Dzvoni Marec 2022

DZVONI

ХРИСТИЯНСКИ ЧАСОПИС / ХРИСТИЯНСЬКИЙ ЧАСОПИС РОК / РІК XXIX · ЧИСЛО 3 (339) · МАРЕЦ / БЕРЕЗЕНЬ 2022 · ISSN 0354-5768 · 100 дин.

Молитва за Мир у уКраЇНи у водици

Шлїдом подїйох

РУСКИ КЕРЕСТУР - Образ (копия) Водицовей икони принєшена з Вершцу до манастира Исусових малих шестрох, дзе пребувала тидзень. Принєсол ю парох Михаль Ґерґель зоз панїматку. Госцох з Вершцу привитали домашнї парох о. Владислав Варґа, ш. Исусова мала шестра Мартина, ш. Михаїла Воротняк и ґрупа парохиянох. (М.С.)

БИКИЧ – До церкви Успеня Пресвятей Богородици 27. фебруара часни шестри и вирни з Руского Керестура принєсли икону Мацери Божей Водицовей, а домашнї ю пред Пасторалним центром привитали и з процесию однєсли до церкви. Шветочну Службу Божу, на хторей було надосц дзеци, младих и старших вирних, служел парох о. Владимир Еделински. Парох поволал вирних и на молитви за мир у України и швеце и на зберанє пенєжней помоци за загрожених залапених з войну. (В.Дї.)

БЕРКАСОВО – Вирни з Бикичу принєсли икону Мацери Божей Водицовей до церкви у Беркасове, а Службу Божу служел парох о. Владимир Еделински Миколка. Икона у беркасовскей церкви була по 13. марец, кед є однєшена до церкви Преображеня Господнього у Шидзе. (В.Дї.)

РУСКИ КЕРЕСТУР – У просторийох парохийного Каритасу внєдзелю, 6. марца, по вечаршей Служби Божей було перше преподаванє на тему: „А твориц добро нє виставайме, бо у свой час будземе жац – кед нє зунуєме.“ (Галатом 6, 9 -10) То порученє папи Франциска за Пост 2022., а роздумованє на тоту тему отримал парох о. Владислав Варґа. Преподаваня буду каждей нєдзелї у чаше Велького посту як пририхтованє за Пасху, а буду по Служби Божей на 18,45 годзин. (М.А.)

НОВИ САД – У Церкви св. апостолох Петра и Павла у Новим Садзе, ш. Винкентия 7. марца представела о. Єремию Ломницкого, ЧСВВ, єдного зоз сновательох Шестрох Служебнїцох Непорочней Дїви Мариї и кандидата за преглашенє за святого. На концу парох о. Юлиян Рац и вирни вимодлєли молитву за преславу слуги Божого єромонаха Єремиї Ломницкого, ЧСВВ. (В.В.)

БИКИЧ – При икони Водицовей Мариї парох Владимир Еделински покресцел Сару Соколову, дзивчатко Милици и Срдяна Соколових.

Духовне заренко

“А ТИ КЕД ПОСЦИШ…” (Мт 6,17) Находзаци ше у чаше Велького посту, мушиме препознац сущносц и циль посценя. Свята Церква нам нє жада наруциц лєм обовязку церпеня пре гладованє и надмирни одреканя. Вона нам то вшелїяк суґерує, упатраюци ше на самого Спасителя, котри ше у пустинї у строгим посту пририхтовал за реализованє нашого спашеня! Свидома же саме одреканє од узвичаєного костираня, часто и гедонистичного, може нам лєм помогнуц же бизме енерґично и свидомо одбивали велї дияволски спокуси. Зоз одреканьом дачого цо приємне лєм целу, ми здобуваме подполнєйшу свидомосц о тим цо найбаржей хаснує нашей души, цо змоцнює нашу волю за одреканє од слабосцох и од грихох.

Бог нє жада же бизме у тим периодзе лєм церпели, гоч зна же нам кажде церпенє дава вше векшу моц ношиц свой хрест, роснуц и прилапиц шицки почежкосци и церпеня як дари Божи и добродзечнє ношиц власни хрести пре нашо спашенє! Исусов хрест нам муши постац и остац правдиве древо живота, кед сцеме з Нїм вично.

Зоз того можеме заключиц же ше сущносц поста у тим предвоскресним чаше находзи праве у тим: же бизме жадали, сцели и трудзели ше пременїц у наших животох шицко тото цо нє по волї Божей: нашо нєдобри звикнуца, грихи и слабосци, же бизме ше зочели зоз нашу спаднуту гришну природу и победзели тоти сили зла котри у нас, а з котрих виходза шицки нашо животни почежкосци, окреме у одношеньох зоз ближнїма.

Прето нас Исус Христос и у тим блаженим чаше поволує найперше на заєднїцтво у любови, у котрим кажде церпенє лєгчейше, кед є подзелєне зоз братами. Поволує нас бизме ше повязали зоз ланцами любови, бо нам и сам гварел же ше любов нє троши кед ше практикує, алє ше умножує! И надпомина нам же пост источасно и єдно зоз барз добрих и вельких дїлох милосердия, котри муши кажди назберац у цо векшим чишлє як правдиви богатства за нєбо!

А праве пост нам отвера очи: котри то правдиви богатства за нєбо! Праве прейґ поста можеме дознац: же зме нє створени за индустрию, продукцию и гедо-

marec 2022.

низем, алє же бизме були радосц, шветло и щесце за других коло себе, за їх ущесцованє, та вец и сами постанєме ище щешлївши! Владика Николай у єдней своєй кнїжки медзи иншим гутори: щесце то дар Божи, нєщесце – допущенє Боже, а шмерц – побида Божа! А познєйше пише: у щесцу ше людзе нє вше здогадую Бога, у нєщесцу ше баржей здогадню Бога, алє ше у шмерци вшелїяк муша здогаднуц на Бога!

Прето нас Исус у тим посним чаше озбильно опомина же ше у нєдостатку любови населює мержня и єй моц зна буц и моцнєйша од самей любови, лєм же вона розрива и забива: и тих котри мержа, и тих котри котри мержени! Прето и дал каждому з нас нову заповид любови – люб и нєприятеля свойого, а вєдно з ню дал и рецепт як викоренїц зло: зоз ПРЕБАЧОВАНЬОМ, поручуюци каждому з нас: «А ти кед посциш, помаж свою главу и умий свойо лїцо, же би ши ше нє людзом указал же посциш, алє Оцови свойому, котри у скритосци, и Оцец твой котри видзи у тайносци, враци ци!» о. Юлиян Рац

DZVONI

3

Вельконоцни пост СВЯТИ ЙОАН ЗЛAТОУСТИ О ПОСТУ

ПОСТ ТО ПРЕМЕНКА НАШОГО ЖИВОТА “Пост то пременка цалого нашого живота, бо правдиви смисел посту нє стримованє од меса, алє стримованє од гриху. Отже, кажде хто огранїчує пост лєм на стримованє од єдзеня, тот у ствари вишмеює и викривює пост. Ти посциш? Укаж ми то з дїлами. З котрима, повеш, дїлами? Кед увидзиш худобного, укаж му милосердиє. Кед же маш нєприятеля, помир ше з нїм! Кед же видзиш приятеля котри постал успишни, нє будз завидни и любоморни. Кед же видзиш красну жену, нє обрацай увагу. Значи, нє лєм уста маю посциц, алє и очи, и ноги, и руки, и шицки часци цела. Най руки посца так же останю чисти од крадзи и гамишносци. Най ноги посца так же нє пойду по драгох котри водза до гриху. Най очи посца так же нє застановя погляд на цудзей краси и обчаровносци. Нє єш месо, чи нє так? Нє требал би ши споживац анї зло зоз своїма очми. Най посца уха твойо. Пост слуханя у тим же нє прилапиш нєкрасну

бешеду о других. Най посца уста од бридкей и злей бешеди, бо знова гварим, яки хасен кед ше одрекам курчецини и риби, а з другого боку жрем и мелєм зоз зубами и лїґам свойого ближнього? Тот хто осудзує и хулї на Бога роби исте як кед ше наєдол меса брата свойого...”

Кед же терашнї пост отримаме зоз таку ревносцу, же ше того тижня престанєме зарекац, шлїдуюци тидзень надвладаме гнїв, а ище о тидзень викоренїме огваряня, а вец ше виправиме ище у дачим, та ходзаци по тей драги далєй и далєй, кус-покус здобудземе сам верх чесноти. Пост наволуєм нє лєм стримованє од єдзеньох, алє цошка вецей – стримованє од грихох.

Кед посциме так же ше стримуєме лєм од єдзеня, то после 40 дньох преходзи и пост. А кед ше стримуєме од грихох, вон тирва и далєй, и од нього будземе мац нєпреривни хасен. Пред нєбесним царством принєше нам ище велї блага.

После Велького посту ше звичайно шицки питаю же хто кельо посцел. Даєдни гуторя же два, други три, а инши – шицки тижнї. Та яки хасен з посту кед зме го препровадзели без добрих дїлох? Кед ци дахто пове: “Я посцел цали пост”, ти му одвитуй: “Мал сом нєприятеля и помирел сом ше, мал сом обичай гуториц зле о других и престал сом, мал сом звичай верабожац ше, алє сом ше одучел.”

Мож вельо посциц и за тото нє достац награду. Прецо? Бо сце ше стримуюци од єдзеня нє стримовали од грихох. Нє єдли сце меса, а зжерали сце доми бидних. Нє напивали сце ше з вином, а були сце пияни од злей похоти. Одрекали ше цали дзень од єдзеня, а присуствовали ганєбним забавом. Яки хасен од посту кед ше одрекаш од допущеного по закону єдзеня, а души даваш процивзаконе му єдзенє? Преложела: Л. Пашо

4

DZVONI

berezenq 2022

Подїї

ВИСОКИ ГОСЦИ У НАШЕЙ ВОДИЦИ З нагоди означованя Шветового дня туристичних водзачох, школу „Петро Кузмяк“ у Руским Керестуре 21. фебруара нащивел покраїнски секретар за туризем Ненад Иванишевич, помоцнїк секретара Милан Ярич, директорка Туристичней орґанизациї Сербиї Мария Лабович, предсидатель Дочасового орґану Општини Кула Дамян Милянич зоз сотруднїками и директор Туристичней орґанизациї Кула Владимир Станкович. Госцох прияла помоцнїца директорки школи, Лїляна Фина, а на схадзки участвовал и секретар Месней заєднїци Михайло Пашо, предсидателька Туристичного здруженя Руски Керестур Любица Няради, парох керестурски о. Владислав Варґа, тутор Водици Владимир Чизмар и директор Дома култури Владимир Надь як и директорка Руском Биляна Ковачевич.

После як кажди зоз свойого боку представел визию туризма у Керестуре, парох вокраци представел Водицов проєкт „Емаус“, а високи госци виражели такой жаданє нащивиц и Водицу. У Водици их дочекал тутор Владимир Чизмар и предсидатель церковного Одбору Михайло Рамач. Госци котри по першираз видзели тот хотар и Водицу на Медєшу - окреме були одушевени зоз цалим амбиєнтом. Тутор им росповед дацо о остатнїх подїйох и планох за Водицу, а парох - о историяту, о афилияциї - повязованю Водици зоз Базилику свята Мария Велька у Риме як и о окремней духовносци котру ту чувствую числени особи котри маю свойо духовни потреби, алє и числени туристи котри нащивюю Керестур. Понеже ше пан Иванишевич од скорей позна зоз парохом, бо бул у Министерстве за социялни питаня та сотрудзовал зоз Каритасом, висловел жаданє же би ше тераз предлужело тото позитивне сотруднїцтво и на уровню туризма, наглашуюци же би проєкт Водици требало пре-

marec 2022.

зентовац на Сайму туризма. Тиж так и панї Мария Лабович зоз Беоґраду наглашела же єй „праве задовольство видзиц таки вельки потенциял Водици, окремне чувство позитивней енерґиї и добрей волї „ та же би шицко требало ище баржей популаризовац и помоцнїц у каждим поглядзе. Як обидвойо наглашели, у догварки зоз предсидательом општини буду и далєй у контакту и потримаю шицки заєднїцки предкладаня у цилю розвиваня Водици. На концу парох им гварел же попри велїх чудох цо ше ту нєпреривно случую, и їх нащива то правдиве чудо, бо таки високи госци нє приходза часто же би ше так озбильно зацикавели за Водицу. Пан Иванишевич пофрантовал та гварел парохови – „А и ви часточка того чуда же сце ту и таке дацо промовуєце“. На концу нащиви покраїнски секретар уписал до Водицовей кнїжки шлїдуюце: „Нє обчековал сом же свою 50 - рочнїцу преславим праве ту у Водици, алє ми окреме мило же сом тот дзень означел зоз новима приятелями“ – подпис : Ненад Иванишевич. О. Р.

DZVONI

5

Екуменизем

МОЛИТВА ДУХОВНО ЗЄДИНЄЛА ШИЦКИХ ВИРНИХ

Вельо раз ше анї християнє, цо жалосне, нє модля вєдно, нє патра з истим попатрунком на одредзене зявенє котре треба лїчиц зоз молитву. Тото цо у случаю войни на України вишло як окремна позитивна хвилька, то же ше шицки християнє, та аж и нєхристиянє почали модлїц за исти циль: за мир у України.

Так тоту инициятиву, насампредз, порушал папа Франциск кед 26. януара и предложел шицким модлїц ше за мир у України и у швеце. Окрем католїкох, мало хто прилапел тоту инициятиву. Того дня ше модлєло и у нашей Катедрали св. Миколая, потим у Петровцох у Горватскей, у Македониї...

Папа Франциск и патриярх Вартоломей Дня 13. фебруара молитву за мир порушали царгородски и антиохийски патриярхи, Вартоломей и Йоан ХХ.

У церкви святей Софиї у Києве 16. фебруара на молитву за мир у України зишли ше шицки верховни представнїки християнских Церквох України: римокатолїки, грекокатолїки, православни и протестанти, алє тиж и єврейска и исламска заєднїца у України. То було окремне нє лєм екуменске, алє и медзирелиґийне духовне молитвене стретнуце цо дало вельо надїї же до нїякей войни у України нє придзе. Медзи православнима двома Церквами, гоч нє бул верховни

6

DZVONI

поглавар Українскей православней Церкви Московского патриярхату (УПЦМП) митрополит Онуфри, бул його представнїк владика баришивски Виктор котри пренєсол молитви митрополита Онуфрия за мир на цалим швеце и мир на України.

Заєднїцка молитва у церкви св. Софиї у Києве Днї 24.фебруара, кед ше мало хто сподзивал, почало нє наявене бомбардованє вецей местох у України. После того ше по перши раз оглашел и русийски православни патриярх Кирил и митрополит Українскей православней церкви Онуфри котри модлєли своїх вирних же би ше почали модлїц за мир на України. Патриярх Кирил ше обрацел своїм владиком, священїком, монахом и вирним же зоз вельким больом провадзи церпенє людзох котре настало пре воєни збуваня, же глїбоко сочувствує зоз шицкима котрих тота траґедия потрафела и поволал цалу Русийску православну церкву на окремну, горуцу молитву за швидке запровадзованє мира.Тиж так и митрополит УПЦМП Онуфри модлєл шицких на молитву за мир у України и модлєл Господа же би пребачел Каїнов грих и поволал на розкаяну молитву. Истого дня до заєднїцкей молитви поволал шицких своїх вирних и Патриярх Ґрузиї Илия II.

berezenq 2022

Патриярх сербски Порфирий предложел же би ше зберало за помоц за Україну Дня 25. фебруара и патриярх сербски Порфирий, у стретнуцу зоз предсидательом держави, виражел свой боль з нагоди воєного зраженя у України и гварел: Кажда война то траґедия, кажда жертва то утрата за шицких нас вєдно... Сербска православна церква посила Господу, Творцу мира, молитви же би зацихло оружиє и почали прегварки о миру. Шлїдуюцих дньох патриярх Порфирий предложел же би ше уж 27. фебуара зберало за помоц за Україну, а зберанє ше предлужи и после тей нєдзелї, а помоц пошлє митрополитови Онуфрийови.

Екуменизем Як нам уж познате, папа у своїм Посланю за Пост предложел же би ше перши дзень Поста, 2. марца (у Римокатолїцкей церкви так волана Пепелница) модлєли и посцели шицки вирни з намиреньом за мир у України. Того дня, стреду 2. марца шестри Служебнїци дали предкладанє же би ше ишло зоз процесию пешо до Водици, модлєло през драгу пацерки и там на 16 годзин одслужело Молебен за мир у України. Тота идея положена и на Фейсбук Катедрали и на тото паломнїцтво ше одволали вельо вирни и священїки нє лєм з Керестура, алє и з Коцура, Кули, Вербасу, Нового Саду та аж и Беоґраду. Исти дзень ше случело тото же и наша жем у шедзиску Зєдинєних нацийох осудзела инвазию Русиї на Україну.

Апел за мир

(В. В.)

Ґрупа од 233 священїкох и дияконох Русийскей православней церкви послала моцни апел шицким тим од хторих завиши законченє войни у України, хтору наволую „братозабойство”, вимагаю помиренє и моменталне претаргнуце зраженьох.

Исти дзень и наш владика написал свойо порученє нашим священїком же би внєдзелю 27. януара у шицких наших церквох була служена Служба за мир у України, а на нєдзелю 6. фебруара же би ше зберало и помоц у пенєжу котри вец прейґ нашого епархийного Каритасу будзе послати дзе найпотребнєйше.

Истого дня, 25. фебруара, папа Франциск зробел вельки преседан - вишол зоз Ватикану и рушел до амбасади Русийскей федерациї же би побешедовал з амбасадором о чежкей ситуациї и истого дня явел верховному архиєпископови УГКЦ Святославови Шевчукови же зроби шицко цо у його моци же би пришло до миру.

Дня 27. фебруара, на своїм Фейсбук профилу, за мир у України поволал своїх священїкох и словацки евангелицки владика а.в. у Сербиї Ярослав Яворник. У своїм посланю за Коризму (пост у заходней традициї) владика Протестантскей реформованей християнскей церкви у Горватскей и Сербиї, др Ясмин Милич, тиж препоручел молитву и пост у намиреню за мир у України.

marec 2022.

Священїки и диякони пригадали же живот каждей особи єдинствени и драгоцини Божи дар, а тиж и же шицких чека остатнї суд. ”Анї єдна власц на жеми, анї єден лїкар, анї єдна ґарда вас нє охранї од того суду. Застарани за спашенє каждей особи хтора за себе трима же є дзецко Русийскей православней церкви, нє жадаме же би дахто пришол на тот суд з ярмом преклятства. (...)

У апелу и думка за тих хтори тераз водза тоту войну, за воякох. Жаданє ”шицким, и Русом и Українцом, же би ше дому и ґу своїм фамелийом врацели без ранох. Жалосне подумац на бездну хтору нашо дзеци и унуки у Русиї и України буду мушиц пополнїц же би постали приятелє, же би ше знова почитовали и любели. Потим виражели моцне прешвеченє же українски народ муши буц креатор своїх виборох на шлєбодни способ, „нє на мети митралєзох, без прицисканя Заходу або Востоку”.

“Дзвери раю буду отворени за шицких, та аж и за тих хтори зробели чежки грих, кед буду модлїц пребаченє од тих хторих нєнавидзели, уквилєли або були забити од їх руки або з їх волю”. Нєт алтернативи за медзисобне помиренє. Зоз жаданьом же би вельконоцни пост почал у духу вири, надїї и любови, порученє закончую зоз словами: „анї єден нєнасилни апел нє шме буц насилно одруцени або третировани як потупйованє закону, бо то Божа заповид: Блажени миротворци. Лєм зоз слуханьом другого мож мац надїю же ше видзе з бездни до хторей нашо жеми руцени”.

DZVONI

7

Процесия до Водици РУСКИ КЕРЕСТУР: ПРОЦИСИЯ ДО ВОДИЦИ ЗА МИР У УКРАЇНИ

МОЛИТВА И МИЛОСЕРДИЄ МОЖУ ПРЕМЕНЇЦ ЦЕК ИСТОРИЇ До молитвох и посту за преставанє воєних зраженьох у України, стреду, 2. марца ше зоз процесию до Водици и молитву у тим нашим Марийовим святилїщу, уключели вирни з Руского Керестура и представителє наших парохийох з Нового Саду, Коцура, Кули и Вербасу, зоз осем своїма священїками. Понеже на молитву и пост на тот дзень цалу Церкву поволал папа Франциск, и наш владика Георгий, шестри Служебнїци непорочней Дїви Мариї иницировали и орґанизовали процесию до Водици.

України. Процесию очолєну зоз хрестом и икону водицовей Богородици, як и молитву пацеркох предводзели Шестри служебнїци, а у нєй участвовали коло пейдзешат особи, попри шестрох, спомнутих священїкох и єромонахи з Кули о. Дамян Кича ЧСВВ и о. Платон Салак ЧСВВ, та вирни рижних ґенерацийох.

У Водици процесию дочекали ище голєнм сто особи, медзи нїма и коцурски и старовербаски парох и декан о. Владислав Рац и о. Алексий Гудак, предсидатель Националного совиту Руснацох и його Надпатраюцого одбору, члени домашнього Церковного одбору и други вирни. Священїки о. Варґа, о. Ю. Рац, о. М. Шанта и о. Владимир Медєши у лєтнєй каплїци на 16 годзин, одслужели Молебен до Богородици, а преношени є и прейґ Фейсбук боку Катедрали. Процесия на 14.30 годзин почала з молитву у катедралней церкви хтору предводзел керестурски и новосадски парохове о. Владислав Варґа и о. Юлиян Рац, и капелан о. Михайло Шанта. О. Варґа здогаднул же подобни и масовни процесиї до Водици орґанизовали и нашо предки у найчежших историйних хвилькох, як владика Няради на початку Першей шветовей войни, и велї други, та важне же би и ми то зробели у терашнїх вельких подїйох як и тота у

8

DZVONI

berezenq 2022

Процесия до Водици На концу парох о. Варґа здогаднул на причину зоз хтору ше жертвено пришло ґу Водицовей Мариї. Здогаднул и же цали наш народ як и тот на України пошвецени Покрову Богородици, та на правдивих прикладох зоз швета та и нашей Церкви, наглашел, кед ше з виру модлї и пребачує, Бог може меняц шерца и думки поготов тих цо одлучую та вец и цек подїйох и историї. У мено українского народу шицким присутним подзековала провинциялна шестра шестрох Служебнїцох ш. Мартина Кмита. Визначела през яки церпеня преходзи народ у України, и здогадла же и ми на тих просторох почувствовали таки страданя. – Таки страданя приходза пре тих цо нє познаю Бога, його любов и милосердиє. Алє молитва застановює зло. Най и наша нєшкайша жертва и молитва допринєше же би цо скорей настал мир и у України и у цалим швеце. – заключела ш. Мартина.

М. Афич, фото: М. Афич, о. Живкович

marec 2022.

ПРЕДУСЛОВИЯ ЗА ВИСЛУХАНУ МОЛИТВУ

У катедрали, рушаюци на пожертвовну процесию до Водици парох керестурски о. Варґа поволал шицких на молитву. – Исус гварел цо ґод замодлїце двойо, або тройо зєдинєни у любови у мойо мено, будзе вам дано. Прето, же би зме вимодлєли тото цо нєшка модлїме, гоч и ми слаби, гришни... так и ми, кед єст медзи нами гоч и найменьше нєпорозуменє, модлїме Господа най нам очисци душу, шерцо и помирени най идземе там, бо як Исус гвари кед нє пребачице нє можеце, нє лєм чекац пребаченє, алє анї достац нїяку ласку. Модлєли зме „Оче нашˮ и гварели „Най придзе царство твойоˮ, а то значи царство любови за шицки твойо дзеци, коло єдного оца, бо зме шицки часц єдного Божого народу и цалого чловечества. А ми на жаль, у швеце воюєме єдни процив других, забива брат брата. А шицки зме лєм його дзеци, шицки зме члени єдного цела, як гвари св. Павло. Исус глава а ми члени, та нє може повесц глава кед ю нога болї, нє бриґа ме за ногу... нє, кед єдна часц цела церпи, церпи цале цело. Так и ми, треба най чувствуєме церпенє наших братот там, нє лєм по нациї, або вири, або було чим, бо су шицки нашо браца. Зато рушаме до Водици вимодлїц тото цо Бог жада кед ше народзел, та шпивали ангели: „Слава Богу, а мир людзом добрей волїˮ.

DZVONI

9

Помоц України

ЗА ПОМОЦ УКРАЇНИ КРАСНЕ ОДВОЛАНЄ

По препоруки владики Георгия 6. Марца ше у парохийох нашого владичества зберало пенєжни прилоги за тих цо страдаю у воєних зраженьох на України. Вєдно назберане 485.645 динари.

По словох директора Каритасу нашей епархиї о. Владислава Варґу, шицки, та и найменши парохиї ше наисце крашнє и щедро одволали и подаровали свойо прилоги векшином до дзвончка на Службох Божих, а у Руским Керестуре и на парохийни уряд. Керестурска найвекша парохия назберала вєдно 130.500 динари, Кула 49.410, вербаски парохиї св. Владимира 16.000, а Покрови 28.000. Вирни у Коцуре даровали 56.000, у Новим Садзе 68.965 динари, Индїя 45.060, у Сримскей Митровици 40.000. У бачинскей парохиї назберане 8.210 динари, у Шидзе 10.000, Беркасово–Бикич 20.000, у Вершцу 6.000 и у Марковцу 8.000 динари. У Руским Керестуре пенєжну помоц вирни и далєй приноша на парохию, та мож и надалєй ту даровац свой прилог, у Новим Садзе ше почало зберац помоц и у намирнїцох. Пенєжни прилог тиж мож уплациц и на рахунох Caritas Srbije, donacija, račun: 220-112163-96 и на рахунок парохиї Grkokatolička parohija sveti Otac Nikolaj, Ruski Krstur 160 –521416 – 50. Назберани пенєжни прилоги уж уплацени на рахунок централного Каритасу Сербиї котри ше анґажовал и орґанизовал зберанє помоци. М.А.

10

DZVONI

ОБВИСЦЕНЄ ОД КОМЕСАРИЯТУ ЗА ВИБЕЖЕНЦОХ И МИҐРАЦИЇ

На адресу парохийного Каритасу у Руским Керестуре сцигло обвисценє од Комесарияту за вибеженцох и миґрациї Републики Сербиї о помоци вибеженцом з України. У нїм ше наводзи же з оглядом на потерашнє анґажованє парохийного Каритасу, Комесарият замодлєл же би ше кажду особу з України котра ше опита за помоц унапрямело на дежурне число телефона 064/828 3171, лєбо на имейл kirsteam.ukraine@kirs.gov.rs, дзе мож достац шицки нєобходни информациї и помоц.

И КРИЖЕВСКА ЕПАРХИЯ ШЕ УКЛЮЧЕЛА ДО ПОМОЦИ ВИБЕЖЕНЦОМ З УКРАЇНИ

Пре воєни зраженя у України вельке число українских державянох напущує свою державу и одходзи до жемох штреднєй и заходней Европи, та так почали сциговац и до Горватскей. Понеже Крижевскей епархиї вецей як вик зверене пасторалне старанє за вирних українскей националносци або походзеня, основани Комитет за вибеженцох. Циль Комитету то каритативна помоц вибеженцом, помоц у превозиходзеню язичней бариєри, духовна потримовка и друге. Члени Комитета то: о. Младен Микулич, о. Владимир Симунович, ш. Вероника Ґалатан, о. Ненад Краячич и о. Александар Хмиль.

НАШО БРАЦА ГРЕКОКАТОЛЇКИ У СЛОВАЦКЕЙ ПОМАГАЮ ВИБЕЖЕНЦОМ З УКРАЇНИ

Як и шицки держави и Церкви околних жемох коло України, так и наша Грекокатолїцка церква у Словацкей, єй цала Архиепархия прешовска, з вельку любову и оцовским шерцом прилапела и помага численим вибеженцом зоз України. У катедрали св. Йоана Хрестителя архиепископ Ян Бабяк 1. марца зоз численима священїками служел Службу Божу за мир

berezenq 2022

Помоц України / Призначуєме ванє. Єй дзивка з мужом остала у України. У тим центре су лєм дочасово, док по нїх нє придзе родзина з Кошицох. Владика дал архиєрейски благослов шицким присутним и обецал же ше и далєй будзе модлїц и потримовац наших грекокатолїцких священїкох хтори добродзечно служа на гранїци. Архиепископски уряд подаровал на гранїци потребни ствари, од пакованьох води по средства за гиґиєну. Велька подзековносц припада о. Янови Павловскому, гварел владика, управительови парохиї у Убли, хтори од початку вєдно зоз панїматку нєсебично помага вибеженцом. Вон тиж так похвалєл и богословох и сотруднїкох Грекокатолїцкого Каритаса и младежи. Пририхтал: М. Р.

РУСКИ КЕРЕСТУР

у України. У казанї спомнул слова папи Франциска: „Исус нас научел же на дияволске зло ше одвитує зоз молитву и постом. Най Царица мира очува швет од безрозумносци войни”. Такой после Богослуженя пряшовски архиепископ и митрополит Ян Бабяк, (Т.И.) нащивел гранїчни преход Убли. Вон уважно вислухал информациї о актуалней ситуациї, стретнул ше з предсидательку општини, а нащивел и дочасови центер дзе ше збераю и ноцую вибеженци з України. Владику барз зворушела розгварка з бабу хтора з унучатми сцекла зоз Києва кед там почало бомбардо-

ОБНОВЕНИ БОГОСЛУЖЕНЯ У ИСУСОВИХ МАЛИХ ШЕСТРОХ

На Першу нєдзелю поста, 6. марца, у манастире Малих Исусових шестрох на Циґлашоре, после длукшого часу пре пандемию, обновени Богослуженя. И попри того же велї нє були на час информовани, позберали ше числени вирни котри лєдво дочекали же би ше висповедали и вєдно помодлєли. Службу Божу на 16 годзин служел домашнї парох о. Владислав Варґа и капелан о. Владимир Медєши. Парох у казанї здогаднул на историю и значносц присутносци Малих шестрох у нашим валалє. Апостол читал богослов Ярослав Варґа, а присутни були и числени одборци. На радосц велїм, цала Служба преношена на Фейсбук профилу Катедрали, а було аж 296 провадзачох. Присутни виражели вельку подзековносц паноцом и зажадали же би ше голєм два раз мешачно служело за нїх, цо паноцове прилапели, та идуца Служба Божа будзе на Крестопоклону Нєдзелю, 20.марца. После Служби шестра Мартина порихтала и прави аґапе, а вирни ше ище длуго затримали у радосней атмосфери. Ана А.

marec 2022.

DZVONI

11

Духовне життя

З МОЛИТВОЮ У СЕРЦІ…. На інджійській греко-католицькій парохії 6 березня 2022 року була проведенна благодійна акція по збиранню коштів і речей для українського народу. Наші парохіяни пожертвували чимало грошей та речей першої необхідності. Гроші, через Карітас, послані на допомогу потерпілим у війні, а речі першої необхідності, через українське посольство в Сербії, будуть відправлені там, де їх найбільше потребують. В цей нелегкий час, увесь християнський світ намагається допомогти Україні, адже саме в такі часи добре видно, хто справжній друг, а хто ні.

Відколи почалася війна, кожна служба Божа починається з молитви за Україну, за мир і благополуччя усього світу! На службу прийшло багато парохіян, з дітьми. Усі об’єдналися у спільній молитві до Господа. Молитва звучала голосно і чітко. І здавалося, що уся церква молиться, як одна людина, щиро, зі сльозами в очах. Адже майже у кожного в Україні є рідні та близькі. Розмовляючи з людьми, я відчувала біль і стурбованість через війну. Вони запитували мене, як мої рідні, а в мене перед очима були батьки, які сидять у погребі, коли оголошують повітряну тривогу. Які з жахом прислухаються, куди летять ворожі ракети. Які оплакують кожного українського хлопця, який загинув у цій братовбивчій війні. Адже це чиїсь сини. Колега моєї мами втратила в цій війні свого єдиного сина. Стільки років ми виховуємо своїх дітей, вкладаємо в них усю душу і серце. А прийде чу-

12

DZVONI

жинець і так легко відбере життя. Мені просто не віриться, що в нашому сучасному світі, коли ми роз виваємо сь, прагнемо до зірок, між нами є люди, які поводяться, як звірі. Яких не мучить совість за вбивство жінок, дітей. Які розстрілюють людей, котрі втратили все і намагаються врятувати своє життя і своїх дітей.

Гортаючи сторінки соціальної мережі, часто зустрічаю, як позитивні, так і негативні коментарії про війну. Я розумію, що кожен має праву на свободу думки і висловлювання. Але мені серце кров’ю обливається, коли я бачу коментарії в підтримку «визвольної операції» на території України. Люди схаменіться! Сьогодні не важливо, хто де живе, яку політику водить. Сьогодні головне - залишитися людиною, яку створив Господь. Бути тим, хто поділиться останнім шматочком хліба. Хто повтирає дитині сльози, обійме її і скаже, що все буде добре. Навіть, якщо це не так, і її батьків більше немає, немає безтурботного дитинства. І взагалі все змінилося, змінилися люди, змінився цілий світ.

В ці нелегкі часи треба, щоб кожна людина запитала себе, а що я зробив, щоб світ став кращим? Чого я навчив своїх дітей? Чи виконуємо ми Господні заповіді? Ми зможемо змінити світ на краще, якщо змінимося самі. І своїм власним прикладом надихнемо інших на зміни. А що зробили ви???

Зоя Шанта

berezenq 2022

Святителє

ЖИВОТ СВЯТИХ СВЯТИ 40 МУЧЕНЇКИ У СЕВАСТИЇ (9/22) марец

Шицки вони були вояки у римским войску и твардо верели до Господа Исуса Христа. Кед почало прешлїдованє християнох под час цара Ликиния у IV вику, вони були виведзени пред суд пре свою виру. Було им загрожене же им ше однєє вояцку чесц, а на тото, єден зоз нїх, св. Кандид одвитовал: ”Нє лєм чесц вояцку, алє и цела нашо вежнї од нас, нїч нам нє милше од Господа нашого Исуса Христа”. После того, судия наказал слугом же би зоз каменями дотлукли святих 40 мученїкох зоз Севастиї. Алє, кед слугове почали руцац каменї на мученїкох, сами каменя ше врацали и почали падац на самих слугох и побили слугох. Єден камень спаднул самому судийови до твари и розбил му зуби. Мучителє теди, нагнївани як дзиви жвири, повязали святих мученїкох и руцели их до озера, и поставели стражу же би анї єден зоз мученїкох нє сцекнул. А бул то час кед бул вельки мраз и озеро ше залядзовало, а мучителє зограли купальню и воду попри озера, же би мученїки тото видзели и одрекли ше Христа и признали римских божкох. И наисце єден з нїх ше одрекнул Христа. Но, вноци ше указала нєзвичайна шветлосц, зограла воду у озеру и зоз нєба ше спущели 39 венци мученїком на глави. Тото чудо видзел єден зоз стражарох на побережю, и признал Господа Исуса Христа за свойого Бога, вошол до озера же би ше и вон удостоєл будз єден зоз мученїкох. И венєц зишол и на його главу. Ютредзень, цали варош остал зачудовани кед видзел мученїкох живих и здравих. Теди зли судийове наказали же би ше их преджобло и же би ше їх цела руцели до води, же би их християнє нє вжали. Трецого дня вошнє ше мученїки явели помесному владикови Петрови и поволали го же би позберал їх святи мощи зоз води. И по цмей ноци вишол владика на ладї до озера и пать, видзел у води як швица мученїцки мощи. И кажда косц хтора була одвоєна од їх цела швицела як швичка. Позберали их и достойно поховали. А души тих мученїкох ше воздзвигли ґу Господу Богу и прияли венєц слави у Царстве Нєбесним. Шицко ше тото случело 320. Року.

marec 2022.

СВЯТИ МУЧЕНЇКИ ХРИЗАНТ И ДАРИЯ 19. марец/1. Април

Хризант бул син єдинєц єдного богатого ґазу Полемия, хтори ше преселєл зоз Александриї до Риму. Як син богатого ґазду, Хризант виучел найлєпши римски школи и мал найлєпших римских учительох хтори го учели. Но, шветова мудросц го збунєла и сам роздумовал же по науки нє може дойсц до правди и тоти думки му приношели нєизвесносц и вични питаня. И бул Хризант жалосни пре тото. Алє, Господь Бог, котри шицко зна, ублажел його жалосци. До рукох Хризанта пришло Євангелиє и Дїла апостолски. Кед Хризант пречитал зрозумел же дошол до правди котру так длуго глєдал у швеце. Алє жадал и учителя хтори би го поучел християнскей Євангелиї и нашол го у особи єдного Карпофора хтори бул паноцец. Карпофор го поучел и покресцел. Алє тото ше шицко нє пачело Хризантовому оцови хтори робел шицко лєм же би одврацел Хризанта од вири Христовей. Кед му ше нїч нє поспишело, зли оцец завар Хризанта зоз нєморалнима дзивками, алє Хризант победзел сам себе и свойо страсци и витримал у чистоти. Теди го оцец примушел же би ше оженєл зоз нєпокресцену и безбожну дзивку Дарию. Алє, Хризант поучел Дарию, та ше и вона обрацела на християнство и поверела до Господа нашого Исуса Христа и же би жили як брат и шестра, а привидно у малженстве. Кед му умар оцец, Хризант почал явно наказовац християнску виру и жиц по християнски и вон и цали його дом. За часох цара Нумерияна, и вон и Дария були барз мучени пре виру. Алє и сам мучитель Клавдий, видзаци сцерпезлївосц и витирвалосц у вири святих мученїкох Хризанта и Дариї, видзаци и чуда хтори ше указовали под час їх мученя, приял Христову виру зоз цалим своїм домом. Прето и Клавдий бул задавени у води, а обидвох синох му Римянє порезали, а и жену му забили. Дария нательо була витирвала у церпеньох же народ почал кричац: ”Дария богиня”. И так на концу було заповедане же би Хризант и Дария були заруцани зоз каменьом у єдним глїбоким рову. На тим месце познєйше подзвигнута церква. Блїзко при тим декунґу була єдна пещера дзе ше християнє почали зазберовац на молитву и ламанє хлєба на спомин святих мученїкох Хризанта и Дариї. Кед тото безбожнїки дознали, заварли тоту пещеру, а християнох хтори ше там нашли позабивали. Тоти славни мученїци Хризант и Дария, и други мученїки хтори мученїцку шмерц дожили у пещери, медзи хторима Диодор паноцец и Мариян диякон, пострадали за Христа у Риме 283. и 284. року. о. мр. Дарко Рац

DZVONI

13

Сила молитви

НЄ ТРЕБА ИСЦ АНЇ ДО СВЯТЕЙ ЖЕМИ, АНЇ ДО МЕДЖУґОРЯ КЕД МАМЕ ВОДИЦУ (Я.О.)

(Под тим насловом починаме обявйовац свойо власни дожица зоз Водицову Марию и добре би було кед би нам шицки котри маю красни искуства або окремни ласки од Водицовей Мариї посилали же бизме з нїма помогли другим и преславели нашу Водицу.)

ЯК ЖИю ТОТИ ЦО Нє МАю ПАЛьЦИ, ДЛАНь АБО РУКУ?

Пред даскельо роками, после вецеймешачней роботи на полю, од нєпреривно истих рухох, од замарзнутосци и префорсираня - вше частейше сом чувствовала вельки боль у першим пальцу на правей руки. Тоти болї ше зявйовали при каждим зогинаню пальца, а вец сом палєц вообще нє могла анї зогнуц. Остал випросцени. Нє знала сом цо робиц. Мала сом вельки проблеми пре тот важни палєц. Нїґда сом скорей нє роздумовала же яки наш орґанизем совершени кед шицко нормално функционує, кельо важна кажда часточка нашого цела. Тераз, пре єден палєц сом часто була блокирана и велї ствари ше ми барз викомпликовали. Пре нємоц у тим пальцу нє могла сом зоз праву руку нїч вжац, тримац, сциснуц, завязац, вжац погар води, фляшу, обрациц ключ, шиц, тримац иглу, пресцерац (бо сом нє могла сциснуц щипальку), завязац шнурки на обуї... Трапела сом ше писац, єсц, тримац пенкало, ложку... Цо сом могла, робела сом зоз лїву руку. Теди сом почала думац на тих людзох цо нє маю пальци, длань, руку.... Як вони жию? Як им? Почала сом ходзиц по дохторох: до ортопеда, гирурґа, физиятра, реуматолоґа... Мала сом рижни терапиї, алє без успиху. Предложели ми операцию, алє требало на ню чекац. Преходзел час. А кед пришол час за операцию - я ше предумала. Вецей раз сом чула од єдней блїзкей особи же кельо людзе глєдаю помоц на рижних местох, а ми маме Водицу и воду у студзенки Водицовей зоз хтору Мац Божа помага. Я ходзела до Водици од малючка та сом пожадала частейше пойсц до Водици. Кажди раз попри молитви - брала сом води зоз студзенки та сом и дома часто мачала боляци палєц зоз тоту воду. Єдней нєдзелї кед сом сцигла до Водици, помачала сом палєц зоз Водицову воду и того дня под час Служби Божей остала сом стац при студзенки. Под час казанї сом замерковала же сом почала спонтано зогинац палєц и то без болю, тот цо ми бул уж скоро рок випросцени. Пробовала сом вецейраз зогнуц, алє зоз вельким страхом же ше враци знова назад.

14

DZVONI

Слава Богу, шицко було добре. Прешло од теди вецей як три роки. Можем шицко нормално робиц як и скорей, як кед би нїч анї нє було. Подзековна сом Богу и Мацери Божей за виздравенє. Вельораз сом нє свидома яке то вельке благо же Мария вибрала и наш валал, наш хотар же бизме приходзели ґу Нєй. Вона з нами и вше нас чека же бизме Єй принєсли нашо бриґи, болї, хороти, нєщесца, жалї, алє и радосци, любов, нашо плани, нашо надїї... а вона як кажда добра мац вислуха шицки нашо потреби. У Водици мож наисце найсц мир, почувствовац присутносц Божу и милосц Мацери Божей. Прешвечена сом же щира молитва хтора виходзи зоз шерца, кед же то за нашо добро – нїґда нє остава нєвислухана. М.Р.К.

Фото: С. Палєнкаш

berezenq 2022

ТЕОЛОҐИЯ ЗА КАЖДОГО

B O G O S L O V S K A D U M KA

2 6 2 – 2 0 2 2 П р и л о г х р и с т и я н с к о м у ч а с о п и с у „ Д З ВО Н И ” Уш о р ю є р ед а к ц и я „ Д З ВО Н ОХ ” У першей часци Богословскей думки будземе обявйовац богословски тексти котри вязани за дворочну Синодалну драгу цалей Католїцкей (Грекокатолїцкей) Церкви котру папа Франциск препоручел и отворел на найвисшим уровню у Риме, у Базилики св. Петра. Владичества по цалим швеце ше уключели до тей Синодалней драги, кажди спрам своїх можлївосцох, зависно од шветовей и особней ситуациї у котрей ше находзи поєдинєчне владичество .

ЗА СИНОДАЛНУ ЦЕРКВУ (4)

Конститутивна синодална ЦерКва 10. Тото цо глєда од нас Господь, у одредзеним смислу уж ше находзи у слове „Синода“. То старе и глїбоко духовне слово у традициї Церкви чийо значенє нам пригадує змист Обяви Божей. Тото ше находзи у тих словох у котрих ше Христос представя як „Драга, Правда и Живот“ (Йоан 14,6), а християнє хтори шлїдза Исуса наволую ше „ученїки драги“ (пор. Дї.а. 9, 2; 19,9,23; 22,4; 24,14.22). Синодалносц у тей перспективи вельо вецей од славеня церковних стретнуцох и владических конференцийох або єдноставней управи з нука Церкви. Вона указує на окремни способ живота (modus vivendi) Церкви як Божого народу котри конкретно реализує свойо заєднїцтво на заєднїцким путованю, зазберованю у заєднїцтве и активним участвованю шицких своїх членох у їх євангелским посланю. На тот способ ше преплєтаю слова у наслову Синоди котри предложени як основни фундаменти синодалней Церкви: заєднїцтво, активне участвованє и посланє! У тей часци накратко представиме даяки основни богословски препоруки на котрих ше базує тота перспектива.

11. У першим тисячрочу „заєднцка драга“, односно практикованє синодалносци, бул природни способ поступаня у Церкви котру ше похопйовало як „Народ котри позберани у єдинству Оца, Сина и Святого Духа“. Тоти котри шлїдзели тото церковне цело, церковни оцове (духовенство) так же будовали заєднїцтво Церкви у цалим швеце, а цо святи Авґустин описал як “concordissima fidei conspiratio” односно догварка у вири шицких кресцених. Ту укоренєни широки розвой синодалней пракси на шицких подручох живота Церкви – локалним, реґионалним, универзалним, а тото шицко приведло до найвекшей церковней манифестациї екуменского Собору. Патраци на тот способ церковни живот, котри ше об-

marec 2022.

навя у духу заєднїцкого участвованя у церковним живоце, вельки святи Йоан Златоусти могол пошведочиц и повесц тоти його моцни и значни слова – „Церква и Синода то синоними“. Аж и у другим тисячрочу, кед Церква баржей наглашовала гиєрархийну функцию Церкви, тот способ справованя нє престал. Так и у стреднїм вику, и у модерним чаше стретанє и славенє владических и реґионалних синодох потвердзовали ше з боку екуменских (универзалних) синодох кед ше робело о дефинованю доґматских правдох о котрих ше папове сцели порадзиц з

Як у спомнутим документу (число15) наглашене, на синодалней драги треба преглїбйовац одношеня и з другима Церквами . На фотоґрафиї проф др Милош Весин з Чигаґа (СПЦ) трима презентацию кнїжки Кяри Лубик „Буц Твойо Слово (Бити Твоја Реч“) у Матици Сербскей, 2012. року пред представнїками традиционалних Церквох.

I

владиками же би упознали виру цалей Церкви, прилагодзуюци ше до авторитету „sensus fidei“ (чувство вирних) цалого Божого народу котри нєпогришиви у вири.

12. Други ватикански Собор рушел по тей драги церковного Преданя. Собор у своїм документу „Шветло Народох“(LG число 9) наглашує: Богови ше пачело пошвециц и спашиц мужох и жени нє оддвоєно и без було якей вязи медзи нїма, алє жадал з нїх направиц народ котри го препознал у правди и служел му у святосци“. Припаднїкох Божого народу зєдинює до єдного, до св. Тайна Кресценя, нєзависно о тим же дахто по волї Божей учитель, або тот цо дзелї Святи Тайни, то єст священїк, чи є пастир (владика) и служи за добро заєднїци - медзи шицкима постої правдива єднакосц у поглядзе достоїнства и шицки под′єднак будую Христово Цело – Церкву, у заєднїцтве зоз шицкима вирнима (LG, br. 32). Прето шицки кресцени поставаю сотруднїки у священїческей, пророцкей и царскей служби Христа и вивершованю рижнородного и упорядкованого богатства своїх харизмох (дарох), своїх поволаньох и своїх службох. Вони так поставаю активни субєкти євангелизациї, як поєдинєчно, так и як члени истого Божого народу.

13. Собор наглашел же дзекуюци помазаню од Святого Духа на Кресценю, заєднїцтво вирних нє може погришиц у вири, а тот окремни дар ма прейґ надприродного чувства вири цалого народу, кед од владики до остатнього вируюцого виражує свой заєднїцки вислов по питаню вири и моралу“ (LG, br. 12). Святи Дух тот цо водзи вирних „до каждей правди“ як гварел Исус Христос своїм апостолом (Йоан 16,13). По Його дїйствованю Преданє котре приходзи од апостолох напредує у Церкви, бо так цали Святи Народ рошнє у похопйованю и спознаню стварох и пренєшених словох Божих, чи то на способ контемплациї и молитви, чи зоз преучованьом вирних котри о нїх роздумую у своїм шерцу як цо то робела и Мария (Лука 2, 19 и 51). Тото ше случує и зоз помоцу интелиґенциї котра помага глїбшому искуству духовних стварох як и з наказованьом тих котри з владическим нашлїдством прияли харизму у правди. Народ позберани коло своїх пастирох, отримує святи прияток Слова Божого котре зверене Церкви и нєпреривно шлїдзи науку апостолску и у братским заєднїцтве, причащаню и молитви (Дїла Ап.2,42) алє тиж и практикованю и шведоченю преноши виру и так посцигує єдинствени склад духа медзи пастирами и вирнима.

14. Пастире, котрих Бог установел як автентичних чуварох, толмачох и шведкох вири, нє требали би ше бац слухац зверене им стадо. Консултациї з Божим народом нє уключую предпоставку динамики демократиї у Церкви котра ше состої зоз начала векшини. То прето же у основи активного участвованя у каждим синодалним процесу постої заєднїцка жажда спрам заєднїцкей мисиї євангелизациї, а нє заступанє процивсловних интересох. З другима словами то церковни процес котри ше може одвивац лєм у хиєрархийней структури заєднїци. Єдногласне приставанє цалей Церкви у истей вири посцигує ше у плодним заєднїцтве sensus fidei (чувство вирних) Божого народу и учительскей функциї пастирох. Кажди синодални процес у котрим владикове поволани розпознавац цо Святи Дух бешедує Церкви слухаюци Божи народ котри тиж так участвує у Христовей пророцкей служби LG, br. 12). То

II

Cтретнуце за фамелиї у Студию М у Новим Садзе 2017. року : „Фамелия: жридло надїї и радосци“ На слики з лїва на право: протоєрей Желько Латинович (СПЦ), фарар Владимир Ловас (Словацка Евангелицка Церква а.в.) парох керестурски о. Михайло Малацко, Нина Вязовецкая (Русийска православна Церква) и новинар Владимир Римар. праве тот вид „заєднїцкого ходу“ у хторим Церква рошнє. Святи Венедикт (480-547), реформатор заходного монашества, наглашує же часто Господь Бог обявює найкрасше ришенє тим котри нє забераю важну позицию у заєднїци (у тим случаю наймладшим), прето би ше владикове мали постарац же би дошли ґу шицким, так же би ше у складним одбуваню синодалного ходу (драги) витворело тото цо святи Павло препоручує заєднїцом котри основал: „Дух нє гашце! Нє знєважуйце пророцтва! Шицко преверюйце, добра ше тримайце“ ( 1 Солуняном 5, 19-21).

15. Смисел драги на хтору зме шицки поволани то одкриванє твари и випатрунок синодалней Церкви у котрей кажди може цошка научиц. Вирни народ, збор владикох, римски владика (папа): єдни слухаю других, а шицки слухаю Святого Духа, Духа правди (Йоан 14,17) же би зме так знали цо Вон бешедує Церквом (Одкровенє 2,7). Римски владика як начало и фундамент єдинства Церкви глєда од шицких владикох и партикуларних Церквох, у котрих и прейґ котрих постої єдна Католїцка Церква (LG, br. 23), же би шмело рушели на драгу синодалносци. У тим „синодалним ходу“ (драги) модлїме Святого Духа же би нам одкрил же як тото заєднїцтво, котре облапя розлични дари, харизми, служби – треба же би було за заєднїцке посланє: синодална Церква то Церква котра „виходзи вонка“, вона мисийна Церква з отворенима дзверми. А то уключує поволанку на преглїбйованє одношеньох з другима Церквами и християнскима заєднїцами з котрима нас вяже заєднїцка свята Тайна Кресценя. Перспектива „заєднїцкей драги“ од′же вельо ширша и облапя цале чловечество зоз котрим вєдно дзелїме „радосци и надїї, жалосц и почежкосци“ (GS, br. 1). Синодална Церква то пророцки знак насампредз за заєднїцу народох котри нєспособни предложиц заєднїцки проєкт у котрим ше будзе швет намагац заєднїцкому добру шицких: практикованє синодалносци нєшка найяснєйши способ же би Церква була „универзална Свята Тайна спашеня“ LG, br. 48),“ знак и средство блїзкого зєдинєня з Богом и єдинства цалого людского роду“ (LG, br. 1). (пририхтує о. В. Варґа)

berezenq 2022

МАРИЙОВО СВЯТИЛЇЩА (11) НА ДРАГИ ДО ЕМАУСА... ВИЧНО ОСТАНЄМ З ВАМИ

Же бизме цо лєпше похопели нашу найвекшу Святиню Заєднїцтва – Водицу, попробуєме ту представиц познатши Єй святилїща, нашо грекокатолїцки, а кед сцигнємє и римокатолїцки и православни.

ПОЧАЇВСКА БОГОРОДИЦА

Почаївска Богородица – то чудотворна икона, єдна з найпочитованших нє лєм од православних, алє и од римокатолїцких и грекокатолїцких вирних. Находзи ше у Почаївскей Лаври, у Тернопольскей обласци України. Почаївска Лавра тераз у рукох Українскей православней церкви М.П., а була и у власносци Грекокатолїцкей церкви. На дзепоєдних иконох часто долу представени одбиток ноги на скали як памятка на преданє о появи Мацери Божей на гори Почаївскей, дзе вона охабела шлїд своєй ноги. Дакеди образ икони представени без коруни, дакеди з коруну, з оглядом же вона була корунована у одредзеним чаше од папи римского.

История Почаївскей чудотворней икони

Дня 5. авґуста ше почитує памятка на Почаївску чудотворну икону. По преданю, 1559. р. гречески (болгарски) митрополит Неофит котри преходзел през Волинь, а на вельку госцолюбивосц Ани Гойскей котрей припадало место Почаїв, владика благословел икону Пресвятей Богородици. Тота святиня длуго стала у каплїчки, а слугинї вецей раз видзели икону котра на окремни способ швицела. Божа Мац ше вецей раз явяла вошнє панї Гойскей и кед раз вона сама, будна видзела и прешвечела ше до окремного шветла, побожна панї зверела же икона ма окремну благодат и запалєла пред икону швичку. Прейґ молитвох пред тоту икону ше почали збувац чуда, окреме кед виздравел цемни брат Ани, Филип, та вона

marec 2022.

швидко поволала монахох котри одслужели молебен. После того у процесиї дала однєсц икону на Почаївску гору дзе ю придала на стаємне чуванє монахом, котри там жили у пещери. Тота подїя ше збула 1597. р., а на гори збудована церква на чесц Успения Пресвятей Богородици. Коло нєй збудовани и манастир, а за його отримованє вельку помоц дала панї Гойска. Од теди тоту икону почали наволовац Почаївска. До 1664. р. рижни чудотворни знаки нє були записовани, алє ше слава о нєй рознєсла по цалей жеми. Зоз велїх крайох ґу икони почали приходзиц числени паломнїки. Влєце, 1675.р., под час Збаражскей войни з Турками, кед царовал польски краль Ян Собєски (1674-1696) татарски войска хана Нуредина пришли аж до Почаївского манастира и обколєли го зоз трох бокох. Слабе манастирске утвердзенє як и даскельо камени будови доокола манастира, нє випатрали же можу одбранїц место од нєприятеля. Иґумен манaстира Йо сиф Добромирски поволал шицких монахох и вирних котри там пришли же би ше модлєли нєбесним заступнїком манастира – Пресвятей Богородици и преподобному Йову Почаївскому. Монахи и вирни ше упарто модлєли на клєчаци пред икону Божей Мацери. Рано, 23. юлия, кед виходзело слунко, Татаре ше рихтали за напад на Почаївски манастир. Иґумен почал шпивац акафист до Мацери Божей. После перших стихох „Возбранной воєводи“ над манастиром ше нагло зявела Пречиста Богородица зоз блїщацим билим омофором и з нєбеснима ангелами котри тримали мечи. Пре-

III

подобни Йов ше находзел коло Божей Мацери и кланяюци ше Єй – модлєл Ю же би охранєла манастир и вирних. Татаре думали же нєбесне зявенє лєм привидзенє и почали штреляц на Пресвяту Богородицу и преподобного Йова, алє стрели ше врацали назад и ранєли тих котри их виштрельовали. Татаре ше престрашели и у вельким страху почали сцекац, а нє розликуюци своїх - почали забивац єден другого. Тоти цо бранєли манастирске утвердзенє вибегли вонка за Татарами и велїх зарабровали. Дзепоєдни з нїх после прияли християнску виру и остали у манастирским утвердзеню занавше.

Корунованє Почаївскей икони

Од 1713. по 1832. р. Почаївски манастир бул у рукох Грекокатолїцкей церкви и о нїм ше старали оо. Василиянє. У тим чаше манастирска хронїка записала 539 виздравеня дзекуюци чудотворней икони. Дня 1. мая 1773. р. папа Климент XIV ( 1769-1774) видал декрет за корунованє Почаївскей икони. Корунованє було барз святочне, понад 100.000 вирних и коло 1.000 священїкох вжали учасц у тим торжеству. Под звуком трубох и штреляньом дзелох покладло ше коруни на главу Богородици и Исуса. Папа послал два златни коруни, а коло цалей церемониї котра тирвала 8 днї постарал ше ґроф Микола Василь Потоцки, котри дал вельку помоц за вибудов нового манастира. Корунованє окончел грекокатолїцки владика зоз Луцку, Силвестер Рудницки. Обичай коруновац икони походзи ище зоз 732.р. кед папа Григорий II окончел тото першираз. У XVII столїтию були утвердзени окремни условия же би ше могло коруновац єдну икону. Насампредз тото же икона ма особлїве почитованє медзи вирнима и же би церковна власц потвердзела чудесни зявеня котри ше збули прейґ тей икони. Корунованє Почаївскей икони було 8/21. септембра на Малу Матку Божу и тирвало 8 днї. Место корунованя було на полю дзе намесцена дочасова каплїца на 8 слупох, одкрита на шицки боки же би вирни видзели церемонию. Драга од манастира до каплїци була засадзена зоз лїпами по чим ше вола и нєшкайша улїца „Лїпова алея“. На драги положени пе-

IV

цери триюмфални дзвери на котрих виставени герби маґнатох Потоцких, Ржевуских, Осолинских и других, а з двох бокох драги виложени малюнки котри представяю чуда од Почаївскей икони. Церемония почала зоз преношеньом икони зоз давного Святотроїцкого собору до каплїци, а потим владика Рудницки положел коруни на глави Богородици и Дзецочка Исуса. Нєшка ше чудотворна икона находзи у Успенским Лаври у кивоце подобному як гвизда. Його пожертвовал 1859.р. император Александер II з нагоди свойого паломнїцтва до Почаївскей Лаври. До чудотворней икони найвецей приходза питац помоц цемни, тоти цо маю застарени хороти, а модля ше єй и тоти котри глєдаю ошлєбодзенє од рабства. Днї кед найбаржей почитую икону – и православни, и грекокатолїки, то 12. априла, 5. авґуста и 21. септембра на Малу Матку Божу, а римокатолїки 30. марца. Кажди дзень рано на 5 годзин у Успенским соборе, ошвиценим з раншима лампами, манастирска заєднїца служи Полночнїцу. После нєй, после тропара „Нєпреходни Дзвери“ чудотворни образ Почаївскей Мацери Божей ше помали спущує и затримує ше на висоти чловеческого росту. Икона ше трима на двох гадвабних лентох. Коло нєй стої єромонах, котрого по традициї волаю „кивотни“. Монахи, а за нїма шицки присутни котри ше там модля у церкви у цихосци, помали приходза и прикладаю свою главу ґу чудотворному образу. Подобнє ше случує и каждей соботи после заєднїцкого акафиста пред образом, а так исто и внєдзелю и на кажде швето после Божественей Литурґиї. Чудесни виздравеня од тей икони безконєчни як и рика паломнїкох з України, Билорусиї, Молдавиї, Русиї, Сербиї и инших країнох котри приходза до Почаївскей Лаври.

Нє шицки доживюю физични виздравеня од Почаївскей святинї, алє кажди хто приходзи ґу тому образу зоз щиру молитву - чувствує духовну, душевну и тїлесну помоц. Кажди хто ту приходзи чувствує цошка таке окремне цо зоз словами нє мож виражиц. Пририхтал о. В. Варґа

berezenq 2022

Актуалне

АКТУАЛНОСЦИ У ВСЕЛЕНСКЕЙ ЦЕРКВИ СВИДОЦТВО ВИРИ ПОЗНАТОГО УМЕТНЇКА

"Нєзвичайни живот др Терия Чаймса" наслов пред даскельо роками обявеней автобиоґрафиї у котрей ше перши буґнар култного панк бенду Клеш (The Clash), Тери Чаймс занїмал зоз своїм бурхлївим животом, дзе медзи иншим описал и свойо врацанє до Католїцкей церкви дзе є и виховани. Чаймс грал на буґнох у першей постави лондонскей панк ґрупи "Клеш", знял з нїма дебитантски албум котри обявени 1977. року, а котри ше нєшка по числених анкетох преглашує за єден з найлєпших рок-албумох вообще. Потим напущел ґрупу, а знова ше врацел 1982. кед The Clash бул на вершини слави же би заменєл буґнара Топера Хедона котри вируцени зоз ґрупи пре зависносц од наркотикох. Чаймс потим накратко грал и у ґрупи Блексабат (Black Sabbath), як и у ище даскелїх ґрупох. У медзичаше дакус змирел свой животни стил и почал ше занїмац зоз киропрактику. У тим "змирйованю" ключну улогу мало врацанє до католїчанства. Тото його врацанє порушал познати християнски аполоґета Ц.С. Левис (C. S. Lewis) односно його кнїжка “Mere Christianity” (преложена є на горватски язик як "Християнство нє илузия") котру Чаймс 1998. року купел у предавальнї половних стварох. Поглавє котре му пременєло живот то тото у котрим Левис писал о пихи як о гриху. "Поглавє ше вола вельки грих. Тот вельки грих то пиха, напрям котри шицки маме док думаме же зме лєпши од других. Вше сом знал же пиха постої, алє ми нє було ясне прецо ше о нєй пише як о гриху. Док сом нє похопел же праве пиха то тот грих котри стої на драги духовного росту", написал Чаймс у своєй автобиоґрафиї. "Проблем зоз пиху тот же кед ю дахто ма, вон то вообще нє видзи." Левис написал же, кед же ши и зробел даяке добре дїло, поведзме пречитал ши духовну кнїжку, модлєл ши ше, або ши престал пиц алкогол, и кед ши пишни за тото думаюци же ши "духовнєйши" од других, праве теди сотона задовольно почуха зоз руками прето же це влапел до духовней замки зоз котрей чежко сцекнуц", предлужел буґнар и потим описал вплїв читаня о гриху пихи: "Док сом читал тоти шорики постал сом свидоми же сом зарабровани у тей замки уж 20 роки. Одложел сом кнїжку и шеднул на трошед. Роздумовал сом о тим цо сом праве спознал. Тото цо ше случело о даскельо минути було найчудеснєйше искуство у моїм живоце. Почувствовал сом пруисутносц котра преходзела презо мнє у моцних га-

marec 2022.

бох. У тей хвильки шицко материялне постало нєбитне у поровнаню зоз тоту присутносцу. Цали мой швет бул звалєни, а я остал одкрити и мали. Истичашнє почувствовал сом найвекшу можлїву любов. Тота "присутносц знала шицко о мнє, а заш лєм ме любела", так описал свойо духовне будзенє и стретнуце зоз християнским Богом буґнар Чаймс. "За себе ши нас, Господи створел, и нємирне шерцо нашо док ше нє змири у тебе", цитат св. Авґустина за котри Чаймс гвари же совершено описує як ше вон чувствовал у тей хвильки. "Теди сом плакал, алє сом и ясно чувствовал же будзем любени до конца часу, а и далєй. Мой живот нїґда вецей нє годзен остац исти. Потим сом одлучел подполно пременїц приоритети у своїм живоце." Чаймс у кнїжки описує и важносц Святей Тайни у його живоце. Описал же як ище як дзецко вєдно зоз своїма приятелями украднул якуш часц у предавальнї половних автох. Цалу ноц го прето пекла совисц и сцел врациц украднуте, медзитим його приятелє за тото нє сцели анї чуц. "Знал сом же то була крадза. Мойо католїцке вихованє гуторело ми же то грих и же сом так уквилєл Бога. Даскельо днї сом бул знємирени, аж анї родичи нє знали цо ми. На концу сом ше пошол висповедац. Священїк ме посовитовал най обецам же таке дацо вецей нїґда нє зробим, а за покуту ми дал най дома зробим добре дїло. Аж кед сом зробел покуту, почувствовал сом як зо мнє зишла велька терха. Од теди сом сцел обкеровац тото чувство гришней совисци за цали живот. Заключел бим же и попри числених критикох католїцкого вихованя и Святей Тайни споведзи, вони у моїм живоце зробели вельо доброго", заключел Чаймс. www.bitno.net о. Владимир Еделински Миколка

DZVONI

15

Витамин за душу

Приклади

МОЦ ЛЮБОВИ

Официр Войска спаса, медицински мисионер, допутовал до Индиї же би приял окремну колонию ґубавих людзох. На церемониї були и троме оковани хлопи, руки и ноги им були у ланцох и желєзох, спод хторих вибивала крев. Официр глєдал же би им зняли окови, алє стражаре му гварели же то нє будзе безпечне, бо тоти людзе опасни криминалци. Заш лєм, официр чувствовал же вони досц церпели, уж зоз свою ґубавосцу. Вжал ключи од стражара, клєкнул пред хлопами и нїжно им знял окови. Аж им як дохтор и премасцел рани з якуш медицину.

Два тижнї потим официр мал перши сумнї о трох криминалцох. Мушел нагло одпутовац вноци, а бал ше охабиц жену и дзеци самих. Жена гуторела же ше нє бої, бо верела до Божей любови. Справди, нїч ше нє случело. Лєм кед жена рано отворела уходни дзвери, запрепасцела ше же троме хлопи шедзели на ґарадичох. Тоти исти криминалци! Єден з нїх єй понаглял потолковац: „Ми знаме же дохтор одпутовал, та зме вас цалу ноц чували же би ше вам нїч зле нє случело!“

прето же Бог любов.

Бог нас так полюбел же сцел подзелїц любов. Вон то зробел так же нас створел, таких нєсовершених яки зме, алє одредзених за дзелєнє у Його Божескей любови. Вон нас вше любел, даваюци нам нагоду буц ошлєбодзени од гриха. Зоз тим цильом Бог послал свойого єдинородного Сина, нашого Господа и Спасителя Исуса Христа. Исус бешедовал о тей Божей любови за нас. Його шмерц на крижу бул конєчни доказ любови. Так гуторел: „Нєт векшей любови як дац свой живот за блїжнього.“ Людзе нєшка гладни любови. Найвекше худобство нє у нєдостатку материялних доброх, алє у мало любови. Джоан Манинґ Бесон

РОДНА ЖЕМ Любим це, жеми, Твой пах, твойо чувство Кед шеєм до це нашенє Або патрим на польо.

Мегка, нїжна жеми После шнїгу кед ше розпущи Скриваш зарно же птици Зоз нїм накармиш.

Коренї у теєбе бескрайни И живот ше знова родзи Вше навики.

Бул то способ як троме опасни криминалци одвитовали на дїло любови. Любов найважнєйша часц нашого живота! То

16

DZVONI

berezenq 2022

Витамин за душу

У преходзе

ДРЕВО ЗА БРИҐИ

На концу роботного дня вожел сом дому майстра хтори ми оправял дацо по обисцу. Цалу драгу бул цихо. Кед зме сцигли по його дом, поволал ме нука, же би сом упознал його фамелию.

На уходзе до хижи майстор на хвильку застал при єдному малому древу и облапел конарки на нїм з обидвома руками. А кед зме вошли нука, облапел дзеци и побочкал жену.

Потим ме майстор одведол до своєй шмикнї. Нє мог сом ше стримац, та сом ше му питал цо му значело тото же облапел древо на уходзе.

– О, то мойо древо за бриґи! – одвитовал ми.

– Знам же нє можем ришиц бриґи на роботи, а нє сцем их уношиц анї дому своєй жени и дзецом. Прето, кед вечар приходзим з роботи, шицки бриґи и чежкосци вишам на тото древо, а вец их рано знова берем до рукох. И обачел сом же рано єст вельо менєй бриґи на древе як цо сом их вечар на ньго повишал...

Гварели мудри людзе

ПОХВАЛА

Можебуц ше случи раз у сто рокох же дахто умре од превелькей похвали. Алє кажду минуту дахто умре пре нєдостаток похвали!

А. Н.

З анґлийского: Ю. П.

marec 2022.

DZVONI

17

Представяме ДюРА РАМАЧ З РУСКОГО КЕРЕСТУРА О ОБСТАВИНОХ У СЛОВАЦКЕЙ

НЄСЕБИЧНА ПОМОЦ ВИБЕЖЕНЦОМ Од вчасних ранших годзинох 24. фебруара, кед почала русийска инвазия на Україну, числени цивилє з України, насампредз жени, дзеци и старши особи, примушени сцекац до иножемства. За перши дзешец днї войни було их вецей як милион и пол. Векшина сцигла до Польскей, велї до Словацкей, Румуниї, Мадярскей, одкадз предлужую далєй на заход, поготов тоти цо даґдзе маю родзини и приятельох.

Попри державних орґанох, у цалей Европи ше до помоци вибеженцом уключели добродзечни орґанизациї и волонтере, котри им обезпечую материялну, алє и психичну и духовну помоц. О тим цо ше случує у Словацкей бешедовали зме з Дюром Рамачом, хтори трицец роки жил у Словениї, медзи иншим бул директор видавнїцтва «Нови швет» и младежски координатор у Руху Марийово Дїло (Фоколарини). Пред трома роками пошол до Словацкей.

Дюра Рамач

Панє Рамач, кельо єст вибеженцох у Словацкей, яка їх структура и чи правда же медзи нїма скоро нєт хлопох?

– Ситуация ше меня з години на годзину. Вчерайши податки нєшка уж нєактуални, ютре буду цалком иншаки. Правда же векшина вибеженцох жени, дзеци и студенти. Хлопи остали дома бранїц оцовщину. Нє лєм же вони нє сцекаю, алє ше врацаю и велї хлопи хтори потераз жили у иножемстве.

18

DZVONI

Як Словаци и меншини хтори там жию реаґовали на приход вибеженцох?

– Коло 20 одсто жительох Словацкей национални меншини: Мадяре, Роми, Чехи, Українци, Руснаци, Руси, Нємци, Поляци, Болгаре, Горвати, Євреє. Вшадзи мож чуц же у такей чежкей ситуациї розлики нєставаю и найважнєйше цо скорей помагац людзом.

Уж першого дня аґресиї словацка предсидателька Зузана Чапутова бешедовала на телефон з українским предсидательом Володимиром Зеленским, а 27. фебруара нащивела словацко-українску гранїцу и вибеженски центри. Вона подзековала роботнїком на гранїчним преходзе и волонтером за нєсебичну солидарносц и за барз добре сотруднїцтво општинох, державней управи и добродзечних орґанизацийох.

Порихтани шатри и мобилни центри. До приманя вибеженцох уключени и и числени школски, културни и спортски обєкти, та и индустрийни обєкти. Там им обезпечене дочасне змесценє, там и центри за зберанє средствох, поживи, шматох, совитовалїща за психолоґийну и правну помоц. Єден цали здравствени комплекс место госцох прима вибеженцох. Числени орґанизациї и добровольци им пошвецую свой час и способносци. Як реаґовала Римокатолїцка и Грекокатолїцка Церква?

– Нє мож анї пораховац добродзечни орґанизациї, як граждански так и церковни, хтори ше уключую до помоци. Єст вельо приклади: предсидатель Словацкей владическей конференциї Станислав Зволенски о духовней помоци вибеженцом такой бешедовал з поглаваром Українскей грекокатолїцкей церкви Святославом Шевчуком; гранїчни преход Убла нащивели надвладика з Кошицох Бернард Бобер и грекокатолїцки архиепископ Ян Бабяк. На гранїчним преходзе Вишнє Нємецке помагаю и богослове з нєдалєкей семинариї. Кажди вечар ше орґанизую вир-

berezenq 2022

Представяме ски стретнуца и молитви за мир, нє лєм християнски, хтори преноши телевизия. Анґажована ширша дружтвена структура, церковни общества, парохиї, монахи, Рухи, Каритас, Салезиянє, Дружтво св. Викентия и велї други... Як ше до тих активносцох уключел ваш Рух Фоколару?

– Рух Фоколарох спада медзи найменши конарчки на розвитим тисячрочним стеблу Церкви у Словацкей. Лєм дзень потим як нашим членом було послате писемко з предкладаньом най збераю прилоги назберало ше вецей средства як нєдавно за тидзень кед була природна катастрофа у єдней сушедней жеми. Тота помоц такой послана Каритасу у України. Попри збераня финансийней помоци основалли зме два координацийни екипи, єдну на востоку, нєдалєко од гранїци з Україну, а другу у заходней часци Словацкей, же бизме цо лєпше ускладзели потреби и можлївосци хтори понукаю поєдинци и заєднїци нашого Руху. Ниа, главни редактор ревиї «Нове место», хтору видава наш Рух Фоколару, дал квартель за змесценє вибеженцох. Млада новинарка Мария з нашей редакциї даскельо днї була на гранїци як волонтерка.

Мнє особно барз потрафел попатрунок єдного тинейджера, хтори з мацеру сцекнул з України: у його очох видзел сом вельки крик чловечества, крик Исуса хтори церпи, о хторим нєдавно бешедовал папа. У нїм сом видзел же, попри материялних потребох, и души потребна пожива. У вязи з тим потресол ме поступок Петра, сина мойого приятеля. Народзел ше з чежку форму автизма, тераз є полнолїтни и малює икони. Перше самоинициятивно дал свой прилог до Каритасу. Потим наволал Каритас и питал ше чи би могол дац даєдну икону. Знал же українски вибеженци, хтори преважно восточного обряду, нашвидко сцекали зоз своїм домох и вжали зоз собу лєм найнужнєйше, а икона важна за їх духовни живот. Каритас з радосцу приял тот дарунок. Єден волонтер з нашого Руху понукнул свой 100-посцельови готел за тих, цо остали без закрица. Праве нєшка сом ше стретнул з ґрупу младих, хтори готую специялни лакотки и шицок заробок даваю за Україну. Єст ище вельо таки приклади велькей любови и сочувствия.

У Словацкей єст и православних и католїкох. Як ше вони уключели?

marec 2022.

– Можебуц ше дакеди опитаме хто кельо помагал. Тераз ше таке питанє нє поставя. Хто сце помагац, помага. Тутешня Реформована евангелистична церква вше ма барз добре орґанизовану добротворну дїялносц. Вона медзи першима, попри ACN (Помоц церквом у нєволї) и Каритаса почала зберац помоц за Україну.

Пред войну сце часто ходзели до України. Чи Українци пред инвазию знали же грожи така страшна война? Чи ше ю могло обкеровац кед би ше попущело русийским вимогом?

– Нє, анї приблїжно нє були свидоми такей опасносци, гоч ше тераз указало же война була длуго и обсяжно пририхтована. Кед би попушели, нє було би им нїч лєгчейше, скорей би були припоєни ґу держави аґресорови, а сушедним державом би було ище горше и вироятно би до шицкого ище скорей бул уключени НАТО.

Як помагац України у тей хвильки, кед на людзох ище падаю бомби. Думаце же би Европски Союз могол интервеновац з войском?

– То война Давида и Ґолията. Тераз помагаме з молитву и стараньом о вибеженцох. У будучносци потребна така реорґанизация медзинародних институцийох, хтора би у зачатку онєможлївела дзвиганє и длугорочну власц диктаторох, зоз тим и деґрадованє общого розвою дружтва.

У перших дньох войни сом вецей часу потрошел за зберанє информацийох, новосцох и подїйох на обидвох бокох, як за одвитованє на конкретни потреби брата, хтори нєдалєко одо мнє. Нє треба так робиц. Нє будзем бешедовац о медзинародней политики, а братови и шестри хторим сом ту потребни такой помагам. Тераз ме водзи єдна думка: «Цо сце зробели єдному з моїх найменших, мнє сце зробели». Наш собешеднїк Дюра Рамач войводянски Руснак, його коренї у українским Закарпатю, грекокатолїк, по 30 рокох у Словениї преселєл ше до Словацкей. (Дружина, Любляна, 8. 3. 2022)

Иґор Воїнович

DZVONI

19

Здогадованя

ЗДОГАДОВАНЯ НА КЕРЕСТУРСКОГО ПАРОХА О. МИХАЙЛА МАЛАЦКА ПАРОХ МАЛАЦКО И ЦЕРКОВНИ ОДБОР У РУСКИМ КЕРЕСТУРЕ (друга часц)

Вельки проблем була влага у мурох Катедралней церкви св. о. Николая, такволана капиларна влага. Пробовали зме найсц даяке ришенє ище зоз парохом о. Юлияном Рацом, котри у Керестуре бул парох од 2002 до 2008.року алє зме нє могли дойсц до єдного квалитетного ришеня. Аж кед поставени за пароха 2008.року о. Михайло Малацко порадзене же би ше поробело пререзованє мурох на храму и поставянє гидроизолациї. То нє було єдноставно ришиц. Таки роботи досц вельо коштаю, а ми нє мали даяки озбильнєйши средства у церковней каси. Було вецей поднїмательох за тоту роботу, алє зме нє знали хтори найоптималнєйши. Ришенє зме мушели глєдац у виробку понуканьох вецей проєктох вязаних за тоту роботу и вредносц, односно коштанє таких роботох. За тоту роботу парох о. Михайло Малацко и Церковни одбор вибрали уж теди познату фирму HPS HIO PROTEKTION SISTEM DOO, NOVI SAD, Pozorišni trg 5, котру заступа Стеван Оберкнежев и зоз хтору подписани контракт о виводзеню роботох на пререзованю мурох церкви, то єст ришованє капиларней влаги. У медзичаше упокоєл ше преосвящени владика кир Славомир Микловш хтори мал буц поховани у крипти у Катедралней церкви. Преосвящени владика кир Георгий Джуджар мал жаданє же би ше до крипти препоховали и архиєпископи: преосвящени кир Гавриїл Букатко и кир Йоаким Сеґеди, преосвящени владикове кир Дионизий Няради и кир Йоаким Гербут. Шицко тото досц викомпликовало коло одстраньованя влаги. Мушели зме поробиц ґранит у олтаре, после як ше виняла труна владики Дионизия Нярадия, а под час обнови указало ше же на мурох у олтаре були образи апостолох под лесонитом, за котри ше дотеди нїч нє знало. Прето парох Михайло Малацко вєдно з Церковним одбором одлучел же би ше тоти образи реконструовали и поставели на исте место дзе були, цо и поробене.

20

DZVONI

Пенєжни средства, слава Богу, найдзени так же шицко могло буц поробене. Пререзованє мурох церкви поробене. Поробени и образи зоз мура у олтаре, а так исто найдзени и пенєжи за виробок фасади. За вельку помоц коло шицкого ше постарал преосвящени владика кир Георгий Джуджар зоз катедралним парохом благопочившим о. Михайлом Малацком. (Предлужи ше) Юлиян Фейди, апатикар у пензиї

МИЛОСЕРДИє У СЛОВУ, ПОТРИМОВКА ЗА ВИЧНОСЦ

Сотруднїцтво з оцом Михайлом Малацком започало зоз мою роботу у редакциї “Дзвонох” пред двацец роками. Кед пришол за пароха до Керестура, нашо сотруднїцтво було скоро каждодньове. Вше требало дацо поробиц за “Дзвони” або за Календар. Праве прето тоти стретнуца, котри були кратки и поучни, за мнє мали вельку значносц. Кед требало, отец Михайло ме порадзел у каждей сфери мойо живота – чи то була професийна, чи особна, чи даяка дилеми по питаню вири... Тексти котри требало уношиц до компютера часто приношел до нас дому и тоти стретнуца були духовни поуки. Так ше упознавал и зоз моїма дзецми, супругом, зоз мою фамелию. Часто то були даскельо слова - вше интересовало цо робя, як идзе школованє, цо планую у живоце... Нє поучовал их директно, алє им зоз свою присутносцу и интересованьом за їх особни живот указовал потримовку. Знам же им то вельо значело. Остатнє стретнуце о. Михайла Малацка и цалей моєй фамелиї було у Водици, внєдзелю пред тим смутним штвартком. Теди кресцел мою унучку Тадею. Унучка так патрела на ньго кед читал молитви яґод кед би шицко розумела. После кресцинох шицки зме ше жадали фотоґрафовац зоз о. Михайлом бо зме го шицки тримали за часц нашей

berezenq 2022

Здогадованя фамелиї. Вон франтовал же анї з єдних кресцинох нє ма тельо фотоґрафиї як зоз того. А нє знали зме же му то буду остатнї. Моя мац дотримовала набожносц перших пияткох та голєм раз мешачно приходзел и до нїх. Барз сом любела же ма зоз нїма щири контакт, и зоз мацеру, алє и зоз оцом. Гоч кельо бул завжати, нїґда нє препущел нагоду побешедовац зоз нїм голєм дакус. Интересантне же зоз оцом мали окремне одношенє, полне почитованя и порозуменя. Кед о. Малацко оцови приповедал о проєкту “Емаус”, а зоз оцом часто бешедовали о велїх темох, оцец го потримал и похвалєл у тим намиреню же то цошка цо потребне нашому валалу, же место на котрим би ше могли стретнуц и позберац особи нє лєм з валалу, алє и зоз окруженя наисце потребне. Знам же оцец мал подобну задумку релизовац ище зоз покойним парохом Макайом. Анї мой оцец, анї о. Малацко нє дочекали релизацию того проєкту. Якош чувствуєм же нам обидвоме зохабели тал же бизме тото о чим бешедовали и цо о. Малацко плановал, ми витворели. О. Живкович

ДОБРИ СВЯЩЕНЇК И ПРИЯТЕЛь

Оца Михайла Малацка сом упознала 1994. року, кед пришол як капелан до Руского Керестура. Баржей сом го упознала кед є меновани за пароха 2008. року. Вше сом любела слухац його казанї, бо були о вири у каждодньовим живоце. Пояшньовал вирним же треба видзиц Исуса у каждей особи, прилапиц ю таку яка є и жиц цо баржей у заєднїци и мире зоз шицкима. Було то цошка нове, иншаке од класичних казаньох старших паноцох. О. Малацко бул дараз и погришно порозумени. Вон ше намагал потолковац вирним же тото ученє нє од даякей секти (як го даєдни обвиньовали) алє лєм нови приступ вири у нових, иншаких часох. Нє було му вше лєгко, алє з часом и сцерпезлївосцу людзе го похопели. О. Малацко мнє бул блїзки як наш учитель, духовни оцец. Вецей раз тримал преподаваня на розлични духовни теми. Остатня така тема була о Блаженствох. Нє препущовала сом анї єдно преподаванє, а потим сом мала вецей питаня. Вше мал одвит на кажде поставене питанє, чи було у

marec 2022.

вязи зоз преподаваньом, историю Церкви або дачим иншим у вязи зоз виру. Його одвити на питаня вше були вичерпни и розумлїви. Нє вше то лєгко – одвитовац на чежки питаня на єдноставни способ. Алє, то бул дар яки мал о. Малацко – бул родзени учитель – наш духовни оцец. Барз сом любела читац його тексти у “Дзвонох”. Вше бул ясни, директни и блїзки читательом! Гоч и критиковал и указовал на подли зявеня у нашим дружтве, вше указовал на ришеня тих проблемох нє поставяюци ше як лєпши, мудрейши або святши од других. Бул вше наш паноцец, а нє якишик далєки, строги и нємилосердни судия цо глєда за нашо грихи кари и обецує пекло. Исуса представял як нашого приятеля, а Бога як милосердного оца котри од нас вимага же бизме були добри єдни спрам других. Найбаржей сом о. Малацка упознала на наших путованьох зоз хором и на паломнїцтвох. Вше бул зоз нами, шицким як приятель, член хору або заєднїци. Вєдно зме шпивали, а мал одлични слух и красни глас. Поряднє приходзел на проби хора, вєдно зоз свою фамелию. Можебуц му то анї нє було потребне, бо бул музично образовани, алє так потримовал роботу хору. Кед зме шпивали на Служби Божей, теди нам хибел, бо шпивал часци як священїк. Кед зме шпивали на стретнуцох хорох або з нагоди шветох як хор Дома култури, нє жадал ше розликовац од нас членох: шпивал у шматох яки мали шицки хористи, а нє у шматох як священїк. О. Малацко водзел вирних и на паломнїцтва. Здогадуєм ше паломнїцтва до Мадярскей до Марияповчу, дзе було наисце крашнє и попри язичней бариєри. Були и други паломнїцтва на хтори сом нє ишла. Тераз прето барз бануєм. Якошик, вше думаме же будзе часу, алє нас живот часто нєсподзива. О. Малацко бешедовал же ше будзе исцо до Италиї до варошу Бари, дзе гроб святого Миколая. Гварела сом же пойдзем на тото паломнїцтво. Нажаль, пришла корона, та путованя були замарти. И на концу, остали зме без нашого о. Малацка. Вецей нас нїґда нє годзен нїґдзе водзиц и старац ше о нас як о своїх духовних дзецох. Кед зме були у Италиї, там ше одлично знаходзел бо знал язик и познал велїх людозх. Мал и орґанизацийни способносци и знаюци яка у нас материялна ситуация, намагал ше же бизме мали цо менєй трошки. Було би ище вельо того цо бим могла написац о о. Малацкови, доброму священїкови, приятельови и чловекови. Барз ми будзе хибиц як и цалей нашей парохиї и Церкви. Найчежше його фамелиї, панїматки и дзецом хтори нам тиж так мили хористи и приятелє. На концу, кед себе поставиме питанє: чом праве вон мушел умрец, кед ище тельо того могол дац и зробиц за нашу парохию - започал проєкт “Емаус” и велї други, намагал ше и зоз цалим шерцом робел на добро шицких. Одвит же то була воля Божа чежко. Дзекуєме му за шицко цо за нас зробел. Вичаня му памят! Геленка Надь

DZVONI

21

Приклади

ОТВОРЦЕ СВОЙО ДЗВЕРИ И СВОЙО ШЕРЦА УКРАЇНЦОМ!

Першей соботи вельконоцного посту, 5. Марца, у люблянскей Катедрали св. Николая була Архиєрейска Служба Божа восточного обряду за мир у України. Предводзел ю крижевски владика Милан Стипич зоз люблянским надвладиком Станиславом Зоре, помоцним владиком др Антоном Ямником и владиком у Новим Месце др Андрейом Сає. Шпивал словенски екуменски хор, а маедзи паноцами бул и о. Михайло Йосафат Гарди, грекокатлїцки священїк у люблянскей реґиї. На Служби Божей бул присуствовал и укряїнски амбасадор у Републики Словениї Михайло Бродович, хтори щиро подзековал за словенску молитву и помоц. У своєй казанї владика Стипич медзи иншим гварел: – Мили Словенци, кед Українци задуркаю на вашо дзвери и замодля за помоц, отворце им и дочакайце их зоз отвореним шерцом и душу. Вони славянски народ, добри су людзе и вирни християнє. Прето най им будзе и ваша держава отворена у тим чежким чаше кед им потребна помоц.

У чаше поста треба же бизме ше щиро модлєли, посцели и даровали свойо жертви и церпенє за мир. Зробиме шицко же би бул мир и у наших животох, и у наших фамелийох. Дзе Христос - там мир. Прето поволайме Христа най и медзи нами панує мир, бо Воскреснути Исус жридло каждого мира и радосци. Модлїме Го, най поцеши нападнути народ и вибеженцох, окреме тих цо у войни страцели своїх ближнїх або свой дом. Иґор Воїнович

ГРЕКОКАТОЛИЦЬКИ ВЛАДИКИ З УКРАЇНИ І УГОРЩИНІ ВІДВІДАЛИ БІЖЕНЦІВ

5 березня преосвященний владика Ніл та владика Авель – правлячий єпископ Ніредьгази, відвідали пункт прийому біженців у селі Малі Селменці. Тут волонтери та соціальни працівники допомагають вимушеним переселенцям із східної України. Єпископи в часі відвідин зустріли одну сім’ю котра приїхала з Києва. Мають двох маленьких дочок. Наразі ще не знають що будуть робити далі. Хочуть залишитися якщо на місці не буде заворушень. На тому місці годують та дають прихисток волонтери. З іншого боку кордону є машини готові перевезти людей безкоштовно. У селі Шішловці на даний момент знаходиться сім’я котра втікнула з м.Гостомель. Вони виїхали звідти не відразу. Казали що з першого дня постійно там заворушення, вибухи та стрілянина. Виїхали відразу в момент припинення вогню. До Рівного їхали 12ро, батько хотів залишитися, але діти як взялися за його ноги сказали йому що нікуди не ідуть без нього. Діти знаходилися у багажнику. На блокпості не хотіли їх пускати далі, але коли показали дітей та перевірили документи пустили їх. На щастя Житомирська траса тоді була вільна, але вони зустріли по дорозі багато побитих машин та трупів. Тяжко було залишити все, але раді що виїхали перед тим як зруйнували Київські мости. Вони мусіли залишити дочку в Києві, але підтримують з нею постійно зв’язок. Вона знаходиться на даний момент із сім’єю її хлопця у бомбосховищі. На даний момент вони живуть у бідній

22

DZVONI

хатині села Шішловці. Зараз вони ще не знають що будуть робити далі. У випадку погіршення ситуації перевезуть дітей та дружин через кордон а самі будуть займатися допомогою різного виду. Кажуть що до війська ліпше їм не іти, тому що воювати буде ліпше тим котрі знають це робити та вчилися, щоб не заважати стратегії, вважають що допоможуть більше в інших сферах. На кордоні кажуть що таку кількість людей за 40 років бачили перший раз. Цей кордон проходили мало людей завжди тому зараз почали готувати місце для багатьох людей, зали, туалети тощо. Зі сторони Словаччини мають зали для очікування, кімнати та туалети.

berezenq 2022

Екуменска молитва ЕКУМЕНСКА МОЛИТВА У НОВИМ САДЗЕ

У БОГУ НАМ НАДЇЯ Екуменска гуманитарна орґанизация орґанизовала заєднїцку екуменску молитву за Шветови молитвови дзень, пияток, 4. марца, у Словацкей евагелистичней а. в. церкви у Новим Садзе. Участвовали жени зоз Словацкей евангелистичней а. в. Церкви, Римокатолїцкей Церкви, Євангелскей методистичней, Християнскей реформатскей и Грекокатолїцкей Церкви. З нашей Церкви участвовали парох новосадски о. Юлиян Рац, Мария Гудак, Блаженка ХомаЦветкович, а були и пецеро вирни зоз Руского Керестура, монахинї и вирни з Нового Саду. У орґанизациї участвовала и Анита Ґовля. Модератор була Мария Парнїцки, хтора гварела же зме зєдинєни у молитви з милионами модлїтельох у цалим швеце, за милосердиє и доброту. Источасно, у Войводини ше модлєли вирни у 40 заєднїцох. Тогорочну молитву вєдно написали шестри зоз Анґлиї, Велса и Сиверней Ирскей. Тема молитви була –

marec 2022.

„Дам вам будучносц и надїю”, а єй фундамент на стиху зоз кнїжки пророка Єремиї 29꞉11. През приповедку о прегнанстве и рабстве юдейского народу у Вавилону, роздумовало ше над сучаснима формами рабства, герештанства, виключносци. Гварене же феномен експлоатациї, расного нєцерпеня и фамелийного насилства присутни и у сучасним британским дружтве. Модлєло ше за мир у України, за вецей правдивосци, вецей радосци и надїї, за будучносц нашей планети хтору вше баржей експлоатуєме и знїщуєме єй богатства. Наглашене же ше твардо операме на Бога и його обецанє же „Вон зна намири хтори ма з нами и шветом” и то нам да надїю до будучносци. На концу, священїки зоз Церквох благословели присутних, а потим було аґапе. М. Г. К. Фото: К. Тот

DZVONI

23

Призначуєме

ИКОНА ВОДИЦОВЕЙ МАРИЇ БУЛА У БИКИЧУ И У БЕРКАСОВЕ Шестри Служебнїци зоз ґрупу парохиянох з Руского Керестура 27. фебруара до Бикичу, а потим є з процесию пренєшена до Беркасова дзе парох о. Владимир Еделински Миколка служел Службу Божу. За тоту подїю вирни ше и духовно пририхтовали.

Пририхтованя за приход икони Водицовей Мариї почали пред мешацом. То було окремне чувство, бо до нас приходзи Божа Мати! Єй присутносц вше чувствуєме у молитвох, кед нам помага у живоце.

Перша дзвонїца на месце, дзе познєйше будзе Бикич, пошвецена Воведению Пресвятей Богородици, а церква пошвецена Успению.

Пре приход икони, формовани и мали церковни хор, а почала и духовна обнова нашого валалу. У церкви було вше вецей людзох хтори ше уключовали до пририхтованя. Хлопи, жени, дзеци – шицки учели молитви и шпиванки о Мариї. У тим духу ше швидко ришовали и проблеми хтори ше зявйовали. Сам дзень приходу икони бул окреме святочни – зишол ше цали валал дочекац Водицову икону. Знаме же ше Божа Мац модлї за шицких нас. Деян Бобаль

24

DZVONI

Водицова икона у манастире Исусових малих шестрох хтору принєсол парох Михаль Ґерґель зоз панїматку, привитал го домашнї парох о. Владислав Варґа, ш. Михаїла Воротняк, ш. Мартина Душен и ґрупа парохиянох.

З ПАРОХИЯЛНИХ МАТРИКУЛОХ ЗА 2021. РОК ДюРДьОВ

покресцени: 15 особи повинчани: 1 пара поховани: 28 особи

ҐОСПОДЇНЦИ

покресцени: 2 особи поховани: 1 особа

СТАРИ ВЕРБАС

покресцени: 3 особи повинчани: 1 пара поховани: 17 особи

НОВЕ ОРАХОВО/ БАЧКА ТОПОЛЯ покресцени: 2 особи поховани: 9 особи

berezenq 2022

Обвисценя

ПОМОЖМЕ „ДЗВОНОМ“ Почитовани читаче „Дзвонох”!

Же би Дзвони виходзели, добре би було уплациц рочну предплату же бизме знали кельо друковац бо дакеди велї числа оставаю - а то шицкло кошта. Трошки друкованя ше каждого року звекшую. Прето модлїме, насампредз наших паноцох, алє и вирних же би писали до „Дзвонох”. Модлїме же би заохоцели своїх парохиянох же би напочатку рока уплацели предплату. За тераз ище лєм уплацели у Руским Керестуре 116 предплати, у Старим Вербаше (св. Покрови) 20, а з 58 числох котри посиламе до иножемства – уплацели лєм 5 особи. Поможце нам же бизме витримали бо то єдини наш церковни часопис котри маме и котри виходзи уж 29 роки з помоцу Покрови Мацери Божей и Вас добротворох! Редакция

ПОМОЖМЕ ЗБУДОВАЦ МАРИЙОВ ДОМ „ЕМАУС“ У ВОДИЦИ „ДОК єСТ ВОДИЦИ – БУДЗЕ И НАС“ (архиєпископ Сеґеди)

Ваша любов и подзековносц Мариї Водицовей за кажду Єй ласку, потїху и помоц най будзе позната шицким людзом! Най ваша пожертвовносц пошвидша виполнїц Марийово жаданє же би нас цо скорей позберала шицких вєдно, зоз Бачкей и Сриму... зоз цалого швета дзе нас доля одведла. Вашо пожертви можеце послац на рахунок парохиї у Руским Керестуре, а вашо мена буду записани нє лєм у шерцу Марийовим, алє и у нашей историї Водицовей Мариї.

Grkokatolička parohija sveti Otac Nikolaj, Ruski Krstur Динарски рахунок: 160 –521416 – 50

Девизни рахунок: 160005400004703433

Svrha plaćanja: Donacija Banka Intesa

marec 2022.

DZVONI

25

Фото: М.А.

НА ЗДОГАДОВАНє

Дня 22.02. 2022. после як прияла шицки Святи Тайни, напущела нас наша мила мац, баба и прабаба

МАҐДАЛЕНА ГРУБЕНЯ народзена Будински (1939—2022) з Нового Саду

Памятку на єй любов чуваю дзивка Славица зоз супругом о. Владиславом и фамелию, син Звонимир зоз супругу Марияну и фамелию и син Мирослав зоз супругу Фемку и свою фамелию.

Най спочива у мире Божим!

НА ЗДОГАДОВАНє

«Дзекуйце Господу

Дня 15. априла 2022. року наполня ше штернац роки як вецей нє з нами наша мила супруга, мац, баба и прабаба

бо є добри,

бо вична ласка його!

(Пс 118, 1)

ДюРДЇНКА ХОМА (1940–2008) з Руского Керестура

Памятку на єй доброту чуваю єй наймилши.

Спочивай у мире Божим!

ЖИРО РАХУНОК НА ХТОРИ МОЖ УПЛАЦИЦ ПРЕДПЛАТУ И ДОНАЦИЇ ЗА «ДЗВОНИ» Динарски рахунок: 160 – 521416 - 50 Девизни рахунок: 160005400004703433

Banca Intesa Grkokatolička parohija Sveti otac Nikolaj M.Tita 64 25233 Ruski Krstur Svrha uplate: pretplata za „Dzvoni“

Християнски часопис „Дзвони” * Виходзи раз мешачно * Видава Грекокатолїцка парохия св. о. Миколая у Руским Керестуре М. Тита 64 * „Дзвони” часточно финансує Управа за сотруднїцтво зоз церквами и вирскима заєднїцами Министерства правди Републики Сербиї * Главни и одвичательни редактор: о. Владислав Варґа * Редакция: о. Юлиян Рац, о. Михайло Режак, о. мр Дарко Рац, ш. Михаила Воротняк СНДМ, Мария Афич, Мария Стрибер, Оленка Живкович, Славомир Папуґа * Часопис унєшени до реґистру средствох явного информованя под числом 2245 з ришеньом Министерства информацийох Републики Сербиї од 1. октобра 1996. року * Компютерски обробок: Славомир Папуґа * Друкує друкарня: „Maxima graf” Петроварадин * Тираж: 600 прикладнїки * Рочна предплата за Сербию: 2000 дин. Европа: 50 еври, прейґокеански жеми: 60 еври * Адреса: М. Тита 64, 25233 Руски Керeстур, тел. (+381) 025/703-836 * E-mail: redakcija.dzvoni@gmail.com

26

DZVONI

Християнський часопис „Дзвони” * Виходить щомісяця * Видає Греко-католицька парафія св. о. Миколая у Руському Керестурі М. Тита 64 * „Дзвони” частково фінансує Управління співпраці з церквами та релігійними спільнотами Міністерства правди Республіки Сербії * Головний і відповідальний редактор: о. Владислав Варґа * Редакція: о. Юліян Рац, о. Михайло Режак, о. мр Дарко Рац, с. Михаїла Воротняк СНДМ, Марія Афич, Марія Стрібер, Оленка Жівковіч, Славомир Папуґа * Часопис внесений до реєстру за собів громадського інформування під числом 2245 з рішенням Міністерства інформацій Республіки Сербії 1. жовтня 1996 року * Компютерська обробка: Славомир Папуґа * Друкувала друкарня: Maxima graf” Петроварадин * Тираж: 600 примірників * Річна передплата для Сербії: 2000 дин. Європа 50 євра, заокеанскі державі 60 євра * Адрес: М. Тита 64, 25233 Руський Керестур, тел. (+381) 025/703-836 * Email: redakcija.dzvoni@gmail.com

berezenq 2022

Шлїдом подїйох

ДЮРДЬОВ – Штварток, 3. марца, члени церковного одбору и волонтере участвовали у роботней акциї вибераня древох у церковней порти. Древа котри виняти засадзени осемдзешатих рокох прешлого вика и уж ше почали сушиц. Пре їх велькосц, котра преходзела и петнац метери, почали загрожовац безпечносц церкви. У плану же би ше на їх места засадзели нови древка. (Л.В.)

РУСКИ КЕРЕСТУР – Волонтере парохийного Каритасу св. Миколая порозношели 16 пакети до фамелийох у потреби, а у рамикох акцийох Каритасова кошарка и Цепла жима хтори обновени и порушани концом януара. У пакетох були поживово и други артикли котри жителє подаровали до Каритасовей кошарки у вецей керестурских предавальньох, або их принєсли на парохию и до Каритасу прешлого мешаца. Каритасова координаторка Соня Алексич пренєсла щире подзекованє шицким цо участвовали у акцийох и наглашела же вони буду тирвац през цали рок. (М.А.)

СУБОТИЦА – У орґанизациї Руху фоколарох 29. януара отримане Треце стретнуце о еколоґиї на хторим участвовали и дзеци з Руского Керестура. Павлина Шепински, спред орґанизациї ,,Треш Хиро“ (Trash Hero) отримала интерактивно-едукативне преподаванє, а були и роботнї на тему ,,Пробуєме дац нови живот картону и паперу“, приповедало ше и о интеґралней еколоґиї котру папа Франциск остатнї час барз наглашує, а то любиц и почитовац чловека (ближнього), видзиц Исуса у ближнїх. (С.А.)

РУСКИ КЕРЕСТУР – Члени Дружтва св. Миколая зоз ш. Авґустину Илюк повичновали парохови Владиславови Варґови родзени дзень.

РУСКИ КЕРЕСТУР - Штварток, 10. фебруара, ознова почали друженя за старши особи. Друженє почало з молитву до Лурдескей Мариї (понеже того дня було єй швето), а потим було друженє, дружтвени бависка, шпиванє... За тих цо нє можу присц, орґанизовани и превоз, а за тото ше треба приявиц координаторки Каритасу, Сонї Алексичовей.

Шлїдом подїйох

БЕРКАСОВО – На концу фашенґох, на пущанє, парох Еделински на парохиї зоз 15-ецерима виронаучнима дзецми зоз Беркасова, Бикичу и Шиду, орґанизовал традицийне праженє бухтох, цо була и нагода за друженє. (В.Дї.)

РУСКИ КЕРЕСТУР – У просторийох Каритасу за дзеци орґанизовани пиятково друженя у вечарших годзинох од 20 до 21.30 годзин. На тих друженьох волонтере орґанизую цикави креативни роботнї. (С.А.)

РУСКИ КЕРЕСТУР – У велькей виронаучней сали, отримани Каритасов бал – пущанє. Попри домашнїх учашнїкох, на бал пришли и жени з коцурского парохийного Каритасу та вєдно було коло 35 присутних. Бал започал зоз заєднїцку молитву котру предводзел парох керестурски о. Владислав Варґа. Доброму и веселому розположеню и братскей любови на балу допринєсла жива музика, забавни бависка и томбола, а бал орґанизовали каритасово волонтере. (М.А.)

КОЦУР – У просторийох парохиялного Каритасу „Марийов дом” 3. марца, отримане друженє под назву Каритасово пратки. Попри активистох и волонтерох коцурского Каритасу, тому друженю присуствовали и старши парохиянє коцурскей парохиї, парох коцурски о. Владислав Рац, даскельо члени Церковного одбору грекокатолїцкей церкви Успения Пресвятей Богородици, як и госци зоз парохийного Каритасу св. Миколая зоз Руского Керестура. Каритасово пратки зоз ґитару и писню прикрашел Михайло Будински. (О.Р.)