Van idee tot vernieuwende v
het kan (als je wilt) Vijf jaar na het oorspronkelijke idee brengt vso-leerkracht Marcel Janse leerlingen nog steeds naar een hoger plan door ervoor te zorgen dat ze een technisch praktijkvak kunnen leren mét een volledig vso-schooldiploma. Zijn project, gesteund door het LeraarOntwikkelFonds, is bijna een baan op zich. ‘Ik wil dat jongeren een beroep leren waarmee ze zichzelf kunnen onderhouden en trots zijn op zichzelf.’ tekst tefke van dijk foto fred ernst
Tijdens het interview ligt rechts naast hem een toets die hij nog moet nakijken en links het schoollied dat hij maakt voor het jubileum. Leerkracht Marcel Janse van vso-school OdyZee Kloetinge schiet er niet van in de stress. ‘Ik ervaar geen werkdruk. Het is een kwestie van rationeel blijven en één ding tegelijk doen. Eén ding goed doen en dan pas het volgende. De andere dingen wachten wel.’ Janse geeft les aan jongeren met gedragsmoeilijkheden door psychiatrische stoornissen als adhd, pdd-nos en autisme. ‘Normaal ga je vanuit de leerstof naar het kind, nu moet je beredeneren vanuit het kind en dan naar leerstof kijken. Dat is anders in een reguliere setting.’
Wens van leerlingen Met zijn initiatief leren leerlingen een vak, met de expertise en borging van vaardigheden vanuit het speciaal onderwijs. In het symbioseprogramma halen zij een volledig vmbo-diploma met technisch praktijkprofiel. Het begon allemaal in 2013 met de wens van twee leerlingen van zijn vso-school die iets met techniek wilden. Janse: ‘We hebben van alles op poten gezet en ze met handvaardigheid laten werken aan een bank en een tafel, net wat ingewikkeldere opdrachten. Maar we hadden geen geld en middelen voor echte technieklokalen en bijbehorend personeel. Ze konden bij ons geen techniekdiploma halen.’
Certificaat samenvoegen Als je iets doet, moet je het goed doen, vond Janse. Hij stapte naar de directie en mocht zijn idee daarna toelichten tijdens een bijeenkomst van zorgcoördinatoren in Beveland. Daar kreeg hij de opdracht het verder uit te schrijven. Dat deed Janse, veelal in zijn vrije tijd. Hij voerde gesprekken met docenten en directies.
iteindelijk kon Pontes Bergweg Goes het idee inplannen U in hun systeem, als ontvangende school. Daarmee konden de twee jongens wekelijks les krijgen in metaal techniek en een certificaat halen. ‘Via DUO kunnen we dit certificaat samenvoegen tot één vmbo-bb diploma vanuit het OdyZee College. Inmiddels zijn vijf leerlingen op deze manier geslaagd en zitten er nu vier leerlingen in het huidige derde jaar.’
LerarenOntwikkelFonds De vraag was vervolgens hoe hij alles kon borgen. Janse: ‘Stel dat ik omval, wie pakt het dan op? Hoe zorg ik ervoor dat het blijft lopen als ik niet meer in de school ben? Ik wil de leerlingen de garantie bieden dat ze een passend diploma kunnen halen.’ Als finalist voor de verkiezing Leraar van het Jaar in het speciaal onderwijs in 2015 maakte Janse kennis met het LOF van de Onderwijscoöperatie, dat leraren ondersteunt met initiatieven voor beter onderwijs. Hij besloot een aanvraag te doen om zijn idee te borgen. Dit heeft geresulteerd in een theoretisch onderbouwd o nderdeel van het schoolplan. Op uitnodiging van Janse kwamen diverse Kamerleden naar het OdyZee College voor meer informatie over het project en ze waren stuk voor stuk enthousiast. ‘Ik moest verbinding zoeken met de politiek, anders mist het plan verantwoording op een hoger vlak. Daar moet je verandering bewerkstelligen. Er zijn aanpassingen nodig om de praktijkpoot bij het vso te betrekken. Dat kon eerst niet, vanwege de c ombinatie vso-regulier en theorie-praktijk.’ Janse zocht ook contact met de Onderwijsraad en het ministerie om uit te zoeken hoe een en ander wettelijk is geregeld. Het bleek te passen in de symbiosewet, waarbij vso-leerlingen als gastleerling examen kunnen doen op de vmbo-school.
42
EDG_MRT_042-043_OC-LOF_v02.indd 42
05-03-18
19:16