Plaagdieren in de pan

Sommige dieren zijn gewoon lastig. Ze zijn met teveel, zoals de Amerikaanse rivierkreeftjes, die een ware plaag vormen, of ze doen dingen die ons niet bevallen, zoals ganzen en muskusratten, die respectievelijk een bedreiging voor de luchtvaart vormen of onze dijken verwoesten. Dergelijke dieren worden vaak massaal gedood, gewoon omdat we van ze af willen.

Maar wat gebeurt er daarna mee? Meestal niets en dat stuit sommige weldenkende mensen tegen de borst. Hoewel de dieren een beroerde naam hebben en weinig sexappeal, is het toch zonde om ze te vernietigen. Het zijn tenslotte allemaal voedzame dierlijke eiwitten die we zomaar laten verdwijnen, zonder dat iemand er iets aan heeft. Pure verspilling in een tijd waarin we eigenlijk wat zuiniger zouden mogen zijn op onze grondstoffen. We gaan eens kijken wat je met dat vlees zoal kunt doen en wie zich daar mee bezighouden...

Patatduif

Duiven zijn er in Amsterdam en andere steden volop. Stadsdelen doen hun uitsterste best om van ze af te komen. Soms door ze in duiventillen te lokken, hun eieren te vernietigen en dan nepeieren in hun nesten te leggen. Maar vaker nog door ze te vangen en ze te vergassen. Deze patatvreters, of vliegende ratten zoals ze ook wel worden genoemd, hebben een aura van viezigheid en ziekten om zich heen hangen. Toch zijn er mensen die daar heel anders over denken. Jaarlijks worden er ongeveer duizend van deze ongewenste dieren gedood en afgeleverd bij een poelier, die er een lekkere wildpaté van maakt. Duke Faunabeheer vangt de dieren met schietnetten. Daarvoor heeft Duke een landelijke ontheffing. En het vangen van duiven is niet strafbaar, want ze zijn niet beschermd.

Door: Marian Henderson

Kamervragen

Poelier Thomas van Meel is er zo eentje die er vervolgens een delicatesse van maakt. Voor ziekte is hij niet bang. De dieren worden heel secuur gecontroleerd op een fris en gezond uiterlijk. Maar mag dat allemaal wel? De gemeente vindt dat Duke Faunabeheer eerst toestemming had moeten vragen aan de betreffende deelraad. Er zijn inmiddels Kamervragen gesteld omdat mensen deze vang-en eetmethode zielig vinden en er is aangifte gedaan bij de Dierenbescherming. Toch kun je je afvragen wat er nu eigenlijk zo zielig aan is. Er zijn duidelijk veel te veel duiven in Amsterdam en de dieren hebben een vrij bestaan gehad. Ze hadden het heel wat beter dan de gemiddelde plofkip of de eend die voor foie gras mishandeld wordt. Het waren misschien straatschoffies, maar wel jongens van het vrije bruine leven.

Tot voor kort stond in België in veel restaurants het waterkonijn op de kaart. Eigenlijk was dit een muskusrat, maar dat klinkt toch een stuk minder aantrekkelijk. En ze zien er ook nog eens behoorlijk rat-achtig uit. Deze dieren planten zich in ijltempo voort (drie nesten van vijf tot zeven jongen per keer zijn geen uitzondering) en ze ondergraven onze dijken. Daarom willen de dijkbewakers van ze af. Om ze op een beheersbaar peil te houden, moet 90 tot 95% van deze dieren worden weggevangen. In Nederland wilde het niet zo vlotten, maar in België kwamen

ze als lekker hapje op het menu. Toch werd dit later verboden, omdat er resten van gif in de lichamen kunnen voorkomen als de dieren vergiftigd zijn, en ook omdat ze niet worden gekeurd. Hoewel dat laatste natuurlijk best zou kunnen. Maar liefhebbers blijven er. Zo kun je op Smulweb.nl een recept voor muskusrat vinden, met kruiden en room. Wie een jager kent die deze beestjes vangt, wil hem nog wel eens om een paar exemplaren voor de consumptie vragen, want ze schijnen best lekker te zijn.

Kroketten

Rob Hagenouw en Nicole Schatborn van de Keuken van het Ongewenste Dier hadden nog een ander plan. Zij trokken er met hun rijdende keukentje op uit en maakten overheerlijke

ganzenkroketten, die gretig aftrek vonden. Zij waren van mening dat het jammer was dat dit echte biovlees een zinloze destructie wachtte. ''Het is hardstikke mooi scharrelvlees dat we zomaar laten liggen.” Volgens hen zijn jonge ganzen zo zacht als biefstuk. De exemplaren die er al heel wat vlieguren op hebben zitten, doen het nog goed in een ragout. En zijn dus ook fantastisch voor een knapperig kroketje.

Deze patatvreters, of vliegende ratten zoals ze ook wel worden genoemd, hebben een aura van viezigheid en ziekten om zich heen hangen.

Eekhoorn

In Nederland is de eekhoorn geen plaagdier, integendeel, maar in Engeland is de grijze eekhoorn dat wel degelijk. Vandaar dat in veel Engelse eethuisjes eekhoorn op het menu staat. Onlangs werd bekend dat je in het Vlaamse Kluisbergen ook eekhoorn kunt eten, namelijk bij restaurant 't Konijntje. De eekhoorns worden daar geheel legaal in een stoofpotje met whisky, op de grill of in een terrine geserveerd. Een zacht, zoet, neutraal smaakje, een beetje lijkend op de smaak van konijn. De eigenaar kan zich overigens wel voorstellen dat veel mensen hier niets van moeten hebben. Hij belooft iedereen die eekhoorn bestelt te zullen waarschuwen.

Ganzen

Jaarlijks worden er zo'n 200.000 ganzen afgeschoten in de omgeving van Schiphol. Ze vormen een bedreiging voor de luchtvaart, omdat ze in motoren vliegen. Dat heeft al eens een bijna-ongeluk veroorzaakt in Nederland. Andere verjaagmethoden hebben geen succes gehad, of werden eenvoudigweg niet geprobeerd. Heel veel dode ganzen dus. Met deze beesten werd een tijdlang niets gedaan, terwijl het toch om uitstekend vlees ging. De dode vogels verdwenen in de destructie. Dat vond men toch een beetje zonde. Genoeg mensen zouden er blij mee zijn geweest. Er werd daarom met de voedselbanken in de omgeving afgesproken dat jagers de dieren panklaar zouden aanleveren. Dan kwamen ze toch nog goed terecht. Dus vonden veel behoeftigen tot hun grote verrassing ineens gans in hun maandpakket.

Plaagdierendiner

Restaurant Tot Moes, een biologisch restaurant in Amsterdam, organiseert samen met de Keuken van het Ongewenste Dier speciale avonden waarop Plaagdierenmenu's worden opgediend. Dan staan er dieren op de kaart, die men meestal niet eet omdat men daar een lichte aversie tegen heeft. De vorige keer stond er bijvoorbeeld zwaan op het menu. Ook al een dier dat men doorgaans niet op zijn bordje krijgt, maar dat vroeger een ware delicatesse was, die na het villen en bereiden weer met zijn veren dichtgenaaid werd opgediend. Maar ook de uitgesproken plaagdieren werden natuurlijk op het menu gezet, zoals de Amerikaanse rivierkreeft, die in Noord-Holland de slootjes overbevolkt, de woekerende eendemossels

en de massaal voorkomende wolhandkrabben. Dan is er nog een gerecht van afgekeurde renpaarden, de My Little Pony Burger. En niet te vergeten de zelf geraapte Japanse oesters uit de Oosterschelde. Ook kon je ganzenmaagjes eten. In januari was er weer zo'n avond met een Plaagdierenmenu, maar er komen er nog meer. Voor informatie kun je bellen met 020 – 6235477.

Ajakkie

Hoewel veel van de genoemde dieren aanvankelijk een 'ajakkie' uitlokken, verdient het een kans om ze toch eens uit te proberen. Het zit echt tussen onze oren dat we wel haas eten, maar geen muskusrat. Dat we wel een patrijs of een fazant nuttigen, maar geen duif. Het is uiteindelijk respectvoller om een dier dat toch dood moest op te eten, dan om het bij het vuilnis te gooien. En tenslotte gaat het om eerlijk bio-vlees van dieren die in vrijheid leefden. Dat we mishandelde varkens en totaal over de top vet gemeste kippen eten, valt eigenlijk heel wat minder goed uit te leggen.