2024 De Kiem 2

ZONDER MEER

VERBONDENHEID

In dit tijdschrift presenteren we de jaarcijfers 2023 van de werking van De Kiem.

Het was opnieuw een boeiend jaar met heel wat uitdagingen.

Wat vooral opvalt is dat het aantal aanmeldingen na de coronajaren weer sterk aan het toenemen is.

Zelfs in die mate dat we in de Ambulante Centra van De Kiem worden geconfronteerd met zeer lange wachtlijsten. Hierdoor verhoogt ook de druk op de medewerkers. Ondanks het feit dat we het wachtlijstmanagement hebben aangepakt blijven de wachtlijsten groeien. Het is duidelijk dat we, zeker in de regio Aalst-Dendermonde-Ninove, met een ernstig capaciteitstekort zitten.

In september gaat het tweejaarlijks congres van de Europese Federatie van Therapeutische Gemeenschappen door, ditmaal in Gdansk, Polen. Bij de aankondiging van dit evenement kreeg ik van een van de medewerkers van De Kiem de vraag: “Hoe komt dat toch dat de TG’s zo verbonden zijn en dat dat niet zo is voor ambulante werkingen?”

Het model van de Therapeutische Gemeenschap voor drugverslaafden is inderdaad een wereldwijd toegepast model. Als je om het even welke TG bezoekt, dan voel je direct die verbondenheid, de familiale warme sfeer, de betrokkenheid van bewoners onderling, maar ook met de medewerkers. Die sfeer zie je ook terug wanneer bewoners van verschillende TG’s (bv op een sportdag) of stafleden van TG’s op studiedagen of congressen samenkomen. Ook daar gaat het er gemoedelijk en warm aan toe. Het feit dat er heel wat ex-verslaafden in de

TG’s werken draagt hier zeker ook toe bij! Als je wil meemaken hoe dat voelt, kom dan naar het volgende EFTC congres in september in Gdansk.

Ook op de jaarlijkse internationale bijeenkomst van het United Nations Office on Narcotic Drugs zijn er vertegenwoordigers van de TG-federaties aanwezig om de waarde van het TG-model en alle nevenactiviteiten die worden opgenomen door TG-geïnspireerde organisaties zoals preventie, arbeidscoaching en tewerkstelling onder de aandacht te brengen. Ik was er dit jaar voor het eerst ook bij.

Clean zijn na een intensief behandelprogramma dat herkenbaar is over gans de wereld, dat schept een band. Dat was ook duidelijk merkbaar toen we deze maand bezoek kregen van 10 stafleden van een Amerikaanse TG, allemaal ex-verslaafden.

Ambulante hulpverlening is vaak een 1 op 1 verhaal: cliënt-therapeut. Dan is het moeilijk om een verbondenheid te creëren tussen cliënten onderling. Bij ambulante groepswerking zou dit anders kunnen zijn.

De aangeboden ambulante hulpverlening in verschillende centra is vaak divers en afhankelijk van de vooropleiding van de medewerkers. Er bestaan uiteraard ook congressen rond ambulante hulpverlening, maar vaak gaat dit of over een bepaalde therapierichting of een deelaspect van het ambulante werk (bv. harmreduction). Er werken in de Ambulante Centra ook vaak minder ervaringsdeskundigen dan in de TG’s.

Het is een uitdaging waar we toch eens werk moeten van maken. De verbondenheid, de warmte, de betrokkenheid van een TG is zo inspirerend en motiverend voor iedereen die er werkt. Het

zou mooi zijn als we dat ook kunnen realiseren in de ambulante werkingen en de vele nevenprojecten die we momenteel hebben in De Kiem.

We lichten verder toe waaruit de opdracht van De Kiem bestaat binnen de samenwerking rond lokale partnerschappen voor sociale inclusie.

Het laatste woord geven we aan een gedetineerde die blij is dat hij in elke gevangenis waar hij komt een aanbod aantreft van De Kiem waardoor hij kan blijven werken aan zijn afhankelijkheidsprobleem. Aan een cliënt die een lang ambulant traject heeft afgelegd en aan de moeder van een bewoner uit de TG. In de drie verhalen lees je hoe verwoestend een verslaving is. Niet alleen voor de betrokkene zelf, maar zeker ook voor zijn familie, werk, vrienden en sociale inclusie. Maar je voelt ook de hoop op verandering. Verandering die er kan komen met de steun van een organisatie als De Kiem, maar zeker ook van familie, vrienden, lotgenoten en werkgevers die mensen kansen willen geven ondanks hun verleden.

Dirk Vandevelde Directeur

JAARVERSLAG 2023

Het werkjaar 2023 kenmerkt zich door twee tendensen. Enerzijds zien we, na het jaar 2022 waarin de cijfers nog steeds beïnvloed werden door de corona-pandemie, in alle deelwerkingen een herstel of stabilisatie van het bezettingspercentage en een aanzienlijke stijging van het aantal aanmeldingen, met wachtlijsten tot gevolg. Anderzijds wordt volop ingezet op de samenwerking met andere partners in de realisatie van nieuwe projecten.

In het Ambulant Centrum te Gent herstelt het bezettingscijfer zich naar 108% (vs. 102% in 2022 en 111% in 2021). Het aantal aanmeldingen stijgt opnieuw naar 326 (vs. 255 in 2022 en 301 in 2021).

In de andere Ambulante Centra (Ronse, Geraardsbergen, Ninove en Dendermonde) blijft de bezettingsgraad hoog, namelijk 110%. Al deze afdelingen draaien op volle toeren en kampen voortdurend met wachtlijsten. We tellen in deze centra 736 aanmeldingen. Voor het eerst brengen we ook de cijfers van een nieuwe kleine antenne te Zele in rekening. Het betreft 9 nieuwe aanmeldingen en 49 lopende behandelingen.

In het residentieel programma halen we een bezetting van 97 % (vs. 89% in 2022). Het aantal aanmeldingen blijft er stabiel. Het aantal opnames daalt echter van 73 in 2022 naar 63. Het aantal vroeginterventies in de verschillende Drugpunten (in de politiezones Rhode-Schelde, WetterenLaarne-Wichelen, Assemede-Evergem en Regio Puyenbroeck) stijgt naar 255 (vs. 218 in 2022).

In de gevangeniswerking zien we een aanzienlijke stijging van het aantal aanmeldingen en behandelingen, door de opstart van de Drugs en Detentieteams in de gevangenissen te Gent en te Dendermonde. Het betreft voor alle gevangenissen waar De Kiem actief is (Brugge, Ruiselede, Gent, Dendermonde, Oudenaarde en Beveren) 343

aanmeldingen (vs. 203 in 2022) en 258 behandelingen (vs. 132 in 2022).

Alle deelwerkingen samen genomen spreken we over een aanzienlijke stijging van het aantal aanmeldingen (van 1727 in 2022 naar 1941 aanmeldingen) en het aantal opgestarte behandelingen (van 984 in 2022 naar 1035).

De samenwerking met andere partners leidt tot de opstart of continuering van diverse projecten en engagementen die verder in dit jaarverslag worden beschreven:

- In het kader van het Europees sociaal Fonds (nu WSE) participeert De Kiem als “experten-partner” aan 5 projecten in Zuid-Oost-Vlaanderen: ‘Op stap, samen naar werk’, ‘JOWW’ (Jongeren, Werk en Welzijn), ‘JIA’ (Jongeren in actie), ‘Jongleer’ en LINK-T. Het gemeenschappelijk doel van deze projecten is om voor jongeren in een maatschappelijk kwetsbare positie de afstand ten aanzien van de arbeidsmarkt te verkleinen.

- De Kiem investeerde mee in de uitrol van een Perinataal Ondersteunings Netwerk Druggebruikende Ouders (PONDO) in de regio Gent en in ZuidOost-Vlaanderen. Dit project wordt jammer genoeg niet verder gezet in 2024.

- In de gevangenissen te Gent en te Dendermonde gingen 2 nieuwe teams “Drugs en Detentie” van start met middelen vanuit de FOD Volksgezondheid. De Kiem werkt hiervoor samen met CGG Adentro, MSOC Gent, Tandem en CGG Schelde Dender Waas.

- Met dezelfde partners werd voor de gevangenissen te Oudenaarde en Beveren de gunning behaald voor de verderzetting van ‘DRUGS de baas ?!’ (een aanbod van vorming in groep en individuele begeleiding) gefinancierd vanuit de FOD Justitie (Cellmade).

- Met middelen vanuit het Agentschap Justitie en Handhaving participeert De Kiem in de realisatie van een ambulant zorgaanbod voor niet-

gedetineerde justitiabelen met een psychische problematiek, in partnerschap met CGG Zuid-Oost-Vlaanderen en De Sleutel.

In het kader van het ‘project Vlaamse Veerkracht 137’ (betreffende eenmalige initiatieven om mensen die reeds psychisch kwetsbaar zijn te ondersteunen) werd een rapport met een aantal richtlijnen rond wachtlijstmanagement uitgeschreven waarvan een aantal zaken werden geïmplementeerd in de ambulante afdelingen.

Daarnaast werden ook onze engagementen inzake spuitenruil, onze specifieke behandeling voor cocaïneverslaafden (CRA + Vouchers) en de extra ondersteuning voor druggebruikende ouders in de regio Geraardsbergen verdergezet.

Een analyse van de cliëntkenmerken leert ons dat de gemiddelde leeftijd van de cliënten in de lijn ligt van vorige jaren: in Gent is dit 35 jaar, in RonseGeraardsbergen-Ninove-Dendermonde (RGND) 34 jaar en residentieel 35 jaar. Ook het percentage vrouwelijke cliënten is vrij stabiel en bedraagt in het ambulant centrum te Gent 11%, in RGND 23% en residentieel 25%. Met de Kindreflex in gedachte, vermelden we hier ook dat heel wat cliënten kinderen hebben: in Gent stijgt dit van 34% naar 50%, in RGND is dit 48% (vs. 54% in 2022) en residentieel 48% (vs. 54% in 2022).

In het Ambulante Centrum te Gent wordt cocaïne door 44% als voornaamste product vermeld en alcohol door 21%.

In Ronse-Geraardsbergen-NinoveDendermonde wordt cannabis door 32% als voornaamste product vermeld, met vervolgens cocaïne (18%), heroïne (17%) en amfetamines (15%).

Residentieel geeft 34% cocaïne op als voornaamste product en betreffende heroïne zien we een verdere daling naar 15%.

Jaarverslag

Naast het dagelijkse werk met bewoners en cliënten en bovengenoemde projecten en engagementen vermelden we nog volgende initiatieven in 2023.

Vooreest ging er heel wat tijd en overleg naar de overstap van het eigen Client Informatie Systeem (CIS) naar het elektronisch cliëntendossier eCQare van softwareontwikkelaar Licquid. Deze overstap gebeurde door de meeste leden van de VVBV, om de facturatie naar de Vlaamse Sociale Bescherming (VSB) voor te bereiden. De overschakeling gebeurde met ondersteuning van ICT expert Laurion.

Daarnaast werd ingezet op het binnenhalen van twee specifieke fundraisingdossiers, enerzijds ten behoeve van het toekomstbeleid voor De Kiem en anderzijds in het verkennen van good practices in het buitenland.

Bijzonder daarbij is de ondersteuning vanuit Impact Together (een samenwerking tussen de Koning Boudewijnstichting en BNP ParisbasFortis) die ons toelaat om voor 2024 een consultant in te huren die ons zal begeleiden om een evenwichtige beleidsstructuur voor de toekomst uit te bouwen en in een tweede fase onze interne en externe communicatie door te lichten en te optimaliseren.

Daarnaast werd een Erasmus+ dossier goedgekeurd. Dit dossier betreft het verkennen van innovatieve vormen van ambulante en residentiële drughulpverlening voor kwetsbare groepen en stelt ons in staat om met Europese middelen een aantal medewerkers op werkbezoek te sturen naar het buitenland.

Het Ambulant Centrum van Dendermonde heeft sinds januari 2023 een antennepunt in Zele. Het betreft hierbij een minimale dienstverlening van 3 uur

Aantal aanmeldingen

arts en 3 uur verpleegkundige die geïntegreerd is in de conventie van De Kiem.

Daarnaast hebben we in 2023 orde op zaken gesteld rond een aantal nieuwe regelgevingen: de Europese klokkenluidersrichtlijn, een opleidingsplan voor alle werknemers en afspraken rond thuiswerk en het recht op deconnectie. Ook het arbeidsreglement werd onder de loep genomen voor een grondige update en de pre-electorale fase van de sociale verkiezingen werd opgestart.

Tot slot vermelden we hier nog de verbouwingen in het Ambulant Centrum te Gent, het opendeurweekend in juni, een covid- en griepvaccinatiecampagne in het najaar en de lancering van een ‘vriendenkring van De Kiem’. De vriendenkring heeft tot doel oudcliënten, medewerkers en sympathisanten te verenigen die zich op diverse manieren willen inzetten voor De Kiem.

Alle deelwerkingen samen genomen blijft de stijgende trend van het totaal aantal aanmeldingen zich verder doorzetten (van 1727 in 2022 naar 1941 aanmeldingen). Dit vooral door het stijgend aantal aanmeldingen in Gent, het toenemend aantal vroeginterventies in de Drugpunten en door de opstart van de nieuwe Drugs en Detentie-teams in de gevangenissen te Gent en Dendermonde.

Aantal behandelingen

Ook het aantal effectief opgestarte behandelingen stijgt van 984 in 2022 naar 1035. Dit vooral in het Ambulant Centrum te Gent, in de Drugpunten, in de gevangeniswerking en in de nieuwe antenne te Zele. In de andere Ambulante Centra kunnen minder behandelingen worden opgestart door het feit dat er lange wachtlijsten zijn en er voor geopteerd wordt om toch intakegesprekken te blijven doen.

Gent

R/G/N/D

Gevangenis

Drugpunt

Residentieel

Zele

Een analyse van de cliëntkenmerken leert ons dat de gemiddelde leeftijd van de cliënten in Gent en residentieel stijgt naar 35 jaar en in RonseGeraardsbergen-Ninove-Dendermonde (RGND) opnieuw ca. 34 jaar bedraagt.

Het percentage vrouwelijke cliënten stijgt in de ambulante afdelingen (in Gent van 10 naar 11% en in RGND van 20 naar 23%) en kent in het residentieel programma een dalende trend (van 35% in 2020 naar 25% in 2023).

De Kindreflex in gedachte, vermelden we hier ook dat heel wat cliënten ook kinderen hebben : 50% in Gent, 40% in RGND en 48% residentieel (in 2022 was dit respectievelijk 34%, 48% en 54%).

In het Ambulant Centrum te Gent worden cocaïne (44%) en alcohol (21%) opnieuw als voornaamste product vermeld (komende van 30% voor beiden in 2022).

In Ronse-Geraardsbergen-Ninove-Dendermonde (RGND) wordt cannabis nu het vaakst als voornaamste product genoemd (32% vs. 25% in 2022), gevolgd door cocaïne (18% vs 25% in 2022).

Voornaamste product

Wat heroïne (17%) en amfetamines (15%) betreft blijft het beeld ongeveer hetzelfde als vorig werkjaar (beiden 16% in 2022). Residentieel wordt cocaïne opnieuw het vaakst als belangrijkste product vermeld (34% vs 38% in 2022) , neemt alcohol de tweede plaats in (met opnieuw 22%) en blijft de dalende trend inzake heroïne (nu 15% vs. 17% in 2022).

De scoring van het voornaamste product door cliënten blijft natuurlijk enigszins subjectief, maar de trend is duidelijk dat het percentage cliënten dat cocaïne als voornaamste product vernoemt het hoogste scoort in Gent en residentieel en dat in Ronse-Geraardsbergen-NinoveDendermonde cannabis nu het vaakst wordt vermeld.

Justitiële situatie

Gent Ronse / G'bergen / Ninove / D'monde Residentieel

Gent

Ronse / G'bergen / Ninove / D'monde Residentieel

Wat de justitiële situatie van de clienten betreft, is het beeld opnieuw verschillend.

In Gent (begeleidingen die kaderen in het globaal plan als gerechtelijke alternatieve maatregel) heeft opnieuw zo’n driekwart van de cliënten een justitieel statuut, net als voorgaande werkjaren. (2022 vormde hier met 100% een uitzondering). Daarnaast betreft het doorverwijzingen voor het CRA+CMprogramma en cliënten waarmee we in het verleden reeds een traject doorliepen. Op het niveau van het parket kwam 10% via Bemiddeling en Maatregelen (BEM). Op het niveau van de onderzoeksrechter of raadkamer kwam 26% vrij onder voorwaarden (VOV) en op het niveau van de rechtbank heeft

30% een probatiemaatregel gekregen en kwam 3% vanuit de drugbehandelingskamer (DBK). In 2022 was dit respectievelijk 18% BEM, 32% VOV, 45% probatie en 2% DBK.

In de andere Ambulante Centra (met uitsluitend een conventie met de Vlaamse Gemeenschap) heeft opnieuw 60% van de cliënten op het ogenblik van de begeleiding geen justitiële druk (net als in 2020 en 2022). Op het niveau van het parket kreeg 2% van de populatie een bemiddeling en maatregelen (BEM). Op het niveau van de onderzoeksrechter of raadkamer kwam 13% vrij onder voorwaarden (VOV). Op het niveau van de rechtbank heeft 8% een probatiemaatregel gekregen en op het niveau van strafuitvoering (VI,

VLV, ET…) kreeg 7% een behandeling opgelegd. In 2022 was dit respectievelijk 5% BEM, 6% VOV, 12% probatie en 6% behandeling.

Residentieel heeft 40% van de bewoners geen justitieel dossier op het moment van opname (komende van 46% in 2022). Op het niveau van het parket/onderzoeksrechter heeft 3% een maatregel in het kader van een VOV. Op het niveau van de rechtbank heeft 27% een probatiemaatregel. Op het niveau van de strafuitvoering werd 7% in vrijheid gesteld. In 2022 was dit respectievelijk 8% VOV, 20% probatie en 6% in vrijheid gesteld. De voorbije vijf jaar staat steeds meer dan de helft van de bewoners onder een of andere vorm van justitiële druk.

Doorverwijzers (in %)

Gespecialiseerde drughulpverlening

Welzijn en GGZ

Omgeving (familie, vrienden,...)

In Gent wordt 62% van de cliënten doorverwezen vanuit Justitie en in Ronse/G’bergen/Ninove/D’monde en ook residentieel komt de grootste groep op initiatief van de druggebrui-

ker zelf of van zijn omgeving (respectievelijk 49% en 52%). Deze cijfers liggen in de lijn van vorig werkjaar.

De Kiem bereikt in zijn verschillende

Gent

R / G / N / D

Residentieel

afdelingen vnl. cliënten uit Oost-Vlaanderen. In het residentieel programma komt dit werkjaar 45% uit Oost-Vlaanderen, 30% uit West-Vlaanderen en 23% uit Antwerpen.

De Onthaalafdeling slaagt er in zo’n 44% van de opgenomen bewoners te motiveren voor een verdere behandeling in de TG (vs 59% in 2022). De gemiddelde verblijfsduur in deze afdeling is 32 dagen (vs.31 in 2022). In 2022 tellen we maar liefst 13 vangnetopnames (vs.4 in 2022) voor de TG, Tipi of halfweghuis.

In de Therapeutische Gemeenschap gaat (na de daling in de corona-jaren) de gemiddelde verblijfsduur terug in stijgende lijn: van 259 dagen in 2020, 201 dagen in 2021, over slechts 135 dagen in 2022 naar 214 dagen in 2023.

14 personen (vs. 19 in 2022) verlaten vroegtijdig het programma. Het bewonersaantal in de TG start in 2023 op 23 en eindigt op 18 bewoners. In 2023 starten in totaal 30 bewoners hun

Residentieel programma

programma in de TG en 11 bewoners kiezen voor een vervolgbehandeling in het Halfweghuis van De Kiem.

In 2023 waren er 4 nieuwe opnames in de Tipi. De gemiddelde verblijfsduur bedraagt er 190 dagen (vs. 165 in 2022 en 218 dagen in 2021). Van de 4 ouders die er in de loop van 2023 verbleven zijn 3 moeders eind december nog in opname. De Tipi-studio’s werden in weekends en vakantieperiodes ook gebruikt door meerdere bewoners uit de TG die daar tijdelijk de zorg voor hun kind op zich konden nemen. Al deze ouders (met een kind buiten het programma) krijgen ook opvoedingsondersteuning via de ouderwerking vanuit het Tipi-team.

Bij de start van 2023 verbleven 7 personen in het residentieel Halfweghuis.

In de loop van het jaar werden 14 personen vanuit de TG opgenomen, wat net als vorige werkjaar laag blijkt in vergelijking met voorgaande jaren. Vier personen verlaten het HWH-programma (waaronder 1 terugplaatsing naar de Onthaalafdeling) en 6 personen gaan over naar de ambulante begeleiding. De gemiddelde verblijfsduur in het residentieel HWH bedraagt 7,6 maanden (vs. 5,9 maanden in 2022). Bij de start waren er 11 personen in ambulante nazorg. In de loop van het jaar kwamen er 6 personen bij vanuit de residentiele nazorg (het HWH). Twee personen rondden de ambulante begeleiding af in onderling akkoord, vier personen werden doorverwezen of gingen in vangnetopname en twee personen rondden af na graduatie. Zes bewoners werden tijdens het graduatiefeest gevierd voor hun afgelegd herstel-traject.

Spuitenruil

Sinds mei 2015 bieden de Ambulante Centra van De Kiem in Ronse en Geraardsbergen spuitenruil aan in samenwerking met Spuitenruil Vlaanderen. In het Ambulant Centrum van Gent kan spuitenruil enkel voor bestaande cliënten. In Ninove werd in oktober 2021 hiermee gestart en in Dendermonde startte men met spuitenruil in september 2022.

Spuitenruil heeft tot doel besmettelijke aandoeningen en andere gezondheidsrisico’s te voorkomen, besmettingsaccidenten bij andere bevolkingsgroepen te voorkomen en het aanzetten tot meer zorg en hulpverlening via gerichte doorverwijzing.

In De Kiem gaan de cijfers voor het verdelen en recupereren van spuiten en het aantal contacten in dalende lijn, hoewel de globale cijfers in Oost-Vlaanderen een sterke stijging aantonen.

Spuitenruil De Kiem Ambulant Ronse – Geraardsbergen - Gent –Ninove – D’monde Jaar 2019 2020 2021 2022 2023 Contacten 92 71 53 58 37 Verdeeld 23688 19163 13690 8440 1580 Recuperatie 29830 24260 16068 14828 6545

In alle Ambulante Centra samen zijn 1580 spuiten verdeeld en 6545 spuiten gerecupereerd. Ondanks de da-

ling blijven deze cijfers bevestigen dat spuitenruil zinvol is en dat er vraag naar is.

In 2023 was De Kiem actief in 6 gevangenissen. In het penitentiair landbouwcentrum te Ruiselede blijft De Kiem zich sinds de start engageren in het “B.leave-project”. De Kiem haalde in 2023 de gunning binnen voor welzijnsprojecten ‘Kortdurend Drugprogramma Terugvalpreventie voor druggebruikende gedetineerden’ gefinancierd vanuit de FOD Justitie (meer bepaald vanuit Cellmade) in de gevangenissen te Beveren, Oudenaarde, Dendermonde en Brugge.

Nieuw dit werkjaar is de opstart van

Gevangeniswerking

twee nieuwe teams Drugs en Detentie in de gevangenis te Gent en te Dendermonde. Vanuit de FOD Volksgezondheid werd beslist de lopende pilootprojecten “drughulpverlenings-programma voor personen in detentie” (in Hasselt lopende als ‘Drugs en Detentie’) uit te breiden naar 7 nieuwe gevangenissen. De Kiem ging voor de projectaanvraag voor de gevangenis te Gent een partnerschap aan met CGG Adentro, MSOC Gent en Tandem en voor de gevangenis te Dendermonde met dezelfde partners, alsook met CGG Waas en Dender (momenteel CGG Schelde Dender

Waas). Beide projectaanvragen werden goedgekeurd en de D&D-teams konden in september effectief van start gaan. CGG Adentro is penhouder voor het D&D-project in de gevangenis te Gent en De Kiem is penhouder voor het D&D-project in Dendermonde.

Door de nieuwe teams in de gevangenissen te Gent en te Dendermonde kunnen we in 2023 meer gedetineerden bereiken en behandelen. Meer informatie over de gevangeniswerking kon je in het vorige (thema)nummer van dit tijdschrift terugvinden.

De Kiem heeft vier Drugpunten, m.n. in de politiezones Rhode-Schelde (de gemeenten Oosterzele, Melle, Merelbeke en Destelbergen), Wetteren-WichelenLaarne, Assenede-Evergem en in de politiezone Regio Puyenbroeck (de gemeenten Lochristi, Wachtebeke en Zelzate). Twee strategische doelstellingen staan bij deze diensten voorop: lokale preventie en vroeginterventie (informatie, advies en begeleiding), verder afgekort als VI.

Drugpunt organiseert preventieactiviteiten op maat van verschillende doelgroepen en volgens hun behoeften: kinderen en jongeren in lager of secundair onderwijs, jongvolwassenen die een rijbewijs halen, jongeren die fuiven of op kamp gaan, ouders, ouderen en alle volwassen burgers… Hierbij wordt gebruikt gemaakt van bestaande of nieuw uitgedachte preventiepakketten of –campagnes en ook van eigen workshops op maat.

Drugpunten

In het voorbije werkjaar worden in Drugpunt Wetteren-Wichelen-Laarne 81 vroeginterventies gerealiseerd, in Rhode-Schelde betreft dit 49 begeleidingen en in Regio Puyenbroeck 87. Enkel in het Drugpunt Assenede-Evergem, waar we op zoek dienden te gaan naar een nieuwe drugpreventiewerker

zien we een daling naar 38 vroeginterventies. Alles samen realiseren we het hoogste aantal vroeginterventies in vijf jaar, nl. 255.

Naast de aanmeldingen op eigen initiatief blijft de politie in alle zones de belangrijkste doorverwijzer. Opvallend

is de stijging van het aantal doorverwijzingen vanuit de Bijzondere Jeugdzorg (van 4 in 2022, naar 25).

Het belangrijkste product bij aanmelding in de 4 politiezones blijft cannabis (31,7%), met daarna alcohol (16,5%) en vervolgens cocaïne (9,5%). Opvallend is dat 29 cliënten (11,4%) Mephedrone als belangrijkste product vermelden.

Met financiële steun van de stad Geraardsbergen biedt De Kiem extra ondersteuning aan druggebruikende ouders. De centrale doelstelling van deze ‘verruimde’ begeleiding is om een betere omkadering te voorzien voor de ouder(s) en de kind(eren) door organisatie-overschrijdend te werken en op die manier de alertheid en de expertise bij een ruimer netwerk van hulpverleners te bevorderen. Sinds de start van het project (in juni 2020) heeft men 43 lopende ‘actieve’ dossiers met kinderen tot de leeftijd van 12 jaar. Deze gezinnen kunnen dankzij dit project veel intensiever opgevolgd worden. Het betreft vooral langdurige trajecten omwille van de chronische en complexe problematiek.

In het kader van het Europees Sociaal Fonds (ESF) participeert De Kiem als ‘experten-partner’ aan 5 projecten in Zuid-Oost-Vlaanderen. Het gemeenschappelijk doel van de projecten is om de afstand van jongeren in een maatschappelijk kwetsbare positie ten aanzien van de arbeidsmarkt te verkleinen: ‘Op stap, samen naar werk’, ‘JOWW’ (Jongeren, Werk en Welzijn), ‘JIA’ (Jongeren in actie), ‘Jongleer’ en LINK-T. Naast deze individuele contacten worden er op regelmatige basis (JOWW en Jongleer) groepsactiviteiten georganiseerd waarbij er gemiddeld 5 personen aanwezig zijn.

Met steun van het relanceplan (ook het project Vlaamse Veerkracht genoemd) hebben we middelen gekregen voor de aanwerving van een halftijdse medewerker die we vanaf april 2022 tot juli 2023 konden inzetten om ons te verdiepen in het thema ‘wachtlijstmanagement’ omdat we in de Ambulante Centra met veel te veel aanmeldingen worden geconfronteerd in vergelijking met de toegewezen capaciteit. Er werd een rapport met een aantal richtlijnen uitgeschreven en een aantal zaken zijn reeds geïmplementeerd (capa-methode, prioriteiten, ….) in de verschillende ambulante afdelingen van De Kiem.

Sinds oktober 2022 is De Kiem ook betrokken bij de uitrol van een Perinataal OndersteuningsNetwerk Druggebruikende Ouders (PONDO) in de regio Gent en in Zuid-Oost-Vlaanderen. Na een studiedag en opstartvergaderingen voor beide PONDO netwerken vonden de eerste PONDO - overlegmomenten plaats in september 2023. In het netwerk van Gent kwamen er twee cliënten aan bod waarvoor een aantal bijeenkomsten werden georganiseerd. In het netwerk van Ronse was er één aanmelding die niet in aanmerking kwam voor een PONDO overleg. In oktober kwamen de eerste signalen binnen dat de huidige opzet van PONDO niet wordt voortgezet vanaf 2024. Een aantal zaken werden op een lager pitje gezet en ondertussen is duidelijk

dat er niet wordt geopteerd voor een vervolg onder CONNECT.

In het voorjaar werd de projectoproep “Ambulant Zorgaanbod voor niet-gedetineerde justitiabelen met een psychische problematiek” gelanceerd vanuit het Agentschap Justitie en Handhaving.

Voor de doelgroep “Justitiabelen met een mentale beperking/ontwikkelingsstoornis en een verslavingsproblematiek” werden 3 projectvoorstellen ingediend door De Sleutel, De Kiem en CGG Zuid-Oost-Vlaanderen. De 3 voorstellen worden gezien als één geheel in samenwerkingsverband dat een passend, gedifferentieerd en gebiedsdekkend aanbod naar deze doelgroep doet. Doelstellingen zijn het verlagen van de drempels inzake toeleiding, het voorzien in bijkomende capaciteit en het inzetten op expertisedeling onder de betrokken partners. De Kiem richt zich op Dendermonde en Ninove (een deel van het netwerk geestelijke gezondheidszorg Aalst-DendermondeSint-Niklaas) en kan binnen het project 0.75 VTE aantrekken voor een periode van 4 jaar. Sinds de start lopen er 31 actieve begeleidingen en er staan 6 mensen op wachtlijst. Ongeveer 2/3 van de gescreende mensen vertoont kenmerken van LVB (licht verstandelijke beperking), ADHD of ASS.

Dirk Calle Beleidsmedewerker

Ambulante projecten

2023 IN CIJFERS

1941 aanmeldingen 1035 behandelingen

1580 verdeeld 6545 gerecupereerd 37 contacten

108 % Gent 110,25 % RGND 97,02 % Residentieel

GAVERE - MERELBEKE GENT - RONSE

GERAARDSBERGEN - NINOVE DENDERMONDE + ZELE

BRUGGE – RUISELEDE GENT - DENDERMONDE OUDENAARDE – BEVEREN

RHODE&SCHELDE

WETTEREN-LAARNE-WICHELEN

ASSENEDE-EVERGEM REGIO PUYENBROEK

255 vroeginterventies

Gent

jaar

72 medewerkers gemiddelde leeftijd 44 gemiddelde anciënniteit 13,57

jaar

tieel

LOKALE PARTNERSCHAPPEN

VOOR SOCIALE INCLUSIE

In 2024 gingen twee nieuwe projecten van start binnen De Kiem: B-OOST en N-impact. Deze vormen een multidisciplinair samenwerkingsverband door de oprichting van lokale partnerschappen. Het ondersteunen van sociale inclusie staat voorop, via het stapsgewijs werken aan verschillende levensdomeinen.

Sociale inclusie versterken door multidisciplinaire samenwerking

Vorig jaar faciliteerde ‘Europa WSE’ (Werk en Sociale Economie) samen met de VDAB en lokale besturen de oprichting van duurzame en dynamische partnerschappen, in samenwerking met relevante dienstverlenende organisaties. Deze initiatieven richten zich op sociale inclusie. Het doel is om via lokale partnerschappen dienstverlening aan te bieden aan werkzoekenden en niet-beroepsactieven met een complexe multiproblematiek die geen aansluiting bij het reguliere aanbod vinden. Centraal staat dat deelnemers gehoord en gezien worden in hun uitdagingen om volwaardig deel te nemen aan de samenleving.

Binnen afgebakende regio’s over heel Vlaanderen zijn partnerschappen opgezet, bestaande uit organisaties met expertise op vlak van vastgestelde regio-specifieke uitdagingen. In deze gebieden bundelen de deelnemende organisaties samen met de VDAB en lokale besturen hun

krachten om tijdens de komende zes jaar als netwerk te functioneren. Multidisciplinaire samenwerking staat centraal, waarbij informatie, expertise en competenties worden gedeeld om op de variatie aan noden van deelnemers in te spelen en geïntegreerd maatwerk te bieden. Zo wordt versnippering van dienstverlening zoveel mogelijk tegengegaan.

De partnerschappen bieden intensieve begeleidingstrajecten aan die nauw aansluiten bij de leefwereld van de deelnemers, met een focus op jongeren en volwassenen tussen 16 en 65 jaar. Elk begeleidingstraject vertrekt vanuit de krachten van deelnemers en wordt afgestemd op ieders maat en tempo. Zowel individuele contactmomenten als groepsmomenten worden georganiseerd. Trajectgezellen fungeren als buddy’s en ondersteunen deelnemers in hun zoektocht naar participatie, inclusief duurzaam werk of andere vormen van activering. Aanklampend en outreachend werken zijn hierbij cruciaal. De begeleiding richt zich niet alleen op werk of opleiding, maar ook op andere levensdomeinen

(zoals gezondheid, huisvesting en sociale contacten). Een stapsgewijze aanpak is daarbij essentieel: de tijd nemen om de vraag helder te krijgen, prioriteiten stellen en stap voor stap werken. De duur van het traject en de levensdomeinen waarop wordt gefocust verschillen per deelnemer. Het doel is dat deelnemers zelfredzamer en veerkrachtiger worden en een verbeterde kwaliteit van leven ervaren.

De Kiem als expert binnen B-OOST partnerschappen

In reactie op regionale uitdagingen met betrekking tot middelengebruik en verslaving, neemt De Kiem een rol op in drie Oost-Vlaamse partnerschappen: B-OOST Scheldeland, BOOST Vlaamse Ardennen en B-OOST Dender-Zuid. Een verslavingsproblematiek vormt, naast andere hindernissen zoals diversiteit, armoede en justitiële achtergronden, vaak een barrière voor het volgen van een opleiding, een tewerkstellingstraject en sociale inclusie in het algemeen. Voor mensen met een ernstige verslaving blijft de reguliere arbeidsmarkt vaak ontoegankelijk, waardoor spe -

cifieke drughulpverlening noodzakelijk is. Door deel te nemen aan deze partnerschappen streven we er bij De Kiem naar om deelnemers die problemen ondervinden door een middelen- en/of gedragsverslaving te begeleiden naar herstel. Vanuit een herstelgerichte visie willen we belemmeringen tot sociale inclusie zoveel mogelijk verminderen en herstelondersteunende factoren bevorderen.

De Kiem biedt op verschillende niveaus een waardevolle bijdrage aan de partnerschappen. Deelnemers kunnen terecht voor psychosociale begeleiding bij medewerkers van De Kiem die als experts binnen het partnerschap werken. Het betreft dienstverlening zoals binnen onze ambulante centra, maar dan nog aanklampender en toegankelijker voor de deelnemers. Outreachend werken, met gesprekken die op locatie kunnen plaatsvinden, is mogelijk, wat binnen de reguliere werking vaak niet haalbaar is. Daarnaast neemt De Kiem deel aan casusoverleggen binnen de partnerschappen, met extra aandacht voor vroegdetectie. Door de betrokkenheid van verschillende partners kunnen signalen van verslaving eerder worden opgevangen en besproken, wat voorkomt dat problemen onzichtbaar blijven. Naast casus-specifieke input voorziet De

Kiem de leden van het partnerschap ook van vormingen over verschillende aspecten van verslaving, zoals productinformatie, motiverende gespreksvoering, terugvalpreventie en specifieke vormen van verslaving zoals game- en gokverslaving. Deze opleidingen worden afgestemd op de behoeften van elk partnerschap.

De Kiem en N-impact in Ninove

Een soortgelijk samenwerkingsverband werd in Ninove opgericht onder de naam N-impact. Project N-impact is een partnerschapsproject van de stad Ninove met vzw Copact, Groep Intro, Knipperkot en De Kiem. Het project focust op kwetsbare leefloongerechtigden met één of meerdere randproblematieken, waarbij op korte termijn geen doorstroming naar tewerkstelling of andere vormen van activering mogelijk is. Het partnerschap, gesteund door het lokale bestuur, streeft naar een op maat gemaakte aanpak waarbij intensief gewerkt wordt aan diverse levensdomeinen. De focus ligt op het aanmoedigen van deelnemers om hun sterke punten te ontdekken en hun capaciteiten te versterken. Net als bij de B-OOST partnerschappen is het hoofddoel het bevorderen

van sociale inclusie en persoonlijke groei op verschillende levensgebieden. Een integraal aanbod wordt voorzien, waarbij De Kiem haar expertise inbrengt via deelname aan casusoverleggen en het opzetten van individuele begeleidingstrajecten. Ook binnen N-impact staan outreachend en aanklampend werken centraal.

Lore Bellaert, ambulant begeleider De Kiem, betrokken in B-OOST Scheldeland

UNODC

De United Nations Office on Narcotic Drugs (UNODC) is het beleidsorgaan van de Verenigde Naties bevoegd voor drugscontrole en andere drugsgerelateerde zaken. De Commissie is het forum waar lidstaten kennis en good practices kunnen uitwisselen over de aanpak en bestrijding van het wereldwijde drugsprobleem.

Deze bijeenkomst in de hoofdkantoren van het UNODC te Wenen bestond uit een ‘High-Level-Segment’ waar vooral de bevoegde Ministers van de verschillende landen aan deelnamen en een ‘Regular Segment’ waar vooral ambtenaren, maar ook heel wat vertegenwoordigers van regionale organisaties aanwezig waren. Meer dan 600 NGO-vertegenwoordigers van 146 organisaties namen zowel persoonlijk als online deel aan de 67e zitting van de Commissie Verdovende Middelen (CND) en lieten zien hoe zij bijdragen aan de aanpak van het wereldwijde drugsprobleem. NGO's (niet gouvernementele organisaties) organiseerden meer dan honderd van de 160 nevenevenementen en gaven aanbevelingen en voorbeelden van goede praktijken.

Samen met een delegatie van de Europese Federatie van Therapeutisch Gemeenschappen had ik de eer om hier voor de eerste keer aan te participeren.

Tijdens deze vergadering werden onder andere drieëntwintig nieuwe stoffen en/of precursoren onder internationale controle geplaatst. Het betreft één benzodiazepine, één synthetische opioïde, twee stimulerende middelen, één stof van het dissociatieve type, zestien precursoren van amfetamineachtige stimulerende middelen en twee precursoren van Fentanyl. Het op de lijst plaatsen van de twee series van amfetamineachtige stimulerende middelen maakt - voor het eerst - deel uit van het nemen van een preventieve maatregel

om het verspreiden van nauw verwante ontwerpprecursoren zonder bekend legitiem gebruik aan te pakken.

Verder werd de ministeriële verklaring van 2019 tussentijdse geëvalueerd, werd gedurende vijf dagen gediscussieerd over de uitvoering van internationale drugsbestrijdingsverdragen en werden aanbevelingen gedaan voor een internationaal drugsbeleid. Er werden ook vier resoluties aangenomen over volgende onderwerpen: alternatieve ontwikkeling; programma's voor rehabilitatie en herstelbeheer; verbetering van de toegang tot en beschikbaarheid van gereguleerde stoffen voor medische doeleinden; en het voorkomen van en reageren op een overdosis drugs.

In zijn slotopmerkingen bedankte Z.E. Philbert Johnson uit Ghana, voorzitter van de CND tijdens haar 67e zitting, alle delegaties voor hun bijdrage aan de grootste bijeenkomst van de Commissie ooit, met 140 lidstaten van de Verenigde Naties vertegenwoordigd, evenals vertegenwoordigers van 18 intergouvernementele organisaties, 141 niet-gouvernementele organisaties

en negen VN-entiteiten. In totaal waren er meer dan 2500 deelnemers.

Ghada Waly, uitvoerend directeur van het VN-Bureau voor drugs- en misdaadbestrijding (UNODC), deed de volgende belofte: "UNODC belooft een paradigmaverschuiving te ondersteunen naar veel sterkere preventiekaders in de lidstaten, of het nu gaat om het voorkomen van drugsgebruik en schadelijk gedrag, het voorkomen dat illegale economieën worden uitgebreid, of het voorkomen van geweld in verband met de illegale drugshandel.”

Hiermee wordt onder andere verwezen naar resolutie 65/4: “Het bevorderen van alomvattend en op wetenschappelijk bewijs gebaseerde vroegtijdige preventie.”

Aandacht vragen voor meer middelen voor preventie werd ook ondersteund door een ondertussen zeer grote groep van internationale experten en organisaties.

Op 9 juni 2023 kwamen internationale en nationale experts bijeen in de stad Oviedo in Spanje, in een consultatie

Van 14 tot 22 maart ging in de kantoren van de UNODC in Wenen de 67ste bijeenkomst van de drugscommissie van de Verenigde Naties door.

Dirk Vandevelde en de EFTC delegatie voor het UNODC gebouw in Wenen.

Het UNODC is opgericht om de VN te helpen bij het beter aanpakken van een gecoördineerde, alomvattende reactie op de onderling samenhangende kwesties van illegale handel in en misbruik van drugs, misdaadpreventie en strafrecht, internationaal terrorisme en politieke corruptie. Deze doelen worden nagestreefd door middel van drie primaire functies: onderzoek, begeleiding en ondersteuning van regeringen bij de goedkeuring en implementatie van verschillende misdaad-, drugs-, terrorisme- en corruptie gerelateerde conventies, verdragen en protocollen, evenals technische / financiële bijstand aan genoemde regeringen om hun respectieve situaties en uitdagingen op deze gebieden het hoofd te bieden.

Het bureau streeft ernaar om op de lange termijn regeringen beter uit te rusten om drugs-, misdaad-, terrorisme- en corruptie gerelateerde kwesties

aan te pakken, om de kennis over deze kwesties bij overheidsinstellingen en -agentschappen te maximaliseren, en ook om het bewustzijn van genoemde zaken in de publieke opinie, wereldwijd, nationaal en op gemeenschapsniveau te maximaliseren.

De belangrijkste thema's waar UNODC zich mee bezighoudt:

• Alternatieve Ontwikkeling

• Anti-corruptie

• Drugspreventie, -Behandeling en Zorg

• Georganiseerde Misdaad

• Gevangenishervorming en Misdaadpreventie

• HIV en AIDS

• Mensenhandel en Migrantensmokkel

• Piraterij

• Strafrecht

• Terrorisme Preventie

• Witwassen van Geld

UNODC erkent de noodzaak om sterke partnerschappen met maatschappelijke organisaties te bevorderen bij het aanpakken van de complexe problemen van drugsmisbruik en criminaliteit. De actieve betrokkenheid van de burgermaatschappij, die NGO's, gemeenschapsgroepen, liefdadigheidsorganisaties, religieuze organisaties, beroepsverenigingen en stichtingen omvat, is essentieel om UNODC te helpen zijn wereldwijde mandaten uit te voeren.

UNODC, dat vanaf 2020 wereldwijd ongeveer 3400 mensen tewerkstelt, heeft zijn hoofdkantoor in Wenen, Oostenrijk, met 115 veldkantoren en twee verbindingskantoren in Brussel en in New York.

georganiseerd door Proyecto Hombre (een Spaanse organisatie rond drugspreventie en -behandeling) om effectieve strategieën voor drugspreventie te onderzoeken, in lijn met internationale wetenschappelijke standaarden. In 2023 hebben meer dan 200 experts, als resultaat van de raadpleging, gewerkt aan de goedkeuring van de Verklaring van Oviedo die bestaat uit tien voorstellen voor het opschalen van wetenschappelijk onderbouwde drugpreventie.

Het 2024 Global Initiative on Drug Prevention is een informeel internationaal burgerinitiatief dat de verklaring op vrijwillige basis promoot. Hun werk werd toegelicht op 1 van de 160 randevenementen tijdens deze bijeenkomst van de UNODC.

Zie www.oviedodeclaration.org

Dirk Vandevelde

Directeur De Kiem

Secretaris EFTC

De 10 voorstellen uit de verklaring van Oviedo (2023)

1) Oproep aan elk land om tegen 2023, ten minste 25% van het budget voor drugbeleid te besteden aan preventie.

2) Promoot vroegtijdige preventie die zich richt naar alle ontwikkelingsfasen.

3) Investeer in onderzoek en evaluatie om ineffectieve en contraproductieve preventie te voorkomen.

4) Preventie moet zich richten op de persoon/gemeenschap ipv op de drug.

5) Integreren van selectieve preventiestrategieën om de meest kwetsbaren te bereiken.

6) Ontwikkelen van internationale standaarden op basis van preventiemodellen die hun effectiviteit hebben bewezen op internationaal niveau.

7) Universele dekking in een continuüm van zorg.

8) Prioriteit geven aan preventieve acties in lage- en midden-inkomenslanden.

9) Investeer in opleiding en vorming van preventiewerkers

10) Monitor en evalueer het preventiebeleid via regelmatige opvolging, doorlichting en bijsturing.

Dankjewel aan Lionsclub Sint-MartensLatem die 3500 € schonk als steun aan de verbouwingen van het Ambulant Centrum van De Kiem te Gent.

© UNODC CSU

SHAPING THE FUTURE TOGETHER

Het 19de congres van de Europese Federatie van Therapeutische Gemeenschappen wordt dit jaar tussen 24 en 26 september gehouden in Gdansk onder het motto ‘Shaping the Future Together’.

Gastheer is de Poolse federatie van Therapeutische Gemeenschappen, in samenwerking met het EFTC, het ‘National Centre for Addiction Prevention’, de ‘Res Humanae Foundation’, het ‘Regional Centre for Social Policy of the Pomeranian Marshal’s Office’ en de stad Gdansk.

Al meer dan 25 jaar verenigt en ondersteunt de Poolse Federatie mensen en organisaties die zich inzetten voor verslaafden, daklozen, verlatenen en

mensen aan de rand van het leven.

De EFTC-conferentie biedt de gelegenheid om wetenschappelijke kennis, good practices en innovatieve werkvormen uit te wisselen, rekening houdend met specifieke doelgroepen (vrouwen, moeders met kinderen, gedetineerden van penitentiaire inrichtingen, mensen uit de LGBTQiA+-groep, etnische en culturele minderheden) en om ethische en morele normen voor werk te bespreken en te bevorderen.

Het jarenlange erfgoed van de TGmethode toont duidelijk zijn vitaliteit, eenvoud, capaciteit, vindingrijkheid en flexibiliteit, evenals zijn universele waarden en tijdloos karakter. Verfijnd, gemoderniseerd en gestructureerd, vertegenwoordigt het gemeenschapsmodel vandaag de dag een van de meest veelbelovende vormen van professionele hulp, niet alleen voor verslaafden. Het is echter niet in de structuur en de professionele vorm dat de kracht van de Therapeutische Gemeenschap ligt. In de huidige tijd, vol angst en bedreigingen, kan de Therapeutische Gemeenschap een wegwijzer worden van waarden voor het opbouwen van gemeenschappen, klaar om een veilige en solidaire toekomst voor elke gemeenschap te creëren.

Inschrijven kan vanaf nu. Wil je zelf een presentatie brengen dan kan je een abstract indienen voor 15 juni.

Voor meer info: zie www.eftc.ngo

LUISTEREN ZONDER

TE WILLEN STUREN...

Zowat anderhalf jaar geleden, besliste Yoel dat het, na jarenlang en overmatig gebruik, genoeg geweest was. Hij was ondertussen zowat alles kwijtgeraakt: zijn vriendin, zijn broer, de onvoorwaardelijke steun van zijn vader, zijn job, zijn vrienden, …

Hij zat ook flink in de problemen, financieel, justitieel en hij besefte dat hier een eind aan moest komen. Dat hij dit leven niet verder wilde. Hij was al enkele keren gestopt met zijn gebruik maar telkens weer hervallen.

Toen Yoel en ik op zoek gingen naar hulp, kregen we steeds weer het deksel op de neus: geen plaats, wachtlijst, … tot we bij De Kiem terechtkwamen. We werden twee dagen later uitgenodigd voor een verkennend gesprek. Ik herinner me nog goed hoe dit verliep : vriendelijk, competent, respectvol, duidelijk, zonder te veroordelen en duidelijk met veel ervaring in de problematiek. Een positieve ervaring na wat we eerder hadden meegemaakt.

Het programma leek ons heftig maar zowel Yoel als ik beseften dat dit het was wat Yoel nodig had.

Vier dagen later werd hij opgenomen op de Onthaalafdeling. Een veilige plek voor Yoel. De opluchting dat hij kon geholpen worden was erg groot voor mij. Maar dit was het begin, dat beseften we wel.

Na 4 “relatief gemakkelijke” weken besliste Yoel over te stappen naar de Therapeutische Gemeenschap, de TG. Een niet evidente stap want samenleven met een 20-tal andere TG-ers bleek een hele uitdaging te zijn.

We leerden de werking van De Kiem gaandeweg kennen. We gingen op tweewekelijks bezoek, op inleefdag, op familiegesprek… en leerden veel bij! Yoel vertelde over hoe ze geconfronteerd werden met hun tekortkomingen, hoe ze in geprek gingen met elkaar, over de encounters en de “pluimmomenten”.

Met Free - onze familiebegeleidsteraan de zijlijn, kon Yoel het weer bijleggen met zijn vader en broer. Mooie momenten waar we als gezin weer hecht door werden. Bedankt Free!. En Yoel hield vol tot aan het eind; niet zonder slag of stoot. Dat hoort er nu eenmaal bij.

Nu zit hij al enkele maanden in het Halfweghuis. Hij werkt bij een tuinman die zijn situatie kent maar niet veroordeelt. Hoe mooi is dat. We zijn uit deze heel heftige periode als gezin sterker geworden. We geloven erg in het traject van De Kiem. Hoe ze steeds opnieuw kansen bieden aan mensen met een verslavingsproblematiek.

We weten dat clean blijven een uitdaging is voor Yoel. Hij spreekt dat ook uit tegen ons. En wij luisteren… maar we geloven in hem en we blijven als “supporter” naast hem staan, zonder te willen sturen, want dat hebben we in De Kiem geleerd .

Karien, de mams van Yoel

Met een veroordeling voor druggerelateerde feiten en destijds een afhankelijkheid van cocaïne had ik genoeg redenen om mezelf onder de loep te nemen en er verbetering in te brengen.

NA VALLEN KOMT OPSTAAN

40 jaar... op dit moment heb ik nog steeds niet echt zekerheid over wat ik wil met mijn leven en waar het naartoe moet. Hetgeen ik wel ondertussen met zekerheid kan zeggen is dat me ambulant laten begeleiden me wel terug op de rails heeft gezet... want ik was volledig ontspoord.

Ik ben tijdens mijn middelbare schoolperiode met verdovende middelen in contact gekomen en dat is tot op dit moment een "ding" geworden in mijn leven. Nadat ik jarenlang gecontroleerd gebruikt heb en alles in mijn leven me voor de wind ging, ben ik op mijn 30ste toch geplooid voor "het middel". Ik heb dit in combinatie met hard werk en de dagelijkse dingen des levens nog eens 6 jaar volgehouden. Dan ben ik volledig gecrasht en zag ik alles verdwijnen in mijn leven: woonst, relatie, vriendenkring, werk, financiële zekerheid…

Tijdens deze periode deed ik enkele residentiële opnames die me eerlijk gezegd wel iets hebben bijgeleerd maar ik miste het belangrijkste: Hoe ga ik met mijn verslaving om in de echte buitenwereld?

Na deze opnames ben ik door privé en familiale gebeurtenissen volledig mezelf verloren en is de zoektocht nog steeds gaande.

Tot het alom bekende corona virus uitbrak en ik volledig buitengesloten was van de maatschappij. Toen heb ik de beslissing genomen om contact op te nemen met De Kiem. Ik wou het echter deze keer ambulant proberen... en zo gezegd zo gedaan.

Ik heb van deze beslissing nog geen moment spijt gehad. Na vier lange jaren van op regelmatige tijdstippen op gesprek gaan, een anti coke programma van 6 maanden en zelfs yoga therapie in De Kiem ben ik terug mezelf aan het ontdekken en krijg ik opnieuw zin in het leven. Ik doe terug lichtjes aan sport, ga vrijwilligerswerk doen en

ben terug van plan om iets te zoeken op de arbeidsmarkt. Maar in mijn geval is het allerbelangrijkste dat ik terug meer buiten kom en kennis maak met de nuchtere zaken in de samenleving.

Dit alles is in samenwerking met De Kiem gebeurd. Natuurlijk moet je het zelf doen, maar iemand die naast je staat om je te steunen, z’n mening te geven en je te helpen in je zoektocht heeft in mijn geval toch de doorslag gegeven om mezelf nog een kans te geven om me boven het "middel" te stellen in plaats van omgekeerd. In mijn geval zal het een gevecht voor het leven zijn.

Stijn, cliënt ambulant centrum

Ik kwam voor het eerst in contact met De Kiem in de gevangenis van Ruiselede. Daar nam ik deel aan het ‘b.leave’-programma, een 8 maanden durende vorming rond hervalpreventie, sociale vaardigheidstraining, gespreksgroepen en veel sport. Dit was voor mij inhoudelijk zeer interessant. Bovendien laat je dan aan Justitie zien dat je jouw detentietijd ook zinvol wil doorbrengen, dat was ook mijn overtuiging. Ik deed in b.leave goede en leerrijke ervaringen op waar ik nu nog de vruchten van pluk.

Op een bepaald moment ben ik in de clinch gegaan met een medegedeti-

neerde, wat voor mij einde verhaal betekende in b.leave Ruiselede. Hoewel ik het b.leave-traject nagenoeg volledig had doorlopen, werd ik op transfert gestuurd naar de gevangenis van Beveren.

In Beveren heb ik me een tijd later dan opnieuw ingeschreven voor een aanbod vanuit De Kiem. Ditmaal een 8 sessies durende vorming onder de naam ‘DRUGS de baas ?!’. Ook in die vorming wordt ingegaan op je problematiek van middelenmisbruik, hoe je daar nu en in de toekomst naar kijkt en hoe je met risicosituaties tijdens en na je detentie kan omgaan. Een aanrader

voor wie daar wil bij stilstaan, er bewuster wil mee omgaan of er blijvend sterker in wil staan.

Mijn ervaring met De Kiem is dat hun aanbod inhoudelijk sterk is en je goed op weg kan zetten als je dat zelf ook wil. Nadien is het weer aan jou wat je er verder mee doet… Voor wie zich wil verbeteren is het zeker een meerwaarde. Ik hoop nu op een transfert terug naar de gevangenis te Ruiselede, in afwachting van een overgang naar het transitiehuis te Mechelen.

Thomas, gedetineerde in de gevangenis te Beveren.

Gedetineerde aan het woord

ERVAREN IN HERSTEL

De Kiem biedt hulp aan personen die problemen ervaren door het gebruik van drugs en aan mensen uit hun omgeving.

Het residentiële luik van het programma te Gavere omvat een onthaalafdeling, een therapeutische gemeenschap (T.G.), een woonhuis voor moeders / vaders met kinderen en verschillende halfweghuizen.

Het ambulante luik omvat ambulante centra te Gent, Ronse, Geraardsbergen, Ninove en Dendermonde een gevangeniswerking en vier regionale preventiediensten.

Colofon

Redactie

Dirk Calle, Jo Thienpont, Dirk Vandevelde

Eindredactie en Directie Dirk Vandevelde

Fotografie

Dirk Calle, Jo Thienpont, Krista De planter

Vormgeving dotplus

Abonnement

Abonnementen kosten 15,- euro voor vier nummers, te storten op rekeningnummer BIC GEBABEBB / IBAN BE 270012 1652 3173 van v.z.w. De Kiem, 9890 Gavere.

Voor giften vanaf 40,00 euro kan u een attest voor fiscale vrijstelling bekomen.

Adressen

Contactadres voor opname of begeleiding (elke werkdag te bereiken van 8u30 tot 17u00)

Ambulant Centrum Gent Kortrijksesteenweg 185, 9000 Gent

Tel. 09/245.38.98 Fax 09/245.41.71 ambulant.gent@dekiem.be

Ambulant Centrum Ronse Oswald Ponettestraat 31 9600 Ronse Tel. 055/21.87.00 ambulant.ronse@dekiem.be

Ambulant Centrum Geraardsbergen Abdijstraat 2, 9500 Geraardsbergen Tel. 055/21.87.00 ambulant.geraardsbergen@dekiem.be

Ambulant Centrum Ninove Brusselsesteenweg 3 9400 Ninove Tel. 054/33.31.65 ambulant.ninove@dekiem.be

Ambulant Centrum Dendermonde Noordlaan 19 9200 Dendermonde Tel. 052/46.63.32 ambulant.dendermonde@dekiem.be

V.U. Dirk Vandevelde –Vluchtenboerstraat 7A, 9890 Gavere

ZONDER MEER

Contactadres voor Administratie – Directie (sociale dienst, familiebegeleiding, stages)

Vluchtenboerstraat 7A 9890 Gavere

Tel. 09/389.66.66

Fax 09/384.83.07 admin@dekiem.be

Stages ambulante werkingen anne.dekkers@dekiem.be

Stages residentiële werkingen dirk.calle@dekiem.be

Inhoud

2 Voorwoord

3 Jaarverslag 2023

11 2023 in cijfers

12 Lokale partnerschappen voor sociale inclusie

14 UNODC

17 EFTC-congres

18 Familie aan het woord

19 Cliënt en gedetineerde aan het woord