli­ liği kabul etmeyen Türk kızlarını şehit ettiler. Kızlarımızın pek çoğu in­ t i har ett i . Türk kızlarını Çinli lerle evlendirmeğe muvaffak olamayınca 8

-

10 yaşlarındaki kız çocuklarını ailelerinden zorla alıp, Çin içlerine

götürdüler. Birçok Türk anaları bu acıya dayanamayarak intihar ettiler.

1 32

Türk-İslam kültürünün tarihi eserlerinden olan camilerimizin büyük bir kısmını imha etti ler. Doğu Türkistan' ı n merkezi Urumçi'de. tarihi me­ deniyet merkezlerimizden Kaşgar"daki camilerimizin hepsini Kızıl Mu­ hafızlar dozerlerle yıktıiar. Şimdi Kaşgar"da bir tek cami kalmıştır. 400'a yakın cami tamamen imha edilmiştir. Ne yazık ki, Doğu Türkistan'da cereyan eden bu zulme. dindaşımız Müslüman m i lletler ve hür

dünya

gereken tepkiyi göstermemiştir.

Hatırlata l ı m ki. zulmün amansızca devam ettigi yer. yani Doğu Türkistan bir Müslüman beldesidir. İ s l a m M edeniyetine beş i k l i k etmi s . İ s l a m irfan ve ilminin geliştiği ve bütün dünya Müslümanlarına hediye edildiği mübarek bir beldedir. Türkistan. dünya çapında fatihler. alim­ ler. ilim ve fen adamları yetiştirmiş b i r İslam beldesidir. Bugünkü mzzlum Doğu Türkistan Müslümanlarının dedeleri . İslam için kıtalar aşmış. mi lyonlarca evladını İslam i ç ı n feda etmiştir. İ ş te bu belde ş i mdi bir hapishanedir ve Doğu Türkistan'lı Müslü­ man kardeşleri miz İ slam düşmanı Kızıl Ç i n l i ' lerin esiridir. Yürekler par­ çalayan bu zulmün devamına. İslamın en ağır hakaretlere uğramasına Müslümanlar müsaade etmemelidir. Zira zulme uğrayan, mukaddes İs­ lam dinidir. Zulm eden. dünyanın en gaddar. vahşi ve sinsi emperya­ lizmi olan Çin emperyalizmidir. Aksi halde zulme ve küfre rıza gös­ termiş olurlar. •Müslüman kardeşinin derdini dert edinmeyen bizden değild i r .. bı!yuran peygeımbermizin mübo.rek sözünü. İslam alemi daha ne ka�ar duymazlıktan gelebilir?

Yüzbinlerce mümin gözleri yaşl ı , s izin yardımınızı bekliyor. İslama kanlarını akıtarak. canlarını feda ederek hizmet

eden Türkistanlıların

mübarek dedelerinin ruhu. sizden Doğu Türkistan'a yardımınızı istiyor.

Mübarek peygamberimiz. mukaddes kitabımız bı• yardımı emrediyor.

Bu yardı m ı zatı devletlerinin ve ( . . . . . . ) Müslüman halkının candan ı:: r zuladığına inanıyoruz. Bu haklı sebeplere dayanarak aşağıdaki di lekle­ rimizin nazarı d i kkate a lınmasını talep ederiz.

1

-

İslam devletleri olara k . Arap davaları meyanında. komünist esiri

M üslümanların davalım da gündeme al ınmalıd ı r.

2

-

Çeşitli İslam ül kelerinde toplanan is:am Kongrelerine, komü­

nist esiri Müslüman ülkelerin hariçteki mümessilleri de davet edilme;i ve konuşma imkanı verilmelidi r.

1 33

3

-

Merkezi Cidde'de bulunan İslam Devletleri Hariciye Vekilleri

Sı;kreterl iği nezdinde, komünist esiri M üslüman ülkelerin davaları için meşgul olmak üzere bir büro kuru l m a l ı d ı r.

4 Demirperde arkası ndaki M üslüm&nların durumunu tetkik et­ mek için, İslam Devletleri ve ayrıca İ slam Kongreleri Rus ve Çin mah­ -

kümu Müslüman ülkelere bir tetkik heyeti gönderme l i dir.

5

-

Bütün İslam dünyası olarak, k ızıl emperyalistler nezdinde pro­

testoda bulunmalı ve Müslümanların

Hac

farizaların ı ifa edebilmeleri

sağlann'ı�lıdır.

6 Kanlı bir jenosit harektinin devam ettiği DoğL! Türkistan'dakı -

zulüm ve cinayetlere son verilmes i . ve Doğu Türkista n ' ı n istiklali mese­ lesinin Birleşmiş M i lletier'e getirilmesi temin edilmelidir.

7

-

Çin emperyalizmi tarafından kullanılan •Sinkicng• adının kal­

dırılıp. onun yerine ·Doğu Türkist&.n• isminin kullanılması sağlanmalıdır. Şubo:t 1 970 İsa Alptekin Doğu Türkistan Hükümeti Sabık Genel Sekreter-i

1 34

Bi RLEŞMiŞ MiLLETLER GENEL S EKRETERi UIHANT'A TAKDiM EDiLEN MUHTIRA ( • )

Ekselans Bay U-thant Birleşmiş M i lletler Genel Sekreteri Ekselansları n ı ; letlerce kabul

B:rleşmiş

edilen

medeni

mil­

iilemşümül hukuk esaslarının canavarca

M il letler

Prensiplerinin,

çiğ­

nendiği. dünya sulhünün çok ciddi bir surette tehdit edildiği, son derece acil bir vak'a sebebiyle rahatsız etmiş bulunuyorum. i nsan­ l ığa büyük bir suikastin hazırlandığını. haber verirken • Doğu Türkista n • halkı namına ricalarımızın d ikkat nazarına al ınmasını diliyoruz.

Halen Kızıl Ç i n emperyalistlerin i n istiklal hakkını iğrençce gasp ettikleri. köleleştirdikleri ve halkı katliamla, terörle. açlıkla. hürriyet­ sizlikle çinlileştirmeye

çalıştıkları

Doğu Türkistan'daki zulmün

res­

men tesbit edi lmesi. Doğu Türkistan'ı ç l n l ileştirmek maksadıyle ge­ tirllen Çin muhacirlerinin geri gönderil mesi. çinlilerin halka yaptığı işkence ve terörün durdurulması ve emperyalist Çin sürüleri tarafın­ dan istiklali gasbedilen Doğu Türkistan'a istiklı11inin tanınması mak­ mes'elesinin ·Birleşmiş M i l letler'e intikal ettirilmesini. yok olmak tehl ikesiyle karşı karşıya bulunan mazlum sadiyle •Doğu Türkistan•

Doğu Türkistan halkı namına talep ederim .

Uzun b i r zamandan beri unutulan b u mes'eleyi. hür dünyanın v e c·)

B u muhtıra , aynı zamanda, Birleşmiş Mllletler'e üye dev­

letlerin New York'taki daimi delegelerine de takdim edilmiştir.

1 35

Birleşmiş M il letlcr"in aci l en ele almas ı . bugün tam bir zaruret hali­ r;:ı gelmiştir . Şöyle k i : a - Doğu Türkistan stratejik ve ekonomik yönden Asya "nın emniyet bölgesidir ve l':alen Çin emperyal istlerinin esareti <.ltında in­ lemektedir. Türkistan : batı kesimi Rus. Doğu kesimi Çin emperya­ lizminin çizmesi altında ezilen ve bu err.pery2list cevletlerin askeri ve ekonomik kuwetlerinin esasını teşkil e::ten: mün!:ıit. ehemmiyet!i yer altı zenginliklerine sahip ve Asya·nın kaderinin bağl ı bulundu­ ğu büyük bir memlekettir.

Tarih göstermiştir k i . Çin daima emperyalist ve faşist bir pol i­ tika t&kip etmiş, bir defa istila ettiği memleketi bile. vatan topr2k­ larından saymış kendisine hediye gönderen devletleri bile kendine tabi bilmiş. muhteris. aç gözlü. dostluğuna güvenilmez. sinsi. sabır­ lı. her türlü tazyike tahammüllü bir mil letttir. Bu karekterlerine ila­ veten assimile kab i l i yeti. korkunç nüfusu ve M;; r!csist görünüs!ü şö­ vrnist diktatörli.:ğün kuvveti ve vas ı l olduğu askeri ve teknik seviye itibr.riyle dünya muvazenesini, hür mil letler aleyhlne alt-üst etme­ ye hazır bir kuvvettir.

Doğu Türkistan şu an Çin'in muhtaç buh•n:iuğu yer altı ve yer üstü zenginliklerine fazlası i l e sah:ptir. Buna Doğu Türkistan'ın stra­ tejik ehemmiyeti de i lave edilirse. Doğu Türkistan'ın, Çin emperya­ l izmi için ne kadar hayati bir av olduğl' ve Asya"yı ve Avrupa'yı is­ tila hareketi için nasıl bir hareket üssü olduğu kolaylıkla anlaşılır.

Doğu Türkistan·ın zamanımızdan yüzlerce yıl önce Çinliler tara­ fından her ele geçirilişinde. Çin müstevlileri Orta-Doğu"ya kadar ge­ lebilmişlerdir. Aynı sebepten M .Ö. iki det. Mi ladi V l l . asırda i se 6 defa hazar Denizine kadar gelebil mişlerdir. Asrımızdaki ulaştırma im­ kanları nazara a!ınırsa. tehdit ve tehlikenin bı; sefer Orta-Doğu'da kal­ rr:ıyacağını ve bütün dünyayı kaplıy&cağını kcıbulde zorluk çeki lmez.

•.

Doğu Türkistan·ın yüksek dağlarla çevri l i bir ülke oluşu sebebiy­ le Polaris füzelerinin tahdidinden masum oluşu ve Çin'in atom tesis­ l erinin ve askeri yığınaklarının Doğu Türkistan 'da bulunı!şu mes"elesi­ nin, dünya sulhü yönünden ne kad&r hayati olduğunu göstermeye ye­ ter sanırız. İşte Doğu Türkistan 'ın bu stratejik mevki i c!olayısıyle Maraks ist renkli Rus ve Çin emperyalizmi Doğu Türkistan 'da karşı karşıya gelmiş­ lerdir. Muhtemel bir Rus-Çin harbi Türkistan Türklerinin -Batı ve Doğu 1 36

Turk:stan - büyük ölçüde imhı:.sı ile neticeleneceği gibi. dünya muvaze­ nE;sini t&:'Tlamen değişti recek bir dünya herbini u:rı!r; k ı l acaktır. Muh­ temel bir Çin-Rı!s harbinde. eğer Rusya galip gelirse, Doğu Türkis­ tan yoluyla Rusya Hindistan'a inecek. Ç i n galip gel i rse Batı Türkistı:.n Çin'in kontrolüne geçecektir. Hangi netice doğarsa doğsun. Asya "d:ı y ı k ı l ması i m kansız ve insan l ı ğ ı n karşı koyması güç b i r vahşi d i ktatör· lük kurı;l muş olccaktır. İnsan l ı ğ ı n XX. asırda yok olmasını zaruri surette doğuracak em· perya l ist harbe, ve tedbir a l ınmazsa geçen her san;yenin kendisini güç· lendirdiği Çin emperyal izmine mani olmanın yolu. Çin esareti altındaki Türk. Tibetli. Moğo l . Mançu, Yi. Mie. Cuang, Tay vs. gibi mil letlerin is­ tikialini tanı mak. Çin boyunduruğu altındaki m i lletlere hürriyetlerini te­ . mi n etmek ve Çin'i kendi topraklarına iade etmekten ibarettir. hünü

Dür.ycı sulhünü t e:'Tlelinden se:rsıcı bu vahim duruma, dünya sui· . k::ırumaklc; görevii Bi rles rn i s M i l letler in. durumun gerektirdiği

chcm:'Tliyetle eğ : l eceğ ini umuyoruz . Ve bu sene Doğu Türkistan mes'· clesirıin BirlEşmis M i l letler'e i ntikal ine tavassutı!nuzu talep ediyoruz. b - Dc,ğu Tü rkistan mes'elesinin Birleşmiş Miletler"e intikal ini zaruri kılan bir başka husı;s da asırlarca hür yc;samış b i r m i lletin. bin· lerce senelik bir medeniyetin ve bin senelik bir dinin yok olmakla karşı karşıya bulunması J ı r. Bu durumu kısaca arzetmekte sayısız tay­ dr:lar mülahaza ediyoruz.

Kızıl Çin Doğu Türkistan'da Türklerin topyekCın imhasına hedı.>f :utan bir m i l li katliam siyaseti takip etmektedir. Yirmi sene zarfı nda k:ırkı.mç metodlara başvurularak yüzbin!erce M üslüman-Türk sehit edil· di. Üç merhaleli bir strc.teji ta?<ip etmek suretiyle. Doğu Türkistan Türklerinin bütür, toprak. ha�van. m a l , mülk alet ve edevatını müsa­ dereyi derpiş eden karar uygulandı . .

Siyı:: s eti hak ve hürriyete. mil letlerin dini ve milli benl i klerine düşmanlık şeklinde de temayüz eden kızıllar. bütün hürriyetleri gasp ett i . H a l k ı . nefes alamaz hale getiren bir kontrol ve baskı ile koca memleketi esirler kampına çevirdi.

Doğl' Türkistan halkının bin y ı l dan beri bağ l ı bulunduğu İslam Dini kanun d ı ş ı i lan edi l d i . C :. m i ve medreseler y ı k ı l d ı . yahut ahır. deplJ. klüp, sinem a . tiyatro. otel haline geti r i l d i . İbadet. dini tedrisat ve d i ­ n i merasimler yasakland ı . Dini eserler evlerden toplatı l d ı . D i n i kitap yazarları meydanlarda. kendi eserlerini yakmağa zorlandı . Din alim-

1 37

lerine Allahü Teila'nın ( haşa)

mevcut

olmadığı. Mao Tse Tung'un

·diri ilah· olduğu yolunda propaganda yapmaları direktifi verildi. Hal­ ka domuz beslemeleri, ölüleri yakmalc;rı gibi İslami emir ve gelenek­ lere tecavüz teşkil eden hl•suslarda baskı yapıldı.

Kızıl Çin'in, Doğu Türkistan'daki nüfus politikası icab ı , M üslüman Türk kızları Çinli erkeklerle evlenmeğe zorlandı. Kızıl muhafızlarla yü­ rütülen bu - insanlık dışı kampanya muvaffak olmayınca 8 - 10 yaşların­ daki Türk kızları ailelerinden zorla a lınarak Çin'e götürüldü. Bir yan­ dan da bakir toprakları ziraata açmak bahanesiyle Doğu Türkistan top­ raklarına Çinli göçmenler yerleştirildi. 1 7 mi lyon dönümden fazla araziye 4 milyon Kızıl Çinli iskan edildi. Türklerin binbir tehditle çalıştırıldığı bu münbit, ve strateji!< ehemmiyeti yüksek araziler. birer birer Çin eyaleti haline getiri ldi.

1 958 senesinde halkı komünlere sokmak için yapılan zulum ve işkenceler insanlık tarihinin kaydetmediği vahşetle yurütüldü. Evle•. sahiplerinin gözleri önünde yakıldı. Birer köleler kampı olan komün· lerdeki Müslüman-Türklere tam bir klan hayatının iptidai hayatı yaşa­ tıldı.

Bugün komün üyeleri günde 18 saat çalıştırılmakta. buna karşı­ lık ellerine insanca yaşamağa elverişli hiçbirşey geçmemektedir. Doğu Türkistan'ın zengin yer üstü, yer altı servetlerinin, zorla çalıştırılan Tür­ kistan halkı eliyle değerlendi rilmesi sonucunda. 38.500 adet işletme ve fabrika kurulmuş Kızıl Çin endüstrisi Türklerin sırtında gelistiril­ miştir. 1 800'den fazlası büyük işletme olan bu fabrikalar vasıtasıyla Türkistan'ın zenginlikleri Çin'e taşınmaktadır.

Kızıl Çin işgalinin yok etmek istediği hedeflerden birisi de, mllli dil ve kültür olmı!ştur. Türk d i linde tedrisat yasaklanmış. Türkçe'ye sis­ temli şekilde Çin'ce kelimeler sokulmağa çalışılmıştır. M i l li Kültür v� bağımsızlık savaşında öncü olacaklarından şüphelenilen m ; l l iyetçi mü­ nevverlere karşı bir korkutma ve yılcjırma politikası takip edilmiştir.

• P:-n Türlıist-, •Pl-n İslamistu, •gerici .. , • h<:: l k C:üsmanı•, •inkılap aleyh­ tı:.rı , •Amerikan ve Rus cc.ısusu• gibi ithamlarla 1 .200.000 kişi tevkif edil­ ..

m i ş , 300 000 Doğu Türkistanlı halkın gözü önünde işkencelerle öldü­ rülmüştür. Çinliler Doğu Türkistan'ı tarihte olduğu gibi H i ndistan. Pak;stan.

Afganistan. Batı Türkistan, Orta Doğu ve Avrupa'ya yayılmak için bir köprü başı olarak görmektedirler. Kızıl Çin'in Doğu Türkistan'da 350.000

1 38

rr.uv.szzaf. 1 .000.000 yedek olmak üzere birbuçuk milyona yakın işgnl or­ cusu askeri bull!nmaktadır.

Yuk2rıda çok kısa bir özetini dahi. veremediğimiz kanlı jeonist ha­ reketinin durdurulması için Doğu Türkistan meselesir.in B i rleşmş M i l ­ lctler·e intikal ettirilmesni talep ediyoruz. c - Doğu Türkistan h<.lkı asırlardır hür yaşamış bir halktır.

il::

çağlardan beri kurulan Türk İ mparatorluklarının pek çoğuna merkezli�;. c�miştir. Hiç bir zaman istila kc.bul etmemiş . Çin sü rü l e rinin istila ordu­ hırır.ı kısa zam::nda yok etmiştir. DoğL! Türkistan halkı. 1 760 tarihine ka­ dar istila görmemiş . esaret bi lmemiştir. Bu tar: hten zamanımıza kadar v&ki ol&n 4 Çin istilasını da kısa z::mnn ııral ı kları içinde kırmış ve püs­ kürtmüştür. Anc::k 20 seneden beri Kızıl Çin sürüleri halkı mızın ist:k­ lalini gasbetmiş, devletini yı kmıştır.

Bu hal Birleşmiş M i l letler sözleşmesinin. Devletler Hukuku Pren­ siplerinin iğrenççe tec::vüze uğrarr.ası demektir. Bu sebepten. Türkis­ tan 'ın istiklalini temi n gayesiyle Doğu Türkistan meselesinin Birleşmış M i l l etlere intikal etti ri lmesini talep ediyoruz. Doğu Türkistan halkı . Çin m i lletleriyle ırk, kan. renk. dil, kültür ve din itibariyle hiç alakası olmıyan bi� millettendir. Yani Türktür. M i l letlerin kendi kc:derlerini tayin hak­ kı vazg e çi l me z bir prensip olduğuna göre. Doğu Türkistan halkının yani Dcğu Türkistan Türklerhin bir devlet sahibi olm&l&rı gerektiği açıkçıı b�llidir. Tarihen mevcut. hukuken zaruri, dünya sulhü için mecburi­ yet olan Doğu Türkistan'ın istiklali davasının. Birleşmiş M i l letler'e in­ tikaline vasıta olacıığınızı ümit ediyoruz. ·Bütün bunlardan baska Doğu Türkistan·ın istiklali davasının Bir­ leşmiş Milletler·e intikali. isyan veya be nze r i bir hareketin varlığına bağl ı tutulmamasının gerektiğini tC>svip edeceğinizi ürr.it ederim . Zira Kızıl Çin gib i 750 milyonluk ve son derecede mükemmel s i lahların tazyiki c:ltır;da inleyen 10 milyonluk ve sopasından başka hiçb;r sila­ hı bulunmı;yan, komşularından ve hür dünyadan silah, cephane yardımı görmes:ne imkiın olmayan bir halkın toplu isyanını beklemek. o mille­ tin tarihe gömülrr.esini temenn; etmek değ i l midir? Hal böyle iken.

Dcğu Türkistan Türkleri sonunun mağlubiyet olduğunu b\le bile toplu V(.ya dağınık isyan hareketlerine girmektedi rler. Ancı:k haber vasıta­ ları üzerinde kurulan korkunç hakimiyet sebebiyle, dışarıya hiçbir haber sızmamakta. hür dünya. devam eden kurtuluş hareketinden haber­ dar olamamaktadır.

1 39

Çin emperyalizminin tazyiki altında ezilen Tibet halkının davası. bir kadirşinas l ı k olarak Birleşmiş M i l letler · e üç defa getirildiği halde.

Doğu Türkistan'dan aynı ;.laka esirgenmiştir. Doğu Türkistan mes·­ elesine, arzettiği müstacil iyet sebebiyle hür dünyanın gereken alakayı gösterecE.ğini l!rr.uyoruz.

Sunu da hatırlatmakta tayda görüyoruz: Ç:n emperyalistleri Doğu Türkistan'ın kendi toprzğı. Doğu Türkistan halkını da kendi milletin­ der;mış . gibi ilan ederek. Doğu Türkistan · ın Çin'in iç meselesi oldu­ ğunu iddia ve ifade etmektedir. Gerçekte Doğu Türkistan müstakil bir m i l letin. asla Çin'e ait olmayan bir vatanıdır. Bu sebepten. bu mesele Çin "in iç meselesi olmayıp, beynelmilel bir meseledir.

Yukc:rıda arze:tiğim:z sebepler dolı:yısıyle, Doğu Türkistan mese­ lesi hakkında. Doğu Türkistan Türkleri adına aşağıdaki hususları talep ısdiyoruz: 1

Doğu Türkistan'da devam eden zulmü önleme. Çin müstev­

-

l i lerini geri gönderme ve Doğu Türkistan'ın istiklalini tanımak üzere.

Doğu Türkistan Kurtuluş davasının Birleşmiş M i l l etlere getiri lmesi ni.

2

-

Doğu Türkistan'dak; Kızıl Çin zulmünü ve Doğu Türkistan'ı tet­

kik ve tahkik etmek üzere. Birleşmiş M i l l etler'in bir tetk i k komisyonu kurmasını, 3

-

M i l l i yetçi Çin'in. Kıta Çin'i üzerinde f i i len en ufak bir ha­

k imiyeti yok ise de. Birlesmiş M i l letler nazarında

Kıta Çin'ini tems!I

hakkı M i l liyetçi Çin'in uhdesinde bulunmaktadır. M i l liyetçi Çin şöve­ nist bir politika ile Doğo.ı Türkistan'ın istiklalini tanımamaktadır. Böylece Kızıl Çin'in Do9u Türkstan'ı yok etme harsketini , hür düny&yı tehdit g ı:: y esiyle Doğu Türkistan'ın bir saldırı üssü haline getirilmesin i , şö­ venistçe tasvip etmekte ve imkan haz ı rlamış olmaktadır.

Zatı devletlerinizc� . M i l l iyetçi Çin'i bu zararlı politikasından çe­ v i rmer.izi . Doğu Türkistiln·ın istiklalini tanıdığını i lan hususunda M i l l i ­ yetçi Çin Hükümeti nezdinde müess i r teşebbüslere geç i l mesini.

4

-

Çin emperyal izmi tarafından bütün dünyadı;n müstakil bir

m i l letin varl ığını gizlemek için kullanılan ccSinkiang• uydurma adının resmi bütün neşriyattan kaldı rılara k . tarihen sabit •Doğu Türkistan• isminin kullanı l masının teminini,

1 40

5

-

Mezkür taleplerimizin Birlesmiş M illetler delegelerine intikali·

nin teminini Doğu Türkistan

halkı

r.amına.

zatı devletlerinden talep

ederiz. Sub2t 1 970 İsa Alptekin Doğu Türkistan Hükümeti Sabık Genel Sekreteri

1 41

M. ÇIN CUMHURBAŞKAN I ÇAN KAY ŞEK'E GÖNDERiLEN M U HTIRA

Eksekn& Ger.er&.lismo Çan Kay $ek Çin CumhurTeisi TAİPEH-TAIWAN Konu:

Kızıl

Çin istilasındaki Doğl! Türkistan'ın istiklalinin Çin

Cumhurieyti'nce tanındığının ilin edilmesi hakkında.

-ı

l<ızıllar Milliyetçi

-

GiRiŞ VE AMACIMIZ

Çin

kuvvetle rini

· ..c. mağlup etmişti . H ükümetin

T&iwan'a taşınması iÇi'.1 hazırlıklar yap ı lmaktaydı. O sırada, bi ldiğiniz gibi.

zatı

devletlerinin yakın

adamlarından

olup tarafınızdan

Doğu

Türkistan'daki M i l liyetçi Çin kuvvetlerinin başkomutanl ığına tayin edil en Genual Tao. i lerl iyen Komünist Çin kuvvetlerine karşı en ufak bir mu­ ktvemet dahi göstermemişti. Onun düşüncesi şu idi: · Komünist de olsa, hatta ezeli düşmanımız da olsa gelen müstevli· ler Çinlidir. Do�u Türkistan. asıl sahipleri Müslüman Türklere kalaca­ ğına. bizden olan Çinli komünistlere kalsın ! • ·Böylece aziz Yl!rdumuz Doğu Türkistan Çin komünistlerine tesl im edilmişti .

Bunun üzerine f;kir arkadaşım Mehmed Emin Buğra Bey ve ben binlerce mücadele arkadaşımızla ana yurdumuzu terk edip Keşmlr'e il­ tica ettik.

1 42

Amacımız sunlard ı : 1

-

Doğu Türkistan'ın Kızıl Çin'in istila v e mezaliminden kur­

tulması için mücadele etmek, 2

-

Birlesmis M illetler'de Kıta Çirı'i resmen· temsil eden M i l liyet­

çi Çin'den, Doğu Türkistan için istiklal vaadi temin etmek: bu suretle muhtemelen Kızıl Çin'i11 yerini alacc:k bir Çin Hükümetinin. Doğu Tür­ kistan üzerinde hak iddia etmesini önlemek.

3

-

Kızıl Çin'e karşı hariçteki Doğu Türkistan'lı mültecilerle bir­

l i kte planlı bir mücadele yürütmek ve bu hususta M i liyetçi Çin ile sıkı bir işbirliği tesis etmek.

Bu maksatla. •Doğu Türklstan'ı Kurtarma Milli Merkezi•ni kurduk ve Kızıl Çin'e karşı şiddetli bir mücc:deleye giriştik.

il

-

MiLLiYETÇi ÇİN HAKKINDA KANAATİMiZ

·

İtiraf edelim k i . Milliyetçi Çin'in; geçmişteki acı tecrübelerden ibret aldığını. Doğu Türkistan pol itikasında değişiklik yapacağı n ı , eski hatı;; l arır.ı tekrarltmıyacc:ğını zannettik. M i l l iyetçi Çin'in, Kızıl Çin isti­ lasını bertaraf ederek tekrar Doğu Türkistan'ı ele geçirmek imkanı ol­ madığına göre. Doğu Türkistan'ın istiklalini tanımakta mütereddit

o1-

meyacağını zannettik. Bu iyimser düşüncelerimiz yüzünden M i l l i yetçi Çin'le olan münasebetlerimizi dostça geliştirmeye çabaladık.

111

-

MİLLİYETÇİ ÇİN'DEN NE iSTEDİK

Sevgili Yurdumuz Doğu Türkistan'dan ayrılışımızdan sonra. müte­ addit defalar taleplerimizi bildirmiştik. Bu maks<.ıtla, zatı devletlerine müteaddid defalar muhtıra gönderdik. M i l liyetçi Çin Hükümetinin Hin­ distan, Suudi Arabistan, Mısır ve Türkiye'deki Büyükelçileriyl. temas ettik. ·Bizimle müzakere etmek gayesiyle Formozo'dan Türkiye'ye gelen Çin'll temsilciler ve M i lletvekil leri ile şifahen görüştük. Her defasında M i l liyetçi Çin Hükümeti'nden Doğu Türkistan 'ın istiklalinin tanınmasını istedik. En azından M i l liyetçi Çin. Kıta Çin'ine hakim olursa, o zaman

1 43

Doğu Türkistan 'ın istiklalini tanıyacaÇı n ı vaad ve resmen ilan etme· s:ni t<;lep ett i k . Bunları birkaç moddcde toplamak mümkündür: a - M i l l iyetçi Çin Hükümeti : taleplerimizi kabul ettiği takd i rde.

Doğu Türkistan'lıların. bütün esir Türk 'lerin. Türkiye ·n:n ve İslam dün· yasının sE::npatisini kazanacak. aynı zamanda bütün dünya muvacehcsi n · de Milliyetçi Çin'in ititnrı yükselecekti. b --: M i l l iyetçi Çin tarafından isti klali ilan edilen b i r Müslüman Ti.ırk ü l kesini , esareti o; ltı nda tutmakta ısrar ettiğinden Kızı l Çin'in emperya· list bir devlet olduğu meydana ç ı kacaktı.

Doğu Türkistan meselesinin Birleşmiş M i l letlere intikali koloyla·

şacaktı. Bu suret:e Kızıl Çin . i n ve komünizmin takbih ve telini müm· kün olac<;ktı . Böyl elikle. Kızı 1

Çin ·i • Esir m i lletlerin kurtarıcısı . ve

• M üslümanların Dostu• olarak tanıyan b i rçok gayrı müslim ve Müslü· man devlet taratındc:n. Kızıl Çin emperyal izmi layık ı veçhile anlaşıla· ı:aktı. c - Doğu Türkistan lıların morali yükselecek. kıırtuh,;ş ümitleri ar· taccık. Kızıl Çin'e karşı mücadele azmi kuvvetle�ecekti ; • Kızıl Çin git· se bile Milliyetçi Çin gelir• endişesi ortadan kalkacaktı. Doğu Tür· k i stanl ı lar kurtuluş mücadelesine gerek Kızıl Çinden. gerek M i l l iyetçi Ç i n 'den ve gerekse bütün dünyadan b i r destek bulamayınca. ümitle· rini Rus'lara bağlamak temayülündedir. Halbuki taleplerimizin kabülü halinde, m i l l etim:z kurtuluş ümidini bir dereceye k:.dar M i l liyetçi Çin'de görecek. h<.tta M illiyetçi Ç i r, " i n kıta Çin'ine muhtemel hücumunda. Doğu Türkistc:n'lılarla işbirliği hasıl olacaktı. d - Aynı zamonda Hindistan. Pakistan, Afganistan. Suudi Ara· bistan. M ı s ı r ve Türkiye gibi devletlere i l t ica eden 20 . 000 Doğu Türkis· tanl ının l<ızıl Çin'e karsı M i l l i yetçi Çin'le işbirlği temin edilecekt i . e - Hariçteki Dogu Türkistan 'lı göçmenler müsait mevki ve nüfuz· !arından tayd&lanarak Türk ve İslam dünyasının. M i l l iyetçi Çin dostluk münasebetlerinde takviye v e tes i r etmeğe çalışacaktı.

ile Kızıl

Çin'i Bi rleşmis M i l letleı e getirmek istiyen Asya ve Afrika ' l ı devlet· lerle müc<;deleye g irişecekti. t - Hariçte münasip bir yerde ve tarihte. Doğu Türk;sıan Mu· hacir Hükümeti kurµlmcısı i mkan dahiline girecekti.

1 44

iV - M İ LLİYETÇİ ÇİN NASIL M UKABELE Eni? Bütün bunlara rağmen M i l l i yetçi Çin H ükumeti : · Sinkiang. Çin'in �yrılmaz bir parçasıdır. Ora halkı Çin idaresindE.n memnundur ve c.y­ r ı l mak istememektedir. Çin Hükumeti böyle zrngin ve genis bir ü l ­ kesini kendi a rzusı.;yla elden ç ıkarmayacaktır . Kaldı k i istiklal davası güdenler Mehmet Emin Buğra ve İsa Yusuf Alptekin'den i baret iki ki­ şidir

. . . •

gibi hakikata a y k ı r ı c;sılsız iddialar ileri sürdü.

Tekliflerimizi

reddetmekle kalmayara k :

Hariçteki, M i l l iyetçi

Çin

sefart>ti kanal ıyle m i l l i şı•urdan yoksun. g<Jil ve köle ruhlu fakir bazı hemşehri lerimizi elde etti . M i l l i yetçi Ç i n . hariçteki Dağı• Türkistan'lı göçmenleri kendisine bağlamak. istiklal fikrinden vazgeçirmek kölel iğe ._ı ıştırmı:k: hatt5 kurtuluş mücadelemize karşı koydurmak. temas ve faı.liyetlerimiz hakkında istihbarat toplamak için çok uğraştı . Yine bu adamları vas ıtasıyle kandırı l m ıs birkaç kişiy i . her serıe Türkiye 'den For­ moza'ya götürerek gazeteci lere , Doğu Türkistan Türklerinin m i l li seref ve haysiyetini zedeleyici beyanat verm e l&rin: sağlad ı . -Bunları m i l l i kıya­ fE.tleri ile yabancı kordiplomatik ve gazetecilerin istiraki i l e yapılan ye­ rr.ekli toplantılarda . resfTligeçi t miting ve yürüyüşlerde teşhir ett i .

Böylelikle M i l liyetçi Çin H ükumet i . Doğu Türkistan halkı b i z i se­ viyor ve bizden ayrılmak istem:yor. belki tekrar bizim Doğu Türkistan ·a g e l n·. ıımizi istiyor. aksi halde sadakatlerini

bildirmek ;çin Türkiye'deıı

burı:y<ı kadar geli rler miydi? diye asılsız iddialarını sözde teyit etmek yoluna giC:iyordu.

Oysa ne Doğu Türkistan 'ın istiklal davasını güdenler iki kişiden ;ba­ rettir. ne iki milyon kişiden ibaret olup. Ç i n 'in ayrılmaz bir parçası­ dır. ve ne de Türkistanl ı lar Çin idaresinden memnundurlar. Bilakis 1 760'­ dan itibaren Kızıl Çin istilasına kadar geçen 1 89 sene zarfında. müs · tevli Çin yönetimine karşı yürütülen m i l l i kl'rtuluş hareketleri ve mü­ cadeleleri SS'i bulmaktadı r. Bu mücadelelerin birçokları kanlı bir seki lde Çin yönetimi tarafından akamete uğrat ı l mı.kla beraber. bazıları. mesela .

1 860 1 876 Yakup Han 'ın kurduğu nBADEVLET•, 1 2 Kasım 1 933 de -

Hoca Niyaz Hacı siyasetinde kurulan

..

oQGU TÜRKİSTAN CUMHURİ­

YETİ•. Doğu Türkistan'ın istiklal arzusunun en inkar götürmez delilleri c;larak tarih sahnesinde yer a l m ı ş t ı . Keza 1 942-43. 1 944-46 y ı l l a rındaki Doğu Türkistan İ nsan l ı ktan Yard ım istiyor

-

10

silahlı ve siyasi müc�deleler:

1 949'dan itibaren bugüne kadar Doğu

Türkistan içerisinde ve hür dünyada yürütülmekte elan mücadeleler akı­ tı lmaktc. olan kanlar. Doğu Türki star. l ıların istiklal ve vatan askından başka birşeyle izı:.h edi lemez. Ayrıca özell 'kle ŞL!nu da bel i rtelim ki, satın alınmış birkaç adam. bir m i l letin istiklal ciava s ı r,ı küçük bir gru1:.un yürütmes i , o m i l letin çoğunluğunun istiklal istemedi ğ i manasına gelmez. Şayet o manaya gelseydi Kıta Çin 'c!eki 700.000.000 m i l yonluk Ç i n l i hc.;lkların davasını Formoza'd2ki bir eıvuç Çir. l i n i n yürütmeğe hale ve selahiyetleri de olı:: m azdı .

Hal böyle i ken. M i l l iyetçi Ç i n Hükumet i . yukarıda zikrettiğimiz g i ­ bi, taleplerimizi c.;sılsız iddialarla reddetmekte h i ç b i r b e i s görmedi.

Bunlardan başka. M i l l iyetçi

Ç i n Hükü meti çeş i t l i yollarla Kızıl

Ç i n 'e karşı mücadelemizi &kamete uğr<.tmak için gayret sarfetmekted ir.

Mesela : 1 965'te Mekke'de toplanan İslam Kongresinde b i r karar aldırmağa muvaffak olmuştuk. F&kat Formoza'dc.n gönderilerek. sözde Çin Müs­ lümanlarını bu kongrede temsil eden Ç i n l i Müslüman SL!n Şin-Vu bJ kım.:rın iptali için çok uğraştı .

B u defa yapt ı ğ ı m dünya seyahatinde faaliyetierimi

engellemelc

için çeşitli hareketlere g irişti.

Duyduğuma göre M i l l i yetçi Çin Hükumeti, bu seyahatim neticesin­ de oldukça endişeye düsmüş olmal ı k i Formoza'daki bazı Türkistan'lı ları.

Türkiye ve Suudi Arr.. b istan sefaretlerini seferberli ğe geçirmiş, hariç­ teki Türkistanlıları kandırıp kendilerine bağlamak ve davamızdan ayır­ mak için 50.000 dolar tahsis etmis. bunun 1 0.000 doların ı Ankara se­ faretine büyük bir kısmını Suudi Arabistan Sefaretine göndermiş ve pa· ra verecek adam aramakt&ymış. ·Bir m i ktarını da Formoza'da bulunan biri vasıtasıyl& Afganistan ·a göndermi şse de orada a l acak kimse ol­ mc:dığı için geri götürmüş. Bu eılaylardan hariçteki ihtilalci vatansever Türkistı:n'lılar olarak çok müteessir olmaktayız.

V

-

NE İSTİYORUZ?

Yukarda zikrettiğimiz çeşitli faydala r ı . buna mukabil M i l liyetçi Çin Hükümeti'nin bize karşı yürüttüğü faal i yetlerdeki isabetsizl i k ve za· rarları nazara alarak. iyi niyet çerçevesi i ç inde, söz konusu nahoş ha·

1 46

diselerin zuhurunu önlemek maksadiyle

zatı devletlerinin şahsında

M i l liyetçi Çin Hükümetinden aşağıdaki hususlc.rı yerine getiresini ta­ l&p ediyo;uz: 1

Kızıl Çin'e kaı ş ı bütün Doğu Türkistan'l ılarla işbirliği yapmak

-

iı:tiyorsa. Milliyetçi Çin, kıta Çin'e çıkıldığır.da Doğu Türkistan'ın is­ tiklalini tanıyac<;ğını derhal i lan etmelidir. Böylelikle 3-5 satın alınmış adamla Doğu Türkistan'ın desteği kazanılmış sanılmaktan vazgeçilme­ lidir.

2

Milliyetçi Çin ;

-

al

Doğu Türkistan meselesini B irleşmiş M i lletler'e getirme ça­

balarımıza karşı çıkmamalıdır. b l Doğu Türkistan'ın istiklAli için yürüttüğümüz ve ileride yürü­ tülecek Kızıl Çin'i hedef tutan mücı>delemize karşı koymamalıdır.

el 3

Yurtttşlarımızın peşini

-

bırakmalıdır.

Bunt mukabil biz de M i l l iyetçi Çin'e karşı mücadelemizi dur­

dı.;rabiliriz.

4

-

Aksi takdirde biz Mill iyetçi Çin'in bu gibi menfi tutumlarını

Türkiye ve Dünya efkarı umumiyesine ilan etmeğe mecbur kalacağız.

Saygıl&rımızla B . 1 2 . 1 970 Isa Alptekin Do(iu Türkistan Hükümetl 'sabık Genel Sekreteri

1 47

TORKIYE BAŞBAKAN! N i HAT ERIM'E TAKDiM EDiLEN MUHTIRA

Sayın Nihat ERiM a••�k•n

ANKARA Kıta Çln'inin fiilen hakimi bulunan Kızıl Çin ile diplomatik müna­ sebetlerin kurulmasına hazırlanıldığı şu günlerde. Çin'de uzun müddet değişik politik görevler almış ve bt! sebepten Kızıl Çin politikasını dl bilen bir insan ; Türkiye Cumhuriyetl'nin sadık bir vatandaşı ve Doğu Türkistan Hükumeti Sabık Genel Sekreteri sıfatıyla. bildiklerimi zatıali ­ nize arz etmeyi, milli v e vicdani b i r vazife telakki ediyorum.

Bir müddetten beri beynelmilel politika mahfillerinde Kızıl Çin ile d i plomatik münasebetler kurma eğilimi belirmiş ve bu eğilimin ge­ lişme kaydettiği görülmüştür. Son zamanlarda Türkiye'mizin de bu te­ mayüllere uygun olarak Kızıl Çin ile diplomatik münasebetler tesis et­ mek üzere zemin yoklaması yaptığını öğrenmiş bulunuyoruz.

Bu faaliyetleri n ; senelerden beri Kızıl Çin'in gaddarca zulmüne maruz kelmış ve Türkiyemiz'i tek koruyt•cuları bilmiş, Doğu Türkistan Türklerinin üzüntülerini davet �tmesi, ihtimal dahilindedir. Ancak, Hü­ kumetimizin, milli dış politikamızın tam bir uzak görüşlülük, rasyonel­ lik ve bütün Türklerin kardeşliğine inanan m i lli şuur içinde çizilen esas­ ları dahilinde. bu münasebetlerden Doğu Türkistan Türklerinin hayati menfaatlerir.i kon•yucu neticeler çıkarma imkanını kollayacağı ve muh­ temel üzüntüleri bertaraf edeceği ümidindeyim.

1 48

Kızıl Çin'in halen B.M.'de temsil edilemeyişi ve B.M .'e aza olma­ sını önleyen pek çok manianın varlığı ve pek az devlet tarafından tanın­ mış bulunması karşısında. Türkiye"mizin kuracc:ğı diplomatik münase­ betlerin, Çin için ne kadar hayati bir önem taşıdığı aşikardır. Gerçek­ ten. Kızıl Çin. beynelmilel politik ortamda düştüğü _ tecrld edilmişlik­ ten kurtulabilmek için gayretlerini birkaç misline çıkarmış bulL•nmak­ tadır. Bu bakımdan milli menfaatlerin çarpıştığı dünyamızda. Çin"in bu nazik durumunu, hükümetimizin milli menfaatlerimiz açısından isabet­ le değerlendirmenin hazırlıkları içinde olduğuna inanıyorum.

Nafiz naz&rlarınızdan uzak değildirki; Kızıl Çin. Doğu Türkistan'da. tarihte eşi az görülmüş bir gc:ddarlıkla emperyal ist politikasını sürdür­ mektedir.

Gerçek odur ki bugün Doğu Türkistan'da Türk varlığının yok edilebil­ mesi için ne mümkünse yapılmaktadır. Otuz milyondan fazla insanın katledildiği Çin'de. Türk varlığı yok edilmektedir. Bütün ecdad eserleri. milli kültürümüzün abideleri yok edil irken. pek çok yerde mezarlarımız yıkılmış, Türkler Çinlilerle evlenmeye mecbur edilmiş. toplu imhalar birbirini takip etmiş, işkenceler karşısında. bu ızdıraplara dayanamayan binlerce Türkistanlı intiharı kurtuluş saymışlardır. Doğu Türkistan'da hüküm süren, sadece hudutsuz yer altı ve yer üstü servetlerinin sö­ mürülmesinden ibaret l;ir sömürgecilik değildir. Ancak, Marxizmle ci­ lalanmış Çin şövenizminin sürüklediği . Çin'liler arasında; insan olmak ve Türk kalmak haklarından mahrum 10 milyon Türk kardeşimizin var olma ümidi bile söndürülmek istenmektedir.

Bu halin. medeni mil letlerce kabul edilmiş beynelmilel hukuk kai­ delerinin ve milletlerin kendi

kaderlerini tayin etme ilkesini

nasıl

pervasız bir ihlali olduğu açıktır. Ve Türkistan Türklüğünün ümid gü­ neşi Türkiye'mizden bc:şka bir müracaat kapısı da yoktur.

Bu durum karşısında. Çinle başlayan diplomatik münasebetlerde, Doğu Türkistan'deki assimilasyon ve Doğu Türkistan Türklüğünün var olma meselesinin hükümetimizce bir mihenk taşı olarak kabul edilece­ ğine immıyorum.

Ayrıca Çin'in diplomatik münasebetler kurduğu ülkelerde. bu mü­ nasebetten istifade etrr.ek suretiyle. Maoist ihtilal ateşini kundaklama!< gibi bir gayesinin var olduğu da unutulmamalıdır. Hatırlanacağı üzere.

Fransa içişleri Bakanl ığı. Fransa'da patlayan gençlik hareketleri arka­ sında. Çin'in Fransa Büyükelçiliğinin bulunduğunu ispatlayan döküman-

1 49

lar neşretmiş, gene aynı sene lngiltere 'de meydana gelen karışıklıklar esnasır.da Çin Büyük Elçlliği mensuplarının polislerle çarpıştığını gös­ teren resimler neşredilmiş ve Avrupa'nın

beynelmilel bankalarına. ihti­

lal hareketlerini finanse etmek üzere küll:yetli miktard& altın yatırıldığı tesbit edilmiş idi. Kıta Çin'inden binlerce kilometre uzaklıktaki ülke­ mizde bile. Filist:n'de yuvalanarak Orta - Doğu'yô ve özellikle Türki­ ye'mize sızmak imkanları arayan Çin'in ülkemizdeki komünist hareket­ ler üzerinde:<i ideolojik ve politik tesirini, kurulacak diplomatik müna­ sebetlerden sonra gittikçe daha genişletmesi ve büyük bir maddi-ma­ nevi nüfuz kazanması imkanı . son derece

tehlikeli bir istidat belirtir,

kanı:atindeyim.

Türkiye ve Kızıl Çin arasında kurulması düşünülen diplomatik mü­ r.asebetlerin, muhtemel gelişmelerini kısaca &rzettikten sonra bunlara ek olarak aşağıdaki hususları da bi lginize sunmak lüzumludur, kanaa­ tındayım. al

Türkiye ve Kızıl Çin arasında kurulması düşünülen diplomatik

münasebetler hakkında; 1 rine

-

Kı�n.:lması d:işünülen münasebetlerde Hükümetimizin taleple­

mesned

teşkil

etmek

üzere.

Çin

tarihini,

Çin

Jeopol itiğini

Çin jeostratejisini ve Çin politikasını tderruatı ile bilen ve Maoizmin politik

ve

ideolojik

hususiyetlerine

tam

vakıf,

Çin

meselesi

mütehassıslarından müteşekkil bir komisyonun teşkili ve çalışması , 2

-

Çin'le kurulacak diplomatik münasebetlerden sonra. Doğu Tür­

kistan Türklerinin. hür dünyaya ve ana vatana ulaşmasına mani olunan ızdırap ve sıkıntılı:rını objektif olarak hükümetimize iletmek hayati va­ zifesini de görecek, Türk Konsolosluklarının UrumçL Altay, Tarbagatay, İ l i ve Kaşgar şehirlerinde açılması, 3

-

Her gittiği ülkeye son derece kabarık bir sefaret erkanı gön­

dermek itiyadında olan Çln'in, seftret erkanı sayısının makül bir sayı ile sınırlandırılması ve tarihi tecrübelerle görülen ve ideolojik ve po­ litik t&hrik mihrakı olacağı melhuz bulunan elçilik ve konsoloslukların bu çalışmalarını tesirsiz kı lacak hazırl ıkların şimdiden al ınması, Türkiye ve Kızıl Çin münasebetleri de. ihmal edilemez b:r

b)

mehiyet arzeden Doğu Türkistan meselesi ile ilgili olarak: 1

-

Kızıl Çin'in tarihi ve müstakil Doğu Türk:stan hakkında, yeni

topraklar manasına gelen ve DoğL! Türkistan'ın müstakil varlığını zihin­ lerden silmeye matuf • Sing-Kiang

1 50

•

uydurma adının kullanılmasından

�zgeçcrek. asıl ismi olan : Doğu Türkistan • ;;diyle adlandırı lmasının temi n i , 2 Kızıl Çin'in Doğu Türkistan · ı n müstakil varlığını s i l m e k mak­ -

sadiyle uyguladığı kitle halinde Türklerin öldürülmesi. mi lyonluk Çin rr:uho:ci rlerinin Doğu Türkıstan · a yerleşt;rilmeleri gibi mecburi Çinlileş­ t i rme faaliyetlerinin. beiıemahal durdurulmasının temini, J

-

Doğu Türki stan müstak i l varlığının resmen tanınıncaya kı;­

dar. Doğu Türkistan Türklerinin inanç. ibadet gibi dini ve milli kültürle­ rini serbestçe gel iştirmek gibi kültürel ve milli haklarının garanti altı­ na alınmasının temini, 4

-

Doğu iürkistan · da yapılan i ğ renç Zl.!lmü hafifletmeye ve ü l ke

üzerinde kl•rulan müthiş şansürü aralamak gayesi i l e . hür dünyanı n özel­ li kle Türkiye'mizin basın mensupları nın ve i l i m adamların ı n . Türkistan'da serbtstçe seyahat yapma ve i:ıc:elemelerde, bulunma

imkanının te­

rr.ini, �

-

Türkiye "de bulunı;n Doğu Türkistanlı göçmenler i l e . bu göç­

mtrılerin Doğu Türkistan'd.ı ka!c.n bölünmüş aile ve yakınlarının Türkiye·­ mize gelebilmelerini n ve bölünmüş a i lelerinin bi rlestirilmesinin temini için Çin yetkil i leri ile anlaşmaların yc:pılması. bütün ümitleri Türkiye ·­ mizde bulunan Doğu Türkistan Türklüğünün en açık di leklerindend i r .

Hariçteki v e dahildeki bütün Doğu Türkistanlı ları temsilen arzet­ tiğimiz dileklerimizin, büyük bir milli hassasiyet ve şuur içinde yerine getirileceğine olan

sarsı lmaz i nrncımızı

bel irti rken . Doğu Türkistan

Türkiüğünün sc.ygı ve bağ l ı l ıidarını arz etmeyi vazife bilirim. 7 hazi­ rr.n 1 971 Saygı larımla. lsa Alptekin Do!ıu Türkistan Hükümeti Sabık Genel Sekreteri

151

BEYNELMiLEL BASIN ENSTITüSü K O NG RESiN E KATILAN GAZETE SAH i PLERiNE TAKD i M EDiLEN M U HTIRA ( • )

Sayın Bay . . . . . . . . . . . . . . .

Hürriyetin rr:üdafii ve insan hııklarının koruyucusı! sizlere. insan­ lık dünyasını tehd:t edtın Kızıl Ç i n ' i n istilasına uğro.yan ve yok olm3 tehlikesiyle karşı karşıya bulunan on m ilyon Doğu Türkistanlı Tii r k'ü:ı acıklı halini duyurma fırsatını bulduğumd&r. dolayı son derece baht i ­ ye;:ız.

Bu acık l ı durumumuzu

v.:

temennilerimizi kıymetli gazeteleriniz

vc:sıtı:sıyla. dünya efkarı L�mumiyesine aksettirme lutfunda bulunursa­ rız bizleri minnettar kılmış olursunuz. Bize yaptığınız bu lütuf aynı za:r.&nda hür dünyanın geleceği i ç i n de büyük bir hizmet olacaktır. Ü l kemiz Doğu Türkistan 'ı Ç i n l i 'ler. bütün dünyaya · Sinkiang · diye tanıtmışlardır. Türkistan. Türklerin anayurc!u ve Büyük Türkistan'ın doğu kE.simidir. Doğu Türkistan'ın yüz ölçümü

1 .800.000 kilometrekeredir.

Nüfusu 8 - 10 milyon arasır.dadır. Dc.ğu Türkistan hal k ı . gerek etııik yapısı gerekse din. d i l . gelenek ve kültürü itibariyle. Çinliler'den apay­ rı bir m i l l ettir. Cografi bakımdan da Türkistan Çin"in düne kadar asıl hududu olan Çin seddinin dısında kalmaktad ır.

Doğu Türkistan Sovyetlerin istilası altır.c'a b L.O l ı !nan Batı Türkis­ tan ve Dış Moğolistan ile 2.300 mil uzunluğunda b:r hududa sahiot:•.

(• ı

B u m u htıranın aynısı, bir s e n e sonra

1stanbul'da

Kongre!Iİ•ne

1 52

yapılan de

«Beynelmile:

Gazeteciler

t a k di m edi lm iştir.

ı ı::.G.1969 yılında ı Fl'derıısyonu

Genel

Aynı zamanda Afganistan Pakistan ve H i nd istan ile 700 millik hududu v<:rdır. Halbuki Doğu Türkistan·ın Çin ve Tibet"le olan hududu sadece 1 500 mildir. İm�ar::.torluklara merkez l i k etrr.;ş ve yüzyı Uarca hür ve bağımsız yc.saır.ıs Doğu Türkistan. son iki asır içinde dört defa zalim Çin"in is­ t i lasına uğramıstır. Bu istilanın bi rinci ve i kincisi Mançu Sülalesi dev­ rinde olmuş. bunu M i l liyetçi Çin istilası ile Komünist Çin istilası ta�ip etmiştir. Bu devirlerin her birinde. halkımız hiç bir esir milletin karşı­ laşm.,dığı teröre. zulme ve haksızlıkların en büyüğüne maruz kalmıştır.

Sizlere Kızıl Çin"in Doğu Türkistan"da hala yürütmekte olduğu ir.sc::. n lık dışı vahşet ve zulümden bir kaçını misa l olarak vermek isti­ yorum: 1 - Yüzbinlerce Doğu Türkistıır. lı vatanperver. din adamı. siyasi ve milli lider • ger:ci •

.

•

Türkçü • . Amerikan ajanı • gibi isnatlarla suçlan­

mışlar ve çesitli işkence usullerine bı;.ş vurularak yok edilmişlerdir.

2 - Yurtsever Tüccar ve zenginlerden yüzlercesi. kendi yakın1.-.:ı ile yurtta şlarının gözleri önünde · istismarc ı - . · burjuva• ve · halk düşmanı • ilar. ed:lerek öldürülmüştür.

3

-

Çinlller. Doğu Türkistan'da halkı ölmeyecek kador ekmek kar­

şı lığında; günde 18 saat ağır işlerde çalıştırmaktadırlar. Hastalananlara hiç bir sıhhi müdahale yapılmadığından. insanlar kuruyan ağaç yaprağı gibi dökülmektedir.

4 - Muslüman halkımızın dini vecibelerini yerine getirmeler:ne engel olmak için cam i . ve din öğretimi yapı lan müesseseler kapatılmış veya yıkı lmıştır. Halkın ge lenek ve göreneklerini yaşatmaları tama­ men yasaklanmıştır.

5

-

Dili Türkçe olan halkımız. kendi lisanı yerine Çince konuşma­

y;:: zorlanmaktadır.

G

-

Çin"lilcr. yüzde 97"si Müslüman Tiirk olan Doğu Tiirkistan hal ­

k ı n ı bölgede azı n l ı k haline getirmek i ç i n Çinlileri kitle halinde getirip buraya yerleştirmektedir. Son yirmi yıl içinde ü l kenin en verimli ve stratejik yerlerine özel likle hudut bölgelerine 3

-

4 milyon Çinli yer­

leştirilmiştir.

7 - Çin"liler halkın mülkünü e l i nden a!makla yetinmemişler. y3şam;:: k için gerekli zaruri eşyalarını da müsadere ederek. ya Çinlinin e line bokmağa mecbur etmişlerdir. ya da aç bırakmak suretiyle ölüme

1 53

mahkum etmişlerdir. Çinlilerin meydana getirdigi sun"i açlık ve yok­ sulluk neticesi binlerce kişi ölmüştür.

Bu feci durum karşısında iki yüzbinden fazla Dc.gu Türkistanlı va­ tandaşımız •denize düşen yılana sı.rılır• darbımeselindeki gibi. Sovyet­ lerin işgali altında buh•nan Batı Türkistan·a sıgınmak mecburiyetinde k21mışlardır.

8

Kızıl Çin : Dogu Türkistan·ın istiliı edilişinden bu yana, yirmi

-

yıl içinde vuku bulan bütün milli ayaklanmaları hunharca bastırmıştır.

Halen. Sı:;vyet hududuna yı:kın bölgelerde ayaklanma hareketinde bulu­ nan halkı da kütle hal inde yok ederek bastırm.. ga çalışmaktadır.

9

Doğu Türkistön halkı . • İnsan Hakları Evrensel Beyannam�­

-

si •nde tesbit edilen bütür. haklardan mahrum bırakılm<.ktadır.

10

-

Kore. Vietnam. Hindistan. Batı Türkistsn ve Dıs Moğol istan 'ı

t&hdit etmekte ol<.n; hcıtta Güney Doğu Asya'ya göz di ken Kızıl Çin: Urar;yum. Petro l . Wc.lfram gibi tabii madenlere sahip. ve bu madenlerin işlenmes; için büyük tE:sislerin yer aldıgı, stratejik bakımdan son de­ rece ehemmiyetli Doğu Türkistan'ı s i lah deposu haline getirmiştir.

Bundan baska Kızıl Çin, atom denemelerini burada yapmakta. harp sa­ nsyiini de burada kurmaktadır.

Kızıl Çin. helen Doğu Türkistan'da 400-500 bin asker bulundur­ mc:ktadır. Komşu devletleri istila etmek için Doğu Türkistan'ı sıçrama tc:htası c.larak kullanmak istemektedir. Herhangi bir sı:vaş anında. Şüp­ hesiz Doğu Türkistan. dışardan gelecek hücumlc:ra karşı ilk hedef ola­ cr:ktır.

Toptan yok edilme tehlikesiyle karşı karşıya bulunan halkımızın bu yürekler acısı durumunu. işgale uğramış diğer ülkeler gibi. sulh­ sever dünya milletleri önüne getiremedik. Çin işgali a ltında bulı,;nan Ti­ bet'in davası 1 959. 1 960. 1 965 yıllarındc: üç d&fa B irleşmiş M i l letler Genel Kurulu'nda görüşüldü. Doğu Türkistan davasını bu mi lletler arası teskilata götürecek maddi ve manevi y<ordımını esirgemeyecek hiç bir devlet bulunamadı .

T&klif ve di leklerimiz.

1

-

Doğu Türkistan davası hür dünyanın barış sever ülkeleri ara­

cılığı ile Birleşmiş M illetler'e götürülerek: a) edilmes i ,

1 54

Kızıl Çin'in emperyalist ve sömürgeci bir millet olarak ilan

bl

Dt.ğu Türkist;ın halkının hür ve bağımsız yaşama hakkının ve­

rilmesi için çalışmalar yapılması . istiklalinin ilanının temin edilmes i . c)

Çin'in en kısa zamanda Doğu Türkistan'ı boşaltması hususun­

da resmi çağrıda bull'nulmas ı .

2

-

Doğu Türkistan Diıviisı v e onun kurtuluş hareketi i ç i n .

hü:

dünyanır. maddi v e manevi yardımda bulunması .

3

-

Batı Almanya 'da ki

•

Sovyetleri inceleme Enstitüsü •nün • R adi o

Liberty .sine ber.zer. Doğu Türkistan. Tibet. İç Moğolis� an gibi Kızıl

Çin İşgalinde bulunan ülkelerin diıviıları ile ilgili yayınlar yapacak bir radyo istasyonunun derhı;I Birlesmiş Mi lletler tarafınden müsait bir yer­ de kurulması.

4

-

Doğu Türkistan·a sembolik olarak istiklal hakkı tanınması hu­

susunda hür dünyanın M i l l iyetçi Çine ciddi tavsiyede bulunması.

5

-

Doğu Türk;stan Türklerir,in kurtuluş mücadelesinde bugüne

':;;dar yaptı{Jı menfi çalışmalardan vazgeçmesi için. hür dünyanın Sov­ yetler Birliği 'ni ikaz etmesi , G

-

Kongrede Çinlilerin maksatlı olarak verdikleri yeni müstem­

leke anlamına gelen · Sinkiang • yerine ülkemizin tarihi adı olan · Doğu Türkistan• isminin kullanılması, Kızıl Çin'in Asya'yı:,; yayılmasını önlemek ve insanlığı tehdit eden sarı tehlikeden dünyayı kurtarmak. ancak Çin'in can damarı diyebilece­ ğimiz Doğu Türkistan. Tibet, iç Moğolistan ve Mançurya'yı Kızıl Çin'den ayırmaklı; mümkündür. Hür dünya, Kızıl Çin tehl i kesinden kurtulmak is­ tiyorsa. içerde ve dışarda kurtuluş mücadelesini yürüten bu milletlere maddi. manevi yardımcia bı•lunması zaruridir. 1 968 Saygılarımla. İsa Alptekin Doğu Türkistan Hükümeti Sabık Genel Sekreteri

1 55

iKiNCi

BÖLÜM

B İLD İRİLER

Bu bölümde, çeşitli hadiseler dolayısıyİe, İsa Alptekin imzasıyla r.sşrediler. bildirileri okuyacaksınız. Ha!en • Doğu Türkistan Göçmenler Derneği • başkanı olan Muhterem İsa Alptekin. Doğu Türkistan Da­ vasını, dünya efkfır-ı umumiyesine duyurmak için. her fırsatı değer­ lendirmeye çalışmıştır. Dcığu Türkistan'ın Kızıl Çin tarafından işgali yıldönümü, Esir Milletler Haftası, vs . gibi vesilelerle Türkiye ve dünya kEomuoyunı.; aydınlatan bilciriler neşretmiştir. işte. bu bölümde bu bil­ dirilerden bir kısmını okuyacaksınız.

1 58

DO(;U TüRKİSTAN 'IN KIZIL ÇIN TARAFINDAN iŞGAL EDiLiŞiNiN 1 8'1NCI YILDöNüMü DOLA YISIYLE NEŞREDiLEN BiLD i Ri

DOGU TÜRKİSTAN'IN KIZIL ÇİN TARAFINDAN İŞGAL EDİLİŞİNİN

18'İNCİ YILDÖNÜMÜ DOLAYISIYLE NEŞREDİLEN BİLDiRi. T�rihin ilk devirlerinden beri Türk ülkesi, bütün Türklerin ana­ yurdu. bin yıllık İslam toprağı Dağı• Türkistc:n ; bundan 1 8 yıl önce Kı­ zıl Çin tarafından istila edilmişti. Bu kara günün yı ldönümünde; ta­ rihte misli görülmemi;? v:ıhşet ve zulme maruz kalan Doğu Türkis­ tan 'ın. hür dünyada bir türlü ma'kes bulamayan acıklı durumunu bir kere daha kamuoyuna duyurmayı milli bir vazife telakki ederim.

13 ekim 1 949 da vukubulan menh!r Kızıl Çin işgali, Doğu Türkistan için arkası kesilmeyen faciaların başlangıcı olduğu kadar. Batı Türkis­ t:.n. Afganistan, Pakistan. H i ndistan ve bütün dünya için de · Sarı teh­ likenin • su yüzüne çıkısı olmuştur. N e yazık k i . bu meş'um hsdise­ nin ortaya çıkardığı tehl;ke. Kızıl Çin'in yayılma ve tahakküm ihtira­ sı. gerektiği şekilde değerlendirilememiş, 18 yıldan bu yana dünya­ rıın diğer devletleri . Doğu Türkistan 'daki insanlık dışı teröre seyirci kalmışlc:rdır.

Kendini esir milletlerin hamisi olarak iliin eden kızıl emperya­ l istler, on milyonluk Doğu Türkistan'a, herkesin gözü önünde sürü­ lerle gözü dönmüş ordular gönderirken, kendisi ile ırk. d i l , kültür

Vi!

din olarak hiç bir bağı bulunmayan bu Türk ülkesine · Sinkiang • adı­ nı

verirken. bütün dünyanın susması asrımızın en büyük gafleti ve

yüz karasıdır. Kızıl Çin her geçen gün iki milyon ki lometrekare geı 59

nişl iğindeki Doğu Türkistan'ın zengirılik kaynt.klarını sömürmesine, in­ s;:ın gücünü esirler gibi çalıştı rmasına rağmen. emperyelist ihtiras­ ltrı sönmemektedir. Artık insan hak ve hürriyetlerinden yana olan devletlerin. kızıl emperyc.lizm;n hedeflerine sağlam teşhis koyması ve mukabil tedbirlere taş vurmc:sı zamanı gelmiştir. Doğu Türkistan Kurtuluş Daviisının Birleşmiş M i lletler'e getiriimesi . Kızıl Çirı'in vah� şet üzerine kurulu rejimin;n iç yüzünü ve istila ihtiraslarını ortaya koyan ilk müessir tedl;ir olacaktır. Sahip çıkanları hürriyetseverliğ:n sembolü ho.line getirecek bu temenni mizi : alakalı devletleri idare c­ c!enle;i n sağ duyusuna havale ed: ye ruz. Şimdi bir nebze. Doğu Türkistar . "ın ibre: dolu onsekiz y ı l l ı k esa­ ret günlerinden bahsetmek istiyon�m : Anayurdumu�un Kızıl s iyle azcp. ıstırap. korku.

Çin

işgalindeki

onsekiz y ı l ı ,

açlı k . sefalet ve

manevi

her saniye­

mahrumiyetler

içinde geçmiştir. Kızıl Çin'in. işlediği cinc:yetlerle bir cehennem ha­ l ine getirdiği Doğu Türkistan c:ha l i s i : çeşitli zulümlerin ve mahrumi­ yetlerin hükümsürdüğü Rus müstemlekesi

Batı Türkistan'ı

bile.

bir

iltica mahalli olarak görmeğe başlamıştır.

Kızıl Çin. Doğu Türkstan'da Türklerin topyekün imhasını hedef tutan bir milli katliam siyaseti takip etmektedir. Onsekiz sene zar­ fında korkunç metodlara başvurarak yüzbinlerce Müslüman Türk şe­ hid edildi. Farklı merhaleden sonra Doğu Türkisttn Türklerinin bütün .toprak. hayvan. mal. mülk. alet ve ed2vatını müsadereyi derpiş eden kı.;rarlar uygulandı.

Siyaseti; hak . hürriyet ve m i lletlerin dini ve milli benliklerine düşmanlık şeklinde temayüz f.den kızıllar. bütün hürriyetleri gasbet­ tiler. Halkı nefes alamaz hale getiren bir kontrol ve baskıyla , koca memleketi bir esirler kampına çevirdiler.

Doğu Türkistan halkının bin yıldan beri bağl ı bulunduğu İslam dini kanun dışı i lan edildi. Cami ve medreseler kapat ı l d ı , yahut ahır. depo, klüp. sinema. tiyatro. otel haline getirildi. İbadet, dini tedri­ sat ve dini merasimler yasakland ı . Dini eserler evlerden topland ı .

Dini kitap yazarları meydanlardc: kendi eserlerini yakmağa zorland ı .

D i n alimlerine Allaht• Taala'nın -haşc:- mevcut olmadı ğ ı . Mao-Tse­ Tunğ'un ·diri ilah· olduğu yolunda propagandrı yapmaları direktifi ve­ rildi. H a l ka domuz beslemeleri, ölüleri yakmaları

gibi, İslami emir

ve geleneklere tecavüz teşkil eden hususlarda baskı ycıpı ldı .

1 60

Kızı l Çin'in.

Doğı; Türkistan 'daki

nüfus politikası

icabı

Müslü­

mr.n Tür'.c kızları Çinli erkeklerle evlenmeğe zorland ı . Kızı l muhafızla� eliyle B

-

yürütülen

b:.ı

insr.nlık

dışı

kampanya

muvaffak

olamayınca

1 0 yaslı:rındaki Türk kızları : a i l e l erinden zorla alınarak Ç i n 'e gb­

türülc!ü. Bir yandan da. bakir toprakları ziraata r.çmak Doğu

Türkistan

topraklarına

Çinli

bahanesiyle.

göçmenler yerleştirild:.

Onsekiz

y ı l d a . 17 m ilyon dönümden fazla araziye, dört mi!yon Kızıl Çinli iskan e d i l d i . Türklerin binbir tehd itle. açaç ı na çal ışt ı r ı ldığı bu mi.ımbit ve stratejik shemmiyeti yüksek araziler b i rer birer Çin eyaleti hal ine getirildi .

1 958 senesir.de halkı komünlere se;kmak için yapılan zulüm ve işkenceler

insanlık

tarihinin

kaydetmediği

bir

vahşetle

yürütüldü.

Evler sahiplerinin gözleri önünde y2k ı l d ı . B i rer köleler kampı olan komünlerdeki Müslüm;ın Türklere t;ım bir klan hayatının iptidai sart­ ları yasatı l d ı .

Bugün komün üyeleri günde 1 B saat çalıstırı lmakta . buna kar­ ş ı l ı k ellerine i nsanca yasamaya elverişl i hiçbi r şey geçmemektedi r .

Doğu Türkistan 'ın yerüstü v e yeraltı zengir.liklE:rinin, zorla çalıştırılan Türkistan halkı eliyle değerlend i r i l mesi sonucunda 38.500 adet işletme ve fabrika ku�ulmuş. Kızıl Çin endüstrisi Türklerin s ı rtından geliştiril· miştir. 1 .800 den fazlası büyük i şletme olan bu fabrikalar vasıtasıyla Türkistan'ın zenginl ikleri Çin'e taşınmaktaciır.

Kızıl Çin emperyal izminin yok etmek isted i {) : hedeflerden biri­ si de. milli d i l ve kültür olmustur. Türk d i linde tedrisat yasaklanmı ş .

Türkçeye

sisteml i

seki l de Çince

ke::meler

sokt!lmağa

çal ı ş ı lmıştır.

M i l l i kültür ve bağ ımsızl ık savası nda bncü olacakları ndan süphele­ ni len m i l l iyetçi münevverlere karşı bir korkutma ve yı ld ırma pol iti· kı:sı takip edilmiştir. 11P.antürkist,>•, ccPt-ni slimish>, 11Halk düşmanı

u İr.kılip rleyhtarı n, •Amerikan ve Rus kişi

tevk i f

C&SUSUtt,

.. .

gibi ithamlarla 1 .200.000

edilmiş, 300.000 Doğu Türkistanlı,

halkın

�özü önünde

iskencderle ölC:ürülmüstür. Çinliler. bugün Doğu Türkista n · ı . tarihte olduğu gibi H i ndistan .

Peıkistan. Afgar;istan .

Batı Türkistan·

Ortadoğu

ve

hatta

Avrı;pa'ya

yayı l mak i ç i n bir köprü b;ışı olarak görmektedirler. Kızıl Çin'in Doğ..ı Türkistan'da 350 bin muvazzaf . 1 m i l yon yedek olmak üzere 1 ,5 mil­ yona yakın işgal ordusu sch i l i nden

başlayan

bir

bulunm2 ktad ı r . demir

yolunu

Kızı l

Çin,

U rumçi 'ye

Büyük kadar

Okyanus u l aştırmış

Doğu Türkistan İ nsr.n l ı ktan Yardım İstiyor

-

11

bulunm"ktadır. Bu yol . Türkistan-Sibirya demiryollarına eklendiği z<ı­ man. dünyayı tehdit eden kuvvetlerin. Pasifik'ten Karadeniz'e kadar i rtibatı

sağlanmış

olacc:ktır.

Bu, i nsanlığın başındaki

büyük tehlikeyi bertaraf etmenin

gane çaresi , Doğu TGrkistan'ın

esaretine

bir an evvel

ye­

son veril­

mesi ve Kızıl Çin'in tehlike bölgelerinden uzaklaştırı lmasıdır.

Bu sebeple hür dJnyaya tekrar tekrar sesleniyoruz!

Bütün dünya Müslümanlarının ve hür dünyanın Doğu Türkistan meselesi Üzerinde ehemmiyetle durmaları ve Doğl! Türkistan·ın kur­ tuluş mücadelesine maddi ' ve manevi yardımda bulunmaları icap eder.

B i lhı:ssa Müslümanların. Doğu Türkistanlı Müslüman halkın şahsında. İslam inançlarına yöneltilen tecavüzlere karşı çıkmaları gereklidir.

Bugün Doğu Türkistan M üslümanları . uğradıkları korkunç zulüm ve felaketlere rağmen büyük-küçük. erkek-kadın fert fert inançlarını ve haysiyetlerini koruma savaşı içindedirler. Bir milyar

gözü dön­

müş kızıl sürüs ü . on milyor.luk Doğu Türkistan halkının kalbinden is­ tiklal aşkını söküp atamamıştır. İstiklal aşkı yüzyıllardan beri Çin'la mücadelede

bulunan

Doğu

Türkistanlı ların

kalbinde,

sönmeyen

bir

ateş halinde için için yanmaktadır. Geride kalan 1 8 yıllık işgal dö­ m:minde kardeşlerimizin defalarca baş vurdukları

umutsuz

kurtuluş

hareketleri. bunun en canl ı delil idir.

1 950 yıllarında büyük mücahid Osman Batur ve arkadaşları tara­ fından yürütülen s i lahlı mukavemet hareketi, bu kahramanların şeha­ detinden sonra destan hal inde

hafızal;;; ra

nakşolunmuştur.

Son

on

sene zarfınd:: Kutubi"de Orazbek. Altay'da Şirdiman. Kuça'da Mehmet N iyaz. İ l i 'de Abdurrahman. Turfan'da Abdüsselam. Toksun'da Mehmet Niyaz. Hotan'da Abdülhamit Damolla. Fetheddin Mahdum, Karakaş'ta Ptşa Hanım'ın liderliğinde yürütülen

başkaldırma hareketleri olmuş­

tur. Halkın pasif mukavemeti hiçbir zaman kırı lmamıştır. Yalnız 1 950-53 yı l ları an;sında Çin birliklerine 571 defa baskın yapılmış, 1 490 büyük sabotaj hadisesi vukubulmuş ve hükümet binaları 2 1 3 defa ateşe ve­ rilmiştir.

Ne yazık ki. bütün başkaldırma hareketleri

dışardan

herhangi

bir destek göremediği için Kızıl Çin sürülerince bastı rılmaktadır. Bü­ tün bunlara rağmen Kumul, Çerçen . Çark ı l ı k . İ l i . Altay ve Tarbagatay bölgelerinde. geri llaların faaliyetleri devam etmektedir.

1 62

Ancak Dcğu Türkistan'ın. Müslüman kardeşlerinin ilgisizliği. hü· dünyanın alakasızlığı dt:vam ederse, Doğu Türkistan halkı kısa zaman· da yok c.laccktır. Bıışlar.gıçta da işı:ret ettiğim g ibi bu sonuç insanlık t&rihinin en büyük yüz karası olacaktır. B i r yanda küfrün teşkiliitla'l· r. :ıs 1

milyarlık sürüsü. öbür yanda 10 milyonluk yüreği yara l ı , ha·

misiz Doğu Türkistı:r. lıalkı . . . Bu tablo değişmedikçe Allah·u Taala'nın • Li':tün mü'minler ancak kardeştirler• hitabına muhatap olan Müslü· m:.nlar dünyevi ve ı•hrevi mesuliyetten kurtulamayacaktır. Bu tablo dcğişme::likçe

insenlık haysiyet i . hürriyet, hümanizma ,

medeniyetçi­

l i k sloganları üstünde yükselen hür dünyanın utı:ncı son bulmaya· c<oktır.

Kızıl Çin; dünyanın müşterek bir tehl i kesidi r . Bu tehli keye kar·

şı koy mak için. Doğu Türkistan'a yard ı m eli uzetmak vecibesini far· kctmiyecek bir dünya, gaflet içinde

boğulmaya

Allah, hem anayurdumuzun, hem dünya n ı n ; viyat düşmanlarından

kurtulması

için.

mahkum

demektir.

insanlık ve mene·

hürriyetsever

insanl ı k

cami·

asına yardı m etsin. 25. 9. 1 967 İsa Alptekin Doğu Türkistan Hükümeti Sabık Genel Sekreteri

1 63

i$GALIN 22'NCi YILI DOLAYISIYLE NEŞREDiLEN BiLDIRI

Büyük Türk millE�ine, islim alerr.i ve hür dünyaya sesleniyoruz : Bir zamanlar bir ülke vardı . Havası hür. topragı hür. suları hür. insanları hür. hc;yvanları bile hürdü. Ceylan gözlü kızları elma yanaklı ; arslan pençeli erkekleri şahin bc:kışl ı yd ı . İhtiyarları şefkatl i ve rahim. gerıçleri edepli ve sayg : l ıyd ı . Zengi n i n i n sofrası herkese açıktı : fakirinin s ı rt ı pek, karnı tok idi. Mekteplerinden i l i m ve irfan, ahlak ve nizam fışkırırd ı . İlim ve medeniyette dünyanın merkezi olmuştu. Dogu ve Batı i l i m lerinin birbirine aktarı lmasında, insanlıgın müşterek malı olan i l i m v� medeniyetin devam l ı l ı g ı n ı saglamakta birinci rolü oynamıştı . Bu ü l kede oturan i nsanların Türklüge, İslam'a ve ins:ııJ ıga, tarih sayfalarına sıgma ­ yacak kadar büyük hizmetleri o l muştu. Bu sebeple. bütün dünyaca bilinir, adı hürmetle ve minnetle anılırdı. Doğudan batıya mal götürüp getiren kervanlar, tarihi «İpek Yolu

..

bu topraklardan geçer ve muhafız dahi kui­

lc.mmazlard ı . O ülkerıin evlerinde de kapılar vard ı . fakat kilit nedir bilin­ mezdi. Çünkü o ül kede mal . can. ırz ve namus emniyeti tam i d i . Vel­ hasıl öyle bir ülke idi ki, güleni şöyle dursun, aglayanı bile bahtiyard ı .

Bu ülke, fası lasız 2500 sen e l i k Türk yurdu olan Türkistandı .

Bugün art ı k o ülka b i r • ül k e · degildir. Parça parça edilmiş, sözde devletçiklere ayrı lmıştır. Ne hava s ı , ne topragı , ne suları ve ne de in­ sanları ve hayvanları hürdür <ırt ı k . Kızların ı n yüzü soldu. gençlerinin pençesi gevşed i . gözlerinde fer kc-lmad ı . O derece zulme. açlıga ma­ rnz kaldı o ü l kenin insan ları . . . Ne ki msede sayg ı l ı olacak hal. ne de şefkatli ve rahim olmaya mecal kaldı. M ektepleri kapc.tı l d ı , i l i m ocakları söndürüldü. Bugün artık o ül kede büyük alimle:. insan lıga hizmete ko-

1 64

san adamlar yetişmiyor, yetiştirilmiyor. Kızıl b i r çemberin içinde b;.ı­ lunan bu ülkeyi , insa n l ı i< b i l miyor. adını işitmiyor. Bu ülkenin ai leleri c!sğıt ı l d ı . Kadınları, kızları ve çocukları bili nmez uzak diyarlara; erkek­ leri esir kamplarına sevkedi l d i . O ülkede doğudan batıya yine kervanlar gider gelir. Hem de motorize kervanlar. Lakin bu kervanlar o ülkeden mal götürür. emek mah:;ulü madeni , zirai ve hayvani her türlü ham ve mamül madde taş ı r zalimler ülkesine ... Ve oradan açl ık, gözyaşı , k ı rbaç. zulüm ve ölüm getirir.

Velhası l bir zamanların hür Türkistan' ı ; zalim Moskof ve Çin"in emperyal ist idaresi altında pa,ça parça edilm;ştir. Yirminci asrın ikin­ ci yarısında sömürgelerin istiklale kavuşmak için yarışa girdiği bu de­ vi rde Türkistan esir. Türkler esirdir.

Esir Türkler ve esir Türkistan bir beyannamenin sayfalarına sığ­

maz. Bu sebeple. k ızıl Çin esareti altına g i� işinin 22. yılı olması dolayı­

sıyle biz sadece • Doğu 1 ürkistan Faciası •ndan bahsedeceğiz. Bütün hür Türklere. bütün Müslüman alemine ve bütün hür dünya m i l letlerine b!J faciayı dı;yurmaya çalı şııc&ğız.

DoğL� Türkistan, Büyük Türkista n ' ı n bölünmez bir parçası , adı üs­ tür.de. Doğu kısmıdır. Tıpkı Doğu Anadolu. Batı Anadolu ; Doğu Ameri­ ka, Batı Amerika gibi. 2500 senelik bir Türk yurdudur ve halkı bugün dahi. emperyalist Çin'in getirip yerleştirdiği Ç i n l i ler hariç, tamamen Müslüman Türktür. Nüfusu 10 m ilyondan fazladır. Çin-Moğolistan-Sibir­ ya-Batı Türkistan-Afgsnistan-Pa kistan-Hindistan ve Tibet aras ında, Altay ve Tanrı dağlarının, Taklamakan çölünün kapladığı 1 .828.4 1 2 kmZ bü­ yüklüğünde bir ülkedir. Tarihte halkı hep hür yaşamış, siyasetinin de­ ğişmez bir düsturu · Batıya açı l mak ve akmak• olan Çin'i durduran tek kuvvet olduğı; için tarih boyuncıı defalarca Çin'in saldırısına uğramış­ tır. Sadece son 200 senede dört defa Çin ve bir defa Rus işgaline maruz kalmışt ı r. En son olara� 26 eylül 1 949'da resmen istilasına karar verı­ lerek, 13 ekim 1 949'da fiilen Kızıl Çin tarafından istila edilmiştir. Hal­ k ı n ı n devaml ı olarak ay"'klanmasına rağmen (22 senede yüzden fazla) bu esaretten henüz kurtulamamıştır.

Doğu Türkistan. bütün tarih boyunca Türk devletlerinden bir ço­ ğunun rr.erkezi ol muştur. Eskiden beri hayvsncılığı ve zi rai mahsulleri ile ün salmıştır. · Ergenekondan ç ı kış • devrinden beri dem i r maden­ leri ve a ltın ocakları işleti lmektedir. M i l letlerin sanayi leşti ğ i , buhar, atom ve elektronik devrini yaşadı ğ ı son iki asırda devaml ı dış müdaha-

1 65

leler ( Moskof ve Çin müc!r:haleleri)

yüzl:nden zir:.!at, hayvancılık ve

sanr:yide gereken inkışafı gösterememiştir. Bu sebeple fakir ve güç­ süz kalmıştır. Gene de. mc:hsullerinin bol l uğu ve çeşidi , hayvancılık t:a­ kımınden zenginliği devam etmiştir. Bu yüzden. Moskc.f ve Çin'in gözü bir gün olsun Doğu Türkistan'dan ayrılmamıştır .

1 949'da Kızıl Çin geldiği zamc:n 1 1 .500.000 baş koyun. 1 .600.000 bas sığır. 780.000 baş at. 68.000 bas merkep ve 20.000 baş deve vard ı . Kızıl Çin. halkc:. et yemeği yesak ederek on sene içinde [ 1 949- 1 959) koyun adedini iki misli artırd ı [22 milyon). uzun ve ince yünlü koyunlardan . elde edilen yün 1 960 da Amerikadan. 1 962'de Avustralyadan fazla idi.

1 950-1958 arasında Doğu Türkistan'da üreti lip Kızıl Çin'e sevkedilen hayvani istihsal maddelerinden bazıları ve m i ktarı şöyledir: 1 .759.00:) baş koyUn. 1 28.000 baş at. 6.405.000 adet kayun deri s i . 2.600.000 takım deri elbise. 4.600.000 çift ayakkabı, 5 . 1 99 ton yün. 985 ton süt mamü l ü . Şurasını kaydedelim k i , Doğu Türkistc:n'a yakın küçük bir bölge­ de. en kötü cinsten ve çok az mikt2rda yetişeni hariç. Çin'de at ve koyun yetişmez.

Doğt• Türkistan·ın i k inci zenginlik

kaynağı

zirai mahsulleridir.

Kızıllar geldiği zaman. memleketin ancak %23 'ü ekime elverisliydi ve sadece vadiler ve nehir yataklarına inhisar ediyordu. Kızıl Çin. yerli halkı cebrer. çalıştırarak. çöle sürerek Taklamakan çölünün mühim b:r kısmını ıslah etti. 1 949 - 54 arasında 400 km uzunluğunda büyük kanal .

4000 civarında memba. 1 000 kadar kaarız c:çarak ve eskileri de ıslah ederek on sene içinde ( 1 949-59) ekilebi len arnziyi

•,.

5a·e çıkard ı . Bir

misc:I olmak üzere su bilgileri verelim: 1 952'den 1 959 senesine nisbet­ le hububat ekilen arazi artısı � . 1 7, hububat artışı O.O 50: pamuk akilen ım:zi artışı %26. pamuk artısı %204 ; yağ l ı dane ekilen arazi artı�ı % 62, yôğlı dane artışı % 98'dir. istihsaldeki artışın arazi artışından çok fazla olusunun sebebi, gübreli ve sulu z : rEoata çok fazla ehemmiyet verilmesidir. Öyle ki. her fert gür.de muayyen miktarda insan ve hay­ vıın gübresi getirmeye mecbı!r tutulmuştur.

Doğu Türkistan'da akla gelen her türlü ziraat yap ı l ı r. Mahsulleri­ nin çeşidi ve kalitesi bEokımından. dünyada birincidir denilse sezadır.

Ezcümle mahsul çeşitleri şöyledir: Hububat 10, yağ danesi 1 0. sebze 25, i laç otu 30. meyve 20. çiçek 35, kavun 22, elmıı 34, üzüm 1 3, şef­ tali 1 1 . kayısı 9 ve armut 5 çeşittir. 1 958'de 88.000 ton ve 1 959'da 281 .000 ton pamuk istihsal edilmişt:r. (artış % 320) 1 959'dan itibaren

1 66

senelik hububat istihsa ! i 5.970.000 ton. yağ l ı dane istihsali 324 .000 ton­ dur. 1 959 da yalnız Hoten vilayetindeki bir ipek fabrikasında 1 40.000 ton ipek ve Urumçi'deki bir şeker fabrikası nda 30.000 ton seker ıstih­ sal edilmiştir.

Dönüm başına elde edilen mahsul artışı, bütün dünya rekor se­ viyesini geçmiştir. 1 949'a nisbetle. 1 950'de hububattaki artış . pamukta 0. o 34 . yağlı danede <:o 22 dir.

0. o

28.

1 950·58 arasında Doğu Türkistan'da üret i l i p Kızıl Çin'e götürülen zirai istihsal maddelerinden bazıları ve m i ktarları şöyledir: 71 . 640 ton bt!ğd<oy. 22.424 ton fasulye. 345 ton kurutulmuş kavun, 2 1 5 ton kuru üzüm. 1 959'da i h raç edi len meyva 1 . 1 30.000 tondur. Ve gel i ri tamamen Kızıl Çin'e gitmiştir.

Yukc:rda arzetmişti k. 200 senedir devam l ı dış baskılar ve istila­ lar yüzünden Doğ"' Türkistan asrın icaplarır.a uyc:mamış, bilhassa ye­ raltı zE:nginlik lerini kesif ve i şletme i m kanı bulamamıştır. 1 934-43 ara­ s ı nda Sovyetler. işgal ettikleri Doğu Türkistan · ı , krnş karıs tetkik edip. o güne kdcr bilinmeyen ve tahmin edi lmeyen birçok maden yatakları keşfetmişlerdir. 1 949'daki Kızıl Çin istilasından sonrada 300 kişilik bir Çin mütehassıs jeolog heyeti. daha modern aletlerle btı aramayı yen i · lemi ştır. Neticede ç o k zı:: n gin petro l . d e m i r . kömür. uranyum. a l i m i nyum. _ o:ltın. gümüş. wolfram. kalay. kurşun. bakır. çinko. molibden, elmas. civa. taşml'm. tuz. samuK, amonyak. kükürt.

mika

vs . maden yatakları

keşfedi l miştir. ·Bunların rezervi hakkında bir kaç misal vereli m .

Sadc.ce iımrı dağlc m n ı n güneyindeki iki dağda kömür rezervi 49 milyu tondur. 1 959'da kömür istihsali 250.000 ton i d i . 1 950'deki tahmi· ni petrol rezervi 1 20 m i l yon ton i ken . 1 964 'de bu tahmin 1 60 m i l yon ton olmt•ştur. Kızıl Çin'de. çok az miktardı: ve Doğu Türkistan yakınınd::ı petrol vardı r ve Doğu Türkistan petrolü Kızı l Çin'in ;htiyacının %57'sini kıırşı lamaktadı r . 1 D57'de sadece i k i petrol işletmesinden 1 .500.000 ton petrol istihsal edilmiştir. Demir rezervi

10 mi lyar tondur. İstihsale

bir misal : 1 962'de sadece Kumul vi layetindeki demir-çel i k fabrikasında 600 bin ton çeli k ve 800 bin ton dökme dem i r istihsal edi l miştir. Bütün memleket toplam altın rezP.rvi 37 m i l yon ton tahmin edilmiştir. Yaban­ c ı mütehassıslara göre Lırcınyum rezervi 12 tri lyon kwh ( k i l ovatsaat) dır. İ k i kızıl dev : Sovyetlerin. Çinli l erle araları ıyı iken. 1 953-59 arasınci'l beş u�ar.yum işletmesindeki isti hsal 4 .680 kg idi. ı 67

Kısaca Çin kaynakları . Doğu Türkistan · ı n wolfram, moblibden ve kolay rezervi için · dünyada birinci • . manganez, kurşun, alüminyum ve fosfor rezervi içinde • kazmak it bitecek gibi deği l · tabi r i n i kular':'Tlakta­ d ı r.

Bütün hür Türklere. M üslüman alemir.e ve hür dünya m i l l eterine hite;:ı ediyoruz: Acaba bu kadar geniş izahatı niçin verd i k ? Sunun içiıı : Kızıl Çir. bugün kuzu postuna bürünüp. hür diınya mil letlerini aldatarak Birleşmiş M i lletler · e g irmek istemektedi r. Böylece. ilk hamlede. devleti ­ ni ve zulmün;,i meşrulı:ştırmış ve bütün m i l letlerin tasd i k inden geçir­ miş olacaktır. Bir kısım Müslüman devletler onu tanımış ve siyasi ve ticari münasebetler kurmı;şlardır. Yegane hür Türk devleti Türkiye'de tanıma yolundadır. Bir an düşünül s ü n : Kızıl Çin'i 1 0- 1 5 senede atoma sahip olacak güce eristiren faktör nedir

•

Tabir caiz ise. · bu deği rme­

nin suyu nereden gel mişti r · - anlaşı l s ı n istiyoruz. Esir Tü;kistı:n'ın ve esir Türklerin feryadı dl'yulsun istiyoruz. 2500 senedir var olan ve dai· ma Doğu Türkistan'da yasamış olan b i r mil let. 750 m i l yonluk bir kit­ le içerisinde ass i m i l e edilmek. eriti lmek. kısaca yok edi lmek istenmek· tedir : bilinsin istiyoruz. İdeolojik görüşü farklı olmakla beraber, kızıl Çin evvelki Çin dev­ letlerinin bütün siyasi emeller:nin varisidir. 2000 senedenberi, Batıya her akınında Çin'i durduran . daima Türkler olmuştur. Hem de her za· man Çin'in onda biri kadar bir nüfusa sahip olduğu halde. Kızı l Ç i n b u n u n idrakindedir ve artık. önünü kapatan bu kuvveti y o k etmek ka· rerır.dadı;. Bunu yapmakla dünyanın e n zer.gin topraklarına sahip ola­ cağı gibi . Batı 'ya yapacağı akınlar ve diınyayı istila için en mühim bir üssü elde etmiş olacaktır. Ayrıca Batı'dı:n. Sovyetlerden gelecek saldırıyı da. bt! müstahkem kale önünde durdurma imkanına kavuşa· caktır.

Kızıl Çin idareci leri bunun için ilk hamle ( 1 949'da) 700 bin Türk'ü öldürmüşler ve 1 .200.000 yetismiş insanı da iş kamplarına sürmüşler­ dir. Evdeki k(:sığa varıncaya kadar halkın her şeyini almışlar. şehirleri boşaltıp ahel;sini Taklamak&.n çölüne sürmüşlerd i r . Bc.ş evlere Çinden getirilen muhacirler yerleştirilmiştir. 1 949'da Çinliler nüfusun ancak 0,oJ'ü iker. bu nisbet 1 962'de % 45 olmuştur ( 2 mi lyon 1 00 bin). 1 959 ·. daki Çinli mikdarı ise. 4.500.000 i d i . İşkE.nce çeşitleri a k l a hayale gelmeyecE.k kadı:r çeşitli v e vahşi· cedir. Öl�ürülenlere sahip çıkmtk. almak, gömmek, hele merasim yap-

1 68

mak ve •ah. of! . diye ağlamak dahi yas<:ktır. Olüler gübre fabrikalımna sevkedilmektedir. Zate:ı din yasaklanmış, mezarlar kaldırılıp yeri tar· la yap ı l mıştır. Bu kadar istihsalden Doğu Türkistön halkına düşen gö:.! yaş ı , açlık ve ıstıraptır. Fert basına ayda 800 gram et veril mektedir. Şekeri. sc:dece beş yaşından küçük çocuklar yiyebilir ve miktarı ayda 500 gr;::; :r. d ı r . Bunlara uımo:.:ıanır. cezası ölümdür.

Kızıl Çin idaresi . Tür!<leri Ç i n l i lerle

evlenmeye zorlamaktad: �

Evlenmeyenlere yapılan ez;yet akı lları durdurur. Karı-kocayı birbirinden ayı rmc:kta, kadınları ve genç kızları, doğar doğmaz ailesinden çekip öldığı çccuklarla brlikte Çin'e ve erkekleri iş kamplarına sevketmekte­ dir. Çinlilere • Çinl i · veya • H ıtay . demek, •Türk • . •Türkistan•

gibi

Türklüğü hatırlatan kel i meleri kullanmak yasaktır. Şiddetle takip edi­ lir. Mao'ya • diri Tanrı • ve Türkistan·.: · S i nkiang • demek mecbl ' ridir. g i rerken kendi l erine

Oysa Kızıl lar 13 ekim 1 949'da Doğu Türkistan·a

· Doğu Türkistan H ıı l �< Kurtuluş Ordusu • adını vererek güya kurtarıcı rolü c;ynuyo;lard ı . Bu · kurtu l u ş • u n ( ! ) neticesi • ölüm • ve • sömürge­ cil i k • oldu.

Düryl' Türklüğünün son bağımsız kalesi; Türk aleminin ümit kapısı, Aziz Türkiyeli brdesleri:niz!

Tr.rih boyunca Tiırk'ün i lahi kudretinin tezahürlerini gören Türklük düşmanla�•. b i r yandc:n esaret altındaki Türkleri imhaya devam eder­ lren. bir yandan da esir Türklerin tek uml•du son kalemiz Türkiye'mizi p;:rçalamağc:. devletimizi yı kmağa gayret etmekte ve kendi lerine • Halk Kurtuluş Ordusu • adını vererek. Türkistan faciasının bir esini Türkiye'­ nıizde de hazırlamağa gôyret göstermektedirler. Şu elim y ı l dönümü münasebetiyle gafillere tekrar hatırlatal ı m k ı .

B İZDEN İ BRET ALSI NLAR ! Bizler dünyanın e n korkunç yol ları n ı . dağları nı aşarak kuş uçuşu 2500 İ\m.lik mesafey i ; CENNETIEN kaçmak için değ : I , b u yeryüzü CEHENN E M İ N E . b u i l i klerine kc:dar sömürülmeye . b u z i � ­ l e t . işkence v e vahşete tahammül edemediğimiz i ç i n v e b i r de bu utanç verici barbarlığa gözleri kör. kl!lakları sağır olar.lan ikaz etmek. onlardan istiklal imiz için yard ı m talep etmek için kc:tettik.

Bütün hür dünya mil letlerinin gözünden bu zulüm ve yağma sak­ k:nmaktadır. 1 945'den sonra ell iden fazla Asya ve Afrika sömürgesi hürriyete kavuşmuştur. Bunların içinde bir tek olsun Sovyet ve

Kızıl

1 69

Çin sömürgesi yoktur. Birleşmiş M i lletler'in · Self-Determination • pren­ sibi ne oldu. 1 00 bin mevcutlu kabilelere bile hürriyet veril i rken. tarih­ te şan ve şerefle yaşamış. medeniyetler kurmuş. 60-70 milyonluk bir m illetin. en zalim iki emperyal istin pençesi altında inim inim inlemesina göz yummak müslim-gayrimüslim, bütün hür dünya m i lletleri için. en azından yüz kızartıcıdır.

Hür dünya milletleri biz i . esir Türkleri ve e � ir Türkistan·ı düşün­ mese dahi , uzakların yakın olduğu şu devir�e. sırf kendi menfaatleri için. · Sarı Tehlike •yi. • Cin Tehlikes i • n i düşünmelidirler. Doğu Türkistan. Kı­ zıl Çin'in batıya ve güneye. oradan Orta-Doğu"ya ve bütün dünyaya yayılması için bir atlama taht�sıdır ve bugün bu imkan elindedir. Kızıl Çtn'in atom enerji kaynakları ve üsleri de buradadır. Kızıl Çin'in bütün ı;tratejik ham maddelerinin kôynağı ve deposu

Doğu Türkistan 'dadı r .

Dogu Türkistan esaretten kurtarıl ı rsa K ı z ı l Çin"in eli ayağı budanmış olur.

Sovyet kaynaklarından en son hcıbe r : · Kızıl Çin. Batı 'ya doğru do­ kuzunclı akınına hazırlanmaktadır. • Ey hür dünya milletleri ! Bunun se­ kizini Türkler durdurdu. Dokuzuncusunu da yine Türkler durdurabilir.

Pek yakın bir zamanda bu anlaşılacaktır. Korkarız ki, yarın çok geç olacaktır ... 25.9.1971 İsa Alptekin Doğu Türkistan Hükümeti Sabık Genel Sekreteri

1 70

E S i R Mİ LLETLER H A FTAS l ' N I N i LAN E D i LI S i N I N 1 2 N CI YILI D O LA Y I SI YLE N ES R E D ILEN B i LD i R i

H ü r ir.�.;ı nlık alerr:ine, İslam C:ünyasıne, Ve l:ıüyük Türk milletir.e çağrı mı zdır

.

1 2 yıldır, hür insanlık aleminin andı ğ ı Esir M i l l etler Hahası n ı , Do­ öu Türkistan Türklerinin hariçteki temsilcileri olarak ıstırapla anıyo­ ruz.

Fert hürriyet; ve milli istiklal gibi. asrımızde bütün insan l ı ğ ı n pay­ l aştığı idealler, milletlerin hayatında layık oldukları yeri bulmuştur. Asır­ lar boyu kölelik zincirini taşıyan ülkeler bugün hürriyetlerine k3vuşu­ yorlu. Siyah Afrika"da henüz millet haline gelememiş topluluklar. bugün teke� teker istiklal günEşinin ısı kları ile aydınlanmaktadır.

N e hazindir k i , emperyalizmin her şeklinin yıkılmağa yüz tuttuğl! çağ ı m ızda. kızıl emperyalizm. en iğrenç bir istibdadı devam ettirmeye çc.lışmaktad ı r. Bugün Polonya, Mecaristan, Litvanya. Ukrayna, Çekos­ lovakya , Letonya, Estorıya, Romanya , Doğu A:manya. Bulgaristan. Er­ rr.enisten. Azerbc:ycr.on . Gürcistan, Kuzey Kafkasya. Batı Türkistan, Ar­ m:vutluk, İtli l-Ural, Kırım. İç Moğolistan, Doğu Türkistan, Tibet. Kuzey Kore ve Vietnam dünya tarihinde görülmemi.ş bir dikt<.otörlüğün kırbacı c:ltında inlemektedir. Kızı l emperyalizmin Zl!lüm ve şiddet i ; firavun­ l;;:ı. nemrutları ve çarları geçmiştir. Tarif edilmez bir şiddet bu ülkele­ ri en kanlı vahşetle inim inim inletmektedir.

Kızıl emperyalizmin n:isli görülmemiş vahşeti ve insan haysiyetin;n ayaklar altına alınması karşısında. hürriyet nimetinin kıymetini bilen

171

hür mil letlerden bazı ları ve A B D :

temmuz ayının üçüncü haftasını

•Esir Miletlı;r H.1ftası.. olarak kabul ve ilan etmişlerdir. ·Böylece in­ sanl ı k . zulüm ve ş i ddet altında yaşamağa terk edilmiş hemcinslerini huırli;makl�. asgari vzzilesini yerine getirmektedir. Amerika "da bu halta. Kızı l emperyalizmin zulmü altında yaşama mücadelesi veren ve insan haysiyetine yakışmayan kızıl d iktanın zinciriyle bağlanmış olan milletlerin ıstırabı hatırlı:nır ve esir m i l letlerin kurtuluşu için dua edi­ lir.

A m erika'da 1 959'da kabul edilen esir miletler haftası ü l kemizde de bir müddetten beri gençliğimizin ve halk ı m ızın iştraki ile yadedii­ mektedir.

Ancak Türk M illeti için esir mil letler haftası daha geni� bir ma­ na ifade eder. Türk m i l l eti için. Esir M i � letler Haftası·na katılmak sa­ dece ir.sani bir vecibe değildir. Bu iştirak aynı zamanda hem m i l l i . h e m d e d i n i bir vecibe sayı lmalıdır. Zira esaretin içinde kıvrananların büyük ekseriyetini Müslüman-Türkler teşkil etmektedir. Sırp.

Yunan,

Bı.: lgar. Romen esiri Türklerle beraber Çin ve Rus zulmü altı nda inle­ yen Müslüman-Türkler"in 1 00 mi lyona yaklaşan sayıları göz önüne ge­ tirilirse. 'Esir M i l letler Hahası'nın Türkiye"miz için ne kadar ehemmiyet­ l i oldt!ğl! kolaylıkla anlaş ı l ı r. Afri ka'da. dünkü yamyam kabilelerin bi­ le. istikiallerine kavuştuğu çağımızda medeniyetlerin beşiği Türkistan·ın esir kalmasına vicdan dayanmaz. Fakat üzüntüyle belirteli m ki. esir mil­ le!ler arasında insanlık aleminin, M üslüman dünyasının ve Türk alemi­ nin en ::lakasına mazhar olmuş ülke. Çin zulmü altında inleyen Doğu Türkistan 'dır.

Uluğ Türkistan ·ın bölünmez bir parçası olan Doğu Türkistan. bu­ gün Rus emperyalistlerıni bile gölgede bırakacak bir zulmün uygulayı­ cısı olan Çin saldırganlarının isti lası altı nda bulunmaktadır. Rus em­ peryalistleri hiç olmazsa, istila ett ikleri ülkeye kukla bir cumhuriyet idaresi verdikleri halde, Çin emperya l i stleri böyle bir şeyi düşünmemek ­ tedirler. Zorla girdikleri ülkeyi , kendi vatanları sayarlar. İşte bu ıgrenç siyaset yüzünden, Doğu Türkistan adını bile değiştirmişler ve dünya m i l l etlerini aldatmak için Sinkiang deyip durmuşlard ı r . Bu adi yalan, ne yc:zık k i . uzun müddet insanlığı a l databi lmiş ve Türklerin anayurdu, Türk devletlerinin ana merkezi ve Müslüman-Türk kültürünün beşiği, Türk ülkesi, Müslüman vatanı Doğu Türkistan: uzun süre, Çin toprağı zc:nnedilmiştir.

1 72

Kızıl Çin emperyalistlerinin ihaneti bu kadarla kalmamıştır. Mu­ taassıp. gaddar ve şövenist Kızıl Çin. asırlık Türk yurdu ve Türk dev­ letlerinin kı�ruluş merkezi Dogu Türkistan Türklüğünü. en igrenç vasıta­ larla yok etmeye çalısmaktadı r . Bütün dünyayı. şeytani bir iğfal politi­ kasıyle oyalarken. Dogu Türkistan'ı bir Çin ü lkesi saymak, Doğu Tür­ kistan Türklerini de Ç i n l i l eşti rmek ve yok etmek ı:lçakl ığına devam et­ mektedir.

Kızıl Çin Doğu Türkistan'a ayak bastı ğ ı ndan bu yana . Doğu Türkistan Türklüğünün müstakil varl ı ğ ı n ı hatırlatan ne vc:rsa yok etmek için, hun­ har ve şeytani bir siyaset takip ett i . Doğu Türkistan'da halkı Çin zul­ müne karşı ayaklandı rması ihtimali olan ne kadar aydın. zengin ve din cıdamı varsa hepsini. herbiri için birer suç icat ederek dayanılmaz i Ş kencelerle şehid ett i . Kızıl Çin. Doğu Türkistan'ın müstakil varlığını

yok edebilmek i ç i n , birbiri ardı nca tertiplediği

15

günlük kampan­

ya ve hııreket neticesinde tam 1 .200.000 kişiyi zindanlara tıktı. Çinli emperyalistler bununla yetinmediler. Doğu Türkista n ' ı bi r Ç i n ülkesi haline geti rmek için. İslam dinini kanun d ı ş ı ilan etmek, mukaddes kitapları hocaların eliyle yakmak ve Allah'ı i n k_ara zorlamak. mezarları tarla yapmak . eski eserle�i yok etmek, m i l l i kültürü bozmak, d i l i ve sanc.tı Çinlileştirmek için hain siyasetlerine devam ettiler.

Türkistan Türklüğ'.iı ıün Çinlileştirilmeye zorlanmas·ı ve yok edilme­ s i tehlikesi karş ı s ı nda : mahalli komünistler bile Çin emperyal istlerini tenkit edince. Doğu Türkistan'daki zulüm ve yok etme siyaseti daya­ n ı l maz bir hal a l d ı . Şimdi Doğu Türkistun. Çin "den getirilen ç o k kalabal ı k Çin l i muha· cirlerle doldl!rulmaya başlanmıştır. Böylece kolonizasyon yolu i le asır· l ı k Türk yurdu Ç i n li leşt i ri l mek istenmeketedir. Kesif Ç i n muhacirleri Doğu Türkistan'a yerleşt i ri r ve sun'i bir nüfus fazlalığı meydana ge­ tirilirken, diğer taraftan Türkler Çinlilerle evlendirilerek Çinlileşmeye veya kitlevi kc:tliamlarla ölüme terk edilmektedirler. Türk nüfusunun azalması için. Türkler arası evlenmeler zorlaştırılmakta, buna mukabil Çinlilerle evlenenler ise övülmekte ve Ç i n l i lerle evlenme alkışlanmak­ tadır. Türk vı:rl ı ğ ı n ı yok etmek için çok ağır işlerde, g ıdasız ve i laç­ sız çc:lışma mecburiyetine yeni bir ıstı rap eklenmiştir. Bu da, iskana ve tarıma elverişli yeni araziler açma adı altında gizlenen imha hare­ ketidir. Bu hareketle şehi rlerdeki Türk nüfusu. ıssız çöllere akıtı l ı yor.

Ve çöl lerde su. g ıda ve malzeme yard ı m ı görmeyen Türk nüfusu sü-

1 73

r<ıtle yok oluyor. Ayrıca

ilaçsız ve tedı:visiz

kalan Türk

hastaları.

k ı su zamanda telef olup gitmektedirler. Doğu Türkistım'da Türk varlığı madC:en yokoluşa sürüklenirken. Doğu Türkistan'ın müstakil b i r Türk toprağı olduğunu bel irten her şey yok edilmektedir. Doğu Türkistan'ın folklorundan d i line. camilerinden eski sehir sı;r:arına varasıya kadar. ne varsa yok edilmektedir. İşte bugün dahi. Doğu Türkistan'da kalemin tarif edemeyeceği d illerin nakledemeyeceği, iğrenç zulüm devam etmektedir. Esir M illet· ler Hdtası 'iun 12. yıldönümünde zulümlerin en iğrencine düçar olan Doğu Türkistan hdkı . hür dünyadan. İ slam a leminden ve Türk mille· tir.den. komşı! ve aliikadar devletlerden aşağıdaki isteklerinin yerine getirilmesini ehemmiyet!e rica eder.

Hür insanlık alemi. Doğu Türkistı:n'ın Asya ve dünya için önemi· ni layıkıyle takdir etmelidir. Çünkü Doğu Türkistan, Asyanın k<ıl!:ıidir.

Stratej i k m<ıdenleri . yeraltı ve yerüstü zenginliği ve stratej ik mevkii dolayısiyle. son derece hayati bir ülkedir. Doğu Türkistan·a sahip olan.

Türkisten·a ve Asya'ya sahip olabilir. Hür dünya. Çin'in şövenist po­ litikası kı;rşısında taviz yoluna gitmenin ve Çin zulmü altında yaşayan pek çok m i l letin yok oluşuna seyirci kalmanın. kendisi için bir intihar olduğunu düşünerek, Doğu Türkistan'ın hürriyetinin, İnsanl ığın hürriyet g<ır-.ntisi olduğunu bilmelidir.

Bu bakımdan hür milleterden ve onların yetkili temsilcilerinden dileğimiz. Doğu Türkistun'ın istiklali meselesinin B i rleşmis M i lletler'da müzakere edil mesinin : Ooğl! Türkistan·a Çin muhacirlerinin getirilmesi· nin ve kitlevi katliamın durdurulmasının temin edi lmesidi r.

Bu d ileklere ilave olmak üzere. Doğu Türkistı:n'ın komuşularından ricalarımız şunlardır. Çin'in müstemlekesi h<ılinde bulunan iç Moğolis­ tan ve Tibet gibi Doğu Türkistan da hiçbir surette Çinli olmamış bi� vatan parçasıdır. Buna rı:ığmen Tibet meselesi B i rleşmiş M i l l etler'de üç sefer konuşulduğu halde. Doğu Türk �stan meselesi böyle bir talihe mazhar olamamıştı r. Ancak artan Çin tehdidi karşısında DoğL! Türkis· tan'ın komşularının da. Doğu Türkistan 'ın istiklali meselesinin kendileri için hayati önemini takdirde gecikmeyeceğine ve Doğu Türkistan'ın i stiklali meselesinde gerekli yardımı yapacağına inanıyor ve ümid edi­ yoruz.

Ayrıca İslam alemi için de. Doğu Türkistan ·ın istiklalinin temini meselesi, sadece insani bir vazife değil aynı zc.manda dini bir veci-

1 74

bedir. İslam aleminden Doğu Türkistsnlı Müslüman hsl k ; Keşmir, Fi­ listin ve Cezayir davasına k�rşı gösterdiği yakın alakanın aynını . gös­ termelerini din kardeşliği namına ısrarla ve hemmiyetle rica eder.

Son olarak Doğu l ürkistan Türkleri . büyük Türk milletinden. Do­ ğu Türkistan istiklali davasının B i rleşmiş M i lletlerae görüşülmesi için gerekli çalışmaları yapmasını ve şimdiye kadar gösterdiği daha da yoğunlaştırmasını diler.

desteqi

1 9.7.1 971 İsa Alptekin Doğu Türkistan Hükümeti Sabık Genel Sekreteri

1 75

KURBAN BAYRAMI D OLA YISIYLE NEŞRED iLEN BiLD i Ri

Büyük Türk milleti, İslamiyeti kabul ettikten sonra asırlarca onun bayraktarlığını yap­ m ı ş , bu uğurda kanını dökmüş. canını feda etmiş olan büyük m i l l etimiz. d iğer müslüman m i l letlarle birlikte Hac farizasını ve mübcırek Kurban Bayr<;mırn kutlamak saedetine bir daha e rişmiş bult!nm<ıktadır. Her yıl olduğu gibi . bu yıl da, yine bir kısım soydaşlarımız, inanan ve vazife­ sini yapan insanlı:rın huzuru ile kurbanlarını kesecekler, bayram na­ 'Tlazlarını büyük bir huşu ile kı lacaklar; bu suretle mübarek bayram bü­ tün güzell iğiyle Aziz Türkiye'mizde ve M üslüman ülke lerde kutlanmış olacaktır.

Aziz Türkiyeli kardeşlerimiz, Sizler Türk'ün hür ve müstakil son kalesinde bütün bu vecibeleri gönül h.,;zurn ile ve hiçbir baskıya, yasağa maruz kalmadan ifa ederken.

60 m ilyon ı rkdaşınız komünist Çin ve Rus çizmesi altında. İslam düş­ manlığı ve dinsizlik düzeni ile yöneti l mektedir. Kızıl Çin istilası altın­ daki Doğu Türkistan i l e Rus istilası altındaki Batı Türkistan ve diğer esir Türk Ulkelerinde M i.J � l üman Türklere en ufak bir dini hürriyet ve müsamaha gösteril meme. ı edir.

Korkunç bir vahşetle ı:nayurdumuz Doğu Türkistan'ı kasıp kavu­ ran. d i n i , mi lliyeti. kültüri.J ve istiklali i ç i n senelerden beri yüzbinlerce sehit vereıı Doğu Türkistanlı Müslüman Türk halkının İ slami inanç ve

1 76

kültürüne en iğrenç tecavüzleri yapmaktan bir an bile geri durmayan kızıl emperyalizm m illetimizi yok etmek için; ı

Bin yıldı.n beri mensubu bulL•nduğumuz İslam dinini

-

kanur,

dışı iliır. ettiler.

2

Mt:drese ve cami lerimizi kapatarak klüp, sinema. ahır. depo .

-

kahveh;ne. kışla ve Ç i n l i muharirler için mesken olarak kullandılar.

Hatta birçok carr.;lerimizin m ihrsoında · MAO TSE TUNG KÖSES i · aç­ tılar. Bu köşelere Mao'nun resmini veya büstünü ve din aleyhtarı kitap­ ları koydular. Ks�vehsne olarak kullanılan bu cami lere girenleri , Mao'­ mın resmine veya büstüne ta'zim etmeğe mecbur tuttular.

3 Din kitaplarını toplattırdılar . Ve bizzat din adamlarımızın eliy­ . le yakılmasını mecbur tuttular.

-

4

Müslüman Türk hslkının evlerinde aramalar yaptırdılar. Bul­

-

dukları din kitaplarını ev sahiplerinin veya hocalarımızın sırtlarına yük­ leterek, yahut boyunlarına asarak cadde ve sokakları dol aştırdı lar. Bun­ ia;ı mt:ydanlaro getirip din kitaplarımızı zorls yaktırdılar ve kendilerin. de ağır şekilde cezalandı rdılar.

5

Dini tedrisat ve her türlü ibadeti kat'i şekilde yasakladılar.

-

Ve bütün Türk mekteplerinde d insizliği öğreten dersler ihdas etti ler.

6

Doğu Türkistan radyosunda geniş ölçüde din sleyhtarı pro­

-

pagandalar yııptılar.

7

Her türlü yasak ve baskıya rağmen . namaz kılan. oruç tutan

-

Müslüman Türkleri tğır şekilde cezalandırdıl-.r.

8

Müslüman Türkleri. P.amazan ayında domuz eti yemeğe zor·

-

ladılar. Yemeyenleri çeşitli işkencelere tiıbi tuttular. Ve ağır ce:al:ıra çarptırdı lar.

9

-

Şehir. kasaba ve köylerimizin her birinde duvarlara din aleyh­

tarı dövizler ve afişler astırdılsr. Bu afişlerde yazıl ı olanlardan bir kısmı şunlardı r : • Din afyor;dur.• •

•

İslamiyet emperyalizmin hizmetindedir." İsliım dini Arap zenginlerinin arzu ve teşebbüsleri ile meydana

gelmişti r . • • Emekçilere İslim d ininin kötü olduğunu anlatmak: Ç i n Halk H ü ­ kümeti v e Komünist Partisi i ç i n hayati önem taşır . • · Her Müslümandarı

m u t 1 a k a

Ç i n 1 i

k a n ı

akmal ıdır.•

Doğu Türkistan İ nsanlıktan Yardım İstiyor

-

12

Müslüman Türk kızlarını dinsiz ve pis Çinlllerle evlenmeğe zorla­ dılar. Bu şerefsiz evllllğl kabul etmeyen Türk kızlarını şehit ettiler. Kız­ larımızın pek çoğu intihar etti. Türk kızlarını Çinlilerle evlendirmeğe muvaffak olamayınca e-10 yaşlarındaki kız çocuklarını ailelerinden zor­ la alıp Çin'e götürdüler. Birçok Türk anaları , bu acıya dayanamayarak intiher etti.

Türk lslam kültürünün tarihi eserleri camilerimizin büyük bir kısmını

yıktıler. D�ğu Türkistan"ın merkezi Urumçi'de ve tarihi medeniyet mer­ kezlerimizden Kaşgar'daki camllerimizin hepsini Kızıl Muhafızlar dozer­ lerle ortadan keldırdılar.

Şimdi

Kaşgar'da

bir tek cami kalmıştır.

400'e yakın cami tamamen imha edilmiştiı'. ·

Değll kurban kesmek. bayram yapmak ve bir bayram namazı bile

kılmaktan mahrum edilen Türkistanlı Müslüman Türklerin içinde bu­ lundLJkları bu feci durumu. Türkiye ve İslam alemine duyurur, onları unutmı:malarını ve din kardeşlerinin kurtuluş davalarına yardımcı ol­ malarını tı:ılep eder. Doğu Türkistan'lı Türkler adına bütün din kardeşle­ rimizin bayramlarını kutlarım.

Allah biz bilan.

1 7. 2. 1 970 lsa Alptekin Doğu Türkistan Hükumeti Sabık Genel Sekreteri

1 78

KURBAN BAYRAMI D O LAYISIYLE N EŞREDiLEN BiLD i Ri

Hür Türkiye'nin. dini ve milli bayramlarını kutlama inıkiınını bu­ lan hür lnsanl2rırıa!

Bizler. binlerce kilometre uzaktan. hunhar Çin zulmünden kaçarak sr-n bağımsız Türk yurdu olan Türkiye'mize sığınan dindaşlarınız, kan­ daşlarınız ve kardeşleriniziz. Bizlere, cnavatanımız Doğu Ti.ırkistan'daki Çin zı!lümlerini unutturacak dostluk ve k;.rdeşllk gösterdiniz. Bize hür Türkiye'mizde barınma imkanı verdiniz. Şükranlarımızı arz ederiz.

Bütün dünyanın hür Müslümanları ile bağımsızlığı ebedi sürsün di­ ye duada bulunduğumuz Türkiye'mizde, Kurban Bı;yramını kutluyoruz.

Bayramınız kutlu olsun!

Bı;yramınızı büyük coşkunluk. en samimi bağlılık ve minnet duy­ guları ile kl'tlarken. bütün Türklerin anayurdu, asırlarca bağımsız ka­

kn b:r ülke. dünya medeniyetinir. beşiği. lsliım-Türk külturünün hazi­ nes i , on milyonu aşkın Müslüman-Tıirk'ün yaşadığı Doğu Türkistan Türklerinin ıstırabını, bitmeyen çi lesini , yardım dileklerlnı unutmama­ nızı kelbimiz kanayarak sana duyuruyoruz 23 sene önce, komünist Çin sürüleri tarafınıt.n. işgal edilen; yerel� tı ve yerüstü zenginlikleri insafsızca sömürülen

butün halkı dipçik

altında köle olarEk çalıştırılan; hastalık, i laçsız l ı k . cehaletle birlikte; kitle halince katliam edilen; Çin'lilerle zorla evlendirı lerek Türk Kal­ mak ve Müslüman olmak imkanları Llı;akca elinden alının; canıileı:i. medreseleri, bütün İslami ve milli müessese gelenek ve vapıları yıkı­ lan. Doğu Türkistanlı kardeşlerinin ıstırabını unutmayacağınıza inanıyo­ ruz.

1 79

Su mukaddes bayram gününde. bütün dünyanın hür Müslümanla­ rı. huşu içinde bayram namazlarını k ılacaklar. kurbanlarını kesebilecek­ lerdir. Fakat. hunhar komünist çizmeleri altında inleyen bütün esir Türkler gibi. Doğu Türkistan M üslümanları da. en tabii hakları olan d i ni vazifelerini yapamayacaklardır. Yapmak isteyenler ise. toplama kı:mplarında. dayanı l maz Çin essretinden dahs kolay olan ölüm yol­ culuğuna çıkacaklardır.

Bu mutlu gününde; bütün ümidini sana bağlamış 60 m i l yon M üslü­ man-Türk'ün kurtuluşu için dua etmeni ; bütün şehitlerimizle birlikte.

Türkistan istiklal şehitlerinin ruhlarına fatihalar göndermeni ve Tür­ k;ye 'mizde yürütülen. · Doğu Türkistan'ın "urtuluş Hareketi •ne maddi ve manevi yardımlarını esirgememen i . dileriz .

1 972

Doğu Türkistan Göçmenler Cemiyeti Adına Başkan İs<ı Alptekin

1 80

'Bşk Yard ı mcısı Osman Taştan

TüRKIYE'DEKi K O M Ü N iST FAAL i Y ETLER KARŞ I S I NDA BAS I NA YAPILA N AÇIKLAMA

Kuzey Vietnam 'da Kızıl Çin'in kuklası Ho Şi M i nh'in ölümü üzerine Siyasal Bilgiler fakültesi (SBF) Fikir Kulübü ve Devrimci Öğrenci B i r l ı ­ ğ i 'n i n müştereken • Ho Şi M inh'i Ar.ma Günü • tertplediğini;

bahis

mevzuu toplantıda Doç. Dr. Türkkaya Atc:öv diye bi rinin de konuştuğu­ nu bildiren haberi üzüntüyle okuduk. Kızıl Çin'in imha politikası sonun­ da, yok olma tehl ikesiyle karşı karşıya bulunan Doğu Türkistan'lı sa­ hipsiz ve yardıma muhtaç on m ilyon Müslüman Türk adına teessür vtı üzüntülerimizi bildiririz.

45 milyon Türk'ün Büyük Türkistan'da Kızıl Çin ve Rus emperya­

l izmine karşı g iriştiği sayısız mücadelelerde, çeşitli iskencelerle şehit edilen Hoca Niyazlar. Sabit Abdülbakiler. Mesut Sabri'ler. Şerif Hanlar, Osman Baturlar. Münevver Kaariler. Ali H a n Bökeyhanlar, Feyzullah Ho­ calar g i b i . Türkiye'mizin asıl sahipleriyle öz be öz kardeş ve d i ndaş olan antiemperyalist, antikomünist mücahitleri anmak dururken ; Kuzey Vietnam halkını hak ve hürriyetlerinden mahrum eden, bu ülkede b i r polis rejimi uygulayan ve gerek kendi milletinden, gerekse d i ğ e r m i l l et­ lerden binlerce insanın ölümüne, milyonlarca

insanın sefaletine ve

esaretine yol açan . Mao 'nun kuklası Ho Şi Minh gibi bir cani ve v�tan hainini

anmak ;

onlar için yas tutup ağıtlar yazmak Türklüğün yüz

karasıdır.

Bu hareket. doğrud�n doğruya. Kızıl Çin'in diğer ül keleri de istila etmek için takip ettiği emperyalist kızıl gayeye hizmettir.

Bu hareket. Türikye'mizln Güneydoğu Asya ve hür dünya devlet­ l eri nezdinde itibarın ı . şeref ve haysiyetini sarsmaktan başka bir ga-

181

ye taşımamaktadır. Ve bu hareketlerin Türkiye'mize ihanetten başka bir izı.hı d;. yoktur. Zira. Kızıl Ç i n . Vietna:ıı da dah i l . Güneydoğu Asya ülkelerini istilA etmek istemektedir. B inaenaleyh Türkiye"mizde Ho Şi Minh için anma töreni yapılmas ı , Kuzey Vietnam'a yc:rdım için Türki­ ye'de bır dayar.ışma cemiyetinin kurulmak istenmesi ; Kızı l Çin'in isti­ lası ıçin hedef olan devletler nezdinC:e Türkiye'mizin şeref ve itibarını sıfıra indirir K<.. l dı kı. Kızıl Çin Vietnam'a yardı m b<;hanesiyle girmiştr. Yine K ız ı l Ç ı n 2 m ilyon kilometrekarelik Doğu Türkistan'ı ve buranı n a s ı l sa­ hibi on nı i lyon Türkü en vahşi metodl&rla sömürmekte ve i mha etmek­ tedir. Emperyalizme savaş açtıklarını ilan eden bu sahtekarlar, Kızıl Çin ile elele olduklarına ve Mao"nun kuklası Ho Şi M inh"e · HO AMCA· diye hitanettik lerine göre. hem fikriyat hem de zürriyet bakımından • Onlardan · olduklarını bizzat itiraf etmiş olmuyorlar m ı ?

O halde b u bedbahtlar Türk m illetinden değildirler. Bunlar b i r ihanet şebekesin: rı elemanlarıdır.

Biz K ızıl Çin Emperyal izminin altında inim ir.im inleyen DcğL• Türkıstan l ı lar olarak, bu ihaneti Türk m i lletine duyurL!r ve hr.inlerin tel 'i, Lderız.

Hareketimize m i l liyetçi Türk gençliğinin ve basınımızın da katıl­ masın ' : Türk milleti adına h&reket eden ve m i lletimize ihanet yapanları, şereflı milletımizin de tel'in etmesini d i leriz.

M ı l liyetçı Türk Gençliğinin ve milliyetçi teşekkülerin, esir Türk­ ler davasını desteklemek üzere bir yard ı m ve dayanışmc. cemiyeti kur­ malarını talep ederiz.

M&alesef. maarif sistemimizin esir Türkler hakkında gençlerimize bilgi vermeyişi yüzünden, bu türlü lhenete alkış tutanlar bulunmaktadır.

Bu itibarla Türk gençlerine esir Türkler ve Türk ü lkeleri hakkında bil­ gi verilmesi için milli eğitimimizde bugüne kadar geciken tedbirlerin bir an evvel a l ınmasını zaruri görür i l g i l i l eri ikaz ederiz Eylül 1 969 lsa Alptekin Doğu Türkistan Hükümeti Sabı k Genel Sekreteri

1 82

H O R DÜNYA MiLLETLERiNE, ESiR DOCU TÜRKiSTAN HALKININ ÇACRISIDIR.

Bizler. yeryüzünün cehenneminden hür dünyaya iltica etmiş insan· larız. Terkettiğimiz ve kurtuluş yolunda mücadele ettiğimiz anayurdu· muzda 1 O milyon Doğu Türkistanl ı . y ı llardır tarihin en korkunç ve gaddar emperyalizminin pençesine terkedilmiştir. Dünyanın en zengin yeraltı ve yerüstü servet kaynaklarına sahip 2 mi lyon krr2 lik bu ülkenin asıl sahipleri ; bu zenginliklerden. ölümü özleten korkunç vahşet sebebiyle bir nebze istifade edememektedir. ·Bu ülke Doğu Türkistan'dır. Moğo· listen. Bctı Türkistan. J.\fganistan. Keşmir, Tibet ve Çin ile sınırlı olup Çinlilerce • yeni i lhak edilen ülke· anlamına • Sinkiang • adı veri len. tarihi Doğu Türkistandır ... İ şte biz. bl! bahtsız ül kenin bahtsız insanları namına hür dünyayı ziyarete geldik. Gayemiz; doğru teşhis edilmed'ği ve kesin tedbir .:lınmadığı tekdirde. başta Rusya olmak üzere bütün insanlığın pek yakın bir geleceğini şiddetle tehdit eden • sarı tehlike·· ye karşı

hür dünyayı ikaz etmek. bu meyanda anayurdumuz Doğu Tür·

kisten 'ın önemini belirtmek, kurtuluşu hakkında hür dünyanın alakalarını ' talep etmektir.

Doğu Türkistan. Türklerin binlerce yıldanberi anayurdudur. Türk devletlerinin merkezi, Türk medeniyetlerinin beşi{li, Türk ordularının hareket üssü · ve medeniyetin hadimi olan atalarımızın bugünkü nesil· lerlmlze en büyük armağanıdır.

1

-

Çin İstilaları :

· Bu topraklar üzerinde tarihi emelleri olan Çinliler, 1 760 yılından itibaren Çin· Mançu imp.:ratorluğu tarafından iki defa. müteakiben

1 83

M i l l i yetçi Çin ve Kızıl Çinlilerce istila edilmiştir. Her istila sayısız mücedeleler ve kurbanlar neticesi bir istiklal ile son bulmuş; fakat her istikla l ; komşl". dindaş ve hür ülkelerin h imaye etmemeleri ve yardımsız b ı rı.kmaları. Ruslar·ın kalleşçe arkadtn hançerlemeleri neticesinde kanla boğulmuştur.

. istilaların en vahşisi. 26 eylül 1 949 da baslıyan Kızıl Çin istihi­

sıdır. Tarihin en korkunç jenosid hareketleri . emperyalizmin en c:zgı n tatbikı;:ı. şövc:ıizmirı e n muhteris. e n sadist saldırganlığı Doğu Ti.ı�kis­ tsn'daki · Kızıl Çin terörü. geçmişin ve geleceğin insanlığına io�et ve utanç verecek en korkunç örneğini teşkil etmektedir. Bu müthiş me­ zalime dı:yanamayan on binlerce Türk . tek tek veya kitleler halinde intihar etmiş yahut her tehlikeyi g öze alarak · denize düşen yılana scrılır• kabilinden Rusların esaretindeki Batı Türkistan·a sığı nmışlardır.

Bir kısmı ise uçsuz bucaksız Tibet yayla ları n ı . H i malayaların yalçın ve buzlarla kaplı zirvelerini aşarak. soguktan. susuzluktn. g ıdasızlıktan. açlıktan ve yorgı.;nluktar, yüzle:rce !ıurban vererek hür dünyaya

iltic::ı

etmişlerdir.

2

al

-

Doğu Türkistan'dakl Jenositten Kimler Mesuldür?

1 933"de kurulan milli ve müst<.kil Doğu Türkistan Cumhuriye­

ti. sayıca ve teknikce kendinden kat kat üstün Çin sürülerine karşı ba­ şarılı sav.:şlar verirken;

Çinlilerle anlaşan Ruslar. Doğu Türkistan'­

dan elde edecekleri birtakım menfaatler mukabili Çinlilere askeri yar­ dım yaparak Türkleri kalleşçe arkc:dan hançerlemişler ve Türk Devleti·­ nin yıkılması için Çinlilerle isbirliği yapmaktan çekinmemişlerd i . 1 933t943 arası. ismen Çin'e ; gerçekte ise Ruslara tabi olan Doğu Türkis­ tan'da on yıl zarfında 300.000 Türk tevkif edilmişt i r Bunlara çeşitll is­ .

iccnceler yı?pılmış. 1 00.000'i de katledilmiştir. Her türlü vı:hşet metodları ile Doğu Türkistanlılara on yıl kan ağlatmışlar. mücadele güçlerini erit­ mek için her çareye bas vurmuşlardır. 1 944-1 946 arası iyice alevlenen :-nllli kurtuluş mücadeleleri net i cesinde Doğu Türkistsn tekrar kurtul­ mak üzereyken. Ruslar. Çinlilerle yine işbirliği yaparak. milli kl!rtulu­ şumuza engel olmuslardır. 1 949'da l<ızıl Çin 'in Doğu Türkistan'ı istila­ sına yine Ruslar yardım etmişler ... i r b)

.

O zamana kadar bsğımsızlık için ç ı rpınan Doğu Türkistan'a

rr.uhtariyet dahi t a nım ıı ya :ı M i l l iyetçi Çin'e, Kızıllar kendisini maglup ettiği ve Milliyetçi Çin yöneticile;i Formoza"ya çek i l mek mecburiyetinde

1 84

kaldığı

zama n :

Doğu

Türkistanlılc.ra

istiklallerir.i

tanımas ı n ı .

Doğ ı ı

Türkistan'daki 1 00.000 kişilik Ç i n kuvvetlerinin si lahlarının yarıs ı n ı Tür· kistanlı lara tesl i m etm1:;sini teklif ettik. Böyle olduğu takdirde Doğu Türkistr n i ı lım n . Kızıl ç;n kuvvetlerine karşı kend: istiklalleri ve va­ tı:: n larının müdafaası için sevide v:: azimle müc<.dele edeceklerini söy­ ledik. Tek! ifimiz s iddet!c ı edded i l d i . Yan i . komünist de olsa. can düs· m;;nı Kızıl Çin yönet i m i n i Doğu Türkistanlı ları n kendi toprakları üze­ rinde kuracı;klıırı bir Türk yöneti m i ne tercih ett i . Kızı l kuvvetlere karşı Doğu Tüı kistan · da savaşmadan tesli m ol�u. Eğer istenilen yardım kendilerine verilmiş olsayd ı . savaşçı ve kı:: h raman Türkler kendi va­ tanları olan Doğu Türkistan ' ı kızıl istiladan kurtarm<.k için canla başla savaşacaklardı. M i l l i yetçi Çin 'in bu basiretsizliğini tarih. kara bir le­ ke · olarak kaydedecektir. cJ

Ke:za Türkistan·a komsu ülkeler: elleri nde hiç bir imkanı oı·

madığı halde kurtuluşu içi n mücadele bayrağını açan Türkistanlı lara en küçük b:r yardımda bulunmad ı kları : bu feci akibctc seyirci kaldıkları. e:ı küçük bir infial ve protesto gösterisi dahi yapmadı k l a r ı ; Kızıl Çirı !Jibi azgın ve muhteris bir tehliken : n kendi hudutlarına kadar yanaşma· sını sağladı kları için. bu melun istiladan büyük ölçüde mesuldürler. dl

Vlll.

yüzyılda.

hatta

milattan

önceki

y ı l l arda

Orta

Doğu

ve Ön Asya·yı, Afri ka'yı istila amacıyla harekete geçen Çin sürüleri n i n , Çin karasından taşmaların ı . binlerce şehit vermek pahasına önleyen. b:.ı suretle İslam dünyası ve Doğu Avrupa'yı, hatta bütün :nsanlığı ka· l&bal ık nüfusu ve çc.. k kuwetli assimile kaabil iyeti ile çinlileştirerek yok etmesine meydan vermeyerek insanlığın adeta doğu bekçiliğini ya· pan Türkista:ı Türklerid i r . Bu fedakar mil letin feci akıbetine seyirci ka· lan İslam &lemi i l e . · hür insa n l ı k · idealini şiar edi nmiş hür dünya devletlerin i n ; i nsanlığın gözleri önünde işlenen bu cinayetlere seyir· ci kalıırck. bir Mııcaristan. Çekoslovakya. Tibet. Cezayir Filistin kadar aliika göstermemekteki anlaşıl maz ısrarını da tarih atfetmeyecektir.

3

-

Doğu Türkistıın'ıia Rus ve Çin emelleri

Dcğı'. Türkista n ' ı n önemi. sEodece buradaki Türklerin kurtuluşu ba· kımından değildir. Aynı zamanda Türkistan Kuzey Asya, Batı Türkistan.

Afganistan. İ ran ve Ortadoğu İslam ü l keleri ile Güney Asya devletleri. hatta i k i nci derecede Avrupa ve Afrika.yı nükleer si lahlarla mücehhez çekirge sürüsünü andıran yüzlerce m ilyon Çir.linin müstakbel isti liis:

1 85

ıçın sıçrama tahtası olması itibariyle. dünya stratejisi bakımından da çok önemli bir ülkedir.

Doğu Türkistan açık denizlerden çok uz&k. etrafı H imalaya. Kara­ kurum. Kuenlun ve Altay-Sayan Dağları gibi yüksek dağlarla çevril i . ka­ palı bir havzadır. ·Bu sebeple Polaris atom menzilir.in d ışında kalır hava hücumlarına karşı oldukça mahfuzdur.

ve

Bilindiği gibi dünyanın en zengin ve en kôliteli uranyumu, Doğu TürkistEOn,'da G ayrı ocaktan i stihsal edi : r. Yine Ortadoğu petrol ülke­ .

leri i l e yarışacak derecede zengin petrol rezervlerine sahiptir. Demir ve kömür bakımından yüzyıllarca işletilecek. bitmez tüker.mez damar­ lara · sahiptir. Bunların yanısıra pek çok zengin maden yatakları bugün Kızıl Çin ekonomi ve ağır sanayi i n i beslemektedir. Ü l kenin bu kaynak­ larını hc:rıl harı l işleten Kızıl Ç i n . Doğu Türkistan'ın Lobnor havzasında kurc�uğu atom me r kezinde atom başlıklı füzeler imal iyle meşgul ol­ maktadır. Burada kıtalararası füzeler imaline -balist:k füze- girişmiştir.

Amerikalı atom alimi Ralph Lapp'a göre, Kızıl Çin'in bu füzelerinin sa­ yısı. 1 980 yılında 1 000 adete çıkacaktır. Bu da 1 980 ABD'sine nazaran 5 mislidir. .

Doğu Türkistan. Kızıl Çin'in harp sanayi merkezi ve silAh depo­

su olmasının yanısıra. aynı zamanda. yerüstü zeng i n l i kleri bakımından da tahıl anbarı . en büyük pamuk ve yün istihstl merkezidir. Yüzlerce milyonluk açlar sürüsünü doyurmak ve g iydirmek bakımından da. Doğu Türkistan Çin'in can deımarını teşkil etmektedir.

Doğu Türkistan. tarihin en eski ve en canlı büyük ticaret yollarının da kavsağıdır. Tarihi • İpek Yolu• bu ülkeden geçer. Bugün Kızıl Çin. bu tllrihi yolu açmış. Doğu Türkistan'dan Pakistarı · a geçişi kolaylaştırmış­ tır. Vaktiyle Ruslar da Türksib (Türkistan-Sibirya) demiryolunu Batı Tür­ kistcn'dan başlayıp Doğu Türkistan'ı ve Karakurum - H i malayaları aşa­ rak Pakistan'a ve Hindistan'a kadar uzatmak için projeler hazı rlamış­ lard ı . Simdi. Kızıl Çin'ir, ipek yolunl' açmış olmasından en fazla Ru�­ l"rın ve H i r.distan 'ın ürkmesi sebepsiz değildir. Doğu Türkistan. Uzak­ doğu ile Avrupa 'yı ve Asya'yı. Sibirya ile Güney Asya'yı bağlayan yol­ ların kav ş a g ı d ı r . Bu it i barl a

.

tari hin ilk devirlerinden itibaren •dünya

impı:retorluğu" kurmak iddiasında olan a Semenın Oğu ll ar ı • kendilerini dünyanın

•

efendi mileti

•

kendilerinden olmayanları da • barbar ve uşa k •

telakki ederek korkunç yayılma v e assimile kabil i yetinin şuuruna ermiş bulunmakt,.dır. Doğu Türkistan üzerinden batıya. kuzeye, güneye dogru

1 86

yayı l ma temayülü göstennektedir. Kızıl Ç!n"in gerçek çehresini bil· meyen komşularımızla i s fam dünyası ve hür dünya. bu sir.si ve yumu· şak görünüşlü müstevlinin tarihi ihtirasını bilmemektedir. Dostluğuna k<:nmakta ve hiç değ i l se insan l ı ğ ı tehdit eden büyük bir tehlike olma· d ı ğına inanmaktadır. Bu yanlış bir tutumdur. Bu yanlış tutum düzeltil· mec!ikçe, başta Rusya ol:nak üzere bütün dünya bı• gafletten uyanıp • sarı teh l i ke ·nin yayılma ihtirasını ebediyyen kursağında bırakacak köklü bir politika takip etmedikçe. bütün insanlık tehlikededir.

Geleceğin dünya polit ikası ve özelikle Asya politibsı üzerinde çalışan uzmanların. 1 957'den beri açık şekilde sürüp giden Rus-Çin ar;laşmazlığının sebeplerine sağlam teşhis koymalcırı icabetmektedi r .

B u iki komünist dev ülkenin ç�tışma sebeplerinin başında. başkala· rına ait topraklar üzerinde hakimiyet kurma gayreti vardır. Bu tama· miyle emperyal ist bir gayedir. Şöyle ki : Yukarıda

bel irttiğimiz

çok

önemli

stratejik

mevkii

dolay ı s ı yle

Doğu Türkistan. Asye 'nın kalbi ve k i l i t noktasıdır. Uzak doğudan batı · y a doğru her türlü istil5 hareketleri buradan geçmek mecburiyetin· dedir. Asya'ya hakim olmak. Türkistan ';ı hakim olmakla mümkündür.

Hı!nlar. Göktürkler ve bunları takip eden büyük Türk imparatorluk· ları. Türkistan'ın bu rnevkiinden ötürü. bütün Asya·ya hatta Avru· pa'ya kadar yayılabilmi�tir. 752 yı lında ·Batı Türkistan'a ve Önasya'y::ı yayı lma temayülü gösteren Çin sürüleri , Türkler ve müttefik İ s lam or· duları

tarafından

püskürtülerek

Doğu

Türkistan'dan

atıldıkları

içi�

yayılamamışlardır. 1 2 asır içinde sükünetle bekleyen b u tehlike. ken· disine biraz daha zamar. kazandırıldığı takdirde. artık önü alınmaz bir felaket halinde. Doğu Türkistan'ı merkez ittihaz ederek Asya 'nın geri kalan s&halarına taşacaktır. Bu maksatla, yıllardır Doğu Türkistan'da hazırl ık yc;pmaktadır. N ükleer silahların imal ve tecrübe sahası halin� getirildiği Doğu Türkistan'da 1 6 ekim 1 949'dan beri 1 5 Uranyum ma· yını. 8 termonükleer bomba infilak ettirilmiştir. Afganistan. Pakistan.

H i ndistan hudutlarır.a ç;ayet mükemmel şoseler inşa etmişler, Doğu Türkistan'da özel eğtimden

geçirilen

satın

alınmış

ajanları

vasıta·

sıyle bu ülkelerde. Kızıl Çin lehine büyük yeraltı faaliyetierine giriş· mişlerdir.

Özellikle

Rus

hudutlarında

istihkamlar

ho:zırlamışlar.

darlar yerleştirmişlerdir. Doğu Türkistan'a mühim miktarda

ra·

hubı•bat

ves&ire depolayan Kızıl Çin, U rumçi 'ye kadar tamamladığı demiryolu v<:sıtasıyle. Pasifik sahilleri ile Rus hududunu b<.ğlamaya çalışmışlar·

1 87

dır. Son zamanlard;; bu demiryolu yalnız :ıskeri nakliyata tahsis edil­ miştir. Ayrıca. Doğu Türkistan ·a 500.000 muvazzaf asker.

15 tümen

milis -çiftçi- askeri yerleştirm;ştir.

Kızıl Çin. kendisine ait olmayan topraklar üzerinde hakimiyet kur­ ma gzyesiyle n;;sıl nükleer merkezler ve kıslalar kurmaktaysa. y ı l lar­ d ı r aynı emperyalist gayelerle Ruslar cia zengin ve mümbit Batı Tür­ kistan'da aynı

hazırlıklarla meşguldürler.

Rusların

gayesi

de

Doğu

Türkistan'ı ele geçirmektir. Bu suretle Kızıl Çin'in harp gücün ü . ağır ı:anayiini ' ve ekonomisini besleyen kaynakları . Rus menfaatlerine kul­ lanarak daha çok güçlenmek. Ç i n 'de Moskova'nın kt•klası bir yöne­ tici iş bı:şına getirmek suretiyle Ç i n sürülerini

Moskova'dan sevk

ve idare etmek istem�ktedir. Böylelikle karşısında bel i ren bu büyük tehlikeyi

bertaraf ettikten sonra. Doğu Türkistan üzerinden (Afga­

n istan - Pııkistı:n-H indistan yoluyla) Hind Okyanusuna i nmek : öte yan­ dan İ ran. I rak ve Önasya'ya yayı larak Afrika'ya sıçramak hülyasında­ dır.

Görülüyor ki. h e r iki dev komünistin geleceklerinin bekası ve ya­ yılma istidatları bakımından. Kızıl Çin için Batı Türkistan'ı almak ne kı:!dar h<;yati bir mesele ise, Ruslar için de Doğu Türkistan'ı ele geçir­ mek o kadar hayatidir.

4 - Kim Kczanır?

Bu mücadelede hangi taraf kazanı r ? Doğu Türkistan'ın osıl sa­ hibi olan Türkler. Çinlilerden nefret eder. Zira Doğu Türkistan'da bir tek aile bulunmaz ki. dinlerine. m i l l i varlık ve istiklallerine gaddarca. şövenistce tecavüz eden zalim ve kanlı Çin emperyalizmine baş kai­ d ı rı p şehid edilmemiş bir evladı

buh•nsun. Burada Çin yönetimine

baş kaldırma hareketlerinin ardı arkası yı llardı r kesilmemiştir. Türk m i l leti öyle bir mil lettir ki. Doğu Türkistan'daki bu hareketler. ya ay-yıldızlı Gökbayrak'ın altında hür ve müstakil bir Türk devleti kuru­ lacaktır, ya da son Türk ferdi sehid oluncaya kadar bu amansız ve a­ dı:letsiz savaş devam edecektir. Ç i n ' i n belkemiği olan Doğu Türkis­ tan'daki bu durum. Kızıl Çin 'in Ruslar karşısındaki dezavantajıdır. Öte yandan, teknik üstünlük. bugün Ruslardad ı r. Sayı üstünlüğü ise Kızıl Çin'dedir.

Rusların

nükleer

merkezi .

harp

s&nayii rıi

besleyen kaynakları

Bı:tı Türkistan'dadı r. Bu sebeple Batı Türkiston'ı Doğu Türkistan·a bağ-

1 88

layan 6 şose yolu. hududa kadar getirilmiş olan Türk-Sib demiryolu ve 2 nehir yolu vardır. Buna muksbil DoQu Türkistan asıl Çin'den çok uzak olup elverişsiz bir şoşe ve demiryoluna sahiptir. Bundan do­ layı · takviye alması güçtür. Üste l i k , Dış Moğolistan'dakl Rus kuvvetlen bu yolu kesebilir. Rusların askeri kuvvetleri arasında Batı Türkistan:ı cengaver

Türkler.

önemli

bir

kuvvet

teşkll

etmektedirler.

Ruslar.

200,000'in üzerindeki Doğu Türkista n l ı mülteci Türklerden de 50.000 kişilik bir • DOğl! Türkistan Kurtuluş Ordusu • teşkil etmiştir. Ayrıca Rus askerleri, Çin askerlerinden daha kabiliyetli ve cesurdur. Bu yüz­ den bugün için Ruslar daha avantajl ı olmakla ber;;ber. Çin'in teknik gücünün süra'tle geliştiği nazara alınırsa. yakın bir gelecekte tekni'< güçler eşit olsa bile, sayı üstünlüğü ile Kızıl Çin. Rusları yenecektir.

Diğer çok önemli bir faktör de şudur ki. başta Batı Türkista'l gibi Rusya 'nın bekası için hayati önemi haiz bir ülkedeki Türkler ol­ mak üzere Rusya nüfusunun yarısı Rus esaretinden kurtulmak i ç i n f ı rsat kollayan e s i r m i l l etlerden müteşekkildir. Çinliler çok daha yek­ nesak bir nüfusa. sahiptir ve Ruslarıı nazaran Çinliler. çok daha inat­ çı ve sefalete alışkın bir m i llettir.

Bir diğer husus da şudur : Kızıl Çin'ln, Batı Türkista n l ı l ara yaptı­ ğına ktrşılık, Ruslar da Taşkent ve Alma-Ata 'daki radyoları vasıtasıyle, bir yandan Doğu Türkistanlı ları Kızıl Çin'e karşı isyana teşvik eder­ ken.

öte yadım

Moskova'da

kurul;;cak müstı:: k bel

devlet

açtığı için

enstitülerde

kukla

Doğu

Türkistan'de

d iplomatlar yetiştirmektedir.

Y::.ni, Doğu Türkistan'ı ele geçirmek gayesiyle ciddi hazırl ıklar için­ dedir. 1 933, 1 937. 1 940 ve 1 949'daki hatalarını hala idrak edememiş gorunen Ruslr.r'ı n bu savsak politikas ı n ı n . insanlığa neye mal olaca­ ğını hür dünya devletleri iyi hesaplamalıdırlar . . .

5

-

Sonuç

Rus-Çin çatışması : yıkarıdaki izı:hlarımızdan da anlaşılacağı ü­ zere, ne Rus ne de Çinli lere ait olmadığı halde. yarısı Rusların. yarısı da Çinl ilerin esaretindek i ; Asya ' n ı n siyasi. iktisadi. c.skeri ve etnik denge unsuru Türkistan 'ın

tamamı üzerinde • Asya

Hakimiyeti • ve

• Dünya İ mparatorluğu • emellerin i n tahakkuku için iki komünist ra­ kibin karşı karşıyı: gel mesinden başka bir şey değildir. Yan i , gittikçe vehametini artırarak devam eden bu çatışma sonucu çıkan harpte. iki müstevliden hangisi kazanacak olursa olsun. Türkistan'daki 35 m i l -

1 89

yon Türk nüfusu belini bir daha doğrultamayasıya imha olacağı bir y&:ıa dünya milletleri arasındaki jeopolitik denge, bu iki dev komünistten birisi lehine bowlacaktır. Eğer hür dünya ve A:B.O. Türkistan'ın Rus ve Çinlilerce istila edilişinde o!duğu gibi, bu defa da kayıtsız kal­ makta inad ve ısrar ederlerse. bu acizce tutumları yüzünden bütün in­ sanlığın mahvına sebep olabilirler. Bu felaketin ônlenebilmesl, Rus-Çin çı.;tışmasının asıl sebeplerine yukarıdaki doğru teşhisi koymakla müm­ kündür ve ancak bı,;günkü şartları değerlendirmekle önlenebilir. Bu son fırsattır . . .

6

-

Ne YllPılrr�lı?

İnsanlığın bu müstakbel faciadan

kurtarılabilmesinin encak

ve

ycılnız bir tek çaresi vardır: O da • Doğu Türklstan•da müst&kbel bir Türk devleti kı•rulmasını sağlamaktır. Bu ise. her devletten Fazla Rus­ ya'nın idrakine, Rus-Çin savaşı neticesinde Çin'in istila etse dahi, pek k•sa bir müddet sonra kalabalık ve şövenist Çin milletinin Rus­ lı.;rı tasfiye edip Rusya'nın tamamının çöküşünü hazırlamış olacağını ı!zak görüşle sezecek olgunlukt&ki

Rus yönetlcilerlnln, samimiyetle

tasvip ve desteğine b::ı(llıdır. Zaten bu beUimn alt edilebilmesi için Rusya'nın başka bir tezi olmaması lazım gelir. Zira bunun dışında bir yol takip edecek olursa •Çin'e pirince giderken, Rusya'dakl buğdayından da mahrum kalacağı •nı iyice bilmesi kendi menfaati icabıdır. Kısacası Ruslar Doğu Türkistanlıların Savaşını mütetkip, müstakil

Kızıl

Çin'e karşı

yapacakları

Kurtuluş

ve milli bir Türk Devleti kurulmasına mi­

ni olmamak ve Doğu Türkistan'ın istiklaline daha evel yaptığı şövenist müdahaleleri

tekrarlamamak

hususunda

garanti

vermelidir.

Ancak.

bundan sonradır ki. A.B.D. ve hür dünya Rusya ile müştereken, Kızıl Çin'e karşı hareketlerinde Türkistanlılara silih ve mühimmat yardı­ mında bulunarak. Çinlileri Türkistan'dım atacaklardır. Yoksa, Türkistan­ lılar belanın birinden kurtulup ötekinin pençes:ne düşeceklerinden en­ dişe ettikleri müddetçe şevk ve hırsla müc&dele etmeyeceklerdir.

Ayrıcı: A:B.D. ve hür dünya devletleri, Milliyetçi Çin nezdinde, müessir tedbirlere başvurerak M i lliyetçi

Çin'den Oo(lu Türklstan'ın

bağımsızlığını tanımasını istemelidirler.

Hür dünya devletleri Doğu Türkistan meselesinin B.M.'de müza­ kere edilmesini temin etmelidirler.

1 90

Hür dünyanın gayret ve yardımlarıyle Türkistan'ı tetkik enstitü­ leri kunılma l ı , bu öneml i ülke her cephesiyle tanıtılma l ı , Türkistan Kurtuluş

Hareketleri"ni

takip

ve

Türkistan'daki hareketler sıhhatli

destekleme

merkezleri

kurulmalı,

bir şekilde takip edilmeli . Türkis­

tanlıların kurtuluş davalarınô madden ve manen yardım edilmelidir.

Ayrıca. memleketlerindeki zulüm ve vahşete dayanamayıp

hür

·

dünyanın çeşitli ülkelerine iltica eden Türkistanlı ların kabiliyetli çocuk­ ları eğitilerek Türkistan devasını bilen mücahid devlet adamları ve dip­ lomatlar eılarak yetiştirilmelidir. Bu meseleye hür dünya gereken ö­ nemi vermelidir.

Kızıl Çin'in Doğu Türkistan'a akın akın Çinli göçmen getirip yer­ leştirmesi, buradaki katliam ve kültür ihtilAli , hür dünyaca protesto edilmelidir.

Kızıl Çin esiri on milyon nüfuslu Doğu Türkistan'ın kurtuluşu bütün dünya insanlığının kurtuluşu olacaktır. ·B;r zamanlar büyük me­ deniyet ve kültür hazinesi olan bir ülkenin ve bu ülke halkının divi­ larına hür dünya sahip çıkmalıdır. Aksi takdirde insanlık tarihi, bu­ günkü yöneticilerin kayıtsızlığını insanl ığa ihanet olarak kaydedecektir. Şubat 1 970 lsa Alptekin Doğu Türkistan Hükümetl Sabık Genel Sekreteri

191

1 970 D Ü N YA SEYAHATi HAKKINDA TÜRKiYE BAS I N I N A YAPILAN AÇI KLAMA

Türkiya basınının kıymetli mensupları, Bundan takriben onüç ay önce. Doğu Türkistan kurtuluş mücadele­ si heıkkında gerekli aydınlatma ve temaslar yapmak üzere. sizlere veda ederek Türkiye'mizden ayrılmıştık. Yedi ay süren seyahatimizin sebt>plerini. intibalarımızı ve elde edilen neticeleri sizlere ve sizler vasıtasıyle az·� mil letimize duyurmayı milli bir beırç bildik.

Yedi ay süren seyth&timiz esnasında; Asya. Avrupa ve Amerika'da 1 4 memleketi ziyaret etmek imkanı hası l o lmuştur. Ziyaret edebildiği­

miz memleketler; Avusturya. Batı Almtnya. İsviçre, Belç:ka. Fran:ıa . İngiltere, Amerikıı. Japonya. Hong-Kong. Malezya. Endonezya. Tayland.

H indsitan, Keşmir ve Lübnan'dan ibarettir.

Hemen hemen yok denecek kadar cüz'i imkanlarla ve hiç bir . resmi himayeye sahip o lmaksız ı n : Doğu Türkistan'ın esaretini devam et­ tirmeye kararlı Kızıl Ç i n ve Formoza engellerine ve hür dünyada gerekli anlayısın henüz teşekkül etmemiş olmasına rağmen. bu seyahati yap­ rr.aya mecburduk.

SEYAHAT İ M İZ İ N ZARU R İ SEBEBLE R İ Asrımızın e n korkunç jenosid hareketinin devam ettiği Türkistan'­ da Çin zalimlerinin ve Rus katillerir.in girişeceği kanlı harp. Türkis­ tan'ı termo-nükleer bir harb i n savaş alanı haline getirmek üzereyd i .

Seyahatimizin R u s v e Çin emperyalistleri arasında kızışan soğuk harbin

1 92

ve m:.ıhtemel bir nükleer harbin hazırlıkları sırasında yapılış sebebi. bu facianın önlenmesi için vakit geçirilmesinin cinayete eş olacağı fikri idi.

Ayrıca. asırl ık Çin şövenizminin. mutc:assıp ve gaddar Çin assimile politikc.sının yutmc:ğa bı.şkd ı ğ ı . bu yok etme htreketinin -Doğu Tiir­ kistan'ın zenginliğ i . bir dünya ordusunu besleyebilecek ve silahlandıra­ b i l ecek ye; altı ve yer Lstü servetlerine sahip ve Asya'nın kalbi ola­ rak cdlandı rı labilecek strc:tejik ehemmiyeti sebebiyle- her an c:rtışı karşısında. bütün insc:nlığa. yok olmak üzere olan bir m i lletin ferya­ dını duyurmak gerekiyordu. Ve bı.. vazife tehir edilemezdi .

Doğu Türkistan'dan

bin b i r zorlukla kaçabilmiş olan muhacirle­

rin verdiği haberler. dünyanın b i lmesine imkan hasıl olmayan tüyler ürpertici facialar b!zi, imkanlarımızı aşan bu seyahate çı kmağa zorla­ mıştır. Alınan mevsuk �.aberler, Doğu Türkistan'da halkımızın Çin zul­ m ü karşısındc: ölümden başka kurtuluş ümidi tası madıklarını göster­ mektedir. Kitle işkenceleri, kitle hicretleri, kitle katliamları ve bunlar­ dan daha acı olan yaygın zulüm. baskı ve şiddet; cehenneme dönen Doğu Türkistan·ın halkına ölümü bir kurtarıcı olarak göstermektedir.

Hariçten herhangi bir s i lahlı yardım gelme imkar.ının bulunmamasına r&ğmen; yüzlerce defa sabotaj ve silahlı isyana ; Türkist&n halkı. so­ nunun ölüm olduğunu bile bile katı l mıştır. Şimdi, Doğu Tl:rkistan'da yaygı n kanaat · Eğer Türkiye'deki kar­ deşlerimiz, İslam dünyası ve hür dünya mc.r.evi ytrdımını esirgeyecek ve Çin sürü l erinin dayanılmc: işkencesini hiç ol mazsa hafifletmiyecekse bizi Çin zulmüne terketmeyip bizzat yok etsinler. • şeklindedir ..

Elbette, insan olan, bu feryc:dn kulı.k verecekti. Bu sebepten seya­ h&timiz zc:ruri idi.

Ayrıcc.. Doğı! Türkistan'daki Kızıl Çin zulmünden kurtulup. muh­ telif memleketlere i ltica etmiş hemşehrilerimiz, • Doğu Türkistan M i l l i İstik!ali • davasını h ü r dünyaya gerekli ş e k i l d e t&nıtılmadığı hususunda bir kanaat sahibi idiler. Bu k:ınar.ta hak verdirecek sebepler de vardı .

Zira, Doğu Türkistan'la aynı sartlar içinde bulunan Tibet; -Budist dün­ yasının büyük yardımı sayesinde hür dünyada gerekli alakayı bula­ l:;;lmiş ;Tibet. istikltıl davasını Birleşmiş M i l l e tler·e üç defa getirebilmiş ; muhacirlerine maddi v e manevi imkanlar temin etmiş bulunuyordu.

Doğu Türkistan davası n ı . hiç olmazsa. B i rleşm:ş M i l letler'e getirme, mp­ hacirlerine dünya ölçüsünde yardım temin etme gibi, hür dünyanın Doğu Türkistan insanlıktan Vardım istiyor

-

13

geciken alakası n ı sağlamak üzere harekete geçmek gerekiyordu. İşte. yukarıda arzedilen sebepler dolayısıyle, seyahate çıkmamız kesin bir zaruret halini almışt ı .

SEYAHAT İ M İZ VE TEMAS LA R I M I Z Seyahatimiz esnasında, hükümet btşkanlc.rı, i l g : l i devlet adamları, ilim ve din adamları. bazı milli teşkilatların mes'ulleriyle temas et­ mek imkanı hasıl oldu. Eu arada. devlet başkanltrır.a ve Birleşmiş M i l ­ letler Genel Sekreteri U-Thant'a, davamızı anahatlarıyla anlatan ve isteklerimizi bildiren muhtıralar takd im edildi.

Ayrıca, ziyaret edilen memleketlerin basın, radyo ve televizyon­ ları vasıtasıyle. bu memleketler halkına davamızı anlatmak i m kanı bul­ · duk. Bunlara ilave olarak konferans, toplantı ve sohbetler düzenle­ yerek • Doğu Türkistan M i l li İstiklal i • meselesini duyurmak f ı rsatını elde ettik.

Seyahatimizin verdiği i mkan içinde, Türkistan muhacirlerinin

o

memleketlerdeki durumlarını tetkik ettik. Talebelerimizin içinde bulun­ duğu şartları inceledik ve Rus-Çin esiri m i lletlerin temsi lcileri ile fi­ kir teatisinde bulunduk.

TEMASLAR ve ELDE E D İ LEN N ETİCELER Bu seyahatimiz ile. yok edilmek üzere olan Doğu Türkistan halkı­ nın istekleri ve mücadelesi imkanlar nisbetinde anlatı l d ı . Çin emper­ yalistlerinin zulmü ve dünyayı tehdit eder. hazırlıkları beli rtil d i . Alakal ı devletlere dünya sulhü yönünde, Doğu Türkistan 'ın v e Türkistan'ın haya­ ti ehemmiyeti gösterildi. Davamıza ysk ı n l ı k gösteren liyakatli şahıs­

l<ırla kafi yakınlıklar tesis edildi . Hür dünya devletlerinin Doğu Tür�is­ tan davası ile ilgi lenmelerini temin edecek adımlar atı ldı. Hariçteki Türkistan muhacirlerinin, içinde bulundukları müşkül şartlar tesbit e­ d i l d i . Rus-Çin esiri m i lletlerin hcriçteki l iderleriyle temas etmek ve k<ırş ı l ı k l ı kanaatlerimizi bı:ılirtmek imkanı hasıl oldlı. Dolayısıyle Rus esareti altındaki Müslüman-Türk

ülkeleri hakkı nda

umumi�ıesini aydı nlatmak i mkanı da doğdu.

1 94

hür dünya efkarı

HAVIRHAH DOSTLAR I M IZA TEŞEKKÜ R VE D I LEli i M İZ Seyahatimizin esn<.sında b;ze , bizim şahs ımızda Türk milletine, Türkistan davasına ve Doğu Türkistan Kurtuluş Mücadelesi 'ne yakınlık­ lc:rını gösteren, yc:rdım::ırını esirgemeyen şahıs ve teşekkülleri hatır­ lamak vecibesini yerine getirmek m i l l i ve insani bir vazife olmakta­ dır. M i l li teşekküllerimizin kadi rşinaslık göstererek, bize yardı mcı o­ l&n bu dostlara sempati

izhar edeceklerini. teveccüh gösterecekle­

rir;i, yardımlara teşekkürle mukabele e�eceklerini umuyoruz.

K<.di rşinas dostlangıızı hatırlarken; Endonezya'da; Endonezya Kurucular Meclisi -B&şkanı General Ab­ dL:lharis Nasutyon ve Dışişleri Bakanı Ad<om Malik, Parlamento Baş­ k::nı Hacı Ahmet Sj&igr.o ·başta olmak üzere Endonezya devlet erkanı ile görüşmemizi sağlayan. Türkistan davasını derinliğine izı:.h imkanı ve­ ren Endonezya basınınd:ı geniş alakalc:r teminine vesile olan kıymetli mücahit eski Endonezya BaşbakLn ı , Dünya İslam Kongresinin i ki nci Başkanı kıy:netli dost Dr. Muhammed Nasır'a; Malezya'da başta Baş­ b&k2n Tt:nghu Abdurrc.hman oim<ok üzere mümtaz devlet adamlarıyle görüşmemizi sağlayan, Malezya l ı lara, televizyondan hitap etmek im­ kanını temin eden • Müslim Wolfare Organisation•un başkan muavini Hacı İbrahim Ma'ya; Türkistan davasının basın yoluyla duyurulması için kıymetli yard ımlarını esirgemeyen Malezya İslam Koleji D i rektö­ rü Prof. Seyyid Abdülce l i l ' e : Türkistan davası için değerl i gayretlerini esirgemeyen dünya İslam Kongresi Başkanı Hacı Emin El Hüseyni ' ye; Taylant'da başta başbakan Field M a reşal Thanom Kıttikachorn olmak üzere pek kıymetli zev&tla tanışmamızı temin eden hayırhah Nibhonth Chuthames'a;

kıymetli yardımlarını

esirgf.meyen

Habibah

H.

İsmail

Hanımefendiye ve lbr&him Kureyşi'ye ; Japonya'da Türkistan meselesi­ nin hayati önemini b61irtmek üzere Japon Dışişleri -Be.kanl ı ğ ı ile temas kuran . değerli yc:rc!ımları esi rgemeyen Voji H i roto 'ya ; bir k ı s ı m Türkis­ tan mütehassıslarıyla tanışmamızı sağlayan n&zik alakası ile bize ko­ laylıklar sağlayan. Endonezya de·ılet tdı:mlarına bize takdim mektub­ ları yı.zan Prof. Hacı Abdülkerim Saitoh'a ; ve Kazan Türklerinden T .

M u h i d Beğ'e: Amerika'da. Türkistan davasının tanınması i ç i n büyük gay­ ret gösteren. Amerikan devlet ve i l i m adamlarıyla görüsmemizi temin

1 95

etmek yüceliğini gösteren ve değerli yardımlarını esirgemeyen Dr. M ilton J . Clark"a; Amerikan Parlamento Başkanı başta olmak üzere i lgili d i plomatlarla görüştüren. Türkistan meselesini Amerikan Temsilciler Meclisi 'nde dile getiren. muhtıramızın Başkan Nikson'a, Amerika'dan ayrılmadan önce cevaplandırılması kaydıyla takdimine vesile olan. Ame­ rika'daki temaslarımız için büyük kolaylıklar sağlayan asil duygulu, Nsw-York mllletvei<ili Mr. John M . Murphy'ye, ve Basın sekreteri R ic­ hard j. Mc. Gowan'a şükranlarımı arzetmeyi m : l li, d i ni ve insani borç bilirim. Ve kıymetli yardı mlarını ve hayırhah şahıslarının, Türkistan Kurtuluş Mücadelesi tarihinde ve bütün dünya Türklerinin kalbinde. en şerefli yeri işgal edeceğini. samimiyetle ifade etmek isterim .

B u kıymetli dostlarımız yanında. i l i ş i kte b i r listeleri takdim edilen seyahatimiz esnasında bize ve şahsımızda Doğu Türkistan Kurtuluş Hareketi'ne büyük yard ımları olan zevata ayrı ayrı, kalbi şükranlarımızı arzederim.

Milli teşekkülerimizden,

kıymetli

muharrirlerimizden.

kadirşinas

basınımızdan; bize yardım eden bu kıymetl i zevata, Müslüman Türk'ün kadirşinaslığını gösterecek ve m i l l etlerimizin hissiyatına tekabül ede­ cek şekilde tebrik, teşvik ve teşekkürler gönderilmesini dilerim.

Mart 1 97 1 İsa Alptekin Doğu Türkistan Göçmenler Cemiyeti Başkanı

1 96

İ Ç İ N D E K İ L E R

+

1 T H A F T A K D İ M

5

Ö N S Ö Z B İ R i N C i

11

B Ö L Ü M

M U H T I R A L A R

13

• Kolombo Pakt ı • Üyesi Beş Devletin Başveki l lerine Gönderilen 15

ML'htıra Yukard&ki Muhtıraya Gönderilen Cevap

.

.

19

Bandung Konferansı Başkanlığına Gönderilen Muhtıra .

Müşterek Rapor

.

.

20

.

23 30

Tehcir Faciasın ı n B i r H i kayesi Pakistan Basbakanı M. Ali Bogra Vasıtasıyla Bandung Konferansına Gönderilen Muhtıra

35

M i l l iyetçi Çin Cumhurbaşkanı Çan Kay Şek'e Gönderilen Muhtıra

38

M i l l iyetçi Çin Ankara Maslahatgüzarına Gönderilen M uhtıra

46

Suudi Arabistan Kralı Melik Suud'a Tekdim Edilen Muhtıra

49

Türkiye Başbakanı Adnan Menderes'e Takdim Edilen Muhtıra

53

Mekke"de Toplanan • Di.inya İslam Kongresi•ne Tekdim

Edilen

Muhtıra

58

B i rleşmiş M i lletler Genel Sekreterliğine Takdim Edilen Muhtıra

67

Yukarıdaki Muhtıraya Gelen Cevap

70

A . B. O. Cumhurbaşkanı Eisenhower"e Takdim Edilen Muhtıra

71

Pakistan Cumhurbaşkanı Eyüp H a n 'a Takdim edilen Muht ı ra

73

Türkiye Hariciye Bakanlığına Takdim Edilen Muhtıra

•

.

A. B. O. Cumhurbaşkanı John Kenedy'e Takdim Edilen Muhtıra .

75 79

A. B. O. Başkan Yardımcısı L. Johnsona İstanbul'da Takdim Edilen Muhtıra

81

İslam Düny2sı Birliği Genel Sekreteri M u hammed Sürur Sabban'a Takdim Edilen Muhtıra

83

İslam Dünyası Birliği Genel Sekreteri M . S. Sabban"a Takdim Edilen Muhtıra

86

A . B. O. Başkanı L. Johnson'a Takd i m Edilen Muhtıra

96

S. Arabistan Kralı Melik Faysal'a İstanbul 'da Takdim Edilen Muhtıra Türkiye Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay'a Takdim Edi len Muhtıra .

98 101

1 97

1 03

Türkiye Başbakanı S. Demirel"e Takdim Edilen M uhtıra Tahran İnsan Hakları Konferansı Başkanlığına Gönderilen Muhtıra

1 :o

A. B. D. Başkanı R i chard N ixon·a Gönderilen Muhtıra

1 12

A. B. O. Başkanı Richard Nixon·a Takdim Edi len M uhtıra

11�

New York Mi lletvekili J. M. M urphy"r.in. R. Nixon'a Gönderdiği Mektup

1 20

N ixon'ın Yard ı mcısı W. E. Timmons'un, Murphy'nin Mektubuna Cevabı

121

John M. Murphy'nin Temsilciler Meclisinde D. Türkistan ·

Hakkındaki Konuşması

1 22

Hür Dünya Devlet Başkanlarına Takdim Edilen Muhtıra

1 27

İslam Ülkeleri Devlet Başkanlarına Takdim Edilen Muhtıra B. M. Genel Sekreteri U 'th<;nfa Takdim Edilen M uhtıra

1 28 .

1 35

M . Çin Cumhurbaşkanı Çan Kay Şek'e Gönderilen Muhtıra .

1 42

Türkiye Başbakanı Nihat Eri m 'e Takdim Edilen Muhtıra

1 40

Beynelmilel

Basın Enstitüsü

Kongresine Katılan

Gazete

Sahiplerine Takdim Edilen Muhtıra

İ K İ N C İ

1 52

B Ö L Ü M

B 1 L D İ R İ L E R

1 56

D. Türkistan'ın Kızıl Çin Tarafından . İ şgal Edilişinin 1 8'nci Yı ldönümü Dolayısıyle Neşredi len Bildiri

1 59

İşgalin 22'nci Y ı l ı Dolayısıyle Neşredi len Bildiri

1 64

Esir M illetler Haftası 'nın İ lan E d i l işinin 1 2'nci Y ı l ı Dolayısıyle Neşredilen Bildiri

171

Kurban Bayramı Dolayısıyle Neşredilen Bildiri

1 76

Kurban Bayramı Dolayısıyle Neşredilen Bildiri

1 79

Türkiye'deki Komünist Faaliyetler Karşısında Basına Yapılan Açıklama

181

H ü r Dünya Milletlerine. E s i r D . Türkistan Halkının Çağrısıdır

1 83

1 970 Dünya Seyahati Hakkında Türkiye Basınına Yapılan Açıklama

1 98

1 92