OBELISK NR.10

OBELISK

REVISTË E PËRJAVSHME LETRARO-ARTISTIKE Nr. 10 / 26 KORRIK 2008 ÇMIMI 50 LEKË

SUPER IDEM...

Tregim nga XHEK LONDON

Ç’MË ÇUAT NË KOHË TË SHKUAR?!

MUZG I TURPËRUAR

GURI KAMENICA

KUJTIM AGALLIU

PROF.DR SALI BASHOVA, PERSONALITET I SPIKATUR DHE PRODHIMTAR I LETRAVE SHQIPE

IZET ABDYLI

edhe nË vjeshtËn e moshËs BONET PERIU

PRIVILEGJET E GRAVE TË BUKURA VASIL BOZO

NË NUMRIN E ARDHSHËM: ODHISE GRILLO, SHKRIMTARI I PAPËRSËRITSHËM I LETËRSISË SHQIPE PËR FËMIJË NGA XHAHID BUSHATI

GRUAJA E NJERIUT ME PATKONJ NGA MOIKOM ZEQO

CIKËL POETIK NGA GËZIM HAJDARI

OBELISK Nr. 9

PUBLICIS-

PËRMBAJT-

Ç’MË ÇUAT NË KOHË TË SHKUAR?!

26 KORRIK 2008

- Ç’MË ÇUAT NË KOHË TË SHKUAR Nga GURI KAMENICA

FAQE 3 - MUZG I TURPËRUAR Tregim nga KUJTIM AGALLIU

FAQE 5 - SUPER IDEM...

Tregim nga XHEK LONDON

FAQE 6 - NGA POEZIA BOTËRORE Përktheu ENI ISUFAJ

FAQE 8 PROF.DR SALI BASHOVA, PERSONALITET I SPIKATUR DHE PRODHIMTAR I LETRAVE SHQIPE

FAQE 10 -PRIVILEGJET E GRAVE TË BUKURA Cikël poetik nga VASIL BOZO

FAQE 12 - SHPALOSJE PSIKO-LINGUISTIKE E NJË GJUHE TË KODIFIKUAR Nga DUKAGJIN HATA

NË NUMRIN E ARDHSHËM: ODHISE GRILLO, SHKRIMTARI I PAPËRSËRITSHËM I LETËRSISË SHQIPE PËR FËMIJË NGA XHAHID YZOTI

GRUAJA E NJERIUT ME PATKONJ NGA MOIKOM ZEQO

CIKËL POETIK NGA GËZIM HAJDARI 2

GURI KAMENICA

jë një çantë doku, nga ato që i quanim PECE kur ishim fëmijë (një lloj çante shkolle e viteve ’45 – 70), veç të tjerash ishte edhe një libër në gjuhën frënge që titullohej “Parisi i paparë nga parizienët”…

Kështu e fillova bisedën me miqtë e mi botues të “Obelisk”- ut dhe u dhashë katër tregime në dorëshkrim (të daktilografuara korrektësisht): dy nga Xhek Londoni, përkthyer prej anglishtes dhe dy nga Gi De Mopasani, përkthyer prej frëngjishtes.

- Përkthime të kujt janë këto dorëshkrime? – pyeti gjithkush që u ndodh në atë tavolinë krijuesish.

U shokova për një çast nga kureshtia e tyre, u përhumba. Dhe, e di pse?!

Çka fshihet prapa tyre, seç më krijoi një paralele me fillimin e romanit në vargje të Gavril Darës së Ri “Kënga e sprasme e Balës”, që mishërohet në vargun PSE MË ÇON NË MONË E SHKUAR?!

Po, po. Kjo pyetje më çoi shumë larg. Mora lapsin dhe nisa të sistemoj gjithçka që kisha fiksuar në kujtesë dhe në një bllok të hershëm kujtimesh, gjithçka që lidhet më l2 tetorin e vitit l961, me…

LOJËN E FAMSHME TË BELSHIT

Kishte ndodhur prishja e madhe me sovjetikët.

Kishte filluar ankthi i Luftës së Ftohtë. Madje ankthi i hedhjes së ndonjë bombe atomike. Rrjedhojë e kësaj ishte loja e famshme e Belshit, parashikuar në një territor mjaft të gjerë: që nga Belëshi i Elbasanit, deri në Përrenjas e Rrajcë të Librazhdit e mandej në Pojskë dhe Pogradec. Veç ushtarëve aktivë, ishin mobilizuar 10000 rezervistë nga zonat e Korçës, Pogradecit, Librazhdit dhe Elbasanit. Një përbërje jashtëzakonisht heterogjene. Aty më ranë në sy edhe

PUBLICISshumë intelektualë nga Korça, Pogradeci dhe Elbasani që i njihja disi. Unë isha i inkuadruar në formacionet e repartit ushtarak 4001 Pogradec dhe me vete kisha edhe një grup artistik…

Ishte një natë e ftohtë tetori. Ç’e ftohtë?!

NJË E PREMTE E ZEZË…

E zezë, sterrë. Ishte ora 18.00. E gjithë zona, që nga Qafë – Thana, Fusha e Domosdovës, malit, deri mbi Sofrën e Skënderbeut në Pishkash e Rrajcë e më tej deri në liqen ishte nën pushtetin e një shiu të dendur (rrebesh), që shpesh alternohej me breshër kokërrmadh si copa akulli, me shkrepëtima dhe bubullima të llahtarshme, që të krijonin ndjenjën se ajo zonë, nga çasti në çast, po kataklizmohej. Isha strukur në një zgavër peme dhe mendoja nëse do të gëdhihesha i gjallë, apo jo t ë nesërmen… Dhe s’di se si më kish pushtuar dremitja, mbështjellë kruspull me mushamanë time ngjyrë “kaki”. Por s’kaloi shumë kohë dhe një trumpetë filloi pa pushim klithmën e saj therëse: “ta – ta – ta – ta…!”, shoqëruar me fjalën më të frikshme të asaj kohe “Alarm!” që përforcohej e përçudnohej me lloj – lloj klithmash që s’dihej kush i nxirrte nga goja: “Në strehim!… Barkas!...Shtrihu, more tutkun!...Groposu!... Nuk e shikon ç’bëhet?! Shpejt

në transhe!...Atooomi!...”

Dhe vërtet, ata që ishin më afër, kishin vërejtur se në thellësi të liqeneve të Belëshit ishte ngritur një shtëllungë e zjarrtë, e njëjtë me ato që kishim parë nëpër filma. Eh, çfarë rrëmuje, pos asaj që ishte krijuar nga moti i jashtëzakonshëm. Në të vërtetë ajo shtëllungë ish një imitim i kërpudhës atomike, po ec e të bindej Sulua nga Cangonji i grykës së Devollit, apo Rushiti nga Vrëpcka ku “ha pula gurë” e Oparit?! Aty kam parë ç’do të thotë panik.

Arrita ta mbledh veten për një çast dhe mendova për grupin, duke medituar se ku do të ishin të mjerët në atë katrahurë, sepse rreth e qark s’ më zinte syri asgjë, teksa timpanët e veshit më çirreshin nga klithmat. Në mënyrë instiktive fillova edhe unë si i marrë, veç jo në formë klithme, por me një zë të impostuar si tenor: O LUAN, KU JEEE?!

- O Luan, o Lani, ku je moreee?!

- Këtu jam! – mezi më zuri veshi zërin e tij të mekur.

Ndoqa drejtimin e zërit të tij dhe befas e pashë të shtrirë barkas mbi një grumbull bajgash e balte bashkë që të jepte përshtypjen e një kupole bunkeri individual.

Si e pyeta për shokët dhe më qetësoi se ishin te stalla aty afër, e nxita të shkonim atje.

- Çfarë thua, shef, i ke mendtë e kokës?! Ku të shkojmë?! E ku lejohet?! Nuk e shikon që ka rënë bomba atomike?!

- Çfarë lesh bombe, Leo, po shpejt jepu këmbëve të gjejmë shokët! – ia ktheva prerë dhe, meqë, për fat, për një çast fjala ime i zuri vend, unë para dhe ai pas, mes një balte deri në gju, ku dëgjoheshin vetëm “pllaq – plluqet” e këpucëve tona dhe e vetmja shprehje e Leos “do ta hamë, shef, na more më qafë”, si kaluam këmba – bythas edhe një rrëpirë, u gjendëm brenda një ngrehine, e cila ishte një stallë. Ishte me mure pupuliti dhe me një çati ku, më tepër kishin mbetur copa kallamash, se sa llamarinash. Xhan – xhi, njeri brenda! Por, befas, diku aty ndjehet një zë i mekur: - Ejani, mor shokë, ejani. S’ka njeri brenda. Të gjithë janë rreshtuar për marshim aty poshtë te “Sheshi i xhamisë”.

-Nxitojmë, shef, se atje duhet të jenë edhe djemtë (E kishte fjalën për pjesëtarët e grupit artistik), - tha Luani dhe u nis me nxitim në drejtim të sheshit, ndërsa unë u vonova edhe ca, sepse në rrëzë të murit më zuri syri një diçka si rrobë.

3

PUBLICISMe shumë vështirësi u afrova dhe përbri një kërcuri pashë një çantë doku. ÇANTA PECE E mora në dorë dhe dola me vrap nga ngrehina. Në shesh gjeta mbeturinat e një batalioni reservist që nuk po bëhesh dot gati për marshim: Djem dhe vajza, që ishin aksidentuar: kush me kokë të çarë, kush me krahë të thyer. Një djalë i ri ishte çarë me bajonetë, sepse e kish zënë gjumi duke qëndruar mbi transhe. Një vajzë rreth të njëzetave bërtisate me zë të lartë: - O nënoke, ku je? Eja, më vranë. Vrasës, qërohuni, - s’pushonte duke bërtitur, e lemerisur.

Iu afrova një rezervisti dhe e pyeta se çfarë kishte e mjera që bërtiste ashtu.

- Para një ore e zuri një krizë nervore. Thonë që është çmendur, - ma ktheu ai.

- Në vrapim e sipër ktheva edhe një herë kokën prapa për të parë atë të mjerë, së cilës s’mund t’i jepja asnjë ndihmë. Nën dritat e fenerëve të autoambulancës dallova fytyrën e saj të verdhë dyllë, sytë e zgurdulluar dhe buzët ngjyrë trëndafili, prej të cilave rridhte një curril shkumbe, shkaktuar nga efekti qetësues i një inxheksioni, e vetmja ndihmë që kish mundur t’i ofrojë doktor Rakipi i Psikiatrisë së Elbasanit. I shtangur i tëri, me sy nga ajo mjerane, pëshpërita rrëmbimthi: - O Zot i madh, pse duhet shkatërruar i ziu njeri kështu?!

Më tej, me barrën e rëndë të asaj skene makabre mbi shpinë, me atë çantë në dorë, përmes rrebeshit dhe errësirës, pas dymbëdhjetë orë rrugë, u shpërgjuma nga jehona zërash, herë si në ëndërr, herë si në zhgjendërr: - Ohoooo!

- Eeee!

- Ku jeee?

E mblodha veten dhe u binda se ishin zëra njerëzish, por ende pa u orientuar se nga vinin dhe cilët ishin.

Vetëm pas ca çastesh fiksova zërin e Sulos, njërit prej pjesëtarëve të grupit artistik nga Poloska e Devollit, një tenor i vërtetë, pastaj edhe të Petritit, mjekut të repartit, njëherazi edhe kitarist i grupit, që, kur Sulua ia merrte me iso këngës “O bilbil të qofsha falë”, thoshte: “Të lumtë gurrmazi, Sulo, se po ia kalon edhe Beniamino Xhilit!” ...

- Na trondite me këto, më ndërpret një nga bashkëbiseduesit, botuesi i “Obelisku”- ut, - po me çantën ç’ndodhi, me çantën?

- S’bëhej më fjalë për të gjetur batalionin që ishte bërë kashtë e koqe, - vazhdova, - por për të gjetur një strehë ku të fusnim kokën derisa të gëdhihej. Dhe atë na e gjeti Njaziu, që e njihte atë zonë, sepse dikur kish 4

kryer ushtrinë si kufitar në zonën e Rrajcës. Ai përpara, ne pas tij, u gjendëm në një stallë bagëtish bosh, ku ende ndihej aroma e kakërdhive që ua kishin lënë para se të niseshin për dimërim në fushë. Shtruam mushamatë mbi to dhe u shtrimë e po rehatoheshim, sepse çatia e mbuluar me kashtë thekri nuk fuste shumë ujë. U shtriva i fundit dhe nxora prej xhepit të gjimnastorkës orën time “Pobjeda” që për fat ishte fosforeshente dhe vura re orën. Shënonte 6.30 minuta e mbrëmjes. Mirë , thashë me vete, do të flemë ca. Por s’qe e thënë: FILLOI “DINAMIKA” Nga të katër anët filluan oshëtimat e topave të kalibrave të ndryshëm. Për një orë vazhdoi gjëmimi shurdhues i artilerisë dhe ne aty, Brenda, duke mbajtur veshët me dorë. Më pas shiu pushoi dhe qielli mori një ngjyrë gri të errët. Rrugës automobilistike po lëvizte autokolona prej 20 automjetesh, ngarkuar me materiale luftarake nga më të ndryshmet dhe në fund një “Zis”, mbuluar me mushama i cili në të dy krahët kishte nga një Kryq të Kuq.

O burra, të hipim aty,- u thashë shokëve, - dhe të VAZHDIMI FAQE 13

TREGIM

MUZG I TURPËRUAR KUJTIM AGALLIU - Çohu dhe eja! Po të pres këtu, – jo sikur të shprehte një dëshirë, po sikur të jepte urdhër, iu drejtua Lili usta Kupes, që po pinte një kafe në verandën e lokalit të Rrapi Jevgut.

- Më vjen keq, Lili, po ti a e shikon se jam i zënë?! Si t’i le vetëm shokët e të vij me ty?!

Usta Kupja mundohej ta shmangte Lilin me të mirë.

Tre shokët e tavolinës, me të cilët po pinte kafe, kur e panë që ai nuk po lëshonte pe, iu drejtuan: - Ik or ti, ik. Neve nuk na ngelet hatri. Gjersa ai të kërkon me ngulm, e ka një hall.

- Hë, pra, merru leje shokëve dhe mos më vono! – tashmë Lili sikur e urdhëroi dhe njëherazi u drejtua nga shokët e tij të tavolinës: – Një shoku im ka për të kontrolluar një makinë aty poshtë.

Nuk jua vonoj shumë. E shumta, e shumta, një gjysmë ore.

- Mbaje sa të duash. Nuk na prish shumë punë.

Ata kështu ia dhanë lejën dhe Kupja u ngrit.

U ngrit nga vendi, por me përtesë dhe u rras në makinën e vjetër të Lilit.

Muzgu sapo ishte rrafshuar mbi sheshin para kafenesë së Rrapi Jevgut dhe pallatet përreth po zhyteshin në errësirë. Brenda, në makinën e vjetër të Lilit, një “Volksvagen” mjaft e përdorur ngjyrë pjepri të shpëlarë, ishte edhe më errët.

Kupja nuk vuri re asgjë kur hyri. Ai u ul në ndenjësen e pasme në të njëjtën kohë kur Lili po mbyllte derën e tij. Makina gumëzhiu me një uturimë të rëndë dhe u nis në çast.

- E shikon se ç’zoçkë të kam sjellë? Ëëëë, e mbajta fjalën, apo jo? Folë, po deshe..., – e theu heshtjen Lili me shikimin prapa, atje ku ishte ulur usta Kupja, - të njomë fare e ke. Shikoje, shikoje mirë, o budalla.

As në ëndërr s’e ke parë.

Usta Kupja nuk u ndje. Vetëm se ktheu kokën majtas nga tregoi Lili. U çudit si s’e kish vënë re kur hyri një trajtë njeriu që ishte strukur rrafsh me dritaren. Trajta iu duk si një djalosh rreth të pesëmbëdhjetave. Nuk ishte i sigurt, por të paktën atij kështu iu duk për një çast. Sikur ta kishte kuptuar hamendësinë e usta Kupes, Lili ndezi dritën e kabinës. Tani trajta e njeriut të rrasur fort pas xhamit të derës së majtë u duk më qartë nën dritën e zbehtë të kabinës. Usta Kupja nuk ishte

gabuar. Ai vuri re një djalë - vajzë, një dreq e di se ç’ishte, që rrinte heshtur, me vështrim të kotur mbi supet e Lilit, që ngiste me shpejtësi drejt periferisë së qytetit. Fëmija, kështu iu duk usta Kupes, kishte një fytyrë të zbehtë, që ia vinte më në dukje drita e vakët e kabinës. Ai nuk fliste. Goja i ishte kyçur. I hodhi edhe një sy vjazës si për t’u bindur se çfarë ishte në të vërtetë dhe pastaj e hodhi vështrimin mbi shpatullat e gjera e të rrënuara të Lilit duke rënë në mendime. Ç’të thoshte?! E ç’mund të fliste me një fëmijë?!

Sidomos, kur qëllimi i këtij takimi ishte me paramendim të keq, të turpshëm.

Pak para se të dilnin në unazën e qytetit, ku fillonin gropat dhe copat e rjepura të asfaltit, Lili, duke kthyer paksa kokën anash, u zgërdhi: - Çfarë pret, ore?! Do bësh dashuri ti, apo jo?! Hajde, hidhi dorën!

Dhe njërën dorë e hoqi nga timoni , rrëmbeu me të dorën e Kupes dhe ia vuri me vrull mbi gjunjtë e vajzës së zbehtë.

- Po kjo është fëmijë, o Lili. – kundërshtoi Usta Kupja, duke tërhequr dorën mbrapsht, - unë nuk mund të bëj dashuri me fëmijën tim. Jo, jo, çoja ndonjë tjetri. Unë nuk kam moshë për të.

- Hë, re, usta, lëri llafet ime, po jepi se s’kemi kohë të sillemi rrotull nëpër qytet. Është e vogël, thotë! Sa ka pritur si ti ajo, ore burazer. Të kishte gojë makina ime, do të t’i kallzonte një për një.

Kur e pa që usta Kupja kundërshtoi, vajza e mitur e

pa atë me bishtë të syrit. Edhe ai e ktheu kokën dhe ia nguli sytë. Kalimthi vuri re se ajo sikur u tremb.

- Kushedi, - mendoi usta Kupja, mbase më tepër shqetësohet se mos humbet pesëdhjetëlekshin, se sa për atë se nuk bëri dashuri me mua. Mirë e ka ajo, po si të bëj unë?! Ej, të hëngërt mortja, të hëngërt, o Lili maskarai! Po unë ç’pata që u ngatërrova në këtë pisllik?! Ç’më shtyu?!

T’i kisha thënë që në fillim se nuk dua dhe pikë. E ç’do më bënte në fund të fundit?!

Kjo histori e neveritshme kishte nisur që para një muaji.

Si me shaka, një ditë, sapo kishte mbaruar punë, Lili i kishte VAZHDIMI FAQE 9 thënë usta Kupes:

5

TREGIM

SEMPER SEMPER IDEM...

IDEM...

XHEK LONDON Doktori Binkell ishte në gjendje të mirë shpirtërore. Natën e shkuar, krejt rastësisht, një pakujdesi e vogël…Kaq. Dhe vdiq njeriu që mund të jetonte. Dhe, megjithëse ky ishte vetëm një marinar nga ushtria e madhe e zhulsave, shefi i pavionit tërë mëngjezin nuk ishte i qetë. Jo se atë e shqetësonte vetë fati i vdekjes.

Jo për këtë. Ai e njihte shumë mirë doktorin. Por se operacioni kish dalë shkëlqyer. Një nga operacionet më të komplikuara që ishte kryer, sa me sukses, aq edhe me art e guxim.. Si pasojë, çdo gjë varej nga kujdesi, nga infermieret, nga ai vetë, nga shefi. Dhe njeriu vdiq. Vetëm një pakujdesi e vogël. Megjithatë, tani doktori Binkell mund të lëshonte mbi kokë zemërimin e tij prej specialisti dhe ta bënte të padurueshme për 24 orë punën e gjithë personelit. Por, siç thamë, doktori ishte çuditërisht në formë. Kur përgjegjësi i pavionit, duke u dridhur nga frika, i njoftoi se njeriu papritmas mbaroi, nga buzët e doktorit nuk u shkëput asnjë fjalë qortimi. Ato mbaheshin tepër të shtrënguara duke lejuar vetëm fragmente të një melodie gazmore dhe u hapën vetëm që doktori me shaka të pyeste për shëndetin e fëmijës së parë të përgjegjësit të pavionit. Ky i fundit, duke supozuar se doktori ende nuk kish kuptuar se si ishte puna, përsëriti lajmin: -Po, po, - me padurim pohoi doktori Binkell, - kuptova. Po si është Semper Idem? Gati për të dalë?

Po. Tani po e ndihmojnë të vishet, - ia ktheu përgjegjësi duke iu kthyer morisë së detyrave të veta, i kënaqur që qetësia mbretëronte ende mes këtyre mureve të ngopura me jod.

Shërimi i Semper Idem, ja çfarë ia zëvendësoi plotësisht doktorit humbjen e marinarit. Jeta njerëzore

6

nuk vlente asgjë për të. Të merrej me të ishte një gjë jo e këndshme, por detyrë e pashmangshme e profesionit të tij. Ndërsa rastet e vështira…oh, rastet e vështira…ishin gjithçka.

Njerëzit që kishin provuar mbi vete artin e tij ishin gati ta quanin kasap, por kolegët e vet njëzëri pranonin një gjë: Asnjëherë më parë nuk ishte përulur mbi tryezën e operacionit një mjek më i guximshëm dhe më i talentuar. Ai nuk ishte i pasur në parafytyrime. Shqetësimet shpirtërore nuk e preknin, prandaj nuk i duronte dot.. Ai ishte i përpiktë dhe pedant, partizan i vërtetë i shkencës së pastër.

Njerëzit i dukeshin si gurë shahu, pa individualizëm, pa cilësi personale.

Por rasti i vështirë është diçka tjetër.

Sa më tepër të vuante njeriu, sa më e dobët të ishte lidhja e tij me jetën, aq më tepër peshonte ai në sytë e doktor Biknell. Ky i fundit ishte gati të ndërronte një poet laureat të sëmurur nga një sëmundje e lehtë, me një endacak të panjohur dhe të gjymtuar, i cili, me refuzimin e tij për të vdekur, kishte shkelur të gjitha lidhjet e jetës. Kështu ndodhi edhe me rastin e Semper Idem. Doktorin e tërhoqi, jo heshtja e këtij njeriu, e mbështjellë prej romantizmit, as e fshehta e tij në të cilën, pa fryt, mundoheshin të depërtonin reporterët e shtypit të verdhë që përhapnin për të lajme sensacionale në numurat e të dielave të gazetave të veta. Jo. Semper Idem kishte fytin të prerë. Këtu qëndronte gjithçka. Kjo e tërhoqi doktorin.. E prera ish vesh më vesh dhe asnjë kirurg ndër njëmijë nuk do të jepte një dysh për jetën e tij. Por, në sajë të “ndihmës së shpejtë” dhe të doktorit Binkell, ai me sforco po kthehej në botën prej së cilës desh të largohej. Kur e panë këtë pacient, bashkëpunëtorët e doktorit vetëm

tundën kokën: - Pa shpresë, - u shprehën ata, gryka, aparati i frymëmarrjes, vena e qafës, gjithçka është këputur pothuajse deri në fund. Humbja e gjakut është e madhe.

- Pasi dëgjoi këtë konkluzion, doktori Binkell aplikoi metoda të reja dhe bëri të habiten, madje, edhe mjekët me eksperiencë. Dhe ja, njeriu u shërua.

Prandaj, atë mëngjes, kur Semper Idem, i shëndoshur dhe mëkëmbur, duhej të largohej nga klinika, gjendja e mirë e doktorit nuk u prish aspak nga njoftimi i përgjegjësit të pavionit dhe me gjallëri u mor me mjekimin e plagëve të rënda të një fëmije që e kish aksidentuar tramvaji. Ka të ngjarë se shumë kujtojnë që rasti i Semper Idem ngjalli një kureshtje plotësisht të justifikuar. Atë e gjetën në një manstardë (dhomë nën çati) me grykë të prerë si e përshkruam më lart, teksa gjaku kishte rrjedhur në dhomën e katit të poshtëm duke prishur gostinë e banorëve të saj.

Ai, si duket e kishte bërë këtë duke qëndruar me kokë të përkulur përpara, që të hidhte një vështrim lamtumire më fotografinë e vendosur mbi tryezë.

Pikërisht kjo i dha mundësinë doktorit Binkell t’i shpëtonte atij jetën. Kaq thellë e kishte ngulur thikën ai, saqë mjaftonte ta ngrinte kokën siç duhej të vepronte, që puna të dilte pastër dhe atëherë qafa do të ishte e tendosur.

Muret elastikë të enëve të gjakut, të shtrira. Dhe ai do ta kishte lënë veten pa kokë.

Në klinikë, gjatë gjithë kohës që ai, kundër vullnetit të tij, përshkruante rrugën e kthimit në jetë, nuk kishte kuptuar asnjë fjalë. Asgjë nuk nxori dhe kërkimi i imtë i shefit të policisë.

Asnjeri nuk e njihte, kurrë nuk e kishin parë dhe as që kishin dëgjuar

TREGIM për të. Ai i përkiste krejtësisht ditës së sotme.. Veshja dhe rrethanat e ngjarjes të çonin te një punëtor i rëndomtë, ndërsa duart ishin prej xhentëllmeni.. Nuk ishte gjetur asnjë copëz letër e shkruar, asgjë që të tregonte për të kaluarën e tij, ose për gjendjen sociale, përveç një fotografie, nëqoftëse ajo deri në një farë mase pasqyronte origjinalin.. Gruaja që shikonte çelshëm prej portretit ishte çuditërisht e bukur. Dukej se ishte një punë amatori, sepse në të nuk figuronte, as emër fotografi, as emër atelieje.

Në njërën anë, me një shkrim elegant, gruaja kish shënuar: “Semper Idem.

Semper Fidelis”1. Dhe ky përshkrim i përshtatej asaj.

Siç e kujton shumëkush, fytyra e saj ishte e pamundur të harrohej. Atëherë të gjitha gazetat kryesore botuan përshkrime të ngjashme, të shkruara me shkathtësi dhe me një ton të përmbajtur. Po kjo nuk solli asgjë, vetëm sa shtoi kuriozitetin e publikut.

Duke mos identifikuar emër tjetër, personeli i klinikës dhe gjithë të tjerët, vrasësin e shpëtuar e quajtën Semper Idem. Reporterët, agjentët e policisë dhe motrat e mjekësisë, të pafuqishëm, u tërhoqën prej tij. Ata nuk mundën t’i shkëpusin asnjë fjalë, megjithëse zjarri i gjallë në sytë e tij fliste qartë, se veshët e tij dëgjonin dhe se ai kuptonte çdo pyetje. Por doktorit nuk i interesonte ky romantizëm i fshehtë kur u ndal që t’i thoshte disa fjalë lamtumire pacientit të tij. Ai, doktori, përjetoi me këtë njeri një çudi, diçka me të vërtetë të paparë në historinë e kirurgjisë.

Për atë s’kishte asnjë rëndësi se kush ishte ky njeri. Më tepër se kaq, ai kurrë nuk do ta shihte më. Porsi piktori që i ngul sytë në veprën e tij të përfunduar, ai dëshirontë të vështronte për herë të fundit krijimin e mendjes dhe të duarve të veta.

Semper Idem vazhdonte të qëndronte i heshtur. Dukej që dëshironte të

ikte sa më shpejt.. Edhe doktori nuk mundi të dëgjonte asnjë fjalë prej tij.

Por doktorin kjo gjë nuk e shqetësonte edhe aq shumë.. Me imtësi ai vështroi grykën e të shëruarit, pa u nxituar, pa mirë e mirë vijën e shëmtuar të thikës duke e përkëdhelur me një dashuri atërore.. Pamja nuk ishte dhe aq tërheqëse. Një blanë e kuqe mbulonte gjithë grykën, saqë çdo njeriu mund t’i dukej se atij sapo i kishin hequr hallkën e litarit. Përshtypja ishte e

tillë sikur ky rreth i zjarrtë bashkohej në zverk.

Duke vazhduar të heshtëte me këmbëngulje, Semper Idem lejoi që ta shihnin me nënshtrimin e luanit të lidhur duke shfaqur gjithnjë të njëjtën dëshirë: sa më shpejt të largohej nga mbikqyrja.

- Mirë pra, nuk do t’ju mbaj më, - tha më në fund doktori Binkell pasi i vuri dorën në sup duke i dhuruar vështrimin e fundit krijimit të duarve të tij, - vetëm më lejoni t’ju jap një këshillë. Radhën tjetër ngriheni kokën. Ja kështu. Mos e shtrëngoni mjekrën dhe mos e shihni veten siç bëjnë me lopën. Mbani mend: saktësi dhe shpejtësi; saktësi dhe shpejtësi.

Semper Iden i shkëlqyen sytë në përgjigje të asaj që dëgjoi dhe paspak dera u mbyll pas tij.

-Dita për doktorin Binkell kishte qënë e rëndë. Po binte mbrëmja kur ai ndezi cigaren duke u përgatitur të largohej nga tryeza e operacionit në të cilën, edhe ata që vuanin dukeshin sikur luteshin për një gjë të tillë. Por ja, sollën një plak të këputur me sup të thyer, teksa unaza e parë e tymit aromatik varej mbi kokën e doktorit.

Nëpërmjet dritares së hapur, prej rruge vërshuan tingujt e sirenës së “Ndihmës së shpejtë” e fill mbas saj u dukën mbajtësit e ngarkesës surprizë.

- Vendoseni në tryezë, - urdhëroi doktori duke u kthyer një sekondë për të lënë cigaren, - ç’ka ndodhur?!

- Vetëvrasje, - është prerë gryka, u përgjigj njëri nga sanitaret. U gjet në rrugën “Morgan”. Siç duket, shpresat janë të pakta, sër.

Ai pothuajse ishte i vdekur.

- A?! Sidoqoftë, ta shohim.

Ai u përkul mbi pacientin mu si atë çast kur në të shkrepi shkëndia e fundit e jetës dhe u shua.

- Ja, Semper Idem, u kthye, - tha përgjegjësi.

- Po, - u përgjigj doktori Binkell dhe përsëri shtoi:.

- Këtë radhë s’është shkaravinë.

Punë e pastër, për fjalë të nderit, punë e pastër. Këshillën time e ka ndjekur me saktësi . Unë nuk duhem këtu. Çojeni në morg.

Doktori Binkell mori cigaren dhe e ndezi përsëri.

- Ky, - i tha ai përgjegjësit midis dy të thithurave të cigares, - ky është pagesë për atë që ju i mbyllët sytë natën e shkuar.Tani jemi ne të larë.

Shënim: “Semper Idem, Semper Fidelis” (latin. Gjithnjë e njëjtë, gjithnjë besnike)

7

POEZI

NGA POEZIA BOTËRORE ZANA E DHËMBIT– DORIANNE LAUX.

LOJA E…AH, LOJA… CHARLES BUKOËSKI

E përfshehën një çerek dollari me ngjitës dhe vezullim…

Këmbëzbathur rrëshqitën pa me zgjuar dhe pikturuan radhë gjurmësh të arta, delikatë mbi çarçafët e mi, me një dashuri aq të pazë sa ende nuk e dëgjoj dot.

Njëra prej gjërave të tmerrshme është vërtet të qënit në shtrat natë pas nate me një grua të cilën nuk ke dëshirë më ta shtratosësh.

Nëna ime duhet te kish qënë e bukur atëherë, ulur pranë tryezës së kuzhinës me atë; nje puhizë e ngrohtë ia ngrinte lart perdet e qëndisura, teksa më priste të bija në gjumë.

E vështirë t’i besosh vitet që pasuan, pëllëmbët e grushtëzuara, një dysheme me enë të thyera, duhanpirjen e saj, përmes heshtjeve të gjata, atë duke qëlluar vrima mureve të tij.

Kështu, në shtrat, ti kthehesh ndonjëherë, këmba jote prek të sajën.

O zot, e tmerrshme!

Dhe nata është aty jashtë, përtej perdeve, duke iu vulosur, të dyve bashkë, në varr.

Dhe, në mëngjes, shkon në banjo, kalon korridorin, flet, thua gjëra të çuditshme; vezët skuqen, motorët nisen.

Ende i kujtoj fustanet e saj të thurura, taksinë laramane, ditën kur e gjeta në dollap më një thikë në dorë, natën kur ai ma gjuajti motrën tek brinjet.

Por, të ulur përballë, ke dy të huaj që rrasin bukë të thekur në gojë, djegin kokën dhe zorrën e vrugët me kafe.

Tani ai jeton në Oregon, duke lënguar nga një sëmundje e rralle kockash; fytyra e pikëzuar në bojëhiri, kyçet e këmbëve mpiksur nën çorapet e leshta.

Në dhjetë milion vende, në Amerikë, është po njëlloj: Jetë bajate të ngjitura pas njëra - tjetrës dhe asnjë vend për të shkuar.

Ajo është infermiere në turnin e varrezës, vjen mëngjeseve në shtëpi dhe më thërret, pi birrën e errët dhe shkon në shtrat.

Hyn në makinë, nget për në punë dhe aty ka më shumë të huaj, shumica bashkshortë dhe bashkoshorte të dikujt tjetër dhe, përveç gijotinës së punës, ato flirtohen, bëjnë shaka dhe pickohen, ndonjëherë edhe pallohen diku, kur nuk mund ta bëjnë në shtëpi dhe kthehen sërish në shtëpi duke pritur Krishtlindjet, Ditën e Punëtorëve, të dielën, a diçka.

Dhe ende habitem si e bënë, si e rrëshqitën atë çerek dollari jastëkut tim, si pikturuan ato gjurmë të përsosura…

Sa herë që e takoj, e pyes sërish.

- Nuk e di, më thotë, duke u përkundur me sytë e mbyllur, - ishim po aq të çuditur sa ti.

8

Plaken, nuk duken më të bukura, fillojnë të gërrhasin, të humbin shpirt.

Përktheu: ENI ISUFAJ

TREGIM VIJON NGA FAQE 5 - Hë, si thua? Sikur të të gjej ndonjë zoçkë të vogël e ta pallosh?! Bëj edhe ti një çikë qejf, a derëzi, se të iku mosha me hekurat!

Usta Kupja i ishte përgjigjur shkurt: - Mbarove punë. Tani udhë të mbarë e më lërë të qetë!

- Mirë, mirë. Do ta shohim, do ta shohim... Do të të kënaq aq sa s’ke për ta provuar kurrë në jetën tënde.

Lili kishte ndezur rrangallën e tij dhe ishte zhdukur.

Vajza e vogël, me fytyrë si djalë, me urdhër të Lilit e vuri dorën mbi gjurin e usta Kupes. Ai u përpoq t’ia largojë, por ajo kundërshtoi.

- Kushedi, - mendoi në çast Kupja, mbase kështu e ka urdhëruar Lili!

Filloi të turbullohej. Njëra mendje i thoshte t’i bërtiste Lilit që ta mbante makinën dhe të zbriste. Tjetra i thoshte ta çonte lojën deri në fund. Po, edhe sikur të zbriste, çfarë do të fitonte?! Lili do t’ia hapte namin e keq dhe hajde të dëgjoje njerëzit pastaj! Qyteti do të zjente nga thashethemet.

Dhe Lili nuk e kishte të vështirë që ta bënte këtë. Atij aq i rëndonte mendja. Të gjithë e njihnin si njeri aptall të madh dhe jo serioz. Të bënte dashuri?! Ta shfytëzonte rastin, siç i kishte thënë Lili kur e kishte nisur këtë çështje?!

- Raste të tilla rrallë të vinë në jetë, o qyq, e kishte joshur shofer Lili atëherë. Bjeri e bëj qejf! Jeta është e shkurtër dhe ti, javash – javash, po e ha çairin. Apo s’e ke edhe badi hava, pesëdhjetë lek qejfi. Ku ka më lirë, të bësh qejfme një zogëz të njomë, vetëm me kaq pak para?!

Dora e vajzës, që po rrëshqiste nën shalët e usta Kupes dhe ngadalë po i afrohej vendit të dobët, e nxori nga dilema. Me dorën tjetër ajo largoi ca qime flokësh si kashtë të verdha dhe të hallakatura nga balli dhe e afroi fytyrën pranë asaj të usta Kupes. Ai nuk lëvizte fare. Shofer Lili, që bënte edhe punën e manazherit në këto raste, shikonte nga pasqyra përballë çdo lëvizje. Nuk donte t’i shpëtonte nga duart ky rast.

- Hë, moj, ti, – gati i bërtiti vajzës, - hidhju në qafë ustait sa t’i nxehet gjaku! Apo do që të kthehesh në shtëpi pa një kokërr leku?! Ça do hash pastaj, mut?! – këputi një të fortë Lili, nga ato që i kishte si karamelet.

Pas urdhërit të shefit të saj, ajo u bë më e guximshme.

Nxori gjuhën e hollë si të nepërkës dhe filloi të lëpijë mbi fytyrën e parruar të usta Kupes, ndërsa me njërën dorë trazonte haletet e tij, të cilat dalëngadalë po gjallëroheshin.

Ishin çaste kur logjika arratisej dhe fillonte instikti i mashkullit.

- Në djall vaftë, - mendoi, - nuk jam kalama që të tallet kjo ferishte me mua. Edhe unë mashkull jam.

Shofer Lili kishte ndaluar në një cep të errët pranë unazës. I kënaqur se plani nuk i doli huq, hapi derën dhe, duke dalë, tha: - Hajdeni, tani, bëni qejf sa të doni se unë po rri aty pranë.

Dera kërciti pas tij dhe ai humbi tutje në errësirë.

Usta Kupja nuk ua vuri veshin fjalëve që i tha Lili. Në shpirtin e tij të ndershëm kërlesheshin ndjenja të kundërta.

Ai përpëlitej në ekstazë. Së brendshmi i pëshpëriste zëri i pavendosmërisë: “ta bëj, të mos e bëj, ta bëj, të mos...”.

Ky zë, herë bëhej i fuqishëm, herë sfumohej në thellësinë e pavetëdijëes së tij.

- Shiko, shiko, shejtanka!

- Ai vazdonte ta hetonte në heshtje vajzën abrashe, i stepur, pa i shpëtuar gjë nga vëmendja. E vetmja pjesë e trurit që funskoinonte në këto çaste, ishte ajo e të vëzhguarit nga kureshteja. Për çdo gjë që prekte dhe shihte, ai mendonte: - Kështu s’ta mbushka syrin zuska, por e paska mësuar mirë zanatin. Kaq e re dhe kaq e rafinuar! Duket se paska fituar goxha eksperiencë për moshën që ka. Ej, dreq! Si kanë ndryshuar kohërat!

Vajza flokëkashtë dukej sikur ngutej. Ajo, me sa kuptoi usta Kupja, mezi priste të mbaronte punë.

Usta Kupen e kishin kapur ethet. Brenda tij u krijua një boshllëk që, sa vinte e më tepër, dukej sikur shndërrohej në një vatër zjarri. Ethet e epshit e kishin vënë ndër këmbë dhe e kafshonin me dhëmbë të mprehtë të pamëshirshëm. Ai u bë gati të sulmojë prehnë e tij, por diçka, diçka e pakuptueshme e frenonte, e tërhiqte mbrapësht.

- Dreq, ç’po ndodh kështu me mua?!

Jo, - mendoi, jo, - s’mund të fëlliqem me moshataren e fëmijëve të mi! Nuk mundem, nuk mundem! Kjo është marrëzi! Zjarri, që e kishte përpirë pak më parë dhe po e përvëlonte përbrenda, iu fik papritur.

Pak çaste më vonë instikti u tërhoq zvarrë dhe logjika mbretëroi përsëri në ndërgjegjen e tij. Ai filloi të ndjejë keqardhje për këtë vjazë të mjerë. I erdhi neveri nga vetja.

Ishte treguar i ulët, vulgar, egoist dhe imoral që kishte pranuar të shkonte me shofer Lilin. Nuk duhej të kish shfrytëzuar gjendjen e mjerë të kësaj minoreneje për një kënaqësi të rëndomtë. Po kush ishte fajtori në këtë mes?! Po ç’faj kishte ai kur e kishin provokuar?! E ç’rëndësi kishte, në mos ai, ndonjë tjetri, do t’ia hidhte karremin shofer Lili.

Po, po. Lili e dhjetëra Lilër të tjerë, që vepronin kësisoj për të mashtruar viktimat e varfëra, e kishin fajin. Po ç’rëndësi kishin të gjitha këto broçkulla, tani?! Ai nuk duhet të ishte ngatërruar me Lilin dhe me kaq merrte fund gjithçka.

- Vishu, – i tha vajzës, - dhe mos u merakos se do të të paguaj.

Vajza filloi të vishej ngadalë, ndërsa ai hapi derën dhe doli.

Ajri i freskët i mbremjes ia freskoi fytyrën. Po ngutej të ikte sa më parë.

Lili e ndjeu që u hap dera e makinës dhe ktheu kokën: - Hë, re, kaq shpejt mbarove!? Paske qenë si lepuri. Bëj, ore, qejf se kemi kohë boll! – zgjati zërin duke u zgërdhirë.

- Ikim, Lili, ikim. Boll me kaq, – mërmëriti me sytë përdhé.

Para se të arrinin te kafeja e Rrapi Jevgut, Lili e ndaloi veturën “Vofksvagen”. Kupja nxori një pesëdhjetëleksh nga xhepi dhe ia futi në dorë vajzës flokëkashtë. Ajo e mori me gishta, e futi midis shtegut të cicave të vockëla, nën sutjena dhe zbriti. Ashtu, duke ikur, me kokën ulur dhe me hap të ngadaltë, atë e përpiu muzgu i dendur i asaj mbrëmjeje të tuprshme.

9

PROFIL

PROF.DR SALI BASHOTA, PERSONALITET I SPIKATUR DHE PRODHIMTAR I LETRAVE SHQIP

Sali Bashota u lind më 31 gusht 1959 në fshatin Caravik të Klinës.

Shkollën fillore dhe gjimnazin i kreu në Kijevë, ndërsa studimet në Degën e Letërsisë dhe të Gjuhës Shqipe në Universitetin e Prishtinës.

Në vitin 1988 magjistroi në shkencat filologjike me temën Proza e Mitrush Kutelit, ndërsa në vitin 1998 doktoroi me temën Personazhi në prozën shqipe midis dy luftërave botërore ( Konica, Koliqi, Kuteli, Migjeni).

Pas mbarimit të studimeve ishte mësimdhënës në gjimnazin “Luigj Gurakuqi” në Klinë. Në vitin 1984 ka filluar punën asistent në Fakultetin e Filologjisë, Dega Letërsi dhe Gjuhë Shqipe, ndërsa tani është profesor i lëndës Letërsi e Romantizmit në degët Letërsi Shqipe dhe Letërsi e Përgjithshme dhe Krahasimtare dhe i lëndës Idetë letrare në programin e studimeve master në Fakultetin e Filologjisë.

Në vitet 2000-2003 ka qenë kryeredaktor i revistës letrare Jeta e Re, ndërsa në vitet 2000 -2004 ka qënë shef i Degës së Letërsisë Shqipe në Fakultetin e Filologjisë.

Në maj të vitit 2005, në Festivalin Ndërkombëtar të Letërsisë në Basel të Zvicrës, iu promovua libri në gjermanisht Schalte Das Magische Licht Ein (Ndiz dritën magjike), ndërsa në qershor të vitit 2005, Muzeu i Letërsisë Rumune në Bukuresht promovoi librin e tij në rumunisht Exilul Sufletului (Ekzili i Shpirtit), për të cilin janë dhënë

10

vlerësime të larta kritike.

Në korrik të vitit 2005, me propozimin e Zyrës së SHBA-ve në Prishtinë, mori pjesë në projektin Administrimi i bibliotekave në SHBA dhe nga Departamenti i Shtetit u çertifikua në programin ndërkombëtar për udhëheqës.

Që nga viti 2003 është Drejtor i Bibliotekës Kombëtare dhe Universitare të Kosovës. Shkruan poezi, prozë, kritikë, ese dhe studime letrare.

Poezia e tij është përkthyer në anglisht, frëngjisht, gjermanisht, rumunisht, polonisht, turqisht, maqedonisht, etj. Është anëtar i PEN Qendrës së Kosovës dhe i Këshillit Kombëtar të Kosovës Memoria e Botës.

Jeton në Prishtinë ku është Drejtor i Bibliotekës Kombëtare dhe Universitare të Kosovës.

Vepra e tij krijuese letrare dhe kërkimore – shkencore rrezonon në disa lëmi me hapësirë të gjerë që shtrihet në gjithë rrafshin shqiptar.

S’është rastësi që, midis të tjerash, objekt hulumtimi të thelluar për të është edhe Konica, Koliqi, Migjeni dhe veçanërisht vepra shumëplanshe e Mitrush Kutelit. Këto e radhisin atë ndër personalitetet bashkëkohorë të letrave shqipe më të spikatur dhe më prodhimtarë, gjë që e vërtetojnë titujt e botimeve në shqip dhe në gjuhë të tjera, të cilët plotësojnë profilin e tij.

VEPRA LETRARE DHE S H K E N C O R E I. Poezi: Albumi i grisur , Rilindja, Prishtinë, 1986 Zogu me profil vjeshte , Rilindja, Prishtinë, 1989 Plagomë, Fjala, Prishtinë, 1994; Rozafa, Prishtinë, 2004 Dalje nga trishtimi, Rozafa, Prishtinë, 1999 Ndiz dritën magjike , zgjedhje poezish. Parathënia dhe zgjedhja, Ali Podrimja, Rozafa, Prishtinë, 2002 Bukuri e nëmur , PEN Qendra e Kosovës, Prishtinë, 2006 Jetë me vdekje , poezi të zgjedhura:Parathënia dhe zgjedhja, Rifat Ismaili, Toena, Tiranë, 2006 Natyrë e vrarë , zgjedhje poezish:Parathënia dhe zgjedhja, Ahmet Selmani, Ars Poetica, Tetovë, 2006 II. Vëllime poetike në gjuhët: rumune, gjermane, angleze, maqedone: Exilul Sufletului (Ekzili i Shpirtit), përktheu Baki Ymeri, Editura Muzeul Literaturii Romane, Bucuresht, 2004 Schalte Das Magische Licht Ein (Ndiz dritën magjike), përktheu Naim Kryeziu, Magic Verlag, Zurich, 2004 Only Death is White (Vetëm vdekja është e bardhë), përktheu Avni Spahiu, Rozafa, Prishtinë, 2005 Ako stanam angel (Nëse bëhem engjëll), përkthyes Hristo Petreski dhe Ahmet Selmani, Fenix, Shkup,

2006 III. Antologji poetike (bashkautor) në gjuhët: rumune, polake, gjermane: Insula nemuririi (Ishulli i pavdekësisë), Antologji e pesë poetëve nga Kosova: A. Podrimja, S. Hamiti, I. Berisha, S. Bashota, B. Çapriqi, përktheu Baki Ymeri, Editura Muzeul Literaturii Romane, Bukuresht, 2005 Nie jest za pozno na milosc (Nuk është vonë për dashuri), Antologia poeziji Albanskiej XX wieku, përktheu Mazllum Saneja, Pogranicze Sejny, 2005 Dann sagte der Dichter (Atëherë poeti tha), Antologji e katër poetëve nga Kosova: A.Podrimja, I.Berisha, S.Bashota, B.Çapriqi, përktheu Naim Kryeziu, Das Internationale Literaturfestival, Basel, 2007 IV. Kritikë dhe studime: Shqipshkrimi kritik , Rilindja, Prishtinë, 1997 Kuteli poet-kritik-prozator , Rilindja, Prishtinë, 1999; Rozafa, Prishtinë, 2007 Domethënia e ideve letrare , Rilindja, Prishtinë, 2001 Proza e filleve të modernitetit, PEN Qendra e Kosovës, Prishtinë, 2006 V. Prozë: Ëndrra në parajsë , Rozafa, Prishtinë, 2006 VI. Çmimet letrare: Pjetër Bogdani , Çmimi vjetor i Shoqatës së Shkrimtarëve të Kosovës, për librin Kuteli prozator, poet, kritik, 1999 Pena e Artë , Revista Fjala, 1990 dhe 2000 Gjon Nikollë Kazazi , Mitingu i Poezisë në Gjakovë, 1997 Flaka e Janarit , 2002 Menada , Çmimi vjetor për krijimtari të veçantë, Manifestimi Letrar Ndërkombëtar, Ditët e Naimit, Tetovë, 2004 Çmimi vjetor i Mitingut të Poezisë në Gjakovë, për librin me poezi Bukuri e nëmur, 2006

PROFIL UNË JAM Unë jam shpirt i trishtuar Unë jam jetë e vrarë Unë jam zjarr i ndezur Unë jam dritë e bekuar Unë jam mall i mallkuar Unë jam pikëllim i bukur Unë jam vetmi e harruar Unë jam bukuri e fjetur Unë jam varr i hapur PASQYRA Çdo ditë e zvogëloj dhembjen Në pasqyrën e thyer Dhe bëhem pluhur i harruar Në plagën e nëntë të vetmisë

Çdo natë nga kafshimi i bukurisë Shtohen thinjat në kokë Si trëndafila të egër Dhe bëhem plagomë e bardhë Pasqyra ime E zezë NJË VETMI & NJË VDEKJE Dalëngadalë thahen gjethet Dhe vjeshta shndërrohet në statujë Ekzistenca e një zogu Shëmbëllen me flokët e rëna të vashës Dalëngadalë treten ëndrrat Vetëm balada për vetveten Gjëmon si këmbanë e trazuar Në sheshin e të vdekurve Dalëngadalë vyshken kujtimet Dhe dashuria bëhet mallkim Riti i varrimit të shpirtit Prapë mbaron në një litar PARAJSË E HARRUAR Nata mbështjell fatin Me lule të verdha të mëkatit Ndërsa dikush ëndërron në parajsë Në rrugën pa emër Një gjarpër zgjohet nga vetmia Ndërsa dikush ëndërron në Parajsë Muza ime e humb shkëlqimin

Si dritën e syve të saj Ndërsa dikush ëndërron në parajsë NËSE BËHEM ENGJËLL Sa herë vajtojnë zogjtë Pikëllimin tim Unë bëhem engjëll i bardhë Në dhomë Vdes vetëm një lule Sa herë lotojnë vashat Mbi trupin tim Unë bëhem engjëll i sëmurë Në dhomë Vdes vetëm një lule Sa herë e djegin vetminë Në zjarrin e mëkateve Unë bëhem engjëll i zi Në dhomë Vdes vetëm një lule NOKTURNO PËR SHIUN Ky shi i zi E lag vetminë Vetëm të jesh etje e thellë Ky shi i zi E kalb arkivolin e vet Vetëm të jesh legjendë Ky shi i zi METAMORFOZË Flokët bien Dhe gjethet thahen Në udhën pa fund Vetmia krimbet Dhe shpirti fluturon Lart në qiell Zjarri shuhet Dhe ëndrra mbaron Përtej kujtimit për ty

IZET AVDYLI

11

POEZI

PRIVILEGJET E GRAVE TË BUKURA Lindur në vitin 1954 në Lushnjë, diplomuar për inxhinier kimist në vitin 1976, në Tiranë.

Të qënit inxhinier, nuk ka mundur t’ia shuaj pasionin për poezinë, përkunrazi ia ka nxitur më tepër atë.

Edhe pse në disa raste, ky pasion për të i ka nxjerrë telashe në jetë, ai përsëri s’i është ndarë poezisë.

Arsyet i shpjegojnë vargjet e tij. Sa të ndiera, aq metaforikë. Të lindura, të buruara, jo të krijuara.

Ka botuar disa libra poetikë si Psherëtimat, 1993; Shpirt, 1998, etj. Ka në proces botimi librat Bukuria dhe Vejusha e bukur. Është përfaqësuar në dy antologji poetike. Është fitues i çmimit ndërkombëtar Çikala në Brindizi.

Si një krijues, jo vetëm pasionant, por edhe me kulturë të admirueshme, me sens gjykimi estetik e, njëherazi, me bonsens komunikimi, ai shquhet edhe si një organizator e veprimtar për gjallërimin e jetës artistike në qytetin e Lushnjës, ku prej vitesh drejton komunitetin e krijuesve të atjeshëm.

Së fundi ai inicioi dhe krijoi shoqatën letrare artistike ballkanike Miqtë e Soreskut.

PRIVILEGJET E GRAVE TË BUKURA Ato Mund të punësohen më shpejt, Mund të bëjnë karrierë të beftë, Mund të pasurohen më shpejt.

Ah, Burrat e tyre të shkretë, Burrat e tyre të shkretë!

Cikël poetik nga Vasil Bozo O Bibël e shenjtë, Fale mëkatarin e shkretë!

Dy të parat do t’i zbatoj tërë jetën.

S’të premtoj për të tretën.

TRI MËNYRA PËR TË DASHURUAR LUSHNJËN Tri mënyrat e mia për të dashur Lushnjën time: Duke shkuar Në pyllin me pisha të Divjakës Ku puthen aromat e blerta, Ku rrëshirat e qelibarta puthen me trungjet e rrudhosur, pleq.

Duke shkuar në Manastirin e Ardenicës, Ku Skënderbeu vuri kurorën dhe puthi Donikën.

Duke shkuar te busti i Këngës (te busti i Vaçes, domethënë) Atje, ku poezia puth këngën, Ku tingujt myzeqarë puthin rimat myzeqarka…

MËSUESIT E MI TË POEZISË Mësuesja ime e hershme e poezisë: Dritarja e trenit, Nga shoh bukurinë e shtrirë të horizontit, Nga shoh lëvizjen që shtillet e shtillet pa mbarim; Mësueset e mia të hershme të poezisë: Patat e egra në fluturim, Si në qiell, Si në kaltërsitë poetike.

Si në poezi, Fluturimi Paska të njëjtën bukuri.

Ç’MË KUJTOHET NGA BIBLA...

Më kujtohen këto këshilla: Mos vra, Mos vidh, Mos mëkato me gra!

12

Mësueset e mia të hershme të poezisë: Xixëllonjat.

Ato ma dhanë mësimin: Të hesht më mirë, Kur s’e kam me xixa mendimin.

Mësuesja ime e hershme e poezisë sime:

VIJON NGA FAQE 4 Dashuria ime e parë.

Ajo ma mësoi gëzimin kristal, Ajo ma mësoi dhimbjen e bardhë…

HODHA Hodha Një karafil Në qiell.

Në mos u bëftë natën yll, Do të bëhet ditën diell !

GJAKU Gjaku i trupit, Gjak biologjik.

Gjaku i dhuruar për plagën që rrjedh Gjak humanist.

Gjaku i dhënë për liri, Gjakdritë…

LUSHNJA Pyeta një poeteshë evropiane: Ç’të pëlqen te Lushnja?

Gjelbërimi i vrullshëm.

Pyeta një piktor ballkanas: Ç’të pëlqen te Lushnja?

Përflakja e diellit mbi fushë.

Mua S’më pyet askush, Ndërsa pi një kafe në klub.

Pa më pyetur njeri, Them : Lushnja një shpirt i bukur, plot krenari.

DOBËSI, APO DASHURI...

Ishte dobësia ime, apo dobësia e saj?!

Ajo u martua në Strugë, Më la në maj.

Zgjodhi Kaltërsitë liqenore.

Si i la, si i la vërtet ajo Blerimet e blerta fushore?!

pestë, sa ishim, sa hap e mbyll sytë, u gjendëm brenda mushamasë. Çuditërisht aty nuk kishte asnjeri, veç dy shtretëve teke. Kjo, makina jonë tashmë, ndaloi në Pojskë, ku morëm vesh se ish ngritur spitali fushor. I porosita shokët të qëndronin aty pa rënë në sy se mos na merrnin për dezertorë dhe kërkova doktor Petritin. Për fat, e gjeta shpejt Petjan e dashur, si i thosha me shaka, në çadrën e mjekut dhe, instiktivisht, nga gëzimi, apo çmenduria, s’e di, shpërtheva sa më hante fyti: “O sole mio!”. Pastaj u kujtova për çantën që prej kushedi sa orësh mbaja në trup dhe e hapa. Në fillim dora më zuri një gjë të fortë, mbështjellë me një gazetë “Bashkimi”.

Brenda, një copë lakror me gjizë, një copë djathë baxhoje dhe një kokërr qepe Bozhigradi e paqëruar. Më thellë, një pako tjetër, e mbështjellë edhe më me kujdes, me një letër disi të dyllosur, nga ato që mbështilleshin makaronat asokohe.

DHE KËTU ISH BEFASIA

Katërmbëdhjetë letra format që mbanin brenda katër tregimet e përkthyera: dy nga Gi De Mopasani prej frëngjishtes “Francis” e “Vetëvrasja” dhe dy nga Xhek Londoni. Diçka për Shilerin dhe teksti i tij i korit për Simfoninë e Nëntë të Bethovenit, si dhe një libër në frengjisht, romani “Parisi i paparë nga parizienët”.

I shfletova një për një përkthimet dhe pastaj romanin, i nënvizuar faqe më faqe.

Mendova se harruesi i tyre nga shkaku i asaj katrahure do të ish, jo vetëm njohës i mirë i gjuhës, por edhe i kulturës frënge.

Libri pati një fat tjetër në duart e një pedagogut tim fatkeq, të cilit ia fala me gjithë zemër , ndërsa gjithnjë më ka munduar shqetësimi për tregimet e braktisura.

- Pse të braktisura, - ia pat botuesi.

- Së pari, se në asnjë nga tregimet e përkthyera nuk shkruhej përkthyesi. Së dyti, sepse që nga ajo natë e llahtarshme e l2 tetorit 19961 s’e kanë parë dritën e botimit, s’mundën ta gjenin një shtrat të ngrohtë që të mund t’i takonin, jo vetëm atij, por të gjithëve.

- Po që e gjetën te “Obelisk” - u, - m’u përgjigj botuesi dhe, ku i dihet, nëpërmjet tij, mund të gjendet edhe ai fatkeqi i trishtuar, a në mos ai, të afërmit e tij të paktën.

- Atëherë, udhë të mbarë, “Obelisk”, - u përgjigja dhe do të ndjehesha i lumtur nëse nëpërmjet kësaj rastësie do të mund të realizoheshin ato që thatë ju.

13

KRITIKË

SHPALOSJE PSIKO-LINGUISTIKE E NJË GJUHE TË KODIFIKUAR (SHËNIME PËR LIBRIN- FJALOR ME SHPREHJE E NJËSI FRAZOLOGJIKE NGA DIBRA) Pasuria e madhe e një bote virgjine që, artin e komunikimit, më shumë se me anë të tekstit të mirëfilltë e ka kryer me anë të nëntekstit, me shtresimet e shumta psiko-linguistike dhe filozofike që flenë në pavetëdijen kolektive të një treve, a të një populli, të cilat ngjajnë me një adresë në internet që, për ta hapur e për të hyrë në magjinë e të fshehtave përvëluese, lipset një kod. Po e pate këtë kod, mund ta hapësh “Kutinë e Pandorës”. Pa këtë kod, këto magji kanë thjesht një ekzistencë virtuale, por jo një përdorim të gjerë praktik, siç mëton të ketë çdo “zbulim” i çdo rrafshi dhe prurje në kohën dhe hapësirën e njohjes njerëzore.

Kodin për të hapur një nga portat më të begata të një etnokulture aq të pasur e të larmishme në spektrin e saj shumëngjyrësh e shndritës, na e jep Mevlud Buci në librin e tij me titull “Fjalor me shprehje e njësi frazeologjike nga Dibra”, një udhëtim njohjeje, përvoje njerëzore, kontaktesh e marrëdhëniesh, që kanë në bazë të tyre dashurinë për fjalën dhe shpirtin e bukur të vetë popullit. Pra, siç shihet, është fjala për një vatër të përndezur në kohëra të kujtesës së gjallë të një krahine që fjalën e ka përdorur, jo thjesht si një mjet komunikmi, por si një mjet i shpalimit të botës poetike të mbijetesës. Fantazinë e odave dibrane, (hedhje-pritje magjiplote), tonalitetet e ngjyrosura me ngjyra të gjalla të një të folmeje figurative, ngarkesat sharmante gjuhësore e psikike të fshatrave, bujtinave të rrugës e kafeneve rurale, vijnë në këtë libër- fjalor të identifikuara me saktësi dhe të zbërthyera me elegancë e në mënyrë precize.

Që nga botimi i librit të parë në këtë lëmi të letrave “Krushqia e korbit” e në vijim, autori Mevlud Buci ka qëmtuar me pasion në rrjedhat e atij mekanizmi filozofik e semantik i cili ve në veprim atë që quhet “gjuha e Dibrës”, ajo gjuhë, përtej fjalës dhe fonemave, ku prodhohen shtresimet psiko - filozofike, pra kodifikimet e një mënyre konceptimi të të shprehurit e të gjykuarit ndryshe nga gjuha e zakonshme. Autor i pesëmbëdhjetë librave, dy prej të cilëve ribotime me shtesa të reja, Mevlud Buci, plotëson kështu një korpus letrar të plotë e të veçantë.

Në këtë libër, ku autori “dekodifikon” mbi 1500 shprehje frazeologjike dhe mbi 300 njësi enigma

14

mençurie, përfshihen shprehje të koloritit figurativ tradicional dhe të rinovuar dibran, mallkime, retorika, ironi, thjesht ligjërime, shprehje satirike, shprehje me kuptimin e fjalëve të urta, urime, etj, një kompleks ravijëzimesh të kulturës së “gjuhës së dibranit”, që jo kushdo mund ta kuptojë e ta shijojë. Ky fjalor përmban rreth dy mijë shprehje dhe njësi frazeologjike të Dibrës, një eksplorim në rreth dyzet vende e në konsultë me mbi pesëdhjetë “Të urtë popullorë”, që i kanë dhënë atij çelësat e këtij konstrukti të begatë arkitektonik të një gjuhe tjetër.

Koncepti i Bucit për gjuhën e kodifikuar të Dibrës buron së pari nga përvoja e tij, një përvojë e shpalosur odave të burrave dhe kafeneve me miqtë, sallave shkencore me profesorë e akademikë dhe “sallave” të jetës së gjerë, ku çdo ditë fjala e mençur dibrane promovon resurse dritë - hijesh për të kundruar dukuritë e kësaj bote të vogël.

Së dyti, ky koncept buron nga dashuria e tij për trevën prej kah e ka vjelë “lëndën e parë”, dashuria për njerëzit e kësaj treve, ku ai ka lënë gjurmë si mësues i apasionuar, si mbledhës i visareve popullore, si studiues i një bote të dyzuar, kyçur në enigmat e fjalëve dhe shprehjeve të veçanta, shpalosur me një sharm të epërm në odat e Dibrës.

Së treti, është puna fisnike e një punëtori të palodhur të fjalës së bukur, që e kërkon atë në çdo bisedë, e qëmton, e mbledh, e përpunon dhe e analizon, duke na dhënë diagramën e një gjuhe që nuk duhet lënë ta zënë mjegullat e harrimit. Duke i pastruar këto perla të urtësisë dhe mençurisë dibrane nga pluhuri i moskuptimit dhe, për më tepër, i keqkuptimit, Buci i bën ato të gjalla e të përdorshme dhe janë kësisoj një pasuri e madhe gjuhësore dhe filozofike, jo vetëm për ushtruesit e oratorisë me “bejte” e “ojna” në odat e Dibrës (oda që ende veprojnë e nuk e kanë humbur kontekstin origjinal të kumteve të fshehta), por dhe për të gjithë “argatët” e fjalës: shkrimtarët, artistët, studiuesit, gazetarët, filozofët e psikologët, njerëzit e dijeve dhe letrave, që shumë jepen në kërkim të një modeli të ligjërimit të figurshëm. Dhe, më mirë se gjendet ky model në

KRITIKË “ligjërimin” e odave dibrane, ku fjala e thënë ka peshën e një ekzistence të tërë, nuk mund të gjendet askund tjetër.

Fjala ishte e para dhe e vetmja që nuk kërkon ndonjë shërbim shtesë (përveç dhuntisë natyrale) për të qenë e vyer, për t’u thënë me hijeshi e finesë, në kohën e duhur dhe në vendin e duhur. Fjala që shëron dhe vret, që plagos dhe ngjall shpirtra të plagosur, nuk mund të jetë kurrkund më elegante dhe nuk mund të përcillet kurrkund më mirë se në kodet e komunikimit të dibranëve. Këta të fundit i kanë dhënë asaj atë joshje të papërballueshme që të nxisin vetëm bukuritë delikate e rrëzëllitëse, ato soj bukurish të cilat flenë në ujëvarat e një filozofie pa kohë e kahje, gjithmonë progresive dhe jetëdhuruese.

Mevlud Buci ka një dashuri gati fëminore për atë që shkruan, e lëmon fjalën dhe shprehjen, e kuptimëson deri në detaje shpjegimin e lëndës që bën objekt konstatimi dhe vëzhgimi, duke na dhënë, jo vetëm një punë serioze shkencore, por dhe një punë ku shpaloset me ngjyra të ndezura dashuria për fjalën e një treve që di të falë vetëm dashuri.

Para se ta hedhë në letër të bardhë këtë barrë të angazhimit të tij krijues e njerëzor, Buci e ka hedhur si “lëndë bruto” tavolinave të kafeneve me miq e shokë, me studiues e njerëz të letrave, e ka verifikuar në burimet e gjalla të asaj të folure që prodhon gjithmonë figura të freskëta e kuptimplote, e ka përsosur në aparatin e një metodologjie praktike, prandaj në të gjithë librat e botuar të tij, në prozë e poezi, fjala e gjallë e trevës dibrane ka një peshë të konsiderueshme.

Nëse fjalorët (po t’i referohemi përkthyesit të mirënjohur të frëngjishtes Vedat Kokona) janë si sahatet, fjalor të tillë si ky që po na jep sot në dorë mësuesi i pasionuar dhe punëtori i spikatur i gjurmimit të thesareve popullore Mevlud Buci, janë si sirenat, që na lajmërojnë arritjen e anijes në liman. Anija e Bucit është një anije e veçantë, në bordin e të cilit janë mysafirë njësitë e rralla të ligjërimit psiko - linguistik dibran, trajtat e një bote të pasur shpirtërore të fisnikëruar nga fjala e bukur.

Libra të tillë, për fat të keq aq të pakët, janë manuale gjuhësore, psikologjike, filozofike, harta të shpirtit të një treve, që në rrugën e historisë dhe të aktualitetit e ka vënë fjalën në themel të qytetërimit të vet.

Mevlud Buci na sjell kështu një “kod” për të kuptuar një botë enigmatike, botën dibrane si fjalë e thënë, si mundësi eksplorimi të vlerave të një ligjërimi të rrallë bisedor, nga biseda e thjeshtë deri te dimensionet metafizike, duke na sjellë kështu një model qytetërimi që do ta kishin zili edhe popujt të cilët u kanë vënë vulën e tyre kohëve dhe qytetërimeve.

Dukagjin Hata Studiues,

BOTON PËR HERË TË PARË ALBANA HYSENLIKA NË MBRETËRINË E VARGJEVE Dalëngadalë Dielli u ul,

humbi prapa maleve.

Perde e zezë e errësirës

qiellin blu mbuloi, Mbi gjithçka poshtë mbretëroi, Por jo mbi mbretërinë

e fjalëve. Çdonjëra prej tyre gjallon, Çdonjëra prej tyre

të qetë s’më le.

Marr lapsin e harrohem

në mbretërinë e vargjeve.

E HËNA E shtuna, e vetmuar,

m’u duk e gjatë një shekull.

E diela, fare e vdekur.

Por e hëna erdhi

bashkë me ty Dhe drita, gëzimi,

m’u kthyen në sy.

MË SHKELTE SYNË NJË TRËNDAFIL Pa pritur, një ditë,

nga një shkurrishte,

ndanë rruge, Më shkelte synë

një trëndafil Me rozën e ndezur

të petaleve të tij.

Me aromën e vet dehëse

po më shponte

flegrat e hundës.

Ndaj u afrova

dhe zgjata dorën

për ta këputur, Të dashurit t’ia jepja

sikurse një të puthur.

Befas, mbi rozën e tij,

vishnjën dhe aromën

e gjakut tim ndjeva, “Dhuratë e vogël”

nga një gjemb.

Oh, mesazh

për te mos e këputur.

15

edhe nË vjeshtËn e moshËs BONET PERIU

KAM RËNË NË DASHURI ME TY, DASHURI Si një adoleshent febril Kam rënë keq Në dashuri, E dashura ime diskrete.

As vetë s’e di si rashë kaq keq, S’e di, S’e di, S’e di, vërtet.

SA MIRË Sa mirë Që ti s’më takove në stinën e rinisë blerore, Sa mirë që s’të takova dhe unë ty, Sa mirë që s’u takuam atëherë, Sa mirë që u takuam.

Pikërisht Tani, Që ti je e tëra dashuri fertile Sa mirë, Sa fat Që s’u takuam Në ato vite blerore, febrile...

PRANVERAT E MOSHËS Në moshën superbe të Gëtes U dashurova Dhe unë me ty, Siç u dashurua dhe muzgu Gëte Me guvernanten diellore të tij.

Unë nuk jam Gëtja Sigurisht, Por,

16

POEZI

Ky cikël poetik, prej 20 lirikash intime, na ka ardhur me e-mail nga Nju Jorku, ekskluzivisht për revistën Obelisk. I kërkuam autorit të na dërgonte një fotografi, por dëshira e tij ishte që cikli të botohej pa të. Dhe Obelisk respektoi dëshirën e poetit..

Si ai, Kam edhe unë në shpirt Po aq prille dhe livadhe gjithë blerim.

Si Gëtja, edhe unë Nuk kam as edhe një copë dimri në shpirtin tim...

TË DUA S’të dua Akull, Avull, Të dua vesë.

Ah, buzët e mia, buzët e mia eshkë...!

PORTRETET TANË Unë të shoh në sy.

Ti Portretin tim E përcjell nga syri në zemër menjëherë Dhe e ruan në galerinë e përndritur të shpirtit tënd Si një portret rembrandtesk, i tëri plener, I tëri Holandë...

Por unë, Portretin tënd E ruaj dyfish: Në zemër, Në sy.

E ruaj si një Monalizë, si një Shën Mëri.

PO TI? Unë veten time e ndiej Të dashuruar Si në mite.

Po ti?

Përgjigjmu me shpejtësi skëterrë drite...!

POIEZI E DASHUR! Në e-mailet e mia Unë të them: E dashur, E dashura ime finale!

Po ti, si ma thua fjalën i dashur?

Ma thua thjesht si dhelpër, apo si sorkadhe?

PËRKIM I PLOTË Ti idealiste Dhe unë idealist.

Ti e sinqertë dhe unë i sinqertë.

Por sikur s’jemi të sinqertë, sinqerisht, Gjersa, Ti mua Dhe unë ty, I flasim njeri - tjetrit Me metafora dhe alegori...

SYTË Unë të përpij me sy, Unë s’ngopem duke të të parë.

Në çfarë materie zambakësh je derdhur ti?!

Si je derdhur kështu statujë lulore, e kulluar, e larë ?!

Në vazon rozë të zemrës sime I kam mbjellë unë sytë e tu Dhe ata Më përkaltërojnë të tërin, blu...!

PUTHJA Buzët e tua të plasaritura për një puthje..., ( Puthjet janë shiu i buzëve ).

Buzët e tua, Saharë, I inondova me rrebeshin e shpirtit tim prill.

Oh, si vërshuan puthjet e mia mbi buzët e tua, Si u kthyen befas, nga Saharë në lëndinë, Si harbuan ato Në blerim?!

Si u mbushën ashtu Gjithë petale rozë, me nektar intim...?!

FLAKE NDROJTJEN S’të solla kot në parkun e madh botanik, S’të ula kot këtu mbi këtë stol, S’të shtriva mbi bar Ashtu kot.

Flake ndrojtjen dhe më puth!

Puthmë që të rinohet, të blerohet kjo botë!

Flake ndrojtjen mesjetare, më puth, Përcëllomi buzët me flakë puthjesh stuhi, Mbulomi me prush puthjesh këto buzë febrile, Puthmi, me afshin, me stilin më lirik, Para se ato t’i mbulojë Një hi i ftohtë, Anemik...!

NUK MBULOHET BUKURIA Bluza jote Si pupël kanarine, Gjiri yt i bardhë, si gjoks pinguini.

Unë e lëmoj edhe më shumë me sferën e syve, E sfumoj imët, imët, me shikimet e mia.

Mos e mbulo gjirin, të lutem, tw lutem!

Si u mbuluaka kështu Bukuria ?!

EDHE NË VJESHTËN E MOSHËS Edhe në vjeshtën bionde të moshës, Mes pjeshkave, Vishnjave, Qershive, Mes gjetheve që bien nga era, Ti stina ime bionde bleron Siç ke bleruar mes akujsh, dëborërash çdo vit, Siç ke bleruar mes breshërit, si mes rruazash të derdhura Pa asnjë gjethe tuberkulare vjeshte në shpirt.

Krejt pranverore, fllad, puhi, Si dikur Në adoleshencë, në vajzëri...

EJA Eja, Unë të pres, Siç pret bjeshka prillin Që të çmendet pastaj, në blerim, Pasi ka duruar dëborëra, Shira, Erëra,

17

POEZI Stuhira!

Pritmë bjeshka ime, pritmë, Unë do të të vi, Jo si bar i thatë, Por si një blerim i ri !

KOT E KE Kot e ke, Mos bëj kot dush, Nuk i lan dot ti, puthjet e mia, Puthjet e mia s’i ke në gji, në gushë!

T¸ puth si romantik, Apo si realist, Un¸ t¸ puth vetëm në zemër, Unë të puth vetëm në shpirt...

TË PUTHA Të putha.

Ma shove prushin e buzëve Me dëborën buzore.

Më puthe.

Ta shkriva shtresën dëborore.

Luginën e buzëve të tua e mbuluan Lulëkuqet e puthjeve të stinës sime pranverore…!

MOS THUAJ Mos thuaj Jam Ermimi yt.

Ermimi përhapet kaltërsive.

Mos thuaj Jam Dëbora jote.

Dëbora flirton me diellin.

Mos thuaj Jam Lulja jote.

Lulja idilon me bletët.

Mos thauj Jam Hëna jote.

Hëna s’i ndahet yllit të mëngjesit…

TI JE

18

Ti je ajri, puhia, flladi im.

Ajrit, Puhisë, Flladit, S ’ua shoh fytyrat.

Vërtet, Si e ka fytyrën, sytë, buzët, ajri, Si e ka fytyrën, sytë, buzët flladi, Si e ka fytyrën, sytë, buzët, gjinjtë puhia?!

Ajrit, flladit, puhisë s’ua shoh vërtet fytyrat, buzët, sytë, Por fytyrën, buzët, sytë, gjinjtë e tu, dashuri, T’i shoh me sytë e dridhjeve të shpirtit tim, Rrahjet e zemrës t’i dëgjoj me veshët e syve të mi...

DASHURIA IME Sipas H. Hese Dashuria ime, Unë Të shoh Me zemër ty, Ti më ndien me sy ...

PRANVERË, STINA IME Gjithashtu Nuk jam Lasgush, Por Lasgushit ia kalova, Natyrisht, Jo në poezi, Jo në art, Por në dashuri.

Lasgushi Të dashurën e tij ferishtore E ndoqi me aeroplan gjer në Holandë, Unë të ndoqa ty, e dashur, shumë më larg Gjer në shtetin Nju Jork, Gjer në qytetin Najak!

Gjersa të kam stinë Pranverore, Atje, Në Nju Jork, përherë, Mund të rri pa çelur unë, këtu, çdo pranverë?!

New York qershor 2007

HUMOR

HUMOR SKAKIERE

NGA URAN SKUQI

Aq peshë, Dihet, Një ushtar S’e ka.

Bie fjala, Sa një kalë.

Por rreh të dalë Mbretëreshë Dhe:...për të falen Edhe kala.

19

Agjencia e shpërndarjes së reklamave në Durrës Në bashkëpunim më agjencinë e shpërndarjes së shtypit Kryen për firmat dhe bizneset: -Shpërndarjen dhe reklamimin e posterave si dhe afishimin e prodhimeve tuaja edhe nëpërmjet shpërndarjes së shtypit të përditshëm në të gjitha pikat e shitjes së gazetave deri në 3000 kopje në ditë.

Agjencia e reklamave Durrës -Ka organizuar grupin e punës së ambulatorëve për shpërndarjen e afishimeve e reklamave të aktivitetit tuaj në zona të veçanta të qytetiti të Durrësit, në të gjitha institucionet, locale banesa e palate në të gjitha zonat publike te populluara.

Në qendrën e reklamave do të gjeni: Çmime të arsyeshme dhe shërbim në kohën e duhur.

Kontaktoni Agjencia e reklamave dhe shpërndarjes së shtypit Durrës Adresa: Stacioni I autobuzëve të plazhit(Plepa), lagja nr.11 Cel: 0692372850

OBELISK

BOTIMET ADA RR.”MINE PEZA” PALLATI “KOLOMBO 2”, TIRANË

NJOFTIM TË DASHUR LEXUES! Stafi i gazetës tonë, ju uron lexim të mbarë dhe ju kujton se jeni të mirëpritur të sillni pranë redaksisë shkrimet tuaja në CD, flesh dhe E-mail.

Në mënyrë të veçantë ftojmë krijuesit e rinj të bashkëpunojë me ne për të promovuar sprovat e tyre të reja e të guximshme.

DREJTOR ROLAND LUSHI MOB:068 22 19 016 069 32 05 343 E-MAIL: rlushi@yahoo.it

REDAKTOR PËRGJEGJËS ÇELIK PETRITI MOB: 069 33 32 138