Uitvoeringspraktijk
Lean management in Nijmegen
Betere dienstverlening en lagere kosten Huub Torremans en Arend Zwaga
De gemeentelijke prestaties verbeteren, hoe doe je dat? Er is een manier voor. We illustreren dit aan de hand van de uitvoering van de Wmo, gebruikmakend van de principes van lean management. De Wmo heeft gemeenten voor stevige uitdagingen geplaatst. Daarmee is de sector geconfronteerd met een ander principe van dienstverlenen: het compensatiebeginsel. Gemeenten zijn op zoek gegaan naar oplossingen en hebben
heid gedomineerd dat het nemen van risico’s eigenlijk niet
zich geconcentreerd op het grootste probleem: hoe krijgen we
eens in ons opkomt. Blijft over dat we aan de formatie sleu-
die enorme berg aanvragen tijdig weggewerkt? Om recht op
telen: meer inhuur als er pieken zijn en minder in de dalen.
voorzieningen te behandelen, zijn mensen binnengehaald die
Hoe paradoxaal ook, dit is behalve kostbaar ook een erg ri-
een weg kunnen banen door een veelheid aan voorwaarden
sicovolle manier van handelen. Inhuur kost veel geld en dat
en criteria. Een situatie waarin toenemende vraag een steeds
moet ter beschikking worden gesteld. Vaak gebeurt dit door
groeiende behoefte aan formatie veroorzaakt en daarmee
het gemeentebestuur en dat doet dit niet zomaar. Reageren
sterk stijgende kosten. Aan de andere kant is de klanttevre-
met formatie kost daarom vaak veel doorlooptijd met als ge-
denheid vaak gedaald. Tijd om te veranderen!
volg dat de volgende pieken er al weer aankomen, de werk-
Om gericht te kunnen veranderen, is het belangrijk goed te
voorraad omhoog schiet en er grote achterstanden ontstaan.
weten welk probleem we willen oplossen en aan welke knop-
Met als gevolg nog meer werklast, overbelasting van mensen
pen je dan kunt draaien. Kort gezegd staan we voor de volgen-
et cetera, et cetera. In Nijmegen hebben we dit omgedraaid.
de uitdaging: ‘we leveren niet alleen producten, maar oplossingen en dat moeten we snel en goedkoop gaan doen’.
Stuurknoppen Er zijn drie knoppen waarmee je het afhandelen van fluctuerende werkvoorraden eenvoudig kunt beïnvloeden: sturen op formatie, procesinrichting doorstroming. De huidige praktijk is, als we eerlijk zijn, dat processen een vaststaand gegeven zijn. En we zijn zo door rechtmatig-
Formatie
Procesinrichting
29
TSB_10_10.indd 29
Doorstroming
sociaalbestek 10/2010
9/20/2010 6:25:40 PM