Contents January - March 2022 6 SCi News & EVENTS กิจักร์ร์มุ่ควิามุ่เคลิือน์ไหวิภายใน์คณะวิิทัยาศาสัตร์์•ขี้อแสัดังควิามุ่ยิน์ดั่กับับััณฑิิตคณะวิิทัยาศาสัตร์์ ร์่�น์ทั่ 55 • ขี้อแสัดังควิามุ่ยิน์ดั่กับับััณฑิิตคณะวิิทัยาศาสัตร์์ ร์่�น์ทั่ 56 • น์ักศึกษา ป็.เอก ช่วิวิิทัยา คณะวิิทัยาศาสัตร์์ ควิ้าร์างวิัลิ Best Oral Presentation ใน์การ์น์ําเสัน์อผลิงาน์วิิจััย ณ Tokai University ป็ร์ะเทัศญ่ป็่�น์ (Online) • อาจัาร์ย์แลิะน์ักศึกษาคณะวิิทัยาศาสัตร์์ ควิ้าร์างวิัลิทั่ 1 แลิะ 2 การ์น์ําเสัน์อแผน์ธ่ร์กิจั ภายใต้โคร์งการ์ Empowering Women Through Business • วิิทัยา มุ่ช. ร์�วิมุ่มุ่ือสัมุ่าคมุ่ป็�ญญาป็ร์ะดัิษฐ์ฯ พััฒน์าองค์ควิามุ่ร์่้ แลิะกําลิังคน์ดั้าน์ป็�ญญาป็ร์ะดัิษฐ์ฯลิฯ 17 25 SCi Research Focus • น์ักวิิจััยคณะวิิทัยาศาสัตร์์ มุ่ช. พััฒน์าวิัสัดั่ป็�ดัแผลิไฮโดัร์เจัลิ แขี้็งแร์ง ยืดัหย่�น์ สัามุ่าร์ถใช้น์ําสั�งยา ช�วิยร์ักษาแผลิทั่ติดัเชือจัากแบัคทั่เร์่ยไดั้ • น์ักวิิทัย์ฯ มุ่ช. สัังเคร์าะห์สัาร์แอลิคาลิอยดั์ทั่มุ่่โคร์งสัร์้างซับัซ้อน์จัาก สัาร์ตังต้น์ง�าย ๆ • น์ักคณิตศาสัตร์์ มุ่ช. ร์�วิมุ่พััฒน์าร์ะบับัสัําหร์ับัวิิเคร์าะห์ลิักษณะทัาง พััน์ธ่กร์ร์มุ่ขี้องเชือไวิร์ัสั SARS-CoV-2 • The Bipartite Boolean Quadric Polytope คณิตศาสัตร์์กับัการ์ จัําลิองสัถาน์การ์ณ์ทั่มุ่่วิัตถ่สัองกลิ่�มุ่ เพัือเลิือกวิัตถ่ช่ดัหน์ึงทั่เกิดั ป็ร์ะโยชน์์สั่งสั่ดั • "เมุ่ลิ็ดัลิําไยมุ่่ค่ณค�า" น์ักวิิจััย มุ่ช. - แมุ่�โจั้ ค้น์พับัวิิธ่การ์เพัิมุ่ฤทัธิต้าน์ อน์่มุ่่ลิอิสัร์ะใน์ไวิน์์ลิําไย • น์ักจั่ลิช่วิวิิทัยา คณะวิิทัย์ มุ่ช. ป็ร์ะสับัควิามุ่สัําเร์็จัใน์การ์พััฒน์า เพัืกร์ะบัวิน์การ์เพัาะเลิ่ยงสัาหร์�ายขี้น์าดัเลิ็กร์�วิมุ่กับัแอคติโน์แบัคทั่เร์่ยอป็ร์ะย่กต์ใช้ใน์การ์ผลิิตพัลิังงาน์ช่วิภาพัทั่เป็็น์มุ่ิตร์ต�อสัิงแวิดัลิ้อมุ่ฯลิฯ SCi in Crisis • เบัืองหลิังน์�ามุ่ัน์ร์ัวิทัะเลิร์ะยอง "สัิงเลิ็กๆ "คณะวิิทัยาศาสัตร์์มุ่่�งสั่�ควิามุ่เป็็น์น์าน์าชาติใน์การ์ผลิิตบััณฑิิตวิิสััยทััศน์์คณะวิิทัยาศาสัตร์์ทั่เร์่ยกวิ�าจั่ลิช่พั" การ์วิิจััยใน์ร์ะดัับัสัากลิ แลิะการ์พััฒน์าทั่ยังยืน์" ค�าน์ิยมุ่หลิักคณะวิิทัยาศาสัตร์์ (Science Core Values : sCi ) strategic Management บริหารจัดการเชิงกลยุทธี์ Customer and Valued-People Focus มุ่งเน้นพัฒนาคุณ์ค่าให้บุคลากรและนักศึกษา institutional Learning เป็นสถึาบันแห่งการเรียนร้้
Scienceทั่มุ่บัร์ร์ณาธิการ์CMUfocus SWelcomeHello& CIENCE CMU FOCUS ฉบับนี เป็นฉบับสุดพิเศษ เพราะเราจะได้ชมภาพบรรยากาศ พิธีีพระราชทานปร ิญญา บัตรถึึง 2 ครัง ในระยะเวลา 3 เดือน เนื องจากสถึานการณ์์ การระบาดของโรคโค ว ิด-19 ที มีการเ ลื อน พิธีีพระราชทานป ร ิญญา บัตรค รัง ก่อน เ ข้ามา จ ัดใน ปีเ ดียว กัน และนอกเห นือไปจากภาพความประ ทับใจของ บ ณ์ ฑิิต มช. รุ่น ที 55 และ 56 แล้ว ฉบับนี กยังคงอัดแ น่นไปด้วยความส าเร็จของ นักวจัยค ณ์ะวิทยาศาสต ร ที ไ ด ค้นพบอง ค ์ความ ร และน ว ัตกรรมให ม ๆ พ ร ้อม กับไ ด ต พิม พ ์ในวารสาร ว ิชาการระ ดับ นานาชาอติ(Q1)่านวารสารจบแ ล้ว อย่าลืมไปติดตาม update ข่าวใหม ๆ ที Facebook ด้วยนะคะ ดัอกขี้เหลิ็ก / ตน์ไมุ่้ใน์ มุ่ช. ไมต้น ขนาดกลาง ผลัดใบ ส้งประมาณ์ 10 – 15 เมตร เรือนยอดเป็นพุ่มแคบๆ ทึบสีเขียวเข้ม ลาต้นมักคดงอเป็นปุ�ม เปลือกต้นสนาตาล หรือส เทาปนนาตาล เนือไมมสนาตาลแก่เกือบดา มีรอย แตกตามยาวของลาต้นเป็นร่องตืนๆ ยอดอ่อนส แดงเรือๆดอก ออกดอกเป็นช่อแบบช่อแยกแขนง ออกช่อทีปลายกิง ดอกจะบานจากโคนช่อไปยัง ปลายช่อ มีดอกย่อยประมาณ์ 10 – 20 ดอก กลีบ เลียงกลม 3 – 4 กลีบ ปลายมน มีกลีบดอก 5 กลีบ ปลายมน โคนเรียว เกสรตัวผ10 อัน หลุดร่วงง่าย ดอกมสีเหลือง มีเกสรยาวยืนออกมาภายนอก
6SCIENCE CMU focus January - March 2022 N ews& E vents ขอแสดงความยิิน ดีกัับ บัณฑิิต คณะ ว ิท ยิ าศาสตร์์ ร์่�น ที 55 พัธ่พัร์ะร์าชทัาน์ป็ร์ิญญาบััต ร์ คร์ังทั 55 ขี้องมุ่หาวิิทัยาลิัยเช่ยงใหมุ่� วิน์ทั 14 มุ่กร์าคมุ่ 2565
7SCIENCE CMU focus January - March 2022 กิิจ กิ รรรมความเคลื่่ อนไหวภายในคณะ วิทยาศาสต ร ขอแสดงความยิิน ดีกัับ บัณฑิิต คณะ ว ิท ยิ าศาสตร์์ ร์่�น ที 56 พัธ่พัร์ะร์าชทัาน์ป็ร์ิญญาบััต ร์คร์ังทั 56 ขี้องมุ่หาวิิทัยาลิัยเช่ยงใหมุ่� วิน์ทั 25 มุ่่น์าคมุ่ 2565
8SCIENCE CMU focus January - March 2022 น์ักศึกษา ป็.เอก ช่วิวิิทัยา คณะวิทยิาศาสตร์์ คว้าร์างวัล Best Oral Presentation ในกัาร์นําเสนอผลงานวิจัยิ ณ Tokai University ปร์ะเทศญีป่�น (Online) นายสิทธิศักดิ อินทรสิทธิ นักศึกษาระดับปริญญาเอก สาขาวิชาชีววิทยา คณะวิทยาศาสตร์ ได้รับรางวัล Best Oral Presentation จากการนําเสนอผลงานวิจัยในหัวข้อ “Nitric oxide level modification on antioxidant enzyme activity, antioxidant capacity and pericarp browning of postharvest longan fruit” ในงานประชุมวิชาการ นานาชาติ 2022 12th International Conference on Bioscience, Biochemistry and Bioinformatics (ICBBB 2022) ซึงจัดโดย Hong Kong Chemical, Biological & Environmental Engineering Society (HKCBEES) ร่วมกับ Tokai University, Biology and Bioinformatics Society (BBS) และ South China University of TechnologyTokai University, Tokyo, Japan (online) ระหว่าง วันที่ 7-10 มกราคม 2565 งานวิจัยนี้ เป็นส่วนหนึงของวิทยานิพนธ์ปริญญาเอกที่นายสิทธิศักดิ กําลังดําเนินการศึกษา เรื่อง “Effects of gaseous chlorine dioxide on นางสาวสุรวดี คํามี นักศึกษาปริญญาตรี ชันปีที่ 3 สาขาวิชาฟิสิกส์ คณะวิทยาศาสตร์ ได้รับคัดเลือกให้เข้าร่วม โครงการนักศึกษาภาคฤดูร้อน “HGS-HIRe Summer Student Program at GSI” ณ เมืองดาร์มสตัดท์ สหพันธ์ สาธารณรัฐเยอรมนี ระหว่างวันที่ 25 กรกฎาคม - 15 กันยายน 2565 ทั งนี้ โครงการนักศึกษาภาคฤดูร้อนของสถาบันวิจัยไอออนหนักจีเอสไอ (HGS-HIRe Summer Student Program at GSI) เป็นโครงการที่จัดขึนโดยความร่วมมือของ Helmholtz Graduate School for Hadron and Ion Research และสถาบันวิจัยไอออนหนักจีเอสไอ (GSI Helmholtz Centre for Heavy Ion Research: GSI) ซึ งเปิดโอกาส ให้นักศึกษาสาขาฟิสิกส์และสาขาวิทยาศาสตร์ธรรมชาติที่เกี่ยวข้องจากยุโรป และประเทศที่มีความร่วมมือกับ GSI ได้เข้าร่วมในโปรแกรมดังกล่าวในช่วงฤดูร้อนของปี N ews& E vents น์ักศึกษาคณะวิิทัยาศาสัตร์์ ได้ร์ับคัดเลือกัเข้าร์�วมโคร์งกัาร์นักัศึกัษาภาคฤดูร์้อน HGS-HIRe Summer Student Program at GSI ณ เยิอร์มนี น์ักศึกษาคณะวิิทัยาศาสัตร์์ และกัาร์ศึกัษาเชิงบูร์ณากัาร์กัับกัาร์ทํางานดีเด�นร์ะดับมหาวิทยิาลัยิได้ร์ับร์างวัลชนะเลิศกัาร์ปร์ะกัวดผลงานสหกัิจศึกัษา ป็ร์ะจัําป็� 2565 นายจิตรภานุ ทวีเศรษฐ : สาขาวิชาเคมีอุตสาหกรรม คณะวิทยาศาสตร์ ที่ได้รับรางวัลชนะเลิศอันดับที่ 1 จากการประกวดผลงานสหกิจศึกษาและการศึกษาเชิงบูรณาการกับการทํางานดีเด่นระดับมหาวิทยาลัย ประจําปี 2565 ภาพ/ข่าวจากคณาจารย์นิเทศสถานประกอบการ:ชื่อโครงการ:ประเภทโครงงานด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีดีเด่นการปรับปรุงเคลือบเจือด้วยแมงกานีสไดออกไซด์สําหรับการลดจุดขาวใต้เคลือบบริษัทเปรมประชาคอลเลคชันจํากัด:ผศ.ดร.วรพงษ์เทียมสอนFBสหกิจศึกษามหาวิทยาลัยเชียงใหม่
9SCIENCE CMU focus January - March 2022 กิิจกิรรรมความเคลื่่ อนไหวภายในคณะวิทยาศาสตร์ เมื่อวันที่ 20 มีนาคม 2565 สถานกงสุลใหญ่สหรัฐอเมริกา เชียงใหม่ ร่วมกับอุทยานวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ (STeP) จัดกิจกรรมนําเสนอแผนธุรกิจ (Pitching) ภายใต้โครงการ Empowering Women Through Businessกิจกรรมดังกล่าวเพื่อชิงโล่รางวัลและสิทธิพิเศษในการร่วมบ่มเพาะธุรกิจกับอุทยานฯมีอาจารย์และนักศึกษาจากคณะวิทยาศาสตร์มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ เข้าร่วมการแข่งขัน และได้ รับรางวัลชนะเลิศ - รองชนะเลิศอันดับหนึง โดยได้รับโล่รางวัล ดังนี้ ร์างวิัลิชน์ะเลิิศ ทั่มุ่ ANGKAEW Le Cafe' LAB หัวข้อ Lower Risk of Uterine-Fibroids (tumor) in Women by non-Alcoholic Beverages สมาชิกทีม ผู้ช่วยศาสตราจารย์ประกอบด้วยดร.จอมขวัญ มีรักษ์ อาจารย์ประจําภาควิชาชีววิทยา คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ นายธีรวัฒน์ งามนอก นักศึกษาปริญญาโท ภาควิชาชีววิทยา นายพิชญุตม์ ศรีใส นักศึกษาปริญญาเอก ภาควิชาชีววิทยา ร์างวิัลิร์องชน์ะเลิิศอัน์ดัับัหน์ึ ง ทั่มุ่ Five Angels หัวข้อ Date Palm Fiber Drink สมาชิกทีม ประกอบด้วย อาจารย์ ดร.หทัยชนก ปันดิษฐ์ อาจารย์ประจําภาควิชาชีววิทยา คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ นางสาวนิพิฐพร หลิมพาณิช นักศึกษาปริญาโท ภาควิชาชีววิทยา คุณอรัญญา มิทธิศร ผู้จัดการ Local leasing เขตภาคเหนือ บจม เซ็นทรัลพัฒนา คุณลินดารัตน์ ปิติธรรม marketing manager Vo innovation คุณเจซลีย์ พาพงษ์พันธ์ นักธุรกิจอิสระ ภาพ/ข่าว จากอุทยานวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยเชียงใหม่: STeP อาจัาร์ย์แลิะน์ักศึกษาคณะวิิทัยาศาสัตร์์ คว้าร์างวัลที 1 และ 2 กัาร์นําเสนอแผนธ่ร์กัิจ ภายิใต้ โคร์งกัาร์ Empowering Women Through Businessร์างวัลร์องชนะเลิศอันดับหนึงทีมFiveAngelsทีมร์างวัลชนะเลิศANGKAEW Le Cafe' LAB
10SCIENCE CMU focus January - March 2022 N ews& E vents วิิภาดัา บัร์ร์ทัมุ่ ต่เลิ็ก ลิ่งต๋า นักศึกษาภาควิชาสถิติ คณะวิทยาศาสตร์ ได้รับรางวัลจากการประกวดนําเสนอผลงาน ทางวิชาการ ในการประชุมวิชาการระดับชาติ วิทยาศาสตร์ เทคโนโลยีและนวัตกรรม ครังที่ 3 เมื่อวันที่ 17 มีนาคม พ.ศ. 2565 คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยแม่โจ้ ดังนี้ นางสาววิภาดา บรรทม ได้รับรางวัลระดับดีมาก ในการนําเสนอผลงานแบบบรรยาย กลุ่มคณิตศาสตร์และสถิติชื่อเรื่อง“การจัดเส้นทางเดินรถของผู้จําหน่ายสินค้าประเภทสังฆภัณฑ์ในภาคเหนือ : กรณีศึกษาร้านพุทธธรรมสังฆภัณฑ์” โดยมีอาจารย์ที่ปรึกษา คือ อาจารย์ ดร.สาลินี ธํารงเลาหะ พันธุ์ และผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.วฐา มินเสน นายตี๋เล็ก ลุงต๋า ได้รับรางวัลชมเชย ในการนําเสนอผลงานแบบโปสเตอร์ กลุ่มคณิตศาสตร์และสถิติชื่อเรื่อง“คุณภาพชีวิตของนักศึกษาพิการ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ปีการศึกษา 2564” โดยมีอาจารย์ที่ปรึกษา คือ รองศาสตราจารย์พิษณุ เจียวคุณ และอาจารย์ ดร.ปาริชาต ภัทรพานิชชัย น์ักศึกษาสัถิติไดั้ร์ับัร์างวิัลิ วิทยาศาสตร์ในการประชุมวิชาการระดับชาติการนําเสนอผลงานทางวิชาการเทคโนโลยีและนวัตกรรม คร์ังทั่ 3 ณ มุ่.แมุ่�โจั้
11SCIENCE CMU focus January - March 2022 กิิจกิรรรมความเคลื่่ อนไหวภายในคณะวิทยาศาสตร์ นักศึกษา-อาจารย์คณะวิทยาศาสตร์ พร้อมเพื่อนร่วมทีมจากมหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ภายใต้ชื่อทีม CEBERUS ได้รับรางวัลรองชนะเลิศอันดับสอง พร้อมเงินรางวัล 10,000 บาท ในการส่งไอเดียในการวิเคราะห์และบริหารวิกฤตการเพื่อแก้ไขปัญหาไฟป่า ด้วยเทคโนโลยีดาวเทียมและ Big Data ในโครงการ FAIPA HACKATHON! ซึงในทีมประกอบไปด้วยสมาชิก 5 ท่านได้แก่ 1. พิชญ์พาณี บุญประดับ คณะวิทยาศาสตร์ สาขาวิชาวิทยาศาสตร์สิงแวดล้อม 2. ธนดล เดชประภากร คณะวิศวกรรมศาสตร์ สาขาวิศวกรรม 3. ภานุพงษ์ เกี๋ยงคํา คณะวิทยาศาสตร์ สาขาวิทยาการข้อมูล 4. พงศกร รัตนพันธ์ คณะวิศวกรรมศาสตร์ สาขาวิศวกรรมคอมพิวเตอร์ 5. ผศ.ดร.ว่าน วิริยา คณะวิทยาศาสตร์ สาขาเคมี และศูนย์วิจัยวิทยาศาสตร์สิงแวดล้อม กิจกรรมจัดขึ นตั งแต่วันที่ 8-16 มกราคม 2565 โดย GISTDA สํานักงานพัฒนา เทคโนโลยีอวกาศและภูมิสารสนเทศ (องค์การมหาชน) น์ักศึกษา-อาจัาร์ย์คณะวิิทัยาศาสัตร์์ พร้อมเพื อนร่วมทีมจาก มช. คว้ารางวัลในโครงการ FAIPA HACKATHON
12SCIENCE CMU focus January - March 2022 N ews& E vents วันที่ 24 มกราคม 2565 อาจารย์คณะวิทยาศาสตร์ ได้รับการเชิดชูเกียรติ เนื่องในงานวันคล้ายวันสถาปนามหาวิทยาลัย เชียงใหม่ ประจําปี 2565 โดยมี ศ.ดร.ธรณินทร์ ไชยเรืองศรี คณบดี คณะวิทยาศาสตร์ พร้อมด้วยผู้บริหาร อาจารย์ และบุคลากร ร่วม แสดงความยินดี ณ ศาลาธรรม มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ และอาคาร 40 ปี คณะวิทยาศาสตร์โดยอาจารย์ที่ได้เข้ารับรางวัล มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ “ช้างทองคํา” ประจําปี พ.ศ. 2564 และเทคโนโลยีอาจารย์นักวิจัยยอดเยี่ยมมหาวิทยาลัยเชียงใหม่ประกอบด้วยสาขาวิชาวิทยาศาสตร์และวิทยาศาสตร์สุขภาพได้แก่ ศ.ดร.กอบวุฒิ รุจิจนากุล อาจารย์ดีเด่น สาขาวิชาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ได้แก่ รศ.ดร.นัทธี สุรีย์ นักวิจัยรุ่นใหม่ดีเด่น สาขาวิชาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ได้แก่ ผศ.ดร.ภูมน สุขวงศ์ เชิงพาณิชย์นักเทคโนโลยีและนวัตกรรมดีเด่นที่มีผลกระทบทางเศรษฐกิจได้เแก่ รศ.ดร.พิศิษฐ์ สิงห์ใจ นอกจากนี้ ศ.ดร.อานนท์ ชัยพานิช อาจารย์ประจําภาค วิชาฟิสิกส์และวัสดุศาสตร์ ยังได้เข้ารับโล่ประกาศเกียรติคุณ “ศาสตราจารย์” ที่ได้รับพระบรมราชโองการโปรดเกล้าฯ แต่งตัง ให้ดํารงตําแหน่ง ศาสตราจารย์ สาขาวิชาวัสดุศาสตร์ อีกทั เข้ารับการประกาศเกียรติคุณในงานดังกล่าวด้วยกิตติบัตรเชิดชูเกียรติผู้บริหารคณะวิทยาศาสตร์ที่ดํารงตําแหน่งครบวาระเข้ารับมอบงยังมีและอาจารย์-นักศึกษาที่ได้รับรางวัลวิทยานิพนธ์ อาจัาร์ย์คณะวิิทัยาศาสัตร์์ ประจําปีในงานวันคล้ายวันสถาปนามหาวิทยาลัยเชียงใหม่ได้รับการเชิดชูเกียรติ2565
13SCIENCE CMU focus January - March 2022 กิิจกิรรรมความเคลื่่ อนไหวภายในคณะวิทยาศาสตร์ คณะวิทยาศาสตร์จัดกิจกรรมเสนอผลงานวิชาการ และพิธีเชิดชูเกียรติ และงานแสดงความ ยินดีกับนักศึกษาชันปีที่ 4 ปีการศึกษา 2564 เมื่อวันพุธที่ 23 กุมภาพันธ์ 2565 กิจกรรมเสนอผลงานวิชาการ และงานแสดงความยินดีกับนักศึกษาชัและพิธีเชิดชูเกียรตินปีที4ปีการศึกษา 2564 โดยในช่วงเช้ามีการจัดกิจกรรมเสนอผลงานวิชาการของนักศึกษาระดับปริญญาตรี ชั นปีที่ 4 ประจําปีการศึกษา 2564 ผ่านระบบออนไลน์ ภายในงานมีการบรรยายเรื่อง “การเตรียมความพร้อม สู่การทํางาน” โดย คุณเมธี ธีรรัตนสถิต ผู้จัดการทั วไปศูนย์พัฒนาเทคโนโลยีชีวภาพ (ยี่สาร) บริษัท เจริญโภคภัณฑ์อาหาร จํากัด (มหาชน) จังหวัดสมุทรสงคราม ศิษย์เก่าคณะวิทยาศาสตร์ และ การนําเสนอผลงานวิชาการของนักศึกษาทั งในรูปแบบบรรยายและโปสเตอร์ จากนันในช่วงเย็นมีการจัดพิธีเชิดชูเกียรติและแสดงความยินดีกับนักศึกษาชันปีที่ 4 ปีการศึกษา 2564 “ ณ บริเวณลานร่มไม้ อาคาร 40 ปี คณะวิทยาศาสตร์ โดยภายในงานมีการมอบเกียรติบัตรแก่คณะกรรมการบริหารสโมสรนักศึกษาคณะวิทยาศาสตร์ และมอบเกียรติบัตร แก่กรรมการชมรมนักศึกษาบัณฑิตศึกษาคณะวิทยาศาสตร์ ตลอดจนการกล่าวแสดงความรู้สึกของนักศึกษา และปิดท้ายด้วยพิธีมอบ เกียรติบัตร The Best Atom ซึงมีนักศึกษาชันปีที่ 4 เข้าร่วมงานอย่างอบอุ่น ภายใต้มาตรการป้องกันโรคโควิด-19 อย่างเข้มงวด
14SCIENCE CMU focus January - March 2022 N ews& E vents วันพุธที่ 19 มกราคม 2565 ศูนย์บริการวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี คณะ วิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ (ศวท.-มช.) ร่วมกับสมาพันธ์ SME ไทย จังหวัด เชียงใหม่ จัดโครงการขับเคลื่อนเศรษฐกิจและนวัตกรรมสร้างสรรค์ และนิทรรศการ แสดงผลงานระหว่างนักวิจัย ผู้ประกอบการ และสถาบันการเงิน “sCi to SMEs: เปิดเวทีให้ผู้ประกอบการพบนักวิจัย” ภายใต้แนวคิด “ต่อยอดอดีต” “ปรับ ปัจจุบัน” และ “สร้างคุณค่าใหม่ในอนาคต” โดยได้รับเกียรติจาก ศาสตราจารย์คลินิก นายแพทย์นิเวศน์ นันทจิต อธิการบดีมหาวิทยาลัยเชียงใหม่ เป็นประธานเปิดงาน อาจารย์ ดร.มาโนช นาคสาทา ผู้อํานวยการ ศวท-มช. กล่าวรายงานความเป็นมา ของการจัดงาน และคุณอาคม สุวรรณกันธา ประธานสมาพันธ์ SME ไทย จังหวัด เชียงใหม่ กล่าวต้อนรับผู้เข้าร่วมงาน โดยมีผู้บริหารมหาวิทยาลัยเชียงใหม่ และ ผู้บริหารคณะวิทยาศาสตร์ นําโดย รองศาสตราจารย์ ดร.สัมพันธ์ สิงหราชวราพันธ์ รองอธิการบดีมหาวิทยาลัยเชียงใหม่ และศาสตราจารย์ ดร.ธรณินทร์ ไชยเรืองศรี คณบดีคณะวิทยาศาสตร์ พร้อมด้วยกลุ่มนักวิจัยของคณะวิทยาศาสตร์ ผู้ประกอบการ SMEs - Start Up ในพื้นที่จังหวัดเชียงใหม่ กลุ่มเกษตรกรรุ่นใหม่ Young SMEs + Farmer กลุ่มวิสาหกิจชุมชนและสหกรณ์การเกษตร กลุ่มหน่วยงานภาครัฐ และ สถาบันการเงิน เข้าร่วมงาน ณ ลานกิจกรรม ชัน 1 อาคาร 40 ปี คณะวิทยาศาสตร์ เป็นการเพิระบบในอนาคตให้สามารถเชื่อมโยงผลงานวิจัยที่มีศักยภาพออกสู่ตลาดธุรกิจและการนําเสนอสินค้าและผลิตภัณฑ์ของผู้ประกอบการบูธสถาบันการเงินและผู้สนับสนุนบูธผลิตภัณฑ์และสินค้าที่มีนวัตกรรม-และเครื่องสําอางสินค้าและนิทรรศการโดยวิทยาศาสตร์วิทยาศาสตร์ในการนําผลงานวิจัยออกสู่ภาคอุตสาหกรรมผู้ประกอบการวิสาหกิจขนาดกลางและขนาดย่อมและสมาพันธ์ในตลาดโลกรากฐานสําคัญในการพัฒนาระบบเศรษฐกิจของประเทศให้สามารถแข่งขันได้เป็นการยกระดับมาตรฐานผลิตภัณฑ์สามารถนําเทคโนโลยีไปพัฒนาระบบคุณภาพกระบวนการผลิตสินค้าสู่ผู้ประกอบการและถ่ายทอดสดผ่านระบบออนไลน์การจัดงานในครังนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อขับเคลื่อนงานบริการทางวิทยาศาสตร์SMEsไทยในท้องถินให้มีประสิทธิภาพเพื่อให้ผู้ประกอบการซึงจะและต่อยอดสู่การขับเคลื่อนSMEsที่เป็นกิจกรรมภายในงานประกอบด้วยการลงนามความร่วมมือระหว่างศวท-มช.SMEไทยจ.เชียงใหม่การลงนามจับคู่ธุรกิจระหว่างนักวิจัยกับการเสวนาวิสัยทัศน์ของคณะโดยคณบดีคณะและยุทธศาสตร์การขับเคลื่อนเศรษฐกิจและนวัตกรรมสร้างสรรค์ประธานสมาพันธ์SMEไทยจ.เชียงใหม่นอกจากนี้ยังมีการออกบูธแสดงกลุ่มด้านนวัตกรรมสุขภาพHealthProducts,กลุ่มสมุนไพรHerbsandCosmetic,กลุ่มGarment-Fashion,กลุ่มSoftwareInnovationandGreenEnergyบูธผลงานวิจัยของนักวิจัยคณะวิทยาศาสตร์บูธของกลุ่มSMEsและStartUpรวมทังตลอดจนการนําเสนอผลงานวิจัยของนักวิจัยSMEsรวมทังการจับคู่(BusinessMatching)การจัดงานในครังนี้คาดว่าจะช่วยส่งเสริมและพัฒนาSMEsในพื้นที่เพื่อสร้างรายได้หมุนเวียนตลอดจนสามารถสร้างกลไกความร่วมมือเพื่อส่งเสริมSMEsอย่างเป็นเพื่อให้เกิดกระบวนการพัฒนาSMEsให้เข้าถึงนวัตกรรมและดิจิทัลอันจะมมูลค่าทางเศรษฐกิจของผลิตภัณฑ์ในท้องถินให้สูงขึน ศวท.-มช. จับมือสมาพันธ์ SME ไทย จ.เชียงใหม่ เปิดเวทีให้ผู้ประกอบการพบนักวิจัย sCi to SMEs ต่อยอดพัฒนา ผลิตภัณฑ์
15SCIENCE CMU focus January - March 2022 กิิจกิรรรมความเคลื่่ อนไหวภายในคณะวิทยาศาสตร์ วันที่ 3 กุมภาพันธ์ 2565 ศาสตราจารย์ ดร.ธรณินทร์ ไชยเรืองศรี คณบดีคณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ พร้อมด้วย ผศ.ดร.พิมผกา ธานินพงศ์ หัวหน้าโครงการจัดตั งศูนย์วิจัยวิทยาการข้อมูล คณะวิทยาศาสตร์ ร่วมลงนามบันทึกข้อตกลงความร่วมมือ ระหว่างคณะวิทยาศาสตร์ มช. กับสมาคมปัญญาประดิษฐ์ประเทศไทย นําโดย ศ.ดร.ธนารักษ์ ธีระมั นคง นายกสมาคม ผ่านระบบออนไลน์ เพื่อร่วมกันพัฒนาองค์ความรู้ ที่พัฒนาอย่างรวดเร็วในปัจจุบันกําลังคนทางด้านปัญญาประดิษฐ์ของประเทศไทยให้ก้าวทันเทคโนโลยีและ วิทยา มช. พัฒนาองค์ความรู้และกําลังคนด้านปัญญาประดิษฐ์ร่วมมือสมาคมปัญญาประดิษฐ์ฯ โดยในปัจจุบัน ปัญญาประดิษฐ์เข้ามามีบทบาทในชีวิตประจําวันและการทํางานของคนเราเพิมขึนเรื่อย ๆ จึงจําเป็นอย่างยิง ที่จะต้องมีการถ่ายทอดความรู้ทางด้านปัญญาประดิษฐ์ให้แก่นักศึกษา อาจารย์ และบุคคลทัวไป และพัฒนากําลังคนทางด้านนี้ให้เพียงพอต่อ การพัฒนาของวิทยาการและเทคโนโลยีคณะวิทยาศาสตร์เล็งเห็นว่าเครือข่ายความร่วมมือนี้จะสร้าง และขยายโอกาสการเรียนรู้ทางด้านปัญญาประดิษฐ์ และศาสตร์ ที่เกี่ยวข้อง ให้กับนักศึกษา อาจารย์ และบุคคลทัวไป คนทางด้านปัญญาประดิษฐ์ความร่วมมือในการจัดกิจกรรมต่างปัญญาประดิษฐ์ประดิษฐ์และศาสตร์ที่เกี่ยวข้องจากมหาวิทยาลัยในภูมิภาคและก่อให้เกิดความร่วมมือระหว่างคณาจารย์ที่มีความเชี่ยวชาญในด้านปัญญาภาคเหนือในการร่วมกันทํากิจกรรมการอบรมถ่ายทอดความรู้ทางด้านโครงการวิจัยและพัฒนาตลอดจนงานประชุมวิชาการโดยคณาจารย์ของคณะวิทยาศาสตร์มหาวิทยาลัยเชียงใหม่โดยโครงการจัดตังศูนย์วิจัยวิทยาการข้อมูลมีความพร้อมที่จะให้ๆในอนาคตและการลงนามความร่วมมือครังนี้จะเป็นก้าวแรกของการพัฒนาองค์ความรู้และกําลังร่วมกันให้เกิดผลสัมฤทธิต่อไป
16SCIENCE CMU focus January - March 2022 N ews& E vents เมื่อวันที่ 24 กุมภาพันธ์ 2565 ศาสตราจารย์ ดร.ธรณินทร์ ไชยเรืองศรี คณบดีคณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ พร้อมด้วย อาจารย์ ดร.มาโนช นาคสาทา ผู้อํานวยการศูนย์บริการวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ มอบสารหน่วงไฟสําหรับฉีดพ่นชุดของพนักงานดับไฟป่า จํานวน 100 ลิตร ให้กับคณะผู้แทนจากศูนย์บัญชาการควบคุมไฟป่า กรมป่าไม้ นําโดย นายอิศเรศ จิระรัตน์ ผู้อํานวยการศูนย์บัญชาการควบคุมไฟป่า ที่ออกปฏิบัติงานนาคสาทาควบคุมไฟป่าในพื้นที่ไฟป่าที่ได้สนธิกําลังชุดปฏิบัติการพิเศษเหยี่ยวไฟช่วยเหลือเจ้าหน้าที่ดับไฟป่าในการเตรียมความพร้อมของศูนย์บัญชาการควบคุมเพื่อนําไปจํานวน150นายเพื่อทําการ17จังหวัดภาคเหนือโดยสารหน่วงไฟดังกล่าวเป็นผลงานการคิดค้นวิจัยของอาจารย์ดร.มาโนชซึงมีประสิทธิภาพในการป้องกันการเกิดไฟลุกติดเสื้อผ้าของเจ้าหน้าที่ ผอ.ศวท. - มช. เพืสําหรับฉีดพ่นชุดของพนักงานดับไฟป่ามอบสารหน่วงไฟอช่วยเหลือเจ้าหน้าทีดับไฟป่า
SCIENCE CMU focus น์ักวิิจััยคณะวิิทัยาศาสัตร์์ PCLDAเพัืสัังเคร์าะห์ไฮโดัร์เจัลิสัําหร์ับัน์ําสั�งยาพััฒน์าการ์อป็ร์ะย่กต์ใช้เป็็น์วิัสัดั่ป็�ดัแผลิโดัยใช้ใน์ร์่ป็แบับัไมุ่เซลิเป็็น์ตัวิเชือมุ่ต�อสัายโซ�ขี้องP(Na-AMPS)เป็็น์คร์ังแร์ก SCI Research Focus การวิจัยทางวิทยาศาสตร์ January - March 2022 า รงโรจน 17 กลุ่มวิจัยคณะวิทยาศาสตร์ นําทีมโดย ผศ.ดร. รุ้งลาวัลย์ สมสุนันท์ ได้พัฒนาการสังเคราะห์ ตัวเชื่อมขวางสายโซ่ นันคือ พอลิ (เอปซิลอนคาโปรแลกโทน) ไดอะคริเลท (PCLDA) เพื่อปรับปรุง คุณสมบัติเชิงกลของพอลิ(โซเดียม 2-อะคริลามิโด2-เมทิล พรอเพนซัลโซเนต) (P(Na-AMPS)) ไฮโดรเจล ให้มีความแข็งแรงและความยืดหยุ่นมากขึ้น อีกทังวัสดุปิดแผลไฮโดรเจลที่สังเคราะห์นี้ acs.biomac.1c00683ผู้ที่สนใจสามารถอ่านเพิ(Q1ในวารสารชัแบคทีเรียได้อีกด้วยใช้นําส่งยาเพื่อช่วยในการรักษาแผลที่ติดเชื้อจากสามารถและงานวิจัยถูกตีพิมพ์นนําBiomacromoleculesในปี2021(ISI)ImpactFactor6.813)มเติมได้ที่https://doi.org/10.1021/ ผศ.ดร.รง้ลาวลย สมสนนท รศ.ดร.วนตา บณโยดม ดร.อภชญากาปญญาผศ.ดร.จอมขวญ มรกษดร.โรเบรตมอลลอย
18SCIENCE CMU focus January - March 2022 SCI Research Focus การวิจัยทางวิทยาศาสตร์ Building the complexity from simple molecules น์ักวิิทัย์ฯ มุ่ช. สัังเคร์าะห์สัาร์แอลิคาลิอยดั์ ทั่ มุ่่โคร์งสัร์้างซับัซ้อน์จัากสัาร์ตั งต้น์ง�าย ๆ นักวิทย์ฯ มช. สังเคราะห์สารแอลคาลอยด์ที่มีโครงสร้างซับซ้อนจากสาร ตังต้นง่าย ๆ ช่วยให้นักวิจัยทางยาสามารถเข้าถึงโครงสร้างดังกล่าว และ ความสําคัญเช่นเดียวกันโมเลกุลที่มีความซับซ้อนได้ภายในขัสารตัทศวรรษเชี่ยวชาญทางเคมีของสารประกอบฟอสฟอรัสและไอโอดีนที่พัฒนามาเกือบวิริยายิสุขภาพพัฒนาเป็นยารักษาโรคที่สําคัญได้เร็วขึ้นจะช่วยทําให้นักวิจัยทางยาสามารถเข้าถึงโครงสร้างดังกล่าวชีวภาพที่หลากหลายที่พบในแอลคาลอยด์หรือที่เรียกกันว่าแอลคาลอยด์ร้อยละร้อยละจากองค์การอาหารและยาของสหรัฐอเมริกาสําคัญในการพัฒนาวิธีการสังเคราะห์เพื่อให้มาได้ซึ่งโมเลกุลเป้าหมายอันยาวนานและความร่วมมือจากหลากหลายวิทยาการสามารถพัฒนาเป็นยารักษาโรคที่สําคัญได้เร็วขึ้นกว่าที่ยาจะพัฒนายาออกมาใช้รักษาโรคแต่ละตัวจะต้องอาศัยระยะเวลาโดยเคมีอินทรีย์มีบทบาทเมื่อพิจารณาโครงสร้างของยาชนิดโมเลกุลขนาดเล็กที่ได้การรับรอง(USFDA)จะพบว่ามากกว่า80จะประกอบด้วยอะตอมไนโตรเจนอย่างน้อย1อะตอมและมากกว่า60ของยาดังกล่าวเป็นสารประกอบที่เป็นวง(nitrogenheterocycles)สารกลุ่มindoloquinazolinesเป็นโครงสร้างcephalanthrinBที่พบในธรรมชาติและออกฤทธิทางดังนันการพัฒนาวิธีสังเคราะห์ที่ง่ายและใช้สารตังต้นที่หาได้ง่ายและสามารถทีมนักวิทยาศาสตร์คณะวิทยาศาสตร์และสถาบันวิจัยวิทยาศาสตร์มหาวิทยาลัยเชียงใหม่นําโดยรศ.ดร.วงศ์พะโคดีอ.ดร.ศรัญพงศ์มกลันรศ.ดร.มุกดาภัทรวราพันธ์ดร.สุรัตน์หงษ์สิบสองนางสาวนิตยานักศึกษาระดับปริญญาเอกสาขาเคมีคณะวิทยาศาสตร์ได้ใช้ความในการพัฒนาวิธีสังเคราะห์โครงสร้างแอลคาลอยด์ดังกล่าวโดยใช้งต้นง่ายๆได้แก่isatinsและaromaticalcoholsและสามารถสร้างนตอนเดียวนอกจากการพัฒนาวิธีการสังเคราะห์การศึกษาโครงสร้างของสารก็มีนอกจากเทคนิคทางนิวเคลียร์แมคเนติกเรโซแนนซ์ ที่ใช้กันอย่างแพร่หลาย ดังกล่าวได้รับความสนใจในการพัฒนาเป็นยารักษาโรคต่อไปในอนาคตอีกด้วยดังกล่าวในการหาโครงสร้างสามมิติของสารที่สังเคราะห์ได้ในงานวิจัยดังกล่าวอ.ดร.ศรัญพงศ์การหาโครงสร้างสารอินทรีย์ทําได้ง่ายขึ้นรังสีเอ็กซ์แบบผลึกเดี่ยวเทคนิคการวิเคราะห์โครงสร้างด้วยการเลี้ยวเบนด้วย(SinglecrystalX-raydiffraction)สามารถทําให้และมีความชัดเจนในงานวิจัยนี้ยิมกลันผู้เชี่ยวชาญทางผลิกศาสตร์รังสีเอ็กซ์ได้ใช้เครื่องมือทีมนักวิจัยฯเชื่อว่าวิธีการสังเคราะห์ที่พัฒนาขึ้นจะกระตุ้นให้โครงสร้างอ้างอิง1Wiriya,N.,Pattarawarapan,M.,Yimklan,S.,Hongsibsong,S.,&Phakhodee,W.(2021).Phosphonium-mediatedsynthesisofanewclassofindoloquinazolinederivativesbearingC-12aryloxyesterandspiro-gamma-lactone.Synthesis,(AAM).ImpactFactor:3.157(Q1Scopus)อ่านงานวิจัยhttps://www.thieme-connect.com/products/ejournals/abstract/10.1055/a-1707-2924อ้างอิง2Pattarawarapan,M.,Wiriya,N,Hongsibsong,S.&Phakhodee,W.(2020),DivergentSynthesisofMethylisatoidandTryptanthrinDerivativesbyPh3P–I2-MediatedReactionofIsatinswithandwithoutAlcohols,J.Org.Chem.2020,85,23,15743–15751.ImpactFactor:4.354(Q1Scopus)อ่านงานวิจัยhttps://doi.org/10.1021/acs.joc.0c02403 รศ.ดร.วงศ์ พะโคดี อ.ดร.ศรัญพงศ์ ยิมกลัน รศ.ดร.มุกดา ภัทรวราพันธ์ ดร.สุรัตน์ หงษ์สิบสอง นางสาวนิตยา วิริยา
19SCIENCE CMU focus January - March 2022 SCI Research Focus การวิจัยทางวิทยาศาสตร์ น์ักวิิจััย มุ่ช. ร์องร์ับัเทัคโน์โลิย่ชาร์์จัเร์็วิยิพััฒน์าวิัสัดั่คอมุ่พัอสัิตแอโน์ดังยวิดัใน์แบัตเตอร์่ลิิเทั่ยมุ่ไอออน์สัําหร์ับัอน์าคตยาน์ยน์ต์ไฟฟ�า(EVUltrafast-chargingLi-ionBatteries) เอกสารอ้างอิง 1,2 (1) Autthawong, T.; Chimupala, Y.; Haruta, M.; Kurata, H.; Kiyomura, T.; Yu, A.; Chairuangsri, T.; Sarakonsri, T. Ultrafast-Charging and Long Cycle-Life Anode Materials of TiO2-Bronze/Nitrogen-Doped Graphene Nanocomposites for High-Performance Lithium-Ion Batteries. RSC Adv. 2020, 10 (71), 43811–43824. https://doi.org/10.1039/ D0RA07733J. (2) Autthawong, T.; Yodbunork, C.; Yodying, W.; Boonprachai, R.; Namsar, O.; Yu, A.; Chimupala, Y.; Sarakonsri, T. FastCharging Anode Materials and Novel Nanocomposite Design of Rice Husk-Derived SiO2 and Sn Nanoparticles Self-Assembled on TiO2(B) Nanorods for Lithium-Ion Storage Applications. ACS Omega 2022, 7 (1), 1357–1367.https://doi.org/10.1021/acsomega.1c05982.รศ.ดร.ฐปนีย์ สารครศรี ดร.ธนภัทร อัฐวงค์ อ.ดร.โยธิน ฉิมอุปละ แบตเตอรี่ลิเทียมไอออนในท้องตลาดปัจจุบันยังคงมีจุดอ่อนหลายประการ อาทิ ความจุทาง ไฟฟ้าตํา ปัญหาด้านความปลอดภัย เวลาในการชาร์จแบตเตอรี่ต่อครังที่นาน ซึ่งไม่เหมาะกับยุค สมัยที่ต้องการความคล่องตัวในการใช้งานและดําเนินชีวิต ดังนันเทคโนโลยีแบตเตอรี่ลิเทียมไอออน สมัยใหม่ และอายุการใช้งานยาวนานผนึกกับคุณสมบัติการชาร์จไฟได้รวดเร็วและปลโดยใช้กรรมวิธีทางเคมีที่ไม่ยุ่งยากและต้นทุนตํมีความเสถียรสูงและวัสดุกลุ่มที่ให้ค่าความจุไฟฟ้าสูงสกัดจากของเหลือทิโดยวัสดุคอมพอสิตแอโนดที่พัฒนาได้เป็นการผสมผสานระหว่างกลุ่มวัสดุที่มีคุณสมบัติการชาร์จเร็วเฟสบรอนซ์รองรับเทคโนโลยีชาร์จเร็วยิวิทยาด้วยกล้องจุลทรรศน์อิเลกตรอนขัProf.สาธารณรัฐประชาชนจีนคณะวิทยาศาสตร์Laboratoryลิเทียมไอออนได้อีกด้วยทําปฏิกิริยากับลิเทียมที่ศักย์ไฟฟ้าที่สูงและมีประสิทธิภาพไอออนของลิเทียมสามารถเกิดการแพร่เข้าและออกจากช่องว่างภายในโครงสร้างได้อย่างรวดเร็วmaterials)วิจัยพบว่ากลุ่มวัสดุคอมพอสิตฐานไทเทเนียมไดออกไซด์เฟสบรอนซ์โดยเฉพาะอย่างยิกักเก็บพลังงานในอุปกรณ์และเครื่องมือต่างๆจะเป็นขุมพลังที่ช่วยผลักดันให้ก้าวข้ามข้อจํากัดและตอบโจทย์การใช้งานเป็นแหล่งในอนาคตได้โดยเฉพาะอย่างยิงยานยนต์ไฟฟ้า(EV)ในช่วงหลายปีที่ผ่านมาแบตเตอรี่ลิเทียมไอออนมีการศึกษาทางวิชาการอย่างเข้มข้นและต่อเนื่องงในส่วนของขัวไฟฟ้าที่เป็นตัวบ่งชี้ประสิทธิภาพของแบตเตอรี่จากการศึกษา(TiO2(B)basedcompositeมีสัญฐานโครงสร้างที่มีความน่าสนใจเหมาะที่จะนําไปใช้เป็นวัสดุแอโนดเนื่องด้วยเป็นการส่งเสริมการอัดและคายประจุของแบตเตอรี่ได้อย่างรวดเร็วอีกทังการจะลดความเสี่ยงของการเกิดลุกไหม้และระเบิดของแบตเตอรี่ทีมวิจัยAdvancedBatteryResearchUnitจากห้องปฏิบัติการRenewableEnergyนําโดยรศ.ดร.ฐปนีย์สารครศรี,อ.ดร.โยธินฉิมอุปละและดร.ธนภัทรอัฐวงค์มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ได้ร่วมมือกับProf.Dr.AishuiYuมหาวิทยาลัยฟู่ตันด้านการศึกษาและทดสอบประสิทธิภาพทางไฟฟ้าเคมีของแบตเตอรี่และDr.HirokiKurataมหาวิทยาลัยเกียวโตประเทศญี่ปุ่นด้านการศึกษาสมบัติทางสัญฐานนสูงทีมวิจัยได้สังเคราะห์และพัฒนาวัสดุนาโนคอมพอสิตแอโนดฐานไทเทเนียมไดออกไซด์งยวดและรอบการใช้งานที่ยาวนานในแบตเตอรี่ลิเทียมไอออนงทางการเกษตรเข้าด้วยกันาเป็นการรวมจุดแข็งด้านการกักเก็บพลังงานสูงอดภัยผลลัพธ์ของงานวิจัยที่ได้พบว่าวัสดุคอมพอสิตแอโนดที่พัฒนาได้มีคุณสมบัติที่โดดเด่นมากมีค่าความจุทางไฟฟ้าสูงสุดถึง500mAh/gที่อัตราการอัดประจุ1Cซึ่งสูงกว่าวัสดุแอโนดทางการค่าในปัจจุบันอีกทังสามารถรองรับเทคโนโลยีการชาร์จเร็วอย่างยิงยวด(Ultrafast-charging)ที่อัตราการอัดประจุสูงถึง50Cซึ่งใช้เวลาในการชาร์จแบตเตอรี่เพียง5นาทีเท่านันทังนี้วัสดุดังกล่าวได้ผ่านการทดสอบรอบการใช้งานสูงถึง7000รอบและมีแนวโน้มที่จะสามารถใช้งานได้อย่างต่อเนื่องซึ่งเมื่อคิดคํานวนเป็นอายุการใช้งานในยานยนต์ไฟฟ้าจะสามารถใช้งานได้ยาวนานมากกว่า10ปีทีมวิจัยฯได้รายงานการศึกษาดังกล่าวในวารสารวิชาการRSCAdvancesที่มีImpactFactor3.361(Q1)และACSOmegaที่มีImpactFactor3.512(Q2)โดยจากผลสัมฤทธิจากงานวิจัยดังกล่าวจึงเป็นอีกหนึ่งก้าวสําคัญอย่างมากในการต่อยอดเพื่อพัฒนาอุตสาหกรรมแหล่งกักเก็บพลังงานไฟฟ้าอีกทังเทคโนโลยีและนวัตกรรมด้านวัสดุชาร์จเร็วยิงยวดและมีรอบการใช้งานที่ยาวนานสําหรับแบตเตอรี่ลิเทียมไอออนสามารถยกระดับขีดความสามารถในการแข่งขันในระดับประเทศและส่งเสริมอุตสาหกรรมตามยุทธศาสตร์ของประเทศไทยโดยเฉพาะอย่างยิงอุตสาหกรรมยานยนต์สมัยใหม่ซึ่งมีความจําเป็นที่จะต้องพึ่งพาแบตเตอรี่ลิเทียมไอออนที่มีประสิทธิภาพสูงเพื่อก้าวข้ามอุปสรรคใหญ่และสร้างความเป็นไปได้ที่จะทําให้เกิดการใช้งานรถยนต์ไฟฟ้าอย่างแพร่หลายทัวโลกในอนาคตอันใกล้
SCI Research Focus การวิจัยทางวิทยาศาสตร์ 20SCIENCE CMU focus January - March 2022 น์ักคณิตศาสัตร์์ มุ่ช. สัําหร์ับัวิิเคร์าะห์ลิักษณะทัางพััน์ธ่กร์ร์มุ่ร์�วิมุ่พััฒน์าร์ะบับัขี้องเชือไวิร์ัสัSARS-CoV-2 ผศ.ดร.หทัยรัตน์ ยิงทวีสิทธิกุล อาจารย์จากภาควิชาคณิตศาสตร์ คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ร่วมกับคณะนักวิจัยจาก Genome Institute of Singapore และ Singapore General 5.091Frontiersซึ่งได้มีการทดลองใช้จริงจัดตัสร้างสรรค์นวัตกรรมhttps://calmbelt-demo.mtms.devป้องกันและตัดวงจรการแพร่ระบาดได้ทันการณ์การแพร่ระบาดได้อย่างแม่นยําภายในพันธุกรรมของทัสําหรับโรงพยาบาลขาดแคลนนักชีวสารสนเทศและเสี่ยงต่ออาการรุนแรงสําคัญต่อความปลอดภัยของผู้ป่วยแพร่ระบาดของเชื้อไวรัสพัฒนาระบบสําหรับวิเคราะห์ลักษณะทางพันธุกรรมและติดตามการHospitalSARS-CoV-2การแพร่ระบาดในโรงพยาบาลของไวรัสโคโรนา2019มีความโดยเฉพาะกลุ่มที่มีภูมิคุ้มกันตําเนื่องจากห้องปฏิบัติการในโรงพยาบาลทีมนักวิจัยได้พัฒนาเว็บแอปพลิเคชันโดยเมื่อพบผู้ติดเชื้อจะสามารถวิเคราะห์รหัสงจีโนม(Wholegenomesequencing)และติดตาม1วันทําให้โรงพยาบาลสามารถผู้ที่สนใจสามารถทดลองใช้เว็บแอปพลิเคชันนี้ได้ผ่านทางเว็บไซต์โดยการพัฒนาดังกล่าวเป็นการบูรณาการและเป็นหนึ่งในโครงการประจําปีงบประมาณ2563สนับสนุนโดยโครงการงศูนย์วิจัยวิทยาการข้อมูลคณะวิทยาศาสตร์มหาวิทยาลัยเชียงใหม่และได้รับการตีพิมพ์ผลงานในวารสารวิชาการinMedicineซึ่งอยู่ในQ1(ISI)withimpactfactorอ้างอิงYingtaweesittikul,H.,Ko,K.,Rahman,N.A.,Tan,S.Y.L.,Nagarajan,N.,&Suphavilai,C.(2021).CalmBelt:rapidSARS-CoV-2genomecharacterisationforoutbreaktracking.Frontiersinmedicine,2600.ข้อมูลเพิมเติมบทความ:เมื่อไวรัสกลายพันธุ์:วิทยาศาสตร์อธิบายอะไรได้บ้างในซีรีส์ScienceinCrisisมีการศึกษาการกลายพันธุ์ของเชื้อไวรัสโคโรนาสายพันธุ์โอไมครอนโดยอาศัยเว็บแอปลิเคชันCalmBeltบทความวิจัยFrontiers|CalmBelt:RapidSARS-CoV-2GenomeCharacterizationforOutbreakTracking|Medicine(frontiersin.org) ผศ.ดร.หทัยรัตน์ ยิงทวีสิทธิกุล
SCIENCE CMU anuary - March 2022 focus January SCI Research Focus การวิจัยทางวิทยาศาสตร์ น์ักช่วิวิิทัยา คณะวิิทัย์ มุ่ช. ป็ร์ะสับัควิามุ่สัําเร์็จั ใน์การ์ป็ร์ะย่กต์ใช้ eDNA สัําร์วิจัสัิ ใน์แมุ่�น์�าสัายหลิักขี้องป็ร์ะเทัศไทัยงมุ่่ช่วิิตหายาก นักชีววิทยา คณะวิทย์ มช. ประสบความสําเร็จในการประยุกต์ใช้ environmental DNA หรือ eDNA ในการสํารวจสิงมีชีวิตหายากในแม่นํา สายหลักของประเทศไทย ช่วยให้การสํารวจประชากรของสิงมีชีวิตในแหล่งนํา เป็นไปได้ง่ายขึ้น และยังไม่เป็นการรบกวนการดํารงชีวิตของสิงมีชีวิตใน เช่นการกระจายตัวสิในแหล่งนํmicropeltes)ไปจากธรรมชาติgigas)(Vulnerableมีข้อมูลการกระจายตัวในธรรมชาติน้อยและยังเสี่ยงต่อการสูญพันธุ์อีกด้วยสัตว์ครึ่งบกครึ่งนํและปลาได้ทําการสํารวจสินําโดยและยังไม่เป็นทําลายระบบนิเวศที่เป็นแหล่งที่อยู่อาศัยของสิเป็นวิธีการที่มีความแม่นยําสูงสามารถตรวจหาสิเพื่อทดแทนวิธีการใช้อุปกรณ์แบบดัประยุกต์ใช้เป็นอย่างดีสามารถใช้ในการสํารวจสิออกมาสู่สิยังเป็นการรบกวนการดํารงชีวิตของสิสิเหล่านี้ตาข่ายสวิงจะเป็นการจับสิต่างถิอนุรักษ์แหล่งนําการศึกษาการกระจายตัวของสิงมีชีวิตในแหล่งนําเป็นสิงสําคัญในการการประเมินความอุดมสมบูรณ์และการเฝ้าระวังสิงมีชีวิตรุกรานนอย่างไรก็ตามวิธีการศึกษาการกระจายตัวประชากรที่ใช้โดยทัวไปงมีชีวิตที่ต้องการศึกษาจากแหล่งนําด้วยอุปกรณ์ต่างๆเช่นอวนเบ็ดหรือแม้กระทังการใช้กระแสไฟฟ้าซึ่งการใช้อุปกรณ์มีข้อจํากัดหลายประการตามสภาพแหล่งนําทังยังไม่สามารถสํารวจงมีชีวิตได้ครบทุกชนิดโดยเฉพาะสิงมีชีวิตที่มีจํานวนน้อยและหายากรวมถึงงมีชีวิตในแหล่งนําอีกด้วยEnvironmentalDNAคือชินส่วนDNAสายสันๆที่สิงมีชีวิตปลดปล่อยงแวดล้อมไม่ว่าจะเป็นดินนําหรืออากาศโดยชินส่วนDNAเหล่านี้งมีชีวิตต่างๆที่อาศัยอยู่ในสิงแวดล้อมนันๆได้ทังยังสะดวกรวดเร็วและมีความแม่นยําสูงอีกด้วยดังนันการeDNAในการศึกษาการกระจายตัวของสิงมีชีวิตในแหล่งนํางเดิมจึงมีความสําคัญอย่างมากเนื่องจากงมีชีวิตได้แม้จะมีจํานวนน้อยงมีชีวิตอีกด้วยทีมนักวิจัยภาควิชาชีววิทยาคณะวิทยาศาสตร์มหาวิทยาลัยเชียงใหม่รศ.ดร.มัสลินโอสถานันต์กุลอาจารย์ประจําภาควิชาชีววิทยางมีชีวิตแบบเฉพาะเจาะจงทังในกลุ่มของสัตว์ครึ่งบกครึ่งนําในแหล่งนําต่างๆด้วยeDNAจากนําตัวอย่างโดยตัวอย่างของาคือกระท่างเหนือ(Tylototritonuyenoi)ซึ่งเป็นสัตว์ที่–VU)ในส่วนของกลุ่มปลานันได้แก่ปลาบึก(Pangasianodonที่จัดอยู่กลุ่มที่ใกล้สูญพันธุ์อย่างยิงมีความเสี่ยงสูงมากที่จะสูญพันธุ์(CriticallyEndangered-CR)และปลาชะโด(Channaที่เป็นตัวการสําคัญที่ทําให้ความหลากหลายของปลาาต่างๆลดลงจากการศึกษาพบว่าeDNAสามารถใช้ในการสํารวจประชากรและงมีชีวิตที่อาศัยอยู่ในแหล่งนําต่างๆทังในแม่นําสายหลักแม่นําเจ้าพระยาแม่นําโขงรวมถึงอ่างเก็บนําขนาดใหญ่ได้อย่างมี ประสิทธิภาพ แม่นยํา และรวดเร็วกว่าวิธีการดั และฝั่งทะเลอันดามันที่จะพบแมงกระพรุนพิษในบริเวณชายหาดของประเทศไทยทัสํารวจติดตามสิที่จะขยายขอบเขตการศึกษาในการนําเอาอยู่ในแหล่งนํชีวภาพเจ้าพระยา)ในลุ่มนํgenerationประเทศสวิตเซอร์แลนด์ในแหล่งนํทันอกจากนี้แล้วยังสามารถใช้ในการวางแผนการอนุรักษ์สิงเดิมที่ใช้ในอยู่ปัจจุบันงมีชีวิตที่ใกล้สูญพันธุ์งยังก่อให้เกิดความตระหนักรู้ในด้านความหลากหลายของสิงมีชีวิตาอีกด้วยทังนี้รศ.ดร.มัสลินโอสถานันต์กุลยังมีความร่วมมือกับทีมวิจัยจากและประเทศอังกฤษโดยนําเอาeDNAร่วมกับNextsequencing(NGS)ไปใช้ในการสํารวจและระบุชนิดปลาที่พบาเจ้าพระยา(แม่นําปิงแม่นําวังแม่นํายมแม่นําน่านและแม่นําซึ่งสามารถทําให้มองเห็นภาพรวมของความหลากหลายทางและสามารถระบุได้อย่างรวดเร็วและแม่นยําว่ามีปลาชนิดใดบ้างอาศัยาบริเวณที่ทําการศึกษาในอนาคตทางรศ.ดร.มัสลินโอสถานันต์กุลและทีมวิจัยมีความสนใจeDNAไปประยุกต์ใช้สําหรับการงมีชีวิตในนําทะเลโดยเน้นการประเมินความเสี่ยงของโอกาสงในฝั่งอ่าวไทยผู้สนใจสามารถอ่านข้อมูลเพิมเติมได้ที่1.Osathanunkun,M.(2022).AneDNAdetectionofcaptive-bredMekongGiantCatfishintheChaoPhrayaRiverbasinforfurtherenvironmentalimpactsassessment.Aquaculture,546,737328.IF(2021-2022)=4.242(Q1,ISI/Scopus)https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S00448486210099112.Osathanunkun,M.&Minamoto,T.(2021).eDNA-baseddetectionofavulnerablecrocodilenewt(Tylototritonuyenoi)toinfluencegovernmentpolicyandraisepublicawareness.DiversityandDistributions,27(10),1958-1965.IF(2021-2022)=5.139(Q1,ISI/Scopus)https://www.researchgate.net/publication/3490908843.Osathanunkun,M.&Minamoto,T.(2021).Moleculardetectionofgiantsnakeheads,Channamicropeltes(Cuvier,1831),oneofthemosttroublesomefishspecies.ScientificReports,11,9943.IF(2020)=4.13(Q1,ISI/Scopus)https://www.nature.com/articles/s41598-021-89320-24.Blackman,R.C.9,Osathanunkul,M.9,Brantschen,J.etal.(2021).MappingbiodiversityhotspotsoffishcommunitiesinsubtropicalstreamsthroughenvironmentalDNA.ScientificReports,11,10375.IF(2020)=4.13(Q1,ISI/Scopus)https://www.nature.com/articles/s41598-021-89942-6รศ.ดร.มัสลินโอสภานันต์กุล
22 arch 2022 SCI Research Focus การวิจัยทางวิทยาศาสตร์ 22focus January - March 2022 The Bipartite Boolean Quadric Polytopeสัถาน์การ์ณ์ทั่คณิตศาสัตร์์กับัการ์จัําลิองมุ่่วิัตถ่สัองกลิ่�มุ่ เพัื อเลิือกวิัตถ่ช่ดัหน์ึ งทั่ เกิดัป็ร์ะโยชน์์สั่งสั่ดั อ. ดร.ปิยฉัตร ศรีประทักษ์ ปัญหา bipartite boolean quadratic programming problem (BQP01) จําลองสถานการณ์ที่เรามีวัตถุสองกลุ่ม และต้องการเลือกวัตถุชุดหนึ่งที่เกิดประโยชน์ สูงสุด โดยผลได้ผลเสียจากการเลือก มีทังผลที่ขึ้นกับการเลือกวัตถุแต่ละชิน และ ผลจากการเลือกคู่ของวัตถุที่อยู่ต่างกลุ่มที่ผ่านมาปัญหาBQP01ถูกนําไปใช้ในหลากหลายสาขา ตังแต่งานในแวดวง คณิตศาสตร์อย่าง graph theory และ matrix factorization ไปจนถึงศาสตร์ อื่น ๆ อย่าง bioinformatics และ statistical mechanics เพื่อให้เห็นภาพของปัญหาชัดเจนขึ้น จะยกตัวอย่างการสร้างท่าเรือข้ามฟาก บนสองฝั่งแม่นํา ตําแหน่งต่าง ๆ ที่จะตังท่าเรือได้ มีแนวโน้มกําไรขาดทุนจากการ ตังท่าเรือเป็นของตัวเอง (ผลที่ขึ้นกับการเลือกวัตถุแต่ละชิน) หากตังท่าเรือที่ไหน ต้องมีเรือจากท่านันไปยังท่าเรืออื่น ๆ บนอีกฝั่งเสมอ และเส้นทางการเดินเรือระหว่าง ท่าเรือแต่ละคู่ ต่างก็มีแนวโน้มกําไรขาดทุนของแต่ละเส้นทาง (ผลจากการเลือกคู่ ของวัตถุที่อยู่ต่างกลุ่ม) จะเห็นได้ว่าปัญหา BQP01 ก็คือการเลือกว่าต้องตังท่าเรือ ที่ใดบ้างในทางคณิตศาสตร์แนวโน้มของกําไรสุทธิจึงจะมีค่าสูงสุดปัญหาBQP01จัดเป็นปัญหา quadratic programming ที่มีเงื่อนไขจําเพาะสําหรับ objective function และมี feasible set เป็นเซตของ เวกเตอร์ที่มีสมาชิกเป็น 0 หรือ 1 การแก้ปัญหา BQP01 โดยตรงนั นทําได้ยาก เทคนิคหนึ่งที่นิยมใช้คือ linearization ซึ่งจะแปลงปัญหา BQP01 เป็นปัญหา integer linear programming ที่มีเครื่องมือในการแก้ปัญหาหลากหลายกว่า และ เครื่องมือสําคัญหลายชินก็ต้องอาศัยข้อมูลจาก convex hull ของ feasible set สําหรับปัญหาใหม่ ที่เรียกว่า bipartite boolean quadric polytope อันเป็น หัวข้อหลักของงานวิจัยชินนี้นันเอง ผู้วิจัยอ.ดร.ปิยฉัตร ศรีประทักษ์ ภาควิชาคณิตศาสตร์ คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ร่วมกับนักวิจัยจาก Simon Fraser University อ้างอิงSripratak, P., Punnen, A. P., & Stephen, T. (2021). The bipartite boolean quadric polytope. Discrete Optimization, 100657. Impact Factor 1.222 (Q1 Scopus) อ่านงานวิจัยได้ที่https://doi.org/10.1016/j.disopt.2021.100657
Research Focus การวิจัยทาง focus January - March 2022 เพัิน์ักวิิจััย"เมุ่ลิ็ดัลิําไยมุ่่ค่ณค�า"มุ่ช.-แมุ่�โจั้ค้น์พับัวิิธ่การ์มุ่ฤทัธิต้าน์อน์่มุ่่ลิอิสัร์ะใน์ไวิน์์ลิําไย ลําไยเป็นสินค้าทางการเกษตรสําคัญของภาคเหนือ ลําไยสามารถแปรรูปเป็น ผลิตภัณฑ์ต่าง ๆ เพื่อเพิ มอายุการเก็บรักษานอกฤดูกาลผลิต ได้แก่ ลําไยอบแห้ง ลําไยแช่แข็ง ลําไยกระป๋อง และไวน์ลําไย การผลิตไวน์ลําไยในปัจจุบันนิยมใช้แต่เนื้อ ลําไย เหลือทิคุณค่าทางโภชนาการของไวน์จากลําไยจะมีประโยชน์อย่างมากในการต่อยอดเพื่อพัฒนาอุตสาหกรรมการหมักไวน์ที่มีfuraldehyde,ได้แก่ประกอบด้วยสารระเหยหลายตัวที่มีบทบาทสําคัญในการเพิเคโมเมทริกซ์Chromatography-Massในไวน์ลําไยโดยใช้เทคนิคการวิเคราะห์ด้วยโครมาโทกราฟี-แมสสเปคโทรเมทรีที่ค่อนข้างท้าทายผลิตได้มีฤทธิเมล็ดลําไยด้วยยีสต์สายพันธุ์กนกวรรณผศ.ดร.ศิลาชีวภาพหลายชนิดในปริมาณสูงทางวิชาการพบว่าเมล็ดลําไยอุดมไปด้วยสารต้านอนุมูลอิสระปริมาณตํทําให้ไวน์ที่ได้ประกอบด้วยสารต้านอนุมูลอิสระและสารออกฤทธิทางชีวภาพในากว่าไวน์แดงที่รู้จักกันอย่างแพร่หลายเมล็ดลําไยถือว่าเป็นขยะทางการเกษตรในช่วงหลายปีที่ผ่านมามีการศึกษาและสารออกฤทธิทางทีมวิจัยของรศ.ดร.สุกัญญามหาธีรานนท์และกิตติวัชนะคณะวิทยาศาสตร์มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ร่วมกับผศ.ดร.ตาลดีมหาวิทยาลัยแม่โจ้ได้พัฒนากระบวนการหมักไวน์โดยใช้เนื้อและSaccharomycescerevisiaeEC-1118ทําให้ไวน์ที่ต้านอนุมูลอิสระที่สูงขึ้นเพื่อเข้าใจสมบัติการต้านสารอนุมูลอิสระที่สูงขึ้นในเชิงลึกซึ่งเป็นปัญหาทีมวิจัยฯได้วิเคราะห์องค์ประกอบสารระเหย(volatilecompounds)(GasSpectrometry,GC/MS)ร่วมกับการวิเคราะห์ทาง(Chemometricanalysis)พบว่าไวน์ลําไยที่ใช้เมล็ดลําไยในการหมักมสมบัติการต้านอนุมูลอิสระphenethylalcohol,2,3-butyleneglycol,5-hydroxymethyl-2-ethylhydrogensuccinate,และ4-hydroxyphenethylalcoholทีมวิจัยฯได้รายงานการศึกษาดังกล่าวในวารสารวิชาการFoodChemistryImpactFactor7.514(Top3%ในสาขาFoodScience)ความเข้าใจดังกล่าวการเพิมรวมถึงเพิมมูลค่าของเมล็ดลําไยที่เป็นของงทางการเกษตรรศ.ดร.สุกัญญามหาธีรานนท์ ผศ.ดร.ศิลา กิตติวัชนะ ข้อมูลเพิTandee,มเติมK., Kittiwachana, S., Mahatheeranont, S. Antioxidant activities and volatile compounds in longan (Dimocarpus longan Lour.) wine produced by incorporating longan seeds. Food Chem., 2021, 348, https://doi.org/10.1016/j.foodchem.2020.12892112891
focus January - March 2022 SCI Research Focus การวิจัยทางวิทยาศาสตร์ 24SCIENCE CMU January - March 2022 ทีมนักวิจัยสาขาจุลชีววิทยา ภาควิชาชีววิทยา คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ นําโดย ผศ.ดร.ชยากร ภูมาศ, ดร.บัญชา ขําศิริ, ดร.กิตติยา ภิญโญ, ผศ.ดร.จีรพร เพกเกาะ, รศ.ดร.วสุ ปฐมอารีย์, ศ.ดร.สายสมร ลํายอง และ ดร.ศิรสิทธิ ศรีนวลปาน สํานักงานบริหารงานวิจัย มหาวิทยาลัย เชียงใหม่ ได้ร่วมกันพัฒนากระบวนการเพาะเลี้ยงสาหร่ายขนาดเล็กสายพันธุ์ Tetradesmus obliquus AARL G022 ร่วมกับแอคติโนแบคทีเรียสายพันธุ์ Piscicocus intestinalis WA3 ฟาร์มเลี้ยงไก่เป็นแหล่งอาหารราคาถูกสําหรับการเจริญร่วมกันโดยใช้นําเสียจากบ่อหมักก๊าซชีวภาพของผลลัพธ์ของงานวิจัยที่ได้พบว่า P. intestinalis WA3 สามารถผลิต กรดอินโดล-3-อะซิติกและไซด์โรฟอร์ ซึ่งเป็นสารส่งเสริมการเจริญของ สาหร่าย และในระหว่างการเพาะเลี้ยงร่วมกันของ P. intestinalis WA3 กับ T. obliquus AARL G022 ในนําเสียจากบ่อหมักก๊าซชีวภาพ พบว่าผลผลิต ชีวมวล ปริมาณคลอโรฟิลล์ และผลผลิตไขมันเพิ มขึ้น 1.30, 1.39 และ 1.55 เท่า ตามลําดับ เมื่อเทียบกับการเพาะเลี้ยงสาหร่ายเพียงอย่างเดียว อย่างมากในการผลิตเชื้อเพลิงชีวภาพจากจุลินทรีย์ที่เป็นมิตรต่อสิเพาะเลี้ยงร่วมของสาหร่ายขนาดเล็กและแอคติโนแบคทีเรียเป็นวัตถุดิบสําหรับการผลิตไบโอดีเซลสอดคล้องกับมาตราฐานไบโอดีเซลสากลสกัดได้มีองค์ประกอบหลักเป็นกรดไขมันสายยาวที่มีคุณสมบัติทางเชื้อเพลิงไขมันที่แสดงให้เห็นว่ามีศักยภาพในการใช้ผลลัพธ์โดยรวมแสดงให้เห็นว่าการจะมีส่วนช่วยงแวดล้อม ของการขับเคลื่อนเศรษฐกิจไทยการพัฒนาเชื้อเพลิงชีวภาพและเคมีชีวภาพเป็นอุตสาหกรรมแห่งอนาคตที่มีศักยภาพในที่มีรากฐานแข็งแรงเพื่อการต่อยอดกําหนดให้อุตสาหกรรมเกษตรและเทคโนโลยีชีวภาพเป็นกลุ่มอุตสาหกรรมเดิมพลังงานชีวภาพให้ถูกนํามาใช้ประโยชน์ด้านพานิชย์และอุตสาหกรรมCircular-Greenการพัฒนาเศรษฐกิจชีวภาพตอบสนองต่อนโยบายของประเทศโดยเฉพาะนโยบายไทยแลนด์ในการต่อยอดเพื่อพัฒนาอุตสาหกรรมการผลิตเชื้อเพลิงชีวภาพโดยจากผลสัมฤทธิจากงานวิจัยดังกล่าวจึงเป็นอีกหนึ่งก้าวสําคัญอย่างมากอีกทังยัง4.0ที่ส่งเสริมเศรษฐกิจหมุนเวียนและเศรษฐกิจสีเขียว(Bio-Economy:BCGModel)ด้านการเกษตรอาหารและโดย(FirstScurve)และให้อุตสาหกรรม(NewScurve)ซึ่งอุตสาหกรรมเป้าหมายเหล่านี้ล้วนเป็นกลไกลหลักมีความยังยืนและเพิมรายได้ของประเทศงานวิจัยถูกตีพิมพ์ในวารสารชันนําBioresourceTechnologyในปี2021(Q1ISI/Scopus,ImpactFactor9.642,Top2%inEnvironmentalScience)ผู้ที่สนใจสามารถอ่านเพิมเติมได้ที่https://doi.org/10.1016/j.biortech.2021.125446อ้างอิงKumsiri,B.,Pekkoh,J.,Pathom-Aree,W.,Lumyong,S.,Phinyo,K.,Pumas,C.andSrinuanpan,S.,2021.Enhancedproductionofmicroalgalbiomassandlipidasanenvironmentallyfriendlybiodieselfeedstockthroughactinomyceteco-cultureinbiogasdigestateeffluent.BioresourceTechnology,337,p.125446. น์ักจั่ลิช่วิวิิทัยา คณะวิิทัย์ มุ่ช. ป็ร์ะสับัควิามุ่สัําเร์็จัใน์การ์พััฒน์า กร์ะบัวิน์การ์เพัาะเลิ่ ยงสัาหร์�ายขี้น์าดัเลิ็กร์�วิมุ่กับั แอคติโน์แบัคทั่เร์่ย เพัื อป็ร์ะย่กต์ใช้ใน์การ์ผลิิตพัลิังงาน์ช่วิภาพั ทั่ เป็็น์มุ่ิตร์ต�อสัิ งแวิดัลิ้อมุ่ ผศดร.ชยากร ภมาศศดรสายสมรลํายอง ดรศรสทธศรนวลปาน ดร.บญชาขําศร ดร.กตตยาภญโญ รศ.ดรวสปฐมอารยผศดร.จรพรเพกเกาะ
25SCIENCE CMU focus January - March 2022 เมื่อคืนวันพุธที่ 25 มกราคม 2565 ที่มา มีข่าวที่น่าตกใจ สําหรับผู้รักในธรรมชาติ และสิงแวดล้อม เกี่ยวกับสถานการณ์ นํามันดิบกว่าสี่แสนลิตรที่รัวกลางทะเลมาบตาพุด ส่งผลให้นํามันดิบ ลอยเข้าสู่ชายฝั่งจังหวัดระยอง ซึ่งอาจจะเข้าสู่เกาะเสม็ด และ ชายหาดแม่รําพึง สถานที่ท่องเที่ยวยอดนิยม รวมถึงระบบนิเวศ ชายฝั่งทะเลโดยรอบอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้รายงานจากเดลินิวส์เมื่อวันที่26มกราคม 2565 บ่งชี้ว่า “จุดที่นํามันรัวมีลักษณะเป็นรูขนาด 0.9 เซนติเมตร เติบโตบริเวณผิวเหล็กกัดกร่อนโดยจุลชีพมีเพรียงทะเลมาเกาะข้อต่อระหว่างปลายท่อที่หุ้มโพลิยูรีเทนกับหน้าแปลนบริเวณที่เกิดขึ้นที่บริเวณๆและจากการสืบสวนสาเหตุพบว่าเป็นการซึ่งเกิดขึ้นโดยเพรียงหรือหอยทะเลที่เจริญซึ่งทําให้เกิดรอยรัวตามมา”ภาพข่าวจาก Workpoint Today workpointtoday.com/gistda-4/https:// จะเห็นได้ว่า......../
26SCIENCE CMU focus January - March 2022 จะเห็นได้ว่า เหตุการณ์ดังกล่าวเกิดจากจุลชีพ สิงมีชีวิตขนาดเล็กที่เป็นจุดเริมต้นของ ห่วงโซ่อาหาร ถึงจะมีประโยชน์ในทางชีววิทยา แต่สร้างปัญหาในครังนี้ได้อย่างไร ความรู้ วิทยาศาสตร์ที่เราทราบเกี่ยวกับสิงมีชีวิตเหล่านี้ จะช่วยป้องกันและแก้ปัญหานี้ได้อย่างไร Science in Crisis ความสําคัญของทะเลระยองตอนนี้จะนําพาทุกท่านไปหาคําตอบพร้อมกันสู่พื้นที่เศรษฐกิจสําคัญจังหวัดระยองเป็นจังหวัดที่ตังอยู่บริเวณอ่าวไทยด้านตะวันออก บนพื้นที่ตามเส้นแนว ชายฝั่งทะเลรวม 105.61 กิโลเมตร มีพื้นที่ทังป่าพรุชายฝั่ง ป่าชายหาด ป่าชายเลน รวมถึง ชายหาดที่เป็นแหล่งท่องเที่ยวทางทะเล อาทิ อุทยานแห่งชาติเขาแหลมหญ้า-หมู่เกาะเสม็ด ด้วยแหล่งที่ตังที่เป็นยุทธศาสตร์สําคัญทางทะเล ซึ่งเปรียบเสมือนประตูเศรษฐกิจสู่เอเชีย ทําให้บริเวณนี้ ยังมีนิคมอุตสาหกรรมที่ช่วยขับเคลื่อนเศรษฐกิจของประเทศ อาทิ นิคมอุตสาหกรรมมาบตาพุด นิยมอุตสาหกรรมอีสเทิร์นซีบอร์ด รวมกว่า 10 นิคมอุตสาหกรรม รวมถึงการเป็นพื้นที่ระเบียงเศรษฐกิจภาคตะวันออก (EEC) ด้วย ซึ่งเป็นพื้นที่สําคัญที่มีการ ขนส่งสินค้าอุตสาหกรรมจํานวนมาก โมเลกุลที่เล็กลงเป็นนํแครกิงที่สูงขึ้นด้วยการเปลี่ยนแปลงโครงสร้างโมเลกุลของสารไฮโดรคาร์บอนรวมถึงกระบวนการปรับปรุงซึ่งจะใช้อยู่ออกแล้วและไปเป็นปิโตรเลียมในท้ายที่สุดเวลาต่อมาส่วนของชัรวมตัวอยู่กับตะกอนดินเลนในสภาพแวดล้อมที่เหมาะสมทัว่าเกิดจากสิปิโตรเลียมเป็นกิจกรรมสําคัญเพื่อใช้งานในทางอุตสาหกรรมต่อไปซึ่งการขนส่งนํามันดิบเพื่อใช้ในทางอุตสาหกรรมจากอ่าวไทยนํามันดิบนํามันเชื้อเพลิงมาจากไหนต่างกันอย่างไรกรมเชื้อเพลิงธรรมชาติกระทรวงพลังงานได้อธิบายต้นกําเนิดปิโตรเลียม(petroleum)งที่มีชีวิตที่ดํารงชีวิตอยู่เมื่อหลายร้อยล้านปีก่อนซึ่งอยู่กระจัดกระจายทัวไปงบนบกและในทะเลเมื่อสิงที่มีชีวิตเหล่านี้ตายลงจะเน่าเปื่อยผุพังและย่อยสลายโดยมีบางส่วนสะสมเมื่อผิวโลกเกิดการเปลี่ยนแปลงในนตะกอนนี้จะจมตัวลงเรื่อยๆพร้อมๆกับการเปลี่ยนแปลงสารอินทรีย์ปิโตรเลียมสามารถแบ่งตามสถานะที่พบได้มากในธรรมชาติ2ชนิดคือนํามันดิบ(crudeoil)แก๊สธรรมชาติ(naturalgas)นํามันดิบที่ผลิตขึ้นมาจากแหล่งหลังจากที่แยกเอาแก๊สที่ปนจะถูกส่งเข้ากระบวนการแยก(refining)ผลิตภัณฑ์ที่อยู่ในนํามันดิบตามองค์ประกอบการกลันลําดับส่วน(fractionaldistillation)แยกไฮโดรคาร์บอนตามจุดเดือด(reforming)เพื่อให้นํามันให้มีค่าออกเทน(octanevalue)หรืออาจเข้าสู่กระบวนการ(craking)เพื่อทําให้โมเลกุลขนาดใหญ่ของสารไฮโดรคาร์บอนชนิดหนักแตกตัวเป็นามันเบาที่มีมูลค่าสูงขึ้น ภาพจากสู่ผลิตภัณฑ์ปิโตรเคมีกระบวนการแยกจากนํามันดิบwww.oiltanking.com
27SCIENCE CMU focus January - March 2022 นํามันที่รู้จักกันดี ได้แก่ นํามันเบนซิน หรือ Gasoline เป็นผลิตภัณฑ์ที่ใช้กับเครื่องรถยนต์ ใช้เป็นนํามันเครื่องบินบางชนิด (aviation gasoline) หรืออาจใช้เป็นวัตถุดิบในอุตสาหกรรม ปิโตรเคมีต่าง ๆ อาทิ พลาสติก นํามันหล่อลื่น และสารเคมีอื่น ๆ ส่วนอีกประเภทหนึ่ง คือ นํามันก๊าด หรือ Kerosene จะหนักกว่าและมีจุดเดือดสูงกว่า gasoline โดยจะใช้ kerosene ใช้ในการผลิตนํามันก๊าดสําหรับให้แสงสว่างและความร้อน และนํามันเครื่องบินบางชนิด (jet engine kerosene) มาถึงตรงนี้จะเห็นได้ว่าอีกด้วยเริมต้นจากปิโตรเลียมสู่เชื้อเพลิงยานยนต์และผลิตภัณฑ์ปิโตรเคมี ต่าง ๆ ต้องผ่านกระบวนการต่าง ๆ มากมายกว่าจะเปลี่ยนนํามันดิบเป็นนํามันที่เหมาะสมต่อ การใช้งานประเภทต่าง ๆ อิทธิพลอย่างมาก(อาจหมายความถึงจุลชีพในท้องทะเลอย่างไร?อุบัติเหตุทางเรือเชียงใหม่ของประเทศไทยอยู่ที่อําเภอฝางมหาสมุทรจากพื้นพิภพสู่โรงกลัแล้วนํามันดิบจากแหล่งปิโตรเลียมเข้าสู่โรงกลันได้อย่างไรนผ่านการขนส่งประเภทต่างๆแหล่งปิโตรเลียมอาจอยู่กลางใต้ผืนทะเลทรายหรือกระทังใต้พื้นดินทัวไปแหล่งปิโตรเลียมที่สําคัญในภาคเหนือจังหวัดเชียงใหม่เพียง145กิโลเมตรจากมหาวิทยาลัยบ่อยครังการขนส่งนํามันดิบจากแหล่งผลิตทัวโลกสู่โรงกลันก่อให้เกิดอุบัติภัยทังการขนส่งทางบกหรือการรัวไหลจากการขนส่งทางท่อส่งจุลินทรีย์เกี่ยวข้องจุดเริมต้นของห่วงโซ่อาหารสู่วิกฤติการณ์ในครังนี้จุลชีพ(จุลชีวัน,จุลชีวิน,จุลินทรีย์)คือสิงมีชีวิตที่มีขนาดเล็กมากที่มองด้วยตาเปล่าไม่เห็นจุลินทรีย์ด้วย)จุลินทรีย์อยู่ทุกที่บนโลกแม้ตาเรามองไม่เห็นแต่กลับมี ภาพ “Prokaryotic cells: FIgure 2” จาก CCCollege,OpenStaxBiology,BY3.0_ ภาพ (ซ้าย) ห่วงโซ่อาหาร (ขวา) สายใยอาหาร ภาพ Ecology of ecosystems: Figure 3 โดย OpenStax College, Biology, CC BY 4.0 ภาพ ปรับปรุงจาก Energy flow through ecosystems: Figure 5 โดย OpenStax College, Biology, CC BY 4.0 นํามาจาก Kanacademy. org websthrough-ecosystems/a/food-chains-food-ap-biology/ecology-ap/energy-flow-https://www.khanacademy.org/science/ ในท้องทะเลที่แสงส่องไม่ถึง จากจุลินทรีย์นัอาหารห่วงโซ่อาหารเรื่อยหอยโปรติสต์สัตว์นัสิอาหารให้สิรอบตัวก็สามารถสร้างพลังงานจากสารเคมีที่มีอยู่จุลินทรีย์ออกมาเป็นพลังงานเคมีหรือสารงมีชีวิตซึ่งความสามารถนี้งมีชีวิตขนาดใหญ่ไม่สามารถทําได้จากนสิงมีชีวิตกลุ่มที่มีขนาดใหญ่ขึ้นอาทิก็กินจุลินทรีย์เป็นอาหารกุ้งปูปลาก็กินโปรตีสต์และกินต่อกันไปๆได้เป็นระบบใหญ่ขึ้นจนเรียกว่า(foodchain)และสายใย(foodweb)ซึ่งทังหมดนี้ต้องเริมนเองจุลชีพหลายกลุ่ม......../
28SCIENCE CMU focus January - March 2022 จุลชีพหลายกลุ่มเกี่ยวข้องกับการกัดกร่อนโลหะ การกัดกร่อนเหล็กโดยจุลินทรีย์เกิดขึ้น ได้ทังทางตรงและทางอ้อม แต่กลุ่มที่มีบทบาทสําคัญต่อการกัดกร่อนโลหะในทะเล โดยเฉพาะ อย่างยิงท่อส่งนํามัน คือ sulfate-reducing bacteria จุลชีพกลุ่มนี้เจริญเติบโตบนพื้นผิว ของท่อ โดยใช้ซัลเฟตในนําและใช้อิเล็กตรอนจากปฏิกิริยาออกซิเดชันของเหล็กในการเจริญ เติบโต ทําให้เกิดการกัดกร่อนของท่อที่ทําจากเหล็กได้ เรียกว่า การผุกร่อนเหนี่ยวนําโดยจุลชีพ (microbiologically induced corrosion (MIC) สําหรับทางอ้อมนัน เกิดขึ้นผ่านปฏิกิริยา รีดอกซ์หลายขันตอนเกี่ยวข้องกับสารเคมีที่จุลินทรีย์ผลิตขึ้นมา อย่างไรก็ตามทังสองทาง เกิดขึ้นได้เมื่อเหล็กอยู่ในนํา ภาพ (ซ้าย) 459.petrochemicalcorrosionMicrobiologicallyM.,A.,ทีกัดกร่อน(ขวา)Khouzaniเหนีสาเหตุของการกัดกร่อนท่อทีปฏิกิริยาเคมีทีอาจเป็นฝังใต้ทะเลยวนําโดยจุลชีพเสนอโดยKianiและคณะในวารสารMetalsตัวอย่างสภาพท่อเหล็กทีถูกมา:KianiKhouzani,M.,Bahrami,Hosseini-Abari,A.,Khandouzi,&Taheri,P.(2019).influencedofapipelineinaplant.Metals,9(4),ถอดบทเรียนจากเหตุการณ์ที่ผ่าน ๆ มา เหตุการณ์นํามันรัวที่มีการศึกษากันมาก คือ เหตุการณ์ Deepwater Horizon ในปี 2010 นํามันรัวจากแท่นขุดเจาะในอ่าวเมกซิโกใต้ทะเลลึก 1500 เมตร (ประมาณความสูงของดอยสุเทพ) กินเวลา 84 วัน รวมแล้วมีนํามันรัวไหล 779 ล้านลิตร หรือเกือบ 2000 เท่าของเหตุการณ์ นํามันรัวในอ่าวไทย มีการใช้วิธีทางกายภาพที่หลากหลายเพื่อการกําจัดนํามันที่รัวไหลออกมา เช่น การเผา การใช้ทุ่นกักนํามัน (boom) การใช้อุปกรณ์เก็บคราบนํามัน (skimmer) เป็นต้น อย่างไรก็ตามในท้ายที่สุด ผู้ที่ทําหน้าที่เก็บกวาดนํามันที่เหลือรอดจากวิธีทางกายภาพเหล่านี้ ก็คือจุลชีพนันเองมีการประมาณว่า ครึ่งหนึ่งของนํามันที่รัวไหลออกมาในเหตุการณ์ครังนัน ถูกกําจัดโดย จุลชีพที่กินนํามันเป็นอาหารได้ แต่อย่างไรก็ตาม การกินนํามันของจุลชีพก็มีข้อจํากัด เพราะ กระบวนการนี้ต้องอาศัยสารอาหารอื่นด้วย เช่น ไนโตรเจน เหล็ก ออกซิเจน หากจะเปรียบเทียบ ให้นํามันเป็นข้าว เราทานข้าวเหนียว ก็ต้องทานลาบด้วย ถ้าเราทานลาบจนหมด เราก็จะหยุด ทานข้าว หรือ ก็พอทานได้แต่ช้ากว่า จุลชีพก็เช่นกัน ถ้าสารอาหารจําเป็นถูกใช้จนหมด จุลชีพ ก็จะหยุดกินนํามัน หรือกินช้าลง เช่น กรณีของนํามันที่พัดเข้าหาดทราย นํามันก็จะตกค้างเป็น เวลานานหากอาศัยเพียงการทํางานของจุลชีพตามธรรมชาติมีวิธีในการช่วยให้จุลชีพได้ช่วยกําจัดนํามันอย่างหลายหลาย การเติมสารอาหารให้กับ จุลชีพเป็นวิธีหนึ่งที่ใช้ในการกําจัดนํามันเหล่านี้ อีกปัจจัยหนึ่งที่กําหนดการย่อยสลายนํามันของ จุลชีพ คือ พื้นที่ผิว จึงมีการใช้สารกําจัดคราบนํามัน หรือ dispersant สารนี้เป็นเหมือนสบู่ที่ ทําให้นํามันกับนํารวมตัวกันได้ เราจะเห็นว่าคราบนํามันบนผิวนําหายไป แต่นํามันไม่ได้หายไปไหน เพียงแต่แตกตัวเป็นหยดเล็กลง เหมือนแบ่งข้าวจานใหญ่ออกเป็นจานเล็กหลายจาน ให้จุลชีพ มาช่วยกันกินให้หมดเร็วขึ้น แต่อย่างไรก็ตามมีการศึกษาพบว่า สาร dispersant นี้ก็เป็นพิษ กับจุลชีพกินนํามันบางชนิดเช่นกัน นอกจากนี้ยังมีปัจจัยอื่นอีกหลายประการที่กําหนดการ ย่อยสลายของนํามันโดยจุลชีพ ซึ่งปัจจัยเหล่านี้แตกต่างกันไปแต่ละพื้นที่
29SCIENCE CMU focus January - March 2022 วิทยาศาสตร์ประเทศไทยมีเหตุการณ์นํจะช่วยแก้ปัญหานี้ได้อย่างไรามันรัวเกิดขึ้น2ครังภายในรอบ 10 ปี สิงเหล่านี้แสดงถึงความ จําเป็นเร่งด่วนในการศึกษาผลกระทบของนํามันรัวต่อระบบนิเวศ ในมุมมองของ อาจารย์ ดร.ณัฐพล น้อยรังษี อาจารย์ประจําสาขาจุลชีววิทยา ภาควิชาชีววิทยา คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ มีความเห็นว่า ควรมีการเก็บค่าปกติ หรือ baseline ทังในแง่กายภาพ และชีวภาพของทะเลไทย ภาพเหตุการณ์นํามันรัว ทีอ่าวพร้าว จังหวัดระยอง เมือปี 2556 (ภาพจาก general/news-851209)https://www.prachachat.net/ประชาชาติออนไลน์ ปัจจุบันเทคโนโลยี Next generation sequencing เข้ามามีบทบาทอย่างมากในการ ศึกษาจุลชีพในสิงแวดล้อม จึงควรใช้เทคโนโลยีดังกล่าวในการเก็บข้อมูลจุลชีพในทะเลไทย อย่างต่อเนื่อง เพื่อใช้ประเมินการฟื้นตัวของระบบนิเวศหลังเหตุการณ์นํามันรัว รวมถึงการ คัดแยกและศึกษาจุลชีพย่อยสลายนํามันที่ทํางานได้ดีในสภาวะจําเพาะของทะเลไทย ตลอดจน การศึกษาสารลดแรงตึงผิวทางชีวภาพ (biosurfactant) ที่ส่งเสริมการย่อยสลายนํามันและ ไม่เป็นพิษกับจุลชีพ อย่างมีประสิทธิภาพและเป็นเพื่อพัฒนาการรับมือของเราต่อเหตุการณ์นํามันรัวที่อาจเกิดขึ้นอีกในอนาคตมิตรกับสิงแวดล้อมมากยิงขึ้น เรียบเรียงโดยฝ่ายสือสารองค์กร คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ เอกสารอ้างอิงและข้อมูลเพิคณะวิทยาศาสตร์สาขาจุลชีววิทยาอาจารย์ขอขอบคุณข้อมูลเชิงจุลชีววิทยาดร.ณัฐพลน้อยรังษีภาควิชาชีววิทยามหาวิทยาลัยเชียงใหม่มเติม-ท่อนํามันดิบรัวทะลัก4แสนลิตรกลางทะเลระยองhttps://www.dailynews.co.th/news/702429/เร่งรับมือเคลือนเข้าชายฝัง - สรุปให้ “นํามันดิบรัว” กลางทะเลระยอง 400,000 ลิตร ห่วงกระแสลมพัดเข้าฝัง https://www.springnews.co.th/news/820365 - นํามันดิบรัวในทะเล https://www.springnews.co.th/spring-life/820393ส่งผลกระทบต่อสิงแวดล้อมด้านใดบ้าง - ข้อมูลทรัพยากรทางทะเลและชายฝังจังหวัดระยอง โดย กรมทรัพยากรทางทะเลและชายฝัง กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิงแวดล้อม https://www.dmcr.go.th/detailLib/3770 - ถอดบทเรียนเหตุนํามันดิบรัวไหล 2556 https://www.prachachat.net/general/news-851209เกิดอะไรขึนบ้างทีอ่าวพร้าว - อีซีซี https://www.eeco.or.th/ - บทเรียนนํามันรัวซําๆ หายนะระบบนิเวศทางทะเล ต้องตระหนัก อย่าหละหลวม https://www.thairath.co.th/scoop/theissue/2298994 - บทความวิชาการ เรือง Microbiologically influenced corrosion of a pipeline in a petrochemical plant โดย Kiani Khouzani, M., Bahrami, A., HosseiniAbari, A., Khandouzi, M., & Taheri, P. (2019). Microbiologically influenced corrosion of a pipeline in a petrochemical plant. Metals, 9(4), 459. https://www.mdpi.com/2075-4701/9/4/459
FB@Scimart-stsc-cmu
ที่ปรึกษา : คณบดีคณะวิทยาศาสตร์ รองคณบดีฝ่ายบริหาร บรรณาธิการ : เลขานุการคณะวิทยาศาสตร์ กองบรรณาธิการ : หน่วยพิมพ์เอกสารคณะกรรมการประชาสัมพันธ์คณะวิทยาศาสตร์คณะวิทยาศาสตร์มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ พิมพ์ที่ : หน่วยพิมพ์เอกสาร คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ 239 ถ.ห้วยแก้ว ต.สุเทพ อ.เมือง จ.เชียงใหม่ 50200 เจ้าของ : คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ส่งข้อคิดเห็นและข้อเสนอแนะได้ที่ ประชาสัมพันธ์คณะวิทยาศาสตร์ โทร. 0 539 43318 หรือ prscicmu@gmail.com หลักสูตรของคณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ปริญญาตรี 15 หลักสูตร 1. คณิตศาสตร์ 6. สถิติ 11. จุลชีววิทยา 2. เคมี 7. วิทยาการคอมพิวเตอร์ 12. สัตววิทยา 3. ชีววิทยา 8. เคมีอุตสาหกรรม 13. อัญมณีวิทยา 4. ธรณีวิทยา 9. ชีวเคมีและชีวเคมีเทคโนโลยี 14. วิทยาการข้อมูล 5. ฟิสิกส์ 10. วัสดุศาสตร์ 15. วิทยาศาสตร์สิงแวดล้อม(นานาชาติ) ระดับปริญญาโท 19 หลักสูตร 1. คณิตศาสตร์ 10. การสอนคณิตศาสตร์ 16. คณิตศาสตร์ประยุกต์ 2. เคมี (ภาคปกติและภาคพิเศษ) 17. สถิติประยุกต์ 3. ชีววิทยา 11. การสอนชีววิทยา (ภาคปกติและภาคพิเศษ) 4. ธรณีวิทยา 12. ธรณีฟิสิกส์ประยุกต์ 18. จุลชีววิทยาประยุกต์ (นานาชาติ) (นานาชาติ) (นานาชาติ) 5. ฟิสิกส์ 13. การสอนฟิสิกส์ 19. ดาราศาสตร์ 6. ฟิสิกส์ประยุกต์ 14. วิทยาศาสตร์สิงแวดล้อม 7. วัสดุศาสตร์ 15. วิทยาศาสตร์สิงแวดล้อม 8. เคมีอุตสาหกรรม (นานาชาติ) 9. วิทยาการคอมพิวเตอร์(ภาคปกติและภาคพิเศษ) # นิติวิทยาศาสตร์ (หลักสูตรร่วมบัณฑิตวิทยาลัย) # เทคโนโลยีชีวภาพ (แขนงชีวเคมีและชีวเคมีเทคโนโลยี แขนงจุลชีววิทยา และเทคโนโลยีจุลินทรีย์) (หลักสูตรร่วมบัณฑิตวิทยาลัย) ปริญญาเอก 18 หลักสูตร 1. คณิตศาสตร์ 8. เคมีอุตสาหกรรม 13. จุลชีววิทยาประยุกต์2. เคมี (นานาชาติ) (นานาชาติ) 3. เคมี 9. วัสดุศาสตร์ 14. วิทยาการคอมพิวเตอร์ (นานาชาติ) 10. วัสดุศาสตร์ 15. ฟิสิกส์ประยุกต์4. ชีววิทยา (นานาชาติ) (นานาชาติ) (นานาชาติ) 11. วิทยาศาสตร์สิงแวดล้อม 16. ดาราศาสตร์5. ธรณีวิทยา (นานาชาติ) 17. วิทยาศาสตร์นาโน (นานาชาติ) 12. ความหลากหลายทางชีวภาพ และเทคโนโลยีนาโน6. ฟิสิกส์ และชีววิทยาชาติพันธุ์ (นานาชาติ / สหสาขาวิชา) 7. ฟิสิกส์ (นานาชาติ) (นานาชาติ) 18. สถิติประยุกต์ #เทคโนโลยีชีวภาพ (หลักสูตรร่วมบัณฑิตวิทยาลัย)
