5e Jaargang. N°. 12. December 1897.
TIJDSCHRIFT
VAN DEN
NEDERLANDSCHEN SCHAAKBOND.
BESTUUR VAN DEN N. S.: Dr. A. VAN EHIJN, Voorzitter; H. J. DKK HERTOG, Onder-Voorzitter
w. H. M.DE VEER, Haarlemmerstraat 99, Amsterdam, Penningmeester; H. D. B.MEIJER, G-eldersche Kade 37, Amsterdam, Secretaris; J. P. RUNSINK.
REDACTIE: H. J. DEN HERTOG, Marnixkade 43, Amsterdam; Mr. J. D. TRESLINGW. B. H. MEIKERS.
Van dit blad, dat omstreeks den 20sten van iedere maand gratis aan de Bondsleden wordt oegezonden zgn extra-nummers verkrijgbaar ii 13cents en een geheete jaargang h f 1.80, eveneensslechts voor Bondsleden. Als lid van den Bond betaaltmenƒ2.50contributie. NadereinlichtingenverschaftdeSecretaris.
INHOUD: Bondszaken; Problemen; Binnenland; Buitenland; Partijen van het Meestertornooi te Berlijn; Verschillende partijen; Oplossingen van eindspel-studies. (Oct.-afl.): Eindspelen; Laatste berichten.
Bondszaken. Nieuwe Leden.
N. A. G. Verwey, Harmeien. J. W. Looyen, Utrecht.
J. C. T. Massee, Amsterdam. B. van Limburg, Leiden.
A. Spinossa Catella, Amsterdam. W. Thie Tzn., den Helder.
Van Genderingen, Zutphen. P. A L. Mac-Lean, den Haag.
H. J. Jager.
Joh. C. T. Heubel. J
W. de Keijzer. I
P. Mackenzie. > Nieuwe Clubleden, leden der S. J. Moscoviter. „Nieuwe Rotterdamsche Schaakvereniging".
A. Verhoef.
C. van Roon.

Opzegging van het Lidmaatschap ingetrokken:
L. H. Deelman Iz., Groningen; J. Gouwentak, Batavia.
Tot Rechtstreekseh lid lieten zieh overschrijven:
D. J. Lowis, Capelle a/d IJssel; J. G. Haas, Utrecht.
Opzegging van het Lidmaatschap voor 1898 kan nu niet meer geschieden ingevolge Art. 8 van het Reglement. Nieuwe leden worden echter nog steeds aangenomen; ook mogen degenen, die reeds bedankt hebben, nog daarop terugkomen, en de namen van hen, die van Afdeelingslid Rechtstreeksch lid worden zal ik gaarne vermelden. '
Zie ingesloten briefkaart-formulier !

Kleine Wedstrijd te Groningen
óp Zondag 30 Januari, in Café „de Beurs", onder leiding van den Heer J. P. Runsink. Nadere bijzonderheden zullen in Januari worden medegedeeld.
Bandjes
zullen, voor zooverre besteld, in Januari verzonden worden. Van verscheidene leden, die verleden jaar bestelden, ontving ik nog geen opdracht. Om hen niet teleur te stellen, zal ik den termijn van bestelling nog tot 30 December verlengen. Zie voor de conditiën de November-aflevering.
Feestviering in 1898.
Het gehouden referendum heeft zich met 90 tegen 8 stemmen vereenigd met de in het October-nummer voorloopig aangeduide plannen der Feestcommissie.
Het eerst valt hieruit te concludeeren de treurige waarheid, dat van de ruim 550 in Nederland wonende Bondsleden slechts een kleine honderd in de regeling onzer feestviering belangstellen.
In de tweede plaats, dat van hen, wien de zaak niet onverschillig is, verreweg de meerderheid de Feestcommissie aanspoort, op den ingeslagen weg voort te gaan.
Deze Commissie vergaderde Zondag 12 Dec. 11. in Den Haag ter nadere overweging van de gemaakte plannen, die eerst in het Januari-nummer breedvoerig kunnen worden uiteengezet. Bij deze bespreking heeft de meening op den voorgrond gestaan, dat bij de feestviering vóór alles vermeden moet worden, een deel der Bondsleden ontevreden te laten. De Commissie besloot dus, alle pogingen in het werk te stellen, om, al kan zij niet ten volle aan de wenschen der minderheid te gemoet komen, dan toch het internationaal karakter der feestviering zooveel mogelijk te bevorderen.
Nu reeds kan worden medegedeeld, dat voor de verwezenlijking der plannen van de Commissie een som van f 3500 noodig zal zijn. Daarvan is thans een kleine f 1000 bijeen, maar de overige f 2500 zullen dan ook uitsluitend gevonden moeten worden in bijdragen van schakers en clubs.
Vijf honderd en twintig leden van den Nederlandschen Schaakbond hebben nog niets voor onze feestviering bijgedragen!
Hopen we dus, dat al deze 520 Bondsleden, liefst binnen 10 dagen na de verschijning van deze aflevering, onzen Penningmeester (W. H. M. de Veer, Haarlemmerstraat 99, Amsterdam) met een postwissel verrassen!
Twee dingen moeten deze 520 leden niet vergeten: i°. dat de Commissie zelfs afgelegen-wonenden in de gelegenheid zal stellen, hun aandeel in de feestviering te krijgen;
20 dat, hoewel de Commissie de ontvangst van belangrijke sommen natuurlijk met vreugde begroet, toch ook kleinere, zelfs de kleinste bijdragen met groote dankbaarheid worden aanvaard.
Men heeft mij wel gezegd, dat het niet mogelijk is, de ontbrekende f 2500 bijeen te krijgen Eilieve, 80 leden brachten ruim f 400 bijeen, d. i. f 5 per

Hl
hoofd. Naar denzelfden maatstaf berekend, zullen wij voor 520 leden dan toch wel op een totaal van f 2500 mogen rekenen?
Leden, die nog niets hebt bijgedragen, wij verzoeken het u dringend, onthoudt ons uwen finaneiëelen steun niet!
Kleine Wedstrijd te 's G-ravenhago.
De door de Naamlooze Vennootschap „Sportterrein", te 's Gravehhage gegeveh schaakvoorstelling met levende figuren is goed geslaagd voor zooverre de uitvoering betreft; te betreuren is het, dat, voornamelijk tengevolge van het slechte weder het getal toeschouwers niet groot was.
De kleine wedstrijd was goed bezet: Hoofdklasse: *) J. W. te Kolsté, J. J. R. Moquette, „Mat".
1' klasse: J. F. S. Esser, R. van Dam, W. C. v. d. Meulen, Joh. F. Malta, H. Hartung, C. C. W. Mann, G. B. H. Hogewind.
2e klasse: R. V. Bakker, A. J. W. Coenen, G. C. A. Oskam, J. G. L. Eisen, Mr. Mac-Lean, H. v. Roijen, Joh. W. P. Dewald Jr., C. Tinholt, B. Leussen, W. Ridderhof, A. C. Splinter, F. B. Dijkman, P. de Man, P. C. Aalhuizen, W. van Kooy, J. J. A. de Koning, A. B. Bauer, A. W. Luijendijk, C. van Leeuwen, J. Coster.
Prijswinners, ic klasse:
I. „Mat", II. H. Hartung, III. Joh. F.Malta, IV. R van Dam, V. C.C.W.Mann. Prijswinners 2" klasse:
I. P. C. Aalhuizen, bij loting met II. B. Leussen, III. W. Ridderhof, IV P. de Man, V. J. J. A. de Koning, VI. A. C. Splinter, VII. F. B. Dijkman, VIII. C. Tinholt, IX. A. W. Luijendijk, X. A. B. Bauer.
Met genoegen zullen allen aan dezen dag terugdenken en nogmaals gaarne dank betuigen aan het Bestuur van de Vennootschap „Sportterrein" voor de onbekrompen wijze, waarop het dezen kleinen wedstrijd heeft georganiseerd. DE BONDSSECRETARIS.
*) Geeft aan de ie kl. f-pion en 2et vóór.
Ontvangen bijdragen voor de feestviering bij gelegenheid van het 25jarig bestaan van den Nederlandschen Schaakbond. (Zie Octobernummer) (Vervolg )
E. L. O. te U. f 1 —, A. L. C. te D f2.50, K. S te D. f 1.50, J. W R. te A. fo.75, M E tc Z f 1 50, H. H. te R. f 2 5c, O. J S. te Z. f5.—, P B. te P. fi.~. M. G. te W. fi.—, de K te D fi.—, A. G. O. te U. f IO.—, D. te d. B. f2.50, J. P. B. te d. H. f 1.—, A. V. te R. f2.50, F. C. S. te D, f2.50 J. F. H. te S. f25.—. Te zamen f435.50.
13 December 1897. DE BONDSPENNINGMEESTER.
Problemen.
Redacteur: W. B. H. MEINERS, Nassaukade 76, Amsterdam.
N.B. Verzoeke beleefd problemen, oplossingen en andere bijdragen, tot deze rubriek behoorende, aan den redacteur te adresseeren.
*No. 525. H. H. van der Goot, *No. 526. H. H. van der Goot, te Harich. te Harich.

Mat in 2 zetten.
*No. 527. B. J. M. Markx, te Leiden.
Mat in 2 zetten.
*No. 528. B. J. M. Markx, te Leiden.
Mat in 2 zetten.
*No. 529. J. van Dijk Az., te de Lier.
Mat in 2 zetten.
No. 530. L. N. de Jong, te Oude-Wetering.
Mat in 2 zetten.
Mat in 2 zetten
*No. 531. B. J. M. Markx, te Leiden. in & zei/ten.
*No. 533. S. Kamstra, te Leeuwarden.

Mat in 3 zetten.
No. 535. L. N. de Jong, te Oude-"Wetermg. (2e Eerv. verin. ..(",'hv. Snaiv.histi™ i
Mat in 3 zetten.
*No. 532. B. J. M. Markx, te Leiden.
Mat in 2 zetten.
*No. 534. B. J. M. Markx. te Leiden.
Mat in 3 zetten.
No. 536. L. N. de Jong, te Oude-Wetering.
Mat in 3 zetten.

2 5°
Oplossingen der October-problemen.
501. x. dó enz. 502. 1.LC5 enz. 503. 1. Pg4 enz. 504 1. Df3 enz. 505. i.l) 2 enz. 506. 1. Tb7, des:; 2. Dbst enz. 1.—, £05:; 2. Dc3t enz. 1.—, es; 2. K 4 enz. 1.—, anders; 2. K. geeft aftrekschaak enz., of eerder mat. 507. 1. Td8, Pd ; 2. Tc7:f enz. 1.—, anders; 2. bs (f) enz., of eerder mat. 508. 1. Pc8, Plk ; 2. Dc4f enz. 1.—, K speelt; 2. Pc5t enz. 1.—, Pd7; 2. Dd7 :f enz. 1.—, ib anders; 2. Pbóf enz. 1.—, anders; 2. Dd6| enz., of eerder mat. 509. 1. Pc3, KC3:; 2. Leij enz. 1.—, bs; 2. Da2f enz. 1.—, f5; 2. Pest enz. 1. , e7 speelt; 2. Lei enz. 510. 1. Pcs, KcS:; 2. Pcóf enz. 1.—, Pc4; 2. Dg2f enz. 1.—, Pc6; 2. Dg8f enz. 1.—, C2; 2. Dgi enz. 1.— anders; 2. e4f enz. 511. 1. Lgs, Kd6; 2. Pe4f enz. 1.—, Kd4; 2. Pb3f enz. 1.—, fg5:; 2. Dg7t enz. 1.—, fs ; 2. I)c7f enz. 1.—, a4; 2. Pd3f enz. 1.—, anders; 2. Lf4f enz. 512. 1. Db4, Pb6; 2. Le3f enz. 1.—, Pb2; 2. Le5f enz. 1.—, Pdi anders; T speelt of hg4:; 2. De7| enz. 1.—, anders; 2. Deif enz.
Goede oplossingen ontvingen wij van: A. Korst te Bergen op Zoom (alle), H. Mendes da Costa te Amsterdam (alle), H. H. van der Goot te Harich (alle, behalve 505), A. Okkinga te Dronrijp (alle), W. van Kooij te Voorburg (alle), H. van Royen te 's Gravenhage (alle), J. van Beek te Naaldwijk (alle, behalve 506, 5o7 en 508), S. Kamstra te Leeuwarden (alle, behalve 502, 505, so7, 509, 510 en 511), Jos. Reyalt te Nijmegen (501, 502, so3, 504 en 505).
Verder ontvingen wij nog goede oplossingen van G. Buys Cz. te Soerabaia, van de Nos. 465, 467 en 469.
Correspondentie.
B. J. M. M., te L. Uwe verwijzing naar bladz. 47 van „Het Schaakprobleem" van den Hertog is juist. De aanteèkening was echter oorspronkelijk niet voor U bestemd en geeft alleen onze persoonlijke meening weer.
Hoewel we het er volkomen mede eens zijn, dat de bewuste dreigingen theoretisch aan de waarde van het probleem geen afbreuk doen, kunnen wij, behoudens enkele uitzonderingen, dat soort van problemen niet mooi vinden. In 202 wordt het hoofdidee ontweken door 1.—, Kd6:; 2. Dg6 enz. 25a , 126 en 165 laten nevenoplossingen toe, respectievelijk door: 1. Lb8, 1. Ld3 en 1. c7.
H. M. da C., te A. Gaarne zullen wij uw problemen ontvangen.
L. N. de J., te O.-W. Uw zending in dank ontvangen. De bewuste driezet, zonder het zwarte Paard en met den witten Koning op h2, liet een nevenoplossing toe (1. Pd6f, Kd5; 2. Pf8 enz.), die echter door het zwarte Paard verhinderd wordt. Op uw vierzet komen wij later terug.
Probleem-wedstrijd.
Met 526 is het vereischte aantal tweezetten voor den wedstrijd bereikt. Na correct-bevinding zal de uitslag zoo spoedig mogelijk worden bekend gemaakt.
Uit de Probleem-wereld.
Het Spaansche tijdschrift „Ruy Lopez" maakt den uitslag bekend van zijn eersten internationalen probleemwedstrijd.

25'
74 problemen, van de beste probleem-componisten, werden ingezonden
De Jury, die bestond uit de H.H. J. Carbo en Dr. Tolosa Carreras, heeft in een uitvoerig rapport, de volgende prijzen toegekend: ie prijs ex-asquo: V. Marin te Barcelona en A. F. Mackenzie te Kingston 2e prijs: K. Erlin te Weenen, 3e prijs: E. Palkoska te Praag, 4e prijs: B. G.Laws te Londen, 5e prijs: J. Pospisil te Praag, 6e prijs: J. Jespersen te Svendborg Verder ontvingen nog diploma's de H.H. J. Jespersen, V. Marin, M. Feigl en O. Nemo, K. Erlin, Ed. Mazel en M. Ehrenstein.
Eervol vermeld werden de H.H. V. Schiffer, M. Feigl, K. Kondelik, A. M Dahl A. Corrias, E. Pradignat, O. Würzburg, A. F, Studd, N. Vincenzo en A. Campo!
Nieuw uitgeschreven probleemtornooi.
De „St. Petersburger Zeitung" schrijft een wedstrijd uit in de compositie van ettige problemen. Elk probleem moet in drie exemplaren (diagram-notatie) ingezonden worden, van de volledige oplossing voorzien, terwijl het door den inzender te kiezen motto in de Latijnsche of Fransche taal gesteld moet zijn. Naam en adres van den auteur als gewoonlijk in een verzegeld, het motto dragend couvert Adres.- „An die Redaction der St. Petersburger Zeitung, St. Petersburg, Newski Prospect 20," met de bijvoeging: „Problemturnier" op de enveloppe. Geen der deelnemers mag meer dan twee problemen inzenden. De inzendingen moeten uiterlijk den i5den Maart 1898 op de post gedaan zijn. De Jury, bestaande uit de componisten Prof. J. Berger, te Gratz, en Karl Behting, te Riga, zal uiterlijk den isten Juli 1898 haar rapport publiceeren. Scheidsrechter is N Maximoff te St. Petersburg Prijzen, I. f 50, II. f 3o, UI. f 2o, IV. f xo. Alle ingezonden problemen worden het eigendom der „St. Petersburger Zeitungr Binnenland.
LEIDEN. — Alhier is den 23sten November 1.1. opgericht het „Leidsch Studenten-schaakgezelschap A. L. A. P. I. N." Slechts corpsleden zullen tot deze vereeniging kunnen toetreden. Het bestuur is als volgt samengesteld: J F S Esser Praeses; J. Hoogkamer, Vice-Praeses; E. L. Elias, Ab-actis; D. Albers, Quaestor j . J. Lisman, Commissaris van materieel. De vereeniging telt reeds nu meer dan 30 leden. De contributie bedraagt f 2,50, het entrée-geld f i,_, de minimumïjdrage voor donateurs f 2,—. Wij koesteren de beste wenschen voor den bloei dezer nieuwe club!
Het „Leidsch Schaakgenootschap" hield den 28sten November 1.1. zijne jaarvergadering. In 't algemeen mag men het genootschap als in het afgeloopen jaar in bloei toegenomen beschouwen, vooral wat de opkomst en heMedental (32) betreft. De vergadering was van korten duur, zoodat de avond verder doorgebracht kon worden met een tombola-wedstrijd en daarna met simultaanspel van

der. Heer Esser, die van de elf partijen acht won en één remise maakte. Tevens werd laatstgenoemde Secretaris. Verder bleef het bestuur hetzelfde.
Sedert eenige weken is de jaarlijksche onderlinge wedstrijd begonnen. Er wordt in 2 klassen gespeeld. In de eerste spelen acht en in de tweede twaalf schakersNa Januari zal men in „Suisse" vergaderen ; introducés zijn welkom.
GRONINGEN. — Men schrijft ons: „Het Schaakgezelschap „Staunton" te Groningen werd onlangs aangenaam verrast door een geschenk van Jhr. O. J.Sickinghe te Zeist, bestaande in een prachtig uitgevoerd medaillon in pleister, voorstellende den Engelschen Schaakmeester Howard Staunton.
Door dit, voor de Vereeniging zoo eigenaardig en belangrijk geschenk is zij in het bezit gekomen van de beeltenis van haar Patroon, wiens gelaatstrekken, energie en kracht uitdrukkende, zeer zeker de leden zullen inspireeren tot pogingen om het tot de door hem bereikte hoogte in het schaakspel te brengen.
De onlangs aangevangen jaarlijksche wedstrijd om geldprijzen, waaraan door 16 leden wordt deelgenomen, opent hiertoe dan ook een ruim oefeningsveld en hardnekkig wordt tot dusverre, ook door de „gehandicapte Juniores" gestreden.
Aangezien ieder Lid tegen de overigen 2 partijen, één met Wit en één met Zwart, te spelen heeft, neemt de wedstrijd den geheelen winter in beslag en valt de uitslag eerst in 1898 te melden."
ROTTERDAM. — Zondag 21 November 1.1. had in het Leeskabinet een clubmatch plaats tusschen het „Rotterdamsch Schaakgenootschap" en de Haagsche Vereeniging „Discendo Discimus". Er waren 13 leden van „D. D." opgekomen.
Overzicht van den Wedstrijd. „Discendo Discimus." „Rotterdamsch Schaakgenootschap."
Mr. van Houten x Vs — o v. Woelderen.
Mann V2 o — V2 1 Malta. Rahuzen Vs 1 — Vs o Ketner. v. d. Pot 00 — II v. Roosendael.
M. Edersheim 01 — 10 de Koning.
E. Edersheim 10 — 01 Hartong.
Mr. Hartogh 10 — 01 Aalhuizen.
v. Dam 00 — 11 Lowis.
Jhr. Ram 1 Vs — o Vs Sijmons. d'Aumerie 01 — 10 Huinck.
Mr. Patijn 11 — 00 Schnitzler.
Jhr. Mr. v. Doorn 10 — 01 Frangois.
Beets i o — 01 Dijkman.
Totaal winstpunten 13 — 13
De strijd bleef dus onbeslist. Eenige partijen, die niet op tijd eindigden, werden door de leiders in overleg met den heer J. J. Speet (Breda) beslist.
* •* *
253
Woensdag i December was door het bestuur van het „R. S." als andere jaren weder een tombola-wedstrijd georganiseerd, waarvoor verscheidene prijzen beschikbaar waren gesteld. De opkomst der leden was zeer talrijk en menig partijtje werd gespeeld.
De secretaris der „Nieuwe Rotterdamsche Schaakvereeniging" schrijft ons:
„Aan den winterwedstrijd onzer club, die 6 Nov. 1.1. begonnen is, nemen in de iste klasse 10 en in de 2de klasse 4 spelers deel. Daar de volledige uitslag eerst in Maart 98 bekend kan zijn, zal ik in Januari een kort overzicht geven van de eerste ronde.
P. S. — Mag ik bij dezen aan mijne collega's secretarissen der Schaakverenigingen te Rotterdam verzoeken, indien er in hun clubs iets bijzonders, b v. een clubmatch, een simultaan-séance enz. plaats heeft, mij daarmede in kennis testellen?"
HILVERSUM. — Men schrijft ons: „Het Hilversumsch Schaakgenootschap vierde den 29sten September zijn tienjarig bestaan door het houden van eenen wedstrijd, waarvoor een zestal zilveren medailles als prijzen waren beschikbaar gesteld.
Van de ruim twintig deelnemers kwamen na warmen strijd voor een prijs in aanmerking de H.H. Peet Jr., Brandsma, Vuurmans, De Ruwe, Van Lis en Franse. Den Heer Jac. Peet, van de oprichting af de wakkere Voorzitter der club, werd door de leden een stoffelijk blijk van waardeering aangeboden.
Het 2de decennium van onze Club vangt aan onder verblijdende verschijnselen. De trouwe opkomst der leden en de ambitie, waarmede aan het gewone winterconcours wordt deelgenomen, getuigen van krachtig leven en den bloei onzer Vereeniging."
ZUTFEN. — Den 2osten December houdt het Dames-Schaakgezelschap „Door Oefening Vooruit", alhier, een onderlingen wedstrijd in drie klassen, waaraan 18 dames deelnemen. In ons volgend nummer hopen wij den uitslag van dit concours te kunnen melden.

Buitenland.
BERLIJN. — Daar in de match Janowski—Walbrodt na de 6de partij de beide spelers gelijk stonden (ieder had twee partijen gewonnen), werden overeenkomstig de vastgestelde conditiën nog drie partijen gespeeld, waarvan Janowski de eerste twee en daarmee de match won. Slotstand: Janowski 4, Walbrodt 2, Remise 2. (Tot ons leedwezen ontbreekt ons de plaatsruimte, om nog meer dan ééne partij uit deze match te publiceeren.)
No. 450. Achtste en laatste matchpartij, gespeeld te Berlijn, 19 November 1897. Wit: Walbrodt.
Zwart: Janowski. Siciliaansche Partij.
r ' 64 cs 3- S3 d5 5. d4 P f6
2' Pc3 e6 4- ed5: ed5: 6. L g2 cd4:
7. Dd4: Pc6

10. Ld2b) L d2 :f 13. Thfid) Ld?!8)
8. D a4 d4! 11. Kd2: o—o 14. Pbd4 :') P a5 !
9. Pb5a) L b4t! 12. Pe2 D b6c) Opgegeven.
")
9. Lc6:t: bc6: 10. Pce2, dan Dds 11. f3, LC5 met uitstekend spel voor Zwart. — Sterker dan de zet in den tekst was echter Pce2.
b) Speelt Wit 10. C3, dan volgt De7i 11. Pe2 (Kfi, dan DC3 : 12. PC3:, Ld7 of o—o), d3 12. Le3, de2 : 13. cb4:, o—o 14. Leg, Des, en Zwart heeft een zeer goed spel.
c) Dreigt: d4—d3.
d) En niet 13. Pe2 (bs) X d4, wegens Td8 14. C3, Pd4: (resp.dadelijk Db2 :f)enz.
e) Beslissend!
') 14. Ped4 dan Pd4:
LEIPZIG. — Curt von Bardeleben gaf hier den 2isten Nov. 11. eene simultaanvoorstelling van 20 partijen, waarvan hij er 15 won, 4 remise maakte en slechts één verloor.
ST. PETERSBURG. — De correspondentie-match per telegraaf tusschen de St. Petersburger club en de „Wiener Schachklub" is den isten December 11. begonnen. Tot dusver zijn de volgende zetten geschied:
I. Weenen—St. Petersburg.
1. d2 — d4 d7 — d5
2. c2 •—C4 P b8 — c6
3. P bi — C3 d5 X C4
4. d4 — ds P c6 — as
II. St. Petersburg—Weenm.
1. e2—e4 e^—e5
2. P gi — f3 P b8 — c6
3. L fi — C4 L f8 — cs
4. b2 — b4 L es X b4
5. C2 — C3 Lb4 —as
6. o •—o d7 — d6
7. d2 — d4 L as—b6
8. a2 — a4
WEENEN. —•Op zijne terugreis van Berlijn vertoefde Charousek eenigen tijd hier ter stede. Men arrangeerde vier consultatiepartijen tusschen Charousek en Fahndrich eenerzijds en Marco en Schlechter anderzijds. De match bleef onbeslist, daar iedere partij één maal won, terwijl de beide overige spellen remise werden.
BATAVIA. — Hier ter stede is een schaakclub opgericht, die eiken Maandagavond in de Societeit „Concordia" vergadert. Binnenkort zal deze vereeniging een onderlingen wedstrijd houden.
Partijen van het Meestertornooi te Berlijn.
^°- Gespeeld den 22sten September 1897. Wit: Zinkl. Zwart: Metgei'. Vierjtsiardeii.spel.
le4 e5 io. h3
Leó 19. Dei: Des 2t P ^3 P c6 11. 04 D c8 20. D e3 05
3. Lbs P f6 12. Pgs Daó 21. 114 L d7
4• P°3 Lb4 13. f4 T ab8") 22. P h3 D e6g)
5. o—o o—o 14. f es:!b)
Tbi:c) 23. Tfs! K h8")
6d3 L 03: 15. e f6 : gó !d) 24. D h6 T g8
7- bc3: dó 16. I)d2") D bóf 25. P g5 Opgegeven.
8. Lcó : bcó : 17. Kh2 D d4
9. Tbi Lg4 18. g3!f)
a) r3 • • • •> Da2:, dan 14. fe5: enz.
b) Een correct kwaliteitsoffer!

Tci:
Stand der partij na den 14den zet van Wit. c) Walbrodt geeft hier de volgende vari
anten: 14...., des : 15. Tfó:, gfó: (of A) 16.
DhS, Tfc8! 17. Dh7:f, Kf8 18. Peó:f, feó: 19. Lhóf, Ke8 20. Dg8f, Kd7 21. Df7f, Kdó 22. csf !, Kes : 23. De7f, Kd4 24. Tb4f, en mat in 2 zetten.
A- — 15 ..Tbi : 16. F)li5, Tci:f 17.
Kh2, Tb8 18. Dh7:f, Kf8 19. Teó:, feó: 20. Dgó, Kg8 21. Df7f, Kh8 22. Peó:, Tg8 23. Dhs +.
d) r5 i gf6:, dan 16. I)li5, f g5: 17. T)g5 Kh8 18. Dfóf, Kg8 19. Lhó. e) Met dedreiging: 17.PI17: en 18. Dhó(f).
Om Oec;t te voorkomen TPVPIK wederom Ph7 :
") D°or 22 . . .., Dh5 kon Zwart de partij nog een zet of wat rekken. h) Op gf5: v°lgt natuurlijk ook 24. Dhó.
^52. Gespeeld den 28sten September 1897. Wit: Schlechter. Zwart. Tschigorin.
Spaansche Partij. e4 e5 9- Lg5°) dó 17. c3 góf)
2. P f3 Peó 10. Pe2 Ph5?d) 18. d4 Pgre)
3" LbS aó 11. Ld2! K h8 19. 1> g5 : L g5 :
4" La4 5 12. g4 Pfó 20. f4i ef4: 5- bb3 L b7 I3 h3 Pd7e) 21. Lf4: L f4 •
6. o-o') Pfó i4 Pg3 Pc5 22. Tf4: Dej 7-Pc 3 L e 7 b ) 15. Ld S Peó 23. D f 3 P d 8
°—0 16. Kh2 Tb8 24. TfiP>) Kgj
25. g5 ! L d5:?') 29. T e2 De2 33- P g3 f4
26. ed5 : h6

30. P e2 : f5 34. De4f Kf7
27. Te4! Dg5:j) 31. Pf4 g5 35-Dh7t Opgegeven. 28. Ii4k) Dd2f') 32. P hst Kgó
a) Dr. Tarrasch meent, dat de door Zwart gekozen verdediging eene afdoende wederlegging vindt in 6. d4. Op dezen zet raag niet volgen 6..., Pd4:, wegens 7. Lf7 :f, Kf7: 8. Pe5:| en 9. Dd4: Op 6...., ed4 : volgt 7. o—o, LC5 8. C3 (dc3: 9. Lf7:f, Kf7: 10. Ddsf, met goed spel voor Wit.)
b) En niet Lc5, wegens 8. Pe5 : enz.
c) In eene stelling als deze ziet men zelden I,g5 spelen. Wit wil d7—d5 verhinderen; dit doel kon echter ook worden bereikt door den beteren zet 9. Pd5-
d) Beter was Pa5, om op b3 af te ruilen, en dan dó—d5 te doen volgen.
") Op 13 d5 volgt natuurlijk 14. g5-
f) Verzwakt de Koningsstelling; maar Zwart heeft geen beteren zet.
') Na dezen zet krijgt Wit het beslist betere spel; doch ook na 18..., ed4 : 19. cd4 :, Ped4 : 20. Pd4 Pd4 : 21. LC3, C5 22. Lb7 :, Tb7 : 23. Pe2 heeft Wit de beste positie.
h) Het is zeer juist gezien van Wit, de tegenpartij de gelegenheid te laten tot afruil op d5. Immers na Ld5 ed5 : is Pd8 ingesloten.
') Beter was in elk geval Peó. — 25 , Dg5 : mag niet geschieden, wegens 26. Tg4, en Pg3 krijgt overweldigende kracht!
') Dd7, dan 28. Dfóf, Kh7 29. Tli4, I15 30. Ph5 : enz.
k) Of ook 28. Tg4, Dd2+ 29. Tf2, Dei 30. Tgó:f! en wint. (Dr. Tarrasch.) ') Nu gaat de zwarte Dame verloren. Op 28 , Dds : kon deze fraaie speelwijze volgen: 29. Dfóf, Kh7 30. Pf5!, gfs : 31. Tgi, Tg8 32. Tg8 : en 33. Te8f ; of 30 Tg8 31. Te8, Peó (gfs: dan 32. Tgr !) 32. Tb8 Pb8 : 33. Pe7, Deó 34. Pg8 Kg8 : 35. Deó :, feó: 36. Tfó, en Wit wint door het overwicht der kwaliteit. (Dr. Tarrasch.)
No. 453.
Wit: Zinkl.
Gespeeld den 14den September 1897.
Zwart: Walbrodt.
Fransche Partij.
1. e4 eó 12. g4 Pd3:| 23- p fl Kh7|t
2. d4 ds 13. cd3: L e3! 24. Dd3 Th8('.
3. P C3 Pfó 14. K e2!d) Lei: 25. P g3 K g8 '
4. e5 P fd7 15. T hei: Db2:f 26. Kei?') P C4
5. f4 C5 16. P d2') Db4 27. P ce2 L d7
6. des: LC5:1) 17. Dg3 aó') 28. P f4 L e8
7. Dg4 gób) 18. T abi De7 29. T di') Dc7
8. P f3 Dbó 19. gss) o—o 30. Kf2 as
9. Ld3 Peó 20. d4 bs 31. T gi T c8
10. h4c) hs 21. fs! h) P bó 32. Tbci") b4
11. Dh3 P b4 22. fó Da7 33-pgh5:!l) Dbóm)
34- Kf3 a4

251
38. des: T c3
35- Pg3n) Th4: 39. Kg4
42. Tci DdÓ
T d3: 43. Tc8 Dd7
36. Thi??) T hi : 40. P d3 : Wd4f Wit abandonneert.
37. Thi: P es:f! 41. P f4
a) Beter : 6 ...Pcs :
Des:
") Deze zet verzwakt den Koningsvleugel. — Schier bij elke Fransche partij met Steimtz' aanval, die in „Deutsches Wochenschach" verschijnt, wordt door Albert Heyde zijn verdediging: 7 ..., 0—0 8. Ld3, fS 9. Dh3, h6 in optiraa forma geadverteerd. Dr. Tarrasch merkt op, dat ook na deze zetten Wit zeer goede aanvalskansen blijft behouden, en ieder, die de genoemde variant wel eens heeft gespeeld, zal dit onmiddellijk met hem eens zijn.
c) Beter 10. a3, om te voorkomen, dat Zwart den sterken Ld3 afruilt.
J) Wit moet in elk geval een pion verliezen, en nu is dit zeker wel de beste manier, om snel tot de aanvalsstelling te geraken, die het nadeel van den pion minus compenseert.
e) Dr. Tarrasch beveelt hier 16. Ke3 aan.
') Er dreigde: 18. Tabi en 19. Fb5.
s) Dr. Tarrasch acht 19. Thi, benevens voortzetting van den aanval op het punt hs door Df3 en Pd2 — fi — g3 beter.
u) Deze pion mag natuurlijk niet genomen worden (gfs : 22. Df3 !).
') Kf3 was de zet, waardoor Wit plaats kon maken voor PC3, zonder het overbrengen der Torens naar den Koningsvleugel te belemmeren.
') Tempoverlies!
k) Wederom een overbodige zet.
Stand der partij na den 33sten zet van Wit. i\
A i r\ , JJ • • •., gn5: voigt
34. g6, fg6: 35. Tg6:f, Lg6: 36. Dg6 :f, Kf8 37. Pe6 : + Speelt Zwart 33 ... ., Ths :, dan wint Wit door 34. Phs :, ghs: 35. g6 enz.
m) Dreigt Pes : ") »Wit, die in tijdverlegenheid verkeert, verzuimt hier de juiste speelwijze. De logische voortzetting van den aanval was 35. Pg7, om zoo mogelijk Le8 af te ruilen en dan het andere Paard op g6 te offeren.
°P 35 • • •> Th4 : volgt dan 36. Pe8 :, Te8: 37. Thi, Thi: 38. Thi:, en 39. Pg6:enz.
°P 35 • • •, Dbc (om ingeval van Pe8 • met de Dame terug te nemen) zou de pionnen-stormloop met I14—hs voortgezet worden. Ook bij 35..., b3 36. Pe8 :, b2 37. Tcdi was Zwart verloren". (Dr. Tarrasch) °) Doet de partij onmiddellijk verliezen. Door Pge2 benevens Thi kon Wit ook hier nog winnen.
25S
Verschillende partijen. No. 454. Matchpartij, gespeeld in Juli 1897, gedurende Van Lennep's laatste verblijf hier te lande. Wit: D. Bleykmans. Zwart: N. W. van Lennep. (-(-)
Engelsche Partij.
1. e2 — e4 e7 —- e5
2. P gl — f3 P b8 — c6
3. c2 — c3 d7 — d5
Iets beter is hier Pf6 (zie de opmerking bij partij no. 429, September-nummer).
4. D dl — a4 f7 — f6
5. L f1 — b5 Pg8 — e7
6. e4 X d5 D d8 X d5
7. 0—0
Tot zoover de theorie. Hier cchter is d4 sterker (volgens v. Bardeleben en Mieses, '/Lehrbuch (les Schachspiels"), waardoor Wit iets in liet voordeel koint.
7 L c8 — d7
8. d2 — d4 e5 — e4
De boeken geven hier aan ed4 : Uit deze partij en vooral ook uit de partij Bleijkmans—Hülsen,onlangsin het //Hauptturnier" te Berlijn gespeeld (zie //Deutsche Schachzeitung", Sept.-nummer) blijkt m. i. duidelijk, dat de tekstzet e4 nog sterker is.
9. p f3 — d2 Pe7 — c8 !
10. Lb5 —c4
Tel zou hier een pion winnen : 10. Tel, Pd6, (Pb6? 11. Pe4:!)11. Pe4:, 0—0—0 12. Pd6 :f, Ld6 maar Zwart heeft nu een overwegende aanvalsstelling gekregen, die tot winst moet leiden, zooals uit de bovenbedoelde partij Bleijkmans—Ilidsen ten duidelijkste blijkt.
10 Dd5 —f5
11. D a4 — c/2 P c8 — d6
12. Tfl—el 0—0—0
13. L c4 — f1 ! Td8 —e8
14. Pbl — a3 D f5 — g6
15. Pa3 — c4 f6 - f5
Met uitstekende stelling.
16. Pc4 X d6f L f 8 X d6
17. Pd2—c4 Th8 — f8
18. P c4 X d6f D g6 X d6
19. Lel — d2
Beter lijkt ons hier a4 of 1)4, om zoo spoedig mogelijk een aanval op Zwart's rochadevleugel te beginnen.
19 Tf8 — f6?
Deze en de volgende zet van Zwart zijn zwak. Beter eerst h6!
20. L d2 — g5 T f 6 — g6?
21. Dc2 — d2!
Het juiste antwoord. Nu krijgt V\ it eenig voordeel.
21. ... . h7 — h6
22. Lg5 —f4 Dd6 —f8
Stand der partij na den 22sten zet van Zwart.

23. Dd2 —e3?
Tempoverlies! Na d5!, Pd8 (nu is Pe5 fout, wegens 24. Dd4) 24. Dd4, eventueel gevolgd door a4 enz., zou Wit een mooien aanval gekregen hebben.
23. ... . K c8 — b8
24. a2 — a4 T g6 — f6
25. d4 — d5
l)it is nu te laat. Liever hadden wij hier h4 gespeeld, om go te verhinderen.
Fout ware 25. Dg3 wegens g5 ! 26. Lc7 :t, Kc8 27. Le5, Pe5: 28. de5 :, f'4! en de witte Dame is verloren.
25 P c6 — e5
26. D e3 — d4
In aanmerking kwam hier nog 20. Lb5 !, waarop Lb5 : 27. al>5 :, b6 28. Ta4 en later Teal zou hebben kunnen volgen.
26 D f8 — d6
27. L f4—e3 b7 — b6
28. a4 — a5
W it ziet het gevaar niet, dat hem boven het hoofd hangt. h3 gaf nog eenige kans op verdediging, maar toch is het witte spel op den duur niet meer te redden.
28 p e5 — g4 !
Begin van een fijne, verberekende en beslissende sloteombinatie.
29. g2 — g3
Van hier af tot het slot heeft Wit zoo goed als gedwongen zetten.
29 f 5 — f4 !!
30. Le3 X f4 T f6 X f4
31. g3 X f4 Dd6 X f4
32. L f 1 — g2
Op andere zetten met den Looper gaat door J)h2:f en 'I f'8 de partij ook spoedig voor Wit verloren.
32 L d7 — b5! !
Zeer mooi en verrassend! Op dezen en den volgenden zet berust de geheele combinatie van Zwart. Er dreigt nu mat op h2.
33. c3 — c4 L b5 X c4
34. D d4 X c4 ]) f4 X f2f
35. Kgl—hl Df2—f4
36. K hl — gl T e8 --f8 Opgegeven.
Een door Zwart voortreffelijk gespeelde partij.
I). v. F.

Oplossingen der eindspel-studies van A. Troïtzky. (October-afl., Blz. 214)
r l\Y6' Tblf 2' KC2' Thl : 3' Lg2t' Kg2: 4" Pf4t, Kgi 5. Kei,g2
6' Pe2± iA' 2 Tgi 3. Pf4+, KI14 4. DdS, en wint.]
T ' ^ 2 ' •' 3- Ldsf, Kh8! 4 a8 (Looper)! en wint. Correcte oplossingen ontvingen wij van L. Benima, te Winschoten.
-26ó Eindspelen.
In eene den 27sten October 1883 te Amsterdam gespeelde partij ontstond na de zetten: 1. e4, 05 2. Pf3, e6 3. PC3, Pc6 4. d4, cd4: 5. Pd4:, a6 6. Le3, Dc7 7. a3, Pge7? (Pf6 is de zet!) de positie van onderstaand diagram:
H Kothe (Zwart).

• — — 1
Jhr. D. van Foreost (Wit).
Wit won op sierlijke wijze: 8. Pdb5l, abs: (Das, dan 9. b4, Pb4: 10. ab4:, Db4: 11. Pdóf, Kd8 12. Tbi, en Wit wint de Dame) 9. Pbs Dasf 10. b4, Pb4: 11. ab4:, Db4rj- 12. 03, Tai: (Db2, dan 13. Pdóf, Kd8 14. Tbi) 13. DaiDb3 i4. Pdóf, Kd8 15. Dasf, b6 16. Db6:f, Db6: 17. Lb6:+!
In eene den 2osten October 1887 te Amsterdam gespeelde partij ontstond na de zetten: 1. e4, es 2. Pf3, Pc6 3. Lbs, Pf6 4- Pc3, Les 5. d3, 0—0 6. Lgs, a6 7. I,a4> "05 8. Lb3, Lb4 9. 0—0, LC3 : 10. bc3 hó 11. Lh4, g5 ?? de positie van onderstaand diagram: Jhr D. van Foreest (Zwart).
M. Klemantaski (Zwart).
Wit won aldus: 12. Pgs :!, hg5: 13. Lg6:> Kg7 14. f4!, Pe7 15. fes:, Ph7 16. Lf6|, Kh6 17. Tfs !, Pf6:!18. Dd2f, Kh7 19. ef6:, Pfs : 20. Dgs !, Tg8 21. Dfy Kh6 22. Lfj en Zwart abandonneerde.
Laatste berichten.
Dank zij de ijverige bemoeiingen van Mevr. Wed. Muller—Thijm te Zutphen is nu reeds vastgesteld, dat bij voldoende deelneming aan de in 1898 te 's Gravenhage te houden Nationale Tentoonstelling van Vrouwenarbeid een schaakwedstrijd voor dames zal verbonden worden.