2023.10.14 Weekend, NY Super Express, gazeta dla Polonii, dziennik w USA, wiadomości, ogłoszenia.

JAK ODDAĆ GŁOS, ŻEBY BYŁ WAŻNY. PORADNIK WYBORCY

W sobotę wybory do Sejmu i Senatu $3 ÷ STR. 14–15

Dz iś

dwujęz yc zny dodatek Super Historia

NOWY JORK

SOBOTA–PONIEDZIAŁEK 14–16 PAŹDZIERNIKA 2023

POLISH AMERICAN DAILY

NR 6456

silny wiatr słonecznie zachmurzenie małe zachmurzenie umiarkowane zachmurzenie z przejaśnieniami

przelotne opady deszczu z przejaśnieniami

usa.se.pl SATURDAY–MONDAY, OCTOBER 14–16, 2023

USD 4,30 zł 56OF/13OC

SAMOTNA MATKA, JOANNA OPOZDA (35 l.), JEST NIEZWYKLE ZARADNA

przelotne opady deszczu

Urządza dom zł za , przelotne opady deszczu i burze mżawka

1 5 mln

mgła

pochmurno opady deszczu

opady deszczu i burze

÷ STR. 19

WEWNĘTRZNE PODZIAŁY ZATRZYMAŁY GOP. WSKAZANY PRZEZ WIĘKSZOŚĆ KANDYDAT NA SPIKERA ZREZYGNOWAŁ

IMPAS W IZBIE

Nowojorczycy zapłacą za walkę ze szczurami ÷ STR. 11

÷ STR. 3

WŁADZE METROPOLII CHCĄ KONTENERÓW ZAMIAST WORKÓW NA ŚMIECI NA ULICACH

Czytaj na str. 46

opady śniegu z deszczem przejaśnienia

niewielkie (możliwe) opady śniegu opady

Joanna Opozda śniegu z synkiem Vincentem (18 mies.) wyprowadziła się już z Warszawyopady

Super Express USA $3

41623

śniegu

foto PAPARA69,INSTAGRAM przejaśnienia

43-LETNI BEZDOMNY OSKARŻONY O MORDERSTWO W CHICAGO

REKLAMA

ODSZKODOWANIA

opady śniegu z deszczem

REKLAMA

DARIUS ZATŁUKŁ MARZEC POLAKA BUTELKĄ WÓDKI (718) 609-0300 wicher, tajfun, tornado uwaga śliskie drogi

Oscar Cruz (43 l.) foto ARCHIWUM POLICJI

÷ STR. 6

Jedyny wybór polskojęzycznego adwokata

REKLAMA

2 AMERYKA www.usa.se.pl

14-16 października 2023

EXPRESSEM  SOUTH BRUNSWICK, NJ

Wpadł do grobu

tu było doskonale widać, co zmotywowało służby do reakcji. Radna została oskarżona o kryminalne posiadanie broni. Vernikov ma pozwolenie na noszenie ukrytej broni, ale jak zaznaczyła NYPD nie powinna wnosić jej na publiczne spotkania.

MOD

Niecodzienny wypadek na Holy Cross Cemetery w South Brunswick. Pracujący tam  FILADELFIA, PA robotnik wpadł w czwartek do jednego z odsłoniętych grobów. Według wstępnych ustaleń załamała się pod nim jedna z zabezpieczających go desek. 47-latek runął sześć stóp w dół i nie był w stanie sa- Tragiczny finał policyjnej interwencji na modzielnie się wydostać. Z pułapki wyparkingu Philadelphia International Airciągnęli go ratownicy, którzy najpierw port. Chwilę po 11 pm w czwartek dwóch musieli zabezpieczyć teren i osuwającą się policjantów, którzy dopiero rozpoczęziemię. Mężczyzna z poważnym urazem li służbę, zauważyło złodziei włamująręki trafił do szpitala.

MOD cych się do samochodu. Bez wahania postanowili działać. Bandyci jednak sięgnęli  BROOKLYN, NY po broń. Jeden z mundurowych został postrzelony kilkukrotnie w klatkę piersiową i niestety zmarł. Drugi został ranny w raNowojorska radna aresztowana za przynie- mię. Nieoficjalnie wiadomo, że mundurosienie broni na propalestyński wiec. Repub- wym udało się trafić jednego z bandytów, który zmarł po przewiezieniu do szpitala. likanka Inna Vernikov przyszła z bronią na spotkanie w Brooklyn College. Kolbę pistole- Drugi jest poszukiwany.

MOD

Złodzieje zastrzelili policjanta

Radna z bronią

REKLAMA

AMERYKA 3 Wewnętrzne podziały zatrzymały GOP. Wskazany przez większość kandydat na spikera zrezygnował 14-16 października 2023

www.usa.se.pl

T

Steve Scalise (59 l.) ogłaszając rezygnację, przyznał, że nie wszyscy jego koledzy potrafią odłożyć na bok własne interesy

przerwać bezkrólewie wyborem nowego spikera. Zamiast tego, wybrany w wewnętrznym głosowaniu republikanów Steve Scalise ogłosił, że wycofuje swoją kandydaturę. Przyznał, że republikańska większość musi się zjednoczyć i „otworzyć ponownie Izbę”. - Ale ewidentnie nie wszyscy do tego dojrzeli – dodał, odnosząc się do ostrych podziałów, które ujawniła jego nominacja.

Marjorie Taylor-Greene (49 l.) z Georgii, Lauren Boebert (36 l.) z Kolorado, Thomas MasKolejna odsłona bitwy o najsie (52 l.) z Kentucky oraz foto ważniejszy fotel Kongresu Podpis Chippod Royfoto (51 Podpis l.), Troypod Nehls foto Podpis pod zaskoczyła. Wbrew zakuliso- Podpis (55 l.)pod i Michael Cloud (48foto l.) pod foto Podpis pod foto wym informacjom GOP nie Podpis z Teksasu i George Santos

e g o nik t si ę nie spodziewał. Nominowany przez GOP do walki o fotel spikera Izby Reprezentantów Steve Scalise (59 l.) nie chciał bić głową w mur, próbując przekonać kolegów, którzy stanowczo odmówili mu poparcia. Lider republikańskiej większości zrezygnował z wyścigu, torując drogę pokonanemu wcześniej szefowi Komisji Sądowniczej Jimowi Jordnanowi (59 l.). Jednak niektórym z nim także nie pod drodze.

podjął nawet próby ogólnego głosowania nad mogącym REKLAMA

(35 l.) z NY odmówili poparcia Scalise. Zapowiedzie-

li, że poprą Jima Jordana, którego Scalise pokonał 113:99 w wewnętrznym głosowaniu, choć ich faworyt

Spikerem Izby Reprezentantów, choć tylko technicznym pozostaje Patrick McHenry (47 l.) zapowiedział, że rywal może liczyć na jego głos.

Jordan momentalnie wrócił do gry, a jego zwolen-

nicy ruszyli do przekonywania niezdecydowanych.

Szybko jednak okazało się, że tu też nie będzie prosto.

Kilkoro członków GOP ma własne pomysły, dotyczące dania szerszych uprawnień tymczasowemu spikerowi Patrickowi McHenry’emu (47 l.), albo nominowaniu na tę funkcję… Donalda Trumpa (77 l.). Nie brak takich, którzy nie kryją złości. Jesteśmy teraz statkiem bez steru. Jestem całkowicie rozczarowany tym procesem. Modlę się tylko do Boga, abyśmy coś znaleźli - powiedział Mark Alford (60 l.) z Montany. Wybór następcy Kevina McCarthy’ego (58 l.) może zatem jeszcze potrwać.

MOD

foto AP

Impas w Izbie

REKLAMA

4 ameryka www.usa.se.pl

14-16 października 2023

SKLEPIKARZE Z KALIFORNII, KTÓRZY SPRZEDALI SZCZĘŚLIWY LOS POWERBALL TEŻ ŚWIĘTUJĄ

Właściciele sklepu w niewielkiej miej- 75 mil na północ od Los Angeles, CA. scowości w Kalifornii od środy hucznie Właściciele sklepu świętowali cały świętują. To u nich zakupiony został szczęśliwy los, który zapewnił nabywcy drugą w historii wygraną w Powerball. Dzięki temu sami otrzymają milion dolarów.

Do wyłonienia głównej wygranej w Powerball potrzeba było aż 36 losowań. W środę okazało się, że wylosowane numery 22, 24, 40, 52, 64 i Powerball 10 znajdują się na kuponie zakupionym w Midway Market & Liquor w Frazier Park, miejscowości liczącej 2600 mieszkańców około REKLAMA

Jonathan Khalil i Chris Khalil, synowie właścicieli sklepów, przez cały czwartek świętowali z rodziną fantastyczną nowinę

czwartek, ubrani w przygotowane specjalnie z tej okazji koszulki. - To najbardziej ekscytująca wiadomość w historii Frazier Park - powiedział współwłaściciel sklepu Nidal Khalil. Wyraził też nadzieję, że zwycięzcą okazał się któryś z jego stałych klientów, z których większość to lokalni emeryci.

Khalil i jego wspólnik mają z czego się cieszyć. Trafi do nich co najmniej milion dolarów. 1 proc. z nagrody, która wyniosła $1.765 mld. To druga najwyższa wygrana w tej loterii w historii. Poprzedni rekord ustanowił gracz, który zgarnął $2.04 mld.

MOD

foto AP

Zgarną milion za rekordową wygraną

REKLAMA

Ewelina Sierzputowska ULEGŁEŚ WYPADKOWI? POLSKI ADWOKAT W POLSKICH DZIELNICACH

Twój status imigracyjny nie ma znaczenia

Wszystkie rodzaje wypadków ■ Wypadki na budowie ■ Workers’ Compensation ■ Wypadki samochodowe ■ Disability - inwalidztwo ■ Błędy medyczne ■

Dzwoń teraz po bezpłatną konsultację w języku polskim!

Zapraszamy do naszego artykułu na stronie: 41 BROOKLYN QUEENS MANHATTAN

www.AdwokatWypadek.com

LINIA 1 Kursuje co 4-15 minut. Do LINIA D Kursuje co 6–15 min. Do 5

5 am w poniedziałek w kierunku uptown am w poniedziałek nie kursuje między omija 50 St, 59 St-Columbus Circle, 66 St- 161 St-Yankee Stadium a Norwood-205 -Lincoln Center, 79 St i 86 St. St, a w kierunku downtown omija 155 St.

LINIA 2 Kursuje co 5–20 min. Do 5 LINIA F Kursuje co 4–20 min. Kur-

am w poniedziałek nie kursuje między 3 Av-149 St a 135 St, a lokalne w kierunku uptown omijają 50 St, 59 St-Columbus Circle, 66 St-Lincoln Center, 79 St i 86 St.

suje trasą linii E między Jackson Hts-Roosevelt Av a 5 Av/53 St. Od 5.45 am w sobotę do 8 pm w niedzielę w kierunku Coney Island omija Bergen St, Carroll St, Smith-9 Sts, 4 Av-9 St, 15 St-Prospect LINIA 3 Kursuje co 3–10 min. Do 5 Park i Fort Hamilton Pkwy. am w poniedziałek nie kursuje.

LINIA G Kursuje co 7–20 min. Od LINIA 5 Kursuje co 5–13 min. Od 5.30 am w sobotę do 8 pm w niedzielę 5.45 am do 11.15 pm w sobotę i od 7.45 nie kursuje między Hoyt-Schermerhorn am do 11.15 pm w niedzielę nie kursu- Sts a Church Av i kursuje co 20 min. mięje między Bowling Green a E 180 St. Od dzy Bedford-Nostrand Avs a Hoyt-Scher6.15 am do 11 pm w sobotę i od 7.45 am merhorn Sts. do 11 pm w niedzielę kursuje lokalnie od 125 St do Grand Central-42 St. Od 7 am LINIA J Kursuje co 10–20 min. W kiedo 11 pm w sobotę i od 9 am do 11 pm runku Jamaica Center omija 75 St-Elderts w niedzielę w kierunku uptown omija Ln i Woodhaven Blvd.

138 St-Grand Concourse.

LINIA L Kursuje co 3–15 min. Do 5 LINIA 6 Kursuje co 7–10 min. Do am w poniedziałek nie kursuje między 5 am w poniedziałek w kierunku Man- 14 St-Union Sq a 8 Av. hattanu omija Buhre Av, Middletown Rd, Westchester Sq-E Tremont Av, Zerega LINIA M Kursuje co 4-20 min. Od 6 am do 9 pm nie kursuje między 47-50 Av i Castle Hill Av. Sts-Rockefeller Ctr a Forest Hills-71 Av. LINIA 7 Kursuje co 2–10 min. Do 10 pm w niedzielę w kierunku Manhat- LINIA N Kursuje co 12 min. Do 5 tanu omija 111 St, 103 St-Corona Plaza, am w poniedziałek kursuje trasą linii Q 90 St-Elmhurst Av i 82 St-Jackson Hts. między DeKalb Av a Canal St.

LINIA A Kursuje co 5–20 min. Do LINIA Q Kursuje co 6–15 min. Do 5 am w poniedziałek nie kursuje między Euclid Av a Ozone Park-Lefferts Blvd. Do 5 am w poniedziałek w kierunku Inwood omija High St, Fulton St, Chambers St, Canal St i Spring St.

5 am w poniedziałek nie kursuje między 34 St-Herald Sq a Prospect Park.

LINIA R Kursuje co 6–10 min. Do

6 am i od 11.45 pm w niedzielę do 5 am w poniedziałek nie kursuje między WhiLINIA C Kursuje co 10–20 min. Nie tehall St-South Ferry a 59 St. Od 5.45 am kursuje w nocy. Do 5 am w poniedziałek do 11.45 pm w sobotę i niedzielę kursuje w kierunku 168 St omija High St, Fulton trasą linii Q od DeKalb Av do Canal St. St, Chambers St, Canal St i Spring St.

MOD

i upadek, operacja zespolenia kręgosłupa lędźwiowe5,400,000 Poślizgnięcie go, stymulator rdzenia kręgowego

$

ciężarówki na I-95, śmierć niemowlęcia i złamanie nóg 3,900,000 Wypadek wymagające operacji

$

budowlany spadł z wysokości 20 stóp i doznał 3,500,000 Pracownik obrażeń szyi i pleców

$

i potknięcie się 3,000,000 Wypadek na Bronxie, powodujący obrażenia szyi i ramion

Dzwoń: 718-925-3301 BEZPŁATNA KONSULTACJA REKLAMA

WEEKENDOWE ZMIANY W METRZE

$

Attorney adver tising.

NASZE WYGRANE

6 AMERYKA www.usa.se.pl

14–16 października 2023

43-letni bezdomny oskarżony o morderstwo w Chicago

Zatł u k ł Pola k a butelk ą

foto ARCHIWUM POLICJI

śp.

Peter S. Krzyst yniak (†55 l.)

Oscar Cruz (43 l.) usłyszał zarzuty morderstwa pierwszego stopnia oraz rabunku w związku z makabryczną śmiercią naszego rodaka. Podejrzanego aresztowano 2 października w okolicy 5600 W. Fullerton Ave w Chicago. Polak został napadnięty dzień wcześniej wieczorem przy 5700 West Diversey Avenue. Ciało Petera S. Krzystyniaka (†55 l.) rano odkrył pracownik pobliskiego sklepu. Mężczyzna został uznany za zmarłego na miejscu zdarzenia. Według biura leka-

miał przy sobie plecak Krzystyniaka, a w nim jego laptop, portfel, telefon komórkowy i dowód osobisty. Obaj mężczyźni byli bezdomni. Czy znali się wcześniej, nie wiadomo. Cruz przez ostatnie dwa tygodnie przechodził przez trudną sprawę rozwodową, przez co był zmuszony wyprowadzić się z domu.

43-latek początkowo twierdził, że Krzystyniak uderzył go jak pierwszy, później przyznał się do ataku butelką.

Asystent prokuratora wnioskował, by Cruz został objęty dozorem elektronicznym, bo nigdy wcześniej nie był oskarżony o żadne przestępstwo i pracował w niepełnym wymiarze godzin jako hydraulik. - Nie ma nikogo, kto widział co tak naprawdę wydarzyło się w tej szopie – przyznała sędzia Barbara Dawkins, cytowana przez „Chicago Sun Times”. Jednak nie zgodziła się na wypuszczenie 43-latka z aresztu, stwierdzając, że poszlaki wskazują na jego winę.

MJR

W ÓD K I

Oscar Cruz (43 l.) decyzją sądu został zatrzymany w areszcie

Mieszkańcy Chicago nie chcą imigrantów W

ietrzne Miasto nie powinno być dłużej sanktuarium dla imigrantów – to wnioski z nowego badania wśród mieszkańców Chicago. W nowym sondażu firmy analitycznej M3 Strategies stwierdziło tak ponad 60 procent ankietowanych.

Przybysze zza południowej granicy USA od tygodni koczują na lotniskach, posterunkach i w kolejnych otwieranych przez władze Chicago schroniskach

Miasto od roku zmaga się z kryzysem migracyjnym – urzędnicy ujawnili niedawno, że od sierpnia ub. r. do Chicago przyjechało blisko 18 tys. imigrantów, a liczba ta zmienia się każdego dnia, bo wciąż przybywają nowi. Nie dziwi, że coraz więcej mieszkańców nie jest przychylnych przybyszom zza południowej granicy USA. M3 Strategies zapytało o azylantów 659 wyborców z Chicago. 70 proc. ankietowanych uznało, że koncentrowanie się na kwaterowaniu nowych migrantów negatywnie wpływa

Nowe badanie potwierdza pogarszające się nastroje

na mieszkańców Chicago. Tak twierdziło 67 proc. zwolenników demokratów, 74 proc. kobiet, 79 proc. czarnoskórych i 71 proc.

Latynosów. 50 proc. ankietowanych uznało, że za sprawą przybyszów w Chicago miasto jest mniej bezpieczne. Jedynie 39 proc. respondentów uważa, że Chicago powinno pozostać miastem sanktuarium.

Burmistrz Chicago Brandon Johnson (48 l.) ogłosił, że planuje odwiedzić południową granicę, bo chce osobiście zapoznać się z sytuacją imigrantów. W związku z tym, że administracja Joe Bidena (81 l.) ogłosiła, że wznowi deportacje Wenezuelczyków, chicagowscy radni spotkali się w ratuszu z urzędnikami federalnymi Departamentu Bezpieczeństwa Wewnętrznego. – Najwyższy czas, aby stan i gubernator pomogli Chicago. Przez ostatnie trzy dni miasto codziennie

przyjmowało co najmniej 10 autobusów z migrantami przywożonymi z Teksasu. W Chicago robimy wszystko, co w naszej mocy, aby pomóc tym ludziom, ale bez wsparcia rządu federalnego i stanowego nie będzie to już niedługo możliwe – powiedział na spotkaniu radny Byron Sigcho – Lopez z 25. okręgu.

Chicago prowadzi już 23 schroniska dla imigrantów.

W ub.r. podatkowym administracja Bidena przekazała ponad $1 mld wsparcia dla społeczności i organizacji non-profit, w tym $46,5 mln dla Illinois i Chicago, ale ciągle jest to za mało. Tymczasem napięcie w mieście rośnie. W ubiegłym tygodniu zbulwersowani mieszkańcy Chicago oprotestowali plan przekształcenia w schronisko budynku Amundsen Park Field House.

Nie zgadzają się, by zajęcia dla seniorów i pozalekcyjne dla dzieci zostały przeniesione.

MJR

foto ERIN HOOLEY/AP

N

asz 55 - letni bezdomny rodak został zamordowany w niedzielę w czasie napadu rabunkowego w dzielnicy Belmont Cragin na północnym zachodzie Chicago, IL. Według ustaleń policji zabił go bezdomny znajomy, który zatłukł go butelką wódki, a potem okradł.

rza sądowego, 55-latek z m a r ł w wyniku urazów mózgu w wyniku napaści, jego śmierć została uznana za zabójstwo.

W odnalezieniu podejrzanego pomog ł y nagrania z monitoringu. Kamera sklepu znajdującego się w pobliżu miejsca zbrodni zarejestrowała dwóch mężczyzn wchodzących do drewnianej szopy w pobliżu, w której koczują bezdomni. Cruz wielokrotnie wychodził z szopy w nocy do poniedziałku rano, a Krzystyniak jej nie opuścił. Cruz był też widziany w lateksowych rękawiczkach z butelką wódki Grey Goose, na której były ślady krwi.

Prokuratorzy nie podali motywu zbrodni, choć ujawnili, że Cruz w chwili aresztowania

14–16 października 2023

www.usa.se.pl

KRONIKI POLONIJNE 7

REKLAMA

POLSKI ADWOKAT DARIUS A. MARZEC, ESQ. TYLKO W NAGŁYCH SPRAWACH KRYMINALNYCH:

1-877-DARIUS M 1-877-327-4876 WYPADKI

Wezwania do sądu Kwestie pieniężne Sadowe sprawy na temat nieruchomości Sprawy wypadkowe, gdzie nie ma ubezpieczenia Foreclosure Sprawy pilne - są składane w tym samym lub nastepnym dniu, w których wymagana jest natychmiastowa interwencja sądu, by zapobiec

Poważne sprawy wypadkowe Przewrócenia Upadki z wysokości Wypadki samochodowe Wypadki w pracy

SPRAWY IMIGRACYJNE

JEDYNY POLSKI ADWOKAT

TRANSAKCJE KUPNO – SPRZEDAŻ

uprawniony do prowadzenia spraw (adwokat procesowy) i licencjonowany w 10-ciu stanach: Nowy Jork, New Jersey, Pennsylvania, Connecticut, Massachusetts, Illinois, Floryda, Kalifornia, Washington D.C. i na Hawajach.

GREENPOINT 776A Manhattan Ave, S. 104 Brooklyn, NY 11222 TEL: (718) 609-0300

SPRAWY SĄDOWE

LINDEN 812 N. Wood Avenue, Suite 304 Linden, New Jersey TEL: (973) 920-7925

NEW JERSEY 1135 Clifton Ave., Suite 101 TEL: (973) 920-7925

Zielone karty przez małżenstwo Obywatelstwo Sprawy deportacyjne Kryminalne/Deportacje Deferred Action, Ulga imigracyjna dla młodych osób Kupno / Sprzedaż nieruchomości Kupno / Sprzedaż biznesów, sklepów, deli, restauracji, salonów piekności, itd.

BANKRUCTWA • SPRAWY W POLSCE

SPRAWY CYWILNE

ROZWODY I SPRAWY RODZINNE

Sprawy sporne, gdzie nie było umowy Sprawy na podstawie ugody stron Adwokat prowadzi sprawy procesowe i nie zmusi Panstwa do zawarcia beznadziejnej umowy ze współmałżonkiem, tylko by zakonczy szybko sprawe

SPRAWY SPADKOWE

Testamenty, trusty i upowaznienia podczas życia Sprawy spadkowe Administracja Probate po smierci Sprawy spadkowe w Polsce sa załatwiane bez podróży do Polski

NIEWYPŁACONE NALEŻNOŚCI Pracowników Subkontraktorów

SPRAWY KRYMINALNE

Areszty Przemoc domowa / Pobicie żony lub męża Orders of Protection / Restraining Orders Prowadzenie pojazdu po spożyciu alkoholu Kradzieże • Pobicia • Narkotyki

Rozmawiaj ze swoim Tel: (718) 609-0300 adwokatem po polsku Tel: (973) 920-7925

MAMY INSTYTUT gen. Kuklińskiego w Nowym Jorku W

budynku PSFCU przy 100 McGuinness Blvd na n a Greenpoincie w niedzielę nastąpiło otwarcie General Kuklinski Institute of America.

Będzie się on zajmować pielęgnowaniem pamięci o polskim bohaterze w USA. W Polsce od 17 lat działa Izba Pamięci Generała Kuklińskiego a od 2022 r. działa Muzeum Zimnej Wojny w Warszawie, którego dyrektorem jest Filip Frąckowiak. Wziął on udział w spotkaniu w Nowym Jorku, jest dyrektorem Generał Kukliński Institute of America i Muzeum Zimnej Wojny im.

Gen Kuklińskiego. W spotkaniu wzięli również udział Konsul Generalny RP w Nowym Jorku, Adrian Kubicki, dr.

hab. Sławomir Cenckiewicz, Dyrektor Wojskowego Biura Historycznego oraz Tadeusz Antoniak, Naczelny Komendant Stowarzyszenia Weteranów Armii Polskiej w Ameryce, przewodniczący Komitetu Upamiętnienia zbrodni Katyńskiej i Smoleńskiej, który razem z wicekomendantem SWAP Jackiem Szklarskim znalazł się w zarządzie Instytutu.

Przygotowania do otwarcia Instytutu zaczęły się już 3 lata temu. Celem jest nauka o dokonaniach Generała Kuklińskiego, edukacja o naszych osiągnięciach historycznych i promocja sojuszu polsko-amerykańskiego. Instytut Gen. Kuklińskiego będzie się mieścił w siedzibie SWAP przy 119 East 15 Str. na Manhattanie.

Filip Frąckowiak stwierdził że Instytut ma duże możliwości w dotarciu do Amerykanów. Przybliżył też postać swojego nieżyjącego już ojca, Józefa Szaniawskiego opowiadając o założonej w 2006 r. Izbie Pamięci Generała Kuklińskiego w Warszawie. Wykład na temat działalności i znaczenia generała wygłosił dr. hab. Sławomir Cenckiewicz, podkreślając, że przekazywał on unikalne mapy i dokumenty dotyczące szczegółów planowanej 3 wojny światowej.

Pomimo niedzieli, spotkanie cieszyło się wielkim powodzeniem, sala pękała w szwach. Po spotkaniu ustawiła się długa kolejka zainteresowanych zadawaniem pytań, a na zakończenie, dr.hab. Sławomir Cenckiewicz i Filip Frąckowiak podpisywali swoje książki.

ZOSIA ZELESKA-BOBROWSKI

foto ZOSIA ZELESKA-BOBROWSKI, MUZEUM ZIMNEJ WOJNY/FACEBOOK

8 KRONIKI POLONIJNE www.usa.se.pl

h c y n ij n lo o p y in z d o r u .

5 9 związkowców

foto AB

14–16 października 2023

W gościnnych progach sali bankietowej Jolly Inn Banquets w Chicago odbył się uroczysty bankiet z okazji jubileuszu 95-lecia Związku Klubów Polskich w USA. W czasie gali przyznano Medale Niepodległości.

Medale Niepodległości wręczono Eugeniuszowi Przytule, Marii Boduch, Marii Rysz, Marii Majchrowskiej, Julianowi Walas, Ks. Ryszardowi Miłkowi. Przyznano też Medale Zasługi

dla ZKP: Halinie i Stanisławowi Urbaniakom, Jerzemu Miglali oraz pośmiertnie Romualdowi Matuszczakowi. Ks. Okolicznościową statuetkę z okazji 40 lecia święceń kapłańskich otrzymał także Ryszard Miłek, kapelan ZKP. Władze ZKP również odebrały wyróżnienia. Statuetki wręczyli im: Alicja Kuklińska w imieniu PNA, Krzysztof Żółtek w imieniu ZPPA, Lidia Kordasz-Garniewicz i Małgorzata Wiśniewska - Stowarzyszenie Rodzin Po-

foto FACEBOOK

POLONIA śpiewała z Chylińską

Amerykańska trasa koncertowa Agnieszki Chylińskiej wraz zespołem pod tytułem „Never Ending Sorry” trwa. W miniony weekend wystąpiła w Nowym Jorku, w Ellizabeth, NJ i w New Britain, Connecticut, gdzie sale wypełniły się jej fanami po same brzegi.

Fani, którzy bawili się na koncertach, pokazali, że znają niemal każdą jej piosenkę na pamięć i śpiewali z Agnieszką Chyliński ile sił w płucach. Artystka w czasie koncertów nie ukrywała wzruszenia.

- Bardzo

dziękuję wam, że chcecie mnie słuchać. Mam 47 lat, trójkę dzieci, tego samego męża od ponad dwudziestu lat. Niczym się od was nie różnię, piekę mięsną łopatkę w prodiżu i chodzę po pietruszkę na targ - mówiła między innymi ze sceny Chylińska, która ostatni raz śpiewała dla Polonii w 2018 r. Przed nią jeszcze występy koncerty przed kanadyjską oraz chicagowską Polonią, dla której zagra w najbliższą sobotę w Copernicus Center.

MJR

ległych Żołnierzy z Polski.

Na bankiet przybyli licznie zaproszeni goście m. in. wicemarszałek sejmu RP Małgorzata Gosiewska, nie zabrakło też Marii Pappas i chicagowskiej radnej Ruth Cruz.

Część uroczystości jubileuszowych ZKP odbyło się w Kościele Św. Franciszka Borgii w Chicago, gdzie odbyła się m.in. prezentacja kartki pocztowej emisji „Polskie Kościoły w Chicago”. W czasie prezentacji wystąpiła wicemarszałek Gosiewska,

Mariusz Dawid, zastępca Dyrektora Biura Współpracy Międzynarodowej i Filatelistyki Poczty Polskiej S.A. Odczytano także też list prezesa Poczty Polskiej S.A., następnie wicemarszałek Gosiewska, wicedyrektor Dawid i Konsul Generalny RP w Chicago Paweł Zyzak uroczyście podpisali kartkę. Spotkanie zakończono pamiątkowym, grupowym zdjęciem. MJR

14–16 października 2023

www.usa.se.pl

KRONIKI POLONIJNE 9

ZOSIA ZELESKA-BOBROWSKI

Wycieczkę rozpoczęła w Kairze, potem był Luksor na południu Egiptu, leżący w miejscu starożytnych Teb, W północnej części tego miasta znajduje się kompleks największych miejsc kultu religijnego na świecie, poświęconych kultowi Amona - Ra. Karnak i Dolina Królów.

Bardzo ważnym zabytkiem na

jej trasie była też Aleja Sfinksów. Następnie przez kilka dni płynęła wzdłuż Nilu w kierunku południowym, przyglądając się i podziwiając toczące się tam życie. Potem odwiedziła świątynię w Edfu, będącą ośrodkiem kultu Horusa przedstawionego z głową sokoła, będącego w kulturze egipskiej bogiem płodności. Zwiedziła też Kom Ombo, kompleks świątyń na wyspie Philae koło Aswanu, tamę na Nilu w Aswan, Kair i zabytki w muzeum, a ostatnim etapem była Giza, piramidy i przejażdżka wielbłądami.

Grażyna zobrazowała podróż zdjęciami oraz bardzo ciekawym filmem, którego była narratorem. Bardzo duża frekwencja na wystawie, świadczyła iż ludzie są ciekawi zobaczenia tak fascynujących miejsc.

Wystawa ma potrwać do końca października.

ZOSIA ZELESKA-BOBROWSKI

OLIWIA

6 października przypadał Światowy dzień Mózgowego Porażenia Dziecięcego. Z tej okazji rodzice podopiecznej chicagowskiej fundacji Dar Serca, chorej na MPD Oliwii Kaczmarek (5 l.), która przeszła operację w St.Louis umieścili na Facebooku poruszający post.

- „Dziś ten dzień spędzamy we wspaniałej fundacji, która przyjęła nas z otwartymi ramionami i daje dach nad głową i wspiera finansowo. Fundacjo Dar Serca jesteście najlepsi. Jest to dzień świadomości i tolerancji dla około 17 milionów osób z Mózgo-

wym Porażeniem Dziecięcym. Mpd nie jest chorobą.

Jest zespołem objawów wczesnego uszkodzenia mózgu. Dziękujemy wam za każdą pomoc w walce o sprawność Olisi” - napisali rodzice dziewczynki.

Nasza mała rodaczka urodziła się we Wrocławiu w 28 tygodniu ciąży w ciężkiej zamartwicy, ważyła zaledwie 1150 g. Oliwia wygrała walkę o życie, pokonała sepsę, natomiast z powodu powikłań po niedotlenieniu i ciężkich wylewów krwi do mózgu 3 i 4 stopnia, które zniszczyły nieodwracalnie dużą część mózgu, Oliwka zmaga się z poważnymi problemami rozwojowymi.

MJR

przyleciała po zdrowie

DO USA

foto FACEBOOK

W Klubie Seniora „Krakus” działającym w Centrum Polsko-Słowiańskim odbył się 4 października wernisaż wystawy prac Romana Kopczaka. Architekt z wykształcenia i malarz oraz grafik z zamiłowania zachwycił swoimi pracami.

Kopczak został przedstawiony widzom przez Dyrektora Programu Krakus Senior Center, Artura Pustulę oraz Koordynatorkę Programu, Zuzannę Frontczak-Dąbrowicz. Roman Kopczak pokazał na wystawie ponad 30 pięknych obrazów ukazujących Nowy Jork oraz Lwów.

Większość obrazów to akwarele oraz kilka malowanych olejno. Roman z wykształcenia jest architektem, studiował we Lwowskim Narodowym Uniwersytecie Rolniczym na Wydziale Architektury. Malarzem i grafikiem jest z zamiłowania. Już na Ukrainie miał wiele wystaw. Do Stanów przyleciał rok temu, wszystkie prace powstały właśnie tutaj, jest więc bardzo płodnym artystą. W jego obrazach widać wypływającą zapewne z architektonicznego wykształcenia, fascynację nowojorskimi mostami, które są częstym obiektem jego obrazów.

Wystawę prac Romana Kopczaka będzie można podziwiać w klubie „Krakus” do 28 października.

foto ZOSIA ZELESKA-BOBROWSKI

Mosty okiem Romana Kopczaka

„Egipt w obiektywie Grażyny Benkowskiej” to tytuł wystawy fotograficznej, której wernisaż odbył się 6 października w Northside Senior Center przy 179 North 6 Street na Williamsburgu. Grażyna Benkowska jest członkiem Polsko-Amerykańskiego Klubu Fotografika, oraz znanym w środowisku polonijnym fotografem. Jest też zapalonym podróżnikiem, kiedyś wspólnie podróżowała z mężem, zmarłym w 2020 r., teraz wybrała się z koleżanką Julią na podbój Egiptu.

foto ZOSIA ZELESKA-BOBROWSKI

w obiektywie Grażyny Benkowskiej

10 KRONIKI POLONIJNE www.usa.se.pl

14–16 października 2023

RekordowoyUśmiech „Chłopi”

„Bieg DZIECKA”

na Hamptons Film Festival Widzowie międzynarodowego Hamptons Film Festival mieli okazję zobaczyć nowe dzieło twórców obrazu „Twój Vincent”, który podbił serca fanów na całym świecie. Podczas imprezy wyświetlono „Chłopów”, ekranizację dzieła Władysława Reymonta, zrealizowaną w technice animacji malarskiej. Jego twórcy DK Welchman i Hugh Welchman za poprzedni film zostali nominowani do Oscara. W 2024 r. ponownie będą walczyć o Oscara.

Nowojorska premiera filmu odbyła się 8 i 9 października na międzynarodowym Hamptons Film Festival. Kino było pełne, a amerykańscy fani filmu obiecali nawet przeczytać literacką wersję dzieła Reymonta. „Chłopi” w animowanym filmie są skróconą wersją dzieła, jednak animacja wspaniale oddaje piękno przyrody. Inspiracją dla obrazu było malarstwo okresu Młodej Polski, które idealnie oddaje nastrój powieści. Na dużym ekranie pojawiają się interpretacje dzieł takich artystów jak Józef Chełmoński, Ferdynand Ruszczyc czy Leon Wyczółkowski. Muzykę do filmu stworzył wielokrotnie nagradzany producent Łukasz L.U.C. Rostkowski.

Twórcy filmu liczą na Oscara w 2024 r. Być może przy okazji promocji oscarowej Polonia będzie miała kolejne okazje, by obejrzeć ten wyjątkowy film.

AGATA DROGOWSKA

foto AGATA DROGOWSKA

Nawet niesprzyjające prognozy pogody nie przeszkodziły organizacji tegorocznej, 7. edycji charytatywnego „Biegu o Uśmiech Dziecka”. Impreza organizowana przez Children’s Smile Foundation i stowarzyszenie Polska Running Team cieszyła się dużym zainteresowaniem, a nawet zakończyła się sukcesem frekwencyjnym i rekordem finansowym.

Charytatywny bieg odbył się 24 września w Forest Park na Queensie, a honorowym patronatem objął go Konsul Generalny RP w NY Adrian Kubicki.

W sumie wzięło w nim udział ok. 150 osób, w tym biegacze amerykańscy oraz z Polski, którzy akurat w tym czasie przebywali w NYC. Zawody tradycyjnie zostały rozegrane w dwóch grupach. Dzieci w wieku od 4 do 12 lat miały do pokonania dystans 1000 m, a pozostali 5 km.

Najszybszym biegaczem okazał się Artur Tyszuk, który dystans 5 km przebiegł w ciągu 19 minut i 25 sekund (19:25:10). Drugi był Paweł Myśliwiec (19:43.70), a trzeci Christian Kowalczuk (20:43.10). Z kolei najszybszą kobietą okazała się Arianna Moliere (21:30:30), druga była Katarzyna Domejko (24:00.80), a trzecia Monika Kwolek (26:06.10).

Dzieci nie miały robionego dokładnego pomiaru czasu, jednak wśród chłopców - na odcinku 1 kilometra - najszybciej finiszował Anthony Gwóźdź, drugi był Tomasz Rusin, a miej-

foto MATERIAŁY PRASOWE

sce trzecie zajęli ex aequo - Alex Ryndak i Emmanuel Corona. Natomiast wśród dziewczynek najlepsza okazała się Emilia Kroczak, druga była Karolina Wolska, a trzecia Laura Kepler.

Na mecie na zwycięzców czekały medale i trofea, a na najmłodszych dodatkowo medale uczestnictwa w 7. edycji „Biegu o Uśmiech Dziecka”.

Wszyscy zawodnicy otrzymali także okolicznościowe koszulki. Medale i trofea wręczyli prezesi Children’s Smile Foundation oraz Polska Running Team - Joanna Gwóźdź i Paweł Myśliwiec - w towarzystwie konsula Mateusza Dębowicza. Były również prezenty ufundowane przez PSFCU. Na wszystkich czekał też słodki poczęstunek przygotowany przez Syrena Bakery. Tegoroczna edycja biegu zakończyła się też sukcesem finansowym.

Dzięki organizatorom, wolontariuszom i sponsorom, jak również uczestnikom biegu oraz donacjom, dochód z imprezy wyniósł $14 tys. To

rekordowa kwota zebrana podczas wszystkich dotychczasowych edycji tej dobroczynnej sportowej imprezy.

Pieniądze te zostaną wykorzystane na pomoc podopiecznym Children’s Smile Foundation. - Dzięki datkom uczestników i ciężkiej pracy oddanych wolontariuszy wraz z Polska Running Team po raz kolejny mieliśmy okazję wspomóc potrzebujące, chore dzieci - podkreśliła Joanna Gwóźdź, prezes Fundacji, dziękując wszystkim za zaangażowanie.

Children’s Smile Foundation już planuje kolejne charytatywne imprezy. Pierwszą z nich będzie bal - „The Great Gatsby Night”, który odbędzie się 28 października w Princess Manor na Greenpoincie. Następna to tradycyjne Mikołajki, które będą miały miejsce na początku grudnia w Audytorium Akademii św. Stanisława Kostki na Greenpoincie.

CSF, OPR. MOD

NOWOJORCZYCY ZAPŁACĄ za walkę z gryzoniami

14–16 października 2023

www.usa.se.pl

Eric Adams (63 l.) ogłosił, że od jesieni 2024 r. właściciele prywatnych domów będą wyrzucać śmieci do pojemników

Władze metropolii chcą kontenerów zamiast worków na śmieci na ulicach

C

elem jest walka z panoszącymi się w mieście szczurami, ale rykoszetem dostanie się portfelom nowojorczyków. Władze metropolii zaktualizowały plan tej wojny i ogłosiły, że również prywatni mieszkańcy będą musieli zaopatrzyć się w nowe pojemniki na śmieci. Urzędnicy chcą, by z ulic zniknęły nietrwałe worki na śmieci.

Burmistrz Eric Adams (63 l.) od miesięcy wdraża nową politykę zbiórkę śmieci. Wszystko po to, by jak mówi, skończyć z „bufetami dla szczurów”, które są prawdziwym utrapieniem Nowego Jorku. W połowie września ogłosił, że od marca

2024 r. wszystkie nowojorskie firmy będą zobowiązane wyrzucać odpady nie w workach na śmieci, ale umieszczać je w specjalnych kontenerach. Od lipca zobowiązani do tego są nowojorscy restauratorzy i inne biznesy działające w branży żywnościowej, jak bodegi. Dość szybko jednak postanowił zaktualizować te zasady.

Ratusz ogłosił właśnie, że zakaz wyrzucania śmieci w workach i wystawiania ich w ten sposób na chodniki, wkrótce będzie obowiązywał również mieszkańców i właścicieli prywatnych domów.

– Jesteśmy prawdopodobnie jednym z ostatnich nowoczesnych miast, w których można zobaczyć worki na śmieci siedzą-

ce na drogach - powiedział Adams na konferencji poświęconej nowym zasadom zbiórki śmieci. – Dzięki temu nowemu planowi, 70 procent śmieci w naszym mieście zniknie z ulic i z linii bufetów dla szczurów… – dodał.

Od jesieni 2024 r. wymogiem posiadania kontenerów objęci zostaną właściciele domów jednorodzinnych

Nowe zasady mają jeden cel – pozbycie się z miasta szczurów i małych budynków mieszkalnych do 10 lokali. Według szacunków dotyczyć ma to około 765 tys. nieruchomości. Właściciele będą musieli zainwestować w pojemniki, a w 2026 r. zaopatrzyć się w nowe miejskie kosze na śmieci. Jak zapowiada ratusz, mają one kosztować około $50, jednak trzeba je najpierw zaprojektować i wyprodukować.

Przetarg ruszy lada chwila.

Urzędnicy wierzą, że usunięcie z krajobrazu miasta worków na śmieci zrobi różnice. Jak twierdzą, dotychczasowe starania doprowadziły do 20-proc. spadku liczby skarg na szczury na miejską infolinię 311.

MOD

AMERYKA 11

WEZWANIA DO PROTESTÓW ZROBIŁY SWOJE

Metropolia wzmogła czujność

Władze Nowego Jorku uspokajają, jednak miasto wzmogło czujność.

Po wezwaniach liderów Hamasu do światowego dżihadu, NYPD postawiła w stan gotowości wszystkich policjantów, wzmocniła też ochronę w newralgicznych miejscach. - Poprosiliśmy nowojorską policję o skierowanie dodatkowych zasobów do szkół i domów modlitwy, aby zapewnić im bezpieczeństwo i aby nasze miasto pozostało miejscem pokoju – poinformował burmistrz Eric Adams (63 l.). Zapewnił jednak, że nie ma żadnych wiarygodnych informacji o jakimkolwiek zagrożeniu dla mieszkańców miasta. Podobne zapewnienia przedstawiła gubernator Kathy Hochul (65 l.), przyznając, że służby w całym stanie zachowują większą czujność.

Służby monitorują też media społecznościowe w poszukiwaniu informacji mogących sygnalizować ruchy skrajnych ugrupowań. Żydowskie szkoły ze względu na wezwania do protestów w piątek pozostały zamknięte, niektóre domy modlitwy zdecydowały się na wirtualne nabożeństwa.

MOD

WIETRZNE MIASTO PO RAZ 7. ZWYCIĘZCĄ PODRÓŻNICZEGO RANKINGU

Chicago znów najlepszym miastem w USA 22-latek przyjechał z Florydy żeby okradać seniorów foto MAYORAL PHOTO OFFICE, DREAMSTIME

Luc Vautier (22 l.) chciał wyłudzić $12 tys. od seniorów z Lake Forest

Wpadł na oszustwie

na wnuczka

22-latek z Lake Forest na północnych przedmieściach Chicago został aresztowany za oszustwa na wnuczka. Wpadł dzięki czujności seniorów.

Do zatrzymania oszusta doszło 5 października w domu przy 1200 Sheridan Road w Lake Forest.

Jak twierdzi policja, rezydent Ocala na Florydzie Luc Vautier (22 l.) zadzwonił do mieszkańców Lake Forest, podając się za ich wnuczka. Przekonywał seniorów, że spowodował poważny wypadek drogowy i powiedział im, że potrzebuje $12 tys., aby wyjść z aresztu.

Vautier był przekonany, że udało mu się oszukać staruszków, ale się mocno rozczarował. Kie-

dy rano podjechał do domu ofiar by odebrać łup, czekali tam na niego funkcjonariusze policji z Lake Forest.

Policja przypuszcza, że Vautier jest także powiązany z podobnym przestępstwem, do którego doszło w Lake Forest kilka dni wcześniej. 6 października 22-latek po raz pierwszy stanął przed sądem hrabstwa Lake. Postawiono mu zarzuty kradzieży przez oszustwo. Kolejne jego przesłuchanie odbędzie się 2 listopada.

Policja z Lake Forest uczula seniorów, zwłaszcza samotnych, że przestępcy wykorzystują w ostatnim czasie sztuczną inteligencję, dzięki której mogą naśladować głosy bliskich osób, za których się podają.

MJR foto ARCHIWUM POLICJI

Wietrzne Miasto znów triumfuje a mieszkańcy i władze mają powody do dumy. Wedle czytelników magazynu podróżniczego „Condé Nast Traveler” po raz siódmy z rzędu zostało okrzyknięte najlepszą metropolią w Stanach i najbardziej wartą odwiedzenia.

Kolejna wygrana Wietrznego Miasta w rankingu ucieszyła nowego burmistrza miasta. Brandon Johnson (47 l.) w wydanym w reakcji na wyniki specjalnym oświadczeniu stwierdził, że uznanie Chicago najlepszym miastem jest powodem do dumy i świadczy o tym, że nadal w metropolii będą witani podróżni z całego świata, którzy będą doświadczali pięknego ducha Chicago i wszystkiego, co to miejsce oferuje.

Zestawienie powstało na podstawie ankiety przeprowadzonej wśród ponad 520 tys. respondentów. Za Chicago uplasowały się San Diego, Milwaukee, Nowy Orlean, San Francisco Boston oraz Nowy Jork.

MJR

12 AMERYKA www.usa.se.pl

14-16 października 2023

Anna Maria Jopek (52 l.) po kolejnym koncercie w Wietrznym Mieście: Anna Maria Jopek (52 l.) fascynuje się jazzem od nastoletnich lat.

Zdradza, że odkryła go przypadkiem

t s e j o g a c i h C cudowne

nawet z okna taksówki!

A

nna Maria Jopek (52 l.) znana jest Polakom, i nie tylko, na całym świecie.

Występowała na najbardziej prestiżowych scenach świata, takich jak: Carnegie Hall, Hollywood Bowl, Royal Festival Hall , opery w Tokio i Tel Awiwie. W niedzielę usłyszeć mogła ją Polonia, która zjawiła się w Copernicus Center w Chicago. Przy okazji koncertu artystka porozmawiała z „Super Expressem”. „Super Express”: – Wiele razy występowała Pani dla amerykańskiej Polonii. Czy któryś z tych koncertów szczególnie utkwił Pani w pamięci?

Anna Maria Jopek: – Pamiętam dwa koncerty szczególnie: jubileusz zespołu Skaldowie w nowojorskiej Carnegie Hall, kiedy to cała sala śpiewała z nimi, to było coś bardzo poruszającego. I koncert na 50 lat Bossanovy w Hollywood Bowl, na który zaprosił mnie nieżyjący już, genialny Oscar Castroneves, a orkiestrę prowadził Vinc

Mendoza. Śpiewali na tym koncercie moi idole brazylijskiej muzyki, m. in Ivan Lins, Maria Rita czy Kenny Ranking.

– Jak wyglądały początki Pani kariery i skąd wzięła się fascynacja jazzem?

– To było na początku średniej szkoły. Uczyłam się w Liceum Muzycznym, a moi rodzice kochali klasykę

i folklor. Nikt w moim domu, ani w mojej klasie nie słuchał jazzu i może nigdy bym go nie odkryła, gdybym kiedyś przypadkiem, zasypiając, z odległego grającego telewizora – rodzice oglądali film „Pociag” – nie usłyszała głosu Wandy Warskiej. Utwór, wokaliza „Moonray” Artie Shawa, który śpiewała, to było coś tak pięknego

i zwiastującego muzykę – świat, którego najbardziej pragnęłam.

Piękno, wolność, przestrzeń. Zaczęłam szukać i tak trafiłam na Jazz Jamboree w Warszawie, jako fan, słuchacz i bakcyl został połknięty. Ale na początku był zmysłowy głos Wandy Warskiej.

– Czy jest jakiś artysta, który jest dla Pani muzyczną inspiracją lub wzorem?

– Piotr Wojtasik. Tworzy czystą muzyką. Nie ogląda się na mody i Facebooki.

– Jak zaczęła się Pani współpraca z kwintetem Piotra Wojtasika?

– Usłyszałam Piotra aranże napisane do projektu z piosenkami Zbigniewa Wodeckiego na festiwalu Wodecki Twist w Krakowie i nie mogłam uwierzyć, że ktoś w Polsce tak pisze. Były ponad nasze postrzeganie. Piękne i unikatowe. Piotra nie spotkałam w Krakowie, były tylko nuty, ale wiele miesięcy później zaprosiłam go do napisania aranży i poprowadzenia zespołu w moim projekcie pt. „Przestworza”. Równolegle Piotr

zaprosił mnie do gościnnego udziału w swoim kwintecie i w tym składzie pojawiliśmy się w Chicago.

– Jakie utwory zagraliście podczas koncertu w Chicago? Czy któryś z nich jest szczególnie bliski Pani sercu?

– Zagrałam „Zacznij od Bacha” w aranżacji Piotra. Utwór, od którego wszystko się zaczęło.

– Czy emocje, które towarzyszą występom dla Polonii różnią się od tych doznań w Polsce?

– Każdy koncert jest radością i wyzwaniem. Szczególnie po czasach covidu, kiedy miesiącami prawie nic nie można było grać, doceniam te nadzwyczajna szansę jaką jest bycie razem w muzyce, podróżowanie i kontakt z publicznością.

– Zwie d z i ł a pa n i Ch ic a go? Czy lubi Pani odkrywać nowe miejsca?

– Było tak bardzo mało czasu...

Ale i tak się cieszę, bo Chicago jest cudowne nawet z okna taksówki!

– Co Panią inspiruje?

– Życie, bo tak dobrze jest tu być.

Rrozmawiała MARTA J. RAWICZ

foto FACEBOOK/AMJ, MATEUSZ ROMAN

W Chicago pojawiła się razem z Traveling Birds Quintet Piotra Wojtasika

Bezprecedensowy atak palestyńskich terrorystów na Izraelczyków spotka się z bezprecedensową reakcją Jerozolimy?

14-16 października 2023

www.usa.se.pl

OPINIE 13

trzeba odpowiedzieć bezlitośnie Ekspert ds. Izraela, Ośrodek Studiów Wschodnich „Super Express”: – Obserwując ubiegłotygodniowy najazd Hamasu na południowy Izrael trudno uniknąć skojarzeń z wojną Jom Kipur, której 50. rocznica wybuchu minęła dzień przed atakiem palestyńskich terrorystów. Wtedy w 1973 r. inwazja Egiptu i Syrii była równie zaskakująca dla wszystkich, jak teraz ten Hamasu.

Wtedy jak i dziś zawiodło państwo, które nie zrobiło nic, by to powstrzymać. Czyżby państwo Izrael przez 50 lat niczego się nie nauczyło?

Marek Matusiak: – Rzeczywiście, ze względu na zbieżność dat ataku Hamasu i rocznicy wojny Jom Kipur, takie skojarzenia są kuszące. I wtedy, i dziś zawiódł cały aparat państwa, który nie powstrzymał ataku. Różnica jest jednak zasadnicza z kilku powodów. W wojnie Jom Kipur brali udział aktorzy państwowi i regularne armie. Ofiarami byli przede wszystkim żołnierze walczący w wojnie. Teraz mamy do czynienia z organizacją terrorystyczną, która za cel obrała przede wszystkim cywili. Co więcej wtedy w 1973 r.

Izrael stanął w obliczu całkowitej klęski. W pierwszych dniach napaści Egiptu i Syrii nie było pewne, czy państwo przetrwa. Dziś, mimo całego zaskoczenia, jakim był atak oraz faktu, że to najkrwawszy atak na Izraelczyków w jego historii, istnienie państwa nie stoi pod znakiem zapytania.

– Czemu Hamas w ogóle się porwał na coś takiego? Po kilku dniach mamy co do tego więcej jasności? Bo wydaje się to nie mieć kompletnie sensu.

– To bardzo ważne pytanie, na które nikt nie ma dobrej odpowiedzi.

Nikt się takiego ataku Hamasu nie spodziewał i decyzja, by go przeprowadzić, pod wieloma względami jest irracjonalna. Dla ludności Strefy Gazy jest poniekąd wyrokiem śmierci, a dla samego Hamasu po prostu samobójstwem. Można oczywiście mnożyć hipotezy i wskazywać, że jest to przejaw wewnątrzpalestyńskiej rywalizacji o pierwszeństwo wśród organizacji politycznych. Można powiedzieć, że to odwet za rozbudowę osiedli na Zachodnim Brzegu albo odpowiedź na podważanie przez żydowskich nacjonalistów muzułmańskiego statusu meczetu al-Aksa.

Można także wskazać, że atak przeprowadzono, by zerwać negocjacje między Izraelem a Arabią Saudyjską o normalizacji stosunków. Wszystkie te argumenty w jakiś sposób mają sens, ale żaden z nich tak naprawdę do końca nie tłumaczy decyzji Hama-

su. Wciąż poruszamy się więc w sferze domysłów.

– Reakcja Izraela na ataki jest niezwykle brutalna. Niektórzy spodziewają się wręcz, że może się on zdecydować na likwidację Strefy Gazy i pozbyć się z tego kawałka wybrzeża 2,3 miliona Palestyńczyków. Czego możemy się spodziewać?

– Nie podejmę się sformułowania bardzo jednoznacznego scenariusza w tej sprawie. Natomiast śledząc wypowiedzi izraelskich decydentów, słychać maksymalną determinację, by ostatecznie zlikwidować Hamas i zagrożenie, które stwarza. Izrael pozostawia tu sobie całkowicie wolną rękę i gotowy jest użyć wszelkich środków, które ma na podorędziu, by to osiągnąć. Słychać też oczekiwanie pod adresem przede wszystkim świata zachodniego, że pozostawi Izraelowi swobodę działania. Drugim względem, którym, jak się zdaje, będzie się kierował Izrael jest minimalizowanie strat wśród własnych żołnierzy.

– Lądowa inwazja na Strefę Gazy nie jest więc taka pewna?

– Nie sądzę, żeby Izrael zdecydował się na długotrwałą okupację Strefy Gazy. Narażałoby to bowiem armię izraelską na to, że ona tam po prostu utknie, że zostanie uwiązana w wojnie asymetrycznej i walkach ulicznych w gęsto zabudowanej Strefie Gazy. Wywołałoby to kolosalne straty wśród Palestyńczyków i armii izraelskiej, a nie gwarantowałoby sukcesu. I bez wątpienia budziłoby bardzo negatywną reakcję świata zewnętrznego. Imperatyw minimalizowania strat własnych będzie jednym z kluczowych.

– A czy odpowiedź na atak Hamasu będzie dyktowana radykalizmem skrajnie nacjonalistycznych sił tworzących izraelski rząd? Od dawna traktują Palestyńczyków jak podludzi, a teraz dostają okazję, by można stosować tę kategorię na szeroką skalę.

– Rząd rzeczywiście ma charakter radykalny. W jego skład wchodzi kilka mniejszych ugrupowań o otwarcie rasistowskim charakterze, ale nie wydaje się, żeby miało to mieć decydujący wpływ na kształt izraelskiej odpowiedzi. Przynajmniej przejściowo mamy do czynienia z konsolidacją polityczną i moralną wokół rządu i nawet opozycja oraz ruch protestu w sprawie zmian sądownictwie zawiesili protesty. Liderzy opozycji zadeklarowali gotowość wejścia do rządu jedności narodowej. Wydaje się, że istnieje istotny konsensus co do konieczności bardzo ostrej reakcji wymierzonej w Hamas i najbardziej radykalnie prawicowe partie mogą na tym kryzysie wręcz stracić, bo nie wykluczone jest ich wypadnięcie z rządu. Ale nawet jeżeli zostaną

Terroryści z Hamasu bestialsko zaatakowali izraelskich cywilów. W ich rajdzie po Izraelu zginęło ok. 1000 osób w rządzie, nie będą miały decydującego wpływu na formułowanie izraelskiej odpowiedzi. A ta i tak będzie ostra, bezlitosna, wykraczająca poza wszystko, co do tej pory widzieliśmy.

Ale nie dlatego, że zostanie podyktowana przez radykałów, ale dlatego, że istnieje co do tego zgoda polityczna.

– Na razie to wojna państwa Izrael z organizacją terrorystyczną Hamas. Pana zdaniem, istnieje niebezpieczeństwo, że włączą w nią wrodzy wobec Izraela sąsiedzi i takie regionalne potęgi jak Iran? W Libanie czai się też Hezbollah.

– Moim zdaniem, nikt się nie spieszy, by się w ten konflikt włączać. Zwłaszcza aktorzy państwowi. Państwa arabskie nie mają absolutnie żadnej motywacji, by stawać po stronie Hamasu.

Oczywiście pewien znak zapytania pojawia się przy Iranie i współpracujących z nim organizacjach – zwłaszcza Hezbollahu. Mieliśmy pojedyncze incydenty wymiany ognia między izraelską armią a bojownikami Hezbollahu i może być to zarówno zapowiedź dalszej eskalacji, jak i zaledwie symulowanie gotowości włączenia się do konfliktu. Hezbollach nie ma wyraźnego interesu w tym, by przyłączać się do konfrontacji z Izraelem, bo choć jest groźniejszy i lepiej uzbrojony niż Hamas, to w otwartej konfrontacji z Izraelem zostanie pokonany. Ale przecież Hamas też zrobił coś, jak się nam wydaje, zupełnie bezsensownego, więc kto wie, czy i Hezbollah nie będzie się kierował jakąś swoją racjonalnością.

– Wracając do punktu wyjścia naszej rozmowy, czyli wojny Jom Kipur: mimo zwycięstwa straumatyzowała ona Izraelczyków, którzy ostatecznie zdecydowali się na normalizację relacji z Egiptem. Spodziewa się pan, że kiedy minie pierwszy szok i silne emocje, trauma ataku Hamasu doprowadzi do przemyślenia polityki wobec Palestyńczyków?

– Oczywiście, historia nas zaskakuje.

Dzieją się rzeczy, których nie przewi-

dujemy, które wydają nam się wykluczone i niemożliwe. Niczego więc definitywnie nie da się wykluczyć.

Natomiast rzeczywistość wygląda tak, że nawet zanim do tego ataku doszło, gotowość do negocjacji ze stroną palestyńską i ustępstw na jej rzecz była absolutnie mniejszościową postawą. Poglądem wręcz skompromitowanym, a osoby go głoszące narażały się na oskarżenia o bycie zdrajcą. Teraz poziom emocji, żądza zemsty będą na tyle silne, że ten pogląd będzie już zupełnie marginalnym. Przestrzeni na porozumienie izraelsko-palestyńskie po prostu nie będzie. Wtedy w latach 70. zarówno państwa arabskie jak i Izrael zdały sobie sprawę z własnych ograniczeń. Te pierwsze, że nie są w stanie zniszczyć Izraela, Izrael zaś, że jego istnienie będzie niepewne, jeśli nie porozumie się z sąsiadami. Palestyńczycy nie stanowią egzystencjalnego zagrożenia dla Izraela, więc i motywacji, by szukać z nimi zgody nie ma. Tym bardziej nikt nie będzie negocjował z Hamasem. Z punktu widzenia Izraelczyków w jego wypadku w grę wchodzi jedynie całkowite zniszczenie.

– Hamas być może zostanie zniszczony, ale czy przy okazji politycznie nie poleg-

foto AP PHOTO/HASSAN ESLAIAH

foto MATERIAŁY PRASOWE

Marek MATUSIAK

nie niezniszczalny Benjamin Netanjahu?

W końcu to na jego warcie państwo nie zrobiło nic, by zapobiec atakom. Już się zresztą pojawiają głosy, na razie nieśmiałe, by podał się do dymisji.

– Jak wspominałem, na razie mamy do czynienia z efektem zjednoczenia wokół rządu i premiera, i póki trwa gorąca faza tego konfliktu, ten efekt nie zniknie. Natomiast jest tak, że rzeczywiście polityczna odpowiedzialność za to, że w ogóle mogło dość do takiej sytuacji, dość jednoznacznie spoczywa na Netanjahu. To człowiek, który przez ostatnie kilkanaście lat z krótką przerwą był u władzy. Model zarządzania konfliktem z Hamasem był przez niego firmowany i promowany i trudno sobie wyobrazić, by ostatecznie odpowiedzialność za atak Hamasu nie została mu przypisana.

Natomiast on sam będzie oczywiście maksymalizował korzyści z bycia wojennym premierem, który prowadzi zaatakowany kraj. Być może jego wojenne przywództwo będzie na tyle skuteczne, że się przed tymi zarzutami jakoś obroni. Prawda jest też taka, że po drugiej stronie nie ma jakiejś wyraźnej personalnej alternatywy dla niego. To też będzie się starał się wykorzystać na swoją korzyść.

Rozmawiał TOMASZ WALCZAK

Izrael odpowiedział zmasowanymi bombardowaniami Strefy Gazy. Czy zamieni się ona w morze gruzów?

foto AP PHOTO/TSAFRIR ABAYOV

W Izraelu jest zgoda: na atak Hamasu

14 POLSKA www.usa.se.pl

14-16 października 2023

Jak od żeby b

W niedzielę 15 października (w sobotę 14 paździenika

W

foto SHUTTERSTOCK(2), LUKA LUKASIAK / FORUM, ART SERVICE, PAWEL DABROWSKI

niedzielę, a w USA w sobotę, wybierzemy 460 posłów i 100 senatorów, a tym samym zdecydujemy, kto będzie rządził Polską przez najbliższe cztery lata. W tym roku możemy jednocześnie wziąć udział w referendum. Jak głosować, aby nie zmarnować cennego głosu i mieć wpływ na losy naszego kraju?

Według wielu będą to najważniejsze wybory od 1989 r., ponieważ wyznaczą kierunek, w jakim będzie zmierzał nasz kraj. W komisjach wyborczych oddamy głos na osobnych kartach na kandydatów do Sejmu oraz do Senatu. Wyborom parlamentarnym wyjątkowo towarzyszy referendum. Rząd zdecydował, że mamy odpowiedzieć na cztery pytania o to, czy popieramy: wyprzedaż majątku państwowego, podniesienie wieku emerytalnego, likwidację bariery na granicy z Białorusią i przyjęcie imigrantów. Przy każdym pytaniu, jakie zobaczymy na karcie referendalnej, będą możliwe odpowiedzi: „tak” i „nie”.

Jeśli zechcemy wziąć udział jedynie w wyborach, dostaniemy dwie karty do głosowania (do Sejmu i Senatu). Otrzymane karty należy wrzucić do tej samej urny (nie będzie oddzielnych urn).

Przypominamy, że od 2015 r. urny wyborcze są przezroczyste. Karty powinniśmy wrzucić do środka złożone tak, aby część zadrukowana nie była widoczna.

W wyborach wybierzemy 460 posłów i posłanek oraz 100 senatorów / senatorek. Polska w wyborach do Sejmu podzielona jest na 41 okręgów. W każdym z nich zostanie wybranych od 7 do 20 posłów / posłanek (w zależności od liczby mieszkańców w okręgu). W wyborach do Senatu mamy zaś 100 okręgów jednomandatowych.

Zarówno w wyborach oraz w referendum wezmą udział także Polacy mieszkający za granicą, w tym Polonia z USA. Głosy tych obywateli zostaną doliczone do wyniku wyborczego stołecznej dzielnicy Warszawa-Śródmieście.

Głosują więc oni na kandydatów z okręgu obejmującego tę dzielnicę stolicy. W przypadku wyborów do Sejmu jest to okręg nr 19 (Warszawa), a do Senatu okręg nr 44 (Warszawa: Białołęka, Bielany, Śródmieście, Żoliborz).

ABR

Poradnik wyborcy Krok po kroku

Quis velest maximus anduscim audigni hicabo. Itasperibus a cus

KROK 1.

Polonia z USA głosuje we wskazanej podczas rejestracji komisji. Osoby, które otrzymały zaświadczenie o prawie do głosowania mogą udać się z tym dokumentem do dowolnej z nich. Ich adresy znajdziesz na stronie ewybory.msz.gov.pl.

zabrać swój długopis, ale w komisji wyborczej będą zapewnione długopisy dla wyborców.

KROK 4.

Pamiętaj, że lokal wyborczy jest otwarty od godz. 7 do 21.

Po okazaniu komisji wyborczej dokumentu, otrzymasz dwie karty do głosowania w wyborach parlamentarnych: do Sejmu i Senatu.

Przed otrzymaniem kart musisz złożyć podpis na spisie wyborców, poświadczając ich otrzymanie.

KROK 3.

KROK 5.

KROK 2.

Do lokalu wyborczego udaj się z dokumentem tożsamości. W Polsce może nim być np.: dowód osobisty, prawo jazdy, legitymacja studencka albo inny dokument ze zdjęciem.

W USA niezbędny jest polski paszport. Jeśli uzyskałeś zaświadczenie uprawniające do głosowania poza miejscem zamieszkania, je też musisz okazać komisji. Można

Wybory zbiegają się z rządowym referendum. Jeśli oprócz wyborów bierzesz udział także w referendum, otrzymasz od członka komisji dodatkowo trzecią kartę z czterema pytaniami referendalnymi.

KROK 6.

Na kartach z kandydatami do Sejmu i Senatu musisz postawić dłu-

gopisem znak X tyko przy jednym wybranym kandydacie na każdej dwóch z kart. Jeśli postawisz znak X przy więcej niż jednym kandydacie, twój głos będzie nieważny.

KROK 7.

Biorąc udział w referendum musisz zaznaczyć jedną z odpowiedzi „tak” lub „nie” stawiając długopisem znak X przy każdym z czterech pytań.

PAMIĘTAJ! Głos będzie nieważny, jeśli: – oddasz go na więcej niż jednego kandydata do Sejmu i Senatu, – nie oddasz głosu na żadnego z kandydatów lub postawisz przy nazwisku kandydata inny znak niż X (np. kółko).

KROK 8.

Karty do głosowania należy złożyć tak, aby strona zadrukowana nie była widoczna. Wszystkie karty trzeba wrzucić do urny wyborczej.

znak niż X (np. kółko).

KROK 9.

Krok 10

Jeśli postąpisz zgodnie z wymienionymi radami, twój oddany głos będzie ważny. Pamiętaj jednak, aby nie popełnić błędów. Głos będzie nieważny, jeśli: – oddasz go na więcej niż jednego kandydata do Sejmu i Senatu, – nie oddasz głosu na żadnego z kandydatów lub postawisz przy nazwisku kandydata inny

O tym, kto dostanie mandat z listy każdego komitetu, decyduje liczba głosów oddanych na poszczególnych kandydatów. Mandat otrzymują osoby z największą liczbą głosów.

Miejsce na liście nie ma więc, teoretycznie, wpływu na to, kto zdobędzie mandat.

Nazwisko imię

14-16 października 2023

www.usa.se.pl

POLSKA 15

dać głos, ył ważny 2023

w USA) wybory, które zadecydują o losach Polski

Najważniejsze pytania 1. W jakich godzinach można oddać głos?

Lokale wyborcze czynne są w godzinach 7.00 – 21.00. Jeżeli do lokalu będzie długa kolejka, a ustawiliśmy się w niej przed godziną 21, członkowie komisji nie będą mogli zamknąć nam drzwi przed nosem.

2. Jak długo trwa cisza wyborcza w Polsce?

Na 24 godziny przed dniem głosowania (od północy w sobotę 14 października) w Polsce nie można zwoływać zgromadzeń, wygłaszać przemówień ani prowadzić agitacji wyborczej. Zabroniona jest też ona w internecie.

Cisza wyborcza i referendalna kończą się w niedzielę o godz. 21, kiedy zamknięte zostaną lokale wyborcze. Za złamanie ciszy wyborczej grozi grzywna.

Sylwester Marciniak

szef PKW

Za prawidłowe przeprowadzenie wyborów odpowiada Sylwester Adam Marciniak (66 l.), przewodniczący Państowej Komisji Wyborczej, prawnik, sędzia Naczelnego Sądu Administracyjnego (i jego rzecznik), od 2014 roku wiceprzewodniczący, a od 2020 r. przewodniczący PKW. W latach 1994–1998 był członkiem Krajowej Rady Sądownictwa, Urodził się i nadal mieszka Rakoniewicach, w woj. wielkopolskim

3. Co się dzieje w lokalu wyborczym po zakończeniu głosowania?

O godzinie 21 przewodniczący obwodowej komisji zarządzi zakończenie głosowania a lokal zostanie zamknięty.

Przewodniczący zapieczętuje otwór urny wyborczej.

Wówczas w lokalu będą mogły przebywać jedynie: członkowie komisji, mężowie zaufania, obserwatorzy społeczni i obserwatorzy międzynarodowi.

4. Ilu senatorów zostanie wybranych w moim okręgu?

Polska w wyborach do Senatu podzielona jest na 100 jednomandatowych okręgów.

W każdym z nich wybrany zostanie więc jeden senator lub jedna senatorka.

5. Jak liczone są głosy?

Obwodowa komisja wyborcza ustali liczbę osób uprawnionych do głosowania i liczbę wyborców, którym wydano karty. Sprawdzi też liczbę niewykorzystanych kart do głosowania i umieści je w zapieczętowanych pakietach.

Przewodniczący otworzy urnę, a komisja policzy wyjęte karty do głosowania, aby ustalić ile kart oraz głosów jest ważnych i nieważnych. Powstaną protokoły głosowania: na listy kandydatów na posłów i senatorów oraz w referendum.

6. Kim jest mąż zaufania?

To osoba reprezentująca konkretny komitet wyborczy, która obserwuje przebieg głosowania w konkretnej komisji.

Może być obecny w lokalu wyborczym – zarówno przed, w trakcie, jak i po głosowaniu; wnosić uwagi do protokołu, a także być obecny podczas przewożenia protokołu do okręgowej komisji wyborczej.

PROF. JAROSŁAW FLIS Z UJ WYJAŚNIA NA CZYM POLEGA LICZENIE GŁOSÓW METODĄ D’HONDTA

Tak są liczone głosy do Sejmu

Metoda liczenia mandatów D’Hondta (od nazwiska żyjącego w XIX wieku belgijskiego matematyka) w dużym uproszeniu polega na zastosowaniu algorytmu, który zaokrągla ostateczny wynik.

– W metodzie D’Hondta duże partie zyskują nieco głosów, a najmniejsze nieco tracą. Z kolei średnie, które mają ok. 20 proc. poparcia, wychodzą na zero – mówi prof. Jarosław Flis z Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. ABR, DP

16 POLSKA www.usa.se.pl

14-16 października 2023

Makabryczny napad w leśniczówce na odludziu Rafał S. (z lewej, wówczas 37 l.) i Michał K. (32 l.) odsiadują wyroki dożywotniego więzienia.

Tylko młodszy z nich przyznał się do winy

ZABILI

OKRADLI

SPALILI

Leśniczy Zdzisław K. (†57 l.) i jego żona Aleksandra (†55 l.) mieszkali na odludziu w leśniczówce Płociczno niedaleko Złotowa

R

Brutalnie zamordowani małżonkowie pochowani są na przepięknym Cmentarzu Leśników w Dobrzycy foto STEFAN KRÓLIKOWSKI (2)

a z e m pili, ćpali i razem z zimną krwią zabili dwie krwią osoby, zadając precyzyjne ciosy nożem. Po wszystkim okradli swoje ofiary i podpalili miejsce zbrodni, żeby zatrzeć ślady, a sami uciekli. W ręce policji wpadli po dwóch dniach trwonienia skradzionych pieniędzy.

Michał K. (wówczas 32 l.)

i pięć lat starszy Rafał S. odsiadują wyroki dożywocia. Ich ofiary – małżeństwo Zdzisław (†57 l.) i Aleksandra (†55 l.) K. – zostały pochowane na najpiękniejszym leśnym cmentarzu w Polsce.

Leśniczówka Płociczno w okolicy Dobrzycy niedaleko Złotowa (woj. wielkopolskie) stanęła w ogniu ok. godz. 17. Ogień wypatrzył dyżurny z wieży obserwacyjnej nadleśnictwa. W tym samym czasie pod dom podjechał jeden z synów mieszkającego tam małżeństwa – leśniczego Zdzisława K. (†57 l.) i jego żony Alek-

sandry (†55 l.), katechetki w miejscowej szkole. Chciał wejść do środka, ale płomienie i dym już mu na to nie pozwalały. Pod domem nie było samochodu jego mamy, więc chwycił się nadziei i gorączkowo wydzwaniał do rodziców. Niestety, na próżno – oboje zostali brutalnie zamordowani.

Prokuratura Okręgowa w Poznaniu poinformowała, że małżonkowie zginęli od ciosów nożem w klatkę piersiową, kark i szyję. Policja rozpoczęła poszukiwania zabójców i wyznaczono wysoką nagrodę za pomoc w ich schwytaniu. Szybko

14-16 października 2023

www.usa.se.pl

Nadział sąsiadkę na widły

bo plotkowała MORDERCA NIE MIAŁ LITOŚCI DLA 87-LATKI

uciekła na podwórko, ale on tłukł ją dalej, a na koniec przebił stojącymi pod domem widłami.

W śledztwie bronił się, że starsza pani obgadywała go za jego plecami i ludzie śmiali się z niego.

Został skazany na 15 lat więzienia.

Zabójca wywlókł staruszkę z łóżka, bił i szarpał, a na koniec przebił widłami

Krzysztof P. (56 l.) od dawna był „czarną owcą” we wsi Gościewicz pod Garwolinem (woj. mazowieckie)

R

ozwścieczony Krzysztof P. (56 l.) ze wsi Gościewicz pod Garwolinem (woj. mazowieckie) wdarł się nocą do mieszkania swojej 87-letniej sąsiadki Anieli N., siłą wyciągał z łóżka i zaczął się nad nią pastwić. Staruszka jakimś cudem

W niewielkiej mazowieckiej wiosce Gościewicz ludzie żyją zgodnie z boskimi przykazaniami, ale przecież wszędzie znajdzie się ktoś, kto zakłóci błogi spokój. Kimś takim był Krzysztof P. (56 l.) – za kołnierz nie wylewał, a jak wypił, to czepiał się wszystkich bez powodu. – Znam Krzyśka dobrze, bo wypiło się z nim nieraz. Kiedy miał już dobrze w czubie, można się było po nim spodziewać wszystkiego – opowiada jeden ze znajomych 56-latka. Inni mieszkańcy wsi niechętnie o nim mówią.

Wspominają tylko jako człowieka, który potrafił przez bardzo długi czas czepiać się tych, z którymi miał na pieńku. A było ich wielu, bo on ciągle łaził po okolicy, zaczepił znajomych i obcych, namawiał, by się z nim napili i szukał zwady. W końcu ubzdurał sobie, że jego 87-letnia sąsiadka Aniela N. obmawiała go we wsi, a jako człowiek pamiętliwy – poprzysiągł jej zemstę.

W styczniową chłodną noc wracał do domu z libacji u kumpla, ale zamiast skręcić do siebie, poszedł pod dom pani Anieli. Kopnięciem otworzył furtkę i stanął pod jej drzwiami. Były zamknięte, a mieszkająca z niepełnosprawnym synem staruszka dawno już spała.

Wybił więc szybę w oknie, wczoł-

Pani Aniela (†87 l.) zginęła, bo morderca ubzdurał sobie, że rozpowiada plotki na jego temat

gał się przez nie do środka i jak upiór stanął nad łóżkiem rozbudzonej kobiety. Wyrwał jeszcze przewód telefoniczny ze ściany i zwlókł sąsiadkę na podłogę. Krzyczał przy tym, że musi się zemścić za rozpowiadanie po wiosce głupot na jego temat. Ona tłumaczyła furiatowi, że nic nie wie o plotkach. Błagała, by zostawił ją w spokoju. On jednak nie przestawał jej dręczyć. Szarpał i żądał przeprosin.

87-latka ostatkiem sił wyrwała się oprawcy i wybiegła na podwórko. Wzywała pomocy, ale wieś twardo spała i nikt nie słyszał błagań seniorki. Bandyta uderzał mdlejącą panią Anielę w głowę i plecy, aż w końcu wpadły mu w ręce widły i wbił je w klatkę piersiową sąsiadki. Po wszystkim spokojnie poszedł do swojego domu.

Martwą, leżącą na podwórku w kałuży krwi kobietę znalazł jej syn. Policjanci z Garwolina szybko namierzyli zabójcę. – Obgadywała mnie po okolicy i ludzie się ze mnie śmiali – miał powiedzieć śledczym. Proces o zabójstwo pani Anieli toczył się przed Sądem Okręgowym w Siedlcach. Przewodniczący składu sędziowskiego nie miał wątpliwości co do winy zabójcy, tym bardziej, że on sam przyznał się i okazał skruchę. Krzysztof P. został skazany na 15 lat pozbawieANDRZEJ WOŹNIAK nia wolności.

foto ANDRZEJ WOŹNIAK (3)

odnaleziono samochód żony leśniczego. Jak się okazało, zabójcy zabrali go, by uciec z miejsca zbrodni, a w lesie pod Piłą porzucili i także podpalili. Śledczy potrzebowali dwóch dni, by rozwikłać tę zagadkę. Sprawcami okazali się koledzy – 32-letni wówczas Michał K. z Wałcza (woj. zachodniopomorskie) i 37-letni Rafał S. z Piły (woj. wielkopolskie). Feralnego dnia zabrali noże, wsiedli na rowery i szukali ofiar.

Obaj mieli problemy finansowe.

21 marca 2012 r. późnym popołudniem stanęli przed leśniczówką Płociczno i zapukali do drzwi. Leśniczy był przyzwyczajony, że w jego zawodzie nieprzewidziani goście zdarzają się o każdej porze. Jego żona otworzyła i usłyszała pytanie o zakup drewna. Wpuściła nieznajomych do środka i, nie spodziewając się niczego złego, odwróciła się do nich plecami, by zawołać męża.

Wtedy padł pierwszy cios nożem…

Gdy pani Aleksandra leżała martwa w kałuży krwi, mordercy dopadali jej męża. Mężczyzna skonał na miejscu, a bandyci rozpoczęli plądrowanie leśniczówki. Wcześniej zabili psa. Jak potem wykazało śledztwo, zabrali z domu trzy sztuki broni myśliwskiej, naboje, 200 euro i 100 dolarów. Łupem nie cieszyli się długo. Ktoś widział ich na rowerach w okolicy miejsca zbrodni i policja wkrótce dotarła po nitce do kłębka. W sądzie Michał K. przyznał się, a jego starszy kompan do końca utrzymywał, że został wrobiony. Sąd nie miał jednak wątpliwości i obaj brutalni zabójcy zostali skazani na dożywotnie więzienie.

Małżonkowie Zdzisław i Aleksandra K. spoczywają na Cmentarzu Leśników w Dobrzycy, na tym samym, gdzie pochowano leśniczego i jego żonę, których w 1945 r. w tej samej leśniczówce zamordowali żołnierze Armii Czerwonej.

Dom, w którym dwa razy doszło do morderstwa, został w końcu zburzony.

MROK

POLSKA 17

18 POLSKA www.usa.se.pl

14-16 października 2023

Wstrząsające morderstwo w Żyrardowie.

Młody mężczyzna wykrwawił się na jezdni

Zastrzelony y c li u a n D

– Zgłoszenie wpłynęło do nas około godziny 5.10 – przekazała nam st. sierż. Patrycja Sochacka z żyrardowskiej policji. Jak dodała, reanimacja mężczyzny trwała kilkadziesiąt minut, jednak nie przyniosła skutku.

Na miejscu pracowała policja pod nadzorem prokuratora. Zbierano ślady, wykonywano czynności w celu wyjaśnienia okoliczności zdarzenia. Nasi reporterzy dostrzegli funkcjonariuszy, którzy z wykrywaczem metalu przeczesywali okolicę. Prawdopodobnie szukali naboi i łusek.

To, co usłyszeliśmy od mieszkańców Żyrardowa, mrozi krew w żyłach. – Podczas porannej kawy usłyszałem trzy strzały.

Wydawało mi się, że to petardy, dlatego nie wyszedłem nawet z domu. Dopiero kiedy dokończyłem picie kawy, zauważyłem, że na miejscu zaroiło się

od policji i służb medycznych – mówi nam jeden z okolicznych mieszkańców. Jak dodał, wokół zabitego mężczyzny zrobiło się zbiegowisko gapiów zainteresowanych tym, co się dzieje. – Ten zastrzelony leżał przy rowie burzowym na wjeździe do okolicznej firmy – wyjaśniał świadek.

Mieszkańcy Żyrardowa obawiają się o swoje życie. Jak mówią, to nie była pierwsza, tak brutalna, sytuacja w tej okolicy. Wcześniej miało dojść do bójki, w której omal nie zginął inny mężczyzna.

Jak przekazali nam mieszkańcy, zastrzelony 42-latek był im dobrze znany. Mówili, że zbrodnia może mieć związek z porachunkami gangsterskimi związanymi z narkotykami. Nieoficjalnie udało nam się ustalić, że mężczyzna w czwartkowy poranek miał najpierw zostać wyrzucony z auta, a następnie zastrzelony. W klatce piersiowej miał dwie rany po kulach.

PLIS, AGZ, WW

Komentarze, opinie i analizy ekspertów. Wielkie emnocje gwarantowane!

Ekipa „Super Expressu” oraz rozgłośni radiowych Eska i SuperNova będzie relacjonować dla Państwa powyborcze wydarzenia

Studio wyborcze „Super Expressu”

N foto MAREK KUDELSKI (5)

ajlepsi dziennikarze, doskonali eksperci, najnowsza technologia .

Przed nami pełen emocji wieczór wyborczy „Super Expressu”.

Kobieta rozpoznaje ofiarę

Wstrząsający widok na żyrardowskiej ulicy

foto PAWEŁ DĄBROWSKI

ramatyczne sceny na ulicy w Żyrardowie pod Warszawą. Jak mówią nam świadkowie tragedii, rankiem na ul.

Kilińskiego padły trzy strzały.

Jeden z nich okazał się śmiertelny. Jego ofiarą był 42-letni mężczyzna. Niewykluczone, że doszło do porachunków gangsterskich. Sprawę wyjaśnia policja pod nadzorem prokuratora.

Ciało mężczyzny przewieziono do zakładu medycyny sądowej

Będą relacje na żywo naszych reporterów ze sztabów wyborczych, analizy i komentarze gości do pierwszych, sondażowych wyników. Początek tego emocjonującego politycznego wieczoru już w niedzielę, 15 października, o godz. o 14:00. Oczywiście na naszym YouTubie oraz na stronie se.pl.

Stałych widzów „Super Expressu” nie trzeba przekonywać do naszych programów. Od tygodni kilkadziesiąt osób pracuje nad tym, by w ten emocjonujący polityczny wieczór otrzymali Państwo produkt najwyższej jakości. Przygotowaliśmy dwa studia, gdzie będą pokazywane m.in grafiki z sondażowymi wynikami. A grupa naszych najlepszych dziennikarzy na bieżąco będzie komentowała i tłumaczyła decyzje Polaków.

Wieczór wyborczy „Super Expressu” na żywo rozpocznie się w niedzielę, 15 października, punktualnie o 14:00.

W naszym studiu pojawią się ciekawi goście, którzy będą komentować i analizować wszystkie wydarzenia z wyborów 2023. Skomentują pierwsze sondażowe, wstępne wyniki. Połączymy się z naszymi dziennikarzami w sztabach wyborczych, by zobaczyć na żywo panującą w nich atmosferę i poznać pierwsze, gorące opinie polityków po tym, jak zakończy się cisza wyborcza i zostanie podany pierwszy sondaż Exit Poll. Nie zabraknie także pierwszych komentarzy ekspertów i politycznych powyborczych prognoz.

Już dziś zapraszamy. SARA OSIECKA

ła segment, pi Ku a. dn ra za le yk w ez ni st je da oz Joanna Op szawy ar W z ę si ła zi ad w ro yp w i a ał w to on wyrem

14-16 października 2023

www.usa.se.pl

GWIAZDY 19

Ma dom za

1,5 mlnzł

foto PAPARA69 (6), INSTAGRAM

Joanna Opozda (35 l.) powoli kończy urządza nie domu.

Ostatnio robiła zakupy w jednej z sieciówe k

Artystka nie zapomniała o zabawkach dla synka

Segment aktorki ma niewiele ponad 100 mkw.

Opozda wybierała m.in. wieszaki do przedpokoju

J

oanna Opozda (35 l.) od półtora roku jest samotną matką. W wywiadach wielokrotnie podkreślała, że cały ciężar opieki nad Vincentem (18 mies.) i jego utrzymanie spoczywa na niej. Wygląda jednak na to, że gwiazda doskonale odnalazła się w nowej sytuacji.

Nie tylko godzi macierzyństwo z pracą, ale zdążyła też ukończyć remont domu, który był spełnieniem jej marzeń. Od kilku dni mieszka w nowym

gniazdku, które cały czas urządza. Nie wybiera jednak drogich dodatków – Asia stawia na ekonomiczne rozwiązania.

Chwilę po rozstaniu z Antkiem Królikowskim (34 l.) aktorka znalazła sobie czasochłonne zajęcie – wiosną ubiegłego roku kupiła segment pod Warszawą i zajęła głowę jego remontem.

– Znalazłam moment dla siebie, żeby naładować energię, naładować baterie i nagrywam do was ze specjalnego miejsca. Z mieszkania, w które włożyłam wszystkie swoje oszczędności życia. To taka inwestycja moich marzeń.

Patrzę na ogródek, który na razie wygląda, jak duża piaskownica dla Vincenta, ale mam nadzieję, że tutaj w końcu zaznamy spokoju – mówiła w kwietniu ubiegłeCelebrytka go roku. kończy Na swoim profilu na urządzanie Instagramie Joanna kuchni pokazywała na bieżąco kolejne etapy remontu i urządzania czterech kątów. Przy okazji mogła zareklamować produkty,

które otrzymała w ramach współpracy z różnymi markami. A teraz wreszcie zamieszkała w nowym gniazdku pod lasem. Kilka dni temu przywitała stamtąd nawet swoich fanów. – Udało mi się przeprowadzić, nie było to proste. Wciąż jest wiele rzeczy do zrobienia. Mam problemy z hydrauliką, elektryką, nie mam internetu, ale cieszę się, że się udało – powiedziała w relacji.

Ostatnio spotkaliśmy aktorkę na zakupach. Opozda jeździła od sklepu do sklepu, by kupić kilka niezbędnych dodatków. Odwiedzała popularne sieciówki,

Baga żnik sam ocho du był zape łnio ny po brze gi

w których można znaleźć oryginalnie wyglądające rzeczy w rozsądnych cenach. Niestety, sama musiała dźwigać ciężkie torby… Według ustaleń „Super Expressu”, segment pod Warszawą, który kupiła Joanna, ma niewiele ponad 100 m kw. i kosztował ok. 800 tys. zł. Do tego trzeba dodać koszt remontu, który przy obecnych cenach można szacować na ok. 700 tys. zł. ZaradDD na ta Joanna.

Sama nosiła torby pełne zakupów

20 GWIAZDY www.usa.se.pl

14-16 października 2023

TAJEMNICA ŚMIERCI GWIAZDY

Był bożyszc

umarł samotn W 1985 roku zagrał w filmie „Sceny dziecięce z życia prowincji”

Dariusz Siatkowski był świetnym aktorem, który zmarł zdecydowanie za wcześnie

D

ariusz Siatkowski († 48 l.) za sprawą roli w dwóch częściach filmu „Kogel Mogel” na stałe wpisał się w historię polskiej kinematografii. Niestety, karierę aktora przerwała nagła śmierć. W 2008 roku media obiegła informacja, że przystojny gwiazdor nie żyje. Jego ciało znaleziono w hotelu w Turczynie pod Łodzią. Od tego zdarzenia mija właśnie 15 lat, a przyczyna śmierci Siatkowskiego nadal owiana jest tajemnicą.

foto ARCHIWUM FILMU/FORUM (2), WIKIPEDIA, EAST NEWS (5)

W 24-odcinkowym serialu telewizyjnym „Pogranicze w ogniu” Siatkowski wcielił się w porucznika Konrada Piątkowskiego

larnej komedii Gwiazdor w popu a Zawadę, wcielił się w Pawł enta przystojnego stud Solskiej si i ukochanego Ka Dariusz Siatkowski po ukończeniu Technikum Budowy Dróg i Mostów w Koszalinie, podjął studia na Wydziale Aktorskim w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej im. Ludwika Solskiego w Krakowie. Szybko dostrzeżono jego wielki talent. Aktor wystąpił w filmach „Tanie pieniądze”, „Sceny dziecięce z życia prowincji” oraz popularnym serialu „Pogranicze w ogniu”. Jednak to rola Pawła Zawady przyniosła mu największą popularność. Mimo ogromnej popularności Dariusz spo-

radycznie pojawiał się na ekranie.

Jak mówił w wywiadach, reżyserzy nie dawali mu szans. Wszystko z powodu roli Pawła Zawady, przystojnego studenta i ukochanego Kasi Solskiej z „Kogla-mogla”.

– Reżyserzy trochę boją się mnie obsadzać, bo ciągle kojarzę się wszystkim z Pawłem. Nie wiem, czy kiedykolwiek się od niego uwolnię – mówił w wywiadzie dla miesięcznika „Film”.

Obawy aktora niestety się sprawdziły. Po roli Zawady propozycje grania głównych ról pojawiały się coraz rza-

dziej, aż w końcu całkowicie przestały spływać. Pod koniec lat 90. aktor musiał zadowalać się epizodami i częściej można było go spotkać na deskach teatralnych niż na ekranach telewizorów.

Tajemnicza śmierć aktora

11 października 2008 roku Dariusz Siatkowski zmarł. Jego ciało znalazła sprzątaczka hotelowa. Tak nagłe odejście wywołało mnóstwo spekulacji... Mówiło się, że był uzależniony od narkotyków i miał słabość do alkoholu. – To bzdura! Darek nigdy nie poja-

SUPER

HISTORIA Naziści zgotowali więźniom piekło na ziemi

45. ROCZNICA WYBORU KARDYNAŁA KAROLA WOJTYŁY NA PAPIEŻA

POLAK

wybrany na Papieża • Kulisy wyboru papieża Polaka str. 2-3 • Tajemnice zamachu na Jana Pawła II str. 4 Projekt współfinansowany przez Kancelarię Prezesa Rady Ministrów

w ramach konkursu Polonia i Polacy za granicą 2023

foto WOJTEK ŁASKI/EAST NEWS

K

arol Wojtyła został wybrany na papieża 16 października 1978 roku w drugim głosowaniu konklawe po śmierci Jana Pawła I. Przyjął imię Jan Paweł II, nawiązując do swojego poprzednika. Było to wielkie zaskoczenie dla świata, ponieważ po raz pierwszy od 455 lat papieżem został ktoś spoza Włoch. Wybór Jana Pawła II miał ogromny wpływ na wydarzenia w Europie Wschodniej i w Azji w latach 80. i 90. XX wieku. Jego wizyty w tych regionach były inspiracją dla ludzi walczących o wolność i demokrację. Jan Paweł II prowadził także energiczne działania przeciwko komunizmowi i uciskowi politycznemu.

II SUPER HISTORIA www.usa.se.pl

HISTORIA

14-16 października 2023

45. ROCZNICA WYBORU KARDYNAŁA KAROLA WOJTYŁY NA PAPIEŻA

Polak

foto EAST NEWS (6), AFP/EAST NEWS, AP/EAST NEWS

SUPER

wybrany na papieża

T

o był wielki dzień (dzień wyboru papieża). Po 455 latach biskupem Rzymu nie wybrano Włocha.

Został nim Polak. Ku zaskoczeniu świata Kościół postawił na „słowiańskiego papieża”. Młody kardynał Karol Wojtyła, jako papież Jan Paweł II wkrótce miał odmienić oblicze ziemi. Nie tylko „tej ziemi”.

EWA JABŁOŃSKA

!

Pontyfikat Jana Pawła II zalicza się do najdłuższych.

Trwał 9666 dni. Papież Polak otworzył Watykan i papiestwo na ludzi. W czasie pontyfikatu odwiedził 135 krajów.

Do ojczyzny pielgrzymował siedem razy. te sło wa ob ieg ły Ha be mu s Pa pa m – czy telnic y h iac jęc św iat . Na zd ch ne go i Ży cia Ty go dn ika Po ws ze roko roz pis yw ały Wa rsz aw y, kt óre sze ża . pie się na d wy bo rem pa

Konklawe obradowało w Kaplicy Sykstyńskiej. Na ścianie głównej fresk Michała Anioła “Sąd ostateczny” z główną postacią Chrystusa – sędziego karzącego za grzechy, z Matką Bożą u boku (1541).

14-16 października 2023

www.usa.se.pl

SUPER HISTORIA III

PIERWSZY TAKI PAPIEŻ

Papież Polak pragnął jedności między chrześcijanami, był otwarty na ludzi innej wiary. Modlił się pod jerozolimską „Ścianą Płaczu” i ucałował Koran.

Karol Wojtyła był pierwszym papieżem jeżdżącym na nartach, wspinającym się po górach, pływającym kajakiem. Był też pierwszym Jan Paweł II beatyfikował Słowianinem, i kanonizował o wiele więcej który zasiadł osób niż jakikolwiek poprzedni na tronie papież. Ogłosił błogosławionymi Piotrowym. w sumie 1338 osób, To Polak Karol kanonizował 482 świętych Wojtyła, który podczas 51 uroczystości. przez blisko 27 lat był głową Kościoła katolickiego.

Oczywiście, papieżowi przysługuje też autorytet z tytułu tego, że jest przełożonym Kościoła Powszechnego.

Często wygłasza więc wskazówki dla wiernych, które nie mają mocy dogmatu: że Matka Boska umarła, bo była Św. Jan Paweł II człowiekiem. Przyjmuje – 264. papież się, że są to sformułowania w latach najlepsze, jakie można teraz 1978–2005. stworzyć.

Pontyfikat Jana Pawła II miał wpływ na całą Europę Wschodnią. W ciągu swojej posługi na tronie Piotrowym Jan Paweł II odbył 104 podróże. Wiele razy całował ziemię, po której nigdy przedtem nie stąpał żaden papież.

!

Bł. Jan Paweł I – 263. papież od 26 sierpnia 1978 do 28 września 1978.

!

Dwa miesiące po śmierci papieża, nazywanego od tej pory Janem Pawłem Wielkim, rozpoczął się proces beatyfikacyjny, a po uznaniu cudów za wstawiennictwem bł. Jana Pawła II proces kanonizacyjny. 27 kwietnia 2014 podczas uroczystej mszy św. na placu świętego Piotra, pod przewodnictwem papieża Franciszka, przy koncelebrze emerytowanego papieża Benedykta XVI, bł. Jan Paweł II został ogłoszony świętym i włączony w poczet świętych Kościoła katolickiego.

KULISY WYBORU PAPIEŻA POLAKA Dzięki staraniom kardynała Stefana Wyszyńskiego wybrano Karola Wojtyłę na papieża. Tak wynika z zapisków prymasa. Dzięki nim oraz biografowi prymasa, historykowi Peterowi Rainie poznajemy kulisy tego niezwykłego zgromadzenia kardynałów, zakończonego wyborem papieża Polaka.

Dziennik Wyszyńskiego ujawnia, jak istotna dla przyszłych wyborów była wizyta przedstawicieli Episkopatu Polski w Niemczech w dniach 20–25 września 1978 r.

W niedzielę po południu 24 września polscy

hierarchowie, prymas Stefan Wyszyński i kardynał Karol Wojtyła, zostali gorąco przyjęci w Moguncji: „Nabożeństwo w Katedrze celebruje Kard.

Wojtyła z Kard. Volkiem (Kard. Hermann Volk, biskup Moguncji, członek Kongregacji Nauki Wiary, przy. red.), koncelebrują Biskupi z delegacji i Sufragani Mogunccy. Kard.

Wojtyła wprowadził do Mszy Świętej, wyjaśniając charakter naszej rewizyty w N. Ja głosiłem słowo Boże – po niemiecku – poświęcone mojemu „Nauczycielowi” Bpowi Kettelerowi, który tutaj był biskupem i tu napisał „Die Arbeiterfrage” [„Kwestia

POLSKA OSTOJĄ KATOLICYZMU Właśnie wtedy niemieccy duchowni nabrali przekonania, że ostoją katolicyzmu w Europie, stanowiącego jedyną siłę zdolną powstrzymać ekspansję komunizmu, jest właśnie Polska. To przekonanie zaowocowało kilka tygodni później, podczas konklawe w październiku 1978 r., poparciem kardynałów dla kandydatury kardynała Wojtyły.

Także z pamiętnika Prymasa Tysiąclecia wiadomo, że właśnie on

w kluczowych momentach głosowania – gdy żaden z kandydatów nie był w stanie zbudować wyraźnej większości – spotykał się na osobności z kardynałami z Niemiec.

Później przedstawiciele krajów niemieckojęzycznych stali się silnym blokiem orędowników wyboru Karola Wojtyły na głowę Kościoła – i przechylili na jego korzyść szalę zwycięstwa. „Przed i podczas konklawe prymas Wyszyński pracował nad koalicją, która wybrała kardynała Wojtyłę na

robotnicza” – red.], która była moim wprowadzeniem do Studiów Społecznych. Po nabożeństwie przemawiał Kard. Hoeffner (Kard.

Joseph Hoeffner, arcybiskup Kolonii, przewodniczący Konferencji Episkopatu Niemiec, przyp. red.), który wspomniał o 25-leciu mojego aresztowania. (...) Powoli wracamy do zakrystii, wśród nieustannych oklasków, które b. dziwią Niemców.

Nie mają bowiem zwyczaju klaskania w Kościołach.

Wydaje się, że te oklaski najlepiej słychać w Moskwie” – czytamy w pamiętnikach Wyszyńskiego.

papieża” – wspominał biograf prymasa Peter Raina. „Gdyby ks. Kardynała wybrano, to proszę pomyśleć, czy nie przyjąć imienia Jana Pawła II. Byłoby to dobrze przyjęte przez włoską opinię publiczną.

Kardynał odpowiedział: myślałem o tym” – tak zanotował Wyszyński ostatnią rozmowę z Wojtyłą tuż przed tym, jak ten wygrał ostatnie głosowania, a z Watykanu na cały świat popłynął okrzyk „Habemus papam!”.

KONKLAWE CZAS ZACZĄĆ

Konklawe, które wybrało kardynała Karola Wojtyłę na papieża, rozpoczęło się 14 października 1978 roku. Wzięło w nim udział 111 kardynałów, w tym 18 z Europy Środkowo-Wschodniej.

W pierwszym głosowaniu, które odbyło się 14 października, żaden z kandydatów nie uzyskał wymaganej większości 2/3 głosów.

W kolejnych głosowaniach, które odbyły się 15 października, również nie udało się wyłonić nowego papieża.

W dniu 16 października, w siódmym głosowaniu, kardynał Wojtyła uzyskał 40 głosów. W ósmym i ostatnim głosowaniu, który odbył się o godzinie 16:30, uzyskał 99 głosów, co było liczbą dużo większą niż wymagane minimum. „Kard. Wojtyła systematycznie uzyskiwał przewagę 16 października W czasie homagium [znak hołdu i posłuszeństwa składany papieżowi przez kardynałów – red.] popłakaliśmy się obydwaj. (...) Co mogło wpłynąć na ten wybór? – Nie sposób odpowiedzieć. Być może, że obawa przed aktualnymi 3 kandydatami. Żadnego nie chciano.

Gdy wypłynęło nazwisko Kardynała Wojtyły – miało ono równe koleje w głosowaniach. Ale, gdy 3 kandydaci tracili głosy, zyskiwał kard. Wojtyła” – czytamy w zapiskach kardynała Stefana Wyszyńskiego.

O wyborze kardynała Wojtyły na papieża poinformował świat kardynał Pericle Felici, który ukazał się na lodżii Bazyliki św. Piotra o godzinie 18:18.

SKRAJNIE ANTYKOMUNISTYCZNY Wojtyła wybrany w 1978 roku papieżem mógł zrobić dla Polski dużo więcej niż ktoś, kto rzuca wolnościowe hasła podczas pasterki.

W raporcie na jego temat przesłanym do Politbiura w Moskwie wynika, że także polskie władze potwierdzały „skrajną antykomunistyczność” Wojtyły. O tym co słychać u niego w Rzymie

WALKA O RZĄD DUSZ KGB, świadoma, że papież nie opuści Polski nie tylko duchem, ale i nie zostawi bez wsparcia swoich niebezpiecznych dla ustroju znajomych, drążyła nadal sprawy Wojtyły, przesyłając kolejnych agentów.

Wszystko po to, by stale mieć informacje co słychać u Wojtyły w Rzymie.

Przed pierwszą papieską pielgrzymka do Polski w 1979 roku KGB liczyło się z próbą obalenia władzy.

Rosjanie wyobrażali sobie, że papież może otwarcie poprzeć działaczy KOR i podburzyć robotników do wystąpienia przeciw partii. Nic takiego się nie stało. Mimo to, w popielgrzymkowym raporcie KGB dotyczącym

KGB dowiadywała się zrazu przez agentów podpytujących w kręgu jego polskich przyjaciół.

Ale już w 1980 roku raporty do moskiewskiej centrali słali ludzie, którzy w Watykanie udawali Polaków zaangażowanych w ruch solidarnościowy.

Robili to także, w związku ze słabością papieża do młodzieży, podstawieni „studenci z Polski”.

sytuacji w Polsce, napisano, że komuniści przegrali walkę o rząd dusz.

W czasie pielgrzymki Jan Paweł II zyskał ogromną popularność wśród Polaków. Jego słowa i przesłanie były głęboko poruszające dla wielu osób.

Po pielgrzymce Kościół katolicki w Polsce stał się jeszcze silniejszy i bardziej wpływowy.Wystąpienia Jana Pawła II były często krytyczne wobec władz komunistycznych.

Jego słowa inspirowały Polaków do walki o wolność i demokrację.

Po pielgrzymce w Polsce rozpoczął się masowy ruch opozycyjny, który ostatecznie doprowadził do upadku komunizmu.

IV SUPER HISTORIA www.usa.se.pl

14-16 października 2023

PLAN BOGA, CZY PERFIDNY ZAMIAR KOMUNISTYCZNYCH SŁUŻB SPECJALNYCH

Jan Paweł II został ranny w brzuch, prawy łokieć i palec. Kula przeszła zaledwie o kilka milimetrów od głównej tętnicy brzusznej

Cztery dni po zamachu, w niedzielę 17 maja papież przemówił ze szpitalnego łóżka do wiernych za pośrednictwem radia

amach na swoje życie papież traktował mistów, w związku z niepraktykującym islamu Agcą, uznano za w kategoriach nieziemskich, zaliczając go do planu Boga. Zgadzał nietrafiony.

Odlot Alego się z zamachowcem, uważającym się za zeznań osób oskarżonych boskie narzędzie. W bułgarsko-enerdowsko- Niewiele w procesach o zabójstwo zaczyna -moskiewską historię zamachu, nad której się od stwierdzenia „jestem JezuChrystusem”. A tak właśrozwikłaniem pracowały setki specjalistów, sem nie rozpoczęło się przesłuchanie Ali Agcy w procesie z 1985 roku, po prostu nie wierzył.

13 maja 1981 roku Jan Paweł II jak zwykle objeżdżał plac przed Bazyliką św. Piotra w odkrytej toyocie przerobionej na papamobile. W tłumie wiwatujących był 23-letni płatny morderca, Turek Ali Agca. Kiedy pojazd z papieżem znalazł się przed zamachowcem, czekającym tuż za pierwszym rzędem gapiów, Jan Paweł II odwrócił się plecami.

Półautomatyczny browning kaliber 9 mm drgnął w rękach zabójcy. Agca chciał widzieć minę ofiary. Poczuć wagę chwili. Jak wtedy, w 1979 roku, kiedy zabił włoskiego dziennikarza Abdiego Ipekci. Musiał więc przeczekać kolejne okrążenie papieża.

Za drugim razem strzelił dwukrotnie, trzymając broń oburącz. Trafił w brzuch i prawe ramię. Trzymając jeszcze pistolet w górze, krzyczał „to nie ja!”. Powtarzał to ciągle, wleczony przez policję, walczącą z tłumem żądnym linczu.

Spisek goni spisek

Wyrok na Agcę wydany trzy miesiące po zamachu brzmiał: dożywocie.

Śledztwo z urzędu prowadził sędzia Ferdinando Imposimato, któremu zamachowiec bezskutecznie usiłował wmówić, że działał samodzielnie. Po roku starań skazaniec nagle zmienił zdanie.1 maja 1982 r. naprowadził sędziego Ilario Martellę na trop bułgarski. W świat poszła wiadomość: Agca zaczął sypać. Wsypał m.in. Sergieja Iwanowa Antonowa, szefa biura Balkan Air w Rzymie, Teodora Ajwazowa i Jelio Kolewa Wassiliewa, dyplomatów z ambasady Bułgarii w Rzymie, którzy „za mokrą robotę” mieli mu zapłacić 1,2 miliona dolarów. Zdradził też Martellemu sposób swojej niedoszłej ucieczki z Rzymu: bułgarskim tirem na dyplomatycznych numerach.

Drobiazgowe śledztwo potwierdziło wszystko, co wyjawił. Włoska komisja parlamentarna ujawniła zaangażowanie w zamach włoskich organizacji komunistycznych. Nie udało się jednak dowieść, że za wszystkim stał Kreml. Na hasło „Moskwa” świadkowie nabierali wody w usta. Wątek radykalnych isla-

mającym doprowadzić do skazania jego rzeczywistych mocodawców. W wyjaśnienia Agcy było dużo na temat nadciągającej apokalipsy, mnóstwo o Jezusie, nie mniej o aniołach w ludzkiej skórze i szczypta o cudach. Papież słuchał tego spokojnie. Szlag za to trafiał sędziego Ferdinanda Imposimato, przekonanego, że Agca celowo udaje szaleńca, chcąc unieważnić swoje wcześniejsze zeznania. Agca nie miał wyjścia.

Gdyby nie został Jezusem Chrystusem, jego matka i rodzeństwo nie pozostaliby przy życiu. Groźbę mieli przedstawić mu w trakcie wizyty bułgarscy sędziowie (agenci służb) Petkow i Ormankow. Grożono też włoskiemu sędziemu (Hilario Martellemu) prowadzącemu śledztwo. Po latach przyznały się do tego służby NRD, biorąc na siebie również działania dezinformacyjne, siejące wątpliwości wobec tropu bułgarskiego.

Enerdowscy agenci wskazali na zleceniodawcę w Moskwie. Zrobili to jednak tylko w prywatnej rozmowie z sędzią Imposimato, czego następnie nie potwierdzili.

Projekt współfinansowany przez Kancelarię Prezesa Rady Ministrów

w ramach konkursu Polonia i Polacy za granicą 2023

II był właśnie nim: papieżem, jak to ujął, wprowadzającym Kościół Chrystusowy w trzecie tysiąclecie także poprzez cierpienie.

27 grudnia 1983 roku Jan Paweł II odwiedził w więzieniu w Rzymie Agcę i długo z nim rozmawiał

Papież przebacza

Papież widział w zamachu Agcy coś więcej niż nieudane morderstwo polityczne. Na postać młodego zamachowcy patrzył jak na Judasza, bez którego nie mogłoby wypełnić się biblijne proroctwo o Mesjaszu. Wybaczył Alemu, lecząc jeszcze rany po jego kulach. „Czyjaś ręka strzelała, ale Inna Ręka prowadziła kulę” - przekonywał. Był pewny, że przed śmiercią ustrzegła go Matka Boska Fatimska, ponieważ strzały na placu św. Piotra padły w rocznicę jej objawień. Sanktuarium w Fatimie ofiarował pocisk, który przeszył mu ciało.

Pasjami czytał listy przysyłane przez Agcę do Watykanu, a w 1983 roku odwiedził go w więzieniu.

O kulisy zamachu nie zapytał. Po co?, dziwił się gdy o to pytano. Był przekonany, że zamach był wypełnieniem objawienia zwanego „trzecią tajemnicą fatimską”. Wspomniany tam „biskup w bieli, ginący od broni palnej”, zdaniem Jana Pawła

Jak „inna ręka” kule poniosła

Ali Agca strzelił do Jana Pawła II tylko dwukrotnie, ponieważ zaciął się spust pistoletu. Dwie kule wprawdzie ominęły ważne organy papieża, takie jak tętnica główna (zaledwie o kilka milimetrów), ale i wyrządziły zaskakująco dużo szkód. Zraniony został palec lewej ręki papieża, jego łokieć i brzuch. Jedną z kul znaleziono na podłodze papamobile, co oznacza, że nie mogła trafić nikogo więcej. Tymczasem w zamachu zostały ranne dwie turystki: młoda mieszkanka Jamajki, Rose Hall i 58-letnia Amerykanka polskiego pochodzenia, Ann Odre, która, co ciekawe, urodziła się w Wadowicach, tego samego dnia i miesiąca co papież.

Sporo zachodu przysporzyło specjalistom wyjaśnienie trajektorii lotu pocisków. Teoretycznie, strzelając do papieża znajdującego się w samochodzie, powyżej poziomu placu, zamachowiec nie mógł trafić kobiet stojących niżej od celu. Przyjęto, że jedną z przypadkowych ofiar trafił pocisk, który zranił papieskie ramię. Drugą dosięgnął ten, który przeszył papieski brzuch. Zagadką pozostaje, jak jedna z kul zawróciła, by wylądować na podłodze papamobile, gdzie znalazł ją Stanisław Dziwisz.

EWA JABŁOŃSKA

foto EAST NEWS (4)

ZAMACH na Jana Pawła II Z

13 maja 1981 roku strzały do Papieża-Polaka na Placu Świętego Piotra oddał Mehmet Ali Agca

SUPER

HISTORY 45TH ANNIVERSARY OF THE ELECTION OF CARDINAL KAROL WOJTYLA AS POPE

POLE

elected as Pope • Secrets of the assassination attempt on John Paul II p. 4 Project co-financed by the Chancellery of the Prime Minister as part of the Polonis and Poles abroad 2023 competition

photo WOJTEK ŁASKI/EAST NEWS

• The backstory of the election of Pope Pole pp. 2-3

K

arol Wojtyla was elected Pope on October 16, 1978, in the second vote of the conclave following the death of John Paul I. He took the name John Paul II, referring to his predecessor. This came as a great surprise to the world, as it was the first time in 455 years that someone from outside Italy had become pope. The election of John Paul II had a huge impact on events in Eastern Europe and Asia in the 1980s and 1990s. His visits to these regions inspired people fighting for freedom and democracy. John Paul II also led vigorous efforts against communism and political oppression.

II SUPER HISTORY www.usa.se.pl

HISTORIA

14–16 october 2023

45TH ANNIVERSARY OF THE ELECTION OF CARDINAL KAROL WOJTYLA AS POPE

Pole

photo EAST NEWS (6), AFP/EAST NEWS, AP/EAST NEWS

SUPER

elected as Pope

I

t was a great day (the day the Pope was elected). After 455 years, the Bishop of Rome was not elected an Italian. He became a Pole. To the world’s surprise, the Church set its sights on a „Slavic Pope.” The young Cardinal Karol Wojtyla, as Pope John Paul II, was soon to change the face of the earth. Not just „this earth.”.

EWA JABŁOŃSKA

!

th es e wo rds we nt Ha be mu s Pa pa m – th e ph oto s, In . rld aro un d th e wo Po ws ze ch ny an d rea de rs of Ty go dn ik wi de ly co ve red ich Ży cie Wa rsz aw y, wh pe po e th of on th e ele cti

John Paul II’s pontificate ranks as one of the longest. It lasted 9666 days. During this time, the Holy Father proclaimed more than 1,300 people blessed and canonized 480 saints. The Polish Pope opened the Vatican and the papacy to the people. During his pontificate, he visited 135 countries. He made seven pilgrimages to his homeland.

The conclave deliberated in the Sistine Chapel. On the main wall, Michelangelo’s fresco „The Last Judgment” with the main figure of Christ – the judge punishing sins, with the Mother of God at his side (1541)

14–16 october 2023

www.usa.se.pl

SUPER HISTORY III

THE FIRST SUCH POPE

before. The Polish Pope wanted unity among Christians and was open to people of other faiths.

He prayed at Jerusalem’s „Western Wall” and kissed the Koran.

Karol Wojtyla was the first pope to ski, climb mountains and kayak.

He was also the first Slav to sit on the throne of John Paul II beatified Peter. He was and canonized many more a Pole, Karol people than any previous Wojtyla, who pope. He declared a total of was head of 1,338 people blessed, and the Catholic canonized 482 saints Church for in 51 ceremonies. nearly 27 years.

Of course, the Pope also has authority by virtue of the fact that he is the superior of the Universal Church.

So he often gives instructions to the faithful that do not have the force of dogma: that the Mother of God died because she was St. John Paul II human. It is assumed – 264th pope from that these are the best 1978 to 2005 formulations that can be made now.

John Paul II’s pontificate had an impact on all of Eastern Europe. During his ministry on the throne of Peter, John Paul II made 104 trips.

Many times he kissed the ground where no pope had ever stepped

!

Blessed John Paul I – 263rd pope from August 26, 1978 to September 28, 1978

!

Two months after the death of the Pope, henceforth called John Paul the Great, the beatification process began, and after the recognition of miracles through the intercession of Blessed John Paul II, the canonization process began. On April 27, 2014, during a solemn Mass in St. Peter’s Square, presided over by Pope Francis and concelebrated by Pope Emeritus Benedict XVI, Blessed John Paul II was declared a saint and added to the list of saints of the Catholic Church.

BACKGROUND OF THE ELECTION OF THE POLISH POPE Thanks to the efforts of Cardinal Stefan Wyszynski, Karol Wojtyla was elected pope. This is according to the primate’s notes. Thanks to them and the primate’s biographer, historian Peter Raina, we learn the backstory of this extraordinary gathering of cardinals, culminating in the election of the Polish pope.

Wyszynski’s diary reveals how important the visit of representatives of the Polish Episcopate to Germany from September 20-25, 1978 was for the future election.

On Sunday afternoon, September 24, the Polish hierarchs, Primate Stefan

Wyszynski and Cardinal Karol Wojtyla, received a warm welcome in Mainz: „The service in the Cathedral was celebrated by Cardinal Wojtyla with Cardinal Volk (Cardinal Hermann Volk, Bishop of Mainz, member of the Congregation for the Doctrine of the Faith, ed.), concelebrated by Bishops from the delegation and the Sufragans of Mainz.

Cardinal Wojtyla introduced the Mass, explaining the nature of our visit to N. I preached the word of God – in German – dedicated to my „Teacher” Bp. Ketteler, who was bishop here and wrote

POLAND A HOTBED OF CATHOLICISM It was at this time that the German clergy became convinced that the mainstay of Catholicism in Europe, representing the only force capable of stopping the expansion of communism, was Poland.

This conviction resulted a few weeks later, during the conclave in October 1978, in the cardinals’ support for Cardinal Wojtyla’s candidacy.

Also from the diary of the Primate of the Millennium, it is known

that it was he who met in private with the German cardinals at key moments of the vote – when none of the candidates was able to build a clear majority.

Later, representatives of German-speaking countries became a strong bloc of advocates for the election of Karol Wojtyla as head of the Church – and tipped the balance in his favor. „Before and during the conclave, Primate Wyszynski worked on the coalition that elected Cardinal

„Die Arbeiterfrage” [„The Workers’ Question” – ed.], which was my introduction to Social Studies. After the service, Cardinal Hoeffner (Cardinal Joseph Hoeffner, Archbishop of Cologne, President of the German Bishops’ Conference, ed.) spoke, and mentioned the 25th anniversary of my arrest. (...) We slowly made our way back to the sacristy, amidst incessant applause, which b. surprised the Germans.

For they are not in the habit of clapping in churches. It seems that this applause is best heard in Moscow,” reads Wyszynski’s memoirs.

Wojtyla as Pope,” recalled the Primate’s biographer Peter Raina. „If Fr. Cardinal had been elected, think about whether to adopt the name of John Paul II. This would be well received by Italian public opinion. The Cardinal replied: I thought about it.” – This is how Wyszynski noted his last conversation with Wojtyla just before the latter won the final votes, and the cry of „Habemus papam!” flowed from the Vatican to the whole world.

CONCLAVE TIME TO BEGIN

The conclave that elected Cardinal Karol Wojtyla as Pope began on October 14, 1978. It was attended by 111 cardinals, including 18 from Central and Eastern Europe.

In the first vote, held on October 14, none of the candidates received the required two-thirds majority. Subsequent votes, held on October 15, also failed to elect a new pope.

On October 16, in the seventh vote, Cardinal Wojtyla received 40 votes. In the eighth and final vote, held at 4:30 p.m., he received 99 votes, far more than the required minimum. „Cardinal Wojtyla systematically gained the advantage on October 16 During the homagium [a sign of homage and obedience paid to the pope by cardinals – ed.] we both burst into tears. (...)

What could have influenced this election? – It is impossible to answer. Perhaps the fear of the current 3 candidates.

None were wanted. When the name of Cardinal Wojtyla surfaced – it had an equal turn in the votes. But, when the 3 candidates lost votes, Cardinal Wojtyla gained,” we read in the notes of Cardinal Stefan Wyszynski .

The election of Cardinal Wojtyla as Pope was announced to the world by Cardinal Pericle Felici, who appeared on the lodge of St. Peter’s Basilica at 6:18 pm.

EXTREME ANTI-COMMUNIST Wojtyla, elected pope in 1978, could have done a lot more for Poland than someone throwing around freedom slogans at a shepherdess. A report on him sent to the Politburo in Moscow shows that the Polish authorities also confirmed Wojtyla’s „extreme anti-communism.” The KGB at first learned about what was going on with

him in Rome through agents making inquiries in his circle of Polish friends. But as early as 1980, reports were sent to Moscow headquarters by people who pretended in the Vatican to be Poles involved in the Solidarity movement. This was also done, in connection with the Pope’s weakness for young people, by base „students from Poland.”

THE FIGHT FOR THE GOVERNMENT OF SOULS The KGB, aware that the Pope would not leave Poland not only in spirit, but also would not leave his friends dangerous to the system without support, continued to dig into Wojtyla’s affairs, sending more agents. All this in order to constantly have information on what was going on with Wojtyla in Rome.

Before the first papal pilgrimage to Poland in 1979, the KGB was counting on an attempt to overthrow the government. The Russians imagined that the pope might openly support KOR activists and incite workers to rise up against the party. Nothing of the sort happened.

Nevertheless, a post-

pilgrimage KGB report on the situation in Poland said that the communists had lost the battle for the government of souls.

During the pilgrimage, John Paul II gained enormous popularity among Poles. His words and message were deeply moving to many people. After the pilgrimage, the Catholic Church in Poland became even stronger and more influential.John Paul II’s speeches were often critical of the communist authorities. His words inspired Poles to fight for freedom and democracy.

After the pilgrimage, a massive opposition movement began in Poland, which eventually led to the fall of communism.

IV SUPER HISTORY www.usa.se.pl 14–16 october 2023

GOD’S PLAN OR THE PERFIDIOUS INTENT OF THE COMMUNIST SECRET SERVICE

on John Paul II T

he Pope regarded the attempt organizations in the attack. Howethey couldn’t prove Kremlin’s on his life from a celestial perspective, ver, involvement. Witnesses remained considering it a part of God’s plan. silent on the word „Moscow.” The thread of radical Islamists, consiHe agreed with the assailant who deemed dering Agca’s non-practicing Islam, himself a divine instrument. He didn’t was dismissed as misguided. believe the Bulgarian-Turkish-Moscow Flight of Ali conspiracy theory surrounding Few testimonies from individuals in murder trials begin with the assassination attempt, despite the efforts accused the statement „I am Jesus Christ.” of hundreds of specialists to unravel it.

Yet, this is exactly how Ali Agca’s On May 13, 1981, as usual, John Paul II was touring St. Peter’s Square in an open Toyota adapted as a papamobile. In the crowd of cheering people was a 23-year-old hired assassin, Turkish national Ali Agca. When the vehicle carrying the Pope came in front of the attacker, who was standing just behind the first row of onlookers, John Paul II turned his back. The semi-automatic Browning 9mm pistol quivered in the killer’s hands. Agca wanted to see the Pope’s expression, to sense the gravity of the moment. Just like in 1979 when he killed Italian journalist Abdi İpekçi. He had to wait for another round of the Pope’s vehicle. On the second attempt, he fired twice, gripping the gun with both hands. He hit the Pope in the abdomen and right arm. Holding the pistol aloft, he shouted, „It wasn’t me!” He repeated this incessantly while being dragged away by the police, fighting against the crowd eager for a lynching.

Conspiracy Follows Conspiracy

Agca’s sentence, issued three months after the assassination attempt, was life imprisonment. The investigation was led by Judge Ferdinando Imposimato, whom the assailant unsuccessfully tried to convince that he acted alone. After a year of efforts, the convict suddenly changed his stance. On May 1, 1982, he led Judge Ilario Martella to the Bulgarian trail.

The news spread: Agca began to spill information. He implicated, among others, Sergey Ivanov Antonov, head of Balkan Air’s Rome office, Theodore Ayvazov and Yelio Kolev Vassilev, diplomats from the Bulgarian Embassy in Rome, who were to pay him $1.2 million for the „wet work.”

He also revealed Martella the method of his failed escape from Rome: a Bulgarian truck with diplomatic plates.

Detailed investigations confirmed everything he disclosed. An Italian parliamentary commission revealed the involvement of Italian communist

interrogation began during the 1985 trial aimed at exposing the real masterminds behind the assassination attempt. Agca’s explanations delved into the impending apocalypse, discussions about Jesus, no shortage of talk about angels in human form, and a touch of miracles. The Pope listened calmly. However, it infuriated Judge Ferdinando Imposimato, who was convinced that Agca was deliberately feigning madness to invalidate his prior testimonies. Agca had no choice. If he hadn’t claimed to be Jesus Christ, his mother and siblings wouldn’t have survived. The threat had been presented to him during a visit by Bulgarian judges (secret service agents) Petkov and Ormankov.

Italian Judge Hilario Martelli, who led the investigation, was also threatened. Years later, the East German intelligence services confessed to this, taking responsibility for disinformation campaigns aimed at casting doubt on the Bulgarian lead. The East German agents indicated the instigator in Moscow, but only shared this pri-

Project co-financed by the Chancellery of the Prime Minister as part of the Polonis and Poles abroad 2023 competition

John Paul II was wounded in the abdomen, right elbow and finger. The bullet passed just a few millimeters from the main abdominal artery

Four days after the assassination attempt, on Sunday, May 17, the Pope spoke from his hospital bed to the faithful via radio

mentioned „bishop in white, killed by gunfire” was, according to John Paul II, him: the Pope, as he put it, leading the Church of Christ into the third millennium through suffering.

On December 27, How the „Other Hand” 1983, John Paul II Carried the Bullets visited Agca Ali Agca shot John Paul II only twice Rome in prison in and spoke with because the gun misfired. Although him at length the two bullets narrowly missed vital organs like the main artery (by mere vately with Judge Imposimato, and millimeters), they still caused surprilater retracted their statement. singly extensive damage. The Pope’s left finger, elbow, and abdomen were The Pope Forgives injured. One of the bullets was found The Pope saw something more than on the floor of the papamobile, indicaa failed political assassination attempt ting it couldn’t have hit anyone else. in Agca’s act. He looked at the young Curiously, two tourists were wounassailant as a Judas, without whom the ded in the attack: a young woman biblical prophecy about the Messiah from Jamaica named Rose Hall and wouldn’t be fulfilled. He forgave Ali a 58-year-old American of Polish while still nursing his wounds from descent named Ann Odre, who inteAgca’s bullets. „Someone’s hand fired restingly enough, was born in Wadothe shot, but Another Hand guided the wice on the same day and month as bullet,” he asserted. He was convinced the Pope. Explaining the trajectory that the Fatima Madonna protected of the bullets posed a challenge for him before death, as the shots in St. specialists. Theoretically, shooting Peter’s Square were fired on the anni- at a Pope in a car above the square, versary of her apparitions. He offe- the attacker shouldn’t have hit the red the sanctuary in Fatima the bul- women standing below. It was assumed that one victim was struck by let that pierced his body.

Passionately, he read the letters a random bullet that had injured the Agca sent to the Vatican and, in 1983, Pope’s arm. The other was hit by the visited him in prison. He never asked one that pierced the Pope’s abdomen. about the details of the assassina- The mystery remains as to how one tion attempt. Why bother? He wonde- of the bullets reversed its path to land red when asked. He believed that the on the papamobile floor, where it was attempt fulfilled the revelation known found by Stanisław Dziwisz. as the „third secret of Fatima.” The EWA JABŁOŃSKA

photo EAST NEWS (4)

ASSASSINATION ATTEMPT

On May 13, 1981, shots were fired at the Polish Pope in St. Peter’s Square

by Mehmet Ali Agca

„KOGLA MOGLA”

14-16 października 2023

www.usa.se.pl

czem kobiet

GWIAZDY 21

nie

W filmie „Sceny dziecięce z życia prowincji” Siatkowski zagrał Juliana S.

W filmie „Galimatias, czyli kogel-mogel II” Dariusz Siatkowski i Grażyna Błęcka-Kolska grali małżeństwo.

Prywatnie bardzo się lubili

BARBARA KURDEJ-SZATAN (38 l.)

NA BRAK PRACY NIE NARZEKA

Gra w dziewięciu sztukach na raz

Aktor został pochowany na cmentarzu przy ul. Gnieźnieńskiej w Koszalinie wił się w teatrze nietrzeźwy, nigdy nie zawalił żadnej próby, żadnego przedstawienia – grzmiał na łamach „Expressu Ilustrowanego” Bogdan Hussakowski, będący przez wiele lat dyrektorem Teatru im. Stefana Jaracza w Łodzi.

Przyczyna śmierci

Najczęściej podawaną przyczyną śmierci było przedawkowanie leków na zapalenie górnych dróg oddechowych, na które Siatkowski miał się skarżyć tuż przed śmiercią. Rodzina nigdy nie wydała oficjalnego oświad-

Aktor miał na swoim konice kilka rozbieranych scen

czenia w tej sprawie. Wiadomo, że sekcja zwłok została wykonana. Akta sprawy zawierały szczegółowe informacje o ostatnich godzinach życia aktora, ale nikt nie wie, co się z nimi stało. – Coś tu nie gra i nigdy nie grało – mówiła Katarzyna Łaniewska.

– Odszedł niespodziewanie w wieku 48 lat, w wieku najlepszym i dla aktora, i dla mężczyzny. Ciągle mamy w pamięci jego wyraziste role. Docenialiśmy je pospołu z publicznością i krytykami. Aktorzy o warunkach, jakimi był obdarzony, nie rodzą się

na kamieniu. Zostawił po sobie w teatrze puste miejsce. I choć czas płynie dalej, a życie nie znosi pustki, niełatwo będzie go zastąpić – takimi słowami pożegnali aktora Dyrekcja i Zespół Teatru im. Jaracza w Łodzi.

Mimo, że w ostatnich latach życia Siatkowski utracił status wielkiej gwiazdy, wiadomość o jego śmierci wstrząsnęła widzami, którzy na zawsze zapamiętają go z popularnej komedii.

Aktor został pochowany na cmentarzu komunalnym przy ul. Gnieźnieńskiej w Koszalinie.

TUMM, DAV

Po odejściu z „M jak miłość” Barba- nych spektakli – opowiada „Super ra Kurdej–Szatan (38 l.) ma ręce peł- Expressowi” Barbara Kurdej–Szatan. ne roboty. W tym miesiącu będzie Wbrew pozorom wszystko nie miał premierę spektakl „Superpro- jest aż tak trudne do opanowania. – Każdy spektakl, jeśli go nie dukcja, czyli Kręcimy Krzyżaków”, gdzie wciela się w kilka ról jednogram minimum miecześnie. To ósma sztuka z udziasiąc, to muszę przyłem aktorki, która jest na afiszu, najmniej wzrokowo a dziewiąta jest w przygotowaprzejrzeć scenariusz niu! Basia twierdzi, że dotąd nie dla przypomniezawiodła publiczności i nigdy nie nia. W przypadku pomieszały jej się dialogi. niektórych spekArtystka, mimo że ma do zapatakli mamy prómiętania wiele scenariuby wznowieniowe szy, doskonale sobie rano, a wiez tym radzi. czorem gra– Nie zdarzyło mi my właścisię jeszcze zapowy spektakl mnieć, albo – wyjaśnia pomylić artystka, tekstu. dla której Zawsze dziewiątą wiem, sztuką bęjaką sztudzie recital kę będę w formie grała daspektaklu nego dnia. połączony Mam podzielz otwarciem Barbara Kurdejność uwagi i na Małej Sceny -Szatan (38 l.) szczęście nie w warszawskim zapewnia, że nigdy łączą mi się Teatrze Komenie pomieszała teksty z różdia.

PAM dialogów foto MIESZKO PIĘTKA/AKPA

22 GWIAZDY www.usa.se.pl

14-16 października 2023

Rolą Dorotki w „Przyjaciółkach” zaskarbiła sobie przed laty ogromną sympatię widzów. Kilka lat temu zdecydowała się rozstać z produkcją, okazuje się jednak, że jej bohaterka nie powiedziała jeszcze ostatniego słowa, Agnieszka Sienkiewicz zapowiedziała bowiem niedawno, że ponownie się w nią wcieli.

Co przekonało aktorkę, by wrócić?

– Dwa lata temu pożegnała się pani z serialem „Przyjaciółki”.

Spodziewała się pani, że pojawi się jeszcze okazja, by wrócić na ten plan?

– Owszem, liczyłam się z taką możliwością. W końcu nie zamykałam za sobą tych drzwi w jakiś drastyczny sposób. Ustaliliśmy z produkcją, że nie będziemy mojej bohaterki uśmiercać, a Dorotka po prostu wyjedzie. Została więc zostawiona pewna furtka, która mogłaby umożliwić jej kiedyś powrót. Potrzebowałam jednak dłuższej przerwy, żeby móc w swoim życiu zawodowym zrobić miejsce na inne przedsięwzięcia, zarówno teatralne, jak i telewizyjne. Telefon od produkcji pojawił się we właściwym momencie. Pewnie, gdyby zadzwonił rok temu, nie zdecydowałabym się na powrót do „Przyjaciółek”.

Byłam wtedy pochłonięta innymi projektami, a że ta propozycja pojawiła się teraz, uznałam, że to dobry moment, wracam więc z dużą przyjemnością. Tym bardziej, że mam do tej pracy i ekipy ogromy sentyment. Poza tym dawno już nie grałam z tak mocnym komediowym sznytem, dlatego powrót do tak kolorowej bohaterki był czystą przyjemnością.

– W jednym z wywiadów przyznała pani, że w ostatnim czasie potrzebowała pani bardziej dramatycznych ról. Teraz jednak, jak sama przyznaje, z chęcią wraca do tak komediowej postaci, jak Dorotka. Taki repertuar jest pani jednak bliższy?

– Na pewno w jakiejś mierze ciągnie mnie w stronę dramatu. W tej materii mogłam się ostatnio spełnić chociażby na planie serialu „Bracia”, gdzie miałam do zagrania rolę niezwykle trudną pod względem emocjonalnym i muszę przyznać, że bardzo mi się to podobało, bo mogłam się świetnie zrealizować jako aktorka. Komedia też jest mi bliska, i to nie tylko na ekranie, bo jestem również związana z teatrem Kwadrat, którego repertuar jest przecież w dużej mierze komediowy. Myślę, że mam w sobie chyba jakąś lekkość potrzebną do takich ról, ale nie znaczy to, że nie mierzę się chętnie i z cięższym materiałem.

– Domyślam się, że powrót po tak długiej przerwie na plan, na foto GAŁĄZKA/AKPA (2)

Przeczytaj cały wywiad na stronie

se.pl

TO DOBRY CZAS NA POWRÓT

którym spędziło się aż dekadę, musiał być bardzo emocjonalny.

– Rzeczywiście, pracowałam tu 10 lat! Wracając, czułam oczywiście ogromną radość, a ekipa przyjęła mnie bardzo ciepło.

Zresztą wiedziałam, że mnie tam wyczekują i przebierają nogami, co było dla mnie niezwykle miłym uczuciem. Na planie miałam poczucie, jakby nic się przez ten czas nie zmieniło.

Mamy nową panią reżyser, jest też kilka nowych osób w ekipie, w większości jednak skład pozostał niezmieniony. To ma dla mnie duże znaczenie, ponieważ miejsce pracy tworzą przede wszystkim ludzie.

– Trudno było pani po takim czasie na nowo wejść w skórę serialowej Dorotki? I czy dziś patrzy pani na nią inaczej?

– Na pewno przy pracy nad nowymi odcinkami towarzyszy nam założenie, że w mojej bohaterce zaszły pewne zmiany i stopniowo będą one coraz bardziej widoczne, trochę jak z obieraniem kolejnych warstw cebuli.

W końcu minęły 2 lata, w życiu Dorotki musiało się więc sporo w tym czasie wydarzyć, a nowe doświadczenia często sprawiają, że człowiek w jakiś sposób się zmienia, nawet jeśli na pierwszy rzut oka wszystko wydaje się takie samo. Niemniej, rzeczywiście śmiałam się przed wejściem na plan, że nie jestem pewna, czy jeszcze potrafię tę Dorotkę w sobie odnaleźć, na co od dziewczyn z charakteryzatorni usłyszałam: „Aga, załóż te szpilki, dodaj ten swój drobny truchcik i chichot, i gotowe” (śmiech). I miały rację.

Okazuje się więc, że to trochę jak jazda na rowerze. Po 10 latach intensywnego grania tak wyrazistej postaci te charakterystyczne cechy Dorotki wcale nie tak trudno gdzieś w pamięci odkopać.

– Po odejściu z serialu dostawała pani wiele głosów od widzów tęskniących za pani bohaterką i liczących na jej powrót. Jakie to dla aktora uczucie widzieć, jak lubianą postać się stworzyło?

– To rzeczywiście jest bardzo przyjemne, przecież o to w naszej pracy chodzi. Najważniejsze, żeby widz chciał nas oglądać, takie wiadomości od fanów

są więc niezwykle łechcące i jestem im za to bardzo wdzięczna.

Co oczywiście nie zmienia faktu, że sama podejmuję decyzje dotyczące mojej drogi zawodowej.

Choć zawsze uważałam, że to ja decyduję o tej ścieżce i nie kieruję się w swoich wyborach głosami innych, to muszę przyznać, że te wszystkie wiadomości ze wsparciem są szalenie miłe.

– Co, pani zdaniem, stoi za fenomenem pani bohaterki, która tak bardzo zapadła widzom w pamięć?

– Myślę, że odpowiedź wcale nie jest trudna. Dorotka jest po prostu kobietą, którą każda z nas chciałaby czasem być - robi co chce, idzie po swoje, ma w sobie odwagę i tupet, by walić prawdę prosto w oczy. Nie przejmuje się konwenansami i formami grzecznościowymi, które życie nam narzuca. To właśnie one sprawiają, że tak wiele z nas czasem powstrzymuje się, żeby mówić, nosić i robić to, co naprawdę chce. Myślę, że w tym właśnie tkwi sekret Dorotki i dokładnie tym ujęła widzów.

– Serial od lat pokazuje, co znaczy siła kobiecej solidarności, o której bardzo często mówią też w ostatnim czasie gwiazdy.

Czy pani zdaniem współczesne Polki zdają egzamin z kobiecej solidarności?

– Ja podchodzę do tego trochę inaczej, bo muszę przyznać, że nie do końca jest zwolenniczką samego sformułowania „kobieca solidarność”. Uważam, że można się solidaryzować w jakiejś sprawie czy w imię konkretnej idei, ale nie z powodu płci. Dla mnie ważne są sprawy, o które kobiety walczą, często właśnie ramię w ramię. Dlaczego jednak z tej walki wykluczać mężczyzn?

Myślę, że jeśli są fajnymi i mądrymi partnerami, to również powinni się do niej przyłączyć.

Dobrym przykładem jest choćby mój mąż, który solidaryzuje się z kobietami we wszystkich ważnych dla nich sprawach. Myślę, że płeć nie powinna nas w takich kwestiach dzielić.

Rozmawiała Aleksandra Pawłowska

CZWARTEK 15.10 POLSAT

PRZYJACIÓŁKI

14-16 października 2023

ROZMAITOŚCI 23 foto DREAMSTIME

www.usa.se.pl

e i n a z c u a N e i n a w y w o h c y w a D zień nauczyciela jest nie tylko okazją do wyrażenia uznania i wdzięczności wychowawcom i nauczycielom, ale także do ogólnego zastanowienia się nad funkcjonowaniem systemu kształcenia i wychowania przyszłych pokoleń. Podobnie jak w wielu innych dziedzinach życia także w szkolnictwie przyjęte są założenia i zasady, które ustalają i wytyczają kierunki i metody postępowania.

Najpierw wypada zauważyć, że sama nazwa „Dzień Nauczyciela” wskazuje pole działania i ogranicza je do uczenia. To tak, jakby matka tłumaczyła dziecku, kto w rodzinie jest kim i jaką funkcję pełni, a uczyła stosownych sposobów zwracania się do poszczególnych członków rodziny i życia w jednej rodzinnej wspólnocie. Nauczyciel bowiem nie tylko podaje informacje do przyswojenia przez uczniów, ale przekazuje własną mądrość i osobiste życiowe doświadczenie, jak całą zdobytą wiedzę wykorzystywać w życiu dla osobistego rozwoju i dla funkcjonowania i rozwoju społeczności, w której żyje.

Mimo że wychowankowie czyli dzieci i młodzież bezpośrednio i na co dzień zależą od wychowawcy - nauczyciela, to jednak nie wszystkie prawa wychowawcze należą do niego. Są bowiem przed nim trzy wspólnoty, które określają kierunki wychowawcze.

Pierwszą jest rodzina, szczególnie rodzice tego konkretnego ucznia.

Oni są jego nauczycielami i wychowawcami. Ich głos, a przede wszystkim ich uczucia miłości i radości docierają do dziecka, kiedy jeszcze ono jest pod sercem matki. To oni uczą, jak stawiać pierwsze życiowe kroki, by nie upaść. A gdy dziecko upadnie - uczą, jak się podnosić.

Drugą wspólnotą wychowawczą jest wspólnota duchowa - wyznawana przez rodziców wiara ze swoimi religijnymi praktykami i strukturami. Rodzice bowiem mają prawo przekazać własnemu dziecku całe posiadane bogactwo ducha i serca: wszystko, co oni sami uważają za najcenniejsze i godne przyswojenia przez potomków.

Trzecią wspólnotą, tworzącą struktury wychowawcze na wszystkich poziomach jest administracja państwowa. Najważniejsze oso-

by w państwie są wybrane przez obywateli, czyli rodziców. Mogą też zostać przez nich odwołane, jeśli nie będą organizować takich systemów i struktur wychowania i nauczania, które zadowolą rodziców.

Nierzadko się zdarza, że wychowanie szkolne nastawiona jest na oderwanie dzieci od rodziców i przemycanie treści, uważanych przez rodziców za niemoralne oraz ideologii, jakich sobie rodzice nie życzą.

Towarzyszy temu nieraz marginalizowanie tematów duchowych i religijnych, a nawet sama nauka religii w szkołach jest przesuwana na drugi plan.

Prawdziwe wychowanie ma na celu kształtowanie osoby ludzkiej w kierunku osiągania takich wartości duchowych, które pozwolą osiągnąć życiowy cel życia każdego pojedynczego człowieka na ziemi. W chrześcijaństwie jest nim zbawienie i szczęście wieczne. Równocześnie jest wychowywany dla dobra tych społeczności, których człowiek jest członkiem i w których obowiązkach, gdy dorośnie, będzie brał udział.

Do rodziców należy stworzenie takiej atmosfery rodzinnej, przepojonej miłością i szacunkiem dla

Boga i ludzi, która będzie sprzyjać osobistemu i społecznemu wychowaniu dzieci. Dlatego rodzina jest pierwszą szkołą cnót społecznych, potrzebnych wszelkim społecznościom. Szczególnie zaś w rodzinie chrześcijańskiej, ubogaconej łaską i obowiązkami sakramentu małżeństwa, należy już od najwcześniejszego wieku uczyć dzieci zgodnie z wiarą na chrzcie otrzymaną poznawania i czci Boga, a także miłowania bliźniego. Tam też doświadczają one najpierw zdrowej społeczności ludzkiej i Kościoła.

W szczególny sposób obowiązek wychowawczy należy do Kościoła.

Ma on zadanie wspomagania wierzących, aby mogli osiągnąć pełnię życia w wierze. Jest on zatem obowiązany dawać takie wychowanie, dzięki któremu całe życie swoich członków będzie przepojone duchem wiary. Kościół równocześnie winien udzielać swej pomocy wszystkim ludziom do zdobywania pełnej doskonałości ludzkiej osoby, dla dobra również ziemskiej społeczności i w budowaniu świata bardziej ludzkiego.

Do zadań struktur państwowych należy popieranie różnymi sposobami wychowanie młodzieży,

a więc obowiązków i praw rodziców oraz innych, którzy mają udział w wychowaniu. Państwo winno dbać, aby wszyscy obywatele mogli osiągnąć odpowiedni poziom kultury i aby byli należycie przygotowani do wykonywania obowiązków i praw państwowych. Samo więc państwo winno zabezpieczyć prawo młodzieży do odpowiedniego wychowania szkolnego, czuwać nad zdatnością nauczycieli i wysokim poziomem nauki, troszczyć się o zdrowie wychowanków i w ogóle doskonalić całą organizację szkolnictwa Nauczyciele pracują ze świadomością, że to od nich najbardziej zależy, aby szkoła, szczególnie katolicka, mogła urzeczywistniać swoje zamierzenia i przedsięwzięcia. Dlatego przygotowują się ze szczególną troską do pełnienia swojego zadania, zdobywając także odpowiednie tytuły naukowe oraz opanowując metody wychowawcze, odpowiadające zdobyczom bieżącej doby. Związani wzajemną życzliwością i współpracą dają uczniom świadectwo tak nauczaniem jak i stylem życiem.

Współpracują zaś przede wszystkim z rodzicami wychowanków.

OJCIEC JERZY KARPIŃSKI

24 ROZMAITOŚCI www.usa.se.pl

Jej Wysokość 14-16 października 2023

NIE BEZ KOZERY NAZYWANA JEST KRÓLOWĄ JESIENI – TO NAJBARDZIEJ CHARAKTERYSTYCZNE WARZYWO TEJ PORY ROKU. JEST NISKOKALORYCZNA, LEKKOSTRAWNA

DYNIA Adrianna Ewa Stawska

I BOGATA W SKŁADNIKI ODŻYWCZE,

SAŁATKA z pieczonej dyni

A DO TEGO MOŻNA JĄ W KUCHNI WYKORZYSTAĆ NA WIELE RÓŻNYCH

Proste składniki i niebiański smak ukojenia

SPOSOBÓW

 1,75 kg pozbawionej pestek

GULASZ WOŁOWY Z DYNIĄ Jednogarnkowa potrawa to oszczędność czasu i bogactwo smaku w jednym  2 drobno posiekane cebule  2 łyżki (30 ml) oliwy z oliwek  2 kg wołowiny gulaszowej  2 ząbki czosnku, drobno posiekane  2 łyżeczki (10 ml) suszonego oregano  2 łyżeczki (10 ml) suszonego tymianku  1 liść laurowy  3 szklanki (750 ml) bulionu wołowego  1 szklanka (250 ml) czerwonego wina  2 łyżki (30 ml) koncentratu pomidorowego  3 łodygi selera, pokrojone na kawałki  3 ziemniaki, obrane, pokrojone na kawałki  2 szklanki (500 ml) obranej dyni pokrojonej w kostkę  5 marchewek, obranych i pokrojonych w kawałki  sól i pieprz

W dużym garnku na oliwie podsmaż cebulę. Dodaj pokrojone w kostkę mięso i obsmaż go z obu stron na rumiano. Dopraw solą i pieprzem. Dodaj czosnek, . Każdemu się uda

.. Wymaga więcej pracy

oregano, tymianek, liść laurowy, bulion, wino i koncentrat pomidorowy. Przykryj i gotuj na wolnym ogniu przez 2 godziny lub do miękkości. Dodaj warzywa. ... Trzeba się postarać

Przykryj i gotuj na wolnym ogniu, aż warzywa będą miękkie, około 45 minut.

Podaj w wydrążonej dyni.

Trudność: ..

Więcej przepisów znajdziesz na

dyni piżmowej pokrojonej na kawałki o grubości 2 cm  2 łyżki oleju  sól i pieprz  1/4 szklanki miodu  2 łyżki octu balsamicznego  1 łyżka oliwy  150 g sera feta

Dynie skrop olejem, przyprawa solę i pieprzem. Rozłóż na blasze wyłożonej papierem do pieczenia. Piecz przez 20 minut w temp. 250 st.

Zmiksuj miód, ocet balsamiczny i oliwę. Polej tym sosem upieczoną, gorącą dynię. Wymieszaj. Ułóż na półmisku.

Przed podaniem posyp pokruszonym serem feta..

Trudność: ..

QUICHE Z DYNIĄ I TWAROGIEM Elegancka przystawka lub danie główne zachwyca eksplozją smaków

 250 g kruchego ciasta, gotowego  100 g pieczonej dyni  100 g wędzonego twarogu  3 jajka  1/3 szkl. śmietany 18 proc.  sól i pieprz  2 łyżki parmezanu

Formę wyłożyć ciastem, nakłuć widelcem, obciążyć suchym ziarnem fasoli i piec przez 15 minut w temp. 180 st. Na podpieczone ciasto wyłożyć kawałki pieczonej dyni, okruchy wędzonego twarogu. Zalać mieszaniną jajek i śmietany przyprawionych solą oraz pieprzem. Posypać parmezanem.

Wstawić do piekarnika i piec przez 25 minut.

Trudność: ..

foto SHUTTERSTOCK (4)

14-16 października 2023

www.usa.se.pl

Izabela Zabielska (21 l.) nie ukrywa, że jest lesbijką:

ROZMAITOŚCI 25

Kocham tylkokobiety I Izabela Zabielska wyznaje, że w parze z seksem muszą iść odpowiednie emocje

zabela Zabielska (21 l.), wokalistka oraz influencerka nie ukrywa, że jest lesbijką. W związkach była jedynie z kobietami. Do mężczyzn nigdy jej nie ciągnęło. Mimo że nie raz hejtowano ją za oryginalny sposób bycia i orientację seksualną, jest dumna z siebie i z tego kim jest.

Piękna wokalistka nie czeka aż dziewczyna ją poderwie.

Nie ma problemu z tym, by zrobić pierwszy krok

Iza jest barw ną postacią w świecie show–biznesu. Jej znakiem rozpoznawczym jest wyra-

zisty makijaż i nietuzinkowy styl ubierania się. Nie sposób przejść obok niej obojętnie. Coraz częściej gości na eventach i wydarzeniach muzycznych. Zamierza też wystartować w preselekcjach do najbliższej Eurowizji. Dała się poznać dzięki takim utworom jak „Czy ty mnie jeszcze kochasz”, „Inspiracje” czy „Bezsens”.

Seks wiąże się dla niej z emocjami

– Teraz seks w moim życiu nie istnieje. Obecnie jestem singielką. Od pewnego czasu nie mam partnerki. Kiedy jednak jestem w związku, dla mnie w relacji ważna jest również sfera emocjonalna. Seks jest oczywiście fajny, ale jest mniej istotny niż same emocje. Bardziej cenię randki, romantyczne chwile, bliskość samą w sobie, niż sam stosunek

Mężczyźni ją nie interesują

– Jestem stuprocentową lesbijką. Zawsze byłam w związkach tylko z kobietami, choć gdy miałam 13 lat przeżyłam fascynację chłopakiem, ale nie doszło między nami do zbliżenia. Trzymaliśmy się jedynie za ręce. Prawdziwe związki miałam tylko dwa z kobietami.

Jest mi dobrze z moją orientacją seksualną i nigdy nie chciałam tego zmieniać. Akceptuję siebie w pełni i jestem dumna z tego, kim jestem. Jest mi dobrze z samą sobą, z moimi wartościami i przekonaniami.

Gdybym miała wybór, nie zmieniłabym tego – wyznaje wokalistka. Iza przyznaje, że fascynacja

drugą osobą jest istotna, by mogła się nią zainteresować również w sferze seksualnej. – Od drugiej osoby musi bić jakaś magia. I to wcale nie chodzi o urodę, żeby była nieziemsko piękna czy wystrojona. Zwracam uwagę na to jak dziewczyna się porusza, w jaki sposób rozmawia, gestykuluje.

Podnieca mnie, kiedy spotykam kobietę i nie mogę przestać na nią patrzeć – zdradza Iza. – Często rozpoznaję dziewczyny, które nie są heteroseksualne. Jeśli jest się osobą homoseksualną, to ma się tzw. gay radar. Kiedyś jednak się pomyliłam. Bardzo spodobała mi się dziewczyna.

Intuicja podpowiadała mi, że ona też lubi dziewczyny, ale okazało się, że jest hetero, więc nie zawsze się to sprawdza – dodaMARTYNA ROKITA je gwiazda.

foto NIEMIEC/AKPA, WOJTALEWICZ/AKPA

REKLAMA

NOWY JORK

– mówi „Super Expressowi” Izabela Zabielska.

TWOJA ULUBIONA GAZETA TERAZ TAKŻE W WERSJI NA KOMPUTER, TABLET LUB TELEFON

POBIERZ E-WYDANIE Z

USA.SE.PL

26 ROZMAITOŚCI www.usa.se.pl

14-16 października 2023

Piot r Kraś ko był szef em i prow adzą cym „Wiadom ości ”

TYLE ZARABIAJĄ PREZENTERZY

Wyciekły zarobki GWIAZD TVP

65tys.

– Beata Tadla (48 l.) – otrzymyWycie kły zarobk i Jak podaje Onet.pl, Danuta Holewała nieco ponad 45 tysięcy AdamMichał oraz l.)

(55 cka dziennajwiększych złotych. Zaś Hanna Lis najdziś są którzy nikarskich gwiazd czyk (51 l.), (53 l.) zarabiała około erami prezent jszymi ważnie się Jak telewizji!

35 tysięcy złotych. otrzymy mają okazał o pensje „Wiadomości”, – Telewizja Polmiezł tys.

47 i 50 kolejno wać ch prowa dzący informuje, że ska faktury. ane wystawi „Wiad omości” sięcznie za obecnych stawki umowę stałą mają wo Dodatko nawet sięgają nterów e z e r p znie. miesięc zł. kilkud ziesię - na 5–10 tys. mości”, „Wiado telewidla i wydatk Takie złociu tysięcy wzroo pomim Jak . nowym niczym tych miesięcz- zji nie są iwskaźn stu zmiesięc średnie śmy, ustalili przez nie. TVP są , inflacji ka „Wiazących prowad lata bardzo ne pensje ższy m hojnie nagra- domości” zawsze sięgały kil- na ni ie od poziom . złotych tysięcy dzała swoje kudziesięciu odzewynagr iczęstotl od zależało o Wszystk ksze najwię ząprowad nia na się li pojawia n a z w i s k a . wości w jakiej zatrud cych 2015 w my ustaliliś Jak . ekranie jeden m Numere nianych przed na liście zarobków roku Piotr Kraśko – szef i pro2 016 r ok iem potraości” „Wiadom y wadząc jest w ostatn ich latach – informuje nas tysięcy 65 nawet zdecydowanie Piotr Kraś- fił zarobić TUMM TVP. dna podwła Jego znie. miesięc ko (52 l.).

Dan uta Hole cka jest obec nie szef ową i prow adzą cą „Wiadom ości ”

50tys.

foto PODLEWSKI/AKPA, GAŁĄZKA/AKPA

SOBOTA

ITVN 1:30 Dobra robota - program rozrywkowy 2:00 Uwaga! - magazyn interwencyjny 2:15 Magiel Towarzyski 20 - magazyn 2:50 39 i pół 3 - serial komediowy 3:35 39 i pół 3 - serial komediowy 4:20 39 i pół 3 - serial komediowy 5:05 Kuchenne rewolucje 27 - program kulinarno-rozrywkowy 5:50 Prawo Agaty 6 - serial obyczajowy 6:35 Prawo Agaty 6 - serial obyczajowy 7:20 Prawo Agaty 6 - serial obyczajowy 8:05 DeFacto 4 - program informacyjny 8:30 DeFacto 3 - program informacyjny 8:55 Doradca smaku - program kulinarny 9:00 Dzień Dobry TVN - magazyn 12:05 Nowa Maja w ogrodzie 2 - program ogrodniczy 12:30 Co za tydzień - program rozrywkowy 12:50 Doradca smaku - program kulinarny 13:00 Fakty - program informacyjny, live 13:25 Zakup kontrolowany 36 - program motoryzacyjny 14:15 Usta Usta 4 - serial obyczajowy 15:05 Usta Usta 4 - serial obyczajowy 15:55 Dziewczyny z Hollywood - program rozrywkowy 16:05 Kobieta na krańcu świata 14 - program obyczajowy 16:30 Rzeczy, których nie nauczył mnie ojciec 2 - program obyczajowy 16:55 Pojedynek na podróże - program lifestylowy 17:40 Totalne remonty Szelągowskiej 6 - program rozrywkowy 18:25 Zakup w ciemno - program rozrywkowy 19:10 Jestem z Polski 12 - program lifestylowy 20:00 Fakty - program informacyjny 20:25 Pogoda 20:35 Uwaga! - magazyn interwencyjny 20:55 Doradca smaku - program kulinarny 21:00 Top Model 12 - program rozrywkowy 22:15 Dobra robota - program rozrywkowy

22:50 Pati - serial kryminalny 23:35 Młodość na zamówienie 2 - program lifestylowy 0:00 Matki, córki, przyjaciółki - program lifestylowy 0:25 Kubańska klasyka Patryka Mikiciuka - program motoryzacyjny 0:50 Magiel Towarzyski 20 - magazyn

POLSAT 1 0:00 Nasz Nowy Dom, odc.231 0:45 Górale, odc.149 1:10 Rolnicy - Tak się żyje u nas na wsi, odc.106 1:30 Święty, odc.276 1:55 Święty, odc.277 2:20 Ślubne pogotowie Izabeli Janachowskiej, odc.13 3:10 Świat według Kiepskich, odc.560 Ciasteczka wujka Booble’a 3:35 Daleko od noszy, odc.164 Upiorny duch prywatyzacji 4:00 Na ratunek 112, odc.813 Zabił moja siostrę 4:25 Na ratunek 112, odc.814 Pierwszy dzień służby 4:45 Malanowski i Partnerzy, odc.6 Śmiertelna pułapka internetowa 5:10 Malanowski i Partnerzy, odc.7 Samobójstwo mojej żony 5:35 Więzienie, odc.3 6:00 Chłopaki do wzięcia, odc.274 6:25 Chłopaki do wzięcia, odc.275 6:45 Chłopaki do wzięcia, odc.276 7:10 Strzelectwo z Renatą Mauer i Navalem, odc.15 Strzelnica Navala: Odcinek 2 Pistolety 7:55 Wakacje z Bałtykiem, odc.2 8:25 Pociągi, odc.2 8:50 Czym chata bogata - tak mieszkają gwiazdy disco polo, odc.10 POWERPLAY 9:15 Czym chata bogata - tak mieszkają gwiazdy disco polo, odc.11 CAMASUTRA 9:40 Ostre pytania - będzie bang! ANDRE, odc.27 MEJK

10:30 Łączy nas muzyka, odc.15 MORZE 11:15 Gliniarze, odc.217 Wołanie o pomoc 12:00 48h. Zaginieni, odc.2 odc. 2 Hania 12:45 Miasto Wieś, odc.10 13:30 Disco pod Gwiazdami - Białystok 2023, odc.1 14:20 Disco pod Gwiazdami - Białystok 2023, odc.3 15:00 Łowcy nagród, odc.1 15:50 Teściowie, odc.9 16:15 Teściowie, odc.10 16:40 Policjantki i Policjanci, odc.651 17:30 Śluby gwiazd, odc.21 Kamila i Rafał Maślakowie 17:55 Suknie Marzeń, odc.5 18:20 Ślubne pogotowie Izabeli Janachowskiej, odc.13 19:05 Kopernik była kobietą, odc.64 Medycyna chińska 19:30 Pociągi, odc.2 20:00 Lulu, odc.12 20:25 Teściowie, odc.9 20:45 Teściowie, odc.10 21:10 Przyjaciółki, odc.259 22:00 Nasz Nowy Dom, odc.293 22:45 Polskie żony, odc.3 23:35 Oblicza Ameryki, odc.716

TVN 24 PASMO „WSTAJESZ I WEEKEND” 0:00 Serwis informacyjny, pogoda, co 30 minut 3:05 Jeden Na Jeden 3:30 Serwis informacyjny, pogoda 3:45 Kadr na kino 4:00 Serwis informacyjny, pogoda, co 30 minut PASMO „SOBOTA NA ŻYWO” 9:30 Ranking Mazura 10:00 Fakty po południu PASMO „WIECZÓR” 12:00 Serwis informacyjny, pogoda, co 30 minut 13:10 Serwis informacyjny 13:20 Fakty po Faktach 14:00 Superwizjer 15:00 Serwis informacyjny, pogoda, co 30 minut

15:50 Kadr na kino 16:00 Szkło kontaktowe 17:00 Dzień po dniu 17:40 Strefa Kibica PASMO „PROGRAM POWTÓRKOWY” 18:00 Fakty po Faktach 18:45 Superwizjer 19:50 Ranking Mazura 20:30 Nowa Maja w ogrodzie 20:55 Akademia ogrodnika 21:00 Fakty po Faktach 21:40 Szkło kontaktowe 22:40 Nowa Maja w ogrodzie 23:05 Akademia ogrodnika 23:20 Fakty po Faktach

TV POLONIA 0:00 Polonia 24 0:30 Welon, fura i brawura; reality show; reż.: Marlena Wojnowska 0:55 Balans bieli; magazyn 1:55 Pytanie na śniadanie; Na żywo 5:50 Zaginione - odnalezione - „Ołtarz mariacki Wita Stwosza”; magazyn 6:05 Wędrowiec Polski - W dolinie Sanu; cykl reportaży; reż.: Agnieszka Żmijewska 6:35 Sądy, przesądy - Rozróby u Kuby; mag. publicystyczny; reż.: Jarosław Rybicki 7:20 Sądy, przesądy - W Powiększeniu; mag. publicystyczny; reż.: Jarosław Rybicki 8:05 Rytmy Dwójki - (2); widowisko muzyczne 9:10 Tatarzy polscy; telenowela dokumentalna TVP; reż.: Natasza Ziółkowska 10:00 Kulturalni PL - (656); magazyn; reż.: Karolina Bendera 11:00 Teleexpress; Na żywo 11:20 M jak miłość - odc. 1737; serial TVP; reż.: Tomasz Średniawa; wyk.: Anna Mucha, Małgorzata Pieńkowska, Olga Cybińska, Jacek Kopczyński, Hanna Mikuć, Dominika Kachlik, Marcin Mroczek, Mira Fareniuk, Rafał Mroczek, Hanna Turnau 12:10 Polonia 24 - weekend 12:35 Informacje kulturalne

13:00 Tacy byliśmy - 2 plus 1; cykl reportaży; reż.: Michał Bandurski 13:30 Wiadomości; Na żywo 14:00 Orędzie na Dzień papieski 14:10 Sport; Na żywo 14:20 Dewajtis - odc. 4; serial kostiumowy; reż.: Filip Zylber; wyk.: Karol Dziuba, Małgorzata Pieczyńska, Michalina Olszańska, Tomasz Sapryk, Jan Hrynkiewicz, Anna Bielawska 15:15 Polowanie na ćmy - odc. 5; serial TVP; reż.: Michł Rogalski; wyk.: Sonia Mietielica, Monika Krzywkowska, Daria Polunina, Piotr Siwek, Marcin Sztabiński, Przemysław Stippa, Piotr Nerlewski 16:10 Polskie Biesiady - W starym kinie; widowisko; reż.: Beata Szymańska - Masny 17:30 Polacy to wiedzą! - odc. 67; teleturniej; reż.: Szymon Łosiewicz, Michał Madaliński 18:00 Midnight News; Na żywo 18:35 M jak miłość - odc. 1737; serial TVP; reż.: Tomasz Średniawa; wyk.: Anna Mucha, Małgorzata Pieńkowska, Olga Cybińska, Jacek Kopczyński, Hanna Mikuć, Dominika Kachlik, Marcin Mroczek, Mira Fareniuk, Rafał Mroczek, Hanna Turnau 19:30 Wiadomości 20:00 Orędzie na Dzień papieski 20:10 Sport 20:15 Blondynka s.VI - odc. 75 (seria VI, odc.

10) Miłosna pieśń głuszca; serial TVP; reż.: Mirosław Gronowski; wyk.: Katarzyna Ankudowicz, Halina Bednarz, Tomasz Borkowski, Ewa Konstancja Bułhak, Izabela Dąbrowska, Andrzej Deskur, Justyna Ducka, Aleksander Fijałek, Krzysztof Gosztyła, Andrzej Grabowski 21:05 Blondynka s.VI - odc. 76 (seria VI, odc.

11) Dziś wesele jutro ślub; serial TVP; reż.: Mirosław Gronowski; wyk.: Magdalena Biegańska, Katarzyna Ankudowicz, Wojciech Błach, Tomasz Borkowski, Stanisław Brudny, Ewa Konstancja Bułhak, Izabela Dąbrowska, Piotr Dąbrowski, Andrzej Deskur, Witold Dębicki

Redakcja nie odpowiada za zmiany programów oraz godzin ich nadawania

22:00 Polonia 24 - weekend 22:30 Taka to robota czyli kabaretowy przegląd zawodów - Piosenkarz i artysta; program rozrywkowy; reż.: Beata Harasimowicz 23:30 Midnight News 0:00 Zakończenie dnia

TVP INFO 0:29 Wstaje dzień; Na żywo 0:31 Serwis Info Poranek; Na żywo 0:40 Wstaje dzień; Na żywo 0:49 Jak oni kłamią; magazyn 0:59 Wstaje dzień; Na żywo 1:01 Serwis Info Poranek; Na żywo 1:11 Wstaje dzień; Na żywo 1:23 Pogoda Info; Na żywo 1:29 Wstaje dzień; Na żywo 1:31 Serwis Info Poranek; Na żywo 1:36 Wstaje dzień; Na żywo 1:50 Bezpieczna jazda; Na żywo 2:00 Serwis Info Poranek; Na żywo 2:22 Pogoda Info; Na żywo 2:30 W Kontrze; magazyn; Na żywo 3:15 Salon dziennikarski; program publicystyczny; Na żywo 3:59 Serwis Info Dzień weekend; Na żywo 4:23 Pogoda Info; Na żywo 4:29 Serwis Info Dzień weekend; Na żywo 4:53 Pogoda Info; Na żywo 4:59 Serwis Info Dzień weekend; Na żywo 5:29 Serwis Info Dzień weekend; Na żywo 5:54 Pogoda Info; Na żywo 6:00 Czym żyje świat Extra; magazyn 6:15 Serwis Info Dzień weekend; Na żywo 6:30 INFO V4+ 6:45 Serwis Info Dzień weekend; Na żywo 6:53 Pogoda Info; Na żywo 6:59 Serwis Info Dzień weekend; Na żywo 7:29 Serwis Info Dzień weekend; Na żywo 7:53 Pogoda Info 7:59 Serwis Info Dzień weekend; Na żywo 8:29 Dla niesłyszących - Serwis Info Dzień weekend; Na żywo 8:53 Pogoda Info

14 października 2023 9:00 Debata TVP INFO; program publicystyczny; Na żywo 9:29 Info Dzień; Na żywo 10:30 Info med; magazyn medyczny 10:45 INFO Kultura; Na żywo 10:50 Info Dzień; Na żywo 11:00 Dla niesłyszących - Teleexpress; Na żywo 11:15 Dla niesłyszących - Teleexpress Extra; Na żywo 11:30 Studio Wschód; magazyn 12:00 Dla niesłyszących - Panorama; Na żywo 12:19 Serwis Info Wieczór weekend; Na żywo 12:30 Kobiecym okiem; magazyn 12:52 Serwis Info Wieczór weekend; Na żywo 13:00 Między słowami; program publicystyczny 13:20 Serwis Info Wieczór weekend; Na żywo 13:30 Dla niesłyszących - Wiadomości; Na żywo 13:58 Dla niesłyszących - Gość Wiadomości; Na żywo 14:14 Minęła 20ta; pr. publicystyczny; Na żywo 15:00 Demaskatorzy; magazyn 15:15 Serwis Info Wieczór weekend; Na żywo 15:25 Śledczym okiem; magazyn 15:50 W tyle wizji; pr. publicystyczny; Na żywo 16:25 Serwis Info Wieczór weekend; Na żywo 16:30 W tyle wizji Extra; Na żywo 17:00 INFO Wieczór; Na żywo 18:00 Wiadomości 18:28 Gość Wiadomości 18:43 Balans bieli; magazyn 19:13 Czym żyje świat Extra; magazyn 19:41 Pogoda Info 19:50 Salon dziennikarski; pr. publicystyczny 20:45 Minęła 20ta; program publicystyczny 21:38 Pogoda Info 21:50 Podróże z historią s.V - odc. 52 Polskie cuda natury; cykl dokumentalny; reż.: Radosław Kotarski 22:22 Podróże z historią s.V - odc. 46 Słodki smak historii; cykl dokumentalny; reż.: Radosław Kotarski 23:00 Ocalić od zapomnienia. Kościół św.

Wojciecha 1944; film dokumentalny 23:33 Między słowami; program publicystyczny 23:54 Zakończenie dnia

14-16 października 2023

www.usa.se.pl

ROZMAITOŚCI 27 NIEDZIELA

15 października 2023

ITVN

POLSAT 1

1:30 Fakty - program informacyjny 1:55 Pogoda 2:00 Uwaga! - magazyn interwencyjny 2:15 Magiel Towarzyski 20 - magazyn 2:50 Zagadki losu 2 - serial fabularno-dok.

3:35 Zagadki losu 2 - serial fabularno-dok.

4:20 Diagnoza - serial obyczajowy 5:05 Rozmowy w toku - program obyczajowy 5:50 Prawo Agaty 6 - serial obyczajowy 6:35 Prawo Agaty 6 - serial obyczajowy 7:20 Kuchenne rewolucje 23 - program kulinarno-rozrywkowy 8:05 DeFacto 4 - program informacyjny 8:30 DeFacto 4 - program informacyjny 8:55 Doradca smaku - program kulinarny 9:00 Dzień Dobry TVN - magazyn 12:05 Kuchenne rewolucje 27 - program kulinarno-rozrywkowy 12:55 Doradca smaku - program kulinarny 13:00 Fakty - program informacyjny, live 13:25 Duda kontra Szafrański 4 - program motoryzacyjny 14:00 Kobieta na krańcu świata 14 - program obyczajowy 14:25 Na Wspólnej Omnibus 21 - serial obycz.

15:50 Top Model 12 - program rozrywkowy 17:05 Doradca smaku - program kulinarny 17:10 Dobra robota - program rozrywkowy 17:45 Zakup kontrolowany 36 - program motoryzacyjny 18:30 Młodość na zamówienie 2 - program lifestylowy 18:55 Zawodowa Anka - program lifestylowy 19:30 Stylowe taxi Agaty - program lifestylowy 20:00 Fakty - program informacyjny 20:35 Pogoda 20:40 Uwaga! - magazyn interwencyjny 21:00 Czas decyzji - program informacyjny 22:45 Szadź 3 - serial kryminalny 23:35 Zakup w ciemno - program rozrywkowy 0:25 Dobra robota - program rozrywkowy 1:00 Superwizjer - magazyn reporterów

0:00 Nasz Nowy Dom, odc.293 0:45 Drwale i inne opowieści Bieszczadu, odc.174 1:10 Budowlańcy, odc.9 1:30 Więzienie kobiet, odc.32 1:55 Z klimatem i z pasją, odc.99 2:20 Bogaty Dom - Biedny Dom, odc.46 3:10 Świat według Kiepskich, odc.561 Europejski obywatel 3:35 Daleko od noszy, odc.165 Kryminalne zagadki szpitala 4:00 Na ratunek 112, odc.815 Zatrucie metalami 4:25 Na ratunek 112, odc.816 Klima 4:45 Malanowski i Partnerzy, odc.8 Biedny Milioner 5:10 Malanowski i Partnerzy, odc.9 Opiekun 5:35 Więzienie, odc.4 6:00 Chłopaki do wzięcia, odc.277 6:25 Chłopaki do wzięcia, odc.278 6:45 Chłopaki do wzięcia, odc.279 7:10 Ewa gotuje, odc.477 7:35 Ewa gotuje, odc.430 8:00 Teściowie, odc.9 8:25 Teściowie, odc.10 8:50 Śluby gwiazd, odc.21 Kamila i Rafał Maślakowie 9:15 Suknie Marzeń, odc.5 9:45 Przyjaciółki, odc.259 10:30 Na ratunek 112, odc.301 Atak chuliganów na kebab-bar / Podczas kursu samoobrony dochodzi do wypadku 10:50 Lulu, odc.12 11:15 Oblicza Ameryki, odc.716 11:40 #JesteśmyDlaDzieci, odc.158 12:05 Łowcy nagród, odc.1 12:50 Polskie żony, odc.3 13:40 Ślubne pogotowie Izabeli Janachowskiej, odc.13 14:25 Nasz Nowy Dom, odc.293 15:10 Kopernik była kobietą, odc.64 Medycyna chińska 15:30 Pociągi, odc.2 15:55 Bogaty Dom - Biedny Dom, odc.46

16:40 Święty, odc.278 17:05 Święty, odc.279 17:30 Z klimatem i z pasją, odc.100 17:55 Więzienie kobiet, odc.32 18:20 Oblicza Ameryki, odc.716 18:50 48h. Zaginieni, odc.2 Hania 19:35 Miasto Wieś, odc.10 20:30 Wydarzenia wieczorne 21:05 Kabaret na żywo. Nowy skŁAD 2, odc.121 22:45 Lulu, odc.12 23:10 Teściowie, odc.9 23:35 Teściowie, odc.10

TV POLONIA 0:00 Zrujnowani odbudowani; magazyn 0:30 Alternatywy 4 - odc. 5/9 - Dwudziesty stopień zasilania; serial komediowy TVP; reż.: Stanisław Bareja; wyk.: Roman Wilhelmi, Gustaw Lutkiewicz, Wojciech Pokora, Bronisław Pawlik, Kazimierz Kaczor, Bożena Dykiel, Bolesław Płotnicki, Jerzy Kryszak, Zdzisław Rychter, Ryszard Pietruski

TVN 24 PASMO „WSTAJESZ I WEEKEND” 0:00 Serwis informacyjny, pogoda, co 30 minut 1:15 Kadr na kino 1:30 Serwis informacyjny, pogoda, co 30 minut „NIEDZIELA NA ŻYWO” 4:45 Kawa na ławę 5:55 Loża prasowa 6:50 EWA EWART POLECA: Dokument w TVN24 8:00 Serwis informacyjny, pogoda, co 30 minut 9:45 Kadr na kino 10:00 Fakty po południu PASMO „WIECZÓR” 12:00 Serwis informacyjny, pogoda 12:35 Ranking Mazura 13:10 Serwis informacyjny 13:20 Fakty po Faktach 14:00 Kawa na ławę 15:00 Loża prasowa 16:00 Szkło kontaktowe 17:00 Dzień po dniu PASMO „PROGRAM POWTÓRKOWY” 18:00 Fakty po Faktach 18:45 Kawa na ławę 20:00 Nowa Maja w ogrodzie 20:20 Akademia ogrodnika 20:35 Loża prasowa 21:35 Szkło kontaktowe 22:30 Nowa Maja w ogrodzie 22:50 Akademia ogrodnika 22:55 Kawa na ławę

Alternatywy 4 2:20 Gala wręczenia nagród Totus Tuus 2023 3:20 Słowo na niedzielę - Po mojemu czyli kichaniu, uczcie i śledziu; reż.: Mateusz Pleskacz 3:30 Msza Święta z Sanktuarium św. Jana Pawła II w Łagiewnikach; Na żywo 5:00 Syn tej ziemi; reportaż; reż.: Piotr Kot 5:40 Wspólny dom - Kranówka; serial TVP; reż.: Grzegorz Sadurski 5:55 Między ziemią a niebem, Na żywo 6:00 Anioł Pański; Transmisja z Watykanu

6:15 Między ziemią a niebem, Na żywo 6:55 Kino retro - Dziewczyna szuka miłości 73’; film obyczajowy kraj prod. Polska (1938); reż.: Romuald Gantkowski; wyk.:

Jan Kurnakowicz, Tamara Wiszniewska, Mieczysław Cybulski, Kazimierz Szubert, Józef Orwid, Maria Chmurkowska, Franciszek Dominiak, Mieczysław Milecki, Jan Ciecierski

Dziewczyna szuka miłości 8:15 Alternatywy 4 - odc. 6/9 - Gołębie; serial komediowy TVP; reż.: Stanisław Bareja; wyk.: Roman Wilhelmi, Gustaw Lutkiewicz, Wojciech Pokora, Bronisław Pawlik, Kazimierz Kaczor, Bożena Dykiel, Bolesław Płotnicki, Jerzy Kryszak, Zdzisław Rychter, Ryszard Pietruski 9:20 Okrasa łamie przepisy - Smak jesiennej maliny; magazyn kulinarny; reż.: Tomasz Rostworowski 9:55 Wojciech Cejrowski - boso przez świat (55) - Vanuatu; cykl reportaży 10:30 Polacy to wiedzą! - odc. 68; teleturniej; reż.: Szymon Łosiewicz, Michał Madaliński 11:00 Teleexpress; Na żywo 11:20 M jak miłość - odc. 1738; serial TVP; reż.: Milena Dutkowska; wyk.: Mikołaj Bartosiewicz, Maurycy Popiel, Mikołaj Roznerski, Adriana Kalska, Krzysztof Kwiatkowski, Philippe Tłokiński, Stanisław Szczypiński, Michalina Sosna, Ilona Janyst, Paulina Lasota 12:10 Polonia 24 - weekend 12:35 Informacje kulturalne 13:00 Dookoła świata; magazyn 13:30 Wiadomości; Na żywo 14:05 Ojciec Mateusz s.XXIX - Odc. 372 (s.

XXIX, odc. 4) Beryl; serial kryminalny TVP; reż.: Radosław Dunaszewski; wyk.: Artur Żmijewski, Kinga Preis, Redbad Klynstra-Komarnicki, Michał Piela, Rafał

Cieszyński, Bartłomiej Firlet, Michał Pietrzak, Michał Królikowski, Łukasz Małecki, Magdalena Majtyka 14:55 Wieczór wyborczy i referendalny, Na żywo 17:05 Kabaretowe Naj - Legenda Kabaretu Jeremi Przybora 17:30 Słownik polsko@polski - talk-show prof. Jana Miodka (584); reż.: Witold Świętnicki 18:00 Midnight News; Na żywo 18:35 M jak miłość - odc. 1738; serial TVP; reż.: Milena Dutkowska; wyk.: Mikołaj Bartosiewicz, Maurycy Popiel, Mikołaj Roznerski, Adriana Kalska, Krzysztof Kwiatkowski, Philippe Tłokiński, Stanisław Szczypiński, Michalina Sosna, Ilona Janyst, Paulina Lasota 19:30 Wiadomości 20:10 Anatomia zła 116’; dramat kraj prod.

Polska (2015); reż.: Jacek Bromski; wyk.: Krzysztof Stroiński - Lulek, Marcin Kowalczyk - Stasiek, Piotr Kowalczyk, Andrzej Seweryn, Magdalena Kuta, Anna Dereszowska, Krzysztof Czeczot, Łukasz Simlat, Marcin Perchuć, Michalina Olszańska 22:10 Polonia 24 - weekend 22:30 Św. Jan Paweł II Cywilizacja życia 23:35 Midnight News 0:05 Zakończenie dnia

TVP INFO 1:31 Serwis Info Poranek; Na żywo 1:36 Wstaje dzień; Na żywo 1:45 Demaskatorzy; magazyn 2:00 Serwis Info Poranek; Na żywo 2:22 Pogoda Info; Na żywo 2:30 W Kontrze; magazyn; Na żywo 3:10 Magazyn śledczy Anity Gargas 3:36 Serwis Info Poranek; Na żywo 3:50 Woronicza 17; Na żywo 4:59 Serwis Info Dzień weekend; Na żywo 5:29 Serwis Info Dzień weekend; Na żywo 5:53 Pogoda Info; Na żywo

6:00 Czym żyje świat Extra; magazyn 6:15 Serwis Info Dzień weekend; Na żywo 6:30 Caput Mundi czyli Pępek Świata; magazyn 6:42 Serwis Info Dzień weekend; Na żywo 6:53 Pogoda Info; Na żywo 6:59 Serwis Info Dzień weekend; Na żywo 7:29 Serwis Info Dzień weekend; Na żywo 7:53 Pogoda Info 7:59 Serwis Info Dzień weekend; Na żywo 8:29 Dla niesłyszących - Serwis Info Dzień weekend; Na żywo 8:52 Pogoda Info 8:59 Serwis Info Dzień weekend; Na żywo 9:29 Serwis Info Dzień weekend; Na żywo 10:00 Okiem Wiary; magazyn 10:29 Serwis Info Dzień weekend; Na żywo 11:00 Dla niesłyszących - Teleexpress; Na żywo 11:15 Dla niesłyszących - Teleexpress Extra; Na żywo 11:30 Dla niesłyszących - Teleexpress na deser 11:45 Serwis Info Dzień weekend; Na żywo 12:00 Dla niesłyszących - Panorama; Na żywo 12:19 Studio Zachód; magazyn; Na żywo 12:45 Serwis Info Wieczór weekend; Na żywo 13:30 Dla niesłyszących - Wiadomości; Na żywo 13:58 Dla niesłyszących - Gość Wiadomości; Na żywo 14:14 Minęła 20ta; pr. publicystyczny; Na żywo 15:00 Gdzie jest Pan Cogito?; magazyn 15:50 Strefa starcia; pr. publicystyczny; Na żywo 16:55 INFO Wieczór; Na żywo 17:55 Serwis Info Wieczór weekend; Na żywo 18:03 Wiadomości 18:31 Gość Wiadomości 18:46 Czym żyje świat Extra; magazyn 19:06 Pogoda Info 19:20 Woronicza 17 20:35 Minęła 20ta; program publicystyczny 21:24 Pogoda Info 21:35 Milenium kontra Tysiąclecie; film dokumentalny; reż.: Piotr Kuciński 22:25 Magazyn śledczy Anity Gargas 22:55 Caput Mundi czyli Pępek Świata; magazyn 23:13 Agrobiznes - podsumowanie 23:34 Zakończenie dnia

Redakcja nie odpowiada za zmiany programów oraz godzin ich nadawania

PONIEDZIAŁEK

ITVN 1:30 Fakty - program informacyjny 1:55 Pogoda 2:00 Uwaga! - magazyn interwencyjny 2:15 Doradca smaku - program kulinarny 2:20 Megatransporty 2 - program rozrywkowy 2:55 Rozmowy w toku - program obyczajowy 3:40 Miasto kobiet 2 - program publicystyczny 4:25 Zagadki losu 2 - serial fabularno-dok.

5:10 Diagnoza - serial obyczajowy 5:55 Szadź 3 - serial kryminalny 6:40 Sekrety życia - serial fabularno-dokument.

7:25 Ukryta prawda - serial fabularno-dok.

8:10 Zapisane w gwiazdach - serial fabularno-dokumentalny 8:55 Doradca smaku - program kulinarny 9:00 Dzień Dobry TVN - magazyn 12:00 Co za tydzień - program rozrywkowy 12:25 Dziewczyny z Hollywood - pr. rozrywkowy 12:35 Młodość na zamówienie 2 - program lifestylowy 13:00 Fakty - program informacyjny, live 13:35 Szpital - serial fabularno-dokumentalny 14:20 Prawo Agaty 6 - serial obyczajowy 15:10 Singielka - serial obyczajowy 15:35 Doradca smaku - program kulinarny 15:40 Tak smakuje dziękuję - program kulinarno-rozrywkowy 16:05 Kuchenne rewolucje 23 - program kulinarno-rozrywkowy 16:50 Co za tydzień - program rozrywkowy 17:15 Szpital - serial fabularno-dokumentalny 18:00 Singielka - serial obyczajowy 18:30 Detektywi - serial fabularno-dokumentalny 19:15 Ukryta prawda - serial fabularno-dok.

20:00 Fakty - program informacyjny 20:30 Pogoda 20:40 Kropka nad i - magazyn 21:05 Uwaga! - magazyn interwencyjny 21:20 Na Wspólnej 21 - serial obyczajowy 21:55 Doradca smaku - program kulinarny 22:00 Papiery na szczęście - serial obyczajowy 22:30 Behawiorysta - serial kryminalny

23:25 Kuchenne rewolucje 17 - program kulinarno-rozrywkowy 0:10 Stylowe taxi Agaty - program lifestylowy 0:35 Dziewczyny z Hollywood - program rozrywkowy 0:45 Diagnoza - serial obyczajowy

POLSAT 1 0:00 Nasz Nowy Dom, odc.232 0:45 Górale, odc.150 1:10 Sekrety rodziny, odc.148 Jubilat 2:00 Gliniarze, odc.815 Kobieta fatalna 2:45 Policjantki i Policjanci, odc.992 3:30 Pielęgniarki, odc.190 4:15 Malanowski i Partnerzy, odc.10 Zakłamany syn 4:40 Malanowski i Partnerzy, odc.11 Lewy chirurg 5:05 Chłopaki do wzięcia, odc.345 5:30 Chłopaki do wzięcia, odc.346 5:55 Świat według Kiepskich, odc.16 Edzio ośmiornica 6:20 Świat według Kiepskich, odc.17 Egzekucja 6:45 Disco Gramy, odc.5328 7:30 Dlaczego ja?, odc.1102 40-letnia kobieta nieświadomie wychodzi za mąż za hazardzistę i mordercę 8:15 Sekrety rodziny, odc.148 Jubilat 9:00 Malanowski i Partnerzy, odc.636 W rękach wroga 9:20 Więzienie, odc.15 9:45 Nasz Nowy Dom, odc.232 10:30 Górale, odc.150 10:55 Górale, odc.165 11:20 #JesteśmyDlaDzieci, odc.159 11:45 Ślubne pogotowie Izabeli Janachowskiej, odc.14 12:30 Trudne sprawy, odc.1157 Sama musisz sięgnąć dna 13:20 Policjantki i Policjanci, odc.993 14:05 48H. Zaginieni, odc.110 Cena życia 14:55 Wydarzenia 15:25 Gość Wydarzeń 15:55 Pierwsza miłość, odc.3660

16:30 Świat według Kiepskich, odc.434 Fikcyjne pulpety 16:55 Dlaczego ja?, odc.1103 17:40 Na ratunek 112, odc.776 Zastępczy Zespół Münchhausena 18:05 Trudne sprawy, odc.1157 Sama musisz sięgnąć dna 18:55 Policjantki i Policjanci, odc.993 19:40 Gliniarze, odc.815 Kobieta fatalna 20:30 Wydarzenia wieczorne 21:05 Interwencja, odc.5261 21:20 Pierwsza miłość, odc.3660 22:00 Świat według Kiepskich, odc.434 Fikcyjne pulpety 22:25 Ślubne pogotowie Izabeli Janachowskiej, odc.14 23:10 #JesteśmyDlaDzieci, odc.159 23:35 Górale, odc.165

TVN 24 PASMO „WSTAJESZ I WIESZ” 0:00 Serwis informacyjny, pogoda, co 30 minut 1:30 Rozmowa Piaseckiego 2:00 Serwis informacyjny, pogoda, co 30 minut 3:55 Biznes PASMO „DZIEŃ NA ŻYWO” 4:00 Serwis informacyjny, pogoda, co 30 minut 4:55 Biznes 5:00 Serwis informacyjny, pogoda, co 30 minut 5:55 Biznes 6:00 Serwis informacyjny, pogoda, co 30 minut 7:55 Biznes 8:00 Serwis informacyjny, pogoda, co 30 minut 8:55 Biznes 9:00 15 NA ŻYWO 10:00 Fakty po południu PASMO „WIECZÓR” 12:00 Tak jest 13:15 Serwis informacyjny 13:30 Fakty po Faktach 14:00 Kropka nad i 14:30 Czarno na białym 15:00 Polska i Świat 16:00 Szkło kontaktowe

17:00 Dzień po dniu 17:40 Biznes PASMO „PROGRAM POWTÓRKOWY” 18:00 Fakty po Faktach 18:40 Kropka nad i 19:05 Tak jest 20:10 Nowa Maja w ogrodzie 20:30 Akademia ogrodnika 20:45 Szkło kontaktowe 21:40 Kropka nad i 22:05 Nowa Maja w ogrodzie 22:30 Akademia ogrodnika 22:40 Tak jest 23:25 Fakty po Faktach

TV POLONIA 0:05 Polacy to wiedzą! - odc. 68; teleturniej; reż.: Szymon Łosiewicz, Michał Madaliński 0:35 Cały świat w Krakowie; reportaż 1:00 Przystanek slow food - odc. 8 sezon III Kuchnia pogranicza polsko - litewskiego; mag. kulinarny; reż.: Michał Bandurski 1:30 Pytanie na śniadanie - pobudka; Na żywo 1:55 Pytanie na śniadanie - w tym: Panorama Flesz i Pogoda Flesz; Na żywo 4:30 Panorama kraj 4:35 Pytanie na śniadanie; Na żywo 5:10 Przystanek Ameryka - /87/; prod. USA 5:30 Barwy szczęścia - odc. 2838; serial obyczajowy TVP; reż.: Michał Węgrzyn; wyk.: Kacper Krupski, Weronika Nockowska, Karolina Chapko, Halina Bednarz, Filip Kowalewicz, Anita Jancia Prokopowicz, Karina Seweryn, Oliwier Kozłowski, Michał Lesień, Julia Zielińska 6:00 Wiadomości; Na żywo 6:15 Ojciec Mateusz s.XXIX - Odc. 372 (Ojciec Mateusz s. XXIX, odc. 4) Beryl; serial kryminalny TVP; reż.: Radosław Dunaszewski; wyk.: Artur Żmijewski, Kinga Preis, Redbad Klynstra-Komarnicki, Michał Piela, Rafał Cieszyński, Bartłomiej Firlet, Michał Pietrzak, Michał Królikowski, Łukasz Małecki, Magdalena Majtyka

7:05 Zaklęty Dwór - odc. 5/7 Zagrożenie; serial TVP; reż.: Antoni Krauze, Antoni Krauze; wyk.: Krzysztof Jasiński, Gustaw Lutkiewicz, Roman Wilhelmi, Jerzy Bińczycki, Wiesław Gołas, Jan Nowicki, Olgierd Łukaszewicz, Zygmunt Zintel, Zofia Czerwińska, Danuta Kowalska 8:05 Kulturalni PL - (656); magazyn; reż.: Karolina Bendera 9:00 Wiadomości; Na żywo 9:20 ALCHEMIK - Brudne srebra, odc. 101; mag.

9:35 Laboratorium alchemika - Hel. Czy gwiazdy mają dzieci?; pr. edukacyjny; reż.: Konrad Aksinowicz, Konrad Aksinowicz 9:40 Mrówki górą! Sekretne życie roślin. - odc.

9 Ziemniak; magazyn przyrodniczy; reż.: Katarzyna Urbańska 10:00 Korona królów. Jagiellonowie - odc. 63; telenowela historyczna TVP; reż.: Krzysztof Łukaszewicz, Tomasz Matuszczak, Łukasz Wiśniewski; wyk.: Milena Staszuk, Marcin Piętowski, Bogdan Kalus, Jacek Kopczyński, Lech Mackiewicz, Jakub Szlachetka, Michał Chorosiński, Szymon Nygard, Bartosz Głogowski, Maciej Jachowski 10:30 Barwy szczęścia - odc. 2838; serial obyczajowy TVP 11:00 Teleexpress; Na żywo 11:20 Słownik polsko@polski - talk-show prof.

Jana Miodka (585) 11:55 INFO V4+ 12:15 Polacy Światu; magazyn 12:30 Informacje kulturalne; Na żywo 12:45 Ci cholerni Polacy. Lotnictwo polskie 1939 - 1945 - odc. 8 Nie tylko 303 - noce nad Europą; reż.: Grzegorz Styła 13:05 Gra słów. Krzyżówka - /771/; teleturniej 13:30 Wiadomości; Na żywo 14:05 Pogoda 14:10 Sport; Na żywo 14:20 Daleko od szosy - odc. 1/7 - Szpaki; serial TVP; reż.: Zbigniew Chmielewski; wyk.: Krzysztof Stroiński, Sławomira Łozińska, Antoni Jurasz, Gustaw Lutkiewicz, Irena Kownas, Jan Himilsbach, Janusz Palusz-

Redakcja nie odpowiada za zmiany programów oraz godzin ich nadawania

kiewicz, Andrzej Wichrowski, Bogusław Semotiuk, Tomek Wilczyński 15:40 Kabaretowe Naj - Legenda Kabaretu Barbara Kraftówna /skrót/ 16:05 Polonia 24; Na żywo 16:35 Szansa na sukces. Opole 2024 - odc. (3) Blue Cafe; widowisko muzyczne 17:30 Leśniczówka - odc. 598; serial obyczajowy TVP; reż.: Radosław Dunaszewski, Mariusz Malec, Mariusz Malec, Magdalena Piekorz; wyk.: Jolanta Fraszyńska, Arkadiusz Gołębiowski, Katarzyna Siembida, Anna Gzyra, Ewa Kania-Grochowska, Ewa Szykulska, Piotr Skarga, Krzysztof Cugowski Jr., Barbara Kałużna, Marta Chyczewska 18:00 Midnight News 18:35 Gra słów. Krzyżówka - /771/; teleturniej 19:00 Ola Polonia - Polacy w Brazylii i Ameryce Południowej - /134/; magazyn kraj prod.

Niemcy 19:20 Polacy Światu; magazyn 19:30 Wiadomości 20:00 Pogoda 20:05 Sport 20:10 Polonia 24 20:40 Ojciec Mateusz s.XXIX - Odc. 372 (Ojciec Mateusz s. XXIX, odc. 4) Beryl; serial kryminalny TVP 21:30 Sądy, przesądy - Rozróby u Kuby; mag. publicystyczny; reż.: Jarosław Rybicki 22:15 Barwy szczęścia - odc. 2838; serial obyczajowy TVP 22:45 Sądy, przesądy - W Powiększeniu; mag. publicystyczny; 3 reż.: Jarosław Rybicki 23:30 Midnight News 0:00 Zakończenie dnia

TVP INFO 4:53 Pogoda Info; Na żywo 4:59 Serwis Info Dzień; Na żywo 5:29 Serwis Info Dzień; Na żywo 5:54 Pogoda Info; Na żywo 6:00 INFO Raport; Na żywo 7:20 INFO Kultura; Na żywo

16 października 2023 7:29 Serwis Info Dzień; Na żywo 7:53 Pogoda Info 7:59 Serwis Info Dzień; Na żywo 8:29 Serwis Info Dzień; Na żywo 8:53 Pogoda Info 8:59 Dla niesłyszących - Serwis Info Dzień; Na żywo 9:29 Info Dzień; Na żywo 10:45 INFO Kultura; Na żywo 10:50 Info Dzień; Na żywo 11:00 Dla niesłyszących - Teleexpress; Na żywo 11:15 Dla niesłyszących - Teleexpress Extra; Na żywo 11:30 Dla niesłyszących - O co chodzi; magazyn publicystyczny; Na żywo 12:00 Dla niesłyszących - Panorama; Na żywo 12:20 Za czy przeciw; magazyn; Na żywo 12:55 Serwis Info Wieczór; Na żywo 13:19 Jak oni kłamią; magazyn 13:30 Dla niesłyszących - Wiadomości; Na żywo 13:58 Dla niesłyszących - Gość Wiadomości; Na żywo 14:14 Minęła 20ta; pr. publicystyczny; Na żywo 15:00 Resortowe Dzieci; cykl reportaży 15:20 Serwis Info Wieczór; Na żywo 15:43 Pogoda Info 15:50 W tyle wizji; pr. publicystyczny; Na żywo 16:25 Serwis Info Wieczór; Na żywo 16:30 W tyle wizji Extra; Na żywo 16:50 Jak oni kłamią; magazyn 17:00 INFO Wieczór; Na żywo 17:35 W akcji; Na żywo 17:55 Serwis Info Wieczór; Na żywo 18:03 Wiadomości 18:31 Gość Wiadomości 18:46 Jak oni kłamią; magazyn 19:07 Pogoda Info 19:15 Minęła 20ta; program publicystyczny 20:15 W tyle wizji; program publicystyczny 20:50 Serwis Info Wieczór 20:54 W tyle wizji Extra 21:17 Pogoda Info 21:35 Filmy Dokumentalne TVP INFO 22:50 Reportaż TVP INFO 23:17 Agrobiznes

28 ROZMAITOŚCI www.usa.se.pl foto SHUTTERSTOCK

14-16 października 2023

W każdym sudoku diagram należy uzupełnić w ten sposób, aby w każdym rzędzie poziomym, w każdej kolumnie pionowej i w każdym małym 9-polowym kwadracie znalazło się dziewięć różnych cyfr od 1 do 9. W rozwiązaniu każdego sudoku wystarczy podać 9 kolejnych cyfr z pierwszego, górnego rzędu diagramu.

HOROSKOP TYGODNIOWY BARAN

BYK

BLIŹNIĘTA

RAK

LEW

NOWA MIŁOŚĆ

CZEKAJĄ CIĘ SUKCESY

DZIAŁAJ ODWAŻNIE

NIE SZUKAJ DZIURY W CAŁYM

WEŹ SPRAWY W SWOJE RĘCE

21.03–20.04

Ktoś od dłuższego czasu ciekawie na ciebie spogląda i już nawet próbuje ci to nieśmiało okazać gestami i słowami. Tylko ty nie dowierzasz, że ta osoba mogła zwrócić na ciebie uwagę i obracasz wszystko w żart. Możesz śmiało ruszać do przodu!

RADA: Uwierz w siebie i nie oglądaj się na to, co powiedzą inni. Jeżeli nic nie zrobisz, nic samo nie przyjdzie.

WAGA

23.09–22.10

NIC SIĘ NIE ZEPSUJE

Cieszysz się tak, jakbyś co najmniej wygrał w totolotka. I rzeczywiście jest z czego, bo dokonałeś pewnego odkrycia, które naprawdę ułatwi ci życie. A to wszystko dzięki twojej pracowitości. Możesz być z siebie naprawdę dumny.

RADA: Jeżeli masz wątpliwości, czy możesz komuś o tym powiedzieć, to pochwal się śmiało. Nikt nie jest w stanie zepsuć tego, co zrobiłeś.

21.04-21.05 Twoja dobra passa trwa nieprzerwanie i nic nie wskazuje na to, by kiedykolwiek miała się zakończyć. Możesz już tylko korzystać z tego, co udało ci się dotychczas zdziałać, bo czas ciężkiej pracy jest już za tobą. Tylko cieszyć się i korzystać z osiągnięć RADA: Nie próbuj już niczego ulepszać, bo wszystko jest wręcz idealne.

W dodatku na horyzoncie czeka na ciebie odpoczynek.

SKORPION 23.10-21.11

CZEKA CIĘ COŚ WSPANIAŁEGO

Wpadniesz dziś na pewien rewelacyjny plan.

Będzie on związany z wakacjami w rodzinnym gronie. Być może uda ci się okazyjnie kupić bilety lotnicze w pewne egzotyczne miejsce, o którym od dawna marzyłeś? Czeka cię wiele dobrego!

RADA: Nie zasypiaj gruszek w popiele i postaraj się od razu załatwić wszystkie niezbędne formalności, żeby nic się nie zepsuło.

22.05-21.06

Od dawna chcesz coś zrobić w tej sprawie, ale wciąż się wahasz i zastanawiasz się całymi dniami, jakie to będzie miało konsekwencje w przyszłości.

Nie ma sensu dłużej się bronić, bo wszystkie okoliczności ci sprzyjają. Musisz tylko zacząć, reszta przyjdzie sama RADA: Uda ci się przechytrzyć osoby, które próbują uniemożliwić ci realizację planów. Wszystko się uda, tylko spróbuj.

STRZELEC 22.11-21.12

NIE PODDAWAJ SIĘ ŁATWO

Zapragniesz kontaktu z naturą i będziesz marzyć o podróżach. Sęk w tym, że na razie albo brakuje ci na to funduszy, albo czasu. Ale to nie oznacza, że nie możesz naprawić tego stanu rzeczy. Wszystko to zależy tylko od ciebie i twojej silnej woli RADA: Nie zniechęcaj się tak szybko, bo po osiągnięciach innych osób widzisz, że długi wysiłek jednak popłaca. Nie ma innego wyjścia

22.06-22.07 Wszystko układa się już po twojej myśli, tylko ty wcale nie chcesz tego dostrzec. A przecież nic nie wskazuje na to, by cokolwiek miało przestać się układać. Próbujesz być jeszcze lepszy, ale musisz zapamiętać, że lepsze jest prawie zawsze wrogiem dobrego RADA: Nie ma innego wyjścia, jak tylko powiedzieć tej osobie, co tak naprawdę myślisz i czujesz. Sama się tego nie domyśli.

KOZIOROŻEC 22.12-19.01

POZNASZ PRZYJACIELA

Poznasz kogoś, kto stanie się twoją prawdziwą bratnią duszą. Poprzednie bratnie dusze niekiedy okazywały się fałszywe, jednak tym razem to prawdziwy strzał w dziesiątkę. To świetny moment na zmiany, w których ta nowa osoba może ci bardzo pomóc RADA: To dobry moment, by pomyśleć nad rozwiązaniem jakichś zaległych spraw.

Pomoże ci kompetentna i przyjazna osoba

23.07-22.08 Czeka cię nieco zawirowań, ale twoje kłopoty będą jedynie przejściowe. Czeka cię jakieś drobne nieporozumienie w miejscu pracy i jakaś domowa awaria. Ale to wszystko uda ci się przetrwać, tyle tylko, ze stracisz trochę swojego czasu.

RADA: Zamiast martwić się drobiazgami, zwróć uwagę na to, co dzieje się w twoim otoczeniu. Ktoś ma jakiś problem i nie potrafi sam sobie z nim poradzić.

WODNIK 20.01-18.02

CZEKA CIĘ WIELKA PODRÓŻ

Niespodziewanie okaże się, że czeka cię podróż, jakiej dotąd jeszcze nie przeżyłeś. Możliwe, że będzie to wyjazd służbowy lub inna nagła propozycja, której się zupełnie nie spodziewałeś. Na tej wyprawie wpadniesz na pewien pomysł, co zrobić ze swoim życiem RADA: Wystarczy teraz, że dasz się ponieść biegowi wydarzeń, bo los sz ykuje dla ciebie s ame miłe niespodzianki.

PANNA 23.08-22.09

SPIESZ SIĘ POWOLI

Zapragniesz coraz dalej idących zmian, ale jak zwykle będziesz się wahać, w jaki sposób wprowadzić je w życie i czy na pewno ci się to opłaci. I rzeczywiście nie czas na szybkie decyzje, co nie oznacza, że nie możesz zacząć od drobnych poprawek RADA: Poczekaj do zimy ze wszystkimi poważniejszymi wydatkami. Wtedy pojawi się na twojej drodze osoba, która znacznie ułatwi ci zadanie..

RYBY

19.02-20.03

ZDOBĄDŹ SIĘ NA SZCZEROŚĆ

Szczere wyznanie powinno załagodzić całą tę sytuację. Jeżeli wyznasz, jak było w rzeczywistości, zyskasz w czyichś oczach od razu. W drugiej połowie tygodnia czeka cię wiele rozrywek.

W szalonym wirze imprez zapomnisz o wszelkich kłopotach.

RADA: Teraz już się nauczyłeś, że lepsze bywa czasami wrogiem dobrego.

Zamiast udawać kogoś innego niż jesteś, bądź sobą

Oprac. ZW

14-16 października 2023

www.usa.se.pl

ROZMAITOŚCI 29

foto MACIEJ JABŁOŃSKI

Super krzyżówka panoramiczna

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

14-16 października 2023

SZYFROKRZYŻÓWKA

Sudoku

30 ROZMAITOŚCI www.usa.se.pl

Uzupełnij diagram krzyżówki. W kratkach oznaczonych tymi samymi liczbami powinny znaleźć się jednakowe litery.

Uwaga! Nie tworzą one hasła.

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10 11 12

S

K

Ś

łatwe

13 14 15 16

17 18 19 20

P B 21 22

R

PANORAMA Z QUIZEM 1. To miasto w województwie Poprawne odpowiedzi na pytania mazowieckim od dawna słynie jako quizu wpisz w odpowiednie ośrodek letniskowo-uzdro-wiskowy. miejsca w diagramie.

Bliskość Warszawy i dostępność komunikacyjna, położenie wśród lasów Mazowieckiego Parku Krajobrazowego sprzyjają dynamicznemu rozwojowi miasta. Miasto znane jest z drewnianych budynków wybudowanych w stylu nadświdrzańskim. To miasto to ...

2. To prawdziwe imię polskiej Jest to tropikalna odmiana piosenkarki i autorki tekstów Meli dyni. Zdrewniała może osiąKoteluk, wykonującej muzykę z gać nawet 1 m długości i ma pogranicza rocka różne kształty: od okrągłych i popu. Imię to może pochodzić poprzez gruszkowate do podod galickiego imienia Malamhin łużnych. Kolor zależy od gaskładającego się ze słów mala mhinn tunku. Niektóre gatunki nada– „gładkie czoło” lub ją się do jedzenia. z staro-wysoko-niemieckiego: mahal To egzotyczne warzywo – „sąd, sprawiedliwość” To imię to… nazywa się …

TYKWA MANGO MELON MALWINA MARTYNA MARLENA

foto SHUTTERSTOCK

GRÓJEC PŁOŃSK OTWOCK

Litery z pól ponumerowanych od 1 do 7 utworzą hasło.

1

2

3

4

5

6

7 POMOCNIK: DOMENA – IDYLLA – MORES

średnie

W każdym sudoku diagram należy uzupełnić w ten sposób, aby w każdym rzędzie poziomym, w każdej kolumnie pionowej i w każdym małym 9-polowym kwadracie znalazło się dziewięć różnych cyfr od 1 do 9.

W rozwiązaniu każdego sudoku wystarczy podać 9 kolejnych cyfr z pierwszego, górnego rzędu diagramu.

14-16 października 2023

ROZMAITOŚCI 31

KRZYŻÓWKA Z UŚMIECHEM

www.usa.se.pl

Litery z pól ponumerowanych od 1 do 8 utworzą hasło.

1 foto SHUTTERSTOCK

2

3

4

5

6

7

8

POMOCNIK: ARKANA – ELEKTOR – PAUZA – RAGLAN – RAPIER

32 ROZMAITOŚCI www.usa.se.pl

14-15 października 2023

CO, GDZIE, KIEDY W NOWYM JORKU I OKOLICACH „Święty”w Nowym Jorku

Brooklyn, NY 11238). Upamiętni on 45. rocznicę wyboru Polaka – Karola Wojtyły na Papieża. Przed konParafia Matki Bożej Pocieszenia z NY, Fundacja Peł- certem o godz. 3.30 pm w konkatedrze odprawiona ni Kultury oraz Duszpasterstwo Polskich Imigrantów zostanie uroczysta Msza Dziedzictwa Polskiego. PoDiecezji Brooklyn zapraszają na wyjątkowy koncert czątek koncertu o godz. 6 pm. Wstęp wolny. z piosenkami z multimedialnego widowiska „Święty Stulecie Polskiego Domu Narodowego z Wadowic – Jan Paweł II”, który odbędzie się 15 paź- SOBOTA, 21 PAŹDZIERNIKA dziernika w konkatedrze św. Józefa (856 Pacific st., Polski Dom Narodowy świętuje w tym roku 100-leNIEDZIELA, 15 PAŹDZIERNIKA

cie istnienia. Z tej okazji 21 października w jego pro- takl teatralny pod tytułem „Maria i Magdalena”, cker). Przedstawienie oparte jest na scenach gach odbędzie się uroczysty bal. Początek gali o godz. 7 przygotowany przez Theatre and Opera Society z życia rodziny Kossaków zaczerpniętych z książki pm w Polskim Domu Narodowym przy 10 Hendrick Ave Theos. Bohaterkami spektaklu są dwie niezwy- „Maria i Magdalena” Magdaleny Samozwaniec, w Glen Cove, NY. Bilety w cenie $175 od osoby i $100 dla kłe kobiety epoki międzywojennej – córki mala- które przeplatane są wierszami i piosenkami studentów. Więcej informacji pod nr tel. 516-676-9575. rza Wojciecha Kossaka. Pierwsza to poetka Maria z muzyką lat międzywojennych. Wydarzenie odSpektakl „Maria i Magdalena” w CPS Pawlikowska-Jasnorzewska (w tej roli Anna Ku- będzie się 27 października o godz. 6.30 pm w sali PIĄTEK, 27 PAŹDZIERNIKA cay), druga to jej siostra, pisarka –satyryk Mag- przy 177 Kent Street na Brooklynie. Wstęp za suCentrum Polsko-Słowiańskie zaprasza spekdalena Samozwaniec (w tej roli Katarzyna Dru- gerowaną donacją $10.

WPISZ HASŁO



1

2

3

4

5

6

7

8

14-16 października 2023

www.usa.se.pl

4.30 4.54 3.14

0.88 0.19 0.32

4.3042

4.3097

Kraków

4.2750

4.3400

Rzeszów

4.2900

4.3200

www.walutomat.pl

Baksy, Nowowiejska 29

Eurostar, ul. Kolejowa 1

3.2

48

3.7 1.1

20

REKLAMA

Jesteś ofiarą

POZNAJ SWOJE PRAWA - MEC. EWELINA SIERZPUTOWSKA

BŁĘDU MEDYCZNEGO

Polski adwokat EWELINA SIERZPUTOWSKA i zespół prawników z LIAKAS LAW, PC specjalizują się w sprawach odszkodowań za błędy medyczne.

Błąd w sztuce lekarskiej, zwany malpractice, ma miejsce, gdy pracownik medyczny, placówka medyczna lub opiekuńcza nie udzielają dobrej, zgodnej z akceptowanymi standardami, opieki i leczenia, powodując obrażenia, a nawet śmierć pacjenta.

Podstawowe błędy medyczne to:

• obrażenia noworodka w czasie porodu • urazowe uszkodzenie mózgu i kręgosłupa • niezdiagnozowane choroby nowotworowe • uszkodzenia nerwów • błędy chirurgiczne i znieczulujące • nieumyślna śmierć • błędy szpitalne • błędy w diagnozie • nieodpowiednie dawki lub złe lekarstwa • nadużycia w domowej opiece medycznej

Wraz z rozwojem medycyny, coraz więcej osób doznaje trwałych uszkodzeń ciała, a nawet umiera z powodu błędów popełnionych podczas opieki medycznej prowadzonej przez ich lekarzy (PCP), przychodnie, szpitale, stomatologów, itp. Te nieszczęśliwe wypadki, których można uniknąć, określamy jako nadużycia medyczne.

Błędy w opiece zdrowotnej mogą zmienić życie, prowadząc do utraty dochodów, bólu i cierpienia, ciągłych potrzeb medycznych oraz rachunków za opiekę długoterminową. Błędy te mogą również powodować znaczny stres psychiczny.

Od noworodka po seniora

Wypadki takie dotyczą już niemowląt, przykładem jest tu uraz porodowy. Bardziej powszechnymi są błędy chirurgiczne, niepowodze-

BROOKLYN QUEENS MANHATTAN

nie i opóźnienie w rozpoznaniu raka lub innych poważnych chorób, niepowodzenie lub opóźnienie w podjęciu odpowiedniego leczenia, przepisywanie niewłaściwych lub złych dawek leków.

Błąd lekarski dotyczyć może też seniorów przebywających w domach opieki lub ośrodkach rehabilitacyjnych, gdzie niezapewnienie właściwej opieki lub uwagi prowadzi do poważnych obrażeń ciała. Jeśli Twoja mama, ojciec poniesie szkodę lub trwały uszczerbek na zdrowiu z powodu zaniedbania w takim ośrodku, zasługujesz na godziwą rekompensatę pieniężną.

Śmierć pacjenta

Skrajną sytuacją jest nagła, niespodziewana śmierć wynikająca z błędu bądź niedopatrzenia lekarskiego. Rodziny i beneficjenci pacjentów, którzy umierają w trakcie lub po zabiegu medycznym z powodu błędu popełnionego podczas opieki, mogą kwalifikować się do odszkodowania z tytułu nieuzasadnionego zgonu bliskiej im osoby.

Niezależnie od tego, czy śmierć była wynikiem winy jednego lekarza, czy całej instytucji, naszym zadaniem jest zidentyfikowanie każdej ze stron, która przyczyniła się do śmierci ukochanej osoby. Naszym zadaniem jest pociągniecie ich do odpowiedzialności i uzyskanie dla rodziny lub bliskich rekompensaty finansowej za ból i cierpienie.

• Bezpłatna konsultacja • Mówimy po polsku!

Znani ze swoich sukcesów w uzyskiwaniu maksymalnych odszkodowań, prawnicy Liakas Law, P.C. z pasją wykorzystają swoje doświadczone i umiejętności, aby zapewnić Ci najlepszy możliwy wynik.

Twój status imigracyjny nie ma znaczenia

Zadzwoń:

718-925-3301

foto SHUTTERSTOCK

do wygrania

DZI E

Walutomat

foto AP

DZIE W

Dolar Euro Dolar kan.

MILIONY

- I ile pan dostał? mówi do niego: Przed jaskinią rozmawia - Sześć miesięcy.

- U pana syna znaleziodwóch jaskiniowców.

- Tylko sześć miesięcy no marihuanę!

- Pijemy krystaliczza gwałt?!

- Mówił, skąd ją ma? nie czystą wodę, od- Nieee, proszę pana, za - Powiedział, że od dychamy nieskażofałszywe zeznania. swojego najlepszenym powietrzem, jemy go przyjaciela. organiczne jedzenie Ojciec powstrzymu– mówi jeden. jąc łzy: - Dlaczego więc do cho- Naprawdę lery umieramy w trzytak powiedział? dziestym roku życia?  – dziwi się drugi.

Spotyka się  dwóch dziadków: Ojciec do syna: - A co to ja pana, pa- Jak tam postępy nie kolego, tak dłuw szkole?

- W porządku. Kontrakt go nie widziałem?

- W więziez piątą klasą przedłuniu siedziałem. żony na następny rok.

- W więzieniu?!  A za cóż to?!

Zbiórka w wojsku.

- Pamię- Czemu ten pluton tak ta pan, proszę krzywo stoi?! - piekli pana, tę moją się kapral. gosposię? Otóż mnie - Bo ziemia jest okrąona, proszę pana, gła - mówi jeden o gwałt oskarżyła! z żołnierzy.

- O gwałt? I co, napraw- Kto to powiedział?! dę ją pan, panie kolego, - Kopernik. tego...?

- Kopernik wystąp!

- Nieee, ale CZYNA DNIA - Przecież umarł. tak mi to - Czemu nikt mi o tym Kasia pochlenie zameldował?! ) (22 l. nd biło, że  a l k a zO się przyOjciec poszedł na zens Garde znałem. branie. Nauczycielka A

AMERYKA da się lubić 13października2023

WEEKEND Z UŚMIECHEM

YNA DN CZ I W

To szansa na ciekawe spotkania dla dwóch zupełnie różnych grup ludzi. Więźniowie Aresztu Śledczego Hrabstwa Daviess, KY, przywożą uprawiane przez siebie dynie do Hermitage Care & Rehabilitation Center. Art Maglinger dekorował jedną z dyń z podopieczną ośrodka w Owensboro, KY, Cathryn Durbin.

MOD

ROZMAITOŚCI 33

34 ogłoszenia/classified 42 OGŁOSZENIA/CLASSIFIEDwww.usa.se.pl www.usa.se.pl

14-16 października 2023 2023 14-16 października

KONSULAT RP w Nowym Jorku www.nowyjork.msz.gov.pl, www.newyork.mfa.gov.pl.

233 Madison Avenue (Jan Karski Corner) New York, NY 10016 Godziny przyj´ç interesantów: poniedzia∏ek, wtorek, czwartek, piàtek 8.30-14.30; Êroda 11.30-17.30 Centrala: tel. (646) 237 2100 Godziny pracy urz´du: poniedzia∏ek, wtorek, czwartek, piàtek 8.30-16.00 Êroda 11.00-19.00 Adresy emailowe: Sprawy paszportowe: newyork.visapassport@msz.gov.pl Sprawy prawne: newyork.legal@msz.gov.pl Biuro Konsula Generalnego: nowyjork.kg.sekretariat@msz.gov.pl Referat ds. Dyplomacji Publicznej i Współpracy z Poloni: newyork.publicaffairs@msz.gov.pl

AMBASADA RP w Waszyngtonie, DC 2640 16th Street North West; Washington D.C., 20009 tel. 202-234-3800 AMBASADA USA w Warszawie ul. Piękna 12, 00-540 Warszawa; tel: 0-1148-22-504-2000 ORGANIZACJE POLONIJNE: CENTRUM POLSKO-SŁOWIAŃSKIE 718-383-5290 CENTRUM POLSKO-SŁOWIAŃSKIE w CLIFTON 973-815-1777 Informuje i radzi w sprawach prawnych, mieszkaniowych i wielu różnorodnych problemach, np. przemocy w rodzinie POMOC 718-366-5365 Organizacja polonijna o szerokim zakresie działania, radzi w sprawach mieszkaniowych, tłumaczy dokumenty, radzi w sprawach uzyskania pomocy socjalnej, organizuje kursy angielskiego MEDICUS - POLISH AMERICAN MEDICAL SOCIETY MEDICUS Charitable and Educational Fund, 29 East 10th St. (7th Floor); NY, NY 10003, tel.: 212-677-5275 ZARZĄD GŁÓWNY STOWARZYSZENIA WETERANÓW ARMII POLSKIEJ: 119 E. 15 St., NYC, NY 10003; tel. 212-358-0306 POGOTOWIE w razie awarii: elektryczne: Manhattan –�212-683-0862 Brooklyn – 718-802-6000, Queens – 718-261-8130 gazowe: Manhattan – 212-683-8830 Brooklyn – 643-4050, Queens – 718-643-4050 wodno-kanalizacyjne: Manhattan –�643-2111 Brooklyn – 699-9811, Queens – 718-595-4600 NAGŁE WYPADKI (emergency) Policja, Pogotowie, Straż Pożarna: tel. 911 SPRAWY IMIGRACYJNE The New York Immigration Hotline 1-800 566-7636 - informuje i radzi we wszystkich sprawach związanych z imigracją. Nowy Jork Immigration National Service 1-800 375 5283 - cały obszar USA DLA OFIAR NAPADÓW, KRADZIEŻY: 212-417-5160 Osoby, które potrzebują pomocy, powinny dzwonić pod ten numer.

NA POMOC CZWORONOGOM: Schronisko ”Animal Haven” na Queensie 718–886–3683 Centrum Pomocy i Opieki Zwierząt - Animal Care Center Manhattan/Brooklyn/Queens - 212–788–4000 Koalicja na Rzecz Zwierząt Brooklyn Animal Resource Coalition,- 718–388–1172 Więcej info na stronie internetowej: www.animalalliancenyc.org PRZEMOC W DOMU I W RODZINIE Całodobowa linia pomocy dla ofiar przemocy 1-800 621-4673 PROBLEMY ZE SZKOŁĄ 212-737-7385 PARENTS’ LEAGUE OF NEW YORK Pomaga i informuje we wszystkich sprawach i problemach związanych ze szkołą 718-624-8450 ADVOCATES FOR CHILDREN Pomaga w zapewnieniu jak najlepszych możliwość kształcenia dla dzieci imigrantów, radzi w przypadkach indywidualnych PROBLEMY Z UBEZPIECZENIEM 718-981-1400 STATEN ISLAND COMMUNITY HEALTH INSURANCE PROGRAMS OF THE JCC Pomaga i informuje we wszystkich sprawach i problemach związanych z ubezpieczeniami medycznymi SKARGI Na dealerów samochodowych - 212 487 4444 Na agencje pośrednictwa pracy - 212-487-4444 Na niebezpieczeństwo w budynkach (Queens) – 718 520 -3402 Na niskie ciśnienie wody, brak wody, przecieki, całodobowa linia inter wencyjna – 212 337-4357 Ogólne skargi na handlowców New Jersey – Division of Consumers Affairs – 201-504-6200 Nowy Jork – Bureau of Consumers Protection – 212-416-8345 Connecticut - Department of Consumer Protection – 860 566-2294 Pennsylvania - Office of Consumer Advocate – 717 783 7152 SZCZEPIENIA DLA DZIECI Informacje o obowiązkowych szczepieniach – 212 676-2273

DAM PRACĘ HELP WANTED Centrum Seniora „Krakus” poszukuje osoby na stanowisko

KOORDYNATORA PROGRAMU, która będzie odpowiedzialna za organizację i nadzór nad działalnością edukacyjno-rekreacyjną dla naszych seniorów.

Jeśli jesteś osobą pełną energii, posiadasz biegłą znajomość języka angielskiego, doskonałe umiejętności interpersonalne i doświadczenie w pracy z osobami starszymi, zapraszamy do aplikowania.

Oferujemy pracę w pełnym wymiarze godzin plus benefity, wymagany uregulowany status imigracyjny. Zainteresowane osoby prosimy o przesyłanie zgłoszeń na adres email: krakuspsc@polishslaviccenter.org

Aerospace Engineer To perform engineering duties in designing, construction and testing of aircraft, missile and spacecraft parts.

Bachelor’s in Aerospace Engineering req. New Britain, CT. Fax resume to Polar Corporation at (860) 223-6000.

Miła rodzina w North Jersey poszukuje gospodyni z zamieszkaniem. Musi mieć średnio dobry angielski i prawo jazdy.

Po więcej informacji, zadzwoń do Michelle pod numer 201-220-5233 SZUKAM FACHOWCÓW do powiększenia domu, budowy dormer, betonowania podwórka, pokrycia dachu shinglami oraz sprzedam tanio żelazo i parkiet.

Proszę dzwonić 516-476-8487

Experienced electricians needed.

Please call 917-807-2527 Electricians with experience needed.

Please call 718-234-9193 A family in North New Jersey is looking for live in Nanny/Housekeeper for immediate employment.

Please call 201-220-5233 Potrzebny doświadczony frezer do zakładu na Brooklynie.

Po więcej informacji proszę dzwonić 718-386-7668 lub 914-447-1400

SĄDY Sąd małych spraw (Small Claims Court) rozpatruje sprawy do 3000 dolarów bez potrzeby zatrudniania adwokata - 212 791-6000. Posiada wydziały we wszystkich pięciu dzielnicach Nowego Jorku ALTERNATYWA dla ABORCJI Grupa Pro-Life Św. Maksymiliana Kolbe tel.718-389-7785 tel.

347-938-8362

Chcesz zamieścić ogłoszenie?

Zadzwoń! 212 227 5800

SZUKAM PRACY

 212-227-5800 NIERUCHOMOŚCI REAL ESTATE

Mężczyzna lat 61 poszukuje lekkiej pracy w środowisku polskojęzycznym 61 year old man is looking for light work in Polish speaking environment.

Jerzy 917-882-5504

ZAOPIEKUJĘ SIĘ starszą osobą lub dziećmi Proszę dzwonić: 347-644-1854 Mężczyzna lat 65 poszukuje lekkiej pracy w środowisku polskojezycznym.

A 65 year old man is looking for light work in Polish-speaking environment.

Jerzy M. 917-971-3578 Mężczyzna lat 57 poszukuje lekkiej pracy w środowisku polskojęzycznym.

Jacek T 646-220-5832 57 Year old man is looking for light work in Polish speaking environment.

Jacek T 646-220-5832 I’m looking for light work in Polish speaking environment. Please call Franciszek 718-755-6473.

Poszukuję lekkiej pracy w polskojęzycznym środowisku. Proszę dzwonić Franciszek 718-755-6473.

SPRZEDAM Na sprzedaż deli/grocery store/restaurant Produkty i gorące jedzenie w sklepie, jak również klientela jest wielonarodowościowa: Niemcy, Węgrzy, Rumuni, Amerykanie, Polacy i Ukraińcy.

Sklep i kuchnia bardzo dobrze wyposażone, ze wszystkimi potrzebnymi pozwoleniami.

Znajduje się w bardzo dobrym miejscu wśród innych biznesów i przy ruchliwej ulicy w Connecticut na granicy Norwalk i Stamford.

Funkcjonuje ponad 20 lat i ma stałą klientelę.

Proszę dzwonić tel.: 203-273-1038 Anna.

SPRZEDAM

BOGDAN 917-930-3954 121 Greenpoint Ave, Brooklyn NY 11222, www.NewYorkRealtyMiniMax.com

Niko Bruder-Turosz Lic Sales Person

347-224-1818

Pomagamy właścicielom w rejestracji DHCP

Do sprzedania w pełni wyposażona i funkcjonująca restauracja Greenpoint - super lokalizacja $149,000 Do sprzedania Hurtownia - zaopatrzenie produktów spożywczych $ 375,000 Do sprzedania 4 rodz dom w Up State NY $ 579,000 Szukasz pracy? Spróbuj swoich sił w Real Estate.

Bezpłatna wycena domów i mieszkań Notariusz-Apostille – Income Tax

ZADZWOŃ PO SZCZEGÓŁY: BOGDAN 718-386-3030 www.NewYorkRealtyMiniMax.com

SPRZEDAM Do sprzedania 3-rodzinny dom z ogrodem w bardzo dobrym stanie.

29 Broome St., Brooklyn, NY 11222.

Cena $2,250,000.

Po więcej informacji proszę dzwonić do Elżbiety Piewiszko 718-541-1009

Berkshire – Działka budowlana 0,36 ac do sprzedania przez właściciela Sherwood Forest, 373 Alan A Dale, Becket MA 200 m do jeziora, plaży i sklepiku.

Tax $307/rok. Polscy sąsiedzi. $8900 Tel. (860) 518-0616 lub (860) 796-8389

DO WYNAJĘCIA Bardzo ładne jednosypialniowe mieszkanie na Ridgewood, idealne dla pary.

Cena $1850 Zadzwoń 347-420-4847.

Pristine, legal 2 family house for sale in Valley Stream

3 bedroom first floor, 2 bedroom upstairs apartment.

3 bathrooms all together.

Recently renovated.

Finished basement, can be used for family room.

Laundry room, workshop, plenty of storage area.

Price: 1,100,000

Call Richie for appointment at 1 (480) 510-9180

JANUSZ J A N GOŁĄB USZ

GREALTOR O L A B Realtor

www.homepoconohome.com RE/MAX CROSSROADS

RE/MAX CROSSROADS

ZAPRASZAM DO POCONOS! Pomogę państwu kupić lub sprzedać każdą nieruchomość w Pensylwanii Pomogę Państwu kupić lub Zapewniam pełnynieruchomość sprzedać każdą profesjonalizm w Pensylwanii.i dyskrecję Kompletna obsługa Zapewniam pełnytransakcji, od A do Z profesjonalizm i dyskrecję.

Jestem do państwa dyspozycji Kompletna obsługa od A do Z - pomoc w załatwieniu Biuro 570 424 8850 x 305 pożyczki, staranny nadzór Komórka 973 703 4740 całego procesu JanuszGolab.Realtor@gmail.com kupna-sprzedaży.

14-16 października października 2023 2023 14-16

 reklama@seusa.info ADWOKAT LAWYER

Robert Wiśniewski P.C.

OD PONAD 20 LAT KANCELARIA NASZA WYSTĘPUJE W SĄDACH STANOWCH, FEDERALNYCH W OBRONIE PRAW I INTERESÓW POLONII

NIEZAPŁACONE ZAROBKI? Dla naszych klientów odzyskaliśmy już niezapłaconych zarobków!

Zadzwoń do nas już dziś i umów się na bezpłatną konsultację:

ROBERT WISNIEWSKI P.C. Attorneys at Law 17 State Street, Suite 820 New York, NY 10004

Tel: (212) 267-2101 Bezpłatny tel: 866-275-1744

www.usa.se.pl

ADWOKAT LAWYER

ZDROWIE HEALTH

POLSKI ADWOKAT

Polski Salon Kosmetyczny

NY, NJ, IL, CT, FL, CA, PA, MA, HI

• Sprawy cywilne/sądowe • Rozwody i Rodzinne • Sprawy kryminalne, areszty • Wszystkie wypadki: drogowe, w pracy i inne • Sprawy Imigracyjne • Bankructwa • Testamenty i Podział Majątku • Kupno i Sprzedaż Nieruchomości • Niewypłacone należności za pracę

Darius Marzec

BROOKLYN 776 A Manhattan Ave. S 104, Brooklyn, NY 11222, tel.: (718) 609-0300 CLIFTON 1135 Clifton Ave., Suite 101, NJ 07013, tel.: (973) 920-7925 LINDEN 812 N. Wood Avenue, Suite 304 Linden, New Jersey TEL: (973) 920-7925

AdwokatMarzec.com Adwokat mówi po polsku

Spotkania w powyższych biurach również wieczorami i w weekendy.

BOM WIERZBICKI Wypadki BLOCK O’TOOLE & MURPHY, LLP

WYBIERZ PRESTIŻOWĄ KANCELARIĘ Z NAJLEPSZYMI WYNIKAMI, Z KTÓRĄ LICZĄ SIĘ NAJWIĘKSZE FIRMY UBEZPIECZENIOWE, GDZIE MASZ BEZPOŚREDNI KONTAKT Z ADWOKATEM MÓWIĄCYM W TWOIM JĘZYKU! BEZPŁATNA KONSULTACJA! ZADZWOŃ!

646-351-8611

Pawel P. Wierzbicki, Esq.

BLOCK O’TOOLE & MURPHY, LLP One Penn Plaza, Suite 5315 New York, NY 10119 www.blockotoole.com.

(718) 609–0300 (973) 920-7925

Butterfly rfly Day Spa Oferuje szeroki zakres usług: • mezoterapie igłowa i bezigłowa • nie inwazyjne zabiegi liftingujące • usuwanie cellulitu (różnymi metodami) • zabiegi z naturalnym kolagenem i witaminą C • wypełnianie zmarszczek kwasem hialuronowym • peelingi chemiczne • oczyszczanie skóry • mikrodermabrazję • laserowe zabiegi na naczynka, usuwanie przebarwień i owłosienia

103 Norman Ave., Greenpoint -Brooklyn, Tel. (917) 833-5686

USA IMMIGRATION SERVICES

ADWOKAT LECH CHRZANOWSKI, ESQ.

GREENPOINT VISION CARE

SPRAWY IMIGRACYJNE, OBYWATELSTWO

„Troszczymy się o Twoje oczy już od 30 lat”

SPRAWY KARNE, MANDATY, WYPADKI

Cristina Polizzi-Woods, O.D.

ROZWODY I SPRAWY RODZINNE

Alberto Aldarondo, Jr., Optician

PROBLEMY PODATKOWE W IRS

BADANIE WZROKU LABORATORIUM NA MIEJSCU SZKŁA KONTAKTOWE MARKOWE OPRAWKI TESTY NA PRAWO JAZDY PRZYGOTOWANIE DO ZABIEGU LASIK

WYPADKI (631) 991-3818

Spotkanie po uprzednim umówieniu się Copiague, NY

PERSONALNE Wolny obywatel Ameryki lat 65 pozna Panią do lat 50 na dalszą drogę życia.

Proszę dzwonić tel.: 860-890-7890.

UWAGA!

CHCESZ ZAMIEŚCIĆ OGŁOSZENIE?

Wyslij e-mail!

Chcesz zamieścić ogłoszenie?

ZADZWOŃ! 212 227 5800

32BJ, Aetna, DavisVision, Empire BC/BS, Eyemed, HealthPlus, GHI, HIP, Medicare, Medicaid, Oxford, VSP, Union Plans 733 Manhattan Ave. Greenpoint

ogłoszenia/classified 43 35 OGŁOSZENIA/CLASSIFIED

AGENCJE AGENCIES

UBEZPIECZENIA INSURANCES

RIDGEWOOD / GLENDALE

BUSINESS CENTER JEDYNA TAKA AGENCJA

718.386.4222 Rozliczanie podatków

Otwieranie i prowadzenie firm Payroll, Audits, Accounting Ubezpieczenia –Insurance Wysyłka samochodów

Najtańsze bilety lotnicze Przekazy pieniędzy, paczki Tłumaczenia dokumentów Notariusz publiczny – Apostille

SOLIDNIE – SZYBKO – FACHOWO 6519 Myrtle Ave, GLENDALE

UBEZPIECZENIA MEDICARE NA 2024

• Zapisy i zmiany planów • Przegląd planów na 2024 • Programy pomocy dla posiadaczy Medicare

Proszę dzwonić już dziś po telefoniczną konsultację lub aby umówić się na spotkanie.

Stanislaw Gil

194 Nassau Ave, Brooklyn, NY 11222 Greenpoint, róg Humboldt St i Nassau Ave

www.NajlepszaAgencja.com

Tel: 718-383-0314 lub 516-455-5722

To place an ad: reklama@seusa.info

445 N. Wood Ave Linden, NJ 07036

AGENCJE AGENCIES

Tel: 201-771-8008 LICENCJE W STANACH NY, NJ, CT

UBEZPIECZAMY: AUTA DOMY BIZNESY

LIABILITY, WORKERS COMP, BONDS, COMM AUTO,UMBRELLA, DISABILITY

BUSINESS CENTER JEDYNA TAKA AGENCJA

718.386.4222 SOLIDNIE SZYBKO FACHOWO

(718) 389-6242 Zadzwoń po specjalną ofertę!

6519 Myrtle Ave., Glendale New York 11385

www.gpvisioncare.com

www.NajlepszaAgencja.com

USŁUGI

36 SPORT sport.se.pl

Selekcjoner Michał Probierz wygrywa w debiucie w reprezentacji, choć gra Polaków wciąż szwankuje. Odżyły nadzieje na awans na Euro

Piękny strzał główką Adama Buksy ustalił wynik spotkania z Farerami

Selekcjoner Michał Probierz dokonał rzadkiej w polskiej kadrze sztuki: wygrał w debiucie

Probierz ma fuksa, bo strzelił Buksa

WYSPY OWCZE – POLSKA Paweł Skraba Przemysław Ofiara

KORESPONDENCJA Z WYSP OWCZYCH

A

ż 26 lat czekaliśmy na zwycięski debiut selekcjonera reprezentacji.

Tę fatalną passę przełamał Michał Probierz (51 l.), którego kadra pokonała na wyjeździe Wyspy Owcze 2:0. Strzelanie Polaków zaczął Sebastian Szymański, a zwycięstwo przypieczętował Adam Buksa. Zwycięstwo w Thorshavn i porażka Czechów z Albanią sprawia, że szanse na bezpośredni awans na Euro 2024 znów stały się realne. Trzeba wygrać dwa pozostałe mecze – z Mołdawią i Czechami (oba w Warszawie).

Piotr Zieliński najpierw asystował Sebastianowi Szymańskiemu przy pierwszym golu, a potem serdecznie go wyściskał

Wierzymy, że z nowym selekcjonerem ta kadra w końcu zacznie grać na miarę możliwości – mówili nam z nadzieją polscy kibice, którzy dość licznie przyjechali na Wyspy Owcze. Niektórzy z problemami – jeden z samolotów z powodu silnego wiatru został zawrócony (kibice dolecieli później).

Od pierwszej minuty Polacy próbowali narzucić półamatorom swoje warunki gry. Szybko się to opłaciło, bo już w 4. minucie Sebastian Szymański po asyście Piotra Zielińskiego trafił na 1:0.

Do przerwy to Polacy mieli przewagę, ale Farerzy grali dzielnie: wyso-

ko podchodzili, próbowali odebrać piłkę, byli agresywni. W efekcie do przerwy na tablicy wyników nic się nie zmieniło. Druga połowa zaczęła się od mocnego uderzenia, którym była czerwona kartka dla Askhama.

To sprawiło, że gospodarze z rzadka wychodzili już własnej połowy, a Polacy mogli skupić się na ataku pozycyjnym. Przyniosło to rezultat, bo po dobrej akcji na 2:0 podwyższył Adam Buksa.

Podczas meczu Wyspy Owcze – Polska zobaczyliśmy sześciu debiutantów: pięciu na boisku (Patryk Peda, Patryk Dziczek, Bartosz Slisz,

Jakub Piotrowski i Filip Marchwiński) oraz jednego w roli selekcjonera reprezentacji – Michała Probierza.

Jedenastka, którą wystawił trener, to było połączenie kadry z poprzed-

nich meczów z nową wizją nowego selekcjonera.

Piotr Zieliński pod nieobecność Roberta Lewandowskiego był kapitanem drużyny. Reprezentacja Polski przerwała niechlubną serię, po raz pierwszy w tych eliminacjach wygrała na wyjeździe (dotychczas porażki z Czechami, Mołdawią i Albanią).

Zwycięskie debiuty selekcjonerów to prawdziwa rzadkość. Dość powiedzieć, że ostatnim, który w pierwszym meczu w roli opiekuna kadry wygrał był… Janusz Wójcik w 1997 roku! Teraz Michał Probierz zaczął od zwycięstwa i niech będzie to dobry prognostyk na przyszłość. Bo gorzej niż przez ostatnie pół roku być już nie może. W niedzielę mecz z Mołdawią, który po prostu trzeba wygrać i to przekonująco.

Publisher mailing address: Super Express USA – 4331 33rd Street, FL 2, Long Island City, NY 11101.

Tel. (212) 227-5800, e–mail: redakcja@seusa.info, Editor–in–chief: Grzegorz Zasępa,

0:2

0:1 Szymański 4. min, 0:2 Buksa 65. min Sędziował: Allard Lindhout. Widzów: 2500 Wyspy Owcze: Lamhauge – Joensen, Faerö, Askham CZ, Davidsen – G. Vatnhamar (90. Radosavljević) – Bjartalíd (76. A. Johansen), Hendriksson (76.

Jónsson Ż), Andreasen (83. Danielsen), S. Vatnhamar – J. Edmundsson (76. Petersen).

Polska: Szczęsny – Kędziora, Peda, Kiwior – Cash Ż(59. Wszołek), Dziczek (82. Piotrowski Ż), Slisz Ż, Frankowski – S. Szymański (59. Świderski), Zieliński (88. Marchwiński) – Milik Ż (59. Buksa).

EL. ME 2024

GRUPA E

WYSPY OWCZE – POLSKA 0:2 Albania – Czechy3:0 Pozostałe mecze: 15.10 Czechy – Wyspy Owcze, Polska – Mołdawia.

17.11 Polska – Czechy, Mołdawia – Albania.

20.11 Czechy – Mołdawia, Albania – Wyspy Owcze

1. Albania 2. POLSKA 3. Czechy 4. Mołdawia 5. Wyspy Owcze

Deputy editor: Magdalena Odziemczyk, Office: tel. (212) 227-5800 President: Magda Lipkowska, Distribution and subscription: Dariusz Porzeżyński,

Redakcja nie zwraca niezamówionych tekstów oraz zastrzega sobie prawo ich skracania i redagowania. W opracowaniu informacji bieżących korzystano z materiałów agencyjnych: AP. Za treść, język i formę ogłoszeń redakcja nie odpowiada. All rights reserved.

6 6 5 5 6

13 9 8 8 1

11:3 8:8 7:5 5:5 2:12

Advertising (Biuro Ogłoszeń) – tel. (212) 227-5800 e–mail: reklama@seusa.info, Super Express w Internecie: usa.se.pl

foto PAWEŁ SKRABA (3)

14-16 października 2023

REKLAMA

Artur Dybanowski – właściciel i menedżer ARTHUR’S FUNERAL HOME

207 Nassau Avenue, Brooklyn, NY 11222 (róg Russel Street)

718-389-8500 www.arthursfuneralhome.com

JUŻ OD 30 LAT SŁUŻYMY POLONII

Oferujemy pełny zakres usług pogrzebowych na terenie metropolii Nowego Jorku i okolic.

Zajmujemy się przewozem zwłok do Polski. Zapewniamy profesjonalną obsługę.

Kartoniada

 POLSKI SIATKARZ SZYKUJE SIĘ DO NOWEGO SEZONU W KLUBIE

Bartosz Kurek znów doceniony

MICHAŁ LISTKIEWICZ

Pojutrze będzie już można normalnie reklamować imprezy sportowe, na razie kandydaci do parlamentu zajęli wszystkie wolne miejsca na tablicach, płotach i bramach.

Mam nadzieję, że tony przedwyborczych plakatów zostaną uprzątnięte przez komitety partyjne jak nakazuje prawo, a my zajmiemy się sprawami, które sprawiają nam przyjemność. W moim przypadku to sport, teatr, muzyka, literatura. Z działań pro-frekwencyjnych trafiła do mnie idea wspomożenia małych klubów sportowych w gminach, gdzie frekwencja przekroczy 50 proc. Bo potęgę sportu tworzy się na dole piramidy. Tysiące małych boisk są bardziej potrzebne niż wielkie akademie klubowe za miliony. W mojej gminie dotacja na klub to 200 złotych miesięcznie czyli tyle, co kot napłakał.

Skandal po meczu Legii w Alkmaar z perspektywy tygodnia jest już tylko skandalikiem. Padło za wiele nerwowych słów, szczególnie ze strony gospodarzy, którzy, niczym „późny” Leo Beenhakker, zachęcali nas do wyjścia z drewnianych chatek. Nie chciałbym mieć takiej burmistrzyni jak wiedźmowata niewiasta z Alkmaar. Szkoda mieszkańców tego spokojnego, zadbanego miasta. Piłkarz Legii Josue nie jest wzorem dobrych manier, ze swoich rodaków bardziej przypomina szalonego trenera Legii Sa Pin-

to niż flegmatycznego selekcjonera reprezentacji Polski Santosa. Podejrzewam, że w szkole miał dwóję ze sprawowania, odwrotnie niż jego szef Dariusz Mioduski, prawdziwy arbiter elegantiarum wśród prezesów polskich klubów piłkarskich i prominentny działacz europejski.

To nie oznacza, że każdego z nich można traktować jak żula. Zachowanie holenderskich funkcjonariuszy było haniebne, godne ich przodków krwawo pacyfikujących podbijane kraje. Kolonializm to choroba odciskająca piętno na społeczeństwach przez wiele pokoleń. Łyso mi się zrobiło, gdy elokwentny uczestnik popularnego teleturnieju o milion nie skojarzył nazwisk największych polskich trenerów piłkarskich w historii, Kazimierza Górskiego i Antoniego Piechniczka.

Każdy inteligent powinien ich znać, podobnie jak nazwiska wielkich polskich jazzmanów Dudusia Matuszkiewicza, Andrzeja Trzaskowskiego, Wojciecha Karolaka, Michała Urbaniaka, Jana Ptaszyna Wróblewskiego. Film dokumentalny o kultowym zespole „Melomani” świetnie ukazuje fenomen polskiego jazzu, który razem ze sportem w mrocznych czasach stalinizmu był promykiem nadziei na lepsze życie.

KARTKA Z KALENDARZA

14 15 16 październik 2023 tydzień 40.

tydzień dzień 40.

288.

dzień 287.

sobota

Marty, Olafa ŚWIATOWY DZIEŃ TYGRYSA

niedziela

dzień 289.

tydzień 41.

poniedziałek

Julity, Piotra Ambrożego, Dionizego MIĘDZYNARODOWY DZIEŃ PAPIEŻA DZIEŃ PRZYJAŹNI JANA PAWŁA II

Bartosz Kurek niejednokrotnie miał okazję udowadniać na boisku, że nie bez powodu zalicza się do grona najlepszych zawodników nie tylko w siatkarskiej kadrze reprezentacji Polski, ale również i na świecie, za czym oczywiście idą w parze olbrzymie pieniądze. Gwiazdor biało-czerwonych dzięki swoim umiejętnościom zalicza się REKLAMA

bowiem do grona najlepiej opłacanych siatkarzy na naszej planecie. Nie tylko w naszym kraju Bartosz Kurek jest niezwykle ceniony, o czym świadczy m.in. jego pozycja w klubie Wolfdogs Nagoya, którego barwy reprezentuje na co dzień. Polak po raz kolejny może pochwalić się wielkim zaszczytem. Okazuje się bowiem, że w przyszłym se-

zonie rozgrywek klubowych Bartosz Kurek znów będzie pełnił rolę kapitana japońskiego zespołu. Dla gwiazdora reprezentacji Polski będzie to trzeci rok z rzędu, kiedy to przypadła mu ta zaszczytna rola. Do Wolfdogs Nagoya Kurek dołączył z kolei w 2020 roku, kiedy to przeniósł się do Japonii z włoskiego Vero Volley Monza. WK

38 SPORT sport.se.pl

14-16 października 2023

Iga przybija piątki I

ga Świątek (22 l.) po triumfie w Pekinie wzięła udział w sympatycznej ceremonii, w czasie której wykonała złoty odcisk swojej dłoni, składając pod nim autograf. Natchniona Polka w stolicy Chin przybiła też inną „piątkę”.

Jako pierwsza tenisistka po Serenie Williams w dwóch kolejnych sezonach wygrała co najmniej pięć turniejów. Legendarnej Amerykance udało się to w latach 2015 i 2016.

Iga w tym roku triumfowała już kolejno w Dausze, Stuttgarcie, Roland Garros, Warszawie i teraz w Pekinie. Wygrała aż

REKLAMA

63 mecze. A to przecież jeszcze nie koniec. Przed Polką występ w kończących sezon WTA Finals w Cancun (29 października – 5 listopada), gdzie po imponującym pokazie siły w Chinach będzie główną faworytką z szansami na odzyskanie pozycji numer 1 w rankingu.

– Teraz jest czas na świętowanie, a potem powrót do pracy – powiedziała Świątek, która spędzi dwa tygodnie w domu. Będzie sporo czasu na odpoczynek i spokojne treningi. – Z pewnością Cancun to naprawdę ważny turniej. Chcę się do niego dobrze przygotować, a także w pewnym sensie kontynuować pracę, którą wykonałam po US

Open, jeśli chodzi o technikę i to, co chcę poprawić na korcie. Czuję, że to zwycięstwo w Pekinie doda mi pewności i wiary w siebie na resztę mojej kariery, bo pokazało mi, że nawet w najtrudniejszych momentach można przezwyciężyć problemy odpowiednim nastawieniem i ciężką pracą. Po US Open wróciłam do podstaw i po prostu naprawdę ciężko pracowałam nad swoim tenisem – dodała Polka.

Iga jest pierwszą tenisistką w historii, która wygrała sześć turniejów rangi WTA 1000 przed ukończeniem 23 lat (Indian Wells, Miami, Pekin, Doha, 2 razy Rzym).

CH

Walka o numer 1 w WTA Finals Iga Świątek w kończących sezon WTA Finals będzie tracić do Aryny Sabalenki 630 punktów.

Do wygrania w całym turnieju będzie 1500 pkt (zwyciestwo po trzech wygranych w grupie), ale już za samo rozegranie trzech spotkań w grupie tenisistki dostaną po 375 pkt.

Polka odzyska pozycję numer 1 na koniec sezonu, jeżeli: wygra turniej, a Sabalenka nie dojdzie do finału dojdzie do finału po trzech zwycięstwach w grupie, a Sabalenka przegra wszystkie mecze

foto GETTY IMAGES

Polka powtórzyła wyczyn legendarnej Sereny Williams

Iga Świątek (22 l.) z pamiątkowym odciskiem dłoni po triumfie w Pekinie

REKLAMA

my Mówi lsku po po

Zapewniamy fachową i troskliwą opiekę nad pacjentem

Specjalizujemy się w:

• Rehabilitacji i krótkoterminowym leczeniu szpitalnym, oferowanym przez 7 dni w tygodniu • 24-godzinnej opiece wykwalifikowanego personelu medycznego • Fizykoterapii, terapii zajęciowej, logopedii • Terapii zwyrodnień kolana i stawu biodrowego

718-205-0287

61-11 Queens Boulevard • Woodside, NY 11377 website: www.qbecf.com

ntrum sne Ce e z c o u Now miejsc a n y z i Dial

Queens Boulevard Extended Care Facility jednym z najlepszych amerykańskich domów opieki wg rankingu US News and World Report 4 miejsce w kraju i stanie Nowy Jork w rankingu Newsweeka Akredytacja Joint Commission 5 gwiazdek wg Centers for Medicare and Medicaid Services Jesteśmy uznani najlepszym miejscem ze wszystkich domów opieki w Queens County Otrzymaliśmy ocenę AAA w Stanie Nowy Jork wg CareScout

Polscy piłkarze byli wściekli po porażce z Mołdawią

sport.se.pl

Kiszyniowie miał być spacerek i pewna wygrana. Inna opcja nie była rozważana. Jednak zamiast trzech punktów reprezentacji Polski była złość i wstyd po przegranej 2:3 z Mołdawią w el. EURO 2024. Przed niedzielnym rewanżem na Stadionie Narodowym apelujemy do kadrowiczów: zmażcie w Warszawie plamę po tym blamażu!

W NIEDZIELĘ PRZED POLSKĄ REWANŻ Z MOŁDAWIĄ W EL. EURO 2024.

APELUJEMY połowa nie zapowiadaDO KADROWICZÓW: Pierwsza ła katastrofy wybrańców trenera

Fernando Santosa. Biało-Czerwoni szybko strzelili dwa gole. W rolach

g łów nych wystąpił duet: Arkadiusz Milik – Robert Lewandowski. Jednak najwyraźniej prowadzenie uśpiło czujność polskich piłkarzy.

Problemy zaczęły się zaraz po przerwie, od błędu Piotra Zielińskiego w linii środkowej. Mołdawianie zdobyli kontaktową bramkę i uwierzyli, że rywal wcale nie jest taki mocny, jak go przedstawiają. A polski zespół z każdą minutą był coraz bardziej bezradny i jakby pogodzony z nadchodzącą klęską. W roli kata wystą-

pił Ion Nicolaescu, strzelec dwóch goli. Przy drugim trafieniu zawinił Tomasz Kędziora, a przy trzecim Wojciech Szczęsny.

15 października czas na rehabilitację. Niech kapitan Piotr Zieliński poprowadzi „Biało-Czerwonych” do efektownego zwycięstwa nad Mołdawią. Tylko w ten sposób można odkupić winy za tamtą kompromitację. Do boju Polsko! MASZ

Pięć wygranych, jeden remis i jedna porażka – to bilans starć z Mołdawią. Ale lekko nie było nigdy

Juskowiak dał przykład R

Wszelkie prawa, w tym Autora i Wydawcy, zastrzeżone. Jakiekolwiek dalsze rozpowszechnianie artykułów zabronione.

foto PRESSFOCUS, GETTY IMAGES, CYFRA SPORT

Kapitan Piotr Zieliński (29 l.) zdaje sobie sprawę z tego, jak duża odpowiedzialność spoczywa na nim w rewanżu z Mołdawią

Zmażcie plamę PO BLAMAŻU! W eprezentacja Polski ma korzystny bilans meczów z Mołdawią. „Biało-czerwoni” zanotowali pięć wygranych, jeden remis i jedną porażkę.

Niełatwo jednak przychodziły naszym piłkarzom zwycięstwa nad rywalem, który w rankingu FIFA zajmuje 159. pozycję.

Wygrać gładko udało się tylko raz, kiedy „dzień konia” miał Andrzej Juskowiak. W październiku 1997 roku walnął w Kiszyniowie hat tricka, a Polska wygrała 3:0 w el. MŚ 1998. Wyczynu z tego spotkania już mu się w koszulce z „orzełkiem” powtórzyć nie udało.

– W starciu z takim przeciwnikiem: głęboko

cofniętym, który właściwie chce tylko przeszkadzać, dojście do trzech okazji i zamienienie ich na gola to swego rodzaju wyczyn.

Zwłaszcza w meczu eliminacyjnym – ocenia po latach Juskowiak.

Gole strzelane Mołdawii pamiętać będą także dwaj inni kadrowicze, bo były jedynymi w ich reprezentacyjnej przygodzie. Do mołdawskiej siatki trafił Dawid Plizga. Przesądził o wygranej 1:0 w towarzyskim meczu rozegranym w… Portugalii w 2011 roku. Czy kibice w ogóle pamiętają o występach tego gracza w narodowym zespole?

Z kolei Jakuba Wawrzyniaka pamiętają pewnie wszyscy. W końcu rozegrał z orłem na piersi niemal

pół setki gier. Ale gola strzelił tylko jednego – właśnie z Mołdawią, pieczętując zwycięstwo 2:0. Miało to miejsce we wrześniu 2012 roku we Wrocławiu, w ramach el.

MŚ 2014. Przeciwko Mołdawii zagrał trzy razy. W ogóle to strzelanie w tym spotkaniu rozpoczął Jakub Błaszczykowski, który wykorzystał rzut karny.

W konfrontacji z tym przeciwnikiem jego strzelecki dorobek to dwa gole.

Dla którego z wybrańców trenera Michała Probierza pamiętne będzie niedzielne spotkanie w Warszawie? DAL

NIE PRZEGAP! El. EURO 2024 Polska – Mołdawia niedziela, godz. 14.45, TVP 2, TVP Sport

Przed laty Andrzej Juskowiak (53 l.) przesądził o wyjazdowej wygranej z Mołdawią