SAUTER Facts No 36 9/2018 Dutch

No 36

9/2018

Het relatiemagazine van de SAUTER groep

SAUTER in tijden van digitalisering Dr. Felix Gassmann (CTO bij SAUTER) geĂŻnterviewd SAUTER Vision Center 6.1 Nieuw: met OPC-UA-server Europees Octrooibureau in Den Haag Met BIM naar record in de bouw met megaglasgevel De Marienturm in Frankfurt am Main Slimme en intelligente ruimteautomatisering in LEED-platina

Environmen t & sustainab ility

4 “We zetten vandaag de koers uit zodat SAUTER een beslissende rol kan spelen bij het vormgeven van de toekomst.”

Interview met dr. Felix Gassmann, CTO bij SAUTER 8 Eneffen Technologies - een sterke partner Met ‘kwaliteit’ en ‘technologie’ naar opmerkelijke projecten in India

Innovation

10 Op één noemer gebracht: SAUTER Vision Center 6.1 Intuïtieve, locatiegebaseerde bediening, soepele migratie en uitgebreide communicatiemogelijkheden 12 Dynamisch debietregel- en energiemeetsysteem: SAUTER eValveco Zorgt voor de hydraulische uitlijning in HVAC-systemen 14 Universele ruimtebediening vanaf één apparaat: ecoUnit355 Efficiënte regeling, besturing en bewaking van het binnenklimaat, de verlichting en de zonwering 16 Nieuw PACK CONTROL 3 voor OEM-klanten CHAROT vertrouwt op SAUTER-oplossingen 18 Het alternatief: SAUTER-klepaandrijvingen met Energy Pack Supercondensatoren voor het verhogen van de betrouwbaarheid

SAUTER highlights

20 Oudste universiteit voor diergeneeskunde in Duitstalig gebied met ultramoderne techniek Een slim netwerk voor de uitgestrekte campus in Wenen 22 Slimme oplossingen voor het gebouwencomplex in het bankendistrict van Frankfurt am Main Al voor de oplevering gecertificeerd met LEED-platina 24 Samensmelting van traditioneel en modern op de campus van de İstanbul Şehir universiteit Optimaal binnenklimaat met een laag energieverbruik 26 Met behulp van BIM naar een snel resultaat in Nederland Gebouwd volgens strenge BREEAM-criteria 28 Wellness in Zwitserland Ongelofelijke verlaging van de energiekosten met SAUTER-technologieën 30 Moderne werkplekken in het Luxemburgse Mondorf Nieuw kantoorgebouw krijgt de beoordeling ‘HQE™ VERY GOOD’ 32 Plaatsonafhankelijke gebouwautomatisering voor zorgnetwerk in Duitsland Centrale bediening met automatiserings- en visualisatieoplossing van SAUTER 34 SAUTER adressen

Beste klanten en zakenrelaties, beste lezers, Het doet me plezier om u weer een nieuwe uitgave van ons klantenmagazine te kunnen aanbieden. Ook in deze uitgave stellen we u interessante en nieuwe producten voor en een aantal fantastische klantreferenties.

De digitalisering is in toenemende mate zichtbaar in alle domeinen van ons leven, ook bij SAUTER. Grote veranderingen zijn er in zowel bedrijfsprocessen als in de omgang met technologieën. Over dit thema konden we voor onze rubriek ‘Milieu en duurzaamheid’ dr. Felix Gassmann, CTO bij SAUTER, strikken voor een gesprek dat ons onder andere inzicht geeft in de positionering, prestaties en toekomst van SAUTER (p. 4).

In onze rubriek ‘Innovaties’ wil ik u kennis laten maken met onze nieuwste pro­ ducten. Met plezier brengen we verslag uit over onze nieuwste versie van SAUTER Vision Center 6.1. Een nog eenvoudigere be­diening dankzij extra functies voor de visualisatie kenmerkt de op HTML5

gebaseerde managementsoftware. Voor een grotere duurzaamheid kan SAUTER Vision Center gemakkelijk achteraf in bestaande installaties worden geïnstalleerd, zonder dat de bestaande automatiseringsoplossing moet worden vervangen. Meer daarover op p. 10.

Eenvoudig en intuïtief voor een comfortabel en individueel binnenklimaat zorgen is een van de belangrijkste eigenschappen van de nieuwe ruimtebedieneenheid ecoUnit355.

De ecoUnit355 imponeert met zijn stijlvolle design en kan worden gecombineerd met commercieel verkrijgbare schakelaars/ contactdozen. Samen met het beproefde ruimteautomatiseringsstation ecos504/505 of de zoneregelaar ecos311 regelt, stuurt en controleert de bedieningseenheid het binnenklimaat, de verlichting en de zonwering op een efficiënte manier (p. 14).

Tot de hoogtepunten van dit nummer van SAUTER Facts behoren wederom vele artikelen over gebouwen waarin onze

energie-efficiënte oplossingen worden toegepast. Indrukwekkende projecten, zoals het baanbrekende 100 m hoge, beglaasde gebouw van het European Patent Office in Den Haag met 85.000 m2 oppervlakte, ­stellen de hoogste eisen en dragen bij aan de ecologische duurzaamheid. Meer daarover op p. 26. Lees het artikel over de Marienturm in de meest prominente wijk in Frankfurt am Main die op 38 verdiepingen een energie-efficiënte werkomgeving creëert (p. 22). En kom meer te weten over de oudste universiteit voor diergeneeskunde in Duitstalig gebied met zijn moderne automatiseringstechnologie die zich uitstrekt over 47 gebouwen (p. 20).

Ik wens u veel plezier bij het lezen.

Werner Karlen, CEO

‘SAUTER 4.0’ Een gesprek met dr. Felix Gassmann, hoofd Technology bij SAUTER AG, over de digitale transformatie.

De digitale transformatie laat geen industrie ongemoeid. Welke veranderingen heeft SAUTER in de afgelopen jaren doorgemaakt?

De digitale verandering in de gebouwautomatisering was al begonnen voordat de modewoorden ‘Industrie 4.0’ en ‘Digitalisering’ de ronde deden. SAUTER lag met zijn gebouwautomatiseringssysteem EY3600, met een eigenlijk nog steeds ingenieus, maar propriëtair bussysteem novaNet, heel goed in de markt. SAUTER herkende op tijd een revolutie in de wetenschap van tot dan toe geïsoleerde oplossingen naar volledig geïntegreerde en gedigitaliseerde systemen. Het resultaat was een op dat moment zeer moedige beslissing: het open communicatieprotocol BACnet, dat toen vooral bekend was in de VS en gespecialiseerd was in gebouwautomatisering, werd bij ­SAUTER uitgeroepen tot standaard. Moedig was ook de beslissing om niet alleen de energieverwerking door middel van HVACsystemen, maar ook de ruimteautomatisering met BACnet te laten werken en deze twee vakgebieden zo zonder complexe interfaces met elkaar te verbinden. Vanuit deze strategie is in 2008 de nieuwe SAUTER-systeemgeneratie Modulo 5 ontstaan. In één klap lanceerden we ons toen technologisch naar de top van de industrie.

Waar staan de industrie en S ­ AUTER vandaag?

De bijna explosieve groei van rekenkracht en opslagcapaciteit in combinatie met 4

SAUTER Facts No 36

ity nabil i a t s u &s ment n o r i v En

prijzen die regelmatig halveren heeft niet alleen de IT- en de telecomindustrie op zijn kop gezet. De gebouwautomatiseringsindustrie volgde onmiddellijk in het kielzog.

De enorme capaciteit van de huidige databases alsook de steeds hogere snelheden in netwerken en internet maken nieuwe samenwerkingsmodellen mogelijk. Vooral de planning en implementatie in de bouw verandert in hoog tempo als gevolg van de digitalisering. De gebouwen van vandaag en hun technische systemen worden vastgelegd in digitale, driedimensionale modellen.

Het ‘Building Information Modelling’ (BIM) gaat echter nog veel verder doordat het alle technische gegevens, het geplande bouwproces, de logistiek en ten slotte ook de onderhoudsinformatie die belangrijk is voor de levensduur van het gebouw digitaal opslaat. De BIM-database wordt met behulp van gestandaardiseerde bestandsformaten gevuld en bewerkt door alle bedrijven die betrokken zijn bij de bouw. SAUTER heeft deze trend vanaf het begin begeleid, draagt bij aan de nationale expertgroepen en heeft de belangrijkste producten in de BIM-bestandsformaten Revit en IFC4 op de website gepubliceerd om te downloaden.

Wat ‘Industrie 4.0’ in de productie heeft veranderd, dat deed BIM in de bouw en in de gebouwautomatisering.

Op welke digitale oplossingen richt SAUTER zich?

Onze strategie is gericht op de gebieden ‘Operational Excellence’, ‘Business Model Innovation’ en ‘Customer Experience’. Het

doel is de digitale transformatie van de hard- en softwareproducten van SAUTER, hun toepassing en de interactie met de klant. Op de voorgrond staan de technologieën Internet of Things (IoT) en Cloud Services. Het nieuwe businessmodel dat hiermee gepaard gaat, zal de voordelen voor de klant van onze hard- en softwareproducten aanzienlijk vergroten.

Welke kansen biedt de digitalisering voor een land dat arm is aan hulpbronnen, zoals Zwitserland?

De kans en tegelijkertijd de grote uitdaging voor de Zwitserse industrie ligt in het consequent digitaliseren van bedrijfsprocessen en daarmee het verhogen van hun efficiëntie, evenals het verhogen van de omzet door middel van nieuwe, in toenemende mate ook digitale, producten. De aanstormende beleidsbepalers van de generatie Y en binnenkort ook klanten van de generatie Z bepalen in toenemende mate hoe en wanneer ze producten en diensten willen inkopen. Deze onherroepelijke ontwikkeling zal de bestaande modellen voor klantenbinding van tafel vegen. Een mooie website is allang niet meer voldoende! Het gaat er steeds meer om hoe een klant de ‘reis van een behoefte via het aanbod naar de aankoopbeslissing en uiteindelijk naar het gebruik ervaart. De interacties van de klanten met het bedrijf, de ‘Customer Experience’ en de ‘Customer Journey’ moeten worden herzien. Dat vraagt om innovatief omdenken, een grondstof die in Zwitserland nog steeds beschikbaar is.

Welke gevaren ziet u hier?

Ik zie drie grote gevaren: gebrek aan financiële middelen, gebrek aan vakkennis en het ontbreken van een cultuur van verandering.

Volgens een enquête van de Hochschule für Wirtschaft Zürich en de unie voor communicatienetwerken SUISSEDIGITAL heeft slechts 27% van de ondervraagde bedrijven in Zwitserland zijn bedrijfsprocessen en klantervaring digitaal geoptimaliseerd.

Tweederde van de ondervraagde bedrijven is daar nog ver van verwijderd en is nog niet eens begonnen met de transformatie.

Ik denk dat de digitale klimaatverandering al is begonnen en dat niet-gedigitaliseerde dinosaurussen zullen uitsterven.

In welke mate beïnvloedt de kostenkwestie uw beslissingen over de digitale transformatie van SAUTER? Voordat ik de vraag naar de kosten stel, probeer ik de digitale prestaties om te zetten in een bedrijfsmodel dat interessant is voor SAUTER. Waar en hoe kunnen we bestaande processen versnellen of volledig elimineren door middel van nieuwe technologieën? Welke extra voordelen kunnen we voor klanten genereren? Hoe ervaren klanten ons vandaag en hoe kunnen we deze ervaring in de toekomst omzetten in een blijvende indruk? Als ik dergelijke vragen met interessante oplossingen kan beantwoorden, dan wordt de kostenvraag al snel beantwoord met een investeringsplan, want het is ondertussen onbetwist dat het succes van het bedrijf op lange termijn direct daarvan afhangt.

SAUTER Facts No 36

5

Maken bedrijven als SAUTER eigenlijk nog een kans tegen wereldwijde tech-giganten?

Ook in de toekomst zullen er nog gebouwen zijn met HVAC-systemen waarvan de werking afhankelijk is van producten zoals die van SAUTER. We kunnen nu de technologieën van Google en co. zo efficiënt mogelijk voor onze doeleinden gebruiken, wat we al doen. Met Microsoft Azure transformeren we bijvoorbeeld onze gebouwbeheersoftware tot een individuele clouddienst. We willen ook dat onze belangrijkste producten steeds slimmer en communicatiever worden.

SAUTER heeft vandaag al aandrijvingen in zijn assortiment die zelfstandig meetwaarden voor temperatuur- en drukverschil verwerken en zo de volumestromen en de druk in laboratoria en cleanrooms regelen. Deze producten zijn bijna voorbestemd om hun gegevens in de cloud te leveren. Dit model zorgt niet alleen voor meer transparantie, maar zal ook processen in verkoop, logistiek en onderhoud ingrijpend veranderen.

Kijk voor ons eens ver vooruit: wat komt er na de digitalisering?

Dat is een moeilijke vraag! Misschien een beetje een gewaagd antwoord: de digitalisering van vandaag is alleen mogelijk

geworden door voordelige netwerkvorming.

Over 20 jaar kunnen we misschien net zo voordelig de cognitieve en associatieve vaardigheden van het menselijk denken in een zeer parallel gestructureerde procesomgeving op een zeer klein oppervlak onderbrengen. Dat wat we tegenwoordig onder kunstmatige intelligentie of ‘Deep Machine Learning’ verstaan, zijn slechts de eerste moeizaam uitgesproken woorden van een klein kind vergeleken met dit toekomstscenario. Ik heb het dus over systemen die zelfstandig kunnen navigeren in compleet nieuwe omgevingen. Ze zouden niet alleen zelfstandig beginnen te denken, maar na verloop van tijd ook een eigen bewustzijn ontwikkelen. Dergelijke systemen zouden in staat kunnen zijn om processen te automatiseren die nu alleen aan mensen voorbehouden zijn. De behoeften van de klant, de producten en de prijsstelling zouden voor het individu gepersonaliseerd kunnen worden. Dan komt er dus na de digitalisering de ‘personalisering’. Ik weet het niet!

In ieder geval zetten we vandaag de koers uit zodat SAUTER een beslissende rol kan spelen bij het vormgeven van de toekomst van de gebouwautomatisering. Net als bij de revoluties in de wetenschap in het verleden willen we onze klanten vooral ondersteunen met toekomstgerichte oplossingen.

Environment & s ustainability 6

SAUTER Facts No 36

Amazon

SAUTER Cloud

Alexa, n! o t h g i l e h t turn

MQTT

SAUTER Cloud Connector BACnet/IP Building Automation Networt

SAUTER Facts No 36

7

Nieuw, sterk partnerschap van SAUTER voor toekomstige projecten in India In 2014 ging SAUTER een strategische alliantie aan met Eneffen Technologies Pvt Ltd, een snelgroeiende dienstverlener op het gebied van gebouwbeheersystemen (BMS) in Bangalore, India. Dankzij deze samenwerking bevindt SAUTER zich in een betere positie om het grote klantenbestand dat de afgelopen drie decennia in India is opgebouwd, van dienst te zijn.

Samen voeren de bedrijven prestigieuze projecten uit in verschillende segmenten, zoals toonaangevende globale IT-bedrijven, gerenommeerde ontwikkelaars, wereldwijde farmaceutische bedrijven en vele andere.

In 2018 behoorde India voor het eerst tot de 100 landen die waren opgenomen in de ‘World Bank’s Ease of Doing Business’-index (lijst van landen waarmee het gemakkelijk zaken doen is). Verder verwacht het Internationaal Monetair Fonds (IMF) dat het reële bruto binnenlands product (BBP) van India zal stijgen, waardoor het land weer de snelst groeiende grote economie ter wereld zal worden.

Om de belangrijkste actoren van deze groei onderdak te geven, wordt er een heleboel gebouwd. Geschat wordt dat tegen 2030 de totaal beschikbare ruimte in het land van alle segmenten samen in de buurt van 100.000 miljoen vierkante voet zal komen.

8

SAUTER Facts No 36

Al deze nieuwbouw in combinatie met de behoefte aan toegenomen duurzaamheid in gebouwen, heeft geleid tot het gebruik van gebouwbeheersystemen voor het omzetten van energie-efficiënte maatregelen. De markt voor BMS-componenten zal tussen 2016 en 2020 naar verwachting groeien met een samengesteld jaarlijks groeipercentage van tien procent, terwijl de omvang van de markt tegen 2020 naar schatting 100 miljoen euro zal bedragen.

Centrum van uitmuntendheid en ‘internet der dingen’oplossing in Azië-Pacifisch gebied Om aan deze groeiende vraag te voldoen, stelde SAUTER Eneffen aan als zijn exclusieve partner voor het land. “Eneffen is de afgelopen jaren enorm gegroeid. Daarnaast waarderen we hun diepgaande kennis van onze producten, hun kennis van de Indiase markt, hun zeer vakkundige team en hun toewijding aan de klanten.

Aangezien we de afgelopen jaren een vertrouwensrelatie hebben opgebouwd, hebben we niet geaarzeld om hen te kiezen als onze exclusieve partner”, zegt Nicolas Sautter, hoofd van SAUTER Asia Pacific Competence Centre.

Een van de langetermijndoelstellingen van deze alliantie is het creëren van een centrum van uitmuntendheid voor de technische diensten van SAUTER voor de hele APAC-regio. “We willen de mogelijkheden onderzoeken van de grote en hooggekwalificeerde Indiase beroepsbevolking om energiebeheer en internet-der-dingen-/clouddiensten aan te bieden”, voegt Sautter eraan toe. “We werken samen aan de ontwikkeling van producten die ook het best geschikt zijn voor de Aziatische markt”.

BMS voor campusprojecten De kracht van dit partnerschap blijkt duidelijk uit de projecten die SAUTER en Eneffen samen al hebben uitgevoerd en de andere ­projecten op stapel.

Bangalore staat ook bekend als het lokale ‘Silicon Valley’, waar veel van ‘s werelds toonaangevende IT-bedrijven sterk aanwezig zijn. Het is ook de stad van herkomst van Eneffen en het bedrijf heeft samen met SAUTER al veel campusprojecten met succes kunnen afronden.

Eén groot wereldwijd IT-merk sloot zelfs een landelijke overeenkomst af voor al zijn BMS-projecten, aangezien hun belangrijkste zorg het centraliseren van hun gegevens en het samenwerken met een betrouwbare partner in heel India is.

In 2017 implementeerden de partners met succes BMS-systemen voor verschillende IT-labs en hoogwaardige kantoorgebouwen in Bangalore. Dergelijke projecten van ruim 500.000 vierkante voet zijn een specialiteit van het partnerschap tussen Eneffen en SAUTER. Deze gebouwen zijn meestal ontworpen om te voldoen aan de LEED-standaards. Eén voorbeeld bestond uit meer dan 80 automatiseringsstations, 20.000 datapunten en tien andere ­systemen die geïntegreerd werden in het BMS SAUTER Vision Center. ­SAUTER ­Vision Center is sinds 2016 het enige gebouwbeheersysteem dat door Eneffen en SAUTER in India is toegepast. Het helpt alle klanten om hun gebouwen met geoptimaliseerde energie-efficiëntie op een moderne manier te beheren.

Eneffen Technologies Pvt Ltd Eneffen is de snelst groeiende dienstverlener in gebouwbeheersystemen op de Indiase markt. Het bedrijf heeft projecten uitgevoerd in verschillende segmenten zoals technologie, co-working en businesscentra, bankieren, financiële diensten en verzekeringen, detailhandel en e commerce, farmaceutica en gezondheidszorg. De belangrijkste factoren voor de groei van Eneffen waren technologie, kwaliteit en een verrijkende klantervaring. De grote tevredenheid van de klanten stelde Eneffen in staat om grote klanten binnen te halen zoals onder andere de prestigieuze ontwikkelaars Bagmane en Kalyani. www.eneffen.com

y inabilit a t s u s & nt Environme

SAUTER Facts No 36

9

Universeel gebouwbeheer: gemakkelijk en voorbereid op de toekomst De nieuwste generatie van de op HTML5-gebaseerde managementsoftware SAUTER Vision Center integreert extra functies voor visualisatie en bediening, maar biedt dankzij een aanzienlijk vereenvoudigde, moderne gebruikersinterface toch nog steeds de eenvoudigste bediening. De ondersteuning van soepele migraties zonder vervanging van bestaande stations bespaart hulpbronnen en zorgt voor meer duurzaamheid. Zo profiteren ook oudere systemen van de voordelen van de innovatieve en van overal bedienbare gebouwbeheeroplossing van SAUTER.

De BACnet-gecertificeerde gebouwbeheersoftware ­SAUTER ­Vision ­Center overtuigt ook in de nieuwste versie 6.1 door het intuïtieve design en de gebruiksvriendelijkheid. De software is geschikt voor alle project­ groottes en kan zonder voorkennis eenvoudig door ­gebruikers ­worden bediend.

Geoptimaliseerde, vereenvoudigde gebruikersinterface Of het nu gaat om servicemedewerkers, facility- of energie­managers: iedereen kan de gebruikersinterface van de software eenvoudig aanpassen aan zijn of haar verantwoordelijkheden en voorkeuren.

Gedetailleerde realtimewaarden en – indien nodig – weergegevens kunnen worden geïntegreerd via SAUTER Meteo Services. Met menu’s die aan de afzonderlijke taakgebieden zijn ­toegewezen, kunnen gebruikers de voor hen relevante visualisatie- en bedieningsfuncties met een paar muisklikken of vingerbewegingen op het touchscreen oproepen en overzichtelijk weergeven.

SAUTER Scenario Manager richt zich ook op een geoptimaliseerd en vereenvoudigd gebruik van de uitgebreide gebouwbeheeroplossing. In deze module kunnen terugkerende situaties vooraf worden gedefinieerd en aan specifieke tijdvensters worden toegewezen. Het definiëren en toewijzen werkt zoals in een afsprakenkalender en is daardoor eenvoudig te leren.

Innova tion

10

SAUTER Facts No 36

Zinvol energiemanagement De functionaliteit van SAUTER Vision Center gaat veel verder dan de conventionele taken van een gebouwbeheersysteem zoals visualisatie, bewaking, registratie en besturing van systemen. Met een energie­managementmodule ondersteunt de oplossing ­exploitanten van een installatie efficiënt in het energie- en onder­houdsbeheer.

Gebruikers kunnen verbruikswaarden in eigen ­grafieken weergeven en zo nodig elk uur actuele waarden opvragen.

Alles verenigd in één oplossing De huidige versie van SAUTER Vision Center vat de bediening van vele andere toepassingen samen die vroeger afzonderlijk werden beheerd. Tijdprogramma’s in de beheeroplossing kunnen nu zowel BACnet- als SAUTER novaNet-apparaten tegelijkertijd aansturen.

Speciale tijdprogramma’s op een hoger niveau maken het ook mogelijk om toepassingen te besturen die zich over meerdere ­stations uitstrekken. SAUTER heeft ook de bediening van alle ondersteunde tijdprogramma’s herzien en aan de wensen van gebruikers aangepast.

De ondersteuning van BACnet, SAUTER novaNet en van OPC-UA voor het verbinden van protocollen als M-Bus, Modbus of LON geeft SAUTER Vision Center maximale flexibiliteit. Zelfs systemen van ­derden buiten de HVAC-sector - zoals brandbeveiliging, video­ bewaking of liftbesturing - en branchespecifieke toepassingen ­kunnen via OPC- maar ook via API-interfaces naadloos op SAUTER Vision Center worden aangesloten. Een stapsgewijze migratie van bestaande SAUTER novaNet-installaties in het systeem is mogelijk tegen lage kosten, aangezien de automatiseringsstations niet ­hoeven te worden vervangen.

Omdat de gebouwbeheeroplossing van SAUTER ook een OPC-UAserver bevat, kunnen alle systeem- en energiemanagement­gegevens die erin worden verwerkt, eenvoudig worden gebruikt voor alle toepassingen die over een OPC-UA-client beschikken. ­Toepassingen van derden kunnen informatie opvragen bij het SAUTER Vision Center en die direct verder verwerken. De nieuwste generatie ondersteunt ook Microsoft Server 2016 en MS SQL 2016.

Vereenvoudigde processen voor meer efficiëntie De modulaire combinatie van gebouw-, energie- en onderhoudsmanagement in één softwarepakket heeft vele voordelen. Dankzij de uitgebreide ondersteuning van de HTML5-standaard kan SAUTER Vision Center worden gebruikt met vrijwel elke internetbrowser en dus onafhankelijk van het besturingssysteem, of dat nu Linux, Unix, iOS, Android of Windows is. In tegenstelling tot sommige andere oplossingen is het installeren van extra apps of plug-ins niet nodig.

Het samenvoegen van voorheen onafhankelijke toepassingen tot één integrale oplossing biedt de ultieme bediening en visualisatie van gebouwbeheersystemen. De software kan moeiteloos in het proceslandschap en arbeidsprocessen van een bedrijf worden geïnte­ greerd, niet in de laatste plaats ten behoeve van de ­gebruikers van het gebouw.

Naast de technische voordelen overtuigt SAUTER Vision Center 6.1 ook met meer comfort en veiligheid voor de verschillende bedieners­ groepen. Onderweg of op kantoor hebben ze altijd en overal directe toegang tot de voor hen relevante informatie. Het ­resultaat zijn tevreden gebruikers op alle niveaus, slankere ­processen en duurzamere gebouwen die zich onderscheiden door een geoptimaliseerde energie-efficiëntie.

SAUTER Facts No 36

11

Eenvoudig en efficiënt door dynamische volumestroom De juiste hoeveelheid energie op het juiste moment op de juiste plaats: zo eenvoudig als het klinkt, zo moeilijk is deze ­centrale taak in de ruimteautomatisering te realiseren. In verwarmings-/koelsystemen zijn meestal meerdere componenten betrokken bij de regeling van de benodigde stromen in het systeem. Het stroomregelsysteem ­SAUTER ­eValveco is de energieefficiënte oplossing voor een variabele volumestroomregeling.

Of het nu gaat om consumenten, exploitanten, planners of installateurs: ze profiteren allemaal van een optimaal ingesteld verwarmings-/koelsysteem dat uit zo min mogelijk afzonderlijke componenten bestaat. De installatie wordt eenvoudiger, de inbedrijfstelling vergt minder stappen en personeel, het onderhoud verloopt efficiënter en temperatuurschommelingen kunnen worden voorkomen. Vooral in kantoorgebouwen en kleine en middelgrote gebouwen voor commercieel gebruik vermindert een goed afgesteld systeem bovendien ook het energieverbruik in aanzienlijke mate.

Monnikenwerk in het tussenplafond Om de benodigde stromen in het verwarmings-/koelsysteem te regelen, worden normaal gesproken meerdere componenten gebruikt: naast elke drukgebalanceerde klep moet de installateur ook een 6-wegs kogelkraan met aandrijving monteren. Bij de inbedrijf­stelling is dan een omvangrijke kennis van de hydraulische ­installatie vereist om het systeem optimaal in te stellen. Deze kennis is vaak niet aanwezig. In de meeste gevallen zijn voor de afstelling meerdere pogingen nodig, waarbij steeds weer werkzaamheden in de tussenplafonds moeten worden uitgevoerd.

Maar dat is nog niet alles: als de nominale waarden tijdens het bedrijf periodiek worden gewijzigd, veranderen de hydraulische verhoudingen in de installatie met als gevolg dat vroeg of laat slechte verwarmings- en koelresultaten, oncontroleerbare energieschommelingen en -verliezen een gewoonte worden.

Centraal optimaliseren in plaats van stapsgewijze aanpassing Het nieuwe systeem SAUTER eValveco is een dynamisch stroomregelsysteem met een 6-wegs kogelkraan. Het wordt gebruikt in HVACsystemen met een variabel debiet en is ontworpen voor 4-pijps systemen zoals airconditioningssystemen of fan-coil-units waarbij wordt omgeschakeld tussen verwarmings- en koelbedrijf.

Het systeem wordt gebruikt voor de automatische hydraulische balancering in het vollast- en deellastbereik en voor de onvertraagde debietregeling. Het vervangt een statische balanceerklep en een regel- of mengklep of een kogelkraan.

In systemen met SAUTER eValveco stelt het bussysteem de nodige volumestroom voor de betreffende zones in vanaf een centrale plaats door de streefwaarde te specificeren. Daardoor is het niet nodig om alle werkstappen direct in de ruimtes uit te voeren. Dit biedt duidelijke voordelen voor de inbedrijfstelling en parametrisering van het systeem.

Constante meting voor dynamische regeling De in SAUTER eValveco ingebouwde ultrasone debietsensor meet continu de actuele volumestroom en bij afwijkingen van de gewenste waarde worden aanpassingen automatisch uitgevoerd. Deze dynamische methode compenseert temperatuurschommelingen die in conventionele systemen gebruikelijk zijn als gevolg van veranderende hydraulische omstandigheden.

Innovation

12

SAUTER Facts No 36

Via een analoog of digitaal uitgangssignaal staan alle gegevens voor de functiecontrole of terugkoppeling naar het gebouwbeheersysteem ter beschikking. Ook het oplossen van problemen wordt vereenvoudigd door de mogelijkheid van online toegang tot alle relevante gegevens van de installatie.

koelt door de dynamische drukbalans van het hydraulische ­systeem bovendien preciezer en biedt daardoor maximaal comfort aan de gebruikers. SAUTER eValveco bespaart kosten en energie vanaf de bouwfase gedurende de gehele levensduur van een gebouw en bewijst zich daarom als toekomstgerichte investering.

In één klap comfort en efficiëntie SAUTER eValveco biedt voor alle gebruikersgroepen grote voordelen. De hoge mate van transparantie over de toestand en het energieverbruik van de installatie voldoet aan de behoeften van een modern energiebeheer. Een oplossing met het systeem verwarmt en

SAUTER Facts No 36

13

Intuïtieve en eenvoudige bediening voor ruimtes met SAUTER ecoUnit355 Met de nieuwe ruimtecontroller SAUTER ecoUnit355 kunnen de gebruikers comfortabel en individueel het binnenklimaat regelen en op ieder moment informatie ophalen over het lokale energieverbruik. In combinatie met de eenvoudig te bedienen schakeleenheid SAUTER ecoUnit358 regelt het apparaat ook efficiënt de verlichting en de zonwering van ruimtes.

Opvallend aan de nieuwe ruimtecontroller SAUTER ecoUnit355 is het grote lcd-display. Dankzij de achtergrondverlichting, die bij het bedienen automatisch geactiveerd wordt, zijn alle toestanden in de ruimte altijd goed leesbaar. Het display visualiseert alle belangrijke informatie over kamertemperatuur, luchtvochtigheid, lichtintensiteit, luchtkwaliteit, bedrijfsmodus evenals datum en tijd door middel van eenvoudig te begrijpen symbolen.

In een oogopslag in beeld Via het gebruikersprogramma van het aangesloten automatiseringsstation kunnen aan de led-kleuren groen, rood, oranje en ‘uit’ verschillende toestanden worden toegewezen. Zo is het bijvoorbeeld mogelijk om een optimaal energieverbruik in de ruimte op het display in het groen te laten weergeven. Rood zou kunnen worden gebruikt om de aandacht te vestigen op een te hoog energieverbruik. De geïntegreerde led kan ook als positie-led worden gebruikt zodat de ruimtecontroller gemakkelijker te vinden is in het donker.

Hoogwaardige uitstraling De nieuwe bedieningseenheid SAUTER ecoUnit355 beschikt over maximaal vijf hoogwaardige mechanische toetsen. Naast de individuele instelling van het binnenklimaat door de temperatuurregistratie en instelling van de gewenste waarde regelen de toetsen ook de bedrijfsmodus voor de bezetting van de ruimten en voor de aansturing van een ventilator met drie standen. Er zit een ruimtetemperatuursensor direct in de ruimtecontroller.

14

SAUTER Facts No 36

Automatisch hogere energie-efficiëntie Samen met het beproefde ruimteautomatiseringsstation SAUTER ecos504/505 of de ruimteregelaar ecos311 regelt, stuurt en controleert de nieuwe bedieningseenheid het binnenklimaat, de verlichting en de zonwering op een efficiënte manier. De door de gebruiker plaatselijk ingestelde temperatuursetpointcorrectie kan eventueel tot een hoger energieverbruik leiden. Om de natuurlijke energiebronnen te besparen, kan de streefwaardecorrectie van de ruimtecontroller met regelmatige tussenpozen centraal worden gereset, bijvoorbeeld door een gebouwbeheersysteem. Als alternatief kunnen gebruikers van de ruimte de ruimtebesturing ook terugzetten in automatisch bedrijf door op de ECO-toets van de besturingseenheid te drukken.

Extra apparaat voor jaloezie- en lichtregeling De toetseneenheid SAUTER ecoUnit358 is een uitbreidingsmodule voor de ruimtecontroller SAUTER ecoUnit355. Hij is ideaal voor gebruik met ruimteregelaars van de systeemfamilie SAUTER ecos5 of ecos311. De extra schakeleenheid ondersteunt twee, vier of acht toetsfuncties, afhankelijk van het model. De evaluatie van de toetsbediening wordt uitgevoerd door de betreffende ruimtecontroller SAUTER ecoUnit355.

Configureerbaar voor individualiteit De functies van de uitbreidbare toetseneenheid SAUTER ecoUnit358 kunnen worden geconfigureerd en aan de gewenste ruimtefuncties worden aangepast. De eenheid maakt bijvoorbeeld de individuele bediening van de zonwering via jaloezieën en rolluiken of het schakelen en dimmen van de verlichting mogelijk. Het apparaat kan zo conventionele licht- en jaloezieschakelfuncties vervullen.

ation Innov

Zuinig en flexibel Voor klanten en gebruikers speelt niet alleen de technologie een doorslaggevende rol, maar ook de bediening en het design van de oplossing in de ruimte. Zowel de bedieningseenheid SAUTER ecoUnit355 als de bijpassende toetseneenheid SAUTER ecoUnit358 passen in standaard montageframes van schakel-/contactdozenprogramma’s met de inwendige maten 55 × 55 millimeter. De toetsen van de twee componenten kunnen naar wens van de klant individueel worden uitgerust en bedrukt.

SAUTER Facts No 36

15

Veelbelovend partnerschap met OEM-klant In 2014 ontwikkelde SAUTER een instelbare controller voor het regelen van warmwatersystemen voor huishoudwater voor haar jarenlange klant CHAROT. Na het succes van PACK CONTROL 3® lanceerden de partners meer producten op de markt voortbouwend op de sterke punten van deze controller.

De productie van warm huishoudwater is zeer energie-intensief en de behoefte aan warm water neemt voortdurend toe. Het is dan ook niet verwonderlijk dat er een toenemende vraag is naar efficiënte oplossingen voor regel- en controletechniek. CHAROT, Franse marktleider op het gebied van warmwateropslagtanks met grote capaciteit voor de bereiding van warm huishoudwater en bufferopslagtanks, vertrouwt al lange tijd op de efficiënte oplossingen van SAUTER. Nauwkeurig en flexibel systeem Al in 2014 ontwikkelden de twee bedrijven samen de PACK CONTROL 3® die bij installateurs zeer populair is vanwege zijn prestatievermogen en aanpassingsvermogen aan verschillende situaties. Dankzij de geïntegreerde voorgeconfigureerde toepassingen profiteert de CV-installateur van een automatische regeling, waarbij de parameters aan de actuele behoefte kunnen worden aangepast.

Zo kan een toepassing nog flexibeler worden geconfigureerd.

Innov ation

16

SAUTER Facts No 36

Om een zo efficiënt mogelijk energieverbruik van warmwatersystemen te garanderen, hebben de ontwikkelaars het besturingssysteem uitgerust met een nauwkeurige bewaking van de warmwatertemperatuur. Meerdere kabeltemperatuursensoren van SAUTER EGT353 tot 356 en contacttemperatuursensoren SAUTER EGT311 en 411 registreren informatie uit het systeem. De sensoren stellen de regelaar in staat om de regelkleppen, die voor het merendeel klepaandrijvingen van het type SAUTER AVM105 en AVM115 en bij grotere systemen klepaandrijvingen van het type SAUTER AVM321 zijn, nauwkeurig aan te sturen. De klepaandrijvingen zijn via een snelkoppeling met de BUN-kleppen van SAUTER verbonden. De snelkoppeling maakt een eenvoudige installatie van klep en aandrijving mogelijk.

Een ontwikkeling voor de toekomst Gezien het succes van de parametreerbare regelaar PACK CONTROL 3® hebben SAUTER en CHAROT besloten om een vervolgproduct onder de naam HW100 te exporteren naar andere

landen in Europa en de wereld. De opvolger heeft dezelfde kenmerken als zijn grote broer. Dit biedt SAUTER de mogelijkheid om de circuits voor warmwaterbereiding op een eenvoudige manier te integreren in een voorgeconfigureerd regelsysteem.

Gesterkt door deze ervaringen zullen de twee bedrijven het OEMproject voortzetten met de ontwikkeling van een nieuwe controller, RDT600 genaamd. Deze controller zal gebaseerd zijn op de architectuur van de HW100, maar voor andere toepassingen zijn ontworpen. Hij zal deel uitmaken van de RDT-serie en worden gebruikt voor de regeling van verwarming, airconditioning en ventilatie.

Dit succesverhaal toont eens te meer de voordelen van een OEMpartnerschap aan. SAUTER en CHAROT hebben op basis van de oplossing PACK CONTROL 3ÂŽ en zijn sterke punten de controller stap voor stap zo lang aangepast totdat optimaal werd voldaan aan de markteisen aan HVAC-toepassingen.

CHAROT Het bedrijf CHAROT werd in 1932 opgericht in Sens in het departement Yonne. In 1952 maakte het bedrijf zijn eerste olietanks. Sinds 1970 wordt dit segment aangevuld met de productie van warmwateropslagtanks.

Vandaag produceert CHAROT opslagtanks voor de productie van warm huishoudwater en bufferopslagtanks voor de woningmarkt en dienstensector. Het assortiment van CHAROT is consequent gericht op de behoeften van de klanten en omvat ook oplossingen voor hernieuwbare energiebronnen zoals zonne-energie, warmtepompen en nog veel meer. www.charot.com

SAUTER Facts No 36

17

Innova tion

Wanneer een uitval geen optie is: ­ Energy Pack voor SAUTER klepaandrijvingen Een nieuwe energiemodule voor de klepaandrijvingen van het type SAUTER vialoq maakt het mogelijk om systemen achteraf uit te rusten voor een grotere betrouwbaarheid bij stroomonderbrekingen. De gebruikte supercondensatoren bieden in veel toepassingsomgevingen meer flexibiliteit en compactheid.

Klepaandrijvingen spelen een belangrijke rol bij het regelen van energiestromen in allerlei soorten gebouwen. En hoewel moderne automatiseringssystemen in toenemende mate uit digitale elektronica bestaan, kunnen ze alleen met elkaar communiceren via mechanische aandrijvingen met lucht en water.

In het gunstigste geval leidt dit alleen maar tot verspilling van grondstoffen, maar het kan ook leiden tot kritische systeemtoestanden en zelfs tot grote schade door kou, hitte en dergelijke. Uitvalveilige klepaandrijvingen keren daarom automatisch terug naar een veilige noodpositie als de stroomtoevoer wordt onderbroken.

Stromen hebben stroom nodig Aandrijvingen zetten elektrische stroom om in beweging om volumestromen te regelen. Maar wat als een storing de stroomtoevoer onderbreekt? Totdat de stroomtoevoer is hersteld, blijft een eenvoudige klepaandrijving of blijven alle aandrijvingen in het betreffende gebouwdeel in de actuele stand staan.

Oplossing tot nu toe: veerretoursystemen De elektrische aandrijvingen die nu veel worden gebruikt en die de voormalige pneumatische systemen hebben vervangen, hebben geen eigen noodpositie. Veerretoursystemen zijn een oplossing.

Daarbij spant de aandrijving een mechanische veer op tijdens het instellen. Om de klep vast te zetten wordt de aandrijving continu van

18

SAUTER Facts No 36

energie voorzien. Bij een stroomuitval trekt het veerretoursysteem de klepaandrijving automatisch terug in de uitgangspositie.

SAUTER Energy Pack als voordelige optie Een alternatief is het gebruik van condensatoren of, zoals het geval is bij SAUTER Energy Pack, supercondensatoren, ook supercaps genoemd. Ze hebben het vermogen om een elektrische lading vast te houden en hebben hiervoor slechts een hele kleine stroomsterkte nodig. Bij een stroomuitval kan de aandrijving met de energie die opgeslagen zit in de supercap in een bewust gekozen noodpositie worden gezet.

De nieuwe energiemodule voor producten van het type SAUTER vialoq kan daarom bij stroomuitval de klepaandrijving in een vooraf bepaalde open- of dichtpositie (noodpositie) zetten. Door DIP-schakelaars in te stellen kan de systeemverantwoordelijke direct na de montage de gewenste noodpositie bepalen en deze later ook zonder problemen weer wijzigen. Op deze manier kunnen ongedefinieerde systeemtoestanden veilig worden vermeden.

Eenvoudige veiligheidsupgrade Door het flexibele gebruik van het SAUTER Energy Pack kunnen klepaandrijvingen van het type SAUTER vialoq ook achteraf worden geĂŻnstalleerd. De systeemstatus wordt door een geĂŻntegreerde led aangeduid en is daardoor makkelijk te bewaken. De verantwoordelijke voor het systeem kan de actuele systeemtoestand al van ver herkennen.

De noodpositie-oplossing SAUTER Energy Pack met supercaps biedt voordelen ten opzichte van veerretoursystemen: hij heeft minder ruimte nodig en kan gemakkelijk achteraf worden gemonteerd en vervangen. De slagrichting voor de noodpositie is vrij instelbaar.

Dankzij supercaps is de energieopslag bovendien bijzonder duurzaam en onderhoudsarm.

SAUTER Facts No 36

19

Weense universiteit voor diergeneeskunde kiest voor automatiseringsoplossing van morgen De campus van de universiteit voor diergeneeskunde in Wenen beslaat 47 gebouwen en meer dan 15 hectare. Een modulaire automatiseringsoplossing van SAUTER zorgt ervoor dat het 250 jaar geleden opgerichte onderwijs- en onderzoekscentrum nu kan rekenen op optimale omstandigheden voor de vele daar ondergebrachte dieren en de ongeveer 3.700 werknemers en studenten.

In de 18de eeuw woedden er verwoestende besmettelijke veeziekten in Europa. Om deze onder controle te krijgen, opende de Oostenrijkse monarch Maria Theresia in 1765 in Wenen de eerste diergeneeskundige onderwijsinstelling in Duitstalig gebied.

De koninklijke instelling heeft zich op indrukwekkende wijze ontwikkeld. De campus van de universiteit voor diergeneeskunde in Wenen bestaat vandaag de dag uit 47 gebouwen, beschikt over vijf universiteitsklinieken en biedt een ultramoderne onderzoeksinfrastructuur aan.

Sinds midden 2016 moderniseert het federale vastgoedbedrijf als gebouweigenaar de technische systemen op de campus. SAUTER had de in de jaren 90 gebouwde gebouwen al uitgerust met innovatieve automatiseringssystemen. In 2014 installeerde de specialist voor gebouwautomatisering SAUTER novaPro Open als BACnet Advanced Workstation om de twee SAUTER EY2400-systemen

20

SAUTER Facts No 36

te vervangen door het controlecentrum LZ10. Aangezien de universiteit deze beproefde technieken wilde behouden, vertrouwde de gebouweigenaar SAUTER de opdracht toe om een totaaloplossing te bedenken en de gebouwautomatisering bij te werken.

Modulaire oplossing voor uitgestrekte campus Bij de stapsgewijze modernisering op de universiteitscampus vernieuwt SAUTER alle technologie. Een bijzondere uitdaging is het dat de installaties tijdens het normale gebruik worden vervangen. Vaklui vervangen onder andere 550 verouderde automatiseringsstations door componenten van de modulaire systeemfamilie SAUTER EY modulo5. Hun toekomstbestendige technologie is gebaseerd op het open communicatieprotocol BACnet/IP. Zo kan de universiteit in de toekomst ook systemen van derden naadloos integreren.

ights SAUTER highl

SAUTER heeft de ruimtes uitgerust met moderne druk- en vochtigheidssensoren. Elk gebouw heeft daarom ideale omstandigheden om te studeren. Daarnaast ondersteunen nieuwe compacte volumestroomregelaars van het type SAUTER ASV115CF de universiteit om de luchttoevoer in alle ruimtes en laboratoria vraaggestuurd te regelen en het energieverbruik intelligent te optimaliseren.

Systemen controleren kan een echte fysieke uitdaging worden als de gebouwen zich over een campus van 15 hectare uitstrekken.

SAUTER heeft een slim netwerk van touchscreen-pc's opgezet waarmee alles – van verwarming tot verlichting – op afstand kan worden gecontroleerd en geregeld. Met de flexibele visualisatie- en gebouwbeheersoplossing SAUTER novaPro Open als BACnet Advanced Workstation en de meer dan 74 verbonden displays kunnen in de toekomst alle aangesloten systemen worden bediend zonder dat de verantwoordelijken de hele campus moeten doorkruisen.

© Vetmeduni Vienna © Vetmeduni Vienna

© Johannes Zinner/Vetmeduni Vienna

Nauwkeurige planning voor dierveiligheid In de 47 gebouwen op de campus vervangt SAUTER alle bestaande DDC-elementen. Toch dienen de stilstandtijden van de HVAC-systemen zeer kort te zijn. Om deze wissel ter plaatse zo efficiënt mogelijk uit te voeren en aan de tijdsvereisten te voldoen, hebben de planners zich al voor aanvang van de werkzaamheden intensief beziggehouden met de uitvoering. Ze standaardiseerden en optimaliseerden bepaalde handelingen en zetten de automatiseringsstations vooraf al gedeeltelijk in elkaar. De daadwerkelijke ombouw werd beperkt tot telkens een paar uur, de onderbreking tot enkele minuten.

Voor de strikte en zeer korte stilstandtijden van de systemen waren er goede redenen. Zo zijn dierenartsen in operatiekamers en dierenlaboratoria om hygiënische redenen aangewezen op een betrouwbare regeling van de overdruk en onderdruk. Terwijl het gebruik van de operatiezalen zonder problemen kon worden afgestemd op het werk, waren er voor de isolatielaboratoria op de campus geen uitwijkmogelijkheden. Door een nauwkeurige planning en een goede voorbereiding kon SAUTER de veiligheid van de daar ondergebrachte dieren bij de omwisseling van de automatiseringsstations toch garanderen: de ruimtes bleven praktisch zonder onderbreking voorzien van lucht.

Een automatiseringsoplossing met veel sterke punten Eind 2018 moeten de werkzaamheden voltooid zijn. De moderne automatiseringstechnologie die SAUTER in de 47 gebouwen op de campus van de universiteit gebruikt, wordt dan niet alleen de basis voor het diergeneeskundig onderwijs en het onderzoek van morgen.

Ze zal tegelijkertijd ook garant staan voor het welzijn van de gehuisveste dieren en voor een zo energie-efficiënt mogelijk bedrijf.

De oudste universiteit voor diergeneeskunde in Duitstalig gebied De universiteit voor diergeneeskunde van Wenen is het enige diergeneeskundige, academische onderwijs- en onderzoekscentrum van Oostenrijk en tegelijkertijd het oudste in Duitstalig gebied. Er zijn ca. 1.400 medewerkers werkzaam en er worden momenteel meer dan 2.300 studenten opgeleid. http://www.vetmeduni.ac.at/

SAUTER Facts No 36

21

Uitstekende werkomgeving op 155 meter hoogte Op één van de meest prominente locaties in het bankdistrict in Frankfurt am Main wordt een ultramoderne werkomgeving gecreëerd in de nieuwe Marienturm. Om ervoor te zorgen dat het 155 meter hoge gebouw ook op het gebied van energieefficiëntie indruk maakt, vertrouwen de planners op de technische kennis en slimme oplossingen van SAUTER.

©Pecan Development

De deskundigen op het gebied van gebouwautomatisering van SAUTER waren al erg vroeg als partners betrokken bij het project Marienturm en konden hun kennis van oplossingen voor ultramoderne kantoorgebouwen inbrengen bij de planning van de bouw.

Door zijn hoge energie-efficiëntie kreeg de Marienturm al voor zijn voltooiing de precertificering LEED Platinum. De modulaire oplossing van de gebouwautomatiseringsexpert heeft hieraan een belangrijke bijdrage geleverd.

22

SAUTER Facts No 36

Voor de toren met veel daglicht wenste de opdrachtgever een intelligente oplossing voor de ruimteautomatisering die de airconditioning, ventilatie, zonwering en schakelbare contactdozen voor de onafhankelijke armaturen aanpast aan de verschillende oppervlakten en plafondhoogtes van de ruimtes en die tegelijkertijd een energie-efficiënt gebruik mogelijk maakt. Daarom viel de keuze op de modulaire managementsoftware SAUTER Vision Center.

Met de webgebaseerde oplossing (Moving Wall) bedienen en visualiseren de facilitymanagers van de Marienturm in de toekomst alle systemen en passen indien nodig op afstand belangrijke parameters aan door middel van ‘drag and drop’. Dankzij de allesomvattende en overzichtelijke weergave van alle gegevens hebben de verantwoordelijken het hulpbronnen besparende gebruik van de wolkenkrabber in het vizier.

©Pecan Development

Volledig in de stijl van deze buitengewone omgeving zal hier begin 2019 een nieuw gebouwencomplex, bestaande uit Marienturm en Marienforum, verrijzen. De twee nieuwe gebouwen met hun scherpe silhouetten passen perfect in de moderne skyline. Ze lokken hun toekomstige huurders met een uitgebalanceerde mix van kantoorruimtes, vrijetijdsvoorzieningen en een prachtig uitzicht op de omgeving.

Intelligent controlecentrum Om aan de eisen van de arbeidsmarkt van de toekomst te voldoen, koos projectontwikkelaar Pecan Development GmbH in de Marienturm voor een allesomvattend ontwerp- en gebruiksconcept. Op de 38 verdiepingen ontstaan naast kantoorruimtes ook voorzieningen als een restaurant, een fitnesscentrum, een kinderdagverblijf, vergaderzalen en een receptie die 24 uur per dag geopend is.

©Pecan Development

De meest internationale van alle Duitse steden, Frankfurt am Main, groeit gestaag. Nergens anders is dit beter te zien dan in het financiële district waar dagelijks mensen van over de hele wereld samenwerken in architectonische hoogstandjes.

Segmentering voor flexibiliteit Om zo min mogelijk tijd te verliezen aan de installatie van de elementen werkten de specialisten van SAUTER met een steekbaar concept en geprefabriceerde steekbare systeemverdelers voor de ruimteautomatisering. Deze oplossing maakt een hoge standaardisering mogelijk, terwijl de flexibiliteit groot blijft. Dankzij de segmentering van de ruimteautomatisering kunnen technici ook in een later stadium ingaan op individuele uitbreidingsaanvragen van de huurders en deze snel realiseren.

Via vier verschillende communicatieprotocollen en de krachtige ruimteautomatiseringsstations SAUTER ecos504/505 zijn alle gebouwtechnische voorzieningen naadloos in het systeem van ­SAUTER geïntegreerd. In totaal zijn 2.000 objecten aangesloten. De ruimteregelaars zijn uitstekend geschikt om het klimaat in het kader van een protocoloverschrijdend systeem te bewaken, te regelen en te besturen.

De energiemonitoringmodule van SAUTER Vision Center verzamelt alle gegevens voor een volledige weergave van het energieverbruik en berekent automatisch het dag-, week-, maand- en jaarverbruik.

Met behulp van de onderhoudsmodule voor SAUTER Vision Center kunnen de technici ook toekomstige onderhoudsopdrachten optimaal plannen en efficiënt beheren.

Hulpbronnenbesparende voorbeeldarchitectuur De Marienturm wordt al voor de voltooiing beschouwd als een architectonisch pronkstuk. Wanneer begin 2019 de huurders de 38 verdiepingen van het LEED-Platinum-gebouw betrekken, zullen ze echter heel wat meer aantreffen dan alleen een moderne en aantrekkelijke sfeer. Dankzij de geïntegreerde gebouwautomatiseringsoplossing van SAUTER kunnen ze er zeker van zijn dat de Marienturm het verbruik van hulpbronnen altijd optimaal beheert en gedetailleerd registreert.

Opdat op het circa 45.000 vierkante meter grote oppervlak in de Marienturm elke huurder individueel verwarming, ventilatie en zonwering naar behoefte kan regelen, monteerde SAUTER 1.500 ruimteregelaars, SAUTER ecoUnit355 en SAUTER ecoUnit365 met bluetooth. Met behulp van de bedieningsapparaten kunnen de huurders bijvoorbeeld de zonwering ook tijdens een conferentie op de 33ste verdieping naar behoefte aanpassen.

©Pecan Development

SAUTER Vision Center voor energie-efficiëntie Bij de technische uitrusting van de Marienturm hadden de planners ook de energie-efficiëntie voor ogen. Een energieconcept houdt daarom rekening met alle huidige bevindingen over het behoud van hulpbronnen en het ontzien van het milieu. Opdat het facilitymanagement de energievraag steeds optimaal kan bewaken en besturen, zijn bovendien 570 nutsmeters in de gebouwmanagementsoftware geïntegreerd.

ts hligh g i h ER SAUT SAUTER Facts No 36

23

Moderne techniek in Istanboel om het hoofd koel te houden

© Istanbul şSehir University / information technologies

Direct aan zee, ongeveer 30 kilometer ten zuiden van de Gouden Hoorn, strekt zich de nieuwe campus uit van de İstanbul Şehir-universiteit. Over een paar jaar zullen daar 36 ultramoderne gebouwen genesteld zitten tussen historische gebouwen en hoge palmbomen. Een intelligente automatiseringsoplossing van SAUTER zorgt voor een optimaal klimaat en een energieefficiënt gebruik.

Istanboel ligt op twee continenten en ontvangt bezoekers met kunst en cultuur; verleden en toekomst ontmoeten elkaar op elke straathoek. Hoe naadloos traditie en moderne tijd kunnen samensmelten, toont het grote bouwproject van de Sehir-universiteit. Sinds 2014 wordt aan de Aziatische kant van Istanboel tussen de historische gebouwen van een voormalige tabaksfabriek op een oppervlakte van ongeveer 290.000 vierkante meter een campus gebouwd voor meer dan 4.000 studenten.

Voor een optimaal klimaat in de 36 geplande gebouwen wilde de opdrachtgever een moderne oplossing die ook een efficiënt gebruik van de hulpbronnen in dit subtropisch gebied mogelijk zou maken.

SAUTER nam de uitdaging graag aan om dit bouwproject te helpen met zijn innovatieve producten en zijn kennis.

24

SAUTER Facts No 36

SAUTER highlights

Gebruikte componenten van SAUTER •

Ruimteautomatiseringsstations SAUTER ecos504/505 in verschillende uitvoeringen met KNX- en DALI-interfaces

Modulaire oplossing voor verschillende eisen In een eerste fase zullen tegen het einde van 2018 negen gebouwen op de campus zijn gebouwd. Daarbij horen de eigenlijke faculteit met een auditorium, een bibliotheek en een studentencentrum. Daarnaast komen er een rectoraat, onderzoeksruimtes en laboratoria, een gebouw met het verwarmings- en koelsysteem en wooncomplexen voor vrouwen en mannen.

•

Remote I/O-module SAUTER ecoLink520/521/526

•

Ruimtecontrollers SAUTER ecoUnit346

•

1.500 fan-coil-units

•

Sensoren en actuatoren

•

Gebouwbeheersysteem SAUTER Vision Center

De gebouwen en de ruimtes stellen zeer uiteenlopende eisen aan de airconditioning, ventilatie en zonwering. De universiteit vertrouwt op een modulaire oplossing van SAUTER, zodat de studenten ook hartje zomer fris kunnen studeren in de bibliotheek, in de laboratoria optimale temperaturen en luchtcondities voor experimenten heersen en het klimaat zelfs in een volle collegezaal aangenaam is.

Vraaggestuurde regulering De systeemfamilie SAUTER EY-modulo 5 is uitstekend geschikt om de ruimteautomatisering aan de energievoorziening te koppelen. 150 krachtige automatiseringsstations van het type SAUTER ecos504/505 en 1.500 fan-coil-units met in totaal 25.000 datapunten regelen het binnenklimaat op basis van het actuele gebruik van de betreffende ruimte. Omdat alleen de op dat ogenblik benodigde hoeveelheden warmte, koude en lucht worden geleverd, is de energiebesparing vooral merkbaar op plekken waar het aantal aanwezigen sterk schommelt, bijvoorbeeld in de collegezalen en de cafetaria.

Om aan de individuele behoeften van de studenten en de medewerkers te voldoen, worden bedieningsapparaten van het type SAUTER ecoUnit346 en SAUTER ecoUnit365 met geïntegreerd touchscreen gebruikt. Met een paar vingerbewegingen kunnen verlichting, zonwering of ventilatie tijdelijk en individueel worden geregeld.

Duurzaam energieconcept De universiteit hecht erg veel waarde aan een duurzaam energieconcept. Daarom zorgt een eigen koelsysteem met behulp van pompen voor aangename temperaturen op de campus. Voor de verwarming is het terrein via warmtepompen aangesloten op het stadsverwarmingsnet.

Alle verwarmings- en koelpompen evenals andere systemen van derden zoals thermostaten en ventilatieregelaars zijn naadloos geïntegreerd in het managementsysteem SAUTER Vision Center. Zo kan het facilitymanagement de werking van de installaties en het energieverbruik continu in de gaten houden en indien nodig ingrijpen om dit te corrigeren.

Prettig klimaat met laag energieverbruik Het einde van de eerste bouwfase van de İstanbul Şehir-universiteit komt dichterbij. Wanneer over een paar maanden studenten op de campus wonen en studeren, kunnen ze in alle ruimtes vertrouwen op een optimaal klimaat. Dankzij de intelligente oplossing van SAUTER, het eigen koelsysteem van de universiteit en de aansluiting op het stadsverwarmingsnet kan de universiteit ook bij subtropische temperaturen in deze behoefte voorzien en toch het energieverbruik laag houden.

SAUTER Facts No 36

25

SAU TER high lights

Energie-efficiëntie voor EU-gebouw met grootste staalconstructie in Nederland Het European Patent Office (EPO) is na de Europese Commissie de grootste Europese organisatie en biedt werk aan 2700 mensen in Nederland. Daarnaast zijn er kantoren in München, Berlijn, Brussel en Wenen. Het EPO verleent patenten aan particulieren, instanties en bedrijven. Door middel van één patentaanvraag kunnen zij patentbescherming krijgen in tot op 44 aangesloten landen. Daarnaast biedt het EPO toegang tot meer dan 100 miljoen patentdocumenten die vrij gebruikt kunnen worden voor onderzoek naar innovaties en technologische ontwikkelingen.

©www.epo.org

Design & Build Het project is het resultaat van integrale samenwerking tussen TBIondernemingen J.P. van Eesteren en Croonwolter&dros. Voor de nieuwbouw van het European Patent Office is bouwconsortium New Main B.V. opgericht. New Main B.V. was hierbij verantwoordelijk voor zowel het ontwerp van de bouwkunde en de installatietechniek, als de realisatie ervan.

Op de locatie van de vestiging in Rijswijk is een nieuw kantoorgebouw gerealiseerd met een bruto vloeroppervlakte van 85.000 m2.

Het indrukwekkende gebouw heeft een lengte van 160 m en is 110 m hoog. In het gebouw zijn verdeeld over de 27 verdiepingen open en besloten kantoorruimten aanwezig en verder vergaderzalen, een restaurant, sportvoorzieningen en een winkelgebied. Het pand biedt ruimte aan 1.950 medewerkers.

Het nieuwe EPO-gebouw combineert eigentijdse architectuur met een moderne, geavanceerde infrastructuur. Volgens architect Diederik Dam is het de hoogste en dunste constructie in staal en glas in Europa.

Het hoofdgebouw is opgetrokken uit meer dan 10.000 ton staal, waarmee het gebouw de grootste staalconstructie in deze kwaliteit van Nederland is. In totaal is 100.000 m2 glas toegepast in het gebouw.

26

SAUTER Facts No 36

SAUTER heeft de gebouwautomatisering en het gebouwbeheer voor dit ambitieuze project geleverd. Naast de goede prijs/­ prestatie-verhouding was het tot in detail uitgewerkte Plan van Aanpak een doorslaggevende factor voor de gunning aan SAUTER Nederland. Door de betrokkenheid vanaf de ontwerpfase heeft SAUTER Nederland al heel vroegtijdig haar expertise kunnen inbrengen. Het ontwerp van de regeltechnische installaties is vloeiend doorgetrokken naar de realisatiefase. Het gebruik maken van elkaars expertise heeft een versterkend effect gehad op de samenwerking.

Prefab-concept De samenwerking tussen de partijen heeft al vroegtijdig zijn vruchten afgeworpen. Omdat het nieuwe gebouw is verrezen ­direct aangrenzend aan het bestaande EPO-kantoor en ook de rest van de kavel weinig ruimte bood voor een grote bouwplaats, is ­tijdens de bouw veel gebruik gemaakt van prefab. Aan de hand van het BIM-model zijn prefab-modules ontwikkeld die kant-en-klaar zijn aangeleverd en op locatie zijn geassembleerd.

Elke verdieping van het EPO-kantoor bestaat uit circa 80 ­individuele kantoren, een grotere meeting room, een videoconferentieruimte, twee pantry’s en twee grotere ruimten voor teamwork.

Flexibiliteit van het gebouw is een van de speerpunten geweest.

Alle installaties van het gebouw zijn geïntegreerd in het gecombineerde vloer/plafondsysteem, zodat ruimtes flexibel kunnen worden ingevuld. De flexibiliteit in de automatisering is gerealiseerd met een volledig stekkerbaar concept; er is geen enkele elektrische aansluiting voor de naregelingen geschroefd en alle bekabeling

is gerealiseerd met prefab kabels voorzien van stekker. Het tot in detail voorbereide concept zorgde voor aanzienlijke vermindering van montagetijd. Daarbij werden de faalkosten als gevolg van aansluitfouten tot vrijwel nihil gereduceerd.

Geïntegreerde ruimteregeling De circa 2.160 ruimtes zijn elk voorzien geïntegreerde techniek voor de regeling van het klimaat, de verlichting en de zonwering.

De verlichtingsarmaturen en aanwezigheidssensoren maken via DALI integraal onderdeel uit van de automatisering. Voor energetische doeleinden wordt de raamstand gedetecteerd. Het klimaatcomfort wordt gerealiseerd met klimaatplafonds met 6-weg afsluiter voor change/over van koude en warmte. De regeling vindt plaats met een drukgecompenseerde regelafsluiter. Slimme toepassing van deze techniek vereenvoudigde het hydraulisch inregelen sterk; de gewenste flow voor verwarmen en koelen wordt eenvoudig per ruimte ingesteld op het GBS. Met het beheersysteem SVC is de mogelijkheid gerealiseerd om kantoorruimten vanaf het beeldscherm opnieuw in te delen. Het grafische concept ‘moving walls’ bewerkstelligt vervolgens onderhuids de technische herindeling. Door dergelijke intelligentie aan

te brengen, hoeven bij toekomstige wandenwijziging de plafonds niet geopend te worden.

Duurzaam project De automatisering van de primaire installaties is ondergebracht in 22 regelkasten. Ook de regeling en besturing van de warmteen koudeopwekking is hierin ondergebracht. De vrij beschikbare warmte- en koude-energie wordt ‘s zomers en ’s winters duurzaam opgeslagen in bodembronnen. Als er behoefte is aan koude of warmte wordt dit in het betreffende seizoen weer onttrokken aan de aquifiers. Zonne-energie wordt bij EPO opgewekt met panelen die als luifelsysteem dienen voor de op 127 meter hoogte gesitueerde daktuin. De PV-installatie levert op jaarbasis zo’n 120.000 kWh op.

De duurzame energieopwekking en de automatisering van de energiezuinige installaties dragen bij aan het BREAAM-certificaat van EPO. Systeemintegratie optima-forma Niet alleen op decentraal niveau is de automatisering geïntegreerd; op centraal niveau maakt het Security Management System (toegangscontrole) integraal onderdeel uit van het beheersysteem SAUTER Vision Center. Zo zijn de lift- en transportinstallaties geïntegreerd en gevisualiseerd op SVC, waarmee de stand per lift inzichtelijk is.

©www.epo.org

Met de Energiemanagementmodule EMM en de circa 400 stuks geïntegreerde kWh-meters, water-, gas- en energiemeters vindt actief energiebeheer plaats om van EPO een blijvend duurzaam project te maken.

Het bouwconsortium New Main B.V. is begin 2014 gestart met de uitvoering van dit pand. Het gebouw is onlangs opgeleverd en officieel geopend door Zijne Majesteit Koning Willem-Alexander.

SAUTER Facts No 36

27

SAUTER highlights

Hernieuwbare energiebronnen voor het fitnesscentrum

© Empa/Reinhard Zimmermann

Wellnessfaciliteiten en fitnesscentra zijn erg populair, maar verbruiken veel energie. Daarom is er vraag naar energie-efficiënte oplossingen die het kunnen stellen zonder fossiele brandstoffen. Het ‘Solare Fitness & Wellness’ in Dübendorf bij Zürich laat op indrukwekkende wijze zien hoe duurzame bronnen met een intelligente automatiseringsoplossing ook energievreters als stoombad en sauna betrouwbaar kunnen bedienen.

In augustus 2017 hebben de ‘Eidgenössische Materialprüf- und Forschungsanstalt Empa’ (Zwitsers instituut voor materiaaltests en onderzoek) en het wateronderzoeksinstituut Eawag op hun onderzoeksen innovatieplatform NEST (Next Evolution in Sustainable Building Technologies) de unit ‘Solare Fitness & Wellness’ geopend. Het is de bedoeling dit fitnesscentrum met wellnessgedeelte helemaal zonder fossiele brandstoffen te laten werken en de energiebehoefte terug te brengen tot een zesde van de gebruikelijke hoeveelheid energie.

28

SAUTER Facts No 36

De unit ‘Solare Fitness & Wellness’ bevindt zich op de bovenste verdieping van het NEST-gebouw, achter twee glazen gevels van circa acht meter hoog. In de open ruimte hangen twee sauna’s en een stoombad aan het plafond. Talrijke apparaten voor kracht- en conditietraining staan daaronder klaar voor de bezoekers.

© Empa/Reinhard Zimmermann

© Empa/Reinhard Zimmermann

Om het energieverbruik in de nieuwe fitness- en wellnessfaciliteit nauwkeurig te kunnen regelen, hebben Empa en Eawag gekozen voor een intelligente gebouwautomatiseringsoplossing. Door de bestaande samenwerking in NEST mocht SAUTER zijn grote kennis en innovatieve producten ook in dit nieuwste project bewijzen.

Warmtepompen en zonne-energie Om het energieverbruik aanzienlijk te verminderen, maakten de planners gebruik van een hoge-temperatuur-CO2-warmtepomp. Drie fotovoltaïsche systemen aan de gevel en op het dak leveren de resterende elektriciteit van ongeveer 20.000 kWh per jaar. Bovendien verwarmt een thermische zonne-installatie het douchewater voor de sporters.

Alle systemen zijn in een automatiseringsoplossing van SAUTER geïntegreerd. Via digitale interfaces zijn alle externe bussystemen in het automatiseringssysteem van de familie SAUTER EY-modulo 5 geïntegreerd. De bovengeschikte modulaire gebouwbeheeroplossing SAUTER Vision Center stelt de exploitanten in staat om de verschillende deelsystemen gemakkelijk te bewaken en optimaal te bedienen.

Duurzame energie optimaal benutten De bezoekers van de unit ‘Solare Fitness & Wellness’ moeten in de twee sauna’s en in het stoombad altijd ideale temperaturen aantreffen. Tegelijkertijd wil de exploitant de units echter niet ongebruikt verwarmen en daarom is de werking gekoppeld aan een reserveringssysteem. De gegevens van het intelligente automatiseringssysteem gaan via BACnet rechtstreeks naar de hoge-temperatuur-CO2warmtepomp. Deze genereert temperaturen van maximaal 130 °C en leidt de warmte gericht naar de verschillende units.

De elektriciteits- en warmtemeters die via modbus en M-bus in het systeem zijn geïntegreerd, tonen vandaag al dat met een warmtepomp alleen het elektriciteitsverbruik van ‘Solare Fitness & Wellness’ al met ongeveer twee derde kan verminderen. Door de warmte en vochtigheid uit de sauna en het stoombad terug te winnen, kunnen ook de ventilatieverliezen worden gehalveerd. Tot slot zorgt een optimale warmte-isolatie voor minimale transmissiewarmteverliezen.

© Empa/Reinhard Zimmermann

Automatisering is troef De geïntegreerde gebouwautomatiseringsoplossing van SAUTER regelt in het fitness- en wellnesslandschap niet alleen de verwarming, maar ook de vraaggestuurde verlichting, de zonwering en het binnenklimaat. Via DALI geïntegreerde aanwezigheidssensoren regelen bijvoorbeeld een groot deel van de verlichting en helpen zo het elektriciteitsverbruik te verminderen. Bij veel zonlicht reageren ook de via SMI geïntegreerde jaloezieën aan de reusachtige raamgevels onmiddellijk, zodat de temperatuur in de ruimte niet stijgt. In de kleedkamer zorgt een ventilatiesysteem voor frisse lucht, ook na inspannende activiteiten.

Intelligente systemen voor duurzame wellness Empa en Eawag hopen door de werking van het unieke concept ‘Solare Fitness & Wellness’ te ervaren in hoeverre de grote vraag naar energie bij wellness helemaal kan worden afgedekt met hernieuwbare energiebronnen. Daarbij vertrouwen ze op intelligente, efficiënte systemen, zowel voor de energieopwekking als in de gebouwautomatisering.

Toekomstvisies in Dübendorf Empa en Eawag onderzoeken, testen, ontwikkelen en valideren in hun modulaire onderzoeks- en innovatiegebouw NEST (Next Evolution in Sustainable Building Technologies) in de buurt van Zürich nieuwe technologieën, materialen en systemen onder reële omstandigheden. Dankzij nauwe samenwerking met partners uit de onderzoeks-, bedrijfs- en publieke sector komen innovatieve bouw- en energietechnologieën sneller op de markt. http://nest.empa.ch

SAUTER Facts No 36

29

Slimme zonwering voor energie-efficiënte werking IIn juni 2018 verhuisde de afdeling Services van het machine- en installatiebouwconcern Cockerill Maintenance & Ingénierie (CMI) naar het nieuwe pand in het Luxemburgse kuuroord Mondorf-les-Bains. De intelligente automatiseringsoplossing van SAUTER zorgt voor een energie-efficiënt gebruik van het nieuwe kantoorpand. Al voor de voltooiing, in de planningsfase, kreeg het gebouw van de certificeringsorganisatie CERWAY de HQE-beoordeling ‘VERY GOOD’.

De keuze viel op SAUTER en zijn modulaire productfamilie SAUTER EY-modulo 5. Deze ondersteunt onder andere de communicatie met BACnet, KNX en DALI en kan verwarming, ventilatie, airconditioning en andere systemen van derden toekomstbestendig integreren. In combinatie met de modulaire gebouwmanagement­software ­SAUTER Vision Center maakt deze oplossing het mogelijk om naadloos gegevens uit te wisselen en zorgt hij voor een eenvoudig te begrijpen visualisatie en een eenvoudige en intuïtieve bediening van de systemen.

©QG CMI LUXEMBOURG De oorsprong van het Belgische bedrijf CMI gaat terug tot het jaar 1817. Ongeveer 200 jaar later plant, integreert, moderniseert en onderhoudt CMI installaties in de energie- en defensiesector, in de staalindustrie, in de milieusector en in de industrie in het algemeen.

Wereldwijd werken circa 5.500 medewerkers voor het bedrijf.

Bij de bouw van de nieuwe Luxemburgse vestiging voor hun ­afdeling Services International in Mondorf-les-Bains besloot CMI te kiezen voor een integrale automatiseringsoplossing. Bij de nieuwbouw met grote glazen gevels moet dit het binnenklimaat en de verlichting betrouwbaar regelen en een energie-efficiënt gebruik garanderen.

Integratie van meerdere communicatieprotocollen Voor de nieuwbouw met zijn 3.500 m² kantoorruimte voor circa 100 medewerkers en een ingenieursbureau zocht CMI een intelligente oplossing die een overzicht zou geven van alle gebouwtechnische installaties op alle drie de etages van het gebouw en die compatibel is met diverse communicatieprotocollen.

30

SAUTER Facts No 36

Nauwkeurige aansturing van de jaloezieën De volledig glazen gevel van de nieuwbouw maakt van de zonwering een bijzondere uitdaging. De inval van te veel zon zou leiden tot een hoog energieverbruik voor de koeling.

De regeling van de ruimtetemperatuur, de verlichting en de zonwering wordt op een gebruiksvriendelijke manier mogelijk gemaakt via de ruimteautomatiseringsstations SAUTER ecos504. Dankzij de draadloze I/O-modules van het type SAUTER ecoLink blijft de communicatie tot in de verste uithoeken van de nieuwbouw betrouwbaar gewaarborgd.

Modulaire automatiseringsstations van het type SAUTER modu525 zorgen op ieder moment voor een nauwkeurige regeling van de energieverwerking en -distributie. Voor een continue bewaking van het energieverbruik heeft SAUTER deze uitgebreid met de aansluitbare communicatiemodules SAUTER modu721 en modu731, waarop M-bus-meternetwerken voor maximaal 200 warmte- of elektriciteitsmeters kunnen worden aangesloten.

©QG CMI LUXEMBOURG

Nieuwbouw met een kleine ecologische voetafdruk CMI vond het belangrijk om het hulpbronnengebruik in de ruimtes in Mondorf-les-Bains continu te kunnen controleren en te sturen. Daartoe wordt het verbruik van de hele installatie betrouwbaar geregistreerd door verschillende meters. Circa 4.500 parameters uit de nieuwbouw worden continu gerapporteerd aan het gebouwbeheersysteem SAUTER Vision Center. De gegevens kunnen op elk moment door het facilitymanagement worden ingezien om conclusies te trekken over het werkelijke verbruik.

In het rustige Mondorf-les-Bains in Luxemburg valt het nieuwe gebouw van CMI op een uiterst positieve manier op door zijn aantrekkelijke glazen façade. De medewerkers profiteren niet alleen van moderne werkplekken, maar ook van een aangenaam werkklimaat dankzij de intelligente gebouwautomatiseringsoplossing van ­SAUTER. Met de ondersteuning van de energie-efficiënte technologieën van SAUTER kan dit traditionele bedrijf zijn ecologische voetafdruk optimaal klein houden.

R TE U SA

ts gh i l h hig

Na oplevering wordt het gebouw geïnspecteerd door CERWAY. Dan moet voor de constructiefase de HQE-beoordeling ‘EXCELLENT’ worden bereikt: dit is het zelfverklaarde doel.

SAUTER Facts No 36

31

Innovatieve energiebronnen voor verzorgingsnetwerk in de buurt van Stuttgart Paulinenpflege Winnenden, in de buurt van Stuttgart, biedt op elf locaties aan gehandicapte mensen een zorgzame omgeving. Na een succesvolle modernisering ondersteunt een nieuwe automatiserings- en visualisatieoplossing van SAUTER de Paulinenpflege op meerdere locaties bij het milieuvriendelijke gebruik van innovatieve energiebronnen.

Al bijna 200 jaar helpen de medewerkers van Paulinenpflege ­Winnenden kinderen, jongeren en volwassenen met een handicap.

In 2013 besloot de traditionele organisatie om de locaties energieefficiënt te renoveren en vertrouwde ze SAUTER dit toekomstgerichte project toe. Naast het overtuigende totaalaanbod waardeerden de verantwoordelijken de uitgebreide ervaring van de automatiseringsspecialist met energie-efficiënte oplossingen voor zorginstellingen.

Voor de bewaking en visualisatie van alle systemen en energiestromen op de vier locaties vertrouwt Paulinenpflege vandaag op het intuïtieve gebouwbeheersysteem SAUTER Vision Center. Dankzij de webbased oplossing heeft het technische personeel altijd een overzicht en kan het zo nodig ook onderweg corrigerend ingrijpen. De modulariteit en aanpasbaarheid van SAUTER Vision Center zorgt er bovendien voor dat andere locaties later naadloos in het totale systeem geïntegreerd kunnen worden.

©Paulinenpflege Winnenden

Locatieoverkoepelend energieverbruik verminderen Een belangrijk doel van het project was om met een nieuw en duurzaam voorzieningsconcept het verbruik van hulpbronnen van de verouderde locaties te verminderen. De opdrachtgever wilde daarom bij de renovatie inzetten op de installatie van moderne warmtepompen, ijsbuffer, benutting van afvalwarmte en een verwarmingssysteem met houtsnippers.

In de eerste moderniseringsstap werden vier van de in totaal elf locaties opnieuw uitgerust. Deze stap omvatte een school, een boerderij met wooneenheden en kassen, een revalidatiewerkplaats voor mensen met een psychische aandoening in de naburige stad en een historisch postkantoor dat werd omgebouwd tot een obstakelvrij woon- en ontmoetingscentrum. Niet alleen deze heterogene vormen van gebruik waren een uitdaging, maar ook de zeer uiteenlopende technische eisen in de gebouwen waren dat.

32

SAUTER Facts No 36

Een andere locatie, Paulinenhof, haalt op haar beurt de warmte voor de gebouwen, kassen en wooneenheden uit een verwarmingscentrale die met houtsnippers gestookt wordt. Alle componenten zijn naadloos geïntegreerd in de totaaloplossing van SAUTER door middel van BACnet. Om op het uitgestrekte terrein van Paulinenhof altijd de controle over het klimaat in de verschillende gebouwen te houden en indien nodig corrigerend te kunnen ingrijpen, gebruikt de conciërge de lokale visualisatieoplossing SAUTER moduWeb Vision.

De nieuw in alle gemoderniseerde gebouwen geïnstalleerde ­modulaire automatiseringsstations van de systeemfamilie SAUTER EY-modulo 5 verwerken de gegevens van de temperatuursensoren en sturen zo efficiënt mogelijk alle kleppen en aandrijvingen aan.

Zo garandeert de oplossing van SAUTER dat scholieren, personeel en bewoners dag en nacht en onafhankelijk van het actuele gebruik van de ruimtes, het optimale binnenklimaat aantreffen en daarbij zelfs nog op hulpbronnen kunnen besparen.

©Paulinenpflege Winnenden

Duurzaam verwarmen en koelen Paulinenpflege gebruikt de meest moderne technologieën om de nieuw gerenoveerde gebouwen te verwarmen en te koelen. Eén locatie boort bijvoorbeeld met behulp van warmtepompen een onder het gebouw liggend waterreservoir aan en onttrekt hieraan de benodigde koude of warmte. Opdat de scholieren ook als het zeer koud is aangename temperaturen hebben, gebruikt de school bovendien de restwarmte van de eigen serverruimte evenals de warmte van een zonneboiler.

In de bres voor mensen met een handicap Paulinenpflege is een maatschappelijk actieve instelling met ongeveer 1.400 medewerkers in Winnenden bij Stuttgart. Sinds 1823 ondersteunt de instelling mensen met handicaps. Op in totaal elf locaties biedt Paulinenpflege onder andere een beroepsopleiding voor jongeren met een audiovisuele beperking, woongelegenheid en werkplaatsen voor circa 1.500 mensen met handicaps en autisme. www.paulinenpflege.de

TER U SA

ts ligh h hig

SAUTER Facts No 36

33

SAUTER adressen SAUTER Deutschland

SAUTER Nederland

SAUTER Belgium

SAUTER Middle East FZC

Sauter-Cumulus GmbH

Sauter Building Control Nederland B.V.

N.V. Sauter Controls S.A.

Sauter Middle East FZC

Hans-Bunte-Str. 15

Gyroscoopweg 144a

't Hofveld 6-B-2

PO Box: 22353

DE - 79108 Freiburg i. Br.

Postbus 20613

BE- 1702 Groot Bijgaarden

SAIF ZONE, Sharjah, UAE

Tel. +49 761 510 50

NL - 1001 NP Amsterdam

Tel. +32 2 460 04 16

Tel. +971 6 557 8404

www.sauter-cumulus.com

Tel. +31 20 5876 700

www.sauter-controls.com

www.sauter-controls.com

SAUTER Česká republika

SAUTER China

www.sauter.nl Sauter FM GmbH Werner-Haas-Str. 8-10

SAUTER U.K.

Sauter Automation Spol. s.r.o.

DE - 86153 Augsburg

Sauter Automation Ltd.

Pod Čimickým hájem 13 a 15

Tel. +49 821 906 73 0

Inova House Hampshire

CZ - 18100 Praha 8

www.sauter-fm.de

Int'l Business Park

Tel. +42 02 660 12 111

Crockford Lane, Chineham

www.sauter.cz

UK - Basingstoke RG24 8GG

SAUTER Schweiz

Tel. +44 1256 37 44 00

Sauter Building Control Schweiz AG

www.sauterautomation.co.uk

G.T. International Centre, Building No.1 A3 Yongandongli Jianguomenwai Avenue RC - Beijing 100022 Tel. +86 10 5879 4358

SAUTER Magyarország Fogarasi u. 2-6.III. em.

CH - 4058 Basel Tel. +41 61 717 75 75

SAUTER España

HU- 1148 Budapest

www.sauter-building-control.ch

Sauter Ibérica S.A.

Tel. +36 1 470 1000

Ctra. Hospitalet, 147–149

www.sauter.hu

Parque Empresarial City Park

www.sauter.com.cn

SAUTER Korea LS Sauter Co., Ltd. No. 903, Jei Platz 459-11 Gasan-dong Geumcheon-gu

Sauter FM GmbH

Edificio Londres

Im Surinam 55

E S- 08940 Cornellà de Llobregat (Barcelona)

SAUTER Polska

CH-4058 Basel

Tel. +34 93 432 95 00

Sauter Automatyka Sp. z o.o.

Tel. +41 58 8 100 200

www.sauteriberica.com

ul. Rzymowskiego 31

KR - Seoul, 153-792 Tel. +82-2-3442 5544 www.sauter.co.kr

PL - 02-697 Warszawa

www.sauter-fm.com

Tel. +48 22 853 02 92

SAUTER Portugal

www.sauter.pl

SAUTER Österreich

Sauter Ibérica S.A.

Sauter Mess- u. Regeltechnik GmbH

Rua Henrique Callado, 8 - Edifício Orange

Niedermoserstrasse 11

Fracção A03

SAUTER Slovensko

AT- 1220 Wien

Leião - Porto Salvo

Sauter Building Control Slovakia spol. s r.o.

Tel. +43 1 250 230

PT - 2740-303 Oeiras

Digital park II

www.sauter-controls.at

Tel. +351 21 441 18 27

Einsteinova 23

www.sauteriberica.com

SK - 85101 Bratislava www.sauter.sk

Sauter Régulation S.A.S.

SAUTER Italia

56, rue de Jean Monnet - BP 82059

Sauter Italia S.p.A.

FR- 68059 Mulhouse Cedex

Via Dei Lavoratori, 131

SAUTER Sverige

Tel. +33 3 89 59 32 66

IT - 20092 Cinisello Balsamo (MI)

Sauter Automation AB

www.sauter.fr

Tel. +39 02 280 481

Krossgatan 22B

www.sauteritalia.it

SE- 16250 Vällingby Tel. +46 8 620 35 00

SAUTER Luxembourg

SAUTER International Sauter Building Control International GmbH Hans-Bunte-Str. 15

Tel. +421 2 6252 5544

SAUTER France

www.sauter.se

Sauter Régulation S.A.S.

SAUTER Ireland

1, rue de Turi

Sirus

LU-3378 LIVANGE

a SAUTER Group company

SAUTER Srbija

Tél. +35 2 26 67 18 80

Unit 13, The Westway Centre

Sauter Building Control Serbia d.o.o.

www.sauter.fr

Ballymount Avenue

Prote Mateje 64

D12 FW63 Dublin

SRB - 11000 Beograd

Tel. +353 1 460 26 00

Tel. +381 11 3 863 963; 3 086 157

https://sirusinternational.com

www.sauter.rs

SAUTER Facts No 36

Suite 1703, Tower A

Sauter Automatikai Kft.

Im Surinam 55

34

Sauter (Beijing) Co. Ltd. (Joint Venture)

DE - 79108 Freiburg i. Br. Tel. +49 761 510 50 www.sauter-controls.com

SAUTER Head Office Fr. Sauter AG Im Surinam 55 CH - 4016 Basel Tel. +41 61 695 55 55 Fax +41 61 695 55 10 www.sauter-controls.com

Colofon SAUTER Facts het relatiemagazine van Fr. Sauter AG Concept Corporate Communication Management SAUTER Head Office

Druk Hornberger Druck GmbH

Papier LuxoSatin

FSC

int/ext Communications GmbH

Berlin

Maulburg

Inhoud SAUTER Head Office, Vertaling RWS Group Deutschland

Titel European Patent Office

Den Haag,

Nederland © www.epo.org Uitgave Herfst 2018 SAUTER Facts verschijnt in het Duits, Engels, Frans en Nederlands Afdruk toegestaan met bronverwijzing

P100017638

www.sauter-controls.com