Jaarverslag Stichting Carmelcollege 2009

Jaarverslag Stichting Carmelcollege ’09

Drienerparkweg 16 Postbus 864 7550 AW Hengelo (074) 245 55 55 www.carmel.nl

’09 Jaarverslag Stichting Carmelcollege Hengelo, 19 mei 2010

Stichting Carmelcollege - Woord vooraf

Woord vooraf Stichting Carmelcollege staat er goed voor en is een sterke organisatie die op alle niveaus de mogelijkheden heeft om haar ambities te verwezenlijken. Financieel gezond en met de ambitie om hoge kwaliteit te bieden op het gebied van onderwijs, zorg en aandacht.

Een verbond van scholen die midden in de samenleving staan, partners van ouders, leerlingen en maatschappelijke instellingen om samen in de lokale of regionale context verantwoordelijkheid te nemen voor de toekomst van onze maatschappij: de jeugd van nu.

Een verbond van scholen met grote ruimte voor eigenheid, maar ook met gemeenschappelijke verantwoordelijkheid zonder vrijblijvendheid. Onderling verbonden en betrokken.

2009 is in veel opzichten een mooi jaar geweest. Er zijn concrete stappen gezet om onze aantrekkelijkheid als werkgever te vergroten, onder meer door royaal invulling te geven aan landelijke afspraken rondom loopbaanbeleid en professionalisering. Maar ook door een project op te starten rondom moderne arbeidsverhoudingen: wat mogen we over en weer van elkaar verwachten, hoe scheppen we ruimte om op individueel niveau waardering duidelijker zichtbaar te maken.

Aanscherping en concretisering van ons strategisch beleid op stichtingsniveau krijgt in 2010 grote prioriteit. Een scherpere focus op de resultaten en opbrengsten van ons onderwijs is noodzakelijk om onze beloften en ambities waar te maken. Met de betrokkenheid en inzet van al onze medewerkers, ouders, leerlingen en partners gaat dat lukken. We zijn ervan overtuigd en noblesse oblige!

Wij spreken onze grote dank en waardering uit aan allen die zich in het afgelopen jaar voor onze leerlingen hebben ingezet.

Hengelo, 19 mei 2010

Romain Rijk Ton Thomassen

3

’09 Jaarverslag

Inhoud Kerngegevens

7

Stichting Carmelcollege: wie zijn wij? 11

4

Verslag Raad van Toezicht

55

Bestuursverslag

63

Carmel: missie, cultuur en onderlinge verbondenheid

65

• Waardegericht leren

65

• De menselijke maat

67

• Ouderparticipatie

67

• Horizontale verantwoording

69

• Instellingen

70

• Goed onderwijsbestuur

De leerling en het leren op een Carmelinstelling

78

• Onderwijs en examenresultaten

79

• Opbrengstenkaart

91

• Aantal leerlingen

93

• Leerlingenzorg

96

• Maatschappelijke stages

98

• Leermiddelen

98

Werkgever- en werknemerschap binnen Carmel

101

• Goed werknemerschap verdient goed werkgeverschap

102

• Personele zaken

103

• Medewerkers in cijfers

104

73

De meerwaarde van Carmel

106

• Overleg met diverse gremia en CvB-vergaderingen

73

• Risicomanagement

106

• Financiën

109

• De beleidsomgeving van de Stichting

75

• Treasury management

109

• Communicatie

77

• Bestuurskosten

120

• Bestuursbureau

121

• Commissie Vermogensbeheer Onderwijsinstellingen (Commissie-Don)

123

Toekomstige ontwikkelingen

125

Stichting Carmelcollege - Inhoud

Jaarrekening 2009

129

Grondslagen voor de jaarrekening

130

Geconsolideerde balans

136

Bijlagen

(deel uitmakend van het jaarverslag)

177

1. Gegevens over de rechtspersoon

178

2. Specifieke posten OCW

179

3. Kengetallen financieel

180

4. Enkelvoudige staat van baten en lasten per school

182

5. Kengetallen leerlingen

186

6. Examenresultaten in het schooljaar 2008 - 2009

188

7. Kengetallen personeel

212

8. Personele lasten naar kostendragers

218

9. Specificatie leningen

220

10. Specificatie effecten

221

11. IDU-overzichten instellingen

222

12. Gegevens leden Raad van Toezicht

230

13. Ledenlijst Gemeenschappelijke Medezeggenschapsraad

232

14. Samenstelling directies

233

15. Adreslijst Carmelscholen

235

Geconsolideerde staat van baten en lasten 137 Geconsolideerd kasstroomoverzicht

138

Toelichting op de onderscheiden posten van de geconsolideerde balans

139

Niet uit de balans blijkende rechten en verplichtingen

153

Toelichting op de onderscheiden posten van de geconsolideerde staat van baten en lasten

154

Enkelvoudige balans

162

Enkelvoudige staat van baten en lasten

163

Toelichting op de onderscheiden posten van de enkelvoudige balans en de enkelvoudige staat van baten en lasten

164

Bezoldiging van bestuurders en toezichthouders

167

Honorarium externe accountant

168

Wet Openbaarmaking uit Publieke middelen gefinancierde Topinkomens (WOPT)

169 16. Lijst van veel voorkomende begrippen 240

Overige gegevens

173

Accountantsverklaring

174

Resultaatbestemming

174

Gebeurtenissen na balansdatum

174

17. Lijst van veelgebruikte afkortingen

244

5

’09 Jaarverslag

6

Kerngegevens

7

’09 Jaarverslag

8

Stichting Carmelcollege - Kerngegevens

Kerngegevens

9

’09 Jaarverslag

10

Stichting Carmelcollege: wie zijn wij?

11

’09 Jaarverslag

www.carmel.nl

Stichting Carmelcollege Stichting Carmelcollege bestaat uit 12 instellingen voor bijzonder voortgezet onderwijs in Nederland. Op ruim 50 school­ locaties wordt een breed onderwijsaanbod verzorgd. Door deze veelheid aan school­locaties waarborgen onze instellingen een kleinschalige, veilige leer­omgeving voor hun leerlingen. In totaal worden ruim 35.000 leerlingen in hun leerproces begeleid door circa 4.200 medewerkers.

12

Verbonden en betrokken

1. De scholen van Stichting Carmelcollege

Stichting Carmelcollege stelt de zorg voor de

bieden kwalitatief hoogwaardig onderwijs

mens (leerlingen en medewerkers) centraal.

in een veilige en tegelijkertijd uitdagende

Niet alleen bij haar primaire taak: het

leeromgeving voor alle leerlingen.

aanbieden van bijzonder voortgezet onderwijs,

2. Het onderwijs biedt leerlingen voldoende

maar ook bij het scheppen van noodzakelijke

perspectief - mede door de aandacht voor

randvoorwaarden voor dat onderwijs.

zingevingsvraagstukken.

Deze zorg biedt ruimte voor en nodigt uit

3. De scholen van de Stichting geven individu-

tot eigen inzet en verantwoordelijkheid

ele leerlingen de mogelijkheid om zeggen-

van onderwijsdeelnemers, medewerkers

schap over en verantwoordelijkheid voor

en schoolleiders, bestuursleden en

hun eigen leerproces te ontwikkelen.

toezichthouders. Zo draagt de zorg voor

4. De Stichting biedt al haar medewerkers

de mens bij aan de grondslag van Stichting

een aan hun professionaliteit appellerende,

Carmelcollege, aan humanisering en

inspirerende leer- en werkomgeving die hun

ontwikkeling van individu en school.

eigen ontwikkeling stimuleert in een werkklimaat van loyaliteit en vertrouwen.

We geven daaraan invulling door intensief

5. De Stichting geeft individuele medewerkers,

bij te dragen aan onderwijsvernieuwing en

de scholen en het bestuursbureau binnen de

waardegericht leren, maar ook door een

noodzakelijke kaders maximale zeggenschap

zorgvuldig en uitgekiend personeelsbeleid.

over en verantwoordelijkheid voor het eigen leer- en ontwikkelingsproces.

Stichting Carmelcollege - Wie zijn wij?

Onder Stichting Carmelcollege ressorteren de volgende instellingen:

13

’09 Jaarverslag

14

www.bc-enschede.nl

Stichting Carmelcollege - Wie zijn wij?

Bonhoeffer College

15

Alle ruimte voor ontwikkeling

levert een bijdrage aan de opvoeding van de

Het Bonhoeffer College stelt zich ten doel

leerlingen tot verantwoordelijke volwassenen,

bij zijn taak van onderwijs en opvoeding de

die in staat en bereid zijn hun krachten in te

leerlingen te begeleiden en te stimuleren op

zetten voor een betere samenleving in het

hun weg naar volwassenheid. De leerlingen

licht van christelijke normen en waarden. Het

worden in staat gesteld om aan het eind van

Bonhoeffer College is een interconfessionele

hun schoolperiode over voldoende kennis,

scholengemeenschap met een breed

inzicht en vaardigheden te beschikken.

onderwijsaanbod: gymnasium, atheneum, havo,

Leerlingen dienen daarbij gestimuleerd te

vmbo, lwoo en praktijkonderwijs. Behalve dit

worden om zelf een actieve rol te spelen in het

reguliere onderwijsaanbod biedt het Bonhoeffer

vergaren van kennis, inzicht en vaardigheden.

College nog meer:

Het Bonhoeffer College stelt zich ten doel leerlingen zich maatschappelijk en cultureel

Begaafdheidsprofielschool

te laten vormen op een wijze die past bij

De locatie Van der Waalslaan is een

hun individuele aanleg, belangstelling en

gecertificeerde begaafdheidsprofielschool en

capaciteiten, zodat zij zich optimaal kunnen

biedt hoogbegaafde leerlingen een aangepast

ontwikkelen als medemensen en als mondige,

onderwijsprogramma. In een speciale vwo+klas

kritische en verantwoordelijke burgers van

krijgen leerlingen extra verrijkingsstof

onze samenleving. Het Bonhoeffer College

aangeboden. Ze worden geacht met minder

’09 Jaarverslag

uitleg toe te kunnen en zelfstandiger aan

Vmbo met intensieve

opdrachten te werken.

leerlingenbegeleiding De locatie Lijsterstraat verzorgt maatwerk

Maatwerk

voor vmbo-leerlingen die net een beetje meer

Op de locatie Geessinkweg wordt gewerkt

ondersteuning nodig hebben. De organisatie

volgens het eigen onderwijskundig concept

en de onderwijsprogramma’s zijn hiervoor

“Maatwerk” dat de leerlingen een goede

aangepast. Tevens functioneert de locatie in

aansluiting geeft op het mbo en hbo. Leerlingen

een netwerk van scholen waardoor leerlingen,

bepalen voor een groot deel zelf hoe,

indien nodig, individuele onderwijstrajecten

wanneer en waaraan ze hun tijd besteden.

krijgen aangeboden die leiden naar een

Het onderwijs is niet versnipperd over een

vervolgopleiding en/of een kwalificatie.

groot aantal vakken, docenten en lesuren,

16

maar overzichtelijk gebundeld en geclusterd.

Werkend leren

Onderwijsassistenten hebben een belangrijke

“Leren door doen” is kenmerkend voor het

taak in het primaire proces en nemen een

praktijkonderwijs bij de locatie Vlierstraat.

deel van het werk van de docenten voor

Door in een aantal sectoren (bedrijfsruimten)

hun rekening. Doel van dit alles: actieve,

realistische werksituaties te creëren

gemotiveerde en dus gelukkige en succesvolle

worden leerlingen voorbereid op zelfstandig

leerlingen (en docenten!).

functioneren. Met behulp van een individueel ontwikkelplan wordt in samenspraak met

Technasium

leerling en ouders een onderwijstraject op

De locatie Bruggertstraat is een van de scholen

maat aangeboden.

in Nederland die meedoet aan het technasium.

Op het technasium (vwo en havo) staan de

Scholingsboulevard Enschede

bètavakken centraal. Een onderdeel van het

Drie onderwijsinstellingen -Het Stedelijk

technasium is het examenvak Onderzoeken

Lyceum, Bonhoeffer College en het ROC van

en Ontwerpen (O&O). Dit vak kan al gevolgd

Twente- bundelen samen met de gemeente

worden vanaf de eerste klas. Bij O&O wordt

Enschede hun krachten in de geheel nieuwe

per jaar een aantal verschillende projecten

vmbo-/mbo-school. Een groot percentage

doorlopen. Het technasium werkt vooral met

van de scholieren in Enschede gaat naar het

opdrachten die zijn geformuleerd vanuit de

vmbo, om vervolgens door te stromen naar

beroepspraktijk en het hoger onderwijs. Deze

het mbo. Die overstap blijkt vaak erg groot.

opdrachten zijn veelal voor groepjes leerlingen,

De Scholingsboulevard Enschede verkleint de

waardoor het samenwerken in een team

overstap tussen het vmbo en het mbo.

centraal staat.

Stichting Carmelcollege - Wie zijn wij?

17

’09 Jaarverslag

www.carmelcollegesalland.nl

Carmel College Salland

18

Zichtbaar in de regio

onderwijskundige en pedagogische opdracht

Het Carmel College Salland is een brede

van de school. Dit is herkenbaar in een brede

scholengemeenschap voor praktijkonderwijs,

onderwijskundige, culturele en sportieve

vmbo (incl. lwoo), havo, atheneum en

vorming. Het Carmel College Salland ziet

gymnasium die openstaat voor alle leerlingen

de omgeving en externe ontwikkelingen als

binnen de regio. Het is een bijzondere school

uitdagingen en bronnen van inspiratie.

met als basis christelijke waarden, die expliciet aandacht besteedt aan haar grondslag en

Carmel Classes: talentontwikkeling

zingevingvraagstukken.

Naast het reguliere lesprogramma kiezen

Het Carmel College Salland wil een

leerlingen voor één van de ‘Carmel Classes’.

professionele en lerende onderwijsgemeenschap

Leerlingen ontdekken hun talenten en krijgen

zijn. De school wil de talenten van elke leerling

de kans deze nader te ontwikkelen. Leerlingen

en medewerker optimaal ontwikkelen in een

maken een keuze uit vijf classes: Discovery

veilig en inspirerend klimaat en een gezonde

(breed oriëntatieprogramma), Sports & Lifestyle

werkomgeving, met respect voor elkaar en

(sport en een gezonde leefstijl), Art & Music

elkaars eigenheid. Daartoe is er aandacht en

(allerlei facetten van kunst, muziek, zang,

zorg voor heel de mens.

dans, musical en toneel), Science & Technology

Waardevol onderwijs, waarbij het leren van de

(technische creativiteit) en International

leerling centraal staat, vormt de kern van de

(internationale contacten en vreemde talen).

Stichting Carmelcollege - Wie zijn wij?

Fit for Life

Carmel & Topsport

Salland wil de jeugd van 12 tot 23 jaar ‘fit

Het ontwikkelen van talenten staat centraal

for life’ krijgen met een eigentijdse aanpak,

op het Carmel College Salland. Eén van

zodat schoolverlaters beter voorbereid zijn op

de pijlers is sport. Sporters die op hoger

zelfstandig functioneren in de maatschappij

niveau sporten krijgen de mogelijkheid

en de eisen die het vervolgonderwijs en het

om school en sport te combineren. Samen

bedrijfsleven aan hen stelt. Klaar voor het

met de topsportcoördinator wordt gekeken

echte leven, oftewel ‘fit for life’. Hiervoor

naar individuele roosteraanpassingen,

is integratie van sociale competenties in het

verlofregelingen etc. De school ondersteunt

beroepsonderwijs van groot belang. Denk

het Carmel Wielerpark en is medeoprichter

hierbij aan zelfvertrouwen, zelfsturing,

van de Carmel Handbalschool Salland (een

zelfredzaamheid, doorzettingsvermogen,

samenwerking met de Stichting Sporttalent

betrokkenheid, communicatieve vaardigheden,

en Landstede) en biedt handbaltalenten uit

inzet en oplossingsgericht handelen. Dat

de regio Salland de mogelijkheid hun talenten

gebeurt al in het reguliere onderwijs, maar

individueel te ontwikkelen tot nationaal en

wellicht kan het nog beter. Daartoe werkt de

internationaal niveau.

school samen met 14 andere partners (ROC, werkgevers, sport- en cultuurverenigingen,

Universumschool

woningbouwstichting en de gemeente Raalte).

Carmel College Salland is voor de havo-/

Gezamenlijk hebben zij zich ten doel gesteld

vwo-sector een universumschool. Een

de Sallandse jeugd deze competenties mee

universumschool onderscheidt zich van andere

te geven in een project “Fit for Life” door

scholen doordat het extra aandacht geeft aan

aantrekkelijke doorlopende vmbo/mbo-, sport-

het bètaonderwijs.

en cultuurtrajecten te ontwikkelen. Eén van de belangrijkste doelen is bijdragen aan een positieve levensstijl van jongeren.

19

’09 Jaarverslag

20

www.carmelemmen.nl

Stichting Carmelcollege - Wie zijn wij?

Carmelcollege Emmen

21

Kanjers kiezen voor Carmel

Bijzondere opleidingen

Carmelcollege Emmen is een brede

Naast deze ‘traditionele’ opleidingen biedt het

scholengemeenschap met opleidingen vmbo-

Carmelcollege Emmen een aantal bijzondere

beroepsgericht, mavo, havo en atheneum.

stromen en programma’s:

Daarnaast kent de school tweetalig onderwijs (tto) voor havo- en vwo-leerlingen, faciliteiten

• Tweetalig onderwijs (tto)

voor topsportleerlingen (LOOT) en sportklassen

Hierbij volgen leerlingen de helft van de

voor leerlingen van het eerste en tweede

lessen in het Engels. Naast hun havo- of

leerjaar. Het Carmelcollege profileert zich met

atheneumdiploma sluiten zij hun studie af met

maatwerk en bijzondere opleidingen.

het Cambridge-examen (onder supervisie van het Europees Platform) en/of met het

Maatwerk

IB-certificaat Engels (uitgegeven door het IBO

Maatwerk betekent dat het leren van de indivi­

in Genève).

duele leerling centraal staat. De school ontwikkelt een concept waarbij iedere leerling een eigen

• LOOT-school

individueel leertraject volgt en zijn eigen leerroute

Het Carmelcollege Emmen heeft de LOOT-

kiest in het tempo dat hij/zij aan kan. Tijdens de

status. Dit betekent dat topsporters de

lessen wordt er ingezet op individuele trajecten op

mogelijk­heid hebben om een aangepast

alle niveaus, van vmbo t/m atheneum.

programma te volgen zodat zij hun school­

’09 Jaarverslag

opleiding kunnen combineren met hun sport.

Talentencentra

Het Carmelcollege Emmen biedt hierbij

Het Carmelcollege Emmen kent een eigen

onderwijs op maat.

voetbaltalentencentrum waarbij nauw wordt samengewerkt met de KNVB. Het centrum

• De beroepsgerichte leerweg van

22

bestaat uit talentvolle spelers uit de regio

het vmbo is intersectoraal ingericht

die onderwijs volgen op het Carmelcollege

Leerlingen krijgen op het vmbo een brede,

in Emmen. Naast de trainingsmomenten bij

oriënterende opleiding. Daarbij wordt de

de club, krijgen leerlingen onder leiding

opleiding Technologie & Dienstverlening

van bekwame oefenmeesters, een paar

aangeboden waarmee leerlingen (elk op hun

keer per week training op het veld van het

eigen niveau) een voortreffelijke aansluiting

Carmelcollege.

hebben op het mbo.

Daarnaast is er de Carmel Handbalschool

Verder kent de school de vmbo-opleiding Sport,

Drenthe, een door het NHV gecertificeerde

Dienstverlening & Veiligheid, voor een van de

opleiding, waar talentvolle handballers onder

uniformberoepen of voor een beroep in de

een deskundige begeleiding verder aan hun

recreatie of de sport.

ontwikkeling werken. Ook hier staat de combinatie van school en sport centraal.

Kwalitatief sterk Hand in hand met ‘maatwerk’ en ‘bijzonder’

Gewoon leuk

kiest de school er voor om kwalitatief sterk

Naast alle opleidingen en trainingen is er ook

te zijn. Dat betekent aan de ene kant dat de

voldoende ruimte voor andere activiteiten.

school de zaken goed voor elkaar heeft. Verder

Het Carmelcollege Emmen is voor heel veel

wil het Carmelcollege Emmen een school zijn

leerlingen een leuke school waar veel gebeurt,

waar leerlingen meer dan goed presteren en

tijdens de lessen... maar ook daaromheen.

prima resultaten behalen. De school en de leerlingen hebben een sterke ambitie.

Stichting Carmelcollege - Wie zijn wij?

23

’09 Jaarverslag

www.carmelcollegegouda.nl

Carmelcollege Gouda

24

Carmelcollege Gouda is werelds!

in principe uitgaan van positieve intenties.

Het Carmelcollege Gouda is een brede open

De nadruk ligt op het benoemen van positief

katholieke scholengemeenschap. De school

gedrag en van wat goed gaat en niet op wat

gaat ervan uit dat we leven in een pluriforme

fout is en het bestraffen van negatief gedrag.

samenleving, zowel in maatschappelijk,

Het Carmelcollege Gouda heeft een leefklimaat

cultureel als in levensbeschouwelijk opzicht.

dat gekenmerkt wordt door zorg voor elkaar,

De katholieke traditie wordt dan ook respectvol

veiligheid en betrokkenheid. Leerlingen, ouders

met deze werkelijkheid in relatie gebracht.

en medewerkers hebben hierbij allen een

Onze school staat daarom open voor alle

eigen verantwoordelijkheid. Iedereen wordt

ouders, leerlingen en medewerkers die bereid

geacht daadwerkelijk bij te dragen aan het

zijn, vanuit de eigen levensbeschouwelijke

gewenste leefklimaat. Duidelijke grenzen en

achtergronden, onze doelstellingen te

regels leveren een wezenlijke bijdrage aan

onderschrijven.

een schoolklimaat waarbinnen iedereen zich

Het Carmelcollege Gouda gaat uit van een

veilig en op zijn plaats voelt. Tegen gedrag dat

positieve houding ten opzichte van de

geen positieve bijdrage levert en de grenzen

medemens. Hieronder verstaan we dat we

overschrijdt, nemen wij krachtig stelling.

Stichting Carmelcollege - Wie zijn wij?

Het onderwijsaanbod bestaat uit:

Cultuur. Tweetalig onderwijs, Universum en Jet Net en de theaterklassen geven de speerpunten

• Mavo, havo, atheneum, gymnasium en

vorm en inhoud, naast de bestaande

tweetalig onderwijs (tto) op de locatie

uitwisselingsprogramma’s en de inzet voor onze

Antoniuscollege Gouda.

zusterschool in Peru. De Meander, werelds en

• Vmbo-t/g/k/b, eventueel met

ondernemend, profileert zich vanaf cursusjaar

leerwegondersteuning en Eerste Opvang

2010-2011 met drie ‘specials’, Football,

Anderstaligen (EOA) op locatie De Meander.

Fashion&Styling en Digi Media; elke leerling

• Brede instroom havo, vwo (eerste

kiest naast het reguliere vmbo programma voor

drie leerjaren) en mavo op de locatie

één van deze specials. Het Antoniuscollege

Antoniuscollege Bodegraven.

Bodegraven, wereldklasse(n), geeft vanuit een specifiek onderwijsconcept (Start@23) invulling

Carmelcollege Gouda wil aantrekkelijk en

aan het centraal stellen van de leerling.

eigentijds onderwijs geven. De drie locaties

Maatwerk en eigen verantwoordelijkheid

profileren zich in het onderwijsaanbod dan ook

zijn trefwoorden in dit concept. Week- en

nadrukkelijk vanuit een specifieke merkbelofte.

maandtaken, korte instructielessen, zelfstandig

Het Antoniuscollege Gouda, werelds en

en individueel werken onder begeleiding van

grensverleggend, heeft als speerpunten

docenten en ict-rijk onderwijs geven invulling

Internationalisering, Wetenschap en Kunst en

aan dit ‘onderwijs op maat’-concept.

25

’09 Jaarverslag

26

www.ettyhillesumlyceum.nl

Stichting Carmelcollege - Wie zijn wij?

Etty Hillesum Lyceum

27

Het Etty Hillesum Lyceum leidt op, begeleidt, daagt uit, overlegt en vernieuwt

Van de leerlingen verwachten we dat ze hun

Het Etty Hillesum Lyceum heeft ongeveer 4600

ondernemende opstelling, weerbaar en kritisch

leerlingen en is een algemeen bijzondere school

gedrag en de motivatie om te leren.

talenten ten volle benutten, ieder op zijn eigen niveau. We vragen een flexibele en

met een breed onderwijsaanbod: gymnasium, atheneum, havo, vmbo en praktijkonderwijs

De verwachtingen over en weer zijn mede

verdeeld over zes scholen. De zes scholen

leidend voor de koers die het Etty Hillesum

hebben elk een onderscheidende positie

Lyceum wil inslaan. In “Koers EHL 2015�

verworven.

staan verantwoordelijkheid, betrokkenheid, vertrouwen en open communicatie centraal.

Onze leerlingen en hun ouders hebben zich uitgesproken over hun hoge verwachtingen.

De nieuwe koers is niet alleen intern gericht

We spannen ons in daaraan te voldoen.

op hoge kwaliteit. Inmiddels zijn we veel

We hebben een duidelijk beeld van die

meer dan voorheen extern gericht. Er zijn

verwachtingen. Ze hebben alles te maken met

vele connecties met allerlei organisaties,

gedegen onderwijskwaliteit, communicatie en

bedrijven en instellingen. Daarmee verruimen

individuele aandacht.

we de mogelijkheden aan zorg, begeleiding en onderwijs.

’09 Jaarverslag

In zeven punten vatten we onze koers samen: 1. Kwalitatief sterk en goed georganiseerd onderwijs We willen dat onze scholen voldoende

buiten de school in het onderwijs, het bedrijfsleven en ouders Ouders zijn onze belangrijkste partners.

uitdaging bieden voor alle leerlingen op alle

De scholen houden het overleg met

niveaus. Specifiek getalenteerde leerlingen

ouders warm en spelen in op gedeelde

krijgen de ruimte. Voor hoger begaafden

verantwoordelijkheid bij de opvoeding. De

ontwikkelen we herkenbare programma’s of

relaties met organisaties, bedrijfsleven en

mogelijkheden.

instellingen in en om Deventer, breiden zich

Op alle niveaus willen we kwalitatief goed onderwijs bieden met kwalitatief goede

de komende jaren uit onder andere door de invoering van de maatschappelijke stages.

docenten. Werving en scholing zijn hierin de

5. Goed werkgeverschap

belangrijkste instrumenten.

De medewerkers maken voor een belangrijk

2. Begeleiding en zorg voor elke leerling die daaraan behoefte heeft

28

4. Samenwerken met partners

Optimale leerlingenzorg staat hoog in ons

deel de scholen. Het is zaak dit kapitaal te bewaken en goed te verzorgen.

Personeelsbeleid krijgt daarom meer

vaandel. De zorg wordt in principe op de

aandacht, onder meer door de integraliteit

school, zo dicht mogelijk bij de leerling

van het beleid te bevorderen. De sterke

georganiseerd. Communicatie met ouders

punten van het personeelsbeleid worden

en externe zorgpartners neemt een centrale

behouden of uitgebreid, de zwakke

plaats in. Als voorbereiding op de Wet op de

verbeterd. Voortdurende scholing van

Zorgplicht gaan we verder als koploper op

medewerkers is vanzelfsprekend.

het gebied van Passend Onderwijs.

6. Gastvrij communicatiebeleid

3. Stimuleren van waarden en normen in het

Het Etty Hillesum Lyceum wil open en

onderwijs, binnen en buiten de school

eerlijk communiceren. Zowel intern

Onderwijs zonder waarden en normen is binnen het Etty Hillesum Lyceum onmogelijk. Waarden en normen krijgen binnen en buiten de lessen een gezicht. Het versterken ervan vraagt samenwerking met

als extern wordt gewerkt aan optimale communicatie.

7. Transparant en controleerbaar kwaliteitsbeleid We vinden transparant en controleerbaar

diverse externe partners. Burgerschap, in

kwaliteitsbeleid belangrijk.

de zin van verantwoordelijkheid nemen voor

Kwaliteitsonderzoek zal worden

de omgeving en de mensen daarin, zal de

geĂŻntensiveerd. Dat geldt ook voor de

komende jaren een belangrijk begrip binnen

communicatie erover, zowel intern als

de scholen zijn.

extern.

Stichting Carmelcollege - Wie zijn wij?

29

’09 Jaarverslag

www.hethooghuis.nl

Het Hooghuis

30

Kleurt je leven

van economische waarden. Wij zien markt en

Binnen Het Hooghuis werken we vanuit

geld niet als de enige graadmeters voor de

gezamenlijke waarden aan ontplooiing en

waardebepaling van mensen en dingen. Het

ontwikkeling. Dit doen we met respect voor

Hooghuis zet haar handelen in het perspectief

ieders eigenheid. Iedereen krijgt hier de ruimte

van de dynamiek van de liefde. We willen

om gelukkig te worden.

een school zijn waar mensen ‘liefde doen’, handelen uit liefde en gelukkig zijn. Liefde

Het Hooghuis zet betekenisvolle stappen in

is altijd relationeel en gericht op de ander.

de richting van vraag- en interessegestuurd

De primaire taak van ons onderwijs is gericht

leren binnen de maatschappelijke context. We

op de ontwikkeling van het individu als uniek

doen dit in onderwijskundige, pedagogische

persoon in relatie met de ander. Ons onderwijs

en organisatorische samenhang. We werken in

is gericht op ontmoeting en samenwerking.

teams op coachende, autonome, competente

Niet alleen gericht op kennisoverdracht, maar

en betrokken wijze samen. Bij dit alles zijn we

ook op opvoeding. We kiezen op onze school

ons bewust van onze verantwoordelijkheid voor

nadrukkelijk voor fair onderwijs. Geluk heeft

elkaar en zijn daarop aanspreekbaar.

immers alles te maken met gelukken/slagen.

Met doen waar je goed in bent. Op basis

Voor ons als katholieke school mag het

hiervan richten we ons onderwijs/leerproces in

hoogste goed niet liggen in het verlengde

en geven we ons pedagogisch handelen vorm.

Stichting Carmelcollege - Wie zijn wij?

Het Hooghuis heeft een katholieke

bedrijfsleven. Het gaat om competentiegericht

onderwijstraditie in Oss e.o. sinds 1907 en heeft

leren, om het creëren van doorlopende

sindsdien ambitieuze onderwijsvernieuwingen

leerlijnen en het stimuleren en ontwikkelen

in gang gezet. Het Hooghuis is een brede

van eigentijdse antwoorden op problemen

scholengemeenschap met alle vmbo-afdelingen

als voortijdige schooluitval. Samenwerking

en leerwegen, havo, atheneum en gymnasium.

tussen beroepsonderwijs, bedrijfsleven,

De school is gehuisvest op acht locaties: zes

sportinstellingen en gemeente is van het

in Oss, één in Heesch en één in Ravenstein.

grootste belang. Initiatiefnemers zijn Het

Vernieuwende inspanningen zijn kenmerkend

Hooghuis, ROC De Leijgraaf, Top Oss (amateurs

voor Het Hooghuis.

en profs) en gemeente Oss.

Universumschool

Gymnasium- en atheneummasterclasses

Vanaf 1 april 2009 mag de locatie Titus

13 (atheneum-) of 14 (gymnasium-) vakken,

Brandsma Lyceum zich een “Universumschool”

waarin extra verdieping plaatsvindt. Een

noemen. Een universumschool onderscheidt

internationale oriëntatie ter voorbereiding op

zich van andere scholen doordat het extra

een stage, studie of carrière in het buitenland.

aandacht geeft aan het bèta-onderwijs.

En masterclasses Versterkt talenonderwijs (Engels en Spaans), waarbij de internationaal

Talentencampus Oss

erkende diploma’s Cambridge certificate

De Talentencampus Oss is een (nieuwbouw-)

(voor Engels) en het DELE-certifcaat (voor

project waarbij nieuwe verbindingen

Spaans) worden behaald. Daarnaast zijn er

worden gelegd tussen onderwijs, sport en

masterclasses Science en Art.

31

’09 Jaarverslag

32

www.maartenscollege.nl

Stichting Carmelcollege - Wie zijn wij?

Maartenscollege

33

Maartenscollege. Verlegt je grenzen, broadens your horizon

Wij stellen alles in het werk om deze visie

Op het Maartenscollege hebben we een

doen we door te zorgen voor:

duidelijke missie:

• Veiligheid in de groep, klas en school;

Het Maartenscollege leidt jonge mensen op tot

• Ontwikkeling van kennis, vaardigheden en

verantwoordelijke wereldburgers, die op een

betekenis te geven in de dagelijkse praktijk. Dit

houding;

creatieve, kritische en zinvolle wijze bijdragen

• Openheid naar de maatschappij;

aan de samenleving waarvan zij deel uitmaken.

• Samenhang in de dingen die we doen; • Kwaliteit: uitstekende prestaties en talent

In onze visie gaat het om het stimuleren van de

stimuleren.

volgende kernwaarden: • Initiatief nemen;

Het Maartenscollege is een interconfessionele

• Succes ervaren;

school in Haren (Gn) voor mavo, havo,

• Respect tonen;

atheneum, gymnasium, tweetalig onderwijs

• Verantwoordelijkheid nemen en

(tto) en Internationaal Onderwijs. Het

verantwoording afleggen.

Maartenscollege onderscheidt zich ten opzichte van andere scholen als volgt:

’09 Jaarverslag

Universumschool

International School Groningen (ISG)

Het Maartenscollege is een universum school,

De ISG is een kleinschalige school voor

die ook meewerkt aan het JetNet programma.

voortgezet onderwijs die lesgeeft aan kinderen

Deze programma’s hebben ertoe geleid dat er

van wie de ouders een korte tijd in Noord-

binnen de school aanzienlijk aantal leerlingen is

Nederland werkzaam zijn (zgn. expats). De

met een N-profiel (NT of NG).

school geeft, door gebruik te maken van de IBO, kwalitatief hoogwaardig les in het Engels.

34

Tto

Ook hierbij wordt als didactische methode het

Een groot onderdeel van het Maartenscollege,

IBMYP programma gehanteerd. Na vijf jaar het

met circa een derde van alle nieuwe

IBMYP programma te hebben gevolgd kunnen

inschrijvingen, is het tto. Het volgen van dit

de leerlingen de laatste twee jaar doorstromen

tweetalig onderwijs is mogelijk voor leerlingen

naar het International Baccalaureate Diploma

van het atheneum en gymnasium. Hierbij wordt

Programme (IBDP). Dit is de enige internationale

gebruik gemaakt van internationale didactiek,

‘pre-university’ opleiding waarmee leerlingen

het Middle Years Programme (MYP).

wereldwijd aan universiteiten kunnen gaan

Het MYP introduceert verschillende mogelijk­

studeren.

heden om te leren waarbij de wereld­wijde communicatie en het flexibele onderwijs­

Culturele activiteiten

programma een wezenlijk verschil vormt met

In de school is een breed aanbod van culturele

het traditionele onderwijs. Het basis idee

activiteiten, hierbij valt te denken aan muziek

van het MYP is een onderwijsprogramma dat

en toneel.

geschikt is voor elke school waar ook ter wereld. Elke school moet daarmee voldoen aan de eisen die het IBO (International Baccalaureate Organisation) stelt.

Dit doet het volgens drie idealen: • Intercultural Awareness; interculturele bewustwording; • Holistic Learning; het gehele leren, met de nadruk op persoonlijke ontwikkeling; • Communication; goed kunnen communiceren.

Stichting Carmelcollege - Wie zijn wij?

35

’09 Jaarverslag

www.piusx.nl

Pius X College

36

Missie en identiteit Pius X College

attitudes en kennis die hij op deze wijze opdoet

De visie van het Pius X College kan in

kan hij beter functioneren in vervolgopleiding

5 oneliners samengevat worden:

en beroep en blijft het leren een continu

1. het gaat om jou

proces. Daarbij geven we ook aanvullende en

2. leren doe je overal

vormende bagage mee, zoals zelfstandigheid,

3. ook hier ben je thuis

eigenheid en betrokkenheid.

4. school zijn we samen 5. onderwijs voor deze tijd

We geven waarden en normen door. De leerling leert medeleerlingen en de wereld om hem

We willen de leerling uitdagen om te leren.

heen met respect te benaderen, om mensen in

Om hem samen met medeleerlingen actief

hun waarde te laten. Hij leert keuzes maken

te laten bouwen aan eigen kennis en

en krijgt alle ruimte om zijn persoonlijke

vaardigheden, met het doel de leerling te

vermogens te ontplooien. Ons pedagogisch

vormen en toe te rusten om adequaat te leren.

klimaat, dat inspeelt op de ontwikkeling van

De leerling en zijn leren zijn dan ook het

een schoolkind tot puber en jongvolwassene

uitgangspunt van het leerproces.

sluit daarbij aan.

We zoomen in op zijn interesses, competenties

Onze wortels vinden we in de samenleving van

en persoonlijke drives. Met de vaardigheden,

de katholieke inspiratie.

Stichting Carmelcollege - Wie zijn wij?

Van daaruit brengen wij onze leerlingen zorg

Zo scheppen we een schoolklimaat waarin ieder

en respect voor de schepping bij. We leren hem

zich veilig weet. Waarin vertrouwen heerst

opkomen voor anderen. Bij ons is de leerling

en mensen elkaar aanspreken, een school die

uniek. Met medeleerlingen en volwassenen

leerlingen een thuisbasis biedt, waar ze met

maakt hij/zij deel uit van een leefgemeenschap

plezier naar toe gaan en verblijven. De school is

die aandacht heeft voor ieder individu en

dan ook meer dan een leerpraktijk. Het is een

waarden en normen deelt. In dit geheel hebben

plek, waar ook het lesgeven, de ontwikkeling

volwassenen een voorbeeldfunctie als het gaat

van de sociale vaardigheden van de leerlingen

om tolerantie, open attitude, respectvol en

en hun vorming tot verantwoordelijke jonge

zelfverantwoordelijk handelen.

mensen voortdurend onderwerp van gesprek is.

37

’09 Jaarverslag

38

www.canisius.nl

Stichting Carmelcollege - Wie zijn wij?

Sg. St.-Canisius

39 Onze school wil leerlingen en medewerkers

Onze r.k. school heeft als onderwijsinstelling

een uitdagende en innovatieve leer- en

een eigen plaats en taak in de opvoeding van

werkomgeving bieden, die hen stimuleert in

onze leerlingen. Het geven van goed onderwijs

hun ontwikkeling tot een breed georiĂŤnteerde

draagt bij tot het vergaren van kennis en

en zelfstandige persoonlijkheid.

vaardigheden in alle vakken. Van een r.k. school mag daarnaast verwacht worden dat zij de

Onze school wil leerlingen en medewerkers een

waarden en normen van de christelijke traditie

veilige en overzichtelijke leer- en werkomgeving

doorgeeft aan haar leerlingen en daaraan

bieden, waarin tolerantie, zorg en respect voor

concreet gestalte geeft. Tijdens het dagelijkse

elkaar bijdragen aan ieders welbevinden. Onze

schoolleven proberen wij ons op allerlei

school wil leerlingen en medewerkers een op

manieren van deze taak te kwijten.

de samenleving gerichte leer- en werkomgeving bieden, waarin de leerlingen vanuit de katholieke levensvisie en met respect voor andere levensvisies in samenwerking met de ouders bewust worden gemaakt van hun rol als verantwoordelijk burger.

’09 Jaarverslag

40

www.marianum.nl

Stichting Carmelcollege - Wie zijn wij?

KSG Marianum

41 Het Marianum is een waardengeoriënteerde,

Organisatie

pedagogische en culturele gemeenschap

Essentieel voor het Marianum is de

voor alle vormen van voortgezet onderwijs.

kleinschaligheid, die vormgekregen heeft in

Leerlingen worden opgeleid tot breed

de teamstructuur. Verschillen tussen teams

inzetbare op ontwikkeling gerichte mensen.

en sectoren blijven mogelijk zolang de

Opgeleid om snel, creatief en effectief

hoofdthema’s van beleidsvorming (leerhouding,

oplossingen te vinden. We bieden hoogwaardig

zelfverantwoordelijkheid en menselijke maat)

onderwijs in een veilige en tegelijkertijd

maar overeind blijven. Dat de hoofdthema’s

eigentijdse en uitdagende leeromgeving. Dat

overeind blijven is van belang om de teamleden

gebeurt op basis van waarden uit de Joods-

ook daadwerkelijk de ruimte te geven om

christelijke traditie, verankerd in de katholieke

concreet aan de slag te gaan met participatie

geloofsgemeenschap.

van ouders en leerlingen. Tegelijkertijd is het van groot belang de samenhang tussen

Marianum kiest voor groei in betekenisvolle

de teams en de beide vestigingen goed te

leerlingparticipatie met daarbij een

bewaken.

actieve rol voor ouders, professionele personeelsparticipatie en de best realiseerbare

Cultuur en klimaat

kwaliteit van een op de leerling toegesneden

Cultuur en klimaat bepalen in een niet te

onderwijsaanbod.

onderschatten mate de sfeer binnen de

’09 Jaarverslag

school. Op het Marianum wordt dat zichtbaar

en prettige schoolomgeving waar medewerkers

in kleinschaligheid, waardengerichtheid,

en ouders het de leerlingen mogelijk maken

innovatie, een “klantgerichte” houding, een

hun talenten maximaal te ontwikkelen. Op

veilige en uitdagende leeromgeving, actief

die manier kunnen onze leerlingen uitgroeien

burgerschap en sociale integratie. Maar ook

tot onafhankelijke burgers die zichzelf kunnen

schooltoneel, concerten, sportactiviteiten, de

redden, eigen normen en waarden ontwikkelen,

jaarlijkse personeelsdag, het vieren van jubilea,

verantwoordelijk zijn voor eigen handelen

internationalisering en werkweken dragen

en verantwoordelijkheid nemen voor het

actief bij aan een weldadig schoolklimaat.

functioneren van de gemeenschap waarin zij leven.

Zelfverantwoordelijk leren

42

Vanuit de maatschappij bestaat de wens

Gemeenschapsschool

dat leerlingen over een grote mate van

In 2007 is binnen de locatie Lichtenvoorde

zelfstandigheid en zelfverantwoordelijkheid

het Technieklokaal voor de basisscholen van

beschikken als ze de arbeidsmarkt betreden

de gemeente Oost Gelre geopend. Doel is de

en zich maatschappelijk ontwikkelen.

oudste leerlingen van de basisschool actief te

Marianum ziet het als een belangrijke taak die

interesseren voor de wereld van de techniek

zelfstandigheid en zelfverantwoordelijkheid

alvorens zij overstappen naar het voortgezet

te bevorderen. Een leerling kan nooit geheel

onderwijs. Op deze manier ontwikkelt

zelfverantwoordelijk zijn voor zijn leerproces,

het Marianum zich steeds meer tot een

maar Marianum werkt vanuit de overtuiging dat

gemeenschaps­school, die haar poorten openzet

elke leerling gedurende zijn onderwijsloopbaan

naar de omgeving.

verder kan en zal groeien. De mate en de aard van die groei is afhankelijk van capaciteiten,

Universumschool

intrinsieke motivatie, leeftijd en leerjaar,

Scholengemeenschap Marianum is een van

niveau van de opleiding en de verblijfsduur

de 35 scholen die is geselecteerd voor het

binnen de school. De ontwikkeling naar

“Universumprogramma”. Binnen dit programma

zelfverantwoordelijk leren wordt stapje voor

worden scholen door de overheid gestimuleerd

stapje doorgevoerd, waarbij de lat steeds een

om zich te profileren op de bètavakken.

stukje hoger komt te liggen.

Deelnemende scholen ontvangen hiervoor subsidie. “Universum” heeft als streven dat er in

Waardengericht onderwijs

2010 15% meer afgestudeerden bètatechniek zijn.

Marianum wil een pedagogische

In het kader hiervan heeft de school een

waardengemeenschap zijn: een professionele

hypermodern bètalab ingericht.

Stichting Carmelcollege - Wie zijn wij?

43

’09 Jaarverslag

www.augustinianum.nl

Sg. Augustinianum

44

Men leert iemand pas echt kennen door vriendschap

Augustijnen in 1898 en is de oudste school

“Het Augustinianum ziet het als zijn primaire

gemoedelijke, vriendelijke sfeer. Die uit

opdracht om aan jonge mensen kennis en vaardig­­

zich onder andere in de goede persoonlijke

heden op niveau bij te brengen in de breedste zin

begeleiding. De onderwijsresultaten zijn

en zo aan hun vorming, groei naar zelfstandig­heid

uitstekend te noemen. Daarnaast is er veel

en verantwoordelijkheid bij te dragen.

aandacht voor vorming op andere gebieden.

Vanuit deze zorg wordt de leerling -als unieke

Zo staat drama als vak op de lessentabel, is er

persoon- serieus genomen, uitgedaagd en

veel ruimte voor sport in het jaarrooster en

begeleid. Op onze kleinschalige school dragen

heeft de muzikale vorming een heel speciale

we samen bij aan een veilige en warme sfeer,

vorm: de school kent tientallen schoolbands die

waarin iedereen zich gekend voelt. We werken

jaarlijks binnen en buiten de school optreden.

van de stad. Sterk punt van de school is de

op een professionele en betrokken manier samen, in open communicatie en op basis van

De school telt momenteel circa 920 leerlingen

respect en vertrouwen.”

die voor de helft uit Eindhoven en voor de andere helft uit de directe omgeving afkomstig

Zo luidt de missie van het Augustinianum in

zijn. Het Augustinianum biedt een gymnasium-,

Eindhoven. De school is opgericht door de

atheneum- en havo-opleiding.

Stichting Carmelcollege - Wie zijn wij?

Voor leerlingen die méér willen en een extra

Zo wordt Cambridge Engels ingevoerd en wordt

uitdaging aankunnen is er de gymnasiumbrugklas.

er gewerkt aan mogelijkheden om leerlingen de

Naast de andere vakken wordt hier ook antieke

kans te bieden ook in andere talen certificaten

cultuur en Latijn aangeboden. De school is

te halen die verder gaan dan een havo- of vwo-

Universumschool en heeft in dat kader veel

diploma.

contacten via Jet-Net met bedrijven in de regio

Op de havoafdeling participeert het

die het bètaonderwijs een extra dimensie geven.

Augustinianum in Havisten Competent, een

Voor de komende jaren wordt er meer beleid

landelijk project om havisten competent in het

ontwikkeld om talenten een kans te geven.

hbo te laten starten.

45

’09 Jaarverslag

www.grundel.nl

Sg. De Grundel

46

Goed in ontwikkeling

leerlingbegeleiding en levensbeschouwing.

Sg. De Grundel is een scholengemeenschap

Katholieke en protestants-christelijke

voor gymnasium, havo, atheneum en vmbo

bronnen vormen de leidraad in onderwijs

met lwoo, telt 1.886 leerlingen en ongeveer

en de leerlingenbegeleiding. Leerlingen en

230 medewerkers. De instelling heeft vier

medewerkers vinden bij Sg. De Grundel een

locaties in Hengelo; een Lyceum De Grundel

sfeer van geborgenheid, duidelijkheid en

(gymnasium, havo en atheneum), Parkcollege

betrokkenheid. De didactische werkvormen

(vmbo-onderbouw breed en leerjaren 3,

nodigen de leerling uit tot actief en zelfstandig

4 vmbo-tl), Citycollege (vmbo 3, 4 kb en bb)

leren. Sg. De Grundel wil een school zijn met

en Orthopedagogisch Centrum De Arcade (met

kwaliteit: leerlingen worden aangesproken op

leerjaren 1, 2 vmbo) dat ook in dienst staat

hun eigen niveau en in staat gesteld datgene

van alle scholen voor regulier voortgezet

te bereiken wat binnen hun mogelijkheden

onderwijs in Hengelo. Met Sg. Twickel deelt

ligt. Talent krijgt de ruimte binnen vmbo en

Sg. De Grundel de centrale directie en de

havo/vwo. Voor de echte uitblinkers is er het

centrale dienst.

gymnasium.

Missie en identiteit

Binnen Sg. De Grundel leeft de gedachte dat

De identiteit van sg. De Grundel wordt

leren ook heel goed kan buiten de klas, het

gevormd door de samenhang tussen onderwijs,

leslokaal. Regelmatig trekken de klassen er

Stichting Carmelcollege - Wie zijn wij?

met hun docenten op uit voor een excursie,

begeleiding en uitstekend onderwijs. Ouder- en

bedrijfsbezoek, of luisteren in de aula naar

leerlingenplatforms op locatie geven de stem

het boeiende verhaal van een gastspreker.

van leerlingen en ouders een plek binnen de

Sg. De Grundel biedt leerlingen goede

organisatie.

47

’09 Jaarverslag

www.sgtwickel.nl

Sg. Twickel

48

Onderwijs altijd dichtbij

is gericht op actieve leerlingen die werken

Sg. Twickel is een scholengemeenschap voor

aan de ontwikkeling van hun zelfstandigheid.

atheneum, havo en vmbo met lwoo, telt zo’n

Maar ook de ontwikkeling van medewerkers

2.300 leerlingen en ruim 300 medewerkers.

is belangrijk. Daarom is er volop ruimte

De instelling heeft vijf locaties; in Hengelo een

voor scholing en creëren we een open en

locatie vmbo-tl en een havo-/vwo-locatie met

stimulerend werkklimaat. Belangrijk speerpunt

onderbouw vmbo-tl, in Delden een locatie voor

is echt samenwerken: in een sfeer van sterke

de leerjaren 1 en 2 vmbo en havo/vwo, in Borne

betrokkenheid tussen docenten, leerlingen en

een locatie voor vwo-bovenbouw en een locatie

ouders.

voor leerjaren 1 en 2 vmbo en havo/vwo. Met

De aanpak binnen Sg. Twickel gaat uit van de

sg. De Grundel in Hengelo deelt Sg. Twickel de

natuurlijke nieuwsgierigheid en creativiteit

centrale directie en de centrale dienst.

van de leerlingen. Docenten stimuleren de leerlingen om te leren, actief te zijn, om

Missie en identiteit

creatief te zijn en het beste uit hen zelf te

Kwaliteit door goede resultaten en eigentijdse

halen. Samenhang in de didactiek en een

onderwijsvormen, optimale ontplooiing van alle

uitdagende leeromgeving moet leerlingen

leerlingen en een persoonlijke benadering staan

prikkelen hun talenten optimaal te ontwikkelen.

centraal. Sg. Twickel wil bij alle leerlingen het

De sfeer van Sg. Twickel wordt door zowel

plezier in leren bevorderen. Het onderwijs

leerlingen als medewerkers omschreven als:

Stichting Carmelcollege - Wie zijn wij?

‘Hier gebeurt altijd wat’. Van toneelstukken en

aansprekende vakoverstijgende projecten.

concerten tot kunstfestival en aandacht voor

Voor alle leerlingen geldt: ‘Jouw stem télt!’

sportactiviteiten; ieders talent krijgt de ruimte.

Sg. Twickel wil weten wat hun mening is en wat

De atheneum+stroom binnen de locatie Hengelo

hun ideeën zijn.

biedt leergierige leerlingen extra uitdaging met

49

’09 Jaarverslag

www.twentscarmelcollege.nl

Twents Carmel College

50

Vrijheid in verbondenheid

• Onderwijs dichtbij

Het Twents Carmel College wil een

Enerzijds maken we ons hard voor het behoud

onderwijsinstelling zijn die zich inspant om

van onderwijsaanbod in de kleine kernen en

leerlingen en medewerkers het volgende te

de één op één relatie met het basisonderwijs.

bieden:

Anderzijds betekent dit vooral onderwijs op maat voor elk individu als uniek persoon, wat

• Ruimte om te kiezen

leidt tot maatwerk in aanbod en zorg.

We streven naar zelfverantwoordelijkheid bij alle mensen op school: leerlingen en

• Externe gerichtheid

medewerkers. Ruimte om te kiezen en

We leren van de buitenwereld door die

vertrouwen zijn hierbij onontbeerlijk.

wereld de school in te halen. Tegelijkertijd treden wij zelf, leerlingen en medewerkers,

• Wederzijdse betrokkenheid

buiten de schoolmuren en leren van en in die

Naast het individueel leren richten wij ons in

buitenwereld.

het bijzonder op samenwerkend leren en de ontwikkeling van vaardigheden om de zorg

• Maximale ontplooiing voor iedereen

voor leerlingen en voor elkaar waar te maken.

Onze school is een lerende organisatie waar

Dit impliceert dat we respectvol met elkaar

elke medewerker een leven lang leert.

omgaan.

Stichting Carmelcollege - Wie zijn wij?

We vragen van leerlingen maar ook van elke

Vwo-extra

medewerker blijvende ontwikkeling en groei.

Met ingang van het schooljaar 2010-2011

Het leren van en tussen individuen, het

wordt op alle vier brede instroomlocaties

leren van en tussen teams en het leren van

gestart met vwo-extra onderwijs. De

de organisatie staan centraal. Hierbij wordt

meer getalenteerde leerlingen worden in

uitgegaan van een hoog ambitieniveau waarbij

een aparte setting opgevangen op grond

we streven naar het maximaal haalbare.

van resultaten, een intakegesprek en een specifiek onderzoek vanuit het Centrum

• Hoge verwachtingen

voor Begaafdheidsonderzoek (CBO). Er wordt

Passend bij de individuele kwaliteiten en

gewerkt aan een specifieke leerlijn voor

mogelijkheden spreken we hoge verwachtingen

deze doelgroep, die ook voor de bovenbouw

uit naar onze leerlingen en medewerkers en

wordt ontwikkeld. In regionaal verband

stimuleren wij ontwikkeling van (bijzondere)

wordt samengewerkt binnen de Kenniskring

talenten.

Talentmaximalisatie Twente.

Het Twents Carmel College is een brede

Maatschappelijke stage

scholengemeenschap, die voor noordoost

Op alle locaties wordt in de onderbouw

Twente een breed aanbod voortgezet

ca. 30 klokuren maatschappelijke stage

onderwijs verzorgt: praktijkonderwijs,

in de vorm van naoberschap gerealiseerd

geïntegreerd en breed opgezet vmbo met

(kleinschalig, herkenbaar en goed organiseer­

leerwegondersteunend onderwijs, havo

baar). Het accent van de ontwikkeling ligt

en vwo (atheneum en gymnasium). Binnen

nu in het proces van “doortrekken naar

het vmbo wordt in extra-zorg groepen aan

de bovenbouw”, voor vmbo een mogelijke

voormalige VSO-LOMleerlingen onderwijs

integratie met reguliere stages en loopbaan­

verzorgd; in het kader van passend onderwijs

oriëntatie-activiteiten en in de bovenbouw

wordt onderzocht om specifieke doelgroepen

havo/vwo geïntegreerd met praktische

binnen ons regulier onderwijs op te nemen.

profieloriëntatie en loopbaanoriëntatie-

Ons beleid is gericht op in kwantitatief opzicht

activiteiten.

verbreding van het onderwijsaanbod (intra- en intersectorale beroepsgerichte programma’s en extra examenvakken) en op een kwalitatieve verbetering waarbij samenwerkend leren, opbrengstgericht onderwijs en talent­ maximalisatie leidend zijn.

51

’09 Jaarverslag

52

Stichting Carmelcollege - Wie zijn wij?

Organogram Het organogram van Stichting Carmelcollege kan als volgt worden weergegeven:

Raad van toezicht

College van bestuur

Convent van schoolleiders

Bestuursbureau

Controller

Carmelinstellingen (ruim 50 schoollocaties)

GMR

53

’09 Jaarverslag

54

Stichting Carmelcollege

Verslag Raad van Toezicht

55

’09 Jaarverslag

Verslag Raad van Toezicht Samenstelling

Voor nadere gegevens over de leden van

Stichting Carmelcollege is bevoegd gezag van

de Raad van Toezicht, evenals voor een

katholieke, interconfessionele en algemeen

gedetailleerde weergave van hun hoofd- en

bijzondere scholen. Deze samenstelling wordt

nevenactiviteiten, wordt verwezen naar

ook in de Raad van Toezicht (RvT) tot uitdruk-

bijlage 12.

king gebracht. Bij de selectie van nieuwe leden hanteert de Raad het door hem vastge-

Bezetting Raad van Toezicht

stelde document ‘Taak en profiel van de Raad

Mevrouw drs J.M. Bos-Vonk heeft na 3 zittings­

van Toezicht’. De Orde der Karmelieten in

periodes van 3 jaar (maximale aantal termijnen

Nederland heeft het recht van voordracht voor

voor benoeming) de Raad van Toezicht

één zetel in de Raad van Toezicht.

verlaten. Mevrouw Bos was lid sinds januari 2001. Tijdens de vergadering van 15 december

56

In het verslagjaar bestond de Raad van Toezicht

2009 is afscheid van haar genomen. Stichting

uit 6 personen. De samenstelling van de RvT

Carmelcollege is mevrouw Bos veel dank

weerspiegelt een brede maatschappelijke ori-

verschuldigd voor haar grote betrokkenheid bij

ëntatie, die verder gaat dan de eigen stichting.

Carmel en haar inbreng in de afgelopen jaren,

De leden van de Raad zijn onafhankelijk. Ze

vooral op het gebied van personeelsbeleid,

hebben geen relatie met enig onderdeel van

beleidsvorming en waardegericht onderwijs.

Stichting Carmelcollege.

Gedurende vele jaren hebben de Raad van Toezicht en het College van Bestuur gebruik

De Raad was in het verslagjaar als volgt

gemaakt van haar kennis en ervaring,

samengesteld:

voor een goede uitoefening van de functie als toezichthouder, maar ook voor de zo

• De heer dr. J.G.F. Veldhuis voorzitter

belangrijke klankbordfunctie.

• De heer prof. dr. C.J. Waaijman

De Raad van Toezicht heeft besloten de heren

plv. voorzitter

Veldhuis en Fisscher, met inachtneming van de

• Mevrouw mr. H.C.M. Boon lid

positieve adviezen van het College van Bestuur,

• Mevrouw drs. J.M. Bos-Vonk

Convent van Schoolleiders en de GMR, te

lid tot 1 januari 2010

herbenoemen voor een derde termijn van drie

• De heer drs. W.G. De Lange RA lid

jaar, tot respectievelijk 01-01-2012 en 01-09-2012.

• De heer prof. dr. ir. O.A.M. Fisscher lid

Stichting Carmelcollege - Raad van Toezicht

Commissies De Raad van Toezicht kent twee commissies: • de Auditcommissie, samengesteld uit 2 leden van de Raad: de heer De Lange (voorzitter) en mevrouw Boon (lid); ten behoeve van het functioneren van deze commissie is er een reglement Auditcommissie Stichting Carmelcollege.

• de ‘Commissie Personele Zaken CvB en RvT’, eveneens samengesteld uit leden van de Raad, te weten de heer Veldhuis als voorzitter en de heer Waaijman als lid.

Werkgeversschap In het verslagjaar hebben functionerings­ gesprekken plaatsgevonden met de individuele

de leden hebben een positief-kritische houding

leden van het CvB. Voorafgaande aan deze

naar elkaar en naar het CvB.

gesprekken heeft een delegatie van de RvT

Een goede kwaliteit van het toezicht houden

gesproken met zowel het dagelijkse bestuur

vraagt, naar de mening van de Raad, meer

van het CvS als met het dagelijkse bestuur

dan het enkel toezien op het handelen van

van de GMR en het managementteam van

het bestuur en de organisatie overeenkomstig

het bestuursbureau. Het betrof evaluatieve

wetgeving en bestaande codes (compliance).

gesprekken over de ervaringen in het werken

Ook het morele karakter van toezichthouders

met het CvB.

is van groot belang. Daarbij kunnen zich soms lastige dilemma’s aan dienen. Waar

Waarborg eigen kwaliteit

toezichthouders verantwoordelijk zijn voor

Op 2 december 2009 heeft de Raad van

toezicht in een grote en complexe organisatie

Toezicht zijn eigen functioneren geëvalueerd

is er altijd een risico dat niet helemaal

tijdens een Beraadsdag. De evaluatie had

helder is wat de gevolgen zijn van de te

betrekking op het samenspel RvT versus

nemen beslissingen. Mede daarom is het van

CvB, de teameffectiviteit van de RvT en de

belang dat het toezicht als een persoonlijke

beoordeling van de individuele leden. In de

verantwoordelijkheid wordt ervaren. Een

huidige samenstelling beschikt de RvT over de

toezichtfunctie behoort alleen te worden

vereiste brede verscheidenheid en expertise.

aanvaard bij voldoende deskundigheid, zowel

De RvT functioneert als een goed team dat de

inhoudelijk als qua bekwaamheid om toezicht

eigen verantwoordelijkheid kent en indien nodig

te houden.

neemt. Binnen de RvT heerst collegialiteit en

57

’09 Jaarverslag

Er behoort ook voldoende tijd en energie

wederzijds begrip. Op een constructief-

aan de toezichtfunctie te kunnen worden

kritische wijze, met een gezonde argwaan

besteed. Op die wijze wordt gestreefd naar een

en met een redelijke gestrengheid, bevraagt

kwalitatief hoogwaardige RvT.

de RvT het CvB. Zowel formeel als informeel

De Raad vindt het zijn taak bijzondere

is er tussen de RvT en het CvB openheid,

aandacht te geven aan spiritualiteit en ethische

wat het klankborden bevordert. Dit geldt in

normen en dat ook te vragen van leraren en

het bijzonder voor het klankborden tussen

leerlingen. De leden van de RvT zijn zich van de

het CvB en de voorzitter van de RvT. De

omschreven morele taken bewust en voldoen

informatieverstrekking van het CvB naar de RvT

daar naar hun oordeel aan.

wordt als goed en voldoende uitvoerig ervaren.

Zowel de schriftelijke informatie ten behoeve

In het verslagjaar was geen sprake van

van de vergaderingen als de tussentijdse

frequente afwezigheid van een van de leden bij

mededelingen via de mail helpen de RvT bij het

de vergaderingen.

uitoefenen van zijn functie. De communicatie met het CvB stemt tot tevredenheid. Tussen

58

Relatie tussen bestuur en toezicht

de vergaderingen van de RvT door hebben de

Vastgesteld werd dat er sprake is van een

voorzitter van de RvT en de voorzitter van het

goede formele ĂŠn informele relatie met elkaar,

CvB periodiek overleg met elkaar.

met expliciet afgegrensde en onderscheiden rollen. Er is de afstand, die nodig is voor

Vergaderingen

de toezichthoudende taak, maar ook is er

In 2009 vergaderde de RvT vijf maal, telkens

nabijheid nodig voor de rol van sparringpartner.

in aanwezigheid van het CvB, behalve wanneer

De vergaderingen van de RvT en het CvB

over de beoordeling en/of de beloning van

kenmerken zich door een open dialoog en

individuele leden van het CvB werd gesproken en tijdens een deel van het overleg met de accountants.

Zoals in dit verslag bij een aantal onderdelen al vermeld, heeft de RvT naast het overleg met het CvB ook regelmatig contact met andere betrokkenen binnen en buiten de Stichting. Zo hebben leden van de RvT in het verslagjaar de Schoolleidingendag en de bijeenkomst voor de Medezeggenschapsraden bijgewoond. Daarnaast vond op 2 december 2009 een interne Beraadsdag Raad van Toezicht plaats.

Stichting Carmelcollege - Raad van Toezicht

Behalve de kwaliteit van het eigen toezicht

andere kant van het spectrum nog meer

kwamen tijdens deze dag ook andere onder­

uitdagingen kunnen worden geconstrueerd:

werpen aan de orde:

profilering van kwaliteit via extra stromen, excellente tracés, bèta labs; stimulering

• Het waarborgen van de identiteit. Dit wordt

van samenwerking met universiteiten;

door de RvT als een van de belangrijkere

bevordering van internationalisering door

taken van toezicht gezien. De identiteit is

deelneming aan prestigieuze programma’s

op voldoende wijze formeel vastgelegd in

in met name de USA, en het verlenen van

de statuten en ook de randvoorwaarden

onderscheidingen en prijzen aan leerlingen

zijn goed geformuleerd. De RvT zal het CvB

en docenten en andere personeelsleden.

blijven stimuleren de identiteit regelmatig op de agenda te plaatsen, opdat deze ook in de

De RvT besprak in zijn vergaderingen de

praktijk gestalte krijgt.

statutair voorgeschreven aangelegenheden,

• Het verkrijgen van informatie. Hier wordt

zoals onderwijsbeleid, innovatie, financiële

door de Raad gezocht naar de balans

zaken, interne ontwikkelingen op organisatie-

tussen afstand en nabijheid. De bestaande

en personeelsgebied. Goedkeuring werd

contacten op de Schoolleidingendag en op

verleend aan de voorgelegde begroting 2010 en

de MR-endag en het uitnodigen van rectoren

de jaarrekening 2008.

in de vergaderingen worden als zeer nuttig gezien.

• Het aantal leden van de RvT wil de Raad

De Auditcommissie vergaderde in het verslagjaar tweemaal. In de vergaderingen

op zeven te houden ten einde een brede

kwamen als belangrijkste onderwerpen aan

verscheidenheid en expertise te waarborgen.

de orde: de meerjarenbegroting 2010-2013, de

• Een goede balans tussen het bevorderen

jaarrekening en het accountantsverslag over

van gelijke kansen en van kwaliteit. Met

2008 en het auditplan van de accountant voor

voldoening heeft de Raad van Toezicht

2009. De commissie Personele Zaken besprak

geconstateerd dat binnen de stichting en

met de individuele leden van het CvB hun

haar scholen veel aandacht wordt besteed

functioneren.

aan het realiseren van een dergelijke balans. In lijn met de missie krijgen juist

Behalve deze gebruikelijke onderwerpen heeft

de minder kansrijken extra stimulering.

de RvT in dit verslagjaar nadrukkelijk aandacht

De Raad heeft het College van Bestuur

besteed aan de volgende onderwerpen:

wel de vraag voorgelegd of, mede gelet

• Identiteit en waardegericht onderwijs

op de nog steeds stijgende procentuele

• Scholingsboulevard Enschede

deelneming aan havo en vwo en de hieruit

• Benoeming accountant

ook voortvloeiende toenemende competitie

• Beleggingen

in het onderwijsveld, ook niet aan de

59

’09 Jaarverslag

In de vergaderingen van de RvT is zowel

voorzitterschap van een lid van de RvT

mondeling als schriftelijk uitvoerig

uitvoering gegeven aan het beoordelen van

gerapporteerd over de ontwikkelingen bij

de ingediende offertes en een unaniem

de Scholingsboulevard Enschede. Over de

benoemingsadvies verstrekt. De Raad van

jaren 2008 en 2009 zijn verliezen geleden.

Toezicht heeft vervolgens KPMG benoemd

Het CvB heeft de RvT deelgenoot gemaakt

als accountant voor een periode van vijf jaar

van de discussies die gaande zijn op basis

met ingang van de controle over het nieuwe

van welke onderwijskundige en bestuurlijke

boekjaar.

uitgangspunten de koers van Scholingsboulevard

De RvT is elke vergadering geïnformeerd over

Enschede zal worden bijgesteld.

treasuryzaken en de ontwikkelingen rond de portefeuillebeleggingen in het bijzonder.

Klokkenluiderregeling In 2009 heeft het CvB een reglement klokkenluiderregeling vastgesteld. In de voorbereidende fase is een concept- regeling

60

met de RvT besproken en heeft de RvT zijn opmerkingen hierbij gemaakt Elke vergadering wordt de Raad van Toezicht met een schriftelijke periodieke rapportage uitvoerig geïnformeerd over de belangrijkste onderwerpen, die de bijzondere aandacht van het CvB hebben gevraagd in de voorbije maanden, dan wel de aandacht (nog) vragen.

Bij de bespreking van deze rapportage laat de In 2009 heeft een openbare procedure

RvT zich nog aanvullend mondeling informeren

plaatsgevonden voor de dienstverlening

en worden vragen door het CvB beantwoord.

door een externe accountant. De RvT is

Op het einde van de vergaderingen kregen

actief betrokken geweest bij de selectie en

elke keer twee rectoren de gelegenheid de RvT

benoeming van de accountant. Op voorstel

op de hoogte te stellen van de lopende zaken

van de selectieadviescommissie onder

en/of bijzondere ontwikkelingen binnen hun

voorzitterschap van een lid van de RvT heeft

instellingen. De RvT is de rectoren erkentelijk

de Raad de selectiecriteria vastgesteld voor

voor de reële en openhartige informatie. Deze

de Europese aanbesteding. In het verdere

werkwijze zal in 2010 worden gecontinueerd.

traject heeft de gunningscommissie onder

Stichting Carmelcollege - Raad van Toezicht

Honoreringen Raad van Toezicht In de vergadering van 18 maart 2008 heeft de Raad besloten om tweejaarlijks een inflatiecorrectie toe te passen op de honorering en de honorering per 1 januari 2008 te verhogen met 5%.

Voor de jaren 2008 en 2009 bedroeg de honorering (inclusief de onkostenvergoeding): • € 475 per maand voor RvT-leden • € 575 per maand voor RvT-leden die deel uitmaken van een commissie • € 735 per maand voor de voorzitter RvT

Hengelo, 19 mei 2010 De Raad van Toezicht, Dr. J.G.F. Veldhuis, voorzitter Mr. H.C.M. Boon Drs. W.G. De Lange RA Prof.dr.ir. O.A.M. Fisscher Prof.dr. C.J. Waaijman (O. Carm.)

61

’09 Jaarverslag

62

Stichting Carmelcollege

Bestuursverslag

63

’09 Jaarverslag

Inleiding Het opstellen van een strategisch beleidskader

In dit bestuursverslag over het jaar 2009 geven

is de primaire verantwoordelijkheid van het

we aan wat de stand van zaken nu is, wat

College van Bestuur (CvB). Dit beleidskader

inmiddels is bereikt en waar nog aan gewerkt

bepaalt in belangrijke mate de agenda van de

moet worden. Wij volgen hiervoor de indeling

Stichting.

van Koers 2013 met de hoofdstukken:

Het CvB heeft in Koers 2013 het strategisch

1. Carmel: missie, cultuur en onderlinge

beleidskader voor de periode 2007 – 2013 vastgelegd.

De procesgang die geleid heeft tot dit document is beschreven in Koers 2013.

In vier hoofdstukken van Koers 2013 worden de strategische kaders van het betreffende

64

onderwerp beschreven. Elk hoofdstuk met uitzondering van hoofdstuk 4 wordt afgesloten met concrete beleidsvoornemens.

verbondenheid 2. De leerling en het leren op een Carmelinstelling 3. Werkgever- en werknemerschap binnen Carmel 4. De meerwaarde van Carmel

Stichting Carmelcollege - Bestuursverslag

Carmel: missie, cultuur en onderlinge verbondenheid De concrete beleidsvoornemens, zoals

situatie is bereikt waarin teams en teamleiders

opgenomen in Koers 2013, waren:

overal functioneren zoals bedoeld.

“Het bestuursbesluit inzake levens­

Het College van Bestuur stelt zichzelf ook

beschouwelijk en waardegericht onderwijs

concrete doelen: in 2008 een jaarverslag

blijft in de komende jaren kaderstellend. Maar

op stichtingsniveau produceren dat meer is

er is meer nodig: instellingen en daarbinnen

toegesneden op de maatschappelijke gevraagde

teams zullen zich verder moeten bezinnen op

transparantie en dat meer onderwijsprestaties

de waardekant van hun onderwijs en op de

op het overkoepelende niveau van de Stichting

competenties van medewerkers die samen de

laat zien. Onder andere daarmee wil het

waardegemeenschap die elke Carmelschool is,

College van Bestuur een bijdrage leveren aan

moeten vormgeven. De notitie “Waardegericht

de transparantie van de onderwijssector op

leren in Carmelscholen” biedt handreikingen om

landelijk niveau. Ook anderszins zal het College

waardegericht leren inhoud te geven in relatie

van Bestuur de Stichting landelijk blijven

tot intern opleiden, leiderschap, teamvorming

positioneren als een kwaliteitsbewuste en

en ouderbetrokkenheid. School en ouders

innoverende onderwijsgroep, die zich tegelijk

lopen een traject parallel aan de loopbaan

bewust blijft van zijn herkomst en missie.

van het kind. Ouderbetrokkenheid krijgt bij

Tenslotte heeft het College van Bestuur intern

voorkeur vorm op teamniveau, waar immers

huiswerk: verder gaan met de uitzuivering van

het makkelijkst een inhoudsvolle dialoog

rollen binnen de Stichting en de reglementen en

tussen school en ouders mogelijk is. Teams die

statuten waar nodig aanpassen.”

zelf horizontale verantwoording vorm geven, met ouders en omgeving spreken, moeten

Waardegericht leren

hun eigen onderwijs evalueren: dat is een

Het waardegericht leren is een van de

belangrijke beleidsdoelstelling voor de komende

beleidsspeerpunten van de Stichting. In de

jaren. Dat vraagt nog meer scholing voor

statuten benadrukt de Stichting “de zorg voor

teamleiders, vooral op het terrein van gedrag

de mens” centraal te stellen en om bij te

en vaardigheden en daarin zal het College

dragen aan “humanisering en de ontwikkeling

van Bestuur blijven investeren. Ook scholen

van mens en individu”. Overeenkomstige

zullen hun teamstructuur moeten blijven

missies treffen we aan bij onze scholen,

versterken en teams congruenter maken met

die allen méér willen zijn dan instellingen

leerlingengroepen, zodat uiterlijk in 2010 een

die kennis overbrengen en vaardigheden

65

’09 Jaarverslag

aanleren. Wij willen nadrukkelijk ook vormen,

om op elke locatie aandacht te vragen voor de

om onze leerlingen voor te bereiden op hun

concretisering daarvan.

plek in beroep en samenleving. Om ze op te leiden tot kritische burgers met gevoel voor

In het bestuursverslag over 2008 schreven

verantwoordelijkheid.

we dat op het niveau van de Stichting informatie over wat de scholen doen slechts

66

In de afgelopen jaren is er op verschillende

fragmentarisch aanwezig is. “In de komende

manieren aan gewerkt om de waardegerichte

jaren zullen wij instellingen (laten) bezoeken

dimensie van ons Carmelonderwijs onder de

met het doel te praten over de wijze hoe

aandacht te houden en te versterken. Op

invulling wordt gegeven aan het waardegericht

stichtingsniveau zijn de randvoorwaarden al

leren. En hoe kunnen of geven ook anderen dan

enige jaren goed geformuleerd.

de docenten levensbeschouwing daar invulling

Het waardegericht leren begint binnen een

aan. Door participerend onderzoek willen wij

aantal scholen langzaam een plaats te krijgen,

zo een beeld krijgen van de feitelijke situatie

maar heeft tijd nodig om die plaats te krijgen

en achterhalen waar de mensen staan. Een

die het verdient. Daarbij is het van belang

volgende stap is het verbreden ervan binnen

leerlingen, ouders en teams nadrukkelijk te

de instelling. Gebruikmaken van het creatieve

betrekken bij die ontwikkelingen. Op sommige

beginsel van kijken naar en onderzoeken van

scholen leeft het waardegericht leren maar

wat er is. Hierbij zullen we ook aandacht

beperkt en wordt het niet breed gedragen

besteden aan het aspect van borgen. Wie is

binnen de school.

(zijn) de kartrekker(s) en van wie krijgt(en) hij

Ruime aandacht vragen voor zingeving­

(zij) ondersteuning.”

vraagstukken en waardegerichtheid gebeurt

Voorbereidingen om deze zaken nu te gaan

niet overal structureel. Het is voor veel

verzamelen, te benoemen en te expliciteren

locaties een ontwikkelpunt qua programma en

zijn getroffen. In 2010 zullen enige instellingen

inhoudelijke afstemming.

bezocht worden om aan ons voornemen uitvoering te geven.

Onze scholen tonen een grote diversiteit en op een aantal scholen gebeurt er meer dan

Voor het verbreden van waardegericht leren

wij denken. Op het Marianum bijvoorbeeld

ontplooit en stimuleert de Stichting diverse

is een nieuw project waardegericht leren in

activiteiten, zoals de jaarlijkse studiedagen

voorbereiding om de indifferente basishouding

en de cursussen die op dit terrein de laatste

ten opzichte van de katholieke identiteit van

jaren binnen de Stichting zijn verzorgd. Een

de school om te buigen tot een fundament van

belangrijke rol hiervoor is weggelegd voor

inspiratie. En Het Hooghuis heeft een notitie

de Carmelwerkgroep Waardegericht leren.

identiteit geschreven en voor één dag per

Evenals in 2009 wordt ook begin 2010 een

week een coördinator identiteit aangesteld

brochure uitgebracht met de best practices,

Stichting Carmelcollege - Bestuursverslag

samengesteld uit informatie vanuit onze

gehoord worden. Voor docenten en andere

instellingen.

personeelsleden is het een krachtige motivatie om zich voor leerlingen in te zetten. En voor ouders vergroot het hun betrokkenheid bij en

De menselijke maat

hun inzet voor het schoolleven.

De Stichting geeft onderwijs aan ca. 35.400 leer­lingen en telt ca. 4.200 medewerkers. Hoe

Teamstructuur

past dit bij “de menselijke maat” en “de zorg

In het algemeen kunnen we constateren, dat

voor de mens centraal stellen”?

de teamvorming op scholen is voltooid en dat de

Onze instellingen staan midden in de

teamstructuur op de instellingen goed op orde is.

samenleving. Wij hechten veel belang aan

Aandachtspunt voor de komende jaren

contacten met onze belanghebbenden. Al die

is het versterken van de kwaliteit van de

contacten en activiteiten echter draaien om

teamleiders. Teamleiders zijn de sleutels en

hetzelfde doel: onze leerlingen.

katalysatoren voor de onderwijsontwikkeling

Met 52 locaties (gemiddeld dus 680 leerlingen

en de professionalisering van medewerkers en

per locatie) en per locatie meerdere teams

processen. De kwaliteit van onze medewerkers

wordt het onderwijs georganiseerd in kleine

is immers zeer gerelateerd aan de kwaliteit

scholen (de teams).

van onze leidinggevenden. Zo zijn ook voor de

Niet de school als systeem maakt het

teamleiders niet vrijblijvende scholingstrajecten

onderwijs, maar de mensen in de school.

noodzakelijk, die een bijdrage kunnen en

Onderwijs wordt gemaakt door een team van

moeten leveren aan de attitude, vaardigheden

mensen: teamleider, docenten en onderwijs­

en instrumentele bagage voor leidinggevenden.

assistenten, die daarbij geholpen worden door

Op diverse instellingen kan de functionele

conciërges, roostermakers, medewerkers van

samenwerking binnen en tussen de teams nog

de administratie e.a., kortweg gezegd het

worden versterkt. De horizontale verant­woording

onderwijsondersteunend personeel.

en het evalueren van het eigen onderwijs staan nog in de kinderschoenen.

Teams vormen de onderwijzende school binnen

Voor de instellingen vragen deze aandachts­

de school; de teamleider en de docenten

punten de komende jaren veel zorg en aandacht.

kennen hun leerlingen. Voor veel leerlingen is het feit dat ze persoonlijk worden gekend door docenten een sterke drijfveer om te leren. Als

Ouderparticipatie

zelfstandige persoon te worden herkend, geeft

Wij willen ouders graag betrekken bij de

zelfvertrouwen en het bewustzijn van eigen

ontwikkelingen op onze scholen en ze tijdig

kracht. Beide zijn belangrijke voorwaarden

informeren. De vraag is hoe doe je dat?

om te leren. Maar niet alleen leerlingen

Hoe betrek je de ouders als groep en zeer

hebben baat bij het feit dat ze gezien en

belangrijke belanghebbenden bij de school?

67

’09 Jaarverslag

Is het realistisch om te wensen dat alle ouders

kinderen een optimaal klimaat te bieden voor

bij de school worden betrokken? Onderzoeken

hun ontwikkeling en vorming. Op sommige

wijzen aan, dat dit niet zo is. Een klein

scholen is er sprake van betrokkenheid van

gedeelte is slechts actief. De meerderheid van

ouders op teamniveau. Dit werkt goed voor het

de ouders bereiken we niet met participatie in

proces van wederzijds contact en feedback.

het schoolbeleid en -activiteiten. Dit betekent niet, dat we niet zoeken naar mogelijkheden

Op diverse wijzen wordt vorm gegeven aan de

om ze mee te laten denken en mee te laten

samenwerking tussen scholen en ouders:

werken. In ieder geval zorgen wij ervoor dat

• ouders die actief zijn in verschillende

de juiste informatie beschikbaar is voor ouders

werkgroepen, (thema-avonden, buiten­

op het moment dat ze ernaar gaan zoeken. Als

schoolse activiteiten, diploma-uitreiking,

ouders om welke reden dan ook zich willen

open dag, veiligheid van leerlingen in het

verdiepen in een onderwerp en/of actief

68

verkeer en binnen de school, e.d.);

worden, moeten wij ze van de juiste informatie

• praktische hulp;

kunnen voorzien.

• ouderklankbordgroepen communiceren met

De kleinere groep actieve ouders is op

teamleiders over allerlei schoolzaken in het

diverse manieren bij de school betrokken,

team/de afdeling of de schoollocatie;

zoals ouderraden en ouderklankbordgroepen.

• contactouders, die geraadpleegd kunnen

Ouderbetrokkenheid is vooral goed te

worden om informatie te geven over de

organiseren op teamniveau. Bij de teamleider is

school van hun kinderen.

de ouder immers meteen aan het goede adres.

Deze schoolleider kent zijn leerlingen en kent

Ook zijn er op scholen de informatieve

de gang van zaken binnen zijn team als geen

ouderavonden voor ouders van één of meer

ander.

klassen, die tot doel hebben informatie te verstrekken en van gedachten te wisselen

Op veel instellingen is de invloed van ouders

over een bepaald thema: de brugklas, de

goed geregeld. Ouders hebben een vaste

pakketkeuze, het examen e.d. De rapport­

plaats in de ouderraad, in de MR en als lid

ouderavonden bieden individuele ouders

van klankbordgroepen. Ouders worden actief

de gelegenheid leraren te spreken over het

uitgenodigd en geïnformeerd. Hoe dit per

rapport van hun zoon of dochter. In enkele

instelling is georganiseerd kan per school

scholen worden de rapporten niet meer naar

of instelling verschillend zijn. Onze scholen

het huisadres verstuurd, maar persoonlijk aan

hebben samen met ouders de ouderparticipatie

de ouders verstrekt om op die manier (nog

georganiseerd. Samen hebben ze de structuur

enig) contact met ouders “af te dwingen”. Veel

en organisatie gekozen die hen het beste past,

ouderverenigingen gebruiken ook de website

met het doel de samenwerking tussen school

van de school om informatie te verstrekken

en ouders te bevorderen, om gezamenlijk onze

aan de ouders. Zij zorgen voor plaatsing

Stichting Carmelcollege - Bestuursverslag

van de verslagen en maken melding van

“Vensters voor verantwoording” worden via

zaken die spelen binnen de oudervereniging.

de website voor de deelnemende scholen 20

Ook zorgen zij voor werving van nieuwe

prestatie-indicatoren vermeld die vergeleken

ouderverenigingsleden.

worden met landelijke cijfers. Verwacht wordt dat (alle) scholen op deze wijze hun resultaten

In de Interscolaire Oudervereniging

bekend maken en op basis hiervan de dialoog

Carmelscholen (ISOC) zijn alle ouderraden van

met belanghebbenden aan gaan. Ook hebben

de Stichting Carmelcollege verenigd. Er worden

nog niet alle instellingen een zelfevaluatie

ervaringen uitgewisseld en de leden krijgen

uitgevoerd, waarvan de resultaten met

informatie en voorlichting. Gemiddeld worden

belanghebbenden worden besproken.

er drie bijeenkomsten per jaar in Deventer

Kortom de komende jaren zal de horizontale

georganiseerd. Op uitnodiging van de ISOC is

verantwoording nadrukkelijker op de agenda

het CvB voor één of meerdere agendapunten

van de instellingen komen. Participatie aan het

aanwezig om het beleid van de Stichting op die

VO-project “Vensters voor verantwoording” is

onderwerpen toe te lichten.

daarbij voor het CvB vanzelfsprekend.

Zowel Stichting als instellingen zullen altijd op

Het CvB heeft over het jaar 2008 een jaar­

zoek moeten blijven naar verbeterpunten voor

verslag geschreven dat als eerste aanzet mag

de betrokkenheid van ouders en leerlingen.

gelden om te komen tot een verantwoording die

Grote betrokkenheid van ouders, niet alleen bij

meer is toegesneden op de maatschappelijke

activiteiten, maar ook bij het meedenken over

gevraagde transparantie en meer onderwijs­

ontwikkelingen en het geven van feedback, stellen

prestaties op het overkoepelende niveau van de

onze instellingen en ook het CvB zeer op prijs.

Stichting laat zien. Het CvB is landelijk actief, onder meer door te participeren in het bestuur van de VO-raad (de voorzitter is vice-voorzitter

Horizontale verantwoording

van de VO-raad) en in (ad-hoc) werkgroepen.

Horizontale verantwoording heeft zich deels nog niet ontwikkeld. Met leerlingen en ouders

In 2009 zijn door het CvB gesprekken gevoerd

vindt een dialoog plaats in klankbordgroepen,

met de overlegvergadering en de RvT over de

leerlingenraden, ouderraden, ouderavonden

rollen van de gremia en over mandatering of

e.a. Met andere belanghebbenden vindt dit in

delegatie. Het resultaat uit deze gesprekken

veel mindere mate plaats. Enkele instellingen

was dat de bestaande situatie voldeed en

werken met een omgevingsraad.

geen aanpassing behoefde. In beperkte mate

De Stichting en enkele instellingen zijn actief

werden enige reglementen aangepast (het

betrokken bij het project “Vensters voor

betrof verbeteringen / verduidelijkingen van de

verantwoording” van de VO-raad, dat na een

bestaande situatie). In die zin worden nu ook

pilotfase eind 2010 operationeel wordt. In

wijzigingen van de statuten voorbereid.

69

’09 Jaarverslag

Instellingen

geschreven. Het belangrijkste punt was wel een noodzakelijke cultuurverandering binnen

Algemeen

de school. Nu kunnen we constateren dat

Onze scholen zijn in merendeel stabiele scholen

de urgentie breed gedragen wordt en dat op

met een toereikend beleidsvoerend vermogen

diverse terreinen voortgang is geboekt. Toch

en interne kwaliteitszorg. In het verslagjaar

zal de instelling ook in het komende jaren

vroeg een aantal instellingen extra aandacht

nadrukkelijk op de agenda van het CvB blijven.

van het CvB, soms voor een benoeming van een directielid, soms voor andere organisatorische

Scholingsboulevard Enschede

kwesties. Deze instellingen worden onderstaand

De Scholingsboulevard Enschede is een

kort gememoreerd.

coöperatie, waarin het Bonhoeffer College, het Stedelijk Lyceum en het ROC van Twente deel­

Carmelcollege Gouda

nemen. De coöperatie heeft een bestuur en een

In het bestuursverslag van 2008 werd

Raad van Toezicht.

aangegeven dat de instelling op het gebied

70

van profilering, kwaliteit, formatie en

De ontwikkelingen van de Scholingsboulevard

financiën nog een forse slag moet maken en

Enschede (SBE) hebben gedurende het gehele

dat de instelling in de komende jaren nog

jaar steeds zorgen gebracht, hoewel in de loop

zeer forse inspanningen te wachten staat. De

van het jaar ook duidelijk verbeteringen waren te

organisatie is hier volop mee bezig en maakt

constateren op verschillende terreinen. Ook de

korte stapjes vooruit, onder een positieve

pers besteedde regelmatig aandacht aan de SBE.

en toekomstgerichte leiding. De stemming bij het MT is positief en toekomstgericht.

De voor 2009 opgestelde begroting

De aanmeldingen lijken zich te stabiliseren,

gaf een beperkt begroot verlies en de

echter op een te laag niveau. Met de gemeente

liquiditeitsprognoses gaven aan dat SBE in

Bodegraven zijn gesprekken gevoerd over

staat was om dit verlies te financieren. Niets

doordecentralisatie van de huisvestingsgelden

bleek minder waar te zijn. De kwaliteit van de

en nieuwbouw voor de locatie in Bodegraven.

periodieke informatie heeft er toe geleid dat

Wel zijn hier strikte voorwaarden aan

het CvB besloot om vanaf september 2009 de

verbonden. De instelling is voor het CvB nog een

controller van Stichting Carmelcollege actief in

blijvend punt van aandacht en zorg.

te zetten op de SBE. Eind van die maand bleek uit een mede door

Carmelcollege Emmen

hem opgestelde exploitatieprognose dat het

Carmelcollege Emmen stond de afgelopen jaren

jaar 2009 naar verwachting met een verlies

al regelmatig op de agenda van het CvB. In

van circa € 3,3 miljoen zou worden afgesloten.

2008 zijn wij nadrukkelijk met de directie in

Belangrijkste redenen voor dit te verwachten

gesprek geweest en is een revitaliseringsplan

grote verlies waren: achterblijvende

Stichting Carmelcollege - Bestuursverslag

leerlingaantallen (door diverse oorzaken),

voor het onderwijs valt direct onder de

te hoge personeelsformatie (tot nu toe

moederscholen. Alle tekorten over de jaren

vrijwel geen afstemming tussen behoefte en

tot en met 2009 zijn of worden door de

feitelijkheid) en een te dure facilitaire opzet

moederscholen betaald naar evenredigheid voor

(gebouwen, inrichting e.d.). Ook kon worden

de verantwoordelijkheid van de tekorten.

gesproken van een te laag kostenbewustzijn

De consequenties van deze besluitvorming

bij het management van SBE. De beperkte

worden nu uitgewerkt.

managementinformatie en de juistheid en tijdigheid van deze informatie waren hiervan

Instelling Hengelo

mede de oorzaak. Ook was duidelijk dat bij

In het voorjaar heeft het CvB de heer Hammink

ongewijzigd beleid in 2010 een verlies van circa

per 1 augustus 2009 benoemd tot lid van

€ 3 miljoen zal worden geleden.

de Centrale Directie in de vacature die was

Bovenstaande verliezen hebben ook tot

ontstaan door de benoeming van de heer Put

acute liquiditeitsproblemen geleid. Een

tot rector van KSG Marianum.

niet onbelangrijk punt in deze moeilijke liquiditeitsfase was de slechte financiële

Nieuwbouw Hengelo/Borne

situatie van het Stedelijk Lyceum.

Na jarenlange discussie en een impasse ten gevolge van de economische crisis is

De inspectie van Onderwijs heeft in de loop

er uiteindelijk een doorbraak bereikt voor

van 2009 de SBE meerdere keren bezocht.

nieuwbouw voor de vmbo-leerlingen. Er

Het laatste inspectierapport was genuanceerd

komt één gebouw in de wijk Medaillon

en gaf duidelijk aan dat op tal van terreinen

voor alle leerlingen van de beroepsgerichte

vooruitgang was geboekt, maar dat er tevens

afdelingen van zowel Twickel/De Grundel als

een fors aantal aandachtspunten ligt, met

de Stichting OSG, alsmede een deel van de

name rond kwaliteitszorg. In de hectiek van

vmbo-t-leerlingen van Twickel. Beide scholen/

de afgelopen periode heeft het SBE-bestuur en

schoolbesturen zullen gaan samenwerken om

management de bewuste keuze gemaakt eerst

een krachtig vmbo in Hengelo neer te zetten,

zorg te dragen voor een goed verloop van de

uitgaande van de eigen verantwoordelijkheid.

dagelijkse gang van zaken (veiligheid, roosters, zorg, lesuitval etc.).

Etty Hillesum Lyceum In 2007 zijn op de locatie Het Vlier aanzienlijke

Op basis van de informatie over onderwijs,

constructieve gebreken geconstateerd. De

financiën en de beheersbaarheid van de

gemeente Deventer wil uitsluitend de kosten

organisatie hebben de partners in de SBE

voor de gevelrenovatie financieren (€ 2,3

besloten tot het reduceren van de coöperatie

miljoen). De kosten voor vervanging van de

tot een voorziening voor huisvesting om

kozijnen, die integraal vervangen dienen te

onderwijs te geven. De verantwoordelijkheid

worden, en overige renovatiekosten komen

71

’09 Jaarverslag

voor rekening van Stichting Carmelcollege.

Veerbeek benoemd tot lid van de Centrale

In november 2008 is goedkeuring verleend

Directie.

voor de uitvoering van het vervangen van de

72

buitengevel inclusief het vervangen van de

Sg. Augustinianum

kozijnen. Het vervangen van de gevel kon

Begin juli heeft het CvB een bijeenkomst

echter niet solitair worden uitgevoerd. De

bijgewoond van de MR en het MT van

slechte staat van de installaties c.q. overige

Sg. Augustinianum. Het bleek helaas nog

voorzieningen, het slechte binnenmilieu en

steeds niet goed te gaan met de onderlinge

het hoge energieverbruik dwongen ons de

communicatie en de noodzakelijke

aangeboden opties integraal uit te voeren.

cultuuromslag. In september heeft het CvB

Uitstel van delen van het project was

een procesbegeleider ingehuurd die gedurende

slechts korte tijd mogelijk gezien de huidige

drie dagen per week tot aan de herfstvakantie

technische staat en deze zou over circa zes

samen met alle betrokkenen de onderlinge

jaar weer voor aanzienlijke overlast zorgen.

verhoudingen en de professionele cultuur heeft

Het was efficiënter en effectiever om in één

geanalyseerd en aanzetten heeft gegeven tot

bouwstroom de genoemde werkzaamheden uit

verandering. Na deze analyse is betreffende

te voeren. De mogelijkheid bestond nu om in te

persoon aangesteld om in de daarop

zetten op duurzaamheid en maximale verlaging

volgende maanden het afgesproken traject te

van de exploitatiekosten op de middellange

begeleiden. Het traject had zowel betrekking

en lange termijn door extra te investeren in

op versterking van de positie van de rector,

aanvullende energiebesparende maatregelen.

het functioneren van de schoolleiding als een

De directie en het CvB hebben besloten tot

team en het veranderen van de cultuur op het

het vervangen van de gebouwgebonden

Augustinianum. Samen met de rector zijn in

installaties (elektriciteits- en warmtenetwerk),

alle teams gesprekken gevoerd om te komen tot

revitalisering van de overige voorzieningen

een meer professionele cultuur. De belangrijke

en het realiseren van energiebesparende

vraag bij deze gesprekken was: wat kan

maatregelen. De totale investering bedraagt

iedereen zelf aan de beoogde veranderingen

€ 14,5 miljoen.

bijdragen? Bij de meeste medewerkers op school is doorgedrongen dat iedereen

Maartenscollege

een bijdrage kan en moet leveren aan de

Het CvB heeft de heer Zipper, die al benoemd

verbeterslag van het Augustinianum. De sfeer

was tot waarnemend rector, met ingang van

is aanmerkelijk verbeterd en de spanning, die

1 augustus 2009 benoemd tot rector van het

intern aanwezig was, is duidelijk afgenomen.

Maartenscollege.

Augustinianum is op de goede weg. Gedurende de laatste maanden van het schooljaar 2009-

Pius X College/Sg. St.-Canisius

2010 zal de focus gericht zijn op de verbetering

Per 1 september 2009 heeft het CvB mevrouw

van een aantal interne processen, waaronder de

Stichting Carmelcollege - Bestuursverslag

professionalisering van de MR. Aan het eind van het schooljaar 2009-2010 zal het CvB nog een

Overleg met diverse gremia en CvB-vergaderingen

keer spreken met de MR. Een positieve ontwikkeling laat zich zien met

Gemeenschappelijke

betrekking tot het slepende huisvestingsdossier.

Medezeggenschapsraad

De gemeente Eindhoven heeft een voor­

In het verslagjaar heeft het CvB 4 maal

bereidings­krediet beschikbaar gesteld van

vergaderd met de GMR. De vergaderingen

€ 400.000 voor nieuwbouw.

hebben op een constructieve wijze en in een goede sfeer plaatsgevonden.

Het Hooghuis

In de afgelopen periode kwamen als

Aan het eind van het jaar was er sprake van

belangrijkste zaken van overleg aan de orde:

een vertrouwenscrisis binnen Het Hooghuis. Na

• De invoering van de functiemix;

diverse besprekingen is op 31 december 2009

• De klokkenluidersregeling;

overeenstemming bereikt met de voorzitter

• Studiedag gedifferentieerd belonen;

van de Centrale Directie over het neerleggen

• De financiële stukken, zoals het financiële

van zijn functie per 1 januari 2010 en het

beleid van de Stichting, de (meerjaren-)

beëindigen van de arbeidsovereenkomst

begroting 2010-2013, de jaarrekening 2008;

per 1 mei 2010. Het lid CD is belast met de

• Scholing;

waarneming van het voorzitterschap tot de

• Passend onderwijs;

benoeming van een nieuwe voorzitter.

• Voortgang van het project Goed Werknemerschap verdient Goed Werkgeverschap.

Goed onderwijsbestuur De GMR heeft een jaarverslag 2009 opgesteld, Als lid van de VO-raad onderschrijft

waarin informatie wordt verstrekt over de

Stichting Carmelcollege de code “Goed

verrichte werkzaamheden en het functioneren

onderwijsbestuur”, zoals vastgesteld door de

van de Raad.

VO-raad op 27 mei 2008. De Stichting voldoet aan de bepalingen in deze code.

Convent van Schoolleiders Bij de overlegvergaderingen met het CvS zijn behalve de eindverantwoordelijke schoolleiders (de leden van het Convent) ook de leden van de centrale directies aanwezig. In 2009 vonden 4 overlegvergaderingen plaats. De onderwerpen voor deze vergadering worden door het CvB in overleg met het bestuur van het CvS bepaald.

De voorbereidingen van de stukken geschiedt

73

’09 Jaarverslag

door het bestuursbureau en/of de controller.

Vergadering van de RvT

Tijdens deze vergaderingen vinden sonderingen

De RvT vergadert in principe vijfmaal per jaar

van nieuwe beleidsvoornemens plaats, komen

in aanwezigheid van het CvB. In 2009 werd

de eerste (uitgewerkte) ideeën ter sprake en

bovendien een Beraadsdag georganiseerd door

worden stukken ter advisering besproken,

en voor de leden van de RvT.

voordat ze in een vergadering van het CvB behandeld worden om daarna als voorgenomen

Overige

bestuursbesluit de besluitvormingsprocedure

Verder neemt het CvB als college of vertegen­

in te gaan. Maar ook wordt er gebrainstormd,

woordigd door één van beide leden deel aan

plenair of in discussiegroepen en vindt over en

diverse interne beraden of werkgroepen, zoals:

weer uitwisseling van informatie plaats.

het strategische kernberaad, het onderwijs­ beraad, het werkgeversberaad, het LTA, de

Managementteam van het

werkgroep leermiddelen en overleg met het

bestuursbureau

bestuur van het CvS.

Het CvB vergadert maandelijks met het

74

managementteam van het bestuursbureau.

Vergaderingen van het CvB

Tijdens deze vergaderingen komen

Met uitzondering van de zomervakantie

meestal onderwerpen ter sprake die in een

vergadert het CvB in principe op elke dinsdag

voorbereidings­fase zijn, of waar het CvB om

van de maand. Maandelijks vindt een formele

uiteenlopende redenen extra aandacht aan

vergadering plaats en een vergadering met

besteedt. Vergaderingen hebben vaak het

het Managementteam van het bestuursbureau.

karakter van een wederzijdse informatie-

Op de overige dinsdagen is er een onderling

uitwisseling en/of voortgangsbespreking.

informeel overleg.

Managementgesprekken met directies van de instellingen Het is gebruikelijk om twee keer per jaar een managementgesprek te voeren met de voltallige directie van een instelling (Centrale directie en locatiedirecteuren). In deze gesprekken komen primair de schriftelijke rapportages aan de orde, zoals die zijn uitgebracht door de directie aan het CvB. De directie stuurt driemaal per jaar een voortgangsrapportage. In het voorjaar maakt ook de jaarrekening van de instelling deel uit van het overleg en in het najaar de (meerjaren-)begroting.

Stichting Carmelcollege - Bestuursverslag

De beleidsomgeving van de Stichting

goed bestuur en eigenaarschap. De Stichting heeft zich vaak niet herkend in deze beeld­ vorming, maar heeft wel de gevolgen ervaren.

De invloed van de kredietcrisis op de sector

De doorwerking van de verworvenheden van

onderwijs, uitmondend in maatregelen van

Slash 21 (dit project werd formeel beëindigd in

het kabinet of het ministerie van OCW, is nog

september 2006) is er vrijwel door tot stilstand

onbekend. Of de crisis naast de bedreigingen

gekomen. Alle vergelijkbare projecten in

ook kansen biedt voor de sector is ook nog niet

Nederland die later dan Slash 21 waren gestart,

duidelijk. Wellicht wordt het in de komende

verkeren in zwaar weer.

onzekere tijden weer interessanter om te

De tendens om de grenzen van het oude stelsel

kiezen voor een baan in het onderwijs. In 2009

krampachtig te bewaken en het klimaat om

werd door de Commissie Vermogensbeheer

zoveel mogelijk bij het oude te laten, leidt tot

Onderwijsinstellingen (de Commissie-Don)

risicomijdend gedrag en het meewerken aan de

een rapport uitgebracht over het financiële

landelijke restauratietendens die “uitstel van

beleid van onderwijsinstellingen. Voor onze

keuze” als pedagogisch-didactisch doel verder

reactie op dit rapport verwijzen wij naar

uit het vizier bracht. (Grote) Schoolbesturen

het onderdeel ‘Commissie Vermogensbeheer

zijn veelvuldig voorgesteld als ongecontroleerde

Onderwijsinstellingen’ in het hoofdstuk ‘De

machten die zich vooral zouden laten leiden

meerwaarde van Carmel’, verderop in dit

door bedrijfsmatig denken, verdergaande

bestuursverslag.

bureaucratisering zouden bevorderen en

Verder zijn er ten opzichte van het jaar 2008

onderwijsgelden onterecht zouden oppotten,

geen noemenswaardige wijzigingen opgetreden

eerder dan dat ze gericht zouden zijn op het

wat de beleidsomgeving van de Stichting

verzorgen van goed onderwijs en op het welzijn

betreft. Daarom is de schets die in 2008 werd

van de leraar.

gemaakt hieronder weer opgenomen, en slechts op een enkel punt aangepast.

Soms lijkt het wel of de overheid de autonomie van schoolbesturen wil uithollen en de gedachte

In de externe beleidsomgeving zijn

achter lumpsum bekostiging wil terugnemen.

veranderingen opgetreden die kunnen worden

Zo is in de afgelopen jaren het inspectie­

samen­gevat als een beweging naar minder

toezicht en het toezicht op de examens op een

vertrouwen in besturen en management.

aantal onderdelen strenger geworden, is er ten

De volgende drie aspecten kunnen worden

aanzien van steeds meer zaken een meldings-

genoemd.

of verantwoordingsplicht ingevoerd (voorbeeld:

De beeldvorming ten aanzien van het

signaleringsgrenzen eigen vermogen). Ook de

voortgezet onderwijs is vaak niet positief.

gedetailleerde recente eisen van de Minister

Er is veel kritiek geuit op aspecten als

betreffende de functiemix zijn van invloed op

onderwijsvernieuwingen, onderwijskwaliteit,

de beleidsruimte van de werkgevers.

75

’09 Jaarverslag

De recente aandacht voor het lerarentekort

Een laatste ontwikkeling die hier vermelding

heeft uiteraard ook veel positieve kanten

verdient is het ontstaan en groeien van

(structureel meer budget voor het onderwijs),

allerlei pseudo-bestuurlijke structuren om

maar de eraan gekoppelde voorschriften

schoolbesturen heen: regionale arrangementen,

over de volumepercentages (LB-, LC- en LD-

planningsconvenanten, rechtspersonen

docenten) zijn ingrijpend.

in het kader van extra leerlingenzorg, arbeidstoeleiding, achterstandenbeleid en

De derde waarneembare ontwikkeling is

passend onderwijs. Deze structuren zorgen

dat de overheid steeds vaker handelt vanuit

vaak voor onvermijdbare overhead en dus

de aanname dat het onderwijs alleen kan

kosten. Bovendien is het besluitvormingstraject

verbeteren als ouders en leraren ten opzichte

vaak ondoorzichtig.

van het schoolbestuur in een sterkere

76

positie worden gebracht. Men verwacht veel

Samengevat: de externe beleidsomgeving van

van een beleidsinstrument als horizontale

de Stichting is in de afgelopen jaren complexer

verantwoording, versterkt de positie van de

en moeilijker beĂŻnvloedbaar geworden als

medezeggenschapspartijen en benadrukt de

gevolg van enerzijds het publieke debat (met

professionele autonomie van leraren.

bijbehorende vaak negatieve beeldvorming) en anderzijds een toename van het aantal actoren

De oprichting van de VO-raad in 2006, bedoeld

op landelijk en regionaal niveau. Van het CvB

om de positie van de werkgevers in het voort­

vraagt dit heel goede bestuurlijke antennes,

gezet onderwijs juist ten opzichte van de

het bevorderen van een meer uniform

overheid en de vakcentrales te versterken,

Stichtingsgeluid en meer aandacht voor public

heeft -geconfronteerd met bovenstaande

affairs.

ontwikkelingen- gelukkig voor steeds meer eenheid in het veld kunnen zorgen. Langzaam maar zeker wordt de VO-raad erkend als primaire spreekbuis van de besturen in de richting van politiek en overheid.

Stichting Carmelcollege - Bestuursverslag

Communicatie

Intern 5 keer per jaar ontvangen alle medewerkers

Extern

Carmel Actueel met mededelingen van

Voor de informatieverstrekking naar derden

organisatorische en inhoudelijke aard, nieuws

maken wij gebruik van diverse informatie足

vanuit projecten en uitwerkingen van beleid.

middelen.

Gemiddeld 1 keer per 3 weken ontvangen

Het jaarverslag in het kader van de verticale

de schoolleiders (eindverantwoordelijke

verantwoording naar het Ministerie van OCW.

schoolleiders, locatieleiders en teamleiders)

Het publieksvriendelijke jaarverslag met tekst

Management Informatie. Behalve de zaken zoals

en cijfers voor de horizontale verantwoording

vermeld bij Carmel Actueel, bevat Management

op stichtingsniveau wordt verspreid onder de

Info ook onderwerpen van bestuurlijk-juridische

eigen bestuursorganen, de schoolleidingen, alle

aard.

locaties en externe relaties.

Via Carmel Intranet is voor alle medewerkers

Het strategisch beleidsplan heeft dezelfde

informatie beschikbaar over regelgeving,

groep geadresseerden als het publieks足

modellen, handleidingen, werkgeverszaken etc.

vriendelijke jaarverslag.

Het Carmel Magazine verschijnt 4 keer per jaar.

Behalve inhoudelijke onderwerpen over zaken waar de Stichting zich mee bezig houdt, bevat het nieuws uit instellingen en human interest over Carmelmedewerkers. Het blad wordt voornamelijk gestuurd aan alle medewerkers en externe relaties.

77

’09 Jaarverslag

De leerling en het leren op een Carmelinstelling

78

De concrete beleidsvoornemens, zoals

Overigens geldt leerlingenzorg niet alleen voor

opgenomen in Koers 2013, waren:

moeilijk lerende leerlingen, maar evenzeer

“Als we willen dat de kwaliteit van

voor hoog- of anders begaafden voor wie

Carmelscholen door ouders en leerlingen overal

Carmelscholen ook een uitdagende en rijke

erkend wordt, dan moeten we zorgen dat we bij

leeromgeving moeten bieden.

externe kwaliteitsmetingen (door inspectie of in

Tweetalig onderwijs, versterkt bèta-onderwijs

de media) steeds bovengemiddeld scoren. Is dat

of meer internationale oriëntatie zijn

een enkele keer op onderdelen niet het geval,

daartoe goede mogelijkheden die binnen

dan zal het College van Bestuur de schoolleider

Carmel verder kunnen worden uitgebouwd.

steeds opdragen daar gericht en snel aandacht

In maatschappelijke stages ziet het College

aan te besteden. Eveneens vraagt het College

van Bestuur een mogelijkheid om het

van Bestuur de schoolleiders in hun schriftelijk

Carmelonderwijs voor leerlingen juist van die

rapportages voortaan de kengetallen over het

breed vormende component te voorzien die ons

primaire proces standaard op te nemen. De

dichter brengt bij de missie van de Stichting.

invoering van een nieuw leerlingvolgsysteem

Het College van Bestuur vraagt de schoolleiders

binnen Carmel maakt dat ook mogelijk.

stappen te zetten om zulke maatschappelijke

Los van eventuele invoering van de wettelijke

stages voor leerlingen mogelijk te maken,

zorgplicht, blijft Carmel handelen vanuit het

ook als onderdeel van “leren in levensechte

principe dat voor elke eenmaal geaccepteerde

contexten”. De mogelijkheid om (een deel

leerling een juiste en haalbare leerroute wordt

van) de toekomstige leermiddelen in eigen

gevonden. Lukt dat niet binnen de Stichting,

beheer en gezamenlijk te ontwikkelen, wordt

dan achten we ons ook nu al verantwoordelijk

door College van Bestuur en Convent van

voor een goed vervolg elders. Om dit te kunnen

Schoolleiders onderzocht. Het oogmerk daarbij

waarmaken, blijven we kennis en expertise

is niet om Carmelonderwijs te uniformeren,

binnen de Stichting inzake leerlingenzorg en

maar om verzamelingen van digitaal materiaal

zorgarrangementen uitbreiden. Het College

aan scholen ter beschikking te stellen, zodat

van Bestuur zal vormen van samenwerking met

daaruit eigen keuzes kunnen worden gemaakt.

instellingen voor jeugdzorg onderzoeken en de

Nieuwe financieringsvormen nodigen juist een

vraag beantwoorden hoe Carmel daaraan de

grote stichting als Carmel uit om op dit vlak

komende jaren uitbreiding kan geven.

innovatief te denken.”

Stichting Carmelcollege - Bestuursverslag

Onderwijs- en examenresultaten De examenresultaten in het schooljaar 2008/2009 waren voor de Stichting als geheel:

In vergelijking met het schooljaar 2007/2008 zijn de examenresultaten minder geworden.

De volgende verschillen(in procentpunten) zijn gerealiseerd: Geslaagden

08/09

07/08

verschil

vmbo

96.0%

97.1%

- 1.1

havo

94.7%

96.8%

- 2.1

vwo

97.1%

98,2%

- 1.1

Examenresultaten schooljaar 2008/2009

managementgesprekken in het voorjaar 2010

In het beleid van de Stichting staat de kwaliteit

zal dit onderwerp uitvoerig worden besproken.

van het onderwijs centraal, waarvoor het CvB de

Onderstaand zijn conclusies opgenomen

eindverantwoordelijkheid draagt. Als Stichting

naar aanleiding van de examenresultaten en

pretenderen we goed onderwijs te geven, maar

de percentielscores. Aan het eind van deze

als we scherp kijken naar de onderwijsresultaten

conclusies is beknopt weergegeven hoe scholen

van nogal wat locaties, dan scoren we helaas

in december 2009 gereageerd hebben op de

zeker niet bovengemiddeld. En soms ver onder

examenresultaten. De percentielscores waren bij

het gemiddelde.

de schoolleiders toen niet bekend.

Dit is een niet acceptabele situatie. De focus

In bijlage 6 zijn de examenresultaten in het

kan, mag en moet scherper, niet in de laatste

schooljaar 2008-2009 opgenomen. De cijfers

plaats rond de opbrengsten van het primaire

zijn afkomstig van Onderwijs in cijfers, DUO en

proces. De eindverantwoordelijke schoolleiders

kwamen pas beschikbaar op 20 april 2010. Als

is gevraagd om de eindexamencijfers SE en CE te

bestuurlijke informatie komen deze gegevens

analyseren en waar nodig maatregelen te nemen

veel te laat beschikbaar. Het nieuwe schooljaar,

gericht op verbetering van de resultaten. In de

2009-2010, loopt al op zijn eind.

79

’09 Jaarverslag

De examenresultaten van het vmbo

Carmel College Salland

In de overzichten zijn 13 brede scholen

De gewogen gemiddelde percentielscores van 4.0

opgenomen. Op basis van de totaal resultaten

(SE) en 3.0 (CE) voor alle vakken worden in het

per school (gebaseerd op een gewogen

bijzonder beïnvloed door de lagere scores op het

gemiddelde) moeten we constateren, dat

vak Duits (SE: 2) en de vakken Aardrijkskunde

slechts 4 scholen, te weten Carmel College

(CE: 2), Engels (CE: 1) en Frans (CE: 2).

Salland, Het Hooghuis, Pius X College en Twents

Bij de vakken Frans, Maatschappijleer en

Carmel College zowel voor het SE als het CE

Nederlands zijn de verschillen tussen de cijfers

percentielscores hebben gerealiseerd tussen

SE en CE respectievelijk -0.6, -1.2 en -0.6.

3.0 en 4.0. Met andere woorden een gemiddeld

Bij het vak Maatschappijleer is het landelijke

tot net bovengemiddeld resultaat. 2 scholen,

verschil tussen SE en CE overigens -0.7 (Carmel

Sg. St.-Canisius en Sg. Twickel hebben een

College Salland: -1.2).

percentielscore van respectievelijk 3,2 en 3,5

80

behaald op het CE, maar behalen op het SE

Carmelcollege Emmen

een percentielscore van 2,2 respectievelijk

De gewogen gemiddelde percentielscores van

2,8. De overige 8 scholen hebben een resultaat

2.9 (SE) en 2.4 (CE) voor alle vakken worden in

onder het landelijke gemiddelde. De verschillen

het bijzonder beïnvloed door de lagere scores

tussen de cijfers SE en CE variëren van 0,0 tot

op de vakken Aardrijkskunde (SE: 1 en CE: 1),

-0,4 (cijfer CE lager).

Frans (SE: 1), Economie (CE: 1), Engels (CE: 2) en Natuur- & Scheikunde (CE: 1).

De examenresultaten van het vmbo

Bij de vakken Aardrijkskunde, Economie,

per school en per vak

Frans, Natuur- & Scheikunde en Nederlands zijn de verschillen tussen de cijfers SE en CE

Bonhoeffer College

respectievelijk -0.6, -0.7, +1.1, -0.7 en -0.6.

De gewogen gemiddelde percentielscores van 2.5 (SE) en 2.7 (CE) voor alle vakken worden in

Carmelcollege Gouda

het bijzonder beïnvloed door de lagere scores

De gewogen gemiddelde percentielscores van

op de vakken Maatschappijleer (SE: 2 en

2.5 (SE) en 2.3 (CE) voor alle vakken worden in

CE: 2), Nederlands (SE: 2), Wiskunde (SE: 2),

het bijzonder beïnvloed door de lagere scores

Economie (CE: 2), en Natuur- & Scheikunde

op de vakken Aardrijkskunde (zowel SE als

(CE: 2). Bij de vakken Economie en

CE: 2), Natuur- & Scheikunde (SE: 2 en CE: 1),

Maatschappij­leer is het verschil tussen de

Wiskunde (SE: 1 en CE: 2) en de vakken Biologie

cijfers SE en CE respectievelijk -0.6 en -0.8.

(CE: 2), Frans (SE: 2) en Nederlands (CE: 2). Bij

Bij het vak Maatschappijleer is het landelijke

zowel Biologie als Nederlands is het verschil

verschil tussen SE en CE overigens -0.7

tussen de cijfers SE en CE -0.6.

(Bonhoeffer College: -0.8).

Stichting Carmelcollege - Bestuursverslag

Etty Hillesum Lyceum

de vakken Duits, Frans en Nederlands is de

De gewogen gemiddelde percentielscores van

percentielscore 2 (SE). De overige 3 vakken

1.7 (SE) en 2.9 (CE) voor alle vakken worden in

hebben een percentielscore van 1 (SE).

het bijzonder beïnvloed door de lagere scores

Wat het CE betreft heeft het vak Nederlands

bij het SE op 8 van de 10 vakken.

een score van 1 (CE). De vakken Economie en

Alleen voor de vakken Frans en Maatschappij­

Wiskunde 2 (CE). De vakken Aardrijkskunde en

leer is de percentielscore 3 (SE). Voor de

Engels hebben een score van respectievelijk

vakken Engels en Natuur- & Scheikunde is de

4 en 5 (CE). De overige 4 vakken hebben een

percentielscore 2 (SE). De overige 6 vakken

score van 3 (CE). Bij het vak Nederlands is het

hebben een percentielscore van 1 (SE).

verschil tussen de cijfers SE en CE -0.7.

Wat het CE betreft heeft het vak Biologie een 1 (CE). De vakken Aardrijkskunde en Economie

Pius X College

4 (CE). De overige 7 vakken hebben een score

De gewogen gemiddelde percentielscores

van 3 (CE). Bij de vakken Duits, Economie en

van 3.1 (SE) en 3.0 (CE) voor alle vakken

Maatschappijleer zijn de verschillen tussen

zijn gemiddeld. Voor het vak Biologie is de

de cijfers SE en CE respectievelijk +0.8, +0.6

percentielscore 2 (SE) en 2 (CE). De vakken

en -0.7. Bij het vak Maatschappijleer is het

Natuur- & Scheikunde en Nederlands hebben

landelijke verschil eveneens -0.7.

voor het SE een score van respectievelijk 2 en 1. Het verschil tussen de gemiddelde cijfers

Het Hooghuis

SE en CE bedroeg bij Frans -0.7. Bij het vak

De gewogen gemiddelde percentielscores

Maatschappijleer is het verschil -0.4 tegenover

van 3.7 (SE) en 3.4 (CE) voor alle vakken zijn

het landelijke cijfer -0.7.

bovengemiddeld. Alleen voor het vak Frans is de percentielscore 4 (SE) en 1 (CE). Het

Sg. St.-Canisius

deelnamepercentage bedroeg hier 2. Het

De gewogen gemiddelde percentielscores van

verschil tussen de gemiddelde cijfers SE en CE

2.2 (SE) en 3.2 (CE) voor alle vakken worden in

bedroeg bij Frans -1.5.

het bijzonder beïnvloed door de lagere scores bij het SE op 5 van de 9 vakken. Voor de vakken

Maartenscollege

Duits, Frans en Nederlands is de score 2 (SE).

De gewogen gemiddelde percentielscores van

De vakken Engels en wiskunde hebben een

2.2 (SE) en 2.8 (CE) voor alle vakken worden in

score van 1 (SE). Bij het CE heeft het vak Engels

het bijzonder beïnvloed door de lagere scores

een score van 2. De overige vakken hebben

bij het SE op 6 van de 9 vakken, en bij CE bij

3 of hoger bij het CE (het vak Duits een score

3 van de 9 vakken.

van 5). Het verschil tussen de gemiddelde

Alleen voor de vakken Engels, Natuur- &

cijfers SE en CE bedroeg bij Duits +0.8

Scheikunde en Wiskunde zijn de percentiel­ scores respectievelijk 4, 3 en 3 (SE). Voor

81

’09 Jaarverslag

KSG Marianum

Twents Carmel College

De gewogen gemiddelde percentielscores van

De gewogen gemiddelde percentielscores

3.1 (SE) en 2.6 (CE) voor alle vakken worden

van 3.2 (SE) en 3.3 (CE) voor alle vakken

in het bijzonder beïnvloed door de lagere

zijn bovengemiddeld. Alleen voor het vak

scores bij het CE op 4 van de 8 vakken. Voor de

Aardrijkskunde zijn de percentielscores 2(SE) en

vakken Economie, Engels, Maatschappijleer en

2 (CE). Het deelnamepercentage bedroeg hier

Nederlands is de score 2 (CE). Bij het SE scoren

12. Het verschil tussen de gemiddelde cijfers

Economie en Maatschappijleer ook 2 (SE). Bij

SE en CE bedroeg bij Maatschappijleer -1.1

de vakken Maatschappijleer en Nederlands zijn

(landelijke cijfer -0.7).

de verschillen tussen de gemiddelde cijfers SE en CE respectievelijk -0.8 en -0.7 (De landelijke

De examenresultaten van havo

verschillen zijn -0.7 en -0.4).

In de overzichten zijn 14 brede scholen opgenomen. Op basis van de totaal resultaten

82

Sg. De Grundel

per school (gebaseerd op een gewogen

De gewogen gemiddelde percentielscores van

gemiddelde) moeten we constateren, dat

2.0 (SE) en 2.6 (CE) voor alle vakken worden

slechts 3 scholen, te weten Carmelcollege

in het bijzonder beïnvloed door de lagere scores

Emmen, Maartenscollege en Twents Carmel

bij het SE voor de vakken Biologie

College zowel voor het SE als het CE

(SE: 2), Maatschappijleer (SE: 1), Nederlands

percentielscores hebben gerealiseerd tussen

(SE: 1) en Wiskunde (SE;2) en wat CE betreft

3.1 en 3.8. Met andere woorden een gemiddeld

voor de vakken Aardrijkskunde (CE: 2) en

tot net bovengemiddeld resultaat. 4 scholen,

Nederlands (CE: 1). Bij het vak Aardrijkskunde is

Carmel College Salland, Etty Hillesum Lyceum,

het verschil tussen de gemiddelde cijfers SE en

Sg. Augustinianum en Sg. Twickel hebben

CE -0.8 (landelijke verschil -0.3).

percentielscores van respectievelijk 3.4, 3.2, 3.3 en 3.3 behaald op het CE, maar behalen

Sg. Twickel

op het SE percentielscores van respectievelijk

De gewogen gemiddelde percentielscores

2.9, 2.8, 2.6 en 2.7. Drie scholen, Het Hooghuis,

van 2.8 (SE) en 3.5 (CE) voor alle vakken

Pius X College en Sg. De Grundel behalen

worden in het bijzonder beïnvloed door

percentielscores van respectievelijk 3.1,

de lagere scores bij het SE voor de vakken

3.1 en 3.3 op het SE, maar behalen op CE

Engels (SE: 2) en Nederlands (SE: 2). Bij het

respectievelijk 2.8, 2.8 en 2.7. De overige

CE is voor het vak Frans de score 2 (CE). Bij

4 scholen hebben een resultaat onder het

de vakken Aardrijkskunde en Frans zijn de

landelijke gemiddelde. De verschillen tussen de

verschillen tussen de gemiddelde cijfers SE

cijfers SE en CE variëren van +0.1 tot -0.4.

en CE respectievelijk -0.7 en -0.8 (landelijke verschillen respectievelijk -0.3 en -0.4).

Stichting Carmelcollege - Bestuursverslag

De examenresultaten van het havo

Carmelcollege Gouda

per school en per vak

De gewogen gemiddelde percentielscores van 2.7 (SE) en 2.4 (CE) voor alle vakken worden in

Bonhoeffer College

het bijzonder beïnvloed door de lagere scores op

De gewogen gemiddelde percentielscores van

de vakken Aardrijkskunde (zowel SE als CE: 1),

2.9 (SE) en 2.9 (CE) voor alle vakken worden in

Biologie (SE: 1 en CE: 2), Culturele en Kunstzinnige

het bijzonder beïnvloed door de lagere scores

vorming (CE: 2), Economie (zowel SE als CE: 1),

op de vakken Engels (SE: 1), Frans (SE: 2) en

Geschiedenis (CE: 2), Management & Organisatie

Maatschappijleer (SE: 1) en Maatschappijleer

(CE: 2) en Wiskunde A (CE: 1). De verschillen

(CE: 1) en Management & Organisatie (CE: 2).

tussen de cijfers SE en CE zijn voor de volgende

Bij de vakken Maatschappijleer en Nederlands

vakken groot: Aardrijkskunde (-0.6), Culturele en

zijn de verschillen tussen de cijfers SE en

Kunstzinnige vorming (-0.8), Duits (-0.6), Frans

CE respectievelijk -1.1 en -0.6 (landelijke

(-0.7), Natuurkunde (-0.6) en Wiskunde A (-1.0).

verschillen zijn respectievelijk -0.5 en-0.5).

Etty Hillesum Lyceum Carmel College Salland

De gewogen gemiddelde percentielscores van

De gewogen gemiddelde percentielscores van

2.8 (SE) en 3.2 (CE) voor alle vakken worden in

2.9 (SE) en 3.4(CE) voor alle vakken worden in

het bijzonder beïnvloed door de lagere scores bij

het bijzonder beïnvloed door de lagere scores

het SE voor de vakken Culturele en Kunstzinnige

op de vakken Aardrijkskunde (SE: 2), Engels

vorming (SE: 2), Frans (SE: 2), Management &

(SE: 2) en Management & Organisatie (SE: 2). Bij

Organisatie (SE: 2) en Scheikunde (SE: 1). Bij de

de vakken Culturele en Kunstzinnige vorming,

vakken Management & Organisatie en Wiskunde

Duits, Management & Organisatie en Wiskunde

A zijn de verschillen tussen de cijfers SE en CE

A zijn de verschillen tussen de cijfers SE en CE

respectievelijk +0.9 en +0.6.

respectievelijk -0.8, -0.6, +1.1 en +0.9.

Het Hooghuis Carmelcollege Emmen

De gewogen gemiddelde percentielscores van

De gewogen gemiddelde percentielscores van

3.1 (SE) en 2.8 (CE) voor alle vakken worden in

3.2 (SE) en 3.2 (CE) voor alle vakken zijn net

het bijzonder beïnvloed door de lagere scores

bovengemiddeld. Lagere scores zijn er voor de

bij de vakken Aardrijkskunde (SE: 2), Duits (SE:

vakken Culturele en Kunstzinnige vorming

1) en Economie (SE: 2), evenals voor de vakken

(SE: 1), Frans (SE: 2 en CE: 1) en Natuurkunde

Biologie (CE: 2), Engels (CE: 2), Geschiedenis

(CE: 2). Bij de vakken Engels, Frans en Wiskunde

(CE: 2) Natuurkunde (CE: 2), Scheikunde (CE: 1)

A zijn de verschillen tussen de cijfers SE en CE

en Wiskunde A (CE: 2). Bij de volgende vakken

respectievelijk -0.7, -0.7, en +0.7.

zijn de verschillen tussen de cijfers SE en CE groot: Biologie (-0.7), Economie (+0.6), Engels (-0.6), Geschiedenis (-0.8) en Scheikunde (-0.8).

83

’09 Jaarverslag

Maartenscollege

KSG Marianum

De gewogen gemiddelde percentielscores

De gewogen gemiddelde percentielscores van

van 3.4 (SE) en 3.8 (CE) zijn bovengemiddeld.

2.9 (SE) en 2.6 (CE) voor alle vakken worden

Lagere scores zijn er voor de vakken

in het bijzonder beïnvloed door de lagere

Aardrijkskunde (SE: 2), Biologie (SE: 1) en

scores bij de vakken Culturele en Kunstzinnige

Management & Organisatie (SE: 1). Bij de

vorming (CE: 2), Engels (SE: 1 en CE: 2), Frans

volgende vakken zijn de verschillen tussen de

(SE: 2), Management & Organisatie (SE: 2) en

cijfers SE en CE groot: Biologie (+0.6), Engels

Nederlands (CE: 1). Bij de vakken Culturele en

(-0.7), Frans (-0.6), Management & Organisatie

Kunstzinnige vorming, Duits en Nederlands zijn

(+0.8) en Nederlands (-0.6).

de verschillen tussen de gemiddelde cijfers SE en CE respectievelijk -1.0, -1.1 en -0.9.

Pius X College

84

De gewogen gemiddelde percentielscores van

Sg. Augustinianum

3.1 (SE) en 2.8 (CE) voor alle vakken worden in

De gewogen gemiddelde percentielscores van

het bijzonder beïnvloed door de lagere scores

2.6 (SE) en 3.3 (CE) voor alle vakken worden

bij de vakken Aardrijkskunde (SE;2 en CE: 1),

in het bijzonder beïnvloed door de lagere

Economie (SE: 1) Engels (CE: 1), Nederlands

scores bij de vakken Aardrijkskunde (CE: 1),

(SE: 2) en Wiskunde A (CE: 2). Bij de volgende

Engels (SE: 2), Geschiedenis (SE: 2 en CE: 1),

vakken zijn de verschillen tussen de cijfers SE

Management & Organisatie (SE: 1), Natuurkunde

en CE groot: Aardrijkskunde (-0.8), Culturele

(SE: 1), Nederlands (SE: 1), Scheikunde (SE: 1)

en Kunstzinnige vorming (-1.0), Economie

en Wiskunde A (CE: 2). Bij de volgende vakken

(+0.8), Engels (-0.7), Geschiedenis (+0.6) en

zijn de verschillen tussen de cijfers SE en CE

Management & Organisatie (-0.8).

groot: Aardrijkskunde (-1.4), Duits (-0.7), Engels (+0.7), Natuurkunde (+0.6) en Scheikunde (+0.7).

Sg. St.-Canisius De gewogen gemiddelde percentielscores van

Sg. De Grundel

2.6 (SE) en 2.9 (CE) voor alle vakken worden in

De gewogen gemiddelde percentielscores van

het bijzonder beïnvloed door de lagere scores

3.3 (SE) en 2.7 (CE) voor alle vakken worden in

bij de vakken Economie (SE: 1), Engels (CE:

het bijzonder beïnvloed door de lagere scores

1), Frans (SE: 1), Management en Organisatie

bij de vakken Economie (CE: 1), Engels (SE: 2

(SE: 2) en Wiskunde A (SE: 2). Bij de volgende

en CE: 1), Frans (CE;2), Geschiedenis (CE: 2) en

vakken zijn de verschillen tussen de cijfers SE

Management & Organisatie (SE: 1 en CE: 2). Bij

en CE groot: Economie (+0.7), Engels (-0.8),

de volgende vakken zijn de verschillen tussen

Geschiedenis (+0.6), Management & Organisatie

de cijfers SE en CE groot: Aardrijkskunde (-0.7),

(+0.7), Nederlands (-0.6) en Wiskunde A (+0.7).

Culturele en Kunstzinnige vorming (-0.8), Duits (-0.7), Economie (-0.6), Frans (-0.6), Nederlands (-0.6) en Wiskunde A (+0.6).

Stichting Carmelcollege - Bestuursverslag

Sg. Twickel

op het SE percentielscores van respectievelijk

De gewogen gemiddelde percentielscores van

2.8, 2.8, 2.6 en 2.7. KSG Marianum behaalt een

2.7 (SE) en 3.3 (CE) voor alle vakken worden in

percentielscore van 3.1 op het SE, maar behaalt

het bijzonder be誰nvloed door de lagere scores

op CE 2.6. De overige scholen 4 scholen hebben

bij het SE voor de vakken Aardrijkskunde

een resultaat onder het landelijke gemiddelde.

(SE: 1), Biologie (SE: 1), Culturele en

De verschillen tussen de cijfers SE en CE

Kunstzinnige vorming (SE: 2), Frans (SE: 1),

varieert van -0.2 tot -0.9.

Natuurkunde (SE: 2) en Wiskunde B (SE;1).

De verschillen tussen de gemiddelde cijfers

De examenresultaten van het vwo

SE en CE bij Natuurkunde en Wiskunde B zijn

per school en per vak

respectievelijk +1.0 en +0.7.

Bonhoeffer College Twents Carmel College

De gewogen gemiddelde percentielscores van

De gewogen gemiddelde percentielscores

3.1 (SE) en 3.0 (CE) zijn gemiddeld. Voor het

van 3.1 (SE) en 3.6 (CE) voor alle vakken

vak Latijn is de percentielscore 2 voor SE.

zijn bovengemiddeld. Alleen voor het vak

Bij de volgende vakken zijn de verschillen

Aardrijkskunde bij het SE is de percentielscore

tussen de cijfers SE en CE groot: Duits (-0.8),

2. Bij de volgende vakken zijn de verschillen

Engels (-0.7), Geschiedenis (-0.6), Grieks

tussen de cijfers SE en CE groot: Economie

(-0.6), Maatschappijleer (-0.7), Management &

(+0.8), Frans (-0.6), Wiskunde A (+0.8) en

Organisatie (-0.7) en Natuurkunde (-0.7).

Wiskunde B (+0.7).

Carmel College Salland

De examenresultaten van het vwo

De gewogen gemiddelde percentielscores van

In de overzichten zijn 14 brede scholen

2.5 (SE) en 2.7 (CE) voor alle vakken worden

opgenomen. Op basis van de totaal resultaten

met name be誰nvloed door de lagere scores op

per school (gebaseerd op een gewogen

de vakken Economie (SE: 2), Engels (CE: 1),

gemiddelde) moeten we constateren, dat

Frans (SE: 1), Geschiedenis (SE: 1), Grieks

slechts 4 scholen, te weten Bonhoeffer College,

(zowel SE als CE 2), Latijn (CE: 2), Management

Carmelcollege Emmen, Etty Hillesum Lyceum

& Organisatie (SE: 1) en Nederlands (CE: 2). Bij

en Sg. Augustinianum zowel voor het SE als

de volgende vakken zijn de verschillen tussen

het CE percentielscores hebben gerealiseerd

de cijfers SE en CE groot: Duits (-0.6), Economie

tussen 3.0 en 3.6. Met andere woorden een

(+0.6), Engels (-0.9), Grieks (-0.9), Latijn

gemiddeld tot net bovengemiddeld resultaat.

(-1.1), Nederlands (-0.7), Wiskunde A (-0.7) en

Vier scholen, Het Hooghuis, Maartenscollege,

Wiskunde B (-0.6).

Pius X College en Sg. Twickel hebben percentielscores van respectievelijk 3.2, 3.4, 3.3 en 3.4 behaald op het CE, maar behalen

85

’09 Jaarverslag

Carmelcollege Emmen

Het Hooghuis

De gewogen gemiddelde percentielscores van

De gewogen gemiddelde percentielscores van

3.6 (SE) en 3.5 (CE) voor alle vakken zijn net

2.8 (SE) en 3.2 (CE) voor alle vakken worden

bovengemiddeld. Lagere scores zijn er voor de

met name beïnvloed door de lagere scores bij

vakken Scheikunde (SE: 1) en Natuurkunde

de vakken Aardrijkskunde (SE: 1), Economie

(CE: 2). Bij de volgende vakken zijn de

(SE: 1) en Wiskunde A (SE: 2). Bij de volgende

verschillen tussen de cijfers SE en CE groot:

vakken zijn de verschillen tussen de cijfers

Duits (-0.6), Economie (-0.6), Engels (-0.8),

SE en CE groot: Aardrijkskunde (+0.8), Engels

Geschiedenis (-1.3 en Natuurkunde (-0.8).

(-0.8), Geschiedenis (-0.7), Latijn (-1.0),

Het CvB constateert dat de scherpere focus

Management & Organisatie (-0.6), Scheikunde

op de examenresultaten (naar aanleiding van

(-0.6) en Wiskunde B (-1.1).

kritische opmerkingen van de Inspectie), snel tot resultaat leidt.

Maartenscollege De gewogen gemiddelde percentielscores van

86

Carmelcollege Gouda

2.8 (SE) en 3.4 (CE) voor alle vakken worden

De gewogen gemiddelde percentielscores

met name beïnvloed door de lagere scores

van 2.6 (SE) en vooral 1.8 (CE) zijn slecht.

bij de vakken Aardrijkskunde (SE: 2), Biologie

Met uitzondering van het vak Latijn hebben

(CE: 2), Geschiedenis (SE: 2), Management &

alle vakken of voor SE of voor CE een

Organisatie (zowel SE als CE: 1), Natuurkunde

percentielscore lager dan 3. Van 15 vakken

(SE: 1) en Wiskunde B (SE: 2). Bij de volgende

hebben 8 vakken voor het CE een score van 1,

vakken zijn de verschillen tussen de cijfers SE

en twee vakken een score van 2. Bij 10 van de

en CE groot: Biologie (-0.6), Engels (-0.7), Grieks

15 vakken zijn de verschillen van de gemiddelde

(+0.7), en Management & Organisatie (-0.8).

cijfers tussen SE en CE kleiner dan -0.5 of groter dan +0.5. Het grootste verschil is voor het vak

Pius X College

Grieks (-3.0).

De gewogen gemiddelde percentielscores van 2.6 (SE) en 3.3 (CE) voor alle vakken worden

Etty Hillesum Lyceum

met name beïnvloed door de lagere scores

De gewogen gemiddelde percentielscores van

bij de vakken Aardrijkskunde (SE: 2 en CE: 2),

3.3 (SE) en 3.2 (CE) zijn net bovengemiddeld.

Economie (SE: 1 en CE: 2), Geschiedenis (SE: 2),

Alleen het vak Aardrijkskunde heeft voor het

Grieks (SE: 2), Latijn (CE: 2), Nederlands (SE: 1)

SE een percentielscore 2. Bij de vakken Duits,

en Scheikunde (SE: 2). Bij de volgende vakken

Geschiedenis en Natuurkunde zijn de verschillen

zijn de verschillen tussen de cijfers SE en CE

tussen de cijfers SE en CE respectievelijk -0.9,

groot: Aardrijkskunde (-0.7), Frans (-0.8), Grieks

-1.0 en -0.7.

(+0.8), en Latijn (-1.1).

Stichting Carmelcollege - Bestuursverslag

Sg. St.-Canisius

Sg. De Grundel

De gewogen gemiddelde percentielscores

De gewogen gemiddelde percentielscores

van 2.3 (SE) en 2.7 (CE) voor alle vakken

van 2.8 (SE) en 2.2 (CE) voor alle vakken zijn

ligt beneden het gemiddelde. Bij 8 van de

slecht. Slechts bij 5 van de 16 vakken zijn de

13 vakken is voor SE de percentielscore 2.

percentielscores bij SE en CE 3 of 4. Bij

Voor CE zijn de percentielscores slecht bij

11 vakken zijn de percentielscores of bij SE of

Economie (CE: 2), Engels (CE: 1), Frans (CE:

bij CE lager dan 3. Voor CE zijn van de 8 laag

2), en Nederlands (CE: 1). Bij de volgende

scorende vakken 5 vakken met een score van

vakken zijn de verschillen tussen de cijfers SE

1. Bij 10 van de 16 vakken zijn de verschillen

en CE groot: Duits (-0.8), Engels (-1.0), Frans

tussen de cijfers SE en CE groot en variëren van

(-0.9), Nederlands (-0.7), Wiskunde A (+0.6) en

-0.7 tot -1.6.

Wiskunde B (+0.6).

Sg. Twickel KSG Marianum

De gewogen gemiddelde percentielscores van

De gewogen gemiddelde percentielscores van

2.7 (SE) en 3.4 (CE) voor alle vakken worden

3.1 (SE) en 2.6 (CE) voor alle vakken worden

met name beïnvloed door de lagere scores bij

met name beïnvloed door de lagere scores voor

het SE voor de vakken Aardrijkskunde

CE bij de vakken Economie (CE: 2), Engels (CE:

(SE: 2), Biologie (SE: 2 en CE: 2), Engels (SE: 2),

2), Natuurkunde (CE: 2), Nederlands (CE: 1) en

Frans (SE: 2), Natuurkunde (SE: 2), Scheikunde

Wiskunde B (CE: 2). Bij 9 van de 15 vakken zijn

(CE: 1) en Wiskunde B (SE: 2). De verschillen

de verschillen tussen de gemiddelde cijfers SE

tussen de gemiddelde cijfers SE en CE zijn

en CE groot en variëren van -0.6 tot -1.3.

bij de volgende vakken groot Geschiedenis (-0.9), Maatschappijleer (-0.8), Management &

Sg. Augustinianum

Organisatie (-0.6) en Scheikunde (-1.1).

De gewogen gemiddelde percentielscores van 3.4 (SE) en 3.3 (CE) voor alle vakken

Twents Carmel College

liggen net bovengemiddeld. Bij SE worden de

De gewogen gemiddelde percentielscores

percentielscores met name beïnvloed door

van 2.9 (SE) en 2.6 (CE) voor alle vakken zijn

de lagere scores bij de vakken Economie

beneden het gemiddelde en worden met name

(SE: 2), Grieks (SE: 2) en Scheikunde (SE: 1).

beïnvloed door lagere scores bij de vakken

Bij de volgende vakken zijn de verschillen

Biologie (CE: 2), Engels (CE: 2), Geschiedenis

tussen de cijfers SE en CE groot: Frans (-0.7),

(CE: 2), Management & Organisatie (CE: 1) en

Geschiedenis (-1.0), Grieks (+1.0) en Nederlands

Nederlands (zowel SE als CE 2). Bij de volgende

(-0.8).

vakken zijn de verschillen tussen de cijfers SE en CE groot: Biologie (-0.7), Duits (-0.8), Engels (-0.6), Geschiedenis (-1.0), Grieks (-0.6), Latijn (-0.9) en Nederlands (-0.6).

87

’09 Jaarverslag

Ingezette verbeteracties

Het Hooghuis

Welke acties hebben instellingen genomen naar

De locaties hebben een analyse uitgevoerd. In

aanleiding van de examenresultaten?

het bijzonder voor de locatie Ravenstein is een gedegen plan van aanpak gemaakt gericht op

Bonhoeffer College

resultaatverbetering.

In de managementcontracten met de locatie­ directeuren zijn afspraken gemaakt gericht op

Maartenscollege

de verbetering van de resultaten.

Een analyse van de cijfers heeft plaatsgevonden.

Waar nodig leidt dit tot gerichte actie.

Carmel College Salland De instelling heeft een grondige analyse

Pius X College

uitgevoerd. Door de sectorleiding zijn

Per vak worden de cijfers van de afgelopen

gesprekken gevoerd met sectie(leider)s om

3 jaar geanalyseerd en waar opportuun worden

de verschillen te benoemen, te zoeken naar

afspraken gemaakt ter verbetering.

verklaringen en aanpassingen om verschillen tot

88

aanvaardbare proporties terug te brengen.

Sg. St.-Canisius De locatiedirecteuren hebben inmiddels alle

Carmelcollege Emmen

cijfers SE en CE per vak van de afgelopen 5 jaar

De analyses van de verschillen zijn per vak

verzameld en intern vindt een analyse plaats,

uitgewerkt. Gerichte actie ter verbetering was

waarop gericht actie zal plaatsvinden waar dit

al gaande.

opportuun is.

Carmelcollege Gouda

KSG Marianum

De instelling heeft een grondige analyse

Voor de locatie Lichtenvoorde (vmbo) zijn

gemaakt over de afgelopen jaren. De analyses

grondige analyses gemaakt en zijn maatregelen

en heroriëntatie leiden in maart 2010 tot

genomen ter verbetering van de resultaten.

een plan van aanpak. De doelstellingen voor slagingspercentages zijn duidelijk en liggen

Sg. Augustinianum

voor havo en vwo fors boven de behaalde

De analyse van de verschillen heeft

slagingspercentages.

plaatsgevonden.

Etty Hillesum Lyceum

Twents Carmel College

Op het vmbo worden gesprekken gevoerd met

Gedegen analyses zijn voor handen. De

secties, teams en individuele docenten gericht op

instelling wil met opbrengstgericht onderwijs

het verbeteren van de resultaten. Wat havo en

bovengemiddeld scoren, hetgeen zich vertaalt

vwo betreft zijn de resultaten goed in beeld en

in CE-cijfers die allen boven het landelijk

geanalyseerd. Waar nodig zijn verbeterprogramma’s

gemiddelde liggen.

afgesproken met de docenten.

Stichting Carmelcollege - Bestuursverslag

De doorstroomcijfers waren als volgt:

De gegevens inzake instroom, doorstroom en uitstroom van leerlingen kunnen als volgt worden weergegeven:

IDU (In-, Door- en Uitstroomgegevens van leerlingen) Stichting Carmelcollege (exclusief PRO-leerlingen)

89

’09 Jaarverslag

Voor de toelichting op dit overzicht wordt verwezen naar hetgeen is vermeld in bijlage 11 van dit jaarverslag.

Het aantal bevorderde leerlingen per leerjaar is met uitzondering van havo-4 afgenomen ten opzichte van de doorstroompercentages van het schooljaar 2007/2008. Het meest opvallende is de lagere doorstroom van vwo-5. Hier is sprake van een verschil van 4.7 procentpunt. Opvallend blijft ook het hoge percentage niet bevorderde leerlingen van havo-4. De onderstaande tabel geeft de verschillen in procentpunten weer.

Bevorderden

90

08/09

07/08

verschil

leerjaar 1

97.8%

98.1%

0.3

leerjaar 2

96.0%

96.5%

0.5

vmbo-3

94.8%

95.7%

0.9

havo-3

91.4%

92.9%

1.5

vwo-3

97.6%

98.0%

0.4

havo-4

85.9%

85.5%

0.4

vwo-4

90.7%

91.4%

-0.7

vwo-5

90.2%

94.9%

-4.7

Uit het IDU-overzicht blijkt een totale uitstroom Overig 31 juli 2009 van 1.185 leerlingen.

Deze leerlingen vertrokken om uiteenlopende redenen.

Vertrokken per einde schooljaar 2008-2009 in verband met: Andere school/opleiding Buitenland

812 34

Verhuizing

53

Opleiding afgebroken

23

Werken, einde uitwisseling, jeugdinrichting

12

Overig

39

Onbekend

212 1.185

Stichting Carmelcollege - Bestuursverslag

Opbrengstenkaart

91

’09 Jaarverslag

Uit voorgaand overzicht blijkt dat de Inspectie

Van KSG Marianum heeft de locatie

aan 4 locaties het oordeel zwak heeft gegeven.

Lichtenvoorde het oordeel zwak gekregen. Ook

Carmelcollege Emmen heeft voor het vwo

hier is een plan van aanpak opgesteld. Uit de

dit oordeel gekregen. De instelling heeft een

analyse van de cijfers blijkt een stijging van

gedegen plan van aanpak opgesteld om dit

de resultaten. Het is wel noodzakelijk deze

resultaat te verbeteren en werkt hard aan de

trend vast te houden. Ook hier zal het CvB de

uitvoering van het plan. De examenresultaten

ontwikkelingen volgen.

waren in ieder geval bemoedigend. De percentielscores waren voor SE: 3.6 en voor

De Scholingsboulevard Enschede, waarin

CE: 3.5. Een bovengemiddeld resultaat. De

het Bonhoeffer College participeert, heeft

verwachting is, dat een volgend oordeel weer

zowel voor vmbo-bb als vmbo-kb het oordeel

voldoende zal zijn.

onvoldoende gekregen.

Het Inspectierapport was genuanceerd en

92

De locatie De Boerhaave van het Etty Hillesum

gaf duidelijk aan dat op tal van terreinen

Lyceum heeft het oordeel zwak gekregen voor

vooruitgang was geboekt, maar dat er tevens

zowel havo als vwo. Het CvB heeft met de

een fors aantal aandachtspunten ligt, met

eindverantwoordelijk schoolleider afspraken

name rond kwaliteitszorg. In de hectiek van de

gemaakt voor een plan van aanpak dat

afgelopen periode is het voor het bestuur SBE

vervolgens met de inspectie is doorgesproken.

en management een bewuste keuze geweest eerst zorg te dragen voor een goed verloop

Ook de locatie Ravenstein van het Hooghuis

van de dagelijkse gang van zaken (veiligheid,

heeft het oordeel zwak gekregen. Ravenstein

roosters, zorg, lesuitval etc.).

heeft een uitvoerige analyse gemaakt op basis waarvan een plan van aanpak is gemaakt. Het CvB zal de ontwikkelingen volgen.

Stichting Carmelcollege - Bestuursverslag

Aantal leerlingen

93

’09 Jaarverslag

Het aantal leerlingen nam af met 22 tot 35.369, een niet noemenswaardige wijziging.

Op de meeste scholen was sprake van een geringe toename. Op 5 scholen nam het aantal leerlingen af, te weten: • Bonhoeffer College, een daling van 71 leerlingen (1.8% lager dan in 2008); • Carmelcollege Emmen, een daling van 107 leerlingen (9.0% lager dan in 2008);

94

• Carmelcollege Gouda, een daling van 116 leerlingen (7.3% lager dan in 2008); • Maartenscollege, een daling van 39 leerlingen (2.5% lager dan in 2008); • Sg. Twickel, een daling van 69 leerlingen, (2.9% lager dan in 2008).

Stichting Carmelcollege - Bestuursverslag

De belangrijkste verschillen ten opzichte van 2008 betreffen:

Minder leerlingen basisvorming lwoo

- 123

vmbo overig

- 341

lyceum

- 1.048

- 1.512

Meer leerlingen basisvorming overig vmbo lwoo havo

127 68 328

gymnasium

97

atheneum

791

tweetalig onderwijs

3

internationale school

2

praktijkonderwijs

28

vavo

46

1.490

- 22

95

’09 Jaarverslag

Leerlingenzorg

De ontwikkeling van de leerlingenzorg zal, ook nu de toekomst van Passend Onderwijs onzeker

Het CvB heeft ten behoeve van het

is geworden, een belangrijk speerpunt zijn de

stichtingsbeleid in het najaar van 2009 op het

komende jaren.

Etty Hillesum Lyceum een onderzoek laten uitvoeren naar de effecten en opbrengsten

Het uitdagen van begaafde leerlingen en

van leerwegondersteuning. De resultaten van

leerlingen die meer willen is onderkend, maar

dit onderzoek bieden vele aanknoping- en

de onderwerpen excelleren, aandacht voor

aandachtspunten. Er zal veel gedaan moeten

talent en talentoptimalisatie staan in het

worden aan de verdere professionalisering

algemeen nog in de kinderschoenen. Er zal

van de docenten. Zeker nu duidelijk wordt

meer aandacht moeten worden besteed aan de

dat de middelen voor het speciaal onderwijs

talentontwikkeling van leerlingen.

beperkt zullen gaan worden, zullen zij beter

96

toegerust moeten zijn op leerlingen die nu

Ten aanzien van het aantal zorgleerlingen kan

aangewezen zullen zijn op speciaal onderwijs.

het volgende overzicht worden gegeven:

Daarnaast is een belangrijk aandachtspunt de positiebepaling van teamleider en

Zorgleerlingen (lwoo + pro)

zorgcoĂśrdinator. Het rapport zal in 2010 met

1-10-2005

5.346

de eindverantwoordelijke schoolleiders worden

1-10-2006

5.763

16%

besproken.

1-10-2007

6.128

17%

1-10-2008

6.174

17%

1-10-2009

6.147

17%

De leerlingenzorg bij de instellingen is op een goed niveau. Diverse instellingen hebben met andere scholen plannen opgesteld om tot een samenhangend beleid te komen. Hier en daar zijn met samenwerkingsverbanden reboundvoorzieningen ontstaan.

15%

Stichting Carmelcollege - Bestuursverslag

97

’09 Jaarverslag

Maatschappelijke stages

instellingen zeer belangrijk wordt gevonden.

Een aantal instellingen gaf bovendien aan

Diverse instellingen zijn bezig met de

dat de levering beter was dan voorgaande

voorbereidingen van de maatschappelijke

jaren. Ook vier instellingen met een intern

stages. Sommige zijn in de fase van opbouw,

boekenfonds hebben aangegeven dat de

andere in de fase van implementatie.

levering van de boeken nog nooit zo goed is geweest als in het afgelopen jaar. Het was nog strakker georganiseerd dan andere jaren.

Leermiddelen

• De gemiddelde pakketprijs per leerling (vergoeding € 321,50) van onze Stichting ligt op

98

Met ingang van het schooljaar 2009/2010

€ 278,31. De verklaring hiervoor is dat wij een

hebben onze leerlingen hun leerboeken

zeer gunstige prijs hebben gecontracteerd,

van Van Dijk Educatie ontvangen. Dat is het

zowel op het intern als extern boekenfonds.

resultaat van de Europese aanbesteding van

Het huurpercentage voor het extern boeken­

leermiddelen die op 13 januari 2009 met succes

fonds ligt met 35% op een gemiddeld laag

is afgerond. De Adviescommissie Europees

niveau ten opzichte van huurpercentages die

aanbesteden heeft in de periode van oktober

worden berekend binnen andere instellingen

2009- december 2009 de daadwerkelijke

uit het voortgezet onderwijs.

levering van de boeken door Van Dijk

• Van Dijk Educatie kan terugkijken op

Educatie, geëvalueerd. Voor deze evaluatie

een goed jaar. De instellingen hebben

heeft de commissie vragenlijsten verstuurd

volgens Van Dijk Educatie allemaal goed

aan alle boekenfondscoördinatoren van de

meegewerkt en dit heeft er onder andere

instellingen. Daarnaast heeft de commissie in

voor gezorgd dat de juiste leermiddelen op

samenwerking met Van Dijk Educatie regionale

de juiste plaats en tijd geleverd zijn. Ook de

evaluatiebijeenkomsten georganiseerd voor

retourzending bij foutief bestelde boeken

zowel de schoolleiders als de boekenfonds­

verliep probleemloos.

coördinatoren. Uit deze evaluatie zijn de volgende conclusies getrokken:

• Volgens van Dijk heeft onze Stichting een goed bestek geleverd in verhouding tot andere bestekken. Goed betekent onder andere een

• Van Dijk heeft aangegeven dat de levering

concreet programma van eisen en wensen en

van de boeken voor het extern boekenfonds

een heldere scheiding tussen de percelen van

en intern boekenfonds uiterlijk in week 0

een intern en extern boekenfonds.

op ongeveer 98% lag. Een nog niet eerder

• Door één instelling is aangegeven dat er

bereikt percentage. De tijdige Europese

een goede overeenkomst is gesloten over

aanbesteding heeft hiertoe bijgedragen.

de overname van de boeken. Dit betrof een

Leerlingen hebben de leermiddelen gekregen

instelling die van een extern boekenfonds

op het afgesproken moment, wat door de

over is gegaan naar een intern boekenfonds.

Stichting Carmelcollege - Bestuursverslag

Behalve conclusies heeft de evaluatie ook

schooljaar 2008-2009 zijn uitgevoerd. Het

een aantal aanbevelingen opgeleverd. Deels

doel van de bijeenkomst in november was het

hebben deze aanbevelingen betrekking

verkennen van beelden en opvattingen om

op verbeterpunten in de logistiek,

aan de hand daarvan richting te geven aan

gebruikersvriendelijkheid van software en

beleidsontwikkeling. Daarnaast verwachtte de

koppelingen tussen computersystemen.

werkgroep dat deze externe partijen op basis

Afspraken hierover zijn gemaakt. Maar ook

van een vooraf verstrekte casusbeschrijving van

zijn door Van Dijk adviezen verstrekt die

onze Stichting:

betrekking hebben op de efficiency bij het gebruik van leermiddelen, de financiële en administratieve verwerking en het faciliteren van boekenfondscoördinatoren.

• advies zouden geven over leermiddelenbeleid binnen de Stichting; • richtlijnen zouden aanbieden; • zouden meedenken vanuit verschillende

Zowel de Europese aanbesteding als de

invalshoeken en zouden reflecteren op onze

uitvoering van de gesloten overeenkomst door

specifieke situatie.

Van Dijk Educatie en onze instellingen stemmen tot tevredenheid.

Tegelijkertijd heeft in november 2009 voor het eerst binnen de Stichting een ict-conferentie

Toekomstig beleid leermiddelen

plaatsgevonden. De werkgroep leermiddelen

Inmiddels is in het schooljaar 2008-2009 de

werd gevraagd hieraan een bijdrage te leveren.

Europese aanbesteding van leermiddelen

Deze ict-conferentie heeft de werkgroep

(het korte termijnperspectief) voor alle

leermiddelen als een kans opgepakt om mensen

leerlingen binnen de Stichting Carmelcollege

vanuit het primaire proces mee te laten denken

afgerond en kan de focus gelegd worden op

over ons langere termijnperspectief. Daarvoor

het lange termijnperspectief. Om te werken

heeft de werkgroep leermiddelen besloten

aan dit lange termijnperspectief, is door

om niet alleen aan de externe partijen tijdens

de werkgroep leermiddelen in november

de verkenmiddag de casusbeschrijving van

2009 een verkenmiddag georganiseerd.

onze Stichting voor te leggen, maar ook aan

Verschillende externe partijen (Kennisnet,

de deelnemers van de ict-conferentie om op

SLO en Microweb Edu) zijn ingegaan op een

deze manier inzicht te krijgen wat er binnen

aantal Carmelspecifieke vraagstukken. Deze

de instellingen speelt, maar ook waar de

vragen kwamen voort uit discussies tijdens

behoeften en wensen liggen ten aanzien van

de overlegvergaderingen met de centrale

het leermiddelenbeleid binnen de Stichting.

directies en het CvB, uit de bijeenkomsten van de werkgroep leermiddelen, maar ook uit de resultaten van een inventarisatie en een verdiepend onderzoek, die beide in het

99

’09 Jaarverslag

Zowel uit de verkenmiddag als de ict-

Deze gemeenschappelijke uitgangspunten

conferentie zijn de volgende gemeen­

sluiten aan bij de conclusies uit de eerder

schappelijke uitgangs­punten naar voren

gedane inventarisatie en het verdiepend

gekomen:

onderzoek, die beide in het schooljaar 2008-2009 zijn uitgevoerd. Aan deze gezamen­

• professionele autonomie bij docent;

lijke uitgangspunten kunnen de volgende

• arrangeren in plaats van ontwikkelen;

onderzoeksresultaten toegevoegd worden:

• aansluiting landelijke open leermiddelenbank; • geen Carmelbreed leermateriaal; wel een open Carmeldatabank;

• Er wordt tot nu toe nog weinig lesmateriaal in de Elo gezet; • Bij de ontwikkeling van eigen materiaal

• gebruik van e-books/e-readers;

werken docenten het meest samen met een

• behoefte aan deskundigheidsbevordering;

systeembeheerder/ict-medewerker.

• een faciliterende rol voor de

100

Stichting wat betreft financiën,

In de loop van 2010 zullen deze gemeen­

organisatie, netwerkmakelaar en

schappelijke uitgangspunten onderwerp van

deskundigheidsbevordering;

gesprek zijn tijdens de overlegvergaderingen

• gebruik maken van externe deskundigen.

van CvB met de centrale directies.

Stichting Carmelcollege - Bestuursverslag

Werkgever- en werknemerschap binnen Carmel De concrete beleidsvoornemens, zoals

• bevorderen dat instellingen op

opgenomen in Koers 2013, waren:

onderwijskundige gronden een aantrekkelijk

“Om de goede naam die Carmel als werkgever

functiebouwwerk over de volle breedte

heeft te behouden en te versterken, zal het

realiseren;

College van Bestuur de volgende stappen zetten: • een project inrichten dat gericht is op de

• bevorderen dat het traject naar een breed toegankelijke LC-functie een vervolg krijgt op LD-niveau.

inhoud van het begrip professionaliteit

Tenslotte vraagt het College van Bestuur de

en een andere invulling van de relatie

instellingen verder te gaan met het opzetten of

werknemer werkgever. De uitkomst dient een

uitbouwen van een interne opleidingsstructuur

bijdrage te leveren aan de Carmel corporate

ten behoeve van nieuwe en zittende docenten.”

identity en aan de aantrekkelijkheid van Carmel als werkgever. Daarnaast moet dit project een bijdrage kunnen leveren aan de discussies met betrekking tot een professioneel statuut; • een project inrichten om de mogelijkheden van beloningsdifferentiatie nader te onderzoeken, criteria te ontwikkelen en te bekijken op welke wijze voldoende middelen hiervoor kunnen worden vrijgemaakt;

101

’09 Jaarverslag

Goed werknemerschap verdient goed werkgeverschap

weerslag gevonden in een boekje, dat aan alle medewerkers is verstuurd. Het boekje vormt de basis om met medewerkers een dialoog te

Met dit project is de Stichting een zoektocht

starten, zowel met onderwijzend als onderwijs

gestart naar volwassen arbeidsverhoudingen.

ondersteunend personeel. Het doel van de

De aantrekkingskracht van een baan in het

dialoog is om de werkelijkheid met elkaar

onderwijs kan hiermee worden vergroot.

te verhelderen en is een hulpmiddel bij het

Volwassen arbeidsverhoudingen vind je in

zoeken naar volwassen arbeidsverhoudingen.

de visie van de Stichting alleen met elkaar,

Volwassen arbeidsverhoudingen bestaan niet

door samen na te denken hoe het anders en

uit een cafetariamodel, waarbij werknemers

beter kan. Voor alle medewerkers én in nauwe

hun arbeidsvoorwaardenpakket (deels) zelf

samenwerking met elkaar.

kunnen samenstellen. Ook worden volwassen arbeidsverhoudingen uiteindelijk niet ingevuld

102

De naam van het project “Goed werknemer­

door betere voorwaarden voor scholing of

schap verdient goed werkgeverschap” (GWGW)

doorgroei in salaris. Dit zijn verbeteringen,

drukt expliciet een ruilverhouding uit: de

veranderingen van de eerste orde. Een echte

Stichting Carmelcollege geeft veel, maar

transformatie in het denken over de verhouding

verwacht hiervoor ook veel terug. Op dit

tussen werkgever en werknemer is hiermee

moment vraagt ze vooral om de ontwikkeling

echter niet bereikt. Een transformatie betekent

van een professionele visie op de vraag hoe we

een perspectief- of paradigmawisseling. Een

het onderwijs kwalitatief goed kunnen houden,

paradigma is bijvoorbeeld dat het management

gelet op de veranderende omstandigheden op

uiteindelijk toch bepaalt hoe het er in een

de arbeidsmarkt. Deze visie vormt de basis

school aan toegaat (vanuit een machtspositie).

om het werken in het onderwijs voor huidige

Een paradigmawisseling is dat onderwijsmensen

en toekomstige werknemers aantrekkelijk

zelf verantwoordelijkheid nemen voor de

te houden. Het begint met het zoeken naar

inhoudelijke inrichting van het onderwijs,

condities waarin goede werknemers behouden

waarbij het management verantwoordelijkheid

kunnen worden. En waarmee zij ambassadeurs

neemt om dit binnen kaders te faciliteren: een

kunnen worden voor het werven van nieuwe

gedeelde verantwoordelijkheid gebaseerd op

collega’s. Het eindigt met verbeterde

samenwerking en vertrouwen en een leerling-

opbrengsten van het onderwijs.

gerichte oriëntatie. Geen geringe uitdaging

In het afgelopen jaar heeft het projectteam

dus, zo’n dialoog. Maar we komen zo wel steeds

sessies georganiseerd met medewerkers,

een stapje verder in de kennis over het thema

leidinggevenden, bestuurders en

goed werkgeverschap. Op basis hiervan kunnen

wetenschappers. De samenvatting van wat het

experimenten worden gestart, waarvoor

projectteam heeft meegekregen heeft zijn

wetenschappelijke begeleiding is gezocht.

Stichting Carmelcollege - Bestuursverslag

Wat gebeurt er al om het docentschap

Personele zaken

aantrekkelijk te maken?

De Stichting heeft voortvarend een nieuw

In het voorjaar 2010 zal het nieuwe functieboek

loopbaanbeleid vastgesteld, dat docenten veel

onderwijs ondersteunend personeel worden

kansen biedt om versneld binnen hun schaal

vastgesteld. Hierdoor wordt de mogelijkheid

tredeverhogingen te realiseren (verkorting van

gecreëerd om ook voor deze categorie mede­

de carrièrelijnen). Ook is het mogelijk geworden

werkers werk te gaan maken van loopbaan­

om zowel door middel van een vakspecifieke

beleid en het ontwikkelen van professiona­

verdieping als een pedagogische specialisatie

liserings­trajecten.

(opleiding, onderzoek, werkervaring) een hogere schaal te bereiken. Voor docenten die

De focus op de complete gesprekkencyclus

zich willen ontwikkelen is het salarisperspectief

is versterkt. Binnen veel instellingen

concreet fors verbeterd.

worden op het gebied van voeren van

De Stichting heeft meegewerkt aan het

beoordelingsgesprekken scholingstrajecten door

onderzoek “Plezier in Werk”van het Titus

leidinggevenden gevolgd.

Brandsma Instituut, onderdeel van de Radboud Universiteit Nijmegen. Het onderzoek is gericht

Er is de afgelopen periode aandacht

op welke factoren een belangrijke invloed

geweest voor het beleidsthema “belonings­

hebben op een positieve arbeidsbeleving

differentiatie”, maar er is nog weinig voortgang

van werknemers. De resultaten wijzen uit

geboekt.

dat onderwijsmensen hun bijdrage aan de toekomst van de leerlingen –en via hen aan

De deelnemers aan de overlegvergadering,

de maatschappij- als een belangrijk zingevend

te weten de centrale directies, het

element beschouwen. Echte onderwijsmensen

managementteam van het bestuursbureau, de

geven les omdat het hun aard is. Als de

controller en het CvB volgen een betekenisvol

condities minder worden willen ze dit blijven

professionaliseringstraject in de vorm van zes

doen, omdat zij hierin een weg zien om

tweedaagse masterclasses bij TiasNimbas.

betekenis te geven aan hun eigen leven. Dit

Een werkgroep heeft een voorstel voor

kan worden beschouwd als een opbrengst uit

Management Development voor de leden van

werk. Wat dit precies betekent voor beloning,

tweede en derde managementlaag binnen de

waardering en goed werkgeverschap moet nog

Carmel ontwikkeld. In de loop van 2010 zal op

nader worden uitgediept.

basis hiervan een besluit worden genomen.

103

’09 Jaarverslag

Medewerkers in cijfers

terwijl het aantal LC-docenten met 350 fte is gestegen tot 679 (29% van het totaal). Uit deze

Het aantal personeelsleden in fte is licht

ontwikkeling blijkt dat het opleidingsbeleid

gestegen met 25 fte tot 3.477 fte per

van de stichting daadwerkelijk leidt tot een

31 december 2009. In aantallen medewerkers

verhoging van het gemiddelde functieniveau

is eveneens sprake van een lichte stijging met

van het onderwijzend personeel. Het aantal

19 tot 4.212 medewerkers.

LD-docenten is met 12 fte gedaald tot 329. Deze

Het percentage medewerkers in vaste dienst

daling kan worden toegeschreven aan natuurlijk

bedraagt 89%. Van het percentage medewerkers

verloop van docenten die gebruik maken van de

in tijdelijke dienst (11%) is 77% werkzaam

FPU-regeling danwel met pensioen gaan.

binnen het OP en 23% binnen het OOP. Het aantal fte docenten is in 2009 afgenomen

104

Het percentage 1e graads bevoegde docenten

met 27, terwijl het aantal onderwijsassistenten

is afgenomen van 42% tot 40%. Het percentage

is toegenomen met 15 (beiden gebaseerd op

2e graads bevoegde docenten nam toe van 51%

het gemiddelde van het kalenderjaar).

tot 53%. Het percentage onbevoegde docenten

Het ziekteverzuimpercentage is afgenomen

bleef op 7%.

van 6,0% tot 5,6%.

De verhoudingen directie, OP en OOP zijn

In het verslagjaar is het aantal LB-docenten met

hetzelfde gebleven ten opzichte van 2008.

322 fte gedaald tot 1.357 (57% van het totaal),

De toename van het aantal fte vond plaats

Stichting Carmelcollege - Bestuursverslag

105

bij de directie met 4 fte, het OP met 16 fte

Ook bij directie en OOP is de toename het saldo

en het OOP met 6 fte. Het verschil met de

van mutaties in tijdelijk en vast dienstverband,

totale toename van 25 fte en deze specificatie

zij het dat de toename daar betrekking heeft

wordt veroorzaakt, omdat in dit jaarverslag

op medewerkers met een vast dienstverband.

is afgerond op hele getallen. Bij het OP is het aantal fte met een tijdelijk dienstverband

Voor meer informatie verwijzen wij naar de

toegenomen met 36 en is het aantal fte met

verschillende grafieken en tabellen die zijn

een vast dienstverband afgenomen met 20 fte.

opgenomen in bijlage 7.

’09 Jaarverslag

De meerwaarde van Carmel Risicomanagement

Het proces op zich is eenvoudig en is gebaseerd op de Demming cirkel: plan – do – check – act.

106

Vanaf 2008 werkt de Stichting aan risico­

Lastiger is het om dit proces consequent uit te

management met het doel te komen tot een

voeren zonder dat het als een bureaucratisch

adequaat en effectief risicomanagementproces.

proces wordt ervaren. De nadruk mag daarom

Zowel instellingen als de Stichting hebben de

niet te veel komen te liggen op het naleven

risico’s die het behalen van onze doelstellingen

van regels. Bij een aantal instellingen wordt

bedreigen, geïdentificeerd. Ook de huidige

de uitvoering van risicomanagement gezien

beheersmaatregelen zijn in kaart gebracht,

als een verplichting, dus uitvoering geven

de effectiviteit hiervan zal worden bepaald

aan van bovenaf opgelegde regels, al of niet

en eventuele aanvullende maatregelen

veroorzaakt ter bepaling van het noodzakelijke

zullen in kaart worden gebracht. We streven

weerstandsvermogen. Bij deze instellingen

naar een integrale benadering van het

moet nog een cultuurverandering plaatsvinden.

risicomanagement door eindverantwoordelijke

Het hogere management zal zich meer in het

schoolleiders te adviseren aan de top van

onderwerp moeten verdiepen. Overigens vraagt

de organisatie een functionaris ermee te

het aandacht om dit risicomanagementproces

belasten, die zich toelegt op de verschillende

in te bedden in de normale bedrijfscyclus

soorten risico’s. Risicomanagement mag

(planning & control), en niet zoals nu gebeurd is

niet worden gezien als een ondersteunende

in een apart traject.

functie, het moet op het juiste niveau in de organisatie verankerd worden. Belangrijk is

De aanpak tot nu toe is vooral geweest om

dat directies bij belangrijke beleidsplannen

vanuit de belangrijkste processen de risico’s

expliciet naar de risico’s kijken. Of dit in alle

en beheersmaatregelen in kaart te brengen

gevallen al gebeurt is de vraag. Belangrijker

(bottom-up). Vervolgens is ook vanuit de

is dat we stappen zetten op dit gebied. In de

doelstellingen (top-down) gekeken naar de

managementgesprekken van mei 2009 is aan

risico’s. Door de integrale verantwoordelijkheid

de directies gevraagd om in de loop van het

hoog in de top van de instellingen neer te

jaar voor een aantal gesignaleerde risico’s

leggen en aandacht te vragen voor vroegtijdige

maatregelen te bedenken om het risico te

signalering van risico’s zal deze benadering (top

reduceren.

down) de komende jaren nog verder worden uitgevoerd.

Stichting Carmelcollege - Bestuursverslag

We willen het risicoprofiel voor elke instelling definiëren, bepalen welke risico’s we willen accepteren, welke we willen reduceren en welke we willen vermijden.

De eindverantwoordelijke schoolleider moet dit profiel opstellen, rekening houdend met de

Top-10 risico’s die blijken uit de inventarisaties: 1. Wijziging in wet- en regelgeving (onvoorspelbare overheid).

2. Stijging van het gebruik door medewerkers van de Bapo-regeling.

3. Niet of in onvoldoende mate kunnen

strategische doelstellingen van de instelling.

inspelen op de afnemende behoefte aan

Kansen en risico’s zijn in dit geval de kanten

personeel.

van dezelfde medaille (bijvoorbeeld bij een dalend leerlingenaantal het tweetalig onderwijs

4. Niet goed functionerende medewerkers en MT-leden.

Engels op starten). Ook de wisselwerking van

5. Daling van leerlingenaantallen.

risico’s die elkaar kunnen versterken, vraagt om

6. Aannemen van niet gebudgetteerd

een grondige analyse.

personeel.

7. Projectkosten hoger dan begroot.

Belangrijk echter is ook het besef, dat een

8. Scholingsboulevard Enschede.

risicoloze maatschappij niet bestaat. Met een

9. Doordecentralisatie van huisvestingsgelden

goede risicoanalyse kunnen we proberen de kans op risico’s zo klein mogelijk te maken.

naar scholen.

10. Achterstallig onderhoud.

Pretenderen dat een risico nooit voorkomt kunnen we niet. Onzekerheid en twijfel in een

Sommige van de top-10 risico’s die door de

besluitvormingstraject verhogen overigens

instellingen zijn opgevoerd hebben te maken

de kwaliteit van de besluitvorming, juist

met het feit dat kennelijk de interne beheersing

omdat over de onzekerheden en twijfels

van de processen nog verbeterd kan en moet

gediscussieerd wordt. Ook een reden om je

worden. Dit leidt dan tot een vermindering van

bewust te zijn van risicomanagement.

deze risico’s.

Risicomanagement moet bijdragen aan de doelstellingen van onze Stichting en onze

Gezamenlijk vertegenwoordigen de top-10

instellingen. Rekening houdend met de

risico’s 60% van het benodigd risicovermogen,

strategische doelen van de instellingen,

dat voor de Stichting op grond van de

betekent het te allen tijde beheerst risico’s

inventarisaties en zonder onderstaande

nemen.

overwegingen, geraamd is op € 20 miljoen.

Risicomanagement kan leiden tot het gevoel dat alle risico’s tot een juist bedrag zijn ingedekt

107

’09 Jaarverslag

en kan daarmee leiden tot een besteding van

gedaald, de werkloosheid zal stijgen, zware

het gehele vermogen dat boven dit bedrag

monetaire maatregelen zijn op komst, wat

uitkomt. De ontwikkelingen in de afgelopen

vaak leidt tot inflatie. Staten (bijvoorbeeld

jaren van de kredietcrisis hebben laten zien dat

Griekenland) staan op het randje van

risicomanagement nog in de kinderschoenen staat.

faillissement. Aflossingen aan banken door die

Alertheid blijft derhalve noodzakelijk. De

staten zijn onzeker. Indien de aflossingen niet

volledigheid van de risico’s inschatten is

plaatsvinden komen banken weer in financiële

onmogelijk, gewoon omdat zich gebeurtenissen

problemen, en dient zich wellicht weer een

kunnen voordoen waar geen mens zich nu een

kredietcrisis aan, en zullen overheden weer

voorstelling van kan maken. Dit is inherent

ingrijpen. Wat te denken van de effecten van

aan onze samenleving. Dit geldt ook voor de

deze dreigingen op de financiële markten.

operationele risico’s die betrekking hebben

Koersen zullen dalen (waardevermindering

op en voortkomen uit systemen, processen en

financiële vaste activa) etc.

mensen.

De Nederlandse overheid gaat de komende

108

Vanwege bovenstaande overwegingen voegt het

jaren fors bezuinigen. De gevolgen hiervan

CvB aan de top-10 toe de grote onzekerheden

zullen vele mensen en organisaties lange

als gevolg van de kredietcrisis. Te denken valt

tijd raken. Zo is het onvoorspelbaar hoe de

bijvoorbeeld aan waardevermindering van

investeringen door het bedrijfsleven zich

financiële activa als gevolg van kredietcrisis

zullen ontwikkelen ondanks het feit dat de

door bijvoorbeeld het omvallen van financiële

aandelenmarkten zich langzaam lijken te

dienstverleners (denk aan DSB in Nederland),

herstellen. Het CvB vindt het wenselijk te

of de tegoeden bij de banken (denk aan

zorgen voor financiële buffers. Recent werd

debiteurenrisico zoals banken dat hanteren).

bekend, dat de lumpsumvergoeding voor

Een maand voor de val van Lehman Brothers

2010 niet verhoogd zal worden. Voor het

werd nog een single A-rating verstrekt door

kalenderjaar 2010 betekent dit een verlaging

de ratingbureaus. Te denken is ook aan de

van het exploitatieresultaat met € 1,5 miljoen.

grote financiële steun van de overheid aan de financiële sector. De gevolgen van de

Risicovermogen € 30 miljoen

kredietcrisis, de problemen, actueel, potentieel

Rekening houdend met de kredietcrisis, de

en verbeeld, zijn zo wijd verspreid, dat de

meest recente ontwikkelingen in verschillende

meeste mensen niet weten (en waarschijnlijk

Europese landen, en met de nog onbekende,

niet willen weten) wat de uiteindelijke impact

maar ongetwijfeld grote gevolgen stelt het CvB

van de crisis zal zijn. De pensioenfondsen

het risicovermogen op € 30 miljoen.

staan onder grote druk, huizenprijzen zijn fors

Stichting Carmelcollege - Bestuursverslag

Financiën

rekening-courantschuld aan de Stichting betalen hierover geen rente. De van banken ontvangen

Financieel beleid

renten en de rendementen van de beleggingen

De Stichting beschikt over een geformaliseerd

vloeien terug naar de overige instellingen.

financieel beleid, waarin de uitgangspunten en de kaders rondom financiële sturing en

Het financieel beleid van Stichting

beheersing zijn vastgelegd. Bij de uitvoering

Carmelcollege voorziet ook in een regeling

van dit beleid is uiteraard een centrale rol

voor ‘solidariteitsbijdragen’. In uitzonderlijke

weggelegd voor de onderwijskundige visie en

situaties kan het College van Bestuur besluiten

doelstellingen; het financiële beleid is slechts

om bepaalde instellingsgerelateerde kosten

ondersteunend daaraan.

bovenschools te dragen.

Uitgangspunt bij het financieel beleid is het

Treasury management

‘resultaatverantwoordelijk management’ van de

Het beleggingsbeleid van Stichting Carmelcollege

schoolleidingen en van het management van het

is vastgelegd in het treasury­statuut en voldoet

bestuursbureau. De instellingen worden via BRIN-

aan de voorschriften van het Ministerie van

bekostiging gefinancierd. Het bestuursbureau

OCW. Reeds jaren is het beleid gericht op het

en de centrale fondsen en activiteiten worden

beleggen in effecten met een laag risico.

gefinancierd door een afdracht door de instellingen van een deel van de OCW-baten.

Meerjarenraming

Via de centrale fondsen en activiteiten worden

De begroting van elk volgend kalenderjaar

diverse risico’s en verantwoordelijkheden

maakt deel uit van een jaarlijks bijgestelde

gezamenlijk, bovenschools afgedekt. De

meerjarenraming die zich uitstrekt over vier

instellingen worden financieel én administratief

kalenderjaren. In deze meerjarenraming wordt

als zelfstandige onderwijsinstellingen gezien

zowel op stichtingsniveau als per afzonderlijke

met een eigen balans en resultatenrekening.

instelling inzage gegeven in de verwachte

De instellingen beschikken derhalve ook over

meerjarige exploitatie. Daarnaast wordt

een ‘eigen’ Eigen vermogen, dat uitsluitend na

hierin aandacht besteed aan de meerjaren

instemming van het CvB ter beschikking staat

investeringsbegroting, de ontwikkelingen van het

van de betrokken instelling. Er is geen sprake

eigen vermogen en de effecten van de geplande

van het opvangen van tekorten van de ene

bedrijfsvoering op de liquiditeitspositie. Tevens

instelling ten laste van het eigen vermogen

wordt op instellingsniveau aandacht besteed aan

van een andere instelling dan wel ten laste van

een beperkt aantal concrete actiepunten voor

bovenschools eigen vermogen.

het komende jaar, zowel in beleidsmatige als in financiële zin. Het streven is er niet opgericht

Het beheer van liquide middelen en beleggingen

om elk jaar een exploitatieoverschot te creëren.

geschiedt op stichtingsniveau. Instellingen met een

De “foto” van de vier jaren moet een gezond

109

’09 Jaarverslag

financieel beeld laten zien op de aspecten

van het bestuursbureau frequent inzicht in

exploitatie, balans en weerstandsvermogen per

hun financiële stand van zaken en tevens de

instelling. Deze financiële planning moet mede

mogelijkheid om waar nodig bij te sturen.

leiden tot een adequate sturing op instellings­

Bapo-voorziening

niveau, en daarmee op stichtingsniveau.

In 2009 en 2010 is, evenals in 2008, op

110

Planning & Controlcyclus

ministerieel niveau intensief overleg gevoerd

Voor de financiële beheersing gebruiken wij

over de wijze van verwerking van de bapo-

de jaarlijkse Planning & Controlcyclus, waarin

verplichtingen in de jaarrekeningen, in relatie

opgenomen strategiebepaling, meerjarenraming,

tot het gestelde in RJ 660. Gegeven het feit

begroting, realisatie en rapportage. Deze

dat dit overleg tot nu toe niet heeft geleid tot

cyclus wordt zowel op stichtingsniveau als op

gewijzigd beleid, is in de jaarrekeningen 2009 de

het niveau van de individuele instellingen,

verwerkingswijze niet veranderd. Dit houdt in

het bestuursbureau en de centrale fondsen en

dat op grond van de brief van het Ministerie van

activiteiten toegepast.

OCW d.d. 26 februari 2009, kenmerk AD/104458

De ontwikkelingen van de exploitatie worden

en de Regeling OCW d.d. 28 april 2009 met

per instelling (en in een aantal gevallen

kenmerk VO/FBI-2009/107875, voor de bepaling

per locatie binnen een instelling) en op

van de voorziening voor toekomstige Bapo

stichtingsniveau maandelijks gevolgd door

wordt uitgegaan van de systematiek die in de

budget bewakingsoverzichten en per vier

jaarrekening van 2008 en 2007 werd gehanteerd.

maanden door management rapportages.

Hieronder een kort overzicht van wat de

In de managementrapportages worden

consequenties zijn voor het eigen vermogen

belangrijke verschillen geanalyseerd en wordt

van de Stichting bij het volledig toepassen van

een (bijgestelde) prognose van het te verwachten

de RJ 660 met het wel én niet rekening houden

exploitatieresultaat op jaarbasis vermeld. Op deze

met toekomstige baten.

wijze hebben schoolleiders en het management

Dotatie aan Bapo-voorziening

Eigen vermogen na dotatie

in € 1.000

in € 1.000

Wel rekening houdend met toekomstige baten

10.524

50.050

Geen rekening houdend met toekomstige baten

72.783

-/-12.208

Overigens dient opgemerkt te worden dat de

absoluut niet kostendekkend is. De feitelijke

Bapo-vergoeding die door het Ministerie van

kosten inzake Bapo bedroegen in het

OCW aan VO-instellingen worden uitgekeerd

verslagjaar circa € 7,2 miljoen,

Stichting Carmelcollege - Bestuursverslag

(2008: circa € 6,6 miljoen), hetgeen ruim 70%

Vanuit het risicomanagement/project is

hoger is dan de 2% (circa € 4,2 miljoen) die door

recent bepaald dat de minimale omvang van

het Ministerie wordt aangeduid als zijnde de in

het eigen vermogen € 30,0 miljoen dient te

de lumpsumvergoeding opgenomen component

bedragen. Rekening houdend met de begrote

inzake Bapo-kosten.

exploitatieresultaten 2010-2013 ad 2,2 miljoen, betekent dit dat er binnen het eigen vermogen

Ontwikkeling eigen vermogen

een bestedingsruimte van circa € 32,8 miljoen

Zoals hierboven bij het onderwerp Bapo-

bestaat. Hierbij gaan wij ervan uit dat de Bapo-

voorziening is beschreven, kan het eigen

verplichtingen in de toekomst als periodekosten

vermogen extreem variëren al naar gelang het

worden behandeld.

wel of niet toepassen van RJ 660 op dit punt.

Het CvB heeft enkele nog niet uitgewerkte en Daarnaast is in het verslagjaar het eigen

nog niet besproken ideeën voor het aanwenden

vermogen van de Stichting aan het begin van

van deze bestedingsruimte. Ook schoolleiders

2009 éénmalig met € 2,8 miljoen verhoogd

zullen hun wensen hebben. Daarnaast heeft de

ten gevolge van een stelselwijziging, waarbij

VO-raad een Investeringsagenda opgesteld voor

de aanschaf van boeken voortaan niet meer

de komende jaren. Uitvoering geven aan deze

rechtstreeks in de exploitatierekening wordt

Investeringsagenda zal leiden tot een duidelijke

verwerkt, maar als voorraad op de balans

verlaging van het eigen vermogen. Het komende

wordt gezet en naar rato van de verwachte

jaar zullen concrete bestedingsplannen worden

gebruiksduur ten laste van het resultaat wordt

opgesteld, die naar verwachting zullen leiden

gebracht.

tot verdere kwaliteitsverbetering van het onderwijs. Uiteraard zal daarbij een inschatting

Doordat tenslotte in 2009 het opgetreden

moeten worden gemaakt van het effect van

exploitatieverlies ten laste van het eigen

de overheidsbezuinigingen en zal het gevolg

vermogen is gebracht, bedraagt het

voor de liquiditeitspositie goed in kaart moeten

geconsolideerde eigen vermogen van de

worden gebracht, alvorens tot feitelijke

Stichting ultimo 2009 € 60,6 miljoen.

besteding kan worden overgegaan.

111

’09 Jaarverslag

Financiële situatie per 31 december 2009 De geconsolideerde balans van de Stichting kan als volgt worden samengevat:

112

De toename van de materiële vaste activa is

De afname van de financiële vaste activa houdt

het gevolg van bouwkundige investeringen

verband met de verkoop en uitloting van een

in een groot aantal gebouwen. Enerzijds is

aantal beleggingen (totaal € 4,3 miljoen), die ten

er sprake van grootschalige renovatie en

dele wordt gecompenseerd met een koersstijging

bouwkundige aanpassingen ter verlenging

van de ultimo verslagjaar nog in portefeuille

van de onderwijskundige en economische

zijnde beleggingen (totaal € 1,9 miljoen).

levensduur; anderzijds is er sprake van nieuwbouwtrajecten, waarbij door de Stichting

De nieuwe post voorraden is het gevolg van

eigen middelen worden toegevoegd aan de

de reeds genoemde stelselwijziging, waarbij

door de gemeenten ter beschikking gestelde

ingaande 2009 de aanschaf van leer- en

nieuwbouwbudgetten.

werkboeken als voorraad wordt gezien.

Stichting Carmelcollege - Bestuursverslag

De daling van de liquide middelen met

jaar is € 6,2 miljoen meer geïnvesteerd in

€ 6,9 miljoen wordt grotendeels veroorzaakt

materiële vaste activa dan aan afschrijvingen

door het hoge investeringsniveau; in het verslag

is vrijgemaakt.

De liquiditeitspositie kan als volgt worden weergegeven:

113

Hieruit blijkt dat de liquiditeitspositie

dit lage percentage geen bedreiging voor

(quick ratio) lager is dan 1,0, hetgeen betekent

de continuïteit van de organisatie. Voor een

dat er sprake is van een relatief beperkte

gedetailleerd inzicht in het verloop van de

liquiditeit. Gezien de huidige aard en omvang

liquide middelen wordt verwezen naar het in de

van de beleggingen (€ 22,0 miljoen) vormt

jaarrekening opgenomen kasstroomoverzicht.

Het verloop van het eigen vermogen is als volgt (in € 1.000):

’09 Jaarverslag

Het eigen vermogen kan ultimo 2009 als volgt worden gespecificeerd (in â‚Ź 1.000):

Voor een nadere toelichting op het eigen vermogen wordt verwezen naar de in de jaar­rekening opgenomen toelichting.

114

Gang van zaken gedurende het verslagjaar De geconsolideerde staat van baten en lasten over 2009 kan als volgt worden samengevat:

Stichting Carmelcollege - Bestuursverslag

Over 2009 werd een negatief resultaat behaald

kunnen worden gerekend. Door deze posten

van € 4.270.000 (vorig jaar negatief € 666.000),

buiten beschouwing te laten, ontstaat een

terwijl een verlies van € 249.000 was begroot.

beter beeld van het resultaat voortvloeiend uit de feitelijke bedrijfsactiviteiten. Onderstaand

In het exploitatieresultaat 2009 zijn enkele

is dit genormaliseerde resultaat nader

omvangrijke bijzondere posten opgenomen,

gespecificeerd (in € 1.000):

die niet tot het normale operationele resultaat

115

Het genormaliseerde geconsolideerde resultaat

inkomsten ten dele pas laat in het jaar door

komt, rekening houdend met bovengenoemde

het Ministerie van OCW definitief worden

bijzondere posten, derhalve uit op € 2.136.000

vastgesteld, is Stichting Carmelcollege niet in

positief (2008: € 4.881.000 positief), zijnde

staat het uitgavenpatroon hier volledig op aan

circa 0,8% van de totale baten (2008: 1,9%). Dit

te passen, waardoor het hierboven genoemde

positieve resultaat wordt met name veroorzaakt

positieve exploitatieresultaat op de normale

door het feit dat de OCW-inkomsten hoger

bedrijfsvoering is ontstaan.

uitkwamen dan was voorzien. Doordat deze

’09 Jaarverslag

Het verschil tussen begroting 2009 en de uiteindelijke realisatie kan op hoofdlijnen als volgt worden toegelicht:

116

Stichting Carmelcollege - Bestuursverslag

Het gerealiseerd exploitatieresultaat kan worden onderverdeeld in drie parten, te weten (in € 1.000): resultaat van de onderwijsinstellingen bovenschools resultaat resultaat geconsolideerde partijen

1.708 -6.538 560

- 4.270

Resultaat van de onderwijsinstellingen

onderhoud, schoonmaak en energie hebben

Het exploitatieresultaat van de gezamenlijke

in 2009 een forse stijging gekend. Ook de

onderwijsinstellingen bedroeg in 2009

overige kosten lagen circa € 3 miljoen boven

€ 1.708.000, terwijl een negatief resultaat was

de begroting, hetgeen met name veroorzaakt

begroot van € 396.000. Deze positieve afwijking

is door additionele aanschaf van kleine

vind met name haar oorsprong in het feit dat de

inventaris en apparatuur (circa € 1 miljoen),

Carmelinstellingen voor 2009 een voorzichtige

alsmede een bijdrage in de exploitatie­-

begroting hebben opgesteld.

verliezen van de Scholingsboulevard Enschede

Als gevolg van de kredietcrisis is bij het

(circa € 1,4 miljoen).

opstellen van de begroting 2009 voorzichtig­ heids­halve uitgegaan van een beperkte stijging

Per saldo kan worden geconcludeerd dat

van de Rijksbijdragen en een daling van de

de Carmelinstellingen ten gevolge van een

overige inkomsten. In de loop van 2009 werd

voorzichtige exploitatiebegroting in staat zijn

duidelijk dat de onderwijssector minder hard

gebleken het moeilijk voorspelbare jaar 2009 af

werd getroffen door de bezuinigingen dan werd

te sluiten met een positief exploitatieresultaat

gevreesd, waardoor de totale baten circa 7,25%

ter grootte van € 1,7 miljoen, zijnde 0,6% van

(€ 18,8 miljoen) hoger zijn uitgekomen dan was

de totale baten.

begroot. Van deze stijging komt circa 3% voort uit de verhoging van de van het Ministerie van

Bovenschools exploitatieresultaat 2009

OCW ontvangen personele lumpsum.

Carmel­instellingen dragen een vooraf overeen­ gekomen deel van de door het Ministerie

De hoger dan begrote baten hebben vervolgens

van OCW toegekende lumpsumbekostiging

geleid tot een hoger uitgavenpatroon. De

af aan een bovenschoolse fondsenstructuur,

loonkosten van het eigen personeel kwamen

‘Centrale Fondsen en Activiteiten’ genaamd.

4,9% hoger uit dan begroot (€ 9,9 miljoen);

De afdrachtpercentages zijn daarbij gebaseerd

daarnaast zijn de loonkosten derden circa

op de verwachte kosten van de bovenschools

€ 2,1 miljoen boven de begroting uitgekomen.

te dekken kosten en risico’s. De hoogte van de

De huisvestingslasten zijn € 2 miljoen hoger

afdrachtpercentages wordt periodiek bepaald.

dan begroot; met name de kosten van

117

’09 Jaarverslag

Vanuit de afdrachten door Carmelinstellingen worden bovenschools de volgende instellings­gerelateerde lasten gefinancierd: Huisvestingsfonds:

kosten van technisch buitenonderhoud gebouwen

Sociaal vereveningsfonds: kosten van eigen risicodragerschap WGA-WIA, WAO, ziektevervanging en wachtgeld (werkloosheid), alsmede collectieve IPAP-verzekering Egalisatiefonds: kosten voor Bapo, jubileumuitkeringen, ouderschapsverlof, overlijdensuitkeringen, wervingskosten en personele mobiliteit ICT-fonds: kosten inzake Vocus (leerlingenregistratie- en leerlingenvolgsysteem), intranet, tokens (beveiliging) en bovenschoolse ict-ontwikkeling Bestuursfonds: bovenschoolse projecten (waaronder Goed Werkgeverschap en Personeels Registratie Systeem) en innovatietrajecten Solidariteitskosten: instellingsgerelateerde kosten, welke onder specifieke voorwaarden bovenschools worden gedragen

118

Vanuit de afdrachtpercentages worden daarnaast de volgende stichtinggerelateerde kosten betaald: Bestuurskosten: Raad van Toezicht, Convent van Schoolleiders, College van Bestuur, Controller en GMR Bestuursbureau: Financiële administratie, Personeels- en Salarisadministratie, Planning & Control, Huisvesting, PR en Communicatie, ICT, Bestuurssecretariaat, alsmede Advies en Support Onroerende zaken:

kosten van bovenschools onroerend goed

De koersresultaten van de gezamenlijke beleggingsportefeuille van de Carmelinstellingen en de ‘Centrale fondsen en activiteiten’ worden eveneens verantwoord in het bovenschoolse exploitatieresultaat.

Stichting Carmelcollege - Bestuursverslag

In onderstaand overzicht wordt de financiële uitwerking in 2009 van de bovenschoolse exploitatierekening nader gespecificeerd.

119

Het negatieve resultaat van het Huisvestings­fonds

lijke kostenbesparing. De kosten van ziekte­

wordt veroorzaakt door een extra dotatie aan

vervanging en werkloosheid ontwikkelen zich

de voorziening buitenonderhoud ad € 7.968.000,

daarbij gunstiger dan was begroot, terwijl de

die grotendeels het gevolg is van het feit dat de

kosten van WGA in 2009, ten gevolge van een

renovatie van een aantal onderwijsgebouwen

verhoogde instroom, hoger lagen dan begroot.

duurder is uitgevallen dan gepland dan wel eerder plaatsvindt dan was gepland.

Het negatieve exploitatieresultaat van het Egalisatiefonds wordt grotendeels veroorzaakt

Het positieve exploitatieresultaat van het

door een toenemend gebruik van medewerkers

Vereveningsfonds Sociale Zekerheid toont

van lopende Bapo-rechten; de inzet van de

aan dat, ten opzichte van de oorspronkelijke

in het verleden opgebouwde rechten wegens

externe kosten bij herverzekering, het eigen

spaar-bapo bleef in het verslagjaar echter

risicodragerschap leidt tot een aanzien­

achter bij de begroting.

’09 Jaarverslag

Het exploitatietekort in het ICT-fonds houdt,

De koersresultaten van de beleggingen vinden

evenals in 2008, verband met de versnelde

hun oorsprong in de toegenomen beurswaarde

afschrijving van het leerling-registratiepakket

van de aangehouden beleggingsportefeuille,

‘Vocus’; hiertoe is in het voorjaar van 2009

die niet was begroot vanwege de onvoorspel­

besloten in verband met de toen aangekondigde

baarheid van het koersverloop.

samenwerking tussen de producent van het pakket (Topicus) met het softwarebedrijf Simac.

Bestuurskosten Instellingen droegen 0,3 % van hun personele

120

De positieve exploitatie-uitkomst van het

lumpsumvergoeding en 1,2 % van hun

bestuursfonds houdt verband met het feit

materiële lumpsumvergoeding af aan het

dat de kosten van de projecten ‘Goed

bestuursapparaat. Vanuit deze afdracht werden

Werkgeverschap’, ‘Management Development’

de salarissen van de twee leden van het

en ‘Employee Benefits’ in het verslagjaar lager

College van Bestuur betaald, maar ook onder

lagen dan begroot. Voor het project ‘Goed

andere de kosten van de Raad van Toezicht, de

Werkgeverschap’ is daarbij sprake van een

Gemeenschappelijke Medezeggenschapsraad,

langere opstartfase van het project; de overige

het Convent van Schoolleiders en de controller.

projecten bleken te ruim begroot.

De bijdragen aan de bestuurskosten en de De solidariteitskosten kwamen lager uit dan

overige inkomsten bedroegen in 2009 totaal

begroot, doordat er slechts beperkt gebruik is

€ 926.000; de totale lasten bedroegen €

gemaakt van de post ‘onvoorzien’ en doordat

1.135.000. Dit leidde tot een exploitatietekort

bij één van de Carmelinstellingen het geplande

van € 209.000, terwijl een tekort van € 76.000

revitaliseringstraject een langere doorlooptijd

was begroot. De overschrijding van de begroting

kent dan was gepland, waardoor de kosten

houdt verband met een aantal incidentele

deels in 2010 zullen vallen.

uitgaven, waarvoor niet was begroot.

De hogere kosten van het Bestuur houden

De salariskosten, inclusief werkgeverslasten

verband met hogere externe advieskosten,

voor de leden van het huidige College van

almede deelname aan niet-begrote projecten,

Bestuur bedroegen in 2009: € 150.000 voor de

waaronder het Solar-Challenge project.

voorzitter en € 137.000 voor het lid.

De exploitatie van de onroerende zaken komt voort uit de aankoop in 2009 van het klooster van de Orde der Karmelieten; dit klooster zal worden ingezet ten behoeve van de huisvesting van één van de Carmelinstellingen.

Stichting Carmelcollege - Bestuursverslag

Bestuursbureau

van de Stichting zijn vastgesteld. De geldsomzet waarover (de voorzitter van) het MT uiteindelijk

Algemeen

de resultaatverantwoordelijke is bedraagt

Het bestuursbureau in Hengelo is het centrale

€ 5.008.000; de totale kosten bedroegen in het

dienstverlenende orgaan van Stichting

verslagjaar € 4.910.000. De begroting van het

Carmelcollege. Het ressorteert rechtstreeks

bestuursbureau maakt deel uit van die van de

onder de verantwoordelijkheid van het

Stichting, zoals ook zijn jaarlijkse afrekening.

College van Bestuur, dat overigens in het

Sturing op realisatie van vastgesteld en

bestuursbureau zetelt. In het bestuursbureau

goedgekeurd beleid vindt (onder meer) plaats

werken in totaal ca. 65 mensen.

aan de hand van budgetbewakingsoverzichten en managementrapportages.

Managementteam Het bestuursbureau, ‘het bureau’ in de

Organisatie

Carmelvolksmond, wordt als resultaat­

De organisatie van het bureau valt uiteen in

verantwoordelijke eenheid geleid door een

twee hoofddomeinen: Service & Beheer en

managementteam van twee personen, een

Advies & Support en een aantal – zo we noemen

lid en een voorzitter. Aan de hand van een

- stafeenheden.

meerjarenbegroting, uitgewerkt naar inhoud van dienstverlening in samenhang met formatie

Service en Beheer

en financiën, legt het managementteam

Het domein Service & Beheer, waar tweederde

periodiek in managementgesprekken verant­

van de bureauformatie terug te vinden is, richt

woording af aan het College van Bestuur.

zich op het geheel aan beheer en administratie.

Hieronder wordt de maandelijkse verwerking

Instandhouding via afdracht

van salarissen én het digitaal verwerken van

Het bureau wordt in stand gehouden door de

de integrale factuurstroom voor alle scholen

scholen. Zij dragen vanuit hun normatieve

van de Stichting. Daarnaast richt Service &

lumpsumvergoeding 4 % van hun materiële

Beheer zich vooral op de voorbereiding op de

vergoeding en 1,8 % (met ingang van het

financiële jaarverslaglegging, de verwerking en

begrotingsjaar 2011 te verlagen tot 1,7%) van

toepassing van regelgeving op het brede terrein

hun personele vergoeding ten behoeve van

van personeelsbeheer en sociale zekerheid én

het bureau af. De uiteindelijke vergoeding

de ondersteuning van scholen (schoolleiders,

geldt voor het bureau als lumpsum. De

medewerkers) over het gehele werkgebied.

vergoeding is bedoeld om het geheel van

Elke instelling heeft in Service & Beheer vaste

interne bedrijfsvoering en de dienstverlening

en direct toegankelijke accountmedewerkers.

te financieren. Voor het bureau gelden de

Vanuit Service & Beheer wordt verder een

beleidskaders rond begroten, realiseren en

terreinendienst in stand gehouden.

verantwoorden zoals ze ook voor de instellingen

121

’09 Jaarverslag

Advies en Support

het geheel aan ambtelijk secretariaat voor het

In het domein Advies en Support opereren

College en de verwante bestuursorganen onder

beleidsadviseurs. Zij adviseren het College van

directe aansturing van de voorzitter MT.

Bestuur en de scholen van de Stichting op voor hen relevante beleidszaken, maar in ieder geval

Dienstverlening

op gebied van P&O/HRM, Onderwijsorganisatie,

De dienstverlening van het bestuursbureau

Juridische zaken (inclusief griffie

ondersteunt de collectieve ambitie van de

klachtenregelingen) en Bestuur en Management.

Stichting, zoals deze door het College van

De advisering naar de scholen is tweedelijns,

Bestuur in samenspraak met het Convent

hetgeen wil zeggen dat ze complementair moet

van Schoolleiders en de Gemeenschappelijke

zijn aan de behoeften en eigen redzaamheid

Medezeggenschapsraad is vastgesteld. Ze

van de scholen.

brengt ze ten uitvoer en draagt bij aan het afleggen van verantwoording daarover (intern

122

Bureauleiding

en extern). Binnen financiële kaders geeft

De domeinen Service en Beheer en Advies en

het bestuursbureau vorm aan eigen R&D en

Support worden elk geleid door een teamleider.

productontwikkeling, overigens veelal in

Met het managementteam vormen deze

nauwe samenspraak met c.q. op verzoek

het managementoverleg. Dit overleg komt

van de scholen (verenigd in het Convent

tweewekelijks bijeen. Één keer in formele

van Schoolleiders) en/of het College van

vergadersetting, bedoeld ter voorbereiding

Bestuur zelf. Actuele voorbeelden daarvan

van Collegevergaderingen en daaraan

zijn de inrichting van het beleidsterrein

verwant overleg en ter afdoening van interne

Huisvesting in een ‘stafafdeling’ (gericht

beslissingen. De andere keer om in meer

op onderhoudsplanning, gebouwenplanning

informele setting onderwerpen van allerlei aard

en beleidsontwikkeling), digitale

met wat meer diepgang te kunnen bespreken.

factuurverwerking, werving en selectie, loopbaanbeleid voor docenten (op basis van

Stafeenheden

het Convenant Leerkracht), aanbesteding van

Rechtstreeks onder het managementteam

leermiddelen, arbo en accountancy.

ressorteren vijf kleinere (in de wandelgang zogeheten) ‘stafafdelingen’: ICT, Concern­ communicatie, Planning en Control, Huisvesting en Bestuurssecretariaat. Vanuit deze staf­ afdelingen worden het College van Bestuur en de scholen bediend met meer specialistische advisering op de relevante deelterreinen. Het bestuurssecretariaat neemt in dat opzicht een bijzondere positie in: deze afdeling verzorgt

Stichting Carmelcollege - Bestuursverslag

Commissie Vermogensbeheer Onderwijsinstellingen (Commissie-Don)

gerekend, niet delen. Het wel of niet tot het eigen vermogen rekenen van voorzieningen is van grote invloed op de solvabiliteitsratio’s.

Zoals bekend zijn deze voor banken belangrijk

De Commissie signaleert een aantal

bij hun risicoinschatting en is vaak de

mogelijkheden voor verbetering:

opslagfactor op de rente afhankelijk van deze ratio.

Versterking financieel beleid:

Wij vinden een risicobuffer van 5% te laag en

1. Meerjarige begrotingen (maatwerk)

verwijzen naar de paragraaf risicomanagement

2. Risico-analyses en hierop afgestemde

in dit jaarverslag. Het is vreemd te moeten

financiële buffer (maatwerk) 3. Risicobuffer 5% (grote VO-instellingen) voldoende

constateren dat de commissie stelt dat alle VO-scholen eenzelfde risicoprofiel hebben. Hoe anders is de standaard van 5% te verklaren.

4. Betere benutting vreemd vermogen

Niets is minder waar. In het collectief dragen

5. Meer financiële deskundigheid bij

van risico’s buiten de Stichting zien wij niets.

instellingen 6. Collectief dragen van risico’s

Uiteraard dragen we als Stichting gezamenlijk de risico’s van onze instellingen. Om als VOsector bijvoorbeeld gezamenlijk de risico’s

Met uitzondering van punt 3 –een risicobuffer

te dragen, kan onbedoeld uitnodigen tot

van 5% (grote VO-instellingen) is voldoende- en

ongewenst gedrag van individuele besturen.

met punt 6 –collectief dragen van risico’szijn wij het eens met de commissie om het

Versterking van het

financiële beleid binnen de VO-sector in het

beoordelingsinstrumentarium:

algemeen te versterken.

De commissie introduceert de kapitalisatie­

De Stichting werkt al jaren met

factor als kengetal en stelt voor het kengetal

meerjarenbegrotingen en voert een actief

weerstandsvermogen niet meer te gebruiken.

risicomanagement. De noodzaak tot meer financiële deskundigheid onderstrepen wij

Wij zijn van mening dat alle kengetallen die

van harte en praktiseren wij. De financiële

nuttig kunnen zijn bij het voeren van het

deskundigheid is de laatste jaren zowel op

financiële beleid gebruikt mogen en kunnen

instellingsniveau, als op het niveau van de

worden. Bij de waarde van elk kengetal kunnen

Stichting toegenomen.

kritische opmerkingen worden geplaatst. Een

Ook met punt 4, een betere benutting van

te rigide sturen op de kapitalisatiefactor is niet

vreemd vermogen, zijn wij het eens. De

goed. Dit kengetal zegt ook niet zo veel en

visie van banken is echter bepalend. Zo

moet tenminste verder ontwikkeld worden. Bij

zullen banken de zienswijze van Don, dat de

het beoordelen van het kengetal rentabiliteit

voorzieningen tot het eigen vermogen worden

met de grenswaardes 0% en 5% moet naar

123

’09 Jaarverslag

onze mening niet alleen en/of te star gekeken

Aanbevelingen inzake het beleid

worden naar het verslagjaar, maar dient de blik

van OCW:

gericht te zijn op de meerjarige rentabiliteit.

De commissie bepleit een aantal maatregelen,

Bij de beoordeling van solvabiliteitsratio’s

zoals het wegnemen van belemmeringen om

is rekening te houden met het wel of niet

vreemd vermogen aan te trekken, vroegtijdig

aanwezig zijn van eigen gebouwen.

en helder zijn over de Rijksbijdrage, minder beperkingen op de besteding van de middelen

Aanbevelingen inzake toezicht:

en doordecentralisatie. Het CvB is het van harte

De commissie ziet hier een taak voor de

eens met deze aanbevelingen.

Inspectie, die toezicht moet houden op de doelmatigheid van het financiĂŤle beleid.

Het CvB deelt deze opvatting niet. Het is de verantwoordelijkheid van het bestuur van de school. Interne toezichthouders moeten in staat zijn om zich een oordeel te vormen over dit

124

aspect en zo nodig maatregelen te nemen ten aanzien van de bestuurders.

Stichting Carmelcollege - Bestuursverslag

Toekomstige ontwikkelingen Een nieuw of bijgesteld strategisch plan

de wereld van 1950. Daar hebben we best wel

Het afgelopen jaar zijn er met enige regelmaat

beelden bij, maar het blijft nog wat vaag.

discussies gevoerd over de wenselijkheid

We spreken over hoogwaardig en betekenis­

en noodzakelijkheid van aanscherping en

vol onderwijs en de leerling als de maat

actualisering van onze strategische beleidsnota,

der dingen. De naam Carmel als garantie

Koers 2013, en een gewenste nadere profilering

voor kwaliteit van onderwijs en zorg.

van onze Stichting. Die discussie vindt zijn

Carmel als garantie voor scholen die boven­

legitimatie in de afspraak die we in Koers

gemiddeld scoren. Immers, bij ons zijn de

2013 zelf hebben gemaakt. In 2010 zullen we

randvoorwaarden gemiddeld zodanig, dat we

die Koers, het richtinggevende strategische

het beter zouden moeten kunnen doen dan heel

document op stichtingsniveau, gaan bijstellen

veel andere scholen. Noblesse oblige!

en actualiseren. Omdat tijden, accenten en

Het zijn mooie woorden, maar te weinig

inzichten veranderen. Maar bijstelling en

expliciet geformuleerd in termen van

actualisering is ook gewenst, zo constateert

doelstellingen en te bereiken prestaties. We

het CvB, omdat we als Stichting zelf ook

hebben op het terrein van onderwijs weinig,

veranderen. Gesprekken tussen CvB en in eerste

(te) weinig geëxpliciteerde gemeenschappelijke

instantie de eindverantwoordelijk schoolleiders

opvattingen op het niveau van de Stichting.

hebben in positieve zin vaak een andere inhoud

Begrijpelijk in het licht van de historie van

en toon dan een paar jaar geleden. We zijn ook

Carmel -onderwijs is van de scholen en niet

zelf toe aan een vervolgstap. Koers 2013 is nog

van de Stichting of het CvB- maar tijden

steeds een mooi en waardevol document, maar

veranderen. Het is wenselijk een stap te

het is in een aantal opzichten ook wel een erg

zetten naar een strategisch document dat

voorzichtig document.

meer houvast biedt om te sturen en te meten,

Koers 2013 geeft vooral richting aan, stelt

centraal maar ook en vooral onderling. De

thema’s centraal, inspireert op basis van een

focus kan, mag en moet scherper, niet in de

gedeelde analyse en wil bijdragen aan de

laatste plaats rond de opbrengsten van het

verbetering van het onderwijs, onze kerntaak.

primaire proces. Natuurlijk is onderwijs meer

Er staan in Koers 2013 mooie passages over

dan rekenen en taal. Als Carmel hebben we de

leren in een veranderende wereld, in een

neiging het vooral over de kwaliteit met een

internationale context, vol ict en technologie,

grote K te hebben, de zorg, betrokkenheid,

kortom we zijn het er over eens dat we opleiden

aandacht voor iedere mens en heel de mens.

voor de wereld van 2050, zonder dat we precies

Dat is heel goed en dat moeten we vooral

weten hoe die er uit zal zien, en niet langer voor

blijven doen. Het raakt aan onze kernwaarden.

125

’09 Jaarverslag

Maar anno 2010 gaat het ook om hele andere

Evaluatie besturingsfilosofie

basale zaken als gemiddelde eindexamencijfers,

De besturingsfilosofie Resultaat Verant­woorde­

verschil SO-CE en rendementen. De uitdaging

lijk Management, die 2001 werd ingevoerd, zal

zit hem vooral in het vinden van de juiste

in 2010 worden geëvalueerd. Deze besturings­

balans tussen een scherpere focus op primaire

filosofie stelt iedereen in de organisatie

opbrengsten enerzijds en zorg en kansen geven

verantwoordelijk en geeft verantwoordelijkheid

aan de andere kant. Een balans tussen ruimte

voor het behalen van vooraf gestelde doelen.

geven binnen kaders en grenzen stellen. Zonder

Deze filosofie sluit goed aan bij het werken met

grenzen is ruimte vooral leegte.

professionals en hun verantwoordelijkheden.

Talentoptimalisatie, professionalisering,

Het mag er echter niet toe leiden, dat het leidt

scholing en verantwoording zijn thema’s die

tot territoriumafbakening.

in de komende jaren nadrukkelijker aandacht

126

vragen en krijgen. Op basis van te formuleren

Personeelsinformatiesysteem

gemeenschappelijke opvattingen en concrete

In 2010 zal de Stichting overgaan tot de

doelstellingen, prestaties en budgetten. Ook

Europese aanbesteding van een personeels­

op het niveau van de Stichting. “Als succes

informatiesysteem.

niet wordt gedefinieerd, kunnen we niet goed sturen op passend gedrag en wordt

Management control

aansturing richtingloos” (Rob Vinke, HRM voor

De vorig jaar al aangekondigde stappen

de toekomst). We hebben voor onze Koers

om te komen tot een volwaardig systeem

scherpere doelstellingen nodig om in de goede

van management control zullen in 2010

richting in beweging te komen.

worden voortgezet. De noodzaak hiertoe is meer dan duidelijk als we kijken naar onze

Investeringsagenda VO-raad

onderwijsprestaties. Het systeem moet zowel

De door de VO-raad in maart 2010 gepresen­

onze professionals als hun leidinggevenden

teerde Investeringsagenda 2011 – 2015, Ruimte

ten dienste staan om die onderwijsprestaties

voor ieders talent, zal in 2010 op de agenda

te leveren, die van onze Stichting verwacht

van het CvB en de overlegvergadering komen.

worden.

Deze Investeringsagenda is het antwoord van de VO-raad op de vraag hoe Nederland haar beschikbare talenten nog beter kan benutten.

Ook bij de ontwikkeling van een nieuw strategisch plan zal deze Investeringsagenda een bijdrage kunnen en moeten leveren.

Stichting Carmelcollege - Bestuursverslag

Begroting 2010

127

Tot slot Wij spreken onze dank uit aan iedereen, die in

staat zullen zijn de kwaliteit van ons onderwijs

welke hoedanigheid dan ook betrokken is bij

weer een stap in de goede richting te brengen.

Stichting Carmelcollege: de leerling, de ouder,

Dat zijn wij aan elkaar verplicht!

het lid van de medezeggenschapsraad, de medewerker en de directeur. Kortom iedereen

Hengelo, 19 mei 2010

hartelijk dank voor zijn of haar bijdrage aan de

Het College van Bestuur,

prestaties van de Stichting in 2009. Wij rekenen

Mr. drs. R.W.J. Rijk (voorzitter)

erop, dat wij in 2010 met uw steun en inzet in

A.G.M. Thomassen RA

’09 Jaarverslag

128

Stichting Carmelcollege

Jaarrekening 2009

129

’09 Jaarverslag

Grondslagen voor de jaarrekening Algemeen

De grondslagen die worden toegepast voor de waardering van activa en passiva en de resultaat­

De jaarrekening wordt opgesteld op basis van

bepaling zijn gebaseerd op historische kosten.

de grondslagen zoals opgenomen in boek 2, titel

130

9 van het Burgerlijk Wetboek en de adviezen

De opstelling van de jaarrekening vereist dat

van de Raad voor de Jaarverslaggeving, zoals

het management oordelen vormt en schattingen

vastgelegd in de Richtlijn Jaarverslaggeving

en veronderstellingen maakt die van invloed

onderwijsinstellingen (RJ 660), met

zijn op de toepassing van grondslagen en

uitzondering van de bepaling van de

de gerapporteerde waarde van activa en

voorziening voor Bapo-verplichtingen. Op grond

verplichtingen, en van baten en lasten. De

van de brief van het Ministerie van OCW d.d.

daadwerkelijke uitkomsten kunnen afwijken

26 februari 2009, kenmerk AD/104458 en de

van deze schattingen. De schattingen en

Regeling OCW d.d. 28 april 2009 met kenmerk

onderliggende veronderstellingen worden

VO/FBI-2009/107875, is voor de bepaling van de

voortdurend beoordeeld. Herzieningen van

voorziening voor toekomstige Bapo uitgegaan

schattingen worden opgenomen in de periode

van de systematiek die in de jaarrekening van

waarin de schatting wordt herzien en in

2007 werd gehanteerd. In dit kader verwijzen

toekomstige perioden waarvoor de herziening

wij tevens naar hetgeen is vermeld bij de niet uit

gevolgen heeft.

de balans blijkende rechten en verplichtingen.

De jaarrekening is met ingang van 2009

Consolidatie

opgesteld in duizenden euro’s, wat steeds is aangegeven in de kop van de betreffende

De geconsolideerde jaarrekening omvat

tabellen. Tengevolge hiervan kunnen in

de financiële gegevens van de organisatie

de specificaties die in de jaarrekening

en haar groepsmaatschappijen en andere

zijn opgenomen en in de bijlagen

rechtspersonen waarop overheersende

afrondingsverschillen optreden. Dit leidt

zeggenschap kan worden uitgeoefend

ertoe dat tellingen in deze specificaties en

danwel waarover de centrale leiding bestaat.

bijlagen mogelijk geringe verschillen zullen

Groepsmaatschappijen zijn deelnemingen

vertonen. In diverse tekstuele toelichtingen

waarin de organisatie een meerderheidsbelang

en in enkele tabellen worden nog bedragen in

heeft, of waarin op een andere wijze een

Euro’s vermeld, wat steeds zichtbaar is door

beleidsbepalende invloed kan worden

gebruikmaking van het €-teken.

uitgeoefend.

Stichting Carmelcollege - Jaarrekening

In de geconsolideerde jaarrekening zijn de

zouden deze uitgaven volledig ten laste van de

onderlinge schulden, vorderingen en transacties

exploitatierekening zijn gebracht. Gegeven de

geëlimineerd, evenals de binnen de groep

stelselwijziging heeft in 2009 ten laste van de

gemaakte winsten. De groepsmaatschappijen

exploitatie een afschrijving van € 1.156.000 op

zijn integraal geconsolideerd, waarbij het

de benaderde beginvoorraad plaatsgevonden,

minderheidsbelang van derden afzonderlijk tot

alsmede een afschrijving van € 1.603.000 op de

uitdrukking is gebracht.

in 2009 aangeschafte boeken.

In de geconsolideerde jaarrekening zijn,

Deze stelselwijziging is, conform hetgeen

naast de financiële gegevens van Stichting

gesteld in RJ 140.211, per 1 januari 2009 op

Carmelcollege, tevens de financiële gegevens

prospectieve wijze ingevoerd. Over 2008 en

van de verbonden partijen Stichting tot Steun

voorgaande jaren is geen voorraadadministratie

aan het Voortgezet Onderwijs en Stichting

bijgehouden, waardoor het resultaatseffect van

Huisvesting Internationaal Onderwijs Noord

2008 redelijkerwijs niet kan worden berekend.

Nederland opgenomen.

Nadere gegevens over deze verbonden partijen

Waardering van activa en passiva

staan vermeld in het hoofdstuk ‘Toelichting op de onderscheiden posten van de enkelvoudige balans

De activa en de passiva worden opgenomen tegen

en de enkelvoudige staat van baten en lasten’.

nominale waarde, tenzij anders is vermeld.

Stelselwijziging

Immateriële vaste activa De immateriële vaste activa worden gewaar­ deerd tegen aanschafwaarde verminderd

In verband met het feit dat ingaande 2009 de

met afschrijvingen, bepaald op basis van de

leermiddelen niet meer aan ouders in rekening

verwachte economische levensduur.

mogen worden gebracht, worden door Stichting Carmelcollege met ingang van 1 januari 2009 de

Materiële vaste activa

boeken op de balans geactiveerd en naar rato

De materiële vaste activa worden gewaardeerd

van de verwachte levensduur ten laste van de

tegen aanschafwaarde verminderd met

staat van baten en lasten gebracht. In het kader

afschrijvingen, bepaald op basis van de

van een goede matching van baten en lasten

verwachte economische levensduur. Indien

is daarbij de benaderde beginvoorraad op 1

de investering gefinancierd is met door de

januari 2009 ad € 2.771.000 ten gunste van het

gemeenten gegarandeerde leningen, vindt

eigen vermogen geactiveerd. In het verslagjaar

afschrijving plaats op basis van de annuïteit die

2009 is voor een totaalbedrag van € 3.013.000

overeenkomt met de duur van de aangetrokken

aan boeken aangeschaft; in het oude stelsel

leningen. De afschrijvingen vinden dan plaats

131

’09 Jaarverslag

in hetzelfde tempo als de aflossingen op de

bijkomende kosten, zoals invoerrechten,

aangetrokken leningen.

transportkosten en andere kosten die direct kunnen worden toegerekend aan de verwerving

De investeringen in schoolgebouwen, nood­

van voorraden. Bij de waardering van de

lokalen e.d. worden op de balans opgenomen

voorraden wordt rekening gehouden met

voor zover deze uit eigen middelen zijn

de eventueel op balansdatum opgetreden

gerealiseerd en het economisch claimrecht bij

waardeverminderingen.

het bevoegd gezag ligt. Op deze gebouwen wordt lineair afgeschreven.

Vorderingen Indien noodzakelijk wordt op de vorderingen

De investeringsgrens voor inventaris en appara­

een voorziening voor oninbaarheid in mindering

tuur bedraagt € 2.500. Items met een lagere

gebracht.

aanschafwaarde worden rechtstreeks als last in de staat van baten en lasten verantwoord.

De vordering op het Ministerie van OCW inzake de op balansdatum nog te ontvangen

132

Financiële vaste activa

bekostiging voor overlopende ABP-premie,

De onder de financiële vaste activa

loonheffing en vakantietoeslag is op nihil

opgenomen effecten zijn beleggingen op lange

gewaardeerd.

termijn. Deze worden gewaardeerd tegen de aankoopwaarde of lagere beurswaarde.

Eigen vermogen

De eventuele afwaardering naar lagere

Onder het eigen vermogen worden de

beurswaarde geschiedt daarbij op totaalniveau.

algemene reserves, de bestemmingsreserves en de bestemmingsfondsen gepresenteerd. De

De aard van de beleggingen en de daarmee

algemene reserve bestaat uit de reserves die

verbonden risico’s zijn in overeenstemming met

ter vrije beschikking staan van het Bestuur.

het treasurystatuut dat voldoet aan de ter zake

Indien een beperktere bestedingsmogelijkheid

geldende voorschriften van het Ministerie van

door de organisatie is aangebracht, dan is

OCW.

het aldus afgezonderde deel van het eigen vermogen aangeduid als bestemmingsreserve.

De langlopende leningen worden opgenomen

Indien de beperktere bestedingsmogelijkheid

tegen nominale waarde onder aftrek van

door derden is aangebracht, dan wordt dit deel

noodzakelijk geachte waardeverminderingen.

aangemerkt als bestemmingsfonds.

Voorraden

Voorts is binnen het eigen vermogen een

De voorraden leermiddelen worden

onderscheid gemaakt naar publieke en private

gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs. De

middelen.

verkrijgingsprijs omvat de inkoopprijs en

Stichting Carmelcollege - Jaarrekening

Voorzieningen

Voorziening Bapo

Onder de voorzieningen worden de personele

Deze voorziening is gevormd voor toekomstige

voorzieningen en de overige voorzieningen

verplichtingen uit hoofde van spaar-Bapo

gepresenteerd. Tenzij anders aangegeven

(bevordering arbeidsparticipatie ouderen).

worden de voorzieningen opgenomen tegen

De op balansdatum berekende voorziening

de nominale waarde. Toevoegingen aan

betreft 65% van de maximale kosten van de

voorzieningen vinden plaats ten laste van

per deze datum opgebouwde rechten. Dit

de staat van baten en lasten. Uitgaven

percentage is gebaseerd op het feitelijke

vinden rechtstreeks plaats ten laste van de

gebruik van de regeling. Gegeven het feit dat in

voorzieningen.

de komende jaren (als onderdeel van de door OCW jaarlijks betaalbaar gestelde personele

Een voorziening in verband met verplichtingen

lumpsumbedragen) een vergoeding voor de

als bedoeld in artikel 2:374 lid 1, eerste volzin

Bapo-kosten wordt ontvangen, wordt voor de

BW wordt uitsluitend opgenomen indien op de

nรก balansdatum op te bouwen Bapo-rechten

balansdatum aan de volgende voorwaarden

geen voorziening gevormd; deze kosten worden

wordt voldaan:

verantwoord in het jaar van opname.

a. de rechtspersoon heeft een verplichting (in rechte afdwingbaar of feitelijk); b. het is waarschijnlijk dat voor de afwikkeling

Voorziening jubilea Voor de verplichtingen uit hoofde van

van die verplichting een uitstroom van

ambtsjubilea en bestuursjubilea is een

middelen noodzakelijk is; en

voorziening gevormd, waarbij rekening is

c. er kan een betrouwbare schatting worden gemaakt van de omvang van de verplichting.

gehouden met de kans op voortijdig vertrek.

De voorziening is berekend op basis van de nominale waarde, vanuit de veronderstelling

Onderhoudsvoorzieningen

dat een eventuele verlaging bij berekening

Uitzondering op voorgaande voorwaarden

op basis van de contante waarde wordt

betreft de egalisatievoorziening voor groot

gecompenseerd door het effect van

onderhoud. De toevoegingen aan deze

toekomstige salarisstijgingen.

voorziening zijn bepaald op basis van het geschatte bedrag van het groot onderhoud

Voorzieningen WGA, wachtgeld en WAO

en de periode die telkens tussen de

In het kader van het eigenrisicodragerschap van

werkzaamheden voor groot onderhoud verloopt,

Stichting Carmelcollege zijn per balansdatum

gebaseerd op een meerjarenonderhoudsplan

voorzieningen getroffen voor de feitelijk

inzake planmatig binnen- en buitenonderhoud.

bestaande uitkeringsverplichtingen aan medewerkers van de Stichting inzake WGA, wachtgeld en WAO.

133

’09 Jaarverslag

Langlopende schulden

Bepaling van het exploitatiesaldo

Schulden met een resterende looptijd van meer dan één jaar worden aangeduid als langlopend.

De baten en lasten worden toegerekend aan

Het aflossingsbedrag van het lopende jaar wordt

het boekjaar waarop ze betrekking hebben.

onder de kortlopende schulden opgenomen.

Verliezen worden genomen op het moment dat

Schulden worden gewaardeerd tegen de reële

deze voorzienbaar zijn.

waarde.

Pensioenkosten

Kortlopende schulden

De pensioenregeling van de Stichting Bedrijfs­

Schulden met een op balansdatum resterende

pensioenfonds ABP is een zogenoemde

looptijd van ten hoogste één jaar worden

toegezegde pensioenregeling. Stichting

aangeduid als kortlopend. Schulden worden

Carmelcollege betaalt een jaarlijks vast te

niet gesaldeerd met activa. Schulden worden

stellen premie aan het fonds en er bestaat

gewaardeerd tegen de reële waarde.

geen verplichting tot het betalen van aanvullende bijdragen indien er sprake is

134

Overlopende passiva betreffen

van een tekort bij het fonds anders dan een

vooruitontvangen bedragen (waaronder

hogere toekomstige premie. Het actuariële

geoormerkte bijdragen) en nog te betalen

risico, inclusief het beleggersrisico, ligt niet

bedragen terzake van lasten die aan een

bij Stichting Carmelcollege. De indexatie van

verstreken periode zijn toegekend. Van

pensioenen is, zowel formeel als feitelijk,

bedragen die voor meerdere jaren beschikbaar

voorwaardelijk en is afhankelijk van of er

zijn gesteld, wordt het nog niet bestede

voldoende middelen in het pensioenfonds zijn.

gedeelte op deze post aangehouden. Vrijval

Stichting Carmelcollege is niet verplicht bij

ten gunste van de staat van baten en lasten

te betalen voor indexatie van de uitkeringen.

geschiedt naar rato van de besteding.

Indien een overschot of tekort in het fonds van invloed is op de toekomstige door Stichting

De onder de kortlopende schulden opgenomen

Carmelcollege te betalen premies, informeert

post vooruit ontvangen investeringssubsidies

het ABP Stichting Carmelcollege door middel

wordt gevormd uit specifieke subsidies,

van kwartaalberichten, het jaarverslag en

tot het bedrag van de met deze middelen

de jaarlijkse bekendmaking van premies en

bekostigde materiële vaste activa. Gelijktijdig

franchises. De mogelijke gevolgen voor Stichting

met de afschrijving op deze activa wordt

Carmelcollege zijn niet anders dan een

een evenredig deel van de vooruit ontvangen

verlaging of een verhoging van toekomstig te

investeringssubsidies ten gunste van de staat

betalen premies. De feitelijke premieverhoging

van baten en lasten gebracht.

of -verlaging voor Stichting Carmelcollege kan

Stichting Carmelcollege - Jaarrekening

ook be誰nvloed worden door een wijziging in de pensioenbijdrage die bij de werknemer ge誰nd wordt. Gezien het bovenstaande is deze pensioenregeling in de jaarrekening verwerkt als een toegezegde bijdrageregeling.

Kasstroomoverzicht Het kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de indirecte methode.

135

’09 Jaarverslag

Geconsolideerde balans (na resultaatbestemming)

136

Stichting Carmelcollege - Jaarrekening

Geconsolideerde staat van baten en lasten

137

’09 Jaarverslag

Geconsolideerd kasstroomoverzicht

138

Stichting Carmelcollege - Jaarrekening

Toelichting op de onderscheiden posten van de geconsolideerde balans Immateriële vaste activa

139

De immateriële vaste activa hebben betrekking op bijdragen aan verbonden partijen in de bouw­kosten van een tweetal onderwijsgebouwen, die door Stichting Carmelcollege zijn betaald, waarvan het juridisch en economisch eigendom niet bij het bevoegd gezag ligt. Gegeven het feit dat de Stichting, als tegenprestatie voor deze bijdragen, een langjarig gebruiksrecht voor deze gebouwen heeft, zijn deze bijdragen verantwoord onder de immateriële vaste activa.

De onderstaande afschrijvingstermijnen worden gehanteerd: Rechten en vergunningen

10-20

jaar

’09 Jaarverslag

Materiële vaste activa

140

De materiële vaste activa van de geconsolideerde partijen betreffen de gebouwen van het Bestuursbureau en de Terreinendienst, een aantal van het Ministerie van OCW overgenomen sportvelden, alsmede het gebouw en het terrein van de International School van het Maartenscollege te Haren. De boekwaarde ultimo 2009 betreft € 340.000 gebouwen en € 992.000 terreinen (ultimo 2008: € 371.000 gebouwen en € 992.000 terreinen).

Stichting Carmelcollege - Jaarrekening

De onderstaande afschrijvingstermijnen worden gehanteerd: Gebouwen Terreinvoorzieningen Audiovisuele apparatuur Computerapparatuur Gereedschap, machines en leermiddelen Meubilair

30-40 jaar 10 jaar 10-15 jaar 3-5 jaar 5-20 jaar 10-40 jaar

141 De WOZ-waarde is hoger dan de boekwaarde omdat: - deze waarde is gebaseerd op door gemeenten vastgestelde actuele waarde (geen rekening houdend met afschrijvingen); - deze waarde tevens betrekking heeft op gebouwdelen die niet zijn geactiveerd, omdat het economisch claimrecht van deze gebouwdelen bij de gemeenten ligt.

De totale verzekerde waarde van de gebouwen is bij de Stichting niet in detail bekend, gegeven het feit dat het economische eigendom van vrijwel alle gebouwen in handen is van diverse gemeenten.

’09 Jaarverslag

FinanciĂŤle vaste activa

142

De in 2008 verstrekte langlopende lening betreft een renteloze lening aan de Scholingsboulevard Enschede wegens inrichting van de onderwijspanden. Voor deze lening zijn nog geen definitieve aflossingstermijnen overeengekomen.

Stichting Carmelcollege - Jaarrekening

Voorraden

Met ingang van 1 januari 2009 heeft een stelselwijziging plaatsgevonden door leerboeken op te nemen onder de activa en deze af te schrijven in het aantal jaren dat de instelling aangeeft als gebruiksduur (0–6 jaar). De voorraad per 31 december 2009 betreft de boekwaarde van de leerboeken die tot en met 2009 zijn aangeschaft. De waarde van de voorraden met een levensduur langer dan 1 jaar bedraagt ultimo 2009 ₏ 1.545.000.

143

’09 Jaarverslag

Vorderingen

144 De vorderingen hebben allen een verwachte looptijd korter dan 1 jaar.

Ministerie OCW Ten aanzien van de vordering op het Ministerie van OCW wordt verwezen naar hetgeen gesteld is in het hoofdstuk ‘Niet uit de balans blijkende rechten en verplichtingen’.

Leerlingen Deze vordering heeft betrekking op de ouderbijdragen voor het lopende schooljaar.

Gemeenten Dit betreft met name vorderingen op gemeenten inzake onderhoud, aanpassing of nieuwbouw van gebouwen.

Stichting Carmelcollege - Jaarrekening

Overige vorderingen/overlopende activa

145

De leningen inzake vruchtgebruik betreffen aan derden verstrekte leningen in het kader van een tweetal sale and lease-back-overeenkomsten die betrekking hebben op de inrichting van een tweetal onderwijsgebouwen in Gouda en Deventer. Tegenover deze vorderingen staan huurverplichtingen tot een bedrag van â‚Ź 401.000. De huurverplichtingen zijn verantwoord onder de kortlopende schulden.

Geconsolideerde partijen De vorderingen van geconsolideerde partijen betreffen ultimo 2009 nog te ontvangen bankrente en couponrente op beleggingen, alsmede nog te ontvangen huuropbrengsten (ultimo 2008: idem).

’09 Jaarverslag

Liquide middelen

146

De liquide middelen staan ter vrije beschikking en zijn direct opeisbaar.

Eigen vermogen

Stichting Carmelcollege - Jaarrekening

Het verloop van het eigen vermogen is als volgt:

147

Het eigen vermogen is bestemd voor het afdekken van toekomstige risico’s in de (financiële) bedrijfsvoering. Om zicht te krijgen op de omvang van deze risico’s is de Stichting in 2008 in het kader van het project ‘Risicomanagement’ gestart met een risico-inventarisatie. Rekening houdend met de kredietcrisis, de meest recente ontwikkelingen in verschillende Europese landen en met de nog onbekende, maar ongetwijfeld grote gevolgen stelt het CvB het risicovermogen op € 30.0 miljoen.

Op basis van de intern opgestelde meerjarenbegroting wordt voor de periode 2010 t/m 2013 een positief exploitatieresultaat van circa € 2,2 miljoen verwacht.

Het eigen vermogen van de geconsolideerde partijen (ultimo 2009 negatief € 672.000, zijnde het eigen vermogen van Stichting tot Steun aan het Voortgezet Onderwijs) betreft een privaatrechtelijke bestemmingsreserve, die besteed dient te worden conform de statuten van de betrokken rechtspersoon.

Ten aanzien van de hoogte van het eigen vermogen per 31 december 2009 verwijzen wij u tevens naar hetgeen is vermeld onder het hoofdstuk ‘Niet uit de balans blijkende verplichtingen’, onderdeel van de Richtlijn Jaarverslaggeving Onderwijsinstellingen (RJ 660).

’09 Jaarverslag

Voorzieningen

Personeelsvoorzieningen

148

Het kortlopende deel (0–1 jaar) van de personele voorzieningen bedraagt ongeveer € 2,1 miljoen.

Onderhoudsvoorzieningen

De voorziening voor buitenonderhoud is geheel als kortlopend (0–1 jaar) te beschouwen.

Van de voorziening voor binnenonderhoud is circa € 2,9 miljoen kortlopend (0–1 jaar).

Stichting Carmelcollege - Jaarrekening

Langlopende schulden

De Rijksgegarandeerde leningen hebben betrekking op oorspronkelijk door het Ministerie van OCW gegarandeerde geldleningen ten behoeve van het stichten van schoolaccommodaties. De aflossing en rente van deze leningen worden volledig door het Ministerie vergoed. De aflossingsverplichting voor het komende jaar is verantwoord onder de kortlopende schulden.

De langlopende schulden zijn nader gespecificeerd in bijlage 9.

149

’09 Jaarverslag

Kortlopende schulden

150

De vooruit ontvangen ouderbijdragen hebben betrekking op doelbijdragen, excursies en overige ouderbijdragen, die op schooljaarbasis worden geĂŻncasseerd. Met ingang van 2009 worden geen boekengelden meer in rekening gebracht.

Het te betalen vruchtgebruik betreft huurverplichtingen uit hoofde van een tweetal sale and leaseback-overeenkomsten. Tegenover deze schuld staan vorderingen tot een bedrag 310.000 wegens aan derden verstrekte leningen. Deze vorderingen zijn verantwoord onder de overige vorderingen en overlopende activa.

Stichting Carmelcollege - Jaarrekening

De overige kortlopende schulden van de geconsolideerde partijen hebben voor â‚Ź 6.982.000 (ultimo 2008: â‚Ź 12.303.000) betrekking op spaargelden van personeelsleden van Stichting Carmelcollege; het resterende bedrag betreft overlopende passiva.

In onderstaand overzicht zijn de besteding van de door OCW verstrekte bekostigingsbedragen, alsmede de ultimo 2009 nog te besteden OCW-bijdragen, weergegeven.

151

De in dit overzicht opgenomen omschrijvingen zijn conform de door het Ministerie van OCW bij de subsidiebetalingen gehanteerde benamingen.

2.

Het resterende bedrag inzake zij-instromers ad â‚Ź 125.000 betreft een feitelijke terugbetalingsverplichting aan het Ministerie van OCW. 1.

’09 Jaarverslag

Het verloop van de reeds bestede investeringssubsidies OCW is als volgt:

152

Stichting Carmelcollege - Jaarrekening

Niet uit de balans blijkende rechten en verplichtingen Rechten Ultimo 2009 heeft Stichting Carmelcollege een vordering op het Ministerie van OCW ten bedrage van € 16,0 miljoen (ultimo 2008: € 15,3 miljoen), die in de jaarrekening is gewaardeerd op nihil. Deze vordering heeft betrekking op de op jaarlijks per balansdatum nog te ontvangen bekostiging voor de betaling van de ABP-premie, de loonheffing over de maand december en de opgebouwde vakantieuitkering over de periode juni tot en met december.

Verplichtingen De jaarlijkse verplichting voor lopende contracten bedraagt ca. € 25,9 miljoen. Daarnaast is voor lopende bouwprojecten ca. € 21,8 miljoen aan verplichtingen aangegaan. Deze bouwprojecten worden ten dele bekostigd door de betrokken gemeenten. Ten behoeve van de verbonden partij Coöperatie Scholingsboulevard Enschede is door Stichting Carmelcollege verklaard dat zij gedurende het kalenderjaar 2010 haar aandeel in de exploitatietekorten zal vergoeden. Verwacht wordt dat deze vergoeding circa € 750.000 zal bedragen.

Lopende bezwaarprocedures Er lopen bezwaarprocedures wegens: • niet-gehonoreerde aangiften omzetbelasting • ESF-subsidies projectjaar 2004-2006

Invoering Richtlijn Jaarverslaggeving Onderwijsinstellingen (RJ 660) Per 1 januari 2008 is nieuwe regelgeving inzake verslaglegging van kracht geworden (Richtlijn Jaarverslaggeving 660). Deze regelgeving schrijft voor dat ter zake van de voorziening voor toekomstige Bapo-verplichtingen een voorziening dient te worden gevormd conform hetgeen is vastgelegd in RJ 271. Voor Stichting Carmelcollege betekent dit ultimo 2009 een verhoging van deze voorziening met een bedrag van € 72,8 miljoen. Indien rekening wordt gehouden met de contante waarde van 2% van de toekomstige personele lumpsumvergoeding ad € 62,3 miljoen, dient ultimo 2009 aan de voorziening een bedrag ad € 10,5 miljoen te worden toegevoegd.

Op grond van de bij de grondslagen voor de jaarrekening genoemde ministeriële regeling is deze verhoging van de Bapo-voorziening niet verwerkt in de balans van de Stichting; de toekomstige Bapo-lasten worden in het jaar van optreden ten laste van de exploitatie gebracht.

153

’09 Jaarverslag

Toelichting op de onderscheiden posten van de geconsolideerde staat van baten en lasten Baten Rijksbijdragen

154

Stichting Carmelcollege - Jaarrekening

MateriĂŤle normvergoeding:

Overige subsidies OCW:

155

De forse toename van de overige subsidies wordt met name veroorzaakt door vergoeding voor leermiddelen (ruim â‚Ź 11 miljoen) die met ingang van 2009 in de normvergoeding is opgenomen.

Overige overheidsbijdragen

’09 Jaarverslag

Overige baten

156

De ouderbijdragen zijn € 2,7 mln. lager ten opzichte van 2008. Doordat de leerboeken niet meer bij de ouders in rekening worden gebracht, is de bijdrage ca. € 3,8 mln. lager (de bijdrage van ouders bij scholen met een intern boekenfonds). Tegelijkertijd zien we dat scholen meer bij ouders in rekening hebben gebracht voor de overige zaken, zoals schoolreizen en excursies.

In de ‘overige inkomsten’ is een grote diversiteit aan baten opgenomen. De grootste verschillen ten opzichte van 2008 zijn: Niet-bestede gelden in de Carmelprojecten

€ 759.000

Regionaal Zorgbudget en Reboundvoorziening

€ 646.000

Vergoedingen in verband met de lerarenbeurs

€ 556.000

Platform bèta-techniek

€ 396.000

Afwikkeling kosten ama’s (ROC Aventus)

€ 205.000

Stichting Carmelcollege - Jaarrekening

Lasten Personele lasten

157

De stijging van de loonkosten volgens Edukaat (het salarisberekeningssysteem) in 2009 wordt grotendeels veroorzaakt door meerkosten wegens CAO-aanpassingen; daarnaast is de gemiddelde formatieomvang in 2009 (3.370 fte) ten opzichte van 2008 licht gestegen (3.359 fte) en zijn de Bapokosten in het verslagjaar toegenomen.

De dotaties aan de personele voorzieningen liggen circa â‚Ź 1,7 miljoen boven de begroting, hetgeen met name veroorzaakt wordt door hoger instroom in de WGA, waarvoor Stichting Carmelcollege eigen risicodrager is, alsmede door een lagere vrijval van de voorziening voor spaar-Bapo, omdat er minder uren zijn opgenomen dan werd verwacht. De kosten voor wachtgeld zijn echter lager dan begroot, doordat het formatiebeleid van Stichting Carmelcollege leidt tot een kostenniveau dat aanzienlijk lager ligt dan het landelijk gemiddelde.

’09 Jaarverslag

Afschrijvingen

158

De hogere afschrijvingskosten van inventaris en apparatuur houden met name verband met de versnelde afschrijving van de software voor leerlingenregistratie.

De afschrijvingskosten van de geconsolideerde partijen betreft de afschrijving van het pand van het Bestuursbureau.

Stichting Carmelcollege - Jaarrekening

Huisvestingslasten

159

De hoge dotatie aan de onderhoudsvoorziening in 2009 houdt verband met het feit dat voor diverse schoolgebouwen renovatietrajecten zijn ingezet, die slechts ten dele in de onderhoudsplanning waren opgenomen.

’09 Jaarverslag

Overige lasten

160

De stijging van de post les- en verbruiksmateriaal met circa € 6,1 miljoen ten opzichte van voorgaand jaar, houdt verband met het feit dat ingaande 2009 de leermiddelen niet meer aan ouders kunnen worden doorbelast. Met ingang van 2009 worden de kosten van alle leermiddelen in de exploitatie opgenomen, waar in de jaren daarvoor de baten en lasten van de externe boekenfondsen buiten de administratie bleven. Tegenover deze kostenstijging staat een vergoeding van het Ministerie van OCW. De stijging van de post diversen wordt grotendeels veroorzaakt door de bijdrage aan het exploitatietekort 2009 van Coöperatie Scholingsboulevard Enschede ad € 1.350.000.

Stichting Carmelcollege - Jaarrekening

Financieel resultaat

161

Het ongerealiseerde koersresultaat beleggingen houdt verband met het feit dat op balansdatum de marktwaarde van de beleggingen hoger ligt dan het jaar daarvoor.

De beleggingen in Lehman Brothers zijn vanwege het faillissement van deze bankinstelling gewaardeerd op nihil.

’09 Jaarverslag

Enkelvoudige balans

162

Stichting Carmelcollege - Jaarrekening

Enkelvoudige staat van baten en lasten

163

’09 Jaarverslag

Toelichting op de onderscheiden posten van de enkelvoudige balans en de enkelvoudige staat van baten en lasten Voor de toelichting op de onderscheiden posten van de enkelvoudige balans en de enkelvoudige staat van baten en lasten wordt, met uitzondering van het onderstaande, verwezen naar hetgeen is vermeld bij de toelichting op de geconsolideerde balans en staat van baten en lasten.

Overzicht verbonden partijen

164

Beslissende zeggenschap Naam:

Stichting tot Steun aan het Voortgezet Onderwijs

Juridische vorm:

Stichting

Statutaire zetel:

Hengelo

Code activiteiten:

3/4 (onroerende zaken/overig)

Eigen vermogen 31 december 2009: -/- € 672.000 Exploitatiesaldo 2009:

€ 560.000

Omzet 2009:

€ 221.000

Verklaring art. 2:403 BW:

nee

Consolidatie:

ja

De hoofdactiviteit van de Stichting tot Steun aan het Voortgezet Onderwijs is het beheren van de spaargelden van het personeel van Stichting Carmelcollege. Daarnaast beheert de Stichting enkele sportvelden en de panden van het bestuursbureau en de Terreinendienst van Stichting Carmelcollege.

Het bestuur van deze Stichting bestaat uit de leden van het College van Bestuur alsmede een vanuit de personeelsgeleding van de GMR afgevaardigde medewerker van Stichting Carmelcollege.

Stichting Carmelcollege - Jaarrekening

Naam: Stichting Huisvesting Internationaal Onderwijs Noord Nederland Juridische vorm:

Stichting

Statutaire zetel:

Groningen

Code activiteiten:

3 (onroerende zaken)

Eigen vermogen 31 december 2009: € nihil Exploitatiesaldo 2009:

€ nihil

Omzet 2009:

€ 7.000

Verklaring art. 2:403 BW:

nee

Consolidatie:

ja

De activiteiten van de Stichting Huisvesting Internationaal Onderwijs Noord Nederland betreffen het behartigen van internationaal onderwijs. In dit kader beheert de Stichting een pand in Haren dat ter beschikking is gesteld aan de International School het Maartenscollege.

Het bestuur van deze Stichting wordt gevormd door het College van Bestuur van Stichting Carmelcollege.

165 Overige verbonden partijen Naam:

Stichting Facilitair Beheer Van Renneslaan

Juridische vorm:

Stichting

Statutaire zetel:

Almelo

Code activiteiten:

3 (onroerende zaken)

Stichting Carmelcollege neemt voor 50% deel in het bestuur van deze Stichting, die tot doel heeft het mogelijk maken van het verzorgen van vmbo-onderwijs op rooms-katholieke en protestantschristelijke grondslag, alsmede het bevorderen van de samenwerking tussen Stichting Carmelcollege en Stichting voor Protestants Christelijk Onderwijs voor Almelo en Omgeving.

Ter realisering van deze doelen exploiteert deze Stichting een in eigendom van de Gemeente Almelo gebouwd schoolgebouw, waarin door beide genoemde stichtingen onderwijsactiviteiten worden uitgevoerd.

’09 Jaarverslag

Naam:

Coöperatie Scholingsboulevard Enschede

Juridische vorm:

Coöperatie

Statutaire zetel:

Enschede

Code activiteiten:

3/4 (onroerende zaken/overig)

De Coöperatie Scholingsboulevard Enschede betreft een samenwerkingsverband tussen ROC van Twente, de openbare scholengemeenschap Het Stedelijk Lyceum en Stichting Carmelcollege.

In dit samenwerkingsverband is per 1 augustus 2008 gestart met een gecombineerde vmbo-/mboschool in Enschede, waarbinnen leerlingen van de bovenbouw van het vmbo en leerlingen van het mbo, niveau 1 en 2, onderwijs volgen.

166

Stichting Carmelcollege - Jaarrekening

Bezoldiging van bestuurders en toezichthouders De beloning van bestuurders en toezichthouders over 2009 kan als volgt worden gespecificeerd:

167

De beloning van voormalige leden van het College van Bestuur betreft de uitbetaling van Bapo- en vakantierechten, waarvoor in voorgaande jaren reeds reserveringen ten laste van de exploitatierekening zijn gebracht.

’09 Jaarverslag

Honorarium externe accountant In het boekjaar zijn de volgende honoraria van KPMG Accountants N.V. (2008: Deloitte Accountants B.V.) ten laste gebracht van de rechtspersoon en de geconsolideerde partijen, een en ander zoals bedoeld in artikel 2:382a BW:

168

Stichting Carmelcollege - Jaarrekening

Wet Openbaarmaking uit Publieke middelen gefinancierde Topinkomens (WOPT) In het verslagjaar zijn geen functionarissen geweest die een beloning hebben ontvangen boven het grensbedrag in het kader van de Wet Openbaarmaking uit Publieke middelen gefinancierde Topinkomens (â‚Ź 188.000).

169

’09 Jaarverslag

Ondertekening Dit jaarverslag is op 18 mei 2010 door het College van Bestuur vastgesteld.

Mr. drs. R.W.J. Rijk (voorzitter)

A.G.M. Thomassen RA

170 Op 19 mei 2010 is dit jaarverslag goedgekeurd door de Raad van Toezicht.

Dr. J.F.G. Veldhuis (voorzitter)

Mr. H.C.M. Boon

Prof. dr. ir. O.A.M. Fisscher

Drs. W.G. de Lange RA

Prof. dr. C.J. Waaijman (O. Carm.)

Stichting Carmelcollege - Jaarrekening

171

’09 Jaarverslag

172

Stichting Carmelcollege

Overige gegevens

173

’09 Jaarverslag

Accountantsverklaring Verklaring betreffende de jaarrekening Wij hebben de in dit verslag opgenomen jaarrekening 2009 van Stichting Carmelcollege te Hengelo bestaande uit de geconsolideerde en enkelvoudige balans per 31 december 2009 en de geconsolideerde en enkelvoudige staat van baten en lasten over 2009 met de toelichting gecontroleerd.

Verantwoordelijkheid van het bestuur Het College van Bestuur van de stichting is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening die het vermogen en resultaat getrouw dient weer te geven, alsmede voor het opstellen van het jaarverslag, beide in overeenstemming met de Regeling jaarverslaggeving onderwijs (WJZ/2007/50507).

Tevens is het College van Bestuur van de stichting verantwoordelijk voor de financiële rechtmatigheid van de in de jaarrekening verantwoorde baten, lasten en balansmutaties. Dit houdt in dat deze bedragen in overeenstemming dienen te zijn met de in de relevante wet- en regelgeving opgenomen bepalingen.

174

Deze verantwoordelijkheden omvatten onder meer: het ontwerpen, invoeren en in stand houden van een intern beheersingssysteem relevant voor het opmaken van en getrouw weergeven in de jaarrekening van vermogen en resultaat, zodanig dat deze geen afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten bevat en voor de naleving van de relevante wet- en regelgeving, het kiezen en toepassen van aanvaardbare grondslagen voor financiële verslaggeving en het maken van schattingen die onder de gegeven omstandigheden redelijk zijn.

Verantwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle, als bedoeld in artikel 18, derde lid van het Bekostigingsbesluit W.V.O. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht waaronder het Onderwijscontroleprotocol OCW 2009.

Dienovereenkomstig zijn wij verplicht te voldoen aan de voor ons geldende gedragsnormen en zijn wij gehouden onze controle zodanig te plannen en uit te voeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat.

Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De keuze van de uit te voeren werkzaamheden is afhankelijk van de professionele oordeelsvorming van de accountant, waaronder begrepen zijn beoordeling van de risico’s van afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten. In die beoordeling neemt de accountant in aanmerking het voor het opmaken van en getrouw weergeven in de jaarrekening van vermogen en resultaat alsmede het voor de naleving van de betreffende wet- en regelgeving relevante interne beheersingssysteem, teneinde een verantwoorde keuze te kunnen maken van de controlewerkzaamheden die onder de gegeven omstandigheden adequaat zijn maar die niet

Stichting Carmelcollege - Overige gegevens

tot doel hebben een oordeel te geven over de effectiviteit van het interne beheersingssysteem van de stichting. Tevens omvat een controle onder meer een evaluatie van de aanvaardbaarheid van de toegepaste grondslagen voor financiële verslaggeving en van de redelijkheid van schattingen die het College van Bestuur van de stichting heeft gemaakt, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening.

Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is als basis voor ons oordeel.

Oordeel Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en de samenstelling van het vermogen van Stichting Carmelcollege per 31 december 2009 en van het resultaat over 2009 in overeenstemming met de Regeling jaarverslaggeving onderwijs (WJZ/2007/50507).

Voorts zijn wij van oordeel dat de in deze jaarrekening verantwoorde baten, lasten en balansmutaties over 2009 voldoen aan de eisen van financiële rechtmatigheid. Dit houdt in dat deze bedragen in overeenstemming zijn met de in het Controleprotocol OCW 2009 opgenomen relevante wet- en regelgeving, zoals opgenomen in paragraaf 2.2.2. referentiekader.

Verklaring betreffende andere wettelijke voorschriften en/of voorschriften van regelgevende instanties Op grond van de wettelijke verplichting ingevolge artikel 2:393 lid 5 onder f BW melden wij dat het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening zoals vereist in artikel 2:391 lid 4 BW. Enschede, 19 mei 2010 KPMG ACCOUNTANTS N.V. Drs. J.F.G. Morsink RA

Resultaatbestemming Het resultaat 2009 van Stichting Carmelcollege (enkelvoudig) ad negatief € 4.831.000 is ten laste van de algemene reserve van de Stichting gebracht; het resultaat 2009 van de geconsolideerde partijen ad. € 560.000 is toegevoegd aan de privaatrechtelijke bestemmingsreserve geconsolideerde verbonden partijen (zie ook de toelichting op het eigen vermogen).

Gebeurtenissen na balansdatum Er hebben zich geen gebeurtenissen ná balansdatum voorgedaan, die aanleiding geven tot het wijzigen van de jaarrekening.

175

’09 Jaarverslag

176

Stichting Carmelcollege

Bijlagen (deel uitmakend van het jaarverslag)

177

’09 Jaarverslag

1. Gegevens over de rechtspersoon Naam: Stichting Carmelcollege Adres: Drienerparkweg 16 Postcode/plaats: 7552 EB Hengelo Postadres: Postbus 864 7550 AW Hengelo Telefoon: 074-2455555 Fax: 074-2430244 E-mail: info@carmel.nl Internetsite: www.carmel.nl Bestuursnummer: 35647

178

Contactpersoon: K. van der Velden RA (Controller) Telefoon: 074-2455555 Fax: 074-2430244 E-mail: v.d.velden@carmel.nl

In deze jaarrekening is de exploitatie opgenomen van de volgende scholen:

Stichting Carmelcollege - Bijlagen

2. Specifieke posten OCW Vordering Ministerie OCW De vordering op het Ministerie van OCW wegens de ultimo boekjaar nog te ontvangen vergoedingen voor loonheffing/premie ABP over december en de overlopende vakantieuitkeringen van het personeel is met ingang van 2006 gewaardeerd op nihil.

De nominale waarde van deze vordering bedraagt ultimo 2009 â‚Ź 16 miljoen (ultimo 2008: â‚Ź 15,3 miljoen).

Overlopende passiva Ministerie OCW Voor een specificatie van de overlopende passiva ter zake van het Ministerie van OCW wordt verwezen naar het bij de toelichting op de kortlopende schulden opgenomen overzicht.

179

’09 Jaarverslag

3. Kengetallen financieel

180

Stichting Carmelcollege - Bijlagen

181

’09 Jaarverslag

4. Enkelvoudige staat van baten en lasten per school

182

Stichting Carmelcollege - Bijlagen

183

’09 Jaarverslag

184

Stichting Carmelcollege - Bijlagen

185

’09 Jaarverslag

5. Kengetallen leerlingen

186

Stichting Carmelcollege - Bijlagen

187

’09 Jaarverslag

6. Examenresultaten in het schooljaar 2008 - 2009 Bron: Onderwijs in Cijfers, DUO Onderstaand overzicht toont de examenresultaten voor vmbo, havo en vwo over het laatste school­ jaar van de meest voorkomende examenvakken, alfabetisch gerangschikt.

Van de school wordt per examenvak het gemiddeld cijfer van het schoolexamen (SE) en centraal schriftelijk examen (CE) weergegeven. Vervolgens zijn de percentielscores aangegeven met de cijfers 1 t/m 5 voor zowel het schoolexamen als het centraal schriftelijk examen.

Percentielscores Een percentielscore geeft aan hoeveel procent van de scholen een hoger gemiddeld cijfer voor het

188

schoolonderzoek respectievelijk centraal schriftelijk examen heeft. De percentielscores worden weergegeven met de cijfers 1 t/m 5 voor zowel het school als centraal schriftelijk. percentielscore

omschrijving

cijfer 1

90% van de scholen heeft een hoger gemiddeld cijfer

cijfer 2

75-90% van de scholen heeft een hoger gemiddeld cijfer

cijfer 3

25-75% van de scholen heeft een hoger gemiddeld cijfer

cijfer 4

10-25% van de scholen heeft een hoger gemiddeld cijfer

cijfer 5

minder dan 10% van de scholen heeft een hoger gemiddeld cijfer

Deze indeling is overgenomen van de inspectie. Er is echter een belangrijk verschil: de inspectie gebruikt een gewogen vergelijking waarin rekening is gehouden met verschillende kenmerken van de leerlingenpopulatie (op basis van een regressieanalyse). DUO beschikt niet over die procedure en kan alleen een absolute vergelijking maken.

Stichting Carmelcollege - Bijlagen

189

’09 Jaarverslag

190

Stichting Carmelcollege - Bijlagen

191

’09 Jaarverslag

192

Stichting Carmelcollege - Bijlagen

193

’09 Jaarverslag

194

Stichting Carmelcollege - Bijlagen

195

’09 Jaarverslag

196

Stichting Carmelcollege - Bijlagen

197

’09 Jaarverslag

198

Stichting Carmelcollege - Bijlagen

199

’09 Jaarverslag

200

Stichting Carmelcollege - Bijlagen

201

’09 Jaarverslag

202

Stichting Carmelcollege - Bijlagen

203

’09 Jaarverslag

204

Stichting Carmelcollege - Bijlagen

205

’09 Jaarverslag

206

Stichting Carmelcollege - Bijlagen

207

’09 Jaarverslag

208

Stichting Carmelcollege - Bijlagen

209

’09 Jaarverslag

210

Stichting Carmelcollege - Bijlagen

211

’09 Jaarverslag

7. Kengetallen personeel

212

Stichting Carmelcollege - Bijlagen

213

’09 Jaarverslag

214

Stichting Carmelcollege - Bijlagen

215

’09 Jaarverslag

216

Stichting Carmelcollege - Bijlagen

217

’09 Jaarverslag

8. Personele lasten naar kostendragers

218

Stichting Carmelcollege - Bijlagen

De personele lasten van 2009 zijn in het onderstaande overzicht uitgesplitst naar schoolniveau.

219

’09 Jaarverslag

9. Specificatie leningen

220

Stichting Carmelcollege - Bijlagen

10. Specificatie effecten

221

’09 Jaarverslag

11. IDU-overzichten instellingen Toelichting op het IDU-overzicht Ad. A Hier staan de leerlingen die bij de instelling staan ingeschreven volgens de telling van 1 oktober 2008, onderverdeeld in leerjaren en studierichtingen.

Ad. B Hierin worden de mutaties weergegeven tijdens het schooljaar: - de interne overplaatsing van leerlingen.

- de tussentijdse in- en uitstroom: leerlingen die tijdens het schooljaar komen van of vertrekken naar een andere school.

222

Ad. C In dit deel van het overzicht staat aangegeven hoeveel leerlingen een examen hebben afgelegd met een positief en met een negatief resultaat.

In de kolom ‘overig’ staat de in- en uitstroom aan het einde van het schooljaar in de overige leerjaren.

Ad. D In de ‘doorstroom met diploma’ wordt het aantal geslaagde leerlingen aangegeven dat binnen de instelling een vervolgopleiding gaat volgen.

Ad. E en G In deze kolommen staan de leerlingenaantallen aan het einde van het schooljaar 2008-2009 die ook in het volgende schooljaar binnen de instelling lessen volgen. Hierin is de nieuwe instroom per 1 augustus 2009 níet opgenomen, waardoor dit aantal lager is dan het feitelijke aantal leerlingen bij aanvang van het nieuwe schooljaar.

Ad. F Hierin staat het leerjaar en studierichting waarin de leerlingen van kolom E staan ingeschreven voor het schooljaar 2009-2010. Ook hierin is de nieuwe instroom per 1 augustus 2009 niet opgenomen.

Stichting Carmelcollege - Bijlagen

223

’09 Jaarverslag

224

Stichting Carmelcollege - Bijlagen

225

’09 Jaarverslag

226

Stichting Carmelcollege - Bijlagen

227

’09 Jaarverslag

228

Stichting Carmelcollege - Bijlagen

229

’09 Jaarverslag

12. Gegevens leden Raad van Toezicht Gegevens leden Raad van Toezicht Stichting Carmelcollege

Naam

Benoeming

Hoofdfunctie

Nevenfuncties

drs. J.G.F. Veldhuis (1938)

Januari 2003, herbenoemd in 2009 (aftredend in 2012 en niet herbenoembaar)

Voormalig voorzitter College van Bestuur van de Universiteit Utrecht (1986-2003)

• Voorzitter bestuur van: Stichting Quality Assurance Netherlands Universities (QANU) – Utrecht; Nederlands Genootschap Internationale Zaken (NGIZ), afd. Utrecht • Lid bestuur van Algemeen Bestuur NGIZ Den Haag • Voorzitter RvT Diakonessen (zieken)huis Utrecht-Zeist-Doorn • Plv. voorzitter RvT (NUFFIC), Den Haag • Lid RvT van: Roosevelt Study Centre (RSC), Middelburg; KPC-Groep, Den Bosch • Lid Commissie van Advies (NIOD), Amsterdam • Lid Commissie Evaluatie Koninklijke Academie van Wetenschappen (KNAW), Den Haag/Amsterdam

Maart 2008 (aftredend in 2011 en herbenoembaar)

• Wetenschappelijk medewerker Titus Brandsma Instituut • Lid Alg. Bestuur Nederlandse Karmelieten • Emeritus hoogleraar Spiritualiteit Radboud Universiteit, Nijmegen

• Lid bestuur Stichting Titus Brandsma Memorial • Lid bestuur Stichting Vrienden Titus Brandsma • Honorary President Spirituality Association South Africa • Lid wetenschappelijke adviesorganen

Voorzitter, Voorzitter Commissie Personele Zaken

230

prof. dr. C.J. Waaijman (1942) Plaatsvervangend voorzitter, Lid Commissie Personele Zaken

drs. J.M. Bos-Vonk (1945)

Januari 2001, afgetreden in 2010

mr. H.C.M. Boon (1947) Lid Auditcommissie

Juni 2004, herbenoemd in 2007 (aftredend in 2010 en herbenoembaar)

Voormalig advocaat, thans rechter Arrondissementsrechtbank Zutphen

Stichting Carmelcollege - Bijlagen

Naam

Benoeming

Hoofdfunctie

Nevenfuncties

prof. dr. ir. O.A.M. Fisscher (1947)

September 2003, herbenoemd in 2009 (aftredend in 2012 en niet herbenoembaar)

Hoogleraar Organisatiekunde en Bedrijfsethiek Universiteit Twente

• Lid RvC SOWECO NV • Lid RvC Bouwconsulting Twente BV • Vicevoorzitter RvC Woningcorporatie De Woonplaats • Lid bestuur SIOO

drs. W.G. De Lange RA (1947)

December 2001, herbenoemd in 2007, (aftredend in 2010 en niet herbenoembaar)

• Voormalig lid RvB van een accountantsmaatschap • Adviseur van accountants­ kantoren

• Lid RvC Rabobank Centraal-Twente • Lid Raad van Advies Novigo Accountantsadviseurs BV, Almelo • Teamleider Commissie Kwaliteits onderzoek Koninklijk NIVRA • Examinator Koninklijk NIVRA

Voorzitter Auditcommissie

231

’09 Jaarverslag

13. Ledenlijst Gemeenschappelijke Medezeggenschapsraad

232

Carmelinstelling

Geleding personeel

Sg. De Grundel

Dhr. F. Draaijer

Sg. Twickel

Dhr. F. Karperien

Carmelcollege Emmen

Mw. D. Schipper-Bartol

Carmel College Salland

Dhr. L. Bakkenes

Geleding ouders/leerlingen

Dhr. P. Goossens

Mw. M. van der Wilt (tot sept. 2009)

Mw. E. Brinkhuis (vanaf sept. 2009)

Sg. Augustinianum

Dhr. S. Junges (tot sept. 2009)

Dhr. C. van Boort

Mw. A. van Rheden (vanaf sept. 2009)

Carmelcollege Gouda Dhr. J. Benjamens (vz.)

KSG Marianum

Dhr. F. Gierveld (vanaf juni 2009)

Dhr. H. Paf (vanaf september 2009)

Twents Carmel College

Dhr. J. Nijhuis

Etty Hillesum Lyceum

Dhr. P. van Grevenhof (lid DB)

Het Hooghuis

Dhr. A. Kooi (tot september 2009)

Dhr. T. Siebers (vanaf oktober 2009)

Bonhoeffer College

Dhr. F. Rohaan

Pius X College

Dhr. H. van Orsouw

Mw. E. Bussmann

Dhr. R. Dijkhof

Dhr. J. Eshuis

Sg. St.-Canisius Dhr. H. Nieuwland Dhr. J. ter Halle (tot sept. 2009)

Maartenscollege Dhr. D. Rietveld (secr.)

Dhr. A. Ferf Bestuursbureau

Mw. H. Wijma-Nijenhuis (vanaf juni 2009)

Stichting Carmelcollege - Bijlagen

14. Samenstelling directies

233

’09 Jaarverslag

234

Stichting Carmelcollege - Bijlagen

15. Adreslijst Carmelscholen Bonhoeffer College (Centrale Directie) Vlierstraat 77/Postbus 3081

Leerlingen: 3.886

7544 GG/7500 DB Enschede

Medewerkers: 483

Tel: 053-7512000

Brinnummer: 17VN

Fax: 053-7512009 Website: www.bc-enschede.nl Vestiging: Lijsterstraat 117

Enschede

Vestiging: Bruggertstraat 60

Enschede

Vestiging: Geessinkweg 100

Enschede

Vestiging: Van der Waalslaan 35

Enschede

Vestiging: Vlierstraat (pro)

Enschede

Vestiging: Scholingsboulevard, Wethouder Beversstraat 165

Enschede

Vestiging: Scholingsboulevard, Wethouder Beversstraat 195

Enschede

Vestiging: Scholingsboulevard, Boddenkampsingel 80

Enschede

Carmel College Salland Florens Radewijnsstraat 6/Postbus 87

Leerlingen: 2.961

8101 BW/8100 AB Raalte

Medewerkers: 326

Tel: 0572-348500

Brinnummer: 04OY

Fax: 0572-348502 Website: www.carmelcollegesalland.nl Vestiging: Zwolsestraat 57

Raalte

Vestiging: Hofstedelaan 4

Raalte

Vestiging: Florens Radewijnsstraat 6

Raalte

Carmelcollege Emmen Wendeling 59

Leerlingen: 1.191

7824 TB Emmen

Medewerkers: 133

Tel: 0591-622870

Brinnummer: 00PF

Fax: 0591-628614 Website: www.carmelemmen.nl

235

’09 Jaarverslag

Etty Hillesum Lyceum (Centrale Directie) Postbus 199

Leerlingen: 4.691

7400 AD Deventer

Medewerkers: 521

Laan van Borgele 60

Brinnummer: 01VJ

7415 DJ Deventer Tel: 0570-504700 Fax: 0570-504710 Website: www.ettyhillesumlyceum.nl Vestiging: De Keurkamp, Keurkampstraat 1

Deventer

Vestiging: Het Stormink, Storminkstraat 1

Deventer

Vestiging: Het Vlier, Het Vlier 1

Deventer

Vestiging: De Boerhaave, De Boerhaave 1

Deventer

Vestiging: Arkelstein, Arkelstein 8

Deventer

Vestiging: Het Slatink, LebuĂŻnuslaan 1

Deventer

Het Hooghuis (Centrale Directie)

236

Nieuwe Hescheweg 11/Postbus 384

Leerlingen: 4.334

5342 EB/5340 AJ Oss

Medewerkers: 567

Tel: 0412-658303

Brinnummer: 19XH

Fax: 0412-638933 Website: www.hethooghuis.nl Vestiging: Oss-West, Verdistraat 75

Oss

Vestiging: Oss-Centrum, Koornstraat 12

Oss

Vestiging: Ravenstein, Middingstraat 1

Ravenstein

Vestiging: Heesch, postbus 35

Heesch

Vestiging: Den Bongerd, Staringstraat 4 (lwoo)

Oss

Vestiging: Oss-Zuid, De Ruivert 5

Oss

Vestiging: TBL, Molenstraat 30

Oss

Vestiging: De Singel, Kap. Nausstraat 2 (pro)

Oss

Maartenscollege Hemmenlaan 2/Postbus 6105

Leerlingen: 1.505

9751 NS Haren/9702 HC Groningen

Medewerkers: 173

Tel: 050-5375200

Brinnummer: 01UH

Fax: 050-5343245 Website: www.maartenscollege.nl Vestiging: Hemmenlaan 2

Haren

Vestiging: Rijksstraatweg 24 (International School)

Haren

Stichting Carmelcollege - Bijlagen

KSG Marianum D. Hooijmansingel 1/Postbus 35

Leerlingen: 1.939

7141 EA/7140 AA Groenlo

Medewerkers: 218

Tel: 0544-477070

Brinnummer: 02QN

Fax: 0544-477050 Website: www.marianum.nl Vestiging: De R. v. Heeckerenstraat 2

Lichtenvoorde

Vestiging: D. Hooijmansingel 1

Groenlo

Carmel College Gouda Groen van Prinsterersingel 49

Leerlingen: 1.477

2805 TD Gouda

Medewerkers: 189

Tel: 0182-513822

Brinnummer: 02LG

Fax: 0182-527922 Website: www.carmelcollegegouda.nl Vestiging: John Mottstraat 2-4

Gouda

Vestiging: Groen van Prinsterersingel 49

Gouda

Vestiging: W. de Zwijgerstraat 9

Bodegraven

Sg. Augustinianum V. Wassenhovestraat 26

Leerlingen: 921

5613 LL Eindhoven

Medewerkers: 95

Tel: 040-2111069

Brinnummer: 01FY

Fax: 040-2127120 Website: www.augustinianum.nl

237

’09 Jaarverslag

Centrale Directie Sg. Twickel/Sg. De Grundel Oude Hengeloseweg 123/Postbus 853 7622 HS Borne/7550 AW Hengelo

Sg. Twickel Woolderesweg 130

Leerlingen: 2.296

7555 LC Hengelo

Medewerkers: 270

Tel: 074-2555333

Brinnummer: 19HG

Fax: 074-2555332 Website: www.sgtwickel.nl

238

Vestiging: Woolderesweg 130

Hengelo

Vestiging: P. Krugerstraat 49

Hengelo

Vestiging: Oude Hengeloseweg 123

Borne

Vestiging: Woolderweg 108

Borne

Vestiging: Schoppenstede 19

Delden

Sg. De Grundel Grundellaan 36

Leerlingen: 1.886

7552 ED Hengelo

Medewerkers: 220

Tel: 074-2457777

Brinnummer: 18CR

Fax: 074-2457733 Website: www.grundel.nl Vestiging: Grundellaan 36

Hengelo

Vestiging: Deurningerstraat 67

Hengelo

Vestiging: Bataafse Kamp 6-7

Hengelo

Vestiging: Sportlaan Driene 6-I

Hengelo

Centrale Directie Pius X College/Sg. St.-Canisius C. Franckstraat 6/Postbus 411 7604 JG/7600 AK Almelo Tel: 0546-535626 Fax: 0546-535629

Stichting Carmelcollege - Bijlagen

Pius X College Postbus 411

Leerlingen: 1.423

7600 AK Almelo

Medewerkers: 169

Tel: 0546-535626

Brinnummer: 02EK

Fax: 0546-812704 Website: www.piusx.nl Vestiging: Catharina van Renneslaan 35

Almelo

Vestiging: Aalderinkshoek, CĂŠsar Franckstraat 4

Almelo

Vestiging: Graaf Ottostraat 48

Rijssen

Sg. St.-Canisius Postbus 453

Leerlingen: 1.965

7600 AL Almelo

Medewerkers: 234

Tel: 0546-535626

Brinnummer: 16VI

Fax: 0546-488477 Website: www.canisius.nl

239 Vestiging: Slot 31

Almelo

Vestiging: Huyerenseweg 1

Tubbergen

Twents Carmel College Potskampstraat 2/Postbus 220

Leerlingen: 4.991

7573 CC/7570 AE Oldenzaal

Medewerkers: 554

Tel: 0541-572372

Brinnummer: 05AV

Fax: 0541-572379 Website: www.twentscarmelcollege.nl Vestiging: Leliestraat 1 (pro)

Oldenzaal

Vestiging: Oranjestraat 23

Denekamp

Vestiging: Oranjestraat 2

Losser

Vestiging: Thijlaan 30

Oldenzaal

Vestiging: Potskampstraat 2

Oldenzaal

Vestiging: Lyceumstraat 36

Oldenzaal

’09 Jaarverslag

16. Lijst van veel voorkomende begrippen A atheneum Zesjarige opleiding voorbereidend wetenschappelijk onderwijs (vwo)

B

zonder de klassieke talen Grieks en Latijn (voor 12 – 18 jarigen.

Basisvorming Het programma voor de eerste 2 a 3 jaren van het voortgezet onderwijs (van vmbo tot gymnasium).

Basisberoepsgerichte leerweg Leerweg binnen het vmbo met de meeste praktijkelementen. Hierna kunnen leerlingen doorstromen naar mbo-opleidingen op niveau 2.

Begaafdheidsprofielschool

Een school voor voortgezet onderwijs, met een aangepast onderwijsprogramma voor leerlingen die hoogbegaafd zijn; de school is gecertificeerd.

Bestuursbureau Het centrale dienstverlenende orgaan van Stichting Carmelcollege.

Bètalab Dé werkplek waar leerlingen onderwezen worden in de vakken natuurkunde, scheikunde en biologie, waar ook vakoverschrijdende

240

opdrachten kunnen worden uitgevoerd.

Bèta-onderwijs Extra aandacht wordt besteed aan de exacte vakken B-/K-leerwegen Basisberoepsgerichte en Kaderberoepsgerichte leerwegen in het vmbo.

Bovenbouw De bovenbouw is de algemene benaming voor het derde en vierde leerjaar van het vmbo, de vierde en vijfde klassen van de havo, en de vierde, vijfde en zesde klassen van het vwo.

Brinnummer Het Ministerie heeft aan alle onderwijsinstellingen een Brin-nummer

C Convent van Schoolleiders

toegekend (Brin: basisregistratie instellingen).

Groep bestaande uit voorzitters van centrale directies en rectoren van instellingen met adviesrecht.

Cultuurprofielschool

School die ervoor kiest de vrije ruimte te gebruiken door zich te profileren op het gebied van kunst en cultuur.

Curriculum Het geheel van cursussen/programma’s en de inhoud ervan, die

D

leerlingen op hun school krijgen aangeboden.

Doorstroom De weg die leerlingen tijdens hun schoolcarrière binnen een school

E

afleggen.

Eerste Opvang Anderstaligen Via een aangepast onderwijsaanbod wordt geprobeerd anderstalige leer­ plichtige leerlingen zo snel mogelijk de Nederlandse taal te leren om hen vervolgens toe te leiden naar reguliere onderwijstrajecten en/of werk.

Enkelvoudige jaarrekening

In de enkelvoudige jaarrekening zijn alleen de financiële gegevens van Stichting Carmelcollege opgenomen, zonder de financiële gegevens van

F

verbonden partijen.

Stichting Carmelcollege - Bijlagen

G Geconsolideerde jaarrekening

In de geconsolideerd jaarrekening zijn, naast de financiële gegevens van Stichting Carmelcollege, tevens de financiële gegevens van verbonden partijen opgenomen.

Gemengde leerweg

Leerweg binnen het vmbo met een combinatie tussen theorie en praktijk. Bereidt leerlingen voor op mbo-opleidingen op niveau 3 en 4.

Goed werknemerschap verdient Project waarin de Stichting zoekt naar volwassen arbeidsverhoudingen, goed werkgeverschap (GWGW) om zo de aantrekkingskracht van een baan in het onderwijs te vergroten.

Volwassen arbeidsverhoudingen vind je in de visie van de Stichting alleen met elkaar, door samen na te denken hoe het anders en beter kan. Voor alle medewerkers én in nauwe samenwerking met elkaar.

gymnasium

H havo

Zesjarige opleiding voorbereidend wetenschappelijk onderwijs (vwo) met de klassieke talen Grieks en Latijn (voor 12 – 18 jarigen).

Hoger algemeen voortgezet onderwijs, het op één na hoogste niveau binnen het voortgezet onderwijs. Opleiding duurt vijf jaar.

Het is algemeen vormend (theoretisch) en geen beroepsopleiding; het havodiploma is een startkwalificatie en is vooral bedoeld als voorbereiding op het hbo (hoger beroepsonderwijs)

Hoogbegaafdheidsprofielschool

Zie begaafdheidsprofielschool

Instelling

Aanduiding van een organisatie-eenheid, bestaande uit een of twee

I

brede scholengemeenschappen, binnen Stichting Carmelcollege.

Instroom Het geheel van het aantal personen dat een nieuwe opleiding begint en daarom wordt geteld.

Intersectoraal Internationale school

Zie vmbo intersectoraal.

School die een programma heeft dat vooral is gericht op het onderwijsstelsel en de wettelijke voorschriften van een ander land dan

J K

Nederland. Wordt voornamelijk bezocht door buitenlandse leerlingen.

Kaderberoepsgerichte leerweg Leerweg binnen het vmbo voor praktisch ingestelde leerlingen. Bereidt

L

leerlingen voor op mbo-opleidingen op niveau 3 en 4.

Leerweg ondersteunend onderwijs Onderwijs in de leerwegen van het vmbo met extra zorg en begeleiding.

LOOT-school

Landelijk overleg onderwijs en topsport-school. Een school voor voortgezet onderwijs die toptalenten in sport ondersteunt om hun schoolcarrière met hun topsport te combineren.

Lyceum School voor voortgezet onderwijs waar voorbereidend wetenschappelijk onderwijs (vwo) en hoger algemeen voortgezet onderwijs (havo) gevolgd kan worden (voor 12- tot 18-jarigen)

241

’09 Jaarverslag

M Maatwerk

Eigen onderwijskundig concept van de locatie Geessinkweg, dat leerlingen een goede aansluiting geeft op het mbo en hbo.

mavo Middelbaar algemeen voortgezet onderwijs. Tegenwoordig de

N O O. Carm.

Onderbouw

theoretische leerweg van het vmbo of vmbo-t genoemd.

Orde der Karmelieten De onderbouw is de algemene benaming voor het eerste en tweede leerjaar van het vmbo, de eerste, de tweede en derde klassen van de havo, en de eerste, tweede en derde klassen van het vwo.

Onderwijsondersteunend personeel Personeel niet behorend tot de functiecategorieën directie en onderwijzend personeel; voorbeelden administratief medewerker, conciërge, onderwijsassistent, technisch assistent etc.

Opbrengstenkaart

P

Kaart die aangeeft hoe een Vo-school in een bepaald jaar presteert in vergelijking met landelijke gemiddelden.

Praktijkonderwijs Verzorgt onderwijs voor jongeren in de leeftijd van 12 tot 20 jaar die op grond van hun capaciteiten niet in staat zijn om een diploma van

242

het vmbo te behalen. Een leerling kan worden toegelaten op grond van een beschikking van een regionale Verwijzingscommissie (RVC). Het praktijkonderwijs heeft als doel leerlingen voor te bereiden op een zo

Q R Rugzakje

S

zelfstandig mogelijk functioneren in de samenleving.

Leerling gebonden financiering voor leerlingen met een handicap binnen het reguliere onderwijs.

Scholingsboulevard Enschede Vmbo/mbo-school, waar drie onderwijsinstellingen hun krachten hebben gebundeld: het Stedelijk Lyceum, Bonhoeffer College en het ROC van Twente, samen met de gemeente Enschede.

Solvabiliteit Verhouding tussen het eigen vermogen en vreemd vermogen op de balans.

Slash@21 Was voor een projectperiode van vier jaar een onderbouwschool voor voortgezet onderwijs waar volgens een geheel nieuw onderwijskundig concept werd lesgegeven. Zo was het traditionele vakkenpakket verlaten voor vakoverstijgend in twee –nu inmiddels veel voorkomendehoofdstromen: Mens & Maatschappij en Mens & Natuur. (KSG Marianum).

Start@23 Onderwijsconcept op de locatie Bodegraven, met zelfstandig en individueel werken door leerlingen gedurende de helft van de wekelijkse schooltijd in aanwezigheid van een docent.

Startkwalificatie

Het in de ogen van de Nederlandse overheid minimale onderwijsniveau dat nodig is om kans te maken op duurzaam geschoold werk in Nederland.

Stichting Carmelcollege - Bijlagen

T Technasium

Onderwijsstroom voor havo en vwo, waarin de bėta-vakken centraal staan en met het examenvak Onderzoeken en Ontwerpen.

Theoretische leerweg

Leerweg binnen het vmbo voor theoretisch ingestelde leerlingen.

Bereidt leerlingen voor op mbo-opleidinge op niveau 3 en 4.

Tweede fase Tweetalig onderwijs

Synoniem van bovenbouw voor havo en vwo Tweetalig onderwijs (tto) houdt in dat bij niet talenvakken, als bijvoorbeeld geschiedenis en biologie, een andere taal dan de

U Uitstroom

moedertaal als instructie- en communicatietaal wordt gebruikt.

Het geheel van het aantal personen dat op een bepaald tijdstip een bepaalde fase van onderwijs verlaat, al of niet met een diploma.

Universumschool

V vavo

Een universumschool onderscheidt zich van andere scholen doordat het extra aandacht geeft aan het bèta-onderwijs Voortgezet algemeen volwassenen onderwijs. Officieel kent de Vavo een minimumleeftijdsgrens van 18 jaar, maar in de praktijk maken ook 16- en 17-jarigen (drop-outs) gebruik van scholen voor volwassenenonderwijs om alsnog een vmbo-diploma te behalen.

vm2 Tijdelijke regeling subsidiëring experimentele leergang vmbo-mbo2 2008-2010.

vmbo

Voorbereidend middelbaar beroepsonderwijs. Is ontstaan uit de samenvoeging van vbo en mavo en sommige vormen van voortgezet speciaal onderwijs. Bestaat uit 4 leerwegen: theoretisch, gemengd, kaderberoepsgericht en basisberoepsgericht.

vmbo intersectoraal

vmbo intersectoraal betreft die beroepsgerichte programma’s, waarbij in het niet-doorstroom relevante deel van het programma van de vier leerwegen onderdelen van de sectoren Techniek, Zorg en Welzijn en Economie in samenhang worden aangeboden.

Voortgezet onderwijs

Onderwijs dat volgt op basisonderwijs. Bestaat uit het praktijkonderwijs, vmbo, havo en vwo.

vwo

W Weerstandsvermogen

X Y Z

Voorbereidend wetenschappelijk onderwijs, bestaande uit atheneum en gymnasium.

Het vermogen om tegenvallers te kunnen opvangen; het eigen vermogen in verhouding tot de totale baten (inclusief rentebaten).

243

’09 Jaarverslag

17. Lijst van veelgebruikte afkortingen

244

Bapo BRIN CvB CMR DMR Eoa Fte OCW FPU GMR havo hbo HRM ICT Idu-gegevens I.S. KBVO LB LC LD Lj LOOT LTA lwoo mavo mbo Mln. NKO OOP OP P&O pro ROC Sg. Tto vavo vmbo vwo

Bevordering arbeidsparticipatie ouderen Basisregistratie instellingen College van Bestuur Centrale medezeggenschapsraad Deel medezeggenschapsraad Eerste opvang anderstaligen Full time equivalent Onderwijs, Cultuur en Wetenschap Flexibel pensioen en uittreden Gemeenschappelijke medezeggenschapsraad Hoger algemeen vormend onderwijs Hoger beroepsonderwijs Human resource management Informatie- en communicatietechnologie In-, door- en uitstroomgegevens Internationale school Bond katholiek beroeps- en voortgezet onderwijs salarisschaal LB voor docenten salarisschaal LC voor docenten salarisschaal LD voor docenten Leerjaar Landelijk overleg onderwijs en topsport Langetermijnagenda Leerwegondersteunend onderwijs Middelbaar algemeen vormend onderwijs Middelbaar beroepsonderwijs Miljoen Nederlandse Katholieke vereniging van Ouders Onderwijsondersteunend personeel Onderwijsgevend personeel Personeel en organisatie Praktijkonderwijs Regionaal opleidingencentrum Scholengemeenschap Tweetalig onderwijs Volwassenen algemeen vormend onderwijs Voorbereidend middelbaar beroepsonderwijs Voorbereidend wetenschappelijk onderwijs

Jaarverslag Stichting Carmelcollege ’09

Drienerparkweg 16 Postbus 864 7550 AW Hengelo (074) 245 55 55 www.carmel.nl

’09 Jaarverslag Stichting Carmelcollege Hengelo, 19 mei 2010