ZILVER VOOR PROVIL ION

Leerlingen scoren met beklijvende documentaire

Op 3 mei verzamelden 1200 leerlingen in Antwerpen voor de prijsuitreiking van de Vlaamse Geschiedenis Olympiade. Later die avond stonden drie leerlingen van Provil ION met behoorlijk wat kippenvel op het podium. Josephine, Brent en Quinten behaalden de tweede plaats voor hun beklijvende documentaire ‘Van laatste rustplaats tot strijdtoneel –Politiek geweld op de Duitse Militaire Begraafplaats’.

Misschien is jullie school bij onze lezers nog niet zo bekend. Vertellen jullie eerst iets over Provil ION?

Brent Smeekens: “Provil ION ligt op de campus van Provil, maar het is een afzonderlijke school. De letters ‘ION’ staan voor ‘individueel onderwijs’. Wij volgen er de richting 'Humane Wetenschappen'. Hier studeren jongeren met autisme of leerlingen die specifieke leernoden hebben.”

Jullie klas is heel wat kleiner dan een doorsnee klaslokaal.

Quinten Proost: “Wij zitten maar met drie in de klas en er is een groot vangnet. Er zijn hier wel een tiental mensen bij wie je terecht kan. Dat is op een gewone school anders.”

Maar dan jullie prijswinnende documentaire. Hoe kwamen jullie op dat idee?

Quinten: “Mevrouw Burdzy (hun leerkracht geschiedenis Helena Burdzy luistert mee op de achtergrond, red.) heeft nog op de Duitse Militaire Begraafplaats gewerkt. Ik woon zelf niet in Lommel en was er nog nooit geweest. Ik dacht dat het zoiets was als de Poolse begraafplaats, waar ik wel eens passeer. Ik was behoorlijk onder de indruk toen we er kwamen.”

Brent: “Het onderwerp van de Geschiedenis Olympiade was dit jaar ‘Op zoek naar wereldgeschiedenis in je buurt’. Daarom paste het perfect.”

Jullie focussen op de jaren 80. Toen was het een plek waar een strijd werd uitgevochten tussen politieke uitersten, waar zelfs het waterkanon werd ingezet.

Helena Burdzy: “Op de begraafplaats vertelden ze ons dat er een nieuw bezoekerscentrum komt, ook met informatie over de geschiedenis van de locatie. Over de strubbelingen in de jaren 80 hadden ze nog niet veel documentatie. Zo hadden de leerlingen een onderwerp en konden ze aan de slag. De documentaire kan er later vertoond worden.”

Jullie hebben heel wat mensen geïnterviewd. Hadden jullie daar een plan voor?

Quinten: “We hebben eerst een workshop gehad van de VRT-producer Rik Stallaerts. Daar heeft de organisatie van de Geschiedenis Olympiade voor gezorgd. Hij leerde ons bijvoorbeeld enkele interviewtechnieken.”

Brent: “Daarna contacteerden en interviewden we enkele mensen, zoals de oud-burgemeesters Louis Vanvelthoven en Staf Matthijs. Maar we hebben ook een oproep gedaan via de lokale pers. Daar kwamen heel wat reacties op. Van mensen uit de linkse hoek, zoals het Anti-Fascistisch Front en van buurtbewoners. Er komen in totaal acht mensen in beeld.”

Quinten: “Uit rechtse hoek was het niet zo eenvoudig. Via via zijn we terechtgekomen bij iemand die vroeger bij het VMO zat, de Vlaamse Militanten Orde. Hij vertelde ook volledig zijn verhaal.”

Helena: “Ze hebben ook geprobeerd om mensen zoals Filip Dewinter, die in die jaren ook naar Lommel kwam, te contacteren voor een interview. Maar dat is niet gelukt.”

Als journalist moet je natuurlijk neutraal blijven. Was dat moeilijk?

Brent: “Ik probeer altijd zo ‘grijs’ mogelijk te zijn. Als vrienden ruzie hebben, zal ik nooit een kant kiezen.”

Quinten: “Ik heb geleerd dat je altijd iets vanuit twee kanten moet bekijken. We hadden tijdens het maken van de reportage het gevoel dat alle puzzelstukjes mooi in elkaar vielen toen iedereen aan het woord was geweest.”

Het is nog altijd een gevoelig thema.

Quinten: “Ja, dat zagen we ook aan de reacties op sociale media, als we een oproep postten.”

Thuis zijn ze wellicht ook trots. Hadden jullie zelf verwacht om op het podium te staan?

Helena: “De papa van Brent verwoordde het zeer mooi, na het behalen van de prijs ‘Leerling in de kijker’ van de Provincie Limburg, ook voor dit project. Hij zei dat Brent wel eens thuiskwam met een opmerking als ‘nu moeten we weer iets doen voor dat project’. Maar nu heeft hij geleerd dat al die inzet tot iets waardevols kan leiden.”

Brent: “Ik had niet verwacht om op het podium te staan. Die andere klassen waren met 20 of 30 leerlingen. Wij maar met ons drie.”

Quinten: “Ik was toch heel zeker van ons project. Dat het goed was. Maar op het einde hebben we goed moeten doorwerken om alles gemonteerd te krijgen.”

Jullie sluiten nu het vijfde jaar af. Daarna nog één jaar middelbaar en wat dan?

Brent: “Misschien ga ik iets doen waarmee ik mensen kan helpen. Een richting als Psychologie of ergens in het onderwijs. Of iets creatiefs met muziek of film. Ik weet het nog niet.”

Quinten: “Ik zou graag Rechten studeren in Antwerpen, maar ik heb ook interesse in de politiek. Vooral economie en klimaat interesseren me.”

Alvast veel succes en nogmaals proficiat!

Brent, Quinten en Josephine (zij kon tijdens het interview niet aanwezig zijn) hebben dit jaar ook de ‘Prijs van de Stad Lommel’ ontvangen, die in elke Lommelse secundaire school aan verdienstelijke studenten wordt uitgereikt.

Je kan de documentaire bekijken op www.youtube.com/@provilionlommel