Thermiek2018 1 online (2)

thermiek PERIODIEKE UITGAVE VAN DE AFDELING ZWEEFVLIEGEN VAN DE KONINKLIJKE NEDERLANDSE VERENIGING VOOR LUCHTVAART JAARGANG 53 • 2018

#1

Anneke Wolthuis met pensioen Zweefvliegen en beroepsluchtvaart ZC Den Helder Luchtruimstructuur Wereldkampioen: Sjoerd van Empelen Simulator HI6SIM team iFLY! 2018

2

THERMIEK 2018 #1

VAN DE VOORZITTER

VAN DE NIEUWE VOORZITTER…. proporties terug te brengen.

Er is voortgaand stevig lobbywerk, en er zijn ook een aantal zweefvliegminded/ zweefvliegende EASAmedewerkers en -officials opgestaan die aan nog verdere simplificatie in de vorm van een EASA Part- Gliding werken.

Ook zijn er gelukkig nu al mogelijkheden geschapen om veel van de activiteiten te delegeren van de landelijke Als typische zweefvlieger zie je op je eigen club, als je een

overheid naar organisaties zoals onze KNVvL. En ook hier

beetje om je heen kijkt, hoeveel erbij komt kijken om de

zijn we weer in de goede omstandigheid dat we, door

vereniging draaiende te houden, maar alles wat zich op

jarenlange ervaring en een goede reputatie als KNVvL

landelijk en tegenwoordig ook Europees niveau afspeelt,

en haar afdelingen, zoals onder andere de afdeling

blijft een ‘ver-van-mijn-bed-show’ voor de meesten van

Zweefvliegen, door alle noeste arbeid van een aantal van

ons. Het is daarom een goed idee om hier eens bij stil te

onze expert- vrijwilligers, een aantal zaken van het begin

staan in deze tijd van aankomende veranderingen. Want

af aan gedelegeerd hebben gekregen.

(vrijwel) al dit soort werk wordt gedaan door onbetaalde

Denk hierbij aan: theorie-examens voor het LAPL/SPL, in

vrijwilligers, enthousiaste zweefvliegers die echte experts

plaats van straks bij het CBR of KIWA, in ‘eigen beheer’

op hun gebied zijn. Dit is een kleine groep mensen die

bij de STEBZ (Stichting Examinering Ballonvaren en

zich al jarenlang onvermoeibaar blijven inzetten op hun

Zweefvliegen). De CAMO voor het vliegtuigonderhoud.

interesse- en expertisegebied.

Ook de afgifte van EASA-brevetten door de KNVvL staat

En dat is indrukwekkend, want zweefvliegen kan

nog op het verlanglijstje.

vlekkeloos blijven verlopen omdat we professionele

Door al deze aanpassingen en de voortgaande lobby

luchtwaardigheidseisen aan de vliegtuigen kunnen

voor verdere simplificaties, is de datum van invoering

stellen, gereguleerde startmiddelen hebben, en

van de door EASA aangegeven structuren reeds enige

beschikken over een goed opleidingssysteem met

malen naar achteren verschoven. Zo ook de onlangs

examinerings- en brevetafgiftebevoegdheden. We

aangekondigde overgangsperiode (Opt- out) van april

kunnen dus een veilig vliegbedrijf runnen vanaf soms

2018 tot april 2020, waar we nu dankbaar gebruik van

hoogst gereguleerde vliegvelden en in een complex

kunnen maken om onze verenigingen klaar te maken voor

gereguleerd luchtruim, met inachtneming van

DTO-aanmelding.

professionele veiligheidseisen.

En…waar gehakt wordt, vallen spaanders, zoals

En dat alles is in tientallen jaren zorgvuldig opgebouwd

onlangs weer bleek toen EASA niet op tijd de ‘Cover

en functioneerde prima - totdat daar opeens een geheel

Regulation’ kon publiceren die de verlenging van de

nieuwe Europese opzet kwam vanuit EASA. Ineens moest

overgangsperiode naar april 2020 formeel bevestigt

alles georganiseerd worden langs structuren zoals in de

en het er daardoor ten onrechte nog even op leek dat

commerciële luchtvaart.

bijvoorbeeld omzetting van de instructiebevoegdheden

Gelukkig waren daar echter nog die expert- vrijwilligers

naar EASA LAPL-/SPL-brevetten wél voor april 2018 zou

met hun netwerken op lokaal en Europees niveau en

moeten plaatsvinden en alle andere EASA omzettingen

ook organisaties zoals de European Gliding Union en

pas uiterlijk april 2020.

de Europe Airsports Federation, die er inmiddels in

En ondertussen blijven er een aantal andere belangrijke

geslaagd zijn om zaken tot meer overzichtelijke (DTO)

zaken doorlopen waar onze expert- vrijwilligers zich op

3

VAN DE VOORZITTER

INHOUD moeten blijven storten. Zoals de lokale

Van de voorzitter

2

bedreigingen die voor veel van onze

Column Tineke, kort nieuws, ingezonden brief

4

Anneke Wolthuis met pensioen

6

luchtruim. Ook hier zijn en worden

Zweefvliegen en beroepsluchtvaart

9

netwerken in werking gesteld en hebben

Simulatorteam zoekt opvolgers… 12

we bijvoorbeeld als KNVvL nu een plek

Uitreiking ere-insignes

14

Geschiedenis: Een Zögling op bestelling

16

vliegvelden gelden en de op handen zijnde herziening van het Nederlandse

aan de tafel in de discussie over de toekomstige structuur van het luchtruim.

Ik zou daarom graag aan iedereen

Den Helder Gedwongen trots! 22

willen vragen dat we juist nu, als

Spring-in-‘t veld

26

zweefvlieggemeenschap vooral veel

Luchtruimstructuur: Luchtvaart en toerisme

28

Junior World Gliding Championships 2017

30

energie steken in meer met elkaar te praten over hoe we aankomende veranderingen ook verbeteringen kunnen

Breukstukje: Meldingen van luchtvaartvoorvallen 38

laten worden.

Column Tom

Mijn gedachten gaan bijvoorbeeld

KNVvL brevetten 40

uit naar: een verdere simplificatie

39

van de LAPL-/ SPL-theorieopleiding,

iFLY! 2018 42

vernieuwende ideeën over hoe

Colofon, verzekeringscertificaat

43

we onze vliegbedrijven runnen en zo meer leden kunnen krijgen en vasthouden, maar ook of en hoe we in voorbereiding van de aankomende algemene luchtruimherziening, de KNVvL een meer algemeen luchtruimgebruikersplatform zouden kunnen laten worden. Dit zou dan zowel niet-commerciële als commerciële luchtruimgebruikers de mogelijkheid geven om gezamenlijke belangen te vinden. Vanuit een breder perspectief zouden we met de overheid aan een meer rationele en ook milieuvriendelijker indeling van het luchtruim kunnen werken, met als een van de uitkomsten wellicht dan eens significant hogere ondergrenzen van sommige TMA’s.

Met deze laatste nu nog wellicht bijna utopische gedachte, wens ik iedereen namens het Afdelingsbestuur Zweefvliegen een heel veilig, mooi en thermiekrijk vliegseizoen 2018.

Sijmen de Vries

OPLOSSINGEN DEELQUIZ 3: 1. Slogan: ‘Even Apeldoorn bellen…’(Centraal Beheer) 2. Rijmpje: De dure plight om averij te weren Laet voor den zwever nimmer af ’t En loont zich deeze wet te eren Zoo niet, comt vroegh of laet de straf 3.Bijzonder aan de Duo Discus: De kap gaat naar links open.

Wij willen zijn antwoorden op vraag 2 en 3 graag met u delen: Vraag 2: Al vanaf mijn eerste logboekje (1961) stoorde mij de tekst van het gedichtje op de omslag: ’t En loont zich deeze wet te eren’ betekent in het Middelnederlands ‘Het loont zich NIET deze wet te eren’.

Het woordje ‘en’ is hier een ontkenning, is dus iets heel anders dan het moderne ‘en’ Maar goed: de bedoeling was duidelijk.

Vraag 3: De Duo Discus was alleen een romp die op een stellage op de grond stond, dus niet vliegend. Slechts binnenste stukken van de vleugels waren gemonteerd. Pierce Brosnan “vliegt”, wanneer hij de dame laat vliegen, zonder stuurknuppel, hij zit namelijk tegen het instrumentenpaneel.

Technisch was zo een vlucht onmogelijk. De opnamen zijn dan ook studio-opnamen met een gemodificeerde cockpit.

Aldus Neelco Osinga die de boekenbon van ¤ 10,- verdient.

4

THERMIEK 2018 #1

COLUMN ZOMERKAMP! En, ga jij ook mee naar het zomerkamp?

Mwoah....

Ah jawel, toch? Je gaat toch altijd mee!

Ja.... maarre.... dit jaar misschien niet.

Hoezo niet? Wat een onzin!

Onzin? Nee joh, ik sla een keer over. Seen it all, done it all!

Huh? Ja! Ieder jaar weer `t zelfde gedoe! Een veel te klein tentje, omdat ik te knieperig ben om er een te kopen waar ik fatsoenlijk rechtop in kan staan. Altijd gehannes met slaapzakken, wel of geen kussen mee, rubberlaarzen, zaklampen....

Nou! Wat zou dat? Daar heb je toch alleen maar `s nachts last van? Dan slaap je!

Ja.... als het niet te koud is.

Jij zegt toch altijd dat je zo`n fantastische all-weatherslaapzak hebt?

Ja, dat is ook zo. Beste aankoop ooit! Dertig jaar geleden gekocht. Was toen een rib uit m`n lijf. Wel negentig gulden!

Gulden? Wat is dat?

Ja joh, ik ben al een oud wijf...

Je gaat gewoon mee, hoor! Overdag lekker vliegen en `s avonds een biertje bij het kampvuur!

Ja, en `s ochtends kleffe broodjes met pindakaas en slappe joegelebom!

Die je zelf zet! Doe wat meer koffie in het filter!

Eh....

Kom op, zeg! Is toch gezellig, zo`n kamp?

Hmmm, maar ik heb er al meer dan veertig meegemaakt!

Ja, dus??

Ieder jaar hetzelfde riedeltje: d`r gaat er eentje over zijn nek, omdat ie voor de eerste keer in zijn leven te veel bier drinkt, een ander vindt het nodig om tegen een tent aan te pissen, een derde vertelt voor de tigste keer dezelfde mop en hoe vaak ik wel niet die vieze liedjes heb meegebruld...

Hahaha!

En er is altijd wel iemand die het veld niet meer kan vinden en dertig kilometer verderop landt...

Ja, nou en? Die halen we op en dan is er weer een mooi verhaal `s avonds bij het vuur!

Sterker nog; dat wordt hem vijf jaar later nog nagedragen!

Je zou jezelf nu eens moeten kunnen zien!

Waarom?

Je begint helemaal te stralen!

Okay, okay... Ik ga wel mee!

Tineke Carolus

KORT NIEUWS

iFLY! 2018 stand 10 april 2018 Zweefvliegclub Naam AC Salland

Hugo Boekel

AC Salland

Bram Cohen

AC Salland

Jorn Voortman

Amsterdamsche Club voor Zweefvliegen

Renske Biesters

Delftsche Studenten Aeroclub

Nigel Vrede

Friese Aero Club

Sjoukje de Jong

Gelderse Zweefvliegclub

Nelleke Roos

Gilzer Zweefvliegclub ‘Illustrious’

Jesse Pot

Gooise Zweefvliegclub

Gijs Bodzinga

Gooise Zweefvliegclub

Neoh De Greeff

Gooise Zweefvliegclub

Tijmen van Kuilenburg

Kennemer Zweefvliegclub

Mike de Haan

Nijmeegse Aeroclub

Eren Kartal

Nijmeegse Aeroclub

Sophie Odekerken

Nijmeegse Aeroclub

Lucas Vaessen

Noord Nederlandse Zweefvliegclub

Marnick Hofman

Twentsche Zweefvliegclub

Joost Prinsen

Twentsche Zweefvliegclub

Wouter Prinsen

VC Haamstede

Willemijn Becker

VC Haamstede

Lex van Werven

VC Hoogeveen

Stefan Vuijst

VC Midden-Zeeland

Collin van Well

ZC Flevo

Lucas Portegies

ZC Flevo

Aidan Woltjes

ZC Noordoostpolder

Ivo Van Den Berg

ZC Noordoostpolder

Tom Van Dijk

ZC Noordoostpolder

Tom Hooijman

ZC Noordoostpolder

Wietse Peursum

Zweefvliegclub Eindhovense Studenten

Xander Baartmans

Zweefvliegclub Eindhovense Studenten

Stephan Bryl

Ka 6 Treffen 2018

Dit evenement zal plaatsvinden van 24-26 augustus op de Vliegbasis Leeuwarden.

Informatie: Marijke Waalkens / Patrick van Vals: mad@supermail.nl

5

KORT NIEUWS

NIEUW ADRES: KNVvL AFDELING ZWEEFVLIEGEN

INGEZONDEN BRIEF

KNVvL Afdeling Zweefvliegen Houttuinlaan 16a 3447 GM Woerden Telefoon: 0348 - 43 70 60

COCKPITCHECK Zeer goed dat er in Thermiek 2017 #3 ruime aandacht wordt besteed aan de lierstart. Deze toch is een fase van de vlucht waarin een relatief grote kans bestaat op ongevallen. De lierstartmethode veilig noemen is

OVERLANDVLIEGERS OPGELET!

FLY IN FLY IN

Haamstede

2 juni 2 juni

Haamstede

2018

2018

dan ook iets te optimistisch. Dat er maar eens op de zoveel starts iets mis gaat, is niet geruststellend, daar er in een jaar heel veel starts worden gemaakt.

Voorts wordt naar aanleiding van een voorval tijdens een lierstart terecht gewezen op de noodzaak van het correct uitvoeren van de cockpitcheck. In het verre verleden leerden we hiervoor de betekenis van KIOSK uit het hoofd, maar dit was duidelijk ontoereikend.

Met het doel een uitspreekbare checklist te maken, verschenen allerlei acroniemen, zoals SKISTOK (nog steeds zonder Riemen vast), en eentje van liefst 20 letters. Na ruim beraad adviseerde de CIV wat al in diverse clubs werd toegepast, namelijk typespecifieke lijstjes, waarbij de functionaliteit prevaleert boven de uitspreekbaarheid. Daarom worden ze afgedrukt en in de vliegtuigen aangebracht.

Legendarisch overlandvliegen!

Legendarisch overlandvliegen!

BBQ

BBQ

Inschrijven op vch.nl Inschrijven op vch.nl

FEEST

FEEST

Wie schetst dus mijn verbazing toen ik weer zo’n achterhaald lijstje (SKISTOKS) aantrof in genoemde Thermiek. Het wemelt van de onvolmaaktheden.

Het begint al met de foute benaming van het Transportwiel. Dan ontbreekt ‘Riemen vast’. Toch wel belangrijk, vooral indien een passagier meevliegt.

Ook het verstellen van de ‘Pedalen’ is iets wat bij

Overlandvliegers opgelet! Op zaterdag 2 juni 2018 wordt door Vliegclub Haamstede

Overlandvliegers opgelet! Op zaterdag 2 juni 2018 wordt door Vliegclub Haamstede weer de legendarische Fly In georganiseerd. De traditie leert dat deze Fly In altijd

weer de legendarische Fly In georganiseerd. De traditie leert dat deze Fly In altijd garant staat voor veel gezelligheid en als het weer genoeg vliegers naar Haamstede

garant staat voor veel gezelligheid en als het weer genoeg vliegers naar Haamstede brengt er vaak nog jaren wordt nagepraat over de enerverende vluchten over het

brengt erwater vaaken nog jaren wordt nagepraat enerverende vluchten over het de Zeeuwse eilanden.

Noteerover deze de datum dus in je agenda en geef je op! water en de Zeeuwse eilanden. Noteer deze datum dus in je agenda en geef je op!

de stuurhutcontrole behoort. Verder ontbreekt het eventueel selecteren van de welvingskleppen (Flaps).

En ten slotte is het vooral op warme dagen prettig wanneer ‘Kap’ als laatste aan de beurt komt.

Op zaterdag 2 juni 2018 wordt door Vliegclub

Hoewel niet behandeld in genoemd artikel, wilde

Haamstede weer de legendarische Fly In

ik nog wijzen op de analoge verbetering van de

georganiseerd. Deze Fly In staat altijd garant

downwindcheck, waarbij WWW werd vervangen

voor veel gezelligheid, en er wordt vaak nog jaren

door een typeafhankelijk lijstje in het vliegtuig. Dit

nagepraat over de enerverende vluchten over het

in verband met vliegtuigen met of zonder flaps en

water en de Zeeuwse eilanden.

intrekbaar wiel.

De enige check die uit het hoofd moet worden geleerd is BOKS, daar aan het einde van de lierstart,

Noteer deze datum dus in je agenda en geef je op!

en vooral na een kabelbreuk, de tijd ontbreekt om een lijstje te raadplegen.

Teko Salverda

6

THERMIEK 2018 #1

AFDELINGSBUREAU ZWEEFVLIEGEN

ANNEKE WOLTHUIS VAN AFDELINGSBUREAU MET PENSIOEN Interview en foto’s: Frits Snijder

Anneke werkte zestien jaar op het Afdelingsbureau Zweefvliegen, gevestigd op Papendal bij Arnhem. Veel mensen kenden haar, bestuurs- en commissieleden, clubsecretarissen, vertegenwoordigers op de algemene ledenvergadering, jongeren die via iFly! instroomden en oudere jongeren met vijftig jaar een zweefvliegbewijs op zak.

Anneke: Op 1 juni 2002 ben ik begonnen, het

Red). Niet toevallig dus. Sowieso hebben Frits en ik

afdelingsbureau was een jaar eerder net van Terlet

wel iets met die stijfkoppen in het noorden. Al zijn

naar kantoorruimte bij NOC*NSF op Papendal

wij meer van de Grunnegers. Bij de club in Veendam

verhuisd. De sollicitatiecommissie bestond

heb je ook heel leuke mensen hoor!

uit afdelingsbestuurder Chiel van der Pijl, die personeelszaken deed, en mijn toekomstige

RIJKSLUCHTVAARTDIENST

collega’s: bureauhoofd Richard van ’t Erve en

Een van de eerste dingen die ik bij de afdeling

Thermiek redacteur Frits Snijder. Zij hebben me

aanpakte, was het archief. Daarbij kwam ik me

daarna ingewerkt. En niet te vergeten Tineke

zelf tegen, want van 1978 tot 1987 werkte ik bij

Wijsman, die als vrijwilligster een vaste plek bij ons had tot haar veel te vroege overlijden in 2005.

Ze kende ontzettend veel mensen. Met z’n vieren vormden we een hecht team met hart voor de zaak.

Tussendoor viel er altijd wat te lachen, want aan verhalen en gekke voorvallen is nooit gebrek bij de zweefvliegers.

ELFSTEDENTOCHT Nou denk ik er ineens aan hoe je met collega’s soms iets heel aparts deelt. Zo hadden Tineke en ik allebei een vader die ons als tiener meenam naar motorcrosswedstrijden. Dikke verhalen natuurlijk.

Verder hebben mijn vader en die van Frits allebei in de oorlog de Elfstedentochten gereden. Thuis bewaren we de kruisjes en stempelkaarten nog.

Frits nam in een van de eerste Thermieken die hij maakte een artikel van Dirk Corporaal op, over de Elfstedentocht die de Friese Aeroclub als zweefvliegwedstrijd vloog (Thermiek 2000 nr.4 / Met luchtvaarthistoricus Ary Ceelen.

7

ANNEKE WOLTHUIS

Met Hein van Leeuwen op Salland.

de RLD in Den Haag als directiesecretaresse en

met de ALV in voor- en najaar, maar uitgebreider.

plaatsvervangend hoofd Stafbureau voor de Directie

Uitnodiging, agenda, stukken, die moeten we op

Luchtvaartterreinen. Voor insiders zeggen de namen

tijd binnen hebben om ze tijdig aan de leden te

Henk Sitter en IJsbrand Kentie misschien nog iets,

kunnen versturen. Ik regel verder de vergaderlocatie

mijn bazen. Nu kwam ik stukken tegen die al eerder

en maak het verslag. Dan heb je nog de bijdragen

door mijn handen waren gegaan, bijvoorbeeld de

voor het jaarverslag van de Afdeling, die komen

aanvragen ‘ontheffing artikel 14’ voor Castricum en

van de commissies, het Inspectie Instituut en de

Malden, om de terreinen daar als zweefvliegveld

Stichting Historisch Zweefvliegarchief, plus de

te kunnen gebruiken. Grappig als je ineens aan de

jaarlijkse opgaven van starts en uren van de clubs.

andere kant van een correspondentie staat. De lijntjes

Wat kost dat soms een moeite om allemaal binnen

waren vroeger kort hoor. Ik zie nog voor me hoe

te krijgen zeg! Nell Dijkstra levert het overzicht

KNVvL-voorzitter Pieter Vogely lopend even van het

van de brevetten aan, daar hoef je niet achteraan.

Jozef Israëlsplein bij ons aan de Koninginnegracht

Nell doet als vrijwilligster ik weet niet hoe lang

kwam aanwippen om iets te regelen.

al de brevetadministratie. Van dat alles maak ik dan één geheel. Passages daaruit moeten ook in

JAARLIJKSE ROUTINE

de Thermiek en het algemene KNVvL jaarverslag

Wat ik allemaal op het Afdelingsbureau deed?

verschijnen.

Veel zaken die jaarlijkse routine zijn. Zoals de verzekeringscertificaten voor PH of buitenlands

VERANDERD OF VERDWENEN

geregistreerde zweefvliegtuigen van KNVvL-

Verder de CAMO, ARC- en AMP-inspecties

leden. De vlootopgave van clubs op militaire

administratief verwerken, volgens eisen die ILT

terreinen voor Domeinen. Ik heb zelfs nog wel

stelt. De iFly!, vroeger de JLO, alle correspondentie

eens de bonnetjesadministratie gedaan voor hun

en administratie rond aanmelding, selectie

brandstofsteun. Zorgen dat de clubs opgave doen

en toewijzing van kandidaten. Bij afloop van

van hun voertuigen voor de WA-verzekering. Het

het seizoen checken welke jongeren aan de

komt er eigenlijk op neer dat je steeds papieren

sponsorvoorwaarden hebben voldaan, zodat ze

met vragen en informatie, of digitale formulieren

uitbetaald kunnen worden. Voor sponsor EPST stel

verzamelt, sorteert en bewerkt, om ze daarna

ik een halfjaarlijkse en jaarlijkse rapportage op.

her en der weer te verspreiden. Zo gaat het ook

Uitzoeken wie 50 jaar hun ZVB/GPL hebben, want

8

THERMIEK 2018 #1

AFDELINGSBUREAU ZWEEFVLIEGEN

verklaard in een bezuinigings- en reorganisatieronde. Dat was echt een nare tijd kan ik je zeggen. Als ik erop terugkijk, hield toen de functie van Bureauhoofd eigenlijk op te bestaan. Terwijl mijn werk op samenwerking met zo iemand steunt. Waar het naartoe ging met het bureau was ook niet meteen duidelijk. Wat je dan doet, is op routine een tijd alle ballen in de lucht proberen te houden, maar op den duur lukt Terlet, Anneke omringd door Ruud Holswilder, Rien Bastiaanse, Bart Pelt, Monica Verburg, EPST managing director Eric Kuijpers, Monica Verburg en overige medewerkers EPST.

dat natuurlijk niet. Vervolgens ga je je op afgebakende zaken

die mensen krijgen een KNVvL onderscheiding.

concentreren, waarvan je weet dat je er iets voor

Daarvoor organiseer ik de bijeenkomst in de

kunt betekenen en dat je te maken hebt met

‘Thermiekbel’. De clubs vraag ik om wat achtergrond

mensen die betrokken zijn. Voor mij waren dat

en anekdotes over de betrokkenen, die de voorzitter

de CAMO, de iFly! en de uitreiking van de KNVvL

dan weer in zijn toespraken gebruikt. Niet zo lang

onderscheidingen aan zweefvliegers die vijftig jaar

geleden ging dit samen met de nieuwjaarsreceptie

hun ZVB/GPL hebben Daar werkte ik al jaren aan,

van het afdelingsbestuur. Tenslotte zijn er nog de

daar lag mijn hart. Ik ben er trots op mijn steentje

dagelijkse post, mail en telefoontjes, vragen die

te hebben bijgedragen aan de Afdeling als erkende

beantwoord of doorverwezen moeten worden,

CAMO. Ook wat betreft de iFly!, die in nauw contact

archief en voorraden log- en lesboekjes bijhouden,

tussen de teams van EPST en het Afdelingsbureau

mutaties in de samenstelling van ABZ, Inspectie

tot stand kwam. En die 50 jaar ZVB/GPL, waarvan

Instituut en commissies, idem van secretarissen

ik zou wensen dat het weer de oorspronkelijke

bij de clubs. Maar in de zestien jaar dat ik bij de

setting van de nieuwjaarsreceptie terugkrijgt. Dit

afdeling meeloop, zijn meerdere dingen die ik nu

jaar leek het er weer een beetje op, bijna een reünie.

noem veranderd of zelfs helemaal verdwenen. Dat

Door deze activiteiten heb ik mensen ontmoet - ook

heeft verschillende oorzaken, zoals automatisering,

buiten de KNVvL, zoals bij iFly!-sponsor EPST -

bescherming van persoonsgegevens en

waaraan ik dierbare herinneringen bewaar. Ik wil ze

reorganisaties binnen de KNVvL.

daarvoor heel hartelijk bedanken, het was een fijne tijd, ik zal jullie missen. Hopelijk komen we elkaar bij

CAMO, IFLY! EN 50 JAAR ZVB

gelegenheid nog tegen.

In 2005 vertrok Richard van ‘t Erve, die al vanaf 1995 als bureauhoofd werkte, naar Engeland. Hij woont en werkt sindsdien in Londen. Als ik naar Engeland op vakantie ga - en dat doe ik bijna elk jaar - zoek ik hem op, even samen lunchen en bijpraten. Leuk om zo’n contact van je werk over te houden. Frits Snijder, die in 2012 met pensioen ging, maar tot 2014 nog de Thermiek heeft gemaakt, zie ik ook geregeld. Van 2006 tot 2014 was Bart Pelt bureauhoofd. Met hem hebben we met veel plezier samengewerkt. zoals eerder met Richard. Tot hij in 2014 boventallig werd Het Afdelingsbureau Zweefvliegen zat van 1971 tot 2001 op Terlet, van 2001 tot 2018 op Papendal.

9

ZWEEFVLIEGEN EN BEROEPSLUCHTVAART

ZWEEFVLIEGEN EN BEROEPSLUCHTVAART Door Tom van Doormaal

De ‘bewonersdelegatie’ was een adviesgroep, onder

onvoldoende veiligheid bood. Het is niet eenvoudig geweest,

voorzitterschap van Alexander ter Kuile, waarin

de kostenaspecten voor de zweefvliegerij pijnlijk en vervelend,

ook GeZC-zweefvlieger Ruud Holswilder deelnam.

maar de rimpelingen zijn in grote lijnen weer verdwenen. Of er

Het is een groep die de beste ‘inspraak’ levert, die

botsingen mee zijn vermeden is de vraag. Ons land was het beste

ik ooit heb gezien. Inzake het beleid voor Lelystad

jongetje van de klas. Duitsland verklaarde gebieden ‘transponder

Airport is dat keurig opgeschreven, maar hard en

mandatory’, maar het luchtruim is daar groter. Nederland werd

verstrekkend.

geheel ‘transponder mandatory’.

Ik ben politicoloog. Je leert dan dat politiek en beleid rationeel

Ik citeer: “De Nederlander verwacht dat zijn overheid

worden geconstrueerd: je wilt iets bereiken, dus formuleert een

internationaal voorop loopt, het nieuwe denken

helder doel, kiest daar bij passende middelen, bekommert je om

nastreeft en positief bijdraagt aan de ontwikkeling

de vraag of die middelen effectief zijn bij het realiseren van het

van onze wereld. Op luchtvaartbeleid betekent dit:

doel, of uitvoering kan werken en handhaafbaar is, en na een

het lef hebben om klimaat-doelstelling voor te

bepaalde periode evalueer je of het zo werkt als je had bedacht.

laten gaan, ook wanneer de sector daar anders over

Dat had de lezer al gedacht: zo zuiver werkt het vrijwel nooit. Ik

denkt”. (bewonersdelegatie, eindrapport 20-02-18)

blijf even bij de transponder: onder de TMA Schiphol moet hij uit worden gezet (een verplicht instrument!), of er minder botsingen

Dat is de harde kern. Het confronteert de

plaatsvinden is nooit geëvalueerd, de kosten zijn afgewenteld dus

totale politiek met nalatigheid, oppervlakkige

de effectiviteit speelde niet zo. Was er nog een ander doel? Het

kortzichtigheid en meeloopgedrag. Schiet ik nu niet

vermijden of kunnen vervolgen van ‘air space infringements’? Ik

uit de bocht? Neen, ik denk het niet. Maar het vraagt

noem maar eens iets. Ik vermoed het. Maar die infringements zijn

wat uitleg. Ik geef die vanuit het perspectief van de

nog steeds een probleem en degenen die vervolgd zijn, worden

zweefvlieger. Ik bespreek het beleid, de gevolgen

niet gestimuleerd de transponder goed te blijven gebruiken. Een

voor zweefvliegen en Teuge. Ook het kleine gedoe

goed effect levert wel vaker een slecht vervolg op.

komt voorbij. Iedereen praat daar graag over, omdat het herstel van het kleine gedoe de grotere blunders

LELYSTAD AIRPORT

in stand laat.

Nu is er nieuw beleid dat zich tot een grote bedreiging van de

Daarna moet het ook even gaan over het grotere

general aviation kan ontwikkelen. Grote delen van de Veluwe,

kader van het klimaat. Van luchtvaartgekken, kun

Overijssel en zelfs Drenthe, komen onder geluidsdruk van inbound

je niet verwachten dat zij zich ongeremd tegen het

en outbound verkeer van Lelystad. Waarom is dat?

luchtvaartbeleid keren. Maar van zweefvliegers?

Er zijn een paar redenen. De luchtruimtstructuur wordt

Het lijkt mij dat zweefvliegers begrijpen dat ook

grotendeels bepaald door het functioneren van Schiphol. Een

klimaatverandering hun sport bedreigt. Veel goeds

betekenisvolle extra baan op 50 km afstand is dan behoorlijk

betekent regeren niet voor het zweefvliegen: hoe

lastig: hoe brei je dat inkomende en vertrekkende verkeer tussen

komt dat?

het verkeer van Schiphol? Dat moeten we niet doen en niet willen, zei iedereen die er verstand van had.

TRANSPONDERBELEID

Maar het gevolg viel niet mee. Ingewikkelde aansluitroutes, met

Het was niet mis. In Noord Brabant raakt een F-16

langdurig lage vlieghoogten, waren het gevolg. Voor Teuge

een sportkistje in schutkleuren. De twee sportvliegers

betekende dat ongeveer een doodvonnis, omdat de para’s graag

komen om. De pilote van de F-16 springt en komt

boven 10.000 voet willen uitstappen en vliegtuigen daaronder

veilig aan de grond. In Oost Groningen botst een

dan niet gaan. Als je vrij wilt vallen, past daar geen passerende

Belgische tweezits F-16 met een ULV uit Sellingen.

burgerluchtvaart bij. Maar ook voor zweefvliegen op Lemelerveld

Een van de jetvliegers overleeft het niet, de ULV

zou een maximale hoogte van 3000 voet gaan gelden.

piloot ook niet.

Eenvoudige vraag: wie beslist er eigenlijk over het luchtruim?

Het zijn deze incidenten die versnelling geven aan de

Eenvoudig antwoord: KLM en KLu, want dat zijn de

verplichting voor de general aviation een transponder

hoofdgebruikers. Operationeel zijn het LVNL en CLSK. Dat zijn de

te voeren. De beleidsmatige conclusie was dat ‘see

instituten, die het feitelijk gebruik bepalen.

and avoid’ een principe was uit het verleden, dat

Wat is daar lastig aan? De minister van Infrastructuur en

10

THERMIEK 2018 #1

Waterstaat is eerst verantwoordelijke, de minister van Defensie

ZWEEFVLIEGEN EN BEROEPSLUCHTVAART

• De ideologische verschansingen spelen een

volgt in collegiale samenwerking. De minister heeft een veilige

rol. Nederland moet het hebben van handel,

verkeersafwikkeling geprivatiseerd ondergebracht bij de LVNL

transport en kapitaalstromen. Dus de ‘mainports’,

en die organisatie op een schraal dieet gezet. Tenslotte moet er

Rotterdam en Schiphol, zijn de kurken waarop

bezuinigd worden. Bij de militaire verkeersleiding bestaat dat

onze economische welvaart drijft, zo heeft men

probleem ook: soms wordt het militaire luchtruim gesloten door

zichzelf wijsgemaakt. Dat is een geloof in een

gebrek aan mensen.

oude vorm van mondiaal kapitalisme, waar de op

Op zich is privatisering soms goed, zeker als je echte concurrentie

handen zijnde veranderingen (economie China/

wilt scheppen. Maar voor een veilige luchtvaart is dat niet zo’n

India, energietransitie, klimaatafspraken) grote

slim idee. Een bijkomend gevolg is dat binnen de ministeries

gaten in zullen veroorzaken. En iets dat door de

vrijwel geen vakkennis meer aanwezig is om de bewindslieden

wet van de verminderde meeropbrengsten ook

goed te kunnen adviseren. De contra expertise werd door LVNL

nauwelijks meer kan gelden voor nog meer groei

opgedragen, mede namens Sharon Dijksma, die bij haar vertrek

van luchtvaart. De netto maatschappelijke baten en

toegaf dat het departement de vereiste expertise mist.

kosten van groei zijn hoogst waarschijnlijk negatief voor Nederland, maar worden binnen het enge

UITSLAANDE BRAND

cirkeltje van deskundigen systematisch genegeerd.

De politiek moet beslissen en daarover het debat voeren, met het parlement en met de bevolking. Hoewel het besluit al jaren werd

Inmiddels is de discussie rond de opening van een

voorgebakken aan de Alderstafel, leek het of iedereen behaaglijk

vliegveldje met één baan, ontaard in een nationaal

had gedut, tot afgelopen zomer. Jullie zaten er bij, werd in de

debat over hoe burgers ‘geschiphold’ worden.

Kamer gezegd. Maar dit hebben we nooit begrepen, repliceerden

Alders begrijpt dat zijn rol als oliemannetje geen

Gelderse en Overijsselse bestuurders. Het was wel praktisch want

meerwaarde meer heeft.

de Tweede Kamer was natuurlijk even suf geweest. En niet te vergeten de voltallige gevestigde milieubeweging.

WAT NU? Beleid kan zich soms als een komisch

Hoe is het mogelijk dat het zo gelopen is? Je kunt alleen maar

toneelstuk ontvouwen. Ik citeer nog eens de

puzzelen. Een paar oplossingen:

bewonersdelegatie:

• De luchtvaart heeft een sterke positie en is invloedrijk, als haar

“In een recent interview stelde u ‘Opheffing van

korte-termijnbelangen in het geding zijn. De KLM en Schiphol

de lage routes is een randvoorwaarde van de

wachtten geen dag, toen de minister vertelde dat ze de opening

herindeling’. ”Anders gaan we het natuurlijk niet

van Lelystad ging uitstellen en zeiden dat alle afspraken van tafel

doen. Het doel is heel helder, we moeten van die

waren en dat over de groei van Schiphol opnieuw moest worden

lage vliegroutes af”.

onderhandeld. Daarmee toonden ze hun gezicht van bikkelharde

“Thans overweegt u de luchthaven Lelystad voor

strijders voor een sectoraal belang. Daarbij komt dat er een soort

een interimperiode voor 10.000 vliegbewegingen

natuurlijk ontzag bestaat voor de luchtvaart en een gebrek aan

via lage vliegroutes open te stellen. U zou daarmee

kennis en data buiten de sector omdat de sector deze kennis en

een door uzelf als onwenselijk bestempelde situatie

gegevens effectief afschermt onder hoge kosten of onder het

creëren.”

mom van ‘commercieel gevoelige informatie’1.

Dat is ongeveer wat ons wacht: een ingewikkeld

• De politiek geeft richting, de bureaucratie voert uit. Maar als de

houtje-touwtje-luchtruim dat pas in 2023 kan

politiek de bureaucratie heeft afgeslankt, vakmanschap heeft

worden herzien, een interimperiode met 10.000

verloren omdat ze het te duur vindt, maakt men het zich wel

laagvliegbewegingen vanaf 2019. Het zou de LVNL

lastig. Wie kan, met welke informatie de strijd aangaan met

sieren als daartegen eens luid en duidelijk stelling

de sector en de zwaar overdreven claims van onmisbaarheid

werd genomen.

van groei van de luchtvaart voor de Nederlandse economie?

Nog een keer de bewonersdelegatie: “De

Voor de bewindslieden is het niet leuk, als de MER en allerlei

aannames in de geactualiseerde MER zijn (1) in

berekeningen beter in handen van actievoerende burgers

strijd met elkaar; (2) in strijd met de politieke

hadden kunnen worden gelegd.

randvoorwaarden en (3) mogelijk technisch niet

11

ZWEEFVLIEGEN EN BEROEPSLUCHTVAART

uitvoerbaar (getuige recente uitlatingen van de CEO

was mogelijk naïef, maar niet helemaal onzin. Daarbij paste een

van de LVNL).”

fiscale vrijstelling op brandstoffen voor vliegtuigen: je moet iets

Ik heb al meer geschreven over de materie.

over hebben voor de wereldvrede.

Verwijzingen naar die stukken geef ik hieronder. Het

De groei van de burgerluchtvaart is daar op gebaseerd.

laatste woord is nog niet gesproken.

Luchtvaart is gelijk aan economische groei en welvaart, in de geest van de beleidsmakers met hun mainport gedachten. Alleen,

WAT WORDT ER VERBETERD?

het is denken van een generatie geleden. China dreigde twintig

Wie het voorgaande ziet als een oproep tot

jaar geleden nog te stikken in het uitlaatgas, maar is inmiddels

revolutie, moet ik teleurstellen. De uitslaande

pionier in de energietransitie, de transitie van luchtvaart naar

politieke brand levert in elk geval het besef op

hogesnelheidsrail en binnenkort leidende mondiale economie.

dat bepaalde dingen niet kunnen en verbetering

Wij zullen mee moeten bewegen, weg van de fossiele energie.

verdienen. Uit de brief van de minister van 21

De meest fundamentele is ervoor te zorgen dat de

februari 2018 aan de Tweede Kamer haal ik voor ons:

bunkeremissies onder de nationale emissiereductie verplichtingen gaan vallen. Nu worden deze wel uitgerekend

• Er zal hoger worden gevlogen in de omgeving van Lemelerveld;

• Boven Zwolle zal op minimaal 5000 voet worden gevlogen;

• Op Teuge worden maatwerkafspraken gemaakt, om springen mogelijk te laten blijven;

• Er komt een nieuw wachtgebied bij Lochem met

maar vallen buiten de reductiedoelstelling. Pas als we dat voor elkaar hebben, kan de Nederlandse overheid een afweging gaan maken tussen de reducties van de verschillende sectoren. Wat we doen staat in het Regeerakkoord: “Ingezet wordt op Europese afspraken over belastingen op luchtvaart in het kader van de voor 2019 geplande onderhandelingen over de klimaatdoelen van ‘Parijs’. Ook wordt

een onderkant van 9000 voet, ter vervanging van

bezien of een heffing op lawaaiige en vervuilende vliegtuigen

de twee (Steenwijkerland en Lemelerveld).

mogelijk is. Indien beide routes onvoldoende opleveren zal er per 2021 een vliegbelasting worden ingevoerd”. Dat is misschien

Voor iedereen die werkt in de recreatie in

de echte reden voor de druk op de opening van Lelystad: we

Gelderland, stelt het allemaal weinig voor, maar voor

gaan het vliegen wel belasten, maar dan moet wel het bij-

de zweefvliegers is de uitkomst minder rampzalig.

vliegveldje van Schiphol functioneren. Geloven we nu in de

De overheid gaat vaak een rampzalig pad op en

marktwerking of niet?

komt daar niet meer vanaf. Dat lijkt ook hier het

Intussen zien we hoe de files in de Randstad langer worden en

geval; het is mooi als nieuwe berekeningen globaal

de woningmarkt totaal overspannen is. Zou het een idee zijn

aangeven dat het wel een beetje fout was, maar dat

een futuristische monorail naar Groningen te leggen, die een

het allemaal verder kan. Maar laten we toch nog

Groninger in drie kwartier aflevert op Amsterdam C.S.? Stel

even kijken naar het klimaatbeleid en de logica van

dat je die HSL-verbindingen zou hebben, zou Nederland dan

de ambitie om deze ruïneuze koers te voltooien.

ten onder gaan als in het luchtvaartbeleid een fiscale rem werd aangetrokken? Ook in Amsterdam en omstreken lijden mensen

PARIJSE AKKOORDEN

onder 500.000 vliegbewegingen.

De wereld is, met uitzondering van (een deel van) de heersende macht in de V.S., eindelijk onder

Daarmee ben ik rond: de politiek zou het lef moeten hebben

de indruk van de risico’s van klimaatverandering.

klimaat, luchtvaart en infrastructuur met elkaar te verbinden,

De combinatie met de wegzakkende provincie

aldus de Bewonersdelegatie. Het is een logische en radicale

Groningen komt goed uit. De CO2-emissies moeten

aanbeveling. Maar de politiek doet zelden wat logisch en

terug en van het stoken van aardgas moeten we af.

radicaal is.

Helder.

Maar in 1944 vergaderde de wereld over de

https://platformoverheid.nl/burgers-zijn-genoeg-geschiphold/

oprichting van ICAO: de luchtvaart zou de wereld

http://sargasso.nl/de-onmacht-der-klerken/

kleiner maken, de afstand tussen mensen opheffen

http://sargasso.nl/milieu-en-vliegvakantie/

en daardoor de kans op vrede sterk vergroten. Het

http://sargasso.nl/hoe-regeren-wij/

12

THERMIEK 2018 #1

SIMULATOR

SIMULATORTEAM

ZOEKT OPVOLGERS… Tekst: Douwe Jippes

Het High Five Oldtimer Flying Team, opgericht in 1994, begon in 2005 met het verzamelen van oude Miele stofzuigermotoren voor de bouw van een bewegend zweefvliegsimulatorplatform.

Met name het Amsterdamse lid Peter Saul heeft er een groot aantal verzameld door in zijn luxe Mercedes vuilcontainers af te struinen op zoek naar Miele stofzuigers. Omstanders hebben hem wellicht voor armoedzaaier of containerjunk aangezien.

Het team streeft ernaar om op een inventieve manier een zo goedkoop mogelijke simulator te ontwikkelen. Creatief hergebruik van materialen en instrumenten speelt daarbij een belangrijke rol.

Zodoende is er, na vele jaren experimenteren met verschillende aandrijvingen, zoals stofzuigermotoren, een effectief werkende simulator ontwikkeld met als type aanduiding H16SIM.

De huidige HI6SIM simulator heeft zes vrijheden

Flight Simulator Weekend in het Aviodrome te

van beweging (6DOF) door middel van zes

Lelystad.

verstelbare poten (lineair-actuator), instrumenten

De ontwikkeling is op internet te volgen op de

op een apart scherm, een verstelbaar voetenstuur,

HI6SIM site onder de link: ‘History’.

flapsbediening, force feedback en een PDA voor

De simulator staat ‘startklaar’ voor een testvlucht

de navigatie. Drie fietspompen op luchtdruk

in de woning van ontwikkelaar Douwe Jippes in

van maximaal 4 atmosfeer zorgen voor

Heemstede. De HI6SIM is uitstekend geschikt voor

gewichtscompensatie.

het oefenen van procedures, sleep- of lierstart,

Het Condor V2 zweefvliegsimulatorprogramma

thermiek en navigatie “XCSoar” en, in het algemeen,

stuurt vluchtinformatie naar een tweede computer

voor vluchten (inclusief crashes) tijdens gure regen-

die het instrumentenpaneel, de beweging en de

en/of winterdagen. Afspraken voor een demo

force feedback aanstuurt.

simulatorvlucht, email: d.jippes@hccnet.nl.

Het team verzorgt elk jaar (het eerste weekend in

Er wordt intussen ook gewerkt aan de

november) demonstraties met de HI6SIM op het

ontwikkeling van een platform Make IV

13

SIMULATOR

Driessen & Rappange Verzekeringen

Voor vliegers met oog voor detail!

op basis van oude motoren uit E-fietsen en hoverboards met tandriemaandrijving en integrale gewichtscompensatie. Kosten buiten de motor ongeveer ¤ 70,00 per poot.

www.driessenrappange.nl/luchtvaart 020 - 531 23 45 | info@driessenrappange.nl

XCapBatteries De leden van het High Five Oldtimer Flying Team zijn lid van de VHZ, maar zijn inmiddels gestopt met solovliegen. De ontwikkelaars van de HI6SIM, Douwe Jippes & Ton vd Berg zijn nog steeds enthousiast, maar inmiddels wel ‘op leeftijd’. Ze willen heel graag in contact komen met jonge leden van een zweefvliegclub die het HI6SIM project zouden willen

Nieuw type batterij 20 Ah in standaard-formaat Met vol instrumentarium > 12u LMO-300 14.6V/20Ah/300 Wh GFK behuizing met zekering

LMO 14.6V/20Ah met CB+XLR

overnemen en voortzetten. Douwe en Ton stellen hun creativiteit en ervaring graag ter beschikking aan hun opvolgers. Reacties zijn welkom bij het HI6SIM Team!

LINKS: High Five Oldtimer Flying Team: https://jippes.home.xs4all.nl/Hi5/index.html HI6SIM: https://jippes.home.xs4all.nl/hi6sim/ index.html Condor v2: http://www.condorsoaring.com/ Flight Simulator Weekend: http://fsweekend.com/en/home/

€ 500.-!

Noud Vermeulen http://www.xcapglider.com xcapglider@me.com

14

THERMIEK 2018 #1

KNVVL

UITREIKING ERE-INSIGNES Een overvolle Thermiekbel op Terlet was zaterdag 27 januari 2018 het toneel van de uitreiking van de KNVvL- ere-insignes. De nieuwe voorzitter van de afdeling Zweefvliegen, Sijmen de Vries, reikte het ere-insigne in goud

Frank Beemster met voorzitter Sijmen de Vries.

met lauwerkrans en briljant uit aan een zestal zweefvliegers vanwege het feit dat ze 50 jaar ononderbroken in het bezit waren van het zweefvliegbewijs.

Ger Cremers WBAC

Daarnaast is er één ere-insigne in goud uitgereikt aan Frank Beemster (VC Teuge) voor onder meer het opzetten van de CAMO (Continuing Airworthiness Management Organisation.

Gerard Boersen 50 jr ZVB

De jubilarissen zijn: Ger Cremers(WBAC), Wim Ferwerda (VC Hoogeveen, begonnen bij FAC), Paul Lücker (Venlo Eindhoven Zweefvlieg Club), Hendrik van Putten (LSA/VHZ en Kennemer ZC), George Slot (VC Hoogeveen) en Niels Visser (Gliding Adventures Europe / VHZ).

Gerard Boersen (Gilzer ZC Illustrious) ontving op 3 maart het insigne uit handen van de afdelingsvoorzitter omdat hij was verhinderd tijdens de uitreiking van 27 januari.

Aan Jan Ritsma (VHZ) wordt de onderscheiding voor 50 jaar Zweefvliegbewijs op een later tijdstip uitgereikt.

George Slot VC Hoogeveen

15

ERE-INSIGNES

Een week eerder, op 20 januari werden erepenningen uitgereikt aan de kampioenen 2017.

Tim Kuijpers, die op 4 augustus Europees kampioen in de clubklasse werd, kreeg de bronzen penning.

Sjoerd van Empelen die Wereldkampioen Junioren werd in de standaardklasse, ontving de zilveren Penning.

AK (Foto’s Frits Snijder)

V.l.n.r. Sjoerd van Empelen, afdelingsbestuurslid Nico Koster en Tim Kuijpers

Wim Ferwerda VC Hoogeveen

Hendrik van Putten LSA VHZ Kennemer ZC

Paul LĂźcker VEZC

Niels Visser GAE VHZ

16

THERMIEK 2017 #3

GESCHIEDENIS

De PH-10 in aanbouw, hier opgesteld voor de werkplaats aan de Delftsewallen in oud Zoetermeer (foto Archief Franx).

EEN Zร GLING OP BESTELLING Door Wim Adriaansen

In augustus 1931 heeft de

zweefvliegclubs ontstaan. Die

voor het Zweefvliegen van de

ANZC een zweefvliegkamp

zijn er dan al en er zijn bij hen

KNVvL, is geweest is dat men,

georganiseerd in Egmond

ook al plannen tot bouw van

onder leiding van een uit het

aan Zee. Datzelfde jaar volgt

zweefvliegtuigen. Daarvoor

buitenland komende instructeur,

een kerstkamp op de Terletse

zijn reeds registratienummers

opleidingen heeft verzorgd in

Heuvelen en in 1932 organiseert

gereserveerd. Immers, wanneer

het zweefvliegen en in instructie.

de KNVvL in samenwerking met

de ANZV in 1931 twee Kassel-12-

Met die ervaring kunnen de clubs

ANZV en ENZC opnieuw een

toestellen aanschaft, krijgen die

een eigen bedrijf starten en dat

kamp in Egmond. Deelnemers

de registratie PH-19 en PH-20. De

is ook op een aantal plaatsen zo

komen uit alle delen van het land.

tussenliggende nummers vanaf

gebeurd.

Het is dus niet zo, als wel wordt

de PH-3 tot en met PH-18 zijn dan

In de beginjaren van onze

aangenomen, dat als na het kamp

gereserveerd voor de clubs.

sport hebben clubs vooral

van 1932 de ANZV zich opheft er

Wat wel de verdienste van de

hun oog laten vallen op

in het land op een aantal plaatsen

ANZV, samen met de Commissie

de Zรถgling van Stamer en

17

EEN ZÖGLING OP BESTELLING

en meren een hoge snelheid kan worden bereikt. “Mijn vader was het meest in zijn element als hij dingen kon uitdenken. Daarnaast was hij gek van techniek. Werk was zijn passie,” aldus vertelt later een van zijn dochters.

Naast onderhoud van auto’s en de bouw van sleeën gaat begin jaren dertig als het zweefvliegen in opkomst is zijn belangstelling uit naar de zweefvliegerij. Gebruik makend De linkervleugel van de PH-10 in aanbouw, nog niet met linnen bekleed (foto Archief Franx).

van de originele tekeningen start

Lippisch. Een eenvoudig

een bedrijfsruimte bouwen aan

hij de bouw van een Zögling,

eenpersoonslesvliegtuig.

de Vlamingstraat in Zoetermeer,

die de registratie PH-4 heeft

Plezierige bijkomstigheid is

wat dan nog een klein dorpje is

gekregen. Die wordt gebouwd in

zeker geweest dat de tekeningen

bezijden Den Haag. Dirk start daar

de werkplaats van zijn zwager,

van dit zweefvliegtuig vrij

een eigen garagebedrijf.

aannemer P.J. van Herwijnen, aan

beschikbaar zijn en dat het toestel

Dirk wordt beschreven als een

de Delftsewallen, ook in het oude

zonder verdere complicaties in

ambitieus en zeer vindingrijk

Zoetermeer. De Rijksdienst voor

zelfbouw kan worden genomen.

man. Naast het onderhoud

de Luchtvaart houdt nauwgezet

Een aantal clubs besluit zelf

van vrachtwagens -want

toezicht op de bouw van het

een Zögling te bouwen. In die

personenauto’s zijn er in die

zweefvliegtuig, getuige verslagen

beginperiode zijn er ook enkele

tijd nog nauwelijks– bouwt hij,

van in Zoetermeer uitgevoerde

bedrijven die een markt zien voor

samen met zijn personeel, als

inspecties. De PH-4 is daarna

de bouw van zweefvliegtuigen

hobby ijssleeën. Dat zijn houten

verhuurd, zo blijkt uit een verslag

ten behoeve van de clubs, maar

sleeën, die zijn voorzien van een

van zijn dochters. De eerste

die markt is toch wel klein en

propeller, een duwschroef die

huurder is de Zweefvliegclub

het blijft bij een paar toestellen.

wordt aangedreven door een Ford

Zoetermeer-Zegwaart. Later

In Thermiek van december 2016

T-motor en waarbij in wintertijd

zien we de PH-4 terug bij de

hebben we al geschreven over

op het ijs van de bevroren rivieren

Arnhemsche Zweefvliegclub.

de werkplaats van Jan Schiere, die daar twee Zöglings en zijn op dit type gebaseerde Koekoek bouwde. In dit artikel krijgen twee andere op zich zeer interessante bedrijven de aandacht.

VAN IJSSLEE TOT ZÖGLING Dirk Franx, geboren in 1898 als zoon van een smid uit Pijnakker, is al jong geïnteresseerd in techniek. Als hij 25 jaar oud is laat hij, begin van de vorige eeuw, zijn zwager, die aannemer is,

Dirk Franx links op zijn ijsslee in de tijd dat er nog echte winters waren met bevroren rivieren en zo. Niet bekend is wie de andere sleerijders zijn (foto Archief Franx)

18

THERMIEK 2017 #3

GESCHIEDENIS

zweefvliegkamp in Egmond is beschadigd. De algemeen secretaris van de KNVvL laat namens de Zweefcommissie weten Franx erkentelijk te zijn voor de bereidheid zo snel als mogelijk is de reparatie uit te voeren tegen een onder de kampdeelnemers gecollecteerd bedrag van zesenvijftig gulden plus het recht om gratis aan Het transport van de Zögling in het duingebied (foto Archief Franx).

het kamp deel te nemen. Tien dagen later blijkt de reparatie te zijn uitgevoerd tegen het overeengekomen bedrag plus nog eens vijfentwintig gulden voor een reparatie aan de romp van het zweefvliegtuig, verminderd met tien gulden voor geleverde emaillakken. Het toestel kan met niet-gebruikte materialen naar Egmond worden getransporteerd.

Het zweefvliegkamp kan weer

Het zweefvliegtuig staat gereed op de houten glijbaan (foto Archief Franx).

worden voortgezet met twee zweefvliegtuigen.

ZWEEFVLIEGCLUB In maart 1933 doet de secretaris een brief rondgaan aan de veertien leden van de Zoetermeer-Zegwaartsche Zweefvliegclub, waarin hij meedeelt dat die maand weer met zweefvliegen, geregelde oefeningen zoals hij het Dirk Franx op de bok van de door hem gebouwde Zögling (foto Archief Franx)

omschrijft, zal worden begonnen

KASSEL-12

in Zoetermeer en voor een

op een weiland van boer

Dirk Franx heeft rond 1930 zelf

demonstratie in de nabijgelegen

Koevoets in Zegwaart. Hij doet

de Zweefvliegclub Zoetermeer-

gemeente Zegwaart op een

een beroep op alle leden om

Zegwaart opgericht en hij

weiland van boer Koevoets.

aanwezig te zijn. Want, zo schrijft

is van die club dan ook de

Franx zou ook een lier hebben

hij: “Tot nu toe ging men op goed

voorzitter. Blijkens gegevens

gebouwd. De Hagenaars hebben

geluk naar het terrein. Waren

van onze Stichting Historisch

in Zoetermeer waarschijnlijk de

er genoeg leden dan ging men

Zweefvliegarchief nodigt hij in juli

Zögling PH-4 in aanbouw gezien.

vliegen, waren er niet genoeg

1932 de leden van de Haagsche

In diezelfde maand juli repareert

dan, dan ging men weer weg.

Zweefvliegclub uit voor een

Franx de vleugel van de

Dat laatste werkte altijd slecht

bezoek aan zijn werkplaats

Kassel PH-20 die tijdens het

op de goede geest die in onze

19

EEN ZÖGLING OP BESTELLING

Start van Wim van Nijenhoff op Maaldrift op 11 februari 1933. De publieke belangstelling voor het gebeuren is groot (foto Het Vliegveld).

Grondtransport met mankracht van de PH-10 Zögling (foto Het Vliegveld).

club heerscht.” Voor het starten

Van Nijenhoff demonstreert

rooimachine voor bieten,

van de Zögling in het weiland

daar de PH-10 onder grote

waarop hij octrooi verkrijgt. In

heeft men een demontabele

belangstelling van publiek,

de oorlogsperiode bouwt hij

houten glijbaan gemaakt, die

zoals het luchtvaartblad Het

auto’s met benzinemotor om

wordt ingesmeerd met groene

Vliegveld van maart 1933 meldt.

tot auto’s met gasgeneratoren.

zeep om de eerste meters vóór

In opdracht van de combinatie

Het garagebedrijf heeft zich,

loskomen van het zweefvliegtuig

heeft Franx deze tweede Zögling

vooral na de oorlogsjaren, sterk

te vergemakkelijken. Als er eens

PH-10 gebouwd, die de naam

uitgebreid. In de jaren zeventig

geen groene zeep is, merkt men

Kolibrie krijgt. De PH-10 is door

van de vorige eeuw heeft Dirk zijn

dat met koeienstront de start

Dirk Franx in huurkoop gegeven

bedrijf bij gebrek aan opvolging

net zo goed gaat. Blijkens een

aan de Leidsche Zweef Club voor

beëindigd. De gemeente

ledenkaart behaalt Dirk Franx

de prijs van 375 gulden, met een

Zoetermeer heeft nu vergaande

in mei 1933 na 26 vluchten

eerste aanbetaling van vijftig

plannen voor de bouw van een

op Zögling in Zegwaart en

gulden en verder maandelijkse

expositieruimte voor beeldende

tussendoor ook in Noordwijk zijn

termijnen van 18,25 gulden, te

kunst, waarvan de voormalige

A-brevet (nummer 41).

verhogen met een rente van 5%,

garage van Dirk Franx deel

De Zoetermeer-Zegwaartsche

zoals contractueel is vastgelegd.

uitmaakt. Een mooi project, zoals

Zweefvliegclub is niet

Als afleverdatum wordt 31 juli

zijn dochter stelt. Het wordt dan,

levensvatbaar gebleken. Wanneer

1932 genoemd. Vermoedelijk is

volgens krantenberichten, een

de Haagsche en Leidsche

de club uit Zoetermeer-Zegwaart

onderkomen voor Terra Projects,

Zweefclubs in 1933 als combinatie

in zijn geheel opgegaan in deze

een vereniging die zich in die

actief gaan vliegen op Maaldrift,

combinatie.

gemeente al jarenlang bezighoudt met bevorderen en exposeren van

een terrein noord van Wassenaar langs de trambaan Den Haag-

TERRA PROJECTS

kunstuitingen.

Leiden, dan zien we daar

Na zijn zweefvliegperiode

Als hommage aan Dirk Franx

weer de naam van Dirk Franx.

ontwerpt Dirk Franx nog een

is in 2005 in opdracht van de gemeente Zoetermeer tegenover de locatie van de oude garage een kunstwerk geplaatst. Dat is een geheel metalen replica van de originele ijsslee naar een ontwerp van de in Zwitserland geboren beeldend kunstenaar Moritz Ebinger, voorzien van een audio-installatie, ontworpen door leerlingen van de Hogeschool Utrecht. “Maar die werkt nu niet meer,” zoals een van de dochters Franx opmerkt.

20 THERMIEK 2017 #3

GESCHIEDENIS

het om iets nieuws gaat en het

er tot aan het uitbreken van de

technisch gezien interessant is.

oorlog mee heeft gevlogen.

En dat zijn, begin jaren dertig,

De tweede, de PH-14, aangeduid

zweefvliegtuigen zeker.

als Super-Zögling, is bestemd

Het is de tijd van economische

voor de zweefvliegclub op

crisis en ook dat noodzaakt het

Soesterberg. De aanduiding

bedrijf om nieuwe wegen in

Super-Zögling duidt, zoals

te slaan: zweefvliegtuigen. De

Ten Horn aangeeft, op een

keuze is daarbij gevallen op de

verbeterd besturingssysteem.

Zögling. Zoals wordt gemeld,

Het Utrechts Dagblad meldt

een eenvoudige constructie. Er

dat op zaterdag 15 juli 1933

zit niets aan wat niet strikt nodig

officieel het oefenterrein van de

is. De ervaring van de vlieger

Zweefvliegclub Soesterberg is

moet zijn geweest alsof je op een

geopend, dat de Zögling PH-14 is

keukenstoel de vrije lucht in gaat.

gedoopt met de naam ‘Krakeling’

Hendrik Carel ten Horn is

en meteen in gebruik is genomen.

voor de Eerste Wereldoorlog

Er zijn die dag enkele zweefvlieg-

afgestudeerd aan de Hogere

demonstraties gehouden, waarbij

Technische School in Remscheid

de publieke belangstelling zeer

in Duitsland. Daarnaast heeft

groot was, zo schrijft de krant.

hij de bevoegdheid van

Om te vervolgen dat men het

vliegtuigconstructeur. In de

trof omdat het droog bleef en

werkplaats aan de Weurtseweg

het zonnetje af en toe achter de

in de keizerstad heeft hij twee

dreigende wolken tevoorschijn

Zöglings gebouwd. De eerste,

kwam.

TEN HORN IN NIJMEGEN

registratie PH-6, krijgt de naam

Louis de Lange, ervaren

Zweefvliegtuigen en kinder-

‘Atalanta’ en is gebouwd voor de

zweefvlieger van het eerste

wagens hebben eigenlijk niets

zweefvliegclub in Leeuwarden

uur, merkt in zijn verslag

met elkaar te maken. Bij allebei

waar die na aflevering in 1933

over die beginjaren van de

komt weliswaar hout te pas

kort in gebruik is geweest. Als

zweefvliegsport in Nederland

en zeil- of leerdoek voor de

de club, na twee ongevallen, nog

op dat de PH-14 niet al te best

bekleding. Maar daar houdt de

datzelfde jaar ophoudt te bestaan

vloog. Als oorzaak meldt hij

vergelijking op. Hendrik Carel ten

is de Atalanta verkocht aan de

dat de fabrikant, door gebrek

Horn, fabrikant van kinderwagens

Walchersche Zweefvliegclub die

aan ervaring en kennis van

Romp van de PH-6 in aanbouw in de fabriek van Ten Horn in Nijmegen (foto archief Ten Horn).

De vleugelconstructie van de PH-6. De opnames van romp en vleugel zijn, blijkens een notitie bij de foto, gemaakt op 19 oktober 1932 (foto archief Ten Horn).

in Nijmegen onder het merk Patria, zo is beschreven in een terugblik op de activiteiten van het bedrijf, besluit in 1932 zijn assortiment uit te breiden. Het bedrijf heeft in de loop van de tijd al eerder uitstapjes gemaakt.

Zo zijn er fietsen en zelfs een auto vervaardigd en voor de eeuwwisseling bakkerswagens en trapladders. De fabriek heeft van meet af aan interesse getoond in nevenproducten, vooral als Vervoer over de weg van de PH-14 in gedemonteerde staat op een transportwagen (foto archief Ten Horn).

21

EEN ZÖGLING OP BESTELLING

de aerodynamica, de scherpe achterlijst van de vleugel heeft vervangen door een anderhalve centimeter dikke lat. Dat is waarschijnlijk een stevige constructie, maar verstoort zijns inziens wel het profiel en daarmee de luchtstroom over de vleugel.

De PH-14 is geen fortuinlijk zweefvliegtuig. Al een week na ingebruikname is er melding van een beschadiging van de vleugel na een harde landing van een

De Zögling PH-6 Atalanta, stevig verankerd in de Friese grond (foto archief Ten Horn).

leerlinge, die snel kan worden

Tijdens de betreffende vlucht

een tijd van vallen en opstaan.

gerepareerd.

blijft de vlieger te lang aan de

Er is in die prille jaren van de

kabel, tot voorbij het punt waar

sport pionierswerk verricht door

ONTKOPPELHAAK

hij veilig kan ontkoppelen. Het

enthousiaste mensen. Onder

Nog geen maand later, 8 augustus

gevolg is dat het zweefvliegtuig

hen ook de beide bedrijven die

1933, is met de PH-14 tijdens een

voorover wordt getrokken en

in dit artikel aandacht hebben

gecombineerd kamp van de clubs

de vleugels, door de grote

gekregen. Er zijn ongevallen

uit Leeuwarden en Soesterberg

kracht op het toestel, omhoog

geweest, vaak met alleen

op het vliegterrein bij

klappen. Uit het ongeval is

materiële schade, enkele ook

Soesterberg een ongeval gebeurd

zeker lering getrokken en de

met ernstige afloop. Van die

met dodelijke afloop. Een bizar

eisen die worden gesteld aan

ongevallen heeft men geleerd

ongeval, waar mis is gegaan wat

zowel de ontkoppelhaak van het

en zo zijn er al snel landelijk

er mis kon gaan. De haak van het

zweefvliegtuig als aan de lier zijn

veiligheidsregels vastgesteld.

zweefvliegtuig waar de lierkabel

verscherpt.

De drie Zöglings PH-4, PH-6 en

aan wordt bevestigd is, tegen het

Wellicht geschrokken door dit

PH-10 zijn tot aan de Tweede

advies van de bouwer zoals het

ongeval, maar ook omdat al

Wereldoorlog bij zweefvliegclubs

officiele ongevalsrapport meldt,

snel is gebleken dat er met de

als opleidingstoestel in gebruik

een gesloten haak, die slechts

productie van zweefvliegtuigen

geweest, maar ze zijn helaas,

kan worden geopend met een

geen omzet kon worden gemaakt

zoals zo veel zweefvliegtuigen,

touwtje dat de piloot tijdens de

heeft Ten Horn zijn afdeling

in de oorlogsperiode verloren

start in de hand houdt. Als niet

Vliegtuigbouw gesloten en

gegaan.

tijdig wordt ontkoppeld komt de

men beperkt zich verder tot

kabel, zoals is gebleken, niet los.

de core business, de bouw van

MET DANK AAN

De lier bestaat uit een kabelrol

kinderwagens.

Marjo en Lieselotte Franx en Laurens A. ten Horn voor

die is gemonteerd op een auto.

Die is niet voorzien van een

TOT SLOT

informatie en fotomateriaal.

kapinrichting, waarmee de lierist

Het begin van de jaren dertig

Tevens is geput uit L.A. ten Horn,

in geval van nood (zoals hier

is een periode waarin het

Ik sta op Patria, geschiedenis van

het geval is geweest) de kabel

zweefvliegen bij een aantal clubs

de kinderwagenfabriek Patria

kan kappen. Zou de kabel zijn

gestalte krijgt. Men vliegt volgens

1891-1957, Schipluiden, 2004,

gekapt dan had de zweefvlieger

de solo-lesmethode en dat

Zweefvliegen boven Friesland,

met de kabel nog aan zijn toestel

leidt vaak tot beginnersfouten.

1981 en Van Sledevaart tot

toch een veilige landing kunnen

Het is een tijd geweest van

GPS, 50 jaar Zuidhollandse

uitvoeren.

experimenten, maar letterlijk ook

Vliegclub, 1996.

22

THERMIEK 2018 #1

Door Tineke Carolus (Foto’s: Arnold Kiezebrink en Simon Swart)

DEN HELDER

Bouw in volle gang.

GEDWONGEN TROTS! Een beetje koud is het wel, zaterdag 24 maart, maar toch worden de eerste starts van het nieuwe seizoen bij de Zweefvliegclub Den Helder gemaakt. In een gammel, opengewerkt autootje worden we naar de startplaats gereden door Nico Groen, als we hem vertellen met wie we een afspraak hebben. Hij is technicus en heeft zojuist een clubgenoot geholpen een kist in de aanhanger te zetten.

“Remco en Wim? Die zijn op de startplaats. Kom maar mee!” Een beetje koud? Stervenskoud!

NUON

“Sinds 1998 zitten we op dit veld en in de loop

We zijn nauwelijks een minuut op de startplaats of

der tijd heeft energiebedrijf Nuon her en der in

we worden weer met fikse snelheid teruggereden

de nabijheid windmolens geplaatst. Er staat er

naar het clubgebouw, samen met Remco Tieken en

eentje dichtbij en we hoeven maar te bellen of die

Wim Jacobs, respectievelijk lid en voorzitter van

wordt uitgezet als we willen vliegen. Het contact

het bestuur van de club. Remco zet koffie en Wim

met Nuon is erg goed.”, vertelt Remco. “Maar

gaat ons voor naar de bestuurskamer, waar het

ja, Nuon gaat flink uitbreiden en we moeten hier

behaaglijk warm blijkt te zijn.

dus weg.” Wim vult hem aan: “Al sinds 2010 zijn

23

GEDWONGEN TROTS!

we met Nuon in gesprek over een verhuizing, een nieuw onderkomen en wat daar allemaal bij komt kijken.” Hij roemt de prettige samenwerking en de welwillendheid van iedereen die bij het proces betrokken is. “Eigenlijk had ik al moeten aftreden, maar de club heeft me gevraagd aan te blijven totdat alles rond is.” Terwijl Wim een stapel bouwtekeningen op tafel uitspreidt, vertelt Remco, dat de club in september naar het nieuwe veld vertrekt. Dat ligt een kilometer of zes noordelijk van het het huidige veld, een stuk dichter bij het water, maar omdat het een paar honderd meter langer is en de kisten hoger van de kabel zullen komen, denken ze dat het toch mogelijk moet zijn om thermische vluchten te maken.

Oude hangaar.

POEFFF...

“We zijn altijd heel tevreden geweest met ons huidige gebouw, destijds zijn er andere clubs die moesten verhuizen, de NNZC en de club in Biddinghuizen bijvoorbeeld, hier wezen kijken om inspiratie op te doen. Dus ja, toen we moesten nadenken over een nieuw gebouw, was het eigenlijk niet zo moeilijk...”, vertelt Wim, “gewoon een kopie, maar dan....poefff, een stuk opgeblazen!”

Oorspronkelijk was het de bedoeling twee gebouwen te plaatsen, een hangar annex clubgebouw en een gebouw waarin alle aanhangers,

Voorzitter Wim Jacobs legt de bouwtekening van de nieuwe hangaar uit.

ook die van prive-vliegers, niet alleen in de winter maar ook `s zomers gestald zouden kunnen worden.

Dat plan heeft men laten varen, het leek toch niet zo handig.

Die stallingsruimte is nu mooi geïntegreerd in de loeigrote hangar. Op de tekening is ook goed te zien wat voor lumineuze oplossing er gevonden is voor het in- en uitrijden van de lier die geen eigen tractie heeft: aan de ene kant erin, aan de andere kant

24

THERMIEK 2018 #1

DEN HELDER

“Sinds we weten, dat we hier niet blijven, hebben we de boel niet meer zo goed onderhouden...”

Alle leden van de club zijn in groepjes ingedeeld, die verantwoordelijk zijn voor het leeghalen van de diverse ruimtes en de verhuizing van alle spullen naar het nieuwe veld. Dat is ook een mooie gelegenheid om rommel en overbodige, kapotte dingen op te ruimen.

We blijven wat dralen in de Op 27 november werd de eerste paal geslagen door mw. W.v Meurs (NUON) en F.Rep (jongste lid ZCH).

hangar waar een ASK-13 staat.

eruit en je hebt nooit meer gedoe met onhandige

Die wordt niet voor instructie gebruikt, alleen om

manoeuvres die tot schade kunnen leiden!

gasten rond te vliegen. We zijn het erover eens,

Voordat we op pad gaan naar de nieuwe locatie,

dat het toch wel een heel fijn lestoestel is. Het is

worden we rondgeleid in het huidige gebouw.

het enige houten toestel, uit 1978, van de club. Er

Diverse werkplaatsen voor vliegend en niet-vliegend

wordt gelest in een tweetal ASK-21`s. Wim vertelt

materieel, een kantine met keuken, stallingsruimte

dat hij een van de negen instructeurs is en legt uit,

voor de kisten, een vergaderruimte, sanitair en

dat de veertien DBO` ers die de club momenteel

een zolder waar ook vliegtuigen naartoe getakeld

telt, nooit allemaal tegelijkertijd op het veld zullen

kunnen worden. Wat gaat er eigenlijk mee

zijn. Per dag mogen zich vier leerlingen aanmelden,

gebeuren? Wordt het afgebroken? “Nee, hoor, Nuon

opdat ze minstens vier starts kunnen maken. Remco

gaat het als onderhoudsgebouw gebruiken.” Remco

blijkt beheerder van hun app-groep te zijn, zodat

wijst omhoog waar wat spinnenwebben te zien zijn.

iedereen contact met elkaar kan onderhouden.

IMPOSANT Dan gaan we op weg. Een paar honderd meter voor de eindbestemming zet Wim zijn auto aan de kant van de weg, loopt op ons af – we zijn ook maar gestopt- en wijst naar een groot, grijs gebouw.”Kijk, hier kun je al goed zien, hoe groot en imposant het wordt!” Inderdaad, het lijkt wel een fabriekshal!

Op de vraag of de buren aan weerszijden van het terrein geen bezwaar tegen hun komst hebben aangetekend, antwoordt Remco, dat ze goede gesprekken met elkaar hebben gevoerd. “Ja, natuurlijk vroegen ze zich af, of wij hen niet in hun tuin zouden kunnen bespieden... We hebben

25

GEDWONGEN TROTS!

De club telt ongeveer 90 leden, waarvan er negen instructeur zijn en veertien DBO`er.

De vloot bestaat uit 2 x een ASK-21, een ASK-13, 2 x een ASK-23, een DG-202, een Discus en een ASW-24.

Daarnaast zijn er prive-toestellen. De contributie bedraagt 800 euro per jaar.

Er wordt `s zomers een kamp gehouden in Duitsland.

ze gelukkig duidelijk kunnen maken, dat we dat niet willen en niet kunnen! We gaan ze ook uitnodigen om een keer mee te vliegen. Een goede relatie vinden we erg belangrijk.”

Als Wim en Remco voor een foto pal voor het gebouw gaan staan, valt op, hoe groot en hoog het is. We lopen er eerst helemaal omheen, terwijl Wim wijst waar er allemaal bestrating komt en waar de camping voor gastclubs gepland is.

Dan geeft hij met weidse armgebaren aan waar de diverse werkplaatsen en stallingsruimten komen.

“Kijk, hier komen schuifdeuren, daar komen tuimeldeuren en stel je eens voor hoe gemakkelijk de kisten in en uit de hangar gehaald kunnen worden!” Ja, prachtig allemaal, maar hoe zit het met de energierekening, wordt die niet torenhoog?

“Nee, hoor, er komen zonnepanelen op het dak! Dat wordt ook door Nuon geregeld! We gaan dus niks voor de elektriciteit hoeven betalen!”

NIEUWE NAAM De club krijgt ook een andere naam: Zweefvliegcentrum Noordkop (ZCNK); er wordt nog gewerkt aan een nieuw logo. De officiële opening van het veld zal in mei van het volgend jaar zijn, tot die tijd wordt iedereen een gewenningsperiode gegund en zullen eventuele kinderziektes te lijf gegaan moeten worden. Is er nu ook ruimte voor meer leden? “Jazeker”, zegt Remco, “we hopen dat we nu ook leden uit Friesland kunnen werven, nu we zo dicht bij de Afsluitdijk komen te zitten.”

TROTS Dit is het eerste artikel in een nieuwe serie, in het kader van de vraag `Waar ben je trots op?`. Toen we Wim vroegen of hij trots was, moest hij even nadenken. “Ja”, zei hij toen, “ik ben gedwongen trots.

Door de omstandigheden. Maar wel heel trots!”

26

THERMIEK 2018 #1

SPRING-IN-‘T VELD

SPRING-IN-‘T VELD Wij maken allemaal deel uit van de mooie zweefvliegwereld, waarin we doen wat we het liefste doen, vliegen op de kracht van de natuur en onze mooie aarde van een zo’n hoog mogelijke afstand bekijken. Maar heeft u er ooit bij stilgestaan hoe raar de zweefvliegwereld is voor een buitenstaander?

Ik doe wel eens mee aan pr-dagen, waarbij wij als club het zweefvliegen een beetje bekendheid willen geven. Daarbij krijg je de raarste opmerkingen, te beginnen met ‘Jij vliegt zelf niet, toch?’, waarbij ik me altijd een beetje beledigd voel, bedankt voor het vertrouwen. Maar ik snap het ook wel, wat moet een 16-jarig spring-in-‘t-veld (hierbij quote ik een instructeur) meisje nou alleen, in zo’n vliegtuig, hoog in de lucht? Ik neem het de mensheid niet kwalijk. Het allerleukste komt als je een praatje hebt gehouden over hoe vet het allemaal is en je mensen uitnodigt om in het vliegtuig te gaan zitten. Hierbij heb ik een keer de opmerking gekregen ‘Maar waar zit het gaspedaal dan?’ Probeer dan nog maar eens duidelijk te maken dat een zweefvliegtuig geen motor heeft, en klimt door warme opstijgende lucht.

Ik heb als klein meisje thermiek altijd uitgelegd gekregen met behulp van een kaars. Als je je hand

De redactie van Thermiek is voortdurend op zoek naar jonge talenten! Naar aanleiding van een oproep heeft Judith van Waveren bijgaand stukje geschreven.

Judith is 16 jaar oud en vliegt sinds haar 14e bij de Friese Aeroclub. Zij is in de zweefvliegwereld terechtgekomen via haar vader, die ook vanaf zijn 14e lid is van de FAC. In het dagelijkse leven zit zij in de vijfde klas van het VWO.

boven de kaars houdt, zul je de warme lucht voelen, maar hou je hem naast de kaars, dan voel je geen warmte. Ik wilde dat het in het echt ook zo simpel was, maar mensen snappen het zo beter dan dat je een heel verhaal gaat ophangen over fotonen, luchtdichtheid en convectie.

Daarnaast heb je natuurlijk dan nog de kleine kindjes die minstens denken dat ze in een computerspel zitten en de stuurknuppel alle kanten op bewegen, ik heb op zo’n moment meer medelijden met het vliegtuig dan wanneer hij een landing van mij moet overleven. Maar in ieder geval, mensen vergeten wel eens, vanwege de grootte of moet ik zeggen ‘kleinte’, van het vliegtuig dat het echt vliegt, ze zien het als een miniatuurversie, of een super-de-luxe modelvliegtuig.

De opmerking die ik dan nog het vaakst krijg is ‘Maar wat nou als de wind wegvalt?’. Ja, dat is een dingetje, ik vraag me altijd af hoe mensen

27

SPRING-IN-‘T VELD

verwachten dat een zweefvliegtuig dan vliegt, wij kunnen alleen maar met de wind mee? Want dan dalen we niet? Ik snap het nooit zo goed. Maar ja, als je het hele bestaan van het fenomeen thermiek niet kent, dan klinkt het misschien nog wel een beetje

ALL-WEATHER GLIDER COVERS

“CHEERCOVERS” PASTELGEEL & -GROEN Vanaf € 806,40, vraag stalen en/of offerte.

logisch…

Als laatst snappen mensen niet hoe zo’n vliegtuig in de lucht komt, of ja, het slepen achter een sleepvliegtuig klinkt nog wel logisch. Maar dan moet je de lier uitleggen. Een grote gele vrachtwagen die heel snel een kabel oprolt waardoor een vliegtuig van 300 kilo op 500 meter kan komen binnen een halve minuut? Ook dat is moeilijk te begrijpen.

Dit leg ik meestal uit met het voorbeeld van een vlieger. Als je een vlieger op wil laten, dan moet je hard gaan rennen en je zal zien dat de vlieger

YAESU HANDSET FTA-250 € 249,- tijdelijk € 199,YAESU FTA-550 met ILS/VOR € 299,- tijdelijk € 249,AVIATION HEADSET „FLIGHT TWO“ € 145,- (+ tas)

ONLANGS > 300 EDS-ZUURSTOFSYSTEMEN VAN MOUNTAIN HIGH VERKOCHT.

TOEVAL?

omhoog gaat. Het is niet helemaal gelijk aan de werkelijkheid, maar het is voor de rest van wereld een beetje duidelijker.

Daarbij zou ik graag willen afsluiten met een kleine oproep, geef het zweefvliegen wat bekendheid!

BEST PRICE, BEST SERVICES

www.aviationservices.eu webshop@aviationservices.eu 06-15005039 / 0346-576081

KEES AERO NAUTICAL SERVICES

Want voor zover de rest van de mensheid weet, zijn wij een stelletje rare mensen bij elkaar die geloven dat ze in een computerspel zitten in een super-deluxe modelvliegtuig dat vliegt met behulp van de wind. En dat is niet waar! Wij zijn allemaal geweldige mensen die in de mooiste vliegtuigen vliegen met

GPS AeroData

NOTAMs gevisualiseerd op uw vluchtcomputer, navigatie software of vluchtplanningsprogramma !

behulp van thermiek, en niet van de wind!

GPS AeroData bevat luchtruim (AIP), NOTAMs en bijzondere zweefvliegregelingen van heel Europa

Bron van de luchtruim en NOTAM gegevens is de European AIS Database onderhouden door Eurocontrol

AeroData wordt dagelijks tussen 03:00 & 20:00 UTC GPS Ae gegenereerd en elke 15 minuten geactualiseerd

www.gps-aerodata.com

28

THERMIEK 2018 #1

LUCHTRUIMSTRUCTUUR

LUCHTVAART EN TOERISME Het blijft fascinerend om te zien hoe de politiek spartelt met de dingen, die door democratische pressie onontkoombaar worden. De Groningers hadden een “mazzeltje”: een stevige aardbeving, precies op het goede moment.

Het bracht de makke Groningers tot razernij: “Nu zijn we klaar met het gedoe.” De politiek had kans gezien nog miljarden kubieke meters gas te verkopen, maar Rutte en Wiebes begrepen dat de tijd nu op was, geen chicanes van de NAM meer over scheuren door gebrek aan onderhoud. Boter bij het puin, en rap een beetje.

Het is nog geen uitgemaakte zaak of dit nu gaat lopen, maar het lijkt er op. Verbazend blijft: hebben politiek en ambtenaren dit moment niet zien aankomen? Of minder verbazend: hebben ze het wel gezien, maar was tijdrekken nodig voor de gashandel?

LUCHTVAART

dat die grenzen er zijn.

Ander thema, maar heel vergelijkbaar: als half Nederland onder de

Met het absurdistische beleid

druk komt van lawaai en fijnstofuitstoot van Lelystad, waarom denkt

in de luchtvaart zijn we al jaren

iemand in Den Haag dat dit gaat lukken? Ik begrijp daar in ieder geval

doende: waardoor is een reisje

niets van. Ik vlieg nog maar even laag over.

door de lucht naar Barcelona goedkoper dan een treinkaartje

Het punt is:

van Amsterdam naar Maastricht?

• Ons mainportbeleid is niet duurzaam: we moeten minder

Een oorzaak is de onbelaste

transporteren, meer maken.

• Dat doet de gehele wereld, dus hoe verdienen we dan ons brood?

• Door het uitbuiten van relatief voordeel: kennis en technologie in

brandstof en niet doorberekende kosten aan de luchtvaart, want de economische waarde is zo groot.

start ups.

Moeten die toeristische vluchten De politiek had dat mainportgedoe al lang moeten herijken. De Club

naar Lelystad? Uitstel van dat

van Rome confronteerde ons met de grenzen van de groei in 1972,

besluit tot een herindeling van het

maar in Davos slaat iedereen elkaar op de schouders dat we weer

luchtruim biedt geen soelaas. Dan

zulke mooie groeicijfers hebben. Maar we weten al een halve eeuw

schuiven we de contradicties

29

LUCHTVAART EN TOERISME

in het beleid verder voor ons uit, zonder ingrijpende herwaardering

gebruikt, het is een schrikbeeld

van het beleid.

voor partijen die wellicht aan hun

Natuurlijk: Rotterdam en Schiphol zijn banenmotoren. Maar ons

eerdere stellingen en stemmingen

“handels- en geldkapitalisme” is zijn bloei voorbij. Het einde van de

worden herinnerd. De prijs van

fossiele energie-voorziening wordt de nekslag voor Rotterdam. China

‘ten hele dwalen’ is vermoedelijk

is binnenkort niet alleen de werkplaats, maar ook de transporteur van

veel hoger, maar ligt weer een

de wereld.

verkiezing verderop.

We zullen onze economie moeten aanpassen aan de veranderingen in

Het voorbeeld van de Fyra is

de wereld.

misschien sprekend; een inferieur product, een pijnlijk besluit, een

TRANSFORMATIE

opstandig parlement en een

Dat betekent dat we een transformatie moeten inzetten. Dat moet

oordeel over de kwaliteit en

voorzichtig, want werkgelegenheid zal het kosten.

de stupiditeit van de genomen

De luchtvaart is de laatste grote transporteur, die op fossiele

besluiten, maar dan is de lei weer

brandstoffen draait. (Schepen kunnen zeilen, of andere schone

schoon. Dat is een aantrekkelijk

voortstuwing vinden. Treinen komen uit China.)

perspectief. Mijn advies: volg de

De groei van het toerisme naar de Middellandse Zee is het laatste

wens van de bewonersdelegatie

waarover drukte gemaakt moet worden. Dus een rem daarop door

en neem de totale

de prijs te verhogen is prima. Die rem is ook doseerbaar. We kennen

beleidsbeslissingen opnieuw.

de curves van vraag en aanbod en de elasticiteiten. We hebben zelfs bleek tot verdringing te leiden naar andere luchthavens. Prima effect,

GELUID EN MILIEUEFFECTEN

maar misschien niet helemaal goed gedoseerd. Na een jaar verdween

Over geluid en milieu heb ik

deze maatregel weer.

het niet. Daarover ging het

In het huidige regeerakkoord staat ook dat we die belasting opnieuw

eerder. We hebben bezuinigd

overwegen.

en verzelfstandigd, dus de rijks-

Mijn advies: meteen maar doen.

bureaucratie mist de kennis

ervaring met een belasting op vliegtickets. Die bestond maar kort. Het

en ambachtelijkheid voor een

NIET-WERKENDE LUCHTHAVEN LELYSTAD

onaantastbare hinderprognose

Als het besluit valt dat het beleid anders moet en dan Lelystad

of MER.

overbodig blijkt, ontstaat er narigheid.

Dat is kwalijk genoeg. Maar als

Maar waarom zouden we doorgaan met een luchtvaartbeleid dat in

we aandringen op de rationele

strijd is met het gezond verstand?

logica waarmee besluiten zoals

Dat is een lastig probleem. De overheid is specialist in het naast elkaar

hier aan de orde moeten worden

laten bestaan van onlogische en strijdige doelen, dat is een simpele

genomen, dan hebben we

politicologengemeenplaats.

metingen en berekeningen ook

Daarin zit de narigheid: het parlement is sinds 2009 verbonden met dit

helemaal niet nodig.

beleid. De Alderstafel heeft de verbindingen gelegd met de provincies

De burgers zijn genoeg

en lokale overheden. De methode is simpel: je knipt het probleem op

‘geschiphold’; en zij gaan op

in stukken, die verschillende machthebbers en procedures kennen. Zo

21 maart naar de stembus. Ik

trek je onwillige partijen mee in een proces (“Daarover gaan wij hier

durf nog wel een prognose aan.

niet.”) en kun je bij protesten zeggen: “U zat er zelf bij….”

De bewindsvrouw heeft iets

Het politieke gespartel is in dier voege te begrijpen: het staat zo stom

meer tijd nodig en de ultieme

als je ‘ten halve keert’ en ‘ten hele dwalen’ gebeurt pas na de volgende

besluitvorming kan pas na 22

verkiezingen. Dit mechanisme verklaart het vermogen van de politiek

maart op de agenda komen.

om “ruïneuze paden” tot het bittere einde af te lopen. Een mooie luchthaven Lelystad, waarin miljoenen zijn geïnvesteerd, die niet wordt

Tom van Doormaal

30 THERMIEK 2018 #1

WEDSTRIJDEN

#ROADTOPOCIUNAI Foto: Floor Sliedregt

Door Sjoerd van Empelen

Daar zit je dan, achter je laptop in Zuid-Duitsland terug te denken aan de JWGC in Litouwen afgelopen zomer. En wat een zomer was het. Eentje om nooit meer te vergeten. Zo veel nieuwe dingen beleefd en herinneringen gemaakt. Maar natuurlijk was ik daar niet alleen, en heb ik eigenlijk maar 1/13e deel van het verhaal meegemaakt. Daarom straks ook een betoog van Max waarom ophalen (misschien wel) leuker is dan vliegen. Maar eerst proberen in woorden samen te vatten hoe die weken in Litouwen voor mij voelden.

Het is de ochtend van 23 juli, als ik de aanhanger

op te wachten. Hij is nog geen dag terug van zijn

van de LS-8 achter mijn afgeladen oude Colt hang

vakantie in Mallorca, maar een koffer met verse

en Denekamp intik op Google maps. De zon begint

kleding staat klaar en hij heeft er zin in. Snel laden

net een beetje te schijnen en het is nog stil op

we alle spullen over in zijn auto en zeggen we

Terlet. Nog een keer kijk ik mijn lijstje na of ik echt

zijn ouders gedag. “Heb jij ooit wel eens zo ver

niet iets vergeten ben. De afgelopen week zat vol

gereden?” “Nee , ik ook niet.” Lachend kijken we

met voorbereidingen en achter ieder item op de

elkaar aan. Het avontuur is begonnen!

lijst staat een vinkje, maar ik ken mezelf inmiddels.

Behalve een dronken fietser, wat mindere wegen

Toch nog maar een keer alles langslopen dan. Met

en trekkers die invoegen op snelwegen (vond Max

de checklist voor de laatste keer afgewerkt stap ik

wel mooi) verloopt de reis naar Litouwen zonder

achter het stuur en rij de A50 op naar het Oosten.

bijzonderheden. Na twee dagen sturen en 1500km

In Denekamp staat Max me met een slaperig hoofd

op de teller komt het eerste bord van Pociunai in

31

JUNIOR WORLD GLIDING CHAMPIONSHIPS 2017

zicht. We hebben het eerste deel van de reis overleefd! Het veld ligt in de avondzon op ons te wachten en is een groot groen vierkant omringd door een bos van hoge naaldbomen en wat kleine akkers.

Op de camping hebben Lars en Rick het Nederlandse kamp al vakkundig afgebakend met lint.

Door info van Nick en Robin over vorig jaar hebben we een gunstig stuk van de camping kunnen claimen naast de tennisbaan en niet ver van de douches. De volgende dagen is het toch geen vliegweer, dus we hebben even de tijd om aan de omgeving te

Wereldkampioen Sjoerd van Empelen (foto Mirjam Roosken)

wennen. Lars heeft al wat Litouwse vlieguren in de

weken zijn nat geweest en er is nog helemaal niets

vingers en vertelt over de omgeving.

geoogst, dus alle velden staan nog vol met gewas

Buitenlanden in Litouwen is geen feest. Tijdens de

tot boven de knie. En planten vormen niet het

safety briefing laat de organisatie een kaart zien

enige probleem. De meeste velden zijn zo glooiend

van het gebied, ingekleurd met groen, geel en rood.

dat zelfs Teletubbieland er in vergelijking vlak uit

Een klein deel van de kaart is groen. Daar zou je

ziet. Met moeite vinden we wat veldjes binnen de

wel goed moeten kunnen landen. Een groot deel

finishcirkel die als het echt nodig is bruikbaar zijn en

van de kaart is geel, wat betekent dat je daar wel

rijden we weer terug naar het kamp.

echt moeite zou moeten doen om een goed veldje te vinden. Het andere grote deel van de kaart is

Langzaam druppelt de rest van het team binnen

rood. Zuid boven het bos, in het oosten boven de

en begint het gezellig druk te worden in ons

hoofdstad Vilnius en bij de Poolse grens mag je blij

Nederlandse kampement. Thomas en Jaap komen

zijn als je de kist zonder schade aan het dek krijgt.

na een avontuurtje met een dame van de Wit-

We rijden zelf nog een rondje rond het veld en daar

Russische douane ook aan op Pociunai en de drie-

worden we niet veel gelukkiger van. De afgelopen

eenheid van team E5 is helemaal compleet. Het enige wat er nog ontbreekt, is

Team Nederland (foto Mirjam Roosken)

een tafel voor in de teamtent.

De organisatie heeft wel een hoop biertafels staan, maar daar hebben ze huur voor betaald en de vrouw achter de bar vertelt ons vrij duidelijk dat het niet de bedoeling is dat we die op de camping gaan gebruiken. Vaak is het niet het beste idee om op de eerste dag al te stoppen vrienden te maken. “Maar dan bouwen we er toch zelf een?� Dus, met een paar man pakken we de auto en gaan we

32

THERMIEK 2018 #1

WEDSTRIJDEN

Om 07:30 gaat de wekker en rol ik een kwartslag naar links om op mijn telefoon, vanuit de slaapzak, de eerste Topmeteo plaatjes van de dag te bekijken.

Nadat ik genoeg heb gezien voor een eerste idee van het weer pak ik mijn handdoek en rits ik mijn tent open. Robbie zit al onder de teamtent een kop koffie te drinken en vraagt “Bakkie?”. “Ja lekker, zo na het douchen” en ik loop naar het douchegebouwtje, het natte gras koud tussen mijn tenen. Daar staat Enrique, een van de Duitse vliegers, zijn tanden dan te poetsen. De Duitsers hebben een echte meteoman mee, die iedere ochtend voor dag en dauw opstaat om zijn eigen weersverwachting te klussen. Meestal krijg ik de mening van Jan de meteoman tijdens het tanden poetsen wel van Enrique te horen en weten we weer op zoek naar hout voor onze tafel. Nog voordat we

iets meer over het weer van de dag.

bij de bouwmarkt in het dorp aankomen roept Max:

Als ik lekker wakker sta te worden onder de warme

“Stop eens! Volgens mij hebben ze hier wel hout.”

douche komt er een geruststellend “Hallooh?!” uit

We lopen langs een slagboom de lokale houtzagerij

een van de douchehokjes naast me. Thomas is ook

op. Halve bomen en planken in alle soorten en

weer wakker en zorgt straks voor het ontbijt. Onder

maten liggen op grote stapels om verwerkt te

het genot van een kop koffie en een broodje ei

worden. Bij een gebouwtje op het terrein komen we

kijken we nog iets beter naar de weerberichten en

wat mensen tegen die ons wel wat planken willen verkopen. Met handen en voeten kom je een heel eind en voor twintig euro lag de auto van Lars vol met hout voor onze tafel.

Na een tripje naar de bouwmarkt en een halve dag timmerwerk staat er in de teamtent een tafel waar de gemiddelde meubelhandel jaloers op zou zijn. Jelmer brengt met een soldeerbout de laatste details aan op ons teambuildingsproject.

De Britten zijn zelfs zo onder de indruk van onze timmermanskunsten dat ze het

proberen een beeld te vormen van de dag. Waar

ontwerp afkijken en zelf ook besluiten een tafel

zouden ze ons vandaag heen sturen?

te maken. Bij de houtzagerij hadden ze inmiddels

Een half uurtje voor de briefing hangen we de

alleen het kapitalisme herontdekt en de prijs van

vleugels aan de kist en rijden we naar de kraan om

hout was plotseling een stuk hoger dan een dag

te tanken. “Vol?” “Ja, doe maar.” En daarna moet

eerder.

ik van de heren vooral met mijn handen van de E5

Ondertussen beginnen we wel lekker in het ritme te

afblijven.

komen. Mijn ochtendroutine in Litouwen verloopt de

Thomas en Max tanken hem wel af en zorgen ervoor

hele week precies hetzelfde:

dat hij in de grid komt te staan. Daar mag ik van de

33

JUNIOR WORLD GLIDING CHAMPIONSHIPS 2017

jongens helemaal niks meer mee te maken hebben.

Een kleine greep uit Smits tegeltjeswijsheden:

Met de foute hitjes nog op de achtergrond loop ik

hoe laat gaan we op pad? Niet te vroeg en niet

weer terug naar de teamtent om lunch en drinken te

te laat. Hoe hard gaan we vandaag vliegen? Zo

maken voor de dag. Aan het begin van de briefing

snel mogelijk! En mijn persoonlijke favoriet: als je

komt er een appje van Thomas binnen met de

vandaag in de gaggle start, word je afgeslacht, dus

weging van de dag. “Precies 525kg, misschien ga

wij moeten vandaag de slager zijn.

je het vandaag wel nodig hebben en anders gooi je

De wedstrijd vliegt om. Letterlijk. De eerste dag ging

het er maar weer uit.”

redelijk gelijk op, op dag twee stond iedereen buiten

De lokale meteovrouw en de wedstrijdleiding zijn

en op dag drie deden we met team NL heel goede

standaard super optimistisch over de dag. Ik weet

zaken. Samen met Sjors en Lars vroeg starten en de

nog steeds niet waar ze haar stijgwaardes vandaan

groep voorblijven ging prima.

haalde, want we hebben nooit zulk goed stijgen gehad als haar voorspelling aangaf. Bij ons was al snel de eerste vraag bij de briefing “Wat is vandaag de B-opdracht?”

Na de algemene briefing lopen we terug naar de teamtent om het plan van de dag te bespreken.

Tijdens deze sessies komen de grootste wijsheden van het wedstrijdvliegen naar boven.

34

THERMIEK 2018 #1

WEDSTRIJDEN

Lars Groot (foto Mirjam Roosken)

200km/u op de klok onder een convergentielijn doorjagen. Wat een geweldige hobby hebben we toch. Maar, zo snel als het moment daar was, is het ook weer voorbij en gaat de focus terug naar de wedstrijd.

De eerste sector halen blijkt toch nog lastiger dan gedacht.

De convergentielijn ligt er 12 kilometer naast en we besluiten 90 graden uit de flank te gaan om hem aan te tikken en terug te gaan. Lars haalt de steek terug niet en staat veilig buiten. Sjors en ik halen de terugweg naar de convergentie maar net en Niemand keek toch nog naar ons. Ook in de

klimmen met het zweet op de rug en adrenaline in

clubklasse zaten de jongens er lekker bij en de

het bloed weg van het bosje onder ons. De bomen

stemming zat er goed in. We spoelen door naar de

zien er van dichtbij vrij indrukwekkend uit, maar

vierde wedstrijddag, met voor ons de B -opdracht.

we kunnen weer verder naar de tweede sector.

Een AAT van 1 uur en 30 minuten. De meteo was

Ondertussen begin ik al langzaam de hoop op

niet heel positief, maar in de lucht lijkt het allemaal

te geven. Achter de convergentielijn ziet het er

wel mee te vallen, met een dikke convergentielijn

kansloos uit en de tweede sector ligt in dat gebied.

die een stuk langs de eerste sector lijkt te liggen.

Sjors zegt: “Nee, we gaan niet buitenlanden. Niet

Iedereen heeft hetzelfde plan. De lijn gaat open en

vandaag. Gewoon harder willen.” Het knopje gaat

de hele klasse gaat...

om en de overlevingsstand gaat aan. Met harken op

Na een paar kilometer horen we Lars over de radio:

halfjes, vechtend tegen 40km/u wind komen we een

“Jongens, dit is toch gaaf?!” Voor een moment

paar uur later thuis. Op het veld staan nog maar een

maakt de wedstrijd helemaal niets meer uit. Ja..

paar aanhangers. De rest van de jongens heeft het

dit is inderdaad wel echt heel mooi. Dertig jonge

niet gehaald. We zijn weer wat puntjes opgeschoten

gasten in afgetankte vliegtuigen, die met ruim

en een knuffel van Annemiek rijker.

Op dag vijf en zes ziet het weer er wat beter uit en ligt het tempo wat hoger. In de standaardklasse doen vooral de Zweden en Duitsers goede zaken en de top van het klassement ligt nog ontzettend dicht bij elkaar.

Dag zes was een dieptepuntje voor team NL. Robin miste de aansluiting bij de groep en moest buitenlanden. Voor hem was het daar einde klassement.

Dag zeven is D-Day. De voorspelling is blauw en zwak met harde wind, de opdracht

Sjors van Loon en Damiaan Hilferink (foto Mirjam Roosken)

35

JUNIOR WORLD GLIDING CHAMPIONSHIPS 2017

vrij lang en het gebied op de buitenlandkaart grotendeels geel en rood. De Duitsers en Zweden missen de start en komen achter te liggen op de groep. Met het grootste deel van de klasse in een gaggle vliegen we in het blauw tegen de wind in naar een scherm van altocumulus. Het werd weer een dag waarop iedereen van onze klasse buiten kwam te staan.

Op dat moment is het zaak om boven in de gaggle te komen en met minimaal risico meer van de opdracht rond te vliegen dan de concurrentie. Uiteindelijk landen er steeds meer mannen onder uit de gaggle buiten en sta ik in een

Jelmer Viss (foto Mirjam Roosken)

veldje met twee Polen, een Hongaar en een Deen.

mijn file in ieder geval tot in detail na, want na twee

Omdat ik niet de beroerdste ben heb ik het biertje

uur wachten is er nog steeds geen score. Iedereen

van de Polen maar niet afgeslagen.

staat met een telefoon of laptop de soaringspot site

Opeens stond ik op de eerste plek! De laatste dag

te verversen.... en dan komt hij binnen...

was een korte 1.30h AAT waar ik liever niet meer

Op dat moment ben ik bang dat ik wakker ga

over nadenk. Laten we het er op houden dat het

worden en dat het allemaal een droom was. Maar

mentaal een stuk makkelijker vliegt als je nog de

het is geen droom en mijn telefoon begint te

underdog bent. Na een vluchtje met een hoger dan

exploderen. Dan begint bij mij ook pas binnen

Annemiek Koers (foto Mirjam Roosken)

gemiddelde

te komen hoe iedereen thuis met ons heeft

hartslag en

meegeleefd. Het was vast geen heel productieve

een spannende

werkweek voor veel mensen, met de livestream op

final glide is de

een tabblad open. Echt fantastisch dat we zo goed

wedstrijd toch

zijn gevolgd!

echt over.

Er vliegen kurken door de lucht en voor ik het weet

En dan is het

liggen we in het zwembad. Bekertje champagne

echt spannend.

in de hand. Van het eindfeest kan ik me nog maar

Is het genoeg?

weinig herinneren.. en misschien is dat maar goed

De rest is al

ook, want dan kan ik er ook niets over schrijven. Ik

bijna gescoord

heb van horen zeggen dat het een leuk feestje was.

en ze gingen

Ik wil graag iedereen bedanken die een bijdrage

wel een stuk

heeft geleverd aan deze wedstrijd. Het team, mijn

harder. Hoeveel

teammaatjes Sjors en Lars, onze sponsors, de

punten zijn er

Gelderse Zweefvliegclub, maar ook iedereen thuis

te verdienen?

die ons heeft gevolgd en dagelijks met ons heeft

Wat is het

meegeleefd. In het bijzonder dank aan mijn twee

verschil met

helden van de wedstrijd en de beste ophalers die je

de rest? De

je kunt wensen: Max en Thomas. Zonder de sfeer die

wedstrijd-

deze mannen meebrachten was het mij zeker nooit

leiding kijkt

gelukt. Op naar het nieuwe seizoen!

36

THERMIEK 2018 #1

WEDSTRIJDEN

WAAROM OPHALEN LEUKER IS DAN VLIEGEN Door Max Kamphuis De grote reis begon op 23 juli, Sjoerd kwam aan in z’n dikke Mitsubishi Colt 1.6 16v. Achter deze auto hing de aanhanger met daarin het vliegtuig waarmee Sjoerd Wereldkampioen zou worden, Thomas en ik wisten dit natuurlijk van tevoren al. Harder dan 80 kon Sjoerd niet rijden met de aanhanger want dan ging die alle kanten op. Gelukkig had ik mijn vertrouwde Opel Astra 1.6 8v, nog achter de hand en hebben we alles overgepakt in mijn auto. “Opelll Powerrrr...” Hier

mijn kleine opgooitentje niet zou

kwijt. Na een beetje speurwerk

begon onze reis van 1400 km

voldoen voor drie weken, vooral

van de ophalers hadden we

naar het oh zo mooie Litouwen,

niet als ik naar de andere kastelen

twee verdachte landen over, de

al konden we dat niet van de

om mij heen keek. Ook waren

Amerikanen en de Denen. De

wegen zeggen, daar waren

de ochtenden niet even leuk en

Deense vlag hadden we redelijk

sporen van 10 cm diep geen

had ik al kramp voordat ik de

snel te pakken, de Amerikaanse

tent uitkwam.

daarentegen niet. Gelukkig kwam

Gelukkig was

Robin met het geniale idee om de

mijn mede

vlag te jatten die de Amerikanen

-ophaler

altijd meenamen naar de strip.

Thomas,

Het plan was gemaakt en Rick

die later

en ik gingen ervoor, niet veel

zou komen

later lag de Amerikaanse vlag

vanwege zijn

verfrommeld achter in de auto

studie, nog in

en was het wachten begonnen.

Nederland. De

s ’Avonds werden we gebeld

grotere tent

door Amerikaans sprekende

uitzondering. Ook dronken Polen

was geregeld, drie dagen later

mensen of we de vlaggen wilden

waren aanwezig op de snelweg,

had ik ook zo’n mooi paleis. Na

omruilen, natuurlijk gingen we

op de fiets, en dat alles onder het

de rustige trainingsdagen met

akkoord. Eenmaal aangekomen

mom van “vaak ben je te bang”.

veel “THERMIKAAA” begon

bij kamp Holland stonden onze

In de achteruitkijkspiegel kon

het dan toch echt: iedereen

Amerikaanse vrienden al klaar,

ik dan ook nog net een glimp

van het team was aanwezig

met de Nederlandse vlag netjes

opvangen van hoe deze man

en de eerste plannen werden

opgevouwen. Wisten wij veel

in de sloot fietste. Eenmaal in

gemaakt voor het stelen van

dat je dat zo leert in Amerika. De

Pocuinai aangekomen zijn we

verschillende vlaggen. Blijkbaar

Amerikaanse vlag lag nog steeds

snel begonnen met het opzetten

waren andere teams ook

verfrommeld onder de stoelen in

van onze tenten. Dit was ook het

geïnteresseerd in die van ons

de auto, oeps!

moment dat ik erachter kwam dat

en waren we onze vlag al gauw

De eerste week vorderde, maar

37

JUNIOR WORLD GLIDING CHAMPIONSHIPS 2017

Nick Hanenburg en Floor Sliedrecht (foto Mirjam Roosken)

Robin Smit en Rob Frishert (foto Mirjam Roosken)

na de eerste wedstrijddagen

tape helemaal recht op de vleugel

het genoeg voor de wereldtitel?

vonden we dat het radiogebruik

te plakken.

Iedereen was aan het rekenen,

wel iets vernieuwd kon worden.

Voor ik het wist was ook de

maar niemand wist het zeker.

De eerste Twentse woordjes

tweede week voorbij en kwamen

Behalve Thomas en ik, want wij

hadden zich namelijk al

we bij de laatste vliegdag, met

hadden de winnaar voor het WK

ingeworteld in het team, tijd dat

Sjoerd op de 1e plaats. Na drie uur

natuurlijk al voorspeld. Toen, als

deze ook over de radio werden

uitstelling kwam het verlossende

allerlaatste, kwam Sjoerds scoring

gebruikt. zo werd het melden

radiobericht: 1.5 m/s geïntegreerd

online: WERELDKAMPIOEN!! Wat

van “Final Glide” beantwoord

start over 30 minuten. Oeps, dat

een feest was dat! Zoals echte

door Annie met “Lekker gewerkt,

wordt toch nog vliegen.

ophalers van een wereldkampioen

pik!” en werd het melden van

Met een hartslag van 180 hebben

horen te doen, hebben we hem

“10 kilometer uit” afgesloten met

we Sjoerd de lucht in geholpen en

dan ook netjes om 10 voor half 11

“Titom!”, waarna er op Heineken

die hartslag kwam niet door het

naar bed gedragen.

grond “Tank’n as ‘n oorlogsschip!”

rennen, ik vraag me af hoe hoog

De dag erna, na de prijsuitreiking,

werd geroepen. Dat was namelijk

die op dat moment bij Sjoerd zelf

was het opruimen geblazen

het moment dat de ophalers

was. Na anderhalf uur Sjoerd op

en kon de reis naar het mooie

het eerste welverdiende biertje

de tracking gevolgd te hebben,

Nederland weer beginnen.

van de dag mochten drinken.

hoorden we een voorzichtige

Ik kan in ieder geval zeggen dat

Natuurlijk niet te veel, want met

“10 kilometer uit, Titom!” door de

ik samen met Thomas “Wereld

een vlieger die het zo goed doet,

radio. De Duitsers en Litouwers

Kampioen Ophalen” ben. Ik

wil je de volgende dag wel weer

hadden snel gevlogen, maar

wil daarom ook het hele team

fris en fruitig zijn. Helaas was

Sjoerd had een wat mindere dag.

en vooral Sjoerd en Thomas

daar de uit de hand gelopen

Nadat Sjoerd genoot van zijn

bedanken voor deze drie

internationale avond, volgens de

eerste, legale, biertje op het WK

prachtige weken.

geleerden hadden we genoeg

begon de spanning te stijgen, was

TITOM!

aan vijf liter van de welbekende Oranjebitter. Gelukkig verzorgden wij de drank en niet deze zogenaamde geleerden en hadden we tien liter gemaakt, maar ook dat bleek om 11 uur s ’avonds te weinig te zijn. Toen zat er niks anders op dan bij andere landen de drankjes te proberen.

Ik kan zeggen dat dit geen groot succes was, vooral de volgende ochtend was dat goed te merken.

Thomas en ik hadden namelijk wel een beetje moeite om het

38

THERMIEK 2018 #1

BREUKSTUKJE

BREUKSTUKJE Meldingen van luchtvaartvoorvallen Door Remco van Duijvenvoorde, namens de CIV

Als gevolg van de invoering van nieuwe Europese regelgeving (376/2014) is er iets veranderd aan de manier waarop luchtvaartvoorvallen moeten worden gemeld. De AIC-B die richting gaf aan welke voorvallen aan welke instantie gemeld moesten worden is in mei 2017 vervallen.

Maar hoe hoort het nou eigenlijk? Tijdens de SMS-dag in november van het afgelopen jaar geeft René Zethof van het Analysebureau Luchtvaartvoorvallen (ABL) van de ILT tekst en uitleg.

mensen gaat eisen dat ze zichzelf bij de politieagent aangeven. Meldingen bij het ABL kunnen om die reden anoniem plaatsvinden en zullen niet voor handhaving of vervolging gebruikt worden. De nieuwe Europese regelgeving biedt daar voldoende waarborgen voor. Alleen als er sprake is van grove nalatigheid of opzet kan van die regel worden afgeweken. In de afgelopen tien jaar is dat onder tienduizenden meldingen slechts enkele keren voorgekomen. Het ging hierbij om een geval van dronkenschap, toepassing van niet-gecertificeerd (essentieel) onderdeel en onverantwoord vlieggedrag. Het betrof hier geen ‘eigen meldingen’

WAT IS HET DOEL VAN DEZE NIEUWE REGELGEVING?

en in geen geval heeft dit geresulteerd in een

Het uiteindelijke doel van de meldingen is het met

Vanuit het verleden kan er wantrouwen bestaan

elkaar veiliger maken van de luchtvaart. Om te

omdat het beeld bestond dat de handhaver van

weten wat er veiliger kan, zul je eerst de onveilige

de ILT op bezoek kon komen na een melding. Met

situaties moeten registreren.

de nieuwe regelgeving kan dat dus niet meer.

veroordeling.

De inspecteur kan nog steeds langskomen bij

WAT MOET JE MELDEN?

luchtvaartorganisaties, maar niet als direct gevolg

In principe moeten alle voorvallen waarbij er sprake

van één individuele melding.

is van incidenten, serieuze incidenten en ongevallen die een belangrijk risico voor de luchtvaartveiligheid

WAT DOET ILT MET DE MELDINGEN?

betekenen binnen 72 uur gemeld worden bij

Meldingen worden anoniem opgeslagen in de

het ABL. De twee laatste categorieën tevens bij

diverse nationale en internationale databases. Ja,

de Onderzoeksraad voor Veiligheid (dubbele

het ABL vraagt bij meldingen om e-mailadressen,

meldplicht). In de uitvoeringsverordening (EU)

maar die worden uitsluitend gebruikt als het ABL

2015-1018 staat een opsomming van soorten

nog vragen heeft over de melding. Het ABL stelt de

voorvallen, maar die is uiteraard niet volledig.

risico’s en de maatregelen vast bij direct gemelde voorvallen. De informatie wordt geïnterpreteerd

EEN JUISTE VEILIGHEIDSCULTUUR

en geanalyseerd en afgestemd met de sectoren.

Met de invoering van de 376/2014 is de rol van de

Indien nuttig en noodzakelijk publiceert de ILT

ILT in dat opzicht mee veranderd. Waar vroeger

dashboards en factsheets. De laatste factsheet

de nadruk lag op handhaving zie je nu dat de

in de General Aviation ging bijvoorbeeld over

ILT breder kijkt. Het verspreiden van een juiste

luchtruimschendingen. Verder kan het voor het

veiligheidscultuur heeft nu een wettelijke basis

ministerie van Infrastructuur en Waterstaat dienen

en een dergelijke cultuur krijg je niet als je van

als input voor beleid en wetgeving.

39

BREUKSTUKJE

COLUMN MELDEN VIA DE VEILIGHEIDSMANAGER VAN DE CLUB

REGELS

Meldingen moeten een doel dienen, namelijk

We hebben veel regels, waar we ons aan moeten

ervan leren. Niet iedere kabelbreuk hoeft door

houden, als zweefvliegers. Mijn eerste overlandje,

een betrokkene of waarnemer te worden gemeld

vijfig jaar geleden, vloog ik Grunau Baby, geen kaart,

maar bijvoorbeeld wel een waarbij de kabel niet

geen plan, geen radio, geen telefoon. De vlucht

kon worden ontkoppeld. Daarom is afgesproken

duurde twee uur, tophoogte 650 meter, landing na

dat meldingen bij ABL bij voorkeur via de

44 km, zonder te weten waar... Het is een halve eeuw

veiligheidsmanagers van de verenigingen lopen.

geleden, maar het verschil met nu is groot.

Daar zit de expertise van de sector. Zij kunnen

Maar wie denkt dat de moderne complexiteit goed

beoordelen welke meldingen zinvol zijn en welke

geregeld is, moet verder lezen.

niet en zij kunnen waar nodig actie ondernemen

Ik heb nu een medical, volgens de EASA-regels.

om de veiligheid te verbeteren op basis van de

Vorige zomer lag ik ineens gestrekt op de vloer

analyse van de voorvallen. Zij kunnen betrokkenen

van de badkamer, rustig starend naar het plafond.

ook helpen met het invullen van de helaas nog

Nergens pijn, nergens last van. Maar ik zag wel

verschillende formulieren. Op termijn zal de

bleek, dus het medisch circuit in.

overheid overigens proberen om procedures en

De cardioloog vond een hartprobleem mogelijk.

formulieren gelijk te trekken, maar zover is het

Onderzoeken dus: 24 uur meten, een echo, een

helaas nog niet.

fietsproef, een hartfilmpje. Alles ging goed; niks te zien, geen probleem, goede conditie. Ik blij. Maar ik

CONVENANT

kreeg drie maanden rijverbod. En vliegen zou ik ook

De KNVvL werkt momenteel aan het opstellen van

maar niet doen, werd er omineus aan toegevoegd.

een convenant met de ILT. In het convenant worden

Waarom? “Omdat we niet kunnen verklaren wat er

de afspraken en de werkwijze met betrekking tot de

is gebeurd”. Ik zei dat ik wel zou zien. De cardioloog

promotie van de juiste veiligheidscultuur nogmaals

zei dreigend dat de RDW hun meldingen aan de

bevestigd.

politiecomputer door seint, dus dat ik behoorlijk fout zou zitten als ik ergens in verzeild raakte.

SAMENGEVAT

Ik vroeg binnen de club naar ervaringen. “Blijf uit

De procedure rond luchtvaartvoorvallen is gewijzigd

handen van die medici”. Maar hoe zijn de regels?

door nieuwe Europese regelgeving. Voorvallen

In Part Med van de EASA, kun je de “onverklaarde

kunnen het beste via de veiligheidsmanagers van

collaps” vinden. Ik vond dat de vier onderzoeken

de clubs gemeld worden bij het Analysebureau

waren voorgeschreven, die ik had gehad. Wat er

Luchtvaartvoorvallen en bij de Onderzoeksraad voor

daarna moest gebeuren, stond er niet.

Veiligheid. Op de websites van beide organisaties is

Ik belde mijn keuringsarts die vond dat ik kon

te vinden hoe dat werkt. Melden aan ABL kan ook

vliegen als het onderzoek niets had opgeleverd.

altijd via de website van de ILT: https://www.ilent.nl/

Maar ik mag drie maanden niet rijden, bekende ik.

onderwerpen/voorvallen-luchtvaart. Daar zijn ook

Dus mailde ik EASA, ten overvloede. Die reageerde

de dashboards en de factsheets te vinden.

met: de keuringsarts beslist op basis van het onderzoek.

Ik heb het onderzoek opgestuurd naar de keuringsarts en zelf geconcludeerd dat mijn medical weer geldig was. Ik liep weer 30 km hard, per week.

Het is wel raar: de regels sluiten niet altijd goed op elkaar aan, zoals juristen weten. Alles regelen is lastiger dan de EASA denkt.

www.ilent.nl/onderwerpen/voorvallen-luchtvaart

Tom van Doormaal

40 THERMIEK 2018 #1

KNVVL

JAAROVERZICHT 2017

BBR

CBR

DBR

DAF

DDR

DHT

EBR

EAF

EHT

FBR

FAF

FDL

FHT

750

1000

totaal

AC Salland

4

4

6

5

9

9

2

1

1

1

1

1

2

2

2

3

2

2

1

1

43

1

8

AC Valkenburg ACN ACvZ DSA

1

1

11

DZC ELZC EZAC EZZC FAC

2

2

GAE

2

2

GeZC

2

2

GLC

2

2

GoZC

4

5

4 4

3

4

3

1

1

1

2

1

3

2

2

2

1

2

2

1

19 1 1

1

1

1

13

1

1

16 1

1

17

GSA KeZC

1

1

NijAC NNZC

2

2

1

1

1

SSZMZ

7

1

1

TZC

1

1

1

1

1

VC Haamstede

6

4

1

1

2

1

1

1

1

1

VC Hoogeveen VC Teuge

1

1

6 14 3

6 3

VHZ VMZ

1

VEZC WBAC

1 1

1

1

1

1

1 1

4

3

6

ZC Ameland ZC Deelen

1

1

ZC Den Helder

2

2

ZC Flevo ZC NOP ZCR

1

1

2

ZES

2

2

2

2

1

1

10

ZHVC ZVC Volkel ZVC Volkel

Totaal

28

26

27

24

35

32

3

5

3

1

3

3

1

4

BBR B-brevet CBR C-brevet

DBR D-brevet DAF D-afstand

DDR D-duur DHT D-hoogte

EBR E-brevet EAF E-afstand

EHT E-hoogte FBR FAI-brevet

FAF F-afstand FDL F-doel

FHT F-hoogte KKM 1000 km

194

41

BREVETTEN, STARTS EN UREN

BREVETTEN

GLIDER-RENT

Zilveren, gouden en diamanten brevetten of onderdelen daarvan zijn FAI-brevetten. De registratie hiervan is gedelegeerd aan de nationale aeroclub i.c. de KNVvL. Wanneer je een aanvraag indient voor een brevet, dien je in het bezit te zijn van een sportlicentie. Deze is verkrijgbaar bij de ledenadministratie van de KNVvL. Vanaf 2010 zijn alleen data-loggers nog toegestaan voor afstandvluchtverificatie. Brevetvluchten dienen onder toezicht van een erkend sportcommisaris uitgevoerd te worden. Voor een overzicht van het actuele bestand aan sportcommisarissen, informatie over de FAI sportcode en het online aanmelden van brevetvluchten kijk op: www.csz.zweefportaal.nl.

J u s t

F l y i n g !

Van 05-07-2017 tot en met 14-03-2018.

B-brevet 13619 13620 13621 13622 13623 13624 13625 13626

E.J. van der Zwaag L. Vink J. Kolsteeg Q.C. Ooms F.Y. Gerrits C.C.D.L. Bergkotte J. Hamming R.A. Viejou

NNZC VC H’stede GoZC GoZC ACvZ VC H’stede WBAC NNZC

E.J. van der Zwaag L. Vink J. Kolsteeg Q.C. Ooms F.Y. Gerrits J. Hamming

NNZC VC H’stede GoZC GoZC ACvZ WBAC

D-brevet 3465 3466 3467 3468

M. Maas VEZC I. Bos NNZC D.C. van Wijngaarden GAE H.J. Heezen GAE

D-duur 5.04 F.B.J. Post 5.35 K.P.J. Brans

E-brevet E-afstand E- hoogte

FAI-brevet (goud met 3 diamanten)

C-brevet 8876 8877 8878 8879 8880 8881

D-afstand 76.8 M.A. van de Koppel GoZC

Verhuur van diverse goed uitgeruste LS4’n.

Voor privé, wedstrijd- en clubgebruik.

Vanaf 1 dag, tot lange termijn verhuur.

F-doel

www.glider-rent.com info@glider-rent.com

F-afstand F-hoogte 750 km 84 J. Seton WBAC 85 J. Ritsma VHZ 86 M.H.S. Leenders GeZC 1250 km 22 M.H.S. Leenders GeZC

ZC Den Helder VC H’stede

D-hoogte 1072 M.A. van de Koppel GoZC

STARTS EN UREN 2017

Aeroclub Salland Aeroclub Nistelrode Aeroclub Valkenburg als gemotoriseerd beschouwen Amsterdamsche Club voor Zweefvliegen/KLuZC “Sicut Larus” Delftsche Studenten Aeroclub Drienerlose Zweefvliegclub Eerste Limburgse Zweefvliegclub Eerste Zeeuws-Vlaamse Aeroclub Eerste Zaanse Zweefvlieg Club Friese Aero Club Gelderse Zweefvliegclub Gilzer Luchtvaartclub ‘Illustrious’/LSK Zweefvliegclub Gliding Adventures Europe Gooise Zweefvliegclub

starts uren 6.983 2.548 3.118 1.189 0 0 5.200 3.323 3.174 1.224 310 84 1.431 362 3.564 2.009 1.180 174 2.378 1.205 5.673 5.220 3.272 1275 6.291 2.213 5.980 1.965

Groninger Studenten Aeroclub * Kennemer Zweefvliegclub Leidsche Studenten Aeroclub Nijmeegse Aeroclub/Nijmeegse Stud.Aeroclub Stabilo Noord Nederlandse Zweefvliegclub Stichting Samenwerkende Zweefvliegers Midden-Zeeland Twentsche Zweefvliegclub/KLU ZC Twenthe Vliegclub Haamstede Vliegclub Hoogeveen Vliegclub Teuge Vliegclub Midden-Zeeland Venlo Eindhoven ZweefvliegClub West-Brabantse Aeroclub Zweefvliegclub Ameland Zweefvliegclub Den Helder Zweefvliegclub Deelen/Klu ZC Deelen * Zweefvliegclub Flevo Zweefvliegclub Noordoostpolder Zweefvliegclub Rotterdam Zweefvliegclub Volkel/Klu ZC Volkel Zweefvliegclub Eindhovense Studenten/Klu De Peel Zuidhollandse Vliegclub Zweefvliegclub Texel Zweefvliegclub Oost-Nederland (niet actief) TOTAAL * geen opgave ontvangen

2011: 2012: 2013: 2014: 2015: 2016:

0 3.479 28 4.282 2.592 944 2.165 5.849 1.581 2.800 171 4.708 2.912 409 3.659 0 5.672 1.624 1.189 2.473 3.637 808 874 0

0 486 8 1.776 903 721 722 1.113 1.526 1.014 139 3.023 1.107 106 1.125 0 1.509 851 730 963 1.644 266 538 0

100.410 43.061

119.053 44.439 115.553 46.828 106.847 46.438 113.469 43.764 105.744 45.519 109.409 42.033

42

THERMIEK 2018 #1

iFLY!

VOOR HET 13E JAAR iFLY! REGELING GESPONSORD DOOR EPST! Op 24 maart bezochten 31 kandidaat iFly!-ers de

Een nieuwe voorwaarde om in aanmerking te komen

introductiezaterdag iFly! bij EPST in Utrecht.

voor de subsidie is dat het tussentijds insturen van een kopie van het logboek, een strenger karakter

Na de presentaties van Charles Kerstens

krijgt. Is vóór 15 juli 2018 geen kopie ontvangen,

(Afdelingsbureau Zweefvliegen) en Managing

dan volgt uitsluiting van de iFly! regeling. Met

Director Eric Duijkers (EPST) over het zweefvliegen

andere woorden, er volgt géén uitbetaling van het

en over de EPST vliegopleiding, vertelde Juliette

subsidiegeld. Wel kan men de zweefvliegopleiding

Vaessen iFly!-ster 2016 bij de NIJAC, over haar

afmaken, maar niet meer volgens de iFly! regeling.

zweefvlieg-ervaringen.

De eerste 25 iFly!-ers waarvan de club de In 2018 zijn er 17 zweefvliegclubs die aan 31 iFly!-ers

definitieve aanmelding aan het Afdelingsbureau

de gesubsidieerde zweefvliegopleiding gaan geven.

heeft doorgegeven, komen in aanmerking voor een verkorte vliegaanlegtest, de COMPASStest.

Net als vorig jaar sponsort EPST 25 iFly!-ers, de

De normale COMPASStest bestaat uit 6 onderdelen;

Afdeling Zweefvliegen sponsort de overige iFly!-ers.

de verkorte uit 4.

Om in aanmerking te komen voor de subsidie van

De resultaten van deze test worden met de iFly!-ers

€ 250, dienen alle iFly!-ers dit zweefvlieg-seizoen

besproken; de uitslag hiervan is niet bepalend voor

solo te komen. Voor 1 november a.s. moet een kopie

het verkrijgen van de subsidie.

van het logboekje met het aantal starts, ook al ben

Sponsor EPST stelt deze verkorte COMPASStest

je niet solo, naar het Afdelingsbureau gestuurd te

gratis ter beschikking.

worden.

Het is een eerste aanlegtest en zeker geen vervanging van de volledige selectieprocedure.

Op de website van EPST: http://epst.com/nl zijn meer details over de vliegopleiding, de vliegaanlegtest en informatieavonden, te vinden.

Op de website www.zweefportaal.nl zijn de Spelregels voor kandidaten én clubs terug te vinden.

Voordat de enthousiaste iFly!-ers naar huis gingen, konden ze bij Anneke Wolthuis van het Afdelingsbureau Zweefvliegen, het boek Elementaire Vlieg Opleiding, het Pilot logboek, het Progressieboekje in ontvangst nemen. Ook werd de KNVvL lidmaatschapskaart uitgereikt.

Van links naar rechts: Juliette, iFl;y!-ster 2016 – Gert-Jan, enthousiast geworden door dochter Juliette, Isabelle, iFly!ster 2017 - Bianca, verricht hand- en spandiensten bij de NIJAC en Lucas, iFly!-er 2018. (foto: Nico Sloof)

Het 13e iFly! jaar is begonnen!

43

VERZEKERINGEN

COLOFON Thermiek is een uitgave van de afdeling Zweefvliegen van de Koninklijke Nederlandse Vereniging voor Luchtvaart (KNVvL). NE ISSN 0040/6023.

Adres: KNVvL afdeling Zweefvliegen, Houttuinlaan 16a, 3447 GM Woerden, T: (0348) E: thermiek.zweefvliegen@knvvl.nl Liaison Afdelingsbestuur Zweefvliegen: Lonneke Alsema

NOG NIET AANGEVRAAGD? Dan snel doen via:

Redactie: Hoofd- en Eindredactie: Tineke Carolus, Arnold Kiezebrink Redactieleden: Charles Kerstens, Gert van Os, Pieter Vrieling Fotoredactie: Frans Guise Taalcorrectie: Tineke Carolus

www.zweefportaal.nl/ verzekering

Illustraties: Hans Boxem Vormgeving: Jeroen Beeke Aan dit nummer werkten mee: Wim Adriaansen, Tom van Doormaal, Remco van Duijvenvoorde, Nel Dijkstra-Adriaansen, Sjoerd van Empelen, Douwe Jippes, Max Kamphuis, Teko Salverda, Frits Snijder, Sijmen de Vries, Judith van Waveren, Anneke Wolthuis.

Druk en verzending: Total Promotions Kopij: Aanleveren in word (*.doc) als ‘platte tekst’ zonder enige opmaak.

De redactie behoudt zich het recht voor ingezonden kopij te corrigeren, in te korten of niet te plaatsen. Geplaatste artikelen geven niet noodzakelijk de mening weer van redactie en uitgever (KNVvL), tenzij zij expliciet in functie zijn onderschreven. Anonieme bijdragen worden niet geplaatst, evenals bijdragen met lasterlijke uitlatingen jegens personen of instanties.

Beeldmateriaal: Van digitale foto’s het onbewerkte bronbestand uit de camera aanleveren. Bestandgrootte 1 MB, liefst groter, vanwege de voor de druk vereiste resolutie. De redactie behoudt zich het recht voor ingezonden beeldmateriaal op kwaliteit te beoordelen, te selecteren of niet te plaatsen.

Publicatierechten: Tenzij de inzender anders aangeeft, gaan redactie en uitgever (KNVvL) er vanuit dat ingezonden tekst en beeldmateriaal vrij van rechten in ‘Thermiek’ gepubliceerd kunnen worden en ook ter beschikking staan voor gehele of gedeeltelijke publicatie op officiële websites van de Thermiek, de Afdeling Zweefvliegen en de KNVvL. Voor het overige mag niets uit deze uitgave op enigerlei wijze worden gereproduceerd zonder voorafgaande toestemming van de uitgever. © All rights reserved. No part of this magazine may be reproduced in any form or by any means without prior permission from the Publisher.

Advertenties: Aukje Engel, Flight Deck Business Consultancy.

T (06) 46135279 E flightdbc@gmail.com Website digitale thermiek: issuu.com/thermiek Foto cover: Frits Snijder | Anneke Wolthuis bij EPST op een iFly! introdag.

Neem nu een abonnement op Maak gebruik van de speciale KNVvL ledenkorting

www.vliegeninnederland.nl/abonnement-knvvl AD THERMIEK - BONNETMEDIA.indd 1

21-03-16 17:25

Maak je droom waar wordt piloot Opleiding tot verkeersvlieger •

Uitgebreide selectie vooraf (COMPASS®)

•

Intensieve mentorbegeleiding

•

Uitgebreide Jet Orientation Course op B737-800 of A320 simulator

•

Gratis gebruik van B737-800 simulator om je ervaring bij te houden

•

Individuele sollicitatietraining

Meld je aan voor een informatieavond in Utrecht Deze avond is van 19:30 - 22:00 uur, aanmelden kan via www.epst.nl

MEI

JUNI

JULI

AUGUSTUS

28

18

23

27

MAANDAG

Westkanaaldijk 5-11

MAANDAG

3542 DA Utrecht

MAANDAG

The Netherlands

MAANDAG

info@epst.nl

030 - 238 32 32