LVN - 2021 - Februari

BAANBREKEND ONDERZOEK AAN UZ LEUVEN

Helpt plasma corona genezen?

OUD NIEUWS!

Blader eens door een krant uit 1850 FILMFESTIVAL JEF GAAT ONLINE

Bekijk meer dan 40 kinder- en jeugdfilms FEBRUARI 2021

Hallo! ik ben Arno

‘Ik hoop dat we snel weer naar de gym kunnen’

02

‘Niks zo mooi als samen stad maken’ De Vaartkomoevers worden eind volgend jaar opnieuw aangelegd.

Inwoners kiezen mee welk ontwerp het wordt. Lees er meer over op pagina 8-9.

In dit nummer samenLVN 04 Kort 06 Koppels over hun Leuvense lievelingsplekje 08 Nieuwe plannen voor de Vaartkomoevers: Leuvenaars krijgen inspraak

inLVN 10 Kort 12 Geert Meyfroidt (UZ Leuven) leidt belangrijk corona-onderzoek 14 Ken jij het verschil tussen quarantaine en isolatie?

16 Erfgoedpremie voor huizen met erfgoedwaarde

uitLVN 18 Kort 20 Stadsarchief zet oude kranten online 23 Jeugdfilmfestival JEF

Arno 05 VERTELT 11 DROOMT 19 BELEEFT Elke maand zet LVN een inwoner van Leuven in de kijker. Deze maand is dat Arno Van de Velde (32). Arno woont met zijn vrouw en dochtertje in Wilsele-Putkapel. Hij tekent cartoons onder de naam ‘Arnoleon’.

Wil je zelf ook eens op de cover van LVN staan of ken je een Leuvenaar met een interessant verhaal?

Laat het ons weten via lvn@leuven.be.

03

samenLVN

Telex Speelstraten Wil je deze zomer meer speelruimte voor je kinderen of voor buurtactiviteiten? Van 1 februari tot 19 maart kan je een speelstraat aanvragen op www.leuven.be/speelstraat.

Lichtjes blijven hangen Tijdens de eindejaarsperiode hangt de stad elk jaar feestverlichting. Traditioneel wordt die midden januari opnieuw verwijderd, maar om iedereen een hart onder de riem te steken in deze donkere dagen, blijven de lichtjes dit jaar op heel wat plekken hangen tot maart.

Ze worden wel aangepast: de kerstversiering gaat eruit, en in de plaats komen lichtgevende cirkels.

Tournée Minérale De stad roept al haar inwoners op om deel te nemen aan Tournée Minérale en in februari geen alcohol te drinken. Inschrijven doe je op www.tourneeminerale.be.

Deelnemen is nog leuker als je het samen met anderen doet, dus daag zeker je familie, vrienden, collega’s of ploegmaats uit!

CIRCULAIRE STAD

Resthout wordt zitbank Sinds eind januari heeft Leuven een nieuwe webshop voor gerecupereerde bouwmaterialen: de Materialenbank. Het is een initiatief van de stad en Atelier Circuler. Die vzw haalt de materialen uit gebouwen die gesloopt of gerenoveerd worden. Vorig jaar hebben ze bijvoorbeeld heel wat OSB-platen en een eiken vloer uit de Bib Leuven gehaald. En onlangs heeft de vzw houten bruggen, tafels, deuren en een afzuiginstallatie ‘gered’ uit de oude schietstand van het leger in Heverlee.

Ook milieubedrijf EcoWerf en kringwinkel ViTeS leveren materiaal aan de shop.

Ga je binnenkort aan het klussen of (ver)bouwen? Neem dan zeker eens een kijkje in de webshop van de Materialenbank. Je vindt er vast iets dat je kan hergebruiken, én je draagt een steentje bij aan een duurzame, spaarzame stad. www.materialenbankleuven.be

‘t Leives woud van de moind COKIDO

gelèttege broë [GLADDE STOEP]

Et goot deize nacht noëg vriezen en et es meigeloëk dat as ge mêregevrig boeëte komt en gieën attènse deut, ge zodt kinnen oeëtschoeëve up een gelèttege broë.

Het gaat deze nacht fel vriezen. Als je morgenvroeg buitenkomt en niet oplet, zou je kunnen uitschuiven op een gladde stoep.

04

Zelf buitenschoolse opvang organiseren Cokido steunt gezinnen die zelf buitenschoolse opvang organiseren in een beurtrolsysteem. Eén dag per week vang je, samen met minstens één andere ouder, de kinderen van je Cokido-groepje op. Dat kan in een school, een buurthuis of een ander gemeenschapsgebouw, of gewoon thuis. In ruil kunnen je eigen kinderen de vier andere weekdagen terecht bij de andere ouders van het groepje. Cokido helpt je om alles coronaveilig te organiseren en zorgt voor een opstartgids, een app om de opvang te plannen, en documenten en hulpmiddelen om afspraken te maken. Je kan ook een verzekering afsluiten.

Heb je interesse? Neem dan op 9 februari om 20 uur deel aan de online infoavond. Je verneemt er hoe Cokido werkt en je komt in contact met andere geïnteresseerden. De infoavond is gratis, maar je moet wel even inschrijven via www.leuven.be/cokido. loket kinderopvang | 016 27 26 43 | info@kinderopvangleuven.be www.leuven.be/cokido

Arno vertelt RECYCLAGE

Een kopje Quppa Elk jaar worden wereldwijd miljarden koffiebekertjes gebruikt.

Minder dan 1% wordt gerecycleerd. De rest belandt in de vuilnisbak. Zonde toch? Quppa komt daarom met een alternatief. Bestel in je favoriete koffiebar je koffie in een herbruikbare Quppa-beker, geniet ervan en lever je beker daarna terug in in een koffiebar naar keuze, zodat hij hergebruikt kan worden. Het Quppa-systeem werkt met een app en een QR-code. De beker wordt gekoppeld aan je account en bij teruggave weer vrijgegeven – hij is dus niet van jou persoonlijk, maar er staat altijd een beker voor je klaar. Onder andere Koffie Onan, Mister Bean en Noir Coffeebar doen mee. Ontbreekt er een koffiebar? Dan kan je dat laten weten via de website. Het systeem is gratis voor de occasionele gebruiker. Aan intensieve gebruikers wordt een kleine bijdrage gevraagd. www.quppa.be

Tom Lauwers (23) uit Leuven

Leuvenaars stellen geregeld vragen aan de stad via sociale media. Onlangs kwam deze vraag aan bod:

Waar geldt de mondmaskerplicht?

In Leuven is een mondmasker vanaf 13 jaar verplicht in de winkel-wandelstraten en autovrije straten van de binnenstad. Ook in de Bondgenotenlaan, op het Damiaanplein, in de Diestsestraat, op het Martelarenplein en op de Vismarkt moet je een mondmasker dragen. In de Naamsestraat is dat vanaf de Charles Deberiotstraat en in de Brusselsestraat tussen de Lei en de Kapucijnenvoer. Als je eet of drinkt mag je mondmasker even af, maar dan moet je wel stilstaan of zitten. Een volledig overzicht met kaartje vind je op www.leuven.be/mondmasker.

Een mondmasker is ook verplicht op plaatsen waar je geen 1,5 meter afstand kan houden, in winkels, in openbare gebouwen en op het openbaar vervoer.

Informatiecentrum corona | 0800 16 91 6 corona@leuven.be Heb jij een vraag? Stel ze via Facebook (www.facebook.com/stadleuven) of Twitter (@stadleuven).

‘Heel toevallig in Wilsele-Putkapel beland’ ‘Ik heb al op heel wat plekken gewoond. Ik ben geboren in Marokko – mijn papa wilde niet naar het leger en deed daar zijn burgerdienst als leraar. Dan hebben we een tweetal jaar in Tellin gewoond, in de provincie Luxemburg. Daar lag het atelier van mijn opa’s klokkenbedrijf. Toen ik drie was zijn we naar Wijgmaal verhuisd, toen ik twaalf was naar Herent en toen ik vijftien was naar Haacht. En na mijn studie ben ik met vrienden in Leuven gaan wonen.’

‘In die tijd heb ik mijn vrouw Marianne leren kennen.

Heel toevallig, in een café op de Oude Markt. We hebben die avond samen gedanst, werden later een koppel en zijn in de zomer van 2018 getrouwd. In mei 2019 kregen we ons eerste kindje, een dochter: Ellis. En in mei komt er nog een zusje bij.’

‘Dat we in Wilsele-Putkapel beland zijn, is eigenlijk ook bij toeval gebeurd. We zagen een huis te koop staan op een website. De foto’s waren nogal suffig, dus het interesseerde me eerst niet. Maar Marianne besloot om toch te gaan kijken. En het bleek een pareltje te zijn! Diezelfde avond hebben we het gekocht, en daar hebben we nog altijd geen spijt van. We wonen in de Weggevoerdenstraat. Achter in onze tuin stroomt de Dijle, de buurt is fijn, Leuven is vlakbij … we wonen hier echt graag.’

05

samenLVN Koppels over hun valentijnsplekje

‘Wij zijn verliefd op de Abdij van Park!’

14 februari blijft een dag om de liefde te vieren, ook nu alle restaurants en cafés gesloten zijn.

LVN vroeg drie koppels naar welke Leuvense plekjes zij trekken met valentijn.

DE KRUIDTUIN

ABDIJ VAN PARK

Bálint Juhász (38) en Fanni Hinsenkamp (33) zijn opgegroeid in Boedapest. Vier jaar geleden verhuisden ze naar Brussel, en sinds anderhalf jaar wonen ze in Leuven.

Rob Van Essche (84) en Marleen Tits (79) zijn al 56 jaar gelukkig getrouwd.

Fanni: ‘Wij moeten elkaar als kind al ontmoet hebben, want we gingen naar dezelfde kerk en ik kende zijn ouders. Maar daar herinneren we ons niets meer van. Vele jaren later, in 2009, zag ik hem opnieuw, toen ik naar een theatervoorstelling ging die hij geregisseerd had. Ik vond de voorstelling top, en ik weet nog dat ik dacht: waaw, wat een knapperd. Die is vast homo (lacht).’

Bálint: ‘Toen we een paar jaar samen waren, maakte ik haar op een ochtend om 6 uur wakker. Ik zei: ‘Pak je spullen, er wacht buiten een taxi op ons.’ Ik had een verrassingsweekendje naar Leuven gepland. Mijn broer heeft hier enkele jaren gestudeerd, ik kende de stad dus al. In de Kruidtuin heb ik haar ten huwelijk gevraagd. En ze zei ja.’

Fanni: ‘Zeven jaar en twee kinderen later wonen we zelfs in Leuven (lacht). We zijn hier ontzettend goed terechtgekomen en we hebben intussen al veel fijne mensen leren kennen. Samen naar het buitenland verhuizen is één groot avontuur. We hebben onze ups en downs, maar we houden onze liefde sterk.’

Bálint: ‘Ik hou van Fanni’s optimisme. Het was mijn idee om naar het buitenland te verhuizen. Ze was eerst niet zo overtuigd, maar ze stond er wel voor open. Als iets mij niet lukt, dan gaat zij er ook altijd op zo’n positieve manier mee om. En dat geeft mij dan weer zelfvertrouwen. We missen onze familie en vrienden wel. Op een dag verhuizen we terug naar Hongarije, maar voor de komende jaren is Leuven onze thuis. En op valentijn? Dan bezoeken we met de kinderen de Kruidtuin.’

06

Marleen: ‘We hebben elkaar leren kennen op de paardenprocessie van Hakendover, bij Tienen – die vindt nog ieder jaar plaats op paasmaandag. Daar komen heel wat bedevaarders op af, maar wij gingen vooral voor het dansfeest na afloop (lacht).’

‘Wij zijn al 59 jaar samen. Da’s al een heel leven hé. Het geheim van een goed huwelijk is dat je hetzelfde idee hebt over belangrijke dingen. Zo zijn we allebei heel erg tegen hebberigheid, racisme of onverdraagzaamheid. En toch zijn we totaal verschillend. Ik ben nogal temperamentvol, Rob is rustiger. We kunnen stevig discussiëren, zelfs kletterende ruzie maken, maar even later leggen we dat weer bij en strijken we de plooien weer glad.’

Rob: ‘We hebben twee kinderen, maar geen kleinkinderen.

Dat hebben we altijd jammer gevonden, maar het heeft er wellicht voor gezorgd dat we nog altijd heel actief zijn in het verenigingsleven. We zetten ons al meer dan twintig jaar in bij Seniorama, een Leuvense vereniging voor senioren.

Ik help er bij de coördinatie van sportactiviteiten. Marleen heeft er eerst uitstappen georganiseerd, en organiseert er nu creatieve workshops – al is dat nu natuurlijk allemaal stilgevallen.’

Marleen: ‘We wandelen ook heel graag. Geregeld gaan we naar de Abdij van Park. Wat een prachtige plek! We worden er precies door aangetrokken. Dat de site zo in verval was geraakt, dat brak ons hart een beetje. Nu de stad het domein in erfpacht heeft, is er heel veel veranderd. Ja, we zijn echt verliefd op de Abdij van Park.’

CORONA

Leuven in tijden van corona 1. Je mag maximaal 1 nauw contact hebben, naast je huisgenoten.

2. Hou 1,5 meter afstand van alle andere mensen. Kan dat niet? Draag een mondmasker.

3. Was je handen en geef geen hand, kus of knuffel.

4. Doe je iets buitenshuis? Doe dat dan met maximaal 4 personen, tenzij je gezin uit meer dan 4 bestaat.

5. Laat activiteiten zo veel mogelijk buiten plaatsvinden.

6. Wees extra voorzichtig bij risicopatiënten.

Wanneer krijgen Leuvenaars hun vaccinatie?

HET ARENBERGPARK Naher (54) en Sara (50) Huijerat stellen alles in het teken van hun vier kinderen.

Naher: ‘Wij hebben vier kinderen: Nadine, Emad, Zainab en Muhammad. De oudste is achttien, de jongste tien.

Zainab, die dertien is, heeft een auto-immuunziekte: haar immuunsysteem is ontregeld en valt haar lichaam aan.’

‘Toen we nog in Israël woonden, ben ik op zoek gegaan naar de beste medische hulp. Ik ben gaan praten met verschillende dokters – in Israël, maar ook in verschillende Europese landen. Overal kregen we hetzelfde advies: de beste behandeling krijg je bij prof. Isabelle Meyts van het UZ Leuven.’

‘Dus zijn we vier jaar geleden van Israël naar Leuven verhuisd. Het begin was moeilijk, maar stilaan vinden we onze draai. De kinderen doen het goed op school en hebben leuke hobby’s. Mijn vrouw en ik werken allebei voor Vanhaesendonck, een Leuvens orthopedisch bedrijf. Mijn baas heeft veel begrip voor onze situatie. Hij is altijd flexibel en heeft me zelfs een bedrijfswagen gegeven – vroeger deed ik alles met de bus. Ik ben hem eeuwig dankbaar.’

‘Ons leven staat helemaal in het teken van onze kinderen. Mijn vrouw kookt graag voor mij – dat treft, want ze kookt heel erg goed (lacht). We hebben nooit ruzie. En elke avond maken we tijd voor elkaar, dat vinden we belangrijk. Op valentijn trekken we naar het Park van Arenberg, een heel fijne plek.

We komen er vaak als onze zonen voetbaltraining hebben bij OHL.’

Stad Leuven volgt de timing van de federale overheid. Die timing zal ook afhangen van de beschikbare vaccins. Je krijgt een uitnodiging in de bus als je je kan laten vaccineren. De meeste vaccinaties zullen gebeuren in de Brabanthal. We werken ook aan een oplossing voor Leuvenaars die zich moeilijk kunnen verplaatsen (bv. mobiele teams aan huis). De laatste updates vind je op www.leuven.be/vaccinatie.

Contact Over het coronavirus • Vlaamse overheid: www.info-coronavirus.be info-coronavirus@health.fgov.be | 0800 14 68 9 (gratis) • Leuven: www.leuven.be/corona corona@leuven.be | 0800 16 91 6 (gratis – elke werkdag van 9 tot 16.30 uur) Over het vaccineren • Federale overheid: www.laatjevaccineren.be • Leuven: www.leuven.be/vaccinatie Hulp nodig? Neem contact op met Leuven Helpt via leuven.helpt@leuven.be of 0800 16 916.

Dit magazine ging in druk op donderdag 21 januari en houdt geen rekening met maatregelen die sinds die datum werden genomen.

07

samenLVN

Leuvenaars Thomas en Elise beslissen mee over de toekomst van de Vaartkomoevers.

De heraanleg van de Vaartkom: Leuvenaars beslissen mee

‘Niks zo mooi als samen stad maken’ De wijk rond de Vaartkom is de voorbije jaren spectaculair veranderd. Vervallen gebouwen werden opgeknapt, en er kwamen heel wat woningen en creatieve en groene plekken bij. De Vaartkom zelf en haar oevers bleven al die tijd onaangeroerd. Maar dat verandert: eind 2022 start de heraanleg. En voor het allereerst beslist een burgerpanel mee over het nieuwe ontwerp.

De heraanleg verloopt via een wedstrijd, die momenteel volop bezig is. Op het eind van de rit mag het team met het beste ontwerp de opdracht uitvoeren. In de jury zetelen acht experts – onder anderen medewerkers van studiediensten van de stad, voormalig Vlaams Bouwmeester Leo Van Broeck en de burgemeester – en een burgerpanel. Dat bestaat uit 13 Leuvenaars, die samen één van de negen stemmen uitbrengen.

Menno Ernst, wijkmanager van de stad: ‘Het is een heel ambitieus project. De oevers moeten niet alleen een plek worden waar je kan werken, ontspannen en elkaar ontmoeten; de heraanleg moet ook duurzaam en innovatief zijn. En vooral: het ontwerp moet afgestemd zijn op de verwachtingen en noden van de Leuvenaars. Daarom vonden we het zo belangrijk om inwoners een zitje te geven in de wedstrijdjury.’

Loting ‘Wie in het burgerpanel terechtkwam, werd bepaald door een loting. We zijn vertrokken van alle inwoners van Leuven

08

die 18 jaar of ouder zijn. Na een eerste loting bleven er 2.000 over. Zij kregen een brief met de vraag of ze zich kandidaat wilden stellen. Zowat honderd van hen hebben dat gedaan, en uit die groep zijn de 13 panelleden geloot. Willekeurig, maar wel evenwichtig verdeeld volgens leeftijd, geslacht en opleidingsniveau. Er zijn ook twee bewoners van de Vaartkombuurt bij.’

‘Ik was meteen enthousiast,’ vertelt Elise Beerens (44) uit Heverlee. ‘Ik vind niks mooier dan samen stad maken.

Als je de sterktes en de visies van verschillende partijen samenbrengt, kan je mooie dingen verwezenlijken. Ik heb dus niet getwijfeld en ben meteen op de uitnodiging ingegaan.’

Ook Thomas De Baere (22) uit Leuven-centrum zit in het panel. ‘We zijn al verschillende keren samengekomen. Eerst was er een kennismakingsmoment, en daarna kregen we een opleidingsdag. Verschillende medewerkers van de stad hebben ons uitleg gegeven over het opzet, over wat er van ons verwacht werd en over de criteria waarop de ontwerpen beoordeeld zouden worden. We kregen ook – net als de ontwerpteams en de andere juryleden – de verwachtingen en bezorgdheden van de Leuvenaars over de heraanleg mee. Die

waren eerder al verzameld via een onlinebevraging waaraan alle inwoners konden deelnemen.’

Elise: ‘Met al die informatie in het achterhoofd zijn we dan begonnen aan het echte werk: de ontwerpen beoordelen. De belangrijkste criteria waren duurzaamheid en architecturale waarde. Er waren vier ontwerpen, en elk panellid gaf zijn of haar eigen score. Daarvan werd het gemiddelde berekend, en dat gold als de score van het burgerpanel. Die werd opgeteld bij de scores van de acht andere juryleden, en zo kwamen er twee voorlopige winnaars uit de bus.’

Halfweg Menno: ‘De procedure is nu halfweg. De komende weken vragen we alle Leuvenaars om hun feedback op de twee voorontwerpen. Die bezorgen we aan de gekozen teams, die hun ontwerp de komende maanden zullen verfijnen. In april zullen ze hun aangepaste ontwerpen voorstellen en in mei kiest de jury de definitieve winnaar. Daarbij houden we ook rekening met het kostenplaatje en de projectaanpak.

We willen bijvoorbeeld dat de Leuvenaars in de toekomst echt kunnen genieten van het water. We denken aan een waterbelevingszone die ook buiten het zwemseizoen een meerwaarde biedt. Hoe dat er in de praktijk gaat uitzien, dat moeten de teams uitwerken.’

Leren van elkaar Menno: ‘Het is de eerste keer dat we een burgerpanel inschakelen in zo’n groot project. Maar het verloopt erg positief.

Bij klassieke participatie – zoals een bevraging of buurtoverleg – bereiken we vooral oudere, hoogopgeleide Leuvenaars. Een loting weerspiegelt de samenstelling van de hele Leuvense bevolking. We zullen er daarom in de toekomst vaker mee werken. Er staan alvast twee nieuwe participatietrajecten met loting op de planning: één in Kessel-Lo en één in Wijgmaal.’

Elise: ‘De meningen komen ook opvallend goed overeen, zowel binnen het burgerpanel als in de voltallige jury. In principe heb ik maar één dertiende van één negende van alle stemmen, maar zo voelt het niet. De andere juryleden hebben echt geluisterd naar de vragen en meningen van het burgerpanel.

Wij hebben van hen geleerd, maar zij ook van ons.’

Thomas: ‘Je moet er enkele zaterdagen aan opofferen, maar daarnaast heb je nauwelijks ‘huiswerk’. En we worden heel goed begeleid door de stad. Het is vooral heel fijn om bij zo’n project betrokken te worden. En als ik later langs de vernieuwde Vaartkom wandel, zal het toch een beetje voelen alsof ik mee bepaald heb hoe die eruitziet.’

Vaartkomoevers kort • Heraanleg van 5 zones: Victor Broosplein, waterbelevingszone, noordoever, zuidoever en de staart van de Vaart • Ontwerpwedstrijd met burgerpanel • Timing: • Opmaak en beoordeling vier voorontwerpen: juni – december 2020 • Online bevraging twee winnende voorontwerpen: tot 4 februari 2021 • Verfijning voorontwerpen: voorjaar 2021 • Keuze definitief ontwerp: mei 2021 • Start heraanleg: eind 2022 Je leest meer over het project op www.leuven.be/ vaartkomoevers. Je kan er ook een documentaire over het burgerpanel en over de twee geselecteerde voorontwerpen bekijken. En je kan er tot donderdag 4 februari je feedback op de voorontwerpen achterlaten.

09

inLVN

Telex Vacatures stad Leuven Op zoek naar een nieuwe uitdaging? Bij stad Leuven zijn er altijd interessante vacatures. Zo kan je deze maand solliciteren voor teamcoördinator bij het OCMW. Meer info: www.leuven.be/vacatures.

Wegenwerken Op 8 februari starten er wegen- en rioleringswerken in de Ierse Predikherenstraat, meer bepaald in het gedeelte tussen de Wijnpersstraat en de Noormannenstraat. Vind een overzicht van de belangrijkste wegenwerken in Leuven op: www.leuven.be/wegenwerken.

Tijdelijke sluiting Bib Leuven Van 19 februari tot 3 maart zijn alle vestigingen van de Bib Leuven gesloten. Zo kan de Bib overschakelen op nieuwe software. Uitleentermijnen worden in deze periode automatisch verlengd. Om je materialen in te leveren wacht je beter tot de bib weer open is.

E-boeken kan je gewoon blijven uitlenen.

CurieuzeNeuzen Wil jij weten hoe het met hitte en droogte in Vlaanderen én in je tuin is gesteld? Word dan een van de 5.000 CurieuzeNeuzen en meet mee vanuit je eigen tuin! Zo draag je als burgerwetenschapper zelf bij aan dit grootschalige onderzoek. Meer info: curieuzeneuzen.be/vragen.

Burchtstraat Opgelet! Vanaf maandag 1 februari verandert voor automobilisten de verkeerssituatie aan het kruispunt van de Burchtstraat, Mechelsestraat en Riddersstraat in Leuven-centrum. Er staat voortaan een ANPR-camera. Zo wil de stad het sluipverkeer in de buurt aanpakken. Meer info: www.leuven.be/burchtstraat.

VERKEERSVEILIGHEID

Uitblinkers op straat ‘Wij zijn graag gezien!’ Zo luidt de slogan van de verkeerscampagne die de stad deze maand lanceert. Die wil zachte weggebruikers ertoe aanzetten om in de donkere maanden goed zichtbaar op pad te gaan en roept automobilisten op extra goed uit te kijken voor fietsers en voetgangers. Dat doet ze onder andere met affiches en stickers op Lijnbussen.

Ook heel wat Leuvense lagere scholen nemen deel. Inspecteurs van de politie en gemeenschapswachten gaan er samen met de leerkrachten na of de leerlingen voldoende zichtbaar zijn.

En om iedereen extra te motiveren, is er ook een fotowedstrijd via www.facebook.com/stadleuven. Laat met een foto weten hoe jij op pad gaat – met lichtjes, veel fluo of reflecterend materiaal – en maak kans op leuke gadgets die je nog beter zichtbaar zullen maken. preventiedienst | 016 21 07 00 | preventie@leuven.be

WELZIJN

Psychologische hulp in coronatijden Corona heeft een grote psychologische impact op veel mensen. Heel wat Leuvense organisaties bieden daarom ondersteuning. Op www.leuven.be/psychologischehulp staat een overzicht van waar kinderen, jongeren, studenten, volwassenen, gezinnen, zorg- en welzijnswerkers en mantelzorgers terechtkunnen. Je vindt er ook een lijst van plaatsen waar je kan binnenstappen om anderen – coronaveilig – te ontmoeten, of over hoe je anderen kan helpen, en een overzicht van activiteiten rond mentale veerkracht.

Wist je dat sommige organisaties psychologische hulp geheel of gedeeltelijk terugbetalen? Neem contact op met je ziekenfonds of het OCMW. dienst sociale zaken | 016 27 26 68 | samenleving@leuven.be www.leuven.be/psychologische-hulp

10

Arno droomt DISTRIBUTIE

Slim en duurzaam goederentransport in de stad Vorige maand ging in Leuven een nieuw distributieplatform van start: CityDepot. In hun magazijn aan de Aarschotsesteenweg zetten leveranciers goederen af. Die worden gebundeld en gaan dan op een duurzame manier het stadscentrum in: met een bakfiets, een elektrische bestelwagen of een kleine elektrische vrachtwagen.

Omgekeerd kan CityDepot pakjes bij bedrijven en winkels in de stad oppikken, ze naar het depot brengen en van daaruit naar de klanten sturen. De voordelen: minder (zwaar) goederenverkeer, minder luchtvervuiling, minder geluidsoverlast en meer veiligheid in de binnenstad.

Leuven wil tegen 2050 een klimaatneutrale stad zijn. Om dat doel te bereiken, zal het de komende jaren onder meer sterk inzetten op slimme en duurzame stadsdistributie. dienst economie en handel | 016 27 23 70 economie@leuven.be

WONEN

Oproep: bouw mee aan het woonpunt De stad richt dit jaar een woonpunt op: een plek waar Leuvenaars – huurders én verhuurders – terechtkunnen met vragen over wonen en (ver)huren. Ze krijgen er informatie, advies, bemiddeling en begeleiding.

Om het aanbod van het woonpunt zo goed mogelijk af te stemmen op reële vragen en noden, betrekt de stad heel wat partijen bij de oprichting. Ze roept ook de hulp in van de verhuurders: verhuur je een (deel van je) woning of ben je dat van plan? En wil je de stad vertellen met welke vragen je zit of wat een woonpunt voor jou kan betekenen? Dan kan je dat laten weten op woonpunt@leuven.be. loket wonen | 016 27 26 56 | woonpunt@leuven.be www.leuven.be/betaalbaar-en-kwaliteitsvol-wonen

‘Ik droom ervan te kunnen blijven tekenen’ ‘Ik teken al van kindsbeen af. Op school kreeg ik vaak onder mijn voeten als ik weer eens mijn cursus of mijn toetsen had volgetekend. Acht jaar geleden heb ik anderhalve maand moeten stilzitten vanwege een knieoperatie, en toen ben ik me er echt op gaan toeleggen. Eerst in bijberoep – naast interimjobs als schoenenverkoper, magazijnier en leerkracht – en sinds een jaar in hoofdberoep. Ik heb al drie boekjes met cartoons uitgebracht, ik teken in opdracht van klanten en ik verkoop spulletjes in mijn webshop. Allemaal onder de artiestennaam Arnoleon.’

‘Het is bijzonder fijn om van je hobby je beroep te kunnen maken, maar het zorgt ook voor onzekerheid.

Zal het rendabel blijven, ook als ik over twee jaar langs de kassa van de belastingen gepasseerd ben? Ik droom ervan om te kunnen blijven tekenen.’

‘Het is soms ook best eenzaam. Ik werk alleen, en door het coronavirus zie ik mijn vrienden en familie heel weinig. Niet makkelijk. Maar ik besef dat heel wat mensen het nog een stuk moeilijker hebben dan ik. In de eerste plaats het zorgpersoneel, maar ook leerkrachten en studenten die helemaal op afstandsonderwijs aangewezen zijn. Ik hoop dat we binnenkort niet alleen bezig zullen zijn met het economisch herstel, maar dat we ook goeie ondersteuning kunnen bieden aan al wie het mentaal lastig heeft gehad tijdens de crisis.’

11

inLVN

Geert Meyfroidt (UZ Leuven) verricht baanbrekend onderzoek naar corona

‘De zorgeloosheid van vroeger komt terug. Zeker weten’ Het voorbije jaar is Geert Meyfroidt wereldberoemd geworden in Vlaanderen. De Leuvense intensivist duikt geregeld op in journaals, praatprogramma’s en kranten om toelichting te geven bij het coronavirus. En dat is niet omdat het op zijn werk zo rustig is: samen met zijn collega Timothy Devos leidt Meyfroidt een belangrijke studie aan het UZ Leuven, die onderzoekt of het plasma van genezen COVID-19-patiënten mensen kan helpen die de ziekte doormaken.

Geert Meyfroidt (49): ‘Als je een infectie hebt gehad, zoals COVID-19, dan heeft je lichaam antistoffen opgebouwd tegen die infectie. Die antistoffen zitten in je bloedplasma. Ga je dat plasma toedienen aan iemand die kampt met dezelfde infectie, dan zou je zijn afweersysteem kunnen versterken, zodat hij er sneller bovenop raakt. Tenminste, daar gaan we van uit. Maar eigenlijk weten we dat niet zeker. Plasma toedienen is een therapie die al meer dan honderd jaar bestaat; we weten dat het veilig is, maar wereldwijd heeft nog geen enkele studie definitief aangetoond dat het ook werkt om infecties te bestrijden. Dat zijn we nu dus aan het onderzoeken.’

12

Enorme solidariteit ‘Er zijn de voorbije jaren wel internationale studies naar verricht, bijvoorbeeld bij de uitbraak van SARS, MERS en ebola, maar die zijn nooit afgeraakt. Dat kwam doordat die virussen de wereld al uit waren voor er resultaten op tafel lagen. Ik zou natuurlijk heel graag willen dat het coronavirus zo snel mogelijk verdwijnt. Maar doordat het nu al maanden blijft woekeren, hebben we ook een unieke kans om dit onderzoek te doen.’

‘We zijn in april gestart. Het onderzoek loopt in 21 Belgische ziekenhuizen, in samenwerking met het Rode Kruis. Van

het federaal kenniscentrum KCE kregen we 2 miljoen euro werkingsmiddelen. Het ging eigenlijk spectaculair snel: in minder dan een maand tijd hadden we het onderzoek op poten gezet en konden we van start gaan met onze eerste patiënt. Omdat we zulke strenge criteria hanteerden, was het nochtans niet makkelijk om donoren te vinden. In de tweede golf dreigde er zelfs een tekort, maar toen heeft het Rode Kruis een campagne opgezet en hebben bijna 1.300 mensen zich kandidaat gesteld. Je voelde dat er een enorme solidariteit was.’

Internationale weerklank ‘Je kan ervan uitgaan dat antistoffen gemiddeld twee maanden in je bloed blijven, al is dat erg afhankelijk per persoon. Daarom zijn we op zoek gegaan naar donoren die een tweetal weken eerder genezen waren. De meeste zijn twee à drie keer plasma komen geven, maar er is ook één donor die zoveel antistoffen heeft dat hij al zestien keer is langsgeweest.’

‘Wereldwijd zijn er een twintigtal landen bezig met dit soort onderzoek: Nederland, Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk, de Verenigde Staten, Canada … Je zou kunnen zeggen: als er al zoveel onderzoeken lopen, wat is dan het nut van een extra onderzoek? Wel, elke studie is toch wel verschillend.

Nergens ter wereld krijgen de patiënten zoveel antistoffen toegediend als bij ons. En ook onze timing zit goed: we dienen het plasma toe in een vroege fase van de ziekte, op een moment dat de mensen dus zelf nog niet zoveel antistoffen hebben aangemaakt. Als één onderzoek kans maakt om iets significants aan te tonen, dan zal het dat van ons zijn. Maar er is een grote openheid om gegevens uit te wisselen en elkaar te helpen, en wij doen ook mee aan enkele internationale samenwerkingen. Je voelt dat iedereen hier zo snel mogelijk een antwoord op wil hebben.’

‘Tegen maart hopen we dat ons onderzoek rond zal zijn, en ik verwacht wel dat het internationaal veel weerklank gaat krijgen. Als blijkt dat deze therapie een belangrijke impact heeft, dan bekijkt het Rode Kruis of en wanneer het meer plasma van genezen COVID-19-patiënten kan inzamelen.’

‘Wandelen, fietsen en Netflix kijken’ Geert Meyfroidt woont met zijn gezin in Kessel-Lo. Corona overheerst zijn leven – net zoals bij iedereen, maar hij staat natuurlijk wel in de frontlinie.

‘Intensivisten zorgen voor patiënten die heel ziek zijn, zoals mensen met COVID-19. Dat is mijn job en ik haal daar veel voldoening uit. Maar de voorbije maanden hebben we ons maar met één ding bezig kunnen houden: het coronavirus. Op sommige momenten werden we overspoeld door patiënten – dat was wel moeilijk. Ik heb nog niet echt de tijd gehad om terug te kijken, maar ik heb wel al besloten dat ik in de toekomst meer keuzes ga maken. Ik ga wat vaker ‘nee’ zeggen.’

Wat doet u om te ontspannen?

‘In de kerstvakantie heb ik een week vrij genomen.

Tja, wat doe je dan? (lacht) Wandelen, fietsen en Netflix kijken. Mijn kinderen waren aan het studeren.

We hebben het thuis zo gezellig mogelijk gemaakt.

Daar hechten we veel belang aan.’

Waar kijkt u het meest naar uit, zodra corona achter de rug is?

‘Er zal niet één moment van bevrijding zijn, het zal eerder geleidelijk gaan. Moeilijk in te schatten wat wanneer zal kunnen, maar ik kijk uit naar een goed concert in het Depot en het M-IDZOMER-festival.

Liveoptredens, dat mis ik nu echt. Ik kan ook niet wachten om weer met vrienden te gaan uiteten of op café te gaan. Die zorgeloosheid van vroeger!

Naar een gezellige, volle Oude Markt kijken, zonder je daar onbehaaglijk bij te voelen. Maar dat komt allemaal terug, daar ben ik zeker van.’

Geef bloed of plasma en red een leven!

Heel veel mensen hebben ooit bloed nodig. Jij kan zomaar iemands leven redden, gewoon door bloed te geven. Als je bloed geeft, wordt dat opgesplitst in rode bloedcellen, bloedplasma en bloedplaatjes.

Wie veel bloed heeft verloren na een ongeval of operatie, heeft vooral nood aan rode bloedcellen. Wie een stollingsafwijking of infectie heeft, heeft plasma nodig. En een transfusie met bloedplaatjes kan dan weer het leven redden van patiënten met leukemie of kankerpatiënten die chemotherapie krijgen.

Wil je weten of je in aanmerking komt voor bloeddonatie? Dan kan je online een test doen op www.rodekruis.be/donorzelftest. Als het resultaat gunstig is, mag je bloed doneren. Dat vraagt maar een klein uurtje van je tijd. Je kan van maandag tot vrijdag terecht in het donorcentrum op campus Gasthuisberg of op een bloedinzameling in je buurt. Dankzij extra coronamaatregelen verloopt alles nog steeds even veilig – een van die maatregelen is dat je een afspraak moet maken via https://donorportaal.rodekruis.be. www.rodekruis.be

13

Hoe is het om in isolatie of quarantaine te zitten?

‘Drie weken met het hele gezin thuis moeten blijven: dat is intens hoor’ Isolatie en quarantaine: we worden er in deze coronatijden voortdurend mee om de oren geslagen. Wie geluk heeft, hoort er alleen over in het journaal – maar Erika en Yana ondervonden aan den lijve wat het inhoudt om met corona thuis te moeten zitten.

‘Samen met mijn dochtertje in isolatie’ Erika Munezero (43): ‘In het vroege najaar ben ik samen met mijn dochtertje Abigael (7) op restaurant geweest met een vriend. Tijdens het etentje bleek al snel dat hij zich niet lekker voelde. Hij had hoofdpijn, een loopneus en voelde zich zwak. Hij dacht dat hij gewoon vermoeid was, maar ik raadde hem aan om een coronatest te laten doen.’

‘Dat etentje was op een zaterdag. Maandag heeft hij zich laten testen, en het resultaat was positief. Hij belde me meteen om te zeggen dat ik beter ook een test zou laten afnemen. Dat was op woensdag. Zelf had ik intussen een lichte loopneus en een beetje hoofdpijn, maar het viel reuze mee. Ik was ervan overtuigd dat ik niet besmet zou zijn.

Mijn dochtertje had helemaal geen symptomen: zij hoefde dus niet getest te worden (dat is nu anders: je wordt nu standaard getest zeven dagen na een nauw contact, ook als je geen klachten hebt, red.).’

‘Het resultaat van mijn test kwam op vrijdag. Tot dan zat ik in quarantaine, ik mocht het huis enkel nog verlaten om naar de

14

winkel of apotheek te gaan. Mijn hoofdpijn was intussen erger geworden, ik voelde me zieker. Ik had spierpijn en was mijn geur en smaak kwijt. Koorts had ik niet, maar Abigael opeens wel.

Ik was dan ook niet verrast toen mijn test positief bleek. Toen moest ik in isolatie. Ik mocht het huis niet meer verlaten, ook niet om naar de winkel of apotheek te gaan. En Abigael zat in quarantaine, dus zij mocht niet meer naar school.’

‘Nu Abigael koorts had, moest zij ook getest worden. Dat gebeurde op vrijdag. Zondag hoorden we dat ook haar test positief was. Gelukkig heeft ze behalve die koorts geen andere klachten gehad.’

‘Omdat Abigaels test twee dagen na die van mij was afgenomen, duurde onze isolatie in totaal negen dagen. Het was heel moeilijk om én zelf te rusten én voor Abigael te zorgen.

Koken was een enorme inspanning. Gelukkig kregen we hulp van een vriendin. Zij ging voor ons naar de winkel en zette de boodschappen af aan de deur. Een geschenk uit de hemel!’

‘Ik heb me nog een paar weken heel moe gevoeld, maar een dikke maand na mijn positieve test was ik weer helemaal de oude.’

‘Met ons hele gezin drie weken in quarantaine’ Yana Wyckers (34): ‘In oktober kreeg ik ‘s nachts opeens koorts. Ik had meteen het gevoel: hier klopt iets niet. De volgende dag heb ik naar mijn huisarts gebeld, en nog diezelfde avond ben ik getest op corona. Twee dagen later kreeg ik het resultaat: positief.’

‘Ik moest me isoleren van de rest van het gezin, maar dat was praktisch onhaalbaar. Wij hebben maar één badkamer, hoe kon ik mij dan afzonderen? Ook emotioneel zag ik het niet zitten om me af te zonderen. Onze kindjes zijn zeven, zes en drie jaar, zij hebben hun mama nodig. Mijn man Erik en ik hadden op voorhand afgesproken: als er iemand binnen het gezin besmet raakt, blijven we samen thuis.’

‘Toen ik het resultaat van mijn test kreeg, had Erik nog geen symptomen. Hij werd pas vier of vijf dagen na mij ziek, en ook hij bleek besmet te zijn. De kinderen voelden zich goed, maar mochten niet meer naar school.’

‘In totaal hebben we een drietal weken met z’n allen thuis in isolatie en quarantaine gezeten. Een intense periode, vooral de dagen dat mijn man en ik samen ziek waren. Ik was wat kortademig, had weinig energie en veel last van spierpijn en hoofdpijn. Toen het bij mij iets beter begon te gaan, was het bij Erik op z’n ergst. Zo wisselden we elkaar wat af in de goede en slechte momenten, maar het was doorbijten.’

‘De kinderen zijn gelukkig heel goed met de quarantaine omgegaan. Eloïse en Lysander, de twee oudsten, hadden goed door wat er aan de hand was en probeerden ons te helpen waar ze konden. Overigens: geen van de drie kinderen heeft klachten gehad. Zij hadden gewoon een hele, héle lange herfstvakantie (lacht).’

‘Als ik er nu op terugkijk, ben ik vooral onze buren, vrienden en familie enorm dankbaar. Ze hebben boodschappen voor ons gedaan, ze brachten ons eten ... Ze hebben zelfs een chocoladetaart aan onze deur gezet! Ook het telefoontje van de stad was heel aangenaam. Ze boden niet alleen hulp, maar namen ook de tijd om naar mijn verhaal te luisteren.

Een dikke pluim!’

Wat is het verschil tussen isolatie en quarantaine?

Wat als er iemand binnen je gezin positief test?

In isolatie moet je alléén wanneer je positief test.

Als je positief test op het coronavirus, moet je in principe zeven dagen in isolatie. Dat wil zeggen: afgezonderd van de rest van je gezin. Is dat niet mogelijk? Dan blijf jij zeven dagen lang besmettelijk voor je huisgenoten en telt jouw laatste besmettelijke dag als hun laatste hoogrisicocontact. Pas zeven dagen dáárna, dus veertien dagen na jouw positieve test, kunnen je gezinsleden zelf worden getest. Tot minstens dan zitten jullie in quarantaine. Het besmette gezinslid mag in geen geval naar buiten.

Je moet in quarantaine: • zodra je je ziek voelt, maar nog geen positieve coronatest hebt afgelegd.

• wanneer je nauw contact hebt gehad met iemand die een positieve coronatest heeft afgelegd (minstens 15 minuten op minder dan 1,5 meter afstand, of een direct fysiek contact).

Wat moet je doen?

Je hebt positief getest op het coronavirus en moet dus in isolatie: • Verlaat 7 dagen lang je huis niet, ook niet om naar de winkel of apotheek te gaan.

• Zonder je af van je huisgenoten.

• Zorg voor maximale hygiëne en verluchting.

Je moet in quarantaine: • Je mag je huis 7 dagen lang alleen verlaten om naar de apotheek, dokter of supermarkt te gaan.

• Je mag niet gaan werken of naar school.

• Je moet altijd een mondmasker dragen en afstand houden. Tot je het resultaat van je test hebt, moet je ook binnenshuis een mondmasker dragen.

Test iedereen negatief? Dan mogen jullie na die veertien dagen uit quarantaine.

Test er iemand positief? Dan begint de hele procedure van voren af aan. Na nog eens veertien dagen quarantaine moeten de overige huisgenoten zich opnieuw laten testen.

Deze regels gelden ook voor andere samenwoonsituaties, zoals vrienden die onder één dak wonen.

Opgelet: kinderen onder de zes jaar worden niet getest.

Zij moeten na een hoogrisicocontact tien dagen in quarantaine.

Hulp nodig, bijvoorbeeld bij het boodschappen doen?

Neem contact op met Leuven Helpt via leuven.helpt@ leuven.be of 0800 16 916.

Informatiecentrum Corona | 0800 16 91 6 corona@leuven.be | www.info-coronavirus.be/quarantaine-isolatie

15

inLVN Stedelijke erfgoedpremie geeft oude panden een tweede leven

‘Een erfgoedpand verbouwen is een spannend avontuur’ Je kan op veilig spelen en een nagelnieuwe sleutel-op-de-deurwoning kopen. Maar Wietse en Eline uit Leuvencentrum hadden wat meer zin voor avontuur en besloten een uniek en charmant erfgoedpand te verbouwen.

Net als 64 andere Leuvenaars gebruikten ze de erfgoedpremie van de stad.

Wietse: ‘Ons huis staat in de HeiligeGeeststraat. We hebben het gekocht in september 2018. We woonden al lang in het centrum, en het was onze droom om een groter huis te kopen in de buurt van de Brusselsestraat. We waren niet specifiek op zoek naar een erfgoedpand, wel naar een project waarop we onze stempel konden drukken.’

‘We hebben het huis bezocht met onze aannemer en de dag zelf nog beslist om het te kopen.

We zijn verliefd geworden op de droomlocatie aan de Kruidtuin, maar ook op de charme van het huis. Het is een stuk ouder dan de andere huizen in de straat, en het heeft heel wat meegemaakt – zo heeft het de bombardementen in de Tweede Wereldoorlog overleefd. We wisten dat we er veel werk aan zouden

hebben, maar dat was voor ons deel van het avontuur.’

‘Pas na het tekenen van de akte kwamen we te weten dat we een uniek, neogotisch erfgoedpand uit 1882 hadden gekocht (lacht). Ik heb er meer over opgezocht en ontdekt dat het ontworpen is door een bijzondere architect: Joris Helleputte.

Ook het Justus Lipsiuscollege en het Heilig-Hartinstituut in Heverlee zijn van zijn hand. Naast architect was hij ook professor, minister en oprichter van de Boerenbond. Er is een plein naar hem vernoemd, een paar honderd meter verderop. In de Universiteitsbib op het Ladeuzeplein heb ik ook de originele plannen van ons huis teruggevonden. Die koester ik echt. Ze krijgen zeker een speciale plek in onze hal.’

Wietse, Eline en hun kinderen in hun verbouwde erfgoedpand

16

Top voor thuiswerk ‘Doordat ons huis erfgoedwaarde bezit, hadden we recht op een erfgoedpremie. Bij zo’n premieaanvraag komt veel administratie kijken, maar gelukkig werden we goed ondersteund door de dienst onroerend erfgoed van de stad. We hebben uiteindelijk een premie van 9.000 euro gekregen voor de renovatie van onze gevel en het buitenschrijnwerk. Dankzij de oorspronkelijke plannen konden we dat schrijnwerk exact herstellen naar historisch model.’

‘Een erfgoedpand verbouwen brengt veel stress met zich mee. Het waren twee pittige jaren. Je weet waar je begint, maar niet waar je gaat eindigen.

Zo werden we verrast door problemen met de fundering. Maar we hebben ook veel leuke ontdekkingen gedaan.

In de 19e eeuw was hier een boerderij: we zijn onder andere op dorsvlegels gestoten, houten stokken die ze vroeger gebruikten om het kaf van het koren te scheiden. Dat kaf hebben we teruggevonden in de oude vloeren – het deed dienst als vloerisolatie.’

‘Binnen hebben we de woning heel modern gemaakt. Maar je merkt wel nog steeds dat het een oud pand is door de hoge plafonds en de indeling van de kamers. Er zijn heel wat binnendeuren, dus thuiswerken lukt hier goed! We hebben ook een prachtige doorgang met een puntboog op zolder gevonden en in ere hersteld (zie foto rechts). In de tuin staat er nog een erg oude bakstenen scheidingsmuur. Een beetje scheef bergop gemetseld: zo hadden ze het 130 jaar geleden blijkbaar graag (lacht).’

Leuven zoals het was ‘We zijn verhuisd tijdens de eerste lockdown. Onze housewarming was gepland voor afgelopen zomer, maar is voor onbepaalde duur uitgesteld. We kijken ernaar uit om binnenkort vrienden en familie rond te leiden in onze bijzondere woning!’

Wat is de erfgoedpremie?

Eigenaars van panden die niet beschermd zijn maar wel erfgoedwaarde hebben, kunnen een erfgoedpremie aanvragen. Dat kan sinds kort heel makkelijk online. Het gaat bijvoorbeeld om waardevol bouwkundig erfgoed, erfgoedpanden die in een beschermd stadsgezicht liggen of woningen die om een andere reden waardevol zijn. De premie kan dienen voor het vooronderzoek en voor werken aan het buitenschrijnwerk, het dak, de gevel, de (voor)tuin, het park of de paden. Voor elk van die categorieën kan je maximum 7.500 euro krijgen. De afgelopen twee jaar hebben 64 Leuvenaars samen 354.934 euro gekregen. De voorwaarden en de aanvraagprocedure vind je op www.leuven.be/erfgoedpremie.

Naast de erfgoedpremie heeft de stad nog heel wat andere premies voor bouwen en wonen, zoals een energiepremie, een premie voor een groendak en een premie voor de aanpassing van een woning voor ouderen of personen met een handicap. Je vindt ze allemaal op www.leuven.be/premies. dienst onroerend erfgoed | 016 27 25 61 | onroerend.erfgoed@leuven.be

Waar komt de naam ‘Tweebronnen’ vandaan?

De naam Tweebronnen komt van de humanistische geleerde Juan Luis Vives (1492 – 1540). Vives werd geboren in het Spaanse Valencia. Hij was een intelligente jongeman, en in 1509 ging hij studeren aan de universiteit van Parijs. In 1517 verhuisde hij naar Leuven, waar hij gastdocent aan de universiteit werd.

Vives woonde in de Diestsestraat, op de plaats van het huidige nummer 79, tegenover café Marengo. In de tuin van zijn huis lagen twee bronnen. Die werden ontdekt in 1961, bij de sloop van enkele panden in de nabijgelegen Vital Decosterstraat.

Voor Vives stonden de bronnen symbool voor het Grieks en het Latijn, de twee klassieke talen waaruit volgens hem alle geleerdheid ontsprong. Dat schrijft hij in zijn ‘Exercitatio Linguae Latinae’, een boek met Latijnse oefeningen voor studenten.

Toen er in 2000 een naam moest worden gekozen voor het gebouw met de stadsbibliotheek en het archief (foto), viel de keuze al snel op Tweebronnen.

Het gebouw ligt immers vlak bij de bronnen waar Vives het over heeft, maar ‘Twee bronnen’ verwijst naar de bibliotheek en het archief, twee bronnen van wijsheid.

Deze foto komt uit het rijke Stadsarchief van Leuven. Wil je meer boeiende foto’s over Leuven ontdekken of informatie krijgen over de geschiedenis van je straat, huis of familie in Leuven? Neem dan contact op met het Stadsarchief.

Meer info: www.leuven.be/stadsarchief.

17

uitLVN

Telex Almanakken Tot 27 februari kan je gratis naar de (uitgestelde) expo over de meer dan 200 almanakken die in het Stadsarchief worden bewaard.

De kleine boekjes geven een verrassende inkijk in het leven van de Leuvense burgerij in de 18e en 19e eeuw. Meer info: www.leuven.be/almanakken.

Crowdfunding Abdij van Park Op 4 mei opent de Abdij van Park na meer dan tien jaar opnieuw de deuren. Projecties op de plafonds, soundscapes, audiovisuele tours en andere hedendaagse technieken wekken de verhalen van de abdij weer tot leven. Maar daar is nog extra budget voor nodig, en daarvoor doet de abdij een beroep op crowdfunding. Nog tot begin april kan je via www.growfunding. be/abdijvanpark een bedrag tussen 10 en 2.500 euro schenken.

In ruil voor je bijdrage krijg je een attentie, zoals een abdijbier, een geschenkmand of een exclusieve rondleiding door de paters.

Angela Washko Van 18 februari tot 25 april kan je in STUK naar de solotentoonstelling van kunstenares en feministe Angela Washko. Je krijgt onder andere een interview te zien met de meest beruchte vrouwenhater van het internet en video’s waarin Washko het stereotype beeld aankaart van vrouwen in videogames.

En via een interactieve spelconsole maak je kennis met de verleidingstechnieken van befaamde versierders.

Meer info: www.stuk.be.

Coronaveilig De activiteiten die in LVN vermeld staan, worden 100% coronaveilig georganiseerd. Ze vinden daarom plaats onder voorbehoud van wijzigende maatregelen.

Raadpleeg vóór deelname aan een activiteit de website van de organisator. Wijzigingen en/of annulaties zijn mogelijk.

18

KROKUSKRIEBELS

Museumdetectives in M Leuven Tijdens de krokusvakantie lokken de Gezinsbond en M Leuven je naar het museum met een heuse speurtocht.

Speurneuzen van twee tot zes jaar kunnen samen met hun ouders op zoektocht door de schatten en kunstwerken van M Leuven. Ze doen dat aan de hand van een kaart, geheimzinnige detailfoto’s en stickers. Vergeet niet je tijdsslot te reserveren. za 13/02 - zo 21/02 | 12 euro (volwassenen) - 6 euro (leden van de Gezinsbond) - gratis (kinderen) | www.mleuven.be

STRAATHISTORIES

Buurten van binnenuit Straathistories is een reeks publicaties waarin bewoners zelf de oorsprong en ontwikkeling van hun buurt beschrijven. Eind deze maand verschijnt nummer tien, over de Ziekelingenstraat en omgeving.

Omdat ze in coronatijden geen straatfeesten kunnen organiseren om nieuwe publicaties in de kijker te zetten, hebben drie buurten een wandeling mét extraatjes uitgestippeld. In de Mussenbuurt kan je een audiowandeling van 1,7 kilometer volgen. Bij elk van de 16 tussenstops zie je beelden uit het Stadsarchief en hoor je een audiofragment: zo kan je op eigen houtje de buurt verkennen. De wandeling in Vlierbeek heeft onderweg enkele leuke zoekopdrachten in petto. En ook de Ziekelingenstraat lanceert eind deze maand, samen met de publicatie, een heuse wandelzoektocht. Download de gratis Erfgoedapp op je smartphone om de wandelingen te volgen. www.erfgoedcelleuven.be/straathistories

Arno beleeft POP-UP

Studenten openen winkel Van vrijdag 12 tot zaterdag 27 februari openen 35 hogeschoolstudenten een pop-upwinkel in de Bondgenotenlaan 54 (waar vorig jaar een pop-upwinkel van IKEA was). Je kan er onder meer terecht voor: • • • • • •

belgische sterke dranken; lokale bierpakketten van microbrouwers; droogboeketten en vintage spullen; gemakkelijk te onderhouden planten; geschenkmanden met wijn, kaas en charcuterie; ontbijtpakketten met onder meer granola, yoghurt en chocolade.

De winkel is open van dinsdag tot zaterdag, van 10 tot 18 uur. Het initiatief gaat uit van de bacheloropleiding bedrijfsmanagement van UCLL, met de steun van stad Leuven. vr 12 – za 27/02 | 10 – 18 uur www.ucll.be/kmoondernemen

EXPO

Op hoop van zegen Stel je voor: je leeft in de middeleeuwen. Ziektes en epidemieën razen over de wereld, maar de geneeskunde staat nog in de kinderschoenen, en voor veel ziektes is er nog geen verklaring. Tot wie richt je je dan voor hulp?

Voor veel mensen luidde het antwoord: tot heiligen. Van nierklachten over hondsdolheid tot plotse haaruitval, voor elke kwaal of tegenslag was er een heilige – en dat is nog steeds zo. In de expo ‘Op hoop van zegen’ kan je kennismaken met die Vlaamse geneesheiligen en alle ontroerende en soms grappige gebruiken errond. Nog tot 21 februari te bezoeken in museum PARCUM. www.parcum.be | een standaardticket kost 5 euro

‘Mijn hoofd helemaal leegmaken’ ‘Ik hou van rust, van mijn hoofd helemaal leegmaken.

Dan ga ik met de motor rijden of doe ik iets met mijn handen. Sinds vorig jaar maak ik houten lepels. Uren hakken, kerven en snijden en aan niks denken, da’s zalig.’

‘Ik ga ook graag wandelen. Aan de Dijlemeander in Wijgmaal, of aan de vijvers van Bellefroid in Wilsele.

Binnenkort zal je daar helemaal rond de grote vijver kunnen wandelen, daar kijk ik naar uit.’

‘Tegelijk zit ik vaak vol energie, en die moet ik dan echt kwijt. ‘Uitbruisen’ noem ik het. Dan trek ik bijvoorbeeld naar de Primer Academy aan de Kolonel Begaultlaan.

Daar geven ze heel pittige work-outs voor je hele lichaam. Dat doet zo’n deugd - ik hoop echt dat ik er binnenkort weer naartoe kan. Of een avondje kan gaan stappen en dansen, ook dat mis ik.’

‘Als ik naar Leuven ga, wandel ik graag eens binnen bij Barbóék. Dat is een boekenwinkel én een koffiebar, en ook nog eens een bijzonder gezellige plek. En vorige zomer is in onze straat een fijne zaak geopend: Bistro Mariette. Iets duurder, maar bijzonder lekker. Een aanrader voor na de lockdown!’

19

uitLVN Stadsarchief zet 19e-eeuwse kranten online

Oud nieuws!

Wat stond er pakweg 200 jaar geleden in de krant? Je kan het voortaan zelf lezen op www.krantencollectie.be.

Het Stadsarchief en z’n vrijwilligers hebben vijf jaar lang zo’n 114.000 pagina’s gedigitaliseerd uit ruim 500 lokale dag- en weekbladen die zijn verschenen tussen 1773 en 1940. Je kan de kranten van a tot z doorzoeken, nieuws over je voorouders opsnorren en je helemaal onderdompelen in het Le(u)ven van weleer. Een voorsmaakje!

Corona avant la lettre In 1889 deed een dodelijke en erg besmettelijke griep de ronde. Nadat de ziekte onder meer was opgedoken in Rusland, Berlijn, Kopenhagen en Parijs, waarschuwde ‘De Liberaal’ haar lezers. De beste remedie volgens de krant: ‘Vooreerst alle buitensporigheden, alle overdaad vermijden […] Wordt men door de ziekte aangedaan, dan is het geraadzaam slechts water te gebruiken, dat gekookt heeft, en zich te onthouden van ruwe slaad en groenten die niet genoeg gekookt zijn.’

Leuven onder water Niet alleen ziektes, maar ook overstromingen teisterden Leuven eind 19e eeuw. ‘Het Vaderland’ berichtte over het onderzoek naar de overstromingen van januari 1891. De krant wijst schepen Decoster aan als grote schuldige, omdat enkele sluizen niet goed zouden hebben gewerkt: de Ursulinensluis over de Dijlearm aan het huidige JustusLipsiuscollege en de Volmolensluis op de plek waar de

Dit paard met manen van maar liefst drie meter lang, sierde in 1900 een pagina van de krant ‘De Ster’.

20

Dijle Leuven binnenstroomt. De schepen ontkent dat in alle talen: ‘het is in goeden staat gesteld geweest over twee jaren, zoodanig dat de stad er eene uitgave van 1.800 frs voor gedaan heeft […] en ik zal er bijvoegen dat het sluis geopend was en den vrijen afloop van het water toeliet.’

Maar de krant gelooft deze uitleg niet: ‘M. Decoster, gij kunt een uitmuntende advokaat zijn, van sluizen echter verstaat gij geen zier.’

Vuurwerk toegelaten Gelukkig konden Leuvenaars hun zorgen vergeten in het stadspark. Daar waren feesten met vuurwerk toen nog schering en inslag. Van lawaaioverlast of een vuurwerkverbod hadden ze nog nooit gehoord. Zo kondigt ‘De Demokraat’ in 1897 een ‘Monster Vuurwerk’ aan met onder andere een ‘groote draaiende waterval met 16 hulzen in chineesch vuur en 7 fonteinen een regen van diamant korrels uitspuwende’.

ZOEKERTJE

WIN!

Vloeken en vuile klap Ook een plonsje in de Vaart was indertijd nog niet verboden, al was het ook toen al niet zonder gevaar. Zo verdrinkt er iemand in augustus 1876, omdat hij ‘zonder te kunnen zwemmen, onmiddellijk na zijn eten het water was ingegaan’. De krant ‘Het Vaderland’ hoopt dat het zwemmen zal ophouden, niet zozeer omdat het gevaarlijk is, maar vooral omdat ‘de schandalen te groot zijn. Het vloeken en de vuile klap kent er perk noch palen.’

Bang voor een gang Eind 19e eeuw waren er in Leuven zo’n 150 ‘gangen’ of beluiken: steegjes met goedkope, armoedige arbeiderswoningen.

‘De Liberaal’ klaagt in 1877 de wildgroei aan: ‘Iets dat te betreuren is, komt voort uit de strekking der eigenaars om de opene plaatsen en hoven van hunne woningen in gangen te veranderen, zonder te onderzoeken of er voor werkmanswoningen lucht en daglicht genoeg is. […] Vuile, ongezonde gangen zou men, zoo veel mogelijk, moeten doen verdwijnen.’ Dat gebeurde ook: vanaf 1889 zag de overheid erop toe dat huisvestingsprojecten voor de werkende klasse aan elementaire hygiënische voorwaarden voldeden. Na de Tweede Wereldoorlog werden de gangen weggesaneerd.

Inmiddels zijn er nog maar een paar overgebleven, denk maar aan de Busleydengang of de Theresianengang.

Dromen van een velodroom In 1909 kreeg Leuven een velodroom, tussen de Platte-Lostraat en de Koning Albertlaan in Kessel-Lo. De renners deden er aan stayeren: met hoge snelheden met de fiets achter een zware motorfiets rijden. Voor 20 centiemen kon je gaan kijken naar ‘groote snelkoersen waaraan de beste Belgische en vreemde liefhebbers deelnemen.’

Weet jij waar in Leuven deze foto is genomen? Stuur je antwoord vóór 15 februari naar lvn@leuven.be en maak kans op een van de drie fietstassen van Nèh ter waarde van 140 euro.

De fietstassen zijn gemaakt van spandoeken die de stad gebruikt heeft om evenementen zoals Het Groot Verlof aan te kondigen. Elke fietstas is verschillend, typisch Leuvens én duurzaam.

De jeugd van toen Eieren stelen uit vogelnesten was een gangbare kwajongensstreek eind 19e eeuw: ‘Wie van ons heeft zich al niet eens vermaakt met de eieren der vogels te roven of hunne jongen uit te halen?’, aldus ‘De Liberaal’ in 1894. Het grootste bezwaar was volgens de krant niet het dierenleed, maar de funeste gevolgen voor de landbouw. Want ‘zonder den vogel zouden de insecten alles verslinden: de granen, de moeskruiden, de weilanden …’

Sensatie van over de oceaan Sensationeel nieuws uit de VS kwam anno 1900 nog niet van ene Donald Trump maar wel van … Linus het paard. Dat had volgens ‘De Ster’ ‘eene heerlijke maan die langs beide zijden op den grond hangt en meer dan drie meters lang is. […] De staart is nog wonderbaarder: hij meet ongeveer vier meters en half.

Men herinnert zich niet ooit dergelijken wasdom van haar, bij gelijk welke dierensoort aangetroffen te hebben.’ Of zou dit een vroeg voorbeeld van fake news zijn geweest?

Stadsarchief | archief@leuven.be | 016 27 42 20 www.krantencollectie.be

De foto van de streetart in de vorige editie was genomen onder de brug in de Groenstraat in Heverlee.

Tina Schepers, Minne De Boodt en Jos Vanden Bempt wisten dat en winnen elk een fles champagne. De muurschildering van Intvis is een eerbetoon aan de Koerdisch-Iraakse kleuter Mawda, die in 2018 werd doodgeschoten tijdens een politie-achtervolging.

21

inLVN

Leuvenaar Liesbet Vandenberghe

Uitgetest en goedgekeurd:

De beweegbank Zelden was buiten bewegen zo populair als nu, in coronatijd. Des te handiger dus, dat er in Leuven steeds meer beweegbanken opduiken. ‘Iedereen kan er gratis sporten, en het is heel laagdrempelig’, vindt buurtbewoonster Liesbet Vandenberghe (42) uit Kessel-Lo.

Wat is een beweegbank?

‘Het is een houten zitbank waarop je stabilisatie- en krachtoefeningen kan doen. Elke bank heeft zes oefenstations.

Per station zijn er drie moeilijkheidsniveaus. Je kan dus zelf kiezen hoe zwaar je je training maakt. In september vorig jaar kondigde de stad aan dat er extra beweegbanken zouden komen. Inwoners konden toen doorgeven waar ze die beweegbanken graag wilden. Ik koos voor Park Michotte, en voilà: sinds eind 2020 staat er hier één. Ik ben er heel blij mee.’

Waarom koos je voor Park Michotte?

‘Ik woon hier vlakbij, dus da’s gemakkelijk. Het is een belangrijk park voor de buurt. Er ligt hier een leuke speeltuin voor de kinderen, maar eigenlijk was er nog niets voor volwassenen. Dankzij deze bank is er nu een aanbod voor hen. Een Finse piste zou ook nog tof zijn.’

Hoe vaak maak je gebruik van de beweegbank?

‘Ik heb het chronischevermoeidheidssyndroom. Voor mijn ziekte is het belangrijk dat ik in beweging blijf, maar dat ik me niet overbelast. Ik ga geregeld wandelen, maar ik moet ook aan spieropbouw doen. Op dagen dat het goed gaat, kom ik hier elke dag een kwartiertje trainen. Maar als ik me niet goed voel, las ik enkele dagen pauze in.’

22

Waarom zou je de beweegbank aanraden aan je buurt?

‘Ik vind het een meerwaarde om buiten te kunnen sporten.

Je kan de oefeningen ook doen met een app, maar ik vind het fijner om eens een keer niet naar een scherm te kijken.

Dan geniet je meer van de natuur. De oefeningen worden trouwens duidelijk uitgelegd op de infoborden.’

‘Het is ook een heel sociaal project. Het is er gekomen dankzij gemeenschapsgeld; iedereen kan er gratis gebruik van maken. In het weekend kom ik hier met mijn vier kinderen. Die vinden het plezant om wat te balanceren, zich op te trekken en op te scheppen over wat ze allemaal kunnen (lacht).’

3, 2, 1, go!

In Leuven zijn er intussen veertien beweegbanken.

Je vindt ze onder meer in Park Belle-Vue (Leuvencentrum), Park Michotte (Kessel-Lo), SintLambertusplein (Heverlee) en Sporthal Ymeria (Wijgmaal). Het project kwam er met de steun van Sport Vlaanderen.

Voor ieders veiligheid vragen we om met maximum vier personen aan de bank te sporten en om je handen te ontsmetten voor en na gebruik.

Je kan ook de gratis beweeg-app downloaden.

Je doorloopt eerst enkele basisoefeningen die je startersniveau bepalen. Daarna heb je toegang tot meer dan 250 oefeningen. Succes! www.leuven.be/beweegbank

Moeder en dochter: Machteld Timmermans en Gloria Monserez, meters van het jeugdfilmfestival

‘JEF gaat digitaal!’

Online naar 45 jeugdfilms kijken: tijdens het JEF-festival, van 6 tot 28 februari, kan het.

Ketnet-gezicht Gloria Monserez en haar mama, actrice Machteld Timmermans, zijn meter van het festival.

JEF vindt jaarlijks plaats in zes Vlaamse steden, waaronder Leuven.

Dit jaar kan je niet gaan kijken op het grote scherm, maar de organisatie bleef niet bij de pakken zitten en gooit het hele aanbod online. In ruil voor de prijs van een ticket heb je de keus uit 45 films voor verschillende leeftijdsgroepen vanaf 3 jaar. Zo zijn er kortfilms, langspeelfilms, stopmotions of documentaires.

Een van de blikvangers is Calamity (6+), een animatiefilm die vorig jaar bekroond werd op het prestigieuze animatiefilmfestival van Annecy en op het Nederlandse Cinekid. Het verhaal gaat over Calamity Jane (1852-1903), een avonturierster die op zoek gaat naar een beter leven. Ook op het programma: véél films over poezen, waaronder Poeslief (3+), een documentaire over en van Abatutu, de bekendste kat van Nederland.

De tienerfilms zijn gekozen door

Machteld Timmermans en Gloria Monserez zijn de trotse meters van JEF

een groep jongeren. Een van hun favorieten: Dating Amber (14+), over twee jongeren die een ingebeelde relatie beginnen. Naast films biedt de organisatie ook enkele online games aan. Een overzicht vind je op medialab.jeugdfilm.be.

Elk jaar kiest de organisatie twee meters of peters voor het festival. Dit jaar zijn dat dus Gloria Monserez en haar mama, Machteld Timmermans.

Op 6 februari lanceren zij het festival met een livestream.

Machteld: ‘Gloria en ik hebben vroeger vaak samen jeugdfilms gezien, dus we vinden het echt superleuk om samen meter te zijn.

In Leuven gaat het JEF Festival helemaal digitaal. Het is jammer dat het niet in cinemazalen kan – daar ga je helemaal op in de magie van een verhaal. Maar het is natuurlijk fijn dat het kan doorgaan.’

Gloria: ‘We kijken het meeste uit naar Wiplala (6+), naar het boek van Annie M. G. Schmidt. Toen ik klein was, hebben mijn ouders daar zó vaak uit voorgelezen. En nog altijd leest mijn papa het voor aan mijn zusje van acht. Het boek hangt in flarden vaneen, maar het blijft een geweldig verhaal. Tijdens het festival kan je trouwens ook nog naar andere films kijken die gebaseerd zijn op verhalen van Annie M. G. Schmidt, zoals Minoes (8+) en Abeltje (7+).’

Machteld: ‘Ook nog even vermelden dat je door te kijken Cinema ZED steunt – daar zouden de films normaal worden vertoond. Als je een ticket koopt, stort de organisatie een deel van de opbrengst naar hen door. Dat vind ik wel een mooi gebaar, zeker in deze tijden.’ za 06 – zo 28/02 | tickets & info: www.jeffestival.be

Bouw-je-eigenfestival-box Wie zin heeft om de festivalsfeer helemaal in huis te halen, kan aan de slag met de bouw-je-eigen-festival-box.

Daarin zit een instructieboekje en allerlei knutselmateriaal.

Er zijn 12 opdrachten. Gloria vertelt je telkens in een filmpje hoe je ze moet aanpakken.

Met maïs maak je je eigen popcorn, met make-up schmink je je in je favoriete filmpersonage, je leert hoe je een 3D-tekening en een stopmotionfilmpje maakt ... En de doos? Niet weggooien! Die wordt je beamer.

23

Wil je ook een plaatsje op deze pagina en heb je een openbaar profiel?

Tag je Instagramfoto’s met ‘@leuven’.

@nicovanhole Werk van Treepack, Lobster Robin & Simon Mannaerts in Kessel-Lo

@geertparkour Kan jij hoger?

@erardswannet De eerste sneeuw van deze winter!

@1961jazz Prachtig wandelen in Heverleebos

Verantwoordelijke uitgever: Mohamed Ridouani, burgemeester | Fotografie: Tim Buelens, Eline Cornelissen, Jan Crab, Clara Hermans, Andy Merregaert, Marco Mertens, Erard Swannet | Hoofd- en (eind)redactie: dienst communicatie i.s.m. Heyvaert & Jansen | LVN is gedrukt met milieuvriendelijke inkt op papier uit duurzaam beheerde bossen | Contact: lvn@leuven.be of 016 27 22 40