8 minute read

Cemi lagodexi

Next Article
fotoxelovani

fotoxelovani

es is sofelia, romelic namdvilad gagaocebT stumarTmoyvareobiTa da tradiciuli samzareuloTi. Tu mesxi xar da am kuTxeSi cxovrob, savaraudod imereli, an kaxeli mezobeli geyoleba. is mogivlis, saWmels da sasmels ar mogaklebs da miwis SemosaRobad didi xis morebsac gaimetebs SenTvis. mere saxlsac agaSenebinebs, bolos keTilmezoblobasac dagpirdeba da gagiwevs kidec. saukuneebi gierTgulebs. mesxebi kaxeTSi Turqebis Semosevis dros gadmosaxlebulan. me-11 saukunis 80-ian wlebSi. Cemi mesxi ojaxi, sofel „gurgenianSi“ cxovrobs, lagodexis nakrZalis gverdiT. aqauroba jer kidev maSin Seviyvare, roca sul patara viyavi. mas Semdeg Tavisufali dro da saaTi ar mqonia am yvelafris gareSe. sul momeCqareba. aq haeric sxvanairad sunTqvis SesaZleblobas gaZlevs. kavkasionis qedebi gegebeba da yvelaferi ufro mSvidia. Tbilisuri qaosi Cerdeba da ukan ixevs. ar aqvs mniSvneloba saidan modixar, iq Casuli ukve axlobeli da megobari xdebi. yvela siTboTi da udide si pativiscemiT imsWvaleba Sen mimarT. sofelma yvela Seifara da upatrona. Cvenc aqauri mesxebi gavxdiT. jer Cemma didma papam aaSena saxli, mere papam Semata xexili da vazi ezos. axla orsarTuliani saxli gvaqvs, ulamazesi xexilisa da bostneulis baRiT. dilaa. TiTqmis movediT. gza grZelia, Tumca manqanidan Camoxtoma da fexiT gavla mogindeba. me swored ase viqcevi. bevria gasavleli da yvela unda vnaxo. ulamazesia buneba. gansakuTrebiT alvis xeebis mwkrivi miyvars, qars rom ase gamalebiT akavebs da sicives Senamde ar uSvebs. gazafxulis Semosvlis droa, roca mwvane balaxi axladaa amosuli da mis ZirebSi ia da enZela nel-nela ikidebs fexs nazad, rogorc sCvevia. gza midis, mec mivyvebi. grZnobebi erTmaneTSi mereva. bebos da papas naxvis survilic mZafrdeba da erTi suli maqvs Cemi saxli davinaxo. yvelaze metad axla maTi Caxuteba mWirdeba. quCebze mimofenili saxlebidan zogi daketilia, zogic mxolod zafxulobiT iReba. aqeT mofusfuse mariam bebo zis, cota xans dausve-

Mamuli

Advertisement

nia da mwvanils arCevs. rodesac Cavdivar, me da mas erTgvari tradicia gvaqvs, pirveli is mxvdeba da matkbobs. mere soflis ambebs miyveba, SigniT Sevyavar, magram Tavis male daRwevas vcdilob yovelTvis, radgan saxlSi meCqareba. vpirdebi, rom saRamos isev Camovuvli da droebiT vemSvidobebi. miviCqari isev zeviT da zeviT. ( sofeli „ gurgeniani“ or lokaciad, zemo da qvemo dasaxlebad iyofa) gzad kidev bevri unda vnaxo, swored es aris fexiT gavlili kilometrebis mizani. saxlis saxuravs sanam davinaxav, iqamde kidev Soria. Tumca es erTaderTi manZilia, romelic ar mRlis, piriqiT, mamSvidebs da masvenebs. vCqarob. saxlebis win e.w. „ kanao“ Camoedineba. Tavis droze es arxi iseTi sufTa iyo, xalxi sasmeladac iyenebda. axla mxolod sarwyavad gamodgeba. yvelas aqvs gakvaluli sarwyavi zoli nakveTamde. imitomac hyvavis da bibinebs yvelaferi garSemo, rom aqaurebi, SromismoyvareobasTan erTad, bunebam wyliTac uxvad daajildova. ( mogexsenebaT, bevri soflis problemaa sarwyavi wyali da, xSir SemTxvevaSi, dasalevic ki Wirs) saxlis gareT, sanam ezoSi Sexval, TiTqmis yvelas aqvvs baRi gaSenebuli. am baRSi, ulamazes yvavilebTan erTad, skamebi da magidebia. rac ufro windawin midixar, erTmaneTze ukeTesi da ukeTesi yvavilebi da baRis dizaini gxvdeba. Cemi ojaxis yvela wevri maswavlebeli an eqimia. erTgvari tradicia mogvdgams. me, rodesac Jurnalistoba gadavwyvite da ojaxi davafiqre, isev papam daarRvia siCume: „mTavaria uyvardes, rasac akeTebso“. mec miyvars es saqme. bavSvobaSi Cvens ezoSi gadacemebsac ki vakeTebdi Turme da mezoblebs stumrad viwvevdi. Cemi Casvla da mTeli ubnis axmaureba erTi iyo. bedniereba makavSirebs maTTan. yvelaferi erTad gvixaria da erTad gvwyins. bavSveobidan moyolebuli vakvirdebi am urTierTobebs. vxedavdi, rogor ikribebodnen didi kaklis CrdilqveS SuadRes aqaurebi, roca sicxe yvelaze Semawuxebelia da nakveTSic verafers akeTeb. es is adgilia, sadac qalebi yavas svamen da kacebi Rvinos. Tu rame saintereso xdeba, aq _ soflis „safixvnoze“ ganixileba.

kaklis xes roca davinaxav Soridan momavali, vxvdebi, rom male saxlSi viqnebi. Cemi bavSvobis mere gzac gakeTda da bevri ram Seicvala. zogma saxli gayida da sxvam iyida. zogma gaaremonta ise, rom verc icnob. zogma didi Robe Semoavlo da ezo aRarc ki Cans. ase rom, yvela Casvlaze sul axal-axali cvlilebebi mxvdeba. ai, amitom mivdivar fexiT, rom araferi gamomrCes. nacnobi Senobebic mxvdeba. aq marcxniv sabavSvo baRia. zafxulobiT Tojinebis Teatrs awyobda xolme sandro Zia. bavSvebisTvis es didi zeimi iyo. Tan zRaprebs yveboda da Tan acocxlebda. patara oTaxSi didi Jriamulis xmebi ismoda. sandro Zias axla SviliSvilebi hyavs da maTTvis kiTxulobs zRaprebs. marjvniv maRazia iyo, axla didi marketia. swored am cvlilebebs vgulisxmobdi. Cems mogonebebs mxolod kuTxeSi mdebare Wa SemorCa, mtirala tirifis qveS rom dagasvenebs gemrielad skamze da civ wyalsac SemogTavazebs. cota xans mec visveneb da male isev avuyvebi gzas.

didi kakalic gamoCnda. ratomRac carielia misi Crdili. sainteresoa, sad arian damsveneblebi. axla xom SuadRea da sakmaod cxela. yvelafers uceb movavle Tvali, veravin davinaxe gareT. samagierod is davinaxe, visi danaxvac sicocxles mirCevnia. Cemi naTela bebo, Cemi mzis sxivi da sinaTle. gulSi vixuteb da morCa, meti araferi minda. papas xma mesmis ezodan, mere masTan gavrbivar. Cemebs ukve Cemodnebic miubinavebiaT, me ki axla davewie movlenebs. ai, betonis didi, orsarTuliani saxlic, terasiT da uSvelebeli kibeebiT. mixaria, rom mxolod me vizrdebi da ara am kibeebis simaRle. frTxilad avdivar zeviT. sanam Cemebi sufras Slian, aivnidan minda gadavixedo. mere yvela erTad SemovusxdebiT sufras. mTeli ojaxi erTad SevikribeT da ezoSi grZeli magida iSleba. sadac ar unda viyoT, ra droc ar unda iyos, Cveni ojaxis saerTo Sekrebebi umniSvnelovanesi movlenaa TiToeuli CvenganisTvis. yvelaferi ki saTaves Cemi didi papisgan iRebs. es xis magidac, romelzec axla bebos nafusfusari kerZebi iSleba, misi damzadebulia. isev aivanze var, Soridan vuyureb maT da vtkbebi monatrebuli xmebiT, ase rom avseben da aTboben erTmaneTs. Sors yvelaze kargad Cans ialaRebi. arasodes vyofilvar iq da sul minda movxvde yvelaze rTulad misasvlel adgilebSi. metic, mxolod mwyemsebi dadiano iq, sul ase mesmoda, magram Cveni soflis gidma daamsxvria es stereo- tipi. 55 wlis kaci dRemde midis da mo dis Tavisuflad Tvaluwvdenel mTebze. rogorc ki Cveni saxlis ezo mTavrdeba, didi da grZeli yana iwyeba. aq yvelas ase cal-calke aqvs simindis da xorblis yanebi daTesili. SemodgomiT iwyeba didi ambebi, roca yvela simindis mosavals iRebs da soflis gamgebeli ki kombainzea (xorblis asaRebi manqana) Semomjdari. yanebis bolos tyea, tyis zemoT ki ialaRebi iSleba. Cveni saxli TiTqmis soflis TavSia. Semdeg ukve „safutkre“ iwyeba. aqaurebi miwaTmoqmedebis garda, mefutkreobas, meyvavileobas, mevenaxeobas, da mecxvareobas ewevian. iSviaTad Tu SexvdebiT usaqmod mjdomebs, isic rogorc aRvniSne, SuadRes, roca sicxea da CrdilSi sxedan dasasveneblad. kaklis xec amayad faravs Cems sayvarel mezoblebs:mesxebs, imerlebs, cota gurulebs da bevr kaxelebs. kidev, SexvdebiT mTiulebs, romlebmac saagarakod iyides „safutkris“ zeda teritoria da iq kotejebi Cadges. Tumca, isini ar moiazrebian mudmiv macxovreblebad, maTi kotejebis diasaxlisi adgilobrivi mosaxle _ imereli varduSaa. varduSas qmari sergo mwyemsia. qali zogjer TveobiT ver xedavs meuRles, magram rodesac sergo Sin brundeba, varduSasTvis is dRe zeimia. samezoblos Seyris xolme da am dRis aRsaniSnav nadims marTavs. xSirad SegviniSnavs tyis zemoT ialaRebze danTebuli cecxli RamiT. es imis niSania, rom mecxvareebi dabinavdnen da daisvenes. varduSac mouTmenlad elis niSans. mefutkreoba dRemde yvelaze rTuli saqme mgonia. verasodes warmovidgen, rogor unda mouaro maT, maT vinc ikbineba, Tanac ase mwared, rom bavSvobaSi nakbeni dResac amtkivdeba xolme gaxsenebisas. albaT asi Ziri ska mainc iqneba sofelSi. aqedan oci aqaur mefutkres ekuTvnis da danarCeni soflisaa. didi rkinis nakeTobebze dgas skebi, wvimam da talaxma rom ar SeaRwios SigniT. soflis macxovrebelTa umetesobas urCevnia Tavad mouaros futkrebs, Tumca, vinc gadawyvita da mefutkres Caabara skebi, SesaniSnav saqmes akeTeben. sofels ori mefutkre hyavs da ramdenime damxmare. es profesia odiTganve gadaecemoda Taobebs. sofelSi stumrobis meore diliT lagodexis nakrZalSi gaseirneba gadavwyviteT. TiTqmis yvela zafxuls movdivarT nakrZalSi, zamTarSi ki aq amosvla cota Wirs. aleqsandre SaorSaZe reinjeria. gagvimarTla, rom dRes isvenebs, swored amitomac vixelTeT dro da masTan erTad gavudeqiT gzas. nakrZalSi marto mogzauroba, cota ar iyos, mosawyenia. Tanac martivi wesebi Tu ar daicavi da swori gziT ar iare, Zalian gagiWirdeba. lagodexis nakrZali kavkasionis samxreT ferdobze mdebareobs. aq iSviaTi jiSis mcenareebi xarobs. haeris masebis urTierTqmedeba ki ganpirobebulia kavkasionis qedis roliT. daculi teritoriis statusi lagodexis tye-parks 1912 wels mieniWa da es TariRi mas pirvelobis privilegias sZens kavkasiaSi. lagodexis daculi teritoriebis Semadgen- lobaSia nakrZali, romlis farTobi 19755 heqtars moicavs aseve aRkveTili (4500 ha) teritoria (sadac Sesvla nebarTvis gareSe ar SeiZleba) iqidan gamomdinare, rom momatebulia brakonierobis SemTxvevebi. swored am mizeziT gazrdilia tyis mcvelTa, e.w reinjerTa raodenobac. lagodexis daculi teritoriebi erT-erTi mniSvnelovani eko-regionia da amitom, gansakuTrebuli yuradReba eqceva saxelmwifosgan mis dacvas. reinjerebs metyeveebs eZaxdnen. maTi mizani tyis dacvaa da isini specialur momzadebas gadian, maT rTul pirobebSi uwevT saqmianoba. radgan tye mxolod floras ar moicavs, isini cxovelebisa da frinvelebis Sesaxebac unda flobdnen saWiro da aucilebel codnas, gansakuTrebiT gadaudebeli da sagangebo situaciebis marTvis dros, cxovelebis gamokvebis specifikac unda esmodeT. mTeli wlis ganmavlobaSi zrunaven reinjerebi tyis binadrebze, gansakuTrebiT zamTarSi, radgan swored yinvebis dros emuqreba gansakuTrebuli safrTxe iSviaTi jiSis cxovelebs. am dros isini sakvebs faqtobrivad ver moipoveben swored amitom, arseboben reinjerebis msgavsi keTili adamianebi. aleqsandre SaorSaZec erT-erTi maTgania. gansakuTrebuli pativiscemisa da siyvarulis gamoxatulebaa misi mxridan axla Cvens gverdiT yofna, vinaidan mxolod guSin daasrula samuSao cvla da, TiTqmis ori kviris monatrebuli ojaxi, naxa. dRes ki CvenTan erTad wamosvla da ulamazesi adgilebis Semovla isurva. sainteresoa is faqtic, rom nakrZalSi adgilobrivi gidebi muSaoben da specialur turebs awyoben nakrZalis midamoebSi. axla Salva gelaSvili minda gagacnoT. igi saukeTeso gidia. masTan erTad gatarebuli dro arasodes aris dakarguli da sadRac aucileblad gamogadgebaT misi codna da gamocdileba. Salva axlac turistebis jgufs uZRveba. kargad rom davaTvalieroT aremare da usafrTxodac viaroT, ori adamianis daxmareba gvesaWiroeba. mxolod Cven gvxvda wliad bedniereba Salva da aleqsandre, orive erTad da erT dRes gvenaxa. gza grZelia, sasaubroc bevri gvaqvs. aleqsandres vTxov aq warmodgenili uiSviaTesi xe-mcenareebis saxeobebis Sesaxeb gviTxras ori sityva. vsaubrobT Tan mivdivarT. Zalian rTulia am gzis gavla da saubarSi ufro rTuldeba. ormag energias xarjav. aleqsandre SaorSaze, reinjeri: _aqaurobas rom gavxedav siamayiT vivsebi, rom am kuTxis Svili var. saocari buneba, gasaocari xedebi, ulamazesi mcenareebi da cxovelebia irgvliv. yvelaze xSirad irmebs SexvdebiT. Cveulebiriv ambavia, ucbad Tu gamoirbens tyidan da gzas gadagiWriT. aq mura daTvic binadrobs. mis nakvalevs xSirad gadaeyrebiT, bevrs Tu ivliT tyeSi. maTTvis Sedare biT advilia gamozamTreba. Sesabamisad, yvelaze naklebad sWirdebaT weliwadis am dros daxmareba. gareuli kata pirvelad rom davinaxe SemeSinda (icinis). is uswrafesi da eSmakia, icis rogor dagisxltes xelidan da aqeT gaSinebs. aq kidev kverna, mela, mgeli, focxveri SegxvdebaT da gareuli taxic, romelic, samwuxarod, xSirad gamxdara brakonierebis samizne. Tumca, TiTqmis yvela gzebi daiketa maTTvis mas Semdeg, rac reinjerebis raodenoba gaizarda. tyis mcvelebi specialur momzadebas gadian da maT ar uWirT sirTuleebisa da dabrkolebebTan gamklaveba. magram turistebis umetesoba ki ver axerxebs simaRleebze asvlas da Soridan uReben fotoebs. Cven, aseve, gzebis mowesrigebac gvevaleba, Seuvalma tyem da bardma „ninosxevis CanCqerTan“ mimavali gza rom ar daabrkolos. gansakuTrebiT aq iyris Tavs uamravi turisti. Cveni gza grZeldeba da „ninosxevis CanCqerisken“ mivemarTebiT. albaT asjer var aq namyofi, magram yvela jerze Tavidan aRmovaCen xolme saocrebebs. am midamoebSi mogzauroba zurgCanTiT ufro gagiadvildebaT, daRlasac naklebad igrZnobT. aseve mniSvnelovania mosaxerxe beli fexsacmeli Caicva, radgan, faqtobrivad, jixvis rolsac irgeb, rodesac mTebsa da kldeebze miabijeb. win rom miiwev, gulSi fiqrob, rom Semdegi nabiji bolo iqneba da iqiT gza fizikurad veRar gagrZeldeba. garSemo mxolod uswormasworo zedapirebia, iseTi, xec rom Zlivs iamgrebs Tavs da SenRa aklixar Camosakonwialeblad. Tumca, sxva gamosavali ar grCeba, isev xeebis imedi gaqvs, rom fexi ar Cagicurdes da Zirs ar Cagorde. SalvasTan mogzaurobisas bevrs igeb nakrZalis ulamazesi xe-mcenareebis Sesaxeb.

Salva gelaSvili, gidi: _lagodexis nakrZalis unikalurobas mxolod misi mdebareoba ar ganapirobebs. is faqti, rom mas kavkasionis qedebi esazRvreba, aqaur haers gansakuTrebuls xdis. ar unda dagvaviwydes is uiSviaTesi jiSis xeebi, romlebic gansakuTrebul si lamazesTan erTad, saocar atmosferos qmnian. im mcenareebis umetesoba, rac saqarTveloSia gavrcelebuli aqac gvxvdeba. kavkasiuri cacxvi aris saocreba. jer ulamazesia da mere suni aqvs gasaocari. asevea, kavkasiuri rcxila, mindvris nekerCxali, romelic gansakuTrebuli SeferilobiT gamoirCeva, muryani, wabli da a.S. sainteresoa isic, rom kenkrovnebis uamravi saxeobaa nakrZalSi warmodgenili: mocvi, mocxari, kuneli, askili. jonjolic gvxvdeba SedarebiT dabal adgilebSi. ulamazesia pastuxovis suro, romelic uSvelebel xezea Semoxveuli. aucileblad aRsaniSnavi faqtia, rom giorgi sulamaniZem, lagodexis daculi teri- toriebis xelmZRvanelma, uiSviaTesi saxeobis trufelis soko aRmoaCina. zogadad kaxeTi am kuTxiTac aris cnobili, swored aq aris Tavmoyrili msoflios uiSviaTesi jiSis sokoebi. klimaturi pirobebic maT amaSi xels namdvilad uwyobs. xangrZlivi siarulis Semdeg ninosxevi da ulamazesi CanCqeric gamoCnda. am silamazis Semxedvare dumdebi. yovelTvis gaCumebs da gafiqrebs es idumaleba, ramdenjerac ar unda naxo. axlos misulebs, did qvebze gviwevs aZroma. didi-Tqo rom vambob uzarmazars vgulisxmob. qvaze asuli Tavs Zlivs imagreb, nabijis gamo dacurdebi. maRla rom axval da aremares gadmoxedav, saswauli grZnoba geufleba. ase ggonia RrublebSi xar da samoTxidan momaval CanCqers ucqeri. ulamazesi garemoa. saocari simSvide moaqvs haers da Citebis Jrutulic iseTi udardelia.Cveni mogzauroba male unda dasruldes, radgan Sebindebamde movaswroT saxlSi dabruneba. ukana gza TiTqos ise aRar merTuleba, piriqiT sasiamovnocaa. maqsimalurad vcdilob dro nela gaviyvano da am silamaziT kidev didxans davtkbe. saxlSi bebo da papa melode- magram TiTqos haerSi Cerdebi, oRond CanCqeris TiToeuli wveTi da Sxefi SeigrZno. ninosxevis CanCqeris simaRle 40 metria. uzarmazari, uSvelebeli kldeebis Tavidan moedineba da RmuiliT da misi xmauri TiTqos gamSvidebs kidec. aleqsandre gvTavazobs CanCqeris zemodan gadmovixedoT. mas „tyeSi dabadebuls“ eZaxian adgilobrivebi, radgan araferia misTvis SeuZlebeli. Tumca, didi gambedaobaa saWiro iq asasvlelad. asvlas neli nabijebiT viwyebT. fexi cerad unda dadgaT, rom ar agicurdeT. saSineli SegrZnebaa, sakmao manZils rom aivli da erTi araswori ba. win maTTan yofnis erTi kvira maqvs. Cemi sofeli yvelaze lamazia. aq uTbilesi xalxi cxovrobs. Cemi qalaqeloba ar gamova, arc arasodes gamodioda. maxsovs, rogor ar miyvarda ardadegebis dasruleba. axlac asea da es arasodes Seicvleba. bebo yovelTvis karTan damelodeba da papa ezodan xmauriT Semegebeba. mere didxans aRar waval da iqneb Tbilismac gaZlos uCemod. mariam carciZe naTia mosiaSvili redkolegia ana erqvania mariam CafiZe veriko abuTiZe mariam bubuteiSvili sofiko imedaSvili dizaini oliko CubiniZe salome goderZiSvili

Konsultanti

TinaTin zaqaraSvili

Jurnali momzadebulia praqtikis kursis farglebSi saqarTveloserovnuliuniversitetisseusIVkursis studentebismier

This article is from: