LVN - 2019 - september

STADSMAGAZINE VAN EN OVER LEUVEN

HALLO IK BEN

ONDERWIJS IN DE GEVANGENIS

Eén derde volgt een opleiding

LOBKE

SEP 2019

10 JAAR M

M trakteert op een gratis bezoek JAARMARKT

Ambiance met Sammy Moore

‘In Leuven is groen altijd vlak om de hoek’

2

IN DIT NUMMER

samen 04 Kort 06 Onderwijs in de gevangenis 08 Het belang van Open Monumentendag

in 10 Kort 12 Grootse plannen voor de podiumkunstenzaal 14 De ambities van de

nieuwe algemeen directeur 16 Leuven, maak het mee:

de cijfers!

uit 18 Kort 20 Docu over de bevrijding

van Leuven 21 M viert tiende verjaardag 22 Ambiance op de Jaarmarkt:

Sammy Moore 23 Leuven Beweegt zet aan

tot sporten

LOBKE 5 VERTELT 11 DROOMT 19 BELEEFT Elke maand zet LVN een inwoner van Leuven in de kijker. Deze maand is dat Lobke Van Wesembeeck (23). Lobke woont in Heverlee. Ze heeft een vriend en begint deze maand te werken bij de vzw Netwerk Bewust Verbruiken in Brussel.

Soul Market Tijdens Half Oogst werd de Grote Markt omgetoverd tot een ‘Soul Market' met een divers aanbod aan urban dance en streetart. Tijdens de dance battles namen zestien topdansers het tegen elkaar op.

3

NIEUWE WEBSITE

samen Telex • Koopzondag Op zondag 1 september zijn de meeste winkels in het stadscentrum na de middag open. Meer info: www.leuven.be/ koopzondagen.

• Gezocht: vrijwilligers!

Stad Leuven is op zoek naar een voorzitter van de adviesraad kinderopvang. De raad begeleidt het college bij het lokaal beleidsplan kinderopvang en adviseert de Vlaamse overheid.

Ben je liever praktisch bezig en wil je helpen knutselen, voorlezen, spelen of kinderen eten geven? De stad zoekt nog helpende handen.

Meer info: www.leuven. be/vrijwilliger.

• Hang een vredesvlag Op donderdag 21 september, de Internationale Dag voor de Vrede, zal de vredesvlag aan het stadskantoor wapperen.

Pik je gratis affiche van een vredesvlag op in het stadskantoor of in een van de dertien andere stadslocaties, of download ze van www.leuven.be/vrede.

Hang ze aan je raam of verspreid je vredesboodschap op sociale media met #vredesvlag.

4

Fiets kwijt?

Vind hem online!

Staat je (brom)fiets niet meer op de plek waar je hem achterliet? Neem dan eens een kijkje op www.verlorenofgevonden.be.

Daar krijg je een overzicht van alle fietsen die de politie heeft weggehaald omdat ze bijvoorbeeld fout of hinderlijk gestald stonden.

Je kan de lijst doorzoeken op basis van termen als ‘groene damesfiets’ of de plek waar je je fiets had achtergelaten. Je komt ook te weten waar je je fiets kan oppikken.

Dat kost vijf euro voor een gemerkte en tien euro voor een niet-gemerkte fiets.

Staat je fiets niet in de lijst? Dan is hij misschien gestolen en doe je best (online) aangifte.

In 2018 haalde de politie 6.623 fietsen op in Leuven. De helft van die fietsen ging terug naar de eigenaar, de andere helft ging naar Velo vzw voor verkoop, verhuur of onderdelen.

Politie Leuven | 016 21 06 11 www.verlorenofgevonden.be

SAMENAANKOOP

Groen voor je tuin Tussen 1 september en 31 oktober kan je streekeigen plantgoed bestellen via de stad tegen een zacht prijsje. Begin december ligt je aankoop klaar bij de dienst groenbeheer.

Hagen, heggen en houtkanten Je hebt keuze uit soorten die van nature voorkomen in onze regio en er goed gedijen.

Ze zijn aangepast aan ons klimaat, waardoor ze minder gevoelig zijn voor ziektes en plagen.

Hoogstamfruitbomen Fruit uit eigen tuin smaakt dubbel zo goed.

Een greep uit het aanbod: appel, (kwee)peer, kers, kriek of moerbei.

LOVE LEUVEN

Loofbomen en knotwilgen Als je een grote tuin hebt, zijn zomereik, winterlinde of zwarte els ware pronkstukken.

De hoogstammige veldesdoorn is geschikt voor een kleinere tuin en een zegen voor de bijen.

Wilgenhutten Met bundels wilgentakken bouw je een groene speelhut of een schaduwrijk plekje.

Een online handleiding helpt je op weg.

haag@rld.be | 016 40 85 58 www.leuven.be/samenaankoopgroen

SPORT

Welkom studenten!

Spierkracht voor senioren

Woon je in een straat met studenten? En wil je je nieuwe buren graag leren kennen? Verwelkom ze op woensdag 9 oktober met een hapje of een drankje. Love Leuven, een campagne van de stad, KU Leuven, Hogeschool UCLL en LOKO om studenten en inwoners dichter bij elkaar te brengen, helpt je een handje met een gratis geschenkpakket. Aanvragen kan tot 9 september.

Als je ouder wordt, verlies je spierkracht.

Daarom organiseert de sportdienst vanaf eind september twee nieuwe lessenreeksen voor Leuvense 50-plussers: ‘Spierkracht voor senioren’. Iedereen kan meedoen met dit laagdrempelige krachttrainingsprogramma. Het is een goede aanvulling op gewone conditietraining zoals lopen of fietsen.

loveleuven@leuven.be | 016 27 26 04 www.leuven.be/love-leuven

www.leuven.be/spierkracht-senioren

REFUGEE WALK

In de voetsporen van mensen op de vlucht

LOBKE

VERTELT

Op zondag 29 september organiseert Vluchtelingenwerk Vlaanderen voor de vierde keer een Refugee Walk, een belevingstocht van 40 kilometer. Dit jaar vindt die plaats in Leuven en omstreken. Wil je solidair zijn met mensen op de vlucht en geld inzamelen? Schrijf je dan snel in!

De bedoeling van de tocht is ook om stereotypes te doorbreken. Er wandelen vluchtelingen mee, die tijdens de tocht hun verhaal met je delen. Langs het parcours word je getrakteerd op muziek en eten uit de hele wereld.

Elke stapper betaalt 30 euro inschrijvingsgeld en verzamelt 100 euro sponsorgeld. De opbrengst gaat naar Vluchtelingenwerk Vlaanderen, dat mensen ondersteunt van hun aankomst in België tot hun integratie in de maatschappij. zo 29/09 | vertrek en aankomst aan HAL 5 www.refugeewalk.be

‘Nu wenkt de arbeidsmarkt’

't Leives woud van de moind

kalbas

[boekentas] Venêr noo 't schoul!

Ston de kalbase al gerieëd?

Terug naar school!

Staan de boekentassen al klaar?

‘Ik ben opgegroeid in Kampenhout, maar op mijn tiende zijn mijn ouders uit elkaar gegaan. De ene week woonde ik bij mijn papa in Kampenhout, de andere bij mijn mama in Leuven. Daar had ik het lastig mee. Alles in Leuven was nieuw: mijn huis, mijn school, de mensen … Maar uiteindelijk heb ik mijn draai wel gevonden.’

‘Aan mijn schooltijd heb ik heel fijne herinneringen. Ik ging naar De Ring, het atheneum vlak bij het station. Soms hoor je verhalen over jongeren die gepest of uitgesloten worden: je móét dure kleren en de nieuwste iPhone hebben. Die mentaliteit was er totaal niet.’

‘Na mijn secundair vond ik het heel moeilijk om te kiezen wat ik wou gaan studeren. Het is sociaaleconomische wetenschappen geworden, aan de Universiteit van Antwerpen. Een opleiding die ik zeer graag gevolgd heb. Vorige maand ben ik afgestudeerd met onderscheiding. Daar ben ik natuurlijk wel blij mee (lacht). Nu wenkt de arbeidsmarkt.’

‘Deze maand begin ik als projectmedewerker bij het Netwerk Bewust Verbruiken in Brussel. Ik mag er het Repair and Share Fest organiseren: een festival dat de herstel- en deeleconomie in de kijker zet. Het vindt plaats in maart volgend jaar, in Leuven!’

5

Eén derde van de Leuvense gedetineerden volgt een opleiding

Lien Creemers: 'We willen gedetineerden zo goed mogelijk begeleiden bij hun reïntegratie in de samenleving.'

Onderwijs achter de tralies Deze maand worden de Leuvense scholen weer overspoeld door duizenden kinderen. Maar ook in de Leuvense gevangenissen wordt hard gestudeerd. Sommige gedetineerden gaan voor hun secundair diploma, andere kiezen voor een opleiding EHBO, metselen of meubels maken. Lien Creemers is er onderwijscoördinator.

Lien Creemers (Vlaams onder­steu­ ningscentrum voor het volwassenen­ onderwijs, vocvo vzw): ‘In Leuven organiseren we opleidingen in de Hulpgevangenis en de Centrale gevangenis – in beide instellingen zitten enkel mannelijke gedetineerden.

In de In de Hulpgevangenis, eigenlijk een arresthuis, zitten drie groepen gevangenen: beklaagden die hun straf nog niet kennen, kortgestraften of veroordeelden zonder verblijfsrecht die worden gerepatrieerd naar hun thuisland. Er is dus heel wat verloop.

Daarom organiseren we er kortlopende opleidingen. De Centrale gevangenis daarentegen is een strafhuis: er zitten hoofdzakelijk mensen die voor minstens vijf jaar veroordeeld zijn.

Daardoor kunnen we er langlopende opleidingen aanbieden.’

‘De lessen worden gegeven door Centra voor Volwassenenonderwijs, Open School en soms ook door 6

vrijwilligers. Ik ondersteun hen. Met name in de Centrale gevangenis is het aanbod bijzonder uitgebreid: dat is in Vlaanderen echt een voorloper als het gaat om gevangenenonderwijs.

Gedetineerden kunnen er verschillende praktijkgerichte opleidingen volgen.

Sommige duren een volledig schooljaar, elektriciteit en fietshersteller bijvoorbeeld; voor meubelmaker is er een module van acht weken.’

‘In beide gevangenissen zijn er ook theoretische opleidingen. Open School geeft er bijvoorbeeld Nederlands voor anderstaligen, een heel populaire cursus. Een andere opleiding, VCA,

De gevangenis van Leuven is een voorloper in Vlaanderen op het vlak van onderwijs

staat hoog aangeschreven in de bouw­sector: je leert er de basis­ beginselen van veiligheid en gezondheid op de werkvloer. Gedetineerden kunnen zelfs hun secundair-onderwijsdiploma halen, door een praktijkgerichte opleiding te combineren met het vak 'aanvullende algemene vorming'. Ze krijgen dan ook wiskunde, informatica en geschiedenis ...’

‘Natuurlijk verloopt onderwijs in een gevangenis anders dan erbuiten.

Zo hebben de gedetineerden geen computer in hun cel – en in de zeer uitzonderlijke gevallen dat ze er toch een hebben, gaat het om een streng beveiligd toestel. Uiteraard worden alle lessen en examens binnen de gevangenismuren georganiseerd.

En hoewel elke gedetineerde recht heeft op onderwijs, moeten we soms toch iemand weigeren omdat er in de opleiding materiaal gebruikt wordt dat veiligheidsrisico’s inhoudt.’

‘Ik heb werk nodig om uit de problemen te blijven’ Raf (26) zit in de Hulpgevangenis, in afwachting van zijn straf. Hij studeert er nu voor zijn secundair diploma.

LAAG ZELFBEELD ‘Veel gedetineerden werken liever in de gevangenis, omdat ze zo wat meer geld verdienen. Kiezen voor een opleiding is dus wel een opoffering.

Toch heeft één derde dat ervoor over. En voor alle opleidingen moet ik wachtlijsten opstellen. Toch werkt niet iedereen zijn traject af. De redenen daarvoor lopen uiteen. Zo hebben veel gedetineerden een laag zelfbeeld.

Ze zijn niet lang naar school geweest en denken al snel: da’s niets voor mij.

En je mag niet vergeten hoe moeilijk gedetineerden het vaak hebben: ze willen hier weg en missen hun familie.

Sommige hebben psychologische problemen. Daarom is het belangrijk om hen zo goed mogelijk te ondersteunen en te motiveren.’

MINDER RECIDIVE

‘Onderwijs aan gevangenen heeft ook positieve gevolgen voor de maatschappij. Het verkleint de kans dat ze opnieuw een misdaad plegen – dat is gebleken uit onderzoek. Wij willen gedetineerden zo goed mogelijk begeleiden bij hun reïntegratie in de samenleving. Als ze hier een extra diploma of attest halen, krijgen ze meer zelfvertrouwen en staan ze sterker op de arbeidsmarkt.’

‘In de Centrale gevangenis hebben

we nu twee jonge gasten die binnenkort hun laatste examens gaan afleggen voor de examencommissie. Dan krijgen ze geen lessen, maar studeren ze zelf, onder begeleiding weliswaar. Ik heb er vertrouwen in dat ze volgend jaar dat diploma op zak hebben. Dan denk ik: voor zulke mensen doe ik het. We organiseren ook altijd een proclamatie.

Daarop nodigen we hun familie uit.

Elke gedetineerde komt dan naar voren en krijgt zijn diploma of attest over­ handigd. Soms zie je ze dan echt stralen.

Dat geeft hen zo’n enorme boost.’

Centrale gevangenis • 308 gedetineerden • 15 opleidingen • 3 gedetineerden studeren voor de examencommissie (secundair onderwijs), 2 aan Open Universiteit, 1 aan KU Leuven

Hulpgevangenis • 184 gedetineerden • 6 opleidingen • 1 gedetineerde studeert voor de examencommissie (secundair onderwijs)

‘Ik ben tot mijn veertiende naar school geweest, daarna ben ik aan de slag gegaan op leercontract.

Eerst als winkelbediende in de Hubo, maar dat was niks voor mij.

Daarna als lasser. Dat viel wel mee.’

‘Nu zit ik in de Hulpgevangenis, en ik moet het zeggen zoals het is: het is niet de eerste gevangenis waar ik terechtgekomen ben.

Ik heb binnen de muren al drie opleidingen gevolgd: EHBO, metselen en VCA. Die vielen allemaal goed mee. Mocht het mij niet geïnteresseerd hebben, dan had ik ze niet afgewerkt. Nu wil ik voor de examencommissie mijn secundair diploma behalen.

Ik moet nog examens doen voor enkele theoretische vakken, zoals wiskunde, geschiedenis en informatica …’

‘Ik doe het stap voor stap. Ik ben iemand die aan iets begint, maar er ook snel mee stopt. Nu ben ik bezig aan geschiedenis. Ik heb het lesboek hier in de gevangenis gekregen. Het is zelfstudie, maar als ik iets niet begrijp kan ik altijd uitleg vragen.’

‘Dat secundair diploma haal ik in de eerste plaats voor mijn zus – zij drong er sterk op aan. Maar het helpt me natuurlijk ook aan werk. Als ik vrijkom, wil ik weer aan de slag in de bouw. Dat werk, die structuur heb ik nodig om uit de problemen te blijven. Dat wist ik vorig jaar ook, maar toch ben ik opnieuw hier beland. Ik moet het zeggen zoals het is.’

7

Duurzaamheid op Open Monumentendag

‘Wie een historisch gebouw afbreekt, moet een begrafenis houden’ Op zondag 8 september zetten zestien Leuvense erfgoedgebouwen de poorten open voor het publiek. Het thema van deze Open Monumentendag is duurzaamheid. Professor in de bouwkunde Koen Van Balen en ingenieur-architect Michiel Van Balen – jawel, vader en zoon – vertellen ons over het belang van erfgoed en de link met duurzaamheid.

Koen Van Balen is zelf een monument. Hij is professor aan de KU Leuven en doet voor UNESCO onderzoek naar preventieve monumentenzorg. Zijn zoon Michiel zwoer na de zoveelste erfgoedvakantie dat hij nooit meer iets met architectuur en oude gebouwen te maken wilde hebben. Nu coördineert hij herbestemmingsprojecten zoals HAL 5 en De Hoorn. De theorieën van zijn vader worden daar werkelijkheid.

Wat is de link tussen erfgoed en duurzaamheid?

Koen: ‘Erfgoed is niet alleen mooi; het is vooral een ongelooflijk grote bron van kennis – zeker op het vlak van duurzaamheid. Een voorbeeld: 90% van de oude gebouwen is gemetseld met kalkmortel, een heel duurzaam 8

materiaal. Het neemt CO2 op, terwijl onze cementindustrie net de grootste CO2-uitstoter van alle industrieën is.

Toch waren velen er lange tijd van overtuigd dat kalkmortel geen geschikt bouwmateriaal was. Maar kijk naar het Arenbergkasteel: dat staat er al meer dan vijfhonderd jaar! Erfgoed is bewezen duurzaamheid. We kunnen er heel zinvolle dingen uit leren.’

‘Ook op energievlak kunnen we iets opsteken van oude praktijken. Denk maar aan de watermolens, ijskelders of serres die je kan bezoeken op Open Monumentendag. Boeren hielden koeien in hun woning als verwarming.

Niet meteen een oplossing waarvoor we nu zouden kiezen natuurlijk.’

Michiel: ‘Dat is nochtans exact wat we doen in HAL 5 (lacht). Omdat we het gebouw niet konden isoleren,

brachten we er een koffiebrander, biobakker en eetstandjes in onder. Die produceren warmte. En de sporters van de twee bewegingsparcours krijgen het vanzelf wel warm.’

Erfgoed heeft een slechte naam op ecologisch vlak. Is dat dan onterecht?

Michiel: ‘Absoluut. Onderzoek toont aan dat erfgoedprojecten net bijdragen aan de vier pijlers van duurzame ontwikkeling: economie, ecologie, en het verstevigen van het sociale en culturele weefsel. De Hoorn is daar een perfect voorbeeld van.

We hebben creatieve bedrijven een onderdak gegeven in wat ooit een vervallen brouwerij was. Zo hebben we een boost gegeven aan de creatieve economie in Leuven. Bovendien werken in het restaurant mensen uit

8 SEPTEMBER OPEN MONUMENTENDAG Grijp je kans om op zondag 8 september gratis achter de gevels van zestien erfgoedparels te kijken:

Michiel en Koen Van Balen aan de watermolens van Arenberg.

de sociale economie. De Hoorn heeft de Leuvense biercultuur ook op de agenda gezet. En we hebben een systeem ontworpen om koude op te slaan in de massieve betonnen muren.

Dat maakt energievretende airco overbodig.’

Hoe kan erfgoed sociale banden versterken?

Michiel: ‘Het verbindt mensen omdat erfgoedgebouwen deel uitmaken van onze collectieve identiteit. Veel mensen kennen wel iemand die ooit in brouwerij De Hoorn heeft gewerkt. Daarom is erfgoed ook zo’n dankbaar startpunt voor samenwerkingen. HAL 5 is bijvoorbeeld volledig gefinancierd en ingericht door de buurt.’

Koen: ‘Ik ben ervan overtuigd dat HAL 5 en De Hoorn niet geslaagd waren als het nieuwbouwprojecten waren geweest. Uit onderzoek van de Britse erfgoedorganisatie National Trust blijkt dat betekenisvolle plekken bijdragen tot je welbehagen. En dat gevoel wil je met andere mensen delen. Kijk naar de brand in de NotreDame: mensen reageerden ontzettend emotioneel, begonnen samen te zingen, kaarsen te branden …’

Wat is het belang van Open Monumentendag?

Koen: ‘Open Monumentendag is zoals een mis: een ritueel dat je vaak moet herhalen, zodat je het niet vergeet. Ik heb ooit een heel sprekend verhaal gehoord over een Bretoense kerk die werd afgebroken. Pas toen ze weg was, beseften de dorpelingen wat ze kwijt waren: ze wisten niet meer hoe ze moesten uitleggen waar je moest afslaan, waar ze getrouwd waren …

Al die referenties waren ze kwijt. Als je historische gebouwen afbreekt, zou je eerst een begrafenis moeten houden zodat men zich nog kan bedenken en ze niet stoemelings verloren gaan.'

STEM OP DE NORBERTUSPOORT

De Norbertuspoort, het noordelijke poortgebouw van de Abdij van Park, is genomineerd voor de Onroerenderfgoedprijs Vlaanderen.

Die beloont mensen die erfgoed op een goeie manier beheren. De winnaar van de publieksprijs kan jij mee bepalen. Stem tot 8 september via www.onroerenderfgoedprijs.be/ de-publieksprijs-2019.

• Stadhuis • Universiteitshal • Kruidtuin • Klooster van de Zusters van Liefde • Voormalig klooster van de Broeders van Liefde • Sint-Jacobskerk • IJskelder Brusselsepoort • De Hoorn • BAC Atelier (voormalig Instituut voor Bacteriologie) • Agora (voormalig Farmaceutisch Instituut) • HAL 5 • Abdij van Park • Norbertuspoort • Kasteel van Arenberg • IJskelder Arenberg • Watermolen Arenberg Bovendien kan je deelnemen aan een wandeling (1 uur, met gids) in de omgeving van het Sint-Jacobsplein en een begeleide fietstocht (80 minuten) langs wateren windmolens.

DE TIPS VAN KOEN EN MICHIEL Koen: ‘Op deze editie van Open Monumentendag kan je uitzonderlijk de vooruitgang van de restauratie van de Sint-Jacobskerk bezoeken. Een aanrader!'

Michiel: ‘De Hoorn is elk jaar een trekpleister op Open Monumentendag met bijzonder veel bezoekers. Het gebouw blijft tot de verbeelding spreken. Ook HAL 5 doet opnieuw mee. Het zijn inspirerende plekken en beter nog: ze hebben allebei een café (lacht)!’ zo 08/09 | gratis | www.leuven.be/ openmonumentendag

9

in Telex • Sluiting stadsdiensten Heel wat stadsdiensten zijn gesloten op maandag 2 september (Leuven Kermis). Meer info: www.leuven.be/ sluitingsdagen.

• Rookstopcursus Tijdens een rookstopcursus van acht sessies krijg je van een tabakoloog tips om te stoppen. Kom vrijblijvend naar de infosessie op vrijdag 27 september om 19.30 uur in de Romaanse Poort. De cursus vindt plaats op acht avonden van oktober tot december en kost 48 euro, of 24 euro als je een statuut van verhoogde tegemoetkoming hebt. Meer info: laurens.schroyens@ gmail.com of 0497 83 20 65.

• Vrijdagmarkt verhuist Wegens Leuven Kermis verhuist de markt op vrijdag 30 augustus en 6, 13 en 20 september naar de Bondgenotenlaan, het Rector De Somerplein, het Margarethaplein, de Grote Markt, de Vanderkelen­ straat, de Vital Decoster­ straat, de Brusselse­straat en het Ladeuzeplein. De bussen volgen een omleiding. Meer info: www.leuven.be/markten.

10

7,2/10 Die score geven jullie aan dit stadsmagazine, zo blijkt uit een lezersonderzoek dat de stad voor de zomervakantie heeft laten uitvoeren. 653 inwoners namen eraan deel. Samen vormen ze een goeie afspiegeling van de Leuvense bevolking.

Het onderzoek wees ook uit dat 88% van de Leuvenaars LVN kent en dat 77% het leest. Daarvan leest 55% het grondig – vooral vrouwen doen dat. 45% doorbladert het magazine en leest hier en daar een artikel.

De 23% niet-lezers zijn opvallend meer jonge inwoners (jonger dan 34 jaar). Zij geven aan dat ze het magazine niet kennen (37% van alle niet-lezers), geen tijd hebben om het te lezen (36%) of het niet in de bus krijgen (29%).

Onderwerpen die volgens jullie vaker aan bod mogen komen zijn wegenwerken, mobiliteit en de toekomstvisie van de stad. En 66% krijgt het magazine liefst op papier, 20% zou het liever digitaal lezen, 14% heeft niet echt een mening over de vorm.

7,2/10 is een mooie score, maar de redactie van LVN krikt die natuurlijk graag nog wat op. Heb jij een suggestie of laat je graag weten wat jij van LVN vindt? Laat van je horen op lvn@leuven.be.

KOM OP VOOR JE WIJK

Gevels vertellen verhaal Voor het project Buurtmuren worden gevels behangen met reuzegrote foto’s, zoals in de documentaire ‘Visages Villages’ van Agnès Varda. Wil je meedoen? Ga met je buren op zoek naar verhalen uit de buurt, zet die samen met een fotograaf om in beelden en behang er één of meer gevels mee. De stad zorgt voor begeleiding en financiering, in samenwerking met Leuvens fotografie­ platform UNEXPOSED. Je kan tot 30 september een aanvraag indienen met minstens 12 buren. Belangrijk is dat je aangeeft hoe je de hele buurt bij het project wil betrekken. Je hoeft nog niet te weten welk verhaal je gaat vertellen en op welke gevels je de beelden zal aanbrengen.

PARTICIPATIE

Waar wil jij een beweegbank?

Een IPitup-beweegbank is een bank waarop je allerlei laagdrempelige beweegoefeningen kan doen. In het Sluispark en aan de Balk van Beel staat er al zo’n bank, maar de stad wil er in 2020 nog tien plaatsen. Laat voor 28 september weten op welke locatie jij zo’n bank wil via het inspraakplatform www.leuvenmaakhetmee.be. www.leuvenmaakhetmee.be

www.leuven.be/buurtmuren 016 27 26 16

PARTICIPATIE

Laat de Scheut mee groeien!

De stad heeft de Scheutsite aan de Zavelstraat 78 in Kessel-Lo aangekocht. Het gaat om een park van ruim 20 voetbalvelden groot en enkele gebouwen. Heb jij een idee voor de toekomstige invulling van deze site? Of is jouw organisatie op zoek naar een locatie? Kom een kijkje nemen op dinsdag 17 september tussen 19 en 22 uur. di 17/09 | 19 – 22 uur | www.leuven.be/ scheutsite

RENOVATIE BIB TWEEBRONNEN

Bib slaat pagina om

Twintig jaar lang elke week acht- à tienduizend bezoekers over de vloer krijgen: dat laat sporen na. Daarom zal de bib in Tweebronnen de komende maanden opgefrist worden. Er komen onder andere een nieuwe vloer, nieuwe ledverlichting en een nieuwe inleverrobot. De muren krijgen een likje verf en de indeling wordt aangepast.

De huidige publieksruimte van de bib sluit daarom de deuren van 16 september tot 21 maart. Een deel van de collectie verhuist naar een ‘minibib’ in de hal, de foyer en het auditorium in Tweebronnen. Daar kan je terecht van 2 oktober tot 29 februari mét ruimere openingsuren. Er verhuist ook heel wat uit het aanbod naar de bibfilialen in de deelgemeenten. Welke collectie waar terechtkomt, ontdek je online.

LOBKE

DROOMT

de Bib Leuven | 016 22 65 22 | bibliotheek@leuven.be https://leuven.bibliotheek.be/de-bib-start-de-werken

’Ik hou van burgerinitiatieven’

BETAALBAAR WONEN

Nieuwe stadswoningen aan de Vaartkom Dit najaar start de verkoop van zestien stadswoningen in ‘The View’, een woonproject in de Vaartkom. Het gaat om appartementen met een of twee slaapkamers die je goedkoper dan de marktprijs kan kopen als je aan bepaalde voorwaarden voldoet. Je kan je deze maand kandidaat stellen, de woningen zijn over drie jaar klaar.

Op 19, 20 en 21 september kan je naar een infovergadering over de woningen. www.agsl.be/stadswoningen (vanaf 06/09)

‘Er zijn mensen die veel belang hechten aan bezit: een alleenstaand, groot huis met een ruime tuin en gras dat elke week netjes gemaaid wordt. Of een dure auto op de oprit. Ik merk dat mijn generatie meer bezig is met beleving dan bezit. Een eigen auto is handig, maar wat een luxe is het openbaar vervoer!

Je stapt op de trein, je pakt je boek en je bent weg.’

‘Ik hou van burgerinitiatieven: mensen die een probleem zelf aanpakken. In plaats van het beleid aan te klagen, nemen ze het heft in handen. Zo ben ik fan van de MAAKbar, een burgerinitiatief in de Tiensestraat. Je kan er allerhande gereedschap uitlenen: boormachines, hogedrukreinigers, zagen, schraagtafels … Spullen die je hooguit enkele keren per jaar nodig hebt, thuis veel plaats innemen en soms nogal prijzig uitvallen. Bovendien kan je interessante workshops volgen of spullen laten herstellen tijdens de Repair Cafés.’

‘Verder hou ik van al het groen in Leuven. In Antwerpen moet ik één kwartier stappen, vooraleer ik aan de Den Botaniek ben, het dichtstbijzijnde park. In Leuven hoef je maar de hoek om te gaan. Heerlijk! Het kan altijd beter, maar in Leuven doen we het nog niet zo slecht.’

Heb jij een idee om je buurt aangenamer te maken? Ga dan met enkele buren aan tafel zitten en dien samen een voorstel in bij de stad. Je maakt kans op materiële en financiële steun. Meer info: www.leuven.be/komopvoorjewijk.

11

De Benedenstad krijgt vorm

De voorzijde van het gebouw aan de Brusselsestraat, met het publieke dakterras.

Podiumkunstensite: de avant-première!

Aan de Brusselsestraat, waar nu het Sint-Pietersziekenhuis staat, bouwt de stad de komende jaren een podiumkunstengebouw. Het wordt de trekpleister van een heel nieuw stadsdeel.

NIEUWE GEBOUWEN BOUWEN VERDER OP HISTORISCHE STRUCTUUR

Het Londense bureau Sergison Bates Architects zal het gebouw ontwerpen. Het complex zal voortbouwen op de typisch Leuvense stedelijke structuur met voetgangersverbindingen, doorgangen, binnenpleintjes, horecamogelijkheden ‌ Zo zal er een doorgang zijn naar de achterliggende gebouwen en het toekomstige park rond de Dijle, en komt er een gezellig plein.

De bestaande historische panden zoals de Romaanse Poort, het oude Sint-Pietersgasthuis en de Predikherenkerk vormen samen met de nieuwbouwdelen een heuse podiumkunstensite. Oude en nieuwe gebouwen gaan zelfs letterlijk in elkaar overlopen.

Het gebouw gaat de historische structuur van de Brusselsestraat herstellen, doordat de gevels van de nieuwbouw gelijk gaan lopen met de andere panden in de straat. De transparante gevels zullen bovendien uitnodigen om binnen te stappen.

Het binnenplein verbindt de Brusselsestraat met het toekomstige park langs de Dijle.

12

LEUVEN ZOALS HET WAS

TWEE PODIA ALS KLOPPEND HART

Leuven heeft op dit moment geen plek waar grote producties of voorstellingen met hoge technische vereisten terechtkunnen. Het nieuwe podiumkunstengebouw zal meteen over twee zalen beschikken: een met 800 à 1.000 zitplaatsen, en een met 400. Akoestisch en technisch zullen ze allebei top zijn. Je zal er theater-, dans-, circus- en muziekvoorstellingen en congressen kunnen bijwonen. Het gebouw krijgt ook een foyer, repetitieruimtes en een publiek toegankelijk dakterras.

EEN THUIS VOOR ALLE LEUVENAARS

Cultuurliefhebbers zullen kind aan huis zijn op de nieuwe site. Maar het moet ook een plek worden voor buurtbewoners, verenigingen, blokkende studenten, congres­ gangers, shoppers … Heb jij

De grote zaal met 1.000 zitplaatsen.

ideeën om dat mee waar te maken? Meld ze vanaf eind september op het online platform www.leuvenmaakhetmee.be.

NOG EVEN GEDULD

Het volgende jaar tekenen de architecten het definitieve ontwerp, want de beelden die je hier ziet, zijn gebaseerd op voorlopige schetsen. Het nieuwe gebouw zal er vermoedelijk tegen 2027 staan. www.leuven.be/ podiumkunstensite

Ontdek de toekomstplannen Wil je meer info over de plannen voor de podiumkunstensite en de rest van de Benedenstad? Kom dan eind deze maand naar de infomarkt op de benedenverdieping van het Sint-Pietersziekenhuis. Daar ontdek je naast de plannen voor de podiumkunstensite ook de plannen voor het openleggen van de Dijle, de woonprojecten op en rond de Hertogensite, de parkeeroplossing voor de Benedenstad, de toekomstige openbare werken in de buurt, de renovatie van het Handbooghof … De infomarkt vindt plaats op donderdag 26 september van 16 tot 21 uur, vrijdag 27 september van 11 tot 16 uur en zondag 29 september van 13 tot 18 uur.

Tegelijk is er op zondag 29 september een heuse 'Benedenstad op zondag’, met naast de infomarkt gratis rondleidingen in verschillende gebouwen en op plaatsen waar je al een voorproefje krijgt van de toekomstige ontwikkelingen. Zo zijn er diverse optredens, krijg je uitleg over de verschillende woonprojecten en kan je gratis Museum Maisin binnen. www.leuven.be/benedenstadopzondag

Deze postkaart dateert wellicht van 1919 - 1920.

Er was eens … een molenaar uit Wijgmaal Edouard Remy (1813-1896), van de Remytoren in Wijgmaal, was een man met ambitie. Hij begon heel bescheiden in 1855 met één watermolen om graan te vermalen, olie te persen en rijst te pellen. Enkele jaren later start hij een productielijn van stijfsel op basis van rijst. De zaken gaan goed en zijn bedrijf groeit snel.

Na zijn overlijden wordt Edouard opgevolgd door zijn kleinzoon Marc. Die laat begin jaren 1900 de Remytoren bouwen: 9 vierkante silo’s van 40 meter hoog, waarin 6.000 m2 tarwe kan worden opgeslagen.

Er volgen gouden jaren: de Remyfabriek opent vestigingen in Duitsland, Spanje en Frankrijk en breidt haar gamma uit met onder meer bloem, deegwaren en dieetvoeding.

Wijgmaal profiteert mee van het succes. Het groeit uit van 300 inwoners in 1855 tot 3.000 in 1939. Bijna iedereen werkt er voor de fabriek of een van de toeleveranciers. Op de ‘boulevard’ vlak bij de fabriek wonen de ingenieurs en directeurs in hun villa’s en kasteeltjes. Verderop – tussen de Kerkstraat en het Casinoplein – het kaderpersoneel, de meestergasten en de bedienden. De arbeiders vind je nog enkele straten verder.

Rond 1960 zijn de hoogdagen van de Fabrieken Remy voorbij. Na een aantal overnames komt de site eind jaren 1990 deels in handen van projectontwikkelaars. Zij verbouwen de toren tot kantoorruimte en lofts. Sinds 1987 is die een beschermd monument.

En de mooi versierde pakjes stijfsel van Remy? Die vind je nog steeds in de winkel! Ze worden vandaag gemaakt door het bedrijf Südzucker. Het ideale product om je linnen te beschermen én je huid te verzorgen.

Deze foto komt uit het rijke Stadsarchief van Leuven. Wil je meer boeiende foto’s over Leuven ontdekken of informatie krijgen over de geschiedenis van je straat, huis of familie in Leuven? Ga dan zeker eens langs bij het Stadsarchief!

Meer info: www.leuven.be/stadsarchief.

13

Stad Leuven heeft een nieuwe algemeen directeur: Geertrui Vanloo

‘Leuven kan bijdragen aan een betere wereld. Daar ben ik van overtuigd’ Sinds 1 juli staat Geertrui Vanloo aan het hoofd van de administratie van de stad en OCMW Leuven. ‘Een grote, maar fantastische uitdaging’, noemt ze haar nieuwe job van algemeen directeur. ‘In een wereld die steeds complexer wordt, spelen steden een steeds belangrijkere rol. Ik ben ervan overtuigd dat Leuven een voortrekkersrol kan spelen, zelfs internationaal.’

Geertrui Vanloo volgt Gust Vriens op, jarenlang de Leuvense stadssecretaris. De functie heeft dus een nieuwe naam gekregen, en dat is minder vreemd dan het lijkt.

Het takenpakket van lokale overheden is nu eenmaal permanent in beweging.

Geertrui: ‘In de 19e en 20e eeuw waren overheden vooral bureaucratieën. Die term heeft vandaag een negatieve bijklank, maar het oorspronkelijke doel was zeer nobel: ervoor zorgen dat iedereen gelijk behandeld wordt. Hoe? Door alles in procedures en regels te gieten, taken nauwgezet te 14

verdelen en verantwoording af te leggen.’

‘In de jaren negentig groeide het besef dat té veel regels een overheid log en onpersoonlijk maken.

Overheden moesten meer gaan werken zoals bedrijven: resultaatgericht, efficiënt en klantvriendelijk. Overheden – ook steden – werden dienstverleners, burgers werden klanten.’

NIEUWE ROL

‘Tegenwoordig verschuift de rol van steden opnieuw.

Dat komt doordat heel wat grote maatschappelijke uitdagingen sterker gevoeld

worden in de stad: klimaatverandering, armoede, sociale uitsluiting, de digitale revolutie … Maar steden kunnen die problemen niet in hun eentje oplossen. Dat lukt alleen als ze samenwerken: met bedrijven, met kennisinstellingen, én met burgers.’

‘Nu, samenwerken vergt een andere aanpak dan wat steden lange tijd gewend waren. Je moet op zoek

gaan naar partners, en naar verschillende manieren om met hen samen te werken.

Soms moet je initiatief nemen, soms moet je dat net aan anderen laten. En je mag dat initiatief niet verpletteren onder allerlei regeltjes; je moet je juist afvragen hoe je het zo goed mogelijk kan ondersteunen en sturen. Dat vraagt maatwerk en creativiteit. En een ander soort ambtena-

Problemen stoppen niet aan de stadsgrenzen.

Steden moeten met elkaar samenwerken.

Onze dienstverlening duidelijker en eenvoudiger maken: wie beter dan de burger kan ons daarbij helpen?

ren. ’t Is een beetje een overdrijving, maar vroeger zaten ambtenaren bij wijze van spreken altijd achter hun bureau. Nu trekken ze de samenleving in en zetten ze netwerken en projecten op met allerlei partners. Samen kunnen ze zo kleine en grote maatschappelijke veranderingen realiseren.’

IN DE PRIJZEN

‘Leuven slaagt er best goed in om die nieuwe, samenwerkende en verbindende rol op te nemen. Een voorbeeld: de stad beseft dat je de klimaatuitdaging niet alleen kan aangaan. Daarom is ze op zoek gegaan naar partners. Die vond ze onder andere in de KU Leuven, maar ook in talloze burgers, bedrijven en middenveldorganisaties. In 2013 hebben ze samen de vzw Leuven2030 opgericht, die van Leuven een klimaatneutrale stad wil maken. Inmiddels telt de vzw meer dan 400 leden, die

samen de hele samenleving weerspiegelen. En dat loont: het levert resultaten op in Leuven én inspireert andere steden. We kregen er vorig jaar zelfs internationale erkenning voor met de European Green Leaf Award, een prestigieuze onderscheiding voor steden die zich inspannen voor duurzaamheid en levenskwaliteit.’

‘Of kijk naar Leuven Mindgate, een vzw die in 2016 werd opgericht door bedrijven, kennisinstellingen en de stad om Leuven nog sterker op de kaart te zetten als topregio inzake gezondheid, hightech en creativiteit.

Het leverde Leuven in 2018 een finaleplaats op voor de ‘iCapital Award’, de prijs van de Europese Commissie voor de meest innovatieve stad.’

HET ZIT IN HET DNA

‘Het is geen toeval dat dit soort samenwerking juist hier zoveel succes heeft. Het zit een beetje in het DNA van Leuven: we zijn een middelgrote stad waar besluitvormers, burgers, middenveld en bedrijfslui elkaar gemakkelijk vinden. We hebben een benijdenswaardige partner in de KU Leuven – dit jaar opnieuw uitgeroepen tot meest innovatieve universiteit van Europa. Maar onze kracht schuilt zeker ook in

onze burgers. Die engageren zich massaal voor hun buurt, hun stad én de wereld.’

BETERE WERELD

‘Problemen stoppen natuurlijk niet aan de stadsof zelfs de landgrenzen.

Daarom werken we nu al samen met diverse steden in het buitenland, tot in India en China toe. Maar we willen nog een tandje bijsteken.

Binnen Europa willen we de krachten nog sterker bundelen, bijvoorbeeld met universiteitssteden als Lund, Bologna, Toulouse en Oxford.

En we hebben ook wel wat te bieden. Neem nu de Roadmap van Leuven 2030 – een lijst van acties die we moeten ondernemen om klimaatneutraal te worden tegen 2050. Bijna dagelijks krijgen we daar vragen over van andere steden: ze willen weten hoe we dat aanpakken, of ze willen met ons samenwerken. Leuven moet niet alleen zélf duurzaam worden; het kan ook bijdragen aan een betere en duurzamere wereld. Daar ben ik van overtuigd.’

dienstverlening. Die moeten duidelijker, eenvoudiger en transparanter. Ook hier is samenwerking belangrijk: wie is er beter geplaatst dan de burgers – onze ‘klanten’ – om ons te vertellen waar het stroef loopt, waar de communicatie moet verbeteren, waar het simpeler kan. Ik ben vast van plan die burgerexpertise in te roepen.’

'Burgers moeten nu ook vaak hun weg zoeken tussen de vele loketten, diensten en telefoonnummers. Daar willen we vanaf. We willen één contactcentrum waar de vragen van burgers zo snel mogelijk worden beantwoord, liefst zelfs meteen.

Dat willen we ondersteunen met een soort digitaal stadsplatform, waar inwoners terechtkunnen voor diensten en producten. Ze zullen er bijvoorbeeld kunnen nagaan hoever het met hun aanvraag staat, vragen stellen of hun stem laten horen. Wij zijn er voor de stad en voor haar burgers: dat willen we dag na dag waarmaken.’

BURGEREXPERTISE

‘Uiteraard blijven we ook inzetten op de andere belangrijke rollen van een administratie: regelgeving en 15

Leuven,

FASE 1 131 inzendingen worden afgesloten en verder opgevolgd als melding of klacht. 2.077 echte ideeën worden verder onderzocht.

FASE 2

maak het mee!

Een aantal ideeën wordt afgesloten door het college omdat ze niet binnen de visie van het stadsbestuur passen. De rest van de ideeën wordt verder onderzocht.

Onder het motto ‘Leuven, maak het mee!’ konden Leuvenaars tussen 30 april en 9 juni hun ideeën indienen voor de toekomst van Leuven.

Relevante en haalbare ideeën zullen worden verwerkt in de stadsplannen voor de komende vijf jaar.

FASE 3 De ideeën worden onderzocht op financiële en praktische haalbaarheid.

JANUARI ’20 De haalbare ideeën worden verwerkt in de plannen voor Leuven.

1.680

inzendingen via leuvenmaakhetmee.be

528

Iedereen kon op het platform reageren en stemmen op de ideeën. Er kwamen:

2.243 REACTIES

inzendingen via het postkaartje dat elke Leuvenaar in de bus kreeg

30.571 STEMMEN thumbs-up 27.714

a’s kwamen a m e an th b

ze

4

5

2

De

6

7

populairste ideeën

8

od

De

3

� 2.857

9

1

10 11

14 15 12 13

1

Mobiliteit 641 ideeën

9

Kunst, cultuur & evenementen 104 ideeën

2

Straten & pleinen 259 ideeën

10

Zorg & welzijn 98 ideeën

Natuur & biodiversiteit

11

Onderwijs & jeugd

4

Wonen 181 ideeën

12

5

Duurzame ontwikkeling

Werk, economie & handel 64 ideeën

13

Burgerschap 61 ideeën

14

Dienstverlening van de stad 54 ideeën

15

Technologie 35 ideeën

3

213 ideeën

16

164 ideeën

6

Sociale inclusie 146 ideeën

7

Netheid & afval 132 ideeën

8

Sport 126 ideeën

1

20 nieuwe bomen voor de Naamsestraat 248 thumbs-up 0 �

2

Publieke vuilnisbakjes waarin je afval kan sorteren 195 thumbs-up 3 �

3

Meer bomen, nestkastjes en insectenhotels in parken en op pleinen 177 thumbs-up 0 �

4

Veiligere fietsroute in de Brusselsestraat ter hoogte van de Dijle 168 thumbs-up 1 �

85 ideeën

5

Meer fietsstraten 175 thumbs-up 15 �

TOT UW DIENST!

Samen stad maken Tussen 30 april en 9 juni dienden Leuvenaars, handelaars, verenigingen en bezoekers 2.208 ideeën in om van Leuven een nog betere stad te maken. Dat kon via het online platform www. leuvenmaakhetmee.be of via een postkaartje dat elke Leuvenaar in de bus kreeg.

Afgelopen zomer hebben de burgemeester en schepenen besproken welke ideeën binnen de visie passen. Dit najaar worden de overblijvende ideeën onderzocht op financiële en praktische haalbaarheid. De indieners worden op de hoogte gehouden van wat er met hun idee gebeurt.

Waardevolle én haalbare ideeën worden in januari verwerkt in de plannen van Leuven voor de komende vijf jaar.

Diefstalpreventieadviseur Dialoogavonden: schrijf je in!

Op woensdag 2 en maandag 7 oktober organiseert de stad twee dialoogavonden waarop geïnteresseerde inwoners al enkele ideeën samen kunnen uitwerken.

Hoe zorgen we samen voor meer groen en water in de stad en op privédomein? Hoe maken we van Leuven een echte fietsstad? Welke stappen kunnen we zetten om Leuven plastic- en verpakkingsvrij te maken? Het zijn slechts enkele voorbeelden van ideeën die aan bod kunnen komen. Op de dialoogavonden bakenen de deelnemers samen de kern van het idee af en kijken ze hoe ze er concreet verder mee kunnen gaan. Het eindresultaat is een actieplan waarmee burgers en de stad verder aan de slag kunnen.

Wil je mee dialogeren en ideeën uitwerken?

Schrijf je dan in vóór 23 september via www.leuven.be/maakhetmee. wo 02/10 & ma 07/10 | 19 – 22 uur | gratis, inschrijven verplicht | STUK kunstencentrum www.leuven.be/maakhetmee | 016 27 26 16

Bij de preventiedienst in het Politiehuis op de Philipssite helpen diefstalpreventieadviseurs Chloé Beyens en Ingrid Vleugels je om inbraken en diefstallen te voorkomen.

Chloé: ‘In 2018 zijn er 424 inbraken ondernomen in woningen in Leuven. Bij 155 daarvan zijn de dieven niet binnengeraakt. Het loont dus om het inbrekers zo moeilijk mogelijk te maken, en mensen daarbij helpen is onze missie. We doen dat door jaarlijks zo’n 200 keer persoonlijk advies te geven over goede afsluitgewoonten en sloten voor woningen. Dat advies is niet alleen gratis; als je het volledig opvolgt, kan je een premie tot 350 euro krijgen.

Vorig jaar hebben we 71 premies uitgekeerd.’

‘Bij een nieuwbouw of grondige renovatie bekijken we het bouwplan en wijzen we op plekken waar inbrekers binnen zouden kunnen raken. Op de preventiedienst hebben we zowat alle soorten sloten, ramen en deuren staan. Dat maakt het makkelijker om je te tonen wat nodig is om de zwakke plekken van je huis te beveiligen. Bij andere woningen komen we gewoon op huisbezoek. We gaan samen met je rond en brengen ons fotoboek mee om je alle beveiligingsmogelijkheden haarfijn uit te leggen.

Nadien krijg je steeds het advies op papier.’

‘We maken mensen ook attent op gauwdiefstal en fietsdiefstal: daar hebben we informatiefolders, affiches en gadgets voor. Enkele goede gewoontes kweken en je spullen in het oog houden kan al heel veel leed besparen.’ preventiedienst | Philipssite 4 | 016 210 700 preventie@leuven.be www.leuven.be/premie-voor-inbraakpreventie

17

EXPO

Kunst en het alziend oog

uit • Yonex Belgian International Van 11 tot 14 september vindt het prestigieuze badmintontornooi Yonex Belgian International plaats. Vier dagen lang kan je in Sportoase Philipssite terecht voor internationaal topbadminton en randactiviteiten. Meer info: www.leuven.be/ sport • Red Flames Net zoals de voorbije jaren speelt de nationale damesvoetbalploeg haar thuiswedstrijden in het stadion van OHL. Dinsdag 3 september trappen de Red Flames hun EKkwalificatiecampagne op gang tegen Kroatië. En daarvoor rekenen ze op jouw steun! Bestel nog snel tickets via www.leuven.be/sport.

De expo ‘This is not a collection’ toont hoe mensen in de loop der eeuwen uiting hebben gegeven aan hun geloof. Je ziet er alledaagse objecten die je misschien nog kent uit grootmoeders huiskamer: devotieprenten met het alziend oog van God, plastic Mariabeeldjes gevuld met wijwater ... Maar er is ook plaats ingeruimd voor topstukken als ‘De Kruisdraging’ van Michiel Coxcie, en hedendaags werk van de Belgische kunstenaars Guillaume Bijl, David Claerbout, Berlinde De Bruyckere en Ria Pacquée.

Je kan ‘This is not a collection’ tot 3 november bezoeken in PARCUM in de Abdij van Park. Er is een audiogids. Je kan ook deelnemen aan een slow art-rondleiding:

18

www.parcum.be

JAARTALLEN

Zoektocht naar wijsheid Op zaterdag 31 augustus is er de Abrahamhulde voor de mannen van ’69: nu zij 50 zijn, weten ze waar Abraham de mosterd haalt. Het beeld van Fonske krijgt voor die gelegenheid hun kostuum aangetrokken. De jonkies van 1979 beginnen dan weer aan hun 10-jarige zoektocht naar wijsheid.

Op zondag 8 september is er om 10 uur een feestviering in de Sint-Pieterskerk. Vanaf 16 uur trekt de 64e Jaartallenoptocht door de stad. Alle Jaartallen lopen van het Martelarenplein door de Bondgenotenlaan

WATERSPORT

LVN presenteert iedere maand een selectie uit het vrijetijdsaanbod in de stad. Wil je niets missen? Kijk dan op www.uitinleuven.be.

Organiseer je zelf een activiteit?

Voer ze in op www.uitdatabank.be.

samen met een gids sta je uitgebreid stil bij een viertal werken uit de tentoonstelling.

richting stadhuis. Vanaf 17 tot 22 uur is er een groots volksfeest op het Martelarenplein.

Wil je meer weten over deze bijzondere en unieke Leuvense Jaartallentraditie? Op 21 september kan je, net als elke derde zaterdag van de maand, in de Raadskelders onder het stadhuis naar het Jaartallenmuseum. Leden van de Jaartallen beantwoorden er met plezier al je vragen. zo 08/09 | 10 – 22 uur | www.jaartallen.be

LEUVEN ORGELSTAD

Challenge vaart weer uit

Marktconcerten

De Vaartchallenge is dit jaar aan zijn vijftiende editie toe: in een rubberboot leggen jij en de vijf andere leden van je team zo snel mogelijk een traject af van zo’n 2 km.

Onderweg krijg je proeven voorgeschoteld.

Ben je geen competitiebeest? Ook het best verklede team en de meest originele boot vallen in de prijzen. Achteraf kan je nagenieten bij een lekkere barbecue.

Na een korte zomerpauze organiseert Leuven Orgelstad vanaf deze maand opnieuw gratis Marktconcerten. Elke vrijdagmiddag kan je in de kapel van de Romaanse Poort een orgelist aan het werk horen: Tom Hoornaert bijt de spits af, gevolgd door Danielle Piana en Joost Termont. Willem Hörmann sluit het rijtje deze maand. In oktober zijn er nog twee concerten.

zo 15/09 | vanaf 9 uur | Vaartdijk 5, Wijgmaal | info & inschrijven: www.leuven.be/vaartchallenge

06, 13, 20 & 27/09 + 04 & 11/10 | 12.30 uur gratis | Kapel Romaanse Poort www.leuvenorgelstad.be

THEATER IN OPENLUCHT

Drie dagen kommer en kwel Op 3, 4 en 5 september trekt theatercollectief Ballet Dommage door Leuven met ‘Melvius!’, een voorstelling over rampspoed, kommer en kwel, hoop en genade.

Op dinsdag trekken de acteurs en het veertienkoppige koor door de stad. Hun decors slepen ze mee op karren en fietsen. Om 15.30 uur houden ze halt op de Grote Markt. Daar geven ze een voorproefje en nodigen ze iedereen uit voor de openluchtvoorstellingen op woensdag en donderdag. Die starten om 19.30 uur in de Mechelsestraat, tegenover het Klaverpark.

Net als de twee vorige stadsprojecten van Ballet Dommage, wil ook ‘Melvius!’ mensen samenbrengen. De voorstelling reist de hele maand september met de fiets van stad tot stad en verrast de bewoners telkens met kleine interventies en een groot spektakel.

'Melvius!' is de gratis seizoensopener van 30CC.

LOBKE

BELEEFT

Melvius! | 03 – 05/09 | Grote Markt en Mechelsestraat gratis | www.30CC.be

‘Het kost je maar één Netflixaflevering, maar je kan er echt een verschil mee maken’

LOPEN

Lampiris Leuven Nature Trail Na het grote succes van vorig jaar kan je op zondag 22 september weer een fantastische natuurloop of -wandeling maken in de omgeving van Leuven. De Lampiris Leuven Nature Trail & Walk brengt je met de trein tot in Oud-Heverlee of SintJoris-Weert. Vervolgens leg je een prachtig traject in het groen af van 12, 16 of 25 km tot in Leuven-centrum. zo 22/09 | info & inschrijven: www.sport.be/leuvennaturetrail

‘Ik vind Leuven een supergezellige stad. Een van mijn favoriete lunchadresjes is de Life Bar in de Parijsstraat. Iets verderop ligt een koffiebar waar ik heel graag kom, Swartehond. En als ik met mijn vrienden uit Antwerpen op stap ben, gaan we de fakbars af. Zo Leuvens! Om even helemaal tot rust te komen, ga ik het liefst naar de Abdij van Park, vlak bij mijn thuis. Een prachtige plek die twee werelden samenbrengt: natuur, met in de verte de hoogbouw van de stad.’

‘De voorbije jaren is veel tijd naar mijn opleiding gegaan. Maar in mijn vrije tijd help ik kansarme kinderen met hun huiswerk. Nu begeleid ik twee broertjes die op de basisschool zitten. Ze hebben moeite met lezen en maaltafels. Maar wat ze vooral missen, is zelfvertrouwen. Het is maar een uurtje per week, maar toch heb ik echt het gevoel dat ze vooruitgang boeken. Dat geeft me zoveel energie en voldoening. Ik zeg altijd tegen mijn vrienden: het kost je één Netflix-aflevering, en je kan er echt een verschil mee maken.’

Wie ook als buddy van een leerling aan de slag wil, kan zich bij de stad kandidaat stellen. Je krijgt een leerling toegewezen uit het eerste of tweede jaar van de basisschool of het secundair onderwijs, en geeft wekelijks een uurtje bijles op school. Meer informatie vind je op www.buddyleuven.be.

19

Docu ‘De Slag om Leuven’ in première

26 april 1944: Amerikaanse B-26's laten hun bommen vallen op de Blauwputwijk in Kessel-Lo.

Bommen, honger en verzet

Op woensdag 4 september is het precies 75 jaar geleden dat Leuven werd bevrijd. Filmvereniging FONK had geen beter moment kunnen kiezen voor de première van ‘De Slag om Leuven’, een documentaire over hoe het Leuven vergaan is tijdens de Tweede Wereldoorlog.

Johan Van Schaeren, regisseur: ‘Het verhaal start op 10 mei 1940. Die dag nemen Duitse duikbommenwerpers de Tiensepoort onder vuur. Er vallen maar liefst 101 doden. De film eindigt met de bevrijding van Leuven op 4 september 1944 en de vervolging van de collaborateurs in de maanden en jaren erna.

Tussenin krijg je een blik op vier jaar bezetting – een zwarte periode met Duitse censuur, grote voedseltekorten, collaboratie en een heel actief Leuvens verzet.’

‘De film schetst ook het bredere verhaal van de Tweede Wereldoorlog.

Dat is nodig, want alleen als je de ruime context kent, kan je begrijpen wat in Leuven gebeurd is. Neem de geallieerde bombardementen op 11 en 12 mei 1944: die hebben meer dan 370 doden geëist en grote stukken van Leuven in de as gelegd. De documentaire legt uit dat de geallieerde troepen die wrede actie nodig achtten om te voorkomen dat de Duitse legers naar Normandië zouden trekken, waar enkele weken later de invasie zou starten.’

20

UNIEKE BEELDEN

‘Net als de vorige FONK-films bevat ‘De Slag om Leuven’ heel wat uniek beeldmateriaal van Leuven. Dat vonden we in nationale en internationale filmarchieven – het VRT-archief, Cinematek, British Pathé … – en kunnen we nu voor het eerst aan het grote publiek tonen. Dat is een van dé troeven van deze film. Daarnaast zie je onder andere foto’s, kaarten, krantenkoppen, rapporten van het leger en verslagen van de activiteiten van verzetslui.’

BELEEF DE FILM

‘Vanaf 4 september speelt ‘De Slag om Leuven’ in Cinema ZED en vanaf eind november kan je hem op dvd kopen. Maar ik raad echt aan om hem in de bioscoop te kijken. Het scherm is een pak groter en het geluid is ook veel beter, dieper en in surround. Zo kan je de film veel intenser beleven dan thuis voor de televisie.’

Win tickets

Dankzij LVN en Cinema ZED kan je gratis naar ‘De Slag om Leuven’ op 8 september. Stuur voor 6 september het antwoord op de wedstrijdvraag naar lvn@leuven.be en maak kans op een van de vijf duotickets. Wedstrijdvraag: Wie is de vertelstem in ‘De Slag om Leuven’?

KOM MEE NAAR DE HERDENKING

Op vrijdag 30 augustus om 15.15 uur wordt de bevrijding en verwoesting van Leuven plechtig herdacht op de Stadsbegraafplaats en het Engels Kerkhof in Heverlee.

Op vrijdag 6 september om 19 uur opent een fototentoonstelling op de Grote Markt, gevolgd door een bevrijdingsbal met Radio Modern. www.leuven.be/herdenking

10 jaar M

Marjan en Lore hebben iets te vieren op het dakterras van M.

‘M is altijd een ontdekking’

M is een vaste waarde voor kunstliefhebbers in binnen- en buitenland. Die status heeft het museum in amper tien jaar bereikt. Museummedewerkers Marjan en Lore waren er in 2009 al bij: ‘M heeft het culturele leven in Leuven echt een nieuw elan gegeven.’

Lore Van Hees, diensthoofd tentoonstellingen: ‘We werkten eerst voor de voorganger van M, het stedelijk museum Vander Kelen-Mertens. Dat is het oude gedeelte van het huidige museum, en was dus een pak kleiner.

Grote tentoonstellingen waren er ondenkbaar. Ook onze eigen collectie konden we niet goed tonen en het depot was veel te klein. Toen de Bib in 2000 van de museumsite naar Tweebronnen verhuisde, begonnen we écht te dromen van een groter museum.’

Marjan Debaene, diensthoofd collecties: ‘Het was indertijd heel spannend of het nieuwe gebouw wel op tijd klaar zou zijn voor de opening.

We hebben met man en macht in de weekends doorgewerkt. Maar het is gelukt: prinses Mathilde en prinses Máxima konden op 20 september 2009 het lintje komen doorknippen.’

53.000 KUNSTWERKEN

Lore: ‘We hebben een onvergetelijke start genomen met expo’s van Rogier Van der Weyden en heden-

daags kunstenaar Jan Vercruysse.

Het nieuwe museum had 6.000 m2 tentoonstellingsruimte, zodat we eindelijk tijdelijke tentoonstellingen konden brengen in het gebouw zelf, in plaats van op andere locaties. Na tien jaar staat de teller op 122 tentoonstellingen.’

Marjan: ‘Bovendien konden we topstukken uit onze vaste collectie voor het eerst samen tonen. Die collectie bestaat uit meer dan 53.000 stukken. In 2017 hebben we besloten om de presentatie van de eigen collectie om de twee jaar om te gooien. Volgend jaar komen er dus zeker nog een paar grote wissels!’

OP ONTDEKKING

Marjan: ‘In M willen we graag onbekende parels tonen. Wij zijn een van de weinige musea die dat durven.

We hebben er een patent op (lacht)!

We vissen kunstenaars op die onterecht door de mazen van het net zijn geglipt, ook als ze niet de grote massa’s aantrekken zoals Rubens of Van Eyck.’

Lore: ‘Dat is het belangrijkste aan M: er valt altijd iets te ontdekken. We programmeren ook Belgische kunstenaars. Dat was in 2009 uniek en we gaan dat blijven doen.’ www.mleuven.be

M trakteert!

Op 20 september blaast M tien kaarsjes uit! Daarom trakteert het museum alle Leuvenaars en studenten aan Leuvense universiteiten en hogescholen op een gratis bezoek tussen 20 september en 31 december 2019.

Bemachtig je gratis ticket via www.mleuven.be/Mtrakteert.

Ben je jonger dan 18? Dan hoef je je niet online te registreren, aangezien je het museum sowieso gratis bezoekt.

21

Sammy Moore op de Jaarmarkt

Sammy Moore: 'Eigenlijk was ik niet op zoek naar een muziekcarrière.'

‘Die muziek zit in mijn hart’ Sammy Moore was al 45 toen hij aan zijn muziekcarrière begon. Vandaag, vijf jaar later, behoort hij tot de toppers van de Vlaamse showbizz. Op 2 september kan je naar hem gaan luisteren op de Jaarmarkt.

Sammy Moore: ‘Ik heb altijd graag gezongen, maar ik ben er nooit professioneel mee bezig geweest. Ik ging graag met mijn vrienden naar de karaoke en als er op trouwfeesten ergens een microfoon stond, dan was ik de eerste om een liedje te zingen (lacht). En ja, ik voelde wel: dan was ik de man. Ik kreeg vaak enorm veel applaus.’

‘Vijf jaar geleden heb ik mijn eerste nummertje geschreven, ‘A Star is Born’. Ik belde een jeugdvriend uit de muziekbusiness om te vragen of hij er eens naar wilde luisteren. Eerst hield hij de boot af, maar na wat aandringen spraken we af. Hij vond het nummer heel mooi. Ik heb het ingezongen en we zijn ermee naar Radio 2 gestapt. Zo is de bal aan het rollen gegaan.’

JUF SARAH

‘Ik heb twee dochters. Mijn oudste, Sarah, is schooljuf. Ik zei haar: ‘Schatteke, ik was vroeger verliefd op mijn juf. Dat gaat ge ook nog weleens meemaken. Weet je wat? Ik ga er een liedje over schrijven.’ Dat vond ze keicool (lacht). ‘Juf Sarah’ werd een 22

hit. Ik heb er drie weken mee op nummer één gestaan en elf weken in de Vlaamse hitparade, de Ultratop 50.’

‘De relatie met mijn jongste dochter, Yasmien, loopt heel moeilijk.

Dat doet me enorm veel pijn. Voor haar schreef ik het nummer ‘Papa’. Ik heb het één keer gezongen tijdens een concert, maar de tranen kwamen meteen. Het staat wel op mijn tweede album.’

EEN GEWONE MENS

‘Ieder jaar zing ik zowat honderd concerten. Da’s fantastisch natuurlijk, maar ik heb een eigen zaak in Wilsele en het wordt moeilijk om de twee te combineren. Die muziek zit in mijn hart. Het straffe is: ik was niet op zoek naar een muziekcarrière. Dat is me simpelweg overkomen. Ik ben daar eerlijk gezegd heel fier op. Want eigenlijk ben ik ook maar een gewone mens.’

DE JAARMARKT & LEUVEN KERMIS

Op maandag 2 september is het Jaarmarkt, met de biestemèt, een veeprijskamp, braderie, brocanterie en streekproductenmarkt. Onder anderen Sammy Moore, The Ladies en Motown Supremacy zorgen voor de ambiance op het Martelarenplein. Sammy Moore treedt op van 16.20 tot 17 uur.

Wie september zegt, zegt natuurlijk ook Leuven Kermis! Van vrijdag 30 augustus tot zondag 22 september kan je je op het Hoover- en Ladeuzeplein uitleven op zeventig attracties. Maandag 16 september van 16 tot 19 uur is het prikkelarme kermis: de lichten zijn gedimd, de muziek staat zacht en je hebt extra tijd om op een molen of een attractie te klimmen. Op woensdag 18 september krijg je aan heel wat kramen korting, en op vrijdag 13 september is er vuurwerk in het stadspark.

Jaarmarkt | ma 02/09 | www.leuven.be/jaarmarkt Leuven Kermis | vr 30/08 – zo 22/09 | www.leuven.be/kermis

Colofon Verantwoordelijke uitgever: Burgemeester Mohamed Ridouani Hoofdredacteur: Ann-Catherine Metz Coördinatie en eindredactie: Heyvaert&Jansen, Kristien Quintiens, Annelies Senaeve, Catherine Van Dievoet Redactie: Geert Antonissen, Kristien Quintiens, Annelies Senaeve, Tom Stroobants, Veerle Vandenborre, Catherine Van Dievoet

Leuven Beweegt

Anthony (links) wil de zwarte gordel halen.

‘Na één proefles had ik de smaak weer helemaal te pakken’ Ieder jaar organiseert de sportdienst Leuven Beweegt: je kan dan gratis proeflessen volgen bij heel wat Leuvense sportverenigingen. Anthony Ward viel zo na 40 jaar opnieuw voor zijn grote liefde, karate.

Anthony: ‘Op mijn veertiende ben ik begonnen met karate. Na een tijdje ben ik ermee gestopt, en 40 jaar lang heb ik er niks meer mee gedaan. Maar een jaar of drie geleden hadden mijn dochters over de gratis proeflessen van Leuven Beweegt gelezen, en ze wilden toch graag eens de sport proberen die hun vader vroeger deed.

Ik was al 57, maar ik voelde het zelf toch ook weer kriebelen en dus hebben we samen een proefles gevolgd bij Haragei Leuven.’

‘Omdat ik al een beetje ervaring had, kon ik meteen aansluiten bij de

groep. Mijn dochters kregen eerst een aparte instaptraining, om kennis te maken met de basisbeginselen van karate. De ontvangst was geweldig, ik voelde me op slag thuis. Echt een heel aangename, warme club.'

‘Mijn dochters zijn een half jaar blijven trainen. Ikzelf ben doorgegaan, want ik wil de zwarte gordel halen.

Elke week probeer ik minstens twee keer te trainen. En dat levert resultaat op: ik heb al een bruine gordel. Ik denk wel dat ik mijn doel zal bereiken.’

Volg een gratis proefles

Wil je ook de draad weer oppikken van de sport die je vroeger beoefende? Wil je een nieuwe sport leren kennen? Of wil je gewoon eens een kijkje nemen bij een club? Het proeflessenaanbod van Leuven Beweegt is zeer ruim en divers en gericht op alle leeftijden. Wie weet vind je wel een nieuwe passie voor de komende jaren! Bekijk het volledige aanbod op www.leuven.be/leuven-beweegt.

Fotografie: Sergison Bates, Tim Buelens, Fonk vzw, Tom Herbots, Joël Hoylaerts, Marco Mertens, PARCUM, Jan Pollers, Visages Villages Luistertijdschrift: LVN is ook beschikbaar als luistertijdschrift voor blinden en slechtzienden. Je kan dit nummer online beluisteren via www.leuven. be/lvn of bij de redactie een DAISY-cd-rom opvragen.

Contact: lvn@leuven.be of 016 27 22 40 Opmaak en druk: artoos group LVN is gedrukt met milieuvriendelijke inkt op papier uit duurzaam beheerde bossen.

LVN is een uitgave van stad Leuven, Professor Van Overstraetenplein 1, 3000 Leuven, 016 27 20 00.

Schrijf je in op www.leuven.be/nieuwsbrief en ontvang tweewekelijks info over onder meer openbare werken, mobiliteit, stadsvernieuwing en vrijetijdsactiviteiten.

zo 01 – zo 15/09 | www.leuven.be/leuven-beweegt

23

Wil je ook een plaatsje op deze pagina en heb je een openbaar profiel?

Tag je Instagramfoto’s met ‘@leuven’.

De Rollerparade neemt de Bondgenotenlaan over @tofsport_leuven Vos gesignaleerd op het Hooverplein @healthy.happy.ina

Filmpje in openlucht @zomerfilms Ofni? @sinalien

De Ballon van de Vriendschap is geland! @geert061166

Wolkendeken over de Abdij van Park @accordingme