Wortels in Nederlands-Indië

Wortels in Nederlands-Indië

Initiatief en productie Stijn Schenk

Beeldverhalen door Abe Borst, Coco Ouwerkerk, Dido Drachman, Els Deckers, Jeroen Steehouwer, Karida van Bochove, Marlon Teunissen en Roel Smit

Kleur Marloes Dekkers Lettering Frits Jonker Vormgeving Alfred Boland Coverbeeld Dido Drachman

‘Wortels in Nederlands-Indië’ is een project van STICHTING IN LIJN Uitgevoerd door REAL COMICS

Dit project is mogelijk gemaakt met CEWIN gelden vanuit het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport

Het project is mede ondersteund door Het Bank GiroLoterij Fonds

De verhalen zijn los beschikbaar voor hergebruik. Hierover kunt u contact opnemen met Stijn Schenk via stijn@realcomics.nl

Online versies zijn te vinden op issuu.com/thegraphicstory

Persoonlijk voorwoord

Indonesië dat land ver weg, dat historisch zo sterk verbonden is met ons kleine Nederland. Het Nederlands-Indië waar mijn opa vocht en mijn moeder in 1948 is geboren.

Voor de oorlog in Nederland uitbrak, was mijn opa van plan geweest om te emigreren, net als zijn broer voor hem. Maar de plannen veranderden. Hij bleef in Nederland om hier, in het verzet, te vechten. Het heldenepos van de familiegeschiedenis. Halverwege de oorlog had hij, net als andere verzetsstrijders, ervoor getekend om na de oorlog de Indonesische archipel te bevrijden.

Toen ik in 1976 werd geboren was het vooral de Wajangpop in de kast die nog herinnerde aan deze familiegeschiedenis. Daarnaast was er de diepe afkeuring voor alles dat de Nederlanders in Indonesië hadden gedaan. De schaamte voor de misdaden die tijdens de oorlog begaan waren en de ongedefinieerde rol die mijn opa daarbij gespeeld had.

Maar de relatie tot het voormalig Nederlands-Indië is veel omvangrijker dan deze oorlog. Het is een relatie die honderden jaren terug gaat. Een complexe geschiedenis van handel; onderdrukking en uitbuiting. Maar ook een van liefde; levens en familiebanden. Het is een geschiedenis die, tot op de dag van vandaag, op vele manieren doorwerkt in de Nederlands samenleving en cultuur.

Deze uitgave is een ode aan de historische verbondenheid. Vormgegeven in dertien beeldverhalen over 2e en 3e generatie Javanen, Molukkers, Indo-Europeanen, ’Papoea’s en Totoks. We laten de gedeelde geschiedenis zien en de prachtige mensen en relaties die hieruit voorgekomen zijn. Het is pas in de loop van dit project dat ik besefte hoezeer deze onzichtbare verhalen ook mij raken. Hoe zeer dit verhalen zijn van ons allemaal.

Stijn Schenk

Dido Drachman didodrachman.com

Karida van Bochove karidaillustratie.com

Dido Drachman didodrachman.com

Els Deckers elsdeckers.com

Marlon Teunissen dreamchasergallery.com

Abe Borst squabe.nl

Karida van Bochove karidaillustratie.com

Roel Smit

Coco Ouwerkerk instagram.com/colourbee4

Abe Borst squabe.nl

Els Deckers elsdeckers.com

Dido Drachman Jasper Albinus in samenwerking met

Jeroen Steehouwer

verhaal Martijn Daalder

storyboard Peter van Dongen

In 2019 kreeg een aantal projecten subsidie vanuit de CEWIN-regeling (Collectieve Erkenning Indisch en Moluks Nederland). Dit als gebaar van erkenning van Nederland voor wat de Indisch-Molukse gemeenschap tijdens de oorlog en vervolgens bij aankomst in Nederland heeft meegemaakt.

‘Wortels in Nederlands-Indië’ is gefinancierd vanuit de eerste Cewin ronde. Andere projecten uit deze ronden zijn

Meer Dan Babi Pangang www.meerdanbabipangang.nl Een online platform voor de Chinees-Indische gemeenschap in Nederland.

PINDA* www.pinda-magazine.nl De glossy met een Indisch tintje.

Café Riboet www.castelbianco.nl Bewerkte verhalen over Nederlands-Indië en de oversteek. In video’s, muziek en kleinkunst.

Tracing Your Roots www.zieraad.org/tracing-your-rootsop-zoek-naar-indisch-moluksewortels/ Lesprogramma dat inspeelt op de vraag van de jeugd naar hun afkomst.

De lange reis van Poesaka www.lmpublishers.nl Een bundel van dertig persoonlijke portretten, allen met een Indische, Chinese of Molukse achtergrond.

SENANG www.tggoedgezelschap.nl Muzikale theatervoorstelling over afkomst, tradities en botsingen.

Herinneringen eerste generatie Indische Nederlanders in Nederland www.igv.nl Een boek over familienetwerken die tot vijf generaties terug gaan.

Finding ENOK, sporen van de Njai www.stichtingfilmproject.nl Een filmproject en zoektocht naar de vergeten Njai’s.

Getuigen aan het woord www.federatie-indo.nl Beeld en geluid van de eerste generatie Indische Nederlanders.

Zendingserfgoed www.zendingserfgoed.nl Een tentoonstelling, publicatie en documentaire over de Molukse christelijke gemeenschap.

Museum Sophiahof, Den Haag www.museumsophiahof.nl Op 28 juni 2019 opende koning Willem-Alexander museum Sophiahof, het museum over voormalig Nederlands-Indië en haar gemeenschap in Nederland. Het museum staat in het teken van herdenking en contextgebonden zorg en is een ontmoetingsplek voor iedereen die verbonden is met de Nederlands-Indische geschiedenis of daarin geïnteresseerd is.