Blog – Goed nieuws voor iedereen?

18 september 2019

Dringen bij de uitgang van de Ridderzaal

2

Opvallend in de presentatie van de

Miljoenennota is de positieve toon.

Over de samenhang in Nederland. Over werk en economische groei. Over de staatsschuld.

Over het Klimaatakkoord. En over meer welvaart voor iedereen. Is het echt goed nieuws voor iedereen? Wat betekent het

voor Groningen? Hoe is ons beeld op de dag

na Prinsjesdag? Ik zou zeggen: ‘t kon minder, 18 september / Goed nieuws voor iedereen?

maar zeker ook meer.

De overheid betaalt de groei De economische groei wordt voor volgend jaar geraamd op 1,5%. Hoewel het lager is dan dit jaar, noemt het kabinet het nog steeds ‘robuust’.

Maar papier is geduldig. De grootste veroorzaker van die groei zijn namelijk de toegenomen overheidsbestedingen. (Miljoenennota 2020, blz 13). →

Figuur 1.1.2 Ontwikkeling economische groei (links in procent) en opbouw (rechts)

6

2

4 2

Uitvoer

0

1

Overheidsbestedingen

-2

Bedrijfsinvesteringen Investeringen in woningen

-4

Consumptie huishoudens

-6

0

2005

10

15

20

19

20

En in de praktijk besteedt de rijksoverheid de laatste tijd veel minder geld dan ze zich voorneemt. Dat lijkt voordelig, maar dat is het niet. Het gaat dus ten koste van de groei. En daar komt nog een vervelend probleem bij: gemeenten en provincies krijgen door de ‘trap op-trap af’-systematiek te maken met tegenvallers. Zij volgen namelijk de uitgaven van het rijk.

Zo wordt het rijk rijk. En vooral de gemeenten straatarm. Groningse gemeenten zijn dat al, ik wees er op in een ambtsbericht. En ze moeten bezuinigen. Wij dringen er bij het kabinet op aan om te voorkomen dat gemeenten nog dieper moeten snijden omdat het rijk te weinig uitgeeft.

Geef gemeenten en provincies dus financiële ruimte, ook als de rijksbestedingen tegenvallen.

Armslag voor provincies en gemeenten houdt bovendien de economische groei op peil.

Rendabel in de regio Het kabinet wil de lage rentestand benutten om meer te investeren in innovatie, kennisontwikkeling en infrastructuur. Het onderzoekt hoe een investeringsfonds kan worden opgericht om het verdienvermogen te versterken.

Een slimme keuze, want sommige investeringen zijn zo rendabel dat je er voor moet willen lenen, zeker als de rente zo laag is en de staatsschuld zo laag.

Laten we hopen dat het kabinet zich daarbij richt op het verdienvermogen van het hele land.

En dat spreekt niet vanzelf. Hoewel de helft van het BNP wordt verdiend buiten de Randstad, komen investeringen in infrastructuur meer dan evenredig terecht in de Randstad. Het verdienvermogen van Nederland wordt groter als Haagse beslissers ook voorbij Utrecht kijken. Er zijn ruimte en kansen genoeg in het hele land. Maar we moeten het wel willen benutten.

4

Het kabinet komt met allerlei investeringsplannen.

Maar pas op, er is een vieze haar in de soep!

De uitspraak van de Raad van State over de PAS kan grote plannen op het gebied van bijvoorbeeld infrastructuur een forse vertraging geven. We zijn daarover volop in gesprek met het kabinet. Maar het probleem laat zich niet makkelijk wegmasseren. Laten we hopen dat het kabinet en de commissie-Remkes een slimme en snelle oplossing verzinnen. Om uit de imPASse te komen.

Klimaat en waterstof Om met dat laatste te beginnen: het kabinet wil de hoeveelheid broeikasgas in 2030 ongeveer halveren ten opzichte van 1990. Daarover is met meer dan honderd partijen gewerkt aan een klimaatakkoord. Met voorstellen op het gebied van de bebouwde omgeving, mobiliteit, industrie, elektriciteit en landbouw. Het gaat daarbij over resultaten, maar ook over een eerlijke verdeling van de lasten.

We kunnen vaststellen dat ons aanhoudende pleidooi voor waterstof goed in de rijksbegroting is terechtgekomen. Het kabinet kondigt programma’s aan om energie en infrastructuur daarvoor in orde te brengen, zodat de industrie kan verduurzamen. Er komt een ‘waterstofagenda’ waarin vernieuwing, proefprojecten, veiligheidsregels en internationale samenwerking worden bevorderd.

Kortom: aan ambitieus beleid - althans de aankondiging daarvan - geen gebrek.

Dat maakt nieuwsgierig. Maar dit is de rijksbegroting. Het gaat dus over geld. En als je zoekt naar het geld waarmee de investeringen in waterstof betaald moeten worden, zijn ze niet te vinden.

18 september / Goed nieuws voor iedereen?

Groningen in de Troonrede De koning noemde gisteren in de troonrede een aantal voorbeelden op van concrete plannen waarin de regering verder gaat dan het regeerakkoord. “Een laatste voorbeeld is het besluit de gaswinning in Groningen nog sneller terug te dringen dan eerder besloten. Mensen die in een huis wonen dat versterkt moet worden, mogen op meer urgentie rekenen en de regering investeert met het Nationaal Programma Groningen in de toekomst van het hele gebied.�

En toch is het goed dat de regering in de troonrede laat zien dat Groningen hoort bij de topprioriteiten.

En dat onze inwoners op meer urgentie mogen rekenen. Maar ik hoop dat we snel meemaken dat Groningen niet langer vanwege de gaswinning de troonrede hoeft te halen. •

Het was niet voor het eerst dat Groningen de Troonrede haalde. En wat er in stond was niet nieuw. We kennen het gaswinningsbesluit.

En we werken aan veel meer snelheid bij schade en versterking. En we zetten het NPG in voor de toekomst van Groningen.

5