Mozaïek - 2010 - augustus

MOZAIEK stadsvernieuwing leuven

editie AUGUSTUS 2010 jaargang 7 nummer 2

FIETSEN onder HET FOCHPLEIN

en andere FIETsinfrastructuur

INHOUDSTAFEL pag 03 pag 04 pag 12 pag 14 pag 18 pag 20 pag 21 pag 22 pag 24

Inleiding Fochplein Fietspad in het spoorwegtalud Dijlepad Vuntcomplex en omgeving Jan Vranckx tracĂŠ Fietsenstallingen Fietsverbindingen Voor en na

COLOFON Concept en realisatie communicatie stadsvernieuwing stad Leuven

FIETSEN IN CIJFERS

1 334 fietsenstallingen in Leuven

goed voor 21 525 plaatsen 615 fietsenstallingen in het centrum

goed voor 8 019 plaatsen

Redactie Geert Antonissen, Wendy Maes, Karlien Stroeykens Fotografie Geert Antonissen, Wendy Maes, Karlien Stroeykens, Erna Vanesch Schepen van communicatie Els Van Hoof Directeur communicatie Alfons Verdyck Met dank aan Stad Leuven: dienst ruimtelijke planning, technische dienst wegbeheer, milieudienst, college van burgemeester en schepenen, projectteam Leuven-Noord, BUUR, Arcadis, Grontmij, Ney en partners, Velo, CIP, H+N+S, Artgineering, Samyn and Partners, NMBS Holding Verantwoordelijke uitgever College van burgemeester en schepenen Contactgegevens Communicatie stadsvernieuwing Stadskantoor Professor Van Overstraetenplein 1 B-3000 Leuven infohuis@leuven.be, tel. 016 272 272 Meer info: www.leuven.be/stadsvernieuwing Volgend nummer september 2010

2

560 extra plaatsen na werken

Fochplein

2 995 m Jan Vranckx tracĂŠ

waarvan 2 030 m gereasileerd 12 000 m Dijlepad

waarvan 9 000 m gerealiseerd

LEUVEN MET DE FIETS Leuven en de fiets. Het rijmt, met dank aan de studenten, al decennia. Menig bezoeker, zelfs uit de fietsrijke noordelijke Nederlanden, verbaast zich over de massa fietsen die in de stad rondrijden en rond het station zichtbaar geconcentreerd zijn. De schaal van de stad en de grote inspanningen die er de voorbije jaren geleverd zijn, maken het motorloos door de stad rijden dan ook steeds populairder, en lang niet alleen bij de studenten.

Die veelheid aan fietsen zijn een goede zaak voor ­iedereen aangezien fietsen geen ruimtevreters zijn, geen schadelijke stoffen de lucht inblazen en – indien ietwat fatsoenlijk bestuurd – geen gevaar vormen voor anderen.

Is Leuven daarom een fietsparadijs? Uiteraard niet. De historische structuur en het autodenken uit een groot deel van de vorige eeuw, veroorzaken vandaag nog veel moeilijke punten of missing links die het gebruik van de fiets afremmen. Maar de laatste jaren is er bijzonder veel aandacht gegaan naar de fietsinfrastructuur in de stad.

Niet enkel in de vorm van pure fietsinfrastructuur – zoals de aanleg van fietspaden, fietsparkings en fietstunnels – maar vooral als belangrijk onderdeel in grotere stadsvernieuwings- en wegenprojecten. En waarschijn-

lijk is dat laatste nog belangrijker. Het “fietsdenken” is zichtbaar een onderdeel geworden van alle ruimtelijke plannen: zowel in de algemene verkeersinrichting als in de grote (steden-) bouwprojecten.

Twee prominente voorbeelden die in deze Mozaïek ­belicht worden zijn het nieuwe Fochplein, met een grote fietsenparking, en het nieuwe Vuntcomplex. Dit laatste is nota bene een autoknooppunt aan de snelweg … met veel aandacht voor de aanleg van een complementair veilig fietspadennetwerk. Het typeert de nieuwe visie op het vervoersmiddel.

Al deze rechtstreekse en onrechtstreekse investeringen in het fietsverkeer moeten de plek van de fiets in onze stad verder bestendigen en versterken. Zo kan Leuven de Vlaamse centrumstad blijven met het grootste aantal fietsende bewoners, zeker na de invoering van de zone 30 in de hele binnenstad.

Reacties op deze Mozaïek zijn zoals altijd welkom op infohuis@leuven.be.

Vriendelijke groeten Communicatie stadsvernieuwing Leuven

3

Fochplein en Margarethaplein Het tandwiel van de binnenstad

4

Het Fochplein is waarschijnlijk de drukste plek in Leuven.

Het ligt centraal in het levendige historische centrum, vlakbij enkele van de belangrijkste bezienswaardigheden en midden in het kernwinkelgebied. Daarenboven is het ook nog eens de tweede belangrijkste bushalte van de stad en dé ontmoetingsplek voor de jeugd na schooltijd.

Toch is deze ruimte vandaag niet afgestemd op de vele functies en het intensieve gebruik.

Na een eerdere poging in 2004 ligt er nu een nieuw plan op tafel om het Fochplein aan te passen aan de vele functies. Bij dit nieuwe plan is duidelijk de kaart van de fietsers, de voetgangers en de busreizigers getrokken.

Een deel van het busverkeer verhuist naar het Margaretha­plein zodat er op het Fochplein een aangename verblijfsruimte kan ontstaan. Ondergronds bouwt de stad een grote bewaakte fietsenstalling met een fietspunt.

©grontmij

5

Fochplein

6

Kant Diestsestraat: meer ademruimte voor terrassen en passanten

Kant Tiensestraat: een transparante luifel vervangt de schuilhuisjes en de kiosk

Na de heraanleg van het Fochplein zal de Tiensestraat voorbehouden zijn voor plaatselijk verkeer en (vracht-)wagens die moeten laden en lossen. Hierdoor zal het toekomstige Fochplein minder autoverkeer moeten slikken dan vandaag en kan men de weg voor het autoverkeer beperken.

Tegelijkertijd gaat de halte voor de bussen komende van het station opschuiven naar het Margarethaplein .

Dankzij deze twee ingrepen komt er heel wat ruimte vrij. Ruimte die de kans biedt aan het Fochplein om zich te ontwikkelen tot een volwaardig plein. Aan de kant van de Diestsestraat, de zonnezijde, komt er veel plaats voor voetgangers en terrassen. Zit­ banken en bomen zullen deze ruimte afbakenen en vormen tegelijk de overgang naar de grote trappenpartij die naar de ondergrondse fietsenstalling leidt.

Tenslotte krijgt ook Fonske – het standbeeldje – hier een nieuwe plek in de zon.

De bussen komende van de benedenstad stoppen op het Fochplein aan de zijde van de Tiensestraat.

De huidige schuilhuisjes worden vervangen door een langgerekte druppelvormige constructie uit glas en aluminium. Door deze luifel bescheiden en transparant te houden en hem niet in het midden van het plein te plaatsen, blijft het uitzicht op het oude stadhuis vrij. In de luifel zelf zit milieuvriendelijke led­ verlichting die ’s avonds een aangename sfeer creëert.

In het breedste gedeelte van de luifel zit een wachtzaal met zicht op het Fochplein en Margarethaplein. In de wachtzaal kunnen reizigers – dankzij de real-time informatie – op de hoogte blijven van de vertrektijden (en eventuele vertragingen) van hun bus.

Aansluitend op deze wachtzaal komt ook de nieuwe krantenkiosk, geïntegreerd in de nieuwe vormgeving van het plein en de luifel. De plek waar de huidige krantenkiosk staat komt hierdoor vrij, wat weer een extra zicht oplevert richting het stadhuis.

De rest van de luifel, ongeveer evenwijdig aan de rijweg, zal ingericht worden met banken en doorzichtige ­schermen, zodat de wachtende reizigers droog blijven en uit de tocht kunnen gaan staan.

In de luifel start ook de lift naar de ondergrondse ­fietsenparking.

Šgrontmij

richting Margarethaplein terraszone richting Tiensestraat

banken

transparante ballustrade

wachtzaal lift kiosk

trappen

trappen luifel

fie tsh ing

ell

lokale rijweg terugkeer Bondgenotenlaan

rijweg

7

Het ondergrondse Fochplein De meest ingrijpende aanpassing is ongetwijfeld de aanleg van een ondergrondse fietsenparking die 560 plaatsen telt. Er is overigens niet enkel plek voor klassieke fietsen, maar ook voor XL-fietsen of fietsen met een fietskar of aanhangfiets.

Deze fietsenstalling zal onderhouden en bewaakt worden door de sociale tewerkstellingsorganisatie Velo, die vandaag reeds het fietspunt onder het stadskantoor runt. Zij zal ook hier kleine herstellingen uitvoeren, fietsen verhuren enz.

Op de benedenverdieping is er een eivormig sanitair blok met onder andere aparte heren- en dames toiletten en toiletten voor mindervaliden. Er komen eveneens lockers waar passanten en reizigers hun boodschappen en tassen tijdelijk in kunnen stockeren terwijl ze verder de stad in trekken of boven op het plein een terrasje gaan doen.

Een uitgangspunt van het nieuwe ontwerp is om het 足ondergrondse en het bovengrondse Fochplein maximaal op elkaar te betrekken.

Zo is de benedenverdieping langs verschillende kanten bereikbaar. De grootste en meest opvallende toegang ligt aan de zijde van de Diestsestraat. Hier vormt een

rijweg

sanitair blok

transparante wand

fietshelling

8

toegang fietsenstalling

grote trappenpartij een soort stedelijk amfitheater dat uitkijkt op het ondergrondse Fochplein. Aan deze zijde is er ook een brede helling voorzien voor de fietsers. De doorzichtige wanden zorgen voor de nodige transparantie.

Aan de zijde van de Tiensestraat is er naast een brede trappenpartij ook een lift voorzien die uitkomt onder de nieuwe luifel. Ook aan deze zijde zorgen de doorzichtige wanden voor voldoende doorzicht tussen het ondergrondse en het bovengrondse Fochplein.

De toegang aan de zijde van de Grote Markt zorgt voor een directe verbinding tussen de fietsenstalling en de omgeving van het stadhuis.

trappen

De vele toegangen en grote transparante wanden brengen het nodige daglicht in de benedenverdieping. Dit maakt samen met de grote passage van voetgangers, die de ruimte kunnen gebruiken als volwaardige doorgang, dat deze fietsenparking een aangename ruimte is en geen banale donkere fietsenkelder.

terraszone kant Diestsestraat

Šgrontmij

9

Verkeerscirculatie Fochplein

Margarethaplein Op het Margarethaplein stoppen de bussen die komen van het station. Ook hier wordt een goed uitgebouwde halteplaats voorzien. De luifel die op maat van het ­Margarethaplein wordt gebouwd is duidelijk familie van de luifel van het Fochplein. Er is gekozen voor een gelijkaardige vorm en dezelfde materialen. Bij de inplanting van de luifel wordt erop toegezien dat er voldoende

©grontmij

De verkeerssituatie bovengronds krijgt een grondige herschikking omdat de hoeveelheid auto’s op het Fochplein beduidend zal afnemen wanneer de Tiensestraat nog maar zeer beperkt verkeer zal krijgen. Plaatselijk verkeer voor het Fochplein zelf kan terugkeren richting Bondgenotenlaan via een lus die achter de busluifel doorloopt. De laad- en loszone ligt op het einde van de Bondgenotenlaan. Fietsers kunnen uiteraard nog steeds via het Fochplein naar de Tiensestraat, de Grote Markt en het Margarethaplein doorrijden.

Voetgangers kunnen bovengronds het plein kruisen via de oversteekplaatsen in de buurt van de Bondgenotenlaan, of ter hoogte van de doorgang naar de Grote

Markt. Zij hebben echter ook de mogelijkheid om één van de vele toegangen naar de benedenverdieping te nemen en daar een veilige doorsteek te maken naar de gewenste richting.

toegang voor voetgangers

Margarethaplein rijweg

lus om terug te keren

10

onderdoorgang voetgangers

breedte is voor de voetgangerszone langs de gevels. Aan de zijde van de kerk is er een laad- en loszone voorzien.

Materiaalgebruik

Ontwerpers: Grontmij i.s.m. Ney en partners Vermoedelijke start werken: najaar 2010

Šgrontmij

De weg zal uitgevoerd worden in beton, omdat dit materiaal niet alleen mooi past in de omgeving, maar ook uiterst duurzaam is en het best bestand blijft tegen de vele bewegingen van de buswielen.

Brede banden in natuursteen vormen de overgang van het plein naar de rijbaan. Op de oversteekplaatsen en aan de busperrons is er rekening gehouden met slechtziende passanten. Hier geven noppen op tactiele wijze de rijbaan aan.

Om het comfort voor de busgebruiker te verhogen krijgen de perrons een hoge boordsteen zodat de opstap naar de bus minder groot is. Bij de oversteekplaatsen wordt de boordsteen dan weer verlaagd.

De pleinen, bij uitstek de plaats voor de voetgangers, krijgen een afwerking in afgevlakte granietkasseien.

Deze kasseien werden reeds met succes gebruikt op het huidige Margarethaplein: ze zijn goed beloopbaar, niet glad en hebben een mooie uitstraling.

De grote trappenpartij naar de fietsenkelder is in graniet.

luifel Margarethaplein

Fochplein laad- en loszone bushalte voetgangerszone

11

NIEUWE FIETSLINK NAAR DE ABDIJ VAN PARK Een fietstunnel onder de Tiensesteenweg en een fietspad in het spoorwegtalud In het ontwerp van park Belle Vue – het park dat langs de sporen in het verlengde van het project Kop van KesselLo zal komen – ging er bijzondere aandacht uit naar de vele fietsers. De Martelarenlaan voor doorgaand verkeer verhuist naar de spoorzijde zodat er langs de huizen een lokale weg – de Parkweg – komt.

Deze weg is een unieke combinatie tussen een fietspad in twee richtingen en een éénrichtingsweg voor lokaal autoverkeer.

Langs de buitenzijde van de straat komen asfaltstroken die uiterst comfortabel zijn voor fietsers in beide richtingen. Opvallend is dat beide stroken op een verschillende hoogte liggen en dat centraal kasseitjes liggen, zodat auto’s afgeschrikt worden om snelheid te maken of fietsers zomaar voorbij te steken. De Parkweg zal kortom een fietsstraat zijn waar auto’s te gast zijn, in plaats van omgekeerd.

De tunnel onder de Tiensesteenweg Om fietsers en voetgangers veilig en comfortabel de Tiensesteenweg te laten kruisen, bouwt de stad een opvallende fiets- en voetgangerstunnel onder de steenweg. Daarmee krijgen de fietsers een makkelijke verbinding tussen de fietsvriendelijke Parkweg in het park Belle Vue en het nieuwe fietspad in het spoorwegtalud richting Abdij van Park. Tegelijk zorgt de tunnel er ook voor dat bovengronds het autoverkeer iets vlotter kan verlopen omdat het minder lang moet wachten op overstekende fietsers en voetgangers. Ondanks de aanleg van een fietstunnel blijft er wel een oversteek voor langzaam verkeer op de Tiensesteenweg met een opstelstrook voor fietsers op het einde van de Parkweg, langs de school De Ark. De precieze materialen van de tunnel liggen nog niet vast, maar waarschijnlijk zal de natuur-

Tiensesteenweg school De Ark

fietstunnel

Martelarenlaan

ventweg fietshelling

12

©H+N+S Landschapsarchitecten

stenen wand van de Martelarenlaan ­onderin doorlopen naar het fietspad in het talud.

Fietspad in het spoorwegtalud naar de Abdij van Park Tussen de tunnel onder de Tiensesteenweg en de bestaande houten fietsbrug naar de Abdij van Park komt een nieuw fietspad dat een veilige en snelle link zal bieden tussen verschillende stadswijken. Het bijna 5 meter brede voet- en fietspad zal een uniek uitzicht bieden over de enorme sporenbundel en omgeving. Het hele pad wordt ‘ingesneden’ in de steile helling van het spoorwegtalud en doorkruist een gebied dat vandaag grotendeels ontoegankelijk is. Hiervoor zal zelfs een deel van de constructie op betonnen palen gebouwd worden.

Het hele traject – dat volledig uitgetekend is op de gronden van de NMBS – loopt achter de tuinen van de huizen in de Adjudant Harboortstraat, de Brugstraat en de Hoegaardsestraat. Samen met de bewoners is er vorig jaar gekeken hoe het fietspad de achterkant van hun eigendom kan verbeteren en hoe hun privacy kan gevrijwaard worden. Zo komen er ondermeer gemeenschappelijke fietsenstallingen, mooie erfafscheidingen en ligt het

©H+N+S Landschapsarchitecten

fietspad waar mogelijk een meter lager dan de tuinen.

De hele constructie wordt een belangrijk onderdeel van het fietsnetwerk dat de stad steeds verder bedekt.

Deze route zal niet enkel een snelle en veilige link bieden tussen de deelgemeenten Heverlee (Abdij van Park) en ­Kessel-Lo (het provinciaal domein), maar maakt ook snelle links naar het in opbouw zijnde Jan Vranckxtracé en de toekomstige fietsbrug aan het Provincieplein richting binnenstad. Op een grotere schaal vormt het fietspad ook een belangrijk onderdeel van het provinciaal fietsnetwerk.

Aansluitend op de geplande fietsverbinding tussen de Tiensesteenweg en de Abdij van Park gaat de stad nog een kleine maar daarom niet onbelangrijke link realiseren. Tussen de bestaande houten fietsbrug over de sporen en de kruising Nobertijnenweg/Hoegaardsestraat ontwerpt men een fietspad van twee meter breed dat door het geboortebos loopt.

De houten fietsbrug zal een antislipbehandeling krijgen zodat fietsers bij regen en vriesweer niet langer het ­risico lopen om uit te schuiven.

Ontwerpers: Artgineering i.s.m. H+N+S landschaps­ architecten

13

Dijlepad

Autovrij dwars doorheen de hele stad In een ver verleden is Leuven ontstaan rond de Dijle. De stad groeide organisch rond de kronkelende rivier. Maar door de watervervuiling en regelmatige overstromingen bekoelde de liefde tussen beide snel.

Vandaar dat de oorspronkelijke stedelijke navelstreng – net als in zovele andere steden – geleidelijk aan uit het stadszicht verdween. Straten en gebouwen werden over het water gebouwd, zodat vele inwoners zelfs niet meer beseften dat onder hun voeten eigenlijk een rivier door immense rioleringsbuizen stroomde.

De tijden zijn intussen drastisch veranderd. De waterkwaliteit wordt elk jaar beter en grootse waterbeheersingswerken in de Zuidelijke Dijlevallei ter hoogte van Egenhoven verhinderen dat de rivier regelmatig overstroomt.

Uiteraard kan men onmogelijk de oude situatie in enkele jaren weer herstellen. Maar enkele jaren geleden besloot men de Dijle waar mogelijk terug zichtbaar te maken. Dit is nu een vast uitgangspunt bij ieder stedenbouwkundig project in Leuven. En er zijn een heel aantal stadswijken langs de Dijle die vrijkomen (of onlangs vrijgekomen zijn) voor een nieuwe bestemming zodat er heel wat mogelijkheden zijn om dit uitgangspunt concreet uit te voeren.

De Dijle vormt op die manier als het ware de blauwe draad doorheen de stadsvernieuwing. Samen met de rivier legt men ook – vaak langs de oevers van het water – het Dijlepad aan. Doordat de Dijle Leuven volledig doorkruist, biedt dit voet- en fietspad de Leuvenaar de kans de stad autovrij te doorkruisen. Daarmee vormt het een uiterst waardevol onderdeel van het wandel- en fietsnetwerk dat de voorbije jaren consequent in heel de stad is uitgebouwd en dat stilaan één van de meest unieke kenmerken van Leuven aan het worden is.

Het Dijlepad is op veel plaatsen al jaren in gebruik. Op andere plaatsen zullen nieuwe stedenbouwkundige projecten de Dijle zichtbaar maken in de toekomst.

14

Zuidelijke Dijlevallei

>

De Zuidelijke Dijlevallei ligt tussen de Koning Boudewijnlaan, de Tervuursevest, de Kardinaal Mercierlaan, de Willem de Croylaan en het oude spoorwegtraject in de deelgemeente Heverlee. De Dijle en de Voer doorkruisen dit hele gebied. Bij nieuwe ontwikkelingen in dit gebied legt men steeds veilige fietsverbindingen aan langs ingegroende Dijleoevers.

<

<

Zuidelijke Dijlevallei

Fietspaden vertakken hier in verschillende armen. In het gedeelte tussen de Tervuursevest en de Celestijnenlaan – het kasteelpark Arenberg – lopen de fietspaden zowel langs de Dijle als de Voer. Vanaf de Celestijnenlaan volgt het pad de Dijlelijn duidelijk minder nauwgezet.

Janseniushof en Hertogeneiland

In de toekomstige woonprojecten Janseniushof en Hertogeneiland aan de ziekenhuissite in de Leuvense binnenstad zal de Dijle – nu op sommige plaatsen nog overdekt – een belangrijke rol spelen in het straatbeeld. Het Dijlepad zal hier telkens door een publiek park langs de opengelegde Dijle lopen.

Dijlepark

<

Het Dijlepark – tussen de Redingenstraat, de Zwartzustersstraat en de Schapenstraat – is een groen rustpunt waar je langs twee Dijlearmen kan wandelen. Het romantische bruggetje en het prieeltje kenmerken dit wandelparkje.

Groot Begijnhof

Twee Dijlearmen banen zich een weg tussen de steegjes en de historische huizen. Via bruggetjes en doorzichten ontdek je de Dijle hier op verschillende plaatsen. Het Dijlepad zelf loopt hier wel niet overal samen met het tracé van de Dijle.

<

<

Handbooghof

Vandaag komt de Dijle in het Handbooghof opnieuw van onder de gebouwen uit. Je wandelt of fietst hier langs de oude stadsmuur en langs de Dijle om de verbinding te maken tussen de Brusselsestraat en de Brouwersstraat. Het nieuwe woonproject de Mouterij strandt hier letterlijk op de oevers van de Dijle.

15

<

Mercatorpad

Het Mercatorpad leidt je langs de Dijle van de Brouwersstraat naar de Mechelsestraat. De appartementen en kantoren liggen hier op een eiland, te midden van twee Dijlearmen.

<

Dijleterrassen

>

Omgeving Penitentienenstraat

In de parkzone aan de Dijle in de Dirk Boutslaan, ter hoogte van het stedelijk conservatorium, is de stad bezig om Dijleterrassen aan te leggen. Deze ingreep brengt je hier binnenkort effectief tot aan de rand van het water. Aan de kant van de Boutslaan komen er drie terrassen, aan de Amerikalaan komt er in de bocht van de Dijle één overstekend uitkijkterras.

<

Bij het opwaarderen van de omgeving van de Penitentienenstraat heeft de stad de nodige linken – in de vorm van fietspaden en bruggetjes over de Dijle – voor voetgangers en fietsers voorzien zodat deze zachte weggebruikers snel naar het speelpark de Bruul kunnen.

© Ontwerpbureau Pauwels

<

Klaverpark

Een concreet voorbeeld waar het Dijlepad in een recent woonproject wordt geïntegreerd is het Klaverpark, op de plaats van de voormalige drankenhandel Terclavers.

De Dijle wordt hier over een lengte van bijna 120 meter opengelegd tussen de Penitentienenstraat en de Mechelsestraat. Langs de Dijle kan je hier fietsen en wandelen.

16

Tweewatersstraat

>

In het verlengde van de Tweewatersstraat legt het Dijlepad vandaag al de link tussen de binnenstad en het Joanna Maria Artoisplein. Twee Dijlearmen, ingebed in een parkje, begeleiden hier het Dijlepad.

< Vaartkom <

In de omgeving van de Vaartkom ligt de Dijle vandaag vaak onder of achter oude fabrieksgebouwen en loodsen. De toekomstige ontwikkelingen voorzien de afbraak van de gebouwen zodat de Dijle in de toekomst duidelijk zichtbaar zal zijn.

Fietsers zullen hier over het Dijlepad en via nieuwe bruggetjes naar het stadscentrum kunnen pendelen. Waar mogelijk zullen nieuwe parkjes de groene oevers van de Dijle versterken.

Dijlepad

Het Dijlepad â&#x20AC;&#x201C; dat parallel loopt met de Aarschotsesteenweg en de sporen en dat er nu op bepaalde plaatsen erg verwaarloosd bij ligt â&#x20AC;&#x201C; krijgt in het kader van het stadsvernieuwingsproject LeuvenNoord en de hertracering van de Aarschotsesteenweg een nieuw kleedje.

<

Wilsele en Wijgmaal

>

Grote delen van de deelgemeenten Wilsele en Wijgmaal kan je al jaren doorkruisen langs zowel de Dijle als de Vunt. Bruggetjes over de Dijle zorgen hier voor de noodzakelijke verbindingen tussen verschillende stadsdelen.

17

VUNTCOMPLEX EN OMGEVING

Veilig langs een octopus van wegen

18

De reorganisatie van het verkeer in Leuven-Noord Het immense infrastructuurproject Leuven-Noord nadert stilaan zijn hoogtepunt. Nadat eerder al de beide zijden van de vaart een nieuwe inrichting kregen, werkt men volop aan de definitieve plannen van het zogenaamde Vuntcomplex: een verkeersknooppunt dat het hele auto­verkeer in het noorden van de stad zal re­ organiseren. Ter hoogte van het huidige op- en afrittencomplex (nr. 20 op de E314) aan de Kesseldallaan komt een grote nieuwe rotonde die het verkeer in de verschillende richtingen gaat kanaliseren: zo komen er naast de op- en afritten van de snelweg ook aansluitingen op de nieuwe weg op het spoorwegplateau en de brug over de vaart aan de laad- en loskade. Op deze manier zullen de Kesseldallaan en de Eénmeilaan minder (zwaar) verkeer moeten verwerken en zal de Vaartkom makkelijker bereikbaar worden.

deze wijk een veilige navelstreng te geven, gaat men de huidige verbinding van de Wilselsesteenweg naar het Vuntcomplex afsluiten en een nagelnieuwe doorgang onder de E314 bouwen. Deze doorgang zal enkel dienen voor de ontsluiting van de wijk en voldoende breed zijn om een breed afgescheiden dubbelrichting fietspad te integreren. De auto’s zullen beurtelings over één rijvak kunnen rijden.

Hertracering Aarschotsesteenweg Binnenkort starten ook de werken voor de hertracering van de Aarschotsesteenweg.

Ontwerpers Vuntcomplex: TV BUUR-Arcadis Opdrachtgever: Vlaamse overheid, Agentschap Wegen en Verkeer

Fietsen Omdat het niet vanzelfsprekend is om fietsers veilig voorbij zulke grote complexen te loodsen, gaat ook veel aandacht naar kleine en grote fietsinfrastructuur.

Waar mogelijk liggen de fietspaden los van de rijweg.

Op deze manier sluiten ze vaak ook aan op bestaande veilige en snelle fietsverbindingen zoals het door het gebied slingerende Dijlepad. Uiteraard wordt er ook voor een aangepaste verlichting van de nieuwe fietspaden gezorgd. Op de afbeelding staan zowel de bestaande fietspaden als degene die nog moeten worden aangelegd.

Doorgang onder de E314 Eén van de moeilijkheden vandaag is de ontsluiting van de – ingesloten – woonwijk langs de Wilselsesteenweg.

Ook bij de aanleg van het nieuwe Vuntcomplex blijft het moeilijk om dit stukje van de stad veilig te verbinden met de rest van Leuven. Om de bewoners en bezoekers van

Uitleg nummers op de afbeelding op pagina 18 1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

hertracering Aarschotsesteenweg spoorlijn Leuven-Mechelen verbinding Vuntcomplex-Aarschotsesteenweg groengebied-waterbuffering rotonde Vuntcomplex fietspad onder het Vuntcomplex doorgang onder de E314 Wilselsesteenweg-Kessellosesteenweg spoorlijn Leuven-Aarschot-Hasselt ontsluitingsweg spoorwegplateau

19

Jan Vranckxweg Fietstracé in Kessel-Lo

Samen met de provincie Vlaams Brabant ontwikkelt de stad een samenhangend fietsroutenetwerk om over gemeentegrenzen heen functionele fietsverbindingen te bouwen.

Een onderdeel van dit netwerk is de Jan Vranckxweg die – parallel met de Diestsesteenweg – moet uitgroeien tot een veilige fietsverbinding tussen Leuven en Linden, door de deelgemeente Kessel-Lo. Het pad is door de jaren heen in verschillende fasen aangelegd.

Op dit moment loopt deze fiets- en wandelroute vanaf het rond puntje aan de Koning Albertlaan tot aan de Heide­ bergstraat en gaat daar over in het fietspad door de parkbegraafplaats Diestseveld.

De bedoeling is echter dat het pad in de toekomst aansluiting vindt met de Jan Davidtsstraat. Het pad eindigt nu immers op de begraafplaats. Om dit traject te realiseren, wil de stad het fietspad eerst doortrekken tot aan het Wimmershofpad. In dezelfde beweging zal de stad dan het Wimmershofpad – nu een wegje van slechts één meter breed tussen de Diestsesteenweg en de Platte Lo­

20

straat – verbreden tot een volwaardig fietspad.

Later kan de Jan Vranckxweg dan tussen de tuinen van de woningen aan de Diestsesteenweg en de Platte Lostraat doorgetrokken worden tot aan de Jan Davidtsstraat. Daar zal het pad dan uitmonden op een nieuw te realiseren fietsverbinding tussen de Jan Davidtsstraat en de Platte Lostraat.

De Jan Vranckxweg zal over heel dit gedeelte 3 meter breed worden. Naast het pad is er nog ruimte voor een groene buffer om de privacy van de aangrenzende tuinen te respecteren.

Tenslotte rest nog een laatste deel voor de Jan Vranckxweg; de verbinding met de Martelarenlaan. Daar heeft de stad nog twee opties open liggen: ofwel kiest de stad ervoor om van de Pieter Nollekensstraat een fietsstraat te maken, ofwel legt de stad een fietspad aan tussen de Willem Coosemansstraat en de Pieter Nollekensstraat.

Vandaar kunnen de fietsers verder aansluiten op de fietspaden van de vernieuwde Martelarenlaan en op de brug over de sporen.

FIETSENSTALLINGEN IN DE KIJKER Fietsenstalling Kop van Kessel-Lo

Fietsenstalling onder het stadskantoor

Het station van Leuven is één van belangrijkste knooppunten voor openbaar vervoer in Vlaanderen en lokt dagelijks duizenden fietsers, niet alleen vanuit het centrum maar ook vanuit de deelgemeenten. De grote fietsenparking aan de Leuvense zijde ligt niet ideaal voor fietsers die komen uit de deelgemeente Kessel-Lo. Daarom liet de stad een ruime fietsenstalling mee opnemen in het ontwerp van de Kop van Kessel-Lo. De stalling bevindt zich vlak naast de ingang naar de stationstunnel en is zowel bereikbaar via het Benedenplein als via de Martelarenlaan en rechtstreeks vanaf perron 13.

De fietsenstalling bevindt zich aan de spoorzijde van het gebouw en is een aaneenschakeling van hellende vlakken die aansluiten op de verschillende niveaus en hoogteverschillen van de omgeving. Vanuit de sporen zijn de stallingen gewoon zichtbaar waardoor er veel daglicht binnenstroomt .

Een trap en roltrap verbinden het niveau van het Beneden­ plein en perron 13. Deze verbinding is zeer belangrijk in het kader van de geplande ontwikkeling van de pendelparking in Leuven-Noord.

De fietsenparking wordt ingericht en beheerd door de spoorwegen en biedt ruimte aan ongeveer 1 600 fietsen.

In de loop van de eerste helft van 2011 kan de fietsenstalling in gebruik worden genomen

Bij de opmaak van de plannen voor de Tiensevest, ­begin jaren ’90, werd reeds rekening gehouden met de enorme hoeveelheid fietsen in de stationsomgeving.

Daarom voorzag men een fietsenparking onder de volledige lengte van de nieuwe gebouwenstrip voor ongeveer 4 000 fietsen. Door de ligging van de gebouwen, in de berm van de Tiensevest, is er een niveauverschil ­tussen de ‘stadszijde’ en de ‘spoorzijde’. Dankzij dit ­niveauverschil ligt de fietsenparking langs de spoorzijde niet ondergronds en krijgt het nog voldoende daglicht ­binnen.

In de openbare fietsenstalling is er plaats voor 3 735 plaatsen. De toegangen bevinden zich op de kop van het gebouw aan de stationszijde, naast het seinhuis en op de Tiensevest. Deze laatste ligt op de hoogte van de Tiensevest en sluit rechtstreeks aan op het niveau van de fietsenstalling.

De fietsenparking wordt onderhouden en beheerd door het Fietspunt. Zij bewaken de stalling en je kan er ook terecht voor kleine dringende herstellingen of het huren van een fiets.

De gebruikers van de gebouwen hebben een, dieper gelegen, eigen fietsenstalling voor hun personeel.

Ontwerpers KBC-Kantorenproject: Crepain-Binst architecture nv

Ontwerpers Kop van Kessel-Lo: TV AR-TE / SeARCH i.s.m. STABO ingenieurs in opdracht van CIP

21

Veilig fietsen in Leuven Elk jaar legt de stad nieuwe fietspaden aan en vernieuwt ze bestaande tracés.

Een aantal opvallende plannen en realisaties:

Abdijstraat Aan het industrieterrein in Haasrode wil de stad over de oude bedding van de Abdijstraat een fietspad aanleggen om een comfortabele fietsverbinding van de Meerdaalboslaan tot aan de Technologielaan te maken.

De voormalige Abdijstraat is er namelijk overwoekerd en erg moeilijk berijdbaar voor de fietsers.

Wilselsesteenweg Bij de heraanlegwerken van de Wilselsesteenweg heeft de stad gekozen om een vrijliggend dubbelrichting fietspad te voorzien langs de steenweg vanaf het Klein Langeveld in de buurgemeente Holsbeek. Het laatste traject van het fietspad volgt de steenweg niet helemaal. Om de gevaarlijke kruising met de Kesseldallaan te vermij-

22

den, heeft de stad op grond van de NMBS een dubbelrichting fietspad langs de sporen gerealiseerd. Het pad loopt verder in de berm van de oprit naar de E314 en sluit zo aan op het rondpunt aan de Kesseldallaan.

Sportpleinpad In de deelgemeente Kessel-Lo heeft de stad de afgelopen jaren het Sportpleinpad vernieuwd en ook uitgebreid. Dit fietspad loopt parallel met de Diestsesteenweg en brengt je van de Richard Valvekensstraat tot aan de Rerum Novarumlaan. Langs het traject is hier en daar groen aangeplant. Tijdens de werken voor de heraanleg en het doortrekken van het pad, werd ook de verlichting volledig vernieuwd zodat fietsers nu een comfortabele verharde en veilige fietslink hebben om te pendelen langs de sportvoorzieningen in de deelgemeente Kessel-Lo. Het fietspad krijgt ook twee dwarse verbindingen: één die de link legt met de Désiré Mellaertsstraat en één die naar de parking van het zwembad leidt.

Abdijstraat

Wilselsesteenweg

Sportpleinpad

Wilselsesteenweg

Sportpleinpad

Sportpleinpad

Gasthuisberg sneller bereikbaar vanaf Tervuursesteenweg Dankzij de nagelnieuwe busverbinding tussen de Tervuursesteenweg en Gasthuisberg kunnen ook voetgangers en fietsers het ziekenhuiscomplex sneller en veiliger bereiken.

Een dubbelrichtingspad loodst fietsers en voetgangers van Gasthuisberg naar Egenhoven in de deelgemeente Heverlee en Bertem. Het pad ligt afgescheiden van de weg en overbrugt het hoogteverschil in de buurt op een comfortabele manier.

Fietsen naar Kessel-Lo De sporenbundel vormt een ondoorwaadbare ijzeren ­rivier, een scheiding tussen Leuven en Kessel-Lo. Om te pendelen tussen Leuven en haar deelgemeente, rijden auto’s rond langs de Tiensesteenweg of de Vuurkruisenlaan. Fietsers nemen vandaag diezelfde weg of gaan – met de fiets aan de hand – door de voetgangerstunnel onder de sporen.

In die onderdoorgang ontmoeten verschillende gebruikers elkaar: passanten – al dan niet met fiets – en trein­

gebruikers. Door deze mix is het voor fietsers niet mogelijk hier effectief te fietsen. Dit traject vormt dus zeker geen snelle verbinding.

De brug over de sporen die nu reeds via de liften de verschillende treinperrons toegankelijk maakt, zal in de toekomst beide stadsdelen effectief met elkaar linken. Hier wordt onderzocht of passanten en fietsers deze brug op een veilige manier gescheiden kunnen gebruiken zodat fietsers al fietsend tussen Leuven en de deelgemeente Kessel-Lo kunnen pendelen.

Daarnaast wil de stad een echte fietsbrug om op een snelle manier over de sporen te geraken. Deze brug is voorzien ter hoogte van het plein voor het provinciehuis. Aan de Kesselse zijde zal ze aansluiten op het park Belle Vue, het toekomstige park langs de sporen tussen de Tiensesteenweg en de Karel Schurmansstraat.

De vroegere studies over het ontwerp van deze brug zijn ondertussen achterhaald omdat de randvoorwaarden veranderd zijn. Het ontwerp en de realisatie van deze oversteek is namelijk gebonden aan het ontwerp en de realisatie van het park Belle Vue, dat op haar beurt afhankelijk is van de vooruitgang van de werken aan de Kop van Kessel-Lo.

Link Gasthuisberg

Link Gasthuisberg

Brug over sporen

Brug over sporen

23

Aarschotsesteenweg 2002

Aarschotsesteenweg 2010