Nieuwsbrief Mantelzorg Oost-Vlaanderen - januari - maart 2018

Nieuwsbrief

Mantelzorg Steunpunt Mantelzorg, vereniging voor mantelzorgers en gebruikers driemaandelijks tijdschrift | 20e jaargang | Januari 2018

We wensen je Mindfulness en een gelukkig mantelzorg, jouw 2018! voornemen voor 2018?

4 ‘Forceer geen gesprek bij kinderen, maar betrek hen bij een leuke activiteit.’ Frédéric maakt drankprobleem van ouders bespreekbaar.

5 ‘Soms bleef hij dagenlang weg of belde hij ons ’s nachts 10 keer op.’ Anke zorgt voor haar psychosegevoelige zoon.

10 Freddy richtte gratis verliesbegeleiding op via vrijwilligers.

EERSTE HULP BIJ MANTELZORG

Mindfulness en mantelzorg, iets voor jou?

LEER JE GEDACHTEN ORDENEN EN MAAK BEWUSTE KEUZES ‘Oei, met wat komen ze nu af?’, horen we je al denken. Mindfulness, is dat niet iets voor zweverige hippies en spirituele types? Wij gingen op zoek naar wat dit kan betekenen voor mantelzorgers. Eigenlijk is mindfulness een hip Engels woord voor ‘iets met aandacht’ doen. Het gaat over bewuste keuzes maken over je tijdsindeling, over wat je wil bereiken en over hoe je tijd neemt voor jezelf. 42 % mantelzorgers bevestigt dat de zorg belastend tot zeer belastend is.* Geen slecht idee om onszelf mentaal te versterken!

Wij sommen 6 tips op over hoe je mindful kan mantelzorgen.

1. Sta 5 minuten stil bij alle gedachten die door je hoofd racen Onze gedachten nemen soms een loopje met onszelf. Zeker als je zorg draagt voor iemand anders blijf je piekeren en je zorgen maken. Dat is begrijpelijk. Maar soms wil je even de knop omdraaien en je gedachten uitschakelen. Of gewoon rustig in slaap vallen. Met mindfulness leer je om op een gezonde manier bewust om te gaan met gedachten in moeilijke situaties. Je traint ze zoals je een spier zou trainen. Hoe? De eerste stap bij mindfulness is je gedachten rustig waarnemen. Zonder oordeel. En met mildheid voor jezelf.

Tip: neem 5 minuten de tijd en luister naar welke gedachten er allemaal door je hoofd racen.

2. Train je gedachten Proficiat, je hebt je gedachten waargenomen. Misschien was dat wel het meest zweverige onderdeel van de hele aanpak. Want nu volgt het echte werk.

Wat waren de gedachten die kwamen opsteken?

• Waren het strenge gedachten: ‘Verdorie, ik heb het weer niet goed gedaan’? Bedenk dan

2

wat je zou zeggen tegen een goeie vriendin in dezelfde situatie.

• Waren het negatieve gedachten?

Probeer de positieve intentie of wens te achterhalen van je gedachten.

• Van wat wil je meer? Misschien wil je meer tijd, zit je met een schuldgevoel of verlies je niet graag de controle.

Met mindfulness duw je mentaal even op de pauzeknop.

Tip: Praat voldoende over je zorgen en wensen met een vertrouwenspersoon of hulpverlener. Of kom langs naar onze mantelzorgcafés en ontmoet andere mantelzorgers (zie onze kalender op p. 12).

3. Plan met aandacht je mantelzorg Word bewust van de evoluties in je leven en de zorgsituatie. Hoe zie je jouw mantelzorgsituatie binnen 2 jaar of zelfs binnen 1 maand? Zie je in de toekomst andere opties zoals thuiszorg- of verpleging?

Of wil je later oppashulp inschakelen?

Of denk je al aan dag- of nachtopvang? Word hier opmerkzaam over en informeer je op voorhand. Hoe concreter je weet waar je aan toe bent, hoe groter de opluchting.

Tip: maak nu een afspraak bij de dienst maatschappelijk werk van je ziekenfonds om de organisatie van je zorg te bespreken.

Meer info Dienst Maatschappelijk Werk T 09 333 55 00 E vragen@bondmoyson.be

EERSTE HULP BIJ MANTELZORG 4. Kies bewust je doelen Het is heel menselijk om doelen te willen stellen. Zo voelen we vanzelf vooruitgang. Maar formuleer je jouw doelen wel bewust genoeg?

Zorg ervoor dat het doel positief en concreet is. Een goed geformuleerd doel bevat ook altijd 1 actiepunt.

Bijvoorbeeld: je wil graag wat minder eenzaam zijn. De positieve variant ervan wordt dan: ik wil meer contact.

Nog beter en concreter? Ik bel elke dinsdag een goeie vriendin op.

Tip: formuleer vanavond 1 doel dat je in de loop van de volgende 2 weken kan realiseren.

5. Laad je batterijen op Laad je jouw batterijen voldoende op? Sta even stil bij de zaken die jou energie geven. Dat kunnen kleine momenten zijn die je deelt met de persoon voor wie je zorgt. Of misschien kom je tot rust in de tuin of wanneer je bezoek krijgt.

Een lange wandeling maken

Tip: Schrijf voor jezelf op welke dingen jou energie geven om je batterijen op te laden.

6. Denk ‘s avonds aan 3 positieve zaken Een moeilijke dag gehad? Niet alles ging zoals gepland? Blijf rustig en wees mild voor jezelf. Je kan dit doen door elke avond 3 zaken op te schrijven waarover je blij bent of waarvoor je dankbaar bent. Doe dit zeker 2 weken lang, anders heeft dit geen effect.** Tip: gebruik het toegevoegde invulblad om lichtpuntjes van je dag te noteren. Bevalt het je? Bestel dan het schrijf-, denk- en doeboek ‘Eerste Hulp bij Mantelzorg’.

* Cijfers uit het onderzoek ‘Duurzame Mantelzorg in Vlaanderen’ (2016) Een onderzoek van het departement Welzijn, Volksgezondheid & Gezin bij 2148 geregistreerde mantelzorgers (25-79 jaar) ** Inspiratie uit ‘Mantelkracht. Coachingprogramma voor mantelzorgers’ (2016). Uitgever: Politeia.

Bestel jouw gratis exemplaar In het schrijf-, denk- en doeboek ‘Eerste hulp bij mantelzorg’ van S Plus Mantelzorg vind je deze en nog veel andere oefeningen terug om bewust om te gaan met je mantelzorgsituatie. Ontdek je kwaliteiten, zet piekergedachten om in acties en krijg opnieuw zin om je batterijen op te laden via persoonlijk mantelzorgboekje.

S Plus mantelzorg E mantelzorg@s-plusvzw.be T 02 515 02 63.

LICHTPUNTJES Leg dit op je nachtkastje en schrijf 1 week elke avond 3 dingen op die je blij hebben gemaakt of je deugd hebben gedaan. Zorg dat het een reflex wordt.

DAG 1

DAG 8 DAG 5

DAG 2

DAG 12 DAG 9

DAG 6 DAG 3

DAG 13 DAG 10

DAG 7 DAG 4

DAG 14 DAG 11 3

INTERVIEW

Bespreek drankproblemen in het gezin!

FRÉDÉRIC GROEIDE OP MET EEN MAMA MET EEN ZWAAR DRANKPROBLEEM De mama van Frédéric zocht haar toevlucht in de drank. Zijn zus was ook mentaal ziek. Beiden zijn ondertussen overleden. Frédéric kwam er uiteindelijk sterker uit en gebruikt nu zijn kracht om mensen te helpen.

Een zorgeloze jeugd heeft Frédéric niet gehad. Hij groeide op in een welgesteld gezin in een dorp, dus alles ‘moest’ wel prima gaan om het perfecte plaatje te laten kloppen.

Binnenhuis ging het alles behalve goed. Zijn mama was een extreme alcoholiste, maar wou dat niet inzien.

Als kind zag hoe zijn mama grote slokken whisky dronk van een fles die ze in zijn kamer had verstopt. Zijn vader had er vooral nood aan ventilatie van zijn zorgen. Omdat hij nood had aan ventilatie, waren de kinderen vaak zijn enige uitlaatklep om zijn frustraties te uiten.

‘Heb aandacht voor mekaar!’

Meer info T 016 244 201 W www.similes.be

TIP

Hulp zoeken was niet mogelijk en vaak ook niet gewenst. Tijdens zijn hele jeugd werd er simpelweg nooit aan Frédéric gevraagd hoe het met hem ging. In de jaren ’70 was de hulpverlening nog niet zo uitgebreid als nu. Frédéric nam nooit het initiatief om hulp te zoeken. En hoewel de situatie niet zijn fout was, ging hij gebukt onder een gevoel van machteloosheid en schaamte.

De problemen van zijn moeder en zus hebben een grote impact gehad op zijn leven waardoor het niet altijd even makkelijk liep. Ondanks alles is

Jij bent een kei, dankzij je steun voor wie kwetsbaar is

Tegenslag en ziekte zijn vaak moeilijk bespreekbaar.

Taboe en onbegrip weegt op psychisch kwetsbare mensen en hun familie. Mensen die zorgen voor een kind, moeder, vader, broer, zus, partner ... met psychische problemen worden meestal een kei in er zijn voor die andere.

Via de campagne ‘Jij bent een kei, dankzij je steun voor wie kwetsbaar is’ wil Similes het taboe doorbreken en 4

hij hier sterker uit gekomen. Frédéric wilde het bewust anders aanpakken bij de opvoeding van zijn kinderen en is daar actief mee bezig. Als vader van twee kinderen heeft hij in de loop der jaren geleerd om te relativeren.

Zo besefte hij dat hij met zijn gevoelens aan de slag moest om niet in bitterheid te blijven hangen. Zijn mama had zo haar problemen, maar verwijten verdiende ze niet. Ze was simpelweg geestelijk ziek.

Frédéric straalt een enorme kracht uit. Ondanks en dankzij alles wat hij heeft meegemaakt, is hij uit alle moeilijkheden erg sterk uitgekomen.

Hij weet dat het belangrijk is om naar de noden van mensen te luisteren en erkenning te geven.

Ondersteuning bieden bleek een uitweg, voor hem en vooral voor anderen. Hij gaat soms spreken in scholen. Hij laat hen beseffen dat ze niet alleen zijn en neemt een deel van hun onrust weg. Juist door jezelf kwetsbaar op te stellen, straal je extra kracht uit. Het feit dat mentale problemen een groot taboe vormen, is een enorme ‘drive’ voor Frédéric om eraan te werken. Zijn boodschap – kort en even krachtig als hijzelf: “Heb aandacht voor mekaar!”

alle ondersteuning in de kijker zetten.

Similes is een vereniging voor familie van psychisch kwetsbare mensen. Je kan bij hen terecht voor lotgenotencontact, infomomenten, juridisch advies, luisterend oor bij onze luisterlijn, trainingen (over borderline bijvoorbeeld), persoonsgerichte bewindvoering,...

INTERVIEW

Anke ontdekte hoe belangrijk het was om te praten met familie, vrienden en professionals ANKE HEEFT EEN ZOON DIE HEEL PSYCHOSEGEVOELIG IS Anke is moeder van 2 zonen. Tom, de oudste van de 2, is nu 29.* Hij voelde zelf al dat er iets niet klopte toen hij 12 was. Op zijn 16de ging het fout op school. Een toffe jongen, heel populair bij de meisjes, maar thuis depressief. Hij begon veel uit te gaan, om te vergeten ...

Zijn 4de middelbaar deed hij 3 keer. hielp hem, maar durfde dat niet te ‘De puberteit’, dachten zijn ouders. zeggen aan zijn ouders. Tot er moest Tot rond zijn 19de de psychoses ingegrepen worden. begonnen. Naar de hogeschool en op kot in Kortrijk mislukte. Dus haalden 10 jaar lang werd hij opgenomen, liep Anke en haar man hem terug in huis. hij weg en ging hij terug binnen. Het Zeilen was altijd al was aanpassen ‘Het is moeilijk om dit voor het hele zijn ding geweest, zijn uitlaatklep. verhaal te delen. Mijn gezin. En een Daarom motizoektocht om veerde Anke hem zoon is een lieve gast, elkaar ondanks om zijn droom alles te begrijpen maar door zijn ziekte en te steunen. Tom waar te maken en genoeg geld zei hij veel lelijke dingen. kreeg de diagnose te verdienen om schizofrenie. Hij op wereldreis te Pijnlijk. Gelukkig zitten deed veel psychovertrekken. Maar ses na elkaar, had mijn man en ik op ook dat bleek niet wanen, was heel haalbaar. achterdochtig en dezelfde golflengte, sprak overal kwaad Er waren tijden bracht de psychiater ons over zijn ouders. dat ze niet wisten Toch heeft hij, in contact met Similes zoals de meeste waar hun zoon was, hij verdween en staan mijn zus, broer mensen, een rijk dagenlang. Of hij gevoelsleven. belde hen tien en schoonzus klaar. Voor Ondertussen leeft keer op als ze in hij in een beschuthem en voor ons.’ hun bed lagen. wonenproject aan Op een gegeven het ziekenhuis in moment trok hij graatmager en blut Gent en wordt hij heel goed begeleid. in bij zijn broer die op kot zat. Die Hij beseft nu hoe moeilijk het was dat

TIP

De foto stemt niet overeen met de personen uit het interview om hun anonimiteit te bewaren.

hij zo onberekenbaar en kwetsend uit de hoek kwam.

Hij kreeg ziekte-inzicht, werd medicatietrouw en zeilt nog steeds. Anke is vol lof over de opvang. Er is respect voor wat hun zoon meemaakt én voor wat zij voelen. Zo staat zijn begeleidster aan zijn kant, heeft ze zijn vertrouwen, maar steunt ze ook de ouders. En ook de psychiater betekende een grote hulp, hij is steeds bereikbaar en toegankelijk voor vragen.

Ook in de familie is er veel openheid.

Haar zus betekent veel voor Anke.

Ze kunnen heel goed praten samen.

Dat geldt ook voor haar broer en schoonzus. De twee tantes en de nonkel bezoeken regelmatig hun neef.

Ze praten met hem, wandelen samen, nemen hem mee op restaurant.

Ontdek de tips van Frédéric en Anke: hoe kan je hen en hun familie ondersteunen?

Tip van Frédéric ‘Ken je een kind dat al op jonge leeftijd geconfronteerd wordt met psychische kwetsbaarheid? Verwacht niet dat het hierover kan of wil praten. Je kan wel helpen, bijvoorbeeld door het kind te betrekken bij leuke activiteiten. Zeker doen!’

Tip van Anke ‘Wat geldt voor lichamelijke klachten, is ook waar voor mentale problemen: Je hebt een ziekte, maar je bent dezelfde unieke en waardevolle mens die je altijd was.

Denk eraan dat iedereen nood heeft aan liefde en vriendschap.’ *De namen Anke en Tom uit dit artikel zijn fictief om de anonimiteit te bewaren.

5

SOCIALE INFO

Binnenkort naar het ziekenhuis?

BRENG JE ZIEKENFONDS VANDAAG AL OP DE HOOGTE Hoeveel kost een opname? Welk type kamer kies je het best? Wat moet je allemaal meenemen naar het ziekenhuis? Een ziekenhuisopname brengt vaak een hoop vragen of praktische problemen met zich mee voor jou en de persoon voor wie je zorgt. Meld daarom de opname vooraf aan je ziekenfonds. Je ziekenfonds biedt jou dienstverlening op maat. Voor, tijdens én na je opname.

Meld je opname Ziekenhuisopname in het vooruitzicht? Laat het meteen weten aan je ziekenfonds. Meld je opname eenvoudig en snel op www.meldjeopname.be. Of kom langs in een van de kantoren van je ziekenfonds in de buurt.

3 goede redenen om je opname te melden: • Je kan besparen op je ziekenhuisfactuur. Je kan de kostprijs van je opname inschatten en je weet welke keuzes die kostprijs beïnvloeden.

• Je weet welke papieren je moet invullen. Zo krijg je alle uitkeringen en terugbetalingen waar je recht op hebt.

• Nazorg nodig? Informeer bij je ziekenfonds over het zorgaanbod en helpt je om bijvoorbeeld je poetshulp, thuiszorg of krukken tijdig aan te vragen.

Heb je nog vragen of twijfels? Neem dan contact op met je ziekenfonds.

Heb jij al een huisapotheker?

Een huisarts ken je waarschijnlijk wel. Maar heb je ook een huisapotheker? Je huisapotheker is een vertrouwde apotheker die jij zelf kiest. Hij of zij volgt je medicatie op en begeleidt je bij het goed gebruik van je geneesmiddelen. De dienstverlening van je huisapotheker is volledig gratis voor jou of je zorgvrager.

Wie is je huisapotheker?

Elke erkende openbare apotheker kan je huisapotheker zijn.

Jij kiest zelf wie je huisapotheker wordt. Je kan op elk moment beslissen om de overeenkomst stop te zetten of om van huisapotheker te veranderen.

Wat doet je huisapotheker?

• Je huisapotheker heeft een volledig overzicht van de geneesmiddelen die je neemt.

• Je huisapotheker heeft altijd een juist medicatieschema voor je klaar.

• Je huisapotheker geeft je persoonlijke begeleiding op maat.

• Je huisapotheker werkt samen met je (huis)arts en andere zorgverleners.

Voor wie?

Je kan een huisapotheker kiezen als je voldoet aan al deze voorwaarden: • Je verblijft niet in het ziekenhuis of rusthuis.

• Je gebruikt minstens 5 terugbetaalde geneesmiddelen per jaar.

• Minstens 1 van die geneesmiddelen gebruik je gedurende een lange periode (5 maanden of meer).

6

Hoe duid je je huisapotheker aan?

Om je huisapotheker aan te duiden, moet je een dubbele toestemming geven: • Voortgezette farmaceutische zorg: dit betekent dat je huisapotheker een dossier bijhoudt. Daarin registreert hij de geneesmiddelen die je neemt en het advies dat hij je geeft. Onderteken de overeenkomst met je huisapotheker om je toestemming te geven.

• Patient consent: dit is je geïnformeerde toestemming voor het elektronisch delen van je gezondheidsgegevens tussen de zorgverleners die jou behandelen.

Geef je toestemming zelf online of laat ze eenvoudig registreren door je ziekenfonds, arts of apotheker.

Hoeveel kost het?

De dienstverlening is volledig gratis voor jou als patiënt. Je ziekenfonds betaalt het ereloon van je huisapotheker.

Meer info Praat erover met je apotheker, je ziekenfonds en arts

SOCIALE INFO

Toon je identiteits­kaart aan de thuisverpleegkundige Komt er een thuisverpleegkundige bij je zorgvrager langs? Vanaf 1 oktober 2017 is elke thuisverpleegkundige verplicht om de identiteit van de patiënt elektronisch te controleren.

Toon dus bij elk bezoek van de verpleegkundige je elektronische identiteitskaart (eID). Voor de facturatie van de zorg past je thuisverpleegkundige in de meeste gevallen de derdebetalersregeling toe. Dat betekent dat je ziekenfonds de thuisverpleegkundige rechtstreeks betaalt. Je hoeft als patiënt of mantelzorger dus niets voor te schieten. Je betaalt alleen het persoonlijk aandeel in de kosten.

Om de facturatie elektronisch te laten verlopen, heeft de thuisverpleegkundige je eID nodig. Houd je eID dus bij de hand als de verpleegkundige bij je langskomt.

Heeft je zorgvrager geen eID? Dan kan je hem of haar identificeren met de isi+-kaart, de elektronische vreemdelingenkaart, de elektronisch verblijfsdocument of een attest van sociaal verzekerde van je ziekenfonds. Kijk de geldigheidsdatum van je identificatiedocument na. Neem tijdig contact op met je gemeente of je ziekenfonds als het (bijna) vervalt.

Heb je verpleegkundige zorg aan huis nodig?

Doe een beroep op de dienst Thuisverpleging.

Meer info Thuiszorg Antwerpen T 0800 97 520 W www.devoorzorg.be/thuiszorg Thuiszorg Brabant T 078 15 60 30 W www.fsmb.be/thuiszorg-en-thuishulp Thuiszorg Limburg T 011 24 99 11 W www.devoorzorg.be/thuiszorg Thuiszorg Oost-Vlaanderen T 09 333 55 00 W www.bondmoyson.be/thuiszorg Thuiszorg West-Vlaanderen T 056 230 230 (kies optie 2) W www.bondmoyson.be/thuiszorg

Betere terugbetaling voor autosondage Maak je gebruik van autosondage? Sinds 1 november 2017 zijn de regels voor de terugbetaling verbeterd.

Autosondage betekent dat je thuis regelmatig je blaas leegmaakt door een sonde in de urinebuis in te brengen.

Die handeling is verschillende keren per dag nodig. Ofwel doe je dat zelf als patiënt, ofwel is iemand in je omgeving hiervoor opgeleid.

Sinds 1 november krijg je dus meer sondes terugbetaald van ons ziekenfonds. Bovendien hebben meer mensen dan vroeger recht op een terugbetaling. Je krijgt nu een terugbetaling voor 5 sondes per dag in plaats van 4. Bij specifieke aandoeningen heb je recht op 8 sondes per dag.

Het bedrag dat je terugbetaald krijgt, is afhankelijk van de soort sonde. De meeste types krijg je volledig terugbetaald, voor een meer geavanceerde sonde betaal je maximaal 1 euro uit eigen zak.

Meer info Bekijk de voorwaarden voor terugbetaling op www.bondmoyson.be/terugbetalingen of www.devoorzorg.be/terugbetalingen of www.fsmb.be. Klik door naar ‘Autosondage’. Of kom langs in 1 van de ziekenfondskantoren in je buurt.

7

SOCIALE INFO

E-attest, je digitale doktersbriefje

Nieuw vanaf 1 januari 2018

Vanaf 1 januari 2018 kan je huisarts het getuigschrift voor verstrekte hulp elektronisch naar je ziekenfonds sturen. Dat elektronische doktersbriefje heet het e-attest. Dat betekent dat je niet meer naar een kantoor of brievenbus van je ziekenfonds hoeft om je doktersbriefje te bezorgen. Het ziekenfonds stort de terugbetaling automatisch op je rekening. Snel, gemakkelijk én veilig.

Hoe werkt het e-attest?

Je gaat op raadpleging bij je huisarts of hij komt bij jou op huisbezoek.

Je betaalt het ereloon (en eventuele supplementen) volledig aan je huisarts.

Je huisarts stuurt het e-attest naar je ziekenfonds.

Je krijgt een papieren bewijsstuk van je huisarts met een uniek nummer erop. Houd dit bij, het is jouw bewijs dat het ziekenfonds je e-attest goed ontvangen heeft

Voordelen van het e-attest • Snel Met het e-attest krijg je je terugbetaling sneller. Zo’n 2 tot 3 werkdagen na de raadpleging staat het bedrag al op je rekening.

• Gemakkelijk Je hoeft niet meer naar een kantoor of brievenbus van je ziekenfonds om je doktersbriefje af te geven. Je kan het dus ook niet verliezen of vergeten binnen te brengen. Is er een probleem met de terugbetaling? Dan krijg je een brief waarin staat hoe je dit in orde kan brengen.

• Veilig Je huisarts stuurt je gegevens elektronisch en beveiligd door naar je ziekenfonds.

Meer info • Je rekeningnummer doorgeven of wijzigen? Op www.bondmoyson. be/rekeningnummer of www.devoorzorg.be/rekeningnummer of www.fsmb.be lees je hoe je dat doet. Of neem contact op met je ziekenfonds.

• Vragen over het e-attest? Surf naar www.bondmoyson.be/e-attest of www.devoorzorg.be/e-attest of www.fsmb.be. Of kom langs in een ziekenfondskantoor in je buurt.

8

Is alles in orde? Dan stort je ziekenfonds de terugbetaling automatisch op je rekening.

Is er een probleem met de terugbetaling? Dan krijg je een brief van het ziekenfonds waarin staat wat je moet doen.

3 tips voor een vlotte terugbetaling Gebruikt je huisarts het e-attest? Dan stort je ziekenfonds de terugbetaling automatisch op je rekening. Met deze 3 tips ben je zeker van een snelle en vlotte terugbetaling.

1. Kijk na of je ziekenfonds je rekeningnummer heeft. Is dat niet het geval? Geef dan je rekeningnummer door.

2. Verander je van rekeningnummer?

Geef dan ook zo snel mogelijk je nieuwe rekeningnummer door aan je ziekenfonds.

3. Houd het bewijsstuk dat je van je huisarts krijgt goed bij. Geef het niet af aan het ziekenfonds. Op het bewijsstuk vind je het bedrag dat je aan je arts betaalde en een uniek nummer waarmee je de terugbetaling kan opvolgen.

Gebruikt mijn huisarts het e-attest?

Je huisarts kiest zelf of hij het e-attest gebruikt of niet. Het is niet verplicht.

Het kan dus zijn dat je ook na 1 januari nog een papieren getuigschrift krijgt, dat je bij je ziekenfonds moet binnenbrengen voor een terugbetaling.

Wel zullen gaandeweg steeds meer huisartsen voor het e-attest kiezen.

SOCIALE INFO

Vertrek zonder zorgen met de European Disability Card Heb je een erkende handicap? Dan kan je een European Disability Card (EDC), kortweg de Europese kaart aanvragen. Hiermee krijg je in een aantal Europese landen gunstige toegangstarieven bij culturele, vrijetijds- en sportieve activiteiten.

Wilde je vroeger genieten van een vermindering op de prijs van je toegangsticket voor een museum, theater of toeristische attractie in het buitenland? Dan was je aangewezen op de goodwill van de toeristische medewerkers aan de kassa. Elk land had namelijk zijn eigen regels en attesten. Een geldig attest leverde trouwens niet altijd een voordeel of korting op. Vooral voor mensen met een weinig zichtbare erkende handicap zorgde dit soms voor ongemakkelijke situaties. De European Disability Card, een internationaal bewijs van (erkende) handicap, helpt dit probleem van de baan.

Waarvoor kan je de Europese kaart gebruiken?

De kaart is een bewijsstuk dat aantoont dat je in België erkend bent als persoon met een handicap. Zo kan je in de deelnemende landen heel eenvoudig en zonder drempel bewijzen dat je een handicap hebt. En geniet je, op vertoon van je kaart, zonder discussies van voordelige tarieven en gunstmaatregelen in o.a. musea, theaters, sportevenementen, pretparken, toeristische attracties, …

De organisatoren van cultuur-, sportof vrijetijdsactiviteiten die de kaart accepteren, kiezen zelf welke voordelen ze toekennen.

Voorbeelden van voordelen zijn: • Gratis toegang of verlaagde inkomprijs voor de persoon met een handicap en/of zijn begeleider (of tolk) • Een gratis audio- en of videogids

• Brochures of informatie bijvoorbeeld in braille of eenvoudige taal • Aangepaste rondleidingen bijvoorbeeld in gebarentaal • Korting op rondleidingen • Toegankelijke en voorbehouden plaatsen • Een speciale pas in parken voor een vlottere toegang tot attracties Wil je weten of de attractie of het evenement dat je wil bezoeken, voordelen biedt?

Raadpleeg de website, reclame, flyers, … van de plaats die je bezoekt of neem je contact op met de organisator.

Welke landen doen mee?

Voorlopig nemen 8 landen deel aan het Europees project: Slovenië, Malta, Cyprus, Finland, Italië, Estland, Roemenië en België. Het is de bedoeling dat in de toekomst ook nog andere landen aansluiten. Zo draagt de kaart bij tot een inclusiever Europa.

Wie kan de kaart aanvragen?

Je kan de kaart aanvragen bij de instelling die je handicap erkende: • De Federale Overheid Sociale Zekerheid -- Met het onlineformulier op www.handicap.belgium.be (rubriek Mijn rechten).

-- Door een brief te sturen naar

FOD Sociale Zekerheid, Directie-Generaal Personen met een Handicap, Kruidtuinlaan 50, bus 150, 1000 Brussel.

• Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap (VAPH) -- Je kan je aanvraag indienen via het digitale loket www.vaph.be.

Daarvoor heb je je elektronische identiteitskaart, je pincode ne een kaartlezer nodig.

VFG en de European Disability Card VFG neemt deel aan het Belgian Disability Forum (BDF) dat al lang ijvert voor de invoering van een uniform, internationaal erkend bewijs van handicap. Op die manier heeft VFG actief mee gelobbyd om de Europese Kaart te realiseren. We kijken vol verwachting uit naar uitbreiding naar andere landen. Dankjewel VFG! VFG T 02 515 02 61 W info@vfg.be

Meer info T 1700 W www.eudisabilycard.be 9

ONTSPANNING

‘Na het verlies van mijn vrouw merkte ik dat er weinig bestond voor nazorg van rouwenden. Ik wou daar verandering in brengen.’

DANKZIJ VRIJWILLIGERS TERUG OP WEG NA VERLIES VAN EEN DIERBARE Freddy Meysman is de oprichter van Fonkel, een organisatie die gratis verliesbegeleiding geeft aan nabestaanden. Hij geeft die nazorg samen met een educatief medewerker van vzw S-Plus en een team van vrijwilligers. Freddy: ‘Bij wie kan je terecht? Hoe moet je de draad opnieuw oppikken? Mensen hebben nood aan begeleiding. Ik wou daar verandering in brengen.’

Een luisterend oor Freddy: ‘3 zaken zijn belangrijk na een overlijden: een luisterend oor, structuur in je dag en contact met de buitenwereld. Voor die zaken geven wij ondersteuning. Daarnaast zetten we mensen ook praktisch op weg. Mensen willen graag hun verhaal kwijt. Ze vertellen ons dan niet enkel over het verlies, maar ook over hoeveel die persoon voor hen betekende. Wij luisteren en laten mensen rustig vertellen zonder schuldgevoel of schaamte. Zo geven we aandacht aan het hele rouwproces.’

Hulp bij afscheid ‘Soms helpen we bij het afscheid. Bij een alleenstaande man van 90 jaar zonder familie ben ik meegegaan toen de as van zijn vrouw verstrooid werd op zee. Een bloemetje, wat gezelschap en een beetje ondersteuning... die begeleiding blijft eenvoudig, maar betekent veel voor iemand die er anders alleen voor staat.

‘Wij komen langs bij Jan, Pier en Pol. Verdriet is voor iedereen even erg.’

Veel mensen blijven met vragen zitten en blijven piekeren. Wij zetten mensen in gang om de hulp te zoeken die ze nodig hebben of om opnieuw vaste routine te vinden. Naar een notaris 10

bellen is bijvoorbeeld een moeilijke.

Dus soms bellen wij, als dat helpt.’

Verdriet is voor iedereen even erg ‘Wij komen bij wijze van spreken aan huis bij Jan, Pier en Pol. Verdriet is voor iedereen even erg. Meestal komen we eerst wekelijks, dan eens om de twee weken, dan om de maand… We werken op maat. Als we merken dat de zorgen te groot zijn, verwijzen we mensen door naar de juiste diensten.

Dat doen we heel concreet zodat mensen goed geïnformeerd zijn.

Mensen weten niet altijd dat er hulp is.

Zo bestaat er psychologische hulp en kan een OCMW of dienst maatschappelijk werk je helpen met de aanvraag van financiële tegemoetkomingen en allerlei andere administratie.’

‘Bij ons wordt er nooit een dossier afgesloten.

Iedereen is altijd opnieuw welkom.’

Voldoening Freddy haalt zijn voldoening en energie uit de goeie momenten van andere mensen: ‘Wanneer je iemand uit begeleiding tegenkomt die het goed stelt.

Of je ziet dat die persoon opnieuw gelukkig is, dat geeft wind onder de vleugels. Daar doen we het voor!’

Meer info Fonkel is niet gebonden aan een vrijzinnig of religieus denkkader. Ze zijn er voor iedereen, ongeacht sociale status, afkomst of geloofsovertuiging.

Fonkel biedt zorg op jouw maat.

Maak een afspraak Freddy Meysman: M verliesbegeleiding@gmail.com of T 0487 39 18 60 Regio Brugge, Ellen Kimpe: M ellen.kimpe@s-plusvzw.be of T 050 44 79 52 Regio Kortrijk, Annemie Vandoorne: M annemie.vandoorne@s-plusvzw.be of T 056 23 03 88 W verliesbegeleiding.wixsite.com/fonkel Federatie Palliatieve Zorg Vlaanderen vzw T 02 255 30 40 E info@palliatief.be W www.palliatief.be S-Plus Mantelzorg T 02 515 02 63 E mantelzorg@s-plusvzw.be W www.s-plusvzw.be/mantelzorg

VOGEL

BEROEPSSPELER

TIJDSCHRIFT

ONTSPANNING

VOGEL

Woordzoeker

5

BEGRENSD GEBIED

LIEFKOZEN

Zweedse Zweedse puzzel puzzel

DIERENVERBLIJF Breng de letters de genummerde vakjes overnaar naarde degelijkgenummerde gelijkgenummerde vakjes vanvan de oplossingsbalk.

Breng de letters uit deuitgenummerde vakjes over vakjes de oplossingsbalk.

8

© DE EDELMAN

GEWAS

RECHTS-

EDELMAN WINKELRAAM

WINKELRAAM

BEROEP

BEROEP

1

1 EVENREDIGHEID EVENREDIG-

GEWAS

GEDING RECHTS1GEDING

EDELMAN

EDELMAN

LIED VOERTUIG

MUZIEKSTUK

AGAVE

WEG

ONBARMHARTIGE

TWIJG

6

AGAVE TALENSTUDENT

SCHIER

6

VLOEISTOFMETER

ARAB. TITEL

SOORT

SCHIER ONDERWIJS JEUGDBEWEGING

ONBARMHARTIGE

EEN ZEKERE

TWIJG

TALENSTUDENT

4

EEN ZEKERE VLOEISTOFMETER

ARAB. TITEL

SOORT ONDERWIJS

KRAP

PLAATS IN LUIK

JEUGDBEWEGING

TREIL

NOOT

GROTE LOOPVOGEL

TREIL

3

TUNE

2

DIRECT

CEREMONIE

HANDELSTERM BEROEMD

PERFECT

GROTE LOOPVOGEL

ERNA

CEREMONIE

BEROEMD

ERNA

IDEE VOGEL

BEROEPSSPELER

TIJDSCHRIFT VOGEL

PERFECT

9 TAK

VLEK IDEE

9

LOOFBOOM

VOGEL

5 BEROEPS-

TIJDSCHRIFT BEGRENSD GEBIED

TAK

SPELER

VOGEL

LIEFKOZEN

LOOFBOOM DIERENVERBLIJF

5

BEGRENSD GEBIED

8 © DENKSPORT PUZZELBLADEN

LIEFKOZEN 1

2

3

4

5

6

7

8

bloedband

4

5

6

7

8

A L O E

P

D I R R I T E N B E K E N DB K Z L A DH

© DENKSPORT PUZZELBLADEN 3

Redactie: B Z H G Gwen Muylaert, Sarah Pardon, E T A L A G E R U I T A R A R I A G O JanniePHespel Vandormael O L K A en T RDorien A P

9

G

L KEA T A P L R druk: O A FG E Rartoos U I T group Vormgeving en M A A N D B L A D E

8

bloedband

E T A P B IJ T H K A N D B E L M A A R

Deze nieuwsbrief is de driemaandelijkse infokrant voor mantelzorgers en gebruikers die aangesloten zijn bij Steunpunt Mantelzorg.

T A L F A E N E Eindredactie: H S T O A M P E R K A J O L N E R E T T O E M O E DorienN EVandormael

Oplossing G R 1U I 2 T A G O T R A P O E P E N E M P E R E R E E M O E T E N K L A D R O F A D E A I E N N E S T

Colofon

B IJ N A

9

DIERENVERBLIJF

B Z H A L A G E R A R I O L K A N A A L A L F A S T O A J O L N E T T O I R R I K E N D K A P A N D B L R E A A A T T E N

9

3

VLEK

DIRECT

8

Via mail of via de website: 24 uur op 24 en 7 dagen op 7 We proberen je steeds zo snel mogelijk een antwoord terug te sturen.

TUNE

2

PLAATS IN LUIK

HANDELSTERM

4 NOOT

ENGELSE TITEL

7

Bereik ons telefonisch: • Ma-do: 8 u.-12 u. en 13 u.-16 u.

• Vrijdag: 8 u. -12 u.

KRAP ENGELSE TITEL

6

Sint-Jansstraat 32-36 1000 Brussel T 02 515 04 42 E steunpunt.mantelzorg@socmut.be W www.steunpuntmantelzorg.be FB www.facebook.com/ ikzorgvooreenander

STROOK

WEG FASE

MUZIEKSTUK

5

Steunpunt Mantelzorg vzw

BORDSPEL STROOK FASE

4

ZWEMVOGEL

BORDSPEL

HORIGE

7

3

ZWEMVOGEL

GROOT

LIEDHORIGE

7

VOERTUIG

ENORM GROOT ENORM

HEID

2

A R A R E A P OA R A T T E N B IJ N bloedbandT H S K A J N E D I B E K L M A A A R R A

A R I A I E N LA K A T N E S T A A L O A L F A T O A M O L N E T T O E R R I T E N D K K A P R N D B L A E A A A T T E N N

G O R A P

Verantwoordelijke uitgever: E P Karin Van Mossevelde EP NE RE M E L O D I E

R E O E N A D F E E N S T

bloedband 53520-1408-1013

11

11

A R E A A A I E N R A T T E N N E S T

AGENDA Mantelzorgcafés S-Plus Mantelzorg Rouw in de zorg

Wanneer je intensief voor iemand zorgt en die zorg valt weg, kan je met een dubbele rouw geconfronteerd worden. De persoon om wie je geeft is er niet meer, maar ook je dagdagelijkse invulling verdwijnt. Het kan ook zijn dat je mantelzorger bent van een palliatief patiënt of iemand met dementie.

Dan word je al tijdens de zorg met verlies geconfronteerd. Welke vormen van rouw bestaan er? En hoe ga je er nu eigenlijk het beste mee om? Door met elkaar in gesprek te gaan, leren (ex)mantelzorgers hoe ze de zware emotionele periode draaglijker maken.

Wanneer: 21 februari 2018, 15 uur Waar: Open Huis, Krekelberg 18, Sint-Amandsberg T 09 228 60 73 E pcvomario@gmail.com

Tips zelfzorg en voorbereiding van de thuiszorg

Ontdek met welke tips je beter voor jezelf kan zorgen en kom meer te weten over welke thuiszorg er bestaat.

Wanneer: 22 februari 2018, 14 uur Waar: LDC Wibier, Antwerseteenweg 368, Sint - Amandsberg T 09 266 31 00 E Jenny.Verstraeten@ocmw.gent

Rouw in de zorg

Wanneer je intensief voor iemand zorgt en die zorg valt weg, kan je met een dubbele rouw geconfronteerd worden. De persoon om wie je geeft is er niet meer, maar ook je dagdagelijkse invulling verdwijnt. Het kan ook zijn dat je mantelzorger bent van een palliatief patiënt of iemand met dementie. Dan word je al tijdens de zorg met verlies geconfronteerd.

Welke vormen van rouw bestaan er?

En hoe ga je er nu eigenlijk het beste mee om? Door met elkaar in gesprek te gaan, leren (ex)mantelzorgers hoe ze de zware emotionele periode draaglijker maken.

Wanneer: 19 maart 2018, 19 uur Waar: Gemeentehuis Zingem, Alfred Amelotstraat 53, Zingem T 09 389 68 10 E sandra.lambrechts@ocmwzingem.be

Expertisecentrum Dementie Familiegroep dementie regio Gavere

Lotgenotencontact: Nieuwjaarsreceptie en viering van het 1-jarig bestaan. Van, voor en door familieleden van personen met dementie.

Wanneer: 25 januari 2018, 15 uur Waar: LDC Den Oever, Kloosterstraat 6, Gavere T 09 389 20 31 E gavere@alzheimerliga.be

Diabetes liga Dagelijkse beslommeringen van een diabeet

Wat te doen als ik: op reis ga, ziek ben, uit eten ga?

Je krijgt hierover tips door een deskundige.

Wanneer: 2 februari 2018, 20 uur Waar: AZ Sint-Blasius, Kroonveldlaan 50, Dendermonde T 052 42 42 10 of 0477 59 16 58 E vanacker@telenet.be