Overheid maakt lijst huisdieren

Regering maakt lijst van ‘geschikte huisdieren’

Door: Marian Henderson

Een leeuw onder de keukentafel, een eland in de achtertuin en als we ons willen wassen, zal de krokodil even uit het bad moeten. Voor dit soort toestanden wil de overheid een stokje steken. Staatssecretaris Bleker is bezig met een zogenaamde Positie ijst, waarop diersoorten voorkomen die we mogen houden. Is het bemoeizucht of mogen we blij zijn dat dieren eindelijk bescherming krijgen? Wie gaat deze lijst opstellen en wat zijn de criteria? We duiken in de Positie ijst.

Nog veel te vaak worden dieren als huisdier gehouden, die dat helemaal niet zijn. Ze kunnen hun natuurlijke behoeften niet vervullen en zich onvoldoende aanpas-

sen aan de omstandigheden waaronder ze worden gehouden. Het resultaat is een leven vol stress en verveling, soms ziekte of een vroege dood. Of er ontstaat een onhoudbare situatie, waarna het dier mag vertrekken naar een opvangcentrum. Denk bijvoorbeeld aan die schattige wasbeertjes, die er zo knuffelbaar uitzien, maar die gaan bijten als ze volwassen worden en die als een bezetene door het huis rauzen. Geen huisdieren dus! De overheid heeft besloten

om zich met onze ongebreidelde dierenliefde te gaan bezighouden. Nu wil de regering zich wel vaker ongevraagd en ongewenst met dingen bemoeien die zich achter onze voordeur afspelen, maar in dit geval scoren ze een punt. Teveel dieren lijden een verschrikkelijk leven, omdat ze onder ongeschikte omstandigheden en zonder enige kennis van zaken gehouden worden.

De overheid heeft besloten om zich met onze ongebreidelde dierenliefde te gaan bezighouden.

Doorsnee dierenhouder

Sinds 2009 wordt er gewerkt aan een Positie ijst. Daarop komen dieren voor, die in ons land gehouden mogen worden in de verwachting dat leven in gevangenschap ze geen ontoelaatbare schade toebrengt. Het dier moet zoveel mogelijk zijn natuurlijke gedrag kunnen vertonen en zich voldoende aanpassen aan de onnatuurlijke omstandigheden. De overheid heeft een ‘’modale Nederlander’’ in gedachten, die zijn kennis van internet haalt en het voer bij de plaatselijke dierenwinkel koopt. Deze doorsnee dierenhouder woont in een rijtjeshuis. Het dier zal in de woning maximaal 15 vierkante meter tot zijn beschikking hebben en in de tuin maximaal 30 vierkante meter. Dat lijkt me nog ruim bemeten. Hoeveel dieren komen niet gewoon in een hok terecht, waar ze de rest van hun dagen moeten slijten? Bedreigde diersoorten mogen we natuurlijk sowieso niet houden, maar er zijn nog heel veel dubieuze gevallen over. Kun je een neusbeer zonder problemen houden? De Positie ijst vindt van wel. En ook een dwergotter in de vijver moet kunnen. Maar een rode eekhoorn kun je wel vergeten, en ook een wrattenzwijn op de sofa lijkt geen goed plan. Maar wil je een steppenzebra in je weitje, dan kun je dat rustig doen.

Natuurlijke behoefte

Hoe komt deze lijst tot stand? In opdracht van de overheid doet Wageningen UR Livestock Resaerch onderzoek naar een aantal zoogdieren. Op den duur moeten natuurlijk alle in Nederland gehouden dieren onderzocht worden. Er werd steeds gekeken welke wetenschappelijke informatie voorhanden was. Bij gebrek aan informatie, kon er ook geen positief advies volgen. Weten we hoe het dier onder natuurlijke omstandigheden leeft, dan kunnen we een rede-

lijke inschatting maken van zijn natuurlijke behoeften. Maar hoe dwingend is zijn gedrag? Dat is moeilijk meetbaar. Desondanks werden per diersoort de gedragsbehoeften vastgesteld. Zo wil de panda beslist bamboe eten (en kom niet aan met iets anders, alsjeblieft), moeten spitsmuizen in hun piereeentje leven en heeft een prairiehond een winterslaap nodig. Wanneer het dier hoge gedragsbehoeften heeft, en de risico’s op dierenleed dus groot zijn, kwam het niet op de Positie ijst. Daarnaast keek men naar de manier waarop het dier bij de liefhebber gehouden wordt. Daarom is het ook van belang dat hobbyhouders een enquête invullen met hun eigen ervaringen. Tevens wil men graag zo veel mogelijk geschreven informatie verzamelen over de speci eke verzorging. Deelnemers zijn van harte welkom.

www.positie ijst.nl.

Specifieke eisen

Waar wordt naar gekeken? Bijvoorbeeld naar de grootte van het volwassen dier, het gevaar van het dier en de maatschappelijke acceptatie van dit gevaar, de kans dat het dier ziekten op de mens overbrengt, en hoe moeilijk het dier is op te vangen als de eigenaar overlijdt. En vooral natuurlijk naar de speci eke eisen die het dier stelt aan zijn leefomstandigheden. Is het een nacht- of dagdier, heeft het een groot territorium, hoe verzamelt het voedsel, kan het voldoende bescherming en beschutting vinden, kan het zich in gevangenschap voortplanten, heeft het soortgenoten nodig om mee te communiceren, en in hoeverre wil

het onderzoeken en spelen. Op grond van al deze factoren wordt er gekeken naar het risico dat er schade optreedt aan de welzijn van het dier. Zo heeft een varken bijvoorbeeld een gevoelige neus, waarmee het in een rulle bodem wroet. Wordt het beest op beton gehouden, dan kan het die behoefte niet uitleven. Overigens zijn productiedieren, dierentuindieren en circusdieren buiten beschouwing gebleven. Botte pech, omdat deze beesten vaak onder erbarmelijke omstandigheden worden gehouden.

Quickscan

De afgelopen jaren is er een quickscan gedaan voor 100 diersoorten. Daarvan is er voor 21 een negatief advies uitgebracht. Voor 117 andere diersoorten kon men geen advies uitbrengen omdat er onvoldoende informatie beschikbaar was. Het onderzoek is uitgevoerd door medewerkers met een biologische of ecologische opleiding op universitair of HBO niveau. Men gaat er van uit dat de inbreng van burgers die goed beargumenteerd is, er toe bij kan dragen dat dieren aan de Positie ijst worden toegevoegd of daar juist van worden afgehaald.

Konijnenleed

Jan Dobbe van de Dierenbescherming is blij met de Positie ijst. “We hebben jaren aangedrongen op zo’n lijst, die gebaseerd is op wetenschappelijke feiten en toetsing. Er moeten goede criteria worden opgesteld, zodat een dier zodanig gehouden kan wor-

den dat het een prettig bestaan heeft en zijn welzijn niet wordt geschaad. Wat ons betreft wordt het een hele korte lijst. Als je alleen al ziet wat een problemen mensen ondervinden bij het houden van honden en katten, terwijl dat toch hele gangbare huisdieren zijn. Er zijn heel veel dieren die beslist niet op de lijst zouden moeten. Denk bijvoorbeeld aan de kleinere apen. En ook vogels, am bieën en reptielen moeten worden betrokken. Er zouden ook randvoorwaarden moeten komen hoe men een dier kan houden. Denk bijvoorbeeld aan het konijn. Nergens is zoveel dierenleed als in het konijnenhok, waar zo’n konijntje alleen maar zielig voor zich uit zit te kijken, omdat mensen niet beseffen dat het een groepsdier is. Niet dat het konijn niet op de Positie ijst zou mogen, zo ver wil ik niet gaan.”

Voorbereidingen

Hoe zeker zijn deze ontwikkelingen, nu het hele politieke landschap binnenkort op de schop gaat? Coen Gelinck van het Ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie: “De voorbereidingen gaan gewoon door, maar na de verkiezingen komt er een nieuwe bewindspersoon die de Positie ijst kan oppakken of laten liggen. Als het inderdaad doorgaat, kan dat al per 1 januari. Dan komt het in de Staatscourant, maar we gaan het ook breed bij het publiek bekend maken.” En de handhaving? “Daar hebben we de Voedsel- en Warenautoriteit voor en het Meldpunt 144. Er gaat niemand de straat op om een elandenroep na te doen, om te kijken of daar elanden op reageren.” Persoonlijk ben ik een groot voorstander van de Positie ijst. Het zou bovendien ook een kse kapitaalvernietiging zijn om drie jaar onderzoek van tafel te vegen. Politici: houdt de Positie ijst in ere!!!