Jeugd succesvol op het Europees Kampioenschap
Geurt Gijssen: topscheidsrechter
75 jaar bij dezelfde club
Het bloeiende Nederlandse verenigingsleven is niet denkbaar zonder de inzet van tienduizenden vrijwilligers. Voorzitters, penningmeesters, trainers, jeugdleiders en vele, vele anderen. Zonder hun belangeloze inzet zou de wereld van sport, cultuur en hobby er heel anders uitzien. Het leven zou een stuk armer en saaier zijn.
In de afgelopen zes jaar schreef Schaakmagazine een wedstrijd uit om de titel Schaakvrijwilliger van het Jaar. Ook dit jaar vragen wij u om kandidaten voor de titel Schaakvrijwilliger van het Jaar bij de redactie aan te melden. Is er in uw omgeving iemand die in de afgelopen periode onmisbaar is geweest voor de schaakvereniging, een vrijwilliger die de vereniging tot bloei heeft gebracht? Laat het weten aan de redactie van Schaakmagazine. Let wel: het gaat niet alleen om mensen die veel doen. Ook kandidaten die bijzondere bijdragen leveren komen voor de titel in aanmerking.
Wij willen graag het volgende weten:
• de naam van de vrijwilliger
• een overzicht van zijn of haar activiteiten in de afgelopen jaren
• eventueel andere redenen om de vrijwilliger in het zonnetje te zetten
Aanvullend materiaal in de vorm van krantenknipsels, clubbladen, foto’s, artikelen op websites enzovoort zijn uiteraard van harte welkom. Het materiaal zal indien gewenst na gebruik worden teruggezonden.De winnaar van deze wedstrijd zal in het decembernummer van Schaakmagazine in het zonnetje worden gezet.
U kunt uw materiaal onder vermelding van Schaakvrijwilliger van het jaar tot zondag 15 november 2009 sturen naar:
Redactie Schaakmagazine
Frans Halsplein 5 2021 DL Haarlem e-mail: schaakmagazine@schaakbond.nl
Over de uitslag kan niet worden gecorrespondeerd.
Officieel orgaan van de Koninklijke Nederlandse Schaakbond
Jaargang 116 • no.5 • oktober ’09
Hoofdredacteur
Minze bij de Weg
Aan dit nummer werken mee:
Bas Beekhuizen (foto’s)
Jeroen Bosch
Tom Bottema
Gert Devreese
Peter Dirksen (foto’s 12-13)
René Duret (tekeningen)
Anish Giri
Herman Grooten
Pascal Losekoot
Piet Peelen
Jan van Reek
Eric van Reem
Karel van der Weide
Redactieadres:
Frans Halsplein 5, 2021 DL Haarlem.
Telefoon: (023) 525 40 25, fax: (023) 525 43 53. E-mail: schaakmagazine@schaakbond.nl
Adreswijzigingen naar uw vereniging.
Bondsbureau KNSB:
Frans Halsplein 5, 2021 DL Haarlem, Tel: (023) 525 40 25, fax: (023) 525 43 53. E-mail: bondsbureau@schaakbond.nl Internet: www.schaakbond.nl
Verschijning volgendenummer: week 52 2009
Sluiting kopij: 23 november 2009
Vormgeving & lay-out: De Loods Ontwerpers
ISSN: 1385-8807
Voorpagina:
Hij kwam, zag en overwon.
Anish Giri werd de jongste Nederlands kampioen aller tijden.
Informatief
Diagonaal...........................................4
Anish Giri jongste kampioen................6
Herintreder Dimitri Reinderman........10
Raindropchess een nieuw spel...........12
Check!..................................................14
Geurt Gijssen toparbiter.....................20 75 jaar lid van dezelfde vereniging...24
Bond en club
Wie wordt vrijwilliger van het jaar......2
Successen bij EK jeugd........................22
Winkel.................................................31
Hoe breng je het schaken onder de aandacht? Het Nederlands kampioenschap in Haaksbergen gaf daarop een duidelijk antwoord. Zorg voor een jonge kampioen en de pers stroomt toe.
Wat de afgelopen jaren niet lukte, ook niet toen het toernooi gespeeld werd in het Mediapark in Hilversum, bleek opeens geen probleem. Grote stukken in de kranten? Natuurlijk. Televisie? Zegt u het maar. Tien minuten in Holland Sport, en zelfs in het NOS Journaal, dat de sportberichten tegenwoordig graag overlaat aan de collega’s van NOS Sport, werd gemeld dat een vijftienjarige het Nederlands kampioenschap schaken had gewonnen. En dan zouden we bijna vergeten dat de uitslag van het NK een tijd lang bovenaan de eerste nieuwspagina van Teletekst heeft gestaan. Al die publiciteit kan op de naam van Anish Giri worden geschreven, de vijftienjarige grootmeester die de jongste Nederlandse kampioen aller tijden werd. Daarmee lijkt het plan van het Max Euwe Centrum, zorg voor jong talent van wereldniveau en de publiciteit komt vanzelf, sneller te worden gerealiseerd dan iemand had kunnen denken.
Een heel andere manier om schaken populair te maken treft u ook aan in dit nummer. Jozias Hillenkamp bedacht het spel Raindropchess, een kaartspel gecombinerd met schaken, een mix van toeval en kunde. Een moeilijke combinatie ben je geneigd te denken. De eerste ervaringen
hebben echter anders geleerd. Mensen voor wie schaken een stap te ver is blijken met Raindropchess opeens moeiteloos aan het spelen te slaan.
Ook drempelverlagend is een ander kaartspel: Check! Het bestaat uit kaarten met schaakopgaven, die een prima aanvulling
zijn op de stappenmethode. Maar het spel kan ook heel goed los van de stappenmethode worden gespeeld. In de trein bijvoorbeeld of op vakantie. Lees erover in dit nummer.
Minze bij de Weg Hoofdredacteur Schaakmagazine
Er is een opmerkelijke parallel tussen het Nederlands kampioenschap van dit jaar en het toernooi van 1961. Ook in het kampioenschap van 1961 ontbrak een groot deel van de gevestigde orde. Van de spelers met een schaaktitel was alleen Donner van de partij.
Ook in 1961 haakte een van de spelers na enkele ronden af. In dit geval was het Spanjaard die wegens slapeloosheid na vier ronden het toernooi verliet. En net als dit jaar veroverde een debutant de titel. De jonge Indonesiër H. L. Tan, die in Nederland studeerde, werd kampioen met een score van 7.5 uit 10, anderhalf punt voor Donner, Van den Berg en Roessel. Dat kampioenschap zou een van de laatste optredens van Tan in Nederland zijn. Hij was een paar jaar eerder naar Nederland gekomen en drong meteen door tot de schaaktop. Hij speelde ondermeer aan het eerste bord van VAS II, dat in het seizoen 1960-61 clubkampioen van Nederland werd. Officieel behield hij de Indonesische nationaliteit. Tijdens de Olympiade 1960 in Leipzig speelde hij voor Indonesië aan het vierde bord, waar hij de beste score behaalde. Niet lang na het kampioenschap keerde Tan terug naar Indonesië en daarna verdween hij in de anonimiteit. Begin oktober werd bekend dat hij eind september op 71-jarige leeftijd is overleden.
Dimitri Reinderman. Rising Star of herintreder?
Zorgboerderij De Flint in Fochteloo en de rijvereniging de Veenruiters in Appelscha zijn de gelukkige bezitters van twee nieuwe paarden geworden. Op 9 oktober ontvingen de instellingen die zich inzetten voor zorg aan gehandicapten beide paarden uit handen van schaakgrootmeester Loek van Wely.
Dat gebeurde in Oldeberkoop tijdens de jaarlijkse sponsordag van het Remco Heite Schaaktoernooi. De paarden zijn een geschenk van Van Wely en zijn Poolse collega Bartlomiej Macieja. De schakers zetten respectievelijk in 2006 en 2008 het invitatietoernooi van Remco Heite Schaaktoernooi op hun naam. Ze besloten vorig jaar hun bonuspaard te schenken aan het goede doel. In totaal hadden zich zes organisaties gemeld met het verzoek in aanmerking te kunnen komen. Oud- burgmeester Remco
Zhaoqin Peng werd in september voor de elfde keer kampioen bij de vrouwen en dat gaat zo langzamerhand een beetje vervelen. Tijd voor iets anders? Peng in gesprek met het
Heite zelf, oud-dierenarts Marten Pelleboer en penningmeester Rikus de Vries van het toernooi besloten na de organisaties bezocht te hebben dat "Loek" en "Bartek" in Fochteloo en Appelscha gestald gaan worden. Eerder deze week is het Remco Heite Schaaktoernooi gestart met een campagne om met name de basisscholen in de gemeente Ooststellingwerf meer bij het schaken te betrekken. Het laatste weekeinde van november 2010 vinden het tweejaarlijkse invitatieen open toernooi weer plaats.
AD: "Ik zou er een kick van krijgen als de jongere generatie het van me kan overnemen. Dan kan ik misschien gaan begeleiden, mijn kennis op het mentale vlak overdragen. Een soort managersrol trekt me ook wel. Ik heb veel contacten in China en zou talenten kunnen laten overkomen."
Het Nederlands kampioenschap 2009 was een opmerkelijk toernooi. Door het ontbreken van een hoofdsponsor was het prijzengeld lager dan de laatste jaren gebruikelijk was. Dat was voor veel topspelers reden om van deelname af te zien. Na drie ronden besloot een van de deelnemers, voormalig kampioen Sergei Tiviakov, het toernooi te verlaten. Het toernooi werd gespeeld in hotel Morssinkhof in het Twentse Haaksbergen, ver verwijderd van de media die hun domicilie in de Randstad hebben.
Veel aandacht in de media
Minze bij de Weg
Toch trok dit kampioenschap meer publiciteit dan er in jaren is geweest. Dat was te danken aan de vijftienjarige Anish Giri, die na een kalme start met drie remises onversaagd op de titel afstevende. Hij werd de jongste Nederlands kampioen aller tijden. De landelijke kranten, het NOS Journaal, Holland Sport en het Jeugdjournaal schonken er veel aandacht aan.
Gert Ligterink, schaakmedewerker van De Volkskrant: "Hij doet mij denken aan de jonge Karpov. Zijn stukken gaan als vanzelf naar de goede velden. Bij Karpov zag ik dat voor het eerst toen hij achttien jaar was, bij het
wereldkampioenschap voor de jeugd in Stockholm. Hij deed vanzelf de natuurlijke zetten, bij Giri zie je dat ook. Ik ben ontzettend onder de indruk van de manier waarop hij met de computer omgaat, hoe hij tijdens de partij problemen oplost, de manier waarop hij zich voorbereidt. Je moet het op die leeftijdmaar doen. Ik wil nog wel meer weten over zijn techniek. Maar als je ziet hoe hij in Dieren van l’Ami won, dat was indrukwekkend. Ik denk dat Nederland een juweel in handen heeft."
Dimitri Reinderman, gedeeld derde in het NK:
"Hij kan goed schaken en het is ook een aardige jongen. Hij is goed in eindspelen en goed in de openingen. Ik ben onder de indruk, maar het is ook moeilijk om dat niet te zijn. Het ligt voor de hand dat hij de 2700
zal halen, 2800 weet je niet. Je ziet het ook bij Karjakin en Carlsen, de laatste stap is moeilijk. Bij het commentaar zei ik: Carlsen pas op! Hij is mogelijk een toekomstige concurrent voor Carlsen, maar zo zijn er meer."
Hans Böhm, o.a. schaakmedewerker van De Telegraaf: "Voor iemand van vijftien is zijn prestatie uniek, dat staat buiten twijfel, je gaat denken aan Fischer en aan de toekomstige wereldtop. Dit belooft veel. Juist omdat hij tot nu toe zo weinig training heeft gehad is voor hem nog veel te leren. Laten we hopen dat hij zich nog meer kan ontplooien. We hebben van het Max Euwe Centrum wat geld om de jeugdtop te begeleiden. We willen iets doen voor Giri, Robin van Kampen en Benjamin Bok. Het zou mooi zijn als van de meisjes Anne Haast en Lisa Schut ook
Debutant Roi Miedema ging moeizaam
van
start maar scoorde uiteindelijk toch een meesterresultaat.
begeleiding zouden kunnen krijgen. Als je die toptalenten bij elkaar zou kunnen krijgen, krijg je misschien weer aandacht voor het schaken. Het is moeilijk te zeggen waarin hij uitblinkt. Hij is positioneel goed en hij combineert goed. En hij heeft een uitgebreid openingsrepertoire. Dat had Jan Timman ook. Hij offert vaak pionnen voor vrij stukkenspel, hij is niet bang en gaat er onbekommerd op in. Hij is vijftien maar speelt als iemand van achttien, negentien."
Dit nummer
Op verzoek van Schaakmagazine analyseerde Anish Giri twee overwinningen uit Haaksbergen. De partij Nijboer-Reinderman wordt besproken in de rubriek De lezer aan zet. Dimitri Reinderman kijkt in een interview met Gert Devreese terug op het kampioenschap.
Na de loting van het Nederlands Kampioenschap maakte grootmeester Sergei Tiviakov bekend dat hij remise had afgesproken met Sipke Ernst, zijn tegenstander in de slotronde, en dat hij in die ronde niet zou spelen. Hij wilde snel vertrekken naar Kroatië, waar hij ging meespelen in de clubcompetitie. Wedstrijdleider Cor Roet en de toernooileiding gingen niet akkoord, waarna Tiviakov het toernooi verliet.
Eindstand NK algemeen 2009
1. Giri 6; 2. Nijboer 5.5; 3. Ernst, Reinderman 5; 5. Cuijpers 4; 6. Swinkels, Miedema 3.5; 8. Van der Weide 2; 9. Bitalzadeh 1.5.
Voor de tiende keer achter elkaar en voor de elfde keer in totaal won Zhaoqin Peng de Nederlandse titel bij de vrouwen. Toen ze in de eerste ronde verloor van de verrassend sterk spelende Mariska Bertholee - de Mie leek het toernooi even spannend te worden. Peng zette de zaken echter snel recht. Ze won vijf keer achter elkaar, kwam op de eerste plaats en stond die niet meer af. Een ronde voor het einde stond haar overwinning al vast.
Toch was Peng allerminst tevreden over haar spel. Ze stond enkele malen bedenkelijk. In de tweede omloop van het toernooi dreigde ze opnieuw te verliezen van De Mie en ook in haar tweede partij tegen Marlies Bensdorp ontsnapte Peng aan een nederlaag.
Tegen het Algemeen Dagblad zei ze: "Ik speelde niet goed. Het was een zwaar toernooi, zonder rustdag. Ook ontbrak de prikkel een beetje, onbewust. Zonder het te willen onderschat je de tegenstanders en ga je nonchalant spelen. Dat remt je eigen groei ook."
De tweede plaats ging naar Marlies Bensdorp die een degelijke wedstrijd speelde. Er had misschien nog meer in gezeten. Na de onnodige nederlaag tegen Peng was Ben-schop echter zo teleurgesteld dat ze in de volgende ronde hardhandig van het bord werd gezet door de nummer laatst in de ranglijst.
Mariska Bertholee - de Mie was de aangename verrassing van het toernooi. Ze was de laatste tijd weinig aan schaken toe gekomen, onder andere door een verhuizing. Dat een verhuizing of verbouwing niet per
Het vertrek van Tiviakovse nadelig hoeft te zijn is in het verleden al eens eerder aangetoond. Gert Ligterink behaalde zijn enige kampioenstitel nadat hij enkele weken bezig was geweest zijn huis op te schilderen. En Paul van der Sterren zat nog tussen de verhuisdozen toen hij voor de tweede keer de Nederlandse titel veroverde.
Met zoveel andere zaken aan je hoofd kan je blijkbaar onbekommerd aan het schaken slaan. Dat gold in ieder geval ook voor De Mie, die na de overwinning op Peng in de eerste ronde even vleugels kreeg. Pas halverwege kwam de concurrentie langszij, maar toen kon haar toernooi al niet meer stuk.
De overige deelnemers speelden geen rol van betekenis. Verrassend was wel dat Talitha Munnik er in de laatste ronde in slaagde om een eindspel met een pion achterstand tegen uitgerekend Peng remise te houden.
Eindstand NK vrouwen 2009
1. Peng 8; 2. Bensdorp 7; 3. Bertholee-De Mie 5.5; 4. Van Weersel 4; 5. Middelveld 3; 6. Munnik 2.5.
>
Twee belangrijke overwinningen Anish Giri
Met vier overwinningen achter elkaar legde Anish Giri de basis voor zijn overwinning in het Nederlands Kampioenschap. Hij voorzag voor Schaakmagazine zelf twee partijen van commentaar.
Roi Miedema - Anish Giri
NK Haaksbergen 2009
1. d4 d5 2. c4 c6 3. Pc3 Pf6 4. e3
Het systeem dat Roi vaak speelt. Wit dekt c4 pion en ik kan geen Lg4 doen, omdat er geen paard op f3 staat.
4. .. e6 5. Pf3 Pbd7 6. Dc2
De Anti-Meraner. Dat was geen verrassing voor mij. Roi heeft het veel gespeeld, dus ik had wat voorbereid.
6. .. Ld6 7. g4
De Shabalov aanval, een heel interessant systeem. Ik was er heel blij mee, want ik had het voor Corus 2009 veel geanalyseerd.
7. .. h6
Tegenwoordig de keuze van de topspelers. 7. .. dxc4 8. Lxc4 e5 is een oude hoofdvariant die Frans Cuijpers in hetzelfde toernooi tegen Roi speelde. 8. Ld2
De oude hoofdvariant.
Tegenwoordig is h3 op topniveau populairder.
8. .. dxc4 9. Lxc4 b5 10. Le2 Lb7
Tot nu toe waren de zetten logisch en simpel.
11. e4
Een actieve zet, maar misschien was Tg1 of g5 beter. 11. .. Le7 12. g5
Na deze logische zet staat wit al slecht, maar wat anders? 12. e5 is ook mogelijk, maar na 12. .. b4! 13. exf6 bxc3 14. fxe7 cxd2+ 15. Pxd2 Dxe7 is het zwart die beter staat.
12. .. hxg5 13. Pxg5 c5
13. .. b4!? was ook een mogelijkheid. Het werd gespeeld in Carlsen - Aronian, Linares 2009: 14. Pa4 c5 15. Pxc5 (15. dxc5 is onze partij.) 15. .. Pxc5 16. dxc5 Tc8 17. Da4+ Lc6 18. Lb5 Lxb5
19. Dxb5+ Dd7 20. Dxd7+ Pxd7 en zwart stond beter en won. 14. dxc5
18. Tdg1 Pf4 19. Lxf4 Txf4 20. Ph3 Th4 21. Pf2 Kf8! en zwart staat bijna gewonnen.
16. .. Tc8 17. cxd7+
14. d5 ziet er interessant uit, maar na 14. .. exd5 staat zwart gewoon beter.
14. .. b4!
Dat is de bedoeling! Zwart pakt c5 pion niet terug maar probeert aanval te krijgen.
15. Pa4
15. .. Th4!
Een geweldige zet! c5-c6 is geen echte dreiging en pion e4 hangt.
16. c6
16. f3 kan ook, maar wit heeft al grote problemen.
Bijvoorbeeld 16. .. Lc6! 17. 0-00 (17. Lxb4 Ph5 en het paard op g5 gaat verloren!) 17. .. Ph5
17. Lb5 was de enige zet die ik nog voorbereid had. Er komt 17. .. Kf8! en na a6 pakt zwart c6 pion terug met groot voordeel.
17. .. Pxd7
17. .. Dxd7 kon ook, maar Pxd7 was beter. Na Ddx7 kan volgen 18. Dd3 (18. Db3 Lc6 19. Tc1 Td8! en wint) 18. .. Dxa4 19. f3 en wit kan nog proberen zich te verdedigen.
18. Pxe6!?
Anders wint zwart het paard op g5 en daarna het potje. 18. .. fxe6 19. Db3 Txe4 Hier staat zwart natuurlijk gewonnen, maar toch moest ik nog een paar goede zetten vinden. 20. Tg1 Da5!
Een hele goede zet, ik dek mijn pion op g7 (21. Txg7? Txe2!, gevolgd door De5+ en Dxg7) en de dame komt in de aanval. Ik had 20. .. Lf6 gepland, maar zag toen Da5 dat meteen wint. 21. Kf1
21. Le3 was een andere mogelijkheid, maar verliest ook meteen. 21. .. Ld5 22. Dd1
Zhaoqin PengTxe3! (22. .. b3+ 23. Pc3 Txc3 wint ook) 23. fxe3 Lh4+ 24. Kf1
Le4 was de winst die ik tijdens de partij zag.
21. .. Txe2!
Ik besloot hier om eerst mijn toren te geven en pas daarna even te bedenken hoe ik mat moet zetten.
22. Kxe2 Pe5!
De snelste manier om te winnen. 23. Tg3 Db5+ 24. Ke1 La6 En de volgende zet komt er mat op e2 of f1. Wit geeft het op. (0-1)
Anish Giri - Karel van der Weide NK Haaksbergen 2009
1. e4 c5 2. Pf3 b6
Dit kwam natuurlijk als een verrassing, maar zo’n verrassing is altijd goed als je wit hebt en je wilt gaan winnen.
3. d4 cxd4 4. Pxd4 Lb7 5. Pc3 a6
Lang geleden heb ik deze variant een beetje bekeken, maar ik kon het me niet meer herinneren. Dus ik besloot om gewoon iets te gaan spelen en niet meteen proberen te winnen.
6. Lg5!? Dc7 7. Ld3
7. Df3 is interessanter, maar ik wilde een klein maar veilig voordeel krijgen. Bovendien had ik deze mogelijkheid niet gezien. 7. Pd5 was ook heel interessant: 7. .. Lxd5 8. exd5 De5+ 9. Le3 Dxd5 10. Le2 e5! en wit heeft compensatie, maar het is niet duidelijk.
7. .. g6 8. 0-0
Een nieuwtje. Tegenwoordig zie je niet vaak dat de meeste logische achtste zet een nieuwtje is. 8. Pd5!? Lxd5 9. exd5 De5+ 10. Le3 Dxd5 11. 0-0 was ook interessant.
8. .. Lg7 9. Pf3 Pf6 9. .. Lxc3!? 10. bxc3 d6 was ook een mogelijkheid. Wit heeft een slechte structuur maar zonder loper op g7 is het niet makkelijk voor zwart. 10. Te1 d6 11. Pd5
Een belangrijke zet. Anders zou zwart prima staan. 11. .. Lxd5
11. .. Pxd5 was niet mogelijk vanwege het simpele 12. exd5 f6 13. Lh4 Lxd5? (slecht, maar anders staat wit duidelijk beter) 14. Lxg6+! en wit staat gewonnen.
12. exd5 0-0
12. .. Pbd7 met het plan Pc5 was niet zo goed vanwege 13. c4 Pc5 14. Pd4 met het idee Pc6 en b4 met voordeel voor wit.
13. Pd4
Hier heb ik heel lang nagedacht. Andere mogelijkheden waren c4 en c3, maar mijn idee was om snel Pc6 te spelen. Toch was Pd4 fout, eerst c4 was beter.
13. .. Ta7?
Beter is 13. .. Dc5! Dat had ik wel gezien, maar ik dacht dat hij na Pb3, Dc7 moest spelen. Ik heb waarschijnlijk gemist dat mijn loper op g5 hangt. Na (13. .. Dc5) 14. c3 is Ta7! wel goed! Bijvoorbeeld 15. Lxf6 (anders kan ik mijn d5 pion niet dekken) 15. .. Lxf6 16. Le4 en wit staat een heel klein beetje beter. 13. .. Te8 was ook beter dan Ta7: 14. Df3 met het idee Pc6 en wit heeft voordeel. Na 14. c4 Pbd7 15. Pc6 komt Pb8! (de zet die ik niet gezien had) en nu staat zwart acceptabel. 14. c4
Nu is het heel moeilijk voor
zwart, want de toren op a7 hangt na Pbd7, Pc6.
14. .. Te8 15. Lf1 Dc8 16. h3 Tc7 17. Dd2 Pbd7
De laatste drie zetten waren logisch.
18. Pc6 Pc5
18. .. Pb8!? was heel interessant, een zet die ik pas zag nadat ik Pc6 deed. 19. Pxb8 (19. Pd4 is misschien beter met het idee na Pbd7 geen Pc6 meer te doen maar eerst bijvoorbeeld Tc1 of zoiets) 19. .. Dxb8 20. Tac1 is beter voor wit, maar zwart kan het misschien nog houden.
19. Le3 e5?
Een grote strategische blunder, nu staat wit helemaal gewonnen. 19. .. e6! met het idee exd5, cxd5, Pxd5! was beter. Na 20. Tac1! a5 kan zwart nog spelen, maar de stelling blijft moeilijk voor hem. 19. .. a5 was ook interessant, maar wit staat zoals steeds veel beter.
20. b4 Pcd7 21. a4 Pe4 22. Dc2 f5
Het zwarte tegenspel is veel te langzaam. En hij heeft geen duidelijk plan.
23. a5 bxa5 24. Txa5 Pef6 25. Da2?!
25. c5! was meteen afgelopen. Eerlijk gezegd zag ik niet dat mijn loper pion a6 aanvalt.
25. .. f4 26. Lc1
Weer dacht ik dat ik mijn loper het best op c1 kon zetten. Beter is 26. Ld2 met idee 26. .. Pb8 27. Pxb8 Dxb8 28. Txa6 en b4 staat gedekt. 26. La7! om Pb8 te voorkomen wint ook
meteen.
26. .. Pb8 27. c5 Lf8
Hier kan zwart nog spelen. Het blijft helemaal verloren natuurlijk.
28. Pxb8 Dxb8 29. Ld2
Ja, 26. Lc1 was fout hè, zei ik tegen mezelf.
29. .. Tf7 30. Txa6 f3 31. g3
31. gxf3! is weer meteen afgelopen, maar het was niet zo makkelijk te zien dat zwart na 31. .. Ph5 32. c6 Txf3 33. b5 helemaal niets heeft.
31. .. e4 32. Tb6 Dc8 33. Le3 h5 34. cxd6 Df5
35. d7!
Gelukkig had ik dit idee al van te voren gezien.
35. .. Pxd7 36. Te6 Tb8 37. b5 Lc5 38. d6 Tbf8 39. Dc4 Lxe3
40. Txe3 Pf6 41. Te7 Kg7 42. b6 Txe7 43. dxe7 Te8 44. b7
De5 45. Dc8 Db2
Tot nu toe waren de zetten allemaal duidelijk, maar hier moest ik nog een beetje uitrekenen hoe ik mijn pion naar b8 krijg.
46. Tc3 Db1 47. g4
De meest menselijke manier om te winnen.
47. .. hxg4 48. hxg4 g5 49. Df5!
Even de pionnetjes vergeten, nu is de koning belangrijker!
49. .. Da1 50. Tc8 e3 51. Dxg5+
Mat in 13 zegt mijn Rybka. Zo ver had ik niet gezien, maar dat het verloren is zag ik.
En mijn tegenstander zag het ook, dus hij gaf op. (1-0)
Gert Devreese
Dimitri Reinderman, sinds twee jaar profschaker, is een originele denker. "Ik zou graag een keer meedoen aan de wedstrijd Rising Stars versus Experience. Vooral als ik dan als Rising Star zou mogen fungeren. Ik ben, ondanks mijn 37, toch een soort nieuwkomer in mijn tweede schaakcarrière."
Ben je tevreden over het voorbije Nederlands kampioenschap? Met een niet erg sterk bezet toernooi had je een unieke kans om kampioen te worden. Reinderman: "Vooraf had ik wel gehoopt op de kampioenstitel. Anderzijds heb ik op het NK wel boven mijn rating gescoord. Ik ben dus matig tevreden; ik presteerde niet speciaal goed, maar ook niet speciaal slecht. Zeker nadat Tiviakov wegvalt, maak ik normaal een kans. Maar Giri was gewoon beter."
Vind je het belangrijk om ooit een keer Nederlands kampioen te worden? "Ja, vorig jaar was ik er nog dichterbij: toen eindigde ik op de gedeelde tweede plaats. Kampioen van Nederland blijft natuurlijk een heel mooie titel, maar mijn schaakcarrière zal niet mislukt zijn als ik hem nooit haal. Maar kijk naar de evolutie van Jan Smeets: de titel van Nederlands kampioen kan een belangrijke impuls vormen voor je carrière.
Smeets kreeg ineens veel uitnodigingen, waaronder één voor de A-groep van het Corus-toernooi. Als hij het NK vorig jaar niet had gewonnen, had hij nu zeker minder ver gestaan."
John Van der Wiel vond het in zijn column op de site Schakers.info teleurstellend dat je voor een relatief laag prijzenbedrag wilde meedoen aan het NK. Stellwagen en een aantal jonge spelers waren veel principiëler, vond hij.
"Langs de zijlijn is het makkelijk klagen en Van der Wiel heeft al een lange geschiedenis van klagen over de schaakbond. Mogelijk heeft hij dit keer een punt. Misschien had de bond andere sponsors kunnen vinden. Tegelijk kan de bond ook niet toveren, het is wel economische crisis. Dan is het niet makkelijk om aan sponsors te komen. Ik kan het moeilijk beoordelen. Heeft de bond genoeg zijn best gedaan of zijn er fouten gemaakt? Is er hard gewerkt of niet? Ik weet het niet.
Ik begrijp dat mensen als Smeets, Stellwagen, L’Ami voor dit prijzenbedrag niet meer aan het NK meedoen, het niet meer interessant vinden. Ze hebben een iets hogere rating dan ik, ze kunnen dus ook iets hogere normen stellen. Maar voor mij is het NK nog altijd een interessant toernooi om te spelen. Eerlijk, ik heb niet echt overwogen niet mee te doen."
Je was heel streng voor Tivi’s terugtrekking.
"Ik vind zijn gedrag gewoon niet acceptabel. Zoiets kun je niet maken als je eenmaal hebt besloten om mee te doen aan een toernooi. Het had ook nadelige gevolgen voor het toernooi. Neem het geval Robin Swinkels. Door Tivi’s terugtrekking kreeg Swinkels ineens vijf keer zwart en werd bovendien zijn winstpartij tegen Tivi geschrapt. Zelf kon ik dan weer niet klagen.
Ik had namelijk zelf zwart tegen Tivi en kreeg onverwacht plots een rustdag. (lacht) Ik vind dat Tivi voor de volgende NK’s moet worden uitgesloten, want zulke acties helpen de schaakbond bepaald niet bij het zoeken van sponsors. En in het algemeen vind ik dat je dat niet veel moet doen, van tevoren remise afspreken in de laatste ronde."
Wat onthoud je als positief van dit NK?
"Dat de jonge Giri kampioen werd, is zeker positief. Dat was in de kranten een story voor de frontpagina. Als Tivi of ikzelf kampioen was geworden, hadden we nooit teletekst pagina 101 gehaald. Giri gaf ook interviews weg in de kranten. Da’s altijd goeie pub voor het schaken."
Prof Je bent als 35-plusser een soort herintreder in het schaken. Je had jarenlang een baan in de internetsector en schaken stond op een lager pitje. Je noemt jezelf profschaker in een interview van eind 2007.
Waarom ben je profschaker geworden?
"Na mijn middelbare school heb ik me een jaar op het schaken toegelegd. Daarna combineerde ik enkele jaren het schaken met mijn studie psychologie. Na mijn studie heb ik dan weer werken gecombineerd met schaken. Ik heb verschillende banen in de internetsector uitgeoefend. Ik heb me onder meer beziggehouden met ‘abuse’, misbruiken van e-mail, spam-toestanden en zo. Schaken was in mijn eerste carrière nooit mijn voornaamste bron van inkomsten. Jarenlang speelde ik maar enkele toernooien per jaar: vaak waren dat buitenlandse toernooien, die ik combineerde met mijn vakantie. Maar sinds ik zo’n twee jaar geleden profschaker ben geworden, speel ik juist veel in Nederland. Dat is financieel nu veel aantrekkelijker. Ik ben nu een zogenaamde ‘zelfstandige zonder personeel’ en sta als profschaker ingeschreven bij de belastingdienst. Mijn baan viel twee jaar geleden weg. Ik heb toen nagedacht over wat ik zou doen.
Een nieuwe baan zoeken? Ik had niet veel zin om een pak sollicitaties te doen. Zo kwam ik uit bij het idee om profschaker te worden."
Wat is het verschil tussen je eerste en tweede schaakcarrière? Is er veel veranderd?
"Er zijn de laatste jaren veel jonge talenten bijgekomen: mensen als Smeets, L’Ami, Stellwagen, Werle. Toch heb ik nu mijn hoogste Elo-rating ooit, maar dat levert me niet de hoogste positie ooit op de Nederlandse spelersranglijst op. Je ziet ook dat er nog meer met de computer wordt voorbereid dan een tijd geleden."
In carrière 1 speelde je in Corus A tegen Kasparov. In carrière 2 moet je je in een voortoernooi plaatsen voor Corus C. Steekt dat niet?
Het winnen van de B-groep van het Corustoernooi in 1998 was zonder twijfel het grootste succes uit mijn carrière. Ik was wél verplicht om vrij te nemen op mijn werk om het jaar nadien aan groep A te kunnen medoen. Dat ik nu in een lagere Corus-groep moest beginnen, is niet abnormaal. Er zijn nu veel meer goede Nederlandse schakers die aan Corus kunnen meedoen, er zijn veel meer kandidaten."
Kan je ervan leven?
"Ja. Ik kan er goed van rondkomen. Alleen ben ik helaas geen trainer meer. Ik was een poos trainer bij de KNSB en bij de club Kennemer Combinatie, maar dat is alle twee weggevallen. Bij de bond pakte een reorganisatie van de nationale training vorig jaar ongelukkig voor me uit en Kennemer Combinatie verloor zijn subsidie daarvoor van de provincie Noord-Holland. Ik heb ongeveer dezelfde financiële status als tijdens mijn professionele internetcarrière. Er zit niet veel verschil op. In het begin geniet je als ondernemer allerlei kortingen. Na een poos vallen die kortingen wel weg, dan moet je er wel voor zorgen dat je meer gaat verdienen. Nu, ik ben niet veeleisend en heb alleen mijn twee katten en mezelf te onderhouden."
Hoelang denk je profschaker te blijven?
"Geen idee, dat valt af te wachten. Maar kijk naar iemand als Kortchnoi, misschien houd ik het wel erg lang vol. En anders kan ik nog altijd wat anders gaan doen."
Je rating is sinds je herintrede met bijna 100 punten gestegen tot recordhoogte. Hoe hoog liggen je ambities?
"Mijn eerste doel is de 2600 elo halen. Dat vind ik wel een mooi getal. Dat moet haalbaar zijn als ik blijf spelen zoals de laatste tijd. Daarna kan ik misschien nog een stuk hoger mikken.
Ik zou ook graag een keer meedoen aan de wedstrijd Rising Stars tegen Experience
Ik zou het leuk vinden om daarvoor een keer uitgenodigd te worden, vooral als ik dan als Rising Star zou mogen fungeren. Eigenlijk ben ik, ondanks mijn 37 jaar, toch een soort nieuwkomer in mijn tweede schaakcarrière."
Met het Nederlandse team heb ik een keer meegedaan in 1999. Op het EK voor Landenteams haalde ik een gouden medaille voor mijn resultaat aan - als ik het me goed herinner - bord 5. Nu moeten eerst al wat mensen afzeggen voor ik zou kunnen meedoen."
Op je 25e kwam schaken na internet en muziek. Hoe zit dat nu, hoe belangrijk is schaken nog?
"Schaken is mijn werk. Muziek is nog steeds heel erg aanwezig. Ik speel ook wel het kaartspel Magic, vooral in het buitenland. Magic-spelers zijn ook vaak actief in het pokerspel, maar het is wel heel iets anders. Zelf doe ik niet aan poker. Ik ben redelijk goed in Magic: ik eindigde een keer 48e op 300 in een toernooi met de wereldtop."
Een nieuwe variant op het schaakspel waarin het toeval een rol speelt. Een spel dat de drempel tot het schaken verlaagt. Een spel waardoor je gaat nadenken over de waarde van de stukken. Waartoe een ongelukje al niet kan leiden.
"Ik zat op een avond met mijn zoon Melchior op de bank te schaken toen de stukken op de grond vielen. Een voor een hebben we ze teruggezet, om de beurt. Dat bracht ons op een idee en binnen twee dagen hadden we een nieuw spel bedacht. Raindropchess. Het is niet vreemd dat dit een keer gebeurde. Wij spelen veel spellen en bedenken eigen varianten."
Aan het woord is Jozias Hillenkamp. Hij lijkt in zijn enthousiasme niet te stuiten en is ervan overtuigd dat Raindropchess het gaat maken. "Ik ben afkomstig uit de onderwijsdidactiek en ik weet dat spelletjes motiveren", zegt hij. "Ik denk dat de schaakwereld met Raindropchess een spel in handen heeft dat veel mensen enthousiast kan maken voor het koninklijke spel".
Eerst maar even de feiten. Wat is Raindropchess? Het spel bestaat uit een normale schaakset èn uit 32 kaartjes met afbeeldingen van de 32 schaakstukken; daarnaast zijn er vier lege kaarten, de jokers, die je naar keuze kunt toevoegen aan het spel. Een speler begint het spel door een kaart te trekken. Het stuk dat is afgebeeld mag hij op het bord zetten. Er zijn een paar regels: de koning mag niet schaak staan en de
"Ik vind het verfrissend nieuw. RDC maakt schaken minder ‘serieus’, veel speelser en daardoor toegankelijker. RDC daagt ontzettend uit. Je creëert heel interessante situaties waar je vervolgens volstrekt nieuwe oplossingen voor moet bedenken. Hoe meer ik het speel, hoe meer ik denk dat RDC een perfecte manier is om kinderen met schaken in aanraking te brengen. Het leren van de schaakregels gaat spelenderwijs."
Jentienus van der Werff, Assen
Oud- bestuurder NOSBO
"Het spel is spectaculair en bijzonder dynamisch. De kansfactor brengt onvoorspelbaarheid met zich mee waardoor je sneller je beslissing kunt nemen. Bovendien is het verschil in speelsterkte daardoor minder van invloed op de uitkomst van het spel. Dat maakt het ook nog eens erg levendig."
Karen Brouwers is schaakmoeder en schaaktrainer bij Unitas.
pionnen mogen niet verder dan de zesde rij (voor wit) of derde rij (voor zwart) geplaatst worden. Er kunnen maar vier pionnen promoveren. Bij de promotie kan ieder stuk één keer worden gekozen: dame, toren, loper of paard. Het moment waarop de kaart met de koning wordt getrokken heet het koningsmoment. Dat is cruciaal. Als de koning op het bord staat mag een speler kiezen tussen spelen met de stukken op het bord of een kaart trekken en een nieuw stuk toevoegen. Een speciale kaart is de joker, afgebeeld door een lege druppel. Deze kaart kan op allerlei manieren worden gebruikt. Spelers kunnen bijvoorbeeld afspreken dat je met een lege druppel een beurt moet overslaan. Een goede manier
om het abstracte idee van tempoverlies zichtbaar te maken.
Wat zijn de voordelen van dit spel?
Jozias Hillenkamp: "Je gaat door Raindropchess veel sneller nadenken over de waarde en de mogelijkheden van de stukken. Op het moment dat je een stuk op het bord zet ga je bedenken wat het kan doen en hoe je straks je koning veilig kunt neerzetten. Denk-processen die normaal pas vanaf stap 3 of 4 plaatsvinden beginnen nu eerder."
Henk Feitsma neemt de publiciteit rond het nieuwe spel voor zijn rekening. Hij wijst op nog iets anders.
"Veel kinderen zien schaken als een spel van een andere, hogere orde. Dat merk ik thuis en ook op scholen. Dankzij Raindrop-chess verdwijnt die drempel. Het spel blijft een beroep doen op je intellectuele vaardigheden, maar het geluk komt om de hoek kijken. Het wordt speelser. Mensen die niets met schaken hebben zie je wel Raindropchess spelen. Partijen duren ook korter, je kunt het gemakkelijk even tussendoor spelen. Ik denk dat het ‘gaat landen’ in en ook buiten de schaakwereld. Wij denken dat veel mensen dit leuk gaan vinden."
Jozias Hillenkamp: "Het is ook heel interessant voor mensen die niet zo veel schaken. Het is opener, vrijer. Mensen die niets met schaken hebben gaan erdoor schaken. Ook bij dit spel is de sterke schaker in het voordeel, maar als je geluk hebt kan een zwakkere schaker van een sterke schaker winnen. En als sterke speler is het door de geluksfactor niet erg om een keer van een zwakkere te verliezen. Opvallend vind ik dat sterke schakers het moeilijker vinden dan gewoon schaken, terwijl de niet schakers het juist makkelijker vinden. Hen valt het mee."
Tot slot de naam. Waar komt die vandaan?
Jozias Hillenkamp: "Ik denk heel vaak associatief. Toen ik met mijn zoon de stukken terug op het bord zette zag ik de stukken als druppels op het bord vallen. Vandaar."
Voor verkoopadressen en meer informatie, kijk op www.raindropchess.com
Verrassend en heel leuk Het ‘ moment’ van de koning Verrijking voor de schaaksport
"Het verraste me enorm dat de combinatie kansspel/schaken zo leuk kan zijn", aldus student natuurkunde Joep Nabuurs (23) . Het ‘geheim’ van RDC volgens Joep: "Je kunt meerdere spelletjes achter elkaar spelen, zodat het in totaal wat minder op geluk aankomt. Het is de uitdading om in alle mogelijke gebeurtenissen een overzicht te krijgen. Al is het een heel ander spel dan schaken, je kunt er toch je schaakvaardigheden mee vergroten. Zo moet je goed weten waar stukken goed staan en zit je constant op matbeelden te loeren".
Joep Nabuurs schaakt bij VSV Venlo
Dat het spel dankzij de geluksfactor ‘alle kanten’ op kan, zal voor veel mensen de charme zijn, denkt student technische wiskunde Guus Bollen (19) uit Eindhoven. "Het moment waarop je de koning trekt, is van grote invloed op je winstkansen"."Bepalend is ook welke strategie je weet te hanteren. Je eigen kunnen is ook bij RDC heel belangrijk". RDC kan volgens Guus de drempel naar het schaken verlagen. "Er zijn mensen die denken dat schaken een sport is voor nerds. RDC is een mooie manier om er achter te komen dat dit niet klopt".
Guus Bollen schaakt bij WLC Eindhoven
"Verbazingwekkend hoe snel ze RDC oppakken en hoe enthousiast ze zijn", zegt Ronald van Nimwegen. "Ook de allerkleinsten van vijf jaar kunnen er direct mee uit de voeten". De jeugdleden kwamen in juni tijdens de testperiode in aanraking met het spel. "We spelen het nu regelmatig op clubdagen, de kinderen nemen het mee naar huis en ‘steken’ anderen aan. Het enthousiasmeert geweldig. RDC is een verrijking voor de schaaksport, ik denk dat heel veel clubs het zullen gaan gebruiken".
Ronald van Nimwegen, jeugdleider www.scdepaardensprong.nl
INFORMATIEF
Een speelse manier om met de stappenmethode aan de slag te gaan. Een educatief spel dat patroonherkenning stimuleert. Schaakopgaven met direct antwoord. Het is de essentie van het nieuwe kaartspel Check! de beste zet.
Beter schaken met Check!
Minze bij de Weg
Check! de beste zet is ontwikkeld door Annemariet van Beers, naar een idee van Marianne Diederen van de Schaak en Go winkel Het Paard in Amsterdam. Die winkel verkocht go-kaarten met opgaven. ‘Waarom maak je niet zoiets voor het schaken", suggereerde Diederen. Annemariet van Beers ging er onmiddellijk mee aan de slag en nu, een half jaar en ruim 300 uur werken later, ligt het resultaat er.
In wezen is Check! een eenvoudig spel. Het bestaat uit speelkaarten, die aan de voorzijde een diagram met een schaakopgave bevatten en aan de achterkant een diagram met het antwoord. Dat heeft ten opzichte van de werkbladen uit de stappenmethode een voordeel, legt Van Beers uit.
"Je ziet meteen of de oplossing goed of fout is, je kunt jezelf meteen corrigeren. Bij het maken van de bladen vergeet je soms waarom je voor een oplossing hebt gekozen, omdat je eerst het blad afmaakt voordat je de antwoorden bekijkt. Nu zie je de oplossing meteen en kan je snel veel opgaven maken; dat is goed voor de patroonherkenning."
Een spel Check! bestaat uit 96 (2x 48) kaarten, die verdeeld zijn in drie categorieën. Een symbool geeft het soort opgave aan: ster betekent mat in één, cirkel staat voor verdedigen en vierkant is materiaalwinst.
Er zijn kaarten op twee niveaus, die aansluiten bij de werkboeken Stap 1 en Stap 1 plus. Alle opgaven zijn nieuw gemaakt door Cor van Wijgerden, die het als welkome aanvulling op de stappenmethode ziet.
Annemariet van Beers heeft een uitgeverij die spelletjes maakt met een educatieve inslag. Daarom let ze goed op de spelmogelijkheden van haar producten. Spelend leren staat centraal. Zo ook bij Check! de beste zet.
"Je kunt er in je eentje mee aan de slag, maar je kunt er ook spelletjes mee spelen met groepen tot vier kinderen. Bijvoorbeeld: wie kan de meeste opgaven oplossen in drie minuten, wie vindt het snelste de oplossing. Er is een speciale spelvorm voor groepen ontwikkeld, die staat beschreven in de viertalige handleiding. Leuk voor kinderen vanaf zes jaar. En handig voor de jeugdleiders die als aanvulling op de gewone schaaklessen op zoek zijn naar een leuk spelletje."
Uitgebreide informatie is te vinden op www.dubbelzes.nl
In deze Voorloper:
Rik Roelofs houdt van de vork
Partijen van Rik
Magneetaanval
Rapidschaak in Mierlo
Herfst
Hij was zeven jaar oud toen hij met zijn vader naar de schaakclub ging. De spelregels waren thuis al geleerd. Maar hij mocht niet meedoen! Twee weken later wel en kreeg hij stap 1 van Cor Lindeman. Daarna speelde Rik zijn eerste partij in de interne competitie. "Ik vond het meteen leuk!" Het diploma voor stap 2 tot en met 4 haalde hij met een tien! Compliment ook voor trainer Vincent Vleeming. Sinds de zomer ligt het blauwe werkboek zesde stap op zijn tafel.
Snelschaakkampioen
Met vriendjes van de club ging
hij naar de IJSCO-jeugdtoernooien. Ook deden ze mee met het NK teams bij de F. "Het
Jeugdkatern Schaakmagazine
houdt van de vork
Hij is net twaalf jaar. Hij won twee keer het PK D van de OSBO. Met Hemelvaart werd hij vijfde bij het NK D in Rijswijk. En hij was Nederlands kampioen snelschaken bij de E.
Reden voor Schaakmagazine een portret te maken van... Rik Roelofs.
Piet Peelen
pepernotentoernooi vond ik gezellig. Iedereen speelde samen met zijn vader of moeder. En je kreeg natuurlijk pepernoten!"
Bijzonder succes had Rik in 2007: hij werd snelschaakkampioen van Nederland bij de E! Rapid voor teams in Mierlo is een favoriet. "We zijn er altijd met veel mensen van de club. Heel leuk. En we zijn al drie keer kampioen geworden!"
Gezelligheid
Rik vind je meestal midden in een groep. "Dat is zijn karakter", vertelt moeder. "Hij houdt van gezelligheid. Lekker samen voetballen of tafeltennis. Iedereen kent elkaar!" Verder houdt Rik van trucjes. "Het meest van de vork!"
Rik heeft de hoogste rating van zijn jaar, 1845! Bij het NK D begon hij goed, maar verloor de laatste partij en werd vijfde. Meer succes had hij bij het OSKA in Arnhem. "Ik werd gedeeld tweede bij de volwassenen in de B-groep. Mijn prijs was € 65," vertelt hij trots! Hoe kom je aan zo’n hoge rating? "Gewoon, veel toernooien spelen en veel trainen. Bij De Toren krijg ik les van Willy Hendriks. Het is altijd stil als we spelen. Maar als de trainers even weg zijn praten we ook wel. KNSB training geeft Petra Schuurman. Dit seizoen ben ik ook lid geworden van D4. Daar krijg ik les van Herman Grooten Ik wil graag meester of grootmeester worden!"
JEUGDKATERN
Geboortedatum: 15 mei 1997
Uit: Arnhem
School: Olympus college
Leukste schoolvak: Gym
Hobby’s: Badminton, tafeltennis, computeren
Schaken geleerd: Mijn vader
Club: De Toren Arnhem, D4 Oosterhout
Wat wil je worden: Psycholoog
Lievelingseten: Pizza
Rik RoelofsArnoud Hendrikse
NK C Venlo 2009
1. d4 d5 2. c4 e6 3. Pc3 c6 4. Pf3 Pf6 5. Lf4 Le7 6. e3 Pbd7 7. Tc1 b6 8. cxd5 cxd5 9. Pb5 Lb4+ 10. Pc3 a6 11. a3 Le7 12. Pb5!
12. .. 0-0 13. Lc7 De8 14. Pd6
Lxd6 15. Lxd6 Pe4 16. Lxf8
Dxf8 17. Ld3 Dd6 18. Lxe4
dxe4 19. Pg5 Pf6 20. 0–0 h6
21. Ph3 e5 22. dxe5 Dxe5 23.
Dd8+ De8 24. Dxe8+ Pxe8 25. Pf4 Le6 26. Pxe6 fxe6 27.
Tfd1 Pf6 28. h3 e5 29. Kf1 a5 30. Ke2 a4 31. Tc6 Tb8 32.
Tdd6, 1-0
KruisengaRik Roelofs
ONK D Enschede 2009
1. e4 c6 2. d4 d5 3. exd5
cxd5 4. c4 Pf6 5. Pc3 Pc6 6.
Pf3 Lg4 7. Le2 e6 8. Lg5
Rik wil de dame vangen en speelde zojuist 12. Pb5! Knap gezien. Hij wint een toren tegen een loper. Toch was er nog een verborgen redding na 12. .. axb5 13. Lc7 Lb4+!! 14. axb4 De7. Door veldruiming ontsnapt de zwarte dame.
dxc4 9. Lxc4 h6 10. Le3 Ld6
11. 0-0 0-0 12. h3 Lh5 13.
Pb5 Lb8 14. Tc1 a6 15. Pc3
Dd6
Dreigt slaan en mat met Lxf3 en Dh2, maar Coos ziet het prima en verdedigt zich!
16. g3 De7 17. Kg2 Td8 18. Dd2
18. .. Lxf3+ 19. Kxf3 Pe5+! Een mooie dubbele aanval.
De pion op d4 is gepend en dat overzien zelfs meesters!
20. Kg2 Pxc4, 0-1
Rik RoelofsDani Dokter
NK C-teams Amersfoort 2009
1. e4 e5 2. Pf3 Pc6 3. d4 f6 4. Lb5 Pge7 5. 0-0 a6 6. Lc4 d5 Dat pakt niet goed uit vanwege een aftrekaanval met pionwinst.
7. exd5 Pxd5 8. dxe5 Pce7 9. exf6 gxf6 10. Te1 c6 11. Pc3 Kf7
De beste verdediging.
12. Pxd5 cxd5 13. Dd4 Le6 14. Lb3 Pf5 15. Dd3 Dd7 16. Lf4 Ld6 17. Lxd6 Dxd6
18. Txe6!
Goed aangevallen. Op 18. .. Dxe6 komt 19. Lxd5 met damewinst.
18. .. Kxe6 19. Te1+ Kd7 20. Dxf5+
De bedoeling van Txe6. De verdediging is uitgeschakeld!
20. .. Kc6 21. Te6 Tad8 22. Dxd5+ Kc7 23. Txd6 Txd6 24. Dc5+ Kd7 25. g4 en wit won gemakkelijk.
Bij een magneetaanval lok je de koning met een offer naar een veld, waarna matzetten met schaak mogelijk is. Je lokt hem als het ware uit z’n schulp en voorkomt dat hij kan ontsnappen. Een voorbeeld. Zwart aan zet.
Opgave 4: Zwart aan zet (stap 4)
Ook dit motief komt vaker voor.
Het is een combinatie van magneetaanval en ruiming. De zwarte dame moet op h2 komen, echter zonder dingen als Dxb7 mat toe te laten.
Direct Da2 (binnendringen) is niet goed, dan volgt cxd8D+. Echter, na 1. .. Lxb2+! wordt de koning naar b2 gelokt. Daarna volgt alsnog Da2, nu met schaak, en mat op de volgende zet. Een aardig matmotief is te zien in het volgende fragment.
Opgave 1: Zwart geeft mat in drie (stap 2)
1. .. Db4 kan niet vanwege Txg5. Hoe moet het wel?
1. Lxf7+ Een veelvoorkomend magneetoffer. 1. .. Kxf7 2. Dd5+ Kf8 Na 2. .. Kg6 3. Ph4+ is het ook snel afgelopen.
Vraag 1: na welke geweldige zet gaf zwart op?
Het is soms belangrijk om de terugweg af te snijden, om te voorkomen dat de koning zijn schuilplaats weer kan opzoeken.
Opgave 2: Wit geeft mat in drie (stap 3)
Opgave 5: Zwart aan zet wint (stap 5)
De witte koning dreigt naar a1 te ontsnappen. Hoe voorkomt zwart dat?
Dxg3+ 4. Pg4 Dxg4 mat. 3. .. Dh2+ 4. Kg4 Dh5, mat.
Pxh4; of 3. gxh4 Dg2 mat; 3. Kg5
Pxe5+ 3. Dxe5 Dd1+ 4. Kh4 Dh1+ 5. Kg4 Dxh6. 2. Kg4 Th4+ 3. Kxh4 Of 3. Dxh4 Pxe5+ 4. Kg5 Pf3+ 5. Kg4
1921. 1. .. Th1+ Niet zo mooi, maar ook winnend is 1. .. Df1+ 2. Kg4
Opgave 6: Schenmann - Wagner,
De2+ 7. Kg1 Dxd1+ en zwart wint.
Dc4+ 3. Kd2 Dd3+ 4. Ke1 De3+ 5. Kf1 Tf8! Dreigt Lh3. 6. Kg2
Bosch, 1935. 1. .. Tc1+!! 2. Kxc1
Opgave 5: Spielmann - van den
Th1+ 6. Kxh1 Dh8+ 7. Kg1 Dh2 mat.
1962. 1. .. Le2! Ook andere zetten winnen, maar dit is het meest dwingend. 2. Dxe2 De twee zwarte torens staan alleen maar in de weg, zwart geeft ze daarom weg en lokt de koning naar h1. 2. .. Th8+ 3. Kg1 Th1+ 4. Kxh1 Th8+ 5. Kg1
Vraag 2: Hoe gaat wit verder na 1. Dxf6 Kxf6 2. Le5+ Kg5?
Opgave 3: Wit aan zet wint (stap 4)
De zwarte ontwikkeling is rampzalig. Tijd om toe te slaan.
Opgave 6: Zwart aan zet (stap 5)
Zwart staat bijna mat, maar wint. Probeer alle belangrijke varianten te zien! Extra
Google eens op "FischerReshevsky, 1958" voor een mooi voorbeeld van een diepe magneetaanval.
Opgave 4: Manov - Khairaberian,
Opgave 3: 1. Pc7+ Dxc7 2. Lxf7+! Kxf7 3. Dd5+ Ke8 4. De6 en mat op de volgende zet.
Opgave 2: 1. Bell - Wagenheim, 1901. 1. Lh6+! 1. Dg5+ Kh8 2. Df6+ Kg8 levert niet meer dan eeuwig schaak op. 1. .. Kxh6 2. Df6+ Kh5 3. g4 mat.
Opgave 1: Zwart speelt eerst 1. .. Tb1+. Na 2. Kxb1 kan 2. .. Db4+ wel: 3. Kc1 Db2 mat.
Kf5 6. Lh3 mat, 6. Lf3 mat.
Pf5 4. h4+ Pxh4 5. gxh4+ Kh5 5. ..
5. Th4 mat) speelde wit 3. Lg7!
Vraag 1: 3. Ph6! en mat op de volgende
Traditioneel werd op de laatste zondag in september het Open Nederlands Kampioenschap Rapidschaak voor Jeugdteams gehouden.
Open Nederlands Kampioenschap Rapidschaak
In het zonovergoten Mierlo werd een verhitte strijd geleverd. Op bijgaande foto's een sfeerimpressie. De burgemeester van Geldrop-Mierlo , mevrouw Don-
ders-de Leest , kwam speciaal langs om de eerste zet te doen. Daar waren de organisatoren maar wat trots op.
Het Nederlands Kampioenschap in Haaksbergen is gewonnen door de 15-jarige debutant Anish Giri. Mede dankzij een sterke eindsprint waarin hij onder andere zijn directe concurrent Friso Nijboer versloeg. De 'routinier' Nijboer werd uiteindelijk winnaar van de tweede prijs. In de onderhavige partij verslaat hij Dimitri Reinderman. Speelt u mee?
Friso Nijboer -
Dimitri Reinderman
NK 2009 Haaksbergen
1. e4 e6 2. d4 d5 3. Pc3 Pc6!? Het paard voor de c-pion ontwikke-
len lijkt onnatuurlijk, maar toch is er wel iets voor te zeggen. Zwart probeert snel stukkenspel te organiseren.
4. Pf3 Pf6 5. Ld3 Lb4
Ook 5. .. Pb4 is speelbaar.
6. 0-0
Een weinig gespeelde zet waar Reinderman wellicht niet op voorbereid was.
6. .. Lxc3 7. exd5
Deze tussenzet is noodzakelijk.
7. .. Lxd4
Na 7. .. Pxd4 8. bxc3 Pxf3+ 9.
Dxf3 Dxd5 10. Dg3 heeft wit compensatie voor de pion. Na 7. .. exd5 8. bxc3 0-0 staat wit wat beter.
8. dxc6 Lc5 9. Pe5!
Veel beter dan nemen op b7.
Het staat ongeveer gelijk na 9. cxb7 Lxb7.
9. .. bxc6 10. De2 Lb7 Zwart staat een pion voor,
maar dat heeft in deze stelling nog weinig betekenis. Het is zelfs zo dat de pluspion zwart lelijk in de weg staat - de bijna spreekwoordelijk slechte Franse loper is weinig mobiel. Kunt u net als Nijboer aantonen dat wit goede aanvalskansen heeft voor zijn geofferde pion?
11. Lg53Ld6
12. Tfe13Tb8
13. Tad13De7
14. De35Ta8
15. Dh35Lxe5
16. Txe5 1h6
17. Ld24Td8
18. Tde14Kf8
19. Ta54a6
20. De33Ta8
21. a33Kg8
22. h33Pd5
23. De24Df6
24. c45Pf4
25. Lxf41Dxf4
26. c56g6
27. g3 3Df6
28. Ta44a5
29. Tf4 3De7
30. De55Td8
31. Lc44Lc8
32. Tf65Kh7
De lezer heeft wit U gaat als volgt te werk: bedek de zetten en kies steeds uw zet als witspeler. Op bladzijde 29 vindt u het commentaar en treft u de andere zetten aan die ook punten opleveren.
Bij de Europese jeugdkampioenschappen in het Italiaanse Fermo was de Nederlandse delegatie zeer succesvol. Niet alleen eindigde nagenoeg elk van de 21 deelnemers in de plus, er vielen zelfs (gedeeld) tweede plaat-
33. h43h5
34. Kg23Dd7
35. Te34Thg8
36. Df45Tg7
37. Td3 2De7
38. Txd8 1Dxd8
39. Txf71
Totaal 100
sen voor Robin van Kampen, Lisa Schut en Anne Haast te noteren. Een mooie steun in de rug voor het talentontwikkelingsbeleid, dat onder talentcoach Thomas Willemze tot volle bloei komt.
Wit is aan
In augustus werd de bekendste schaakarbiter ter wereld 75 jaar, maar Geurt Gijssen, geboren op 15 augustus 1934 in het Duitse Emmerich gaat voorlopig door met het leiden van topevenementen. Onlangs was hij in Valencia arbiter bij de match Kasparov-Karpov en in november zal de Nijmegenaar het sterkste toernooi van 2009 leiden, het Tal Memorial in Moskou.
Laten we beginnen met een actueel onderwerp. Onlangs was de schaakwereld in het nieuws door de verwikkelingen rond Sergei Tiviakov in het NK. Hoe kijkt u als arbiter tegen deze zaak aan?
"De Tiviakov zaak vind ik een moeilijke kwestie want je moet alle ins en outs kennen om een gefundeerd oordeel te kunnen geven. Die heb ik niet. Wat me in deze zaak wel intrigeert is de rol van Sipke Ernst. Hij is immers ook akkoord gegaan met de remise. Daar hoor en lees je niets over."
‘Een scheidsrechter is er voor de spelers, de spelers zijn er niet voor de scheidsrechter’
Tiviakov heeft een nul gekregen voor een partij die niet eens is begonnen. Als ik remise mag aanbieden op zet 1 of zet 30, waarom dan niet op zet 0?
"Daar is wel iets over te vinden in de spelregels. Er zijn twee regels: een partij is remise als beide spelers tijdens de partij remise overeen komen. En er is nog een artikel 9.1 Daarin staat hoe je remise moet aanbieden. Nadat een speler een zet heeft gedaan en voor hij zijn klok stopt kan hij remise aanbieden. Dus er moet minimaal een zet gedaan zijn, voordat je een remiseaanbod kunt doen, het staat zeer nadrukkelijk in de regels. Er staat dus impliciet dat je voor de partij geen remise mag afspre-
ken. Als de speler die regel overtreedt kan de wedstrijdleiding een straf uitdelen. Dat kan een waarschuwing zijn, maar het kan ook zijn dat de arbiter de partij verloren verklaart."
Een andere actuele zaak: de voor Frankrijk spelende Vladimir Tkachiev zorgde in India voor een schandaal door dronken aan het bord te verschijnen en in slaap te vallen. Heeft u wel eens dronken of slapende spelers aan het bord gehad en wat kan een arbiter naar uw mening doen?
"Tkachiev staat bekend als een vrolijke jongen, om het maar eens diplomatiek uit te
drukken. Ik heb zelf ook twee keer een dronken speler in het toernooi gehad, dat was bij het Aeroflot toernooi in Moskou. Ik heb de dronkenlap toen gezegd dat hij de partij moest opgeven. Ik heb hem de zaal uitgevoerd en daar was hij wel tevreden mee, want hij viel om mijn nek en gaf me een kus. De andere dronken speler kon gewoon spelen en noteerde ook keurig. Ik heb hem wel in de gaten gehouden."
Er werd na de ‘zaak Tkachiev’ veel gediscussieerd of een slapende speler moet worden gewekt. Wat is volgens u de juiste aanpak?
"Ik denk dat je de speler wakker moet maken. Hoe kun je er zeker van zijn dat die man niet op de een of andere manier ziek is? Misschien heeft hij wel dringend doktershulp nodig. Je kunt niet riskeren dat er wat gebeurt, er zijn namelijk al genoeg mensen aan het bord gestorven, onlangs nog bij een toernooi in Griekenland. Bovendien kan het storend zijn voor de omgeving. In Moskou kwamen er veel mensen bij zijn bord kijken en dat is heel afleidend voor de andere deelnemers. Als arbiter moet je dan ingrijpen."
Wat is de passende straf in een dergelijk geval. Moet je de speler van het toernooi uitsluiten, een nul geven?
"Dat moet je van geval tot geval bekijken, je moet niet van tevoren bepalen wat de straf zal zijn. Dat heb ik geleerd als leraar. Ik zal een voorbeeld geven. Als ik als leraar zeg: "de volgende die zijn mond open doet vliegt eruit." En dan zegt het liefste en aardigste meisje uit de klas: "Kijk eens meneer, een
wesp". Dan moet je eigenlijk dat meisje eruit sturen, hoewel er geen aanleiding voor is. Het is pedagogisch een fout van tevoren een straf vast te leggen en ook als arbiter moet je dat nooit doen."
Er wordt veel en graag over spelregels gediscussieerd. Uw rubriek "An arbiter’s notebook" op www.chesscafe.com wordt veel gelezen. Zijn de regels duidelijk genoeg en waarom worden ze regelmatig aangepast?
"Er zijn twee soorten veranderingen: je hebt cosmetische veranderingen, dat zijn regels die soms voor tweeërlei uitleg vatbaar zijn. Je verandert de regel in dat geval niet, maar je formuleert het beter. En er zijn in de tweede plaats nieuwe ontwikkelingen waar je wel op moet reageren. De ‘Sofia rules’ is een goed voorbeeld. Deze houden in dat je bij voorbeeld voor de dertigste zet geen remise mag aanbieden. Die zijn niet onredelijk en daarom hebben we in de spelregels de mogelijkheid geopend om de Sofia regels te hanteren of om volgens de oude regels remise aan te bieden. Je moet echter wel één punt goed in de gaten houden: de spelers moeten van tevoren worden geïnformeerd onder welke regels gespeeld wordt. We proberen verder de regels wat gemakkelijker te maken. Als je bijvoorbeeld een illegale zet doet krijgt je tegenstander er tijd bij en er gaat niets van je eigen tijd af. Die regel is aangepast aan de praktijk. Ook de afgebroken partijen zijn eruit gegaan, hoewel die regels nog wel in de richtlijnen staan. Het kan gebeuren dat het licht uitvalt en dan moet je weten hoe er afgebroken moet worden."
Over de nul regel wordt veel en fel gediscussieerd. Is dat terecht?
"Die nul regel had je in feite al. Er stond in de regels: als iemand meer dan een uur te laat is, is de partij verloren. Maar er stond ook bij: de organisatie mag die periode van een uur veranderen, die mocht er al nul minuten van maken. Daar werd weliswaar geen gebruik van gemaakt, maar het mocht wel. Nu staat er nul minuten, maar de organisatie mag het veranderen. Je moet het wel van tevoren aan de spelers zeggen, in de uitnodiging moet staan of die regel gehanteerd wordt en ook
of er met de Sofia rules wordt gespeeld. Het is wel vervelend dat er iets uit de regels is gegaan: de arbiter kan bij overmacht niet meer zeggen: OK, ga toch maar spelen. Je krijgt een nul en de arbiter kan daar niets meer aan doen."
Moet een speler dan aan het bord zijn om een nul te voorkomen? Of is het voldoende in het gebouw te zijn?
Is dat duidelijk gedefinieerd?
"Er staat letterlijk in de spelregels dat je bij het schaakbord moet zijn. Dat kan door iemand uitgelegd worden als: je moet aan het bord zitten. Bij de Olympiade in Dresden is het gebeurd dat een speler aan het bord was, naar de arbiter ging om een pen te vragen en toen hij terugkwam had hij een nul gekregen van een andere arbiter omdat hij niet aan het bord was. Dat vind ik erg dubieus."
Hoe is het gesteld met de regelkennis van de spelers?
"Op het hoogste niveau kennen de meeste spelers de regels vrij aardig en ook op lager niveau valt het me bij de meeste spelers mee. Helaas moet ik zeggen dat onder de arbiters de regels niet altijd goed gehanteerd worden. Ik sprak laatst een internationaal arbiter die nog vrij actief is en die vertelde me dat van een speler die een verkeerd remiseaanbod doet vijf minuten tijd wordt afgetrokken. Die regel is allang achterhaald. En er waren wel meer regels die bij hem niet bekend waren of niet correct begrepen werden. Daar schrik ik wel van. Waar ik me ook aan stoor is het volgende: ik zag laatst bij een open toernooi een arbiter in korte broek rondlopen. Dat is voor mij een gruwel in het oog, maar blijkbaar wordt het geaccepteerd. Bij een Olympiade heb ik ook meegemaakt dat er een arbiter in korte broek en blootsvoets rondliep."
Wordt u als voorzitter van de spelregelcommissie van de FIDE wel eens persoonlijk aangevallen als er nieuwe regels worden geïntroduceerd?
"Ik word er inderdaad vaak persoonlijk op aangezien als er iets veranderd is, zelfs als ik er zelf tegen ben.
Vervolg op pagina 28.
In september vonden in Fermo in Italië de Europese kampioenschappen voor de jeugd plaats. Talentcoach Thomas Willemze keek daar vooraf met enige spanning naar uit. Hij verwachtte dat in zijn equipe van 21 jeugdspelers enkele deelnemers over serieuze medaillekansen beschikten. Het ging vooral om de spelers aan wie de KNSB de hoogste talentstatus heeft toegekend: Lisa Schut, Anne Haast, Robin van Kampen en Benjamin Bok.
Dat Willemze die kansen goed had ingeschat, bleek uit de zilveren medaille die Robin van Kampen (jongens onder 16 jaar) en de bronzen medaille die Lisa Schut (meisjes onder 16 jaar) mee naar huis namen. Dat het moeilijk is om een derge-
lijke favorietenrol waar te maken, bleek voor Lisa Schut al in de eerste ronde. "Ik speelde in die eerste ronde belachelijk slecht en verloor", stelt Schut zelf. "Verderop in het toernooi begon ik beter te spelen. Maar ook toen waren mijn partijen tegen Arnatskaya en Adamowicz niet goed." Dat was jammer want Adamowicz, die tegen Schut een groot deel van de partij slecht tot verloren stond, maakte na een blunder van onze landgenote ruimschoots remise en dat halfje leek op een bepaalde manier beslissend. De Poolse won de Ccategorie uiteindelijk met een halfje voorsprong op onder anderen Schut en Anne Haast, de andere Nederlandse titelfavoriete bij de meisjes. "Misschien was ik in sommige partijen meer geconcentreerd en bij de les dan in andere. Tegen het eind van het toernooi was ik helemaal niet meer nerveus; dat was ook
goed voor mijn concentratie", zo verklaarde Schut de wisselende kwaliteit van haar spel.
Schut en Haast eindigden op de gedeelde tweede plaats met 7 uit 9. Door de in Fermo gehanteerde tiebreakregels betekende dat de derde plaats en brons voor Schut en de vierde plaats voor Haast. Met dat resultaat was Schut toch wel tevreden: "Dit is de hoogste plaats die ik in een jeugdkampioenschap heb bereikt. Na mijn nederlaag in de eerste ronde had ik niet verwacht zo hoog te eindigen. Na die eerste ronde heb ik niet meer over het resultaat nagedacht." Haast kon leven met haar eindklassering net naast het erepodium: "Dat ik geen medaille won, maakt me niet zoveel uit. Het ging me er vooral om hoe ik in Italië speelde. Ik heb er wel redelijk gepresteerd,
een paar elo-punten gewonnen. Maar ik was niet heel goed in vorm."
"Ik was niet echt met een duidelijk doel voor ogen naar het EK gegaan", legde Haast verder uit. "Ik had in de zomer een paar toernooien (Dieren, Vlissingen en Brasschaat) gespeeld en die gingen wel goed. Toen met Petra (Schuurman) en Herman (Grooten) ook nog wat getraind.
Over de zilveren medaille van Robin van Kampen bij de jongens onder 16 jaar is al veel geschreven. De Bussumer was tevreden met zijn tweede plaats ondanks de wetenschap dat voor hem de Europese titel wel erg dichtbij was geweest. "Tegen de latere kampioen, de Israëliër Gil Popilski, stond ik met wit een groot deel van de partij beter", aldus Van Kampen. "Maar in de beslissende fase had ik te weinig geduld. In plaats van de druk verder op te voeren, ging ik onmiddellijk in de aanval. De tegenkansen die hij toen kreeg benutte hij uitstekend."
Ik vond het in ieder geval een heel gezellig toernooi." Schut was ook tevreden over de sfeer in de groep: "Ik vond het echt een leuk toernooi. Het was mijn eerste Europese kampioenschap en de eerste keer dat ik met een grote groep op stap was. Ik had eerder twee wereldkampioenschappen gespeeld: Batumi in Georgië en Vung Tau in Vietnam. Dit toernooi was heel anders dan mijn vori-
Popilski won.
Die nederlaag kostte Van Kampen in hogere zin de titel want hij verloor er zijn leidende positie mee die hij nooit meer terugkreeg. Niettemin kijkt hij met veel vertrouwen vooruit naar het wereldkampioenschap in Turkije: "Daar ga ik net als het EK heen met de ambitie om de titel te veroveren. Ik verwacht daar ongeveer hetzelfde veld als in Italië met daarbij in ieder geval sterke vertegenwoordigers van China en India en misschien een uit de Verenigde Staten. Maar dat zien we dan wel."
Een winstpunt vond Van Kampen nog zijn verbeterde spel tegen op papier zwakkere
Benjamin Bok was de vierde Nederlander met de hoogste talentstatus die aan het EK meedeed.
Met hem ging het in de groep jongens onder 14 jaar minder goed. Met 6 uit 9 en de vijftiende plaats scoorde hij natuurlijk lang niet slecht maar velen waaronder hijzelf hadden meer verwacht.
"Ik was natuurlijkniet blij met het resultaat", stelt Bok zelf. "Ik weet niet precies waarom, maar het ging niet zo lekker. Ik was tactisch niet zo scherp, in ieder geval niet scherp genoeg. Juist tijdens een EK, tegen andere jeugdspelers, wordt dat afgestraft."
Bok was in ieder geval wel scherp in zijn partij tegen Korchmar, volgens Volkskrantverslaggever Gert Ligterink een fraaie aanvalspartij.
Alles bij elkaar kijkt Bok toch met plezier
ge ervaringen, maar ik vond de sfeer van een groep erg leuk. Het hotel was plezierig, vlak bij de zee. Ik deelde een appartement met Leonore Braggaar, Lisa Hortensius en Anne." Haast gaat niet naar het wereldkampioenschap. "Helaas kan ik niet naar Turkije in november. Dat valt midden in een proefwerkperiode op school." Schut gaat wel.
spelers: "Daar heb ik het lange tijd moeilijk tegen gehad. Maar de laatste tijd loopt het wel lekker tegen hen. Uit de laatste tien ontmoetingen heb ik 9,5 punt gehaald of zo."
terug op het evenement in Italië. "Ik deelde de kamer met Christov Kleijn en ik vond het verder een hele leuke groep." Bok besluit binnenkort of hij aan de WK meedoet.
Uitgebreide informatie is te vinden op http://www.euroyouth2009.com
"Schaken is voor mij altijd eenanderewereldgeweest"
"Je begint iedere partij aan een nieuw avontuur, je weet nooit wat er komt, wat je tegenstander je nu weer voorschotelt. Speelt hij snel, maakt hij fouten? Of maak je zelf blunders? Al mijn openingen zijn aan de agressieve kant. Ik speel op het scherp van de snede, ik wil geen dooie boel en ik ben nog wel eens te overmoedig. Ik lig er niet wakker van als ik heb verloren. Dat is je eigen schuld. Ik ga ook niet analyseren, het is fout gegaan, afgelopen. Maar het zit wel in je hoofd dat je het de volgende keer beter wilt doen, anders."
Dit jaar vierde W. E. J.(Wim) Overes bij de Gorcumse Schaakclub zijn albasten jubileum. Vijfenzeventig jaar is hij lid van deze vereniging. In november wordt hij 91. Nog steeds bezoekt hij trouw de clubavonden.
Overes woont in het centrum van Gorcum, boven een modezaak en recht tegenover de HEMA.
Is dat niet druk, vraag ik hem. Welnee, zegt hij, ik houd van leven om mij heen. Ik had een bakkerij in de Hoogstraat, 120 meter verderop. Daar ben ik geboren. Ik ben ik in 1992 met de bakkerij gestopt en toen ik het pand een paar jaar later heb verkocht stelde ik als voorwaarde dat ik een woonhuis in het centrum kon krijgen.
Daar bevindt hij zich trouwens op historische grond. Vroeger stond hier het huis waar Hugo de Groot in zijn boekenkist is binnengebracht, na zijn ontsnapping van Slot Loevestein. De Groot bleef drie dagen waarna hij vermond als bouwvakker naar Sleeuwijk werd overgezet.
Vijfenzeventig jaar schaken. Het had ook anders kunnen lopen.
"Ik heb in 1933 leren schaken op de Katholieke Jeugdcentrale . Bij de KJC kon je op zondagavond kaarten, biljarten en schaken. Ik had me opgegeven voor de biljartclub, maar de leraar van die club was er niet. Ga maar schaken zeiden ze. Zo ben ik bij het schaken terecht gekomen. Na een half jaar kon de leraar niet meer van mij winnen. Mijn vader vertelde dat aan de kapper die secretaris was van de Gorcumse Schaakclub . Laat hem zondag naar Merwezicht komen waar de schaakclub zit, zei hij. Op zondagochtend hadden ze daar van tien tot twaalf les.
Je had toen drie schaakclubs in Gorinchem en de rivaliteit was groot. Dat waren de Gorcumse Schaakclub , de Gorcumse Schaakvereniging en een bedrijfsclub. Die zijn later gefuseerd. Als ze een lid konden afpingelen van een ander deden ze dat. Daarom haalde de kapper mij
meteen naar Merwezicht."
De schaakclub was toen een eliteclub en Overes was het enige jeugdlid. Een paar weken later kwam er nog een jonge speler bij, Van Muilwijk . Die bleek een toekomstige veelvoudige clubkampioen te zijn en jarenlang een vaste tegenstander van Overes.
Mede door de schaakhausse rond Euwe volgden er meer jeugdleden. Overes: "Ik was al gauw een van de betere spelers van de club, al in 1936 speelde ik in het eerste team. Hoe groot de club toen was? Ik denk twintig leden. In 1937 speelden we met drie jongens van zeventien jaar in het eerste team. Als we binnenkwamen zag je andere clubs denken, dat wordt makkelijk. Binnen de club werden wel serieus genomen, de ouderen hadden dan ook moeite van ons te winnen."
Bakkerij
Omdat Wim Overes op zijn veertiende in de bakkerij van zijn vader ging werken bleef zijn schaken beperkt tot de clubavond en de externe competitie. "Ik heb al die jaren trouw gespeeld; één partij in de week, steeds op donderdagavond. Het werd wel eens twaalf uur, maar om vijf uur moest ik weer in de bakkerij staan. In drukke tijden sloeg ik soms over, met Pasen, Pinksteren en de Kerst, maar verder kwam ik altijd. Ik 1937 moest ik examens doen, toen kwam het schaken ook even op het tweede plan. Ik heb steeds in het eerste gespeeld, de laatstejaren in het tweede. Soms viel ik nog in het eerste in en meestal haalde ik wel een half puntje binnen. Verleden jaar hadden we maar één team omdat we te weinig reserves hadden om twee teams op te stellen. Dit jaar gaan de spelers van Leerdam bij ons spelen. Dan doe ik ook weer mee."
Moet u wel eens spelen tegen iemand die 75 jaar jonger is?
"O, nog wel jonger ook. Zo’n jongen denkt dan, dat kan ik wel even winnen. Maar dat
valt tegen."
Verrassen
Toen ik Overes belde om een afspraak te maken, vroeg hij: hoe laat wilt u komen? Ik ben namelijk koster en moet om negen uur in de kerk zijn. In zijn woonkamer zijn vele getuigenissen van het katholieke geloof te vinden. Maar veel opvallender zijn de twee grote boekenkasten vol met 500 schaakboeken. Eén met gevarieerde inhoud en eentje met tijdschriften en de complete serie jaarboeken van New in Chess Nummer 92 is net binnengekomen. Want Overes houdt zijn openingen nog steeds bij. "Ik probeer ze nog steeds te verrassen", vertelt hij met glimmende ogen. "Met zwart speel ik graag Siciliaans met e5 en met wit het vierpionnenspel van het koningsindisch."
Eindspelboeken bestudeerde hij ook, de klassieke Chéron bijvoorbeeld. Maar dat is er tegenwoordig niet meer bij nu de partijen niet meer worden afgebroken.
Is schaken goed voor u geweest, vraag ik tot slot.
Overes is ervan overtuigd: "Toen ik op school zat was ik niet zo’n goede leerling, gewoon middelmatig. Met het schaken schijnt er iets los gekomen te zijn. In 1937 moest ik examens doen voor de bakkerij. Ik kende de boeken gewoon uit mijn hoofd. Tijdens het examen zei de examinator op een gegeven moment: ‘Ik hou op met jou. Nee, je hoeft niet te schrikken, ik heb die boeken zelf geschreven en je weet alles’. Ik had allemaal negens voor die examens. Ja, door het schaken is mijn denken losgekomen. En je leert ook beslissingen nemen. Ik heb altijd meer voor de ontspanning gespeeld dan om clubkampioen te worden. Ik was ook nooit zenuwachtig. In de bakkerij mocht je niet zenuwachtig zijn, daar moest alles precies kloppen, anders was je veel te lang bezig. Daar moest je geen zenuwen bij hebben. Schaken is mij voor mij altijd een andere wereld geweest, je bent er even uit."
Met ingang van dit nummer is er iets gewijzigd in de verspreiding van Schaakmagazine . Wanneer meer leden van de KNSB op hetzelfde adres wonen wordt op dat adres slechts één nummer van Schaakmagazine bezorgd. Wanneer deze leden toch ieder een eigen exemplaar willen ontvangen, kunnen zij dit doorgeven aan het bondsbureau. Die mogelijkheid geldt alleen voor hoofdleden.
Op zaterdag 7 november organiseert de Nederlandse Bond van Schaakprobleemvrienden een wedstrijd in het oplossen van schaakproblemen. Deze vindt plaats in de Hogeschool Domstad , Koningsbergerstraat 9 in Utrecht.
Deze locatie ligt circa tien minuten lopen vanaf het Centraal Station, uitgang Jaarbeursplein.
De wedstrijd begint om 11.00 uur en duurt tot 13.00 uur. Deze wedstrijd staat open voor iedereen, dus zowel voor leden als niet-leden.
Informatie is te verkrijgen bij Johan de Boer: (010) 456 39 55
E-mail: johan.deboer@eds.com
Het systeem met 6. Lg5
De vorige rubriek was gewijd aan de Najdorfvariant van het Siciliaans, waarin we ons moesten beperken tot de wat oudere of minder gebruikelijke systemen. We hebben daarin onder A) 6. Le2, onder B) 6. Lc4 en onder C) 6. f4 besproken. De Najdorfvariant is echter een dermate uitgebreid onderzochte openingsvariant dat we daar nog niet mee klaar zijn. Ditmaal aandacht voor wat decennialang de hoofdvariant was en voor veel zwartspelers de zwaarste aanslag op de Najdorf, de ultrascherpe aanpak met 6. Lg5. De bedoeling is om de loper zo actief mogelijk te ontwikkelen en vervolgens verder te gaan met f2-f4, Dd1f3, 0-0-0. Wit heeft in korte tijd de meeste stukken in het spel gebracht en soms zijn er al aanvalswendingen mogelijk omdat alles zeer actief staat opgesteld. Globaal genomen kan wit na 6. Lg5 kiezen of hij zijn ontwikkeling helemaal voltooit met Lf1d3 en Tae1 (waarna hij alles in stelling heeft gebracht voor een offerkanonnade) of dat hij op de flank begint met g2-g4, Lg5xf6 en g4-g5 waarna zwart op de koningsvleugel onder de voet dreigt te worden gelopen.
Binnen dit variantencomplex zijn zelfs compleet zelfstandige subsystemen ontstaan waarover inmiddels zulke dikke boeken zijn verschenen dat het schielijk onmogelijk is om die te behandelen.
Ik beperk me daarom slechts tot het kort bespreken van de meest in het oog lopende problematiek.
Dit was de vroegere hoofdvariant omdat het de meest directe en scherpe manier is om zwart snel onder druk te zetten. 6. .. e6 7. f4
Het probleem voor de witspeler is dat zwart nu een ruime keus heeft aan verschillende systemen die allemaal redelijk op zichzelf staan.
Dit is de klassieke zet die een zelfstandige betekenis krijgt als zwart iets onderneemt met het idee .. h7-h6, Lg5-h4 gevolgd door .. g7-g5. Deze op het eerste gezicht nogal ‘grove’ aanpak bevat een duidelijk strategisch idee: na fxg5 speelt zwart zijn paard van f6 weg en vanwege de penning wint hij pion g5 terug. Hij heeft dan het mooie centrumveld e5 veroverd. Desondanks blijkt zwart zijn hoofd in een wespennest te hebben gestoken, want de witspeler beschikt over diverse weerleg-
gingspogingen. Een klein voorbeeld hiervan:
8. Df3 h6 9. Lh4 g5 10. fxg5 Pfd7 11. Pxe6 fxe6 12. Dh5+ Kf8 13. Lb5!?
Het is met deze zet dat de Sovjets in de jaren ’60 en ‘70 probeerden de zwarte opzet te weerleggen. Iets recenter is de partij Korneev-Cheparinov, 2005 die snel in remise eindigde.
D2) 7. .. Pbd7
De meest neutrale voortzetting, waarmee zwart alle opties openhoudt.
8. Df3 Dc7 9. 0-0-0 b5
13. a3 Tb8 14. h4 b4 15. axb4 Txb4 16. Lh3 Pc5 17. f5 Db7 Grabarczyk - Dydyshko, 2006.) 13. .. Lxg5+ 14. Kb1 Pe5 (Hier is 14. .. 0-0 een betrekkelijk nieuwe zet die werd uitgeproberd in de partij RadjabovCheparinov, 2007.) 15. Dh5 en nu zijn zowel 15. .. Dd8 als 15. .. De7 speelbaar. Die laatste variant wordt met 16. fxe6 g6 17. exf7+ Kxf7 18. De2 gegeven in het (verouderde) boek van Daniel King: Winning with the Najdorf. Er is een partij waarin zwart een speelbare stelling overhield met 18. .. Lg4 (namelijk in ShabalovHellers, 1993.)
2) Ook interessant is 10. Ld3 h6 11. Lh4 g5 12. fxg5 Pe5 13. De2 Pfg4 14. Pf3 hxg5 15. Lg3 (Wit kan ook de pion accepteren met 15. Lxg5 Lxg5+ 16. Pxg5 maar na 16. .. Dc5 heeft zwart genoeg compensatie zoals bleek in MamedovAreshchenko, 2007.) 15. .. Ld7 en in Shirov - Ivanchuk, 2008 ontwikkelde zich een gelijkwaardige strijd. 10. Ld3 Lb7 11. The1
Zeer wel speelbaar is hier ook 9. .. Le7 waarna de volgende splitsing ontstaat:
1) 10. g4 b5 11. Lxf6 Pxf6 12. g5 Pd7 13. f5 (Dit is een bekend pionoffer waarmee wit tijd wil winnen. Solider maar ook niet zonder gevaar is
11. .. Db6!
De moderne zet zoals in Shirov - Anand, 2008 gespeeld werd.
Voorheen ging men verder met 11. .. Le7, wat wit provoceert tot het ‘standaardoffer’ 12. Pd5. Met deze stelling werden vooral in de jaren zeventig prachtige aanvalspartijen gespeeld. Wit offert pardoes een paard op d5 om de zwarte koning, die nog in het centrum verblijft te kunnen verrassen. Een schitterend voorbeeld is de partij Velimirovic - Ljubojevic, Umag 1972 die we hier zullen doornemen.
(11. .. Le7) 12. Pd5!?
Zelfs in de tegenwoordige tijd met sterke computerprogramma's blijkt dat het offer op zijn minst speelbaar is.
12. .. Pxd5
Een spectaculaire variant is bijvoorbeeld 12. .. exd5 13. Pf5! dxe4 14. Lxe4 Pxe4 15. Txe4 0-0 (Of 15... Lxe4 16. Dxe4 0-0 17. Pxe7+ Kh8 18. Td3 en er dreigt Dxh7+! Na 18. .. g6 volgt dan 19. Dd4+ f6 20. Pxg6+! hxg6 21.
Th3+ Kg7 22. Lh6+ Kf7 23. Dd5+ en wit wint.) 16. Pxe7+ Kh8 17. Pd5 en wit staat beter. 13. exd5 Lxg5 14. Txe6+!
Een geweldig torenoffer om de zwarte koning te kunnen bedreigen.
14. .. fxe6 15. Pxe6 Da5 16. Dh5+ g6 17. Dxg5 Tg8 18. Td2!
Een mooie zet om de toren in de aanval te betrekken. 18. .. Pf8?
Een tactische misser. Alleen met 18. .. Kf7 had zwart kans om na 19. Te2 Pf6 het evenwicht te bewaren.
19. Pxf8 Dd8
Zwart vlucht in een eindspel, dat echter problematisch voor hem is. Na 19. .. Txf8 20. Te2+ Kd7 (Na 20. .. Kf7 21. Lxg6+! hxg6 22. Te7+ Kg8 23. Dxg6+ gaat het mat!) 21. De7+ Kc8 22.
Dxf8+ wint wit gemakkelijk. 20. Pxh7 Dxg5 21. fxg5!
Zo krijgt wit een sterk paard op f6 en een onweerstaanbare pionnenwals op de koningsvleugel.
21. .. Kf7 22. Pf6 Th8 23. g3 Lc8 24. h4 Lf5 25. Lxf5 gxf5 26. h5 Ta7 27. Tf2 En zwart vond het wel genoeg zo. De pionnenmassa loopt vrijwel ongehinderd door. (1-0)
Bovengenoemde stelling (net voor 12. Pd5) kwam ook op het bord in de WK-match in Reykjavik 1972 tussen Spassky en Fischer! Spassky was kennelijk bang voor een verborgen verdediging van Fischer want de Sovjetspeler ging verder met 12. Dg3. De partij vervolgde met 12. .. 0-0-0 en eindigde na harde strijd in remise.
D3) 7. .. b5!?
Dit heet de Polugaevsky-variant, genoemd naar de uitvinder van het systeem. De Rus heeft zijn onderzoekingen op een indringende en boeiende wijze verwoord in zijn beroemde boeken ‘The Sicilian Labyrinth’. Het idee achter deze vroegtijdige pionzet is om tijd te winnen ten opzichte van de normale varianten. Zwart doet niets aan de penning die dus de meest principiële zet is: 8. e5 dxe5 9. fxe5 Dc7!
een bijna ondoordringbaar oerwoud van varianten, dat zelfs voor professionals nauwelijks te begrijpen is.
D4) 7. .. Db6!?
De beruchte ‘vergiftigde pionvariant’, die door de sterkste spelers ter wereld (Fischer en Kasparov) werd gespeeld. Ook dit systeem heeft een merkwaardige reputatie. Zwart bekommert zich niet om zijn ontwikkeling, maar hij gaat af op die onbeschermde pion op b2. Het is natuurlijk niet alleen de pion die zwart wint, maar hij neemt als het ware ‘de hele structuur’ mee. Men toont daarom de bereidheid om ‘alles over zich heen te krijgen’, omdat, net als in de Polugaevsky-variant, de verdediging is gebaseerd op de gezonde pionnenstructuur en de ‘goede’ stukken die zwart vaak overhoudt.
8. Dd2
Wit moet zich wel op het pionoffer inlaten omdat hij anders veel minder aanvalskansen heeft dan hij in de normale varianten zou krijgen. Een veelvoorkomend verloop is nu:
8. .. Dxb2 9. Tb1 Da3 10. f5
Pc6 11. fxe6 fxe6 12. Pxc6 bxc6 13. e5 dxe5 14. Lxf6 gxf6 15. Pe4 Le7
16. .. Le7 17. Le2 0-0 18. 0-0 Ta7
Met deze stelling is veel ervaring opgedaan. Een kleine opsomming:
1) 19. Dh6 Td7 Topalov-Gelfand, 1998. Later bleek dat beide spelers zich vergist hadden. Wit had verder moeten gaan met 19. Tf3 en zwart op zijn beurt had kunnen profiteren met 19. .. Dxc2!
2) 19. Tf3 Kh8 20. Tg3 Td7 21. Dh6 Tf7 22. Dh5 Txd1+ 23. Lxd1 Da5 24. Kf1 Dd8 25. Dxf7 Dxd1+ 26. Kf2 Dxc2+
27. Kf3 Dd1+ 28. Kf2 Dc2+ 29. Ke3 Lc5+ 30. Pxc5 Dxc5+ 31. Kd2 Df2+ 32. Kc3 Dd4+ 33. Kc2 Df2+ 34. Kc3, remise (Vallejo Pons - Kasparov, Moskou 2004.)
Illustratieve partijen:
• Velimirovic - Ljubojevic Umag 1972.
• Vallejo Pons - Kasparov, Moskou 2004.
Reageren?
Stuur een e-mail naar: hgrooten@xs4all.nl
Informatie voor een lezing rondom de achtergronden van openingen?
Stuur een e-mail naar: sterkspel@xs4all.nl
De eerste pointe van zijn zevende zet en het begin van
Kasparov liet zich een paar keer in op
15. .. Dxa2 16. Td1
Of 16. Le2 h5 17. Tf1, Radjabov -Ye Jiangchuan, 2004.
Vervolg van pagina 21.
Ik word vaak op de nul-regel aangevallen, maar de Algemene Vergadering van de FIDE beslist, niet ik. Ik draag voorstellen aan, soms uit eigen koker, maar ook vaak uit andere kokers. Ik krijg veel input via mijn rubriek op Chesscafe. Als ik vind dat daar een redelijk voorstel bij zit, leid ik dat door naar de spelregelcommissie. Een kleine groep uit de spelregelcommissie, dat zijn op het moment zes personen, bekijkt de suggesties en die kunnen hun mening geven. Als er van de zes vier mensen het voorstel verwerpen, voer ik het af. De overgebleven voorstellen gaan naar alle leden van de spelregelcommissie en naar alle bonden. Wat me teleurstelt is dat die voorstellen in 80% van de gevallen bij de bond in een la verdwijnen. In het gunstigste geval buigt een scheidsrechterscommissie zich over de voorstellen, maar over het algemeen wordt niet voldoende gebruik gemaakt van het democratische recht."
Kunt u me uitleggen waar een goede scheidsrechter aan moet voldoen?
"Een arbiter moet zorgen voor optimale omstandigheden voor de spelers, dat is zijn eerste taak. Verder zijn een aantal ‘D’s’ belangrijk: discretie, diplomatie en deskundigheid. Aan die voorwaarden moet je voldoen. Een scheidsrechter is er voor de spelers en de spelers zijn er niet voor de scheidsrechter. Dat is een adagium dat ik altijd heb gehanteerd. Ik heb de neiging om op de achtergrond te blijven. Ik heb veel geleerd van mijn tijd als schooldecaan. Daar moest je regelmatig slechtnieuws gesprekken voeren en dan leer je dat het niet om jou gaat. Er zijn echter helaas veel arbiters die graag in het middelpunt staan. Let er maar eens op als er foto’s van de spelers worden gemaakt."
U bent vrij laat de arbiterwereld binnen gestapt. Vertelt u eens hoe dat in zijn werk is gegaan. "Ik ben begonnen in 1973, ik was arbiter bij
het NK jeugd in Nijmegen. Pater Krekelberg was leraar Duits aan het Canisius College in Nijmegen en we zaten samen in het bestuur van SMB. Hij vroeg me of ik arbiter wilde zijn bij dat jeugdtoernooi. Een jaar later werd het al wat serieuzer en kreeg het toernooi een sponsor, Haskoning. Daar mocht ik assistent-arbiter zijn, want ik had nog geen papieren. Pas in 1974 heb ik een cursus gevolgd en mijn examen gedaan. Ik heb in Velp een paar jaar bij het Open NK geassisteerd en ben in 1978 doorgeschoven als hoofdarbiter van het Open NK. Via Wim Ruth, die toen voorzitter van de KNSB én pr-man bij IBM was, kon ik assisteren bij het IBM toernooi. Daardoor werd ik in 1979 internationaal arbiter. Ik moet eerlijk zeggen, dat ik op dat gebied helemaal geen ambitie had, ik ben er als het ware ingerold. In het begin van de jaren tachtig ben ik de Interpolis toernooien gaan doen. Verder heb ik het Nederlands Kampioenschap gedaan en via John van der Wiel ben ik met Bessel Kok in contact gekomen. Hij vroeg me arbiter te zijn bij het Swift toernooi in Brussel. Zo is de zwaarte van de toernooien langzaam gestegen."
Hoe bent u aan uw eerste match om het wereldkampioenschap in 1987 tussen Karpov en Kasparov in Sevilla gekomen?
"Ik was in 1984 chef d’equipe van het Nederlands team bij de Olympiade in Thessaloniki en daar ontdekte ik dat er iets niet klopte met de ratings in het vrouwentoernooi. Ik ben toen naar Campomanes gestapt en die vroeg me of ik die fouten kon corrigeren. Dat heb ik gedaan en toen na vijf ronden bleek dat de organisatie er een gigantische administratieve puinhoop van had gemaakt, vroeg Campomanes me of ik de indeling kon overnemen. Dat heb ik gedaan en zo werd ik paringsarbiter. Dat heeft blijkbaar indruk gemaakt en zo kwam ik in 1987 op de shortlist van arbiters voor de match in Sevilla. Dat was mijn eerste match."
U heeft ook een aantal Olympiades als hoofdarbiter geleid.
Hoe zijn daar uw ervaringen?
"Bij de Olympiade in 1998 in Elista was ik voor de eerste keer hoofdarbiter. Ik was al een paar maanden eerder in Elista om de arbiters te trainen en omdat de organisatie geen enkele ervaring had heb ik ze geholpen. Ik ben ook naar een timmerfabriek geweest en heb de tafels en stoelen uitgezocht. Omdat de speelzaal niet klaar was heb ik voorgesteld dat er één ronde minder gespeeld zou worden. Ik werd dus meteen voor de leeuwen gegooid."
U heeft van mens-tegen-computer matches tot aan Olympiades en grote Open toernooien alles als arbiter geleid. Bovendien was u in meerdere toernooien toernooidirecteur. Wat heeft uw voorkeur?
"De afwisseling is leuk. Als je veel van een stad wil zien is de mooiste job paringsarbiter bij een Olympiade. Je maakt na de ronde de indeling en de rest van de dag heb je vrij. Arbitreren vind ik het leukste en dan het liefst bij een groot Zwitsers toernooi. Daarbij moet ik zeggen dat ik graag in Oost-Europa werk, in landen als Kalmukkië, Georgië en Armenië. Ik ben ook graag in Rusland, maar dan vooral buiten Moskou. Ik kan me ook het onvergetelijke Investbanka toernooi in Belgrado nog herinneren, dat was in 1989. Daar kwamen elke dag 4000 mensen kijken. Daarentegen kwamen in Las Vegas bij het WK in 1999 weinig toeschouwers. Ik telde elke dag het aantal toeschouwers en het hoogste aantal was 35. In een zaal naast ons zaten meer dan 1400 mensen bingo te spelen!"
Heeft u al plannen voor 2010?
"Het Aeroflot open, Amber en het NH toernooi in Amsterdam staan vast. Verder laat ik het op me afkomen. Ik ben blij als ik gevraagd word, maar ben niet ongelukkig als ik niet gevraagd word." gest
11. Lg5 Pent het zwarte paard en ontwikkelt zijn laatste lichte stuk. Het is logisch om beide torens te posteren op de centrale lijnen, daaromkrijgt u 1 punt voor 11. Td1.
11. .. Ld6 Wit staat wat beter na 11. .. Dd5 12. Tad1 Ld6 (nemen op a2 is verboden. 12. .. Dxa2? en nu vangt 13. Pc4! de dame, wint 13. Lc4! ook net als 13. Lxf6 gxf6 14. Pxf7 Kxf7 15. Lc4) 13. f4 (minder duidelijk is 13. Lxf6 gxf6 14. Pg4 Dg5). Op gewoon 11. .. Le7 volgt 12. Tad1 en zwart moet zijn dame wegzetten.
12. Tfe1 U krijgt evenveel punten (3) voor 12. Tad1. 12. Pg4 (1 punt) is minder goed - wit dreigt niet echt op f6 te slaan.
12. .. Tb8 Zwart kan niet goed rokeren omdat de witte stukken klaar staan voor de aanval. Bijvoorbeeld: 12. .. 0-0 13. Pg4 Le7 14. Tad1 en vanwege de dreiging 15. Lxh7+ wint wit nog meer tijd. Na 14. .. Pd5 wint 15. De4 g6 16. Lh6 Te8 17. c4 Pf6 18. De5!.
13. Tad1 Of 13. De3 (3 punten)
14. De3 Een sterk plan - met tempo speelt Nijboer zijn dame naar h3 waarna de druk op de zwarte koning die nog in het midden staat hoog wordt. Ook lang niet gek is 14. Pg4 (4 punten) om na 14. .. h5!? terug te keren met het paard (niet 14. .. h6 15. Lxf6 gxf6 16. Df3): 15. Pe5 en wit staat
beter. Ook 14. Df3 (4 punten) verhoogt de druk op de zwarte stelling. Bijvoorbeeld 14. .. h6 15. Lc1 (15. Lh4) 15. .. c5 (15. .. 0-0 is te riskant: 16. Dg3 Ph5 17. Dh3 Pf6 18. Lxh6! gxh6 19. Dxh6 en wint.) 16. Lb5+ Kf8 17. Lc6 Lxe5 18. Txe5 Lxc6 19. Dxc6 en wit gaat zijn pion met voordeel terug winnen. Wit geeft zijn voordeel weg met 14. La6 Lxe5 15. Lxb7 0-0 16. Dxe5 Txb7.
14. .. Ta8 Op 14. .. a6 volgt ook 15. Dh3, terwijl 14. .. 0-0 15. Dh3 al wint voor wit.
15. Dh3 Met een concrete dreiging (16. Pg6!) die zwart tot een concessie dwingt. Wit houdt zijn voordeel vast met damezetten als 15. Df3 en 15. Dg3. Voor beide krijgt u 3 punten
15. .. Lxe5 Niet 15. .. Td8 16. Pg6!.
17. Ld2 Wit kan de loper ook nog even laten staan op g5. Alternatieven zijn 17. Lc1 en 17. Tde1. Beide leveren 3 punten op. Minder logisch is 17. Le3 Pd5.
18. Tde1 Dreigt te nemen op e6. Belangrijk is dat de rokade nog steeds verhinderd is. Andere goede voortzettingen waren 18. Dg3 en 18. Ta5 Ook 4 punten
18. .. Kf8 Niet 18. .. 0-0 19. Lxh6! en wit wint, ook na 19. .. Txd3 20. cxd3 gxh6 21. Dxh6 Ph7 22. Th5 f6 23. Txe6!.
samen. Zijn koning is niet veilig. De zwarte structuur op de damevleugel is verzwakt, en de zwartveldige loper wordt node gemist. En dat voor een schamele pion! In het vervolg heeft wit dan ook steeds diverse zetten die het voordeel vasthouden. Zoals 19. a3 en 19. b4 waarmee u 2 punten verdient.
19. .. a6 Of 19. .. c5 20. Le3 gevolgd door nemen op a7.
20. De3 U krijgt ook 3 punten voor 20. Le3, 20. Lc3, 20. Ta4, en 20. a3
21. a3 Ook nuttig zijn 21. h3 en 21. b4 - 3 punten.
22. h3 Een luchtgaatje is nooit weg, zeker nu wit alle tijd heeft. Prima is ook 22. Lb4 (3 punten)
23. De2 Minder goed zijn 23. Df3 Df6 en 23. Dg3 Dd6. Voor 23. De4 krijgt u 3 punten
24. c4 Tijd om tot actie over te gaan. 2 punten voor 24. b4 of 24. b3
25. Lxf4 Niet 25. Df3 Pxd3 26. Dxd3 Td8 27. Dc2 Dd4!
26. c5 Nu is de zwarte loper definitief gedegradeerd tot een figurant. Ook mogelijk zijn 26. g3 (4 punten) en 26. Td1 (2 punten)
28. Ta4 De toren heeft zijn werk gedaan op de damevleugel.
rond de zwarte koning wordt zo geaccentueerd. Geen punten voor andere zetten.
31. Lc4 31. Le4 (3 punten) voorkomt ook ..Td5, maar de loper staat beter op c4 kijkend naar e6 en indirect f7. Niet 31. Lf1 Td5.
31. .. Lc8 Direct 31. .. Kh7 was beter.
32. Tf6 32. Dc3 (5 punten) om gewoon pion a5 te winnen is ook niet slecht. Zwart kan niet op c5 nemen: 32. .. Dxc5?
33. Txf7! Minder goed is 32. h4 na 32. .. Th7 gevolgd door g5 met wat tegenspel.
33. h4 Andere goede zetten zijn 33. Kg2 en 33. Te3. Ook 3 punten
34. Kg2 Of 34. Te3 (3 punten)
19. Ta5 Het is duidelijk dat wit veel beter staat. De zwarte stukken werken niet goed
30. De5 Weliswaar was 30. .. Dxc5 geen dreiging (31. Lxg6!), maar de dame staat uitstekend op de diagonaal a1–h8. De zwakte van de zwarte velden
35. Te3 Simpel en sterk. De toren kan nu zowel naar f3 als naar d3. Van de alternatieven is de eerste even sterk, en zijn de andere ook zeer kansrijk: 35. g4 (4 punten) 35. .. Tdg8 (35. .. Thg8 36. Td1! De7 37. Txd8 Txd8 38. gxh5 en wit wint; 35. .. hxg4 36. h5 wint op slag.) 36. Td1 De7 37. gxh5 gxh5+ 38. Kh2 en wit wint. 35. Ld3!? (3 punten) 35. .. Thg8 (35. .. Kg8 36. Le4! (niet 36. Lxg6 Dd5+ 37. Dxd5 cxd5 38. Lxf7+ Kg7 en wit is vrijwel al zijn voordeel kwijtgeraakt) ) 36.Dxh5+ (36. Le4! is sterker) 36. .. Kg7 37. Df3 Tgf8 (37. .. Dxd3? 38. Txf7+ en zwart gaat mat.) 38. Lc4 Dd4 en zwart leeft weer een beetje - zijn stukken werken eindelijk samen.
35. Df4 (3 punten) 35. .. Kg7 36. Te3 is ook goed.
36. Df4 Deze zet wint geforceerd pion f7, waarna het materiaal gelijk staat, maar het cement uit de zwarte stelling is verdwenen. Daarom krijgt u geen punten voor een van de andere redelijke zetten: 36. Ld3, 36. Td3, of 36. Dg5.
36. .. Tg7 Zwart verliest ook na 36. .. Tgf8 37. Td3 (of 37. Lxe6 ) 37. .. De7 38. Txd8.
39. Txf7 en Nijboer had zijn pion terug veroverd terwijl de zwarte stelling positioneel een drama is.
Wit won na 39. .. Ld7 40. Txg7+ Kxg7 41. Dd2 Met de dubbele dreiging 42. Lxe6 en 42. Dxa5. 41. .. De7 42. Dxa5
e5 43. Dd2 Lg4 44. b4 e4 45. Dd4+ Kh7 46. a4 De8 47. a5
Lf3+ 48. Kh2 g5 49. hxg5 h4
50. Df6 hxg3+ 51. Kxg3 Lh5
52. Dh6, mat.
80-100 >2400
70-80 2300-2400
60-70 2200-2300 50-60 2100-2200 40-50 2000-2100
1900-2000 20-30 1800-1900 0-20 <1800
De witte lopers staan dreigend. Dichthouden die diagonalen!
Diagram 1: Filippas - Salgado
1. Txh7+, 1-0
Diagram 2: Bok - Korchmar
1. Th8+! Kg7 2. Th7+, 1-0
Diagram 3: Kavcic - Massoni
1. Txh6+!, 1-0
Diagram 4: Kleijn - Janse
1. Dxd5! Txd6 2. cxd6, 1-0
Diagram 5: Martinho - Ten Hertog
1. .. Lxb3! 2. cxb3 Txb3+, 0-1
Diagram 6: Haast - Vasilescu
1. Txe7+! Txe7 2. Dxf5+ Ke8 3. Dd7+ (al won 3. Dg6+ nog sneller) en spoedig 1-0.
Diagram 7: Ni - Hortensius
1. Pxg6+! fxg6 2. Dd8+ Kg7 3. Te7+ Kh6 4. Dxh8+ Kg5 5. g3!, 1-0 Er volgt mat op de volgende zet.
Diagram 8: Ketzetzis - Vukcevic
1. Pxe6+!, 1-0. Zwart liet zich 1. .. fxe6 2. Lc5+! Dxc5 3. Tf3+ Df5 4. exf5 gxf5 5. Txf5+! niet meer bewijzen.
Dus f7-f5, want na 1. .. g6 2. Df4 Kh7?! kon 3. Lf6! De8 4. Pg5+! Kg8 4. .. hxg5 5. Dxg5 en Dh4 mat. 5. Pe4 Kh7 6. Pxc5
met winst: Auwens-Warmelink, Arnhem 2008. (Piet Peelen)
407 Nieuw: DGT 960
501 Oprolbaar demonstratiebord
551 Magnetisch schaakspel
Art. Omschrijving Prijs p/st. Aantal
Schaakklokken
401 DGT 2010
410-R DGT XL rood
410-B DGT XL beige
412 Easy Game timer. Simpele digitale schaakklok. In rood, groen of geel
402 BHB toernooiklok, kunststof, zeer sterk
404 Garde klassieke houten analoge klok 47,50
406 Digitale Garde klok 75,00
407 DGT 960 vouwbaar Zakschaakklokje met 960 beginstellingen
De klokken worden, voor zover van toepassing, zonder batterijen geleverd. Op alle klokken geven wij 12 maanden garantie. Korting mogelijk bij bestellingen van 8 of meer klokken. (Tel. 020-6241171)
Spelmaterialen
502 Plastic vouwbord, veldgr. 5,5 cm. Sterke kwaliteit7,50............
502-A Plastic vouwbord, veldgr. 5,5 cm. Standaard kwaliteit5,75............
503 Houten schaakbord, veldgr. 5 cm Met of zondercoördinaten 28,50 ............
504 Plastic wedstrijdstukken, maat 5 enkel verzwaard in plastic zakjes 5,50............
505 Plastic wedstrijdstukken, maat 5 dubbel verzwaard in plastic zakjes 9,50 ............
506 Stevig kartonnen doosje voor art 503 en 504 4,00 ............
509 Houten stukken,maat 4 bruin/blank gebeitst, Verzwaard in luxe cassette op=op 42,50............
540 Palissander houten stukken, maat 4 Verzwaard met vilt in blank houtenkistje 29,50............
541 Palissander houten stukken, maat 4 Niet verzwaard met vilt in houten kistje 24,50............
551 Magnetisch zakschaakspel 5,75............
558 Zwart blanke stukken, maat 4 Verzwaard, in blank beuken kistje 29,50............
Bij bestelling van 8 sets schaakstukken en/of borden krijgt u 10% korting. Het assortiment schaakstukken en borden in onze winkel is veel uitgebreider dan hier vermeld. Alle bovengenoemde stukken en borden zijn ook in andere maten leverbaar. (Tel. 020-6241171)
501 Oprolbaar demonstratiebord. Veldgrootte 7,5 cm grijs/groen. Insteekstukken rood/wit. Inclusief canvas opbergtas 27,50............
517 Check! Vrolijk schaak kaartspelletje voor beginnende schakertjes ( niveau stap 1 tot 2 ) geënt op de methode van Wijgerden. 12,50............
518 Raindropchess, maakt schaken nog spannender! Raindropchess stukken, bord + kaartset Gewoon schaakspel niet inbegrepen.23,95............ 519 Raindropchess set kaartjes. 11,95............
530 Demonstratiebord dubbel klapbaar Geel/zwart met rood/witte stukken Magnetisch, veldgroote 10 cm 89,00............
510 Tuinschaakspel, kunststof Koningshoogte 64 cm 349,00............
CD’s
708 DGT Chesstrainer met spelregels 45 lessen met 1500 oefeningen schaakspelend programma: Fritz goes 960 9,95............ 709 Tasc chess CD Cor van Wijgerden’s schaakmethode + het spelend programma Chessica op 1 CD 15,00............
711 Geschaakt. Vervolg op Schaak?mat!Beter leren schaken voor grootmeesters in spe 14,95............
712 Fritz 12. Zeer sterk spelend schaakprogramma 49,90............
713 Fritz for Fun, Nederlands, een spelend programma voor alle speelsterkten 19,75............
714 Rybka 3, zeer sterk spelend programma 49,50............
715 Nieuw: Chesstutor stap 1. CD gebaseerd op de stappenmethode. Zeer geschikt voor zowel kinderen als volwassen als inleiding in het schaakspel.19,50............
Wedstrijdformulieren en reglementen
621 KNSB Notatieformulieren Dubbel
100 vel met doordruk 13,50............
630 KNSB Notatieformulieren enkel
Art. Omschrijving Prijs p/st. Aantal
100 vel. Geen doordruk 7,50............
972 Fide regels voor het schaakspel Vert. 2005 4,50............
Alle overige reglementen kunt telefonisch bestellen tijdens winkeluren: tel. 020-6241171 of downloaden op www.schaakbond.nl
Boeken
645 De wereld van de schaakopening 1 1.d2-d4. Auteur: Paul van der Sterren 19, 95............
647 De wereld van de schaakopening 3 E2-E4. Auteur: Paul van der Sterren24, 95 ............
650 De Kracht van het paard. Schaaktechniek. Auteur: Jan Timman16,95............
651 De macht van het loperpaar. Schaaktechniek. Auteur: Jan Timman 16,95............
652 Matten 6, schaaktijdschift 11,95............
653 Schaken voor huisvrouwen. Memoires van een grootmeester in ruste Auteur: Karel v.d. Weide14,95............
654 Bobby Fischer voor beginners. Het wonderlijke leven van Bobby Fischer Auteur: Renzo Verwer11,95............
Leermethode van Wijgerden/Brunia Zowel geschikt voor clubs en scholen als voor zelfstudie. Deze methode bestaat uit een aantal werkboeken voor de leerling en per stap een begeleidend instructie boek voor de leraar.
Werkboeken
Bestellingen van 10 of meer werkboeken worden gratis verzonden. Bij bestellingen van in totaal 50 of meer werkboeken krijgt
Diversen
