FAST FORWARD FESTIVAL 3 | ΣΤΙΣ (ΣΥΝ)ΟΡΙΑΚΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΤΗΣ ΤΕΧΝΗΣ

ΦΕΣΤΙΒΑΛ στη Στέγη

M AΪΟΣ

16→31 sgt.gr

FAST FORWARD FESTIVAL 1

3

ΦΕΣΤΙΒΑΛ στη Στέγη

FAST FORWARD FESTIVAL

3

Σύλληψη και καλλιτεχνική διεύθυνση φεστιβάλ: Κάτια Αρφαρά Γενική διεύθυνση παραγωγής: Δήμητρα Δερνίκου Γενική τεχνική διεύθυνση: Λευτέρης Καραμπίλας Εκτέλεση παραγωγής: Βασίλης Παναγιωτακόπουλος Γενικός συντονισμός: Μαρίνα Τρουπή Συντονισμός εργαστηρίων: Μυρτώ Λάβδα, Ελεάννα Σεμιτέλου Βοηθοί εκτέλεσης παραγωγής: Δέσποινα Σιφνιάδου, Ειρηλένα Τσάμη

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ & MARKETING TMHMA ΕΚΔΟΣΕΩΝ

MAΪΟΣ

16→31 sgt.gr

Συντελεστές εντύπου Επιμέλεια έκδοσης: Χριστίνα Κοσμόγλου Επιλογή κειμένων: Κάτια Αρφαρά και Χριστίνα Κοσμόγλου Μεταφράσεις κειμένων: Βασίλης Δουβίτσας, Βασίλης Κιμούλης Επιμέλεια κειμένων: Βασίλης Δουβίτσας Σχεδιασμός: beetroot.gr

2

3

FFF3 16-31 ΜΑΪΟY 2016

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ 16-29 Μαΐου And for the rest (Athens) Tim Etchells Στο κέντρο της Αθήνας ΠΑΡΆΛΛΗΛΗ ΔΡΆΣΗ: Δευτέρα 16 Μαΐου | 21:00 | Στέγη Ο καλλιτέχνης Tim Etchells μιλάει για τη δουλειά του με τη γλώσσα, την τέχνη και την περφόρμανς εστιάζοντας στο πρότζεκτ με αφίσες, And For The Rest (Athens). σελ. 8

16-31 Μαΐου 20-22 Μαΐου Domo de Eŭropa small metal objects Historio en ekzilo Back to Back Theatre (Το σπίτι της Ευρωπαϊκής Πλατεία Συντάγματος 17:00 & 19:30 Ιστορίας στην εξορία) Στα ελληνικά ή στα αγγλικά Thomas Bellinck Είσοδος ελεύθερη, με δελτία εισόδου Πειραιώς 40 Δευτέρα-Παρασκευή: 17:30-21:00* Σάββατο-Κυριακή: 10:00-13:00 και 17:30-21:00 * την Τετάρτη 25 Μαΐου η τελευταία είσοδος γίνεται στις 20:00. Οι επισκέψεις ξεκινούν κάθε 30’. Συνίσταται η προκράτηση θέσης λόγω περιορισμένου αριθμού θέσεων. Γλώσσες έκθεσης: ελληνικά, αγγλικά, αραβικά Εισιτήρια: 10 € - Μειωμ. 5 € ΠΑΡΆΛΛΗΛΕΣ ΔΡΆΣΕΙΣ: Τετάρτη 25 Μαΐου Συζήτηση με τον Thomas Bellinck και τον φιλόσοφο Srećko Horvat (21:30 | Πειραιώς 40) Πέμπτη 26 και Παρασκευή 27 Μαΐου Εργαστήριο θεάτρου-ιστορίας με τον Thomas Bellinck (11:00-14:00 | Πειραιώς 40) σελ. 12

ΠΑΡΆΛΛΗΛΗ ΔΡΆΣΗ: Δευτέρα 23 Μαΐου «Un-masterclass» θεάτρου από τον Bruce Gladwin (10:00-13:00 | Στέγη) σελ. 16

24-29 Μαΐου Exhibit B Brett Bailey Ακαδημίας 23 19:00-22:20 Οι επισκέψεις ξεκινούν κάθε 20’. Συνίσταται η προκράτηση θέσης λόγω περιορισμένου αριθμού θέσεων. Γλώσσες εγκατάστασης: ελληνικά, αγγλικά Εισιτήρια: 10 € - Μειωμ. 5 € ΠΑΡΆΛΛΗΛΗ ΔΡΆΣΗ: Σάββατο 28 & Κυριακή 29 Μαΐου Masterclass από τον Brett Bailey (11:00-14:00 | Στέγη) σελ. 22

4

25-29 Μαΐου Gardens Speak Tania El Khoury Στέγη | Αίθουσα 5ου ορόφου 25-27 Μαΐου: 19:00 | 20:00 | 21:00 28-29 Μαΐου: 18:00 | 19:00 | 20:00 | 21:00 Η περφόρμανς είναι στα αγγλικά (χωρίς ελληνική μετάφραση) Συνίσταται η προκράτηση θέσης λόγω περιορισμένου αριθμού θέσεων. Εισιτήρια: 10 € - Μειωμ. 5 € σελ. 30

25-26 Μαΐου Archive Arkadi Zaides Στέγη | Μικρή Σκηνή 21:00 Εισιτήρια: 10 € - Μειωμ. 5 €

27-28 Μαΐου Συμπόσιο: «Η τέχνη στα σύνορα: χωρικές πολιτικές και μετα-αποικιακές στρατηγικές στη Μέση Ανατολή» 27 Μαΐου: Στέγη Ιδρύματος Ωνάση | Μικρή Σκηνή | 13:00-20:30 28 Μαΐου: Μπάγκειον (πλ. Ομονοίας 18, Αθήνα) | 13:00-18:15 Το συμπόσιο θα πραγματοποιηθεί στα αγγλικά. Είσοδος ελεύθερη Επιμέλεια: Κάτια Αρφαρά (Καλλιτεχνική διευθύντρια του Fast Forward Festival) και Massimiliano Mollona (Διευθυντής Προγράμματος της Μπιενάλε της Αθήνας 2015-2017 OMONOIA)

29-30 Μαΐου Web of Trust (Ιστός εμπιστοσύνης) Edit Kaldor Στέγη | Μικρή Σκηνή 21:00 Η παράσταση είναι στα αγγλικά (χωρίς ελληνική μετάφραση) Εισιτήρια: 10 € - Μειωμ. 5 € ΠΑΡΆΛΛΗΛΗ ΔΡΆΣΗ: Κυριακή 29 Μαΐου Μετά την παράσταση, συζήτηση του κοινού με τους συντελεστές σελ. 48

Σε συνδιοργάνωση με την Μπιενάλε της Αθήνας. ΠΑΡΆΛΛΗΛΕΣ ΔΡΆΣΕΙΣ: Πέμπτη 26 Μαΐου σελ. 40 Διάλεξη από τη Maayan Amir και τη Ruti Sela (Exterritory project) με τίτλο “Preparations for Extraterritorial Scenarios” (19:00-20:00 | Στέγη) Πέμπτη 26 Μαΐου Μετά την παράσταση, συζήτηση του χορογράφου Arkadi Zaides με τη Maayan Amir (εικαστικός / επιμελήτρια), τον Δημήτρη Καραντζά (σκηνοθέτης) και την Κάτια Αρφαρά. σελ. 34

5

sgt.gr

FAST FORWARD FESTIVAL

3

ΣΤΙΣ (ΣYΝ)ΟΡΙΑΚΈΣ ΠΕΡΙΟΧΈΣ ΤΗΣ ΤΈΧΝΗΣ Φαντάζεστε μια πόλη με σπίτια στρογγυλά από

τη δημοκρατία από τον αυταρχισμό. Έχοντας

πέτρα και ξύλο και ανοιχτά παράθυρα, σχολεία πάντα στο επίκεντρό του το δημόσιο χώρο, για όλους και έναν τεράστιο φούρνο να μοιράζει πραγματεύεται το θέμα των συνόρων και των ζεστό ψωμί κάθε μέρα; Φαντάζεστε μια κοινω- ορίων αναζητώντας, με τα «εργαλεία» της

νία όπου ο σεβασμός θα υποκαθιστούσε το φόβο τέχνης, πρακτικές και στρατηγικές υπέρβασής και όπου ο καθένας θα μπορούσε να φανταστεί

το αύριο; Σπαράγματα ονείρων και επιθυμιών ενήλικων και ανήλικων κατοίκων της Αθήνας, οι ασπρό-

τους. Γεωγραφικά και συμβολικά, πολιτισμι-

κά και κοινωνικά, εθνικά και εσωτερικά, τα σύνορα αποτελούν σήμερα την κυρίαρχη (γεω) πολιτική αφήγηση, όχι μόνο στις εμπόλεμες

μαυρες αφίσες του Tim Etchells στους δρόμους περιοχές του κόσμου, αλλά και στην «ενωμένη» της Αθήνας «ανοίγουν» το 3o Fast Forward Ευρώπη. Επανασχεδιάζονται, στρατιωτικοFestival συνθέτοντας μια άτυπη κοινωνική

ποιούνται, στεγανοποιούνται, επιτηρούνται, διχοτομούν – περιοχές, πόλεις, χωριά, γειτονιές. Κ ινούμενο, όπως κάθε χρόνο, στα όρια μεταξύ Το FFF εστιάζει αυτή τη χρονιά στο λεπτό σύνοτου θεάτρου, του χορού, της περφόρμανς, του ρο που χωρίζει τους ισχυρούς από τους αδύνακινηματογράφου και της σύγχρονης εικαστικής μους, την επανάσταση από τον εμφύλιο,

γεωγραφία της πόλης.

6

δημιουργίας, το 3ο FFF προσκαλεί τους θεα-

ματος, με μια ιδιότυπη παράσταση-σχόλιο

τές σε ιδιότυπες καλλιτεχνικές εμπειρίες που

πάνω στις τελματωμένες κοινωνίες του Δυτικού συνδυάζουν διαλεκτικά το ντοκουμέντο με την κόσμου. μυθοπλασία, τη συμμετοχή με την παρατήρηΣτους χώρους της Στέγης, η εικαστικός και ση, την κριτική ανάλυση με την καλλιτεχνική περφόρμερ Tania El Khoury μας καλεί στους

φαντασία. Καλλιτέχνες από το Άμστερνταμ, τη Ομιλούντες κήπους της να αφουγκραστούμε Βηρυτό, τις Βρυξέλλες, το Κέηπ Τάουν, τη Μελ- προσωπικές ιστορίες που φέρνουν στην επιφάβούρνη, τη Ραμάλα, το Σέφιλντ και το Τελ Αβίβ νεια μια «άλλη» όψη του πολέμου στη Συρία, η

προτείνουν, με όρους πάντα καλλιτεχνικούς,

οποία σήμερα, με την στρατιωτικοποίηση και

εναλλακτικές γεωπολιτικές και πολιτισμικές

την ισλαμοποίηση του επαναστατικού αγώνα, τείνει να ξεχαστεί. Ο Arkadi Zaides στρέφει το

αφηγήσεις. Ο Thomas Bellinck στήνει ένα φουτουριστικό

μουσείο για «την άνοδο και την πτώση» της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στο λαβυρινθώδες κτίριο

κριτικό βλέμμα του στην κατεχόμενη Δυτική

Όχθη και διερευνά τις καθημερινές παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων από τους Ισραηλι-

νούς φονταμενταλιστές εποίκους, ενώ η Edit

του πρώην Υπουργείου Εργασίας στην οδό Πει-

Kaldor φέρνει στο θέατρο τα μέσα κοινωνικής ραιώς, προσθέτοντας νέα «κεφάλαια» ειδικά για δικτύωσης για να δημιουργήσει ένα φανταστικό την Αθήνα, σε μια απόπειρα να διευρύνει και να κοινωνικό κίνημα στα όρια τέχνης κ αι ακτιβιεμβαθύνει τη συζήτηση για τα σύγχρονα ευρωσμού. παϊκά αδιέξοδα. Στο Exhibit B, την πολυσυζητηΣτο πλαίσιο των παράλληλων δράσεων και μένη «ανθρώπινη εγκατάσταση» που στήνεται του διεθνούς συμποσίου με θέμα τις χωρικές στο κτίριο της πρώην Ένωσης Ανταποκριτών πολιτικές και τις μετα-αποικιακές στρατηγικές Ξένου Τύπου στην οδό Ακαδημίας, ο Brett στη Μέση Ανατολή, που συνδιοργανώνει το FFF Bailey καυτηριάζει τις θηριωδίες που διαπράμε την Μπιενάλε της Αθήνας, ο καλλιτέχνης και χθηκαν από τις ευρωπαϊκές Μεγάλες Δυνάμεις ακτιβιστής Khaled Jarrar μιλά για την οδυνηρή στην Αφρική, αλλά και τις σύγχρονες πρακτικές καθημερινότητα των Παλαιστίνιων, με αφορμή της Δύσης στο θέμα των μεταναστευτικών και την προβολή του πολυβραβευμένου ντοκυμαπροσφυγικών ροών. Ο Bruce Gladwin και το νταίρ του, Infiltrators.

Back to Back Theatre εισχωρούν αθόρυβα Κάτια Αρφαρά

στην καθημερινότητα της Πλατείας Συντάγ-

Καλλιτεχνική Διευθύντρια του Fast Forward Festival

Καλλιτέχνες από το Άμστερνταμ, τη Βηρυττό, τις Βρυξέλλες, το Κέηπ Τάουν, τη Μελβούρνη, τη Ραμάλα, το Σέφιλντ και το Τελ Αβίβ καταργούν τα γεωγραφικά και πολιτισμικά σύνορα με παραστάσεις εντός και εκτός Στέγης.

7

Š Tim Etchells

8

AND FOR THE REST (ATHENS) TIM ETCHELL S 16-29 ΜΑΪΟY 2016 Στο κέντρο της Αθήνας

Δικαίωμα στην ψήφο «όχι» Δικαίωμα στην επιθυμία «ναι». Ο ιδρυτής και σκηνοθέτης της θρυλικής πειραματικής ομάδας Forced Entertainment γεμίζει τους δρόμους της Αθήνας με τα μηνύματα όσων δεν μπορούν να ψηφίσουν – ενηλίκων, εφήβων και παιδιών. «Τι θα άλλαζες στον κόσμο, στη ζωή σου, στον

Παίρνοντας σύντομα κείμενα από τις συνεντεύ-

εαυτό σου, στη χώρα, στην πόλη, στη γειτονιά

ξεις (για τις οποίες συνεργάστηκε στην Αθήνα με τη σκηνοθέτη και δραματουργό Γεωργία

σου ή, έστω, στη θέα από το παράθυρό σου;

Και τι απαιτείται για να συντελεστούν αυτές

οι αλλαγές;». Οι συμμετέχοντες στο πρότζεκτ, από παιδιά

Μαυραγάνη και την παιδαγωγό και μεταφράστρια Φαίδρα Τσαλαμπαμπούνη), ο Έτσελς δημιουργεί παρεμβάσεις στην πόλη, ρίχνοντας

φως στις επιθυμίες των ανθρώπων που συνήθως κάθε ηλικίας έως αιτούντες άσυλο, μετανάστες παραμένουν έξω από το δημόσιο διάλογο. και πρόσφυγες, ρωτήθηκαν για τις επιθυμίες, τις ανάγκες και τις ελπίδες τους για το μέλλον,

εστιάζοντας σε όσα θα ήθελαν να αλλάξουν.

9

Σκηνοθετικό σημείωμα Όταν καταπιάστηκα με τις συνεντεύξεις που έγιναν στην Αθήνα για το συγκεκριμένο πρότζε-

κτ, με συνεπήραν η ενέργεια, η αισιοδοξία και η λαχτάρα για αλλαγή που εξέφρασαν με τόση σαφήνεια οι συμμετέχοντες. Συγχρόνως, εντυπω-

σιάστηκα από την ευθύτητα των επιθυμιών τους, καθώς και από την αμεσότητα και το βάθος των προβλημάτων και των ερωτημάτων με τα οποία

βρίσκονταν αντιμέτωποι. Κατά την επιλογή των αποσπασμάτων για τις αφίσες, προσπάθησα να επιλέξω ένα φάσμα ιδεών που αρθρώνουν αυτά

τα προβλήματα, τα ερωτήματα και τις λαχτάρες

και οι οποίες, γενικότερα, διαχέουν δυναμικές γνώμες, εικόνες και μικρο-ιστορίες μέσα στο δημόσιο χώρο. Με ενδιαφέρει το ερώτημα του

πώς είμαστε, και πώς μπορούμε να είμαστε, μαζί σε μια πόλη όπως η Αθήνα, σε αυτή τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή, εγκλωβισμένη όπως είναι

από τις εμπειρίες της λιτότητας και της διαρκούς εισροής προσφύγων και όπως συνεχίζει στην πολιτική ουδέτερη ζώνη ζωής υπό τη σκιά της

τρόικας. Ελπίζω ότι αυτό που απορρέει από τις συγκεκριμένες αφίσες είναι ένα σύνολο προτάσεων και ονείρων, συγκρουσιακών θραυσμάτων και αποήχων, μίνι-ποιημάτων που μιλούν μέσα στο δρόμο με ένα δυναμικό και απορητικό τρόπο.

Tim Etchells

ΠΑΡΑΛΛΗΛΗ ΔΡΑΣΗ Δευτέρα 16 Μαΐου 21:00 | Είσοδος ελεύθερη | Στέγη | Κεντρική Σκηνή Ο καλλιτέχνης Tim Etchells μιλάει για τη δουλειά του με τη γλώσσα, την τέχνη και την περφόρμανς εστιάζοντας στο πρότζεκτ με αφίσες, And For The Rest (Athens).

10

Tim Etchells Ο Τιμ Έτσελς είναι καλλιτέχνης και συγγραφέας

που ζει στη Μεγάλη Βρετανία. Έχει δουλέψει σε

ένα ευρύ φάσμα από περιβάλλοντα, ιδιαίτερα ως επικεφαλής της παγκοσμίως καταξιωμένης ομάδας Forced Entertainment και σε συνεργασία με μια σειρά από εικαστικούς καλλιτέχνες,

χορογράφους και φωτογράφους. Το έργο του

συνδυάζει περφόρμανς, βίντεο, φωτογραφία,

πρότζεκτ με κείμενα, εγκατάσταση και μυθοπλασία. Είναι καθηγητής Περφόρμανς & Συγγραφής στο Πανεπιστήμιο του Λάνκαστερ. t i m e t ch e lls .c om

Ιδέα: Tim Etchells Συνεντεύξεις: Γεωργία Μαυραγάνη, Φαίδρα Τσαλαμπαμπούνη

«Με ενδιαφέρει πώς είμαστε, και πώς μπορούμε να είμαστε, μαζί σε μια πόλη όπως η Αθήνα, σε αυτή τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή.»

Θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε όλες τις οργανώσεις, τα φόρουμ, τις ομάδες και τα άτομα που συνεργάστηκαν σε αυτό το πρότζεκτ, χωρίς την υποστήριξη των οποίων θα ήταν αδύνατο να βρούμε και να πάρουμε συνεντεύξεις από κατοίκους της Αθήνας που προέρχονται από τις εξής χώρες: Ακτή Ελεφαντοστού, Νιγηρία, Καμερούν, Κένυα, Πολωνία, Αλβανία, Μπανγκλαντές, Αφγανιστάν, Ιράν, Πακιστάν, Συρία, Ρωσία, Ιράκ και Ουκρανία. Θα θέλαμε επίσης να ευχαριστήσουμε τους εκπαιδευτικούς και τους γονείς όλων των ανήλικων συνεντευξιαζόμενων. Ιδιαίτερα ευχαριστούμε τους: Αναστασία Γεωργίου, πρόεδρο του Ελληνικού Φόρουμ Μεταναστών· Νικόδημο Μάινα Κίνυουα από τη ΜΚΟ Asante· τη διευθύντρια του 99ου Δημοτικού Σχολείου στον Άγιο Παντελεήμονα, Λίνα Ζημιανίτη, καθώς και τη δασκάλα της ΣΤ΄ Τάξης, Νίκη Καμμενάκη· την εκπαιδευτικό Δώρα Κυριακίδου· και τη δικηγόρο Ιωάννα Κούρτοβικ. Οι συνεντεύξεις για το πρότζεκτ αυτό έγιναν στα ελληνικά, τα αγγλικά και τα γαλλικά. Το And For The Rest (Athens) έγινε με ανάθεση και σε παραγωγή του Fast Forward Festival 3. Υπό την αιγίδα

11

ΔΗΜΟΣ ΑΘΗΝΑΙΩΝ

Š Danny Willems

12

ΤΟ ΣΠΊΤΙ ΤΗΣ ΕYΡΩΠΑΪΚΉΣ ΙΣΤΟΡΊΑΣ ΣΤΗΝ ΕΞΟΡΊΑ

DOMO DE EŬROPA HISTORIO EN EKZILO THOM A S BELLINCK 16-31 ΜΑΪΟY 2016 Πειραιώς 40 Δευτέρα-Παρασκευή: 17:30-21:00 Σάββατο-Κυριακή: 10:00-13:00 Οι επισκέψεις ξεκινούν κάθε 30’. Συνίσταται η προκράτηση θέσης λόγω περιορισμένου αριθμού θέσεων. Γλώσσες εγκατάστασης: ελληνικά, αγγλικά, αραβικά Εισιτήρια: 10 € - Μειωμ. 5 €

Παρουσιάζοντας την Ευρωπαϊκή Ένωση ως ένα σύντομο ιστορικό ιντερμέτζο, αυτή η οξύτατα κριτική, αλλά ταυτόχρονα τρυφερή εγκατάσταση τηλεμεταφέρει τους θεατές σε μια δυστοπία, η οποία πάντως μοιάζει παράξενα οικεία. Μια φουτουριστική ιστορία του παρόντος με άφθονο μαύρο χιούμορ.

13

Ασχολούμενο με την κρίση εμπιστοσύνης στην

«Το Domo de Eŭropa Historio en ekzilo (Το

Σπίτι της Ευρωπαϊκής Ιστορίας στην Εξορία) μας

ΕΕ από το 2013 και έχοντας ταξιδέψει από τις

πάει περίπου μισό αιώνα πίσω στο χρόνο, στις Βρυξέλλες έως το Ρότερνταμ και τη Βιέννη, το Domo de Eŭropa Historio en ekzilo του Βέλγου αρχές του 21ου αιώνα. Αν και αυτή η περίοδος της ιστορίας έχει ελάχιστα μελετηθεί, παρείχε καλλιτέχνη Τόμας Μπέλλινκ έχει προβλέψει τις πρόσφατες εξελίξεις. Ο Μπέλλινκ, ο οποίος ωστόσο το πρόσφορο έδαφος για τις σαρωτικές π έρασε τους τελευταίους μήνες ζώντας και ερευαλλαγές που επρόκειτο να συμβούν στη διάρ-

κεια του αιώνα μας. Ήταν μια σημαντικότατη

νώντας στην Ελλάδα, αλλά και στη Γερμανία,

εποχή, που χαρακτηρίστηκε από την αφομοί-

συνέλαβε μια νέα εκδοχή της έκθεσης ειδικά για

ωση και την εναρμόνιση. Ευλογήθηκε από τη

Μακρά Ειρήνη. Επισκιάστηκε από τη Μεγάλη

την Αθήνα και το Βισμπάντεν. Στο ιδιόρρυθμο, μυστηριώδες μουσείο του, το οποίο είναι κατά-

φορτο με σκονισμένους χάρτες και αντικείμενα Ύφεση. Τότε που τα εθνικά σύνορα ήταν πολύ σε αποσύνθεση, ο Μπέλλινκ σκηνοθετεί μια χαλαρά και οι άνθρωποι παντού χρησιμοποιφουτουριστική ιστορία του παρόντος με άφθονο ούσαν ένα ενιαίο νόμισμα, που ονομαζόταν "ευρώ". Τότε που η καρδιά της γηραιάς ηπείρου μαύρο χιούμορ. Παρουσιάζοντας την Ευρωπαϊκή Ένωση ως ένα σύντομο ιστορικό ιντερμέτζο, η χτυπούσε στις Βρυξέλλες, και όχι στη Βαρσοβία. Αυτή είναι η πρώτη διεθνής έκθεση για τη ζωή οξύτατα κριτική, αλλά τρυφερή εγκατάστασή του τηλεμεταφέρει τους θεατές της σε μια δυστοστην πάλαι ποτέ Ευρωπαϊκή Ένωση.» πία, η οποία πάντως μοιάζει παράξενα οικεία.

Σύλληψη & Υλοποίηση: Thomas Bellinck Δραματουργία: Sébastien Hendrickx Σύμβουλος σχεδιασμού: Stef Stessel Τεχνικός διευθυντής: Tim Vanhentenryk Εκτέλεση παραγωγής: Κώστας Ραυτόπουλος Οργάνωση παραγωγής: Δήμητρα Δερνίκου, Mariet Eyckmans, Catherine Vervaecke Κατασκευές: Anne Straetmans, Menno Vandevelde, Στέλιος Λαμπαδάριος, Μάνος Αντωνόπουλος Σκηνικά: Εργαστήρια KVS Brussels & Hessisches Staatstheater Wiesbaden Βοηθοί έρευνας: Laura Kurtz, Μαρίνα Τρουπή Επιστάτες μουσείου: Παυσανίας Καραθανάσης, Θεόδωρος Κωβαίος Εύρεση χώρου: Δημήτρης Χαλκιαδάκης Μετάφραση κειμένων στην εγκατάσταση: Βασίλης Δουβίτσας Παραγωγή: KVS Brussels Συμπαραγωγή: Στέγη Ιδρύματος Ωνάση, Wiesbaden Biennale 2016 Εκτελεστικός διευθυντής: ROBIN vzw

Ευχαριστούμε το Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης (Ε.Τ.Ε.Α.) για την ευγενική προσφορά του στο πρότζεκτ.

14

ΠΑΡΑΛΛΗΛΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ

Τετάρτη 25 Μαΐου 21:30 | Πειραιώς 40 Στα αγγλικά, χωρίς μετάφραση

Συζήτηση με τον Thomas Bellinck και τον φιλόσοφο Srećko Horvat Μια συζήτηση που ευελπιστεί να ανοίξει ορίζοντες

Thomas Bellinck Ο Τόμας Μπέλλινκ (γενν. 1983, Γερμανία) είναι ένας καλλιτέχνης με έδρα του τις Βρυξέλλες, οι

εξερευνήσεις του οποίου στη σφαίρα του «παρα-ντοκυμανταίρ» εκτείνονται από θεατρικά έργα έως ταινίες και εγκαταστάσεις. Το έργο

του, φλερτάροντας με την εναλλακτική ιστο-

ριογραφία, αλλά εμποτισμένο με χιούμορ και βασιζόμενο πάρα πολύ σε τεχνικές λεκτικών

και υλικών παραπομπών, καταπιάνεται συχνά

με διάφορες μορφές και εκφράσεις συστημικής

και να εμβαθύνει σε διάφορα ζητήματα που θίγο-

νται στο Domo de Eŭropa Historio en Ekzilo.

Η συνάντηση στοχεύει να αναλύσει τις περίπλοκες συμπτώσεις των κρίσεων όπου βρίσκεται εγκλωβισμένη η Ευρωπαϊκή Ένωση, παραμένοντας όμως μακριά από τη στείρα πολεμική αντιπαρά-

θεση ευρωπαϊστών και αντι-ευρωπαϊστών. Ενδεχομένως, η αντιπαράθεση κριτικής ανάλυσης

και καλλιτεχνικής φαντασίας θα μπορούσε να ανοίξει για λίγο ένα παράθυρο, ώστε να μπει

φρέσκος αέρας μέσα. Ο Σρέτσκο Χόρβατ είναι φιλόσοφος που κατάγε-

ται από την Κροατία. Έχει εκδώσει πάνω από 10 βίας, είτε πρόκειται για την απονομιμοποίηση βιβλία, τα οποία έχουν μεταφραστεί σε περισσότων μεταναστών είτε για τις εθνικιστικές εκδητερες από δέκα γλώσσες. Στις πρόσφατες δημοσιλώσεις μνήμης για τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο. εύσεις του, στα αγγλικά, περιλαμβάνονται τα βιΑυτή την εποχή δημιουργεί μια περφόρμανς βλία: The Radicality of Love (Η ριζοσπαστικότητα για τη Δυτική ιστορία της κοινωνικής επιλογής, του έρωτα), Welcome the Desert of Post-Socialism ενώ συγχρόνως δουλεύει για μια τηλεοπτική σειρά με θέμα τη σύμπτωση της μετανάστευσης (Καλώς ήρθατε στην έρημο του μετα-σοσιαλισμού) και What Does Europe Want? (Τι θέλει η εργατών, της βιομηχανικής γεωργίας και της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στις νότιες παρυφές Ευρώπη;), γραμμένο από κοινού με τον Slavoj Žižek. Άρθρα του δημοσιεύονται τακτικά στις της Ισπανίας. εφημερίδες The Guardian και The New York Times,

καθώς και στο Al Jazeera.

Πέμπτη 26 & Παρασκευή 27 Μαΐου Workshop θεάτρου-ιστορίας με τον Thomas Bellinck (11:00-14:00 | Πειραιώς 40)

15

© Jeff Busby

16

Είμαστε στην πλατεία Συντάγματος. Καθόμαστε σε εξέδρες. Φοράμε

ακουστικά. Παρατηρούμε τους περαστικούς. Κι εκείνοι παρατηρούν εμάς.

Θέατρο και πραγματικότητα ανατρέπονται.

Τι ορίζει την αξία ενός ατόμου; Η προσωπικότητα ή μήπως η παραγωγικότητα;

ΣΚΗΝΟΘΕΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ Πηγή έμπνευσης για το small metal objects στάθηκαν οι σκέψεις και η φιλοσοφία της ηθοποιού Sonia Teuben. Ο χαρακτήρας του Γκάρυ λειτούργησε ως καταλύ-

της για τη δημιουργία και των υπόλοιπων τριών χαρακτήρων. Η ευφυΐα και η

διορατικότητα της Sonia έχουν επηρεάσει αποφασιστικά τη δουλειά του Back to

Back Theatre τα τελευταία 15 χρόνια.

20-22 MAΪΟΥ 2016 Πλατεία Συντάγματος 17:00 και 19:30 Είσοδος ελεύθερη, με δελτία εισόδου.

SMALL METAL OBJECTS B A C K T O B A C K T H E AT R E

Το small metal objects διερευνά τις κοινωνικές επιπτώσεις της «οικονομικοποίησης» του πολιτισμού μας. Το θέμα του αφορά ειδικότερα τα άτομα που παραδο-

σιακά θεωρούνται λιγότερο «παραγωγικά» –άνθρωποι με αναπηρίες, άνεργοι, περιθωριακοί, ο τρίτος κόσμος–, εξετάζοντας την έννοια του «σεβασμού» ή του «μη σεβασμού», που σημαίνει να μη σε βλέπουν και να μη σε θεωρούν πλήρη

άνθρωπο. Το small metal objects παραδίδει το θέατρο στο ευρύ κοινό, παίρνοντας τις εξέδρες ενός αμφιθεάτρου και τοποθετώντας τες στο πεδίο της καθημερινής εμπειρίας.

Οι θεατές γίνονται μια εγκατάσταση για το ευρύ κοινό, το ευρύ κοινό γίνεται το

έξτρα της θεατρικής αφήγησης. Είναι ένα θεατρικό θέαμα που γεννιέται από την ισχυρή αλληλεπίδραση θεατών και περαστικών, και το οποίο αμφιταλαντεύεται ανάμεσα στους ρόλους του θεατή και του θεάματος. Η αφήγηση είναι σαν μια

μεμβράνη, που εμπεριέχει την ένταση κι επιτρέπει σε έναν απλό μύθο, αυτόν μιας οικονομικής συναλλαγής που πάει στραβά, να ξετυλιχτεί.

Bruce Gladwin 17

Ο ΣΚΗΝΟΘΕΤΗΣ ΜΙΛΑ ΓΙΑ ΤΗ ΣΧΕΣΗ ΗΘΟΠΟΙΟY – ΘΕΑΤΗ ΣΕ ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ ΣΤΟ ΔΗΜΟΣΙΟ ΧΩΡΟ Γιατί αποφάσισες να αναπτύξεις τη δουλειά σου έξω

από τον παραδοσιακό θεατρικό χώρο; Βρισκόμασταν σε μια διαδικασία συνεχούς διερεύνησης της σχέσης του

ηθοποιού με το αρχιτεκτονικό περιβάλλον μέσα στο οποίο λαμβάνει χώρα η παράσταση. Αναγνωρίζοντας ότι οι θεατρικές συμβάσεις υπαγορεύονταν από την αρχιτεκτονική δομή, στόχος μας ήταν να θέσουμε σε

δοκιμασία τις αναχρονιστικές ιδέες περί του τι είναι η ηθοποιία. Το γεγονός ότι οι ηθοποιοί της ομάδας μας δεν έχουν παραδοσιακή θεατρική εκπαίδευση εγείρει αυτά τα ερωτήματα της σχέσης μας με τη

θεατρική σύμβαση. Συνήθως βιώνουμε το θέατρο μέσα σε ένα μαύρο κουτί∙ η δομή προσφέρει ένα καταφύγιο από το χάος του εξωτερικού κόσμου. Η φυσική δομή

όχι μόνο πλαισιώνει την αισθητική αλλά και δίνει στο κοινό την ευκαιρία να αναλογιστεί τη θεματική και την αφήγηση ελεύθερο από τους περισπασμούς του χάους – πού έχουν παρκάρει το αυτοκίνητο, η λογομαχία

που είχαν προτού ξεκινήσουν για το θέατρο, η κυκλοφοριακή συμφόρηση στους δρόμους, ο άστεγος που ζήτησε χρήματα, κ.λπ. Από τη στιγμή

που ξεκινήσαμε να δουλεύουμε με τα ακουστικά, αναρωτιόμασταν αν

θα ήταν δυνατό και τι είδους εμπειρία θα αποκόμιζε το κοινό από μια

παράσταση που γίνεται στο χάος. Στο small metal objects το κοινό κάθεται όπως και στα κλασικά θέατρα.

Θεωρήσατε σημαντικό να διατηρήσετε ως έναν βαθμό την παραδοσιακή απόσταση ανάμεσα στον θεατή και τον ηθοποιό ; Αυτό που έχει σημασία στο ανέβασμα είναι ότι το κοινό λειτουργεί

συγχρόνως ως θεατής και ως θέαμα. Γι’ αυτό το λόγο ακολουθήσαμε τον

τυπικό τρόπο καθίσματος. Συνήθως προσπαθούμε οι ηθοποιοί να είναι όσο το δυνατό πιο αθέατοι από τους διερχόμενους περαστικούς. Στις περισσότερες περιπτώσεις ο κό-

σμος που κινείται στο χώρο όπου διεξάγεται η παράσταση θα δει απλώς

150 άτομα με ακουστικά να συμμετέχουν μυστηριωδώς σε κάτι που δεν

φαίνεται.

18

Ενώ η άμεση επίδραση των θεατών στην παράσταση περιορίζεται σε αυτή του παραδοσιακού παρατηρητή, οι περαστικοί παίζουν μεγάλο ρόλο στην επιτυχία του έργου, θέτοντας τους ηθοποιούς σε μια ευάλωτη και ριψοκίνδυνη θέση. Πώς επιδρά αυτό το γεγονός στους ηθοποιούς; Υπήρξε κάποια ιδιαίτερη αντίδραση εκ μέρους του κοινού; Αισθάνεστε πως το γεγονός ότι οι δυο πρωταγωνιστές είναι άτομα με νοητική υστέρηση ενίσχυσε αυτή την αίσθηση ρίσκου;

Η γενικότερη κίνηση στο χώρο όπου δίνεται η παράσταση, αντανακλάται σωματικά στο παίξιμο των ηθοποιών. Για παράδειγμα, σε ένα

σιδηροδρομικό σταθμό όπου υπάρχει μεγάλη κίνηση από το ένα μέρος στο άλλο, οι ηθοποιοί έχουν την τάση να παίζουν πιο προστατευτικά, καλύπτοντας περισσότερο τα νώτα τους προκειμένου να διαφυλάξουν τους εαυτούς τους και το διάλογο, όπως θα έκαναν και οποιοιδήποτε άλλοι άνθρωποι που συνομιλούν σε παρόμοιες συνθήκες.

Οι ηθοποιοί, πιστεύω, αναγνωρίζουν ότι η ευάλωτη θέση τους είναι ένα εργαλείο χρήσιμο για την απόδοση των ρόλων τους και θεωρούν αυτή

την εύθραυστη κατάσταση πλεονέκτημα. Οι θεατές διαισθάνονται πως οτιδήποτε μπορεί να πάει στραβά αν κάποιος από τους ανθρώπους που κυκλοφορούν στην πόλη παρέμβει οποιαδήποτε στιγμή στην παράσταση. Οι θεατές, στο πλαίσιο των εσωτερικών διεργασιών τους, φαντάζονται πώς θα χειρίζονταν οι ηθοποιοί ένα

παρόμοιο περιστατικό. Κι αν γίνουν μάρτυρες σε μια τέτοια παρέμβαση, νιώθουν ικανοποίηση που η φαντασία γίνεται πραγματικότητα. Σπάνια παρουσιάζετε τα έργα σας στο δημόσιο χώρο. Μπορείτε να

σχολιάσετε, σύμφωνα με τις παρατηρήσεις σας, πώς επηρεάζει τη σχέση

περφόρμερ-θεατή η μεταφορά των παραστάσεων στο δημόσιο χώρο; Το στοιχείο που με συναρπάζει περισσότερο είναι αυτή η διττή διάσταση του κοινού. Είναι ταυτόχρονα θεατής και θέαμα. Απαιτείται μινιμαλισμός όταν τοποθετείς ένα έργο στο δημόσιο χώρο∙

έχεις να κάνεις με ένα θέαμα πάνω σε ένα θέαμα πάνω σε ένα θέαμα. Η

παράστασή μας υπόκειται σε ορισμένους αφηγηματικούς περιορισμούς∙ αλλιώς θα κατέληγε σε υπερφόρτιση αισθήσεων και πληροφοριών. Κι ο δημόσιος χώρος πρέπει να έχει κι αυτός το περιθώριο να πρωταγωνιστή-

σει. Αποσπάσματα από συνέντευξη του Bruce Gladwin στην Philippa Burt (Αναπληρώτρια Λέκτορας Θεάτρου & Περφόρμανς στο Πανεπιστήμιο Goldsmiths του Λονδίνου).

19

Bruce Gladwin

ΠΑΡΑΛΛΗΛΗ ΔΡΑΣΗ

Ο Bruce Gladwin (γενν. 1966) είναι Αυστραλός

Δευτέρα 23 Μαΐου

καλλιτέχνης και δημιουργός περφόρμανς. Είναι

«Un-masterclass» θεάτρου

καλλιτεχνικός διευθυντής στο Back to Back

από τον Bruce Gladwin

Theatre από το 1999. Τα έργα που έχει δημιουρ-

(10:00-13:00 | Στέγη)

γήσει με το θίασο έχουν αναγνωριστεί για την καινοτομία και την υψηλή καλλιτεχνική τους

αξία, και περιοδεύουν τακτικά στα σημαντικό-

τερα καλλιτεχνικά φεστιβάλ και οργανισμούς.

Σκηνοθεσία: Bruce Gladwin Επινόηση: Bruce Gladwin, Simon Laherty, Sonia Teuben, Jim Russell & Genevieve Morris Ηθοποιοί: Simon Laherty, Sonia Teuben, Jim Russell & Genevieve Morris Ηχολήπτης: Marco Cher Gibard Παραγωγή: Ally Harvey Εκτέλεση Παραγωγής: Dans Maree Sheehan Διεύθυνση σκηνής / Καλλιτεχνική Υποστήριξη: Nikki Watson Εκτέλεση παραγωγής για την Αθήνα: Γιάννης Ράδος Μετάφραση: Βασίλης Κιμούλης Διερμηνεία: Γεωργία Τσιλίκη

ΔYΟ ΧΡΌΝΙΑ ΜΕΤΆ ΤΟ GANESH VERSUS THE THIRD REICH, ΜΙΑ ΑΛΛΗΓΟΡΊΑ ΓΙΑ ΤΟ ΟΛΟΚΑYΤΩΜΑ, Ο ΠΕΡΊΦΗΜΟΣ ΘΊΑΣΟΣ ΑΠΌ ΤΗΝ ΑYΣΤΡΑΛΊΑ ΠΟY ΑΠΑΡΤΊΖΕΤΑΙ ΑΠΌ ΗΘΟΠΟΙΟYΣ ΜΕ ΝΟΗΤΙΚΉ YΣΤΈΡΗΣΗ, ΕΠΙΣΤΡΈΦΕΙ ΣΤΗ ΣΤΈΓΗ. Υπό την αιγίδα

ΔΗΜΟΣ ΑΘΗΝΑΙΩΝ

Š Nurith Wagner-Strauss

21

© Ada Nieuwendijk

22

EXHIBIT B BRET T BAILEY 24-29 MAΪOY 2016 Ακαδημίας 23 19:00-22:20 Οι επισκέψεις ξεκινούν κάθε 20’. Συνίσταται η προκράτηση θέσης λόγω περιορισμένου αριθμού θέσεων. Γλώσσες εγκατάστασης: ελληνικά, αγγλικά Εισιτήρια: 10 € - Μειωμ. 5 € Η αφυπνιστική έκθεση/περφόρμανς, που έχει παρουσιαστεί σε ολόκληρο τον κόσμο και ο Peter Brook έχει χαρακτηρίσει «ασυνήθιστο επίτευγμα», μας φέρνει αντιμέτωπους με την ιστορία του ρατσισμού και τις σημερινές απάνθρωπες πολιτικές απέναντι στους μετανά-

στες και τους πρόσφυγες, σε διάφορα μέρη του πλανήτη.

ΣΚΗΝΟΘΕΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ Ένα «πειστήριο» (exhibit), σε μια ποινική δίωξη ή

Όταν άνθρωποι που φαίνονται διαφορετικοί

νται συχνά Πειστήριο Α, Πειστήριο Β, Πειστήριο Γ

πολιτισμούς ή εθνότητες ως «αγρίων», «υπανθρώπων», «εξωγήινων», ως κλόουν, διαβόλων ή εγκληματιών, μέσα σε κλουβιά, σε γλυπτά, σε

σε μια αστική δίκη, είναι ένα φυσικό ή αποδεικτικό από εμάς, απεικονίζονται ως τύποι, ως αριθμοί, στοιχείο που τίθεται ενώπιον της κρίσης του δικα- παρά ως μεμονωμένα άτομα , αυτό προκαλεί στηρίου. Το ίδιο το αντικείμενο ή το έγγραφο πα- ζημιά στην ανθρώπινη υπόστασή τους. Και στη ρουσιάζεται για έλεγχο εκ μέρους του δικαστηρίου. δική μας. Αυτά τα πειστήρια σε μια νομική υπόθεση βαφτίζο- Η απεικόνιση ανθρώπων από διάφορους κ.λπ., για να διακρίνονται μεταξύ τους.

Η αναπαράσταση του «Άλλου» μπορεί να

αποτελέσει ένα πολύ ισχυρό πολιτικό εργαλείο.

Απαιτεί την αμφιβολία μας. Άραγε, Αυτός παρουσιάζεται ως ένα σύνθετο,

εξατομικευμένο ον, όπως εσείς κι εγώ; Άραγε, Αυτή πλαισιώνεται με έναν τρόπο που

προσδίδει αξιοπρέπεια;

φωτογραφίες, καλλιεργεί την αίσθηση ότι εμείς, από αυτή την πλευρά του φράχτη, όποιοι κι αν είμαστε, είμαστε κατά κάποιον τρόπο ανώτεροι, πιο προηγμένοι, ενός υψηλότερου εξελικτικού

σταδίου, πιο ανθρώπινοι, απ’ ό,τι αυτοί.

23

Και αυτό είναι ένα πολύ βολικό τέχνασμα για

Οι σκοτεινοί θάλαμοι της συλλογικής μας φανα νομιμοποιήσουμε την εισβολή των δικών μας ντασίας στοιχειώνονται από διεστραμμένες ανα-

«ανώτερων» τρόπων πάνω σε αυτούς· για να παραστάσεις φυλετικής Ετερότητας: ο βίαιος, αντικαταστήσουμε τα «πρωτόγονα» πολιτιστικά σεξουαλικοποιημένος βάρβαρος· ο επιστημονικά και κοινωνικά τους συστήματα με τα δικά μας· αξιοπερίεργος· το υποτακτικό θύμα· η περιουσία για να προσαρτήσουμε τα εδάφη τους και να του Κυρίου του. Αυτά τα βουβά στερεότυπα τα αξιοποιήσουμε για «καλύτερη» χρήση· για ενεργοποιούν εξευτελιστικά, απάνθρωπα συνα τους υποβιβάσουμε σε δούλους· για να τους στήματα όπως το Απαρτχάιντ. φυλακίσουμε. Ακόμα για να τους εξοντώσουμε.

Έκανα το Exhibit B επειδή ήθελα να κατανο-

Τα κατώτερα είδη πρέπει, άλλωστε, να κάνουν

ήσω πώς ένα τέτοιο σύστημα γαλούχησε τόσο

Η ΑΝΑΠΑΡΆΣΤΑΣΗ ΤΟY «ΆΛΛΟY» ΜΠΟΡΕΊ ΝΑ ΑΠΟΤΕΛΈΣΕΙ ΈΝΑ ΠΟΛY ΙΣΧYΡΌ ΠΟΛΙΤΙΚΌ ΕΡΓΑΛΕΊΟ. ΑΠΑΙΤΕΊ ΤΗΝ ΑΜΦΙΒΟΛΊΑ ΜΑΣ. τόπο στα κυρίαρχα γένη. Ο ισχυρότερος θα

πολλούς ανθρώπους στην κοινωνία στην οποία

αντέξει.

μεγάλωσα· και επειδή στο ταραγμένο, πολω-

Ως παιδί, μεγαλώνοντας στη Νότια Αφρική του

μένο Τώρα εξακολουθούμε να αρνούμαστε να

απαρτχάιντ, με γοήτευαν τα γύψινα εκμαγεία του μουσείου που απεικόνιζαν ιθαγενείς

μάθουμε από την Ιστορία.

Οι προθέσεις μου ήταν να στρέψω το βλέμμα σε Βουσμάνους του αφρικανικού Νότου, με τα τόξα ένα σύστημα που αποσκ οπεί να μας παγιδέψει και τα βέλη τους, καθισμένοι οκλαδόν γύρω όλους σε σχέσεις άνισης ισχύος. Να ξύσω τα αραπό σελοφάν φωτιές πίσω από το γυαλί των χεία μιας βολικά ξεχασμένης περιόδου της ιστοπροθηκών, να μου επιστρέφουν το βλέμμα με ρίας –ξεχασμένης από εκείνους που διατηρούτα σκληρά τους μάτια που δεν ‘βλέπαν. Πουθεσαν κάποτε τις αποικίες, δηλαδή– και να δώσω νά σε εκείνο το μουσείο δεν αναφερόταν ότι οι μια συμβολική μορφή σε κάποιους από τους Βουσμάνοι είχαν κυνηγηθεί σχεδόν σε σημείο πολλούς τρόπους με τους οποίους οι Μεγάλες αφανισμού από τους Ολλανδούς αποίκους του Δυνάμεις της Δύσης απανθρωποιούν εκείνους 18ου αιώνα. που αποσκοπούν να λεηλατήσουν, να ελέγξουν Αυτά τα εκμαγεία σκούρων ανδρών και γυναικαι να αποκλείσουν. Έτσι ώστε να μπορέσουμε κών αποτελούσαν εκθέματα του Μουσείου Φυνα κοιτάξουμε. Και να καταλάβουμε. σικής Ιστορίας του Κέηπ Τάουν, μαζί με ορυκτά Brett Bailey και ζώα και φυτά. Τμήμα της χλωρίδας και της

πανίδας. Από την άλλη πλευρά, τα αντικείμενα

της Ευρωπαϊκής ιστορίας στη Νότια Αφρική

στεγάζονταν στο Πολιτιστικό Ιστορικό Μουσείο.

Μια λεπτή, ύπουλη επιμελητική επιλογή, που έσταζε την ψυχρή ιδεολογία της Φυλετικής

Υπεροχής.

24

25

© Ada Nieuwendijk

© Sofie Knijff

ΙΣΤΟΡΙΚΟ YΠΟΒΑΘΡΟ ΕΘΝΟΓΡΑΦΙΑ ΚΑΙ ΦYΛΗ Οι ανθρώπινοι ζωολογικοί κήποι υπήρξαν ένα

φυτείες ζάχαρης στις αποικίες που διατηρούσαν στη Βραζιλία, στις Ολλανδικές Αντίλλες και στο

σημαντικό φαινόμενο, από τα μέσα του 19ου

Σουρινάμ.

αιώνα έως και το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Δε-

Το εμπόριο ανθρώπων έλαβε τέλος το 1863,

κάδες εκατομμύρια Ευρωπαίοι και Αμερικανοί

αφού μέχρι τότε οι Ολλανδοί είχαν μεταφέρει συνέρρεαν σε αυτά τα θεάματα της αποικιακής περίπου 500.000 σκλάβους στην άλλη πλευρ ά κυριαρχίας, όπου άνθρωποι εκτός του Δυτιτου Ατλαντικού, σε 1.500 δρομολόγια. κού κόσμου εκτίθεντο σε κλειστές προθήκες.

πλαισιωμένοι και αντικειμενοποιημένοι, αυτοί

Η ΔΙΑΜΑΧΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΦΡΙΚΗ

οι «Άγριοι» τοποθετούνταν λίγο παραπάνω από Στη Διάσκεψη του Βερολίνου, το 1884-85, η τα ζώα σε ένα συνεχές που έθετε τη βιομηχανο-

ποιημένη Δύση στο υπέροχο απόγειό της. Αυτό ήταν το αποκορύφωμα της φυλετικής

Αφρική διαιρέθηκε συνοπτικά ανάμεσα στις

ευρωπαϊκές Μεγάλες Δυνάμεις. Επικυρώθηκαν διάφορες αποικίες, όπως η Γερμανική

ταξινόμησης. Οι ανθρωπολόγοι διαγκωνίζονταν Νοτιοδυτική Αφρική (σημερινή Ναμίμπια), το για να αναλύσουν αυτούς τους «Ιθαγενείς» και Γαλλικό Κονγκό (Δημοκρατία του Κονγκ ό) και για να μετρήσουν τα κρανία τους σε σύγκριση το Ελεύθερο Κράτος του Κονγκό του Βασιλιά με εκείνα των «Καυκασίων». Τα ευρήματά Λεοπόλδου Β΄ (Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό).

Η Εποχή της Αυτοκρατορίας ήταν σε πλήρη ά χαμηλότερου εξελικτικού σταδίου και χρησιμο- νθιση. «Μια θέση στον ήλιο» έφερνε μαζί της ποιήθηκαν για να νομιμοποιήσουν την αρπαγή εθνική υπερηφάνεια, παγκόσμιο κύρος, ζωτικό χώρο (Lebensraum) και πλούτο. Στηριζόμενη των εδαφών τους, την καταστροφή της κουλστην εξελικτική θεωρία του 19ου αιώνα, η λαντούρας τους και την υπαγωγή τους σε καθεστώς θάνουσα αυτοκρατορική αντίληψη διατεινόταν δουλείας. ότι η εξόντωση των «κατώτερων φυλών» ήταν απαραίτητη για τον καθαρισμό του κόσμου και ΤΟ ΟΛΛΑΝΔΙΚΟ ΔΟYΛΕΜΠΟΡΙΟ για το θρίαμβο του πολιτισμού. Το Υπερατλαντικό Δουλεμπόριο και το Μεγάλο Μπουμ της Ζάχαρης ήταν δύο πλευρές μιας Η ΓΕΡΜΑΝΙΚΗ ΝΟΤΙΟΔYΤΙΚΗ ΑΦΡΙΚΗ τριγωνικής συναλλαγής που είχε κεντρική θέση Στη Νοτιοδυτική Αφρική, οι Χερέρο και οι Νάμα στη θαλάσσια οικονομία από την οποία πλούτιήταν δύο από τους πιο κεντρικούς και πολυσε η Ολλανδία στη διάρκεια της αποικιοκρατίας. πληθείς λαούς. Μέσα σε 15 χρόνια, η γερ μανική Η ζάχαρη και άλλες πρώτες ύλες μεταφέρονταν αποικιακή διοίκηση τους αποίκισε ανηλε ώς στην Ευρώπη, τα βιομηχανικά προϊόντα στην και συστηματικά, ενώ ιδιοποιήθηκε τεράστια Αφρική και οι δούλοι στην Αμερική. τμήματα των εδαφών και των κοπαδιών τους. Το δουλεμπόριο καθιστούσε επικερδείς τις

τους «απέδειξαν» ότι οι «πρωτόγονοι» ήταν

26

Το 1904, οι Χερέρο εξεγέρθηκαν, αλλά ηττήθη- Κονγκό ως δήθεν φιλανθρωπική επιχείρηση, για καν στη Μάχη του Ουώτερμπεργκ. Ο Γερμανός να φέρει τον πολιτισμό στον αμαθή αφρικ ανικό στρατιωτικός κυβερνήτης εξέδωσε διάταγμα λαό και να δώσει τέλος στο τοπικό δουλεμπόριο.

εξόντωσης και δεκάδες χιλιάδες Χερέρο πέθα-

Πίσω από αυτό το ανθρωπιστικό πέπλο, εκτυ-

ναν από δίψα στην έρημο ή κυνηγήθηκαν και

λισσόταν το πραγματικό παιχνίδι της λεηλασίας των φυσικών πόρων (ξυλεία, μέταλλα, ελεφα-

πυροβολήθηκαν. Στα στρατόπεδα καταναγκαστικής εργασίας που στήθηκαν μετά τον πόλε-

ντόδοντο και, ιδιαίτερα, καουτσούκ). Το καθε-

μο, οι βιασμοί και οι ξυλοδαρμοί ήταν ρουτίνα

στώς, με τη στρατιωτική υποστήριξη της Force

και δεκάδες χιλιάδες ακόμα Χερέρο και Νάμα

Publique, θεμελιώθηκε πάνω στην καταναγκαστική εργασία. Οι χωρικοί ήταν υποχρεωμένοι

πέθαναν από ασθένειες, έκθεση στις καιρικές

να παραδίδουν στους κρατικούς αξιωματούχους

συνθήκες, πείνα και εξάντληση. Η επιχείρηση αφανισμού αυτών των λαών έχει αναγνωριστεί

και τους εκπροσώπους των εταιρειών εκχώρη-

σης καθορισμένες ποσότητες καουτσούκ και ελεφαντοστού. Βία και βαρβαρότητες επιστρα-

ως η πρώτη γενοκτονία του 20ού αιώνα.

τεύτηκαν για τη μεγιστοποίηση της απόδοσης.

Η ΜΕΓΑΛΗ ΒΡΕΤΑΝΙΑ ΣΤΗΝ ΑΦΡΙΚΗ Η Μεγάλη Βρετανία επιθυμούσε μια συλλογή

Τα εγκλήματα, οι βιασμοί, οι ακρωτηριασμοί,

οι μαστιγώσεις, η καταστροφή των χωριών και οι αρπαγές γυναικών και παιδιών ως ομήρων

αποικιών που να εκτεινόταν από το Ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας έως το Κάιρο και σχεδόν το

ΕΚΑΤΌ ΧΡΌΝΙΑ ΜΕΤΆ ΤΗΝ ΑYΤΟΚΡΑΤΟΡΙΚΉ ΕΠΟΧΉ, ΕΞΑΚΟΛΟYΘΟYΜΕ ΝΑ ΖΟYΜΕ ΣΕ ΈΝΑΝ ΚΌΣΜΟ ΚΑΤΑΚΕΡΜΑΤΙΣΜΈΝΟ ΑΠΌ ΤΙΣ ΈΝΝΟΙΕΣ ΤΗΣ ΦYΛΕΤΙΚΉΣ ΔΙΑΦΟΡΆΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΕΤΕΡΌΤΗΤΑΣ. έλαβαν ανεξέλεγκτες διαστάσεις. Μέσω ενός συνδυασμού νόσων, λιμού, δουλείας,

κατάφερε αυτό μέσω του διά σιδηράς πυγμής

ελέγχου της Αιγύπτου, του Σουδάν (Αγγλο-

Αιγυπτιακό Σουδάν), της Ουγκάντας, της Κένυας καταστολής εξεγέρσεων και μειωμένου ρυθμού γέννησης, οι ανθρώπινες απώλειες υπολογίζο(Βρετανική Ανατολική Αφρική), της Νότιας νται, σύμφωνα με διάφορες εκτιμήσεις, ανάμε-

Αφρικής, της Ζάμπια, της Ζιμπάμπουε (Ροδεσίας) και της Μποτσουάνα. Οι Βρετανοί είχαν

σα σε 5 και 13 εκατομμύρια. επίσης υπό τον έλεγχό τους τη Νιγηρία και την Βλέποντας τα τεράστια κέρδη που καρπωνόταν ο Λεοπόλδος, οι αξιωματούχοι στην άλλη όχθη Γκάνα (Χρυσή Ακτή). του ποταμού Κονγκό, στο Γαλλικό Κονγκό, υιοθέτησαν σύντομα τα ίδια συστήματα εκμετάλ-

ΤΑ ΚΡΑΤΗ ΤΟY ΚΟΝΓΚΟ Ο βασιλιάς του Βελγίου, Λεοπόλδος ο Β΄, εγκα-

θίδρυσε το αχανές Ελεύθερο Κράτος του

27

λευσης με εξίσου μοιραίες συνέπειες.

ΠΑΡΑΛΛΗΛΗ ΔΡΑΣΗ Σάββατο 28 & Κυριακή 29 Μαΐου Masterclass από τον Brett Bailey (11:00-14:00 | Στέγη)

Σύλληψη & Σκηνοθεσία: Brett Bailey Διεύθυνση Παραγωγής: Barbara Mathers Τεχνική Διεύθυνση: Colin Legras Διαχείριση Ομάδας & Διεύθυνση Σκηνής: Helena Erasmus Ενορχήστρωση χορωδιακών τραγουδιών: Marcellinus Swartbooi Παραγωγή: Quaternaire και Arts Projects Australia Εκτέλεση παραγωγής και Εύρεση Χώρου: Δημήτρης Χαλκιαδάκης Υπεύθυνη συντονισμού περφόρμερς: Γιαλένα Κλειδαρά Μετάφραση κειμένων στην εγκατάσταση: Βασίλης Δουβίτσας Casting: Athens Casting Ευχαριστούμε την Asante για την πολύτιμη βοήθεια και συνεργασία. Χορωδία από το Βέντχουκ της Ναμίμπια: Avril Nuuyoma, Chris Nekongo, Melvin Dupont, Michael Beukes Ερμηνευτές: Kenny Moses Adetu, Jessica Anosike, Marion Aurora, Robert Ouko Babu, Azcuy Lazaro Anardo Depestre, Nayla Gkougkni, Esther Fudia Kamara, Joseph Waithaka Karanja, Kassim Ligopora, Steven Mouagke, Yuri Nassar, Jenifer Ngwere, Irini Ontoul, Ioanna Okundinge, Nikos Thomas Ευχαριστούμε τους Αθανάσιο και Μαρίνα Μαρτίνου για την ευγενική παραχώρηση του χώρου. Η σειρά Exhibit αποτελεί ένα επεκτεινόμενο σώμα έργων. Ξεκίνησε με το Exhibit A, σε παραγωγή του Wiener Festwochen (Βιέννη) και του Theaterformen Festival (Μπράουνσβαϊγκ), που παρουσιάστηκε επίσης στο Ελσίνκι και στο Γκραχαμστάουν της Νότιας Αφρικής. Το Exhibit B έχει παρουσιαστεί στις Βρυξέλλες και το Βερολίνο, το 2012, και στην Αβινιόν, στο Παρίσι, στο Βρότσλαβ, στο Στρασβούργο και στη Γάνδη το 2013. Το 2014 εμφανίστηκε στη Μόσχα, στο Εδιμβούργο, στο Πουατιέ και στο Παρίσι· το 2015, στο Σαντιάγο, στο Γκάλγουεϊ και στην Γκουαντζιού.

28

Brett Bailey Ο Μπρετ Μπέιλυ είναι δραματουργός, σκηνογράφος, σκηνοθέτης, επιμελητής φεστιβάλ και καλλιτεχνικός διευθυντής του οργανισμού Third World Bunfight. Έχει εργαστεί στη Νοτιοαφρικανική Δημοκρατία,

στη Ζιμπάμπουε, στην Ουγκάντα, στην Αϊτή, στη Μεγάλη Βρετανία και στην ηπειρωτική Ευρώπη. Στα καταξιωμένα εικονοκλαστικά του

δράματα, τα οποία διερωτώνται για τη δυναμική του μετα-αποικιακού κόσμου, περιλαμβάνονται έργα όπως τα Big Dada, Ipi Zombi?, iMumbo Jumbo, Orfeus, medEia και macbEth. Έχει κάνει επίσης τις εγκαταστάσεις περφόρμανς Blood Diamonds: Terminal και Exhibit B. Σκηνοθέτησε

την τελετή έναρξης στην Παγκόσμια Σύνοδο για τις Τέχνες και τον Πολιτισμό, στο Γιοχάνεσμπουργκ της Νότιας Αφρικής (2009), ενώ από το 2006 έως το 2009 σκηνοθετούσε τις εναρκτήριες παραστάσεις στο Διεθνές Φεστιβάλ Τεχνών της Χαράρε, στη Ζιμπάμπουε. Από το 2008 έως το 2011, υπήρξε επιμελητής του Infecting the City στο Κέιπ Τάουν,

του μοναδικού δημόσιου καλλιτεχνικού φεστιβάλ της Νότιας Αφρικής. Τα έργα του έχουν παρουσιαστεί σε όλη την Ευρώπη, την Αυστραλία και

την Αφρική και έχουν αποσπάσει διάφορα βραβεία, μεταξύ άλλων και το Χρυσό Μετάλλιο Σκηνογραφίας στην Quadrennial της Πράγας (2007). Είναι μέλος της επιτροπής για την επιλογή θεατρικών έργων του Εθνικού Φεστιβάλ Τεχνών στο Γκραχαμστάουν της Νότιας Αφρικής και έγραψε

το μήνυμα για το Διεθνές Ινστιτούτο Θεάτρου –Ημέρα Θεάτρου– στην

UNESCO, το 2014.

29

Š Jesse Hunniford

30

Αίθουσα 5ου ορόφου Τε 25 – Πα 27 Μαΐου: 19:00 | 20:00 | 21:00 Σα 28 – Κυ 29 Μαΐου: 18:00 | 19:00 | 20:00 | 21:00 Η περφόρμανς είναι στα αγγλικά (χωρίς ελληνική μετάφραση) Συνίσταται η προκράτηση θέσης λόγω περιορισμένου αριθμού θέσεων. Εισιτήρια: 10 € - Μειωμ. 5 €

GARDENS SPEAK TA N I A E L K H O U RY

Υπάρχουν σπίτια στη Συρία που κρύβουν τάφους στους κήπους τους... Οι Ομιλούντες κήποι σας καλούν να αφουγκραστείτε τις αληθινές ιστορίες δέκα νεκρών Σύριων πολιτών, που σκοτώθηκαν τα πρώτα χρόνια της επανάστασης. ΣΚΗΝΟΘΕΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ Το 2011, είδα την εικόνα μιας μητέρας να

Τρία χρόνια αργότερα, οι οικιακοί και οι δημόσκάβει έναν τάφο για τον γιο της στον κήπο του σιοι κήποι εξακολουθούν να μετατρέπονται σε σπιτιού τους. Η εικόνα ήταν από τη Συρία και ανεπίσημους τόπους ταφής για τους χιλιάδες νεκρούς στη συριακή επικράτεια. Κρύβοντας κουβαλούσε μαζί της τις φρίκες από το κόστος τα σώματα των μαρτύρων κάτω από το χώμα της εξέγερσης, τη μεταμόρφωση των οικείων και ασφαλών χώρων σε χώρους νοσηρούς, σε (συχνά χωρίς ταφόπλακα), αυτοί οι κήποι επιτελούν μια συνεχιζόμενη συνεργασία μεταξύ των τητα της καταστολής του συριακού καθεστώτος ζωντανών και των νεκρών.

χώρους πένθους, καθώς και την πραγματικό-

πάνω στον επαναστατημένο πληθυσμό του.

31

Από τη μία, οι νεκροί προστατεύουν τους ζωντανούς, καθώς δεν τους εκθέτουν σε περαιτέρω κινδύνους στα χέρια του καθεστώτος, το οποίο έχει στοχοποιήσει τις κηδείες και το δοξασμό των μαρτύρων. Από την άλλη, πάλι, οι ζωντανοί προστατεύουν τους νεκρούς, συντηρώντας την ταυτότητα και την ιστορία τους μέσα στη γη, μην επιτρέποντας έτσι να γίνει ο θάνατός τους όργανο για το καθεστώς, στις προσπάθειές του να αλλοι-

ώσει την πραγματικότητα και να ξαναγράψει την ιστορική αφήγηση.

«ΟYΤΕ ΟΙ ΝΕΚΡΟΊ ΔΕΝ ΘΑ ‘ΝΑΙ ΑΣΦΑΛΕΊΣ ΑΠΌ ΤΟΝ ΕΧΘΡΌ, ΕΆΝ ΑYΤΌΣ ΝΙΚΉΣΕΙ.»

Walter Benjamin Ακόμα και σήμερα, οι σωροί αρκετών νεκρών παραμένουν αγνοούμενες από τις οικογένειές τους, οι οποίες –σε πολλές περιπτώσεις– έχουν υποχρεωθεί να υπογράψουν κατασκευασμένες δηλώσεις, που ισχυρίζονται ότι συμμορίες τρομοκρατών σκότωσαν τους αγαπημένους τους, αναγκάζοντας έτσι τους ζωντανούς να προδώσουν τους νεκρούς. Ο θάνατος δεν αρκεί για να ξεφύγει κανείς από την τυραννία του κα-

θεστώτος Άσαντ. Η καταπίεση κατατρύχει τους ανθρώπους ακόμα και μετά το θάνατό τους, κατασκευάζοντας μια αφήγηση πάνω τους, είτε με την κλοπή της σωρού τους είτε με την αποστέρηση του δικαιώματός τους

να δοξαστούν ως μάρτυρες. Ακριβώς σε αυτό το πλαίσιο, αποτελεί αναγκαία πράξη αντίστασης το να αφηγηθείς τις ιστορίες απλών ανθρώπων, να γράψεις τα ονόματά τους πάνω σε μνήματα και να τραγουδήσεις γι’ αυτούς. Το Gardens Speak είναι μια διαδραστική ηχητική εγκατάσταση, βασι-

σμένη στις προφορικές ιστορίες δέκα απλών ανθρώπων, που τάφηκαν σε

κήπους της συριακής επικράτειας. Η καθεμία αφήγηση έχει προσεκτικά

συγκροτηθεί, με τους φίλους και τους συγγενείς του εκάστοτε εκλιπόντος

να ξαναδιηγούνται την ιστορία του, όπως θα την εξιστορούσε ο ίδιος.

Την αφήγηση πλαισιώνουν ηχητικά και βίντεο αποσπάσματα από τις

τελευταίες τους στιγμές.

Tania El Khoury

32

Tania El Khoury Η Τάνια Ελ Χούρυ είναι καλλιτέχνης που εργάζεται στο Λονδίνο και τη Βηρυτό. Δημιουργεί

διαδραστικές εγκαταστάσεις και περφόρμανς

στις οποίες το κοινό έχει ενεργή συνεισφορά. Η δουλειά της έχει παρουσιαστεί και στις πέντε ηπείρους, σε χώρους που ποικίλλουν, από μουσεία έως τελεφερίκ. Συνδέεται με το Forest Fringe και είναι συν-ιδρύτρια του Dictaphone

Group, μιας συλλογικότητας της Βηρυτού η

οποία πραγματοποιεί πολεοδομικές έρευνες και site-specific περφόρμανς. Για τις σόλο περφόρμανς της, με τις οποίες έχει ταξιδέψει ανά τον κόσμο, έχει λάβει τις διακρίσεις Total Theatre

Innovation Award και Arches Brick Award.

Σύλληψη & Σκηνοθεσία: Tania El Khoury Διεύθυνση Παραγωγής: Jessica Harrington Βοηθός Έρευνας και Συγγραφή Κειμένου (στα αραβικά): Kinana Issa Καλλιγραφία & Σχεδιασμός Μνημάτων: Dia Batal Σκηνικά: Abir Saksouk Ηχογραφήσεις & Μοντάζ Ήχου: Khairy Eibesh Μια ανάθεση του Fierce Festival, του Next Wave Festival και του Live at LICA. Αναπτύχθηκε μέσω του Artsadmin Artists’ Bursary Scheme. Με την υποστήριξη του Arts Council of England και του British Council.

33

Š Jean Couturier

34

25-26 ΜΑΪΟΥ 2016 Μικρή Σκηνή 21:00 Εισιτήρια: 10 € - Μειωμ. 5 €

ARCHIVE ARKADI ZAIDES

Ένα αριστουργηματικό σόλο πάνω στη δύναμη της βίας.

Η σόλο χορευτική παράσταση Archive του Ισρα- ρους χώρους ανά τον κόσμο, προκαλεί τις πιο ηλινού χορογράφου Αρκάντι Ζαΐντες διερευνά φορτισμένες πολιτικά αντιδράσεις όταν παρουτο σωματικό αντίκτυπο των παραβάσεων που

διαπράττουν καθημερινά στη Δυτική Όχθη οι

Ισραηλινοί φονταμενταλιστές έποικοι κατά

των Παλαιστινίων. Η παράσταση, η πρεμιέρα

σιάζεται σε ισραηλινό κοινό. Η διαμάχη γύρω από αυτό το έργο άγγιξε πρόσφατα το απόγειό της, όταν το Υπουργείο Πολι-

τισμού και Αθλητισμού [του Ισραήλ] απαίτησε της οποίας δόθηκε στο Φεστιβάλ της Αβινιόν το από τον Ζαΐντες να αφαιρέσει το λογότυπό του

2014, ενεργοποιεί τις απαρασάλευτες συνήθειες της ισραηλινής βίας, συνυφαίνοντας δύο

ταυτόχρονα νήματα: προβολές βίντεο από ένα

από τη λίστα των χορηγών της παράστασης, με

την αιτιολογία ότι δεν θα έπρεπε να εμφανίζεται πλάι σε αυτό της B’Tselem, μιας οργάνωσης που

αρχείο που έχει συγκεντρώσει η B’Tselem, ένας θεωρεί ότι δυσφημίζει την ισραηλινή πολιτική

οργανισμός που καταγράφει τις παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων στις κατεχόμενες περιοχές (www.btselem.org), και τη ζωντανή περφόρμανς του Ζαΐντες, στην οποία ενσωμα-

στη Δυτική Όχθη.

(…) Τα βίντεο της B’Tselem που προεπέλεξε o

τώνει τις σωματικές και φωνητικές χειρονομίες Ζαΐντες για την παράσταση τραβήχτηκαν από Παλαιστίνιους και δείχνουν Ισραηλινούς να των βίντεο προκειμένου να ανα-παραστήσει ασκούν βία εναντίον Παλαιστινίων, καθώς και την επιθετική στάση των Ισραηλινών. κατά της γης και της περιουσίας τους. Αν και το Archive έχει παρουσιαστεί σε διάφο 35

Το Archive είναι μια παράσταση που επιχει-

Συγκεντρώθηκαν στο πλαίσιο του πρότζεκτ

Armed with Cameras (Οπλισμένοι με κάμερες), ρεί να πάει πέρα από μια απλή καλλιτεχνική αναπαράσταση: ο Ζαΐντες μεταμορφώνει το κατά το οποίο διανεμήθηκαν οικιακές βιντε-

αρχείο των βίντεο από ένα μονόπλευρο ντοκυοποίους δεν ήταν επαγγελματίας φωτογράφος– μανταίρ σε ένα ζωντανό διάλογο με πολλαπλές προοπτικές, που έχει τη δυναμική της επίκληπου προσφέρθηκαν εθελοντικά να καταγράσης αλληλεγγύης σχετικά με τις επιπτώσεις της ψουν την καθημερινή τους ρουτίνα υπό την συνεχιζόμενης σύγκρουσης. ισραηλινή κατοχή. Αυτό το αρχειακό πρότζεκτ

οκάμερες σε Παλαιστίνιους –κανείς από τους

εκθέτει στο ευρύ κοινό τις καθημερινές παραβι-

άσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

(…)

Αυτό, όπως καταδεικνύει ο Ζαΐντες, μας δείχνει

πώς ένα αρχείο εξελίσσεται και μετασχηματί-

(…) Ο Ζαΐντες πειραματίζεται με τις κινήσεις που

ζεται: έχει προεκτάσεις πέρα από τις συγκεκρι-

μιμείται: εκτελεί τις πόζες αλλάζοντας τη θέση μένες τοποθεσίες και καταστάσεις που τεκμηριώνει. Τα αρχεία δεν είναι απλές καταγραφές· του και, κατά συνέπεια, και την προοπτική από μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να αποδομήτην οποία αυτές παρακολουθούνται· εκτελεί επίσης τις χειρονομίες σε διαφορετικά χρονικά σουν ενεργά τους ρόλους του θύματος και του θύτη, καθώς και για να επηρεάσουν τα σώματα στάδια και τις διαμορφώνει σε μια ποικιλία από όλων των εμπλεκομένων – πρόθυμων και μη. συνθετικές αλληλουχίες. Οι θεατές εμπλέκονται Από τη στιγμή που ο Ζαΐντες αφομοιώνει το χειπεραιτέρω σε αυτή την αρχειακή αναβίωση· η παράσταση απαιτεί από αυτούς να κατευθύ- ρονομιακό λεξιλόγιο της βίας και μεταμορφώνει το σώμα του σε ένα αρχείο, δεν μπορεί επίσης να νουν τη χορογραφία της κατοχής αντί να την κρατήσουν σε απόσταση. παραμείνει πλέον μόνος σε αυτή την προοπτική

του. Όπως το αρχείο, έτσι και ο ίδιος ενσωματώνει πολλαπλές προοπτικές που αποκαλύπτουν την κοινωνική πολυπλοκότητα των γεγονότων

(…) Με την ενσωμάτωση και τη χειραγώγηση

που αναπαριστά.

των θέσεων του σώματος των αυτουργών που

απεικονίζονται στα πλάνα, η μίμηση αποκτά Αποσπάσματα από κείμενο της ερευνήτριας Ruthie Abeliovich πολιτική διάσταση. Παρότι σε αυτή την παρά- με τίτλο «Χορογραφώντας τη βία» στο TDR: The Drama Review σταση αποφεύγονται ερωτήματα σχετικά με την 60:1 (T229, Άνοιξη 2016, σελ. 165-170) © 2016 New York University and the Massachusetts Institute of Technology

αυθεντικότητα, την αξιοπιστία ή την εγκυρότη-

τα του αρχείου των βίντεο της B’Tselem, ο Ζαΐντες υιοθετεί μια ξεκάθαρη στάση αναφορικά με την παραβίαση των ανθρωπίνων δικαι-

ωμάτων που προβάλλει επί σκηνής, τοποθετώ-

ντας τον εαυτό του στη θέση του επιτιθέμενου και εγείροντας έτσι τα ζητήματα της λογοδοσίας

και της ευθύνης.

36

Arkadi Zaides Ο Αρκάντι Ζαΐντες γεννήθηκε το 1979 στη Λευκορωσία και μετανάστευσε οικογε-

νειακώς στο Ισραήλ το 1990. Αυτή την εποχή εργάζεται ως χορογράφος στο

Ισραήλ και την Ευρώπη. Ο Ζαΐντες έχει αποφοιτήσει από το Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Χορογραφίας του Άμστερνταμ, στο Theater School της Ολλανδίας. Συμμετείχε

ως χορευτής σε κάποιες ισραηλινές ομάδες, όπως στην Batsheva Dance Company και στη Yasmeen Godder Dance Group. Το 2004 άρχισε την ανεξάρτητη σταδιο-

δρομία του. Έργα του έχουν παρουσιαστεί σε πάρα πολλά φεστιβάλ και αίθουσες

ανά τον κόσμο. Στη δουλειά του, ο Ζαΐντες θίγει κοινωνικά και πολιτικά ζητήματα, εστιάζοντας μέχρι πρότινος στη διαμάχη Ισραηλινών και Παλαιστινίων και,

πλέον, σε ευρωπαϊκά προβλήματα. Η καλλιτεχνική πρακτική του αποσκοπεί να

πυροδοτήσει έναν κριτικό δημόσιο διάλογο και επικεντρώνεται στο σώμα ως ένα

μέσο, διά του οποίου τα κοινωνικά και πολιτικά ζητήματα βιώνονται πιο έντονα. www.arkadizaides.com

Υλικό για το Archive: εθελοντές για το Πρότζεκτ Κάμερα της B’Tselem – Ισραηλινού Κέντρου για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα στις Κατεχόμενες Περιοχές: Iman Sufan, Mu’az Sufan, Bilal Tamimi, Udai ‘Aqel, Awani D’ana, Bassam J’abri, Abu ‘Ayesha, Qassem Saleh, Mustafa Elkam, Raed Abu Ermeileh, Abd al-Karim J’abri, Issa ‘Amro, Ahmad Jundiyeh, Nasser Harizat, Abu Sa’ifan, Oren Yakobovich, Nayel Najar

Παραγωγή: Arkadi Zaides Συμπαραγωγή: Festival d’Avignon, CDC Toulouse, Théâtre National De Chaillot, CNDC Angers Καλλιτεχνικές φιλοξενίες: CDC Toulouse, CNDC Angers, STUK Leuven, Théâtre National De Chaillot, WP Zimmer Για το πρότζεκτ αυτό ο Arkadi Zaides έχει βραβευθεί από το Emile Zola Chair for Human Rights.

Σύλληψη & Χορογραφία: Arkadi Zaides Σύμβουλος βίντεο: Effi & Amir (Effi Weiss και Amir Borenstein) Ήχος & δραματουργία φωνής: Tom Tlalim Καλλιτεχνική σύμβουλος: Κατερίνα Μπακατσάκη Βοηθός χορογράφου: Ofir Yudilevitch Φωτισμοί: Thalie Lurault Τηλεχειρισμός βίντεο: Pierre-Olivier Boulant Παραγωγή: Yael Bechor Ευχαριστίες: Myriam Van Imschoot Τεχνικός διευθυντής: Etienne Exbrayat Ήχος: Cyril Communal Διεθνής Διανομή: Key Performance

37

ΠΑΡΑΛΛΗΛΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ

Πέμπτη 26 Μαΐου | 19:00-20:00 Διάλεξη από τη Maayan Amir και τη Ruti Sela (Exterritory project) με τίτλο

“Preparations for Extraterritorial Scenarios” Το πρότζεκτ Exterritory υλοποιείται από τη Ruti Sela και τη Maayan Amir μέσω έργων τέχνης, έρευνας και ποικίλων παρεμβάσεων, συνεργασιών και δημόσιων εκδηλώσεων. H συζήτηση θα διαπραγματευτεί και θα παρουσιάσει έργα τέχνης,

που δημιουργήθηκαν στο πλαίσιο του πρότζεκτ, διερχόμενη μέσω των ζητημάτων

της ανυποταξίας, της λογοκρισίας εικόνων, του ακτιβισμού και της διαφάνειας. Επιπλέον, θα παρουσιαστεί το πρόσφατο βιβλίο τους Extraterritorialities in

Occupied Worlds. Το 2011, η Ruti Sela και η Maayan Amir έλαβαν το βραβείο Νέων Καλλιτεχνών της UNESCO για τη δουλειά τους στο Exterritory, που έχει παρουσιαστεί σε διάφορες εκθέσεις, όπως στις Μπιενάλε του Σύδνεϋ, της Κωνσταντινούπολης

και του Βερολίνου, στη Manifesta 8, καθώς και σε χώρους όπως η Tate Modern (Λονδίνο), το Centre Pompidou και το Jeu de Paume (Παρίσι), το Art in General

(Νέα Υόρκη), το Museum Ludwig (Κολονία) κ.α.

Πέμπτη 26 Μαΐου Μετά την παράσταση, συζήτηση του χορογράφου Arkadi Zaides με τη Maayan Amir (εικαστικό / επιμελήτρια) και τον Δημήτρη Καραντζά (σκηνοθέτη). Συντονίζει η Κάτια Αρφαρά, Καλλιτεχνική Διευθύντρια του Fast Forward

Festival.

38

39

© Jean Couturier

© Gadi Dagon

27-28 ΜΑΪΟΥ 2016 27 Μαΐου: Στέγη Ιδρύματος Ωνάση | Μικρή Σκηνή | 13:00-20:30 28 Μαΐου: Μπάγκειον (πλ. Ομονοίας 18, Αθήνα) | 13:00-18:15 Το συμπόσιο θα πραγματοποιηθεί στα αγγλικά. Είσοδος ελεύθερη

ΣYΜΠΌΣΙΟ

Η ΤΈΧΝΗ ΣΤΑ ΣYΝΟΡΑ: ΧΩΡΙΚΈΣ ΠΟΛΙΤΙΚΈΣ ΚΑΙ ΜΕΤΑ-ΑΠΟΙΚΙΑΚΈΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΈΣ ΣΤΗ ΜΈΣΗ ΑΝΑΤΟΛΉ Ένα διήμερο συμπόσιο με συζητήσεις καλλιτεχνών, προβολές, κεντρικές ομιλίες και πάνελ που εστιάζει στις καλλιτεχνικές και θεωρητικές πρακτικές που αντανακλούν τις συνεχιζόμενες συγκρούσεις στη Μέση Ανατολή.

40

Στη διάρκεια των τελευταίων ετών, μετά τη στρατιωτικοποίηση και τη ριζοσπα-

στικοποίηση της σύγκρουσης στη Συρία, η έννοια του συνόρου σε ένα διευρυμένο

ορισμό, τόσο ως εξωτερικό όσο και ως εσωτερικό, φυσικό και νοητό, έχει καταστεί κορυφαίος προβληματισμός στο κοινωνικό, πολιτικό και καλλιτεχνικό πεδίο. Οι

συνεχιζόμενες βίαιες αλλαγές στο γεωπολιτικό χάρτη της Μέσης Ανατολής και η

επακόλουθη προσφυγική κρίση ξεσκεπάζουν τις βαθιές πολιτικές επιπτώσεις των εδαφικών παρεμβάσεων, ενώ συγχρόνως αποκαλύπτουν την ξενοφοβική στάση της Ευρώπης, η οποία στη μεγάλη της πλειονότητα υπερασπίζεται την επιστροφή από την πολιτική των «ανοιχτών συνόρων» στο μοντέλο του έθνους-κράτους. Αντί για κατώφλι ή ζώνη διέλευσης που αναμένεται να προσπελαστεί, το σύνορο είναι σήμερα, περισσότερο από ποτέ άλλοτε, ένα όριο, ένα περιθώριο, ένα σημείο

ελέγχου, ένας τοίχος, ένας φράχτης, ένα εμπόδιο που διαχωρίζει τους «εντός» απ ό τους «εκτός» διχοτομώντας πόλεις και χωριά, αλλοιώνοντας τοπία, ακινητοποιώντας πρόσφυγες σε ουδέτερες ζώνες (no man’s land), ενώ συγχρόνως δημιουργεί «ειδικές οικονομικές ζώνες» στην περιοχή του Περσικού Κόλπου. Αυτό το διήμερο συμπόσιο –με συζητήσεις καλλιτεχνών, προβολές, κεντρικές ομιλίες και πάνελ– εστιάζει στις καλλιτεχνικές, ακτιβιστικές, επιμελητικές και

ακαδημαϊκές πρακτικές που αντανακλούν τις συνεχιζόμενες συγκρούσεις στη Μέση Ανατολή και διερευνούν εναλλακτικά μοντέλα κοινωνικής και πολιτικής

γεωγραφίας. Μπορούν οι πολιτιστικές χωρικές πρακτικές να υπονομεύσουν τις εθνικές πολιτικές και τις καταπιεστικές στρατηγικές εθνικής κυριαρχίας; Μπορεί η ριζοσπαστική τέχνη να προκαλέσει μια μετατόπιση στις κυρίαρχες εδαφικές συμπεριφορές; Μπορεί η τέχνη να φανταστεί μια μετα-εθνική κατάσταση που να υπερβαίνει την εδαφική σκέψη; Μπορεί ο πολιτιστικός ακτιβισμός να αμφισβητήσει τα ζητήματα εργασίας και εσωτερικής μετανάστευσης που κληρονομήθη-

καν από την αποικιακή και μετα-αποικιακή εποχή; Έχει η τέχνη τη δύναμη να προτείνει εναλλακτικές αφηγήσεις και νέες δυνατότητες για κριτική ανάλυση;

Επιστημονική επιμέλεια: Κάτια Αρφαρά και Massimiliano Mollona

Σε συνδιοργάνωση με την Μπιενάλε της Αθήνας

Με τους: Nadje Al-Ali, Brett Bailey, Eric Baudelaire, Tania El Khoury, Amin Husain, Lamia Joreige,Lara Khaldi, Yazan Khalili, Sophie Nield, Sandra Noeth, Marwan Rechmaoui, Andrew Ross, Nato Thompson, Christine Tohmé, Jalal Toufic

Με τη γενναιόδωρη υποστήριξη του Ιδρύματος Ωνάση.

Συντονισμός: Βανέσσα Μελισσουργάκη, Μαριλένα Μπατάλη, Μαρίνα Τρουπή

41

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΑΡΑΣΚΕYΉ 27 ΜΑΐΟΥ Στέγη Ιδρύματος Ωνάση | Μικρή Σκηνή 13:00-13:15

16:45-17:45

Χαιρετισμός και εισαγωγή από την Κάτια

Συζήτηση: ‘Performing the border’

Αρφαρά και τον Massimiliano Mollona

Η Tania El Khoury σε μια συζήτηση με τη

13:15-14:15 Ομιλία του Jalal Toufic ‘Wall-to-Wall Relative Closures, then, Mysteriously, a Radical Closure’ Ακολουθεί συζήτηση με το κοινό 14:15-14:30 Διάλειμμα 14:30-16:30

Sophie Nield 17:45-18:00 Διάλειμμα 18:00-20:30 Προβολή της ταινίας Infiltrators (70’, 2012) του Khaled Jarrar Ακολουθεί συζήτηση του καλλιτέχνη με τον Nato Thompson (Creative Time)

1ο Πάνελ:

Το σημείο ελέγχου είναι κλειστό: «Παράκαμψη,

«Τα σύνορα εντός: τέχνη και (γεω)πολιτική»

παράκαμψη!» ουρλιάζει ένας ταξιτζής, ανακοι-

Με τους: Lara Khaldi, Yazan Khalili, Sandra

νώνοντας έτσι την έναρξη μιας ακόμα αβέβαιης

Noeth, Marwan Rechmaoui, Christine Tohmé

αναζήτησης για μια δίοδο γύρω από τα φράγμα-

Συντονισμός: Sandra Noeth

τα που παρεμποδίζουν την κίνηση των Παλαι-

Το πάνελ διαπραγματεύεται το ζήτημα των «εσωτερικών συνόρων» και το πώς αυτοί οι (φυσικοί ή συμβολικοί, ιδεατοί ή ενσωματωμένοι) διαχωρισμοί εκτελούνται εντός του (γεω)πολιτικού πλαισίου της Μέσης Ανατολής και με τα εργαλεία της τέχνης και του πολιτισμού. Διακεκριμένοι παράγοντες από τη σκηνή αυτή θα διερευνήσουν καλλιτεχνικές και επιμελητικές στρατηγικές αμφισβήτησης των υπαρχόντων συνόρων, καθώς και συνοριακές και διασυνοριακές διεργασίες, διερωτώμενοι για την επίδρασή τους στην οικοδόμηση της ιστορίας, της ταυτότητας, της εθνικότητας, αλλά και στην καθημερινή ζωή των κατοίκων.

στινίων στη Δυτική Όχθη. Το Infiltrators είναι μια ταινία-γροθιά στο στομάχι, γυρισμένη σαν road movie, η οποία καταγράφει τα καθημερινά πάθη των Παλαιστινίων, ανεξαρτήτως κοινωνικής θέσης, στην προσπάθειά τους να βρουν διόδους μέσα, κάτω, γύρω και πάνω από ένα απίστευτο σύμπλεγμα φραγμάτων. Ακολουθώντας αυτό το παιχνίδι υψηλού ρίσκου της γάτας με το ποντίκι, με μια φορητή βιντεοκάμερα, ο Χαλέντ Τζαράρ γνώρισε τεράστια επιτυχία με το πρώτο του αυτό ντοκυμανταίρ, στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Ντουμπάι το 2012, αποσπώντας το Βραβείο Ντοκυμανταίρ Muhr Arab, το Ειδικό Βραβείο της Κριτικής Επιτροπής και το Διεθνές Βραβείο Κριτικών.

16:30-16:45 Διάλειμμα 42

ΣΆΒΒΑΤΟ 28 ΜΑΐΟY Μπάγκειον | Ομόνοια 13:00-14:00

κή ιστορία της συναντά τη συλλογική Ιστορία

Ομιλία της Nadje Al-Ali

της Μέσης Ανατολής. Προβάλλοντας εναλ-

«Πολιτικές του σώματος και έμφυλη αντίστα-

λάξ έγγραφα, ταινίες Super-8, φωτογραφίες,

ση στην περιοχή των Μεσογειακών κρατών:

συνεντεύξεις, τοπία και αφηγήσεις, η Ζορέζ

Έμφαση στην Αίγυπτο και στη σύγκρουση

πυροδοτεί ένα στοχασμό πάνω στην ιστορία και

Τούρκων και Κούρδων»

τις συγκρούσεις στην περιοχή, καθώς και ένα

Ακολουθεί συζήτηση με το κοινό

στοχασμό στο χρόνο, στην εξαφάνιση και στην απώλεια. Από τη Μέση Ανατολή της δεκαετίας

14:00-16:00

του 1930, όταν όλα τα σύνορα ήταν ανοιχτά,

2ο Πάνελ: «Πολιτική οικονομία και καλλιτε-

έως την κατοχή της Παλαιστίνης, τον εμφύλιο

χνική εργασία στη Μέση Ανατολή»

πόλεμο στο Λίβανο, η Ζορέζ ανακρίνει τόσο τη

Με τους: Eric Baudelaire, Amin Husain,

μητέρα της όσο και τη γιαγιά της, εγείροντας

Andrew Ross

ερωτήματα σχετικά με τις δικές της πολιτικές

Συντονισμός: Massimiliano Mollona

επιλογές και αποκαλύπτοντας την περίπλοκη

Το πάνελ διαπραγματεύεται το ζήτημα της καλλιτεχνικής εργασίας, τόσο στο εξειδικευμένο πλαίσιο της πρωτοβουλίας Gulf Labour όσο και

σχέση ανάμεσα σε τρεις γυναίκες διαφορετικών γενεών. Το Nights and Days χρησιμοποιεί σημειώσεις

σε σχέση με σύγχρονες καλλιτεχνικές πρακτι-

που γράφτηκαν και κινηματογραφήθηκαν στο

κές. Ποιες είναι οι οικονομίες που εμπλέκονται

Λίβανο, το καλοκαίρι του 2006, ως προσωπι-

στην εργασία των καλλιτεχνών; Πώς μπορεί

κή μαρτυρία της Ζορέζ από την εμπειρία του

να αποτιμηθεί η άυλη εργασία; Πώς μπορούν οι

πολέμου. Το πρώτο μέρος, το οποίο μοιάζει αλλά

καλλιτέχνες να θίξουν ζητήματα εκμετάλλευ-

δεν είναι ένα ημερολόγιο πολέμου, ταλαντεύε-

σης εργασίας, αν όχι άμεσα, τουλάχιστον μέσω

ται μεταξύ ημερήσιων και νυχτερινών πλάνων,

του έργου τους;

εκφράζοντας την ιδέα του χρόνου που περνάει,

16:00-16:15 Διάλειμμα

της αναμονής, των διερωτήσεων και των φόβων

16:15-17:15

Το δεύτερο μέρος είναι ένα ταξίδι στο Νότιο

Ο Brett Bailey σε μια συζήτηση

Λίβανο, ο οποίος ερημώθηκε στη διάρκεια της

με την Κάτια Αρφαρά και τον

ισραηλινής επίθεσης εκείνο το καλοκαίρι. Οι ει-

Massimiliano Mollona για το Exhibit B

κόνες εναλλάσσονται, μεταξύ ειρηνικών τοπίων

που βιώνονται σε έναν τόσο ασυνήθιστο χρόνο.

και άλλων ερειπωμένων και κατεστραμμένων,

17:15-18:15

με συνοδεία μονάχα μουσικής, καθώς δεν υπάρ-

Προβολές βίντεο: A Journey (41’, 2006) και Nights and Days (17’, 2007) της Lamia Joreige Το A Journey παρακολουθεί τη ζωή της γιαγιάς

χουν λόγια που θα μπορούσαν να εκφράσουν αυτή τη λαίλαπα.

της Λάμια Ζορέζ, Tati Rose, καθώς η προσωπι43

Η Nadje Al-Ali είναι Καθηγήτρια Σπουδών Φύλου στο Κέντρο Σπουδών Φύλου της Σχολής Ανατολικών και Αφρικανικών Σπουδών

του Πανεπιστημίου του Λονδίνου. Έχει πολλές δημοσιεύσεις σχετικά με τις γυναίκες και τα έμφυλα ζητήματα στη Μέση Ανατολή, καθώς

και για τη διεθνική μετανάστευση και την κινητικότητα της διασποράς. Πέρα από τη δουλειά της πάνω στο Ιράκ και την Αίγυπτο, αυτή

την περίοδο εργάζεται σε ένα ερευνητικό πρότζεκτ σχετικά με τη

σύγκρουση Τούρκων και Κούρδων.

Brett Bailey (βλ. σελ. 29) Ο Eric Baudelaire είναι εικαστικός καλλιτέχνης και κινηματογραφικός σκηνοθέτης. Πρόσφατες ταινίες του: Letters to Max (2014), The Ugly One (2013) και The Anabasis of May and Fusako Shigenobu, Masao Adachi and 27 Years Without Images (2011). Το έργο του,

βασισμένο πάντα σε έρευνα, ξεδιπλώνεται επίσης σε εγκαταστάσεις με ενσωματωμένες φωτογραφίες, εκτυπώσεις, περφόρμανς, εκδόσεις

και προβολές.

Tania El Khoury (βλ. σελ. 33) Ο Amin Husain είναι Αμερικανο-Παλαιστίνιος κινηματογραφικός σκηνοθέτης, εικαστικός καλλιτέχνης, δικηγόρος και ακτιβιστής, που εργάζεται μεταξύ της Νέας Υόρκης και της Ραμάλα. Είναι συνιδρυτής και μέλος της MTL Collective, που συνδυάζει στο έργο του την έρευνα, την αισθητική και τον ακτιβισμό, καθώς επί-

σης του περιοδικού Tidal: Occupy Theory, της Global Ultra Luxury

Faction (G.U.L.F.) και του Direct Action Front for Palestine.

Από κοινού με τη Nitasha Dhillon στην MTL Collective, εργάζονται στη σκηνοθεσία και την παραγωγή μιας μεγάλου μήκους ταινίας για την Παλαιστίνη, με τίτλο The Coming Intifada.

44

Η Lamia Joreige είναι εικαστική καλλιτέχνης και κινηματογραφική σκηνοθέτρια, η οποία ζει και εργάζεται στη Βηρυτό.

Χρησιμοποιεί αρχειακά έγγραφα και μυθοπλαστικά στοιχεία για

να στοχαστεί πάνω στη σχέση μεταξύ των ατομικών ιστοριών και

της συλλογικής Ιστορίας. Η Ζορέζ είναι συνιδρύτρια και μέλος του διοικητικού συμβουλίου του Κέντρου Τεχνών της Βηρυτού, ενός μη-κερδοσκοπικού χώρου που είναι αφιερωμένος στη σύγχρονη

τέχνη του Λιβάνου, του οποίου ήταν συνδιευθύντρια από τον

Ιανουάριο του 2009 έως το Μάρτιο του 2014.

Η Lara Khaldi είναι ανεξάρτητη επιμελήτρια, με έδρα της την Ιερουσαλήμ. Ολοκλήρωσε πρόσφατα το Επιμελητικό Πρόγραμμα

de Appel στο Άμστερνταμ. Αυτή την περίοδο διδάσκει στη Διεθνή

Ακαδημία Παλαιστινιακής Τέχνης στη Ραμάλα, μεταξύ άλλων

πρότζεκτ. Η Χαλντί συνεργάζεται συχνά με τον Yazan Khalili σε περφόρμανς-διαλέξεις και εκθέσεις, όπως το Love Letter to Mars, στο OCA του Όσλο (2014).

Ο Yazan Khalili ζει και εργάζεται εντός και εκτός Παλαιστίνης.

Είναι αρχιτέκτονας, καλλιτέχνης και πολιτιστικός παραγωγός. Έργα τέχνης και κείμενά του έχουν παρουσιαστεί και δημοσιευτεί

σε διάφορες εκθέσεις και εκδόσεις.

Η Sophie Nield διδάσκει στο Royal Holloway του Πανεπιστημίου

του Λονδίνου. Εργάζεται πάνω στα ερωτήματα του χώρου, της

θεατρικότητας και της αναπαράστασης στην πολιτική ζωή και στο

δίκαιο, καθώς και πάνω στην αναπαράσταση των «συνόρων» δια-

φόρων ειδών. Στο πρόσφατο έργο της έχει εστιάσει στη μορφή του

πρόσφυγα, στη θεατρικότητα της διαδήλωσης και στην πολιτική βιωσιμότητας της εξέγερσης.

Η Sandra Noeth είναι επιμελήτρια, ερευνήτρια, παιδαγωγός και

συγγραφέας, με έδρα της το Βερολίνο. Από το 2015, είναι συνεργάτρια της ερευνητικής ομάδας Loose Couplings στο Πανεπιστήμιο του Αμβούργου. Την περίοδο 2009-14 ήταν Επικεφαλής Δραμα-

τουργίας και Έρευνας στο Tanzquartier της Βιέννης. Το έργο της επικεντρώνεται στην ηθική και την πολιτική του σώματος.

45

Ο Marwan Rechmaoui ζει και εργάζεται στη Βηρυτό. Αντλώντας έμπνευση από τη γεωγραφία και την πολυπολιτισμική ιστορία της Βηρυτού, το έργο του συχνά απηχεί τα θέματα της αστικοποίησης και της σύγχρονης κοινωνικής και συμπεριφορικής δημογραφίας. Οι πολυμεσικές εγκαταστάσεις του μεταμορ-

φώνουν την πόλη, με τις εξοικειώσεις και τις τοπικές γραφικότητές της, σε ένα διεπιστημονικό χώρο για διάλογο ανάμεσα στην αρχιτεκτονική, την πολεοδομία, την πολιτική οικονομία, την

κοινωνιολογία και την ιστορία.

Ο Andrew Ross είναι κοινωνικός ακτιβιστής και Καθηγητής

Κοινωνικής και Πολιτιστικής Ανάλυσης στο Πανεπιστήμιο της

Νέας Υόρκης. Είναι συγγραφέας πολλών βιβλίων, στα οποία περιλαμβάνονται τα Creditocracy and the Case for Debt Refusal (Πιστωτικοκρατία και η περίπτωση άρνησης χρέους), Bird On

Fire (Πουλί στη φωτιά), Nice Work if You Can Get It (Ωραίο έργο

αν μπορείς να το αποκτήσεις) και Fast Boat to China (Ταχύπλοο για την Κίνα), καθώς και επιμελητής του The Gulf: High Culture/

Hard Labor (Ο Κόλπος: Υψηλή Κουλτούρα/Σκληρή Εργασία). Ο Nato Thompson είναι ένας Αμερικανός επιμελητής στο δημόσιο καλλιτεχνικό οργανισμό Creative Time, που εδρεύει στη Νέα Υόρκη. Από το 2007, ο Τόμπσον έχει διοργανώσει μεγάλα πρότζεκτ της Creative Time, όπως τα The Creative Time Summit (2009-15), A Subtlety της Kara Walker (2014), Funk, God, Jazz, and Medicine: Black Radical Brooklyn (2014), Living as Form

(2011). Το 2015 εκδόθηκε το βιβλίο του, Seeing Power: Art and

Activism in the 21st Century (Βλέποντας την εξουσία: Τέχνη και

ακτιβισμός στον 21ο αιώνα).

Η Christine Tohmé είναι ιδρυτική διευθύντρια του Ashkal

Alwan, ενός μη-κυβερνητικού οργανισμού στη Βηρυτό που υποστηρίζει τη σύγχρονη τέχνη μέσω πολυάριθμων πρωτοβουλιών,

όπως είναι το Home Works Forum, το Video Works και το Home Workspace Program. Η Τομέ έχει τιμηθεί με τα βραβεία Prince

Claus και CCS Bard Audrey Irmas. Το 2017 θα επιμεληθεί τη 13η Μπιενάλε της Σάρτζα (Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα).

46

Ο Jalal Toufic είναι στοχαστής και θνητός στο θάνατο. Γεννήθηκε το 1962 στη Βηρυτό ή στη Βαγδάτη και πέθανε πριν από

το θάνατό του, το 1989, στο Έβανστον του Ιλλινόις. Τα βιβλία του διατίθενται στην ιστοσελίδα του www.jalaltoufic.com. Είναι

διευθυντής της Σχολής Εικαστικών Τεχνών στη Λιβανέζικη Ακαδημία Καλών Τεχνών (ALBA). Η Κάτια Αρφαρά είναι ερευνήτρια, συγγραφέας, καθηγήτρια

και επιμελήτρια. Έχει μεταπτυχιακό στις θεατρικές σπουδές και διδακτορικό στην ιστορία της τέχνης. Δοκίμιά της δημοσιεύονται σε διεθνή επιστημονικά περιοδικά και κριτικές ανθολογίες. Τα ερευνητικά ενδιαφέροντά της εστιάζουν στο θέατρο ντοκου-

μέντο, τη δημόσια τέχνη, τα νέα μέσα και τις εγκαταστάσεις.

Έχει γράψει το βιβλίο Théâtralités contemporaines (2011). Είναι καλλιτεχνική διευθύντρια Θεάτρου και Χορού της Στέγης Ιδρύματος Ωνάση. Ο Massimiliano Mollona είναι ανθρωπολόγος που διδάσκει στο

Goldsmiths College του Λονδίνου. Ανάμεσα στα ενδιαφέροντά

του είναι η κινηματογραφική και εικαστική ανθρωπολογία, η ανθρωπολογία του έργου και οργανισμών και η πολιτική ανθρωπολογία, ιδιαίτερα της τάξης και των κοινωνικών κινημάτων. Ο Μολλόνα έχει διευθύνει εκτεταμένες εργασίες πεδίου στη Μεγάλη Βρετανία και τη Βραζιλία, όπου έχει επίσης σκηνοθετήσει διάφορα πειραματικά κινηματογραφικά πρότζεκτ.

Είναι διευθυντής προγράμματος της Μπιενάλε της Αθήνας

(2015-17) και ένας από τους καλλιτεχνικούς διευθυντές της

Bergen Assembly στη Νορβηγία (2017).

47

Š Jean Van Lingen

48

29-30 ΜΑΪΟΥ 2016 Μικρή Σκηνή - 21:00 Η παράσταση είναι στα αγγλικά (χωρίς ελληνική μετάφραση). Εισιτήρια: 10 € - Μειωμ. 5 €

WEB OF TRUST ιστος εμπιστοσyνης E D IT K A L D O R

Πόσα κλικ, tweets και likes χρειάζεται μια εξέγερση; Το Ίντερνετ, τα κοινωνικά δίκτυα και τα ψηφιακά μέσα επιστρατεύονται στην καλωδιωμένη περφόρμανς μιας από τις πιο αντισυμβατικές φωνές της σύγχρονης σκηνής. εκατοντάδες συμμετέχοντες από διαφορετικές δικτυωμένη θεατρική περφόρμανς, που φέρνει πόλεις της Ευρώπης. Σε ένα συλλογικό περιστο θέατρο το διαδίκτυο και ειδικότερα μια νέα βάλλον χαρτογραφούν τις συνδέσεις μεταξύ των πλατφόρμα μέσων κοινωνικής δικτύωσης, χρη- διαφορετικών μορφών ατομικής αδυναμίας, που παρέχουν το περιεχόμενο μια ψηφιακής βάσης σιμοποιώντας την ως πεδίο σκηνικής δράσης. δεδομένων, αποκαλύπτοντας ένα σύνθετο Μια ποικιλόμορφη ομάδα ανθρώπων, παραπορτρέτο της δυσφορίας, του άγχους και της κινημένοι από την αυξανόμενη δυσαρέσκειά τους, ενώνονται διαδικτυακά για να αρθρώσουν δύναμης. Η τυπική γλώσσα του Ιστού εμπιστοσύνης, ωστόσο, απηχεί περισσότερο την περφόριδέες για μια διαφορετική κοινωνία. Το έργο Το Web of Trust (Ιστός εμπιστοσύνης) είναι μια

ασχολείται με την ενέργεια της διατύπωσης και μανς της Kaldor από το 2003, Or Press Escape.

διαπραγμάτευσης των ιδανικών, με τη σχέση

Ακριβώς όπως και το προγενέστερο κομμάτι,

λόγων και πράξεων, ατομικού και συλλογικού. εστιάζει στο μεταφορικό δυναμικό της καθημεΟ Ιστός εμπιστοσύνης χτίζει επάνω στις εμπειρίες ρινής χρήσης του υπολογιστή, υπογραμμίζοντας

του μακροπρόθεσμου θεατρικού κι ερευνητικού σχεδίου Inventory of Powerlessness, που

η Kaldor πρωτοξεκίνησε το 2012 κι από τότε

ανέπτυξε σε στενή συνεργασία με μερικές

τη θεατρική του ποιότητα και χρησιμοποιώντας

την οθόνη του υπολογιστή για να εστιάσει και να εμπλακεί στη συλλογιστική διαδικασία που

καραδοκεί πίσω από ιδέες και πράξεις.

49

Η Edit Kaldor θεωρείται διεθνώς μια μοναδική φωνή του σύγχρονου θεατρικού τοπίου.

Συνεργάζεται κυρίως με μη επαγγελματίες

ηθοποιούς και συχνά ενσωματώνει στη δουλειά της τη χρήση διαφόρων ψηφιακών μέσων με

τρόπο περίτεχνα επεξεργασμένο αλλά άμεσο. Η Kaldor γεννήθηκε στη Βουδαπέστη. Όταν ήταν

παιδί, μετανάστευσε στις ΗΠΑ, όπου έζησε για

δέκα χρόνια προτού επιστρέψει στην Ευρώπη. Σπούδασε Αγγλική Φιλολογία και Θέατρο στη

Νέα Υόρκη και το Λονδίνο, και υπήρξε καλλιτεχνικός συνεργάτης του Peter Halasz (Squat

theater/Love theater, Νέα Υόρκη) σε πολυάριθ-

μες θεατρικές παραστάσεις και κινηματογραφικά σενάρια. Κατά τη διάρκεια των μεταπτυχι-

ακών θεατρικών σπουδών της στο DasArts της

Σχολής Καλών Τεχνών του Άμστερνταμ, άρχισε

να δημιουργεί τα δικά της έργα, που χαρακτηρί-

ζονται από έναν ειδικό συνδυασμό εννοιολογικά

© Edit Kaldor

δυνατών θεατρικών μορφών και υπαρξιακών

θεμάτων. Τώρα ζει κι εργάζεται στο Άμστερνταμ,

κάνοντας παραστάσεις που δοκιμάζουν τα όρια των θεατρικών συμβάσεων, όπως, ανά-

μεσα στα άλλα, τα Or Press Escape (2003), Drama (2005), Point Blank (2007), C’est du

chinois (2010), WORK (2011), One Hour (2012), Woe (2013), και Inventory of Powerlessness (2012-ongoing) και Web of Trust (2016).

Έργα της έχουν παρουσιαστεί σε περισσότερες

από 30 χώρες στην Ευρώπη, τη Βόρεια και Νότια Αμερική, την Ασία και τη Βόρεια Αφρική. ΠΑΡΑΛΛΗΛH ΔΡΑΣH Κυριακή 29 Μαΐου Μετά την παράσταση, συζήτηση του κοινού με τους συντελεστές Συντονισμός: Γρηγόρης Ιωαννίδης, κριτικός θεάτρου και επίκουρος καθηγητής του τμήματος Θεατρικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών 50

Δημιουργία: Edit Kaldor Σε συνεργασία με: Γκίγκη Αργυροπούλου, Bojan Djordjev, Lisa Skwirblies, Jurrien van Rheenen, Rufino Henricus, Martin Kaffarnik, Joris Fauvie, Nicola Unger, Nele Beinborn, Velvet Leigh, Tirza Gevers, Giorgi M., Oleg Myrzak, Aleksandra Jarocka, Silja Korn, Abdi Toufali, Jana Mendelski, Richard Djif, Rodrigue Peguy, Michel Bezem, Ivo de Kler, Leo Westra, Meike Jansen, Corine Marseille, Gerard Smets, Katharina Rösch, Emma Berentsen, Kobbe Koopman, Alexander Nagel, Arved Schultze, Dries Douibi, Isobel Drybourg, Hannah Woods, Sylvain Vriens κ.ά. Παραγωγή: Edit Kaldor/Stichting Kata (Άμστερνταμ) Συμπαραγωγοί: Kunstenfestivaldesarts (Βρυξέλλες), Dublin Theatre Festival, Hebbel am Ufer (Βερολίνο), SPRING Festival (Ουτρέχτη), Vooruit (Γκεντ), Contemporary Arts Center (Σινσινάτι), Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση (Αθήνα) Με την υποστήριξη: NXTSTP network, Δήμος του Άμστερνταμ, Performing Arts Fund Netherlands, Open Latitudes network Πρεμιέρα: Μάιος 2016, Kunstenfestivaldesarts (Βρυξέλλες)

51

ΧΟΡ ΗΓΟΊ Ε ΠΙΚΟΙΝΩΝ Ί Α Σ

ΜΕ Τ Η Ν Y ΠΟΣΤΗ ΡΙ ΞΗ

Ε ΠΙΣ ΗΜΟΣ ΙΑΤΡ ΙΚΟΣ Y ΠΟΣΤΗΡ ΙΚ Τ ΗΣ

Δ ΙΕ Y Θ Y ΝΣ Η Ε ΠΙΚΟΙΝΩΝΊΑΣ & M A R K E T I NG ΤΜΉΜΑ Ε ΚΔΌΣΕ ΩΝ

ΧΟΡΗΓΟΣ ΦΙ ΛΟ Ξ ΕΝ Ι Α Σ

FAST FORWARD FESTIVAL

3 53

F E S T I VA L at the OCC

FAST FORWARD FESTIVAL

3

Concept and Artistic direction: Katia Arfara Production management: Dimitra Dernikou General technical management: Lefteris Karabilas Line production: Vassilis Panagiotakopoulos General Coordination: Marina Troupi Workshops Coordination: Myrto Lavda, Eleanna Semitelou Assistants to the Line Production: Despoina Sifniadou, Irilena Tsami

M AY

16→31 sgt.gr

54

Fast Forward Festival 3 On the border(line)s of art Can you imagine a city with round houses made of stone and wood, their windows open wide, with schools for everyone and a huge bakery

handing out warm loaves every day? Can you imagine a society in which fear is replaced by respect and everyone can imagine their

tomorrow?

It is with these fragments of the dreams and desires of Athenian

residents, adults and children, showcased in the black-and-white posters by Tim Etchells which have appeared in Athens’ streets,

that the 3rd Fast Forward Festival (FFF) opens, composing a social counter-geography of the city.

This year, the FFF will be focusing on the thin line which separates the powerful from the powerless, revolution from civil war, democracy

from autocracy. With its epicentre fixed firmly in public space, the Festival negotiates the issue of borders and boundaries, identifying

practices and strategies that can help transcend them through art. Geographical and symbolic, cultural and social, national and

internal, borders are the dominant (geo)political narrative of our

day in the war zones of the world, but in our ‘united’ Europe, too.

Regions, cities, villages and neighbourhoods are being redrawn, militarized, surveilled, sealed off and carved up. Occupying, as it does every year, the grey zone between theatre, dance, performance, film and contemporary art, the 3rd FFF invites audiences to singular artistic experiences which dialectically combine documentary with fiction, participation with observation, critical analysis with artistic

imagination. Artists from Amsterdam, Beirut, Brussels, Cape Town,

Melbourne, Ramallah, Sheffield and Tel Aviv propose alternative

geopolitical and cultural narratives in artistic terms.

Katia Arfara

Artistic Director of the Fast Forward Festival

55

PROGRAMME All performances can be followed in English.

16-29 May 16-31 May And for the rest (Athens) Domo de Eŭropa Tim Etchells Historio en ekzilo (House of European In Athens’ city centre History in Exile) For this version of his poster Thomas Bellinck project And For The Rest (originally presented in Brussels for Kunstenfestivaldesarts), Tim Etchells –the founder and director of Forced Entertainment– selected fragments from a series of interviews with residents of Athens, who for one reason or another are excluded from the voting process. From children of all ages to asylum seekers, migrants and refugees participants in the project were asked about their wishes, needs, demands and hopes for the future, focused on what they would like to change. Taking short texts from the interviews (conducted by the director and dramatist Georgia Mavragani and educator and translator Phaedra Tsalababouni), Etchells creates interventions in the city which are at the same time mysterious, confronting, poetic and thought-provoking. “I’m interested in the question of how we are, and how we can be, together in a city like Athens, at this particular time” says the award-winning director and gives us an insight into the wishes of people usually held outside the public discussion.

40 Peiraios str.

Monday-Friday: 17:30-21:00* Saturday-Sunday: 10:00-13:00 and 17:30-21:00 * On Wednesday 25 May last entry on 20:00 Τours begin every 30 minutes.

Reservation is recommended due to limited availability.

Exhibition languages: Arabic, English, Greek Tickets: 10 € - Reduced 5 € In this quaint, uncanny museum, rife with dusty maps and decaying artifacts, Thomas Bellinck stages a futuristic history of the present with ample black humor. Presenting the EU as a brief historical intermezzo, his sharply critical, yet loving installation teleports its audience to a dystopia which somehow looks oddly familiar. Having spent the past few months living and researching in Greece, as well as Germany, Bellinck has conceived of a new version of the exhibition especially for Athens and Wiesbaden.

PARALLEL EVENT:

PARALLEL EVENTS:

Monday 16 May | 21:00 | OCC Artist Tim Etchells talks about his work with language, art and performance focusing on the posters project And For The Rest (Athens).

Wednesday 25 May Thomas Bellinck in a conversation with the philosopher Srećko Horvat (21:30 | 40 Peiraios str.)

Thursday 26 and Friday 27 May Theatre-History workshop

by Thomas Bellinck (11:00-14:00 | 40 Peiraios str.)

56

20-22 May small metal objects Back to Back Theatre Syntagma Sq. 17:00 & 19:30 Free admission We are in the city centre of Athens at Syntagma Square, watching from a bank of raised seating, each with a set of headphones. We observe passersby and they observe us. Suddenly we all seem to be a bit odd... Theatre and reality are turned inside out.

Australia’s famed theatre group Back to Back Theatre, consisting of artists with perceived intellectual disabilities, presents an unconventional and brilliant spectacle that will move you deeply as it sets questions like: What is private and what is public?

What is allowed in public view and what is not? What defines one’s value: personality or, perhaps, efficiency?

How useful is it, in the end, to be productive?

PARALLEL EVENT: Monday 23 May Theatre «Un-masterclass»

by Bruce Gladwin (10:00-13:00 | OCC)

24-29 May Exhibit B Brett Bailey

25-29 May Gardens Speak Tania El Khoury

25-26 May Archive Arkadi Zaides

23 Akadimias str.

19:00-22:20 Τours begin every 20 minutes.

Reservation is recommended due to limited availability.

Tickets: 10 € - Reduced 5 €

OCC | 5th floor Hall 25-27 May: 19:00 | 20:00 | 21:00 28-29 May: 18:00 | 19:00 | 20:00 | 21:00 Reservation is recommended due to limited availability.

Tickets: 10 € - Reduced 5 €

OCC | Upper Stage 21:00 Tickets: 10 € - Reduced 5

Presented throughout the world, this stimulating exhibition/performance confronts the history of racism and the current dehumanizing policies towards immigrants and refugees in various parts of the world. Through a series of installations, featuring performers who identify themselves as black, Exhibit B presents a catalogue of the atrocities that were committed – and concealed – by European powers in Africa in the name of ‘civilization’. Committed to a new kind of humanism for almost a decade, the internationally acclaimed South African playwright, director, set designer, and visual artist, Brett Bailey asks us to face our prejudices and to look at the damage done in the name of expansion by a Europe that professes a humanist orientation.

There are houses in Syria with graves hidden in their gardens...

Gardens Speak invites you to open your ears to the true stories of ten dead Syrian men and women who were killed during the first mass anti-government demonstrations of 2011-13. Through the accounts of their relatives and friends as well as found recordings evidencing their last moments, their dreams, fears and struggles, their unknown and unspeakable histories are brought into the light by the award-winning Lebanese artist, who notes: “Grief can mobilize consciences against the oppressors. Relating the lives and deaths of these ten martyrs can become an act of resistance against the regime’s efforts to kill even the dead.”

A unique voice of the Israeli dance scene, Arkadi Zaides does not hesitate to turn his critical gaze to the occupied West Bank and explore the human rights violations perpetrated on a daily basis by fundamentalist Israeli settlers. Examining the consequences of violence on the bodies of people living in war zones, he reproduces the movements of those depicted. Constantly shifting perspective and transforming his body into a mirror, a magnifying glass, or simply a body with no place to stand, Zaides reduces the boundaries between reality and representation. To the audience, he poses his questions about violence, as well as about issues of the responsibility shared by all regarding perpetrators of violence.

PARALLEL EVENTS: Thursday 26 May Lecture by Maayan Amir and Ruti Sela (Exterritory project) with the title “Preparations for Extraterritorial Scenarios” (19:00-20:00 | OCC)

PARALLEL EVENT: Saturday 28 & Sunday 29 May Masterclass by Brett Bailey (11:00-14:00 | OCC)

Thursday 26 May After performance talk with choreographer Arkadi Zaides, artist and curator Maayan Amir and director Dimitris Karantzas.

Moderated by Katia Arfara

57

27-28 May Symposium: “Art at the borders: spatial politics and post-colonial strategies in the Middle East”

29-30 May Web of Trust Edit Kaldor OCC | Upper Stage 21:00 Tickets: 10 € - Reduced 5 € How many clicks, tweets and likes are needed for an uprising? Web of Trust is a networked theatre performance that brings the internet, and more specifically, a new social media platform into the theatre, and uses it as its stage. This wired performance has been developed in close collaboration with a few hundred participants in different cities in Europe, a group of disparate people that have been driven together by their growing discontent to unite online and to articulate ideas for a different society. ‘It doesn’t look like theatre, but it is. Indeed, it is the best kind of theatre that exists’. With this words has been described the work of the internationally acclaimed and pioneering Hungarian director Edit Kaldor.

PARALLEL EVENT: Sunday 29 May After performance talk with Edit Kaldor

27 May: OCC | Upper Stage | 13:00-20:30 28 May: Bageion (18 Οmonoia sq.) | 13:00-18:15 Free admission Over the last years, following the militarization and the radicalization of Syria’s conflict, the notion of the border, in its expanded definition as both external and internal, physical and mental, has become a major preoccupation in the social, political and artistic fields. Rather than a threshold or a transit zone waiting to be crossed, the border is more than ever today a limit, a margin, a checkpoint, a barrier which separates the “insiders” from the “outsiders” bisecting cities and villages, altering landscapes, immobilizing refugees in no man’s land areas while creating “special economic zones” in the Gulf region.

This two-day symposium –with artist’ talks, screenings, keynote lectures and panels– focuses on the artistic, activist, curatorial and academic practices that reflect the ongoing conflicts in the Middle East and investigate alternative models of social and political geography. Can cultural spatial practices subvert national politics and oppressing strategies of sovereignty? Can radical art provoke a shift in the dominant territorial attitudes? Can art imagine a post-national condition that goes beyond territorial thinking?

Can cultural activism challenge the labour and internal migration issues inherited from colonial and postcolonial era? Does art have the power to propose counter narratives and new possibilities for critical analysis?

Curated by: Katia Arfara (Fast Forward Festival Artistic Director) and Massimiliano Mollona (Programme Director of the Athens Biennale 2015-2017 OMONOIA) With: Nadje Al-Ali, Brett Bailey, Eric Baudelaire, Tania El Khoury, Amin Husain, Lamia Joreige,Lara Khaldi, Yazan Khalili, Sophie Nield, Sandra Noeth, Marwan Rechmaoui, Andrew Ross, Nato Thompson, Christine Tohmé, Jalal Toufic Coordination: Marilena Batali, Vanessa Melissourgaki, Marina Troupi Co-organized with the Athens Biennale

With the generous support of the Onassis Foundation.

58

PROGRAMME Friday 27 May OCC | Upper Stage

Saturday 28 May Bageion Hotel

13:00-13:15 Welcome and introduction by Katia Arfara and Massimiliano Mollona

13:00-14:00 Lecture by Nadje Al-Ali: ‘Body politics and gendered resistance in the MEDA region: A Focus on Egypt and the Turkish-Kurdish conflict’ Followed by Q&A

13:15-14:15 Lecture by Jalal Toufic: ‘Wall-to-Wall Relative Closures, then, Mysteriously, a Radical Closure’ Followed by Q&A 14:15-14:30 Pause 14:30-16:30 Panel I: ‘The borders within: art and (geo)politics’ With: Lara Khaldi, Yazan Khalili, Sandra Noeth, Marwan Rechmaoui, Christine Tohmé Moderated by Sandra Noeth

14:00-16:00 Panel II: ‘Political economy and artistic labour in the Middle East’ With: Eric Baudelaire, Amin Husain, Andrew Ross Moderated by Massimiliano Mollona

The panel discusses the issue of artistic labour, both in the specific context of the Gulf Labour campaign and in relation to contemporary art practices. What are the economies involved in the labour of artists? How should immaterial labour be remunerated? How can artists The panel addresses the issue of “internal borders” and address issues of labour exploitation if not directly, of how those (physical or symbolic, fictional or embodied) through their own practices? divisions are performed within the (geo)political context of the Middle East and with the tools of art and culture.

16:00-16:15 Pause A few prominent actors from the scene will investigate artistic and curatorial strategies of challenging existing 16:15-17:15 borders as well as bordering and cross-bordering Artist talk: Brett Bailey in conversation with Katia Arfara processes while questioning their impact on the and Massimiliano Mollona about Exhibit B construction of history, identity, nationality but also in the everyday life of the inhabitants.

17:15-18:15 Video screenings: A Journey (41 min., 2006) and Nights 16:30-16:45 Pause and Days (17 min., 2007) by Lamia Joreige 16:45-17:45 Artist talk: ‘Performing the border’ Tania El Khoury in conversation with Sophie Nield 17:45-18:00 Pause 18:00-20:30 Film projection: Infiltrators (70 min., 2012)

by Khaled Jarrar Followed by a conversation of the artist with Nato Thompson (Creative Time) The checkpoint is closed: "Detour, detour!" shouts a taxi driver, announcing the beginning of yet another uncertain search for a way around the barriers curtailing Palestinian movement in the West Bank. Infiltrators is a visceral "road movie" that chronicles the daily travails of Palestinians of all backgrounds as they seek routes through, under, around, and over a bewildering matrix of barriers. Following this high stakes "game" of cat and mouse with a handheld video camera, Khaled Jarrar’s debut documentary was the standout success at the 2012 Dubai International Film Festival, winning the Muhr Arab Documentary Prize, the Special Jury Prize, and the International Critics Prize.

A Journey follows Lamia Joreige’s grandmother Tati Rose, as her personal story meets the collective History of the Middle East. Alternating documents, Super 8mm films, photographs, interviews, landscapes and voice over, Joreige triggers a reflection on history and the conflicts in the region, as well as a reflection on time, disappearance and loss. From the Middle-East in the 30’s, when all the frontiers were open, to the occupation of Palestine, to the Lebanese civil war, during which, Rose’s son was kidnapped, until her suggested death, Joreige interrogates both her mother and grand-mother, raising questions about her own political choices, and revealing the complex relationship between three women of different generations.

Nights and Days uses notes written and filmed in Lebanon during summer 2006 as Joreige’s personal account of the experience of the war. The first part, which resembles yet is not a diary of war, oscillates between day-shots and night-shots expressing the idea of time passing, awaiting, interrogations and fears experienced in such an unusual time. The second part is a journey to South Lebanon, which was devastated during the Israeli attack that summer. It alternates between peaceful landscapes and ones of ruins and destruction, accompanied only by music, as no words could express this devastation. Nights and Days questions the relation between image and sound and that of ‘beauty’ versus ‘horror’.

FAST FORWARD FESTIVAL

3

F E ST I VA L at the OCC

M AY

16→31 sgt.gr 60