UIT VLAANDEREN Fokkerij Van de Kapel: als paarden mensen verbinden

UIT VLAANDEREN Fokkerij Van de Kapel

Als paarden mensen verbinden...

©Ph. P De fokkerij is een familiezaak waar visie en plannen voorop staan. Vlnr. Pieter, Nele, Filip, Hilde en Joris Van den Bergh.

Afspraak in de Noorderkempen in de prille lente bij Joris Van den Bergh en de zijnen. Het werd een warm welkom bij mensen met een missie en plannen. Plannen boordevol paarden!

Aan de rand van Kalmthout ligt een prachtig gebied met uitgestrekte landerijen. De wandelaars en toeristen die de heide aandoen lieten we al even achter ons. De Kapelstraat groepeert een keur aan landbouw- en -paardenbedrijven. ‘Van kleine versnipperde percelen is hier geen sprake, dankzij de ruilverkaveling’ vernemen we van onze gastheer. Met als resultaat grote en mooie percelen grasland die aansluiten bij elk agrarisch bedrijf. Vrij zeldzaam in versnipperd Vlaanderen, waar paardenhouders en landbouwers dikwijls ‘vechten om het been’, lees: om het land. Dat het hier goed toeven is voor de paarden, paardenhouders en landbouwers staat als een paal boven water.

Melkveebedrijf als inzet

Het suffix ‘Van de Kapel’ verwijst dus naar de Kapelstraat in Kalmthout, waar de fokkerij van de familie Van den Bergh gevestigd is op het ouderlijke bedrijf van Joris. De ouderlijke boerderij was en is nog steeds een actief melkveebedrijf. Alle veulens worden hier geboren. Een vijftal kilometer verder pacht de fokker een stal omringd met weilanden, waar de jonge paarden verblijven en de fokmerries veterinair worden opgevolgd en de winter doorbrengen. Alfons Van den Bergh, de vader van Joris, gaf zijn

JJUDINE VAN DE KAPEL onder het zadel van Pieter Van den Bergh zoon niet alleen landbouwgenen door, maar ook zijn passie voor de paardenfokkerij. ‘Mijn vader bezat vroeger verschillende paarden voor het werk op het land. Hij fokte bij hen jaarlijks een veulen. Het was niet moeilijk daartoe goede hengsten te vinden, met een grootheid als Etretat, die in de buurt ter dekking stond. Aldus rolde ik, gunstig besmet met de paardenmicrobe, bijna als vanzelf in het vak’. Joris was 16 jaar jong toen de 1e tractor zijn intrede deed op het bedrijf.

René Van Paesschen als basis voor een dreamteam

De naam van René Van Paesschen is dikwijls aan de orde in het mooie verhaal van fokkerij Van de Kapel. ‘Om onze merriestapel te verbeteren gingen wij dikwijls te rade bij René Van Paesschen. Aldus kwamen prominente merries zoals Hansje P, Souviens-toi, Quassia Wisbecq en Elize de la Pomme bij ons terecht’. Ook voor de hengstenkeuze werd de kennis van René en Joris gebundeld. Nu verschuift dit naar Joris en zijn twee zonen Pieter en Filip. De drie mannen staan in voor de dagelijkse werkzaamheden. Echtgenote Hilde verzekert de administratie en dochter Nele vervolledigd het dreamteam van fokkerij Van de Kapel. Dreamteam jawel … De jongste zoon Pieter is beroepsruiter en hij rijdt de eigen paarden vanaf het zadelmak maken tot niveau 1m40. Hij is ook nog aan de slag als ruiter bij Stal het Netehof van Eric De Winter en bij DB Horses van Lander De Bruyn. De oudste zoon Filip werkt zijn laatste jaar af aan UGent als vakdierenarts paarden en dochter Nele studeert kinesitherapie. Een mooi vak, dat ook uitvalhoeken biedt richting paarden. ‘Het volledige gezin wordt aldus betrokken bij de fokkerij. Stilletjes aan neemt de jonge generatie de fakkel over en dat is maar goed ook’, duidt Joris. ‘De jarenlange bijzondere samenwerking tussen René Van Paesschen en ons zal zich hopelijk verder zetten met zijn familie’. Wat de 9- jarige merrie GODLIKE VAN DE KAPEL (Balthazar VP Wisbecq x Gladstone) betreft, zit deze samenwerking alvast snor zo vernemen van Pieter: ‘Als 6-jarige in Gesves sprong Godlike tot de finale. Als 7- jarige was ze goed voor de 1m30. Constant kwam haar hier testen en nam haar direct mee naar Oliva waar ze haar eerste succesvolle 1m40 neerzette. Dit jaar wordt Pegase van ’t Ruytershof de fokkerijpartner van Godlike’. In 2019 bracht deze merrie NIKITA VAN DE KAPEL (v. Nixon van ’t Meulenhof).

Hansje P – R.O.

Zo was de merrie HANSJE P. – R.O. (v. Nimmerdor x Rigoletto), de merrie waar alles mee begon bij de familie Van den Bergh. ‘We kochten Hansje P. via René Van Paesschen en zij zorgde ervoor dat een groot deel van de stam Van de Kapel een stevige basis had. Hansje is de zus van Femke P en staat voor een van de beste moederlijnen ter wereld. Femke P bracht minstens vijf 1m50 en vier 1m60 – paarden. Hansje P kwam drachtig aan op onze fokkerij en de afspraak was dat het eerste veulen naar René zou gaan. Dit eerste veulen, dat trouwens bij ons in 1995 werd geboren, was Landjuweel St-Hubert (v. Landwind)’. Een mooi verhaal volgt daarop voor een ‘juweel’ van een hengst. De SBS-hengst LANDJUWEEL ST-HUBERT, geboren in 1995, zorgde voor een uniforme collectie nakomelingen. Zelf sprong de hengst uitermate verdienstelijk tot 1m50 met zijn vaste Zwitserse ruiter Daniël Etter.

Durven selecteren

Even stilstaand bij de wijze woorden en de aanpak van de familie Van den Bergh vroegen we ons af welke paarden hun stempel drukten op hun fokkerij? ‘Armstrong, Rioso, Zydoctro, Understone en Favorite Van de Kapel… Ze bewezen allemaal hun kwaliteiten in de sport op een zeer hoog niveau. Deze prestaties zien is de droom van elke fokker. De merries die het meest hebben bijgebracht aan onze fokkerij zijn, naast Hansje P, Quassia Wisbecq, Tabiga Van Wijnendale, Elise de la Pomme en Piobe Van de Kapel’. De visie van Joris Van den Bergh is nuchter en realistisch wat de merries betreft: ‘Merries moeten geen wonderen verrichten, maar ze moeten te rijden zijn’. Handzame paarden zijn zowat een handelsmerk geworden ten huize Van den Bergh. Pieter: ‘Ik maak de paarden zadelmak met een kameraad en elk jaar opnieuw constateren wij tot onze verwondering, dat ze eigenlijk zadelmak geboren zijn’.

‘Zadelmak geboren’

De hengst Cigaret JV H Z, kwam vaak de voorbije jaren. ‘Dit klopt’, bevestigt Joris. ‘We hebben een goede relatie met Jan Vermeiren. Hij geloofde enorm in zijn ‘Cigaret’ en overtuigde ons hem in te zetten voor onze fokkerij. Uit zijn eerste jaargang veulens bleek ook meteen dat hij zeer aansprekende fokproducten bracht die opvallend makkelijk zijn in de omgang’. Zoals Pieter Van den Bergh eerder aangaf als zijnde ‘zadelmak geboren’. ‘De hengst doet het op dit moment ook bijzonder goed in de PAVO Hengstencompetitie en in de Klassieke Cyclus’. Cigaret tekende o.a. bij Studbook SBS voor het vaderschap van JUDINE (2015), KLARITA (2016), KATINA (2016), JUMPIOR (2015), LALANDA (2017), en MR. HAPPY VD KAPEL (2018). JUDINE VAN DE KAPEL (v. Cigaret JV H Z en Quassia Wisbecq van Gladstone), wordt ons voorgereden door ruiter des huizes Pieter Van den Bergh. ‘Dit jaar start ik met haar in de Klassieke Cyclus 6- jarigen.’ Pieter hoopt dat hij met Judine hogerop raakt. Ze beschikt over de nodige kwaliteiten en weet wat er van haar verwacht wordt. De merrie straalt ook wat men noemt een ‘innerlijke rust’

©Ph. P ©Ph. P ©Ph. P ©Ph. P

uit, nodig om elke situatie aan te kunnen. We plukken haar totaal onverwacht uit haar groep in de stal. Judine wist onmiddellijk wat van haar verwacht werd en schotelde ons haar ‘rittigkeit’ voor in volle glorie!

Leonardo zoon van Elize de la Pomme

In 2020 keurde Studbook SBS Leonardo Van de Kapel (v. Mithras de Régor en Elize de la Pomme van Nabab de Rêve). Filip Van den Bergh en zijn kameraad Robin Van Thillo kochten hem over en sindsdien werkt Robin hem onder het zadel. Leonardo is een zeer werkwillige hengst en pakte de hengstencompetitie goed aan. In Opglabbeek bleef hij trouwens foutloos. ‘Wij kijken er naar uit om hem na de rhino opnieuw in actie te zien. Deze zomer zijn wij van plan hem in te zetten voor de fokkerij. Wij zijn ervan overtuigd dat hij als fokhengst een meerwaarde kan bieden en hopen dan ook dat hij zijn kwaliteiten doorgeeft aan zijn nakomelingen’, aldus Filip Van den Bergh. De moeder van Leonardo Van de Kapel is dus Elize de la Pomme. Deze dochter van Nabab de Rêve is afkomstig van René Van Paesschen. ‘Haar nakomelingen beschikken telkens weer over veel vermogen, voldoende maat en een gouden karakter’, vernemen we ten huize Van den Bergh. Bij het Studbook SBS werden tot op heden een zevental fokproducten van Elize de la Pomme ingeschreven.

Het belang van een prestatiefokkerij

Een ruiter en een dierenarts ‘van het huis’ aan boord zijn een absolute meerwaarde! ‘We hebben in het verleden

©Ph. P Joris, Filip en Pieter in de stal die de 2 en 3-jarige hengsten herbergt nooit aan embryotransplantatie of ICSI gedaan wegens het hoge prijskaartje. Filip studeert dit jaar af als vakdierenarts paarden. Hij helpt thuis al veel mee met het drachtig krijgen van de merries en wil zich specialiseren richting voortplanting. Vorig jaar beslisten we onze eigen paarden te spoelen en te transplanteren naar eigen draagmoeders. Meteen een win-win situatie, voor Filip een ideale leerschool en voor ons een verbetering van onze fokkerij. We verwachten dit jaar 6 veulens via embryotransplantatie, van o.a. de drie favoriete sportpaarden van Pieter: Judine, Happyness en Godlike. We kijken er alvast naar uit!’ aldus onze fokker. We hadden het reeds eerder over de merries Judine en Godlike Van de Kapel. Het derde favoriete sportpaard van Pieter Van den Bergh is dus HAPPYNESS VAN DE KAPEL (2013 – Bentley Van de Kapel x Indoctro). Een droom onder het zadel aldus de fokker en de ruiter.

Mooie herinneringen

Welke zijn de paarden die de beste herinneringen oproepen bij de familie Van den Bergh? ‘Paarden die goed presteren op wedstrijd en die we live of op TV aan het werk zagen. Of het nu Constant Van Paesschen of Pieter is die met onze paarden goed presteert of zelfs wint, dat vieren we mee als fokkerij. Dergelijke momenten vergeten we niet snel’. Fokkerij Van de Kapel bracht jarenlang rond de 40 veulens per jaar. Vandaag zijn kopers op zoek naar wedstrijdklare paarden. Dus reduceerden ze dit aantal en ligt de focus op de meest optimale kwaliteit. Momenteel zien er ongeveer 15 veulens per jaar het daglicht. Pieter staat in voor de opleiding en alles gebeurt in eigen beheer, tot het ruwvoer voor de paarden toe.

©Sportfot

Duidelijk fokdoel

De mensen willen vandaag een mooi paard kopen, dat bovendien uitstekend springt. Welke zijn de gestelde criteria ten huize Van de Bergh … voor hengst en merrie? ‘De genetica van de hengst is zeer belangrijk en de moederlijn moet ook juist zitten. Onze voorkeur gaat naar hengsten wier nakomelingen hun kwaliteiten reeds bewezen hebben, die gezond zijn en goed springen. Dit jaar ging onze interesse naar Pegase van ’t Ruytershof. Hij is makkelijk te rijden en abnormaal chique. Zijn moederlijn is uitstekend. Een merrie komt bij ons liefst uit een bewezen stam en haar karakter moet meegaand zijn. De eerste nakomelingen zijn doorslaggevend om te zien of we haar al dan niet behouden voor onze fokkerij. De strenge selectie van de fokmerries is in onze ogen enorm belangrijk. Merries die presteren zijn net iets interessanter. Elize de la Pomme bijvoorbeeld bewijst nochtans dat dit zeker geen must is. Dat we nu met behulp van embryo- transplantatie onze sportpaarden kunnen inzetten in de fokkerij is een voordeel. Dit laat ons toe, rekening houdend met hun kwaliteiten in de sport, gerichter hengsten te gaan gebruiken. Hoe dan ook, merries die in de sport actief zijn, liggen beter in de markt,’ besluiten Joris Van den Bergh en zijn zonen.

Rationeel denken met gezond boerenverstand

We besluiten onze ronde van het bedrijf met de prangende vraag wat Joris Van den Bergh zou adviseren aan jonge, startende fokkers. ‘Zoek een merrie met een goede bloedlijn en druk de kosten. Enkel fokkers die veel in eigen beheer doen en de kosten drukken zullen het als fokker volhouden zonder extern kapitaal. De voortplanting van de paarden blijft onvoorspelbaar, ondanks het feit dat we meer factoren proberen te beïnvloeden. Het is immers geen garantie dat uit een goede merrie en een goede hengst een goed veulen wordt geboren. Een fokker moet altijd rustig kunnen blijven – behalve als zijn fokproduct kampioen wordt – en het besef moet er zijn dat fokken veel tijd in beslag neemt en dat het ook niet altijd rozengeur en maneschijn is. Ga nooit voor winstbejag, maar laat passie voor de fokkerij de start zijn van een hopelijk mooi verhaal’.

Patricia Borgenon

Photos: Philip Parrein

De veulens verwacht in 2021 Merries Hengsten

Rivalin (Chamberlin) x Quirido VG

Lavita Van de Kapel (Action Breaker) x Quirido VG

Arita Van de Kapel (Aganix du Seigneur) x Olympus A.P. Eculeus Van de Kapel (Bentley Van de Kapel) x Olympus A.P. (ET) Happyness Van de Kapel (Bentley Van de Kapel) x Etoile vd Neerheide (ET) Happyness Van de Kapel (Bentley Van de Kapel) x Grandorado TN (ET) Happyness Van de Kapel (Bentley Van de Kapel) x Replay van ’t Paradijs (ET) Elégance Van de Kapel (Bustique) x Pégase van ’t Ruytershof Quebelle Z (Quasimodo Z) x Understone Van de Kapel Gratina Van de Kapel (Bentley Van de Kapel) x Rhythm K van ’t Kattenheye Warita Van de Kapel (Emilion) x Columbus Z Mylanta (Cilanto XC Z x Quirinus Van ’t Ravennest Eculeus Van de Kapel (Bentley Van de Kapel) x Cornado II Z Elize de la Pomme (Nabab de Rêve) x Comthago VDL Godlike Van de Kapel (Balthazar VP Wisbecq) x Quatre Mai-L (ET) Vita (Farmer) x Quannando B&V Judine Van de Kapel (Cigaret JVH Z) x Calvino II de Nyze Z (ET)

De referentie voor paarden en landelijke omheiningen www.countryfences.be

PAARDEN EN LANDELIJKE OMHEININGEN