3 minute read

rumesep teké ati (IGA Darma Putra

Next Article
kamus

kamus

Lawat-lawat

rumesep teké ati

Advertisement

IGA Darma Putra

Wayan Jengki Sunarta

Krunané ento mungguh di kakawin Ramayana. Kakawin Ramayanané suba kaloktah cara embahan tirtha ané tusing pegatpegat. Embahané nyluksuk kanti ka tukad-tukad awak ané demen pesan mamaosin. Embahané ento masih jeg seken tusing pegat, padahal suba makelo sajan membah uling masan Jawa Kuno. Apa ja ngaranayang buka kéto?

Patakoné ento, pedas tusing pelud baan nyautin padidi. Ngaé patakon mulan aluh, ngalih pasaut ané kéweh. Ané paling aluha, apang kéwala masaut. Sakéwala iraga dadi nebak-nebak, cara nebak cecimpedan. Diastun beneh masih tusing maan hadiah apa-apa, sajaba panglegan keneh. Jani jalan tebak malu, apa mirib ané ngranayang Ramayanané tileh dadi pepaosan ané utama. Tebakan kapretama, ulian Ramayana ento ada ideh-ideh. Tusing di Bali dogén, nganteg ka dura negara ada Ramayana. Tebakan nomer dua, ulian Ramayana ento ané paling tebela. Awinan sing makejang anaké pragat mamaca kanti telah, sing pragat baan ngecapin. Ulian sing pragat baan ngecapin, terus kanti

jani bligbaganga. Tebakan nomor telu, wiréh suba kadung Ramayana ento kasengguh sastra kakawin ané paling utama. Tebakan paling sik duri, ulian Ramayana ento seken-seken suba ngresep ka atin iragané.

Pepaosan kruna di ajeng ento, mirib cara mantra. Mantrané ento sidi gati, awanan jeg seken kanti jani enu Ramayanané gendinganga tekén anaké nuju piodalan di Pura. Manut satuan anaké ané kocap demen nyastra, ento koné cihna Ramayana ento seken-seken suba ngresep neked di keneh guminé.

Ramayana mirib seken cara mantra. Sakéwala mantra bisa tumpur, yadnya bisa sing masari, para wicaksana ilang kawicaksanané. Manut lontar Roga Sanghara Gumi, yén guminé suba buka kéto, ento ciri gumi biut. Gumi biut tusing ngidang kalukat baan nyatusan pancoran panglukatan. Apa buin pancoran panglukatané gaén-gaénan mara dibi. Ngaé pancoran masih tusing ulian lakar seken tetujoné nglukat mala. Tetujon pancorané apang ada anak kemu ngayabang canang masesari. Apa buin yén nyidang iraga nyediang tongos parkir linggah-linggah apang mobil paling gedéna dadi parkir ditu. Yén suba kéto, sing bedik anaké meled kemu. Yadiastun kondén karoan, neked ditu tetujoné enu lakar nglukat mala. Iraga pada-pada ngaji tusing nawang, apa ané ada di keneh iragane dugasé apanyatusan pancoran nyorsor pabaan iragané.

Pabaan ento koné cara kori maundeb. Uli ditu Bhatara Shiwa nyidayang pesu mulih ka awak iragané. Lacurné, sing makejang bisa ngampakang koriné maundeb ento. Manut tutur anaké ané wikan, ada koné kunci-kunci rahasia ané patut sekel yén lakar ngampakang koriné ento. Iraga kabisane tuah baan nguping, jeg percaya dogén! Apa buin sing liu ada anak ané dadi takonang unduk sripit-sripit kéto. Sangkalanga kanggoang jani padidian malu ngrerembugang ajak ukudané padidi. Apaké ené ané madan ngresepang tattwa kanti ka ati?

Sujatiné tusing masih tawang, apa tetujon ngresepang sastra apang kanti ka ati. Mulan saja ada anak tua-tua nyatuang, apang iraga ngidang mapawakan sastra. Koné sastra paraga adanné. Ento cara kruna ané ngawang-awang tusing

seken tawang apa tegesné. Mesib cara anak nyatuang munyin ujan, munyin angin, munyin api. Makejang pada-pada ngelah pabeneh satua, anggon ngorahang buka kéné buka kéto. Sing karoan ulian iraga sasai mligbagang sastra, sastrané ento lakar prajanian mapawakan sik awak iragané. Sing ento dadi ukuran sastrané seken ngresep neked di ati. Laut apa anggon nuréksa?

Apa lénan tekén solah. Solah ento cara meka. Uli ditu nyidang iraga ningalin apa ané ada di keneh anaké. Ento awinan, iraga patut maguru solah. Kadén liu masih dini di gumi Baliné ada sastra-sastra ané ngundukang solah. Nah, ento jani jalan bitbit apang seken sastrané bakat solahang. Mulan seken tutur para wikané, sing karoang nyansan sai iraga negakang jit bareng ngajak para wicaksana, iraga lakar dadi wicaksana patuh cara ané ajak negak. Liu ada anak bisa nujuin jalan cara di sastra, kéwala sing liu anak bisa nyontohin sastra ané seken jalanang.

IGA Darma Putra

embas lan magenah ring Bangli. Kakawiannyané kawedar ring makudangkudang média, minakadi Bali Post, Pos Bali, Tatkala.co, Suara Saking Bali, miwah sané lianan. Ngamolihang Hadiah Sastera Rancage 2018 antuk cakepan “Bulan Sisi Kauh”

This article is from: