Leerjaar 2 – Module ster 5: Black horse and the cherry tree

MUZIEK VOOR DE ONDERBOUW

STER 5

Black Horse and the Cherry Tree

NAAM

De klas als live ‘loop station’

Wat ga je doen?

Wat kun je al?

Ik kan meerstemmig zingen.

Ik kan popinstrumenten van elkaar onderscheiden.

Ik kan een partij van een speelstuk zelf uitzoeken en instuderen.

Ik kan overleggen in een groepje over hoe we een opdracht gaan aanpakken en daarbij luisteren naar anderen.

Wat weet je al?

Ik weet wat een achtergrondkoor is.

Ik weet wat het verschil is tussen een slaggitaar en een sologitaar.

Ik weet wat een akkoord is.

Wat ga je doen?

Je gaat Black Horse and the Cherry Tree meerstemmig zingen.

Je gaat Do the Hand Jive! spelen en er misschien ook bij zingen.

Je gaat een live ‘loop station’ spelen en dirigeren.

Black Horse and the Cherry Tree is geschreven door de Schotse singer-songwriter KT Tunstall. Het nummer stond op haar eerste album. Een live tv-optreden van het nummer in 2004 betekende haar grote doorbraak. Met haar ‘loop station’ nam ze ter plekke verschillende muzikale lagen op, waarover ze ten slotte het nummer zong. Tot die tijd was een loop station nog niet erg bekend en het optreden gaf niet alleen KT, maar ook het loop station een vliegende start.

KT gebruikte als ritmische basis de ‘Bo Diddley-beat’, genoemd naar de rock-'n-rollmuzikant Bo Diddley, die het ritme vaak gebruikte. Als je het ritme hoort, komt het je vast bekend voor.

2

Black Horse and the Cherry Tree KT Tunstall

Intro

4 &4 Œ

¿

¿

j ‰ œj Œ ‰ œœ ˙ œ œ̇ ˙ ¿ œ

Two, three, four!Woo - hoo, hoo,

j j Œ ‰ œœ ˙ Œ ‰ œœ œ̇ œ ˙

woo- hoo.

Woo- hoo, hoo,

Couplet 1 Well, my heart knows me better than I know myself So I’m gonna let it do all the talking I came across a place in the middle of nowhere With a big black horse and a cherry tree I felt little fear upon my back I said don’t look back, just keep on walking When the big black horse said: ‘Look this way’ He said: ‘Hey, lady, will you marry me?’

Œ ‰

woo- hoo.

œ œ

1. Well my

Woohoo, hoo, woohoo Woohoo, hoo, woohoo Woohoo, hoo, woohoo Woohoo, hoo, woohoo

Refrein 1

4 &4

Œ ™ œ ™ œj œ Œ #œ œ ™ œ œ œ œ ≈ œ œ ™ œj œ ‰ ™ r œ œ œ œ œ™ œ œ œ ™ œ œ bœ œœ œ œ œ œœ œ œ™ œ œ œ œ œ 1. But I said: 'No, no, no, no no no.' I said: 'No, no, you're not the one for me.'

2. And it said: }

& Ϫ Ϫ No,

j Œ œœ œœ no,

#œ œ ™ œœ œœ œ ≈ œ œ œ œ™ œ œ no,

no

no no.

œœ ™™

I said: 'No,

j ‰™ r œœ œœ œ no,

you're

œ Œ œœ œ œ œ œ not the one for me.'

Woohoo, hoo, woohoo

Couplet 2 And my heart hit a problem in the early hours So I stopped it dead for a beat or two But I cut some cord, and I shouldn’t have done it And it won’t forgive me after all these years So I sent her to a place in the middle of nowhere With a big black horse and a cherry tree Now it won’t come back ’cause it’s oh so happy And now I’ve got a hole for the world to see

Woohoo, hoo, woohoo Woohoo, hoo, woohoo Woohoo, hoo, woohoo Woohoo, hoo, woohoo

Refrein 2

Intro • Black Horse and the Cherry Tree

3

Voorbereiden

Je gaat luisteren naar de Bo Diddley-beat en naar motieven waarmee je bij Uitvoeren kunt improviseren. Je onderzoekt de stijl die KT Tunstall inspireerde bij het schrijven van Black Horse and the Cherry Tree.

Luisteren Bo Diddley – Bo Diddley De Bo Diddley-beat is een ritme, genoemd naar de gelijknamige rock-‘n-roll zanger. Het vormt de ritmische basis van Black Horse and the Cherry Tree en van vele andere popnummers.

Je hoort de Bo Diddley-beat in het nummer Bo Diddley (1955) van hemzelf.

4 œ ™ œ ‰ œj ≈ œ œ œ 4 1 De Bo Diddley-beat wordt gespeeld door:

de gitaar.

de drums.

Black Horse and the Cherry Tree – KT Tunstall 2 Je hoort het begin van Black Horse and the Cherry Tree.

De Bo Diddley-beat wordt gespeeld door:

de gitaar.

de drums.

Vier popnummers 3 Je hoort vier fragmenten uit popnummers met allemaal een andere stijl. In welk(e) nummer(s) hoor je de Bo Diddley-beat?

Faith – George Michael Jailhouse Rock – Elvis Presley Desire – U2 Meli Meli – Ali B, Numidia en Ronnie Flex

Black Horse and the Cherry Tree – KT Tunstall 4 Je hoort het couplet van Black Horse and the Cherry Tree. Daarin zitten verschillende muzikale lagen. weten Muzikale lagen zijn lagen waaruit de muziek is opgebouwd. Elke laag heeft een eigen functie in de compositie. Voorbeelden van muzikale lagen zijn: melodielaag, akkoordenlaag, baslaag, ritmelaag.

4

Kruis in het schema aan welke lagen je hoort.

Tekst Melodie Achtergrondkoor Akkoorden Ritme Well, my heart knows me better than I know myself. So I’m gonna let it do all the talking Woohoo, hoo, woohoo I came across a place in the middle of nowhere With a big black horse and a cherry tree Woohoo, hoo, woohoo

Willie and the Hand Jive – Johnny Otis Ook Willie and the Hand Jive is gebaseerd op de Bo Diddley-beat.

Luister naar het intro.

5 Bijna alle instrumenten spelen de Bo Diddley-beat. Welk instrument speelt deze beat niet? Let niet op de maracas (sambaballen).

Sologitaar.

Slaggitaar.

Basgitaar.

Dit instrument speelt: de akkoorden.

een melodie.

Drums.

een ritme.

Onderzoeken 1 KT Tunstall zegt over Black Horse and the Cherry Tree: ‘It tells the story of finding yourself lost on your path, and a choice has to be made. It’s about gambling, fate, listening to your heart, and having the strength to fight the darkness that’s always willing to carry you off.’

Bespreek met elkaar wat KT Tunstall hiermee bedoelt.

Zoek in de songtekst twee zinnen op waarin deze bedoeling duidelijk wordt. Schrijf die zinnen op:

Bespreek je resultaten met twee andere klasgenoten. Leg aan elkaar uit waarom je deze zinnen gekozen hebt.

2 Willie and the Hand Jive is een heel populair nummer geworden. Er zijn veel covers van gemaakt, onder meer door Eric Clapton. En het is – op een heel andere manier – gebruikt in de film/musical Grease.

Zoek op YouTube een cover van (Willie and the) Hand Jive op. Alle versies hebben de Bo Diddley-beat.

Maar verder zijn ze heel verschillend van het origineel. Beschrijf die verschillen.

De cover die ik heb gevonden is van: De verschillen met het origineel van Johnny Otis zijn: >>

Intro • Black Horse and the Cherry Tree

5

Oefenen

A Oefen de Bo Diddley-beat R

R

R

R

R

4 ¿ ™ ¿ ‰ ¿j ≈ / 4 œ™ œ œ œ ¿ œ¿ L

L

L

L

™™

L

Oefen de beat met twee handen: links een laag geluid (bijvoorbeeld op je borst), rechts een hoog geluid (bijvoorbeeld op de tafel).

Zorg dat je de beat gedurende langere tijd kunt volhouden.

Speel de beat samen met de klas en zorg dat het strak is.

Laat één persoon de tellen van de vierkwartsmaat meespelen op een woodblock of cowbell.

Voel hoe de beat in de maat ‘valt’.

R

R

R

R

R

4 & 4 #œ ™ œ ‰ œj ≈ œ œ œ™ œ œ œ œ L

L

L

L

™™

L

Oefen nu hetzelfde op een keyboard. Doe dat eerst met je linker- en rechterhand (zie L en R).

Lukt dat makkelijk, probeer het dan met je duim en pink van je rechterhand.

B Oefen het achtergrondkoor

4 &4 Œ

¿

¿

j ‰ œj Œ ‰ œœ ˙ œ œ̇ œ ˙ ¿

Two, three, four!Woo - hoo, hoo,

woo- hoo.

j j Œ ‰ œœ ˙ Œ ‰ œœ œ̇ ˙ œ Woo- hoo, hoo,

woo- hoo.

Oefen het achtergrondkoor: zing eerst de bovenstem mee, daarna de onderstem.

Zing met twee personen of met twee groepen beide stemmen tegelijk.

Wissel van stem, zodat je beide stemmen goed in je hoofd hebt zitten.

checklist • voorbereiden Weet je wat de Bo Diddley-beat is en kun je hem herkennen in muziek?

Begrijp je de tekst van het lied?

Kun je de Bo Diddley-beat spelen?

Kun je het achtergrondkoor zingen?

Straks krijg je verschillende muzikale rollen. Je zingt de leadstem of het achtergrondkoor, je speelt de Bo Diddley-beat of een partij van een van de speelstukken, of je gaat dirigeren.

Welke rol ligt jou op dit moment het meest?

Voor welke andere rol zou je nog iets kunnen leren? En wat?

6

Uitvoeren

Zingen: je zingt Black Horse and the Cherry Tree tweestemmig met achtergrondkoor.

Spelen: je speelt het speelstuk Do the Hand Jive!

Spelen, ‘loopen’ en dirigeren: je gaat een live loop station maken.

Zingen Instuderen 1 Studeer de coupletten in en de leadstem van het refrein.

2 Oefen de tweede stem van het refrein.

3 Zing het lied met het refrein tweestemmig.

Voeg het achtergrondkoor toe De teksten in rood worden gezongen door een achtergrondkoor. Dit koortje zingt na de leadstem.

Heb je het achtergrondkoor al geoefend, dan kun je het direct toevoegen. En anders oefen je het eerst met de mixer of de video.

4 j & 4 œœ ™™ œ̇

œ

Woo - hoo, hoo,

Œ

j ‰ œœ ˙ ˙

j ‰ œœ ™™

Œ

woo - hoo.

Voeg de Bo Diddley-beat toe Kies met welke klanken of instrumenten je de beat gaat uitvoeren.

WooR

R

R

R

R

4 ¿ ™ ¿ ‰ ¿j ≈ / 4 œ™ œ œ œ ¿ œ¿ L

L

L

L

™™

L

Zangtips Het nummer gaat over rauwe emoties en zo kun je het ook zingen. Meen wat je zingt, het hoeft niet te netjes.

Wanneer je een kriebel in je keel krijgt, gaat hoesten of een schraperig gevoel krijgt, dan betekent dat dat je je stem forceert. Drink wat water en doe het rustiger aan qua volume.

Neem jezelf op met de mixer en luister het terug.

EXTRA KT Tunstall heeft het in het nummer over een zwart paard en een kersenboom.

Verzin zelf een dier en bloem, boom, berg of iets anders uit de natuur wat jou inspireert. Je mag het schrijven in de taal die jij prettig vindt.

Zorg dat jouw woorden precies op het ritme van ‘a big black horse and a cherry tree’ passen; negen lettergrepen dus. Bijvoorbeeld: ‘a unicorn and a willow tree’. Pas zo nodig je tekst aan.

Wat doet jouw beeld met de sfeer van het nummer?

Zing met de begeleiding in de mixer couplet 1 met jouw versie van de tekst en neem het op.

checklist • zingen Ken je het nummer uit het hoofd?

Kun je de meerstemmige stukken op de juiste toon zingen?

Kun je de Bo Diddley-beat als begeleiding bij het lied spelen?

Vind je jouw rol prettig of zou je iets anders willen?

Intro • Black Horse and the Cherry Tree

7

Spelen: Do the Hand Jive!

Couplet

D

q=100 Partij 1

Partij 2

Partij 3

4 & 4 #œ œ œ œ œ œ œ œ 4 j & 4 #œ ™ œ ‰ œ ≈ œ œ œ. ™ œ œ œ œ.

4 & 4 œ ™ œ ‰ œj ‰ œj œ . ‹ .

∑

2

3

‘

& œ œœœ œ œ

3

& œ™ œ. ™ & œ. ™ ‹

œ œ

1

& œ Œ œ jive!

2

3

‘

‘

‘

speel de vorige maat nog eens

‘

∑

6

j œ‰ œ ≈ œ œ œ œ œ œ. j j œ ‰ œ ‰ œ œ.

Refrein G 9

‘

D

5

2

∑

4

speel de vorige maat nog eens

G

1

œ œœœ œ œ œ œœ

‰

#œ œ œ œ œ œ

7

‘

#œ ™™ œ.

‘

œ. ™

D

Œ

#œœ

Hand

10

œœ

jive!

œ œ

Œ

Œ

#œœ # œœ

Hand

jive!

Ó

Œ #œ œ Hand

j œ‰ œ ≈ œ œ œ œ œ œ.

‘

œ

‘

‰ j‰ œ

j œ œ.

A

11

8

D

Œ

œ œ œ #œ œ œ œ Œ 12

Do - ing that cra - zy hand- jive!

j j & œ ™ œ ‰ œ ≈ œ œ #œ ™ œ ‰ œj ≈ œ œ œ ™™ œ ‰ œ ≈ œ œ œ. ™ œ œ œ œ. œ. ™ œ œ œ œ. # œ. œ œ œ œ. j j j j & œ. ™ œ ‰ œ ‰ œ œ. œ ™ œ ‰ œj ‰ œj œ œ. ™ œ ‰ œ ‰ œ œ. . . ‹

> ™ ‰ j ™ ¿ ¿ Hand Jive!

j ™ #œ ™™ œ ‰ œ ≈ œ œ ™ œ. œ œ œ œ. ™ ‰ j‰ j œ. ™ œ œ œ œ. ™

Do the Hand Jive! is gebaseerd op Willie and the Hand Jive van Johnny Otis. Het lied is door veel artiesten gecovered, waaronder Eric Clapton. Wij spelen onze eigen cover.

Instuderen 1 Studeer je partij in met de mixer of met de video.

2 In partij 2 en 3 zie je af en toe een punt onder een noot staan. Dat betekent dat je die noot staccato moet spelen.

8

handclaps

weten Staccato betekent kort en puntig. Staccato wordt aangegeven met een punt onder of boven de noot.

3 Het refrein van partij 1 kun je spelen, maar je mag het ook zingen. Of allebei tegelijkertijd!

4 Als je met de klas speelt: zorg dat de handclaps heel strak zijn.

5 Voeg de drumpartij toe. Die bestaat uit twee verschillende ritmes: de eerste maat speel je elf keer, daarna speel je de laatste maat. Die maat valt samen met de handclaps van partij 1.

Drums Blijf herhalen

Laatste maat

4 ¿ ¿ ¿œ ¿ ¿ ¿ ¿œ ¿ ™™ /4œ œ

> > ¿ ¿ ¿œ ¿ ¿ ¿œ ¿œ / œ œ

6 Zoek op YouTube het filmpje Hand Jive Dance Only op en een aantal leerlingen doen het dansje erbij. Spreek af wie wanneer speelt en wie wanneer danst.

7 Je speelt het stuk twee keer (of vaker) met elke keer een andere dansgroep. De laatste keer roep je samen met de handclaps: ‘Hand Jive!’

Speeltips Het is een vrolijk stuk. Speel de noten staccato en strak.

Zorg dat je de puls van de drumpartij voelt, zeker als je partij 2 speelt.

Speel je partij 3? Dan speel je elke maat één noot minder dan partij 2. Zorg dat de noten die je speelt precies samenvallen met die van partij 2.

Kies voor jouw partij een klank die past bij het vrolijke karakter van het stuk.

Zorg dat de handclaps op het einde ook echt klinken als een slot.

EXTRA Zing het refrein tweestemmig op tekst.

Zoek op internet de songtekst van Willie and the Hand Jive op. Luister nog eens naar de versie van Johnny Otis en zing het lied met begeleiding van partij 2, partij 3 en de drumpartij.

Speel de akkoorden op gitaar of keyboard. Op de gitaar kun je de akkoorden met de Bo Diddleybeat spelen. Dat kan op keyboard ook, maar speel dan steeds alleen de eerste helft van de maat van die beat. Hieronder zie je het akkoordenschema: D G G

D G D

D D A

D D D

Speel in de lege maten van partij 1 (couplet: maat 2, 4, 6 en 8) een echo. Persoon 1 speelt de oneven maten, persoon 2 de echo in de even maten. Dat mag een exacte echo zijn, maar je mag ook zelf iets verzinnen als echo.

checklist • spelen Kun je jouw partij foutloos spelen?

Speel je de partij staccato en strak?

Welke klank heb je gekozen voor jouw partij? >>

Intro • Black Horse and the Cherry Tree

9

Spelen, ‘loopen’ en dirigeren Een loop station is een apparaat waarmee je muziekpartijen kunt opnemen en afspelen. Je neemt de partijen laag voor laag op, zodat je op het laatst een complete begeleiding hebt. In deze opdracht werken we met een live loop station: iedereen heeft een eigen partij, die we één voor één gaan stapelen tot een compleet stuk. opzoeken Zoek op YouTube een live-opname van KT Tunstall waarin ze het loop station gebruikt. Luister naar de muzikale lagen die zij maakt. Gebruik dit als inspiratie voor jullie live loop station. q = 104

° / 44 ‰ Partij 1

Speel de vorige maat nog een keer

™™ œ ¿

œ ¿ ¿ œ

4 /4‰

™™ œ

¿

œ

4‰ Partij 3 ¢ / 4

™™ œ¿ ™™

j ¿œ ‰ œ¿

≈

Partij 2

Partij 4

° 4 œj ™ & 4 œ ™ ˙œ Woo - hoo,

œ

Œ

¿ œ ¿ ¿

3 ‘

™™

¿ ¿

‘

™™

‘

™™

Œ

j ‰ œœ ™™

œ ¿ œ¿ ‰ œœj

hoo,

woo -

E‹

Partij 5

Partij 6

4 &4 ‰ 4‰ ¢& 4 ‹

˙˙ hoo.

Woo -

B7

™™ œ ™ œ™

j œ ‰ œ œ œ

≈

œ œ œ œ

™™ œ

œ

œ

œ œ

E‹

j #œ ™™ œ ‰ œ ≈ œ œ œ œ œ œ œ œ

œ

œ

œ œ

Hierboven zie je de zes partijen van het loop station: de noten van de ritmepartijen (partij 1-3) hebben bolletjes en kruisjes; kies daar verschillende klanken voor. partij 4 kun je zingen, maar ook op keyboard spelen. partij 5 en 6 speel je op keyboard.

De partijen staan in een partituur. Dat betekent dat de partijen niet apart staan, maar allemaal onder elkaar. In een partituur heb je een beter overzicht van wat tegelijkertijd klinkt. weten Een partituur is bladmuziek waarin alle partijen van een muziekstuk onder elkaar staan.

10

™™ ™™

Instuderen 1 Maak groepen van zes personen. Komt dat niet uit in de klas, dan is dat niet erg; laat een partij vervallen.

2 Verdeel de partijen en studeer ze in. Help elkaar daarbij. Laat iedereen doen waar hij/zij goed in is.

3 Kies welke instrumenten je gaat gebruiken: voorwerpen uit je tas of klas, bodysounds of percussie.

4 Maak bewust gebruik van de voorwerpen, je lichaam of de instrumenten en denk na over de klank. Hoe klinkt het als je een partij klapt of op een snaredrum speelt? En hoe als je hem stampt of op een bassdrum speelt?

5 Speel alle partijen samen. Zorg dat jullie live loop station een goed geheel vormt.

Aanpak ‘loopen’ 1 Begin met een simpele opbouw: de partijen vallen één voor één in en stoppen dan allemaal tegelijk.

2 Spreek met jouw groep signalen af: voor het starten of stoppen van een partij en voor het stoppen van iedereen.

Oefen die signalen. Laat iedereen een keer dirigeren.

3 Gaat dit je makkelijk af? Spreek dan ook signalen voor harder en zachter af.

4 De dirigent componeert nu live zijn eigen stuk door partijen aan en uit te zetten en door de muziek harder en zachter te maken. De dirigent telt af zoals KT Tunstall. Roep: ‘two, three, four!’

5 Geef elkaar feedback op het dirigeren. Niet meteen heel kritisch; geef eerst een compliment!

‘Loop’-tips Zorg dat je weet met welke partijen je wilt beginnen en maak oogcontact met de spelers.

Zorg dat iedereen geconcentreerd is. Als dirigent bewaak je dit.

Luister naar het live loop station en reageer op wat je hoort. Wat heeft het stuk nu nodig?

Durf op je muzikale intuïtie te vertrouwen en experimenteer met het toevoegen en weglaten van partijen en met dynamiek.

EXTRA Zing een couplet van Black Horse and the Cherry Tree en gebruik het live loop station als begeleiding.

Speel de akkoorden op gitaar of partij 6 op basgitaar.

Maak van de hele klas een loop station. Wijs één dirigent aan en verdeel de partijen over groepen in de klas.

checklist • spelen, ‘loopen’ en dirigeren Ken je jouw partij?

Heb je voor elke partij bewust een klank gekozen?

Kun je jouw partij op tijd aan- en uitzetten in het live loop station?

Ken je de afgesproken signalen en kun je ze toepassen, als speler en als dirigent?

Kun je als dirigent de aandacht en concentratie van de spelers vragen en vasthouden?

Kun je je als speler concentreren op de dirigent?

Intro • Black Horse and the Cherry Tree

11

Presenteren De presentatie Dit ga ik presenteren: Zingen Black Horse and the Cherry Tree Ik zing de coupletten en refreinen / de tweede stem van het refrein / het achtergrondkoor.

Ik speel de Bo Diddley-beat.

Extra: Ik zing mijn zelf geschreven tekst:

Spelen Do the Hand Jive!

Ik speel partij 1 / 2 / 3 / drums.

Ik zing het refrein mee.

We spelen het stuk

keer. De

keer doe ik het dansje.

Extra: Ik zing het refrein tweestemmig.

Ik heb de songtekst en zing ook de coupletten van Willie and the Hand Jive.

Ik speel de akkoorden op gitaar / keyboard.

Ik speel met een partner de echo's in de lege maten.

Spelen, ‘loopen’ en dirigeren bodypercussie.

We gebruiken:

voorwerpen uit tas of klas.

instrumenten:

Ik speel partij(en): 4. Ik speel / zing deze partij.

1.

5. Ik speel op keyboard / gitaar.

2.

6. Ik speel op keyboard / basgitaar.

3.

Ik dirigeer mijn groepje / de klas.

Extra: We zingen een couplet van Black Horse and the Cherry Tree en gebruiken

het live loop station als begeleiding.

We hebben met de hele klas een loop station gemaakt.

Bij mijn presentatie ga ik speciaal letten op:

12

Afronden Voorbereiden

Ik herkende de Bo Diddley-beat: meteen / na een tijdje / na lange tijd / niet.

Ik hoorde de verschillende muzikale lagen: goed / redelijk / matig / slecht.

Ik speelde de Bo Diddley-beat: meteen goed / ik moest er flink op oefenen.

Het achtergrondkoor vond ik: leuk om te doen / een beetje lastig / moeilijk.

Uitvoeren Zingen Ik kon met overtuiging en emotie zingen: makkelijk / met enige moeite / moeilijk.

Ik kon de meerstemmige stukken op toon zingen: goed / redelijk / matig / slecht.

Ik kon de Bo Diddley-beat bij het lied spelen: makkelijk / met enige moeite / moeilijk.

Spelen Ik kon mijn partij spelen: zonder fouten / goed in de maat / met een paar foutjes / niet zo best.

Ik speelde: puntig en strak / niet superstrak / ik was het ritme soms helemaal kwijt.

Het Hand Jive-dansje vond ik: heel tof / wel leuk / niet echt mijn ding.

De Extra die ik deed lukte: heel goed / een beetje / was best lastig / ging echt niet lekker.

Spelen, ‘loopen’ en dirigeren Ik speelde mijn partij: foutloos / bijna goed / met regelmatig fouten.

Mijn partij kon ik inzetten als de dirigent dat vroeg: goed / redelijk / matig / slecht.

Mijn groep was geconcentreerd toen ik dirigeerde: goed / redelijk / matig / slecht.

Als een ander dirigeerde, werkte ik geconcentreerd mee: altijd / meestal / soms / niet.

Het dirigeren vond ik: leuk / uitdagend / spannend / ongemakkelijk.

De samenwerking verliep: soepel / behoorlijk / niet zo goed / slecht.

Presenteren Mijn voorbereiding op de presentatie was: uitstekend / voldoende / niet zo goed / slecht.

Ik voelde me: enthousiast / op m’n gemak / gespannen / ongemakkelijk.

Wat heb je van je jezelf ontdekt, dat je nog niet wist of nog niet eerder had gedaan?

Wat heb jij gedaan dat het werken in de groep echt makkelijker maakte voor iedereen?

Wat heb jij gedaan dat niet zo handig / aardig / nuttig was qua samenwerken?

Hoe zou je dat een volgende keer aanpakken?

Intro • Black Horse and the Cherry Tree

13

Begrippen Bekende begrippen Achtergrondkoor Meerdere mensen die een zangpartij in de achtergrond (als begeleiding) zingen.

Akkoord Een samenklank van drie of meer tonen.

Dynamiek De klanksterkte van muziek.

Meerstemmig Meerdere mensen zingen of spelen op verschillende toonhoogten.

Slaggitaar Een gitaar die de akkoorden in een ritmische groove speelt.

Sologitaar Een gitaar die een melodie of een improvisatie speelt.

Tweestemmig Muziek is tweestemmig als er twee melodieĂŤn tegelijkertijd klinken.

Nieuwe begrippen Omschrijf in je eigen woorden: Muzikale lagen

Staccato

Partituur

14

Colofon Symbolen

audio

video

duo-opdracht

mixer

oefenvideo

groepsopdracht

100% digitaal

mix boeken + digitaal

leerling

Intro onderbouw LRN-line online

Combinatiepakketten: Intro onderbouw LRN-line online + 8 papieren modules

docent

Intro onderbouw LRN-line online docent

Redactie Op schrift, Enschede Ontwerp en vormgeving Maura van Wermeskerken, Apeldoorn

Illustratieverantwoording Notenschrift: Ruth van de Putte Foto omslag: Image Select/Zoonar/Oliver Gutfle Foto’s binnenwerk: Alamy Stock Photo/Roger Garfield; Getty Images/Michael Ochs Archives/Stringer; iStock/dhanford; Shutterstock/Sterling Munksgard, Smileus, Olga_i, ThisStock Over ThiemeMeulenhoff ThiemeMeulenhoff ontwikkelt zich van educatieve uitgeverij tot een learning design company. We brengen content, leerontwerp en technologie samen. Met onze groeiende expertise, ervaring en leeroplossingen zijn we een partner voor scholen bij het vernieuwen en verbeteren van onderwijs. Zo kunnen we samen beter recht doen aan de verschillen tussen lerenden en scholen en ervoor zorgen dat leren steeds persoonlijker, effectiever en efficiënter wordt.

Samen leren vernieuwen. www.thiememeulenhoff.nl ISBN 978 90 06 54920 1 Vierde druk, eerste oplage, 2019

© ThiemeMeulenhoff, Amersfoort, 2019 Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen, of enig andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Voor zover het maken van kopieën uit deze uitgave is toegestaan op grond van artikel 16B Auteurswet 1912 j° het Besluit van 23 augustus 1985, Stbl. 471 en artikel 17 Auteurswet 1912, dient men de daarvoor wettelijk verschuldigde vergoedingen te voldoen aan Stichting Publicatie- en Reproductierechten Organisatie (PRO), Postbus 3060, 2130 KB Hoofddorp (www.stichting-pro.nl). Voor het overnemen van gedeelte(n) uit deze uitgave in bloemlezingen, readers en andere compilatiewerken (artikel 16 Auteurswet) dient men zich tot de uitgever te wenden. Voor meer informatie over het gebruik van muziek, film en het maken van kopieën in het onderwijs zie www.auteursrechtenonderwijs.nl. De uitgever heeft ernaar gestreefd de auteursrechten te regelen volgens de wettelijke bepalingen. Degenen die desondanks menen zekere rechten te kunnen doen gelden, kunnen zich alsnog tot de uitgever wenden.

Deze uitgave is volledig CO2-neutraal geproduceerd.

Het voor deze uitgave gebruikte papier is voorzien van het FSC®-keurmerk.

Dit betekent dat de bosbouw op een verantwoorde wijze heeft plaatsgevonden.

Intro • Black Horse and the Cherry Tree

15

MUZIEK VOOR DE ONDERBOUW H4.Noten.01 H4.Noten.01 H4.Noten.01

Notenoverzicht

H4.Noten.01

Toonduur noten

rusten

hele noot

hele rust

4 tellen

halve noot

halve rust

2 tellen

kwartnoot

kwartrust

1 tel

achtste noot

achtste rust

½ tel

zestiende noot

zestiende rust

¼ tel

Toonhoogte

œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ G-sleutel

&

centrale d c

e

f

Voortekens

& #œ bœ nœ fis

bes

b

g

a

b

c

d

e

f

g

& ‹

a

speel alle noten lager (naar links op het keyboard)

# een kruis verhoogt een noot (naar rechts op het keyboard) b een mol verlaagt een noot (naar links op het keyboard) n een herstellingsteken haalt de mol of kruis weer weg

Een kruis of mol voor een noot wijzigt die noot voor de hele maat.

Tenzij de noot weer hersteld wordt met het herstellingsteken:

4 & 4 œ #œ œ œ œ œ g fis g fis g

g fis g

fis

Drumnotatie hi-hat snaredrum bassdrum

4 & 4 œ #œ œ nœ œ œ

4¿¿¿¿¿¿¿¿ /4œ œ œ œ

f

g

f

Gitaartabs Bastabs 0 0

⁄

¤

0 0 0 0

e

a

d

g

b

e

G D A E

0 0 0 0

e

a

d

Dynamiek p piano = zacht f

forte = luid

crescendo = harder worden decrescendo = zachter worden

WWW.THIEMEMEULENHOFF.NL/INTRO

g

H4.Noten.01 Auteurs Liesbeth Kooymans Joost Overmars Ruth van de Putte