Het Kloosterhuis Sambeek

Het Kloosterhuis, meer dan zomaar een huis

Wie van Boxmeer naar Sambeek rijdt, ziet aan de rechterzijde van de Grotestraat een prachtig monumentaal pand, het voormalige klooster waar zusters van de orde der Redemptoristinnen een sober, besloten leven leidden. De zusters vertrokken zo’n dertig jaar geleden om plaats te maken voor nieuwe bewoners. Topic is benieuwd naar het leven achter de kloostermuren, en bracht een bezoekje aan het Kloosterhuis.

Wanneer de poort open gaat, denk ik direct: wauw, wat mooi! Een enorme tuin met prachtige bomen, bloemen en planten ligt voor me. Er spelen kinderen onder het toeziend oog van een volwassene die in een tuinstoel geniet van de zon. Gerard Everink (69), bewoner sinds 2006, leidt me het Kloosterhuis in. De lange gang met grote zwarte plavuizen ademt nostalgie, maar vooral ook rust. Ik kijk mijn ogen uit. “De zes zusters in de orde der Redemptoristinnen die hier begin jaren negentig nog woonden vonden het belangrijk dat hun klooster over zou gaan naar mensen die de originele staat wilden behouden,” blikt Gerard zo’n dertig jaar terug in de tijd. “In de geest van die zusters, ook wel de rode nonnen genoemd, is hier in 1993 een woongemeenschap gesticht.” Gerard brengt me naar de ontvangstruimte van het Kloosterhuis. Om me heen ontelbare boeken gekaft in hetzelfde bruine papier. “Deze boeken erfden we van de zusters. Ze lieten wel meer spullen achter, geen pracht en praal, het was een sober klooster.”

Amy van den Broeck (35) sluit bij ons aan met haar dochtertje, de jongste bewoonster van het Kloosterhuis. Amy woont hier met haar man en twee kleine kinderen sinds een jaar. “Het idee om in zo een woonvorm te wonen hadden mijn man en ik al langer,” antwoordt Amy op mijn vraag hoe ze op deze bijzondere plek terecht is gekomen. “We waren al een tijdje op zoek maar vonden niet iets wat bij ons paste. Op een website zag ik drie regels tekst over een vrijgekomen woonruimte hier in Sambeek. Toen we gingen kijken klopte het direct. Het voelde warm, de bewoners zijn open minded, het klikte.”

Het Kloosterhuis telt zo’n dertig bewoners. In acht appartementen wonen elf vaste, volwassen bewoners en vier kinderen. Zij bepalen het beleid, zetten acties uit en zijn verantwoordelijk voor de financiële gang van zaken. Drie doelstellingen staan daarbij hoog in het vaandel: het gebouw en de tuin onderhouden, culturele activiteiten organiseren en woonruimte beschikbaar stellen. Drie van de vaste bewoners wonen hier vanaf het eerste uur, er was weinig verloop in de afgelopen jaren. Een echtpaar verhuisde naar Afrika en alleen bij sterfgevallen kwam er verder een appartement vrij. Naast de bewoners van de appartementen wonen er drie vaste kamerbewoners in het Kloosterhuis. In de boerderij, die op hetzelfde terrein staat, zijn vier appartementen gerealiseerd waarin mensen met een verstandelijke beperking zelfstandig en toch beschermd wonen. Ook zijn er zes gasten-

kamers beschikbaar voor mensen die tijdelijk onderdak nodig hebben omdat ze bijvoorbeeld tot rust willen komen, te maken hebben met een scheiding of een poosje dakloos zijn. Een voorwaarde is wel dat ze ingeschreven staan in de basisadministratie. Gerard: “Hiermee realiseren we de doelstelling: ruimte beschikbaar stellen. We zijn geen hulpverleners, maar willen wel graag hulp bieden door hen de weg te wijzen. Maandelijks hebben we een gesprekje met onze gasten.”

Als ik naar buiten kijk zie ik metershoge ramen met prachtige houten luiken, maar vooral: veel schilderwerk! Ik vraag me af hoe de klussen geregeld worden. Amy legt het uit: “Bij het naleven van de doelstelling: onderhoud van het gebouw en tuin, zijn alle Kloosterhuisbewoners betrokken. Elke maand is er een klusdag bijvoorbeeld. Die dag begint dan met een gezamenlijk ontbijt, waarna we aan de slag gaan. Ieder voert een klus uit die past bij zijn interesse, we kijken goed waar ieders kracht ligt. Dat kan schilderwerk zijn, het gras maaien of ramen wassen. Soms vraag ik mezelf af: doe ik wel genoeg? Want met kleine kindjes kun je niet alles doen wat je zou willen, maar er wordt hier rekening gehouden met ieders levensfase.” “Er zijn klussen die onze dringende aandacht vragen,” aldus Gerard, “de grootste uitdaging is op dit moment verduurzaming. Overal in het gebouw zit nog enkel glas in de ramen. Het dwingt ons tot nadenken over oplossingen. We hebben al wel zonnepanelen en denken na over infraroodpanelen, voor in de kapel bijvoorbeeld. Om die warm te krijgen moeten we nu een dag stoken. In de kapel van het Kloosterhuis worden regelmatig concerten georganiseerd. Sinds de sluiting van de kerk in het dorp vinden hier ook Heilige Missen plaats. Hiermee wordt ook de derde doelstelling gerealiseerd. Het onderhoud van het gebouw en tuin is vooral veel werk. We vinden het dan ook fijn dat we geholpen worden door vrijwilligers van buitenaf. Nieuwe vrijwilligers zijn uiteraard van harte welkom.”

“Het klinkt allemaal ideaal. Is er dan nooit onenigheid?”, vraag ik me hardop af. “Natuurlijk is er wel eens wat,” beamen Amy en Gerard, “maar er is altijd ruimte voor oplossingen. We houden elke maand een vergadering waarin verschillende zaken besproken worden. Een koffiemoment elke maand zorgt ook voor connectie. Het is fijn dat je in deze woongemeenschap kunt doen waar je behoefte aan hebt. We gaan respectvol met elkaar om en laten ieder in zijn waarde. Wil je privacy, dan trek je de deur van je appartement dicht, wil je juist onder de mensen zijn, dan ga je de tuin in. Samen dragen we de zorg voor het Kloosterhuis, dat is verbindend. Gemeenschappelijk betrokken kunnen zijn voelt goed. We hebben hier een fijne, leuke club mensen.”

Met een schrift vol verhalen van deze twee enthousiaste Kloosterhuisbewoners, maak ik mijn tas weer dicht. Voordat ik het voormalige klooster verlaat neem ik een kijkje in het piepkleine museum dat herinnert aan de voormalige bewoners. Foto’s, boeken, kleding, allerlei waardevolle objecten van de Redemptoristinnen staan hier respectvol tentoongesteld. Wanneer ik weer door de lange gang naar de uitgang loop denk ik: wat een voorrecht om op zulke prachtige, bijzondere plek te mogen wonen. Het Kloosterhuis, meer dan zomaar een huis.