Ju Wenjun blijft wereldkampioen

Ju Wenjun heeft afgelopen maand met succes haar in 2018 behaalde wereldtitel bij de vrouwen verdedigd. Uitdaagster Aleksandra Goryachkina uit Rusland wist haar in de klassieke partijen op 6-6 te houden, maar de rapid tiebreak werd (enigszins fortuinlijk) met 2,5-1,5 door de Chinese gewonnen. Het was een zeer onderhoudende match met relatief veel overwinningen (zes van de twaalf) en een hoog zetgemiddelde, 65 maar liefst.

Een korte introductie van beide dames: Goryachkina (21 jaar, 2578) staat al jaren bekend als een groot talent en heeft al diverse Europese- en wereld titels bij de jeugd gehaald. Vorig jaar kwam haar doorbraak bij de volwassenen en won ze met overmacht het kandidatentoer nooi. Ju Wenjun (28 jaar, 2584) is na Hou Yifan (die voorlopig niet meer bij de vrouwen speelt) de hoogst gerate vrouw ter wereld. De eerste zes partijen werden in haar geboorteplaats Shanghai gespeeld en zij was na drie remises de eerste die toesloeg.

Partij 4: Ju –Goryachkina

-+-wq-mk-+ vrijpion of komt haar koning op g5, in beide gevallen met winst.

52…Kd6 53.gxh5 gxh5 54.

Ke4 Kc6

Het wordt nu een wedren. Als wit meteen f6 eet gaat de zwarte koning naar b3 en promoveert zwart eerst. Wit heeft echter iets slims bedacht.

55.f4 Kb5 56.Kd5!

De enige zet die wint. Wit gaat niet meteen voor de f-pion, maar gaat eerst de zwarte c-pion uitschakelen.

Partij 5: Goryachkina - Ju

Dit kost een paar tempi. Met 34...Pc4! 35.Kf1 (35.Td4+ Ke5 de koning op e2 heeft zwart geen …Pb2 meer en wint wit.

36.Td7 Tc3 en wit kan niet op a7 slaan wegens …Tc1) 35...Ke5 kan zwart zich net verdedigen, bijvoorbeeld 36.Th4 Pb2 37. Txh5+ Kd4 38.Ke2 Pxd1 39. Kxd1 Ta2 40.Txh6 Txa3 41.Kxd2 a5 en de tablebase zegt dat dit remise is.

Na een remise in de zesde partij verhuisde de match met een tussenstand van 3-3 naar het Russische Wladiwostok, iets over de grens. Ook hier was het de thuisspelende speelster die het eerst toesloeg.

Partij 8: Goryachkina – Ju k+-tr-wq-tr zpp+n+-+-+p+-zp-zp +-zP-+P+R -zP-zpPzP-+

34...Pc6?

Wit staat beter, maar dreigt nog niet op a7 te slaan wegens eeuwig schaak. Daarom moet zwart passen met 50...Ke8! en dan is de stelling houdbaar. 50...De7?

Deze stelling was al eerder op het bord gekomen. In tweede instantie vindt Ju de winst.

51.Dxe7+! Kxe7 52.g4!

Als zwart nu slaat op g4 dan krijgt wit of met f4-f5 een verre

56…f5 57.Kd6 Kb6 58.Kd7!

Ka5 59.Kc7!

Nu moet zwart wel op a6 slaan, anders speelt wit Kb7.

59…Kxa6 60.Kc6 Ka5 61.Kxc5

Ka6 62.b4 Kb7 63.Kd5

En nu is wit in de wedren twee zetten eerder dan zwart.

1-0

Een partij later ging ook Ju in het eindspel in de fout.

Vanuit een gelijke stelling werd Ju langzaam overspeeld. De witte koning staat wel bloot en daar probeert ze van te profiteren.

29...b6

Dit verzwakt wel pion c6, maar zolang de witte dame niet kan ingrijpen, is dat niet zo erg.

30.e5! bxc5 31.Dh1!

Maar daar komt ze! Pion c6 is reddeloos en de zwarte koning komt meteen ook onder druk.

31...Pb8 32.Le4 Th7 33.Txc5

Tb7 34.Lxc6 Pxc6 35.Dxc6 d3

Deze pion zorgt nog voor wat tegenkansen, maar wit houdt 'm goed onder controle en weet uiteindelijk af te wikkelen naar een makkelijk gewonnen toreneindspel.

36.Tb5 Tdb8 37.e6 Dd8 38.

Th1 d2 39.Td5 Dc8 40.Dxc8

Txb4+ 41.Ka1 Txc8 42.Txd2

Kb7 43.Td7+ Kb6 44.e7 Te8

45.Te1 1-0

Ju trok de stand met wit weer gelijk, maar met zwart leek ze weer onder druk te komen.

Partij 10: Goryachkina – Ju r+-+-+-tr zpp+-mkp+-+p+-+l+ +-+p+p+p -+-zP-zP-zP +-+-+-+PzP-mKLzP-zP

tR-+-+-+R

Deze opmerkelijke pionnenstructuur was een dag eerder voor het eerst op het bord gekomen in Wijk aan Zee! Erwin l'Ami wist met succes de zwarte stelling te verdedigen tegen Ganguly, die een zet of dertig later remise gaf met nog steeds de zwarte loper op g6. Die loper is slecht, maar dekt wel alles.

Goryachkina opende de stelling op de damevleugel, maar Ju verdedigde zich goed. Vlak voor de tijdcontrole stond het zo.

-+-+-+-+ +-mk-+-+-

-+-tr-zpl+ +-zp-+p+p

-+-+-zP-zP +-+RzPL+-

-+-mK-+-zP +-+-+-+-

Na ruil op d6 is het eindspel potremise. Wit ging het nog proberen met 38.Ld5, waarna zwart eindelijk haar loper kon activeren met 38...Le8. Wit overzag even later dat zwart loperruil kon forceren en in het toreneindspel moest ze opeens oppassen. Die mentale omschakeling ging niet goed.

Goryachkina die voordeel had, en dan vooral in de eerste rapidpartij.

Rapidpartij 1: Ju –Goryachkina

Rapidpartij 3: JuGoryachkina

+p+-+-tr-+n+pzp-zp +-+p+-+P -+-zP-zP-+ vL-+-tR-zPP+Q+-zPK+ +-+-+-+-

53.Kb4?

Wit kan met enige moeite remise maken met 53.Kb2! Tb3+

54.Kc2 Ke4 55.Th8 Txe3 56.Te8+ Kxf4 57.Txe3 Kxe3 58.h5 f4 59. h6 f3 60.h7 f2 61.h8D f1D 62. De8+ en hier heeft wit eeuwig schaak.

53...Tb3+ 54.Ka4 Ke4

De witte koning is afgesneden en de c-pion beslist.

55.Th8 Tb7 56.Tc8 Kd3 57.h5 c3 58.h6 c2 59.Ka3 Kd2 60.

Td8+ Kxe3 61.Tc8 Kd2 62.

Td8+ Kc1 0-1

Dat moet een enorme klap voor Goryachkina geweest zijn, maar ze toonde veerkracht door de laatste reguliere matchpartij te winnen en zo een tiebreak (vier rapidpartijen) af te dwingen. Dat gaf haar echter niet per se een psychologisch voordeel. Ju had al eerder een tiebreak om de WK-titel moeten spelen en die ervaring gaf haar zelfvertrouwen. In drie van de vier partijen was het echter

Tot hier speelde Goryachkina heel goed en ze staat totaal gewonnen. In rapidpartijen kunnen echter rare dingen gebeuren, vooral in combinatie met zenuwen, en door een serie van zwakke zetten geeft ze het helemaal weg.

51...Ph4?! 52.Td1 Pf3+? 53. Kg2 g4

De zwarte toren staat nu half opgesloten.

54.d6 Ld8 55.d7

De vrije d-pion ziet er opeens gevaarlijk uit. In paniek geeft zwart een stuk om dat bezwaar te bedwingen, daar waar 55... Ph4+ 56.Kg1 f6 nog goede winstkansen had gegeven.

55…Pxe5? 56.Pxe5 Txb3 57. Pc6 Lc7 58.d8D+ Lxd8 59. Txd8+ Kg7 60.Td5 Th3 61.Pd4 Weg zwarte winstkansen.

61…Kg6 62.Pf5 Ta3 63.Ph4+ Kh6 64.Pf5+ Kg6 65.Ph4+ Kh6 66.Pf5+ Kg6 67.Ph4+ Kh6 1/2-1/2

Wit staat gewonnen, maar na de volgende zet dacht ik dat het nog spannend zou kunnen worden. Ju houdt echter de controle.

37.f5 e5 38.dxe5 fxe5 39.f6 Tg5 40.f4 Txh5 41.fxe5 De6 Dreigt iets vervelends op h3.

42. Kg1!

De enige winstzet, snel en cool gespeeld. Op 42...Dh3 komt nu 43.Dg2.

42...d4

Of 42...Pxe5 43.f7! Dxf7 44.Lb2 met stukwinst.

43.Dg6!

Weer de enige winstzet, maar het is ook meteen uit.

43…Dd7 44.e6 Dc7 45.Dxh5 1-0

In de vierde rapidpartij verdedigde Ju met succes een matige stelling en daarmee was de prolongatie van haar wereldtitel gelukt.