དབུ་མའི་ལམ་ནི།
རྒྱ་ནག་མི ་དམངས་སྤྱི་མཐུ ན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རྩ་ཁྲིམས་
ཀྱི ་སྒྲོམ་གཞི འི་ནང་ཁྲིམས་མཐུ ན་གྱི ་ཐོབ་ཐང་ཡོ ད་
པའི་བོད་རི གས་ཡོ ངས་ལ་མི ་རི གས་ས་གནས་རང་
སྐྱོང ་གི ་ གནས་བབ་ཚད་ལྡན ་མི ང་དོན ་མཚུ ང ས་པ་ ཞི ག་དགོས།
TIBETAN NEWS
བོད་མི འ་ི སྒྲིག་འཛུ གས་བཀའ་ཤག་གི ས།
བོད་ཟླ་ ༣ ཚེ ས་ ༢༡ རེས་གཟའ་ལྷག་པ།
བོད་རྒྱལ་ལོ་ ༢༡༤༤ རབ་བྱུང་རི ་ཟླའི་མེ་བྱ་ལོ། ལོ་ ༡ ཨང༌། ༢༡
17th May 2017
དབུས་བོད་མི འ་ི སྒྲིག་འཛུ གས་ཀྱི་བདུན་རེའ་ི ལས་རི མ་གསར་ཤོག
Vol. 1 Issue 21
གནས་ཚུལ་སྙངི ་བསྡས ུ །
༸གོང་ས་མཆོག་མཇལ་འཕྲད་དང་བོད་དོན་དམི གས་བསལ་འབྲེལ་མཐུད་པ་ མགྱོགས་མྱུར་བསྐ་ོ གཞག་གནང་རོགས།
༄༅། །ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༧ ཟླ་ ༥ ཚེ ས་ ༡༠ ཉིན་བཞུགས་སྒར་རྡ་ས་ཐེག་ཆེན་ཆོས་
གླི ང ་གཙུ ག ་ལག་ཁང་གི ་ གསུ ང་ཆོ ས ་ར་
བའི་ནང་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་
བྱུ ང ་ཕོ་ ལྟ ར ་གཞུ ང ་ཆེ ན ་བཀའ་པོད ་ལྔ ར ་ ལོ ་ ངོ་ མང་པོའི ་ རི ང ་གསན་བསམ་གནང་
མཐར་དགེ་བཤེ ས་མའི་ཕྱག་འཁྱེར་བཞེས་
ཉིན་མོར་སྲུང་བརྩི་ཞུ་རྒྱུའི་ལམ་སྲོལ་གསར་
ཁ་ཞེ་གཉིས་མེད་ཐོག་ནས་ཆོད་སེམས་བརྟན་
གང་ཉིད ་མཆོ ག ་ནི་ དུས ་རྟག་ཏུ ་བུ ད ་མེ ད ་
བརྗོད་ཞུ་རྒྱུ་ཡི ན། ལྷག་པར་ལྕམ་སྐ་ུ མཆོག་
གཏོད་ཐུ བ་པ་བྱུང་ཡོ ད།
སྤྱིར་མགོན་པོ་
པོས་རྒྱབ་སྐར ྱོ ་གནང་བར་ཡི ་རངས་བསྔགས་
གི ས་དེ་སྔ་བོད་ནང་དུ་འཚམས་གཟིགས་སུ་
ཕེབས་སྐབས་རྒྱ་ནག་དཔོན་རི གས་ཚོ ་གདོང་
ཆེ ན ་པོ་ མཆོ ག ་དང་ཨ་རི འི ་ ག ྲོས ་ཚོ གས་
གཏུ གས་ནས་༸གོང་ས་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་མཆོ ག་
ཀྱི་ཆེ ས་མཐོའི་སྐུ་ཚབ་ཚོ གས་ཆུ ང་གི ་གྲོས་
ཚོ གས་འཐུ ས་མི ་རྣམས་དབུ་བཞུ གས་ཐོག་
ི ་ས་ཕྱོགས་ཀུན་ ནི་ཨ་རི ས་གཙོ ས་འཛམ་གླང
གི ས་མཛད་སྒར ོ ་གསུང་བཤད་གནང་དོན།
པོ་ ཞུ ་ ཡུ ལ ་ཞི ག ་ཡི ན་སྐར ོ ་ར་སྤ དྲོ ་གནང་བ་
དུ་མང་ཚོ གས་རྣམས་ཀྱིས་དགའ་མོ ས་ཆེ ན་
དཔལ་ལྡན་སྲིད་སྐང ྱོ ་བླ་ོ བཟང་སེ ང་ྒེ མཆོ ག་
དེར ་ང་ཚོ ས་བསྔ ག ས་བར ྗོད ་དང་སྦྲགས་
༸གོ ང ་ས་༸སྐྱབས་མགོ ན ་ཏཱ ་ལའི ་ བླ ་ མ་
མཆོ ག་ནི་བོད་གངས་ཅན་ལྗངོ ས་ཀྱི་བླ་སྲོག་
ཐུ གས་རྗེ་ཆེ་ཞུ་རྒྱུ་ཡི ན།
རང་གཟུགས་འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་
འཛི ན་ཕེ་ རེ ངྐ ་ལི ན་རུ ་ སུ ་ཝི ལ ་ཌི ་ མཆོ ག ་
ཡི ན། བོད་མི ་ཚོ ས་ཁོང་རྒྱལ་ཀུན་སྙངི ་རྗེའ་ི
མི འི ་ ཤ་ཚུ ག ས་སུ ་ བ ྱོན ་པ་ཞི ག ་ཡི ན་པར་ ངོས་འཛི ན་ཞུ་བཞི ན་ཡོ ད། འཕགས་པ་སྤྱན་
གནང་ཡོ ད། འདི་ལྟ་བུའ་ི བོད་བརྒྱུད་ནང་
ཀྱི ་ཐོབ་ཐང་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་ཤུ གས་ཆེ ་མཛད་
བོད་མི འ་ི ལྷ་སྐལ་ཡི ན་སྟབས། བོད་མི ་རྣམས་
སྲོལ་ཐེངས་དང་པོ་གསར་གཏོད་མཛད་པ་
གང་ཉིད ་མཆོ ག ་གི ་ ལམ་སྟོན ་འོག ་བོད ་མི ་
རས་གཟིག ས་ནི་ མེ ་ ཏོག ་གང་ལ་ཕོག ་པའི ་
དུས་རྟག་ཏུ ་རྗེས་སུ་འཛི ན་པ་ལས་དུས་ནམ་
ཡང་དོར་ཐབས་མེད།
བོད་དང་བོད་མི ་
བསྟན་གྱི་ལོ་རྒྱུས་ཁྲོད་དགེ་བཤེས་མའི་ལམ་
ནི་ སྤྱི ་ ནོར ་༸གོང ་ས་༸སྐྱབས་མགོན ་ཆེ ན ་
པོ་མཆོ ག་གི ་རླབས་ཆེ ན་གྱི་དགོངས་བཞེད་
ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་མཆོག་ཀྱང་
ལས་བྱུང་ཐུ བ་ཡོ ད། འདི ་ ལོ ར ་མཚོ ན་ནའང་རྒྱལ་
བོད་མི འ་ི མགོན་སྐྱབས་མཛད་པར་ངེས།
དང་པོ་ ཚོ ག ས་ཏེ་ བོད ་མི འི ་ སྒྲི ག ་འཛུ ག ས་
རྣམས་ཇི་སྲིད་ནམ་གནས་ཀྱི་བར་དུ་༸གོང་
༸སྐུའི ་ ཕྲེང་བ་བར་མ་ཆད་པར་བ ྱོན ་ནས་
གོང་དུ་དགེ་བཤེ ས་མ་བཞི ་གྲས་
ནས་བདེན ་ཚི ག་སྨ ནོ ་ལམ་གསུ ང་འདོན ་
མཁན་ཞི ག་ཡི ན་པ་མ་ཟད། མགོན་པོ་
ཨ་རི ་ལྟ ་ བུ ར་མཚོ ན་ན་སྲི ད ་
Franklin Roosevelt གི ་དུས་སྐབས་ནས་
བོད ་ལ་རྒྱབ་སྐར ོ ་གནང་བཞི ན ་ཡོ ད ་པ་མ་ ཟད། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༢ ལོར་ཨ་རི འ་ི གྲོས་ ཚོ གས་ནང་བོད ་དོན ་རྒྱབ་སྐ ྱོ ར ་གྱི ་ སྲི ད ་
ཕྱི་ལོ་ ༡༩༦༣ ལོར་བོད་མི ་མང་སྤྱི་འཐུ ས་
བྱུ ས ་གཏན་འབེབ ས་གནང་ཡོ ད་པ་དང། མགྱོག ས་མྱུར་ཨ་རི འི ་ བོད ་དོན ་དམི གས་
ཐེངས་དང་པོར་ཕེབས་ཐུ བ་པ་བྱུང་ཡོ ད།
ཐུ བ་རྒྱུར་ང་ཚོ ས་རེ་བ་ཞུ་བཞི ན་ཡོ ད།
རྣམས་རྒྱ་གར་དུ་བཙན་བྱོལ་ལ་འབྱོར་རྗེས་
ལྷན་ཚོ གས་སུ་བུད་མེ ད་ཀྱི་སྐུ་ཚབ་འཐུ ས་མི ་
བསལ་འབྲེལ ་མཐུ ད ་པ་བསྐ་ོ གཞག་གནང་ ད་
ཡོ ངས་བོད་ཀྱི ་བུད་མེ ད་ལྷན་ཚོ གས་ཐེངས་
ལྷག་པར་ལྕམ་སྐུ་ནེན་སི ་པེ་ལོ ་སི ་
བར་ཨ་རི འི ་ གཞུ ང ་གི ས་བོད ་མི ་རྣམས་
ུ ་སྟོབ ས་གོ ང ་སྤལ ནས་བུ ད ་མེ ད ་ན ས ེ ་སྲི ད ་
ཕེབས་པ་དེས་གཞི ས་ལུས་བོད་མི ་རྣམས་ལ་
ཤུ གས་ཆེ ་གནང་དང་གནང་མུ ས་ཡི ན་པ་ལ་
མཆོག་གི ་སྣེ་ཁྲིད་པའི་སྐ་ུ ཚབ་རྣམ་པ་རྡ་སར་
ལ་དཔལ་འབ ྱོར ་ཐོག ་ནས་ཀྱང་རྒྱབ་སྐ ྱོར ་
ི ་ཐག་པ་ནས་བཀའ་ད ནྲི ་ཆེ ་ ཞུ ་ རྒྱུ ་ཡི ན། རེ་བའི་བརྡ་ལན་ཤུ གས་ཆེ ་ཞི ག་བཏང་ཡོ ད། སྙང
གནང་། དགེ་བཤེས་མ་ཁོང་རྣམ་པ་རབ་
བྱུས་ལ་བསྐྱར་ཞི བ་དང་སྦྲགས། ལོ་ལྟར་ཕྱི་ ཟླ་ ༣ ཚེ ས་ ༡༢ ཉིན་བོད་ཀྱི་བུད་མེད་
༄༅། །ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༧ ཟླ་ ༥ ཚེ ས་
ནས་གཉིས ་ནི ་ བོད ་དང་བཞུ ག ས་སྒ ར ་རྡ་
མི འི ་ མང་གཙོ ་ ནི་ ཡང་དག་པའི ་ མང་གཙོ ་ ཆེ ན ་པོ་ མཆོ ག ་གི ་ ཁྱད་འཕགས་ཡོ ན ་ཏན་
སེ ང ་ྒེ མཆོ ག ་གི ས ་དབུ ས ་བཀའ་བླ ནོ ་རྣམ་
ཕྱི་ཟླ་ ༡༡ ནང་བོད་ནང་འཚམས་གཟིགས་ སོགས་གསུངས། གཞན་ཡང་ཁོང་གི ས་
ལྕམ་སྐ་ུ ནེན་སི ་པེ་ལོ་སི ་མཆོག་གི ས་བོད་མི ར་
ཞེས་སོགས་ཀྱི་གསུང་བཤད་གནང་ཡོ ད།།
ཨ་རི འ་ི གྲོས་ཚོ གས་ཀྱི་ཆེས་མཐོའ་ི སྐ་ུ ཚབ་ཚོ གས་ཆུང་བཀའ་ཤག་ཏུ ་ འཚམས་གཟིགས་གནང་བ།
༡༡
ཉིན་དཔལ་ལྡན་སྲིད་སྐྱོང་བླ་ོ བཟང་
སར་འཚམས་གཟིགས་སུ་ཕེབས་རྒྱུ་དེ་ཡི ན།
ལྕམ ་སྐུ་ ནེན ་སི ་ པི་ ལོ ་ སི ་ མཆོ ག ་
ཞི ག་ཡི ན་སྐརོ ། དེ་སྔ་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༥ ལོའ་ི རྣམས་འག ལ ྲེ ་བར ྗོད ་གནང་ཡོ ད ་སྐར ོ ་ཅེས ་
པ་དང་ལྷན ་ཨ་རི འི་ ག ས ྲོ ་ཚོ ག ས་འོག ་མའི་
གི ས ་བོད ་མི འི ་ སྒྲི ག ་འཛུ ག ས་བཀའ་ཤག་
སུ ་ བསྐྱོད ་པའི ་ ཐུ ག ས་དྲན་གསོ ་ གནང་བ་ བཀའ་ཤག་གི ་ལྔ་དང་ལྔ་བཅུའ་ི འཐབ་བྱུས་ལ་
པའི་དབུ་ཁྲིད་ལྕམ་སྐ་ུ ནེན་སི ་པི་ལོ་སི ་མཆོག་
བཟང་པོ་གནང་གི ་ཡོ ད་སྐརོ ་དང་།
རྣམས་ལ་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ པའི་འཐབ་བྱུས་ཤི ག་ཡི ན་སྐརོ ་ཅེས་བརྗོད།
ཚོ ག ས་གཙོ ་ ཟུ ར ་པ་དང་མང་གཙོ ་ ཚོ ག ས་ གི ་ སྣེ་ཁྲི ད ་འོག ་ཨ་རི འི ་ ག ས ྲོ ་ཚོ ག ས་ཀྱི ་ སྐུ་
ཚབ་རྣམ་པ་དང་བཞུགས་མོ ལ་ཚོ གས་འདུ་ ཚོ གས་ཡོ ད།
ནས་བོད ་མི ་ཡོ ང ས་ལ་འགོ ་ ཁྲི ད ་ཧ་ཅང་
བོད་
དང་སྦྲགས་ཁོང་གི ས་རྒྱ་མི འི་དཔོན་རི གས་ རེ་བ་བཟང་པོ་ཞི ག་དང་གྲུབ་འབྲས་ཐོན་ཐུ བ་
གས ྲོ ་ཚོ གས་འཐུ ས་མི ་ལྕམ་སྐུ་པྲ་
མི ་ལ་མཆོ ག ་གི ས ་བོད ་མི འི ་ སྒྲི ག ་འཛུ ག ས་
ནས་བོད་ཀྱི་ལོ ་རྒྱུ ས་ནང་གཉན་འཕྲང་ཅན་
དེ་ ཡང་དཔལ་ལྡ ན ་སྲི ད ་སྐྱོ ང ་
གྱི ་ དུས ་སྐབ ས་འདིར ་བྱམས་བརྩེ་ལྡན ་པའི ་
བསྡུར ་ཞུ ས ་པ་བཞི ན ་གནད་དོན ་བརྒྱད་ཆ་
མདུན ་བསྐྱོད ་གནང་བར་བསྔ ག ས་བརྗོད ་
མཆོ ག་གི ས་དེ་སྔ་གནད་དོན་བརྒྱད་ཐོག་གོ་ ཚང་ལག་ལེ ན་དོན་འཁྱོལ་བྱུང་བར་ཐུ གས་
རྗེ་ཆེ་ཞུས་ཡོ ད། གནད་དོན་བརྒྱད་ཀྱི་ནང་
ཐོག་ནས་བོད་ཀྱི ་གནད་དོན་ཐོག་མུ ་མཐུ ད་ གནང་ཡོ ད་པ་བཅས།།
དཔལ་ལྡན་སྲིད་སྐྱོང་ཕྱོགས་ཕེབས། ༄༅། །བོད་མི འ་ི སྒྲིག་འཛུ གས་ཀྱི་དཔལ་ལྡན་ སྲིད་སྐྱོང་བླ་ོ བཟང་སེང་ྒེ མཆོག་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༧ ཟླ་ ༥ ཚེ ས་ ༡༩ ནས་ ༢༧ བར་ལྡ་ི ལི ར་ Indo Tibet Summit by South & East Asia Foundation ཞེས་པའི་ཚོ གས་འདུར་སྐ་ུ མགྲོན་ གཙོ་བོ་དང་། དེ་རྗེས་ཨ་རི འ་ི རྒྱལ་ས་ལྦ་ཤི ང་ཊོན་ དུ་གནད་ཡོ ད་མི ་སྣ་མཇལ་མོ ལ་གནང་རྒྱུ ་བཅས་ ཀྱི་ཆེ ད་གཞུང་འབལ ྲེ ་ཕག ྱོ ས་ཕེབས་གནང་གཏན་ འཁེལ་ཡོ ད་པ་བཅས། ། ཌལ་ཧོར་ས་འཐུ ས་དམ་འབུལ་ལེགས་གྲུབ། ༄༅། །དབུས་འོས་བསྡ་ུ ལས་ཁང་ནས་ཌལ་ ཧོར ་ཕུ ན ་ཚོ ག ས་གླིང ་ས་གནས་འཐུ ས ་ཚོ ག ས་ སྐབས་ ༥ པའི་གསར་འདེམས་ཚོ གས་གཙོ་ ཚོ གས་གཞོན་གཉིས་ཀྱི་ལས་འཁུར་དམ་འབུལ་ ཡོ ང་བའི་ཞུ་སྐལ ུ ་འབྱོར་དོན་ལྟར། བྱང་ཕྱོགས་ བོད ་མིའི་ ས་གནས་ཁྲིམ ས་ཞི བ ་ཁང་གི ་ ཁྲིམ ས་ ཞི བ་པ་ལྷ ་ འབྲུ ག་ལགས་ཀྱི ་ མདུན ་དུ་ ཕྱི ་ ལོ ་ ༢༠༡༧ ཟླ་ ༥ ཚེ ས་ ༡༢ ཉིན་ཌལ་ཧོར་ས་ གནས་འཐུ ས་ཚོ གས་སྐབས་ལྔ་པའི་ཚབ་གསར་ ཚོ གས་གཙོ་ཕུར་བུ་དགྲ་འདུལ་ལགས་དང། ཚབ་ གསར་ཚོ ག ས་གཞོ ན ་ཚེ ་ དཔག་ལགས་གཉིས ་ ནས་ལས་འཁུར་དམ་བཅའ་འབུལ་བཞེས་གྲུབ། ས་གནས་ཁྲིམས་ཞི བ་པས་སེར་སྐྱ་ མི ་ མང་ཡོ ང ས་ལ་བཙན་བལ ྱོ ་བོད ་མི འི་ ཁྲིམ ས་ ྱི ལུ ག ས་དབང་འཛི ན་ག ་ ངོ ་ སྤ ྲོ ད ་དང་སྦྲགས། བཙན་བལ ྱོ ་བོད་མི འི་སྒྲིག་འཛུ གས་ཀྱི་སྒམ ྲོ ་གཞི ་ དང་། བཅའ་ཁྲིམས་དགོངས་དོན་མང་གཙོའ་ི ཀ་བ་གསུ མ་སོ་སོའ་ི འགན་དབང་དང་། སྤྱི་མང་ གཏུ ག་བཤེ ར་འགྲོ་ལུ གས་རྩ་འཛི ན་ཁྲིམས་ཡི ག་ གི ་གཏུ ག་བཤེར་བྱ་རི མ། ཁྲིམས་ཁོངས་ཁྱབ་ ཚད་སོགས་ཀྱི་གོ་རྟོགས་སྤལེ ་བ་དང་། སྐབས་ མཚམས་དྲི་བ་ལ་ལན་འདེབས་གནང་འདུག་པ་ བཅས།། ཡི ད་སྐྱོའ་ི གནས་ཚུལ། ༄༅། །ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༧ ཟླ་ ༥ ཚེ ས་ ༡༧ ཉིན་ གྱི་ཕྱེད་ཡོ ལ་ཆུ་ཚོ ད་ ༤།༣༠ ཐོག་ལྷ་མོ་གཡུ ་སྒྲོན་ མའི་སྐུ་རྟེན་དགོངས་པ་རྫོགས་པའི་ཡི ད་སྐྱོའི་གནས་ ཚུ ལ ་ཐོན ་པར་དཔལ་ལྡན ་བཀའ་ཤག་ནས་ཐུ ག ས་ ཕམ་དང་སྦྲགས། དམ་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི ་ ཆེད་ཕྱི་ཚེ ས་ ༡༩ ཉིན ་རྒྱབ་ཆུ ་ ཚོ ད ་ ༤ ནས་ ༥ བར་ སྲི་ཞུ འི་ལས་བྱེད་ དང་བོད ་མི་མང་ སྤྱི་འཐུ ས་རྒྱུན་ལས་ཁག་གཅི ག་བཅས་ཚང་འཛོ མས་ ཐོག་སྨནོ ་ལམ་གསུ ང་འདོན་གནང་བ་དང། གཞུང་ འབྲེལ་མྱ་ངན་གུས་འདུད་མཚོ ན་སླད་བོད་མི འི་སྒྲིག་ འཛུ གས་ཀྱི ་དབུས་ལས་ཁུངས་ཁག་ལས་མཚམས་ བཞག་ཡོ ད། སྤྱིར་དམ་པ་ཁོང་ནི། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༣༣ ལོར་བོད་ལྷ་ོ ཁར་སྐ་ུ འཁྲུངས། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༥༩ ལོར་ བཙན་བྱོལ་དུ་ཕེབས་རྗེས་ཨོ ་རི ་ས་གཞི ས་ཆགས་སུ ་ ལོ་གཅིག་བཞུགས་པ་དང་། དེ་རྗེས་སྦན་ད་ར་ནོར་ རྒྱས་གླིང ་གཞི ས ་ཆགས་སུ ་ ལོ ་ ཁ་ཤས་བཞུ ག ས་ཏེ་ མཐར་རྡ་ས་བཞུགས་སྒར་དུ་བཅའ་བཞུགས་ཀྱིས་ཕྱི་ ལོ་ ༢༠༡༧ ཟླ་ ༥ ཚེ ས་ ༡༧ ཉིན་གྱི་ཕྱི་དྲོ་ཆུ་ཚོ ད་ ༤།༣༠ ཐོག་རྒྱུད་སྟོད་གྲྭ་ཚང་དུ་དགོངས་པ་རྫོགས་ འདུག་པ་བཅས།།