Lexicon Welzijn

12.5 mm

Welzijn

Dit Lexicon welzijn, samengesteld door de auteurs van Traject Welzijn, geeft uitleg van ruim 2.500 kernbegrippen en vaktermen waar je als welzijnsprofessional in de dagelijkse praktijk mee te maken krijgt. Het lexicon is eenvoudig in gebruik, alle termen staan op alfabetische volgorde en in de beschrijving is uitgegaan van algemene geldende definities. Deze basiskennis stelt je beter in staat om theorie uit het werkveld te doorgronden en fungeert tijdens je loopbaan als compact naslagwerk. Een absolute must voor elke welzijnsprofessionals!

Lexicon Welzijn

Lexicon

Lexicon

Uitleg van mee r dan 2.50 0 begripp en

Welzijn

Bekijk het complete materiaal van de serie Traject Welzijn op www.trajectwelzijn.nl

9006925333_omslag.indd 1

19-02-13 13:31

Over ThiemeMeulenhoff ThiemeMeulenhoff is dé educatieve mediaspecialist en levert educatieve oplossingen voor het Primair Onderwijs, Voortgezet Onderwijs, Middelbaar Beroepsonderwijs en Hoger Onderwijs. Deze oplossingen worden ontwikkeld in nauwe samenwerking met de onderwijsmarkt en dragen bij aan verbeterde leeropbrengsten en individuele talentontwikkeling.

ThiemeMeulenhoff haalt het beste uit élke leerling.

Meer informatie over ThiemeMeulenhoff en een overzicht van onze educatieve oplossingen: www.thiememeulenhoff.nl of via de Klantenservice 088 800 20 16 ISBN 978 90 06 92533 3 Eerste druk, tweede oplage, 2014 © ThiemeMeulenhoff, Amersfoort, 2013 Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen, of enig andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.

Voor zover het maken van kopieën uit deze uitgave is toegestaan op grond van artikel 16B Auteurswet 1912 j° het Besluit van 23 augustus 1985, Stbl. 471 en artikel 17 Auteurswet 1912, dient men de daarvoor wettelijk verschuldigde vergoedingen te voldoen aan Stichting Publicatie- en Reproductierechten Organisatie (PRO), Postbus 3060, 2130 KB Hoofddorp (www.stichting-pro.nl). Voor het overnemen van gedeelte(n) uit deze uitgave in bloemlezingen, readers en andere compilatiewerken (artikel 16 Auteurswet) dient men zich tot de uitgever te wenden. Voor meer informatie over het gebruik van muziek, film en het maken van kopieën in het onderwijs zie www.auteursrechtenonderwijs.nl.

De uitgever heeft ernaar gestreefd de auteursrechten te regelen volgens de wettelijke bepalingen. Degenen die desondanks menen zekere rechten te kunnen doen gelden, kunnen zich alsnog tot de uitgever wenden.

Deze uitgave is voorzien van het FSC®-keurmerk. Dit betekent dat de bosbouw voor het gebruikte papier op een verantwoorde wijze heeft plaatsgevonden.

Lexicon

Welzijn

Inleiding In het Lexicon welzijn zijn ruim 2.500 begrippen met zorg samengesteld door de auteurs van Traject Welzijn. De begrippen zijn gebaseerd op de verschillende domeinen binnen welzijn: maatschappelijk werk, pedagogisch werk, onderwijsassistent, sociaal cultureel werk en sociaal maatschappelijke dienstverlening. Het Lexicon welzijn vormt daarmee de staalkaart van het werkveld.

5

A

24-uursopvang Alle vormen van hulpverlening waarbij de cliënt in een instelling woont. Ook wel: residentiële hulpverlening of intramurale zorg.

8-fasenmodel Methode die hulpverleners een individueel begeleidingstraject biedt om planmatig, samen met maatschappelijk kwetsbare cliënten, te werken aan het behoud of de verbetering van hun kwaliteit van leven.

AAIDD American Association on Intellectual and Developmental Disabilities. Amerikaanse belangenorganisatie op het terrein van verstandelijke beperkingen.

AAIDD heeft leden in de Verenigde Staten en 55 andere landen.

Aanbodgerichte activiteiten Activiteiten ontworpen door begeleiders, waar cliënten al dan niet vrijwillig aan mee kunnen doen.

Aandachtsstoornis Een stoornis die zich kenmerkt door snel afgeleid zijn. De persoon heeft er moeite mee om zich te concentreren en te luisteren.

Aangeboren beperking Een beperking die is ontstaan voor, tijdens of vlak na de geboorte.

Aangeboren ziekte Ziekte die is ontstaan voor, tijdens of vlak na de geboorte.

Aangeleerde hulpeloosheid Het zich hulpeloos en weerloos gedragen, omdat deze houding is aangeleerd.

De cliënt gaat er dan bij voorbaat al vanuit dat hij iets niet kan, dat hij iets niet weet, dat hij hulp nodig heeft.

6

A

Aangezichtshoofdpijn Hoofdpijn die voelbaar is in het gezicht. De oorzaak kan voorhoofdsholteontsteking of verkoudheid zijn. Ook overbelaste oogspieren (verkeerde bril of ingespannen turen) kunnen aangezichtshoofdpijn veroorzaken.

Aankleedtafel Tafel waarop baby’s en peuters kunnen worden verschoond en aangekleed.

Aanleunwoning Woning die tegen (of in de nabijheid van) een zorginstelling is gebouwd.

Aarsmade Witte, circa één centimeter lange worm die in de (menselijke) darm leeft en eitjes legt rond de anus, wat tot jeuk leidt. Infectie met aarsmaden komt veel voor bij kinderen.

ABC van de eerste hulpverlening Protocol bij het hulpverlenen aan een slachtoffer bij stoornissen in een van de vitale functies. Controle op: A = ademhaling, B = bewustzijn, C = circulatie.

Abnormaal gedrag Gedrag dat niet aan de geldende normen voldoet. Ook wel: afwijkend gedrag.

Abortus Het voortijdig afbreken van een zwangerschap door medisch ingrijpen.

Abortuspil Manier om abortus uit te voeren bij een zwangerschap tot vijf weken (drie weken over tijd). Het betreft een reeks (hormoon)pillen die op verschillende dagen worden geslikt.

Absence Een epilepsieaanval waarbij iemand ongemerkt even wegraakt. Ook wel: petit mal.

7

A

Absorberend verband Een verband waarin watten opgesloten zitten tussen een afsluitende bovenlaag en een onderlaag van steriel gaas, bedoeld om veel wondvocht op te nemen.

Abvakabo FNV Belangenorganisatie voor werknemers in de welzijnssector.

Acceptatieproblematiek Het geheel van problemen die het gevolg zijn van het niet kunnen aanvaarden van de eigen situatie (bijvoorbeeld het hebben van een beperking).

Acetylsalicylzuur Werkzame stof in aspirine.

Achterstandssituatie Geheel van gebrekkige of slechte omstandigheden waarin iemand woont of opgroeit.

Acne Verzamelnaam voor verschillende huidaandoeningen die gekenmerkt worden door een ontsteking van talgklieren en het optreden van puistjes. Bij pubers spreek je van jeugdpuistjes.

Actief luisteren Luistermethode waarbij je je openstelt voor de belevingswereld van de ander. Ook wel: empathisch luisteren.

Actieve euthanasie Het opzettelijk levensbeĂŤindigend handelen door een ander dan de gedode persoon, maar wel op diens verzoek. Hierbij wordt aan de betrokkene een dodelijk middel toegediend.

8

A

Actieve ouderdom Fase in de ouderdom waarmee we jongbejaarden ofwel de jongere ouderen in de leeftijd van 65 tot 80 à 85 jaar bedoelen.

Actieve woordenschat Die woorden die het kind zelf kent én gebruikt.

Acting-out gedrag Agressief gedrag.

Active Support Methodiek die is gericht op actieve ondersteuning in het ontwikkelen en versterken van mogelijkheden van mensen met een (ernstig) verstandelijke beperking, zodat zij zo veel mogelijk zelfstandig kunnen doen.

Activeren De cliënt stimuleren, actief maken, tot activiteit (bezig zijn) aanzetten.

Activerend spreekdoel Praten met de bedoeling om cliënten te stimuleren om iets te doen.

Activerende activiteit Activiteit die er op gericht is cliënt(en) actief te houden.

Activeringsgedachte De gedachte dat een cliënt zelf (mede)verantwoordelijk is voor het zoeken naar oplossingen om problemen aan te pakken.

Activiteit Bezigheid met de doelgroep.

Activiteitendoel Omschrijving van het beoogde resultaat van een activiteit.

Activiteitenplan Overzicht van uit te voeren activiteiten die volgens een vastgestelde structuur worden uitgevoerd en die moeten leiden tot vooraf gedefinieerde doelen.

9

A

Activiteitenplek De plaats waar bepaalde activiteiten kunnen plaatsvinden.

Activiteitenprogramma Een reeks van activiteiten die een samenhangend aanbod vormen, afgestemd op de doelgroep.

ActiZ Belangenorganisatie voor zorgondernemers.

Acute depressie Psychische stoornis waarbij sprake is van plotseling optredende depressiviteit, vaak als gevolg van een verliessituatie. Tegenovergestelde van: chronische depressie.

Acute ziekte Plotseling optredende ziekte die na enige tijd helemaal overgaat. Bijvoorbeeld door het gebruik van medicijnen. Tegenovergestelde van: chronische ziekte.

Adaptief onderwijs Onderwijs aangepast aan de mogelijkheden en behoeften van de individuele leerling.

ADD Attention deficit disorder. Stoornis met als kenmerk dat de cliĂŤnt zich niet goed kan concentreren.

Additief Stof die wordt toegevoegd om bepaalde eigenschappen te verbeteren (kleur, geur, smaak, houdbaarheid).

Aderverkalking Aandoening waarbij zich aan de binnenzijde van bloedvatwanden een vetachtige stof ophoopt waardoor het bloedvat dichtslibt. Ook wel: arteriosclerose.

ADH Aanbevolen dagelijkse hoeveelheid. Een richtlijn voor de inname van voedingsstoffen.

10

A

ADHD Attention deficit hyperactivity disorder, oftewel aandachtstekortstoornis met hyperactiviteit. Cliënten met ADHD zijn rusteloos, impulsief en kunnen zich moeilijk concentreren.

ADL Algemene dagelijkse levensverrichtingen. Handelingen die mensen dagelijks verrichten die horen bij hun verzorging, zoals eten, wassen en naar het toilet gaan. Het begrip wordt gebruikt om de zelfredzaamheid van een cliënt aan te geven.

ADL-clusterwoning Aangepaste woning voor een cliënt met een lichamelijke beperking, gelegen bij een centrale hulppost. De bewoner kan 24 uur per dag een beroep doen op ADL-hulp. Ook wel: Fokuswoning.

ADL-lijst Hulpmiddel om de mate van hulpbehoevendheid bij ADL vast te leggen.

ADML Activiteiten dagelijkse maatschappelijke levensverrichtingen. Handelingen die je moet kunnen verrichten om zelfstandig in de maatschappij te kunnen functioneren.

Adolescent Jongvolwassene. Bevindt zich in de levensfase tussen de zeventien en tweeëntwintig jaar.

Adolescentie Leeftijdsfase van zeventien tot tweeëntwintig jaar.

ADZ Algemene dagelijkse ziekten. Veelvoorkomende, niet-ernstige gezondheidsproblemen, tijdelijk van aard en meestal spontaan genezend na een aantal dagen.

11

A

AED Automatische externe defibrillator. Apparaat dat een gecontroleerde elektrische schok toedient aan het hart, bedoeld om de normale hartfunctie te herstellen.

Afdelingsdoel De omschrijving van wat de betreffende afdeling binnen de instelling met de cliënten wil bereiken, passend binnen de doelen van de organisatie.

Affectieve ondersteuning Een van de drie vormen van pedagogische hulp die een opvoeder geeft. Met affectieve ondersteuning help je de cliënt bij het verwerken van en omgaan met emoties.

AMK Advies- en Meldpunt Kindermishandeling. Het AMK is een organisatie die (vermoedelijke) situaties van kindermishandeling onderzoekt. Zo nodig brengen zij de juiste hulp op gang. Het AMK is er ook voor advies.

Adviserend gesprek Gesprek om de cliënt raad te geven of een aanbeveling te doen.

Afasie Een stoornis in het taalgebruik en/of een stoornis in het taalbegrip. Een cliënt met afasie kan niet meer duidelijk maken wat hij bedoelt en/of hij begrijpt niet meer wat jij bedoelt.

Affectie Positieve emoties of gevoelens.

Affectieve ontwikkeling Ontwikkeling van het gevoelsleven.

Afgeleide hulpvragen Hulpvragen die voortkomen uit andere hulpvragen.

12

A

Afhankelijk gedrag Gedrag waarbij de cliënt voortdurend aandacht en goedkeuring van anderen nodig heeft. De cliënt gedraagt zich onzelfstandig. Hij vertrouwt niet op de eigen mening, de smaak, het gevoel of inzicht. Ook wel: onzelfstandig gedrag.

Afhankelijkheid van een persoon Het niet op eigen benen staan. De betrokkene neemt geen eigen initiatief. Hij zoekt hulp of heeft hulp nodig en steunt op een ander.

Afhankelijkheid van een stof Niet meer zonder een bepaalde stof kunnen of denken niet meer zonder een bepaalde stof te kunnen. Het lichaam reageert met ontwenningsverschijnselen.

Afhankelijkheidspositie De mate van zelfstandigheid en/of ondergeschiktheid in het contact met de ander.

Afkickcentrum Therapeutische inrichting waar cliënten een ontwenningskuur kunnen ondergaan.

Aftershave Toiletartikel (meestal op alcoholbasis) om na het scheren de huid te verfrissen en te ontsmetten.

Afweerstof Antistof of tegenstof. Gaat de groei van bacteriën tegen.

Afweersysteem Het verdedigingsmechanisme van het menselijk lichaam dat indringers of veranderde eigen cellen bestrijdt. Bestaat uit algemene weerstand en specifieke weerstand. Ook wel: immuunsysteem.

13

A

Afwijkend gedrag Gedrag dat niet aan de geldende normen voldoet. Ook wel: abnormaal gedrag.

Agnosie Het, als gevolg van hersenbeschadiging, nog wel kunnen opnemen van zintuiglijke informatie, maar niet meer kunnen herkennen.

Agogiek De wetenschap die zich bezighoudt met het veranderen van het gedrag van mensen.

Agogisch werk Alle beroepen die zich richten op de verandering van het menselijk gedrag.

Agogisch werk Het op verandering gericht werken met mensen.

Agorafobie Een ziekelijke angst om de vertrouwde en veilige omgeving te verlaten. Deze angst ontstaat op een plaats waar ontsnappen moeilijk (of gĂŞnant) is en waar geen hulp aanwezig is. Ook wel: ruimtevrees of pleinvrees.

Agressie Uiting van vijandigheid door gewelddadig handelen, met het doel schade toe te brengen aan iets of iemand.

Agressieprotocol Geheel van richtlijnen dat gericht is op het voorkomen van en omgaan met agressief gedrag bij cliĂŤnten.

Agressieregulering Het binnen acceptabele normen brengen van agressief gedrag. Bijvoorbeeld door de cliĂŤnt te helpen de agressie te kanaliseren ofwel langs acceptabele weg tot uiting te laten komen.

14

A

AGS Adrenogenitaal syndroom. Een aangeboren, erfelijke aandoening die zich in verschillende varianten kan voordoen. Bij AGS maken de bijnieren te weinig van het hormoon cortisol aan, waardoor er weer te veel androgenen (mannelijke bijnierhormonen) worden aangemaakt.

Aids Acquired immune deficiency syndrome. Reeks infecties, veroorzaakt door hiv, die het afweersysteem aantasten.

Akoestisch Alles wat met horen en geluid te maken heeft.

AKW Algemene Kinderbijslagwet. De AKW verstrekt een uitkering aan ouders die de zorg hebben voor kinderen onder de achttien jaar.

Alcoholist Alcoholverslaafde.

Alcoholmisbruik Onaangepast alcoholgebruik met duidelijke gevolgen voor het lichamelijk, psychisch en sociaal functioneren, zonder dat er sprake is van een afhankelijkheid of verslaving.

Alcoholschade Lichamelijke, psychische en/of sociale schade die wordt aangericht door (overmatig) alcoholgebruik.

Alcoholvergiftiging Het optreden van (levensbedreigende) vergiftigingsverschijnselen door overmatige consumptie van alcoholhoudende dranken.

Alcoholverslaving Het verschijnsel dat iemand het gebruik van alcohol niet meer kan laten.

15

A

Alert4you Programma van het Kinderopvangfonds gericht op samenwerking tussen kinderopvang en jeugdzorg.

Alertheid Oplettendheid. Het vermogen om actief op de omgeving gericht te zijn.

Algemene dagelijkse levensverrichtingen ADL. Handelingen die mensen dagelijks verrichten die horen bij hun verzorging, zoals eten, wassen en naar het toilet gaan. Het begrip wordt gebruikt om de zelfredzaamheid van een cliĂŤnt aan te geven.

Algemene dagelijkse ziekten ADZ. Veelvoorkomende, niet-ernstige gezondheidsproblemen, tijdelijk van aard en meestal spontaan genezend na een aantal dagen.

Algemene weerstand Het algemene afweersysteem van de mens, niet specifiek gericht op een bepaalde ziekte of aandoening.

Allergeen Stof die in staat is bij bepaalde mensen een allergische reactie op te wekken. Ook wel: allergische prikkel.

Allergie Overgevoeligheid van het lichaam voor bepaalde stoffen.

Allergische reactie Overgevoeligheidsreactie van het lichaam op bepaalde stoffen.

Allochtoon Inwoner van Nederland met een andere etnische achtergrond.

16

A

Alzheimer Hersenaandoening waarbij bepaalde hersencellen verloren gaan. Daardoor ontstaan in de loop van de tijd steeds meer cognitieve stoornissen. De meest voorkomende oorzaak van dementie. Ook wel: Alzheimer-dementie.

Ama Alleenstaande minderjarige asielzoeker. Minderjarige die nog in de asielprocedure zit.

Amandelen Twee eivormige, één à twee centimeter lange zwellingen in de keel en één in de neus die onderdeel uitmaken van het lymfeklierstelsel en die binnendringende ziektekiemen opvangen en onschadelijk maken. Ook wel: tonsillen.

Amandelen knippen Het operatief verwijderen van de keel- en/of neusamandelen. Dit gebeurt wanneer de amandelen chronisch ontstoken zijn en veel klachten geven.

Ambulant Zonder vaste standplaats. Iemand die ambulant werkt, werkt dus op locatie, komt bij de cliënt thuis.

Ambulante hulpverlening Alle vormen van hulpverlening waarbij de cliënt thuis woont en daar ondersteuning krijgt. Ook wel: thuisopvang of extramurale zorg.

Aminozuur Een bouwsteen waarvan eiwitten worden gemaakt.

Amputatie Het afzetten van een lichaamsdeel of bij een ongeval verliezen van een lichaamsdeel.

17

A

Amv Alleenstaande minderjarige vreemdeling. Minderjarige aan wie een asielvergunning is verleend.

AMW Algemeen maatschappelijk werk. Het AMW wil met zijn hulpverlening het sociaal functioneren van cliënten of de wisselwerking tussen cliënten en hun sociale omgeving verbeteren.

Anaal Via de anus.

Anale fase Fase in de kindertijd waarin een peuter plezier beleeft aan poepen.

Analytische psychologie Stroming in de psychologie waarbij het denken van de patiënt uitgebreid wordt bestudeerd. De analytische psychologie gaat ervan uit dat de wijze waarop de mens in het leven staat en zijn gedrag veelal bepaald wordt door het onderbewustzijn.

Anencefalie Zeer ernstige aangeboren afwijking waarbij de hersenen en vaak ook het schedeldak ontbreken, waardoor het kind niet levensvatbaar is.

Angelman-syndroom Neurologische aandoening die leidt tot motorische en verstandelijke beperkingen.

Kenmerkend zijn een houterige motoriek, plotselinge lachbuien en epilepsie.

Angina pectoris Aanvallen van beklemmende, drukkende pijn in de hartstreek achter het borstbeen, soms met uitstraling naar de linkerarm, kaken, rug of schouderbladen.Veroorzaakt door zuurstoftekort in de hartspier, als gevolg van vernauwing in de kransslagaders.

18

A

Angst Bang zijn voor een al dan niet reëel dreigend onheil of gevaar.

Angststoornis Een psychiatrische stoornis waarbij de persoon lijdt aan langdurige angstgevoelens en zorgen die hij niet of nauwelijks onder controle krijgt.

Bijvoorbeeld faalangst, verlatingsangst of hoogtevrees.

Animistisch denken Het denken van de peuter, waarbij hij menselijke eigenschappen toekent aan levenloze dingen.

Anker Een voorwerp dat als inspiratiebron dient bij een activiteit. Het maakt nieuwsgierig naar wat er gaat komen.

Anorexia nervosa Stoornis die wordt gekenmerkt door dwangmatig niet eten. Het beeld dat de cliënt heeft van het eigen lichaamsgewicht of van de vorm van het eigen lichaam is niet reëel en heeft een grote negatieve invloed op het oordeel over zichzelf. Ook wel: anorexia.

Anosmie Stoornis waarbij de cliënt niet kan ruiken.

Anticiperend rollenspel Rollenspel gericht op het oefenen van gedrag om op een situatie die zich kan voordoen in te kunnen spelen.

Anticonceptie Het tegengaan van de bevruchting: anti = tegen, conceptie = bevruchting.

Anticonceptiemiddel Middel om zwangerschap te voorkomen. Ook wel: voorbehoedmiddel.

19

A

Antidepressiva Geneesmiddelen ter onderdrukking of voorkoming van depressies.

Antidiscriminatiewetgeving Regels om het maken van onderscheid, het achterstellen en negatief beoordelen en behandelen van iets of iemand te voorkomen en tegen te gaan.

Anti-oxidant Stof die het lichaam beschermt tegen de invloed van vrije radicalen. Een anti-oxidant in levensmiddelen gaat oxidatie en bederf tegen.

Antipsychotica Medicijnen die de verschijnselen van een psychose bestrijden en bijvoorbeeld angstwerend of prikkeldempend werken.

Antroposofie Visie gebaseerd op de ideeĂŤn van Rudolf Steiner, met als uitgangspunt dat de mens uit meer bestaat dan alleen een fysiek lichaam. Hij heeft ook een ziel, een geest. De spirituele werkelijkheid vormt een geheel met wat de zintuigen waarnemen.

Anw Algemene nabestaandenwet. De Anw verstrekt een uitkering aan weduwen en wezen die niet meer in hun eigen onderhoud kunnen voorzien.

AOC Een agrarisch opleidingscentrum (AOC) biedt vmbo- en mbo-opleidingen aan op het gebied van: dier, plant, milieu en voedsel.

AOW Algemene Ouderdomswet. De AOW verstrekt een uitkering aan burgers die 65 jaar worden (in 2018 is dat 66 jaar, in 2021 67 jaar).

20

A

Apgarscore Resultaat van onderzoek bij een pasgeborene, waarbij een score wordt gegeven volgens de schaal van apgar op kleur, ademhaling, hartslag, spierspanning en reactie op prikkels.

Appellant Als je werkt met groepen, kun je daarin groepsrollen onderscheiden. De appellant staat vrij onderaan de hiërarchie en doet een beroep op verantwoordelijkheid en mededogen van de groep.

Appèlwaarde De wijze waarop een activiteit of materiaal door een cliënt ervaren wordt.

Apraxie Een stoornis die leidt tot het onvermogen om opeenvolgende bewegingen in de juiste volgorde te laten verlopen met als gevolg een verstoorde ADL. Arbeidsethos De mening die mensen hebben over het belang van werk. Ook wel: arbeidsmoraal.

Arbeidsleertraject Traject dat een cliënt doorloopt om de kansen op een betaalde baan te vergroten.

Arbeidsmarkt De ‘plaats’ waar de vraag naar en het aanbod van betaalde arbeid samenkomen.

Arbeidsmatige dagbesteding Een andere term voor werken.

Arbeidsomstandigheden De situatie waarin medewerkers hun werk uitvoeren.

Arbeidsongeschiktheid Het (tijdelijk) door ziekte of beperking niet in staat zijn betaalde arbeid te verrichten.

21

A

Arbeidsrehabilitatie Het proces waarbij een werknemer wordt geholpen op zijn oude, niveau te functioneren.

Arbodienst CommerciĂŤle adviesorganisatie op het gebied van veiligheid, gezondheid en welzijn op de werkplek.

Arbowet Arbeidsomstandighedenwet. Kaderwet op het gebied van veiligheid, gezondheid en welzijn op de werkplek.

Arteriosclerose Aandoening waarbij zich aan de binnenzijde van bloedvatwanden een vetachtige stof ophoopt waardoor het bloedvat dichtslibt. Ook wel: aderverkalking.

Articuleren Woorden (klanken en lettergrepen) nauwkeurig en duidelijk uitspreken.

Artritis Ontsteking aan de gewrichten.

Artrose Slijtage van de gewrichten.

Asielzoeker Iemand die in een ander land de vluchtelingenstatus aanvraagt.

Aspirine Het geneesmiddel acetylsalicylzuur, dat gebruikt wordt bij onder andere verkoudheid en koorts. Het is vrij verkrijgbaar bij drogist en apotheek.

Assertiviteit Het vermogen om voor jezelf op te komen.

Asielvergunning Een vergunning bedoeld voor vreemdelingen die bescherming zoeken in ons land, bijvoorbeeld bij vervolging in het thuisland.

22