LVN - 2019 - november

STADSMAGAZINE VAN EN OVER LEUVEN

HALLO IK BEN

GEWELD BINNEN HET GEZIN

1 op 7 krijgt ermee te maken

ERNEST

NOV 2019

ENCHANTE!

Warm netwerk voor kwetsbare mensen RED FLAMES: THUIS IN LEUVEN

Vrouwenvoetbal aan de top

‘Leuvenaars, praat wat meer met je buren’

IN DIT NUMMER

samen 04 Kort 06 Huiselijk geweld: hoe kan het stoppen?

08 EnchantĂŠ Leuven: gratis diensten

voor kwetsbare mensen

in 10 Kort 12 KinderKuren: stad zorgt

voor keitoffe opvang op school 14 BuurtcomitĂŠs werken aan

een gezellige wijk 16 65+ in Leuven: de cijfers

uit 18 Kort 20 Red Flames:

vrouwenvoetbal op topniveau 22 Bijna zo spannend als Game

of Thrones: nieuwe podcast

over Hendrik I

ERNEST 5 VERTELT 13 DROOMT 19 BELEEFT Elke maand zet LVN een inwoner van Leuven in de kijker. Deze maand is dat Ernest Debrun (86).

Ernest woont in Heverlee.

Hij is weduwnaar en heeft twee dochters en drie kleinkinderen. Zijn oudste dochter is intussen overleden.

Eindelijk!

Vorige maand is de langverwachte fietsspiraal geopend. Voortaan fiets je vlot van de Martelarenlaan langs de brug over de treinsporen naar het Martelarenplein.

VRIJWILLIGERSWERK

samen Telex • Vrijwilligers gezocht De Taalkaravaan zoekt studenten en vrijwilligers die kinderen van het woonwagenterrein spelenderwijs willen stimuleren om Nederlands te praten. Dat doe je met behulp van gezelschapsspelen, knutselsessies, spelletjes …

De activiteiten vinden elke woensdag van oktober 2019 tot mei 2020 plaats, van 14 tot 16 uur. Meer info op www.leuven.be/ vrijwilligers-taalkaravaan.

• Klimaatproject in je buurt Wil je samen met je buren zorgen voor een gezonde, groene en leefbare stad? Werk dan een klimaatproject uit in je buurt: neem je energieverbruik onder de loep, installeer zonnepanelen, leg een gemeenschappelijke moestuin aan, deel een auto of andere spullen met elkaar … Zero Emission Solutions begeleidt het traject, de stad en Interleuven en zorgen voor een (klein) budget. Schrijf je voor 24 november in op www. leuven.be/klimaatacties.

Make Belgium Great Again!

Op zaterdag 16 november, van 11 tot 17 uur, organiseren het VTM-programma ‘Make Belgium Great Again’, de organisatie ‘Give a Day’ en de stad een vrijwilligersdag in HAL 5. Je kan die dag vrijblijvend proeven van vrijwilligerswerk bij een Leuvense organisatie. Op basis van de interesses die je opgeeft bij je inschrijving, wordt de ideale organisatie voor je uitgezocht. Welke dat is, kom je pas op 16 november te weten, tijdens het startevent in HAL 5.

za 16/11 | 11 – 17 uur | HAL 5 info & inschrijven: www.leuven.be/ info-voor-vrijwilligers

ARCHIEF

Champagnes!

Op zaterdag 9 november om 11 uur stelt de Vriendenkring van het Stadsarchief (Salsa!) twee nieuwe ‘archiefchampagnes’ voor: Van Redingen en vanden Steene. Aan vijf van de zeven middeleeuwse Leuvense geslachten was al eerder een champagne gewijd; met deze twee erbij is het lijstje

compleet. Je kan de champagnes ter plaatse proeven en kopen (32,50/35 euro), én je komt meer te weten over die fameuze zeven geslachten.

Dezelfde dag kan je van 10 tot 16 uur naar een beurs met boeken, prentkaarten, etsen en ander materiaal van en over Leuven.

Je ziet ook enkele van de hertalers van de eeuwenoude Leuvense schepenbankregisters live aan het werk, en om 13.30 uur kan je deelnemen aan een gegidste wandeling door de Redingenbuurt.

Salsa!-dag | za 09/11 | 10 – 16 uur KA Redingenhof Leuven www.erfgoedcelleuven.be

SHOPPEN

Koopzondag en Leuven

by Night Op zondag 3 november zijn de meeste winkels in het stadscentrum na de middag open. Op vrijdag 29 november is er Leuven by Night: een nocturne om de eindejaarsperiode feestelijk in te zetten. Veel winkels zijn open tot 22 uur en de kerstverlichting gaat voor het eerst aan. Gezellig! www.leuven.be/koopzondagen www.leuven.be/bynight

4

Ben je handig en kan je dingen herstellen?

Zijn activiteiten met kinderen met een beperking iets voor jou? Breng je graag een bezoekje aan een oudere? Of wil je wel eens een namiddag meedraaien in een buurtcentrum? Inschrijven kan tot 10 november.

HET GOEDE DOEL

11.11.11

Changemakers zijn mensen en organisaties die werken aan een duurzame toekomst. Ze vechten tegen ongelijkheid, klimaatverandering, uitbuiting … Maar dat is een moeizame strijd, en wereldwijd staat hun vrije meningsuiting onder druk. Daarom zet 11.11.11 hen dit jaar in de schijnwerpers. Steun 11.11.11 en koop tussen 1 en 11 november chocolade, truffels, wenskaarten of stiften bij de vele Leuvense vrijwilligers. http://changemakers.11.be

ROUW EN VERLIES

Verliezen, houden en loslaten In november zetten heel wat organisaties activiteiten op rond rouw en verlies. Zo is er op donderdag 7 november ‘Light a Candle’: tussen 18 en 20 uur kan je op de Grote Markt of aan de ingang van Campus Gasthuisberg een kaarsje aansteken ter herinnering aan een overledene. Je kan ook een sticker met een boodschap op het kaarsje achterlaten.

Op zondag 10 november vindt het sofagesprek ‘Stil Verdriet’ plaats. Rouwconsulent Marleen Vertommen, gynaecoloog Bernard Spitz en anderen vertellen hoe het is je (klein)kind te moeten missen of een onvervulde kinderwens te hebben. Ze gaan ook in op rouwrituelen en de betekenis van begraafplaatsen. En omdat woorden soms tekortschieten, is er ook muziek en beeldende kunst.

Op zondag 17 november kunnen kinderen (3+) met hun ouders naar de boekvertelling ‘De wolkenschilder en het sterrenmeisje’, een liefdesverhaal vol symboliek over vinden en verliezen, houden en loslaten.

Het volledige programma vind je online.

ERNEST

VERTELT

www.huisvanhetkindleuven.be/rouw-en-verlies

‘Ik was een van de eerste Vlaamse zangers die in het Engels zong’

't Leives woud van de moind

kerkpiteke [graf]

Mei Allerzeele gon we noo et kêrkof vei onzen blumpot mei chrysanten te deponeire up et kerkpiteke van onze gepasseide famille.

Met Allerzielen gaan we naar het kerkhof om onze pot chrysanten op het graf van onze overleden familieleden te plaatsen.

‘Mensen zeggen me weleens dat ik drie levens heb gehad. Eén als technisch en bouwkundig tekenaar.

Eén als zanger Freddy Lee - ik was een van de eerste Vlamingen die in het Engels zong. En één als sporter.

Ik heb meer dan veertig jaar aan jiujitsu gedaan, in binnen- en buitenland. Ja, ik heb hard geleefd.’

‘Op 25 april 1957 – ik zal de datum nooit vergeten – trad ik op in Het Uilenhof, een dancing in de Maria Theresiastraat. Mijn oog viel op twee meisjes die er magnifiek uitzagen. Na het concert hoorde ik een van de meisjes zeggen: ‘Die Freddy Lee is nogal nen arrogante.’ Ik zei haar: ‘Juffrouwke, ge zijt mis. En ik ga u nog wat zeggen: ik breng u vanavond naar huis.’

Ze antwoordde: ‘Ge zijt niet goed, meneer.’’

‘We stapten naar het huis van haar ouders, op de Tervuursesteenweg: zij aan de ene kant van de weg, ik aan de andere. Ik zei haar: ‘Binnen negen maanden ben ik met u getrouwd.’ En zij opnieuw: ‘Ge zijt niet goed, meneer.’ Maar precies 9 maanden later – op 25 januari 1958 – zijn we getrouwd.’

'Maria en ik kochten een huis op de Tervuursesteenweg en kregen twee dochters, Vera en Nadja.

Het was een schat van een vrouw, ze was 61 jaar lang mijn nummer één. We gingen nooit slapen zonder elkaar een kus te geven.’

‘Elf maanden geleden is Maria gestorven. Ik ben depressief geweest. Maar ik kom er stilaan bovenop.

Elke ochtend en elke avond zeg ik tegen haar foto op de kast: ‘Lieveke, ik ben hier.’’

5

1 op de 7 gezinnen krijgt te maken met huiselijk geweld

‘Vrouwen zoeken gemakkelijker hulp, maar ook mannen zijn slachtoffer’ Centrum Algemeen Welzijnswerk Oost-Brabant begeleidde vorig jaar 530 gezinnen die af te rekenen hadden met zogeheten intrafamiliaal geweld. Ze kwamen bij de hulpverlening terecht na een melding bij de politie, via de huisarts of op eigen initiatief. ‘Het topje van de ijsberg, want veel feiten worden nooit gemeld’, zegt hulpverlener Gert Huijskens.

Wat is intrafamiliaal geweld?

Gert Huijskens (61), CAW Oost-Brabant: ‘Iedere vorm van fysiek, seksueel en psychisch geweld tussen leden van dezelfde familie. Soms gaat het ook om economisch geweld – als geld een wapen wordt. In 66% van de gevallen gaat het om partnergeweld, maar we zien ook kindermishandeling, geweld tussen broers en zussen en – steeds vaker – oudermishandeling. En dan heb je nog eergerelateerd geweld, vaak cultuurgebonden. Een meisje begint een relatie tegen de zin van de familie, of een vrouw wil haar man verlaten. De familie wil de eer hooghouden, en het draait uit op geweld.’

Kan het in elk gezin voorkomen?

‘Naar schatting 1 op 7 gezinnen krijgt te maken met intrafamiliaal geweld. We zien het bij elke bevolkingsgroep, op elk opleidingsniveau, in elke cultuur. Maar er zijn factoren die het risico fors vergroten. Situaties die voor onzekerheid en stress zorgen, zoals een zwangerschap, ontwikkelings- en gedragsproblemen van kinderen, drugs- of alcoholmisbruik ...

Opvallend: 11% van de zwangere vrouwen wordt psychisch of fysiek mishandeld.’

Klopt het dat vooral vrouwen het slachtoffer zijn van huiselijk geweld?

‘Vrouwen zoeken gemakkelijker hulp, maar ook mannen zijn het slachtoffer. Cijfers hebben we niet. We zien wel dat 6

mannen vaker fysiek geweld gebruiken en vrouwen psychisch geweld: vernederen, kleineren, spullen bewust stukmaken.’

Wat kan je doen als je met huiselijk geweld wordt geconfronteerd?

‘Erover praten met een buitenstaander is een eerste stap.

Wij zien hier koppels die zich zorgen maken omdat hun relatie niet goed loopt en die langs­komen voor het ontaardt.

Maar evengoed lopen slachtoffers jaren rond met een telefoonnummer van een hulp­lijn op zak, almaar wachtend op het juiste moment om te bellen.’

‘Ook daders hebben recht op hulp. Zij zijn ook niet gelukkig in hun relatie en willen een oplossing. Als je voelt dat je je niet kan beheersen, dat je je kinderen of ouders niet correct behandelt, dat de stress te veel wordt … Praat met iemand!’

Maar de verantwoordelijkheid ligt toch bij de dader?

‘Wie iemand anders een klap geeft, is schuldig aan die klap. Maar dader en slachtoffer zijn er allebei verantwoordelijk voor dat het geweld stopt. Als je weet dat je man vaak dronken thuiskomt en gewelddadig is, ga de strijd dan niet aan. Bescherm de kinderen en vertrek. Dat is niet evident, en we moeten het slachtoffer daarin ondersteunen.'

Gert Huijskens: 'We zien huiselijk geweld bij elke bevolkingsgroep, op elk opleidingsniveau, in elke cultuur.'

‘Maar vaak zien we dat het slachtoffer het opneemt voor de dader. Soms zijn ze allebei als kind mishandeld, en herkent het slachtoffer de eigen kwetsbaarheid ook bij de dader. Dat maakt het moeilijk om de stap naar de hulpverlening te zetten.’

Helpen de gesprekken die jullie hier voeren of is er meer nodig?

‘Er zijn zeker succesverhalen waar het geweld stopt, maar pas nadat er iets aan de onderliggende oorzaak gebeurd is. De stress op het werk vermindert, de schoonouders verhuizen, de verslaving wordt aangepakt. Soms loopt het ook mis en verbreekt het gezin het contact met de hulpverleners. Dan wordt het gevaarlijk en melden we het gezin aan bij de ketenaanpak (zie kader).’

Wat kan je als buitenstaander doen?

‘Het is niet altijd gemakkelijk om een situatie juist in te schatten. Maar als je een kind in de kou op een balkon ziet staan terwijl de ouders binnen ruziën, weet je dat er iets mis is. Neem dan contact op met 1712. Daar kan je anoniem je verhaal doen of je bezorgdheid delen. Bij acute situaties bel je de politie.’

Ben je slachtoffer, dader of getuige van familiaal geweld? Bel, mail of chat met 1712 (elke werkdag van 9 tot 17 uur – discreet en gratis) www.1712.be

ELKE MELDING IS EEN PRIORITEIT

Voor de Leuvense politie is familiaal geweld één van de prioriteiten. De Leuvenaar zelf zet het op de derde plaats als taak voor de politie. ‘We gaan bij elke melding ter plaatse en stellen telkens een proces-verbaal op’, zegt commissaris Koen Van De Kerkhof van het Leuvense korps. ‘Ook als er wettelijk gezien geen misdrijf is gebeurd. Onze tussenkomst is een duidelijk signaal voor slachtoffer en dader. We spelen kort op de bal, zo zijn we op de hoogte voor de dingen escaleren.’

Het parket beslist op basis van de pv’s wat de volgende stap is: is er een misdrijf gebeurd en krijgt de zaak een straf­­rechtelijk vervolg? Of wordt de jeugd- en sociale dienst van de politie ingeschakeld voor opvolging en eventuele doorverwijzing naar de hulpverlening?

DE KETENAANPAK: SAMEN STERK

Al sinds 2006 heeft Leuven een Regionaal Overleg Intrafamiliaal Geweld.

‘Een netwerk van CAW, politie, parket, justitiehuis Leuven, stad Leuven, OCMW en andere partners’, legt beleidsadviseur Lena Lansbergen uit. ‘Bij zware gevallen, waar het geweld in huis maar niet stopt, starten we een ketenaanpak op. Iedereen die bij het dossier betrokken is, deelt dan alle informatie, en een multidisciplinair team zoekt samen met dader en slachtoffer een oplossing voor het geweld en de onderliggende problemen.’

De cijfers • De lokale politie Leuven registreerde van januari tot augustus 2019 682 feiten van familiaal geweld.

• 71,6% betrof psychisch geweld, 21,1% slagen en verwondingen, 3% vernielingen en 0,6% seksueel geweld.

• 76% van de feiten speelt zich af in of rond een woning, 12% op de openbare weg.

7

Enchanté, netwerk van hartelijke handelaars

Een warm welkom voor iedereen Een gratis koffie drinken, de krant lezen, je opwarmen of je smartphone opladen: voor zulke dingen kunnen mensen in kwetsbare situaties voortaan terecht bij een netwerk van hartelijke handelaars en organisaties.. ‘Met het project Enchanté willen we drempels verlagen en sociale muren slopen’, vertellen initiatiefnemers Sieg Pauwels en Riet Buvens.

‘Een jonge vrouw vertelde me dat ze zich niet op haar gemak voelt in de Diestsestraat of de Bondgenotenlaan.

Alsof er op haar neergekeken wordt en ze daar niet welkom is. Dat greep me aan. Zoals zij zijn er meer jongeren en Leuvenaars die delen van de stad mijden en zich isoleren.’

Jeugdhulpverlener Sieg Pauwels (41) van vzw De Wissel volgde daarom het project Enchanté in Gent, waar handelaars zich van hun warmste kant tonen en gratis kleine diensten aanbieden.

UIT PARIJS

Gent is de eerste stad in Vlaanderen waar Enchanté werd ingevoerd, maar het oorspronkelijke idee kwam overgewaaid uit Parijs. Daar helpen de horeca en andere handelszaken de daklozen van de stad. Ze stellen onder meer hun toilet ter beschikking of bieden gratis koffie aan. In Gent richt Enchanté zich niet alleen op daklozen, maar op iedereen die om welke reden ook uit de boot valt: mensen die in armoede leven of met psychische problemen kampen, die het om sociale redenen moeilijk hebben …

UITGESTELDE KOFFIE

Dat wilde Sieg ook in Leuven. Hij vond hulp bij Riet Buvens (54), coördinator van Hét Ontmoetingshuis, waar mensen met jongdementie en hun familie welkom zijn.

Samen met sociale organisaties, buurtcentra, de stad 8

Leuven en geëngageerde handelaars zetten ze het netwerk Enchanté Leuven op poten. Het project ging in oktober van start met een dertigtal deelnemers: van schoenwinkels over koffiebars tot kledingwinkels en cafés.

‘De diensten die ze aanbieden herken je aan de picto­ grammen onder het Enchanté-logo op het raam: een luisterend oor, een toiletbezoek, een glas water, de krant, een stopcontact, wifi, en zo meer’, legt Sieg uit. ‘In de koffiebars en andere horecazaken kan je als klant ook zelf je steentje bijdragen. Betaal naast je eigen consumptie nog wat extra, zoals een koffie: een andere klant kan die ‘uitgestelde koffie’ dan later komen vragen.’

Op een handig stadsplan staan alle deelnemers en hun aanbod. Je vindt dat plan op www.enchantevzw.be, in de bibliotheek, het stadskantoor, de Leuvense buurt­centra, bij sociale organisaties en de handelaars zelf. Of je vraagt de dienst buurtwerk om je er een te bezorgen.

SYMBOOLWAARDE

Deelnemen aan Enchanté kost de handelaars niets. ‘Ze tonen hun sociaal engagement en zeggen op een mooie manier: de straat is ook van jullie’, vertelt Riet. ‘Als symbool kan dat tellen. In buurthuizen, lokale dienstencentra en armoedeorganisaties kan je ook een koffie drinken of je smartphone opladen, maar Enchanté brengt mensen op plekken waar ze anders niet komen. Het doet deugd om daar welkom te zijn. Dat verruimt hun wereld.’

LEUVEN ZOALS HET WAS

Erwtjes uit Leuven Riet Buvens (Hét Ontmoetingshuis) & Sieg Pauwels (vzw De Wissel)

Sieg Pauwels is blij verrast met het enthousiasme voor het initiatief. Hij hoopt dat Enchanté in Leuven groeit naar meer dan 100 handelaars. ‘Maar het doel is eigenlijk dat initiatieven als dit overbodig worden in een warme stad als Leuven’, zegt Riet.

‘BRUGGEN TUSSEN WERELDEN’

Lieven Verlinde van buurtwerk ’t Lampeke: ‘Enchanté helpt de armoede de wereld niet uit. Het reikt geen oplossingen aan voor problemen met huisvesting, gezondheidszorg of onderwijs. Maar toch is het van onschatbare waarde, omdat onze manier van samenleven verandert. Het maakt onze maatschappij zachter en slaat bruggen tussen werelden die elkaar niet kennen.’

‘DIT WERKT IN BEIDE RICHTINGEN’

Luc Verhoeven van café-restaurant De Spuye: ‘We wonen in een rijke stad, en het is goed die rijkdom te delen met mensen die het wat moeilijker hebben, al is het maar door ze een gratis koffie aan te bieden en hen zich welkom te laten voelen. Ons cliënteel bestaat grotendeels uit studenten en medewerkers van het Universitair Sportcentrum van de KU Leuven. Door hen erop attent te maken dat er in Heverlee ook mensen wonen die het minder goed hebben, zorgt Enchanté voor bewustwording. Het werkt in beide richtingen.’

dienst buurtwerk | 016 27 26 06 | buurtwerk@leuven.be www.enchantevzw.be

In 1886 start Edmond Thumas een kleinschalig fabriekje voor groenteconserven op het terrein van zijn villa aan de Vaart. Hij is ingenieur bij de Leuvense gasfabriek, en omdat hij die vaste baan niet wil opgeven, registreert hij de firma onder de naam van zijn echtgenote: Marie Thumas. Marie is de dochter van Aimé Durieux, directeur van het vlakbij gelegen Ateliers de la Dyle, dat onder andere spoor– materieel maakt.

De fabriek heeft de eerste jaren een twintigtal werk– nemers in dienst en verwerkt enkel erwten, asperges en kersen. Vanaf 1905 worden ook hopspruiten, bonen, spinazie, selder en soepen ingeblikt. In 1936 neemt Marie Thumas de Mechelse conservenfabriek Le Soleil over. Vlak voor de Tweede Wereldoorlog telt het bedrijf al 900 werk– nemers, onder wie 600 vrouwen.

Na de Tweede Wereldoorlog breidt Marie Thumas het assortiment gestadig uit. In de eerste helft van de jaren 50 brengt het bijvoorbeeld ingeblikte vruchten op de markt: abrikoos, perzik en zelfs − heel exotisch − ananas.

Maar vanaf de jaren 60 gaat het slechter. De opkomst van de koelkast en de diepvriezer zijn slecht nieuws voor de conservenindustrie. De hete zomer en slechte groenteoogst van 1976 geven het bedrijf de doodsteek. In 1977 sluit de moederfabriek in Wilsele en produceert Marie Thumas enkel nog in Mechelen en Geer. In 1980 neemt de Franse conservenfabrikant Bonduelle ook die vestigingen over.

Vandaag vind je op het oude fabrieksterrein onder andere winkels, een squashclub en de Manhattan-studio’s.

Maar de gebouwen zijn in slechte staat en staan deels leeg vanwege de brandveiligheid. De komende jaren zullen ze gerenoveerd en herontwikkeld worden tot een stadsproject met verschillende functies: wonen, sport, cultuur, lokale ambachten, creatieve economie …

Deze foto komt uit het rijke Stadsarchief van Leuven. Wil je meer boeiende foto’s over Leuven ontdekken of informatie krijgen over de geschiedenis van je straat, huis of familie in Leuven? Ga dan zeker eens langs bij het Stadsarchief!

Meer info: www.leuven.be/stadsarchief.

9

ZWERFVUIL

in Telex • Stadsdiensten gesloten De meeste stadsdiensten zijn gesloten op vrijdag 1 november (Allerheiligen), zaterdag 2 november (Allerzielen) en maandag 11 november (Wapenstilstand). De recyclageparken sluiten enkel op vrijdag 1 november. De markten vinden plaats zoals gewoonlijk; alleen de markt in Wijgmaal op vrijdag 1 november gaat niet door. Meer info: www.leuven.be/ sluitingsdagen.

• Verwarmingstoelage Wie het financieel moeilijk heeft, kan een verwarmingstoelage aanvragen voor stook­ olie. Doe je aanvraag bij het OCMW, maximum 60 dagen na de levering.

Info en voorwaarden: www.ocmw-leuven.be/ wonen-energie/ verwarmingstoelage.

Peuk plan!

Elke dag belanden er in Leuven honderden sigarettenpeuken op de grond. Onschuldig? Helemaal niet. Om het probleem aan te pakken, neemt de stad nu enkele initiatieven.

De filters van sigaretten bestaan uit acrylacetaat, een synthetische stof. De afbreektijd varieert van 2 tot 15 jaar, maar eigenlijk vergaan de peukjes nooit helemaal: ze vallen uiteen in microplastics. Bovendien bevatten ze honderden chemicaliën die de grond en het water verontreinigen.

Medewerkers van de stad spraken vorige

STRAATJESGANG EN TUIN DE WALQUE

Voor straatvegers en Leuvenaars Vanaf deze maand vind je de Leuvense straat­vegers niet langer in de Onze-Lieve-Vrouwstraat maar in de Straatjesgang, een zijstraat van de Nobelstraat. De stads­diensten hebben er elf arbeiderswoningen uit de 19e eeuw verbouwd tot een duurzame werkplek.

Er zijn onder meer kantoor-, omkleed- en opslagruimtes, en een refter. Die laatste kan je vanaf volgend jaar ook huren, voor een buurtactiviteit of vergadering bijvoorbeeld. Er is plaats voor 30 personen.

Naast de Straatjesgang ligt een parkje, Tuin de Walque. Ook die kreeg een opknapbeurt en een nieuwe, natuurlijke inrichting. Je vindt er nu onder andere picknicktafels, een zandbak en enkele houten speeltoestellen.

Het vernieuwde gebouw en de tuin worden feestelijk geopend op zondag 3 november van 10 tot 12.30 uur, met rondleidingen en een workshop knikkerbanen bouwen.

ENERGIE

DAG VAN DE WETENSCHAP

Verlaag je stroomfactuur

Proeven?

Van 18 tot 22 november is het energieweek bij OCMW Leuven. Je verneemt er met welke kleine inspanningen je al energie kan besparen.

Op maandag en dinsdag kan je laten berekenen welke energieleverancier het goedkoopst is.

Neem de meest recente meterstanden van gas en elektriciteit en de laatste afrekeningsfactuur mee.

Tijdens de Dag van de Wetenschap op zondag 24 november tonen enthousiaste onderzoekers hoe wetenschap en technologie ons leven bepalen. Experimenteer zelf mee in het stadhuis, de universiteitshal of op Campus Arenberg. Je ontdekt het volledige programma – voor jong en oud – online.

ma 18/11 – vr 22/11 | Welzijnsbureau Vesalius gratis | www.ocmw-leuven.be/energieweek 10

maand ruim 1.500 rokers aan op straat. Ze deelden ook 1.000 ‘zak-asbakjes’ uit: kokertjes waarin rokers hun peuken kunnen bewaren tot ze voorbij een vuilnisbak komen.

De komende maanden plaatst de stad ook 100 peukenzuilen, die aan publieke vuilnisbakken bevestigd worden.

De meeste sigarettenstompjes vind je op plaatsen waar mensen moeten wachten, zoals bushaltes en de stationsbuurt. Maar opgelet: wie zijn peuk op de grond gooit, riskeert een GAS-boete tot 350 euro.

info & inschrijven: www.stadvandewetenschap.be

HERNIEUWBARE ENERGIE

Investeer in het klimaat De stad gaat volgend jaar zonnepanelen installeren op elf publieke gebouwen. Ze is op zoek naar inwoners, instellingen en organisaties die in dit project willen investeren door in te stappen in een energiecoöperatie. Interesse? Kom op maandag 4 november naar een infomoment in OPEK. De zonnepanelen komen onder meer op de daken van M Leuven, de Bib Leuven, het Politiehuis en kinder­dagverblijf De Girafant. Jaarlijks zullen ze zo’n 720.000 kWh opleveren. Dat komt overeen met het stroomverbruik van ongeveer 200 Leuvense huishoudens.

Wie één of meer aandelen koopt van de coöperatie, wordt mede-eigenaar van de zonne-installaties. Zo deel je in de winst die de verkoop van de opgewekte energie oplevert. Maar het is niet alleen een interessante financiële investering: je bouwt ook mee aan een klimaatneutrale stad.

ERNEST

DROOMT

ma 04/11 | 20 uur | gratis | OPEK info & inschrijven: www.leuven.be/infoavondenenergie

‘Maak de binnenstad autovrij’

EVENT

Smart Cities & L V N Hoe kunnen we technologie inzetten tegen maatschappelijke problemen als klimaatverandering, verkeersonveiligheid of vergrijzing? Die vraag staat op donderdag 28 november centraal tijdens het event ‘Smart Cities & L V N’. Je kan er terecht voor een boeiende expo en lezingen: onder meer KU Leuven, Leuven MindGate en Cronos zijn van de partij. Tickets zijn online verkrijgbaar − en met de code ‘LVNmagazine’ krijg je 20 procent korting. do 28/11 | 18 − 23 uur | STELPLAATS www.valuenetwork.be

‘In de jaren 1950 lagen er kasseien op de Tervuursesteenweg en reed er een tram. Auto’s waren er haast niet: hooguit één per dag. We zetten elke dag onze stoel op de stoep en babbelden met de buren.

Die tijd ligt voorgoed achter ons. Mensen blijven binnen, ze kennen elkaar niet meer. Dat vind ik echt een achteruitgang. Daarom: Leuvenaars, praat wat meer met je buren.’

‘Het centrum van Leuven spreekt me ook minder aan dan vroeger. Het is er te druk. Ik zou het fantastisch vinden als de binnenstad helemaal autovrij zou worden. Dat zou zoveel gemoedelijker zijn. Mensen zijn zo gejaagd, er is geen rust meer. Stuur de auto’s allemaal naar randparkings en zorg voor pendelbussen. Natuurlijk moeten er uitzonderingen zijn voor bijvoorbeeld inwoners van het centrum, of leveranciers van winkels.'

‘Een goed georganiseerd openbaar vervoer vind ik sowieso heel belangrijk. Ook voor mezelf: nu rij ik nog vaak met de auto naar het centrum, maar over pakweg vijf jaar lukt me dat misschien niet meer.’

11

Voor- en naschoolse opvang: waarom Leuven de eerste van de klas is

Vrolijke uren met KinderKuren Na de schooluren wordt het pas echt plezant in de Leuvense basisscholen: dan kunnen de kinderen er meedoen met allerlei activiteiten en workshops tijdens KinderKuren. Leuven is de enige stad in Vlaanderen die de voor- en naschoolse opvang grotendeels zelf organiseert. Nu al in 13 scholen, tegen 2023 in maar liefst 25.

‘Je ligt op een mat en je doet je ogen dicht. Tot je het geluid van de gong helemaal niet meer hoort. Yoga is tof!’ Tot voor kort had Lena-Marie Suarez (8) geen idee wat yoga was.

Maar nu ze het geprobeerd heeft, na de schooluren in vrije basisschool De Ark in Kessel-Lo, vindt ze het geweldig. Zeker omdat er nog veel meer activiteiten op de agenda staan: kookles, graffiti, toneel, sport, schaken, zelfs Chinese les.

Papa Sinoel Suarez laat zijn dochter met een gerust hart wat langer op school. ‘Ik werk in een ploegenstelsel bij Colruyt, dus ik kan Lena-Marie niet elke dag op tijd afhalen. Dan is het goed om te weten dat ze zich amuseert en nieuwe dingen ontdekt.’

PIONIERS

Sinoel is lang niet de enige ouder voor wie KinderKuren een uitkomst is. Leuven is een stad met relatief veel tweeverdieners en alleenstaande ouders. Toen de Leuvense basisscholen tien jaar geleden aan de alarmbel 12

trokken omdat ze de vraag naar vooren naschoolse opvang niet konden bijhouden, besloot het stadsbestuur te helpen. ‘Op twee manieren’, vertelt projectcoördinator Evy Robberechts.

‘We nemen de administratie van de opvang uit handen van de scholen.

De vrijgekomen tijd kunnen ze anders invullen. Tegelijk organiseren we ook zelf de opvang in 13 scholen. Dat doen we met voldoende begeleiders die we coachen en aansturen, en met een groot aanbod aan toffe en kwaliteitsvolle naschoolse activiteiten.

Daarvoor kunnen we rekenen op tientallen Leuvense verenigingen, op vrijwilligers en professionele partners.

Denk maar aan een toneelvereniging die een sessie improvisatietheater organiseert, of een hobbykok die samen met de leerlingen gezonde hapjes maakt.’

Pionierswerk, want Leuven is nog altijd de enige stad of gemeente in Vlaanderen die de opvang zelf organiseert, op zo'n grote schaal althans. Over de onderwijsnetten heen, zonder onderscheid. De deelnemende

scholen hoeven alleen hun infrastructuur ter beschikking te stellen en de kosten van water, elektriciteit en verwarming te dragen.

AAN DE SCHOOLPOORT

‘KinderKuren is een springplank, zeker voor kinderen die minder gemakkelijk de weg naar het gewone vrijetijdsaanbod vinden’, vertelt Evy. ‘Ook zij krijgen dankzij KinderKuren de kans om hun talenten te ontdekken of een nieuwe hobby te leren. Het tarief is in elke school hetzelfde: 0,45 euro per begonnen kwartier. Gezinnen met een laag inkomen betalen slechts 0,27 euro.’

Soms hebben de ouders een duwtje nodig. Vooral in scholen met veel verschillende culturen en talen volstaat een online inschrijfformulier niet. ‘Dan gaan we de mama's en papa's aan de schoolpoort aanspreken. Dat vraagt tijd en mensen, maar het is de enige manier om hen te overtuigen.’

Evy Robberechts: ‘Leuven is de enige Vlaamse stad die de opvang grotendeels zelf organiseert.’

VERDUBBELING In 2017 verwelkomde Leuven zijn 100.000e inwoner. Sindsdien krijgt de stad elk jaar 7 miljoen euro extra van het Gemeentefonds. Doordat een deel van dat geld naar KinderKuren gaat, kan Leuven nu meer dan 100 begeleiders inzetten voor 13 basisscholen. De stad neemt verder de administratie op zich voor 12 andere scholen die op de wachtlijst staan.

Tegen 2023 wil Leuven ook in die scholen KinderKuren organiseren. ‘Van 13 naar 25, dat is een verdubbeling.

We zoeken dus nog flink wat extra begeleiders. Je hoeft geen diploma te hebben, alleen de juiste motivatie en instelling. We zijn ook op zoek naar zogeheten doelgroepmedewerkers: mensen die om welke reden ook (nog) niet op de reguliere arbeidsmarkt aan de slag kunnen. Wij zorgen voor opleiding en coaching op de werkvloer.’ www.leuven.be/kinderkuren

‘MEER TIJD VOOR ONS ANDER WERK’

Directeur Willy Godts van basisschool Bleydenberg in Wilsele vindt KinderKuren een verademing voor de school. ‘Vroeger moesten we de voor- en naschoolse opvang zelf organiseren. Nu hebben we meer tijd voor ons andere werk. Bovendien krijgen onze leerlingen er boeiende en vaak leerrijke naschoolse activiteiten bij, die wij hun niet konden bieden.’

Vóór elk nieuw trimester krijgen de ouders een overzicht van het aanbod.

‘Elke maandag, dinsdag en donderdag zijn er twee activiteiten waarvoor ze hun kinderen kunnen inschrijven. Je moet er snel bij zijn, want er is maar plaats voor een twintigtal kinderen per activiteit, en KinderKuren is heel populair. Zelfs leerlingen die eigenlijk helemaal niet naar de naschoolse opvang hoeven, willen toch meedoen.

Er is maar één nadeel: de kinderen willen niet vertrekken als hun ouders hen komen halen (lacht).’

Zin om een toffe activiteit te organiseren voor de leerlingen van de kleuter- en lagere school? Of wil je hen laten kennismaken met wat jouw vereniging te bieden heeft?

Laat het weten! vzw Kinderopvang Leuven kinderkuren@leuven.be 016 27 26 44

13

Buurtcomités brengen bewoners dichter bij elkaar

Anita (links) en Paul (naast haar): ‘De Dijle-eend hebben wij ontworpen.’

‘We willen niet kankeren op het beleid. We willen zélf werken aan een gezellige buurt’ Leuven telt zo’n tweehonderd buurtcomités. Soms klinken ze samen op het goede leven, soms stappen ze met vragen en problemen naar het stadsbestuur - maar altijd willen ze de samenhang en het contact in hun wijk stimuleren. Enkele leden van buurtcomités Groot Redingenhof en Zon in Putkapel leggen uit waarom.

Buurtcomité Groot Redingenhof Leuven-centrum

‘VEEL TOFFE REACTIES’

Paul Vranckx (68): ‘Op 13 september 1982 vond de eerste buurtvergadering plaats, omdat de straten hier toen heraangelegd werden. Sommige mensen zijn daarna blijven afspreken. Zo zijn er allerlei buurtactiviteiten ontstaan: het jaarlijkse Lichtfeest, een burenpicknick, een lezing ‘Een buur vertelt’ … Ook de reus Jan Van den Graetmolen en de kleine reuzin Prinses Nela zijn realisaties van de buurt.’

Anita Verhille (60): ‘We hebben ook al veel mooie projecten gerealiseerd via Kom op voor je wijk, een initiatief van de stad. Je dient een project in, en als dat wordt goedgekeurd, krijg je financiële of 14

praktische ondersteuning. Pas op, er komt soms veel bij kijken. We hebben bijvoorbeeld een drinkwaterfontein laten bouwen: onze Dijle-eend, een geluksbrenger. Met het ontwerp van een van onze bewoners − Leo Fabri − zijn we naar een beeldhouwer gestapt, die het in brons heeft gegoten. De stad heeft de sokkel gebouwd en de watermaatschappij heeft de waterleidingen gelegd. We zijn heel erg fier op het resultaat. Je ziet vaak dat mensen er blijven staan, met een glimlach op het gezicht.’

Paul: ‘In het Dijlepark ligt een oud paviljoentje. We hebben de stad gevraagd om daar ook water- en elektriciteitsleidingen aan te leggen.

Dat bleek na onderzoek niet praktisch haalbaar, maar we kregen wel een budget om er meubels voor te kopen. De rest van het geld hebben we gewoon teruggestort. Geregeld

organiseren we er een picknick of een drink. De broer van onze buurvrouw heeft er zelfs zijn vriendin ten huwelijk gevraagd. En ze zei ja!’

Anita: ‘Op initiatief van een buurvrouw hebben we meegedaan aan de mozaïekprojecten van de stad: we hebben twee mozaïekbanken en -bakken bekleed. En met de steun van de erfgoedcel van de stad hebben we in 2012 de brochure ‘Straathistories Groot Redingenhof gemaakt.’

Paul: ‘Onze vzw telt een tiental leden. We vergaderen maandelijks en sturen een verslagje naar een honderdtal buurtbewoners. Zo’n buurtwerking brengt mensen dichter bij elkaar. Dat is het uiteindelijke doel, en het moet gezegd: na elke activiteit krijgen we een hoop toffe reacties.’

‘Het aantal buurt-­ initiatieven neemt nog elk jaar toe’

Geert en Kris tijdens een buurtdrink in ontmoetingsplek 't Hoogveldje.

Buurtcomité Zon in Putkapel Wilsele-Putkapel

‘WE HEBBEN ZELFS ONS EIGEN BIER’

Geert Thyssen (49): ‘Wij waren al een tijdje met enkele buren op zoek naar een stukje grond om samen te bewerken. Op een goeie dag zei onze buur, Etienne Belpaire: ‘Ik ben eigenlijk te oud om mijn tuin zelf te onderhouden. Ik wil de helft wel openstellen voor de buurt. Lijkt jullie dat wat?’ Natuurlijk zagen we dat meteen zitten.’

Kris Van Ingelghem (54): ‘Via Kom op voor je wijk kregen we een startkapitaal, waarmee we onder meer tuingerief hebben gekocht. Elk voor- en najaar komen we een dag samen om te tuinieren. Het is niet de bedoeling om er keihard in te werken, we willen er vooral plezier aan hebben.’

‘Iedereen mag er binnenlopen.

Sommige hebben wat schroom om er zomaar groenten, fruit, kruiden of eieren mee te nemen. Maar het zou zonde zijn als we het zouden moeten weggooien. We zijn trouwens elke zondag tussen 10 en 11 uur aanwezig om bezoekers verder te helpen. Er staat een compostvat, waar mensen hun groenafval kunnen achterlaten, en zelfs een composttoilet, vergelijkbaar met de toiletten op boerderijen vroeger:

inwoners kunnen er hun emmertje met hun grote of kleine boodschap ledigen en er wat zaagmeel overheen gooien.

Dat verwerken we dan tot compost.’

Geert: ‘Om onze activiteiten te bekostigen, verkopen we ons eigen bier: Belpaire. Dat laten we brouwen bij Den Triest, een microbrouwerij in Kapelle-op-den-Bos. We zijn er met een paar buren naartoe gereden om de hopsoorten uit te kiezen. Kris zijn vriendin heeft de etiketten getekend.

De lokale handelaars verkopen het, en op buurtfeestjes genieten we er vaak van.’

Kris: ‘Verder hebben we de voorbije jaren al heel wat fijne activiteiten georganiseerd: een quiz, een fakkeltocht, een kerstdrink … En we willen ook onze stem laten horen aan het stadsbestuur. Bij het nieuwe zwembad van Wilsele wordt nu een plein aangelegd. We hebben al laten weten dat we eerlijk gezegd niet tevreden zijn met het ontwerp. Maar blijkbaar liggen de plannen vast. We hopen dat we de komende jaren meer inspraak krijgen.’

Geert: ‘Het is niet de bedoeling om te kankeren op het beleid. Nee, we willen net zelf het heft in handen nemen en samen werken aan een gezellige buurt. Er zijn mensen die we moeilijker bereiken, zoals senioren of allochtonen.

Maar al bij al heb ik het gevoel dat we goed in ons opzet slagen.’

‘In Leuven zijn er heel diverse buurtcomités,’ vertelt Jan Mellebeek van de dienst gebiedsgerichte werking van de stad. ‘Van buren die af en toe samen eens barbecueën tot erkende vzw’s die erg goed georganiseerd zijn. Elk initiatief om een buurt bij elkaar te brengen, vinden we enorm waardevol. Mensen zorg laten dragen voor elkaar, daar gaat het om. Het aantal buurtinitiatieven neemt nog elk jaar toe. Om je een idee te geven: dit jaar waren er tijdens Dag van de Buren in mei 155 burendrinks, in de zomervakantie waren er 73 speelstraten.’

‘We merken ook dat er steeds meer actiegroepen ontstaan, vaak rond mobiliteit. Dat vinden we een prima evolutie. De mening en inbreng van die groepen is voor ons erg kostbaar. Anderzijds weerspiegelen die actiegroepen nooit de hele buurt – niet elke inwoner voelt zich immers door hen vertegenwoordigd. Het stadsbestuur wil de standpunten van alle Leuvenaars horen, en zoveel mogelijk inspelen op vragen en noden.’

‘Wie zelf een buurtcomité wil opstarten, kan bij onze dienst terecht. We helpen je op weg, maar bieden ook praktische of financiële ondersteuning bij de organisatie van buurtactiviteiten.’ dienst gebiedsgerichte werking wijkmanagement@leuven.be 016 27 26 16 | www.leuven.be/ komopvoorjewijk

15

LEUVEN

​729

in Wijgmaal

65 +

1.785

in Wilsele

4.948

in Leuven-centrum

4.805

in Kessel-Lo

4.262

in Heverlee

101.464 inwoners

16.529

5.693

65-plussers

80-plussers

16% van de Leuvense bevolking

6% van de Leuvense bevolking

6% meer dan in 2005

1% meer dan in 2005

19%

43%

​7.068 9.461 mannen

41%

doet vrijwilligerswerk

is actief lid van een vereniging

49%

55%

gaat minstens 1 keer per jaar naar een theater-, dans- of muziekvoorstelling

voelt zich vaak of (bijna) altijd gelukkig

16

57%

vrouwen

oudste man: 106 oudste vrouw: 105

37% doet minstens 1 keer per week aan sport

10% voelt zich vaak of (bijna) altijd eenzaam

TOT UW DIENST!

1 OP DE 6 IS 65+ 16.529 Leuvenaars zijn 65 jaar of ouder. Dat is bijna 1 op de 6. Daarmee hoort Leuven – samen met Gent, Antwerpen en Mechelen – bij de minst ‘grijze’ gemeenten van Vlaanderen. Het aantal 65-plussers is de voorbije jaren wel gestegen: met 6% ten opzichte van 2005. En ook het aandeel 80-plussers stijgt: in 2000 bedroeg het nog 4% van alle Leuvenaars, in 2007 5% en in 2019 al bijna 6%.

57% van de Leuvense 65-plussers zijn vrouwen, 43% zijn mannen. De vrouwelijke 65-plussers zijn gemiddeld 77 jaar, de mannen 75 jaar. Maar de alleroudste Leuvenaar is een man: hij blies dit jaar 106 kaarsjes uit!

Leuven-centrum telt de meeste 65-plussers (4.948) en Wijgmaal de minste (729). Maar kijk je naar het aandeel 65-plussers in de deelgemeenten, dan is Wijgmaal de meest ‘grijze’ gemeente: bijna 1 op de 5 inwoners is er 65 jaar of ouder.

SENIORENMAAND

De Leuvense 65-plussers blijken bijzonder actief: 19% doet vrijwilligerswerk, 37% doet aan sport en 41% is lid van een vereniging. En actief ouder worden is precies wat de Seniorenmaand in de kijker wil zetten. Die vindt plaats van 4 tot 30 november en heeft meer dan 60 activiteiten in petto: een muzikaal etentje met zanger Marc Dex, het theaterstuk ‘Dokter, ik beweeg weer’ met een meet & greet met een bewegingscoach, een seniorenbal, ontmoetingsmomenten met de senioren­– raad en Seniorama …

Bekijk het programma van de Seniorenmaand op www.leuven.be/seniorenmaand, of vraag de dienst sociale zaken om je de programmabrochure te bezorgen (samenleving@leuven.be of 016 27 26 18). Opgelet, voor de meeste activiteiten moet je inschrijven.

Medewerker stadsreiniging Patrick Fluyt (50) werkt al 15 jaar als chauffeur-lader bij de stadsreiniging van Leuven.

‘Bij de dienst stadsreiniging werken is verbazend afwisselend: afval ophalen, vuilnisbakjes legen, sluikstorten bestrijden, straten en stoepen vegen en onkruidvrij houden, herfstbladeren opruimen, ijzel bestrijden, machines onder– houden …’

'Ik ben begonnen bij het ophaalteam – daar heb ik zes jaar gewerkt. De eerste weken dat je achter de kar loopt, ruik je het afval heel fel, maar dat went. Echt aangenaam ruiken doet het natuurlijk nooit, en al helemaal niet op warme dagen.’

‘Nu maak ik deel uit van het veegteam. Ik hou de straten en stoepen schoon en verwijder onkruid met een veegmachine met stalen borstels of een hogedrukreiniger met stoom.’

‘Van 1 november tot 1 april zorg ik mee voor de ijzel­ bestrijding. Ik heb dan twee weken per maand wachtdienst tussen halfdrie ’s middags en zeven uur ‘s ochtends. Als ze me oproepen, verwittig ik mijn chauffeur en moeten we binnen het halfuur vertrekken. Eerst doen we de busroutes, dan de grote verbindingswegen en fietspaden, daarna de kleinere wegen en de wijken.'

‘De sfeer onder de collega’s zit echt goed. We krijgen ook regelmatig positieve reacties van de mensen. Maar er is niet altijd evenveel respect voor ons werk. Onze dienst doet zijn uiterste best om Leuven proper te maken, maar het is ook aan de Leuvenaars en studenten om het proper te houden.’ dienst stadsreiniging | stadsreiniging@leuven.be 016 29 61 14 17

SPORT

Ontbijten in het zwembad

uit • Kinderrechtenfestival Woensdag 20 november is de internationale dag van de rechten van het kind. Naar aanleiding daarvan organiseert de stad enkele gratis activiteiten voor kinderen en hun ouders in het stadhuis: kinderrechten­– memory, een basiscursus EHBO, knutselen … De dag wordt afgesloten met een kinderrechtengesprek. Je hoeft niet in te schrijven, spring gewoon binnen tussen 13 en 17 uur. Meer info: www.leuven.be/ kinderrechtenfestival.

• Veldloop Op zondag 3 november kunnen jong en oud deel­– nemen aan de jaarlijkse veldloop van Daring Club Leuven Atletiek. De omloop op het terrein van kazerne De Hemptinne in Hever­lee is snel en pittig: de afstanden variëren van 820 meter tot 9 kilometer. Inschrijven doe je ter plaatse. Meer info: www.leuven.be/veldloop.

LVN presenteert iedere maand een selectie uit het vrijetijdsaanbod in de stad. Wil je niets missen? Kijk dan op www.uitinleuven.be.

Organiseer je zelf een activiteit?

Voer ze in op www.uitdatabank.be.

18

Van maandag 18 tot zondag 24 november zet de stad de zwemmers in de bloemetjes tijdens de Zwembaddagen. Alle activiteiten vinden plaats in het zwembad van KesselLo. Op maandag krijgen senioren na een frisse duik in het water een stukje taart en koffie geserveerd. Op woensdag is er voor de kinderen een groot springkasteel op het water. En op zondag kan je tussen 9 en 12 uur ontbijten in de cafetaria. De allerkleinsten kunnen zich ondertussen uitleven op een kleuterparcours in het instructiebad. Tijdens

de activiteiten is de toegang gratis.

Kinderen tot 12 jaar kunnen tot slot deelnemen aan een tekenwedstrijd: vraag (vanaf nu) een kleurplaat aan de kassa, lever die voor 26 november terug in en maak kans op een zwemabonnement of een andere mooie prijs.

Zwembaddagen | ma 18 – zo 24/11 zwembad Kessel-Lo www.leuven.be/zwembaddagen

URBAN DANCE

Waag je dans Op zaterdag 9 november kan je in STUK naar de zesde editie van DansBAaR, een wel heel unieke dancebattle voor trio’s. Elk van de drie leden moet een ander dansgenre beoefenen: breakdancers delen dus de vloer met balletdanseressen, cheerleaders, tapdansers, hiphoppers, linedancers ... Een jury beslist wie wint en wie afvalt. Uiteindelijk blijven er twee trio’s over, die het in een finale battle tegen elkaar opnemen. Daarna volgt een fuif, waar alle dansers én dansfans samen op de dansvloer staan.

DansBAaR is een initiatief van Straatrijk vzw, een Leuvense organisatie die de hiphopcultuur en urban dance wil promoten. za 9/11 | 16 uur | STUKcafé | gratis www.straatrijk.be

INTREDE SINT

CONCERT

Wie zoet is krijgt lekkers!

Barokke beats

Lieve kinderen, zak op zaterdag 16 november af naar het centrum van de stad, want die dag doet de Sint zijn blijde intrede.

Samen met zijn Pieten komt hij om 13 uur aan in het station. Daarna trekt de stoet richting Grote Markt, waar de Sint van 15 tot 17.30 uur op zijn troon zit. Wie hem een bezoekje brengt, krijgt lekkers!

Elsewhere is een reeks concerten op buitengewone locaties in de stad. Op dinsdag 5 november kan je in de barokke Zwartzusterkapel gaan luisteren naar Mary Lattimore (harp) en Adriaan De Roover (elektronica). Vanaf 19 uur kan je een rondleiding volgen door het Zwartzusterklooster, om 20 uur starten de concerten.

www.leuven.be/sint

di 05/11 | vanaf 19 uur | Zwartzusterklooster info & tickets: www.30CC.be

FILM

Het 19e Holebifilmfestival Van 8 tot 29 november kan je in de Leuvense film- en theater­ zalen naar het Holebifilmfestival. Op vrijdag 8 november wordt het startschot gegeven met Holebikort, een wedstrijd voor kort­films. De jury selecteerde een shortlist uit 190 inzendingen, het publiek bekijkt de zeven films en kiest een winnaar.

Op deze negentiende editie kan je maar liefst 32 films gaan bekijken, waarvan sommige al internationaal in de prijzen vielen. ‘Boy Erased’, bijvoorbeeld, waarin Jared door zijn vader naar een christelijk kamp wordt gestuurd om hem van zijn homoseksualiteit te genezen. Of het IJslandse ‘And Breathe Normally’, over douanier Lára die in een vluchtelingenkamp de Afrikaanse Adja leert kennen.

Het volledige programma vind je online. Mooi meegenomen: tijdens het festival krijg je voor 10 UiTPAS-punten 2 tickets voor de prijs van 1.

ERNEST

BELEEFT

www.holebifilmfestival.be

‘Ik kwam op tv, op de radio en in de krant’

‘Boy Erased’ met Lucas Hedges en Nicole Kidman

KUNSTENDAG VOOR KINDEREN

Grote kunst voor een klein publiek Op zondag 17 november is het Kunstendag voor Kinderen.

Ook in Leuven worden allerhande culturele activiteiten georganiseerd. Kinderen van 1,5 tot 3 jaar kunnen in OPEK terecht voor ‘Kleine prikkels’, korte, interactieve performances door echte kunstenaars. In M Leuven krijgen jonge bezoekers kunstzinnige opdrachten van de zaal­gidsen. Er zijn ook twee voorstellingen van 30CC, maar die zijn helaas al uitverkocht.

Kunstendag voor Kinderen | zo 17/11 | OPEK & M Leuven www.leuven.be/kunstendag-voor-kinderen

‘In de jaren 1950 ben ik begonnen met jiujitsu, toen nog een onbekende sport in België. Ik heb al vijf keer de ‘tiende dan’ gehaald, de hoogste graad. In de jaren 80 richtte ik mijn eigen jiujitsu­ club op in Leuven: Asahi. Ik heb altijd sterk gefocust op jiujitsu voor senioren en minder­ validen. Ik wou hen leren hoe ze zich, ondanks hun leeftijd of beperking, toch kunnen verdedigen in geval van nood. Dat trok de aandacht van de media. Ik kwam op tv, op de radio en in de krant; de knipsels heb ik allemaal bijgehouden. Ik gaf trainingen in België, maar trok ook geregeld naar het buitenland.’

‘Ik ben al een jaar of twintig gestopt met vecht­sport, maar ik blijf wel bewegen. Elke dag ga ik wandelen in de buurt. Soms pak ik een boek mee en zet ik me op een bankje in het park. Elke donderdag en vrijdag kook ik voor mijn dochter Nadja en mijn kleinzoon Jonas. Nadja heeft een kapsalon naast mijn deur. Tussendoor ben ik bezig met mijn bonsaiboompjes en mijn serre. Deze zomer had ik wel 30 kilo tomaten!’

‘Op dinsdag ga ik naar Vogelzang, een woon­ zorgcentrum wat verderop. Ik heb er twee vrien­ den van 90 en 95 jaar. Dan zeg ik tegen ons Nadja: ‘Ik ga eens naar de ouwe mensen zien.’ En zij antwoordt altijd: ‘Ma papake, ge zijt zelf ne ouwe mens.’’

19

Janice Cayman

Thuis in Leuven: Red Flames, de nationale vrouwenvoetbalploeg

‘Tijdens moeilijke wedstrijden maken onze supporters écht het verschil’ Afgelopen zomer moesten onze Belgian Red Flames het WK nog langs de zijlijn volgen, maar op het EK vrouwen– voetbal in 2021 willen ze er absoluut bij zijn. De kwalificatiecampagne werd alvast op gang getrapt met een perfecte zes op zes. En dinsdag 12 november moet Litouwen voor de bijl - in het stadion van OHL dan nog wel. Want, de Red Flames spelen al hun thuismatchen in onze stad!

‘We hebben maar één doel voor ogen: ons plaatsen voor het EK in Engeland’, zegt flankaanvalster en ex-Gouden Schoen Janice Cayman.

‘Uiteraard moeten we het wedstrijd per wedstrijd bekijken, maar we hebben er vertrouwen in. Met onze mix van jong talent en meer ervaren speelsters denk ik dat we goed gewapend zijn.’

EITJE PELLEN

‘In onze poule zijn Zwitserland en wij de favorieten. Onze eerste twee wedstrijden hebben we vlot gewonnen. Met de Zwitsers hebben we bovendien nog een eitje te pellen.

Vorig jaar geleden schakelden zij ons uit in de barragewedstrijden voor het WK. In april spelen we opnieuw tegen hen, dan hopen we op revanche.’

‘Maar eerst krijgen we nog enkele andere tegenstanders op ons bord.

Op 8 november trekken we naar Kroatië, dat we thuis al hebben geklopt met 6-1. En op 12 november ontvangen we Litouwen in Leuven. Ik 20

ken de ploeg niet, dus ik weet nog niet goed wat we ervan moeten verwachten. Maar ik weet zeker dat onze coaches ze al uitgebreid geanalyseerd hebben.’

aan de KU Leuven. Ik spreek er soms nog af met vrienden om iets te gaan eten. Niet moeilijk, want je hebt hier zoveel lekkere en gezellige restaurants ... Puur genieten!’

EEN BEETJE THUISKOMEN

‘De populariteit van het vrouwenvoetbal is enorm aan het stijgen. Meer en meer supporters vinden de weg naar het stadion, da's heel leuk om te zien. Zij geven ons een serieuze boost op het veld. Tijdens moeilijke wedstrijden maken ze echt het verschil.’

‘We spelen onze thuiswedstrijden al sinds 2013 in het stadion van OHL. Het is een klein maar gezellig en sfeervol stadion, dat voldoet aan de voorwaarden van de UEFA. Bovendien is het centraal gelegen waardoor we een breed publiek kunnen aanspreken om ons massaal te komen aanmoedigen.’

‘Voor mij is het altijd een beetje thuiskomen, want ik heb één jaar in Leuven gespeeld en ik heb er ook lichamelijke opvoeding gestudeerd

Tickets met korting Op dinsdag 12 november spelen de Red Flames de EK-kwalificatiewedstrijd tegen Litouwen. Kom je mee supporteren in het King Power at Den Dreef Stadion? Vanaf 5 euro kan je de wedstrijd al bijwonen. Tickets bestel je op www.belgianfootball.be of koop je op de wedstrijddag aan het stadion. Vermeld je daarbij de code 'LVN2019', dan krijg je 1 euro korting. De aftrap wordt gegeven om 20.30 uur.

WED STRIJD Wouter (derde van links) en Marilou (met de vlag)

Zero for Conduct: een theatervoorstelling over ons onderwijs

‘Klaslokalen zien er nog net zo uit als 50 jaar geleden’ Jongeren hebben iets te zéggen over onderwijs. Dat bleek toen enkele Leuvense scholen in september hun fusieplannen bekendmaakten - hevig leerlingenprotest was het gevolg. En het blijkt ook uit ‘Zero for Conduct’, een nieuwe theatervoorstelling van Kloppend Hert en fABULEUS. ‘Het onderwijs moet meer rekening houden met wat jongeren zelf willen’, vertellen Wouter Tran en Marilou Dejans, twee Leuvense jongeren die aan de voorstelling meewerken.

Wouter (18): ‘In ‘Zero for Conduct’ nemen we het onderwijssysteem op de korrel. De wereld is de laatste decennia in een razendsnel tempo geëvolueerd – we maken auto’s die zelf rijden en computers die zelf denken, we knippen en plakken met ons eigen DNA … Maar onze klaslokalen zien er nog net zo uit als 50 jaar geleden: de leerkracht vooraan, de leerlingen achter hun banken, en de vinger in de lucht als ze een vraag willen stellen.’

Marilou (22): ‘Scholen besteden ook zoveel aandacht aan wat kinderen volgens hen moeten kunnen. Zo blijft er te weinig ruimte over om te ontdekken wat de leerlingen zélf willen of waar ze energie uit halen. De prestatiedruk zorgt voor veel stress.

Er is ook te weinig contact tussen de verschillende richtingen: aso, bso, kso en tso. Kinderen uit het aso durven daardoor niet altijd de stap te zetten naar een praktische richting, terwijl

kinderen met een kwetsbare achtergrond juist aarzelen om voor een theoretische richting te kiezen.’

Wouter: ‘Tijdens de voorbereiding op de voorstelling hebben we films en documentaires gekeken, en heel veel gebrainstormd en gediscussieerd over het thema. Zo kregen we stilaan zicht op wat er fout loopt, en dat proberen we te verbeelden. Met acteerwerk, maar ook met bijvoorbeeld zang en dans. De talenten van élke speler zitten verwerkt in de voorstelling.’

Marilou: ’We schotelen geen pasklare oplossing voor. We geven ook niemand de schuld, maar we leggen wel de vinger op de wonde.

Zo willen we de toeschouwers – jong en oud − aan het denken zetten over hoe leerkrachten jongeren kunnen stimuleren in hun ideeën en talenten.’

WIN! EEN UNIEKE RUGZAK Vorig jaar kregen enkele frisse Leuvense ondernemers de vraag om een origineel relatiegeschenk voor de stad te bedenken. Nèh ontwierp een reeks rugzakken die gemaakt zijn van spandoeken die de stad gebruikt had om evenementen als Het Groot Verlof aan te kondigen. Elke rugzak is verschillend, typisch Leuvens én duurzaam. Je kan er bovendien best wat in kwijt: de rugzak meet 41 bij 28 cm.

Deze rugzak is gemaakt van een spandoek om Beleuvenissen aan te kondigen. Wil je hem winnen? Laat dan voor 16 november op lvn@leuven.be weten hoe vaak dat muzikale stadsfestival al heeft plaatsgevonden.

Zero for Conduct | woe 06, do 07, vr 08 en za 09/11 | OPEK info & tickets: www.30CC.be 21

Podcast in Sint-Pieters

De beenderen in dit praalgraf blijken niet van Hendrik I te zijn. Maar van wie zijn ze dan wel?

Waar is hertog Hendrik gebleven?

Deze maand lanceert M Leuven de podcast ‘Moving Henry’: een audioverhaal in vijf afleveringen dat je kan beluisteren via je smartphone of je laptop. De hoofdrol is weggelegd voor Hendrik I - de eerste hertog van Brabant, en een man met een onwaarschijnlijk boeiend leven. ‘Kruistochten, opstanden, intriges, jonkvrouwen … Zet er een draak bij en je zit in een aflevering van Game of Thrones.’

Klara Rowaert, M Leuven: ‘Volgend voorjaar gaat in de SintPieterskerk een nieuwe permanente expo van start: ‘Tussen Hemel en Aarde. Beleef Het Laatste Avondmaal van Bouts’. Die brengt twaalf topstukken in de kerk tot leven. Hoe? Je houdt een tablet voor het werk of zet een hologrambril op, en zo komt er een virtueel laagje te liggen bovenop wat je echt ziet. In de kapel van de Fiere Margriet beginnen bijvoorbeeld de figuren op de schilderijen te bewegen, en lijkt het alsof je eigen voeten in het water staan.’

‘De expo is nog in volle ontwikkeling, maar we verwachten er ontzettend veel van. Ook veel volk. Daarom starten we al op 3 januari met de ticketverkoop. En in de aanloop daarnaartoe lanceren we vanaf 8 november om de twee weken een aflevering van de podcast ‘Moving Henry’.'

Hanne Grégoire, M Leuven: ‘Die vertelt om te beginnen het levensverhaal van Hendrik I (1165 – 1235),

22

de eerste hertog van Brabant. Hij trouwde twee keer, had zeven kinderen, voerde een kruistocht aan, had bondgenoten aan verschillende Europese hoven en trok regelmatig ten strijde tegen zijn vijanden.’

‘Op zeventigjarige leeftijd stierf Hendrik van vermoeidheid – in Keulen, op zijn paard! Hij werd begraven in de Leuvense Sint-Pieterskerk. Eerst in de crypte, later is hij nog een paar keer herbegraven boven de grond. We zijn volop bezig met de restauratie van zijn praalgraf. Maar die verloopt niet zoals gepland. Daarover gaat de tweede verhaallijn van de podcast.’

Klara: ‘Volgens de mondelinge overlevering zou Hendriks graf leeg zijn: zijn beenderen zouden ooit zijn weggehaald en ingemetseld in een muur van de crypte. Maar wat bleek toen we het graf openden? Er lag − naast een leeg colablikje en dito pakje sigaretten − een zinken kist in, mét beenderen. Alleen: die bleken niet van Hendrik I te zijn. Van wie dan wel? En

liggen Hendriks beenderen dan misschien toch in de muur van de crypte? Wie het antwoord wil kennen, moet naar de podcast luisteren.’

PODCAST PRAKTISCH

- ‘Moving Henry’ bestaat uit vijf afleveringen van 30 minuten - vanaf 8 november tweewekelijks op Spotify, iTunes, Podcast Addict en Soundcloud - gratis - Nederlands - op www.diericbouts.be vind je vanaf 8 november meer informatie over de podcasts en over de expo ‘Tussen Hemel en Aarde.

Beleef Het Laatste Avondmaal van Bouts’

Colofon Verantwoordelijke uitgever: Burgemeester Mohamed Ridouani Hoofdredacteur: Ann-Catherine Metz Coördinatie en eindredactie: Heyvaert&Jansen, Kristien Quintiens, Catherine Van Dievoet Redactie: Bart Claes, Kristien Quintiens, Tom Stroobants, Veerle Vandenborre, Catherine Van Dievoet Fotografie: Belga, Tim Buelens, Holebifilmfestival, Marco Mertens, Dirk Sevenants, Silver Sixpence Studio, Rob Stevens, Shirin Rabi, Joeri Thiry

Kunstenfestival Playground

Binnenkijken in een koelkast Op 14 en 15 november kan je in STUK gaan kijken naar ‘Platzhalter, taking place, sur place'. Met die voorstelling keert kunstenares Suchan Kinoshita na dertig jaar exposeren terug naar haar jeugdliefde: het theater.

Suchan Kinoshita (60): ‘In een expositieruimte kijken mensen heel anders naar kunst dan in een theaterzaal. Een theaterzaal is meestal sterk afgeschermd van de buitenwereld. Die beslotenheid maakt nieuwsgierig. Een donkere zaal, een verlicht podium … het is net alsof je binnenkijkt in een koelkast.’

‘Tegelijk is zo’n theatersetting eigenlijk ook heel kunstmatig. Elke voorstelling wordt voor een groot stuk vooraf bepaald door de beschikbare ruimte, de tijd, de belichting en het geluid. Daarmee moet je het als regisseur doen. Die setting intrigeert me en was het vertrekpunt voor mijn

stuk. Ik werk bijna uitsluitend met de elementen die het theater me biedt. Ik heb er bijvoorbeeld bewust voor gekozen om geen decor te gebruiken.’

‘Mijn voorstelling is een ‘Platzhalter’: ze neemt letterlijk de plaats van het theater in. Verwacht geen verhaal van a tot z, wel een stuk waarin beweging en timing centraal staan. In augustus zijn we met drie spelers samengekomen.

Drie weken lang hebben we gerepeteerd in de Soetezaal van het STUK. Ik had natuurlijk al een idee hoe de voorstelling moest verlopen, maar zodra je begint samen te werken, loopt alles toch weer anders. Het was een fantastische ervaring.’

Luistertijdschrift: LVN is ook beschikbaar als luistertijdschrift voor blinden en slechtzienden. Je kan dit nummer online beluisteren via www.leuven. be/lvn of bij de redactie een DAISY-cd-rom opvragen.

Contact: lvn@leuven.be of 016 27 22 40 Opmaak en druk: artoos group LVN is gedrukt met milieuvriendelijke inkt op papier uit duurzaam beheerde bossen.

LVN is een uitgave van stad Leuven, Professor Van Overstraetenplein 1, 3000 Leuven, 016 27 20 00.

PLAYGROUND

M Leuven en STUK slaan van 14 tot 17 november de handen in elkaar voor de dertiende editie van Playground, een festival op het snijvlak van beeldende kunst en podiumkunsten. Op het programma staan enkele veelbelovende premières en internationale kleppers zoals Béatrice Balcou (Frankrijk), Nick Steur (Nederland) en Naufus Ramírez-Figueroa (Guatemala), die eerder te zien was in Tate Modern. De voorstelling van Suchan Kinoshita (Japan) vindt plaats op donderdag 14 en vrijdag 15 november om 21 uur in STUK.

Schrijf je in op www.leuven.be/nieuwsbrief en ontvang tweewekelijks info over onder meer openbare werken, mobiliteit, stadsvernieuwing en vrijetijdsactiviteiten.

do 14/11 – 17/11 | M Leuven & STUK | info & tickets: www.playgroundfestival.be

23

Wil je ook een plaatsje op deze pagina en heb je een openbaar profiel?

Tag je Instagramfoto’s met ‘@leuven’.

De zon kruipt vanonder het ochtendgrijs @kev.and.cam

Weekend van de Klant @im_ansar

Prachtig! Streetart in de Pieter Nollekensstraat @vandalidam

Herfst in de stad @isabelledb

Partyshakerz op het Studentenwelkom @mathiasroelants

Griezels op de Oude Markt @hetleuvenaarke