LVN - 2021 - juni

LEUVEN STROOPT DE MOUWEN OP

Vaccinatiecentrum draait op volle toeren ONDERZOEK WIJST UIT:

Leuven-centrum tot 6 graden warmer dan Heverlee OP WANDEL IN DE STAD

Zes apps die je uitstap nog leuker maken JUNI 2021

Hallo! ik ben Muriel

‘Eindelijk weer een terrasje kunnen doen’

De Tour van Bellefroid Vanaf deze maand kan je dankzij een nieuw wandelpad helemaal rond de meest zuidelijke van de twee vijvers van Bellefroid wandelen.

Een toertje van exact 1,5 kilometer.

De noordelijke vijver blijft vanwege zijn uitzonderlijke natuurwaarde afgesloten voor bezoekers. www.visitleuven.be/groen-relax

02

In dit nummer samenLVN 04 Kort 06 Hoe loopt het in het vaccinatiecentrum?

08 KU Leuven onderzoekt: is het stadscentrum een hitte-eiland?

10 Proeven van de eerste terrasjes

inLVN 12 Kort 14 Meer vuilnisbakken, minder zwerfafval?

16 Het elektriciteitsverbruik van de stad

uitLVN 18 Kort 20 Zes apps die je uitstap in Leuven nog leuker maken 22 Openkerkendag 23 Herontdek de Kruidtuin: op eigen houtje of met een gids

Muriel 05 VERTELT 13 DROOMT 19 BELEEFT Elke maand zet LVN een inwoner van Leuven in de kijker. Deze maand is dat Muriel Princen (49). Muriel woont samen met haar man Koen en vier kinderen in Kessel-Lo, werkt als gezinstherapeut en is kunstenares.

Wil je zelf ook eens op de cover van LVN staan of ken je een Leuvenaar met een interessant verhaal?

Laat het ons weten via lvn@leuven.be.

03

samenLVN

Telex Hoe is’t nu écht?

Wat antwoord jij eigenlijk op de vraag ‘hoe is’t?’ ‘Alles goed’, zullen veel mensen zeggen – en daarmee is de kous vaak af. Maar omdat het voorbije jaar van maatregelen en beperkingen bij iedereen doorweegt, roept de stad op om eens door te vragen: ‘hoe is’t nu écht?’ Wil jij iemand een hart onder de riem steken of uitnodigen voor een babbel? Dat kan met de gratis ‘hoe is’t nu écht’postkaartjes van Straatletters. Je vindt ze in het stadskantoor, de bibliotheekfilialen en de Leuvense buurtcentra. Meer info: www. leuven.be/samen-veerkrachtig

Leuvense gangen De vrienden van het Stadsarchief, Salsa! vzw, hebben een boekje gemaakt over het leven in de Leuvense gangen rond 1900. In die steegjes probeerden kroostrijke gezinnen te overleven in veel te kleine rijwoningen, waar ze noodgedwongen varkens en konijnen hielden in de voortuintjes.

Het boekje telt 96 pagina’s met foto’s en verhalen en is voor 18 euro verkrijgbaar in het Stadsarchief.

Je kan het ook bestellen via salsaarchief@gmail.com.

DIERENWELZIJN

Voorzichtig met de vistrap!

In het Sluispark ligt sinds 2019 een vistrap, een constructie die vissen helpt om stroomopwaarts te zwemmen.

In de Dijle leven naar schatting 25 vissoorten. De meeste trekken in het voorjaar stroomopwaarts om zich voort te planten. Maar op de vierde Dijlearm, in het Sluispark, moeten ze voorbij een stuw met een niveauverschil van meer dan anderhalve meter. Daarom is er een vistrap aangelegd, die het traject opsplitst in 23 kleinere trapjes van telkens 7 centimeter. Die kunnen de vissen wél opzwemmen.

Op warme dagen trekt de vistrap veel mensen aan die verkoeling komen zoeken in het water. Dat mag, maar drukte jaagt de vissen weg. Tussen de stapstenen bouwen kinderen ook geregeld dammetjes: die ontregelen de werking van de vistrap. De stad roept daarom op om de rust niet te verstoren. Hou er bovendien rekening mee dat de waterkwaliteit er niet optimaal is.

Ben je deze zomer op zoek naar wat afkoeling, dan kan je ook terecht bij de waterspeeltuinen in het Sluispark en Park Belle-Vue of de fontein op het Hooverplein. dienst weg- en waterbeheer | studiedienstwegen@leuven.be | 016 27 25 00

VOEDSELVERSPILLING

Help de planeet én je portemonnee ‘t Leives woud van de Moind

Krêmbeur [IJSVENTER]

In de zoomer, as me bakke van d’ieëte in de zon, dan deun de krêmbeure mei eile krêmkêr gaave zookes.

In de zomer, wanneer we bakken van de hitte in de zon, dan doen de ijsventers met hun ijskar gouden zaken.

04

De vzw FoodWIN heeft in opdracht van de stad een onderzoek gedaan bij veertig Leuvense huishoudens. Zij wogen twee weken lang al het voedsel dat ze weggooiden.

Op basis daarvan berekende FoodWIN dat de deelnemers aan gemiddeld 29 kilo verspild voedsel per jaar komen, goed voor zo’n 120 euro per persoon.

Doe jij het beter? Doe de planeet en je portemonnee een plezier en ga aan de slag met deze drie gouden regels: 1. Een goed georganiseerde koelkast kan wonderen doen: zo zie je in één oogopslag welke producten je in huis hebt.

2. Je hoeft niet alles in de koelkast te bewaren. Tomaten, komkommers en aubergines bewaar je zelfs beter buiten de koelkast. Zo blijven ze het lekkerst.

3. Ken je de twee soorten houdbaarheidsdata? ‘Te gebruiken tot’ gaat over voedselveiligheid: gebruik het product zeker vóór deze datum. ‘Ten minste houdbaar tot’ zegt iets over de kwaliteit van het product: je kan het meestal nog opeten na deze datum. www.foodwin.org/leuven

Muriel vertelt LEUVEN BOERT

Landbouw in de stad Op zaterdag 12 juni van 12 tot 17 uur vindt op het Ladeuzeplein opnieuw de boerenmarkt Leuven Boert plaats. Die staat helemaal in het teken van lokale producten. Je koopt er de lekkerste streekproducten, en aan de infostandjes zie je wat stadslandbouw heel concreet betekent. In de toontuin van de groendienst krijg je informatie over kringlooptuinieren en vertellen de compostmeesters je alles wat je wil weten over composteren. Kinderen kunnen zich uitleven op de grote stroberg in het midden van het plein, of zich vergapen aan tractoren en andere landbouwmachines. za 12/06 | 12 - 17 uur | www.leuven.be/leuvenboert

OPROEP

Leuvenaars bewegen Leuvenaars Leuven is uitgeroepen tot Europese Sportstad en engageert zich om van 2021 een fantastisch sportjaar te maken. Dat doet ze met sportieve topevenementen – denk maar aan het WK wielrennen in september – én door zoveel mogelijk Leuvenaars aan het sporten te krijgen. En daar kan jij bij helpen!

De stad zoekt organisaties die een origineel idee hebben om Leuvenaars meer te laten bewegen. De innovatiefste ideeën worden voorgesteld aan het publiek, dat ook mee zal kunnen stemmen. De geselecteerde projecten worden zes maanden tot een jaar uitgetest en kunnen rekenen op een flinke subsidie. Voor alle projecten samen ligt 50.000 euro klaar.

Vanaf 3 juni vind je alle informatie op www.leuven.be/sport.

Een idee indienen kan tot 15 september. De oproep zal jaarlijks herhaald worden. sportdienst | 016 27 22 20 tofsport@leuven.be | www.leuven.be/sport

‘Een grote deeltuin met de buren’ ‘Ik ben opgegroeid in Vlierbeek, samen met twee zussen en een broer. Best een groot gezin dus, en dat wilde ik ook aan mijn eigen kinderen geven. Dus kreeg ik drie dochters – Hana, Luka en Mare – en een zoon, Jaitse.’

‘Mijn man heb ik tijdens mijn studies leren kennen.

Niet in de aula – ik studeerde pol & soc en hij landbouwingenieur – maar op kot in de Mechelsestraat.

Na onze studies hebben we enkele jaren in Dakar, Senegal gewoond. Koen was daar aan de slag voor Vredeseilanden en ik deed er vrijwilligerswerk – een mooie tijd! En sinds 2003 wonen we samen in de Willem Coosemansstraat. Toen werd hier keihard gereden en was er veel sluipverkeer, maar mede dankzij de inzet van enkele buurtcomités is dat veranderd. Het sociale contact is enorm toegenomen, onder andere door de speelstraten en de komst van heel wat jonge gezinnen. En samen met zes buren hebben we de omheiningen weggehaald, waardoor we samen één grote groene tuin hebben: gewoonweg zalig!’

‘Op den duur werd ons rijhuis wat te klein voor een gezin van zes. Opnieuw op huizenjacht dus. Maar bij elk pand dat we bezochten, dachten we hetzelfde: het lag niet in onze fantastische straat! En toen hadden we geluk: onze buurvrouw verhuisde naar een woonzorgcentrum en wij konden haar huis kopen.

De benedenverdieping hebben we in onze woning geïntegreerd, en de bovenverdiepingen verhuren we als appartement.’

05

Het vaccinatiecentrum in de Brabanthal: Leuven stroopt de mouwen op

‘Iedereen staat hier met een glimlach op zijn gezicht’ Het gaat goed vooruit in het vaccinatiecentrum in de Brabanthal. Wekelijks steken meer dan 150 vrijwilligers er de handen uit de mouwen: apothekers, verplegers, maar ook baliemedewerkers of parkeerwachters. Sinds de opstart in februari zijn er al zo’n 38.000 vaccins gezet. ‘Het is prima georganiseerd’, vindt Nadia Landeloos (72) uit Leuven-centrum, die zich komt laten vaccineren.

‘Ik ga vanavond met een gerust hart slapen.’

stilaan toch het sociaal contact. Ik heb zin om weer mensen te ontvangen, om weer op mijn kleinkinderen te passen. Ik wil mijn vrijheid terug.’

13.45 uur, een kwartier voor de vaccinaties vandaag officieel van start gaan, openen de deuren en komen de eerste bezoekers binnen. Sommige heel zelfverzekerd, alsof ze bij de bakker een brood gaan halen. Andere voorzichtig en traag, of aan de arm van hun partner, zoon of dochter.

Allemaal op afstand van elkaar, ook dat valt op. Vrijwilliger Jonas Bruneel (29) is buiten rolstoelen aan het ontsmetten.

‘Door corona heb ik het op het werk een stuk rustiger.

Tijdens de eerste lockdown heb ik daarom als vrijwilliger gewerkt in een woonzorgcentrum, nu help ik in het vaccinatiecentrum. De medewerkers zijn super. Iedereen staat hier met een glimlach op zijn gezicht. Da’s tof.’

Puzzelwerk

Augusta Torrele (71) uit Leuven-centrum is een van de eerste bezoekers vandaag. Ze heeft uitgekeken naar deze dag. ‘Ik zat er wel op te wachten: wanneer komen de 70-plussers nu aan de beurt? Ik ben alleenstaand en ik mis

06

Een bejaarde man meldt zich bij de balie. De medewerker scant zijn identiteitskaart en begint uit te leggen welke stappen je als bezoeker moet doorlopen. Ze toont de man dat hij naar de geel verlichte zone moet, die ook nog eens wordt aangegeven met een gele lijn op de grond. Door de boxen klinkt muziek uit een tijd dat de meeste bezoekers van vandaag nog jongens en meisjes waren: ‘I walk the line’ van Johnny Cash. Wij ook, Johnny, we all walk the line.

Wannes Verhoogen (38) is centrumverantwoordelijke: de man die het vaccinatiecentrum in goede banen leidt.

‘Ik ben min of meer toevallig in deze job gerold. Ik heb een coördinerende job bij de stad, en eind vorig jaar belden ze me of ik mee de opstart van het vaccinatiecentrum wilde organiseren. Enkele weken later hebben ze me gevraagd of ik het niet wilde blijven doen tot de vaccinaties helemaal rond zijn.’

‘Ik vind het heel tof werk, vooral omdat ik kan terugvallen op een sterk team: stuk voor stuk goeie en gedreven mensen.

De opstart verliep trager dan verwacht, maar de laatste weken is het een pak drukker, nu er steeds meer vaccins geleverd worden. En da’s goed nieuws.’

CORONA Een van de printers aan de helpdesk weigert dienst.

Wannes neemt zijn walkietalkie en vraagt een IT’er om hulp. ‘Als centrummanager zorg je dat de boel draait. Is al het materiaal voorhanden? Werken de computers? Doet de verwarming het? Maar ik maak ook veel planningen.

Alles hangt af van de hoeveelheid vaccins die wekelijks geleverd worden. Die bepalen hoelang we open zijn, hoeveel medewerkers er nodig zijn … Voor het vaccin van Johnson & Johnson volstaat één dosis, maar voor de drie andere moet je ervoor zorgen dat mensen op tijd hun tweede dosis krijgen. En het aantal weken tussen de twee dosissen verschilt van vaccin tot vaccin, dus daar moet je rekening mee houden. ‘t Is echt een hele puzzel (lacht).’

Wannes neemt ons mee achter de schermen. We wandelen langs een brede gang naar een lokaal waar vier mensen geconcentreerd aan het werk zijn. Apotheker Bart Kerre (52) uit Heverlee is een van hen. ‘Wij maken de spuiten klaar voor vaccinatie. Dat is precisiewerk, en de dosissen verschillen van merk tot merk. Ik heb een eigen apotheek, maar ik draai wekelijks enkele uren mee in het vaccinatiecentrum. Die afwisseling doet deugd. Mijn vrouw en mijn zoon werken hier ook. Els is verpleegster en dient vaccins toe, Sibrecht doet allerlei klusjes en helpt met de IT.’

't Is al geboekt!

Ook Marjolein Kusters (27), een verpleegkundige uit Kessel-Lo, zet mee de spuitjes. Ze doorloopt enkele medische vragen met de man tegenover haar, die duidelijk gerust is in de zaak. Op enkele minuten is de klus geklaard.

‘De meeste mensen zijn opgelucht en blij dat ze hun vaccin krijgen’, vertelt ze. ‘Maar er zijn evengoed mensen die bezorgd zijn. Die probeer ik zo goed mogelijk gerust te stellen. Er is ook altijd een dokter aanwezig die we erbij kunnen halen. Sommige mensen hebben angst voor de naald zelf, maar die is zo fijn dat je hem amper voelt.’

Na je prik moet je nog een kwartier plaatsnemen in de wachtruimte. Sommige mensen zijn bezig met hun telefoon, andere bladeren door een krant of een tijdschrift, maar de meeste wachten gewoon, zoals François Swevers (75) en Nadia Landeloos (72) uit Leuven-centrum. Nadia: ‘Het is hier prima georganiseerd. Ik vind dat alles heel vlot loopt. We hebben geen moment getwijfeld om ons te laten vaccineren.

Wij hebben vroeger de hele wereld rondgereisd, we hebben dus al spuiten genoeg gehad in ons leven.’

François: ‘We trekken elk jaar met onze mobilhome voor enkele maanden naar Spanje. Dat doen we al een jaar of tien. In de eerste lockdown zijn we halsoverkop van Benicasim naar huis gereden, omdat de grenzen sloten.

Maar in december gaan we terug. ’t Is al geboekt.’

Een paar minuten later kunnen François en Nadia naar huis vertrekken. Ze lopen naar de uitgang met een hoofd vol dromen: over de perfecte paella bij een Spaanse zonsondergang, maar misschien toch ook over een heerlijk frisse Stella op onze Oude Markt.

Plan je vakantie na je uitnodiging Intussen hebben alle Leuvense 65-plussers en risicopatiënten die dat wilden al minstens één dosis van hun vaccin gekregen. Het doel van de Vlaamse regering is om elke volwassene minstens één keer gevaccineerd te hebben tegen 11 juli.

Voor de meeste vaccins moet je twee prikken krijgen en dus twee afspraken maken - enkel voor het vaccin van Johnson & Johnson volstaat één dosis. De datum van de tweede prik hangt af van wanneer je de eerste prik hebt gekregen en kan niet verschoven worden. Als je vakantieplannen zouden samenvallen met een afspraak voor een coronavaccinatie, roept de Vlaamse overheid je op om te kiezen voor de vaccinatie en je reis aan te passen.

In principe krijg je twee weken op voorhand je uitnodiging in de bus. Daarin staat een vaccinatiecode waarmee je je afspraak kan boeken (in de meeste andere vaccinatiecentra kan je dat niet zelf). De code blijft een maand geldig, dus je kan een beetje schuiven met je eerste vaccin binnen de geldigheidsduur van je vaccinatiecode. Zo kan je eventueel ook de datum van je tweede vaccin wat verschuiven.

Hou bij het plannen van je zomervakantie dus rekening met je vaccinatie én een eventuele quarantaine (als je terugkeert van een vakantie uit een rode zone). Je kan nu al nagaan wanneer je je prik(ken) krijgt op www.laatjevaccineren.be/ wanneer-word-ik-gevaccineerd-tegen-corona.

Meer info Over het vaccineren • Vlaamse overheid: www.laatjevaccineren.be • Leuven: www.leuven.be/vaccinatie Over het coronavirus • Vlaamse overheid: www.info-coronavirus.be info-coronavirus@health.fgov.be | 0800 14 68 9 (gratis – van maandag tot zondag van 9 tot 17 uur) • Leuven: www.leuven.be/corona corona@leuven.be | 0800 16 91 6 (gratis – elke werkdag van 9 tot 16.30 uur) Dit magazine ging in druk op woensdag 19 mei en houdt geen rekening met maatregelen die sinds die datum werden genomen.

Foto's van links naar rechts: Jonas, Augusta, Wannes, Bart, Jozef en Marjolein, Nadia en François.

07

samenLVN Onderzoekster Eva Beele over hitte-eilanden

‘In Leuven-centrum kan het ’s nachts 6 à 7 graden warmer zijn dan in Heverlee’ De afgelopen zomers was het puffen. Vooral in de binnenstad koelde het ’s nachts nauwelijks af.

Typisch een hitte-eilandeffect, vertelt Eva Beele, onderzoekster aan de KU Leuven. Zij ging na op welke manier bomen en planten dat kunnen tegengaan.

Dat de temperatuur in de stad hoger ligt dan op het platteland, is al langer bekend. Maar hoe groot die verschillen in Leuven zijn, en welk type groen welk effect heeft, dat weten we pas dankzij het onderzoek van doctoraatsstudente Eva Beele. Zij analyseerde de voorbije twee jaar de data van een honderdtal weerstations, verspreid over Leuven en de deelgemeenten.

Eva Beele (23): ‘Zo’n weerstation is een kastje van zowat 20 bij 40 centimeter. We hebben ze geïnstalleerd op publieke plekken zoals het Ladeuzeplein, de tuin van M Leuven en het Martelarenplein, maar ook in privétuinen. Heel wat Leuvenaars vonden het een tof idee om zo’n stationnetje in hun tuin te hebben staan en zo bij te dragen aan ons onderzoek. Handig, want zo konden we heel wat data verzamelen.’

Een van jullie bevindingen is dat het in Leuven-centrum inderdaad warmer is dan in de deelgemeenten, en dan vooral ’s nachts. Kun je uitleggen hoe dat komt?

‘Dat temperatuurverschil is wat we in het vakjargon een hitte-eiland noemen: een plaats waar het warmer is dan in de nabije omgeving. Zo’n hitte-eiland valt vaak samen met een stadscentrum, en da’s eenvoudig te verklaren. In de binnenstad ligt er veel asfalt en beton, twee materialen die eerder donker en ondoorlatend zijn. Ze nemen heel veel warmte op en laten die warmte ’s nachts ook makkelijk weer los, alleen: door al die hoge en dichte bebouwing kan de warmte niet weg. Ze zit als het ware gevangen tussen de huizen. Daardoor kan het in de binnenstad ’s nachts 6 à 7 graden warmer zijn dan bijvoorbeeld in Heverlee, waar aanzienlijk meer groen is – denk maar aan Heverleebos.’

08

Heeft dat gevolgen voor onze gezondheid?

‘Er is inderdaad een verband. Doordat de temperatuur ’s nachts niet voldoende daalt, krijgt ons lichaam niet de tijd om te recupereren en af te koelen. Vooral ouderen, kinderen en mensen met hart- en vaatziekten ervaren dat als onaangenaam. Overmatige hitte kan bovendien leiden tot ademhalingsproblemen en dehydratatie, met soms zeer ernstige gevolgen.’

Maar er is een oplossing: meer groen zorgt voor lagere temperaturen.

‘Dat wisten we al langer. De vraag is: welk type groen heeft het meeste effect? In een stad kan je niet onbeperkt gaan aanplanten. Hoe gebruik je de schaarse ruimte dan het best: plant je er bomen, of leg je een grasveld met struiken aan?

Dat heb ik onderzocht.’

En? Gaan we binnenkort in elke straat bomen planten?

‘Niet per se (lacht). We hebben een onderscheid gemaakt tussen hoog groen, zoals bomen, en laag groen, zoals gras en struiken. Hoog groen is effectiever overdag. Bomen verdampen water via de huidmondjes van hun bladeren.

Die verdamping trekt warmte weg uit de omgeving en doet dus de luchttemperatuur dalen. Bovendien bieden bomen overdag schaduw tegen de zon. Eerste voorlopige analyses wijzen erop dat een toename van 50% hoog groen kan leiden tot een afkoeling van meer dan 1 graad overdag.’

‘Laag groen is dan weer effectiever ’s nachts. Gras en struiken nemen overdag weinig warmte op, en de weinige warmte die ze opnemen, kan ’s nachts makkelijk opnieuw ontsnappen. Ook hier kan ik nog geen harde cijfers geven, maar 50% meer laag groen zou de nachttemperatuur gedurende een hittegolf tot 4 graden kunnen doen dalen.’

‘Het ideaal is dus een mix van hoog en laag groen, en dat over een zo groot mogelijke oppervlakte. Want dat hebben we ook ontdekt: een grotere oppervlakte groen biedt meer verkoeling.’

De weerstations meten intussen ongestoord verder. Wat ga je nog meer onderzoeken?

‘In de toekomst willen we kijken hoe ver het verkoelende effect van groen reikt. Is dat enkele honderden meters of een paar kilometer? Daarnaast gaan we deze zomer

onderzoek doen naar hittestress: in welke mate hebben mensen last van de hitte? En wat is precies het verband tussen groen, temperatuur en hittestress? We zullen bij de Leuvenaars gaan peilen hoe zij de temperatuur in de stad of de randgemeenten ervaren. Wie wil meewerken, kan zich inschrijven via https://leuven.cool. We hopen op een even grote respons als voor de weerstations!’

Wat doet de stad?

De resultaten van het onderzoek bieden belangrijke inzichten. De stad bekijkt op welke plaatsen ze meer groen kan aanplanten en hoe de mix van hoog en laag groen een efficiënt geheel kan vormen. www.leuven.be/leuven-cool

Leuven.cool in cijfers

98 40

weerstations op (semi) publieke plekken

58

in privétuinen

41

in Leuven

25

in Heverlee

18

in Kessel-Lo

6

in Wilsele

2

in Wijgmaal

6

buiten Leuven

7,5 °C

3,5 °C

grootste temperatuurverschil 's nachts

grootste temperatuurverschil overdag

Warmste dag 2020

Warmste nacht 2020

8 augustus, 39,2

9 augustus, 24,9

°C

Hoogste temperatuur gemeten in weerstation nabij de Diestsevest

°C

Hoogste temperatuur gemeten in weerstation op de Naamsestraat

Hoog groen bomen

Laag groen gras, struiken

meest effectief overdag

meest effectief 's nachts

09

samenLVN

Proeven van de eerste terrasjes

‘Hier hebben we zo naar uitgekeken’ Zaterdag 8 mei was het eindelijk zover: de terrassen mochten weer open. De binnenstad herleefde, en LVN was erbij om de sfeer op te snuiven.

De ochtend voelt koel aan voor de tijd van het jaar. Op de terrassen in het centrum is het nog rustig. Aan de Fourteafour in de Mechelsestraat zit een koppeltje, beschut onder een grote parasol. De geur van verse koffie waait ons tegemoet. Joost Swinnen: ‘Hier serveren ze de beste koffie van de stad. Wij komen hier geregeld ontbijten en de krant lezen. Als het goed weer is, heb je op dit terras bijna de hele dag zon. En er passeert altijd wel iemand die je kent.’

Of ze de horeca gemist hebben? ‘Zeker en vast’, vertelt Bianca Claes. ‘Wij wonen in de Vaartstraat en we zijn echte stadsmensen. Toen de cafés sloten, zijn we zelf toch een beetje in crisis gegaan (lacht). Na het werk of in het weekend spreken we graag af met vrienden. Het kwam hard aan toen dat niet meer kon.’

Joost: ‘Ik heb vijfentwintig jaar in Aarschot gewoond. Tja, dan is Leuven toch anders. Mensen komen naar hier voor de cafés, de restaurants, de winkels. Leuven bruist. Hier heb je voor elk wat wils.’

10

Chocolade en wijn Iets verderop staan klanten bij de winkels aan te schuiven voor dagverse producten. Sophie Thiolloy uit Kessel-Lo heeft net wat vis gekocht bij De Walvis. ‘De Leuvense handelaars en horeca hebben het de laatste maanden erg moeilijk gehad. We kopen dus bewust lokaal. Als we een goeie fles wijn zoeken, gaan we naar Convento. Chocolade kopen we bij Zuut, en we bestellen geregeld takeaway, bijvoorbeeld bij Barba en EssenCiel. Da’s niet elke week hé.

Dat zijn duurdere restaurants, maar als je takeaway bestelt, bespaar je sowieso de kosten voor een babysit. En dat scheelt (lacht). Maar het is fijn dat de restaurants opnieuw klanten kunnen ontvangen.’ Ze werpt even een blik op de lange rij voor kaaswinkel Elsen. ‘Dat wordt niks. Ik wou nog even langsgaan, maar mijn dochter moet naar de dansles.’

We wandelen verder richting Grote Markt. Het terras van Gambrinus zit al aardig vol. Drie jonge gasten krijgen net een royale maaltijd voorgeschoteld. Aan het tafeltje ernaast zitten Thomas Van der Stappen uit Heverlee en zijn moeder, Jeanine Van der Stappen uit Leuven-centrum. Jeanine: ‘Ik ben de voorbije maanden amper buitengekomen. Ik heb geen risico’s genomen. Maar ik ben blij dat de Gambrinus weer open is. ’t Is het schoonste café van Leuven.’

Leuven zoals het was Thomas: ‘Ik heb enorm uitgekeken naar de heropening van de horeca. We komen hier elke zaterdag samen met de familie, voor een crème glacée of een toast kannibaal. Straks komen mijn zoon en een nichtje langs. ’t Is een familietraditie die teruggaat tot de kindertijd van mijn moeder. De meeste mensen die je hier ziet, zijn vaste klanten. Iedereen kent elkaar.’ De ober komt aan met hun bestelling: een witte wijn voor Jeanine en een Chimay voor Thomas, de allereerste van het vat. Schol!

Wolken over de Bond Op de Bondgenotenlaan veel gehaaste shoppers. Donkere wolken pakken zich samen. Lucy Benats is met haar tienerdochters Tessa en Laura naar Leuven gekomen. ‘Wij wonen in Huldenberg, een halfuurtje rijden van Leuven.

Vroeger kwamen we vaak naar Leuven, maar de laatste maanden veel minder. Met corona was het gewoon niet zo leuk. Vandaag zijn we hier voor nieuwe kleren. Als we rond zijn, doen we nog een terrasje – tenminste als het niet begint te regenen. Fingers crossed.’

Foto's: Bianca en Joost, Sophie, Thomas en Jeanine, en Laura, Lucy en Tessa.

Steun de horeca en de handel!

Wil jij onze lokale handelaars en horeca-uitbaters steunen in deze moeilijke tijden? Ga dan winkelen en van een hapje of drankje genieten in Leuvencentrum en de deelgemeenten. Er valt ook van alles te beleven. Zo is er voor de kleinsten weer een leuke zoektocht van ongeveer een uur. Ga in de etalages van tien winkels en horecazaken op zoek naar de kinderboekpersonages Luuk en Lotje en noteer op het zoektochtformulier welke sporten ze beoefenen. Bij Visit Leuven (Naamsestraat 3) kan je het formulier ophalen. Na je wandeling krijg je er een leuke verrassing!

Zo naar Leuven Leuven is gemakkelijk bereikbaar te voet, met de fiets of het openbaar vervoer. Kom je met de auto?

Ontdek op www.zonaarleuven.be waar je het best kan parkeren. Je krijgt een lijstje van de rand- en centrumparkings.

De randparkings Bodart en Wetenschapspark Arenberg waren al langer gratis, maar sinds mei krijg je ook in Parking Vaartkom iedere vrijdag, zaterdag en koopzondag de eerste vier uur gratis. Ook hier kan je gratis een pendelbus naar het centrum nemen. www.zonaarleuven.be

Een halfuurtje zwemmen voor 30 centiemen Wie in Leuven baantjes wil gaan trekken of zin heeft in een frisse duik, kan terecht in een van drie stedelijke zwembaden of het openluchtzwembad van het Provinciedomein. Maar het eerste stedelijk zwembad dateert al van 1911.

Op een goede dag in 1887 besloot de gemeenteraad een zwemgelegenheid aan te leggen op de Dijle.

Het werd niet meer dan een afgebakend stuk op de plaats waar de rivier de stad binnenstroomt, vlak bij het Sportkot. Er stonden wel kleedhokjes, en er werd toezicht gehouden door de stad. Dat was ook nodig: door de sterke stroming van de Dijle was het er niet erg veilig.

Stilaan gingen er stemmen op voor een echt stedelijk openluchtzwembad, en dat kwam er in 1911 op de hoek van de Kapucijnenvoer en de Tervuursevest (zie foto). Het zwemwater was afkomstig van de Voer en werd verwarmd door het nabijgelegen slachthuis. Nadat zwemmers hadden geklaagd dat ze door het vuile water ontstekingen hadden opgelopen, bepaalde de gezondheidsdienst dat het bad voortaan gevuld moest worden met leidingwater.

Wie er in 1911 ging zwemmen, betaalde 30 centiemen en huurde twee handdoeken en een zwembroek of badpak. Maar je moest wel rap zijn: je mocht maximum een halfuur zwemmen, omkleden inbegrepen.

In 1958 liet het stadsbestuur een modern, overdekt zwembad bouwen op het Hogeschoolplein. Het oude bassin op de Kapucijnenvoer werd afgebroken in 1976, dat op het Hogeschoolplein in 2007. Op beide plekken staan vandaag appartementsblokken.

Deze foto komt uit het rijke Stadsarchief van Leuven. Wil je meer boeiende foto’s over Leuven ontdekken of informatie krijgen over de geschiedenis van je straat, huis of familie in Leuven? Neem dan contact op met het Stadsarchief.

Meer info: www.leuven.be/stadsarchief

11

inLVN

Telex Vragen over het Groeipakket?

De Vlaamse overheid verleent heel wat financiële steun aan gezinnen met kinderen: de gezinsbijslagen (de vroegere kinderbijslag), de zorgtoeslag, de sociale toeslag, de schooltoeslag, de kinderopvangtoeslag ... Samen noemen we dat het Groeipakket.

Ingewikkeld? Wie er vragen over heeft, kan terecht bij het Huis van het Kind op 016 27 24 90 of info@huisvanhetkindleuven.be.

Je kan er ook iedere woensdag tussen 13.30 en 16.00 uur langsgaan (zonder afspraak). Meer info: www. huisvanhetkindleuven.be/ groeipakket

Wegenwerken Van 7 tot 9 juni krijgt het Ferdinand Smoldersplein nieuw asfalt, en van 10 tot 26 juni ook de Vaartstraat en enkele aangrenzende straten. Om de hinder zoveel mogelijk te beperken, worden de werken in vier fases uitgevoerd. Een overzicht van de belangrijkste wegenwerken in Leuven vind je op www.leuven.be/wegenwerken.

Sluiting sportaccommodaties Tijdens de zomermaanden sluiten de stedelijke sportaccommodaties elk jaar even de deuren voor onderhoud.

Dit jaar gaan enkel die accommodaties dicht waar een onderhoud echt noodzakelijk is, zodat iedereen zoveel mogelijk kan blijven sporten. Een overzicht vind je op www.leuven.be/sluiting-sport.

Vacatures stad Leuven Op zoek naar een nieuwe uitdaging? Bij stad Leuven zijn er altijd interessante vacatures.

Zo kan je nog tot 9 juni solliciteren voor de functie van beleidsadviseur sociale zaken en deskundige archief. Meer info: www.leuven.be/vacatures

ENQUÊTE

Hoe zie jij de toekomst van de Philipssite?

De Philipssite is al een tijdje aan vernieuwing toe. De stad werkt aan een masterplan. Dat beschrijft hoe de site zal evolueren en vormt de basis voor toekomstige projecten.

Om het masterplan zo goed mogelijk op te stellen, wil de stad te weten komen hoe Leuvenaars de Philipssite nu gebruiken. Kom je er graag even tot rust? Ga je er joggen? Of passeer je er op weg naar andere plekken in de stad? Heb je zelf tips en suggesties, dan zijn die ook heel welkom. Je vindt de enquête op www.leuven.be/philipssite. Invullen kan tot en met 27 juni.

In afwachting van de definitieve heraanleg zal de stad vanaf dit najaar het park op de site al tijdelijk herinrichten. De resultaten van de bevraging dienen ter inspiratie voor het definitieve ontwerp. www.leuven.be/philipssite

DEELTIJDS KUNSTONDERWIJS

Start inschrijvingen SLAC Half juni gaan de inschrijvingen voor SLAC/Academie en SLAC/Conservatorium van start. Wees er op tijd bij, want voor sommige opleidingen zijn de plaatsen erg gegeerd.

Kinderen en jongeren kunnen bij SLAC/Academie de overkoepelende opleiding beeldatelier volgen. Volwassenen kunnen kiezen uit allerlei gerichte opleidingen zoals beeldhouwen of grafisch ontwerp en illustratie. De online inschrijvingen starten op maandag 21 juni.

SLAC/Conservatorium biedt opleidingen muziek, woord en dans aan voor kinderen vanaf 6 jaar, tieners en volwassenen. Denk maar aan zang, toneel, creatief schrijven of hedendaagse dans. Inschrijven kan online vanaf donderdag 17 juni om 16 uur. www.slac.be/academie I www.conservatoriumleuven.be

12

Muriel droomt CIJFER

36 miljoen euro Zoveel geld investeert de stad om Leuven een echte doorstart te geven na corona. In juni 2020 werd er al een steunplan ter waarde van 20 miljoen euro goedgekeurd, en in april van dit jaar kwam daar nog eens 16 miljoen euro bij.

Het geld wordt gebruikt om de economie te laten herleven.

Die heeft te lijden gehad onder de coronacrisis. De stad neemt onder andere heel wat steunmaatregelen voor de Leuvense handel en horeca, investeert in innovatieve startende bedrijven en onderneemt acties om de werkgelegenheid op peil te houden.

Daarnaast investeert de stad sterk in de veerkracht van haar inwoners. Voor heel wat Leuvenaars is het afgelopen jaar zwaar geweest. Daarom komen er initiatieven om mensen in een kwetsbare positie te ondersteunen en om de geestelijke gezondheidszorg toegankelijk te maken voor iedereen.

Je kan het volledige relanceplan nalezen op www.leuven.be/bestuursdocumenten.

DAG VAN DE MANTELZORG

Bedankt!

Op 23 juni is het internationale dag van de mantelzorg.

Mantelzorgers helpen mensen die door hun leeftijd, een ziekte of een beperking hulpbehoevend zijn. Het kan om kleine dingen gaan – boodschappen doen voor een buur, het gras maaien bij oma, een uitstap maken met een zieke vriend – maar soms nemen ze ook een stuk van de dagelijkse zorg op zich. Hun inzet maakt hét verschil in onze samenleving, zeker in deze ongewone tijden. Daarom aan alle mantelzorgers: van harte bedankt!

Op www.leuven.be/mantelzorg staat een overzicht van verenigingen waar mantelzorgers terechtkunnen voor ondersteuning of ontmoeting. Je vindt er ook informatie over de premie die de zorgbehoevende kan aanvragen voor de kosten van mantelzorg. loket welzijn en zorg | samenleving@leuven.be | 016 27 26 18

‘Geef jongeren een creatieve uitlaatklep’ ‘Ik ben gezinstherapeut bij Ter Wende in Leuven. Ik begeleid jongeren en gezinnen bij wie het samenleven thuis moeilijk loopt. Daarnaast ben ik ook kunstenares.

Dat creatieve heeft altijd in mij gezeten – ik herinner me dat ik al in de kleuterschool op vrije momenten steevast de wascokrijtjes en verfjes bovenhaalde. Ik volg al negen jaar les aan de Leuvense Academie en heb al enkele expo’s met mijn schilderijen georganiseerd.

De stad was trouwens mijn allereerste klant: ze kocht ‘Tweezaam & Don’t Worry’, een dubbelportret van de beroemde Leuvense tweeling Jeanne en Marcella Schollaert én van twee van mijn dochters. Het hangt in de bibliotheek in Tweebronnen.’

‘Binnenkort open ik samen met enkele andere kunstenaars en ambachtslui een atelier in de Pieter Nollekensstraat: Ateliers Minnoye, genoemd naar de marmerbewerker van wie we de loods gekocht hebben.

We zullen er zelf aan de slag gaan en enkele ateliers verhuren. Op termijn willen we er ook een creatieve uitlaatklep bieden aan jongeren uit de jeugdzorg.’

‘Ruimte geven aan jongeren vind ik ontzettend belangrijk. Als ze ergens samenkomen – om te skaten, te dansen, te hangen – wordt dat snel als overlast bestempeld. Maar jongeren hebben nu eenmaal plekken nodig waar ze elkaar kunnen ontmoeten en zich creatief kunnen ontplooien, los van strikte regels en structuren. Ze kunnen dat nu al bij STELPLAATS en HAL 5. Maar hoe meer van die plekken hoe beter, als je ’t mij vraagt.’

13

inLVN Slim afvalplan voor schonere straten

Een opgeruimde stad Leuven is best een nette stad. Maar ondanks alle inspanningen van de dienst stadsreiniging en van vele Leuvenaars, slingert er op sommige plekken toch nog afval rond. Da’s niet alleen een lelijk gezicht, het is ook slecht voor het milieu en het kost handenvol geld om op te ruimen. Daarom lanceert de stad een nieuw actieplan om zwerfvuil en sluikafval grondig aan te pakken. En dat begint bij een slimmere plaatsing van de openbare vuilnisbakjes.

HAL 5, Park Belle-Vue en het Sint-Lambertusplein in Heverlee. We willen ook inspelen op het moment, en bijvoorbeeld meer vuilnisbakken plaatsen als het mooi weer is of als er veel volk in de stad verwacht wordt.’

Bruno Vanaenroyde, diensthoofd afvalbeheer en stadsreiniging: ‘We willen meer op maat gaan werken. Dat betekent dat we meer of grotere vuilnisbakken zullen zetten op de plekken waar daar nood aan is – plekken waar veel mensen samenkomen om elkaar te ontmoeten en vaak ook om iets te eten en te drinken. Denk maar aan het Sluispark, de Diestsestraat, het Rector De Somerplein, het stadspark,

‘Zes maanden lang zullen we het gebruik van de vuilnisbakken opvolgen: zijn ze gebruiksvriendelijk, hoe snel zitten ze vol, waar en wanneer wordt er vooral gebruik van gemaakt, zijn ze voldoende stevig en makkelijk leeg te maken …? Zodra het testproject is afgerond, zullen we meer grote vuilnisbakken aankopen en ze – al dan niet permanent – een juiste plek geven in de stad.’

14

‘Deze maand starten we met een testproject. Zes maanden lang zullen er veertien grote vuilnisbakken beschikbaar zijn op verschillende plekken in de stad. Sommige daarvan zijn ‘klassieke’ vuilnisbakken. Ze hebben een inhoud van 240 liter en een grote opening, zodat er bijvoorbeeld ook pizzadozen in gestopt kunnen worden. Andere zijn voorzien van een pers. Die drukt het afval samen, zodat er vijf tot acht keer meer in die vuilnisbak van 240 liter kan.’

Bedrijfsafval op de stoep ‘We willen ook anders omgaan met het afval van handels- en horecazaken. Omdat het om bedrijfsafval gaat, wordt het opgehaald door gespecialiseerde privéfirma’s.

In onze stad zijn er makkelijk een stuk of tien actief, en ze werken allemaal op verschillende dagen en tijdstippen. Het gevolg: er staat altijd wel ergens bedrijfsafval op de stoep.

Dat is geen mooi gezicht én het trekt ander afval aan. We gaan met die bedrijven overleggen om de ophalingen beter op elkaar af te stemmen.’

‘We gaan grote vuilnisbakken uittesten die voorzien zijn van een pers.

Die drukt het afval samen, zodat er vijf tot acht keer meer in de bak kan’

Zwerfvuil en sluikstort in cijfers* • 1.234 openbare vuilnisbakjes • 601 ton afval in openbare vuilnisbakjes, dat is 5,9 kg per inwoner • 475 ton zwerfafval en sluikstort, dat is 4,6 kg per inwoner • 77 ton sluikstort aan de glascontainers • Zwerfvuil is klein afval dat buitenshuis wordt achtergelaten waar het niet hoort. Dat kan bewust of onbewust gebeuren. Voorbeelden genoeg: sigarettenpeuken, kauwgom, etensresten, verpakkingen, tickets, blikjes, flesjes, paraplu’s, mondmaskers …

• Sluikafval is huisvuil of bedrijfsafval dat wordt gestort of achtergelaten om de normale ophaling te ontwijken - bijvoorbeeld op plaatsen waar het niet mag, op momenten waarop het niet mag of in de verkeerde bakken of containers. *Deze cijfers dateren van 2019. De cijfers van 2020 geven een vertekend beeld vanwege de impact van het coronavirus.

Voorkomen is beter dan wegsmijten ‘Het actieplan gaat natuurlijk veel ruimer dan enkel vuilnisbakken en ophalingen. We willen Leuvenaars en handelaars bijvoorbeeld nog meer motiveren om afval zoveel mogelijk te vermijden. Onlangs hebben we een samenwerking met Quppa opgestart. Dat bedrijf zal herbruikbare bekers verspreiden over de Leuvense koffiebars. Er zijn vast en zeker nog meer van zulke initiatieven mogelijk.’

‘En we zullen strenger controleren op sluikstorten. We hebben vroeger al camera’s geplaatst aan glascontainers; in de toekomst zullen we dat ook doen op andere plaatsen die gevoelig zijn voor sluikstorten. Dat kan zelfs aan de ‘gewone’ straatafvalbakjes zijn. Uit een onderzoek dat we onlangs samen met de KU Leuven hebben uitgevoerd, blijkt immers dat de vuilnisbakken in het stadscentrum gemiddeld voor één derde gevuld zijn met sluikafval. Meestal gaat het dan om zakjes met huishoudelijk afval, zoals botervlootjes, tafelresten, kattenbakvulling, pampers … Ook die vorm van sluikstorten willen we ontraden én bestraffen.’

‘Zwerfvuil en sluikafval helemaal uit de stad bannen is misschien niet mogelijk, dat beseffen we. Maar we zijn niet voor niets de Europese Hoofdstad van de Innovatie: we zullen de komende maanden en jaren methodes testen, evalueren en bijsturen. Totdat de stad niet alleen mooi maar ook nóg schoner is.’ dienst stadsreiniging | 016 29 61 14 stadsreiniging@leuven.be

Bedankt zwerfvuilvrijwilligers!

Wist je dat de stad een beroep kan doen op meer dan 100 zwerfvuilvrijwilligers? Uitgerust met een vuilniszak en afvalprikker wandelen of joggen ze regelmatig door hun buurt om zwerfvuil te rapen.

Bedankt!

Wil je ook helpen om je buurt proper te houden? Neem dan een kijkje op www.leuven.be/zwerfvuilvrijwilliger.

15

inLVN

Het elektriciteitsverbruik van de stad in 2020*

9.067.366 kWh elektriciteit verbruikt Dat komt overeen met het gemiddelde jaarlijkse elektriciteitsverbruik van

2.591

gezinnen Marktkasten:

194.823 kWh = 2,2% Openbare verlichting:

5.053.393 kWh = 55,7%

Verkeerssystemen:

241.024 kWh = 2,7% Fonteinen en pompen:

30.064 kWh = 0,3%

Gebouwen:

3.548.063 kWh = 39,1%

100% groene stroom 98% aangekocht 2% wekt de stad zelf op met 4 zonne-installaties 16

268.572 kWh elektriciteit opgewekt via zonnepanelen

70% zelf verbruikt 30% geïnjecteerd in het elektriciteitsnet

In 2020 verbruikte de stad Leuven 9.067.366 kWh elektriciteit*. Dat komt overeen met het gemiddelde jaarlijkse verbruik van 2.591 gezinnen.

Knappe koppen, slimme stad

De grote slokop is de openbare verlichting: maar liefst 55% van het elektriciteitsverbruik gaat ernaartoe. Daarom wil de stad het hele verlichtingsnet tegen 2030 omschakelen naar ledtechnologie. Dat zal een jaarlijkse besparing opleveren van maar liefst 2.910.000 kWh, meer dan de helft van de elektriciteit die vandaag naar openbare verlichting gaat!

De stad wil het gebruik ook zoveel mogelijk doen dalen door elektrische installaties slim aan te sturen en door verouderde installaties te vervangen door nieuwe, efficiëntere exemplaren.

100% groen

Gamen tegen dementie

Alle elektriciteit die de stad verbruikt, is 100% groene stroom. 98% is aangekocht, 2% wekt de stad zelf op met vier zonne-installaties: twee aan de Vaart (op de daken van de dienst stadsreiniging en technische dienst), één op het zwembad in Kessel-Lo en nog één op Gemeenschapscentrum De Bosstraat in Wilsele. Ze produceren samen jaarlijks 268.572 kWh. De meeste van die opgewekte stroom (70%) verbruikt de stad onmiddellijk zelf. Op momenten dat de zon heel fel schijnt, is er een stroomoverschot. Dat deel van de productie (30%) wordt verkocht op het elektriciteitsnet.

Wie dacht dat gamen puur tijdverdrijf was, heeft het mis. Nathalie Swinnen (29) van de KU Leuven onderzocht het effect van actieve videogames op mensen met dementie.

Investeer in zonnepanelen (ook al kan het niet op je eigen dak)

‘We hebben een twintigtal bewoners van een psychiatrisch ziekenhuis en een woonzorgcentrum drie keer per week laten gamen. Een controlegroep gamede niet, maar bekeek ondertussen muziekvideo’s. Na acht weken zagen we een duidelijk verschil tussen beide groepen, op drie vlakken. De cognitieve vaardigheden van de gamers, zoals hun kortetermijngeheugen, plan- en taalvaardigheid, waren erop vooruitgegaan.

Daarnaast waren ook hun symptomen van depressie verminderd, iets waar heel wat mensen met dementie last van hebben. Tot slot was ook hun stapsnelheid duidelijk verbeterd. Dat is belangrijk, want mensen die sneller stappen, lopen minder risico om te vallen.’

Ook op 10 andere publieke gebouwen vind je zonnepanelen, waaronder Tweebronnen, ontmoetingscentrum Genadedal, De Sportschuur en ’t Celestijntje. De stad is niet de eigenaar van de panelen, maar koopt een stukje van de opgewekte zonne-energie. De panelen zijn eigendom van Ecopower en ECoOB, twee burgercoöperaties. Al wie dat wil – bedrijven, overheden én Leuvenaars – kan aandelen van die coöperaties kopen en zo mede-eigenaar worden van de zonne-installatie.

Dus zelfs als je eigen woning niet geschikt is voor panelen, kan je toch financieel voordeel halen uit zonne-energie. Je leest er meer over op www.leuven.be/aandeel-zonnepanelen.

Vragen over zonnepanelen?

Misschien denk je eraan om zonnepanelen op je eigen dak te leggen, maar zit je nog met vragen: zijn zonnepanelen nog voordelig, hoeveel panelen moet ik plaatsen, kan ik een batterij koppelen aan mijn installatie, welke mogelijkheden biedt een digitale meter? Maak dan een afspraak bij het energieloket van de stad, op 016 27 23 93, energiecoach@leuven.be of www.leuven.be/energie.

*De cijfers hebben enkel betrekking op de gebouwen en de infrastructuur van de stad Leuven, en dus niet van autonome gemeentebedrijven, het OCMW en Zorg Leuven.

Nathalie: ‘Bij actieve videogames of ‘exergames’ moet je je lichaam bewegen om een spel te spelen. Het toestel dat wij gebruikt hebben, bestaat uit een scherm en een dansmat met steunbeugels. De spelletjes zijn eenvoudig en bevatten weinig prikkels - ideaal voor mensen met dementie.’

‘Dit was nog maar een kleine studie, maar ’t is een stap in de goeie richting voor verder onderzoek. De resultaten wijzen op het belang van beweging voor mensen met dementie. Zo worden ze mentaal en fysiek uitgedaagd en zijn ze minder snel afhankelijk van familie en zorgverleners.’

‘Het onderzoek krijgt veel aandacht in de pers. Er is nog geen medicatie die de ziekte kan genezen; je kan enkel de symptomen aanpakken. Elk onderzoek dat kan helpen om de levenskwaliteit van mensen met dementie te verbeteren is dus meer dan welkom!’

Leuven werd door de Europese Commissie uitgeroepen tot Europese Hoofdstad van de Innovatie. Daarom zet LVN elke maand een straffe innovatie van eigen bodem in de kijker.

Wil je meer weten over Leuvense innovaties? Beluister de podcasts op www.leuven.be/capitalofinnovation.

17

uitLVN

Telex Sportchallenges Ook in juni daagt de sportdienst je uit om te fietsen en/of te lopen.

Als lid van TeamLeuvenLoopt en TeamLeuvenFietst op de gratis sportapp Strava kan je deelnemen aan de maandelijkse challenges. Er zijn opnieuw leuke prijzen te winnen! Ben je nog geen lid van de club(s)?

Registreren is volledig gratis.

Meer info: www.leuven.be/strava

Wilsele Mèt Voortaan kan je elke tweede vrijdag van de maand naar Wilsele Mèt, een markt met lokale producten als groenten, schapenzuivel, kruiden en keramiek. De markt vindt plaats op het Sint-Agathaplein van 16.30 tot 19.30 uur. De volgende markt is op vrijdag 11 juni.

Bibboekenverkoop Van 12 tot 23 juni kan je in de foyer en het auditorium van de bib in Tweebronnen afgevoerde cd’s, dvd’s en boeken voor volwassenen kopen. Ze kosten 1 euro per stuk en betalen kan alleen met bancontact. Om de verkoop veilig te laten verlopen, moet je per persoon een tijdsslot reserveren via leuven.bibliotheek. be/boekenverkoop.

DOCVILLE

De toekomst is ook niet meer wat ze geweest is Het is weer DOCVILLE-tijd! Van 9 tot 19 juni kan je gaan kijken naar meer dan zeventig documentaires die je ogen, hoofd én hart aanspreken.

Een selectie uit die zeventig dingt mee naar prijzen in verschillende categorieën.

De andere documentaires draaien rond twee grote thema’s: toekomst en verleden.

De reeks Brave New Docs toont toekomstdromen uit verschillende tijdperken, en hoe die werden gekleurd door de dingen waar mensen toen van wakker lagen. In de jaren 1950 dachten ze bijvoorbeeld dat technologie alles beter zou maken en droomden ze van vliegende auto’s en – wow! – huishoudrobots. Later gingen we ons zorgen maken over ecologie en gezondheid, en stelden we ons voor hoe we in de toekomst nieuwe energiebronnen zouden aanboren en hoogtechnologische medische toepassingen zouden bedenken.

Een tweede thematische reeks, Reconstructing History, focust op films die op creatieve wijze een waargebeurd feit navertellen. Via bijzondere archiefbeelden, maar ook via animaties, reconstructies met acteurs en zelfs deepfake-video’s waaraan je niet kan zien dat ze bewerkt zijn.

09 – 19/06 | op verschillende locaties in de stad | www.docville.be

AFTELKLOK WK WIELRENNEN

Tijdrit op de Grote Markt

Coronaveilig De activiteiten die in LVN vermeld staan, worden 100% coronaveilig georganiseerd. Ze vinden daarom plaats onder voorbehoud van wijzigende maatregelen.

Raadpleeg vóór deelname aan een activiteit de website van de organisator. Wijzigingen en/of annulaties zijn mogelijk.

18

Donderdag 10 juni wordt op de Grote Markt de aftelklok voor het WK wielrennen gestart. Precies honderd dagen later, op 19 september, wordt in Knokke-Heist de allereerste tijdrit gereden. De klok werkt niet vanzelf: ze moet via twee fietsen van energie worden voorzien. Er zijn dus vrijwilligers nodig om honderd dagen lang de trappers draaiende te houden. De bedoeling is om overdag genoeg energiereserve op te bouwen voor de nacht. Vooraf inschrijven is niet nodig.

Bij het fietsen heb je de keuze uit twee opties: je kan gedurende één minuut een sprintje trekken tegen de fietser naast je, of je kan – iets rustiger – tien minuten energie bij elkaar fietsen. Tijdens het rijden zie je op een scherm hoeveel energie je opwekt.

Van 23 tot 26 september is het WK wielrennen in Leuven te gast. Van 18 tot en met 27 september heeft dat een grote impact op het verkeer in de stad. Het wedstrijdparcours snijdt de stad in verschillende zones. In elke zone gelden er andere verkeersmaatregelen. Je kan de binnenstad maar beperkt in- en uitrijden, en ook parkeren is moeilijker dan anders. De meest up-to-date info vind je op www.leuven.be/wk-mobiliteit.

Muriel beleeft EVENEMENT

Leuven Air Van 1 juli tot 14 augustus kan elke Leivenieër naar Leuven Air. Dat is een eenmalig, coronaveilig alternatief voor Het Groot Verlof, het jaarlijkse zomerprogramma van Leuven.

Iedere donderdag-, vrijdag- en zaterdagavond zullen er concerten plaatsvinden op een grasveld tegenover Kazerne De Hemptinne in Heverlee. Het plein zal afgesloten worden, zodat de organisatie de coronamaatregelen nauwgezet kan opvolgen. Elke avond kunnen er 2.000 toeschouwers naartoe.

De eerste namen, onder wie Belgische toppers als Milow (9 juli) en Zwangere Guy (14 augustus), zijn bekend. Als de maatregelen het toelaten, haalt de organisatie ook internationaal talent naar Leuven. tickets & info: www.leuven.be/leuvenair

KUNSTENFESTIVAL ARTEFACT

Hoe empathisch ben jij?

Van 10 tot 27 juni vindt de negentiende editie van Artefact plaats, het stadsfestival dat kunst verbindt met actuele maatschappelijke thema’s. Dit jaar is de rode draad ‘Wired for Empathy’: aan de hand van het werk van zo’n twintig kunstenaars gaat de expo op zoek naar de betekenis van empathie vandaag. Zo is er ‘The Circle and the Square’, een meerdelige filminstallatie van de Amerikaanse kunstenares Suzanne Lacy. In de film is te zien hoe Lacy twee jaar lang de blanke en Pakistaanse gemeenschap in het Engelse Lancashire met elkaar probeert te verbinden via intensieve gespreksavonden en collectieve zangsessies.

Maar Artefact is meer dan een tentoonstelling alleen. Je kan ook in het thema duiken via performance, podcasts, workshops en een boeiende audiowandeling.

De expo vindt plaats in kunstencentrum STUK, Naamsestraat 96. De toegang is gratis, maar je moet wel een ticket reserveren via www.artefact-festival.be.

‘Ik tel af naar de start van onze buurtbar’ ‘Meer dan twintig jaar geleden zag ik een demonstratie van Koen D’Hous, en sindsdien ben ik gebeten door de tangomicrobe. Ik hou van de muziek, en van de weemoed en de passie die erin zit. Ik volg al jaren lessen – soms met mijn man, soms met andere danspartners. Door corona kan het nu even niet natuurlijk, ik mis het enorm.’

‘De horeca is gelukkig wel weer open. Eindelijk kunnen we weer terrasjes doen! Mij vind je een van de komende weken zeker bij De Optimist aan de Vismarkt, mijn favoriete eetadres in de stad. Er staat zo veel lekkers op de kaart, en het fijne is: je kan het gewoon allemaal proeven! Ze werken met een food sharing-formule: je bestelt een hoop kleine porties, die je met elkaar kan delen.’

‘Ik tel ook af naar de start van onze buurtbar: Bar Belvue. Tijdens de zomermaanden staat er elke vrijdag- en zaterdagavond een mobiele bar op een van de stenen bastions in Park Belle-Vue in de Martelarenlaan. De volwassenen zitten gezellig – én veilig – te keuvelen, en de kinderen spelen ondertussen in de speeltuin. Heel fijn, en iedereen is welkom!’

‘Maar waar ik het hardste naar uitkijk zodra die hele coronacrisis achter ons ligt: een dikke fuif. Waar die plaatsvindt, of welke muziek ze draaien: dat maakt niet uit. Als ik maar kan dansen tot in de vroege uurtjes!’

19

uitLVN

Zes apps die wandelen nog leuker maken

Op stap met de app Zin in een wandeling met iets extra’s? Ga dan eens op stap met een van deze gratis apps. Niet alleen ontdek je nieuwe routes, je leert ook een heleboel bij over bekende en minder bekende Leuvense plekjes.

01 Kunst bewonderen met Street Art Cities App Leuven heeft heel wat indrukwekkende streetart. Denk maar aan het vlindermeisje in de Brusselsestraat, de vogels op de Spoorwegbrug aan de Abdij van Park of de liggende dame aan de Tervuursevest. Deze app stelt drie wandelroutes en één fietsroute voor. De Tour Elentrik is bijvoorbeeld een tochtje van 2,8 km langs oude elektriciteitskasten die zijn opgewaardeerd met knappe straatkunst. Of je kan zelf een route uitstippelen op basis van de kaart. Die toont precies waar er werken te bezichtigen zijn en geeft je gedetailleerde achtergrondinformatie over de artiest en het werk zelf. www.visitleuven.be/street-art-cities-app en https://leuven.streetartcities.com. Gratis te downloaden via de AppStore of Google Play Store.

20

02 Op onderzoek met de KU Leuven Walking Tours De KU Leuven ontwikkelde een app met rondleidingen door onze universiteitsstad. Die zijn niet enkel voor nieuwe studenten interessant, maar voor iedereen die graag meer ontdekt over de universiteit, haar geschiedenis of het onderzoek dat er wordt gevoerd. Er zijn drie grote categorieën: wandelingen voor nieuwe studenten – elke faculteit heeft haar eigen wandeling –, erfgoedwandelingen en themawandelingen, allemaal tussen de 3 en 10 km lang.

Het aanbod wordt regelmatig geüpdatet. www.kuleuven.be/universitytours. Gratis te downloaden via de AppStore of Google Play Store.

03 Al joggend op verkenning met Runnin’City Runnin’City gidst je tijdens het joggen (of wandelen!) langs Leuvense bezienswaardigheden. Geen overvloed aan datums of feiten, maar leuke en interessante weetjes over bijvoorbeeld het Arenbergkasteel of de Abdij van Park. Voor Leuven zijn er vijf routes beschikbaar: highlights Leuven kort (5,5 km), highlights Leuven lang (11,5 km), de abdijenroute

ZOEKERTJE

WIN!

(13,1 km), fit-o-city Leuven (6,2 km) – een parcours met enkele pittige sportoefeningen – en een route langs het Provinciedomein (5 km). www.visitleuven.be/runnin-city-app. Gratis te downloaden via de AppStore of Google Play Store.

04 Verhaaljagers, speciaal voor kinderen Op deze audiowandeling passeer je onderweg zes stopplaatsen waar je met je smartphone een QR-code kan scannen. Die linkt naar een audioverhaal voor kinderen, ingelezen door bekende Leuvenaars als Sien Wynants, Tom De Cock en Gloria Monserez. De wandeling is 2 km lang en loopt door het centrum. De zes verhalen, waaronder ‘De koeienschieters’ en ‘De valse koning van Heverlee’, zijn geschikt voor kinderen vanaf 8 jaar en duren telkens 5 tot 7 minuten.

Bekijk de stopplaatsen op www.leuven.be/verhaaljagers of haal tijdens de openingsuren een kaartje bij Leuven Leisure, Tiensestraat 5, of Visit Leuven, Naamsestraat 3.

05 De dansvloer op met Nachtwandeling Nachtwandeling brengt de Leuvense nachtcultuur in beeld. Twee routes van elk zo’n 4 kilometer lang leiden je langs vijftien plekken die het Leuvense nachtleven de voorbije decennia kleur hebben gegeven. Denk maar aan de Vismarkt, Belgisch Congo, Manhattan of recenter STELPLAATS. Ook hier vind je op elke stopplaats een QR-code waarmee je het bijbehorende verhaal kan afspelen.

Weet jij waar in Leuven deze foto is genomen? Stuur je antwoord vóór 15 juni naar lvn@leuven.be en maak kans op een bon voor een overnachting voor twee personen in een Leuvens luxehotel. Ideaal voor een weekendje 'toerist in eigen stad'!

Bekijk de stopplaatsen op www.nachtplan.be/nachtwandeling.

06 Op chemische schattenjacht met ResourCity Leuven zit boordevol chemische elementen. Sommige zijn heel makkelijk te vinden, zoals zuurstof of ijzer. Andere, zoals goud of platina, zitten beter verstopt. Met deze interactieve VITO-app kan je in de stijl van Pokémon Go chemische elementen ‘vangen’. Als je een element gevangen hebt, krijg je meteen ook een leuk weetje over de locatie waar je je op dat moment bevindt. Je kan de app alleen, met je gezin of met de hele klas gebruiken. https://resourcity.vito.be/nl. Gratis te downloaden via de AppStore of Google Play Store.

De foto van de gevel in de april-editie was genomen in het parkje aan de Sint-Geertruiabdij in Leuven-centrum.

Misjlis W., Elfride B., Hans T., John A.D. en Liliane V. wisten dat en winnen elk een exemplaar van ‘Leuven loopt voorop’. Dat is een gloednieuw boek met twintig portretten van Leuvenaars die rond sport en innovatie werken.

21

uitLVN 5 & 6 juni: Openkerkendag in Leuven

Zálig!

In het weekend van 5 en 6 juni is het Openkerkendag: zes Leuvense kerken zwaaien de poorten open voor het publiek. Het ideale moment om je te verwonderen over het religieuze erfgoed achter die statige gevels.

01 Sint-Michielskerk

map-marker-alt Naamsestraat 57

map-marker-alt Pater Damiaanplein

Pater Damiaan maakte deel uit van een Leuvense congregatie en trok in 1873 vrijwillig naar het eiland Molokai, waar op dat moment meer dan achthonderd mensen aan lepra leden. In 1889 bezweek hij zelf aan de ziekte, en sinds 1936 ligt hij begraven in de crypte van de Sint-Antoniuskapel. Damiaan werd in 2005 uitgeroepen tot Grootste Belg aller tijden.

03 Sint-Jan-de-Evangelistkerk

map-marker-alt Abdij van Park 7

Rechts in de Sint-Jan-de-Evangelistkerk vind je de abtstroon uit 1730, waar de norbertijnen hun dagelijkse gebeden prevelden en zongen (zie foto). Boven op de troon prijkt paus Urbanus IV, de priesters Melchisedek en Aäron staan vooraan, en achter het rode fluwelen gordijn gaan twee engeltjes schuil.

Openkerkendag: praktisch Je kan deze zes kerken gaan bezoeken tijdens Openkerkendag op 5 en 6 juni. De openingsuren vind je online. Via infopanelen in de kerken ontdek je de geschiedenis en de bijzonderheden. Visit Leuven heeft ook twee wandelingen uitgestippeld die je langs de kerken en enkele streetart-pareltjes leiden.

Lukt het je niet om alle kerken te bezoeken? Dan kan je ze ook online in 360° verkennen. www.visitleuven.be/begijnhoven-kerken-abdijen

22

map-marker-alt Naamsestraat 160

Sint-Quintinus, de patroonheilige van deze kerk, werd aangeroepen tegen heel wat ziekten. Bij uitbraken van de pest was de kerk dan ook een populair bedevaartsoord.

Er hangen enkele prachtige schilderijen. ‘De processie naar Basse-Wavre’ (1653) geeft je een beeld van Leuven in de 17e eeuw. Centraal is de kerk zelf afgebeeld.

05 Sint-Geertruikerk

Als er één gevel indruk maakt, dan wel die van de Sint-Michielskerk. Het gebouw zelf werd bijna volledig vernietigd in 1944, alleen de barokke voorgevel bleef gespaard. Hij stelt een altaar voor, versierd met engeltjes, druiventrossen en maïskolven. Binnen is het de moeite waard om eens te gaan kijken naar het orgel. Dat dateert uit 2018 en is een reconstructie van een Lets orgel – het enige overblijvende instrument van Bachs favoriete orgelbouwer Heinrich Andreas Contius.

02 Sint-Antoniuskapel

04 Sint-Kwintenskerk

map-marker-alt Halfmaartstraat

Het eiken koorgestoelte uit de jaren 1540 is het topstuk van deze kerk. Het telt bijna vijfhonderd personages uit de Bijbel en een hele stoet heiligen, allemaal van de hand van de Brusselse schrijnwerker Mathys de Wayere en zijn atelier.

06 Sint-Pieterskerk

map-marker-alt Grote Markt 1

De gotische Sint-Pieterskerk is UNESCO-werelderfgoed.

De oudste overblijvende delen dateren van rond het jaar 1000, maar wat je nu ziet werd hoofdzakelijk in de 15e eeuw gebouwd. Je kan er de expo ‘Tussen Hemel en Aarde’ bezoeken. Die vertelt je meer over de kerkschatten, onder meer over ‘Het Laatste Avondmaal’ en ‘De Marteling van de Heilige Erasmus’ van de Leuvense meester Dieric Bouts.

Kijk, luister, geniet

200 jaar Kruidtuin Zondag 20 juni gaat het feestjaar van de Kruidtuin van start. Een mooie gelegenheid om terug te blikken en een aantal nieuwigheden te introduceren.

De Leuvense Kruidtuin heeft een rijke geschiedenis.

Wist je bijvoorbeeld dat de tuin oorspronkelijk van de universiteit was? Wetenschappers deden er onderzoek naar de geneeskrachtige eigenschappen van allerlei kruiden en planten. Hoe de tuin evolueerde van botanische universiteitstuin naar de stadstuin van vandaag, ontdek je in de nieuwe introfilm in het poortgebouw. De film geeft een beknopt overzicht van de geschiedenis en neemt een duik in de archieven. Zo kan je een handgeschreven plantenlijst uit 1908, oude foto’s en postkaarten en plannen van de oranjerie bewonderen.

Alleen of in groep Wie bij zijn wandeling door de Kruidtuin een smartphone op zak heeft, kan voortaan naar de nieuwe gratis audiogids luisteren. Een bekende stem flitst je terug in de tijd en vertelt je meer over de geschiedenis van de tuin en de gebouwen. Je ontmoet enkele spilfiguren en ontdekt bijzondere planten. Bij de oranjerie hoor je bijvoorbeeld welke oplossing ze bedachten toen de palmencollectie door het dak dreigde te groeien, en in de fruittuin maak je kennis met een perenkweker.

Vanaf 20 juni kan je twee wandelingen met gids maken.

In de basiswandeling maak je kennis met de tuin en de betekenis ervan voor de stad en universiteit, vroeger en vandaag. Als je kiest voor de tocht 'Van (on)kruid naar wetenschap' duik je dieper in het botanische verhaal. De gids vertelt over wetenschappelijke evoluties en innovatie op het vlak van geneeskunde, biotechnologie, biodiversiteit en natuurbeheer in de Kruidtuin én daarbuiten.

Familiepret Gezinnen met kinderen kunnen aan de hand van een grote kaart op expeditie door de Kruidtuin. Onderweg voer je allerlei zoek- en doe-opdrachten uit.

Daarnaast kunnen kinderen de nieuwe luisterverhalen van 'Dré vertelt' ontdekken, in de stijl van de Verhaaljagers (zie pagina 21). Daarin gaat tuinman Dré op stap met zijn hulpje Jean. Elk seizoen heeft een eigen verhaal. Zo is er in de zomer ‘Uit de pen van de koningin’, met stemmen van onder anderen Bartel Van Riet, Lennaert Maes en Sien Wynants.

Luisteren doe je door de QR-codes te scannen met je smartphone.

Meer info en het volledige programma van het feestjaar vind je op www.leuven.be/kruidtuin I Kapucijnenvoer 30, Leuven I Openingsuren van 1 mei tot 30 september: van 8 tot 20 uur. Op zon- en feestdagen van 9 tot 20 uur gratis toegang I Honden niet toegelaten

23

Wil je ook een plaatsje op deze pagina en heb je een openbaar profiel?

Tag je Instagramfoto’s met ‘@leuven’.

@hurtbulle Het Groot Begijnhof

@hellofromerica De Kruidtuin op z’n mooist

@funmomlife Fietsen op het Blauwputplein, nog tot eind deze maand!

@streetmemories Kunst van Din Din in studentenresidentie Camilo Torres

Verantwoordelijke uitgever: Mohamed Ridouani, burgemeester | Hoofd- en (eind)redactie: dienst communicatie i.s.m. Heyvaert & Jansen Fotografie: Karl Bruninx, Jan Crab, Julie Feyaerts, Marco Mertens, Jan Pollers, Rob Stevens, Erard Swannet | Opmaak: Designskills | Druk: artoos group LVN is gedrukt met milieuvriendelijke inkt op papier uit duurzaam beheerde bossen | Contact: lvn@leuven.be of 016 27 22 40