Bouwen: hebben we een blok hout in de maag?

Een blok hout in de maag?

ZUHAL DEMIR VLAAMS MINISTER VAN JUSTITIE, HANDHAVING, OMGEVING, ENERGIE EN TOERISME

Bouwen. Het is geen verhaal meer van een hoop bakstenen die tegen elkaar worden gemetst. Voor een bouw start, wordt er nagedacht over de positie van het huis, de meest energiezuinige oplossingen en het rendement op lange termijn.

Hoe staat Vlaanderen ervoor op het vlak van BEN-woningen? “De doelstelling is om tegen 2021 alleen nog BEN-gebouwen te bouwen. In 2012 heeft de Vlaamse Regering het pad voor deze doelstelling vastgelegd. Sindsdien is het aandeel BEN-woningen stelstelmatig beginnen groeien. In 2015 was dat bij de vergunningsaanvragen van eengezinswoningen 35%, in 2016 58%, in 2017 64% en in 2018 80%. We zijn in Vlaanderen dus goed op weg.”

Moeten nieuwbouwwoningen nog energiezuiniger worden? “Nieuwbouwwoningen hebben snel zeer goede energieprestaties behaald. Daarom worden regels ook niet verstrengd. Het Vlaams Energieagentschap heb ik de opdracht gegeven om de komende jaren te bestuderen wat de meest optimale EPB-eisen zijn. We moeten wel blijven waken over de betaalbaarheid. Ook het evenwicht tussen een zeer performante isolatieschil en goede technieken blijft behouden om het E-peil verder te verlagen.”

Waarop moeten we vooral letten als we renoveren? “De langetermijnambitie is dat iedere woning tegen 2050 een energielabel A behaalt. Op dit moment voldoet slechts 3,5% van het bestaande woningenpark van bijna drie miljoen woningen aan dit streefdoel. Hier liggen dus opportuniteiten voor de bouwsector en als relance van de gehavende economie. De focus voor renovatie ligt best op het grondig isoleren van het dak, de gevel, het schrijnwerk en de vloeren.”

Vroeger had de Belg een baksteen in de maag, binnenkort is dat misschien een blok hout. Wie vanaf 2021 van plan is om een nieuwbouwwoning te kopen, zal sowieso een BEN-woning aanschaffen, want dit wordt de bouwnorm. Even situeren: BEN staat voor Bijna-Energie-Neutrale woningen. Het is een bouwconcept met een zeer beperkte energievraag waarbij de energie vooral geleverd wordt uit hernieuwbare bronnen. “Het energieverbruik zo laag mogelijk houden. Daar is het om te doen”, vertelt Jef Dauwen, zaakvoerder van Arkana. “Aangezien een BEN-woning nu reeds voldoet aan de toekomstige energienormen, heeft dit een positieve invloed op de waarde van je woning. Je bespaart vooral op hogere energieprijzen.”

Nieuwe technieken, optimale woningen, duurzame isolatie. Het staat garant voor een betere, milieuvriendelijke en duurzame woning, maar de euro’s tikken uiteraard ook aardig aan. “Klopt, maar de meerkost van een BEN-woning wordt gecompenseerd door een onmiddellijke besparing op de energiefactuur. Als je bouwt, mag je niet meer met oogkleppen op kijken. Je moet toekomstgericht denken. Een BEN-woning is klaar voor de toekomst en biedt een hogere marktwaarde op lange termijn. Het is een verhaal van en/en, niet van en/of. BEN biedt energiezuinig wonen, groene energie en een lage factuur.”

Binnen dat plaatje past ook de opmars van skeletbouw. Nieuwe woningen zullen binnenmuren steeds vaker vervangen door een houten muurkader. Jef Imants, zaakvoerder van 3bouw legt uit: “Het voordeel is dat je de kaders helemaal kunt opvullen met isolatie. De veertien centimeter van een binnenmuur kun je perfect benutten om je woning beter te isoleren. Je wint plaats en het rendement ligt hoger.” Vroeger had skeletbouw eerder een minderwaardige bijklank. “Die tijden zijn echter gelukkig verleden tijd”, weet

Vergeet niet dat grondstoffen uitgeput raken. Het circulaire verhaal moet ook de komende jaren in de bouw meespelen.

— JEF DAUWEN, ARKANA

Imants. “Het past momenteel perfect bij de vereiste wetgevingen en het vergt minder inspanningen. Bovendien speelt het ecologische verhaal bij een bouwproject steeds vaker een rol. Hout is veel duurzamer dan baksteen.”

Aan de andere kant, wie denkt aan hout, denkt aan ontbossing. En dat staat dan weer haaks op het ecoverhaal. “Niet correct”, countert Imants. “Wij werken met hout dat afkomstig is uit Scandinavische bossen. Voor iedere boom die wordt gekapt, wordt er ook een nieuwe aangeplant.”

Wat de prijs van een skeletbouw betreft, is Imants duidelijk. “De constructie is een stuk duurder, maar net zoals met een BEN-woning, win je het hier op termijn terug. Energiebesparend bouwen is de norm geworden. Op het einde van de rit is het gewoon beter voor je portefeuille en voor de natuur.”

Jef Dauwen beaamt: “Skeletbouw is ideaal voor een betere isolatie. De luchtdichtheid is geoptimaliseerd en je kunt werken met een goede, doorlopende isolatie. Bovendien kun je ook veel aandacht besteden aan ventilatie en dat is ideaal. Zeker in de zomermaanden.” Wie opteert voor een skeletbouw kan best informatie inwinnen, want het is en blijft toch specialistenwerk. “Het begint vooral met de materiaalkeuze. Kies niet voor de goedkoopste oplossing, maar kies in functie van duurzaamheid. Kijk, vroeger was die trend nog minder ingeworteld, maar nu kun je architecturaal echt prachtige dingen doen. Kies een goeie oriëntatie voor je huis en zet in op een energiezuinig project.”

“De markt evolueert snel”, besluit Dauwen. “Het ecoverhaal is belangrijk, maar het circulaire aspect evenzeer. Vergeet niet dat grondstoffen uitgeput geraken. Het circulaire verhaal moet ook de komende jaren in de bouw meespelen.”

TEKST DAAN VANSLEMBROUCK

BRAND REPORT ZABRA REAL ESTATE

Volop inzetten op toekomstbestendige projecten

Toekomstbestendig vastgoed en doordachte projectontwikkeling. Het worden belangrijke levensaders van moderne steden, waar woon-en werkfuncties door elkaar stromen.

Christine Vermeersch is CEO van Zabra Real Estate en duidt dat steden, op vlak van wonen en vastgoed, vooral moeten inzetten op levenskwaliteit: “Dat kun je verhogen door in te zetten op kwalitatieve woonentiteiten in diverse type woningen, van eengezinswoningen over appartementen tot penthouses en industriële lofts. Binnen die entiteiten moet de ligging, samen met een duurzame focus, zorgen voor een optimaal thuisgevoel.” In die visie past bijvoorbeeld de opwaardering van oude sites. “Oude fabriekssites krijgen zo nieuw leven ingeblazen en veranderen in kwalitatieve en energiezuinige projecten waarin verschillende functies – zoals wonen, werken, winkelen en studeren – kunnen samenkomen. Daar kunnen zowel de bewoners als de omwonenden van genieten.” Dankzij een doordachte aanpak kunnen projecten uitgroeien tot het visitekaartje van een stad.

Vermeersch: “Wij mikken bijvoorbeeld op toekomstbestendige expertise op diverse niveaus. Een woning is niet alleen een woning. We creëren ook gemengde projecten met diverse woonentiteiten, kantoren en een retailgedeelte. Dat brengt winkelen en werken dicht in de buurt. Het vermindert het autoverkeer en verhoogt het leefcomfort. We integreren woon- en werkfuncties in onze retailparken om te vermijden dat de site doods wordt na de openingsuren van de winkels.” Hof van Gent is één van de residentiële projecten die door Zabra Real Estate werd uitgewerkt. Laurens Brantegem stapte van vader op zoon mee in dit familiebedrijf: “Dit is een prachtig en duurzaam woonproject met een divers woonaanbod”, vertelt Brantegem. “Er zijn BENwoningen, appartementen en sokkelwoningen voor een brede waaier aan doelgroepen. Er heerst een eilandgevoel door het bestaande groen en de Leebeek te integreren in het woonproject, waardoor je eigenlijk het stadsleven in een unieke groene omgeving kunt beleven. De toekomst ligt in een hoge woonkwaliteit, makkelijke bereikbaarheid en een locatie waar alles binnen handbereik ligt.”

MEER OVER...

Isoleren is ook renoveren

Renoveren. Sommige mensen krijgen al de rillingen van het woord alleen. Muren uitbreken, containers vullen en vooral afwegen wat je zelf kunt doen en wat je laat doen. Het hoeft echter niet altijd gepaard te gaan met veel steengruis, stof en stress. Gevelrenovatie kan bijvoorbeeld perfect zonder in je huis een puinhoop te moeten maken.

“M eer dan de helft van de woningen in België is ouder dan 50 jaar”, vertelt Jos Achten, salesdirector Belgium Bricks. “Van de bijna drie miljoen woningen in Vlaanderen heeft de helft geen geïsoleerde buitenmuren. Nochtans gaat minstens 25 procent van de warmte in een woning verloren door de muren. Dat betekent dat je een kwart van je energie zou kunnen besparen met geïsoleerde muren. Bovendien zorgen goed geïsoleerde buitenmuren ook voor een aangenamer binnenklimaat. Je hebt geen koude muren of vochtplekken meer.”

Maar particulieren hebben soms geen zin om een tijdje in het stof te zitten. Precies daarom ontwikkelde Vandersanden E-Board. “Het betreft een isolerend gevelsysteem dat tegen gevels kan worden aangebracht zonder al te veel sloop- of breekwerk. Meestal kun je gewoon in je woning blijven wonen”, vertelt Achten. “Bovendien voldoet het aan de strenge isolatienormen en laat het toe om binnen de bestaande rooilijn te blijven.

MEER OVER... Daarnaast kan het gebruikt worden voor klassieke gevelrenovatie, maar ook voor nieuwbouw.” Het systeem bestaat uit twee onderdelen die in enkele stappen voor een isolerende, waterdichte en dampopen buitenschil zorgen. Achten: “De E-Boardpanelen worden rechtstreeks op de bestaande gevel gelijmd en nadien gefixeerd met

Van de bijna drie miljoen woningen in Vlaanderen heeft de helft geen geïsoleerde buitenmuren. Nochtans gaat minstens 25 procent van de warmte in een woning verloren door de muren.

slagpluggen. De afwerking gebeurt met steenstrips die ook op hun beurt worden verlijmd. Het systeem laat ook toe te kiezen voor traditioneel voegwerk of voor een voegloze afwerking.”

“Isoleren is ook renoveren”, weet Achten. “Wie zijn gevel renoveert, zal ook meer voor zijn woning kunnen vragen bij een potentiële verkoop. Enerzijds is er de esthetische waarde – het oog wil ook wat – en anderzijds verkrijg je door die isolatie een betere EPC-waarde. Je huis krijgt een nieuwe look en is uiteindelijk meer waard.” Gevelrenovatie is ook echt zo moeilijk niet. “Wie een beetje handige harry is, kan dit makkelijk zelf doen”, besluit Achten. Er zijn verschillende opleidingsfilmpjes beschikbaar waarbij uitgelegd wordt hoe je correct met het E-Boardsysteem kunt werken. Bovendien is het een perfecte klus om mee te beginnen en ’s avonds gewoon te stoppen. Je doet verder wanneer je wilt. En als het niet lukt, kunnen we altijd advies geven of de bouwheer doorverwijzen naar een netwerk van gespecialiseerde aannemers.”

Het internationale baksteenbedrijf Vandersanden, met hoofdkantoor in Bilzen (België), is het grootste baksteen producerende familiebedrijf in Europa van gevelstenen, straatbakstenen, ECO baksteenstrips en (isolerende) geveloplossingen. Vandersanden bestaat bijna een eeuw en is gedreven door innovatie, duurzaamheid en vakmanschap. Het familiebedrijf telt ruim zevenhonderd medewerkers in België, Nederland, Frankrijk, Duitsland en Groot-Brittannië, met tien productielocaties die conform de ISO 14001-milieubeheerstandaard werken. Gezamenlijk produceert Vandersanden jaarlijks meer dan vijfhonderdvijftig miljoen stenen voor de Europese markt en ver daarbuiten.