Schaakmagazine 2007 - februari

Haarlemmerdijk173 1013KHAmsterdam

Tel020-6241171 Fax020-6270885 info@schaakengo.nl www.schaakengo.nl

• nieuwe en antiquarische schaakboeken

SchaakenGowinkel HetPaard

• schaakstukken, -borden en -klokken

• schaakcomputers en -software

• speciale aanbiedingen voor clubs en verenigingen

open van 10.00 uur tot 17.30 uur, maandag vanaf 13.00 uur, donderdag tot 20.00 uur.

VOF De Beste Zet

verzendhuis voor schaakboeken, -materiaal, -computers en -software

Gratis catalogus: WGM Erika Sziva / IM Johan van Mil Adriaan van Ostadepad 5, 5684 AS Best Tel: 0499 46 03 20 www.debestezet.nl info@debestezet.nl

Vakkundig, goedkoopen snel!

Nieuw!

• The Ruy Lopez: A Guide for BlackJohnsen/Johannessen € 24,95

• Play the Ruy Lopez - Greet € 22,45

• Garry Kasparov on Modern Chess, Part 1: Revolution in the 70s (Harde kaft) - Kasparov € 32,50

• The Philidor Files - Bauer € 22,45

• Fritz 10 Nederlandse versie nog steeds voor € 44,95

Officiëel orgaan van

Hoofdredacteur

Minze bij de Weg

Aan dit nummer

werken mee:

Bas Beekhuizen (foto’s)

Jeroen Bosch

Frank Clevers

Gert Devreese

René Duret

Erik Hoeksema

Pascal Losekoot

Marco Meijer

Frenk der Nederlanden

Piet Peelen

Jan van Reek

Eric van Reem

Karel van der Weide

Redactieadres:

Tekkopstraat 111, 1107 RT Amsterdam Zuidoost.

Telefoon: (020) 696 39 53, fax: (023) 525 43 53. E-mail: schaakmagazine@schaakbond.nl

Alleen voor redactionele zaken!

Verschijning

volgendenummer:

27 april 2007

Sluiting kopij: 2 april 2007

Bondsbureau KNSB:

Frans Halsplein 5, 2021 DL Haarlem, Tel: (023) 525 40 25, fax: (023) 525 43 53. E-mail: bondsbureau@schaakbond.nl

Internet: www.schaakbond.nl

Vormgeving & lay-out: De Loods Ontwerpers

ISSN: 1385-8807

Voorpagina:

Corus 2007 kan nu al het hoogtepunt van het schaakjaar worden genoemd.

voorloper

De

Schaak magazine wordtanders

U heeft het al gezien: Schaakmagazine is anders geworden. Met ingang van dit nummer wordt Schaakmagazine in een nieuw jasje gestoken. Tegelijk met het uiterlijk van het blad hebben we ook de inhoud aangepast. In grote lijnen komt de wijziging er op neer dat Schaakmagazine meer een bondsblad is geworden en minder een schaakblad.

Dat betekent dat er in de toekomst meer te lezen zal zijn en minder te schaken. Schaakmagazine sluit op deze manier aan bij de ontwikkelingen in de schaakberichtgeving. Omdat de websites van toernooien en verenigingen steeds beter worden kan iedere schaker zich snel op de hoogte stellen van de partijen die in Nederland en elders in de wereld worden gespeeld, vaak inclusief analyses. Op het gebied van de verslaggeving is voor een blad als Schaakmagazine, dat eens in de twee maanden verschijnt, geen rol meer weggelegd. Het is wel de taak van Schaakmagazine om achtergronden en ontwikkelingen te belichten. Vandaar dat u vaker dan vroeger kunt lezen over onderwerpen uit de landelijke bond, de regionale bonden en de verenigingen, die voor iedereen van belang zijn. Voorbeelden in dit nummer

zijn de artikelen over het schoolschaakproject SpeelZ, de plannen van de jubilerende OSBO en het portret van SV Het Kasteel uit Wijchen, een club die staat als een huis. De laatste grote verandering betreft de jeugdpagina’s, die u in het midden van dit nummer aantreft. Het jeugdblad Voorloper is eind vorig jaar opgeheven. We hebben besloten de naam te handhaven voor de vier jeugdpagina’s die vanaf nu een vast onderdeel zullen vormen van Schaakmagazine. Deze pagina’s zijn bestemd voor de jeugd tot en met twaalf jaar, maar ook ouders mogen het lezen. Zo kan de jeugd lezen over de volwassen schakers en komen de volwassenen meer over de jeugd te weten. Voorloper verscheen vier keer per jaar, de jeugd krijgt Schaakmagazine zes keer in de bus. Wij willen graag weten wat u van de nieuwe opzet envormgeving van Schaakmagazine vindt. Heeft u ideeën voor de berichtgeving uit de landelijke en regionale bond, weet u een vereniging die bijzondere dingen doet, kent u een clublid aan wie we een boeiend verhaal kunnen wijden, ook dat hoort de redactie graag van u. Wij wensen u veel plezier met Schaakmagazine.

Minze bij de Weg

U kuntuw reacties sturen naar schaakmagazine@schaakbond.nl

Erwin l ’ Ami tegen Zappa

Grootmeester Erwin l’Ami zal op dinsdag 6 en woensdag 7 maart een tijdverschilmatch spelen tegen het computerprogramma Zappa Reykjavik. L’Ami speelt in het klassieke tempo, de computer krijgt een half uur bedenktijd. De partijen worden gespeeld in het Informaticagebouw van de Universiteit van Maastricht, Minderbroedersberg 6a,Maastricht. De aanvang is beide dagen om 13.00 uur. De match wordt verslagen op www.chessevents.nl.

Fred van der Vliet heeft een boek samengesteld over het schaken in de vroegere Duitse gebieden. Het boek is geschreven in het Engels, maar bevat veel, vaak uitgebreide Duitse citaten en gaat over het schaken in Silesië, Pommeren en Pruisen. Ook wordt er aandacht besteed aan de Baltische republieken. De behandelde periode loopt van Adolf Anderssen tot en met de Tweede Wereldoorlog. Het is vooral een leesboek, dat vrijwel geen zetten bevat.

Het boek kan worden besteld door overmaking van € 20,- op bankrekening 516535218 t.n.v. F. van der Vliet, Den Haag onder vermelding van ‘boek’.

Schaken in het vroegere Duitsland

Foutjes vormen het zout in de pap in schaakpartijen. Vooral fouten die tegelijk hilarisch en tragisch zijn. Dat zijn misschien wat zware woorden voor het ongelukje dat Sipke Ernst tegen Martijn Dambacher overkwam in de derde ronde van de Halve Finale om het Nederlands Kampioenschap.

In de diagramstelling werden een paar keer de zetten herhaald met 1. La5 Tc6 2. Lb4 Tc7 3. La5 Tc6. In de overtuiging dat hij de veertigste zet had gehaald sloeg Sipke Ernst rustig aan het denken. Helaas, hij had in de haast zijn laatste drie zetten op vier regels geschreven en overschreed al denkende op zijn gemak de tijd.

Operatie geslaagd? Lange tijd leek het erop. Maar aan het eind van het Corus-toernooi bleek dat ook het fileermes van Veselin Topalov wel eens stomp wordt.

Expositie schaakkunst in Druten

In het Gelderse Druten zal van 5 maart tot en met 30 april een grote tentoonstelling met schaakkunst te zien zijn. Er wordt werk getoond van twaalf kunstenaars, die allen het thema schaken in hun werk hebben gebruikt. De officiële opening vindt plaats op zondag 11 maart om 13.30 uur

Zoiets vraagt natuurlijk om meer en daar schakelen wij graag de lezers bij in. Heeft u in een partij een vermakelijke fout gemaakt, laat het dan weten aan de redactie (schaakmagazine@schaakbond.nl). De mooiste missers zullen worden gepubliceerd in de rubriek ‘Foutje’

Op 3 maart naar Groningen

Dit wordt de cruciale dag in de meesterklasse. Naar verwachting wordt hier beslist wie de landstitel verovert. Wordt het eindelijk HSG of komt Share Dimension Groningen met een onverslaanbaar sterrenteam. Kramnik is zeker van de partij. Kijk op www.scgroningen.nl voor meer informatie.

Daarbij zullen enkele kunstenaars aanwezig zijn. De Motiefgroep Schaken zal op deze dag een contactdag voor de leden organiseren en vanaf 10.00 uur een ruilbeurs houden. Misschien is er iets van uw gading bij. Om 15.00 uur verzorgt Aad van denBosch de PowerPoint presentatie Schaken als cultureel erfgoed. De expositie vindt plaats in Cultureel Centrum D’n Bogerd in Druten en is samengesteld door Geert van Tongeren en Margreet Wevers. Op dezelfde locatie viert de OSBO op zaterdag 14 april haar zestigjarig bestaan.

Uitvoerige informatie over schaakkunst en de expositie is te vinden op www.schaakkunst.nl

Wereldgame van Boldriaan.

Van de vier sterke jonge Nederlandse grootmeesters is Erwin l’Ami de enige die niet studeert. L’Ami ziet dat als een handicap voor hen. "Smeets, Stellwagen en Werle steken niet al hun tijd meer in schaken. Ik denk dat je er in deze tijd vol moet voor gaan. Als semi-prof zul je nooit je echte top bereiken."

Bent u tevreden over uw prestatie in het Corus-toernooi?

"Ik haalde daar 7.5op 13 in grootmeestergroep B of een plus twee-score (een TPR van 2657). Daar ben ik wel tevreden mee, dat is eigenlijk boven verwachting. De gemiddelde rating van groep B lag immers op 2600: in dit veld was een score van vijftig procent dus normaal geweest. Ik ben vooral tevreden met mijn eindscore omdat ik een slechte start nam in het toernooi: 1.5uit 5 in de eerste ronden. Later heb ik me echter prima hersteld en scoorde ik 5 uit 6."

Had u toch niet graag voor de eerste plaatsin groep B meegedaan?

"Stiekem hoop je daar natuurlijk wel op. Maar als het toernooi eenmaal begonnen is, zie je hoe sterk de tegenstand is en kan je je best verzoenen met een plus twee."

U boekte het beste resultaat van de vier jongeNederlandse grootmeesters in groep B van Corus. Vorig jaarwas dat ook al het geval. Bent u debeste van de vier?

"Ik weet het niet goed. Het is ook niet iets waar ik erg mee bezig ben. Ik vind het wel

belangrijk om bij de beste vijf of zes spelers op de Nederlandse ranglijst te horen. Zelf werk ik bij voorbeeld regelmatig goed samen met Jan Smeets. Nee, die strijd om de beste van de vier te zijn, bestaat niet echt tussen ons."

Profschaker

U heeftde middelbare school niet afgemaakt. Was datbewust?

"Ik heb een Mavo-diploma behaald, maar ik ben daarna ergens blijven hangen, toen ik

17, 18 was. De school is voor mij nooit echt een succes geweest. Ik was altijd slecht gemotiveerd. Nee, het is niet zo dat ik op die leeftijd bewust voor schaken heb gekozen. Ik was toen zeker niet verslaafd aan schaken. Ik was gewoon geen type om school te lopen en elke dag huiswerk te maken. Daartoe ontbrak me de discipline. Voor school moest je bijvoorbeeld bepaalde boeken lezen. Ik las die opgelegde boeken dan niet. Maar dan gebeurde het wel dat ik een paar maanden later toch uit mezelf dat boek las, omdat ik er dan toevallig wel zin in had. Voor het overi-

“Je moeter vol voor gaan”

Erwin l’ Ami houdt van het profbestaan

Gert Devreese

Foto: Fred Lucas

ge had ik het op school wel naar mijn zin, ik had er veel vrienden, maar ik knapte gewoon af op het systeem. Maar sinds een jaar of twee leg ik me wel volledig toe op schaken."

Bent unog steeds tevreden over de keuze om profschaker te worden?

"Absoluut. Ik haal uit het schaken ook mijn enige inkomsten. Daarmee heb ik een trainer kunnen inhuren, Vladimir Chuchelov, die ook met Van Wely werkt. Ik wil het serieus aanpakken. Dat lukt redelijk. Ik behoor stilaan tot de vaste kern van het Nederlandse Olympiadeteam. En ik maak progressie: mijn rating stijgt binnenkort boven 2600 uit. Die grens is toch een mijlpaal. Het betekent dat de organisatoren je betere condities en startgelden zullen bieden."

En hetleven van een profschaker, bevalt u dat?

"Dat gaat hartstikke goed. Ik kan zelf mijn dag indelen. In het begin ging dat wel eens mis en vond ik het wel leuk om tot twaalf uur in mijn bed te liggen. Nu sta ik s’ ochtends wel op tijd op. Al vind ik dat een keertje uitslapen na een zwaar Corustoernooi nog best moet kunnen."

Kunt uvan de schaakinkomsten leven?

"Ik heb het voordeel dat ik nog thuis bij mijn ouders woon. Ik ben nu 21. Ik ben zeker niet van plan nog tien jaar thuis te wonen, maar heb daardoor al een aardig potje kunnen opzij zetten. Ik betaal met mijn schaakinkomsten mijn trainer Chuchelov en het inschrijfgeld voor sommige toernooien. Dat zijn sterk bezette toernooien, waar ik aan meedoe met de bedoeling er later de vruchten van te plukken, zelf een nog sterkere schaker te worden."

Kunt ueen idee geven van uw schaakinkomen?

(ontwijkend) "Dat weet ik niet precies. Mijn vader behartigt mijn financiële belangen. Hij zit in het beroep. Hij is bankier. Ik vind het niet zo’n goed idee om daarover uit te weiden. Om een idee te geven: bij Corus is het startgeld

eigenlijk belangrijker dan het prijzengeld."

Ambities

Wat zijnde schaakambities?

"Vorig jaar was mijn ambitie 2600 elo te halen binnen de twee jaar. Daar ben ik nu al. Ik lig eigenlijk voor op het schema. Nu moet ik er weer even over nadenken. Ik wil in elk geval tot een vaste waarde in het Nederlandse team uitgroeien. Misschien kan ik binnen een paar jaar de 2650 elo halen. Ik hoop op termijn ook dichter te kunnen aansluiten bij de Nederlandse topdrie: Van Wely, Tiviakov, Sokolov."

Kunt ueven sterkworden alsde topdrie?

"Ik vind het lastig om daar voorspellingen over te doen. Maar waarom niet? Zelf zal ik er in elk geval alles aan doen. Volgende week ga ik bij voorbeeld weer een week

besloteneen universitairestudie te doen omzichzelf teverzekeren van een vangnetvoor hetgeval zefalen in hun schaakcarrière,heb ikze mentaal al vande lijstvan detopschakers geschrapt.Op elk vlakkunnen alleen de fanatiekelingende grootstehoogten bereiken.’’ Heeft Sosonkogelijk?

"Tja. De andere drie zijn gaan studeren. Dat is een duidelijke keuze. Zij steken niet al hun tijd meer in schaken. Ik zie ze alle drie wel nog langzaam doorgroeien naar 2600 elo. Ik denk dat je er in deze tijd vol moet voor gaan. Als semi-prof zul je hoe dan ook nooit je echte top bereiken. Van Daniel (Stellwagen) weet ik dat hij nooit de ambitie heeft gehad om schaakprof te worden. Hij heeft altijd wel de ambitie gehad de schaaktop te bereiken, maar bij mijn weten heeft het profbestaan Daniel nooit aangetrokken. Jan Smeets heeft het geprobeerd als schaakprof, maar wist niet goed hoe de periodes tussen de toernooien op te vullen. Ook Jan Werle is een jaar prof geweest, maar het viel hem tegen."

Daarmee zegtu eigenlijkdat uzelf demeeste kansmaakt omnog een sprong voorwaartste maken.

naar het Belgische Eupen om er met mijn privé-trainer Chuchelov te werken. Ik doe dat om de anderhalf à twee maanden."

Waar ligtuw limiet?

"Ik weet het niet. Mag ik even dromen? Meedoen aan de grootmeestergroep A in Wijk aan Zee."

Sprongvoorwaarts

Sosonko schreefover degeneratieSmeets-Stellwagen-l’Ami-Werle: ,,Als ik leesdat dejonge talentenhebben

"Het gaat de goeie kant op met mij. Ik wil me zeker niet afzetten tegen de andere drie, met wie ik bevriend ben. Ik hoop het voor mezelf. Voor hen is het lastiger omdat ze studeren. Op Corus waren ze met elkaar aan het praten over de tentamens die eraan kwamen. Ze hebben gekozen voor een maatschappelijke carrière. En later gaan ze werk zoeken. Het is toch anders dan mijn situatie."

U bentjong. Heeftu tochal enigidee hoelangu profschakerwenst teblijven?

"Dat is een lastige. Het gaat momenteel goed. Ik maak progressie. Als ik 35 of 40 zal zijn en geen vooruitgang meer boek, wordt het misschien een ander verhaal. Ik wil wel op een of andere manier heel mijn leven in het schaken blijven."

zelfs En dat voelde goed, dat voelde geweldig, dat voelde alsof Ajax PSV in Eindhoven met 6-0 had verslagen.

Heerlijk geslapen vannacht. Stukken beter dan de nacht ervoor.

Toen sloeg de storm in mijn kop nadat ik op het Corus Chess Tournament in Wijk aan Zee had geschaakt en verloren. Gisteren wonik, twee keer zelfs En dat voelde goed, dat voelde geweldig, dat voelde alsof Ajax PSV in Eindhoven met 6-0 had verslagen.

Mannen in truien met ruitjesmotieven en een peinzende blik in de ogen

Hoe anders was ik eraan toe na die eerste partij, vooral doordat ik over het hoofd had gezien dat ik de dame van mijn tegenstander kon opvreten. Met een zure grijns legde ik mijn koning neer, maar inwendig kookte het. En toen ik ’s nachts maar lag te woelen en te malen, begreep ik ineens waarom de dokter ooit mijn vader verbood nog langer te schaken - hij wilde voorkomen dat hij krankzinnig werd.

Maar verder was het weer als vanouds in dorpshuis De Moriaan in Wijk aan Zee, het dappere badplaatsje onder de rook van Hoogovens. We waren ouder geworden en grijzer, dikker en kaler, maar we waren er weer, want we waren mannen van de traditie. Precies 25 jaar geleden deed ik voor het eerst mee aan het perstoernooi, en eigenlijk was er niets veranderd. Schaken is de conservatiefste sport ter wereld en dat dient vooral zo te blijven. Waarom moet altijd alles maar nieuw? Ik wil geen nieuw, ik wil oud en vertrouwd, ik wil zomer en winter en lente en herfst en niet zes maanden achtereen november. In de hal, waar honderden schakers achter de borden zaten, hing opnieuw de geur van erwtensoep, een van de vele geheimen van het toernooi. In een eindeloze processie trok het publiek aan de spelers voorbij. Aan de wand hing een waarschuwing: ‘Kijken: ja; praten: nee; fluisteren: nee.’ Op het afgaan van een mobiele telefoon stond een tientje boete. Ik luisterde naar het gebulder van de wind, het getik van de klokken en het gesis van de schakers, en ik was volmaakt gelukkig.

En toch realiseerde ik mij hoe broos het evenwicht was. Achter de 64 velden liggen euforie en wanhoop dicht bij elkaar. Een schaker is volledig teruggeworpen op zichzelf. Eén domme zet en de wereld stort in. De angst voor een verkeerde keuze veroorzaakte hartkloppingen, en klam van het zweet zag ik mijn hand boven het bord zweven, om op het laatste moment toch weer terug te deinzen.

Af en toe, als de spanning mij teveel werd, probeerde ik de zinnen te verzetten. Dan stond ik op en liep ik naar de afscheiding waarachter de grootmeesters over hun borden gebogen zaten. Alleen hun namen al: Veselin Topalov, Viswanathan Anand, Vladimir Kramnik, Ruslan Ponomariov, Teymour Radjabov. Pure poëzie, bijna net zo mooi als de vlaggetjes die naast hun borden stonden - vlaggetjes met touwtjes waarmee ze in top gehesen konden worden. Het was jammer dat ze niet wapperden. Met open mond staarden de toeschouwers naar de stellingen van de grootmeesters. Ook ik deed alsof ik er iets van begreep en

Frenk der Nederlanden

Frenk der Nederlanden

keek naar de mannen die verdwaald waren in de krochten van hun ziel. En dan luisterde ik naar het commentaar van de kennersmannen in truien met ruitjesmotieven en een peinzende blik in hun ogen. Geen voetbalpubliek, zal ik maar zeggen, verre van sexy, maar oprecht in hun liefde voor het spel. Na afloop van de derde partij was er een prijsuitreiking in de feesttent op de dorpsweide. Van de zestien deelnemers was ik als zesde geëindigd. De verliezers kregen een

knaloranje leren knikker met het logo van Corus en de tekst: ‘Schiet mij maar lek.’ Maar dat was nog niet alles. Vanwege mijn jubileum mocht ik een pracht van een trofee in ontvangst nemen, met mijn naam erin gegraveerd en de zin: ‘Deze beker gaat niet aan mij voorbij.’

Ik was ontroerd. Dit was geen prijs voor een winnaar, dit was een prijs voor het in standhouden van een traditie. Toen ik thuiskwam, vertelde ik mijn kinderen dat ik de

beste schaker ter wereld was. Ze geloofden me niet, maar dat deed er niet toe. Trots als een pauw zette ik de beker op de schoorsteenmantel. Weer was ik de koning te rijk.

Dit artikel verscheen eerder in Het Parool van 22 januari2007 en werd met toestemming van de auteur overgenomen.

Eric van Reem

Voorbeeldige

webpresentatie van Corus 2007

„Het wordt steeds moeilijker elke maand een interessant tijdschrift in elkaar te zetten. Als ik zie hoe hier het Corus-toernooi op het Internet wordt gepresenteerd vraag ik me wel eens af wat ik nog over dit toernooi in mijn blad moet zetten”, verzuchtte Dirk Poldauf, redacteur van het gerenommeerde Duitse tijdschrift Schach in de perskamer van De Moriaan.

Het is inmiddels gebruikelijk dat de zetten van een groot schaaktoernooi live op het worden gezet, maar het Corus toernooi gaat nog een paar stapjes verder. We vinden op de site www.coruschess.com vele sfeervolle foto´s van huisfotograaf Fred Lucas en als u links onderaan op de site op ‚virtual tour’ klikt wordt u driedimensionaal door de speelzaal en de commentaartent geleid. Sinds vijf jaar is webmaster Dennis van Veen verantwoordelijk voor de webpresentatie van het Corus toernooi. „Ik ben graag zelf bij het Corus toernooi aanwezig en zie mijn verblijf hier als een betaalde vakantie", grinnikt programmeur Van Veen, die zich graag onopvallend achter zijn batterij schermen nestelt. Hij houdt de livepartijen in de gaten,

zorgt ervoor dat de uitslagen snel en correct op het net verschijnen en zet de dagverslagen en columns van Gert Ligterink en Aviv Friedman op de site. „Tijdens het slotweekend zijn er zeker zo n 10- tot 12.000 schaakliefhebbers die de partijen via de Corus site volgen”, vertelt Van Veen, „en daar komen nog de schakers bij die via ChessBase, ICC of een andere schaakserver de partijen volgen. Tijdens het toernooi surften dagelijks ongeveer 40 tot 50.000 bezoekers naar de site. Nog dit jaar zullen alle partijen die tijdens de Hoogovens- en Corus toernooien zijn gespeeld op de site worden geplaats, compleet met tabellen en uitslagen. Op het moment werkt de schaker Ruud Janssen aan die klus, aldus Van Veen, die zelf graag zou

zien dat er in de toekomst camera´s in de speelzaal worden geïnstalleerd om nog meer ‚live-feeling’ aan te bieden.

Video´s zorgen voor doorbraak

van Chessvibes site

Een tussenstap op weg naar een volledig liveverslag op het net zijn de video’s die tijdens het toernooi werden gemaakt door het team van de website www.chessvibes.com.

Interessant waren vooral de opnames die werden geschoten tijdens de persconferenties in de perskamer. Doorgaans krijgt de schaakliefhebber niet de gelegenheid een analyse van de partij door een topspeler te volgen, maar door de opnames van Peter Doggers, die we in het vorige nummer abusievelijk Paul Doggers noemden, en zijn kompanen kon het Corus toernooi door schaakliefhebbers wereldwijd van nabij worden gevolgd. „De filmpjes zorgden voor een enorme toestroom aan nieuwe bezoekers", aldus hoofdredacteur Doggers, die de naam van zijn site aan het begin van dit jaar van www.doggers-schaak.nl in www.chessvibes.com veranderde. Chessvibes voorziet met de schaakfilmpjes in een behoefte. Door de opkomst van een site als www.youtube.com en de beschikbaarheid van breedband internet is het mogelijk geworden in een handomdraai video´s op het net te plaatsen. „Vorig jaar heb ik al wat filmpjes van toernooien op de site geplaatst", vervolgt Doggers, „en door de video´s die we tijdens het Corus toernooi hebben gemaakt, is de site wereldberoemd geworden! Ik krijg veel positieve reacties van de bezoekers op de site die vragen of ik ook filmpjes van andere grote toernooien als Linares en Sofia op de site ga plaatsen. Sommige mensen noemen me al die nieuwe Mark Crowther!"

Dennis van Veen nestelt zich graag achter zijn batterij schermen.

Peter Doggers

Jeroen Bosch

Magnus Carlsen was niet erg op dreef in Wijk aan Zee.

In de derde ronde werd hij lelijk opgebracht door Ruslan Ponomariov. Speelt u mee?

Ponomariov - Carlsen

Wijk aan Zee (3), 2007

1. d4 d5 2. c4 c6 3. Pc3 Pf6 4. e3 a6 5. Pf3 Lf5

Dit is minder gebruikelijk in de Chebanenko-variant van het Slavisch dan 5. .. b5 6. b3 Lg4. De laatste tijd is ook 5. .. e6 populair onder topspelers.

6. Pe5

Een agressieve zet. Op onmiddellijk 6. Db3 volgt 6. .. b5 of 6. .. Ta7 als in de partij. Weinig bijzonders voor wit is 6. Ld3 Lxd3 7. Dxd3 e6 met een solide stelling voor zwart.

6. .. h6

Niet goed is 6. .. e6 vanwege 7. g4 Lg6 8. h4 Dit verklaart meteende zet van Carlsen. Met 6.

Combineren

Karel van der Weide

.. h6 veronachtzaamt hij echter zijn ontwikkeling. Veiliger lijkt

6. .. Pbd7 zoals onder andere door Peter Svidler is gespeeld.

7. Db3 Ta7

Deze vreemd aandoende zet wordt vaker gespeeld in Slavische systemen met .. a6. Hier is het noodzakelijk want 7. .. b5 8. cxd5 cxd5 9. a4 is erg goed voor wit.

8. cxd5 cxd5 9. Ld2 e6

De lezer heeft Wit

10. Tc16Pbd7

11. Lb510Ld6

12. Pxd74Pxd7

13. Lxd7+4Dxd7

14. Pa460-0

15. Pb64Dd8

16. Pc84Dxc8

17. Txc81Txc8

18. Db65Lb8

19. 0-03Kh7

20. Tc13

Totaal 50

Wit staat nu compleet gewonnen. Er volgde nog: 20. .. Lc2

21. La5 Kg6 22. Db4 Tc4 23.

Dd2 Lf5 24. Txc4 dxc4 25. Lb6 Ta8 26. De2 e5 27. Dxc4 exd4

28. Dxd4 f6 29. f4 Lb1 30. Dd5, 1-0

Bestaan er nog superlatieven voor het Corus-toernooi in Wijk aan Zee? Vast niet, dus dan hoeft uw rubricist ook geen moeite te doen die te verzinnen. De grootste klus was nog het verzamelen van afdoende materiaal, immers zo makkelijk

laten de dames en heren uit de wereldtop zich niet combinatoir verschalken. Of ze strijken de vlag voordat de matcombinatie wordt uitgevoerd; uit consideratie met het publiek zou dat verboden moeten worden.

1. Wit is aan zet2. Wit is aan zet3. Wit is aan zet4. Wit is aan zet

5. Wit is aan zet6. Wit is aan zet7. Wit is aan zet8. Zwart is aan zet

Het bestuur van de KNSB heeft Mark van der Werf (39) met ingang van 1 maart 2007 benoemd tot directeur van de KNSB. Van der Werf is afgestudeerd in de econometrie. Sinds 1991 is hij in verschillende functies werkzaam geweest voor KPN.

Van der Werf kent de schaakwereld goed. In 1993 werd hij door de FIDE benoemd tot Internationaal Meester en in 1994 en 2001 nam hij deel aan het Nederlands Kampioenschap. Vorig jaar miste hij de plaatsing voor het kampioenschap op het nippertje; hij werd in een barrage uitgeschakeld door IM Jeroen Bosch.

Schaakmagazine vroeg aande nieuwe directeur waarom hij voor deze baan gekozen heeft.

Van der Werf: "Ik hoorde dat de functie vacant was. Waarom doe ik het zelf eigenlijk niet, vroeg ik mij toen af. Niet dat ik weg wilde bij mijn huidige werkgever KPN, daar was ik met alle plezier gebleven. Maar dit bood de kans om van mijn hobby mijn beroep te maken. Ik heb bij KPN veel geleerd over organiseren, financiën beheren en mensen aansturen. Die ervaring kan ik goed gebruiken. Schaken is mijn passie, ik word enthousiast als ik aan deze baan denk. Er komen allerlei ideeën bij mij op."

Je bent bekend in de schaakwereld. Hoe wordt er gereageerd?

"De reacties uit het land zijn positief. Maar

Wat ons belemmert om dat helder te blijven zien, is dat we ook graag die interne clubavond weer beter bezet willen zien en de jeugd, tja, daar moet je kader voor hebben en ze kunnen pas op z’n best over vele jaren deel gaan uitmaken van de senioren. Als je ze al houdt, want de cijfers liegen er niet om: de meerderheid van de kinderen haakt af. Maar we moeten blijven zien, dat als we in de toekomst sterke verenigingen willen hebben, we nu aan de basis moeten werken en de basis is altijd de jeugd.

ik merk ook dat er veel misverstanden bestaan over de positie, de mensen verwarren de functie van directeur vaak met die van voorzitter. Dat laatste ben ik niet."

Wat zie je als je belangrijkste taakin de komende periode?

"Er ligt een nieuw Meerjarenbeleidsplan. Het is zaak om dat uit te voeren. We zullen de onderwerpen die in het plan globaal zijn aangegeven vorm moeten geven en concreet moeten maken. Het ledenaantal van de KNSB heeft natuurlijk de hoogste prioriteit. We moeten de daling stoppen en bij voorkeur ombuigen tot een stijging. De jeugd is daartoe de sleutel en het project SpeelZ is een prima middel. Als je op een schaakclub enthousiaste mensen hebt en een goede structuur dan heb je zo tachtig kinderen binnen. Je moet er wel voor waken dat je niet wild met hagel in het rond gaat schieten, je moet doelgroepen omschrijven en daar gericht mee aan de slag gaan. Dat kunnen bijvoorbeeld mensen zijn die vroeger lid zijn geweest van een schaakclub. Ook allochtonen vormen een potentiële doelgroep. Die zijn op het ogenblik sterk ondervertegenwoordigd."

oplossing bij het doorstromen van jeugd naar senioren, dat de jongeren hun vriendschappelijke verbanden kunnen houden. Als ze al jaren samen in de context van schaken optrekken, dan is het prettig voor ze om dat vast te houden. Om dat aan jonge mensen te kunnen bieden moet er een uitgebreide jeugdafdeling zijn, waar jonge mensen zich jarenlang kunnen ontwikkelen en banden kunnen smeden. De kunst is daarbij om ambitie en geduld te combineren. Durf in lange termijnen te denken.

Het eeuwig jonge schaken

Anthony Migchels

Om het schaken in Nederland positief te ontwikkelen hebben we eigenlijk maar één hoofddoel. En dat is het opbouwen van een bloeiende jeugdbeweging.

Een heel belangrijk voordeel van de jeugd is dat ze veel beter te trainen zijn. De meeste sterke spelers hebben in hun jeugd een goede opleiding gehad. Dat zal in de toekomst ook zo zijn. Bovendien loont het voor jonge spelers te blijven schaken als ze goed opgeleid zijn: wat je goed kan laat je minder snel gaan, dan wat je minder goed kan. Daarnaast is een heel belangrijk deel van de

Gewoon nu beginnen, wetend dat de weg er naar toe al meer dan de moeite waard is.

AnthonyMigchelsisalsbestuurslid vandeKNSBbelastmetdeledenwerving.

Mark van der Werf benoemd tot nieuwe directeur KNSB

Het schoolschaakproject SpeelZ is nog maar net van start gegaan en nu al is er sprake van een flinke belangstelling. De kern van het project wordt gevormd door een leskist, die materiaal bevat om aan 10 kinderen op school schaakles te geven. De eerste kist werd op 18 januari in Amsterdam tijdens de School en Sport Plaza gepresenteerd door oud-bokser Arnold Vanderlijde.

Proefproject

Topspeelster ArlettevanWeersel is actief betrokken bij SpeelZ. Zij gaat in Noord Brabant in overleg met het Servicepunt Zuid alle basisscholen benaderen en een aantal schaakcursussen uitzetten. Zelf zal ze ook een paar cursussen verzorgen.

Arnold Vanderlijde showt de eerste leskist

Promotie

In de komende maanden zal er in het hele land promotie worden gemaakt voor het project. De bedoeling is dat alle jeugdleiders van verenigingen, trainers, plaatselijke sportservicebureaus en vele scholen in het land van het project op de hoogte worden gebracht. Na de zomer kan er dan op de scholen een vliegende start met SpeelZ worden gemaakt. Het eerste seizoen loopt tot en met juni 2008. Er zijn posters gemaakt om het project SpeelZ onder de aandacht te brengen. Ook komen er flyers. Verdeeld over het land zullen informatiebijeenkomsten rond SpeelZ worden belegd. Uiteraard zijn verenigingen die voor het project reclame willen maken van harte welkom. Zij kunnen via de website www.speelz.org contact opnemen met projectleider EricvanBreugel. De leskist bevat materiaal om aan tien kinderen schaakles te geven. U treft er onder andere schaakbor-

Grote belangstelling voor leskist van SpeelZ

den en stukken in aan, werkboeken voor de kinderen, Cd-rom’s, een verrassing, en voor de lesgevers handleidingen met extra verwerkingsspelletjes (fiches, meertjes, memory en matpuzzels) en een demonstratiebord. De goed gevulde kisten kunnen vanaf half maart worden geleverd.

In juni zal er een scholentoernooi worden georganiseerd voor de deelnemers aan SpeelZ. In het seizoen 2007-2008 zullen er meer activiteiten volgen.

Jan van Reek

De volgende ultraminiatuur heeft op mij altijd een grote indruk gemaakt. Ik vind het een meesterwerk!

Henk Mesman (1919-2006)

indruk op mijn oom Ad door een speler van het voorname Kralingen te verslaan. Nog bekender werd hij als componist van eindspelstudies. Redacteur De Feijter had in een kamp in de buurt van Mesman gezeten. Beiden wilden het normale leven snel hervatten. Daardoor was er snel een wedstrijd.

3. Harrie Grondijs

EG 1993 (naar Mesman)

Wit begint en houdt remise

genoeg voor de voltooiing. De artistieke schaakstudie. Geschiedenis in drie delen publiceerde hij in 2001. Daarin schreef hij onder meer over een oud manuscript van Chapais. Diens werk over ‘twee paarden tegen pion’ was nauwelijks bekend.

1. Kf7! Lf4 Technisch verloopt

L'Echiquier de Paris 1948

Wit begint en wint

1. Ld5+ Ka1! 2. d7 Tb1!

Wit lijkt gemakkelijk te winnen, maar zwart stelt een val.

3. Lb3! Wit offert de loper en belet Tb8 en Td1. De verleiding is 3. d8D? Tb8! 4. Dxb8 pat.

3. .. Th1 Zwart probeert de pion te ruilen met een nieuw plan. 4. Kf8! Tf1+ 5. Ke7 Te1+ 6. Kd6, 1-0. De pion promoveert probleemloos.

Te fiets en met geweren probeerden onze jongens in 1940 het land te redden tegen Duitse tanks. Dat lukte niet en Mesman werd gevangengenomen.

Hij ontsnapte dezelfde nacht! Door een administratieve fout raakte hij in 1943 weer gevangen. De geallieerde bombardementen op zijn kamp bezorgden hem een levenslang trauma. De Russen bevrijdden hem. In Rotterdam ging hij voor Nedlloyd werken. Daar werd hij later chef automatisering. Als schaker voor een club in Rotterdam Zuid maakte hij grote

2 Henk Mesman

Prijs Tijdschrift v.d. KNSB 1946 Wit begint en wint

1. Kf6! d1D! 2. Lxd1 e2! 3.

Lxd4 Le3 4. Lb2 Lc1 5. La1 Wits zetten 3, 4 en 5 zijn bekend uit een studie van Postman, het thema van de wedstrijd. 5. .. exd1P! 5. .. Lxh6

6.Kf7+ Lg7 7. Lxg7 loopt mat. Wit moet nauwkeurig met de koning spelen. 6. Ke7+! Pb2

Het alternatief is 6. .. Lb2 7. Kf8!

Lxa1 8. Pf7 mat. 7. Kf7! d2 Of 7. .. Lxh6 8. Lxb2+ Lg7 9. Lxg7 mat. 8. Kf8 d1D 9. Pf7 mat. Mesman won de prijs.

Henk trouwde met Ivy Roodzant, dochter van de schaakkampioene. Daardoor had hij nooit problemen over het schaken.

1. .. Le5 2. Ke7 d5 3. Ke6 d4 4. Kxe5 d3 5. g6 d2 6. g7 d1D 7. g8D. 2. g6 Lh6 3. Kg8

Oplossing De Beste Partijen

1) 34. Pf7+ (Dd6 wint iets minder snel) Kd7 35. Dd6, mat: Steinitz - Von Bardeleben, 1895.

2) 31. .. Te8+ 32. Kd7 Lb5, mat: Nimzowitsch - Tarrasch, 1914.

A. 3. .. d5 4. Kh7 Lf8 5. Kg8

Lc5 6. Kf7 Ld4 7. Ke6 (de variant van Mesman)

B. 3. .. Kb4 4. Kh7 Lf8 5. Kg8 Lc5 6. Kf7 Ld4 7. Ke7

d5 8. Ke6 Kc4 9. b3+ Kc5

10. b4+ Kc4 11. b5 Kc5 12.

b6 Grondijs voegt een excelsior toe.

C. 3. .. Kb5 4. Kh7 Lf8 5. Kg8 Lc5 6. Kf7 Ld4 7. Ke7

Kc6 8. b4! Lh8 9. b5+ Kc7

10. b6+ en nog een excelsior. De aardige Henk was heel blij met de verfraaiing van zijn studie en gaf Harrie een grote bos bloemen.

In het laatste deel van zijn leven werkte Henk aan een groot historisch werk. Gelukkig leefde hij lang

3) 28. .. Le3! De toren op h6 staat nu niet meer aangevallen en wit kan mat alleen door groot materiaalverlies voorkomen

(0-1): Paulsen - Morphy, 1857.

4) 29. Dxh7+! Kxh7 30. f6+ Kg8 31. Lh7+ Kxh7 32. Th3+ Kg8 33. Th8, mat: AnderssenZukertort, 1869.

5) 28. .. Dc3+ 29. Ka4 b5+!

30. Kxb5 Dc4+ 31. Ka5 Ld8+

32. Db6 Lxb6, mat: PillsburyLasker, 1896

6) 28. Db4 T8c5 28. .. Dxb4

29. Lxe5+ Kxh7 30. Th3+ Kg6

31. Tf6+ Kg5 32. Tg3+ Kh5 33.

Tf5+ Kh6 (33 .. .Kh4 34. Lf6 mat) 34.Lf4+ Kh7 35.Th5 mat.

29. Tf8+ Ook direct Dxe4 leidt tot winst. 29. .. Kxh7 29. ..

Dxf8 30. Lxe5+ Kxh7 31. Dxe4+.

30. Dxe4+ Kg7 31. Lxe5+ Kxf8 32. Lg7+, 1-0: Zukertort - Blackburne, London, 1883.

1. Henk Mesman

Mahsa geeft

Jeugdkatern Schaakmagazine

Ze is 9 jaar. In mei werd ze tweede bij het NK-E voor meisjes in Waalwijk. In september speelde ze mee bij het Europees kampioenschap in Herceq Novi in Montenegro. Reden voor Schaakmagazine een portret te maken van... Mahsa Bitalzadeh.

Mahsahoudt van schaken,zwemmen en rekenen

Mahsa is geboren in Hamadan in Iran. Haar naam is moeilijk om goed uit te spreken, de meeste zeggen Masha. Ze woont nu zes jaar in Nederland. Haar vader leerde haar schaken toen ze drie was. Jarenlang heeft ze gespeeld bij Minerva in Hengelo.

Sinds ze in Kesteren wonen heeft ze eerst bij Veenendaal gespeeld. De laatste twee jaar schaakt ze bij De Toren in Arnhem.

Daar heeft ze les van Bart van Onzen. "Mahsa speelt altijd met veel plezier. Ze lijkt te pieken bij kampioenschappen." Zoals in Waalwijk bij het NK-E voor meisjes. Daar won ze van Myrre

Hortensius. Mahsa: "Ik had een hele mooie truc tegen Myrre!" Kijken jullie maar bij de partijen. Dan kan je het zelf zien!

Ze heeft diploma’s van stap 1 t/m

4. Stap 5 is nu aan de beurt. Ze houdt van trucjes. Ze heeft les gehad van Petra Schuurman. Bij het servicepunt krijgt ze nu les van Marlies Bensdorp. Mahsa: "Die training gaat best serieus!"

Het open Nederlands Kampioenschap bij Stork in Hengelo vindt Mahsa altijd heel leuk. Samen een toernooi spelen en lekker schaken. Natuurlijk is ze daar kind aan huis. Ze logeerde bij familie. En van De Toren waren ze er ook met

20 man! Ze wint graag bekers. "Bij de NK’s hebben ze de mooiste. Die bekers zijn heel groot!!"

In september speelde Mahsa het EK in Montenegro. Een machtige ervaring. Bijzonder was dat grote broer Ali ook meedeed. Tegen hem speelt ze niet thuis. Geen wonder, hij is al bijna meester! Misschien over een aantal jaren? Dan is het persoonlijke kampioenschap D-jeugd van de OSBO veel spannender. Daar werd Mahsa na een flinke eindsprint derde. Ze won van nummer twee, Fabio Bravo. Fabio: "Meisjes kunnen goed schaken!". Dat vond Mahsa erg leuk om te horen.

Piet Peelen

Partijenvan Mahsa

Geboortedatum: 3 mei 1997

Uit: Kesteren

Schaken geleerd: van m’n vader

School: Het Palet

Club: De Toren uit Arnhem

Hobby’s: schaken en zwemmen

Leukste schoolvak: rekenen

Wat wil je worden: wereldkampioen en als baan lerares

Lievelingseten: Pizza

Mahsa BitalzadehMyrre Hortensius

NK E meisjes Waalwijk 2006 Myrre heeft tot nu toe prima gepeeld en twee stukken meer. Maar Mahsa heeft het haar moeilijk gemaakt. Ze bleef op de aanval spelen. Nu komt de dramatische ontknoping.

39. .. Tf8??

De enige goede weg was 39. .. Te2+ 40. Kd1 Td2+ 41. Ke1 Dg8 en dat wint voor zwart!

40. Txh6+! gxh6 41. Dh7

Mat

Fabio BravoMahsa Bitalzadeh Pers. Kampioenschap

D-jeugd OSBO

1. e4 e5 2. Pf3 Pc6 3. d4 exd4 4. Lc4 Lc5 5. c3 Pf6 6. cxd4 Lb4+ 7. Ld2 Pxe4 8.

Lxb4 Pxb4 9. Db3 d5

Een vrolijk begin met aanvallen en tegenaanvallen!

10. Dxb4 dxc4 11. Dxc4 0–0

12. 0–0 Le6 13. De2 Pg5 14. Pxg5 Dxg5 15. Pc3 Lh3

Dreigt mat in één.

16. Df3

Verdedigt tegen de matdreiging, met meteen een dubbele aanval.

16. .. Lc8

Waarop Mahsa beide dreigingen pareert.

17. Tac1 c6 18. Tfd1 Lg4

29. Kf2 f5 30. Pg3 g6 31. Ke3

Txd6

Wint een tweede pion en daarmee won zwart. (0-1)

Martijn BlinterswijkMahsa Bitalzadeh Pers. Kampioenschap

D-jeugd OSBO

Commentaar Mahsa

1. d4 d5 2. c4 dxc4

Ik heb die pion eraf geslagen om er een sterke pion te krijgen.

3. e4 b5! 4. Pc3 c6 5. Pf3 Pf6

6. Lf4 e6 7. b3

13. Lg5

Piet: Slim bedacht van Martijn! Na het voor de hand liggende

13. .. Le7 komt 14. Pd6+!

13. .. Db8!

En nu een röntgenaanval!

19. Dg3

Maar Fabio pent de loper.

19. .. Dh5 20. f3 Le6 21. De5

Dxe5 22. dxe5 Tfd8 23. Td6 Td7

Leuk, allebei proberen ze de ander te laten ruilen!

24. Tcd1 Tad8 25. Pe4 b6 26. Pg5 Txd6 27. exd6

Achteraf was Txd6 iets beter geweest.

27. .. Lxa2 28. Pe4 Ld5!

Een prachtige zet. Nu dekt de toren de pion niet meer.

Hij deed b3 om mijn sterke pion aan te vallen.

7. .. b4

Ik heb b4 gedaan om mijn pion toch te houden.

8. e5?

Hij dacht als zij mijn paard aanvalt val ik ook haar paard aan.

8. .. Pfd7 9. Pe4 c3 10. Lc4 La6

Ik wou zijn sterke loperlijn afpakken.

11. Lxa6 Pxa6 12. Dd3 Pc7

Ik dacht ik zet mijn dame daar neer om de dames te ruilen en verder gaan met mijn vrijpion.

14. Dc4 Db5 15. Dxb5 Pxb5

16. 0-0 c5!

Ik wou de lijn vrijmaken om mijn toren daar neer te zetten en vervolgens te gaan promoveren.

17. Le3

Hij wou dat niet, dus verdedigde hij zijn pion.

17. .. cxd4 18. Pxd4 Pxd4 19.

Lxd4 Tc8!

En daarna heb ik gewoon mijn toren daar achter de lijn gezet en gewoon gepromoveerd en gewonnen (0-1).

Als éé n van de favorieten begon Botwinnik aan de wedstrijden om het jeugdclubkampioenschap in categorie D (tot en met 12 jaar). Het team maakte de verwachtingen helemaal waar, al leek het na twee dagen nog spannend te worden. Kopman Arthur Pijpers hield vertrouwen.

Net als bij de C-categorie was het aantal deelnemers bij de D-categorie dit jaar groter dan ooit. Maar liefst 24 teams speelden mee om de Nederlandse titel. Dit keer was het geen afvalrace, maar mochten alle teams negen rondes meespelen, verdeeld over drie zaterdagen.

Na de tweede speeldag stonden verrassend vijf teams op de gedeelde eerste plaats met 4_ uit 6. Drie overwinningen op de laatste speeldag zorgden ervoor dat het kampioenschap voor Botwinnik was. Minerva haalde wel evenveel matchpunten, maar het team uit Zoetmeer had meer bordpunten verzameld. Acht van die bordpunten werden behaald door de eerste bordspeler Arthur Pijpers. Hij won 7 partijen en speelde 2 keer remise.

Had je verwacht dat jullie kampioen konden worden?

"Ja. We waren de favoriet met de hoogste gemiddelde rating. Alleen na het verlies tegen Zukertort waren we niet zo zeker meer. Gelukkig wonnen we daarna met 4-0 van Minerva en stonden we weer eerste."

Arthur Pijpers helpt Botwinnik aan kampioenschap

Wat vond je de leukste partij?

"Ik was blij met mijn winstpartijen tegen Robin van Kampen en Benjamin Bok. De mooiste partij was die tegen Ilias van de Lende. Ik speelde een nieuwe opening en won in een leuk eindspel."

Wat vond je het spannendste moment?

"De laatste ronde tegen Leiderdorp. We moesten met minimaal 2.5-1.5 winnen. We kwamen heel snel met 1-0 achter. Toen wonnen Roger en ik en was het dus 2-1 voor ons. De laatste partij van Thom duurde heel lang. Uiteindelijk werd het remise en waren we kampioen."

Eén van die remises speelde Arthur tegen

Renzo Finkenflügel (Zukertort). In een stel ling met een pion minder, maar actief spel was Renzo al blij dat hij Arthur op remise kon houden. Mede hierdoor won Zukertort de wedstrijd.

Marco Meijer

Het winnende team van Botwinnik. Van voren af zien jullie: Arthur Pijpers, Roger Meng, Thom Beeren en Marc van der Ham

Arthur PijpersRenzo Finkenflügel

JCC D Baarn 4 nov. 2006

Renzo vond hier de volgende geforceerde variant. 1. .. Lg3+

2. hxg3 2. Kf1 Pf2 wint materiaal; 2. Kd1 Pf2+ kan natuurlijk niet wegens dameverlies en 2. Kd2 Df4+ is helemaal slecht.

2. .. Dxg3+ 3. Kd2 Opnieuw de enige zet. 3. .. Df4+ 4. Ke1 Dg3+, remise.

Tegen Zyon Kollen kon Arthur zich lekker uitleven. De zwarte koning wordt van zijn veilige plaats weggejaagd om vervolgens ver weg mat te gaan. Het begint allemaal met de volgende stelling.

Arthur PijpersZyon Kollen

JCC D Baarn, 4 nov.2006

20. Dh7+ Kf7 21. Lg6+ Kf6

22. Lh5 Dreigt mat via Dg6. Daarom maakt zwart een vluchtveld. 22. .. e4 23. Dxe4 fxe3 Dit wint wel een stuk, maar wit krijgt nu de toren als extra stuk bij de aanval.

24. fxe3+ Kg5 25. Dg6+ Kh4

26. g3+ Kh3 27. Lf3 Txf3 Voorkomt het mat via Lg2, maar niet via 28. Dh5. (1-0)

De partij uit de laatste ronde verliep wel heel makkelijk voor Arthur. Marco Kirana maakte in de opening een fout en dat werd gelijk afgestraft.

Arthur Pijpers -

Marco Kirana

JCC D Baarn, 9 dec.2006

1. e4 e5 2. Pf3 Pc6 3. Lc4 Lc5

4. c3 Pf6 5. d4 exd4 6. cxd4 Lb4+ 7. Pc3 Lxc3+ 8. bxc3 Bekende zetten uit het Italiaans.

8. .. d5 9. exd5 Pxd5 10. La3 Pde7?

Dit is niet goed. Arthur slaat toe.

11. Pg5 0–0 12. Dh5 Lf5 13. Pxf7 Txf7 14. Dxf7+ Na de winst van de kwaliteit werd er nog een tijdje verder gespeeld, maar was het eigenlijk wel bekeken.

De beste partijen van alle tijden

Pascal Losekoot

Het analyseren van partijen van sterke spelers is één van de manieren om een sterke schaker te worden. Op internet zijn op vele plaatsen partijverzamelingen te vinden; google maar eens op ‘64 Great games’. Sommige partijen zijn bekend als de Immer Grüne en de Onsterfelijke Partij. Ook beroemd is de Parel van Zandvoort, een winstpartij van Max Euwe uit zijn match tegen Aljechin in 1935, toen Euwe wereldkampioen werd.

Voor deze rubriek heb ik zes slotstellingen van beroemde partijen uitgekozen, met oplopende moeilijkheidsgraad. Vind jij de slotzet(ten)?

Voor de oplossingen van De Beste Partijen: kijk op pagina 14

Wil je de hele partijen zien, kijk dan op www.schaaktraining.nl

1. Wit aan zet wint

2. Zwart geeft mat in twee

3. Zwart aan zet wint

4. Wit aan zet wint

5. Zwart aan zet wint

6. Wit aan zet wint. Deze stelling is een uitdaging...

De laatste jaren rolde in Nederland het ene literaire sportblad na het andere van de persen. Het voetbal trapte de serie af met het succesvolle Hard Gras. Later kwam voor wielerliefhebbers De Muur en voor hardlopers 42. Bij de redactie van uitgeverij New in Chess vonden ze dat het schaken niet mocht achterblijven. Het resultaat heet Matten, een bundel verhalen over de schaakwereld, een veel boeiender biotoop dan het brede publiek misschien zou denken.

Gert Devreese

Als je het lijstje bekende schaakauteurs op de voorflap overloopt, weet je meteen dat het nog nauwelijks kan misgaan. Ongeveer al wie naam en faam heeft als schaakschrijver in Nederland, is in Matten van de partij. Namen als Ree, Jongsma, Sosonko, Ten Geuzendam staan voor kwaliteit en die krijg je dus ook.

Lex Jongsma hanteert die unieke, onnabootsbare, heerlijk barokke stijl van hem die we ook van het Hoogovens jubileumboek kennen om een warm en ander portret te schilderen van Lodewijk Prins, die tot op heden vooral de schaakgeschiedenis was ingegaan als de favoriete pispaal van wellicht Nederlands grootste schaakauteur, Hein Donner. "Hij kan geen paard van een loper onderscheiden" en zo, u weet wel.

Genna Sosonko geldt sinds zijn bestseller Russian Silhouettes misschien wel als de grootmeester in het portretgenre. Het mag volstaan te zeggen dat zijn beschrijving van het leven van schaakmecenas Arnfried Pagel, de betonbons die zijn topspelers van de Koningsclub voor die tijd ongeziene bedragen betaalde, Sosonko’s gebruikelijke niveau haalt.

Eindelijk iemand die niet meehuilt in het haast unanieme wolvengehuil dat door de verzamelde schaakpers werd aangeheven tijdens Kramnik-Topalov, en waarin Topalov als de booswicht werd aangeduid en niemand het waagde een seconde aan Kramniks ethische correctheid te twijfelen.

Beste schaakpennen verdringen zich in Matten

Ook Dirk Jan Ten Geuzendam doet zijn faam meer dan gestand. Hij doet het verhaal van een reis in het gezelschap van Jan Timman naar een schaaktoernooi naar IJsland. Een verhaal waaruit blijkt dat achter elk cliché ook veel waarheid schuilgaat: ja, de vrouwen zijn er onwaarschijnlijk mooi, en ja, er wordt veel drank verzet bij elke denkbare gelegenheid. Ten Geuzendam laat hier - wat we van hem minder gewoon zijn - een wat persoonlijker kant van zichzelf zien: zelfs een keurige kerel wil in het wulpse IJsland wel eens wat ontdooien. Voor een andere uitschieter tekent Renzo Verwer. Met de hulp van mensen uit de psychologie- en psychiatriewereld probeert hij uit te vissen of het echt zo onwaarschijnlijk is dat Kramnik inderdaad hulp van buitenaf heeft gekregen bij Toiletgate.

Het valt overigens op dat elders in Matten ene Loek Van Wely nu ook spijt heeft van het ondertekenen van een internetpetitie ter ondersteuning van het kamp Kramnik. Geen leukere schaker dan KingLoek om 64 vragen aan te stellen overigens: een Tiviakov vraagt zich wel eens verwonderd af waarom de pers hem nooit wat vraagt. In Matten geeft Van Wely het antwoord: de man zit nooit om een mooie quote verlegen. Speelt hij liever tegen een mooie of een lelijke schaakster? "Een mooie. Dan heb je twee plekken om naar te kijken." Er valt dus heel veel te genieten, maar af en toe zakt het ook wel in: dat Kasparov niet altijd vriendelijk is, daarvan valt een mens echt van zijn stoel. Een echt dieptepunt is het overbodige stuk van de Amerikaanse schaakster Jennifer Shahade. Gênant koffiegeklets, navelstaarderig en truttig gezeur dat in een vrouwenblad als Viva of Flair ongetwijfeld veel beter tot zijn recht zou komen. Terwijl diezelfde Shahade in New In Chess zonder meer prachtige portretten van vrouwelijke schakers heeft neergezet. Jammer.

Maar alles samen genomen leest de eerste Matten zeker lekker weg. Ik kijk nu al likkebaardend uit naar het tweede nummer.

Matten, Schaakverhalen, uitgeverij New in Chess, 128 blz., Prijs € 8,95. Verschijnt (voorlopig) tweemaal per jaar. ISBN-10: 90-5691-210-0; ISBN-13: 978-90-5691-210-9

Op 7 september 1946 werd de Oostelijke Schaakbond opgericht na een fusie van de GeldersOverijsselse Schaakbond en de Gelderse Schaakbond. Dit seizoen bestaat de OSBO dus zestig jaar, reden voor een feestje. Schaakmagazine zocht de OSBO op keek met voorzitter Arie Schouten en competitieleider Huub Blom vooral naar het heden en de toekomst.

Minze bij de Weg

OSBO wil de samenwerking tussen verenigingen bevorderen

Hoe staat het ervoor met de OSBO?

AS: "Het ledenaantal loopt iets terug, net als elders. Je ziet dat bijvoorbeeld in een regio als de Achterhoek. Verenigingen worden te klein, zijn niet meer levensvatbaar en worden vervolgens opgeheven. Clubs zonder jeugd zijn clubs zonder toekomst. Iedere vereniging zou jeugd moeten hebben."

Wat doen jullie daaraan?

AS: "Het bestuur heeft een top tien samengesteld van voornemens, maar het is heel moeilijk om dat allemaal uitgevoerd te krijgen. Als bond alleen gaat dat niet, je hebt de clubs nodig. Er zit wel beweging in maar het gaat heel langzaam. Vorig jaar hebben we een themadag belegd en daar gaan we mee door. Het idee achter deze dagen is ook om de concurrentie tussen de clubs weg te nemen en te bevorderen dat ze dingen samen doen. Een

Tien speerpunten voor een beter schaakleven

voorbeeld daarvan zie je in Arnhem. Eerst waren ASV en De Toren concurrenten, er was een beetje haat en nijd tussen de clubs. Nu doen ze veel dingen samen, bijvoorbeeld bij het opleiden van de jeugd.

Een belangrijk doel van de themadagen is om bestuursleden en clubs met elkaar in contact te brengen en ervaringen te laten uitwisselen. Ons centrale thema is: laat de

clubs samenwerken. Dat is beter dan samengaan, want dat is toch een verarming, dat leidt tot minder aanbod. Samenwerken is goed, fuseren niet."

Jeugd binden

Noem eens een paar concrete acties.

HB: "Dit jaar hebben we in de derde en

De succesvolle slotronden van de OSBO

vierde klasse van de competitie de deelname van jeugdteams ingevoerd. In zo’n jeugdteam moeten minimaal drie van de zes jeugdspelers zijn. Deze teams hebben het recht om al hun wedstrijden als een thuiswedstrijd op vrijdagavond te spelen. Andere teams moeten daardoor soms een extra uitwedstrijd spelen. Acht teams maken van deze mogelijkheid gebruik. Dat is een manier om jeugdspelers te binden. Je moet de jeugd met de volwassenen mengen.

Een ander voorbeeld om de jeugd vast te houden: Pallas uit Deventer heeft een afspraak met een middelbare school dat de jeugd op de ochtend na de clubavond een paar uur mag verzuimen. Dit soort ideeën kost vaak niets, maar je moet er wel wat energie in steken.

We gaan ook proberen om verenigingen met een stuk of vijf, zes bij elkaar te zetten zodat ze bijvoorbeeld samen iets voor de jeugd kunnen doen. Je kunt een activiteit dan laten rouleren. Dat is minder belastend voor de clubs. Je moet als club accepteren dat je de jeugd die je zelf opleidt meestal niet houdt. Maar ze kunnen bij andere verenigingen terechtkomen en dan heb je er als schaakwereld toch iets aan."

Zo te zien staat ledenwinst en ledenbehoud bij dat alles centraal.

AS: "Beslist. We gaan ook beginnen aan een pilotactie om clubs een vergoeding te geven als ze leden winnen. Eigenlijk ligt het heel gemakkelijk: als alle clubs al hun leden opgeven heb je tien procent ledenwinst. Daar dringen we ook op aan. Maar ik word dan om de oren geslagen met de vraag: wat doet de KNSB voor ons? Je vertelt dan het een en ander en hoopt dat het blijft hangen."

HB: "Wat ik betreur is dat schakers zo moeilijk doen over de centen. Wat is nou een tientje meer of minder? Vergeleken bij andere sporten is schaken erg goedkoop. Al die mensen die vinden dat het schaken te duur is, hebben het altijd over iemand

anders. Je hoort ze zeggen: mij kan het niet schelen, een tientje meer, maar de leden van mijn club willen het niet betalen."

Dat is allemaal kwantiteit. En de kwaliteit?

AS: "We denken erover om een sterrensysteem voor de clubs in te voeren, zoiets als Michelin. Je moet beoordelingscriteria vaststellen als goed materiaal, digitale klokken, een jeugdafdeling, werving, enzovoort waarmee je clubs kunt beoordelen. Dat kan een stimulans worden om het beter te willen doen."

De regionale bond

Er wordt de laatste tijd flink gediscussieerd over de structuur vande KNSB met dertien onafhankelijke regionale bonden. Hoe staat de OSBO in die discussie.

HB: "Wij hebben er geen probleem mee om de regionale bonden op te heffen en de autonomie af te schaffen. Wat ons betreft is dat akkoord. De gewone schaker zal er weinig van merken en zonder autonomie van de bonden kan er eindelijk beleidsmatig worden gewerkt. Nu zijn er voldoende goede ideeën, maar daar wordt in de bondsraad vaak geen toestemming voor gegeven. Er wordt zoveel afgeschoten."

Wat is de kracht van de OSBO?

HB: "Een sterk punt is dat we activiteiten altijd door verenigingen laten organiseren, binnen onze normen uiteraard. Een goed voorbeeld is de gemeenschappelijke slotronde in de competitie die we tien jaar geleden hebben ingevoerd. In iedere groep organiseert een van de clubs de slotronde thuis in het eigen clublokaal. Dat is een groot succes geworden. Veel clubs maken iets bijzonders van zo’n avond."

De tien speerpunten van de OSBO

Doelstelling:op1september2010

heeftdeOSBO4000leden

1.OSBOwebsite

Er komt een webmaster en de website wordt uitgebreid met een forum.

2.Kennisbank

Er komt op de OSBO-website een kennisbank met informatie voor de verenigingen.

3.Regionalepubliciteit

De contacten met de pers, radio en tv worden uitgebreid.

4.Materialenbank

Er wordt bekeken of het OSBO-materiaal wordt uitgebreid.

5.StructuurvandeOSBO

Is een andere structuur mogelijk waardoor er een betere communicatie met de leden tot stand komt?

6.Sponsoring

De OSBO gaat op zoek naar extra sponsoren die toernooien financieel willen ondersteunen.

7.Competitieentoernooien

Onderzoeken of de competitie en het persoonlijk kampioenschap kunnen worden verbeterd; het snelschaken voor clubteams en het individueel snelschaken meer tot de verbeelding laten spreken; nadenken of andere evenementen levensvatbaar zijn.

8.Trainingsmogelijkhedentalenten

Meer regionale trainingsmogelijkheden aanbieden.

9.Imagovanhetschaken.

Het beeld moet worden dat schaakclubs gezellig zijn en dat schaken een goede vorm van hersengymnastiek is.

10.Opbouwvandeleeftijden

Er moet gewerkt worden aan het vasthouden van de oudere jeugd als lid.

Een uitgebreide versie van deze speerpunten is te vinden op www.osbo.nl

Insecten hebben hem altijd gefascineerd. Bizarre schepsels die hij in India zag toen hij daar in de jaren vijftig rondreisde. Ragfijn zet hij ze neer, met eindeloos geduld. Na drie uur schilderen, zegt hij, is hij doodop. En tegenwoordig na twee uur, want de laatste jaren gaat de gezondheid achteruit. Zoveel energie kost de concentratie die nodig is om met een penseel dat in de punt in één haar uitloopt aan de slag te gaan. Het is werken op de vierkante centimeter. Je mag geen fouten maken want die zijn bijna niet te herstellen.

De zwevende schaakborden van Hans Verhoef

Onlangs is voor het eerst een boek verschenen met een selectie uit het werk van Hans Verhoef.

In het boek staan 42 werken in full colour afgebeeld, waaronder vier zwevende schaakborden. De verkoopprijs van het boek bedraagt € 25,-. Het boek kan worden besteld via hansverhoef@waalcs.com.

H.J. Verhoef: Vlucht der Verbeelding. Uitgave in eigen beheer. Gebonden. ISBN 978-90-9021423-8. NUR 642.

Fijnschilderen heet het genre waarmee Hans Verhoef (1932) zijn plaats in de artistieke wereld heeft veroverd. Bijna onlosmakelijke daarmee verbonden is zijn belangstelling voor oude schildertechnieken. Verhoef: "Mijn specialiteit is de glaceertechniek. Dat is een techniek uit de zeventiende eeuw, die dreigt uit te sterven. Ik heb zeven, acht jaar in musea rondgezworven om te kijken hoe dat moet. Ik ben altijd gefascineerd geweest door oude technieken."

Het Kunst ABC omschrijft glaceren als ‘het opbrengen van zeer dunne lagen transparante olieverf. Wanneer een kleur op een andere kleur wordt aangebracht, ontstaat een derde kleur’. "Aan zo’n schilderij ben je acht tot negen maanden bezig", zegt Verhoef. "Soms breng ik wel zeven of acht lagen aan, en die moeten steeds drogen. Je moet geduld hebben. Tussendoor doe ik dan andere dingen." Voor Hans Verhoef is het schilderen zijn leven. Hij kan niet anders.

"Ik schilder nu 52 jaar. Ik heb er altijd van geleefd (echtgenote Joke Maat vult aan: ‘Maar in het begin was het wel moeilijk, hè?’). Mijn werk zwerft over de hele wereld.

Het is een lange weg geweest om iets te bereiken. Het duurt twintig jaar voordat je iets in de fijnschilderij bereikt. Ik heb altijd figuratief gewerkt en dat was vroeger heel moeilijk. Al die moderne jongens die abstract werkten kwamen oprukken. De laatste tijd zie je figuratief werk weer terugkomen." Toch is het niet voor niets geweest. Niet de minsten hebben werk van Hans Verhoef in hun bezit. Als het plakboek op tafel komt lezen we in een knipsel van vele jaren terug dat Verhoef een opdracht verwierf van Rockefeller voor enkele honderdduizenden guldens. En ook Koningin Beatrix heeft werk van hem in haar bezit.

Minze bij de Weg

Surrealistische borden

Dat alles rechtvaardigt echter niet dit stuk over Hans Verhoef in een schaakblad. Dat heeft hij te danken aan een thema dat vanaf het begin in zijn werk opduikt: de zwevende schaakborden. Volgens eigen zeggen zijn het er een stuk of twintig, verdeeld over vijftig jaar.

De borden sluiten nauw aan bij het surrealisme en magisch realisme dat veel van zijn werk karakteriseert. Op de borden die in een onbestemde lucht zweven lijken bizarre insecten met elkaar in de slag te zijn. "Sprinkhanen als pionnen, de gepantserde Afrikaanse Goliathkever als loper, de Herculeskever met zijn getande hoorn op de kop als paard", wist Hans Böhm zich nog te herinneren toen hij in november vorig jaar een tentoonstelling met werk van Verhoef opende in het museum Jan van der Togt in Amstelveen. Dertig jaar geleden had hij ze gezien toen hij een bezoek aan het atelier van Verhoef bracht.

"Schaken is altijd een gevecht en dat is schilderen ook", zegt Hans Verhoef daarover. En de insecten op de borden lijken eveneens met elkaar in gevecht te zijn, zou je er aan kunnen toevoegen. Uiteraard heeft hij ook zelf geschaakt. "Ik heb actief gespeeld bij Arti et Amicitiae (een kunstenaarssociëteit in Amsterdam, MbdW). Op dinsdagavond. Ik was gespecialiseerd in vallen. Ik had er een stuk of dertig en daar trapten ze regelmatig in. Nu schaak ik niet meer. Schilderen is al zo ontzettend moeilijk en ik kan me op een dag maar op één ding concentreren."

Joke Maat: "Zijn coloriet is heel speciaal. Zijn kleuren worden wel met Dali vergeleken. Ook zijn luchten zijn heel bijzonder, ook die geven zijn werk ook iets Dali-achtigs. Hij is sterk geworden in het schilderen van luchten."

Hans Verhoef: "Maar de insecten vormen mijn centrale punt."

Frank Clevers

Het kasteel staat als een huis

Een vereniging die staat als een huis! Bij S.V. Het Kasteel hebben ze eigenlijk niet veel meer te wensen. Er zijn genoeg leden, volop activiteiten, de sfeer is goed, iedereen komt vol enthousiasme naar de clubavond, kortom, het loopt op rolletjes. Misschien mag je zelfs zeggen: 'Het Kasteel' staat niet als een huis, maar als een kasteel!

De naam van de vereniging was sowieso al heel toepasselijk omdat in Wijchen een eeuwenoud kasteel ligt en in het schaakspel vier kastelen (de torens) een belangrijke rol spelen. Nu is er dus nog een derde reden waarom het een geschikte naam is! Zo, nu hebben we genoeg de loftrompet geblazen. Nu willen we wel eens horen waarom S.V.HetKasteel dan zo'n goeie vereniging is. Het antwoord moet gezocht worden in een omslag die vier jaar geleden werd bewerkstelligd. De vereniging uit

Wijchen (vlakbij Nijmegen) draaide tot dan niet slecht. Het liep allemaal wel zo'n beetje. Maar daar is ook alles mee gezegd. Het bestuur paste op de winkel, maar de winkel bleef 'n beetje de winkel die hij was. Er werd niets nieuws in de etalage gelegd en er kwamen niet veel nieuwe klanten.

Bestuur vernieuwd

Vier jaar geleden werd het bestuur vernieuwd. Ofwel: er kwam nieuw 'winkelpersoneel'.

Nieuwe initiatieven hebben hun

vruchten afgeworpen

En het werd duidelijk dat het heel erg van het 'personeel' afhangt hoe een winkel draait, want met die nieuwe bezetting ging het met de nering van S.V. Het Kasteel meteen crescendo. Het assortiment van de winkel werd flink uitgebreid.

De 54-jarige WillemvanBerkel werd tot voorzitter gekozen. "We hebben het bestuur in één keer honderd jaar jonger gemaakt. Het vorige bestuur zat er eigenlijk alleen omdat niemand anders het wilde doen. Daarbij kwam dat er mensen in zaten die niet konden schaken en dus ook geen ideeën konden hebben op schaakgebied."

PetraSchuurman werd met steun van de KNSB aangetrokken voor het verzorgen van de cursus Schaaktrainer A. Resultaat: de club heeft nu zeven gediplomeerde schaaktrainers en een gediplomeerd jeugdleider. Van Berkel: "We hadden wel genoeg jeugdtrainers, maar niet gediplomeerd. Daardoor

zat er weinig lijn in. Het voordeel van een groep trainers die dezelfde cursus gevolgd hebben, is dat ze allemaal in dezelfde lijn denken en het daardoor beter samen kunnen bespreken." Dank zij sponsoring werden ook WillyHendriks en Marlies Bensdorp aangetrokken als trainers. Binnen de vereniging wordt nu op elk niveau training gegeven.

Ledenaantal gestegen

Door het nieuwe elan is het ledenaantal met enkele tientallen gestegen. De Wijchense club telt nu veertig jeugdleden en evenveel seniorleden. Van Berkel: "Dat we het aanbod hebben uitgebreid, heeft

partijanalyses. Ook heeft de club een prima website, een paar keer per jaar speelt men op de markt met een reuzenschaakspel, organiseert een kampioenschap voor basisscholen en geeft tijdens de zomer de mogelijkheid om door te schaken (in een toernooi waarbij gewerkt wordt met een bepaalde formule zodat men niet verplicht is elke week deel te nemen). Voorzitter Van Berkel stelt zich op het standpunt dat iedereen het naar de zin moet hebben en dat de gezelligheid een belangrijk punt is. Gezelligheid kun je creëren, zo is bij Het Kasteel gebleken. Van Berkel: "We hebben elke week een probleem op het demonstratiebord staan. Dat vinden de mensen leuk, want dan hebben ze wat te doen als ze

dus voor niemand meer extreem laat. Voordeel: men is iets eerder klaar en er is nog even tijd om te analyseren, nog een snelschaakpartijtje te spelen of wat te kletsen. Dat bevordert de gezelligheid. Van Berkel: "De 'klassieke' clubavond hebben we nog wel een beetje, maar we zijn flexibeler geworden. We spelen iets korter en zorgen ervoor dat er regelmatig iets anders te doen is." Voor de jeugdleden is het ook mogelijk om aan de interne competitie van de senioren mee te doen. Dat bevordert de doorstroming van de jeugd. Om het niet te laat te maken, spelen ze maximaal tot 21.30 à 22.00 uur. Voor de volwassenen is het natuurlijk wennen dat ze korter spelen als ze tegen een jeugdlid schaken, maar ook deze nieuwigheid is er door omdat de leden er de voordelen voor de vereniging van inzien.

SV Het Kasteel is een levendige, gezellige vriendenclub geworden. De ledenvergaderingen worden zeer goed bezocht, wat de betrokkenheid tekent. Kortom, een club die staat als een.... kasteel!

zijn vruchten afgeworpen. Voor sommige seniorleden was dat wel erg wennen, want er werd een oud patroon doorbroken. Men was gewend om vrijwel elke clubavond alleen interne competitie te spelen. Nu wordt dat onderbroken met trainingen, die ik zelf overigens liever praatschaak dan training noem."

SV Het Kasteel is springlevend. Vijfmaal per jaar verschijnt clubblad Zetwerk. Het laatste nummer telde maar liefst 76 pagina’s en 33

moeten wachten tot de indeling van de competitie klaar is. Het oplossen van het probleem schept ook een onderlinge verbondenheid."

Speeltempo aangepast

Het zit 'm soms in kleine dingen. Zoiets is bijvoorbeeld ook het verkorten van de bedenktijd. Bij SV Het Kasteel is het speeltempo in de interne competitie nu 1 uur en 45 minuten voor de hele partij. Het wordt

Schoolschaak 2006

Zomerschaak

Het jaarlijkse Harmonietoernooi in Groningen heeft tot doel om jonge Nederlandse spelers de gelegenheid te geven tot het boeken van een meesternorm. Dat lukte.

RoelandPruijssers scoorde in Groningen zijn derde norm en kan binnenkort toegevoegd worden aan het contingent van Nederlandse meesters. Samen met SipkeErnst beheerste Pruijssers het toernooi. ErikHoeksema volgde de wedloop op de voet.

Het is grootmeester Sipke Ernst weer gelukt om zijn abonnement op de eerste plaats in het Groningse Harmonie-toernooi met een jaar te verlengen, maar daar zag het in het begin niet naar uit. In de eerste ronde ging hij met wit onderuit tegen de Engelse meester CraigHanley.

Roeland Pruijssers scoort derde meesternorm

Sipke Ernst wint

Harmonie -Toernooi

Lxc6 Lxd4 34. Dxd4 dreigt wit mat op g7 en eindigt hij met twee lopers tegen een toren.

32. exf6 Pxf6

Na 32. .. Lxf6 33. Tg4+ Kf8 34. Lxd5 Lxd5 35. Dh6+ Ke8 36.

Stelling na 30. .. Lc6

Na een matige opening heeft wit zich goed terug gevochten in de partij. Alles staat nu klaar voor de aanval, maar de zwarte stelling blijkt opmerkelijk veerkrachtig.

31. Pf6+! gxf6

Na 31. .. Pxf6 32. exf6 Lxf6 33.

Dxf6 wordt zwart gemangeld over de zwarte velden, bijv.

36. .. De7 37. Dh8+ Kd7 38. c6+! Lxc6 39. Lf6 De8 40. Tg8 en wit wint.

33. Dh6?

Een ernstige fout. Het idee is fraai: 34. Tg4+! en wint, maar die dreiging kan zwart eenvoudig pareren. Toch is het

ook niet zo eenvoudig na het alom aanbevolen 33. Lxc6.

Zwart vervolgt dan met 33. ..

Tb2! waarna wit het moet hebben van 34. Dg5+ Kf8 35. Dh6+ Kg8 36. Lf3. Na 36. ..

Txc5 is dat op zijn zachtst gezegd een rommeltje.

33. ..Tb2!

Zwart speelt het zo veilig mogelijk. Ook 33. .. e5 kan, maar in tijdnood ziet een variant als 34. Td6 Lxg2 35. Lxe5 er heel eng uit.

34. Lxc6Dxc6 35.Tcd1 Txc5

36. Lxb2axb2 37.Dd2

Een duidelijk signaal dat de aanval voorbij is, wit staat verloren.

37. ..Tb5 38.Tb1 Pe439. De2Pg5!

Dreigt zowel 39. .. Pf3+ als 39. .. Ph3+ 40. Kf1 Dh1+.

Ernst - Hanley

Erik Hoeksema

Roeland Pruijssers

40. Tg4 h5 41. Txb2 Txb2 42. Txg5+ Lxg5 43. Dxb2 Dc1+ 44. Dxc1 Lxc1 45. f4 f5 en met een stuk achter kwam wit eindelijk tot bezinning: 0-1.

In de tweede ronde speelde Ernst met zwart tegen Joost Michielsen. Via een Spaanse opening kwam er een Koningsindische structuur op het bord, het soort stelling dat Ernst heel graag en heel goed met wit speelt. Maar deze keer zat hij er vanaf de zwarte kant tegenaan te kijken, en hij voelde zich hier overduidelijk niet goed in thuis. Michielsen pakte het allemaal voorbeeldig aan en na 27 zetten zat Ernst tegen een ruïne aan te kijken.

steeds 29. Pxd6 Txd6 (na 29. .. Dh5 heeft wit weer 30. Le2!)

30. Lxd6 Pg4 31. Lxe7! en deze meerslag pakt goed uit voor wit, o.a. omdat 31. .. Dh5 faalt op 32. Lh4! De tekstzet heeft vooral als nadeel dat wit niet langer beschikt over die nuttige verdediging met Lf1-e2. 29. .. Pg430. Txf8+ Kxf831. Pxd6 Dh5

Ernst - Pruijssers

1. c4 Pf62. Pc3 g63. e4 d6

4. d4 Lg75. Pf3 0-06. Le2 e5

7. 0-0 Pa68. Le3 Pg49. Lg5 De810. h3 h611. Lh4!? Hier wordt vrijwel uitsluitend

11. Lc1 Pf6 12. dxe5 dxe5 13. Le3 gespeeld. De tekstzet komt neer op een interessant pionoffer.

11. .. exd412. Pd5 g513. hxg4

Na 13. Lg3 Pf6 staat pion e4 meteen in.

13. .. gxh414. Pxd4 Dxe415. Pf5!?

Nieuw. Het is mij niet bekend of het hier diepe voorbereiding of spontane improvisatie betreft. Bekend was nog

kleur verschieten. Vervolgens probeerde hij zich nog heel lang achter zijn imposante haardos te verstoppen, maar er is geen ontkomen aan - hij moest opgeven. Na 19. .. Lg7 20. Pe7+ Kh8 21. Df5 is het ondekbaar mat, en na 19. .. Dxg4 20. Pxf6+ verliest hij een stuk. Mooier verwoorden dan topdammer Ton Sijbrands kan niemand het: "Voor zoveel leed geen tranen, ik gaf op als een man."

Michielsen - Ernst

Stelling na 27. .. Tg7

Op de damevleugel is zwart volkomen overspeeld, hij kan alleen nog hopen op een wonder op de koningsvleugel. 28. Te3?

Onnodige voorzichtigheid, maar bederft nog niets. Sterker was 28. Dc7! zonder vrees voor iets als 28. .. De8 29. Pxd6 Dh5, want afgezien van 30. Lxa6 (maakt een vluchtroute voor de koning: f1-e2-d3) heeft hij ook

30. Le2! tot zijn beschikking waarna zwart niet eens meer toekomt aan dreigingen met Pg4. 28. .. De829. Tf3?

Nu wordt het echt oppassen voor wit. Winnend was nog

en hier hield de jeugdkampioen van Nederland het voor gezien! Een klassiek geval van te vroeg opgeven: na 32. Dxc8+ Pxc8 33. Txc8+ Ke7 34. Te8+ gaat 34. .. Kd7? niet wegens 35. Pc5+!

Kxd6 36. Pe6+ Kd7 37. Td8+ en mat. Dat betekent dat zwart na 34. Te8+ de dame terug moet offeren met 34. .. Dxe8 35. Pxe8 Kxe8; na 36. Lxa6 bxa6 37. Pc5 ontstaat een remiseachtig eindspel.

0 uit 2 was dus ook zeer wel mogelijk geweest voor Ernst, en dan had ik vermoedelijk een heel ander verslagje moeten schrijven. Maar niets werkt zo inspirerend als een onterecht punt en na deze meevaller kreeg hij de wind in de zeilen. De een na de ander moest eraan geloven. In de zesde ronde stond Roeland Pruijssers, flitsend gestart met 4 uit 5, op het menu. De stukken konden al weer snel de doos in.

15. Pdb5, een zet waarmee wit trouwens niets bereikt.

15. .. Lxf516. gxf5

Een boeiende stelling, waarin zwart 16. .. Tfe8 had moeten spelen. Het is de vraag of wit na 17. f6 Dxe2 18. fxg7 Kxg7 (niet 18. .. Dxd1? 19. Pf6+! en wit wint) 19. Dd4+ De5 20. Dxh4 c6 voldoende compensatie heeft voor de pion. Het liep echter heel anders

16. .. c6?17. Ld3 Dd4

Of 17. .. De5 18. Te1 Dxe1+ 19. Dxe1 cxd5 20. cxd5 en zwart heeft niet genoeg voor de dame.

18. f6! Lxf6

Want 17. .. cxd5 faalt op 18. Lh7+! en wit wint de dame.

19. Dg4+!

en hier zag ik de arme zwartspeler ineenkrimpen en van

Hierna won Ernst het toernooi op zijn slofjes, maar voor Roeland Pruijssers was het nu zaak - met 4 uit 6 - om er nog anderhalf punt bij te maken voor een meesterresultaat. Hij was allerminst gebroken door zijn snelle nederlaag tegen teamgenoot Ernst ("kan gebeuren") en sloeg meteen terug met een overwinning op Markus Ragger, na Ernst de speler met de hoogste rating in de invitatiegroep. Zijn winstpunten kwamen veelal tot stand na zware zwoegpartijen, eigenlijk was alleen zijn overwinning op Twan Burg flitsend.

Pruijssers - Burg

1. e4 c52. Pf3 d63. d4 cxd4

4. Pxd4 Pf65. Pc3 a66. Lg5 Pruijssers gaat de strijd nooit uit de weg, hij speelt altijd scherpe hoofdvarianten.

6. .. e67. f4 Le78. Df3 Dc7

9. 0-0-0 Pbd710. Ld3 h611. Dh3 Pb612. f5 e513. Pb3 Ld714. Le3 Lc6?

Te langzaam. Met 14. .. Pa4 kan zwart snel tot tegenspel komen.

15. The1 0-0-016. Lxb6 Dxb6

17. Lc4

Met prachtig spel voor wit; hij heeft veld d5 stevig onder controle en de loper op c4 is ijzersterk.

17. .. Thf818. Kb1 Kb819.

Dg3

Wint al een pion, de rest van

de partij is één grote wanhoopsactie van zwart.

19. .. a520. Dxg7 a421. Pd2 Tg822. Dxf7 Td723. Ld5

Ook 23. Lf1 was niet slechtom g2 gedekt te houdenmaar Pruijssers wil elk tegenspel met d6-d5 verhinderen.

23. .. a324. Pc4 Dc525. Lxc6 bxc626. Pa4! Da7

Of 26. .. Db4 27. Te3! Dxa4 28. Txa3 Db5 29. Tb3 en zwart verliest de dame.

27. Pab6 Tb728. Td3!

Weer zijn het de wendingen met Txa3 en Tb3 die de partij beslissen.

28. .. d529. exd5 cxd530. Pxd5 Lb4

Alle informatie over het toernooi staat op www.so-on.org/kerst2006/2006ned.html

KALENDER

Zwart drinkt de beker tot op de bodem leeg.

31. Dxf6 Lxe132. Dxe5+ Kc8

33. De6+ Kb8 34.Dxg8 mat.

16e Ligetoernooi

april

6-7 Waalwijk NK Jeugd (E-categorie)

6-7 Waalwijk Halve Finale Meisjes A

6 Amstelveen Open Snelschaakkamp. Amstelveen

7 Almelo Cogas Toernooi

7 Bunschoten-Spa. Visser en Hopmantoernooi

7 Nieuwegein Gambiet toernooi

7 Moerkapelle Rapidtoernooi

7 Hoogeveen Paastoernooi Hoogeveen

13-15 Groningen 12e Open Groninger kampioenschap

13-14 Kampen Kamper Schaaknacht

14 Spijkenisse 13e J. de Kluyver Jeugdtoernooi

14 Hilversum Hilversum Denkt 2007

14 Roosendaal Tweetallen Toernooi

17 ev Kerkrade Open Kerkraadse Kampioenschappen

21 KNSB competitie 8e ronde

27-5/5-5 Venlo NK Jeugd (A, B en C)

28 Huizen Spijkertoernooi

28 Oisterwijk 10e Rapidtoernooi

29-30 Amsterdam Het Probleem 7e Oranjenacht snelschaak

Voor uitgebreide informatie zie www.schaakbond.nl

Open Nederlands Kampioenschap 2007 in Dieren

Het Open Nederlands Kampioenschap wordt van 23 juli tot en met 2 augustus gespeeld in Dieren. Het toernooi vindt voor de 39e keer plaats in de gemeente Rheden en wordt voor de 29e keer gespeeld in Sport- en Zalencentrum Theothorne in Dieren. In de hoofdgroep wordt gespeeld om de titel Open Kampioen van Nederland. De hoogst geëindigde Nederlander plaatst zich voor het Nederlands Kampioenschap Algemeen 2008. De hoogst geëindigde Nederlandse vrouw plaats zich voor het Nederlands Dames Kampioenschap 2008.

Van 24 juli - 2 augustusdeelname-eisinleggeldaan de zaalprijzengeld

Zwitsers, rustdag zo. 29 juli

Zesrondigtoernooi1 geen ratinggrens €20,- €25,-bij

Zesrondigtoernooi2

bovenstaande toernooien 6 ronden Zwitsers

Van 30 juli - 1 augustusdeelname-eisinleggeldaan de zaalprijzengeld

Vierkampen geen ratinggrens €15,- €20,-1e €30,- 2e €15,-

Alle toernooien ronde aanvang 13.00 uur m.u.v. de ronden op 2 augustus: aanvang 11.00 uur

Toeslagniet-ledenKNSB

Voor Nederlandse deelnemers die geen lid zijn van de KNSB wordt het inleggeld voor het Open Kampioenschap en de Reservegroepen verhoogd met €10, voor de zesrondige toernooien met €5.

Verplichteaanmeldingindezaal

De deelnemers dienen zich tijdig voor de eerste ronde bij de wedstrijdleiding aan te melden op de volgende tijden: Hoofd- en Reservegroepen: dinsdag 24 juli van 10.30-12.00 uur; zesrondige toernooien: maandag 23 juli van 11.00-12.30 uur, Vierkampen maandag 30 juli van 11.00-12.30 uur

Inschrijven

U kunt zich inschrijven door de onderstaande bon (of een kopie daarvan) in te sturen naar Bondsbureau KNSB, Frans Halsplein 5, 2021 DL Haarlem, of via de internetsite www.schaakbond.nl/nieuws/dieren2007 De inschrijving dient vergezeld te gaan van gelijktijdige overmaking van het inschrijfgeld op rekening 31.36.20.512 t.n.v. Open Schaakkampioenschap 2007 te Dieren. Er wordt geen bevestiging van deelname verzonden, deelnemerslijsten worden ruim te voren gepubliceerd op www.schaakbond.nl/nieuws/dieren2007. Sluiting inschrijving: donderdag 19 juli, daarna is aanmelding aan de zaal mogelijk zolang er plaats is.

Huisvesting

Voor de deelnemers aan het toernooi is een camping ingericht op het Sportpark 'Het Nieuwland', ook voor caravans. Er is geen verhuur van tenten of caravans. Voor deze camping is reservering vooraf niet mogelijk. De kosten zijn €4,- per persoon per nacht aangevuld met €4,- per tent/caravan per nacht. Indien een deelnemer de volledige periode gebruik maakt van de camping ontvangt hij/zij 5 consumptiebonnen voor de kantine van Dierensche Boys. Overige adressen voor overnachting zijn te verkrijgen bij de VVV Servicepost Rheden. (tel. 026 495 30 50) of www.vvvrheden.nl

Nevenactiviteiten

Vele nevenactiviteiten zoals een doorgeefschaaktoernooi (donderdag), een Snelschaaktoernooi (vrijdag) en een Rapidtoernooi (zondag)

Voor alle nevenactiviteiten geldt: aanmelding ter plaatse. Voor meer informatie www.schaakbond.nl/nieuws/dieren2007/

AANMELDINGSFORMULIER

Naam: M/V

............................ Meldt zich aan voor (aankruisen wat van toepassing is)

Adres: ......................O Open KampioenschapO Reservegroep A

O Reservegroep BO Reservegroep C

Postcode: ..............................Plaats: ..................O Zesrondig toernooi 1O Zesrondig toernooi 2

Geboortedatum: ............................Speelsterkte/KNSB rating:

O Vierkampen

Lid van de KNSB? Ja/nee Zo ja, relatienummer: ..* Het verschuldigde bedrag ad € wordt gelijktijdig overgemaakt op bankrekening 31.36.20.512

Telefoon: .............................Vereniging:

t.n.v. Open Schaakkampioenschap Dieren

* Het relatienummer staat op het adreslabel van SchaakmagazineDatum: ..Handtekening:

De lezer aan zet

10. Tc1 Het is belangrijk om eerst de damevleugel te ontwikkelen en de toren op de open c-lijn te zetten. Zwart wordt hiermee voor grote (ontwikkelings)problemen geplaatst. Hier wordt 10. Da4+ (1 punt) Pbd7 11. Lb5 eenvoudig gepareerd door 11. .. Ta8. Te bescheiden is 10. Le2 (1 punt) of 10. Ld3 (1 punt).

10. .. Pbd7 De natuurlijke ontwikkelingszet 10. .. Le7 faalt op 11. Da4+ en nu moet zwart de rokade verliezen na 11. .. Kf8, of een pion opgeven met 11. .. Pc6, omdat 11. .. Pbd7 een kwaliteit verliest na 12. Pb5.

11. Lb5 Deze prachtige zet laat zien hoe sterk 10. Tc1 was. Zwart kan niet nemen op b5 vanwege 12. Pxb5 en als de toren wijkt volgt 13. Pc7+. Wit staat wat beter na 11. Pa4 (4 punten). Slecht is dan 11. ..

Combineren

Diagram 1: Kramnik - Shirov Shirov wachtte 1. Txe6 niet af en gaf op.

Diagram 2: Krasenkov - Spoelman

1. Pg5! En zwart wordt op de middellange termijn matgezet. De desperado 1. .. Ld3 kan wit beantwoorden met het barricaderen van veld e4 of f5.

Diagram 3: NepomniachtchiVan Haastert

1. Txf7!, 1-0 Alleen al voor het oefenen van de naam van de toekomstige wereldkampioen, zou ik

Pxe5? (Juist is 11. .. Ld6 of 11. ..

Le7) 12. dxe5 Pd7 13. Pb6! Pxb6 (13. .. Dxb6 14. Tc8+ Ke7 15. Lb4+) 14. La5 en wit stond al gewonnen in Kachiani

Gersinska - B.Ionescu, Istanbul 2003. Geen punten voor het saaie 11. Pxd7 Pxd7 12. Pa4 Le7

13. Lb4 0–0 14. Lxe7 Dxe7 15. Pb6 Pxb6 16. Dxb6 Taa8 17. Le2, –_: Blagojevic - Ivanisevic, Budva 2003. Ook met 11. Da4 (1 punt) Ta8 valt de oorlog niet te winnen.

11. .. Ld6 Relatief beter is 11. ..

Le7 12. Lxd7+ Pxd7 13. Pxd7 Dxd7 14. Pa4 Db5 15. Pb6 (Sterker lijkt hier 15. Tc8+ Ld8

16. Da3) 15. .. Dxb3 16. axb3 a5

17. Pc8 Ta6 18. Pxe7 Kxe7 19.

Tc7+ Kf6 20. Txb7 met een klein eindspelvoordeeltje in PertTippleston, Swansea 2006.

12. Pxd7 Evenveel punten krijgt u natuurlijk voor de zetverwisseling 12. Lxd7+ Pxd7 13. Pxd7.

12. Da4 wordt opnieuw gepareerd door 12. .. Ta8.

13. .. Dxd7 Het gekke 13. .. Kxd7 is misschien taaier; na 14.

de witspeler elke keer in mijn rubriek moeten opnemen.

Diagram 4: Anand - Svidler

1. Pxh6! Won een pion omdat het paard op d7 hangt.

Diagram 5: Topalov - Van Wely

1. Dg8+ Ke7 2. Kxa2, 1-0. Wit heeft immers nu veld a8 röntgen verdedigd.

Diagram 6: Vachier - l’Ami

1. Lxf6!, 1-0 Inderdaad was 1. e7 Lh5 nog een hele klus. Erwin liet zich niet bewijzen hoe hij kaalgeplukt zou worden na: 1. .. gxf6 2. De8+ Kg7

3. Df7+ Kh8 4. Dxf6+ Kg8 5.

Pa4 heeft zwart nog 14. .. b5

15. Pc5+ Ke7.

14. Pa4 De enige zet om voordeel te krijgen. Wit maakt optimaal gebruik van zijn tijdelijke voordeel (de slechte coördinatie bij zwart). Wit zou gewoon beter staan na 14. 0-0 0-0.

14. .. 0-0 Na 14. .. Dd8 15. Lb4 (15. Pb6 Lc7 16. Da4+ Ke7 is verdedigbaar.) 15. .. 0–0 16. Lxd6 Dxd6 17. Db6 Dxb6 18. Pxb6 heeft wit groot, vrijwel winnend, positioneel voordeel. De taaiste zet lijkt 14. .. Lc7.

16. Pc8 Deze grappige paardvork was ook op andere damezetten gevolgd. Op 16. Tc8 heeft zwart 16. .. Dg5.

16. .. Dxc8 Dit dameoffer is uit nood geboren. Wit heeft het wel heel makkelijk na 16. .. Ta8 17. Pxd6 Dxd6 18. Lb4 met kwaliteitswinst.

18. Db6 Deze dubbele aanval verstoort de coördinatie in het

Df7+ Kh8 6. e7 en zwart moet met 6. .. Lh5 een stuk geven.

Diagram 7: Jonkman - Berg

1. Txg7! 1-0 Na 1. .. Kxg7 had Harmen kunnen kiezen of hij met 2. Df7+ of 2. Dg6+ mat in twee ging geven.

Diagram 8: Navarra - Radjabov

zwarte kamp. Onnauwkeurig is het gemakzuchtige 18. 0–0 (1 punt) waarna het nog een hele technische klus wordt na 18. .. Tc6 of 18. .. b5.

18. .. Lb8 De enige zet om geen stuk te verliezen.

19. 0-0 Of ook 19. Ke2 (3 punten). Essentieel is dat u de witte toren in het spel betrekt.

Let op: Om tot de juiste prestatierating te komen voor deze aflevering van De Lezer aan Zet, moet u uw aantal behaalde punten met 2 vermenigvuldigen voordat u in de tabel kijkt.

Rechttoe rechtaan

1. .. Pc4! 2. Txd3 Te1+ 3. Lf1 Dh3 en mat was onafwendbaar. Wit wil graag de witveldige lopers ruilen. Daarna kan hij

z’n stukken veilig op de witte velden neerzetten. De zwarte loper op g5 doet niet veel. 25. Ld3! Tc5 26. Da2 Ta8 27. Lxb5 Txb5 28. Dc4 De dame staat al mooi op een wit veld. 28. .. Tb6 29. Dd3 Tb7?? Een blunder, maar misschien had zwart geen zin in een jarenlange verdediging. 30. Dxd6 Dxd6 31. Txd6, 1-0: Haese-Helmreich FRG jub40 fin4 corr9, 1990. Na 31. .. Le7 32. Tdd1 Lxb4 33. Txa4! (33. .. Txa4?? 34. Td8+) heeft wit een gewonnen eindspel. (Piet Peelen)

Prijslijst SBS winkel

Bestelformulier

640 Meestelijke schaaklessen deel 1 10,00............

641 Meestelijke schaaklessen deel 2 10,00............

644 Meestelijke schaaklessen deel 3 10,00............

Een nieuwe serie boeken voor de beginnende schaker

Auteurs: Hans Böhm en Herman Grooten

645 De wereld van de schaakopening 1 D2-D4

Auteur: Paul van der Sterren 18, 95............

De klokken worden, voor zover van toepassing, zonder batterijen geleverd. Op alle klokken geven wij 12 maanden garantie. Korting mogelijk bij bestellingen van 8 of meer klokken. (Tel. 020-6241171)

Spelmaterialen

502 Plastic vouwbord, veldgr. 5,5 cm 6,25............

503 Houten schaakbord, veldgr. 5 cm Met of zondercoördinaten 32,50 ............

504 Plastic wedstrijdstukken, maat 5 enkel verzwaard in kartonnen doosje 9,00............

505 Plastic wedstrijdstukken, maat 5 dubbel verzwaarde stukken in kartonnen doosje 12,50 ............

509 Houten stukken,maat 4 bruin/blank gebeitst, Verzwaard in luxe cassette 42,50............

540 Palissander houtenstukken, maat 4 Verzwaard met vilt in blank houtenkistje 28,50............

541 Palissander houtenstukken, maat 4 Niet verzwaard met vilt in houten kistje 24,50............

558 Zwart blanke stukken, maat 4 Verzwaard, in blank beuken kistje 28,50............

Bij bestelling van 8 sets schaakstukken en/of borden krijgt u 10% korting. Het assortiment schaakstukken en borden in onze winkel is veel uitgebreider dan hier vermeld. Alle bovengenoemde stukken en borden zijn ook in andere maten leverbaar. (Tel. 020-6241171)

501 Oprolbaar demonstratiebord. Veldgrootte 7,5 cm grijs/groen. Insteekstukken rood/wit. Inclusief canvas opbergtas 27,50............

509 Oprolbaar demonstratiebord. Veldgrootte 7,5 cm geel/zwart. Magnetische stukken rood/wit. Inclusief canvas opbergtas 35,00............

530 Demonstratiebord dubbel klapbaar Geel/zwart met rood/witte stukken Magnetisch, veldgroote 10 cm 72,00............

510 Tuinschaakspel, kunststof Koningshoogte 64 cm 349,00............

511 Tuinschaakspel, kunststof Koningshoogte 31 cm 89,50............

550 Reisschaakspel, maat 4 rolbord met plastic stukken in canvas tas 19,25............

561 Magnetisch zakschaakspel Rood, blauw of groen 16,75............

CD’s

709 Tasc chess CD Cor van Wijgerden’s schaakmethode + het spelend programma Chessica op 1 CD 15,00............ 710 Schaak?mat! Spelenderwijze introductie in het schaakspel. Geschikt voor kinderen tot een jaar of 8

711 Geschaakt. Vervolg op Schaak?mat! Beter leren schaken voor grootmeesters in spe

Wedstrijdformulieren en

Alle overige reglementen kunt telefonisch bestellen tijdens winkeluren: tel. 020-6241171 of downloaden op www.schaakbond.nl

tijdelijk uitverkocht

466 De wereld van de schaakopening 2

Flankopeningen. Auteur: Paul van der Sterren18, 95

646 De wereld van de schaakopening 3

E2-E4. Auteur: Paul van der Sterren18, 95 ............

650 De Kracht van het paard.

Schaaktechniek. Auteur: Jan Timman16,95............

651 De macht van het loperpaar.

Schaaktechniek. Auteur: Jan Timman 16,95............

Leermethode van Wijgerden/Brunia

Zowel geschikt voor clubs en scholen als voor zelfstudie.

Deze methode bestaat uit een aantal werkboeken voor de leerling en per stap een begeleidend instructie boek voor de leraar.

Bestellingen van 10 of meer werkboeken worden gratis verzonden.

bestellingen van in totaal 50 of meer werkboeken krijgt U 10% korting.

Setjes van 4 verschillende proefexamens per stap zijn te bestellen via de website van de schaakbond www.schaakbond.nl (klik op: schaakmaterialen) Diversen

Pia sprong 6,75............

U kunt bovenstaande artikelen bestellen door de ingevulde lijst te sturen naar:

SchaakenGowinkelHetPaard

Haarlemmerdijk173

1013KHAmsterdam

Tel020-6241171

Fax020-6270885

info@schaakengo.nl

www.schaakengo.nl

Koninklijke Nederlandse Schaakbond