lente 2 0 2 0
Mechels Rivierengebied leer leden w erv en 9 W
alk4 N atu re 11
cu rsu s grassen 19
w ilde bu itendag 20
1
colofon Natuurpunt Mechels Rivierengebied is actief in Bonheiden, Mechelen, Sint-K atelijne-Waver en Willebroek. Dankzij meer dan 3600 leden en een stevige ploeg vrijwilligers werkt Natuurpunt in deze gemeenten aan de bescherming en verdere ontwikkeling van de natuur. Leden van de afdeling ontvangen dit driemaandelijks tijdschrift gratis. Andere Natuurpuntleden kunnen voor 2020 een abonnement nemen door 6 euro over te schrijven op rekening BE42 0013 6468 8754 met als vermelding ‘ tijdschrift 2020’ .
C ontactpersonen
K ern Mechelen Nils I wens, 0468 36 14 46, nils.iwens@natuurpunt.be K ern Bonheiden Diane Appels, 015 51 69 97, diane.appels@sky net.be K ern St. - K atelijne- W av er G odelieve J anssens, 015 20 97 02, godelieve-jans@telenet.be K ern W illebroek Wim C andries, 0472 29 87 32
Diane Appels, Wim C andries, Dieter Decoster, Bert Delanoeije, Peter Delvaux, Suzanne Demesmaeker, Stefan den H artog, Peter De Ridder, F rank De Roover, C hantal Deschepper, F rank H adermann, Nils I wens, G odelieve J anssens, Etienne Larock, Ann Pinceel, Marco T egelaar, T ony Van den Broeck, Patrick Van H erp, J ean-Marie Vanhove
A dresw ijz igingen
Online ( geregistreerde leden) : w w w . natu u rpu nt. be/ controlepaneel/ mijn- gegev ens
C ontactformulier: w w w . natu u rpu nt. be/ contacteer- natu u rpu nt
O plage: 3800 exemplaren
F acebook en T w itter w w w . facebook. com/ N atu u rpu ntMechelsR iv ierengebied tw itter. com/ N atu u rMechelen
D igitaal afdelingsnieu w s
w w w . mechelen. w aarnemingen. be
Activiteitenflits: aanvragen via de startpagina van onze website w w w . mechelsriv ierengebied. be
G iften - R eserv atenfonds Schrijf je gift over op rekening BE56 2930 2120 7588 van Natuurpunt met vermelding ‘ project 3799 Mechels Rivierengebied’. Vanaf 40 euro wordt een fiscaal attest afgeleverd. L id w orden
H et lidgeld bedraagt 30 euro per jaar en per gezin. Overschrijven op rekening BE17 2300 0442 3321 BI C G EBABEBB van Natuurpunt, met vermelding ‘ ( nieuw) lid via Mechels Rivierengebied’ .
Diane Appels
in dit nummer 2
colofon 3
woordje vooraf 4
terugblik 8
nieuwtjes
13
beheerteam in de kijker
14
kalender
16
beheer
18
wist je dat
19
vorming
2 0
kinderhoek
2 2
dank je wel
2 3
de natuur in
2 6
waarvan akte
2 7
natuurgebieden
2
Buroform nv Z andvoortstraat 6 - 2800 Mechelen - 015 28 89 99 info@buroform.be - w w w . bu roform. be
Planten- en dierenwaarnemingen in onze regio:
W erkten mee aan dit nu mmer
Voorpagina: reekalfje ©
D ru k
Achterpagina ©
Natuurpunt
Bezoekerscentrum Muizenhoekstraat 7, 2812 Muizen - www.mechelsrivierengebied.be Ann Pinceel - 015 43 61 09 - bc.mechelsrivierengebied@natuurpunt.be
©
T ony Van den Broeck
Open op donderdagnamiddag van 13u30 tot 17u30 en zondag van 10u tot 17u30. T ijdens de paasvakantie ook op zaterdag van 13u30 tot 17u30. - info over de lokale natuurgebieden en activiteiten - wandelbrochures - inkijk-veldgidsen en kleine winkelhoek - gezinsspeurtochten - Beers for Nature, fruitsap, thee of koffie
I
Woordje vooraf... n de avondzon daarnet, zongen de lijsters en merels alvast de lente van tweeduizend twintig op gang! En in de sloten en plassen die na zoveel droge maanden eindelijk weer door de februariregens gevuld werden, stellen prachtig gekleurde slobeendmannetjes zich aan, zoals elk jaar opnieuw, eindeloos. 2020 moest het jaar zijn waarin heel Europa de achteruitgang van al die verschillende kleuren, geuren, smaken en geluiden, of anders gezegd, van de “ biodiversiteit” een halt had toegeroepen. J aar na jaar moesten we echter lezen, ook in de Vlaamse natuurrapporten, dat dat helemaal niet gelukt is. Alleen hier en daar, zoals in de natuurgebieden van Natuurpunt, leek het tij voor die biologische verscheidenheid te keren... maar dat is natuurlijk verre van voldoende. Na deze mislukking heeft Europa het misschien toch wat beter begrepen. H et Europees Parlement wil nu immers dat er naast het grote klimaatplan, de zogenaamde “ green deal” , ook meteen, op heel korte termijn, een bindende EU-biodiversiteitsstrategie wordt uitgewerkt. T en minste 30% van het Europese grondgebied zal uit beschermde natuurgebieden moeten bestaan. Elke lidstaat zal zijn verantwoordelijkheid hierin moeten nemen en bovendien tegen 2030 een belangrijk aantal ecosy stemen moeten herstellen op zijn grondgebied. Wij kijken hoopvol naar deze Europese actie, maar in het Mechels Rivierengebied wachten we daar niet op. Nummer na nummer van dit tijdschrift kunnen we jullie telkens weer nieuwe stukken in onze regio voorstellen waar de na-
©
Diane Appels
tuur voor altijd haar gang mag gaan. Allemaal puzzelstukken die ons alsmaar dichter brengen bij dat grote aaneengesloten natuurgebied. Natuurpunt weet heel goed dat we dit alleen maar kunnen realiseren door de steun van de voortdurend groeiende groep enthousiaste en geë ngageerde Natuurpunters in de regio. Daarom maakt Natuurpunt Mechels Rivierengebied er de volgende twee jaar een punt van om nog meer mensen met onze boodschap aan te spreken en ze uit te nodigen om samen met al ruim 3600 lidgezinnen in onze afdeling het grote natuurverschil te maken. De losbarstende lente in onze natuurgebieden, met talrijke activiteiten waar jullie met velen van komen genieten - en waarvoor dit boekje één grote uitnodiging wil zijn - is het ideale moment om deze ledenwervingscampagne in gang te trappen. We rekenen dan ook een beetje op jullie allemaal. Vertel jullie vrienden en kennissen hoe je als lid van Natuurpunt echt wel het verschil kunt maken voor de Mechelse natuur, en overtuig hen om zelf mee te doen en ook lid te worden. Neem hen straks mee op pad door onze riviernatuur, of het Waverwoud, de aanstormende lente in… . I s er iets dat nog meer kan overtuigen? G ebruik dit tijdschrift als jullie gids en handleiding om er nog meer van te genieten. Van harte een zalige, bruisende, kleur- en geurrijke lente vol muziek gewenst! 3
terugblik
©
T ony Van den Broeck
bov en: 2 6 janu ari - G root Vogelw eekend, gezi nsactiv iteit in het Mechels Broek © Tony Van den Broeck
©
T ony Van den Broeck
midden: F ebru ari - O pru imen stormschade aan torenpad Mechels Broek onder: 2 6 febru ari - K inderatelier Insectenhotelletjes bou w en in het bezo ekerscentru m
4 ©
T ony Van den Broeck
Terugblik Kauwendaal officieel erkend als natuurreservaat
K auwendaal omvat zowat 14 ha natuurgebied. Vlaams Minister Zuhal Demir heeft eind december de eerste 5,8 ha officieel erkend als natuurreservaat. Hierdoor is dit gebied nu definitief beschermd en kan het rekenen op steun van de Vlaamse overheid. Natuurpunt K auwendaal beheert sinds 2015 deze combinatie van bossen en graslanden en ijvert zo voor een hoogwaardige en biodiverse natuur. H et beheerteam organiseerde succesvolle acties zoals de openingswandeling met 250 deelnemers en de boomplantactie in het najaar van 2017. Recent werd ook een wandelpad aangelegd doorheen de bomenweide en het bosgebied langs de Otterbeek. Natuurpunt K auwendaal maakt bovendien werk van de bescherming van zoveel mogelijk natuur in de buurt. Vorig jaar nam het beheerteam de bossen langs de R6 in beheer, goed voor een uitbreiding van zo’n 4 ha. Daarnaast zal Natuurpunt zich mee inzetten om de natuur alle kansen te geven in een groot deel van het militair domein, in nauwe samenwerking met het Agentschap voor Natuur en Bos, eigenaar van dit gebied. © Stefan den H artog K auwendaal is ook een stapsteen tussen de natuursnippers rond Mechelen en stelt zich tot doel de Vrouwvliet en haar groene oevers te vrijwaren als corridor voor dieren en planten. Z o is het beheerteam in onderhandeling met enkele eigenaars die hun percelen definitief terug willen geven aan de natuur. Een belangrijk strijdpunt is de definitieve bescherming van het Stadsbos tussen Duivenstraat en Z orgvliet. Dit “ stadsbos” is namelijk een kwetsbaar stuk bos dat op het gewestplan nog niet ingekleurd staat als bos- of natuurgebied. Wil je zelf het nieuwe “ natuurreservaat” komen ontdekken? H et wandelpad is bereikbaar vanaf de straat K auwendaal langs de oever van de Otterbeek. J e kan het gebied ook binnenwandelen vanaf de Liersesteenweg.
Vleermu ize n tellen
I n het F ort van Walem baarde de vleermuizentelling van dit jaar op voorhand al wat zorgen. De opkuiswerken in 2019 in de slaapkwartieren, het voorbije droge jaar en de warme winter waren immers factoren waarvan een impact gevreesd kon worden. Dat de telling toch in de buurt van het totaal van vorig jaar uitkwam was dan ook een opsteker. Wellicht zal het echter tot 2021 of 2022 duren voor het verhoopte effect van het beheer in het fort echt zichtbaar wordt. H et F ort Midzelen in Sint-K atelijne-Waver is in privéhanden en dus niet in beheer van Natuurpunt, maar de vleermuizen werden er wel geteld. De vleermuizenwerkgroep kwam aan 200 diertjes. I n de bunkers rondom de G asthuisbossen overwinterden geen vleermuizen dit jaar. ©
T ony Van den Broeck
5
terugblik N aar meer interactiev e w andelingen
Met enkele natuurgidsen treinden we op 10 december naar De Vroente ( w w w . dev roente. be) in K almthout. De Vroente is het Vlaams K ennis- en Vormingscentrum voor Natuur en Milieu, en heeft als opdracht het ontwikkelen van innoverende educatieve producten. De Vroente is tevens bezoekerscentrum van het G renspark K almthoutse H eide. J e kan er terecht voor wandelroutes en informatie over dit natuurgebied. We kregen er deskundige uitleg aan de hand van uitgewerkte projecten. I n de namiddag trokken we zelf de heide in met de ‘ K inderen Baas’ -rugzak om de theorie aan de praktijk te toetsen. De ‘ K inderen Baas’ rugzak is gratis uit te lenen en speciaal ontworpen voor kinderen van 9 tot 12 jaar, dus ideaal voor veel gezinnen. Er zit een infoboekje in waarmee de kinderen zelf de wandeling ( 3 km) leiden, de spelletjes uit© Peter Noben kiezen en opdrachtjes laten uitvoeren. We mochten aan den lijve ondervinden dat het als volwassene erg moeilijk is om alles aan de kinderen over te laten en hen eens baas te laten spelen. H et was een fantastische dag en we hopen dat we onze eigen educatieve wandelingen in de toekomst nu nog interactiever kunnen maken.
R U N
F O R N A T U R E tijdens de storm D ennis
Op 16 februari stroomde een duizendtal loop- en natuurliefhebbers samen voor de tweede editie van RUN F OR NAT URE Mechelen. T wee mooie parcours door onze natuurgebieden Pikhakendonk en Mispeldonk vormden samen 18 km uitdagende trail. Ondanks de aangekondigde storm Dennis viel er geen druppel regen en konden onze lopers zelfs genieten van een streepje zon. De loop verliep zonder incidenten. Deze tweede editie bracht 15.000 euro op die gebruikt wordt voor natuuraankopen in K auwendaal. Voor onze derde editie volgend jaar trekken we naar het Z ennegat en den Battelaer. Wil je dit graag mee organiseren of © Nils I wens op de hoogte blijven voor deelname, stuur dan een mailtje naar nils.iwens@natuurpunt.be. Samen voor meer natuur!
D e gecontroleerde ov erstromingsgebieden deden hu n w erk!
Op 9 februari trok een zware storm over ons land. I n combinatie met springtij kan dit tot gevaarlijk hoge waterstanden leiden… Maar we hielden het droog. 6
terugblik De twee dagen erna liep het gecontroleerde overstromingsgebied in het Z ennegat 4 keer vol. Als je bedenkt dat het gebied zo’ n 50 ha groot is en tot 3 meter gevuld werd, kom je al vlug aan een opvangcapaciteit van 1,5 miljoen kubieke meter water per overstroming, allemaal water dat niet door ( en in? ) Mechelen moest. Ook het overstromingsgebied aan de Bovenzanden in H eindonk stroomde vol, goed voor nog eens zo’ n 750.000 kubieke meter water. G elukkig ging de storm niet gepaard met overvloedige regen die in de an© Diane Appels dere richting nog eens water richting Mechelen zou geduwd hebben. Voor zo’ n pieksituaties zijn de geplande overstromingsgebieden ten zuiden van Mechelen een absolute noodzaak.
A x alta steu nt het Mechels R iv ierengebied
' Axalta in Motion' , een werknemersinitiatief van de toonaangevende, wereldwijde leverancier van vloeibare en poedercoatings Axalta heeft 10.000 euro opgebracht voor Natuurpunt. T er ondersteuning van wetenschap, technologie, engineering en wiskunde of voor natuur- en milieuprojecten in Europa, het MiddenOosten en Afrika daagde Axalta haar werknemers uit om binnen 24 uur zoveel mogelijk stappen te zetten, zowel thuis als op het werk. 5.000.000 stappen brachten het bedrijf 50.000 euro op die willekeurig en gelijk verdeeld werd over vijf Axalta vestigingen wereldwijd. Axalta Belgium, gevestigd in Mechelen, werd geselecteerd en besloot om haar 10.000 euro te doneren aan Natuurpunt en tijd vrij te maken voor vrijwilligerswerk in het Mechels Rivierengebied.
J aarov erzi chtje v an de plakkers en bu ssers W e hebben in 2 0 19 : voor onze 3.554 tot 3.693 lezers ( december 2019) , hebben 50 plakkers en bussers 14.650 boekjes geplakt, 12.108 boekjes gebust, veel kilometers afgestapt en afgefietst... en daarbij 3 . 6 2 9 € bespaard, die Natuurpunt nuttig kan besteden aan meer en betere natuur! 7
Nieuwtjes G reen Y oga in de H ondsbossen Samen wandelen in de natuur: het is altijd genieten want de lucht in de vrije natuur doet sowieso deugd. Vraag is echter of je dan ook altijd met je volle aandacht aanwezig bent op die plaats op dat moment? Of gaan de gesprekken eerder over andere plaatsen en momenten? Met G reen Y oga ga je bewegend en diep ademend de natuur in en leer je je daar bewust te worden van alle details om je heen. Z o verwerf je een mindset waarbij je alle zintuigen openstelt voor je omgeving.
© Karen Vanlangendonck
Wil je zo de natuur bewuster beleven? K om dan zeker op maandagochtend meedoen met ‘G reen Y oga in het Bos’ in de H ondsbossen in Sint-K atelijne-Waver. Elke maandag van 10u tot 11u15 organiseert Prana Y oga Studio uit Onze-LieveVrouw-Waver deze sessies, voor iedereen toegankelijk. J e betaalt 10 euro aan het begin van de sessie, afspraak aan het regenboogspeeltuintje aan de hoofdingang van het bos ( straat Den H aes) . Een deel van de opbrengst gaat naar Natuurpunt, zodat zij voor jou het bos mooi kunnen onderhouden.
Meer info op w w w .p ranay ogastu dio.b e. G een reservatie vereist.
Z aterdag 18 april R A M loop in Mechels Broek Dit voorjaar organiseren RAM ( Regionale Atletiekverenigingen Mechelen) en de Stad Mechelen i.s.m. Natuurpunt een spetterende “ straten” –“ natuurloop” in de omgeving van het Mechels Broek. Vooral de 5 km zal een natuurlijk kantje hebben. Onderweg moet je bovendien goed uit je ogen kijken om bij aankomst je © Wim Dirckx alertheid te bewijzen bij het invullen van een wedstrijdblad. Vertrek aan De Nekker om 14u15. De 10 km volgt verder de Dijledijk en passeert het bezoekerscentrum. Vertrek om 15 uur op de Nekker. Deelnemers kunnen inschrijven op de Nekker aan de tribune van de atletiekpiste. Meer info op
w w w .r am- atletiek.b e. 8
nieuwtjes W
oensdag 2 2 april L eer leden w erv en v oor N atu u rpu nt Op 1 mei start een grote ledenwerfcampagne in ons Mechels Rivierengebied. T ot het najaar van 2021 willen we op heel wat plaatsen en tijdens veel activiteiten extra aandacht geven aan ledenwerving. Wil je daar actief aan meewerken? Laat het weten en kom op 22 april naar de gratis vorming over ledenwerving. Wat zeg je tegen mensen aan je stand? H oe overtuig je ze? H oe vul je een invulkaart in? We presenteren jullie zeer praktische informatie. Een aanrader voor iedereen die wil weten hoe je leden werft tijdens activiteiten en evenementen. Afspraak: 19u30, bezoekerscentrum, Muizenhoekstraat 7, Muizen I nfo en inschrijven: bc.mechelsrivierengebied@natuurpunt.be
Z aterdag 2 5 april E rfgoeddag Bonheiden Dit jaar is het thema voor de erfgoeddag ‘D e nacht’. Z owel op zaterdag als op zondag zijn er in Bonheiden heel wat boeiende activiteiten rond dit thema. Voor het volledige programma surf je best eens naar de website van de gemeente Bonheiden. Natuurpunt neemt dit jaar deel aan een van de activiteiten want over nachtdieren kunnen wij heel wat vertellen. Er starten op zaterdagavond vier avondwandelingen met stopplaatsen op verschillende locaties. Aan de pastorij houden wij een praatje over uilen en kan je een mooie tentoonstelling bekijken. Misschien zien we wel een kerkuil rond de kerktoren vliegen? Daarna neemt een gids van de heemkring ‘t H oefy ser jullie verder mee op een korte dorpswandeling. Onderweg hoor je verrassende vertellingen over ‘Rijmenam in de nacht’ en kan je ook genieten van een choreografie. De Dichters 2820 luisteren de wandeling op met passende poë zie. Er vertrekken wandelingen om 19u, 19u30, 20u en 20u30 aan de oude Pastorij ( aan Sint-Maartensberg) in Rijmenam. I nschrijven via w w w .b onheiden.b e/ erfgoeddag Maximum 30 personen per groep. Deelname is gratis. kerkuil © Pixabay
9
nieuwtjes Meter in het Mechels Broek Voor een Europees project verzamelen zeven slimme meters vijf maanden lang continu data op verschillende plaatsen in Mechelen. De sensoren meten naast temperatuur, luchtvochtigheid en luchtdruk een aantal belangrijke parameters zoals fijn stof, stikstof, koolstofmonoxide en ozon. Om de resultaten van de metingen zo representatief mogelijk te maken, is ook een meter aan het bezoekerscentrum geplaatst. © Tony Van den Broeck
N atu u rpu nt Mechelen ze t in op div ersiteit Natuur mag geen alleenrecht zijn voor blanke oude mannen. Om een grotere diversiteit in de hand te werken werd recentelijk Mechelaar Wander Rooze in dienst genomen als voltijdse diversiteitsmedewerker bij Natuurpunt C VN, de educatieve dienst van Natuurpunt Vlaanderen. Enkele maanden geleden organiseerde kern Mechelen een ladies night met natuureducatieve comedy . Op RUN F OR NAT URE 2020 Mechelen kregen nieuwe Mechelaars de kans zelf te bepalen wat ze wilden bijdragen voor deelname. Verder gaat kern Mechelen in het voorjaar de samenwerking aan met J @M ( J eugdwerk Mechelen) . Deze vzw organiseert activiteiten in de vrije tijd van kinderen en tieners die maatschappelijk minder kansen krijgen om zich te ontplooien. J @M en onze kern Mechelen slaan de handen in elkaar om voor hen in het voorjaar een inventarisatie van nachtvlinders en een sessie ringen van slechtvalken te organiseren.
Slechtv alken Spotten Sommige lezers zal het niet ontgaan zijn. F ebruari brak aan en de balts van de slechtvalk is weer begonnen. Dit betekent baltsvluchten, baltsvoeren en veelvuldig roepen. I ndien er niet onder onze duiven geschoten wordt, zal ons misschien terug de eer van een nieuw nest op de Sint-Romboutstoren te beurt vallen. I n dat geval zal Natuurpunt Mechelen in mei weer present tekenen met telescopen en een woordje uitleg tijdens een aantal zaterdagmarkten. Wil je graag op de hoogte blijven van de momenten waarop je ons daar kan treffen? Stuur dan een mailtje naar nils.iwens@natuurpunt.be. 10
nieuwtjes E x peditie N atu u rpu nt Drie van de teams die op 27 en 28 juni op Expeditie Natuurpunt gaan, kozen een natuurgebied van onze afdeling om er geld voor in te zamelen. De teams wandelen, fietsen of roeien door de Vlaamse natuur en moeten minstens 1.500 euro bijeenbrengen. Ook jij kan hen steunen met een gift. T eam P oa https:/ / ex peditie.n atu u rpu nt.b e/ project/ 2 5 9 3 0
ten voordele van K auwendaal H un RUN F OR NAT URE was alvast een enorm succes! Battle4 N atu re https:/ / ex peditie.n atu u rpu nt.b e/ project/ 2 5 9 18
ten voordele van den Battelaer Z ij plannen op 17 mei een Walk4Nature in Battel in samenwerking met wandelclub Opsinjoorke.
Walk 4 Nature
17 Mei 2020 8u00
>
15u00
7 - 14 - 21 km D e bende v an de bosklapper
€2 (leden wandelclub) €2,5 (niet leden)
https:/ / ex peditie.n atu u rpu nt.b e/ project/ 2 6 15 5
ten voordele van C assenbroek Z ij planden op 28 maart een ganse dag activiteiten in de H ottentothoeve in Bonheiden: pannenkoeken- en pensenverkoop, streekbierenavond...
Start: Parochiezaal Battel Battelsebergen 28, 2800 Mechelen
Frank uit Thuis wandelt mee! (Pol Goossen) Jij ook? In samenwerking met
Honden toegelaten (aan de leiband) COMMUNICATION
joo sin r
op
MC MOTORS
.be
SIGNART
WWW.MCMOTORS.BE
Meer mogelijk. Het systeem voor steigers.
11
nieuwtjes Z ondagav ond 7 ju ni W olf!
E en zi ntu iglijke w andelperformance doorheen Mispeldonk. E en rite, een belev ing. T eru gv inden of teru gdeinze n? Een parcours van dans en zang. Stil, ontvankelijk. Natuur herademt, stil, fluisterend, innemend. Als in een laby rint leg je een weg af zonder duidelijk doel. Lang vergeten buren maken zich kenbaar. Waag je het één stap te zetten? Durf jij nog verdwalen? Deze stiltewandeling speelt zich af in samenwerking met de fauna en flora van Mispeldonk. Dit terrein is niet toegankelijk met een buggy of een rolstoel. H onden kunnen niet mee. Parkeren: parking De Wissel, Rijmenamseweg 15, Bonheiden. Startpunt: H endrik C onsciencelaan 32, Bonheiden Vertrek om 17u, 18u, 20u, 21u en 22u. Duur van de wandeling + -1,5u. T ickets: - 5 jaar: gratis 6 tot 18 jaar / student: 8€ Volwassenen: 16€ Reserveren: w w w .d anserij.b e/ tickets- w olf.h tml Een initiatief van De Danserij en en Patricia Van C utsem Natuurpunt ontvangt een deel van de inkomsten van de ticketverkoop en zal dat besteden aan recente aankopen in Mispeldonk.
N atu u rpu nt zo ekt enthou siaste jobstu denten v oor het promotieteam in Mechelen Natuurpunt zoekt enthousiaste jobstudenten ( minimum 18 jaar) om de natuur te promoten. Ben jij een gemotiv eerde jobstu dent ( m/ v ) die mensen enthousiast wil maken om lid te worden van Natuurpunt? Als ledenwerver spreek je mensen aan en geef je een woordje uitleg over de werking van Natuurpunt en de ledenvoordelen. J e krijgt hiervoor een opleiding. W
aar promoot je N atu u rpu nt? Vanaf het vroege voorjaar zijn we op zoek naar studenten om Natuurpunt in het Mechelse te promoten. H et hoogtepunt van de zomercampagne ligt in de maanden juli en augustus. Ben je minimu m 18 jaar en heb je interesse? Laat het weten via marco.tegelaar@natuurpunt.be. We nodigen je dan uit voor een infosessie in Mechelen. 12
beheerteam in de kijker
Beheerteam Waverwoud, alias de "goudklompjes"
Van links naar rechts: Maurice Van der Veken, Walter Van H eesch en Marc Nauwelaerts
T
ijdens de algemene vergadering van de afdeling in Sint-K atelijne-Waver ontmoeten we een heel bijzonder beheerteam, actief in de H ondsbossen, de G asthuisbossen, de Z uurbossen... Maurice, Marc en Walter stellen meteen dat zij deel uitmaken van het beheerteam dat een tiental mensen telt. Elke derde zaterdag van de maand heeft het gehele team zijn werkdag. Deze drie mannen doen er echter een schep bovenop. Z e hebben elkaar immers gevonden dankzij Natuurpunt. Sinds hun pensionering vind je ze ook elke dinsdag terug in de natuurgebieden van Sint-K atelijne-Waver. Z e hebben zelfs een WhatsApp groep " de goudklompjes" , een naam bedacht door G odelieve J anssens. En deze naam is terecht, al vinden ze dit zelf te veel eer. Z ij zorgen voor het regelmatig onderhoud van de gebieden. C oncreet betekent dit het openhouden van de wandelpaden, het opruimen van rommel zoals rondslingerende prikkeldraad, het verwijderen van achtergebleven niet-natuurlijke resten zoals betonnen buizen. K ortom het in de praktijk omzetten van het officieel goedgekeurde beheerplan. En het leuke eraan is ook dat dit spontaan, zonder druk en steeds in overleg met J immy Luy ckx gebeurt. Voor het uitvoeren van deze taken zijn ze nu
©
Dieter Decoster
gelukkig beter uitgerust dan in het verleden. Z e beschikken zelfs over een afgedankte tractor van de gemeente. Ooit had het beheerteam slechts een schop en een kruiwagen. J e mag de drie mannen gerust omschrijven als “ groene techniekers” want ook voor het onderhoud van hun materiaal steken ze de handen uit de mouwen. Z e zien ook het resultaat van hun werk door de waardering die de wandelaars tonen bijvoorbeeld tijdens de paddenstoelenwandeling voor kinderen. T ijdens de maandelijkse werkdag in februari hebben ze nog twee containers hakselhout uiteen geharkt in de zitkring die ze vorig jaar gemaakt hadden in het wandelparcours. Anderzijds zorgen zij er ook mee voor dat er een goede verstandhouding blijft tussen de verschillende gebruikers van de natuurgebieden. Z o moeten de ruiters bijvoorbeeld op hun paden blijven en uit het bos. Soms zijn er daarbij helaas ook minder prettige ervaringen, stelt Maurice, zoals mensen er op wijzen dat loslopende honden niet in een natuurgebied thuis horen. H et is overduidelijk dat deze mannen zich echt amuseren en in een ontspannen en kameraadschappelijke sfeer veel werk verzetten. De catering door H ilde Vervloessem speelt daarbij zeker een niet te versmaden rol. 13
activiteitenkalender
april Z O
5 april
mei
ilde Bu itendag Mechels Broek ‘ Spannende sporen speu ren’
VR 1 mei
W
voor gezinnen met kinderen Vrij vertrek tussen 13u30 en 14u30, bezoekerscentrum, Muizenhoekstraat 7, Muizen I nschrijven: w w w . natu u rpu nt. be/ agenda
N A T U U R .H A P P E N IN G ME C H E L S BR O E K ‘ E en en al oor’ Vrij vertrek tussen 13u30 en 14u30, Natuurpuntstand, parking De Nekker, Spuibeekstraat, Mechelen
Z A 16 mei
MA 13 april
N atu u rw erkdag W
O pru im schermen paddenov erze t 9u tot 12u, parking Broekstraat, Blaasveld
Z A 18 april N atu u rw erkdag W
Z O
av erw ou d
19 april
14u, ingang Biezenweiden, Stuy venbergbaan thv Z warte Beek, Willebroek
N achtegalenconcert Bieze nw eiden 8u, ingang Biezenweiden, Stuy venbergbaan thv Z warte Beek, Willebroek
v anaf D I 2 1 april
17 mei
P lanten in Bieze nw eiden en Broek D e N aey er
9u30 tot 15u30, info: 0470 72 66 84, natuurpunt.skw@gmail.com
Z O
av erw ou d
9u30 tot 15u30, info: 0470 72 66 84, natuurpunt.skw@gmail.com
Z O W
17 mei alk4 N atu re
4, 14 of 21 km i.s.m. wandelclub Opsinjoorke vanaf 8u tot 15u, Parochiezaal Battel, Battelse Bergen 28, Mechelen
C u rsu s ‘ G rassen, ze ggen en ru ssen’ 19u30 tot 22u, bezoekerscentrum, Muizen Muizenhoekstraat 7, Muizen I nschrijven: w w w . natu u rpu nt. be/ agenda
W
O
2 2 april
W
orkshop v rijw illigers ‘ L eer leden w erv en v oor N atu u rpu nt’
Z O
19u30, bezoekerscentrum, Muizenhoekstraat 7, Muizen I nschrijven: bc.mechelsrivierengebied@natuurpunt.be
14u, bezoekerscentrum, Muizenhoekstraat 7, Muizen I nschrijven: w w w . natu u rpu nt. be/ agenda
7 ju ni
H ommelw andeling Mechels Broek
Z A 2 5 april
Z O
E rfgoeddag Bonheiden ‘ D e nacht’
K au w endaal
19u, 19u30, 20u en 20u30, oude Pastorij, Sint-Maartensberg, Rijmenam I nschrijven: w w w . bonheiden. be/ erfgoeddag
10u, ter hoogte van Duivenstraat 77, Mechelen
Z O
2 6 april
O p zo ek naar kiev iten 14
juni
9u30, ’t G rom, Midzelen 25a, Sint-K atelijneWaver
Z O
14 ju ni
14 ju ni
L entew andeling C assenbroek 14u, kerk, Sint-Maartensberg, Rijmenam
lente 2020 Z A 2 0 ju ni N atu u rw erkdag W
Z A 2 0 ju ni av erw ou d
Midzo merav ond Mechels Broek
9u30 tot 15u30, info: 0470 72 66 84, natuurpunt.skw@gmail.com
20u30, bezoekerscentrum, Muizenhoek Muizenhoekstraat 7, Muizen
Z A 2 0 ju ni
Z O
K inderactiv iteit Bieze nw eiden ‘ K riebelbeestjes’ voor kinderen van 2de tot 6de leerjaar 14u tot 16u30, ingang Biezenweiden ter hoogte van de Z warte Beek, Stuy venbergbaan, Willebroek I nschrijven: ine.colpaert@gmail.com
2 1 ju ni
F ort v an W alem: een E u ropees beschermd natu u rgebied 14u, ingang fort, K oning Albertstraat, Walem
Z A 2 7 ju ni N atu u rw erkdag Bieze nw eiden 9u tot 12u, info: 0479 71 68 21, ine.colpaert@gmail.com
Gesignaleerd
leed) © Diane Appels
geoorde fuut (zomerk
G eoorde fu u t Deze winter kon je op de grote vijver van Walem lange tijd geoorde futen waarnemen. G eoorde futen zijn kleiner dan gewone futen. I n broedkleed zien ze er totaal anders uit dan in winterkleed. Op de foto in zomerkleed zie je van waar zijn naam komt, een waaier van goudgele pluimen achter een rood oog. I n winterkleed kan je hem van de kuifduiker onderscheiden aan zijn ronde kop en het opgewipte snaveltje met ontbrekende witte punt. I n Vlaanderen broeden geoorde futen vooral in vennen en dan liefst nog in een kokmeeuwenkolonie. geoorde fuut (winterk
leed) © Diane Appels
15
Beheer D e cu rsu s kettingza gen, geen ov erbodige lu x e H eel verrassend wordt de cursus kettingzagen EC S1 ( Engelse afkorting van Europese K ettingzaagnormen) niet in een bos gestart, maar in de woonkamer van Marc, een van de cursisten. K ettingzagen liggen als een mooi stilleven op de eettafel uitgestald tussen koffiekopjes en koekjes. Iedereen is plots klaarwakker wanneer instructeur Wim enkele onsmakelijke foto’s toont die op spoeddien© Marc Nauwelaerts sten zijn gemaakt. Veiligheid wordt de rode draad door de cursus. Dag 1 wordt met theorie gevuld: bougies, zaagblad, ketting, filters,... een voor een worden ze van de kettingzaag geschroefd, bestudeerd en nadien terug gemonteerd. Dag 2 vindt plaats in het bos. Alle cursisten worden voorzien van een zaagbroek, zaagschoenen, gelaats- en oorbescherming. De kettingzagen worden in gang getrokken en meteen wordt duidelijk waarom een cursus kettingzagen volgen geen overbodige luxe is, ook voor wie al veel bomen naar brandhout omtoverde. K ettingzaagcursus EC S2 start weer met een hele brok theorie over de verschillende veltechnieken bij dunne en dikke bomen, en naar voor en naar achter hangende bomen. I n de namiddag wordt de theorie in praktijk gebracht en wordt op een veilige manier een aantal boompjes afgezaagd in het kader van bos uitdunning. De cursus EC S2 wordt afgerond met het weghalen van een aantal dikke exoten, waarop meer geavanceerde veltechnieken geoefend worden. De meerwaarde van deze cursus voor Natuurpuntvrijwilligers is overduidelijk: met de juiste technieken en op een veilige manier aan bosbeheer leren doen. En voor de echt moeilijke situaties, zoals stormschade en rotte bomen, wordt best een professional aangesproken. © Patrick Van Herp
D en Battelaer tijdens de w intermaanden
E en nieu w e hou ten trap naar de Z enne Eind december werd de houten trap aan de Z ennedijk in H effen, ter hoogte van wandelknooppunt 78, afgewerkt door de professionele terreinploeg van Natuurpunt. Voor het plaatsen van zo' n trap zijn heel wat vergunningen nodig, maar dankzij een goede samenwerking tussen Natuurpunt, stad Mechelen, de Vlaamse Waterweg en Regionaal Landschap Rivierenland hebben we hiervoor toch goedkeuring gekregen. Regionaal Landschap Rivierenland coö rdineerde dit hele proces van vergunningen en samen met Natuurpunt staan ze in voor de financiering. De toegankelijkheid van natuurgebied Den Battelaer is zo sterk verbeterd. Voor de avonturiers kan het naar beneden glijden via 16
beheer de Z ennedijk tot in het gebied nog steeds, maar een veilige afdaling via de houten trap zal voor velen een verademing zijn tijdens hun bezoekje. E en kraantje maakt hard w erkt licht I n december schakelde de ploeg van Natuurpunt een kraantje in om enkele gevraagde werken te realiseren. Z o werd onder meer de gekapte boswilg in het rietveld gefreesd, waardoor deze niet meer kan opschieten. Ook de bamboe langs het wandelpad ter hoogte van de Stannebeek werd door het kraantje verwijderd.
© Patrick Van Herp
Een hevelleiding die 20 jaar geleden langs de Leuvense vaart geplaatst was, werd gerenoveerd door het beheerteam van Den Battelaer. Dankzij het kraantje werd ook deze job een stuk makkelijker. De hevel onderging nadien een test en werkt nu opnieuw zoals het hoort. Bedoeling is om de weilanden te bevloeien met kwalitatief goed en kalkrijk water uit de Leuvense vaart. H istorisch was het eigenlijk de Z enne die de vloeibeemden in Den Battelaer van kalkrijk water voorzag, maar door deze ingreep hopen we de vroegere plantenweelde ( o.a. orchideeë n) te herstellen.
Werk je mee?
©
P atrick Van H erp
J ong en ou d is w elkom op onze lentew erkdagen. A ls er een hele dag gew erkt w ordt, trakteert het beheerteam ‘ s middags op een gratis picknick. Bonheiden en Mu iz en I n de lente geen werkdagen wegens het broedseizoen Sint- K atelijne- W av er - W av erw ou d 18 april, 16 mei en 20 juni, 9u30 tot 15u30
I nfo over afspraakplaats en aanbevolen kledij: J immy Luy ckx, 0470 72 66 84, natuurpunt.skw@gmail.com
W
illebroek - Biez enw eiden 27 juni, 9u tot 12u
I nfo: I ne C olpaert, 0479 71 68 21, ine.colpaert@gmail.com, W
illebroek - Blaasv eld 13 april, 9u tot 12u: opruimen van de schermen voor de paddenoverzetactie
Afspraak: parking Broek, Broekstraat, Blaasveld 17
wist je dat?
F oto' s ©
Diane Appels
De echte koekoeksbloem De echte koekoeksbloem is een middelhoge plant die vooral in de voorzomer bloeit, vaak heeft hij ook een nabloei in de herfst. De roze kroonblaadjes zijn in vieren gespleten en geven de plant een frivool uitzicht. Af en toe vind je wel eens een wit exemplaar. Verwarring met andere soorten is uitgesloten. De dagkoekoeksbloem die algemener is heeft wel dezelfde kleur maar de kroonblaadjes hebben een heel andere vorm en zijn minder diep ingesneden. De echte koekoeksbloem is een algemene soort, die toch sterk achteruit gaat. We vinden haar vooral in natte hooilanden. Natte hooilanden worden echter overal ontwaterd en ook zwaar bemest. Daardoor is de soort teruggedrongen tot slootkanten. Wil je nog echt van de roze bloemenpracht van vroeger genieten dan moet je naar één van onze natuurgebieden trekken waar ze nog bijna overal voorkomen. Sommigen beweren dat de plant zo heet omdat hij bloeit als de koekoek terug in het land is. Eigenlijk is dit niet waar, want hij bloeit pas later. Anderen beweren dat zijn naam afkomstig is van het schuim dat je vaak in de bladoksels terugvindt bij echte en dagkoekoeksbloem. Er werd verteld dat dit “ spuug” van de koekoek was. Maar eigenlijk is het een afscheiding van een schuimcicade, een klein sapzuigend insect dat luchtbellen blaast in zijn eigen vloeibare uitscheiding en daar middenin gaat wonen, goed verborgen voor belagers.
18
Cursussen 2 1 en 2 8 april, 16 mei, 2 0 ju ni C u rsu s G rassen, ze ggen en ru ssen
G rasachtige planten hebben een slechte reputatie. Z e gaan door als lastig op naam te brengen en vormen weinig tot de verbeelding sprekende bloemen. Maar wie de moeite doet om met een loep de bloeiwijzen van grasachtige planten te bekijken, ontdekt een verbazingwekkende wereld. I n deze cursus maak je niet alleen kennis met veel voorkomende soorten uit de G rassenfamilie ( Poaceae) , C y pergrassenfamilie ( C y peraceae) en Russenfamilie ( J uncaceae) , maar je gaat ook geleidelijk beseffen dat mits een basiskennis van hun anatomie grasachtige planten veel minder moeilijk herkenbaar zijn dan vaak beweerd wordt. En dat is niet zonder belang, gezien grasachtige planten in vele biotopen dominant zijn. H ans Vermeulen leert je tijdens twee lessen en twee excursies alles wat je moet weten om grasachtige planten in het veld te herkennen. Programma: dinsdag 21 april, 19u30 tot 22u: les 1, bezoekerscentrum dinsdag 28 april, 19u30 tot 22u: les 2, bezoekerscentrum zaterdag 16 mei, 9u tot 12u: excursie 1, Mechels Broek zaterdag 20 juni, 9u tot 12u: excursie 2, locatie nog af te spreken ©
Wim Dirckx
Deelnemen kost 40 euro ( 28 voor leden) . Vooraf inschrijven via https: / / w w w . natu u rpu nt. be/ agenda/ cu rsu s- grassen- z eggen- en- ru ssen- 4 0 3 9 6 We kijken ook al uit naar deze cursus na de zomervakantie!
7 , 14 , 2 1, 2 8 september, 5 en 12 oktober C u rsu s Z oogdieren
Wist je dat er in onze Vlaamse natuur ongeveer 70 wilde zoogdiersoorten rondlopen, -zwemmen of -vliegen? Net als wij hebben ze een constante lichaamstemperatuur en brengen ze levende jongen ter wereld die ze met de grootste zorg omringen. T ijdens de zoogdierencursus “ full option” combineert J oeri C ortens theorie met de belangrijkste methoden om deze geheimzinnige dieren te inventariseren. We lichten dus niet alleen de soorten en hun levenswijze toe, maar we gaan ook vleermuizen beluisteren met een batdetector, braakballen pluizen, muizen vangen met live-traps en spoorzoeken. Duik mee de nacht in en laat je onderdompelen in de wondere wereld van onze zoogdieren.
Programma: - maandag 7 september - les 1: Vleermuizen + bat-detector - maandag 14 september - les 2: K naagdieren en insecteneters - maandag 21 september - les 3: Braakballen en live-traps - maandag 28 september - les 4: G rof wild ( Roofdieren en hoefdieren) - maandag 5 oktober - les 5: G ewoon ongewoon ( haas, konijn, egel, eekhoorn) + Spoorzoeken - maandag 12 oktober - les 6: Excursie spoorzoeken. Deelnemen kost 60 euro ( 42 voor leden) . Vooraf inschrijven ( alleen mogelijk voor de volledige reeks) vanaf 6 april via https: / / w w w . natu u rpu nt. be/ agenda 19
K I ND E R HO EK P aasv akantie
G a tijdens de W ilde Bu itendagen mee op een onvergetelijk avontuur door de natuur. I n alle bezoekerscentra van Natuurpunt kunnen kinderen deelnemen aan super leuke activiteiten. Surf naar w w w . natu u rpu nt. be/ w ildebu itendagen. Ook ons bezoekerscentrum doet mee!
zo ndag 5 april W
ilde bu itendag in het Mechels Broek ‘ Spannende sporen speu ren’ voor gezinnen met kinderen I n de natuur is het soms moeilijk om dieren te zien. Sporen vind je makkelijker terug. K om in het eerste weekend van de paasvakantie naar de Wilde Buitendag en ontdek van welke dieren je sporen kan tegenkomen in het Mechels Broek. Vrij vertrek tussen 13u30 en 14u30, bezoekerscentrum, Muizenhoekstraat 7, Muizen. T hemastands en kinderopdrachten langs het wandelpad ( 2,5 km) .
Waar gaan jouw kinderen lekker wild doen? Check welke activiteiten de bezoekerscentra organiseren op www.natuurpunt.be/wildebuitendagen.
I nschrijven verplicht, het aantal deelnemers is beperkt.
https: / / w w w . natu u rpu nt. be/ agenda/ w ilde- bu itendagen- spannende- sporen- speu ren- mechels- broek- 4 0 6 7 4
v rijdag 1 mei
‘ E en en al oor’ in het Mechels Broek Ook leuk voor kinderen! Meer info op blz. 23.
za terdag 2 0 ju ni
K riebelbeestjes in de Bieze nw eiden voor kinderen van 2de tot 6de leerjaar Z e zijn met veel, heel veel: beestjes die kruipen, vliegen en springen, knagen en jagen. Beestjes zoals muggen kunnen vervelend zijn. Maar zijn al die kleine beestjes vervelend? Nee zeker niet! 20
kinderhoek De meeste zijn mooi, leuk, nuttig, grappig of ze zijn gewoon… zoals ze zijn. K om mee op micro-safari en ontdek een heel nieuwe wereld. I nschrijven: I ne C olpaert, ine.colpaert@gmail.com Afspraak: 14u, ingang Biezenweiden ter hoogte van de Z warte Beek, Stuy venbergbaan, Willebroek. Einde om 16u30. Breng 2 euro mee voor een drankje en eventueel bescherming tegen vervelende muggen.
meidoornkielwants ©
Diane Appels
Z omerv akantie 2 9 , 3 0 en 3 1 ju li
N atu u r.k amp in het Mechels Broek voor kinderen van 2de tot 6de leerjaar Drie dagen volop natuur beleven: vogels kijken, waterbeestjes zoeken, braakballen pluizen, bloemen en insecten bestuderen, een natuurspel spelen, … T elkens van 9u tot 17u ( vrijdag van 8u tot 17u) . Deelnemen kost 45 euro ( 35 euro voor een broer of zus) voor leden van Natuurpunt. ©
T ony Van den Broeck
I nschrijven via het bezoekerscentrum: bc.mechelsrivierengebied@natuurpunt.be.
O p kamp met J N M? K ijk op w w w . jnm. be voor de zomerkampen van de J eugdbond voor Natuur en Milieu: beestige piepkampen, inikampen, studie- en werkkampen in heel Vlaanderen. I nschrijven kan vanaf 1 april om 12u30.
21
dank je wel J O U W V ER PA K K I N G S V R I J E KRUIDENIER
w w w.dekabas.be o p e n d i - v r 10 u - 19 u u r, z a 9 u - 18 u u r K e i z e r s t r a a t 17, 2 8 0 0 M e c h e l e n
Wolf!
Performance Traject april – juni 2020 Aan dit project kan je deelnemen als danser of zanger. Natuurstem zang- en klanksessies met Patricia Van Cutsem. Hedendaagse dans met Suzanne Demesmaeker. Je ontwikkelt mee de wandelvoorstelling van 7 juni in de natuur.
22
Plaats: Blommerenbos, Hendrik Consciencelaan 32, Bonheiden en Mispeldonk Prijs: 263€ / 283€ / 243€ Info en inschrijvingen: www.danserij.be/inschrijven.html
Wandelen in de natuur Z ondag 2 6 april
H onden mogen aangelijnd mee ( behalve in Broek De Naey er en C assenbroek) .
O p zo ek naar kiev iten in Sint- K atelijneW av er
Z ondag 5 april W
ilde bu itendag in het Mechels Broek ‘ Spannende sporen speu ren’ Meer info en de link om in te schrijven voor deze activiteit voor gezinnen met kinderen vind je op blz 20.
Z ondag 19 april
N achtegalenconcert in de Bieze nw eiden
Startend van bij ’t G rom bezoeken we de waterplassen en de vochtige weilanden op zoek naar verschillende akker- en weidevogels. De eenden vinden we zeker aan de oude kleiputten en we hopen ook in het industriegebied op vogelactiviteit. Laarzen en verrekijker komen van pas. Onze gids is G erhard Smets, vogelringer in deze regio.
Afspraak: 9u30, ’ t G rom, Midzelen 25a, SintK atelijne-Waver I nfo: F rank H adermann, 015 31 55 05 of Maarten J acobs, maarten.jacobs@tgrom.be
Vrijdag 1 mei
N atu u r.h appening in het Mechels Broek E en en al oor!
nachtegaal ©
Pixabay
Saaie vogels zijn het. Z e leven verborgen in struiken en tussen brandnetels. H un veren zijn bruin, de staart is roodbruin. Nee, er is niets opvallend aan deze vogel… tot de nachtegaal zijn bek opent en begint te zingen. Dan laat hij zijn heldere en gevarieerde zang horen. I n de ochtend zingt de nachtegaal mee in het ochtendkoor, samen met alle andere vogels. Maar na valavond, trekt de nachtegaal alle aandacht naar zich toe en zingt hij solo. I n de Biezenweiden en het Broek De Naey er leven veel nachtegalen. We genieten van hun zang en kijken ook naar andere vogels.
Afspraak: 8u, ingang Biezenweiden ter hoogte van de Z warte Beek, Stuy venbergbaan, Willebroek I nfo: Wim C andries, 0472 29 87 32
Spits je oren… Luister tijdens je wandeling naar geluiden uit de natuur en laat natuurgidsen langs het pad je verrassen met boeiende weetjes over dieren-oren. K inderen krijgen aan de start een leuke opdrachtenkaart.
haas ©
Wim Dirckx
Van 15u tot 18u brengt Leezigrien live muziek aan het veldcafé waar je kan genieten van een ’B eer for Nature’ of een bio-sapje en een koek. Met een infostand van Natuurpunt en een knutselatelier voor de kinderen.
Vrij vertrek tussen 13u30 en 14u30, Natuurpunt-stand links van de ingang van het recreatiepark, parking De Nekker, Spuibeekstraat, Mechelen. Vrije bijdrage. Vooraf inschrijven niet nodig. I nfo: Ann Pinceel, bc.mechelsrivierengebied@natuurpunt.be
23
de natuur in
akkerhommel ©
Z ondag 17 mei W
Diane Appels
alk4 N atu re
Ook dit jaar neemt het team van Battle4Nature deel aan Expeditie Natuurpunt. Op 17 mei organiseren ze een wandeling van 4, 14 of 21 km samen met wandelclub Opsinjoorke. H et ingezamelde geld wordt besteed aan de verdere ontwikkeling van het natuurgebied Den Battelaer.
Afspraak: vanaf 8u tot 15u, Parochiezaal Battel, Battelse Bergen 28, Mechelen I nfo: Rik Wesemael ( voorzitter wandelclub) , 0476 89 80 95
Z ondag 17 mei
P lanten in Bieze nw eiden en Broek D e N aey er H alf mei, de lente is volop uitgebarsten. Alles is voluit aan het groeien en bloeien. T ijdens de wandeling genieten we van het jonge, frisse groen en bekijken we enkele planten wat meer in detail. ©
F rank De Roover
en leer je heel wat over hun levenswijze en link met bepaalde planten. Dat het belangrijke bestuivende insecten zijn, wist je waarschijnlijk al, maar had je al van de lang-tongen en korttongen gehoord? Ook leren we je hoe je de verschillende soorten hommels kan herkennen: steenhommel, akkerhommel of boomhommel zullen geen my sterie meer voor je zijn. Wie weet krijg je zelfs zeldzame soorten als de indrukwekkende rode koekoekshommel te zien! Voor deze wandeling moet je vooraf inschrijven:
w w w . natu u rpu nt. be/ agenda/ hommelw andelinghet- mechels- riv ierengebied- 4 10 5 5
Afspraak: 14u, bezoekerscentrum, Muizenhoekstraat 7, Muizen I nfo: C hantal Deschepper ( gids) , Bijenwerkgroep Mechels Rivierengebied, ch.deschepper@sky net.be, 0473 317 104
Z ondag 14 ju ni Afspraak: 14u, ingang Biezenweiden ter hoogte van de Z warte Beek, Stuy venbergbaan, Willebroek I nfo: Wim C andries, 0472 29 87 32
Z ondag 7 ju ni
H ommelw andeling in het Mechels Broek T ijdens de ' Week van de Bij’ gaan we samen hommels observeren. T ijdens de wandeling maak je kennis met onze pluizigste wilde bijen 24
K au w endaal
H alf juni is de natuur op haar hoogtepunt. K auwendaal is dan misschien niet ons spectaculairste natuurgebied maar het heeft heel wat variatie te bieden aan planten en insecten. De gids kan niet beloven dat jullie ver zullen geraken maar wel dat jullie veel zullen zien.
Afspraak: 10u, ter hoogte van Duivenstraat 77, Mechelen I nfo: Peter De Ridder ( gids) , peter.petra@telenet.be, 015 20 55 72
de natuur in Z ondag 14 ju ni
Z ondag 2 1 ju ni
L entew andeling C assenbroek We verkennen het C assenbroek in de late lente en genieten van de mooie bloemrijke hooilanden. Als het niet te nat is, gaan we ook een kijkje nemen op het trilven, ons mooiste stukje C assenbroek. Laarzen zijn wel echt nodig als je ook de zonnedauw wil gaan bewonderen.
F ort v an W alem: een E u ropees beschermd natu u rgebied in Mechelen H et fort van Walem is gebouwd vanaf 1878. H eel lang was in en rond het domein alle vegetatie uit den boze… Pas wanneer het fort zijn militaire functie verloor en verlaten werd in de jaren 1990, kon de natuur zijn gang gaan. T och kreeg het fort een Europese bescherming in het kader van natuurbehoud. Spelen de ruï nes een rol, die er zijn sedert de verwoesting eind WO I I ? H uisvesten deze ruï nes diersoorten die Europees beschermd zijn? Of heeft zich toch natuur ontwikkeld in de 140 jaar lange geschiedenis van het fort die een Europese erkenning verdient? J ean-Marie leidt jullie graag door de unieke combinatie van geschiedenis en natuur.
zonnedauw ©
Diane Appels
We wandelen ook langs de beek. I n dit seizoen staan er al veel bramen en netels, draag dus een aangepaste outfit! Een goede conditie is ook aangeraden. Er zijn deze winter veel bomen omgewaaid, we zullen dus ook wel wat moeten klauteren. H onden kunnen deze keer niet mee omdat we door de kern van het rustgebied wandelen.
Afspraak: 14u, ingang fort, K oning Albertstraat ( Antwerpsesteenweg) , Walem ( bus 500, halte Walem-fort) I nfo: J ean-Marie Vanhove ( gids) , jm.vanhove@sky net.be, 0472 42 16 24 Nodig: wandelschoenen en zaklamp
Natuurstudiewerkgroep Beneden-Dijle
Afspraak: 14u, kerk, Sint-Maartensberg, Rijmenam I nfo: G eert Van D’ huy nslager ( gids) , geert.van.dhuy ns@scarlet.be, 015 51 31 88
Z aterdag 2 0 ju ni
Midzo merav ond in het Mechels Broek Langere schaduwen, kleuren die vervagen, andere geuren en geluiden... G a eens mee op deze avondwandeling en ervaar de magie wanneer de natuur zich klaarmaakt voor de nacht.
Afspraak: 20u30, bezoekerscentrum, Muizenhoekstraat 7, Muizen I nfo: Marie H ey len ( gids) , hey lenmarie@hotmail.com, 015 63 06 15
©
Leon Verbruggen
Elke dinsdagvoormiddag gaat deze groep op stap, meestal in een natuurgebied in de buurt, soms iets verder weg. I n de lente worden vooral planten onder de loep genomen. I edereen is welkom.
H et jaarprogramma en meer info is verkrijgbaar bij Marie-Louise Selleslach, ml.selleslach@telenet.be, 015 51 59 02. 25
waarvan akte
De Beneden-Dijlevallei in Muizen 4 hectare waardevol riviergrasland extra
©
Diane Appels
A
ls je van bij café Brughuis in het Mechels Broek de Dijle volgt richting Rijmenam is de bebouwing even heel dichtbij. G elukkig maar even. Van achter de bebouwing langsheen de Bonheidensteenweg plooit het landschap zich weer open. En net op die plek kwam vier hectare soortenrijk riviergrasland, langs beide kanten van de Rijmenamsesteenweg, vrij. Ook in het F rans bleek ons verhaal nog niet zo slecht, want de eigenares die duizend kilometer verderop in de buurt van Ly on woont, had zoveel oren en sy mpathie voor het grote natuurproject dat Natuurpunt hier al jaren aan ’t realiseren is, dat ze besloot haar percelen aan de natuur te verkopen. Met deze aankoop realiseert Natuurpunt nu ook de perfecte verbinding tussen de Barebeekvallei en Mispeldonk. We hebben hiermee opnieuw een natuurgrens getrokken. Vanaf dit punt speelt de natuur weer de eerste viool in de Dijlevallei. En dat zal je snel merken als je er passeert en de hooilanden straks weer volop kleuren van de koekoeksbloemen, margrieten en een groenpallet van allemaal verschillende grassoorten. Om dit allemaal te kunnen realiseren moeten we alweer op zoek naar centen… veel centen. Storten mag daarom, en is zelfs heel erg welkom, om de Dijlevallei nog groener en groter te maken, op rekening nr BE 5 6 2 9 3 0 2 12 0 7 5 8 8 v an N atu u rpu nt v zw met v ermelding “ project 3 7 9 9 Mechels R iv ierengebied” voor een gift vanaf 40 euro ontvang je een fiscaal attest en sponsort de staat dus een stukje mee en betaal jij in realiteit heel w at minder.
Erg veel dank in naam van de natuur in de Dijlevallei. 26
natuurgebieden
Bonheiden Bru inbeekv allei G lenn Deliè ge, glenndeliege@hotmail.com, 015 33 63 06 C assenbroek, Mispeldonk en P ikhakendonk G eert Van D’ huy nslager geert.van.dhuy ns@scarlet.be, 015 51 31 88, J oost Dewy spelaere joost.dewy spelaere@sky net.be, 015 51 69 97 Mechelen Barebeekv allei G uido Vanseuningen guy .vanseuningen@gmail.com, 0472 34 04 87 Battelaer, O u de D ijlearm en Z u u r Bemke Patrick Van H erp, patrick.vanherp@hotmail.com, 0497 73 55 44 F ort v an W alem F ilip Van den Wy ngaert filip.vdw@telenet.be, 0476 25 37 45 K au w endaal Stefan den H artog natuurpunt.kauwendaal@gmail.com, 0479 95 55 09
W
Mechels Broek T ony Van den Broeck tony natuurpunt@gmail.com, 0479 08 35 12 G ust De Weerdt august.de.weerdt@telenet.be, 015 41 97 27 illebroek Biez enw eiden Wim C andries, 0472 29 87 32
Sint- K atelijne- W av er G asthu isbossen, H ondsbossen en Z u u rbossen J immy Luy ckx, jimmy .luy ckx@gmail.com, 0470 72 66 84 Vossenbergbos Simon J acobs sim.jacobs@gmail.com, 0495 43 74 98 O u de Spoorw egberm F rank H adermann frank.hadermann@sky net.be, 015 31 55 05
O P D E G R E N S N atu u rpu nt Boortmeerbeek: P ikhakendonk F rans Dhaenens, 015 61 79 61, frans.dhaenens@telenet.be, N atu u rpu nt D e P u tter:
P eu ltenbossen T heo Vloerberghs vloeberghstheo@sky net.be, 015 75 51 01 P eu lisbossen Lucien Verschoren lucien.verschoren@telenet.be, 0496 98 64 39 N atu u rpu nt O u de Spoorw eg:
G oorbosbeekv allei ( bos 3 ) Peter G eschier peter.geschier@telenet.be, 0477 69 96 76 Mosterdpot ( retentiebekken G oorbosbeek en F ermerijbos) Lutgarde Van Driessche lutgarde.van.driessche@telenet.be, 0485 55 97 13
27
Afgiftekantoor 2800 Mechelen 1 P206001
bpost PB- PP
BELGIE(N) - BELGIQUE
driemaandelijks tijdschrift van Natuurpunt ‘M echels Rivierengebied’ Afzender en VU: Etienne Larock - p/a Muizenhoekstraat 7 - 2812 Muizen april - mei - juni 2020
NATUUR.HAPPENING Mechels Broek 1ei
m
EEN EN AL OOR!
Spits je oren in het Mechels Broek wandelparcours 4 km luisteren naar de natuur boeiende weetjes over dieren-oren opdrachtenkaart voor kinderen veldcafé met live muziek van 15u tot 18u Vrije bijdrage
Vertrek vrij vertrek tussen 13u30 en 14u30 Natuurpuntstand, parking De Nekker, Spuibeekstraat, Mechelen Info bc.mechelsrivierengebied@natuurpunt.be 015 43 61 09
V.U. Ann Pinceel, p/a Muizenhoekstraat 7, 2812 Muizen Beeldmateriaal: Wim Dirckx