Týpógrafía - Anný Tinna Aubertsdóttir

Tý pó gra fía

Anný Tinna Abertsdóttir

Örstutt samantekt um letur og týpógrafíu

1

Hvenær?

1722 Hver?

William Calson 1 Flokkur Þverendaletur (e. serif)

2

‘Bracketed serifs’

Caslon

Einkenni

Stuttir upp- og niðurleggir

Miðlung þykktarmunur á dráttum

ABCDEFGHIJKLM NOPQRSTVWXYZ abcdðefghijklmn opqrstuvwxyzþæö 1234567890

Hver?

Giambattista Bodoni Flokkur Þverendaletur (e. serif) Einkenni

‘Ball terminal’

Mikill þykktarmunur á dráttum

Hvassir og mjóir þverendar

ABCDEFGHIJKLM NOPQRSTVWXYZ abcdðefghijklm nopqrstuvwxyzþæö

Bodoni MT

Hvenær?

1798

1234567890 3

Gill Sans MT

Hvenær?

1928 Hver?

Eric Gill Flokkur Steinskrift (e. sans-serif)

Einkenni

4

Leggirnir á stöfunum eru í sömu lengd

Neðsti hluti ‘d’, ‘b’, ‘p’ og ‘q’ er flatur

Stafirnir ‘a’ og ‘g’ eru tveggja hæða

ABCDEFGHIJKLMNO P Q R STVW XY Z a b c d ð e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z þ æ ö 1234567890

Hver?

Jeremy Tankard Flokkur Steinskrift (e. sans-serif) Einkenni

Stílhreinar og beinar línur

Geometrísk samhverfa á ‘q’, ‘p’ og ‘b’, ‘d’

Corbel

Hvenær?

2005

Mjúkar og hreinar línur

ABCDEFGHIJKLMNOP Q R S T V W XY Z abcdðefghijklmno pqrstuvwxyzþæö 1234567890 5

Regular Italic Semibold Semibold Italic Bold Bold Italic

Aa Caslon

Aa Bodoni MT

Meiri þykktarmunur á dráttum í Bodoni og þverendarnir mjórri og hvassari.

Hornið á A í Caslon er skorið á meðan hornið í Bodoni er hvasst.

Þykktarmunur er áberandi á stöfunum, ásamt því að hakinn í þverendandum í Bodoni er flatur en ekki í Caslon.

K-ið í Caslon hefur láréttan arm sem tengist við stofn á meðan Bodoni tengist það beint.

6

Regular Italic Bold Bold Italic Black Black Italic

Regular Italic Bold Bold Italic

Aa

Gill Sans MT

Aa

Corbel

Light Light Italic Regular Italic Bold Bold Italic

Q-ið í Gill sans er ekki bara hringlóttara heldur einnig með lengri arm og þykkari en í Corbel.

a-ið í Gill Sans er með enda sem er sveigður upp en ekki í Corbel.

Lágstafurinn í Gill Sans er tveggja hæða á meðan það er á einni hæð í Corbel.

P-ið er þykkara og formfastara í Gill Sans á meðan það er þynnra í Corbel með einskonar þverenda við stofninn.

7

Saga Leturs

Fyrstu merkin um skrifletur má rekja til hinnar fornu Mesópótamíu, um 3200 árum f.Kr. Um var að ræða fleygletur (e. cuneiform) sem aðrar fornar þjóðir áttu svo eftir að nota í rúmlega þrjú þúsund ár.

Síðan þá hefur leturgerð fleygt fram og urðu sérstök straumhvörf á þessu sviði árið 1440 þegar þýski uppfinningamaðurinn Jóhannes Gutenberg fann upp prentvélina.

Leturgerðarlist hefur þróast hratt í tímans rás og má ætla að leturgerðir séu allt að fimm hundruð þúsund talsins í dag. Með þessari miklu þróun hafa birst margar mismunandi stefnur og flokkar. Tveir helstu flokkanir sem fjallað var um í þessari handbók voru þverendaletur og steinskrift.

Einfalt er að þekkja flokkana tvo í sundur: Þverendaletur (e. serif ) hefur þverenda, eða grannt strik sem gengur þvert á aðallínu.

Steinskrift (e. sans-serif ) hefur ekki þverenda og er oft notað í fyrirsagnir.

Hæðarlína

Miðlína

8

Stofnleggur Niðurleggur

X-hæð

K-hæð

Þverendar

Grunnlína KP-hæð